1

1

I. Jakobo zanoera daʼe, enoni Lowalangi andrõ ba enoni Jesoe Keriso, ba zi felendroea toea andrõ, sizaewe misa; jaʼahowoe!

2

II. Mibeʼe faʼomoeso dõdõ manõ, jaʼami ira talifoesõgoe, na oja itõrõ ami fanandraigõ, hadia ia ngawalõ; ;

3 me no aboto ba dõdõmi, na no moetandraigõ wamatimi, ba fanaha tõdõ loealoea.

4 Ba famoʼahonoa dania wanaha tõdõ andrõ, enaʼõ moʼahonoa ami, si lõ sala, ba bõi ambõ hadia ia.

5 Ba na so ba chõmi zambõ faʼatoeatoea, ba jamoeʼandrõ chõ Lowalangi, sameʼe manõ, fefoe gofoe ha niha zangandrõ, lõ ihedehedeʼõ; ba tebeʼe chõnia.

6 Ba jafadoehoe dõdõnia, ba wangandrõ, bõi mangiwa; sangiwa tõdõ sa, ba no hoelõ ndroeloe nasi, nifadaoeloedaoeloe nangi, nifangõrõngõrõ misa.

7 Bõi sa jamoew̃aʼõ tõdõnia niha si manõ, so dania hadia ia zinemania chõ Zoʼaja; niha si doea tõdõ,

8 samangõrõngõrõ manõ nilaoenia, fefoe.

9 Ba talifoesõ, sideʼide, ba jamoesoeno ia, ba waʼasalaw̃ania;

10 ba soʼanaʼa, ba jamoesoeno ia ba waʼideʼidenia, me no lala mbowo ndroeʼoe dania lalania.

11 Toemboe loeo, so waʼaoechoe zino, ba aleoe ndroeʼoe andrõ, ba bowonia, ba atoroe, ba taja waʼasõchinia; si manõ gõi dania waʼaleoe zoʼanaʼa, ba lalania andrõ.

12 Jaʼahowoe niha, sanaõgõ fanandraigõ andrõ, na no fadoehoe dõdõ dania chõnia, ba itema dakoela faʼaoeri andrõ, nifaboeʼoe Zoʼaja ba zangomasiʼõ jaʼia.

13

III. Bõi jamoew̃aʼõ niha, na tetandraigõ ia: Moroi chõ Lowalangi, wa tetandraigõ ndraʼodo: Lowalangi, ba tebai tetandraigõ ba zi lõ sõchi, ba jaʼia, ba lõ itandraigõ niha.

14 Ba dozi nitandraigõ, ba ba wangisõ dõdõra tezõbizõbi ira ba tedõnisi.

15 Awena dania, na no abeto wangisõ andrõ, ba iʼadonogõ horõ, ba horõ andrõ, na no moefaloea, ba iʼadonogõ waʼamate.

16 Bõi eloengoe ami, jaʼami ira talifoesõgoe, somasi ndraʼo.

17 Ha sambalõ ameʼela si sõchi, ba ha sambalõ boeala soʼahonoa zi otarai moroi si jaw̃a, moroi chõ Nama zihaga andrõ, mitooe, ba zi lõ faʼatobali, ba he faʼateloemõloemõ.

18 Nilaoe dõdõnia, wa no iʼadonogõ ita, moroi ba daroma li si doehoe andrõ, enaʼõ bõrõta nifazõchinia ita.

19 Jaʼaboto ba dõdõmi, jaʼami ira talifoesõgoe, somasi ndraʼo: dozi niha, ba ndramoeʼalioʼõ wamondrongo, bõi ndramoefahoelõ wehede, ba bõi alio wofõnoe.

20 Fõnoe niha andrõ sa, ba lõ ilaoe zatoelõ, wamaigi Lowalangi.

21 Andrõ mibõhõli fefoe, hadia ia, zi raʼiraʼiõ andrõ, awõ fefoe walõsõchi andrõ, si no fahõna, ba mibologõ dõdõmi wamonaha taroma li andrõ, nitanõ ba dõdõmi fangorifi nosomi.

22

IV. Ba miʼoʼõ daroma li andrõ, ba bõi ha famondrongo manõ, wolimo jaʼami.

23 Na so zamondrongo taroma li andrõ, ba na lõ iʼoʼõ, ba no hoelõ niha samaigi bawania ba zõrõmi;

24 na no ifaigi ia, ba mofanõ saʼae ia, ba iʼanemaʼõ olifoe, he wisa chalachalania.

