1
I. Faoelo, sinenge Jesoe Keriso andrõ, moroi ba waʼomasi Lowalangi, ba talifoesõ andrõ, Timoteo, zanoera daʼe,2 ba niʼamoniʼõ andrõ, ba Golose, talifoesõ samati andrõ, ba chõ Keriso Jesoe. Jafaloecha ami waʼeboea dõdõ ba faʼohahaoe dõdõ, chõ Namada Lowalangi.
3
II. Maʼandrõ saoha gõlõ chõ Lowalangi Zoʼaja jaʼita, Jesoe Keriso, chõ Namania, lõ mamalõmalõ, na mangandrõga, salahimi,4 me no marongo wamatimi andrõ chõ Keriso Jesoe, ba faʼomasi andrõ, si so chõmi, faʼomasimi niʼamoniʼõ fefoe. (Filem. 5).
5 Bõrõ dõtõnafõ andrõ, niʼirõʼõ chõmi, ba zoroego, si no mirongo saʼae, ba daroma li si doehoe andrõ, ba doeria somoeso dõdõ,
6 si no mõi chõmi, si mane ba goeli danõ maʼasagõrõ gõi, ba mowoea ba manõi, si mane ba chõmi gõi, iʼotarai loeo andrõ, me mirongo ia, ba me aboto ba dõdõmi waʼeboea dõdõ Lowalangi andrõ, ba zi doehoe.
7 Si mane nirongomi chõ Gefafera, awõma ba halõw̃õ, niʼomasiʼõ andrõ, enoni Keriso, si lõ farõi, ba chõmi.
8 Jaʼia gõi zangombacha chõmi waʼomasimi andrõ, soroi ba Geheha.
9 Ba andrõ jaʼaga gõi, lõ mabato, iʼotarai loeo andrõ, me marongo, mangandrõga salahimi, maandrõ, enaʼõ tehõna chõmi waʼaboto ba dõdõmi zomasi ia, na tebeʼe chõmi ngawalõ waʼatoeatoea fefoe, awõ ngawalõ wangila fefoe, soroi ba Geheha;
10 enaʼõ amoeata dána chõ Zoʼaja gamoeatami, fa bõi si lõ omasi ia chõmi, enaʼõ mowoea ami, fefoe ngawalõ mboeaboea si sõchi, ba enaʼõ tedooe waʼaboto ba dõdõmi Lowalangi;
11 enaʼõ abõlõ ami, enaʼõ tedooe chõmi fefoe ngawalõ waʼabõlõ, dali waʼabõlõ lachõminia andrõ, enaʼõ aʼoi so chõmi wanaha tõdõ, awõ waʼebolo dõdõ, ba enaʼõ omoeso dõdõmi,
12 wangandrõ saoha gõlõ chõ Nama, si no mangehao jaʼita, ba wanema tána ba niha niʼamoniʼõ andrõ, ba haga andrõ;
13 si no mangefaʼõ jaʼita ba waʼabõlõ zogõmigõmi andrõ, si no mamawoeʼa jaʼita, si no molohe jaʼita ba mbanoea Nono waʼomasinia andrõ.
14 Ba zi so chõda fangõhõli, fangefaʼõ horõ andrõ.
15
III. Famaedo Lowalangi si lõ oroma andrõ ia, si aʼa moroi ba nifazõchi andrõ, fefoe hadia ia.16 Ba chõnia sa mbõrõ wamazõchi hadia ia, fefoe, he si so ba zoroego, ba he si so ba goeli danõ, soroma ba si lõ oroma, he sidadao, ba he soʼaja, ba he samatõrõ, ba he salaw̃a andrõ. Fefoe, hadia ia, ba oi jaʼia zamazõchi, ba oi ba chõnia, wa tefazõchi,
17 ba jaʼia, ba no fõna dánõ bõʼõ fefoe, ba ba chõnia aro fefoe, hadia ia.
18 Ba jaʼia hõgõ mboto andrõ, hõgõ mbanoea, jaʼia mbõrõta, si aʼa zi otarai zi mate andrõ, enaʼõ fõna ia, fefoe gofoe heza.
