1

1 Timhaka leti ti humelerile enkarhini wa ku fuma ka hosi Ahasuwerusi, loyi a fumeke ku sukela etikweni ra Indiya ku ya fika etikweni ra Etiyopiya, a fuma swifundzha swa 127.

2 Enkarhini wolowo, hosi Ahasuwerusi a a fuma a ri emutini wa Xuxani, lowu a wu ri wona ntsindza.

3 A ri ri lembe ra vunharhu ra ku fuma ka yena; kutani siku rin'wana a endlela tihosana ta yena ni malandza ya yena hinkwawo enkhuvo. Vafambisi va mavuthu ya Vaperesi ni Vameda, ni tinganakana, ni vafambisi va swifundzha, na vona a va rhambiwile.

4 Kutani Ahasuwerusi a va komba rifuwo ni ku dzuneka ka vuhosi bya yena, a va komba ku saseka ni ntikelo wa byona, hi masiku lama ringanaka 180.

5 Loko masiku lawa ma herile, hosi yi endla wun'wana nkhuvo, yi endlela hinkwavo lava a va ri le Xuxani entsindza, lava va mavito ni lava va swikamba. Ku herile vhiki hinkwaro ka ha dyiwa nkhuvo, wu dyeriwa exivaveni xa ntanga wa le ntsindza.

6 Xivava a xi sasekisiwile hi minceka yo basa leyi lukiweke hi vutiyi, yi ri ni swicapila swa rihlaza ra tilo, yi boheleriwile hi tintambhu ta ntsembyani ta muhlovo wa xivunguvungu, eswingwavileni swa silivhere, eka tiphuphu ta maribye yo rhetela. A ku ri ni switshamu swo vempfama leswi namaketiweke nsuku ni silivhere, swi vekiwile ehansi laha a ku sasekisiwile hi swiribyana swo tshwuka swo rhetela, ni vuhlalu bya nxavo lowukulu, ni swiribyana swin'wana swa nkoka.

7 Swakunwa a swi nwiwa hi majomela ya nsuku, ma ri ni mihlovo yo hambana-hambana; vhinyo leyi ya le vukosini a yi keriwa hi xitalo, hikokwalaho ka ku hanana ka hosi.

8 Manwele ya kona na wona a ma fambisiwa hi nawu: A ku nga ri na munhu loyi a sindzisiwaka ku nwa, hikuva hosi a yi lerisile tindhuna ta yona leswaku munhu un'wana ni un'wana a tiendlela hilaha a rhandzaka hakona.

9 Vavasati na vona va endleriwa nkhuvo hi nkosikazi Vhasiti, kwale ntsindza wa hosi Ahasuwerusi, va wu dyela endlwini.

10 Hi siku ra vu-7, loko hosi yi tsakile hi vhinyo, yi vitana Mehumani, na Bizita, na Harabona, na Bigita, na Abagita, na Zetara, na Karakasi, va nga vatsheniwa va 7 lava tirhelaka hosi etindlwini ta yona,

11 kutani yi va rhuma ku ya vitana nkosikazi Vhasiti, leswaku a ta a ambele harhi ya yena ya vunkosikazi enhlokweni, vumbhurhi bya yena byi ta voniwa hi vanhu ni tihosana, hikuva kunene a a sasekile swinene.

12 Kambe loko vatsheniwa va fikisile xileriso xa hosi, nkosikazi Vhasiti a ala ku ya. Kutani hosi yi hlundzuka, yi pfurha hi vukari.

13 Matirhele ya hosi a ma ri lawa: A yi toloverile ku vutisa vavanuna lava tivaka nawu ni maavanyisele ya timhaka.

14 Vavanuna va 7 lava a va n'wi seketela hi lava: Karixena, na Xetara, na Adimata, na Tarxixi, na Merese, na Marisena, na Memukana; hi vona lava a va ri tihosana ta tiko ra Vaperesi ni Vameda, lava a va pfumeleriwa ku vona xikandza xa hosi; a va ri ni xiyimo xa le henhla eka mfumo wa yona.

15 Hosi yi vutisa tihosana leti ta tintlhari, leti a ti tiva ku xiya minkarhi, yi ku: “Hi ku landza nawu, xana hi ta endla yini hi nkosikazi Vhasiti, leswi a aleke xileriso xa mina hosi Ahasuwerusi, lexi ndzi rhumeke vatsheniwa ku ya n'wi byela xona, xana?”

16 Kutani Memukana a hlamula emahlweni ka hosi ni tihosana ta yona, a ku: “Nkosikazi Vhasiti a nga hoxelanga hosi ntsena, kambe ú hoxerile ni tihosana ni vanhu hinkwavo lava nge swifundzheni swa hosi Ahasuwerusi.

17 Leswi nkosikazi Vhasiti a swi endleke swi ta tiviwa hi vavasati va tiko hinkwaro; kutani va ta langutela vanuna va vona ehansi, hikuva va ta ku: ‘Hosi Ahasuwerusi ú vitanile nkosikazi Vhasiti, kambe Vhasiti ú arile ku ya!’

18 Namuntlha kunene, vavasati va Vaperesi ni Vameda lava tweke hi ta maendlele ya nkosikazi Vhasiti, va ta famba va byela tihosana hinkwato; va ta langutela vanuna va vona ehansi, kutani swi ta vanga madzolonga layo tala.

19 Loko u swi lava we hosi, humesa xileriso lexi nge: ‘Vhasiti a nga ha ti kusuhi na hosi!’ xileriso lexi xi tsariwa ni le milawini ya Vaperesi ni Vameda, leswaku xi ta ka xi nga hundzuki. Nakona, we hosi, lava un'wana loyi a n'wi tlulaka hi ku lulama, leswaku a ta va yena nkosikazi.

20 Loko hosi yi ta va yi humesile nawu lowu etikweni ra yona hinkwaro leri anameke swonghasi, vavasati hinkwavo va ta va ni xichavo eka vanuna va vona, hambi emitini ya van'wankumi, hambi ya swisiwana.”