25 Ba si no monehegõ oroisa fangefa andrõ, si no moʼahonoa, ba si lõ teboelõ ba daʼõ, si tenga ha samondrongo, solifoe; na soloʼõ gõi ia: daʼõ zodõw̃adõw̃a tõdõ dania, ba wolaoenia andrõ.

26 Na so zangoemaʼõ tõdõnia, samosoemange Lowalangi ia, ba na lõ itaha lelania, na ilimo dõdõnia, ba no faja wamosoemangenia Lowalangi.

27 Daʼõ zi sõchi wamosoemange Lowalangi, si lõ si fabaja hadia ia, wamaigi Lowalangi Ama: na mõi ita moetolo zi lõ ama, si lõ ina, awõ zi no mate donga ba waʼaboe dõdõra, ba na tafaigi, fa bõi gõna ita si ra iraʼiõ andrõ, ba niha goeli danõ.

2

1

I. Jaʼami ira talifoesõgoe, bõi miʼeboeaʼõ dõdõmi zamboeana, ba wamati andrõ, chõ Zoʼaja lachõmi andrõ chõda, Jesoe Keriso.

2 Na so enaʼõ zi mõi ba gowoeloami niha solaedoeroe balaki, sobaroe baroe loeo, ba na so gõi zi mõi, si noemana, sobaroe si lõ sõchisõchi;

3 ba mifaigi enaʼõ zobaroe baroe loeo andrõ, ba mimane enaʼõ: Dadao ba daʼe, jaʼoegõ faigi zi sõchi nahaoe; ba na mimane ba zi noemana andrõ: Jaʼoegõ, ba ba daʼõ iagõ, zizio, ba ma tooe dadao, tooe mbakoebakoe gahegoe andre!

4 ba tenga no mifonaha wanoefa dõdõmi, ba tenga no sangoehoekoe, si so eraʼera si lõ sõchi, ami?

5 Mifondrondrongo, jaʼami ira talifoesõgoe, somasi ndraʼo! Tenga no itoetoejoe Lowalangi zi noemana ba goeli danõ andre, enaʼõ fahõna chõra wamati andrõ, ba enaʼõ sanema ondrõita ira, banoea andrõ, nifaboeʼoenia ba zangomasiʼõ jaʼia andrõ? Ba jaʼami, ba no miʼositengagõ zi noemana andrõ

6 Hadia, tenga soʼanaʼa andrõ zamalangõgõ jaʼami, ba tenga jaʼira zanõbi jaʼami ba rafe?

7 Tenga jaʼira zangoʼaja tõi si sõchi andrõ, si no moebeʼe bõrõ dõimi andrõ?

8 Ba na miʼoʼõ goroisa razo andrõ, si so ba zoera: ”Omasiʼõ zahatõ chõoe, si mane faʼomasioe ndraʼoegõ,” ba no si sõchi milaoe.

9 Ba na miʼeboeaʼõ dõdõmi zamboeana, ba mamazõchi horõ ami, ba ifadoehoeʼõ chõmi oroisa, wa no sanawõ ami.

10 Na so sa enaʼõ zoloʼõ oroisa, maʼafefoe, ba na isawõ zambalõ, ba no moʼõmõ ia ba goroisa maʼafefoe.

11 Sangoemaʼõ: ”Bõi ohorõ!” daʼõ gõi zangoemaʼõ: ”Bõi angeʼe.” Ba he lõ mohorõʼõ, ba na mangeʼeʼõ, ba no tobali sanawõ oroisa ndraʼoegõ.

12 Mimanõ wehede, ba mimanõ wolaoe, si mane niha nihoekoe ba goroisa fangefa andrõ dania.

13 Lõʼõ sa faʼahachõ dõdõ ba wangoehoekoe si lõ mangahachõsi tõdõnia; ba iʼositengagõ wangoehoekoe faʼahachõ dõdõ andrõ.

14

II. Hadia goena, jaʼami ira talifoesõgoe, na so zangoemaʼõ, so chõnia wamati, ba na lõ boeaboea? Hadia, iʼila, iʼorifi ia famati andrõ?

15 Ba na so dalifoesõ matoea, ba ma talifoesõ alawe, si lõ noecha ba sambõ balazo, ndrege zi maʼṍchõ;

16 ba na so ba chõmi zangoemaʼõ chõra: Miʼaeʼe, jaʼohahaoe dõdõmi, miʼoleoe, ba miʼaboesoiʼõ ami! ba na lõ mibeʼe zogoena fangehao mbotora, ba hadia goena?

