1

1

I. No awai chõgoe zoera si fõfõna andrõ, jaʼoegõ Teofilo, no oesoera fefoe nibõrõtaigõ Jesoe, folaoe ba famahaõ,

2 iroegi loeo tefazaw̃a ia, me no ibeʼe goroisa ba zinenge andrõ, niʼanoetoejoeʼõnia Eheha niʼamoniʼõ,

3 ba niʼojaʼõnia tandra, wangoromaʼõ wa no aoeri ia, me no aefa itaõgõ wamakao andrõ; õfa woeloe wongi waʼara iʼoromaromaʼõ ia chõra, iʼombachaʼõ chõra ngawalõ mbanoea Lowalangi andrõ.

4

II. Ba me oroedoe ira, me manga ira, ba iw̃aʼõ chõra, bõi larõi Jeroezalema, labaloi gamaboeʼoela li Nama andrõ, nirongomi chõgoe (iw̃aʼõ).

5 Idanõ sa nibajagõ Johane, ba nibajagõ Eheha niʼamoniʼõ ami, lõ ara tõ.

6 Ba lasofoe chõnia si so ba daʼõ, lamane: He Toea, hadia õfoeli õʼaʼazõchi ijaʼe dania nõri Ndraono Gizeraëli?

7 Ba imane chõra: Tenga si nangea jaʼami zangila baw̃a ba boeʼoe li, nihonogõi Nama ba waʼabõlõnia,

8 ba mitema dania waʼabõlõ Geheha niʼamoniʼõ, si mõi chõmi, ba samadoehoeʼõ ami chõgoe ba Jeroezalema, ba ba danõ Joedaia, maʼasagõrõ, ba ba Zamaria, ba iroegi wondrege danõ.

9 Ba me aefa iw̃aʼõ daʼõ, ba tefazaw̃a ia, anehe ira, ihalõ ia lawoeo, ba lõʼõ saʼae oroma ia chõra.

10 Ba me latõngõ mbanoea si jaw̃a, me mofanõ ia, ba hiza, daroea zi so ba daʼõ chõra niha, sobaroe safoesi,

11 sangoemaʼõ gõi: Hana wa so ami ba daʼe, wa mitõngõ mbanoea, jaʼami banoea Galilaia? Mangawoeli dania Jesoe andrõ, nihalõ ba zoroego moroi ba chõmi, si mane me miʼila ia, me mofanõ ia ba zoroego.

12 Aefa daʼõ, ba mangawoeli ira ba Jeroezalema, moroi ba hili andrõ, sotõi hili wanicha, ba ngai Jeroezalema, mato sambadoe fofanõ.

13 Ba me no laroegi jomo, ba mõi ira jaw̃a ba mbateʼe ba zi sagõtõ, ba daʼõ sosó ira, Fetero ba Johane ba Jakobo ba Andrea ba Filifo ba Toma ba Batolomaio ba Mataio ba Jakobo, ono Galifaio, ba Simoni selote ba Joeda, ono Jakobo.

14 Daʼõ fefoe zi lõ aefaʼaefa mangandrõ, ha sara dõdõ, awõ ndra alawe andrõ, ba awõ Maria, ina Jesoe, ba ira talifoesõnia.

15

III. Ba me loeo daʼõ, ba maoso Wetero, me faloecha dalifoesõ (ba so mato otoe a doea woeloe waʼato niha, sowoelo ba daʼõ) imane:

16 He jaʼami, ira talifoesõ, lõ tola lõ itõrõ zi so ba zoera andrõ, si no ihõnagõ ifaw̃aʼõgõ Eheha niʼamoniʼõ, niʼombachaʼõ Dawido, ba chõ Joeda andrõ, si no tobali samasao sondraʼoe Jesoe.