21 Xitsundzuxo lexi xi tsakisa hosi ni tihosana, kutani hosi yi endla hilaha Memukana a vuleke hakona.

22 Yi rhumela mapapila eka swifundzha hinkwaswo swa tiko, xin'wana ni xin'wana xi kuma nawu lowu wu tsariwile hi ririmi ra vanhu va kona ni matsalele ya vona. Nawu lowu a wu vula leswaku wanuna un'wana ni un'wana ú fanela ku va nhloko ya muti wa yena, naswona a landza mikhuva ya vanhu va ka vona.

2

1 Hambiloko hinkwaswo swi herile, ni ku kariha ka hosi Ahasuwerusi ku vohile, a nga kotanga ku rivala leswi Vhasiti a swi endleke, ni leswi a avanyiseriweke swona.

2 Hiloko malandza lama hlayisaka hosi ma ku ka yena: “Hosi a yi laveriwe vanhwana lavo saseka lava nga si tivanaka ni wanuna,

3 yi hlawula ni tindhuna eswifundzheni hinkwaswo leswi fumiwaka hi yona, leswaku ti hlengeleta vanhwana lava vo saseka, va tisiwa entsindza eXuxani; va ta rhurheriwa enhangeni, va rindziwa hi Hegayi, mutsheniwa wa hosi ni mulanguteri wa vasati va yona. Vanhwana lava va fanele ku nyikiwa switola-tolani,

4 kutani nhwana loyi a nga ta tsakisa hosi, hi yena loyi a nga ta va nkosikazi ematshan'weni ya Vhasiti.” Mhaka leyi yi tsakisa hosi, kutani yi endla hilaha va vuleke hakona.

5 Kwale ntsindza eXuxani, a ku ri ni Muyuda wa nyimba ya ka Benjamini, loyi a va ku i Mordekayi; a a ri n'wana Yayiro wa Ximeyi wa Kixi,

6 un'wana wa vabohiwa lava a va huma eYerusalema, lava hosi Nebukadnetsara wa le Babilona a a va khomile, kun'we na Yekoniya hosi ya Yuda.

7 Mordekayi a a tshama na Estere loyi a a vuriwa Hadasa, n'wana wa malume wa yena, a n'wi hlayisa, hikuva Estere a a feriwile hi vatswari. Nhwana loyi a a yimekile, a tlhela a va mbhurhi; loko vatswari va yena va lovile, Mordekayi ú n'wi wundlile a n'wi endla n'wana wa yena.

8 Loko nawu wa hosi ni xileriso xa yona swi tivisiwile, vanhwana lavo tala va hlengeletiwile entsindza le Xuxani, va rindziwa hi Hegayi. Estere na yena a yisiwa entsindza, a vekiwa emavokweni ya Hegayi, mulanguteri wa vasati va hosi.

9 Hegayi a kokiwa mahlo hi Estere, a n'wi komba tintswalo, kutani a hatlisa a n'wi nyika switola-tolani swa yena ni swakudya swa yena, a tlhela a n'wi nyika malandza ya vanhwana va 7 va le ntsindza, a n'wi yisa kun'we ni vanhwana lava endhawini leyo saseka ku tlula hinkwato, le nhangeni.

10 Estere a nga byelanga munhu leswaku a a ri wa rixaka rihi ni leswaku a a tswariwile kwihi, hikuva Mordekayi a a n'wi lerisile leswaku a nga tshuki a titivisa.

11 Masiku hinkwawo Mordekayi a a hundza-hundza emahlweni ka xivava xa nhanga, a endlela ku tiva leswaku Estere ú tshamisise ku yini, ni ku vona leswi nga ta n'wi humelela.

12 Hi ku hlayisa milawu leyi a yi vekeriwa vavasati, vanhwana a va heta tin'hweti ta 12 va ri karhi va tisasekisa; eka tin'hweti ta 6, a va tola mafurha ya mirha; eka letin'wana ta 6, a va tola mafurha lama nun'hwelaka ni switola-tolani swin'wana swa vavasati. Loko ku fika nkarhi lowu vanhwana va fanelaka ku nghena ha un'we un'we endlwini ya hosi,

13 a va nyikiwa swilo hinkwaswo leswi a va swi lava enhangeni, leswaku va ta ya na swona endlwini ya hosi.

14 Wanhwana a a nghena endlwini ya hosi nimadyambu, nimixo a huma, a ya nghena enhangeni ya vumbirhi leyi a yi ri emavokweni ya Xaaxigazi, mutsheniwa wa hosi ni mulanguteri wa vasati lavatsongo va yona. Wanhwana loyi a a nga ha tlheleli endlwini ya hosi, ehandle ka loko hosi yi lo n'wi tsakela, yi tlhela yi n'wi vitana hi vito.

15 Kutani nkarhi wu fika wa leswaku Estere n'wana Abihayili a nghena endlwini ya hosi. (Abihayili loyi a a ri malume wa Mordekayi, kutani Mordekayi a a wundlile Estere, a n'wi endla n'wana wa yena. Nhwana loyi a a tsakeriwa hi un'wana ni un'wana loyi a a n'wi vona.) Kuteloko nkarhi wa yena wa ku ya endlwini ya hosi wu fikile, a nga lavanga ku teka nchumu, ehandle ka leswi Hegayi mutsheniwa wa hosi ni mulanguteri wa vasati va yona a nga n'wi tsundzuxa ku ya na swona.

16 Hi lembe ra vu-7 ra ku fuma ka hosi Ahasuwerusi, hi n'hweti ya vu-10 leyi vuriwaka n'hweti ya Tebete, Estere a yisiwa emahlweni ka hosi entsindza.

17 Kutani hosi yi rhandza Estere ku tlula vavasati hinkwavo, yi n'wi tsakela ni ku n'wi komba tintswalo ku tlula vanhwana lavan'wana hinkwavo; kutani yi n'wi tlhandleka harhi enhlokweni yi n'wi nyika vunkosikazi ematshan'weni ya Vhasiti.