17 Si manõ gõi wamati andrõ, na lõ boeaboea; no amaedola zi lõ noso.

18 Ba ma so zangoemaʼõ: Chõoe wamati, ba chõgoe mboeaboea. Oromaʼõ chõgoe wamatimõ andrõ, si lõ boeaboea, ba ba mboeaboeagoe oeʼoromaʼõ chõoe wamati andrõ.

19 Hadia, no fadoehoe dõdõoe, wa ha samboea Lowalangi? Si sõchi daʼõ: fadoehoe gõi dõdõ mbechoe ba daʼõ, ba hoemocha mboera.

20 Ba hadia, omasiʼõ õʼila, jaʼoegõ niha si lõ tõdõ, wa lõ goena wamati si lõ boeaboea?

21 Toeada Aberahamo andrõ, hadia, tenga moroi ba mboeaboea isõndra wangatoelõ, me ibeʼe soemange nononia Izaʼaki andrõ?

22 Õʼila ba daʼõ, itolo ba mboeaboea andrõ famati, ba moroi ba mboeaboea andrõ tefoʼahonoa wamati,

23 ba itõrõ zi so ba zoera andrõ, imane: ”Ba mamati Gaberahamo chõ Lowalangi, ba tebeʼe faʼatoelõ dõdõnia daʼõ, ba si fahoewoe chõ Lowalangi dõinia”.

24 Miʼila ba daʼõ, ba mboeaboea isõndra wangatoelõ niha, ba tenga ha ba wamati.

25 Si manõ gõi Rachaba andrõ, sohorõ andrõ, hadia, tenga ba mboeaboea isõndra wangatoelõ, me ifaʼamõi jomo chõnia zinenge andrõ, ba me ifatõrõ ba lala bõʼõ, wamofanõ?

26 Hoelõ si mane boto sa, si lõ faʼaoeri, na lõ noso, si manõ gõi wamati andrõ, lõ faʼaoeri, na lõ boeaboea.

3

1

I. Bõi ato ami zamahaõ, jaʼami ira talifoesõgoe; noa sa miʼila tedooe dania waʼabeʼe hoekoe, nifatõrõ chõda.

2 Asese sa sala ita, dozi ita. Na so zi lõ sala ba li, ba no niha si no moʼahonoa ia, sangila mamatõro botonia maʼasamboea.

3 Na tabeʼe ba mbawa koedo ziʼõli andrõ, fa laʼoʼõ chõda, ba tafatõrõ mbotora, maʼasamboea.

4 Hiza gõi, nowo andrõ, ha waʼeboea ia, ba he w̃aʼae angi sabeʼe wamofanõ, ba tebaliʼõ zoei amoeri sideʼide sibai andrõ, heza nilaoe dõdõ zamatõrõ jaʼia.

5 Si manõ gõi lela andrõ, ndrotondroto sideʼide ia, ba no eboea hocha. Hiza waʼideʼide galitõ, ba ha waʼeboea gatoea itoenoe.

6 Alitõ lela andrõ, faʼeboea nõsi goeli danõ maʼafefoe waʼeboea zi lõ atoelõ andrõ, chõnia, no fõna ndrotondroto bõʼõ lela andrõ, lõ sõchi mbotoda maʼasamboea ibeʼe, ifohola roda waʼaoeri andrõ, ba nifohola narako ia.

7 Telaw̃a sa fefoe ngawalõ goetoe ndroeʼoe, ba fofo, ba oelõ, ba saliw̃aliw̃a ba nasi andrõ; noa sa ilaw̃a niha,

8 ba lela andrõ; noa sa ilaw̃a niha, ba lela andrõ, ba lõ sangila molaw̃a jaʼia niha; si lõ sõchi andrõ, si lõ ahonohono, si no fahõna langoe famoenoe.

9 Fanoeno Zoʼaja, Ama, ia chõda, ba fangelifi niha, nibeʼe famaedo Lowalangi.

10 Ha samboea mbawa, ba faoma iʼotarai ia, he fanoeno, ba he fangilifi. Bõi si manõ, jaʼami ira talifoesõgoe!

11 Hadia, ha samboea goemboe, ba faoma aloea chõnia, he sami, ba he ladoe?

12 He wisa, jaʼami ira talifoesõgoe, iʼowoea mboea falo tõla marafala, ba iʼowoea marafala tõla nagoe? Ba tebai aloea nidanõ sami ba ladoe.

13

II. Ha niha ba chõmi zatoeatoea ba sotõdõ? Jamoeʼoromaʼõ ba waʼatoelõ woloʼõnia mboeaboeania ba waʼebolo dõdõ, ba waʼatoeatoea andrõ.