17 Noa sa teʼerai ia, awõda, ba no itema dana chõnia, halõw̃õ andrõ.

18 Ba noa sa isõndra mbenoea nibeʼe bõli loeo walõʼatoelõ andrõ, ba no aechoe tooe ia, ba no aboto daloe, ba no adoewa mbetoeʼania maʼafefoe.

19 Ba no larongo fefoe, banoea Jeroezalema, andrõ labeʼe tõi mbenoea andrõ Achelidama, ba lira, benoea ndro geloeahania.

20 Noa sa moesoera ba zoera zinoenõ: ”Sadoedoe nahania, ba bõi iʼonaha niha” ba: ”Jamoetema niha bõʼõ halõw̃õnia andrõ.

21 Ba lõʼõ sa tola lõ tahalõ niha, samõsa, ba zi no faofao chõda, gõtõ waʼara wangõrõngõrõ Zoʼaja jaʼita, Jesoe, chõda,

22 ibõrõtaigõ ba wamajagõ idanõ andrõ chõ Johane, iroegi loeo tefazaw̃a ia moroi ba chõda; samõsa daʼõ zamadoehoeʼõ femaosonia, awõda.

23 Ba lafaʼaso zi daroea, Josefo, nifotõi Barasaba, si so tõi Joeso na gõi, ba Matia.

24 Ba mangandrõ ira, lamane: He Soʼaja, sangila tõdõ niha fefoe, oromaʼõ nitoejoemõ, samõsa, ba zi daroea andre,

25 sanema naha andrõ, ba halõw̃õ andrõ, awõ wamaigimaigi, nirõi Joeda, ba weʼamõi ba nahania.

26 Ba lalaoe fadahõdahõ ba chõra andrõ, ba gõna Matia, ba tobali famõnõchi zinenge andrõ, si felendroea ia.

2

1

I. Ba me loeo wendrakose (si 50) ba no owoelo ira fefoe, ha samboea naha.

2 Ba iʼozoemagõ so zihõngõ, si otarai mbanoea si jaw̃a, hoelõ na itõrõ angi sabõlõbõlõ, ba ifõnoei nomo andrõ, maʼasamboea, ba zi dadao ira.

3 Ba oroma chõra dalinga wandroe, si fabalibali, alitõ wamaigira, ba idozigõ ira, ahono ba hõgõra.

4 Ba fahõna chõra Geheha niʼamoniʼõ, ba labõrõtaigõ lalaoe li bõʼõ, si mane nibeʼe Geheha chõra fanõtõi.

5 Ba so zi fatewoe gana ba Jeroezalema, niha Jehoeda, niha sangataʼoefi Lowalangi, soroi fefoe soi ba goeli danõ.

6 Ba me so zihõngõ andrõ, ba aechoe niha sato ba tobali dõdõra, me larongo wehedera ba li chõra, dozi ira.

7 Ba tobali dõdõra, dozi ira, ahõlihõli dõdõra ba lamane: Hiza, tenga banoea Galilaia ira, dozi sihede andrõ?

8 Ba he wisa wa tarongo lida, dozi ita, li ba danõda, ba zi toemboe ita?

9 Jaʼita Dawa Waretia ba Dawa Media ba Dawa Gelama, awõ zi so ba Mezofotamia, ba ba Joedaia ba ba Gafadokia, ba Wondro ba ba Azia,

10 ba Werigia ba ba Wambilia, ba danõ Miseraji ba ba danõ Libia, tánõ ba Girene, awõ zi fatewoe gana ba Roma, niha Jehoeda, awõ zi no mõi banoeara,

11 Dawa Gereta ba Dawa Ara, ba tarongo, lalaoe lida, wangombacha segeboea andrõ, nilaoe Lowalangi.

12 Ba tobali dõdõra, dozi ira, lõ laʼila watahõgõ, faoma lamane chõ nawõra: He wisa daʼõ dania?

13 Ba so zangaohangaoha õsa, lamane: Si maboe agoe sami.

14

II. Ba maoso Wetero, awõ zi felezara, moehede ia, imane chõra: He jaʼami, niha Jehoeda, awõ zi so ba Jeroezalema fefoe, jaʼaboto ba dõdõmi daʼe, ba mifondrondrongo niw̃aʼõgoe!