18 Kutani hosi yi endla nkhuvo lowukulu wa ku amukela Estere, yi rhamba tihosana ta yona hinkwato ni malandza ya yona hinkwawo; yi veka siku leri leswaku ri va ra ku wisa, eswifundzheni hinkwaswo, yi tlhela yi phakela ni tinyiko to saseka leti faneleke ku nyikiwa hi hosi.

19 [Loko vanhwana va hlengeletiwa ra vumbirhi,] Mordekayi a a hlawuriwile ku tirha ehubyeni ya hosi.

20 Ku fikela nkarhi lowu, Estere a a nga si tivisa lomu a tswariweke kona ni leswaku a a ri wa rixaka rihi, hilaha Mordekayi a a n'wi lerisile hakona, hikuva Estere a a yingisa Mordekayi tanihi leswi a a n'wi yingisisa swona loko a ha wundliwa hi yena.

21 Enkarhini wolowo Mordekayi a a ri mutirhi ehubyeni ya hosi; vatsheniwa vambirhi Bigitana na Terexi, lava a va rindza tinyangwa ta muti wa hosi, va hlundzuka, kutani va endla makungu ya ku dlaya hosi.

22 Mordekayi a twa makungu lawa, kutani a byela nkosikazi Estere, Estere a ya tivisa hosi leswi Mordekayi a swi tweke.

23 Loko ku lavisisiwa mhaka, swi kumeka leswaku i ntiyiso. Hiloko vavanuna valavo vambirhi va hayekiwa etimhandzeni va fa. Timhaka leti ti tsariwile eka Buku ya Matimu ya mfumo, hosi yi ri karhi yi swi vona.

3

1 Endzhaku ka timhaka leti, hosi Ahasuwerusi a tlakusa wanuna un'wana loyi a va ku i Hamani, n'wana Hamedata wa rixaka ra Agaga, a n'wi veka ku va mufambisi wa tihosana ta yena hinkwato.

2 Hosi yi lerisa malandza ya yona lawa a ma tirha ehubyeni ya yona, leswaku ma korhama emahlweni ka Hamani, ma n'wi nkhinsamela. Kutani hinkwawo malandza ma yingisa xileriso lexi, ehandle ka Mordekayi.

3 Malandza laman'wana ma vutisa Mordekayi leswaku hikwalaho ka yini a ala ku endla leswi hosi yi leriseke swona.

4 Siku rin'wana ni rin'wana va n'wi khongotela, kambe yena a nga va yingisi, a va byela a ku: “Mina ndzi Muyuda!” Kutani va ya byela Hamani marito lawa ya Mordekayi, va lava ku vona loko Hamani a ta swi amukela.

5 Hamani a hlundzuka swinene loko a vona leswaku Mordekayi a nga n'wi korhameli, nakona a nga n'wi nkhinsameli.

6 Leswi a a twile leswaku Mordekayi i wa rixaka ra Vayuda, a nga tsakelanga ku dlaya yena ntsena, kambe a endla makungu ya ku dlaya Muyuda un'wana ni un'wana, hinkwako lomu hosi Ahasuwerusi a fumaka kona.

7 Hi lembe ra vu-12 ra ku fuma ka hosi Ahasuwerusi, hi n'hweti yo sungula yi nga ya Nisani, Hamani a lerisa leswaku ku hoxiwa vuhlolotwana lebyi vuriwaka “Puru”; va hlahluva ha byona masiku ya tin'hweti hinkwato hi ku landzelelana ka wona, ku ko ku boxiwa siku ra vu-13 ra n'hweti ya vu-12 leyi vuriwaka Adara, ri va rona siku ra ku herisiwa ka rixaka ra Vayuda.

8 Kavaloko Hamani a byela hosi Ahasuwerusi, a ku: “Wena hosi, ku ni vanhu va rixaka rin'wana lava tlholokeleke exikarhi ka vanhu va wena, eswifundzheni hinkwaswo swa tiko ra wena; mikhuva ya vona yi hambanile ni mikhuva ya vanhu van'wana; hi tlhelo a va hlayisi milawu ya wena hosi, kutani a swi nga ku vuyiseli nchumu ku tama wa ha va hlayisa, we hosi!

9 Loko u nkhensa wena hosi, a ku hume nawu wa leswaku vanhu lava va herisiwa; mina ndzi tshembisa ku tisa silivhere leyi tikaka tithani ta 410 emavokweni ya lava tirhelaka mfumo, va ta yi nghenisa evuhlayiselweni bya xuma xa wena, we hosi.”

10 Kutani hosi yi humesa xingwavila xa yona xo fungha ha xona, yi nyika nala wa Vayuda, Hamani n'wana Hamedata wa rixaka ra Agaga.

11 Hosi yi n'wi byela yi ku: “Mali leyi ndzi ku nyika yona ni vanhu lava ndzi ku nyiketa vona, endla leswi u swi rhandzaka hi vona.”

12 Hi siku ra vu-13 ra n'hweti yo sungula, vamatsalani va hosi va vitaniwa, kutani va tsala nawu hilaha Hamani a va leriseke hakona va nga siyi nchumu, wu rhumeriwa vayimeri va vuhosi eswifundzheni, ni vafambisi va swona hinkwaswo, ni tihosana ta vanhu va swona va tinxaka-xaka; xifundzha xin'wana ni xin'wana xi nyikiwa nawu lowu wu tsariwile hi ririmi ra vanhu va kona ni matsalele ya vona, wu humesiwile hi vito ra hosi Ahasuwerusi ni ku funghiwa hi xingwavila xa yona.

13 Mapapila ma yisiwa eswifundzheni hinkwaswo swa hosi hi varhumiwa lava kotaka ku tsutsuma, ma lerisa leswaku Vayuda hinkwavo, lavakulu ni lavatsongo, vavasati ni vana, va dlayiwa, va herisiwa, va nyamalala hinkwavo hi siku rin'we ra vu-13 ra n'hweti ya vu-12 yi nga ya Adara, ku phanghiwa ni xuma xa vona.