19 Me no si manõ waʼomasi Lowalangi, wa ba chõnia monahia zi fahõna andrõ, fefoe,
20 awõ wa jaʼia zangatoelõ fefoe hadia ia, chõnia, na iʼatoelõʼõ donia andrõ, ba rõfania, jaʼia mbõrõ, he ba zi so ba goeli danõ, ba he ba zi so ba zoroego.
21 Jaʼami gõi, me no fabali ami fõna, me no faʼoedoe ami, ba geraʼerami, ba mboeaboeami andrõ, si lõ sõchi, ba no iʼatoelõʼõ ami iadaʼe,
22 faʼamate andrõ, ba mboto nõsinia andrõ, ba wamaliʼõ niʼamoniʼõ jaʼami, si dõ sala, si lõ sinegoe, fõnania;
23 na lõʼõ sa atṍ mamalõmalõ wamatimi, na no modanedane ami, na aro, na lõ teboelõ ami ba wanõtõna andrõ, niw̃aʼõ ba doeria somoeso dõdõ andrõ, nirongomi, niʼombachaʼõ ba nifazõchi Lowalangi andrõ, si so ba goeli danõ, fefoe, si no tobali enoni ndraʼo, jaʼodo, Faoelo andre.
24
IV. Iadaʼe omoeso dõdõgoe, ba wamakao andre, salahimi, ba oebõnõchi ba nõsigoe andre zambõ na ba wamakao Keriso andrõ, salahi mbotonia, banoea andrõ,25 ba zi no tobali enoni ndraʼodo, dali nihonogõi Lowalangi andrõ, nibeʼe ba dangagoe, ba chõmi andrõ, ba wamoʼahonoa fangombacha taroma li Lowalangi andrõ,
26 si no tobini andrõ, si lõ oroma, gõtõgõtõ waʼara, ba ba ngaʼõtõ ndra toea andrõ, ba iadaʼe, ba no tefaʼeleʼõ ia, ba niʼamoniʼõ andrõ chõnia.
27 Chõra edõna Lowalangi iʼoromaʼõ, he wisa waʼeboea lachõmi zi no tobini andrõ, ba niha baero, jaʼia Keriso ba chõmi, tõtõnafõ lachõmi andrõ.
28 Jaʼia niʼombachaʼõma ba madozigõ niha, wamarooe tõdõra, madozigõ niha, wamahaõ jaʼira ba ngawalõ waʼatoeatoea, fefoe, enaʼõ dozi niha moʼahonoa faʼatoelõ, ba chõ Keriso, mabeʼe.
29 Ba chõ daʼõ sa gõi mohalõw̃õdo, fasõndrado, balazi waʼabõlõnia, sangabõlõʼõ sibai jaʼodo.
1
I. Omasi sa ndraʼo, na mirongo he wisa waʼaboe dõdõgoe andrõ, bõrõ ami ba jaʼira ba Laʼodikia, ba dozi si lõ irai faʼila chõgoe,2 enaʼõ terara dõdõra, na no fabõbõ ira, ba waʼomasi andrõ, ba enaʼõ lachamõ aʼoi so wangila andrõ, lõ manoefa dõdõ, enaʼõ aboto ba dõdõ zi no tobini andrõ, chõ Lowalangi, Keriso andrõ,
3 ba zi no tobini fefoe ngawalõ girõgirõ faʼatoeatoea, awõ girõgirõ faʼaboto ba dõdõ.
4 Andrõ oew̃aʼõ daʼõ, fa bõi ilimo ami niha, ha niha ia, ba hoehoeo famowõhõ.
5 He sa lõ botogoe andre, ba sodo sa ba chõmi tõdõgoe; omoeso dõdõgoe, wangila faʼehao andrõ chõmi, awõ waʼaró dõdõmi, wamati chõ Keriso.