15 Tenga sa si mane niw̃aʼõmi, wa si no maboe daʼe, awena sa gõi labõzi siw̃a.

16 Daʼõ sa ia, niw̃aʼõ Joëli, samaʼeleʼõ andrõ:

17 ”Ba so dania, na loeo safoeria, iw̃aʼõ Lowalangi, ba oelaoe ba niha fefoe wõfõ Gehehagoe, ba mamaʼeleʼõ nonomi matoea, awõ nonomi alawe, ba laʼila gangilata ono matoea chõmi ba mangifi zatoea chõmi.

18 Ba genonigoe ira matoea ba ba genonigoe ira alawe oelaoe õsa Gehehagoe, na loeo daʼõ, ba mamaʼeleʼõ ira.

19 Ba oefazõchi gilaʼila ba mbanoea si jaw̃a ba tandra ba goeli danõ si tooe, do ba alitõ ba simbo.

20 Ba tobali sogõmigõmi loeo ba do mbaw̃a, fatoea lõ iroegi loeo Zoʼaja andrõ, seboea.

21 Ba tobali aoeri dozi si angarõfi li tõi Zoʼaja,”

22 He jaʼami, Iraono Gizeraëli, mifondrondrongo daʼe! Jesoe andrõ, banoea Nazareta, niha nifadoehoeʼõ, Lowalangi ba chõmi, ba waʼabõlõ ba ba gilaʼila ba ba dandra, nifafazõchiʼõ Lowalangi chõnia, ba chõmi, niʼilami andrõ.

23 Daʼõ mege mihalõ, me no moebeʼe ba dangami ia, me no ihonogõi ihoekoe Lowalangi, me no tohõna mege iʼila, ba no miʼosõ ia ba rõfa tanga niha baero, wamoenoe jaʼia.

24 Daʼõ nisoesoegi Lowalangi, me no iʼefaʼõ chõnia waʼafõchõ waʼamate, me tebai sa atṍ itaha ia faʼamate.

25 Imane sa Dawido ba chõnia andrõ: ”Lõ aefaʼaefa ba doedoema hõrõgoe Zoʼaja jaʼo, noa sa so ia ba gambõlõgoe, fa lõ mangiwa ndraʼo.

26 Andrõ waomoeso dõdõgoe ba manoenõ lelagoe, ba õsigoe gõi, ba molombase dania, ba wanõtõna,

27 lõʼõ sa õrõi ba mbanoea tooe nosogoe, ba lõ õtehe, iʼila waʼobooe niʼamoniʼõ andrõ chõoe.

28 No õʼombachaʼõ chõgoe lala ba waʼaoeri, õhõna chõgoe waʼomoeso dõdõ tánõ fõnaoe.”

29 He jaʼami, ira talifoesõ, acha lõ aiwõ ndraʼo moehede chõmi, ba chõ doeada Dawido, wa no mate ia, awõ wa no lakoʼo, ba so ba chõda lewatõnia, iroegi maʼõchṍ andre.

30 Ba me no samaʼeleʼõ ia, me no iʼila, no ifaboeʼoe chõnia Lowalangi fahõloesa, ifedadao ba dadaomania maʼoewoenia,

31 me no iʼila zi so na foeri dania, ba itõrõ linia wemaoso Keriso, wa lõʼõ sa terõi ia ba mbanoea tooe, awõ wa lõʼõ gõi iʼila õsinia waʼobooe.

32 Jesoe andrõ nisoesoegi Lowalangi, si so na mbõrõ ba daʼõ ndraʼaga fefoe.

33 Ba me no teʼalaw̃aʼõ ia iadaʼe kambõlõ Lowalangi, ba me no itema gamaboeʼoela li andrõ, Eheha niʼamoniʼõ andrõ, chõ Nama, ba no ilaoe daʼe, niʼilami, nirongomi andre.