14 Tsalwa ra nawu lowu a ri fanele ku humesiwa, ri tivisiwa eka vanhu va swifundzha hinkwaswo, leswaku va ta tilunghisela siku rolero.

15 Nawu wa kona wu humesiwile le ntsindza eXuxani, kutani hi ku lerisa ka hosi, varhumiwa lava kotaka ku tsutsuma va hatla va wu fambisa. Kutani hosi na Hamani va tshama hansi va nwa. Kasi emutini wa Xuxani a ku ri ni mpfilumpfilu.

4

1 Loko Mordekayi a twa hinkwaswo leswi endliweke, a handzulela swiambalo swa yena, a ambala swiambalo swo khwaxa, a ticheletela nkuma, a famba exikarhi ka muti a ri karhi a ba huwa a rila hi xiviti,

2 a fika a yima enyangweni ya huvo ya hosi, hikuva munhu loyi a ambaleke swiambalo swo khwaxa a a nga pfumeleriwi ku nghena ehosini.

3 Eswifundzheni hinkwaswo, lomu nawu wa hosi ni xileriso xa yona swi fikeke kona, ku va ni swirilo leswikulu exikarhi ka Vayuda, va titsona swakudya, va rila, va vovola, lavo tala va etlela ehenhla ka swiambalo leswo khwaxa ni le nkumeni.

4 Loko vanhwana ni vatsheniwa lava tirhelaka Estere va ta va ta n'wi byela timhaka leti, ti n'wi tlhava mbilu swinene, kutani a rhumela Mordekayi swiambalo leswinene leswaku a ta ambala swona, a hluvula leswi swo khwaxa; kambe Mordekayi a nga amukelanga swiambalo leswi.

5 Kutani Estere a vitana Hataki, un'wana wa vatsheniwa va hosi lava a va vekiwile ku n'wi tirhela, a n'wi rhuma ku ya eka Mordekayi a ya kambisisa leswaku i mhaka muni leyi humelelaka ni leswaku yi vangiwa hi yini?

6 Kutani Hataki a ya eka Mordekayi, erivaleni ra muti leri langutaneke ni nyangwa ya huvo ya hosi;

7 kutani Mordekayi a byela Hataki timhaka hinkwato leti ti n'wi humeleleke, a tlhela a n'wi byela ni ntsengo wa mali leyi Hamani a tshembiseke ku yi nghenisa evuhlayiselweni bya xuma xa hosi, leswaku Vayuda va dlawa va hela.

8 Mordekayi a n'wi nyika ni tsalwa ra nawu lowu humesiweke eXuxani, lowu lerisaka leswaku Vayuda va herisiwa, leswaku Hataki a ta ri komba Estere, a n'wi hlamusela rona, ni ku n'wi rhuma ku ya rila eka hosi, a yi khongotela leswaku yi tsetselela vanhu va rixaka ra ka vona.

9 Kutani Hataki a ya byela Estere marito ya Mordekayi.

10 Estere a lerisa Hataki ku ya byela Mordekayi, a ku:

11 “Malandza ya hosi hinkwawo ni vanhu va swifundzha swa yona hinkwaswo va swi tiva leswaku loko wanuna kumbe wansati a nga tshuka a nghena exivaveni xa le ndzeni ka muti wa hosi, a nga vitaniwanga, ku ni nawu wun'we ntsena: Ú fanele ku dlayiwa, ehandle ka loko hosi yi tlakusa nhonga ya yona ya nsuku, yi n'wi komba leswaku a hanya. Sweswi ku hundzile masiku ya 30 hosi yi nga si ndzi vitana.”

12 Kutani va ya byela Mordekayi leswi Estere a swi vuleke.

13 Mordekayi a va rhuma ku tlherisela Estere nhlamulo leyi nge: “U nga ehleketi leswaku loko u ri entsindza, u hlayisekile ku tlula Vayuda lavan'wana hinkwavo,

14 hikuva loko u miyela hi nkarhi wo kota lowu, ku ntshunxeka ni ku ponisiwa ka Vayuda ku ta ta ku huma kun'wana, kambe wena ni varikwenu mi ta lova. Nakona swi tiviwa hi mani, kumbexana u tele nkarhi wo kota lowu kwala vuhosini?”

15 Estere a va byela ku ya hlamula Mordekayi, va ku:

16 “Yana u ya hlengeleta Vayuda hinkwavo lava nga Xuxani, kutani mi titsona swakudya masiku manharhu mi ndzi khongelela, mi nga dyi nchumu mi nga nwi nchumu vusiku ni nhlekanhi. Mina ni malandza ya mina ya xisati, na hina hi ta titsona swakudya. Endzhaku ka sweswo ndzi ta ya eka hosi, hambileswi nawu wu alaka. Loko swi vula ku fa, ndzi ta fa.”

17 Kavaloko Mordekayi a famba a ya endla hinkwaswo leswi Estere a n'wi leriseke swona.

5

1 Loko ku hundzile masiku manharhu, Estere a ambala swa yena swa vunkosikazi, a ya a ya yima endzeni ka muti wa hosi exivaveni lexi langutaneke ni yindlu ya xiluvelo. Hosi a yi ri endlwini yoleyo, yi tshamile exiluvelweni yi languta enyangweni.

2 Loko yi vona nkosikazi Estere a yimile exivaveni, yi n'wi tsetselela; kutani yi tlakusa nhonga ya yona ya nsuku, yi n'wi komba, kutani Estere a tshinela, a khumba makumu ya nhonga yoleyo.

3 Hosi yi vutisa yi ku: “Swi lo yini, nkosikazi Estere? Ndzi byele leswi u lavaka swona, u ta swi kuma, hambiloko u nga kombela ku averiwa mfumo wa mina hi le xikarhi!”

4 Estere a hlamula a ku: “Loko u nkhensa we n'wini wanga, a ndzi navela leswaku u ta na Hamani namuntlha, enkhubyeni lowu ndzi ku lunghiselaka wona.”

5 Kutani hosi yi ku: “Hatlisani mi vitana Hamani, hi ta endla leswi Estere a kombelaka swona!” Kutani hosi na Hamani va ya dya nkhuvo lowu Estere a wu lunghiseke.