6 Ba si mane fanemami Jesoe Keriso, Soʼaja,
7 si manõ gõi mitõrõ lalania, ba chõnia jamow̃aʼa ami, si tedooedooe, niʼabeʼeʼõ, ba wamati andrõ, dali wamahaõ jaʼami andrõ; jafahõna chõmi wangandrõ saoha gõlõ,
8
II. Mifaigi, fa bõi ilimo ami niha, ha niha ia, ba waʼatoeatoea niha goeli danõ andrõ, ba ba wajafaja andrõ, woloʼõ nifaʼema niha, hoekoe ba niha goeli danõ; si tenga foloʼõ chõ Keriso.9 Ba chõnia sa monahia gahonoa waʼalowalangi andrõ, maʼafefoe, moboto.
10 Ba chõnia, wa no fahõna chõmi; ba ba zamatõrõ andrõ, fefoe, ba ba zalaw̃a andrõ, fefoe, ba no jaʼia hõgõ.
11 Ba chõnia gõi no moeboto ami, tenga niʼamotoʼõ tanga, famoto fangeheta boto nõsi andrõ, famoto chõ Keriso andrõ,
12 me no tekoʼo ami, awõnia, ba wamajagõ idanõ andrõ; ba chõnia gõi no moesoesoegi ami, awõnia, bõrõ wamati ba waʼabõlõ Lowalangi andrõ, si no manoesoegi jaʼia moroi ba ngai zi mate.
13 Jaʼami gõi, si no mate fõna, ba wanawõnawõ oroisa andrõ, ba ba nõsimi andrõ, si lõ moeboto, ba no iʼorifi, awõnia, me no ibeʼe boealania chõda lalõ andrõ fefoe,
14 me no iboenoe zoera gõmõda andrõ, fangadoegõ jaʼita andrõ, amachoita andrõ, oedoeda; no iheta, me no iʼosõ ba rõfa;
15 me iheta wangõna zamatõrõ andrõ, ba fangõna zalaw̃a andrõ, me ibaliʼõ aja ira ba zanehe zato, me iʼoromaʼõ, wa no abõlõ ia moroi chõra, ba rõfa andrõ.
16 Ba bõi saʼae jamoehoekoe ami niha ba niʼā, ba ma ba nibadoe, ba ma ba loeo niʼamoniʼõ, ba ma ba wasoelõna, ba ma ba zabato.
17 Loemõ zi so dania daʼõ, ba chõ Keriso mboto.
18 Bõi ilimo ami niha, ha niha ia, ba loeo zabõlõ andrõ, niha somasi faʼadoegoedoegoe, ba famosoemange malaʼika, niha soloʼõ angilatania, si so hocha si lõ bõrõ, ba geraʼera dõdõ nõsinia,
19 ba si lõ molemba ba hõgõ andrõ; ba moroi ba daʼõ sa tetolo mboto maʼafefoe, ba wamabõbõ andrõ, ba ba noeo, moroi ba daʼõ tefabõbõ ia, ba manõi, ba waʼeboea andrõ nibeʼe Lowalangi.
20 Ba na no mate ami, awõ Keriso, ba hoekoe niha goeli danõ andrõ, ba hana wa labeʼe goroisa chõmi, hoelõ ba zi lõ mate na, ba niha goeli danõ, wangoemaʼõ:
21 Bõi halõ! bõi ā! bõi babaja! —
22 ba oi sa atṍ ba waʼatekiko tebeʼe ia, ba wangogoenaʼõ jaʼia — woloʼõ amachoita ba famahaõ ba niha:
23 faʼatoeatoea sa law̃aʼõ, ba wameʼe soemange si lõ moeʼoroiʼõ, ba ba waʼadoegoedoegoe, ba ba wamakao boto, be tenga ba wangõhõndrõgõ faʼabõlõ nõsi andrõ. (Tim. I. 4. 8).
1
I. Ba na no maoso ami, awõ Keriso, ba miʼaloei zi so si jaw̃a, ba zi so Keriso, sidadao ba gambõlõ Lowalangi.2 Si so si jaw̃a mifatooetooe tõdõmi, bõi si so ba goeli danõ
3 Noa sa mate ami, ba no tobini waʼaoerimi andrõ, awõ Keriso, ba chõ Lowalangi.
4 Ba na toʼele dania Keriso, faʼaoerimi andrõ, awena dania toʼele gõi ami, awõnia, ba lachõmi.
5
II. Ba miboenoe saʼae ndrotondroto andrõ, si so ba goeli danõ: fohorõ, ba faʼaraʼiraʼiõ, ba hocha, ba fangisõ si lõ sõchi, ba faʼomasi ganaʼa; no famosoemange adoe daʼõ;6 daʼõ fefoe mbõrõ, wa tesao wõnoe Lowalangi.