34 Tenga sa Dawido zi mõi jaw̃a ba zoroego, ba jaʼia zangoemaʼõ: ”No iw̃aʼõ Soʼaja chõ Zoʼaja jaʼo: Dadao ba gambõlõgoe,

35 irege oebeʼe tooe barõ gaheoe zi faʼoedoe chõoe.”

36 Jaʼaboto sibai iadaʼe ba dõdõ maʼoewoe Gizeraëli fefoe, wa no ibaliʼõ Soʼaja ba Keriso daʼõ Lowalangi, Jesoe andrõ, niforõfami.

37 Ba me larongo daʼõ, ba manga ia ba dõdõra ba lamane chõ Wetero ba ba zinenge bõʼõ andrõ: He mawisa enaʼõ, jaʼami, ira talifoesõ?

38 Ba imane chõra Fetero: Mifalalini geraʼerami ba mifabajagõʼõ idanõ ami, dozi ami, ba dõi Jesoe Keriso, ba wangefaʼõ horõmi andrõ, ba mitema dania mboeala andrõ, Eheha niʼamoniʼõ.

39 Chõmi sa gamaboeʼoela li andrõ ba ba ndraonomi ba ba zi so ba zarõoe fefoe, gofoe ha waʼato nikaoni Zoʼaja, Lowalangida.

40 Ba so na niw̃aʼõnia, tánõ bõʼõ, famadoehoeʼõ, ba ifarooe dõdõra, imane: Jaʼaefa ami ba niha si tefoejoe tõdõ andre.

41 Ba lafabajagõʼõ idanõ ira samonaha taroma linia ba dõdõra, ba mato tõloe ngahõnõ niha, si teʼanõ, ha si maʼõmaʼõchõ andrõ. (Jes. 53. 11. 12).

42

III. Ba lõ teboelõ ira nifahaõ zinenge, ba he ba wefao, ba he ba wamoboto roti ba ba wangandrõ.

43 Ba dozi ataʼoe niha, ba oja gilaʼila ba oja dandra, nifazõchi zinenge.

44 Ba no oroedoe zamati, fefoe, faoma chõra zi so chõra, fefoe.

45 Ba laʼamawa mbenoeara, awõ gamagamara, ba ladozigõ wamaosa, lafaigi zabõlõ mogoena.

46 Ba ero maʼṍchõ so ira ba gosali, lõ aefaʼaefa, ha samboea dõdõra, laboboto roti ba nomo misa, latema gõra ba daʼõ, omoeso dõdõra ba atoelõ.

47 Lasoeno Lowalangi, ba eboea chõra dõdõ niha sato fefoe, ba ero maʼṍchõ ifaʼanõ chõra Soʼaja zanõndra fangorifi andrõ.

3

1

I. Mõi mijaw̃a ndra Fetero Johane ba gosali, me inõtõ wangandrõ, me labõzi tõloe.

2 Ba hiza niha, somboejoemboejoe moroi ba daloe ninania, niloeʼi. Ero maʼṍchõ lafedadao ia ba zinga mbawandroehõ gosali, nifotõi si sõchi, ba wangandrõ bõli gõ ba zi mõi ba gosali.

3 Ba me iʼila ndra Fetero Johane, si mõi ba gosali, ba mangandrõ bõli gõ ia chõra.

4 Ba inehegõ ia Fetero, awõ Johane imane: Faigi ndraʼaga.

5 Ba ifaigi ira, iwai so zinemania chõra.

6 Ba imane Fetero: Lõ chõgoe firõ ba lõ anaʼa, ba hadia zi so chõgoe, ba ba oebeʼe chõoe: Ba dõi Jesoe Keriso, banoea Nazareta, owaõwaõ,

7 Ba iraʼoe dangania kambõlõ, ifazizio. Ba iʼanemaʼõ abeʼe gahenia, awõ mboeʼoe gawononia,

8 ifarõga ia ba moezizio ba mowaõwaõ; ba mõi ia ba gosali, fao ia chõra, mowaõwaõ ia ba mamarõga ba isoeno Lowalangi.