6 Loko va ri karhi va nwa, hosi yi ku ka Estere: “Ndzi byele leswi u kombelaka swona, u ta swi kuma; ndzi ta ku nyika leswi u swi lavaka, hambiloko u kombela ku averiwa mfumo wa mina hi le xikarhi!”

7 Estere a hlamula a ku: “Leswi ndzi swi kombelaka ni leswi ndzi swi lavaka, hi leswi:

8 Loko u ndzi tsakela, we n'wini wanga, ni loko u nkhensa ku ndzi nyika leswi ndzi swi kombelaka ni ku endla leswi ndzi swi lavaka, ndzi navela leswaku wena hosi u ta na Hamani kambe mundzuku, enkhubyeni lowu ndzi nga ta mi lunghisela wona; kwalaho hi kona ndzi nga ta ku byela leswi ndzi swi kombelaka, we hosi.”

9 Siku rero Hamani a suka a tikhorwisile, ni mbilu yi tsakile. Kambe a hlundzukisiwa swinene hi Mordekayi, loko a n'wi vona ehubyeni a nga tlakuki, nakona a nga kombi xichavo;

10 hambiswiritano a tikhoma, a ya ekaya, a fika a vitana vanghana va yena ni nsati wa yena Zerexa.

11 Hamani a va hlayela ku dzuneka ka rifuwo ra yena, ni nhlayo ya vana va yena va xinuna, ni hilaha hosi yi n'wi tlakuseke hakona matlhelo hinkwawo, ni hilaha yi n'wi vekeke hakona ehenhla ka tihosana ni malandza ya yona.

12 Hamani a ya emahlweni a ku: “Nkosikazi Estere a a lunghisile nkhuvo, a rhamba hosi na mina ntsena, a nga rhambanga un'wana. Na mundzuku ka ha rhambiwile mina na hosi.

13 Kambe leswi hinkwaswo a swi vuli nchumu eka mina, loko ndza ha vona Muyuda luya va nge i Mordekayi a ha tirha lahaya hubyeni ya hosi.”

14 Hiloko nsati wakwe Zerexa ni vanghana va yena hinkwavo va ku ka yena: “A ku dzimiwe timhandze to leha 25 m, kutani mundzuku u kombela eka hosi leswaku Mordekayi a hayekiwa eka tona, kutani wena u ta ya na hosi enkhubyeni, u titsakerile.” Xitsundzuxo lexi xi tsakisa Hamani, kutani a lerisa leswaku timhandze ti dzimiwa.

6

1 Hosi Ahasuwerusi a a ri ni nkelunkelu vusiku byebyo. Kutani a lerisa leswaku va n'wi tisela buku ya matimu, laha ku tsariwaka timhaka leti ti faneleke ku tsundzukiwa. Kunene matsalwa ya kona ma tisiwa ku ta hlayiwa emahlweni ka yena.

2 Kutani ku kumiwa leswaku, eka matsalwa lawa, ku tsariwile hilaha Mordekayi a nga paluxa hakona makungu ya ku dlaya hosi, lawa a ma endliwile hi Bigitana na Terexi, vatsheniwa vambirhi va hosi lava a va rindza tinyangwa ta muti wa yona.

3 Kutani hosi yi ku: “Xana Mordekayi ú fundzhiwile kumbe ku kurisiwa hi ndlela yihi ku nkhensa mhaka leyi, xana?” Malandza ya hosi ma hlamula ma ku: “A nga endleriwanga nchumu!”

4 Hosi yi tlhela yi vutisa yi ku: “Xana ku na mani laha xivaveni?” Enkarhini wolowo Hamani a a ha ku nghena erivaleni ra le ntsindza, a tela ku ta vulavula na hosi hi ta ku hayeka Mordekayi etimhandzeni leti a a n'wi dzimele tona.

5 Malandza ya hosi ma ku ka yona: “Ku na Hamani, u lo tiyimela kwala xivaveni.” Hosi yi ku: “A a nghene!”

6 Hamani a nghena, kutani hosi yi ku ka yena: “Ku na munhu un'wana loyi ndzi navelaka ngopfu ku n'wi fundzha. Xana munhu wa kona ndzi nga n'wi endlela yini xana?” Embilwini Hamani a ku: “A nga va mani loyi hosi yi navelaka ku n'wi fundzha loko a nga ri mina ke!”

7 Kutani a hlamula hosi a ku: “Munhu loyi u tsakelaka ku n'wi fundzha, we hosi,

8 a a nyikiwe tinguvu ta vukosi leti u ti ambalaka; a ku tisiwe ni hanci leyi u gadaka yona, leyi yi nga ni harhi ya vuhosi enhlokweni;

9 kutani tinguvu leti ni hanci leyi a swi nyiketiwe un'wana wa tinganakana leto chaviseka, leswaku a ambexa munhu loyi wena hosi u tsakelaka ku n'wi fundzha, a tlhela a n'wi rhendzelekisa ni rivala ra muti a ri karhi a huwelela a ku: ‘Munhu loyi hosi yi tsakelaka ku n'wi fundzha, ú endleriwa swilo leswi swo tani!’ ”

10 Kutani hosi yi byela Hamani yi ku: “Hatlisa u teka tinguvu ni hanci, u fundzha hi ndlela yoleyo Mordekayi loyi wa Muyuda, loyi a tirhaka ehubyeni. N'wi endlele hinkwaswo leswi u swi vuleke, u nga siyi nchumu!”

11 Kutani Hamani a teka tinguvu a ambexa Mordekayi, a n'wi gadisa hanci erivaleni ra muti a ri karhi a huwelela a rhangile emahlweni a ku: “Munhu loyi hosi yi tsakelaka ku n'wi fundzha, ú endleriwa swilo swo tani!”

12 Kutani Mordekayi a tlhelela ehubyeni ya hosi, Hamani yena a hatlisa a tiyela ekaya a khunguvanyekile swinene, a tisiva xikandza hi ku nyuma.