7 Jaʼami gõi, ba no mitõrõ daʼõ fõna, me ba daʼõ nahami.
8 Ba iadaʼe, ba mibõhõli gõi daʼõ fefoe: Fõnoe, ba faʼabao dõdõ, ba faʼafaito, ba fanandraw̃a, ba fehede si lõ sõchi, si oroi mbewemi.
9 Bõi milimo nawõmi, me no miheta niha si tohõna andrõ, fabaja nilaoelaoenia andrõ,
10 ba me no miʼonoecha zi bohooe andrõ, nibohooeni, ba waʼaboto ba dõdõ andrõ, dali wamaedo zamazõchi jaʼia andrõ,
11 ba zi lõ Dawa Heleni ba lõ niha Jehoeda, ba lõ niboto ba lõ si lõ moeboto, lõ niha bõʼõ, ba lõ Sikito, lõ sawoejoe, ba lõ si tenga sawoejoe, ha sambalõ Keriso manõ, ba dõdõra fefoe.
12
III. Ba me no nitoetoejoe Lowalangi ami, niʼamoniʼõ ba niʼomasiʼõ, ba miʼonoecha waʼahachõ dõdõ, ba faʼeboea dõdõ, ba fa lõ fajaw̃a, ba faʼebolo dõdõ, ba fanaha tõdõ.13 Faoma mibologõ dõdõmi chõ nawõmi, ba faoma miʼefaʼõ zala nawõmi chõmi, na so zinegoe zamõsana chõ nawõnia; si mane fangefaʼõ Keriso chõmi, si manõ gõi ami.
14 Ba baero daʼõ fefoe, ba faʼomasi; daʼõ wamabõbõ faʼamoʼahonoa.
15 Ba jamoefatõrõ dõdõmi faʼohahaoe dõdṍ andrõ, chõ Keriso, ba nikaoni jaʼami; ha samboea boto; ba miʼandrõ saoha gõlõ.
16 Jamonaha ba chõmi daroma li Keriso andrõ, jafahõna; jaʼaʼoi so waʼatoeatoeami, ba wamahaõ awõmi ba ba wamarooe tõdõra, sinoenõ ba oemanõ ba lailõ dõdõ, jafao wangandrõ saoha gõlõ; misoeno Lowalangi ba dõdõmi.
17 Ba fefoe hadia ia nilaoemi, he taroma li, ba he halõw̃õ, ba ba dõi Jesoe, Soʼaja, milaoe ia, fefoe, wangandrõ saoha gõlõ chõ Lowalangi Ama; Jesoe zamaʼema.
18
IV. Jaʼami ira alawe, miʼoʼõ li ndra matoea; si manõ zi nangea, ba chõ Zoʼaja.19 Jaʼami ira matoea, miʼomasiʼõ ndra alawe, ba bõi abao dõdõmi chõra.
20 Jaʼami iraono, mifondrondrongo li ndra amami gofoe hadia ia niw̃aʼõ chõmi, daʼõ sa niʼomasiʼo, ba chõ Zoʼaja.
21 Jaʼami ira ama, bõi miʼandrõ wõnoe ndraonomi, fa bõi adaʼoedaʼoe ira.
22 Jaʼami sawoejoe, mifondrondrongo li zochõ botomi, gofoe hadia ia niw̃aʼõ chõmi, bõi ha ba zanehe ira, si mane niha sangaloei faʼomasi niha ira; moroi siʼaikõ ba dõdõmi, me no sangataʼoefi Soʼaja ami.