14 Ba na so ba dõdõmi waʼafõchõ ba fasosota, ba bõi misoeno ami, ba bõi milaoe waja, waminiʼõ si doehoe.

15 Tenga faʼatoeatoea si otorai moroi si jaw̃a daʼõ, moroi ba goeli danõ daʼõ moroi ba dõdõ manõ, moroi ba mbechoe.

16 Ba zi so faʼafõchõ dõdõ sa, ba fasosota, ba daʼõ so gõi wamakoejoe, awõ ngawalõ wolaoe si lõ sõchi, fefoe.

17 Ba faʼatoeatoea andrõ, si otarai moroi si jaw̃a, ba si ofõna chõnia, ba no ohaoehaoe, ba fanete daʼõ, ba lõ fasosota, ebolo dõdõ, iʼoʼõ li, no fahõna chõnia waʼahachõ dõdõ ba boeaboea i sõchi, lõ iʼeboeaʼõ dõdõ zamboeana, lõ mamini tõdõ.

18 Ba si lõ fasosota zamazaewe boea waʼatoelõ dõdõ andrõ, ba waʼatoelõ.

4

1

I. He moroi wa lõ atoelõ ba chõmi, ba he moroi wagoeagoeasa andrõ? Tenga moroi ba wasõndrata wangisõmi andrõ, ba nõsimi?

2 Mangisõ ami, ba lõ manema ami; mangeʼe ami ba afõcho dõdõmi, ba tebai michamõ; fasõndra ami ba manoewõ ba lõ chomi, me lõ mangandrõ ami.

3 Mangandrõ ami, ba lõ mitema, me si lõ sõchi wangandrõmi andrõ; enaʼõ mʼa ia, ba wangisõmi andrõ.

4 Jaʼami sohorõ, ira matoea ba ira alawe, hadia lõ miʼila wa no si faʼoedoe ba Lowalangi wahoewoesa ba niha goeli danõ? Tobali na so zomasi fahoewõe ba niha goeli danõ, ba ibaliʼõ si faʼoedoe chõ Lowalangi ia.

5 Ma miwai fajafaja niw̃aʼõ ba zoera andrõ? Solohoe Geheha andrõ, nifonahania ba dõdõda;

6 ba eboea sa atṍ na waʼeboea dõdõ andrõ, niʼaʼasogõnia; andrõ imane: ”Itimba Lowalangi zi fajaw̃a andrõ, ba iʼeboeaʼõ dõdõnia ba zangideʼideʼõ jaʼira”.

7 Ba miʼae barõ mbawa Lowalangi. Mitimba Gafõcha, ba moloi ia, irõi ami.

8 Miʼondrasi Lowalangi, ba iʼondrasi ami! Mihaogõ danga, jaʼami si so horõ! ba miʼohaoehaoeʼõ dõdõ jaʼami si doea tõdõ!

9 Jaʼafõchõ chõmi wamakaomi, ba miʼaboesi tõdõ ba miʼegeʼege! Jatobali faʼaboe dõdõ waʼikimi andrõ, ba jatobali faʼaila waʼomoeso dõdõmi andrõ!

10 Miʼideʼideʼõ ami fõna Zoʼaja, ba ibaliʼõ salaw̃a ami.

11

II. Bõi mitandraw̃aisi nawõmi, jaʼami ira talifoesõ! Na so zanandraw̃aisi talifoesõnia, ba ma sangoehoekoe talifoesõnia, ba itandraw̃aisi goroisa, ba ihoekoe goroisa. Ba na õhoekoe goroisa, ba tenga soloʼõ oroisa ndraʼoegõ, no sangoehoekoe jaʼia ndraʼoegõ.

12 Ha samõsa zameʼe oroisa, ba sangoehoekoe, sangila mangorifi ba sangila mamakiko. Ba jaʼoegõ, ha niha ndraʼoegõ, sangoehoekoe awõnia?

13

III. Ba mifondrondrongo, jaʼami sangoemaʼõ: Maʼõchṍ, ba ma mahemoloe mofanõga, masaw̃a mbanoea heza, ba dõfi dania ndraʼaga ba daʼõ, maniaga ba mangaloei hare;

14 si lo mangila he wisa mahemoloe. Hadia sa nosomi andrõ? Zaoezaoe ami, si lõ ararā oroma, ba taja saʼae.