13 Hamani a rungulela Zerexa nsati wa yena ni vanghana hinkwavo va yena hinkwaswo leswi swi n'wi humeleleke; kutani vatsundzuxi lava va yena ni nsati wa yena Zerexa va ku ka yena: “Loko Mordekayi loyi a sunguleke ku ku wisa a ri wa rixaka ra Vayuda, ú ta ku wisela makumu, u nga ha pfuki!”

14 Loko va ha vulavula, ku fika vatsheniwa va hosi, va hatlisa va teka Hamani, va ya na yena enkhubyeni lowu Estere a a wu lunghisile.

7

1 Kutani hosi yi famba na Hamani va ya dya nkhuvo ni nkosikazi Estere.

2 Loko va ri karhi va nwa vhinyo hi siku leri ra vumbirhi, hosi yi engeta yi ku ka Estere: “Nkosikazi Estere, ndzi byele leswi u kombelaka swona, u ta swi kuma; u ta nyikiwa hinkwaswo leswi u swi lavaka, hambiloko u kombela ku averiwa mfumo wa mina hi le xikarhi!”

3 Nkosikazi Estere a hlamula a ku: “Loko u ndzi tsakela we n'wini wanga, ni loko u nkhensa, ndzi kombela ku tshikiwa ndzi hanya, naswona ndzi lava leswaku na vona varikwerhu va tshikiwa va hanya.

4 Mhaka hileswaku hi xavisiwile, mina ni varikwerhu, leswaku hi dlayiwa, hi herisiwa, hi nyamalala hinkwerhu. Loko a hi lo xavisiwa kunene leswaku hi ta va mahlonga ya xinuna ni ya xisati, a ndzi ta miyela. Kasi khombo leri hi nga ka rona sweswi, ri ta ku vangela ku lahlekeriwa lokukulu we hosi.”

5 Kutani hosi Ahasuwerusi a vutisa nkosikazi Estere a ku: “Loyi a nga ni ntiya-nhlana wo endla mhaka yo tani i mani xana, ú kwihi ke?”

6 Nkosikazi Estere a hlamula a ku: “Nala ni muxanisi wa hina i mubihi loyi, Hamani!” Kutani Hamani a khomiwa hi ku chava lokukulu emahlweni ka hosi na nkosikazi.

7 Kutani hosi yi suka eswakudyeni yi hlundzukile swinene, yi ya entangeni wa muti wa yona. Hamani yena a sala a xavelela nkosikazi Estere, a kombela ku tsetseleriwa, hikuva a a swi vona leswaku hosi yi pikile ku n'wi endla swo biha.

8 Loko hosi yi vuya hi le ntangeni wa muti wa yona, yi nghena laha a ku nwiwa vhinyo kona, nkarhi lowu Hamani a tiwiselaka exitshan'wini lexi Estere a a hleyamile a ri eka xona. Kutani hosi yi ku: “Xana munhu loyi ú lava ni ku tlimbeleta nkosikazi kwala mahlweni ka mina, endlwini ya mina xana?” Loko hosi ya ha ku vula sweswo, va khubumeta nhloko ya Hamani.

9 Kutani Harabona, un'wana wa vatsheniwa lava a va tirhela hosi a ku: “Tlhandlakambirhi, Hamani ú dzimile timhandze to leha 25 m ekaya ka yena, leswaku a ta hayeka Mordekayi eka tona, munhu loyi a ku pfuneke ngopfu wena hosi!”

10 Hosi yi ku: “Hayekani yena Hamani eka tona!” Kutani va hayeka Hamani etimhandzeni leti a a ti dzimerile ku hayeka Mordekayi eka tona. Kutani vukari bya hosi byi vohla.

8

1 Hi siku rero, hosi Ahasuwerusi a nyika nkosikazi Estere swilo hinkwaswo leswi a swi ri swa Hamani nala wa Vayuda. Kutani Mordekayi a pfumeleriwa ku hamba a ta eka hosi, hikuva Estere a a byerile hosi leswaku Mordekayi i xaka ra kwe.

2 Hosi yi humesa xingwavila xa yona lexi a yi xi tekerile Hamani yi xi nyika Mordekayi; kutani Estere a veka Mordekayi leswaku a va mulanguteri wa swilo hinkwaswo leswi a swi ri swa Hamani.

3 Kutani Estere a tlhela a vulavula ni hosi, a tiwisela emilengeni ya yona, a ri karhi a rila a kombela hosi leswaku yi sivela makungu layo biha ya ku dlaya Vayuda, lawa a ma endliwile hi Hamani Muagaga.

4 Kutani hosi yi tlakusa nhonga ya yona ya nsuku yi komba Estere, kutani Estere a suka a yima emahlweni ka hosi,

5 a ku: “Loko u nkhensa we hosi, ni loko u ndzi tsakela, ni loko hi ku vona ka wena mhaka ya mina yi twala, ni loko ndzi ku tsakisa, a ku tsariwe xileriso lexi nga ta hundzuluxa mapapila lama humesiweke hi Hamani wa Muagaga n'wana Hamedata, lawa a ma lerisa leswaku Vayuda lava akeke eswifundzheni swa wena hinkwaswo, va herisiwa.

6 Xana ndzi nga tiya hi ndlela yihi, loko ndzi vona khombo leri lavaka ku humelela varikwerhu, xana? Kumbe ndzi nga tiyiserisa ku yini ku vona maxaka ya mina ma lovisiwa, xana?”

7 Kutani hosi Ahasuwerusi a ku ka nkosikazi Estere ni ka Mordekayi loyi wa Muyuda: “Vonani, Hamani va n'wi hayekile etimhandzeni, hikuva a a lava ku herisa Vayuda, kutani mina ndzi nyikile Estere hinkwaswo leswi a swi ri swa Hamani.

8 Emhakeni leyi ya Vayuda, mi nga tsala leswi mi swi lavaka hi vito ra mina hosi, mi tlhela mi swi fungha hi xingwavila xa mina; hikuva loko nawu wu tsariwile hi vito ra mina wu tlhela wu funghiwa hi xingwavila xa mina, wu nga ka wu nga hundzuluxiwi.”