23 Hadia ia nifazõchimi, ba moroi ba dõdõ milaoe ia, hoelõ na chõ Zoʼaja,
24 ba na tenga ba niha, me no miʼila, wa chõ Zoʼaja mitema dania loeo, ondrõita andrõ; enoni Zoʼaja, Keriso, ami.
25 Itema sa zoelõ zi lõ atoelõ andrõ, nilaoenia, solaoe si lõ atoelõ, ba lõ eboea dõdõ zamboeana.
1
I. Jaʼami sochõ niha bõʼõ, hadia zatoelõ, hadia zi nangea, daʼõ milaoe ba zawoejoe andrõ, me no miʼila, so Zoʼaja jaʼami gõi ba zoroego.2 Bõi mibõhõli wangandrõ; bõi mõrõ ami ba daʼõ, jafao wangandrõ saoha gõlõ.
3 Ba jaʼitõrõ gõi limi ndraʼaga, ba daʼõ, enaʼõ ifolala chõma Lowalangi daroma li andrõ, ba wangombacha si no tobini andrõ, chõ Keriso, daʼõ gõi mbõrõ, wa no moerate ndraʼo.
4 Enaʼõ oeʼila oebokai ia, ba enaʼõ oeʼila oeʼoʼõ niw̃aʼõ chõgoe, wangombacha.
5 Bõi zi lõ atoeatoea ami, ba wolaoe nilaoemi, ba zi so baero andrõ, ba mifaigi ginõtõ, si gõna.
6 Bõi teboelõ chõmi wangehao fehedemi, nilaoe asio, fa miʼila, he miwisa wanema li zamõsana.
7
II. Fefoe hadia ia, ba chõgoe andre, ba iʼombachaʼõ chõmi dania Tichiko, talifoesõ niʼomasiʼõ andrõ, enoni si lõ farõi andrõ, awõgoe sangai halõw̃õ, ba chõ Zoʼaja.8 Daʼõ mbõrõ, wa oefatenge ia chõmi, enaʼõ mirongo he wisa ba chõma andre, ba enaʼõ irara dõdõmi.
9 Awõnia Gonesimo, talifoesõ andrõ, si lõ farõi, niʼomasiʼõ, banoeami. Laʼombachaʼõ dania chõmi fefoe, he wisa ba daʼe. (Filem. 10 b. t.).
10 Iʼowai ami Arisaro, awõgoe nikoeroe andrõ, ba Mareko, talifoesõ Mbaranaba andrõ, ba nitemami oroisa — na iroegi ami, ba mifaʼamõi ia chõmi —
11 ba Jesoe andrõ, sotoi Joeso. Ha daʼõ nawõgoe niha niboto, sohalõw̃õ ba mbanoea Lowalangi; no tobali fondrara dõdõgoe ira.
12 Iʼowai ami Efafera, banoeami andrõ, enoni Keriso Jesoe; lõ teboelõ wa iforege wangandrõ, salahimi, enaʼõ abeʼe ami, enaʼõ moʼahonoa, ba enaʼõ fadoehoe sibai dõdõmi, ba zomasi Lowalangi andrõ, fefoe.
13 Oefadoehoeʼõ chõmi, ba chõnia andrõ, wa no erege dõdõnia, bõrõ ami ba banoea Laʼodikia andrõ ba banoea Hierafoli.
14 Iʼowai ami Loeka, doto andrõ, niʼomasiʼõ, ba Dema. (Filem. 24).
15 Miʼowai dalifoesõ andrõ, ba Laʼodikia, ba Nimefa, ba banoea andrõ, baomo chõnia.
16 Ba na no moebaso zoera andre, ba chõmi, ba mibeʼe nibaso ba mbanoea ba Laʼodikia gõi, ba enaʼõ tebaso gõi ba chõmi zoera ba mbanoea Laʼodikia andrõ.
17 Ba mimane chõ Arichifo andrõ: ”Faigi halõw̃õ andrõ nitemaoe ba chõ Zoʼaja, fa õʼasiwai.” (Filem. 2).
18 Fangowaigoe daʼe, tangagoe zanoera, tanga Waoelo andre. Mitõrõtõrõ tõdõmi rategoe andre. Jafaloecha ami waʼeboea dõdõ.