15 Ba mimane enaʼõ: Na omasi Lowalangi ba na so noso, ba malaoe daʼõ, ba ma daʼõ.

16 Ba ijaʼe, ba misoeno ami, ba wajaw̃asami andrõ. Fefoe wajaw̃asa si manõ, ba no si lõ sõchi.

17 Ba na so zangila molaoe si sõchi, ba na lõ ilaoe, ba horõ daʼõ chõnia.

5

1

I. Ba mifondrondrongo, jaʼami soʼanaʼa, miʼegeʼege ba miʼangarõngarõ, ba waʼafõchõ andrõ sanõrõ jaʼami dania.

2 No obooe nibajabajami, ba no iʼā hama noechami andrõ.

3 Anaʼami andrõ ba firõmi, ba no iʼā howoe, ba tobali famadoehoeʼõ dõdõmi howoenia andrõ, ba iʼā nõsimi, hoelõ galitõ. No mihõna girõgirõ ba loeo safoeria andre.

4 Hiza, moeʼao sibai loeo zohalõw̃õ andrõ, nitahami andrõ, loeo zohalõw̃õ si no mõi mamasi nowimi, ba no iroegi dõgi dalinga Zoʼaja ngahõnõ feʼao zamasi andrõ.

5 No miforege wemanga, ba no miʼaboesoiʼõ ami, ba goeli danõ andre no miboela dõdõmi, ba loeo wamahõ.

6 No miʼetoeʼõ hoekoe zatoelõ andrõ, ba no miboenoe; lõ ilaw̃a ami.

7

II. Ba mibologõ dõdõmi, wombase, jaʼami ira talifoesõ, iroegi waʼaso Zoʼaja. Hiza, ibaseʼõ mboea danõ, seboea bõli andrõ, sonowi, wamologõ tõdõnia ba chõnia, irege itema deoe si fõfõna andrõ ba teoe safoeria.

8 Ba jaʼami gõi, ba mibologõ dõdõmi, mibalobaloi, miʼaʼaroʼõ dõdõ, noa sa ahatõ waʼaso Zoʼaja andrõ.

9 Bõi miʼangarõngarõ ba chõ nawõmi, jaʼami ira talifoesõ, fa bõi tehoekoe ami; hiza, so moroi sa zangoehoekoe andrõ.

10 Mihalõ famaedo ba wanaha famakao ba ba wamologõ tõdõ andrõ zamaʼeleʼõ andrõ, si no fahoehoeo ba dõi Zoʼaja, jaʼami ira talifoesõ.

11 Hiza, tafahowoehowoeʼõ zi no manaha tõdõra. No mirongo wanaha Jobi andrõ tõdõnia, ba loealoea Zoʼaja, ba no mirongo; me no sahachõ sibai tõdõ Zoʼaja ba sogolõ tõdõ.

12

III. Ba si ofõna sibai, jaʼami ira talifoesõgoe, ba bõi miʼae ba hõloe, bõi mibeʼe hõloe zoroego, ba bõi gõi tanõ, ba ma hadia ia mbõʼõnia. Daʼõ chõmi: Jaʼia, na jaʼia, ba: lõʼõ, na lõʼõ, fa lõ gõna ami hoekoe.

13

IV. Na so ba chõmi zi gõna famakao, ba jamangandrõ, na so zohahaoe tõdõ, ba jamanoenõ.

14 Na so zofõchõ ba chõmi, ba jamoefahedeʼõ ba zatoea mbanoea, ba ndramangandrõ ba chõnia, ba ndramoebajoini ia fanicha, ba dõi Zoʼaja;

15 ba iʼorifi dania zofõchõ andrõ fangandrõ andrõ, soroi ba wamati, ba iʼabeʼeʼõ Soʼaja, ba na so horõ, nifazõchinia, ba teʼefaʼõ chõnia.

16 Ba faoma miʼombachaʼõ chõ nawõmi horõmi, ba faoma miʼangandrõ, salahi nawõmi, enaʼõ tefadõhõ wõchõmi; abõlõ sibai wangandrõ niha satoelõ, na moroi ba dõdõ.

17 Elija andrõ, ba no niha, si mane amoeatada gamoeatania, ba mangandrõ ia, moroi siʼaikõ ba dõdõ, fa bõi moteoe, ba lõ teoe ba danõ, medõloe fache a matonga.

18 Ba ifoeli mangandrõ, ba so deoe, moroi jaw̃a ba mbanoea, ba mowoea danõ.

19 He jaʼami ira talifoesõgoe! Na so ba chõmi zi no eloengoe, si no mondrõi si doehoe, ba na so zolohe jaʼia mangawoeli,

20 ba bõi zi lõ aboto ba dõdõ daʼõ: Solohe mangawoeli samazõchi horõ, moroi ba lala eloengoea andrõ, ba iʼefaʼõ nosonia ba waʼamate ba oja ibaloegõ horõ.