9 Hi siku ra 23 ra n'hweti ya vunharhu, yi nga ya Sivani, ku vitaniwa vamatsalani va hosi, kutani va tsala nawu hilaha Mordekayi a va leriseke hakona va nga siyi nchumu, wu rhumeriwa Vayuda, ni vayimeri va vuhosi eswifundzheni, ni vafambisi va swona, ni tihosana ta swifundzha leswi swa 127, ku sukela le Indiya ku ya fika le Etiyopiya; xifundzha xin'wana ni xin'wana xi kuma nawu wu tsariwile hi ririmi ra vanhu va kona ni matsalele ya vona; na vona Vayuda va tsaleriwa hi ririmi ra vona ni matsalele ya vona.

10 Nawu wa kona wu tsariwa hi vito ra hosi Ahasuwerusi, wu funghiwa hi xingwavila xa yena, kutani mapapila ya kona ma hangalasiwa hi varhumiwa lava gadeke tihanci ta mfumo ta rivilo, leti kurisiweke entsindza.

11 Hi mapapila lawa, hosi a yi pfumelela Vayuda va miti hinkwayo ku hlengeletana va tilwela, va dlaya ni ku herisa ni ku lovisela makumu mintlawa ya vanhu vahi na vahi va xifundzha xihi na xihi lava nga tshukaka va hlomile va va hlasela, ni ku hlasela mindyangu ya vona; va pfumeleriwa ni ku phangha nhundzu ya vona.

12 Leswi a swi fanele ku endliwa hi siku rin'we eswifundzheni hinkwaswo swa hosi Ahasuwerusi, ri nga siku ra vu-13 ra n'hweti ya vu-12, ya Adara.

13 Tsalwa ra nawu lovu a ri fanele ku humesiwa, ri tivisiwa eka vanhu hinkwavo va swifundzha hinkwaswo, nakona Vayuda a va fanele ku va va tilulamisela ku tirihisela eka valala va vona, hi siku rero.

14 Hi ku lerisiwa hi hosi, varhumiwa va hatla va gada tihanci ta mfumo ta rivilo, va hangalasa nawu lowu wu humesiweke le ntsindza eXuxani.

15 Kutani Mordekayi a huma emutini wa hosi, a ambarile minceka ya vukosi ya muhlovo wa rihlaza ra tilo ni ku basa, a ambele ni harhi leyikulu ya nsuku, ni nceka wa ntsembyani wo saseka wa xivunguvungu. Vaaki va muti wa Xuxani a va ba minkulungwana va tsakile.

16 Vayuda a va vangama tinghohe, va yimbelela va tsakile, va titwa va ri vanhu.

17 Kutani exifundzheni xin'wana ni xin'wana ni le mutini wun'wana ni wun'wana laha nawu ni xileriso xa hosi a swi fika kona, Vayuda a va yimbelela va tsakile, ku tlhela ku va ni nkhuvo ni siku ra ximusi. Kutani vanhu lavo tala va tinxaka-xaka va tivula Vayuda, hikuva a va sungurile ku chava Vayuda swinene.

9

1 Hi siku ra vu-13 ra n'hweti ya vu-12 ya Adara, ri nga siku leri xileriso ni nawu wa hosi a swi fanele ku va swi hetiseka, rona siku leri valala va Vayuda a va languterile ku va hlula ha rona, ri hundzuka siku leri Vayuda va hluleke valala va vona ha rona.

2 Vayuda va hlengeletana emigangeni ya vona, emitini hinkwayo ya swifundzha swa hosi Ahasuwerusi, leswaku va ta dlaya vanhu hinkwavo lava a va navela ku va twisa ku vava. A ku vanga na un'we loyi a nga tiyela Vayuda, hikuva tinxaka hinkwato ta vanhu a ti va chava swinene.

3 Tihosana hinkwato ta swifundzha, ni vayimeri va vuhosi eswifundzheni, ni vafambisi va swona, ni lava tirhaka entsindza, va yima ni Vayuda hikwalaho ka ku chava Mordekayi.

4 Wanuna loyi Mordekayi a a ri ni xiyimo xa le henhla emutini wa hosi, naswona ku twala ka yena a ku tiveka eswifundzheni hinkwaswo, hikuva matimba ya yena a ma ya ma kula.

5 Kutani Vayuda va hlasela valala va vona hinkwavo hi fumu, va va dlaya, va va herisela makumu, va endla leswi va swi lavaka ha vona.

6 Entsindza le Xuxani, Vayuda va dlaya ni ku herisa vavanuna va 500,

7 va tlhela va dlaya na Parixani-Data, na Dalafoni, na Asipata,

8 na Porata, na Adaliya, na Aridata,

9 na Parimaxata, na Arisayi, na Aridayi, na Vhayezata.

10 Vanhu lava va khume a va ri vana va nala wa Vayuda Hamani n'wana Hamedata; kambe Vayuda a va phanghanga swilo swa vona.

11 Hi siku rero, hosi yi tivisiwa nhlayo ya lava dlayiweke entsindza le Xuxani.

12 Kutani hosi yi byela nkosikazi Estere, yi ku: “EXuxani le ntsindza Vayuda va dlayile vavanuna va 500, ni vana va Hamani va khume. Xana, loko va endlisile leswi eXuxani, va ta va va endlile yini eswifundzheni leswin'wana swa mina ke! Sweswi ke, ndzi byele leswi u swi kombelaka, u ta swi kuma; ni leswi u swi lavaka, u ta nyikiwa swona.”

13 Estere a ku: “Loko u nkhensa we n'wini wanga, pfumelela Vayuda lava va nga eXuxani leswaku mundzuku va ya emahlweni va endla leswi nawu wu va pfumeleleke ku swi endla namuntlha. Naswona lerisa leswaku mintsumbu ya vana va Hamani lava va khume yi hayekiwa etimhandzeni.”

14 Kutani hosi yi lerisa leswaku swilo leswi swi endliwa; nawu wa kona wu vekiwa eXuxani, na yona mintsumbu ya vana va khume va Hamani yi hayekiwa.

15 Vayuda lava a va ri eXuxani, va tlhela va hlengeletana hi siku ra vu-14 ra n'hweti ya Adara, kutani va dlaya vavanuna lava ringanaka 300, kambe va nga phanghi swilo swa vona.

16 Vayuda lavan'wana lava a va ri eswifundzheni swa hosi, na vona va hlengeletanile leswaku va ta tilwela, va tilamulela emavokweni ya valala va vona, kutani va dlaya vanhu va 75 000 eka valala va vona, kambe va nga phanghi swilo swa vona.

17 Leswi va swi endlile hi siku ra vu-13 ra n'hweti ya Adara; hi siku ra vu-14 va wisa, va endla siku rero ri va ra nkhuvo ni ra ku tsaka.

18 Kambe Vayuda lava a va ri eXuxani va hlengeletanile hi siku ra vu-13 ni ra vu-14, kutani va wisa hi siku ra vu-15, ri va ra nkhuvo ni ra ku tsaka.

19 Hikokwalaho, Vayuda lava akeke emitini ya le kule na ntsindza, le handle, va tekile siku ra vu-14 ra n'hweti ya Adara ri ri rona siku ra ku tsaka, ni ra nkhuvo ni ximusi, leri va nyikanaka ha rona tinyiko to hlawuleka.

20 Kutani Mordekayi a tsala timhaka leti; a rhumela ni mapapila eka Vayuda hinkwavo lava akeke eswifundzheni swa hosi Ahasuwerusi hinkwaswo, swa le kule ni swa le kusuhi,

21 a va lerisa leswaku va fanele ku tsundzuka siku ra vu-14 ra n'hweti ya Adara, ni siku ra vu-15 ra yona n'hweti yaleyo, lembe rin'wana ni rin'wana,

22 ma ri masiku lawa Vayuda va nga tilamulela eka valala va vona ha wona; va tsundzuka ni n'hweti leyi, yi ri leyi mahlomulo ni swirilo swa vona swi hundzukeke ntsako ni ku wisa ha yona; va lerisiwa ku teka masiku lawa ma va ya nkhuvo ni ku tsaka, ni ya ku rhumelana tinyiko to hlawuleka, ni ku rhumela swisiwana tinyiko.

23 Kutani Vayuda va tiboha ku ya emahlweni ni leswi a va swi sungurile, va endla ni leswi Mordekayi a a va lerisile swona hi mapapila.

24 Hamani loyi wa Muagaga nala wa Vayuda n'wana Hamedata, a a endlile makungu ya ku herisa Vayuda. Nakona a a hoxile vuhlolotwana lebyi vuriwaka “Puru”, a hlahluva leswaku a ta va dlaya, a va herisela makumu;

25 kambe loko Estere a yile eka hosi, yi humesile xileriso lexi tsariweke, leswaku makungu lawa yo biha lawa Hamani a a ma endlerile Vayuda, ma tlhela ma vangela yena n'wini wa wona ekhombo, ni leswaku yena Hamani ni vana va yena va hayekiwa etimhandzeni.

26 Kutani va thya masiku walawo vito ra “Purimi”, hi mhaka ya rito ra “Puru”. Kutani hikwalaho ka leswi a swi tsariwile epapileni leri, ni hikwalaho ka leswi a va swi vonile ni ku humeleriwa hi swona emhakeni leyi,

27 Vayuda va tiboha leswaku vona ni vatukulu va vona swin'we ni vanhu lava va nga ta amukeriwa exikarhi ka vona, a va nga tsandzeki ku hlayisa masiku lawa mambirhi, hilaha swi tsariweke hakona, naswona hi nkarhi lowu vekiweke wa lembe rin'wana ni rin'wana,

28 va tiboha ku tsundzuka ni ku hlayisa masiku walawo eminkarhini hinkwayo, emindyangwini ya vona hinkwayo, ni le swifundzheni hinkwaswo, ni le mitini hinkwayo. Nakona masiku lawa ya Purimi ma nga tshuki ma rivariwa hi Vayuda; hambi va ri vatukulu va vona va nga tshuki va rivala ku ma tlangela.

29 Kutani Estere N'wa-Abihayili, na Mordekayi loyi wa Muyuda, va lerisa hi ku tsala, va tiyisa nawu lowu wa vumbirhi wa Purimi.

30 Vayuda hinkwavo lava a va ri eswifundzheni swa 127 swa hosi Ahasuwerusi, va rhumeriwa mapapila lama kombaka ku rhula ni ku hlayiseka,

31 va lerisiwa ku tsundzuka masiku lawa ya Purimi hi minkarhi ya wona, hilaha Mordekayi loyi wa Muyuda ni nkosikazi Estere va leriseke Vayuda hakona, va ma hlayisa ku fana ni masiku ya ku titsona swakudya ni ya swirilo lawa va tivekeleke wona, vona ni vatukulu va vona.

32 Kutani swileriso swa nkosikazi Estere leswi tiyisaka maendlele lawa ya nkhuvo wa Purimi, swi tsariwa ebukwini.

10

1 Hosi Ahasuwerusi a lerisa leswaku vaaki hinkwavo va swifundzha swa matiko ya yena ku ya fika eribuweni ra lwandle va n'wi humesela ndzuvo.

2 Mintirho hinkwayo ya mfumo wa yena ni ya vukulu bya yena, ni timhaka hinkwato ta ku fundzheka ka Mordekayi ni hilaha hosi yi n'wi kuriseke hakona, swi tsariwile eka Buku ya Matimu ya tihosi ta Vameda ni Vaperesi.

3 Mordekayi loyi wa Muyuda a a landza hosi Ahasuwerusi hi xiyimo; a a tiviwa swinene exikarhi ka Vayuda, nakona a a rhandziwa hi varikwavo, hikuva a a tikarhatela varikwavo leswaku va hlayiseka, naswona a a tirha na vona hi ku rhula.