9 Ba laʼila niha sato fefoe, mowaõwaõ ia ba manoeno Lowalangi ia,

10 Ba laʼila ia, wa jaʼia daʼõ, sidaodao ba mbawandroehõ gosali si sõchi ba wangandrõ bõli gõ; ba aʼoi so waʼahõlihõli dõdõra ba faʼatobali dõdõra, ba zi no faloecha ia.

11 Ba me lõ irõi ndra Fetero Johane, ba owoelo chõra niha sato fefoe ba newali, nifotõi ewali Zelomo, (ewali nifolose) no tobali dõdõra.

12

II. Ba me iʼila daʼõ Fetero, ba itema li niha sato, imane: He jaʼami, Iraono Gizeraëli hadia wa ahõlihõli dõdõmi ba daʼõ, ba hadia wa mifaigifaigi ndraʼaga, hoelõ na jaʼaga zamowaõwaõ niha andre ba waʼabõlõma, ba ma ba waʼatoelõ dõdõma?

13 Lowalangi ndra Aberahamo, Izaʼaki, Jakobo, Lowalangi ndra toeada, no ifolachõmi nononia Jesoe, nibeʼemi ba danga Wilato, niʼosilõʼõgõmi fõnania, he no iw̃aʼõ daʼõ, laʼefaʼõ.

14 Ba jaʼami, ba no miʼosilõʼõgõ niʼamoniʼõ andrõ, satoelõ, ba no miʼandrõ, latehe chõmi zangeʼe.

15 Ba no miboenoe zalaw̃a sangorifi andrõ, nisoesoegi Lowalangi, moroi ba ngai zi mate, ba zi so ba mbõrõ ndraʼaga.

16 Ba famati ba dõinia mbõrõ, wa no iʼabõlõʼõ tõinia daʼe, niʼilami, nirongomi andre; ba famati andrõ, niʼasogõnia zameʼe chõnia fangabeʼe andre, ba zanehe ami fefoe.

17 Ba iadaʼe, jaʼami, ira talifoesõ, oeʼila, me lõ miʼila watahõgõ, andrõ mimanõ, ba si manõ gõi zalaw̃ami.

18 Ba no ifatõrõ ba zi manõ Lowalangi nihõnagõnia famaʼombachaʼõgõ ba zamaʼeleʼõ andrõ fefoe, wa itaõgõ wamakao Keriso andrõ chõnia.

19 Andrõ mifalalini gera erami, ba mifoeli ami, ba wamabetaʼõ horõmi, enaʼõ aloea gõtõ waʼohahaoe dõdõ, na inehegõ ita Lowalangi,

20 ba enaʼõ ifatenge nihonogõi chõmi andrõ, Keriso Jesoe andrõ.

21 Lõʼõ sa tola lõ ifonaha ia soroego, irege gõtõ wangaʼazõchi fefoe, hadia ia, niw̃aʼõ Lowalangi, niʼombachaʼõ zamaʼeleʼõ andrõ chõnia, niʼamoniʼõ, iʼotarai mbõrõta danõʼa.

22 Noa sa iw̃aʼõ Moze: ”Iʼasogõ chõmi Soʼaja Lowalangida zamaʼeleʼõ, talifoesõmi, si mane jaʼo; daʼõ nifondrondrongomi li, fefoe hadia ia niw̃aʼõnia chõmi.”

23 Ba tobali, fefoe gofoe ha niha zi lõ mamondrongo li zamaʼeleʼõ andrõ, ba nihori ba mbanoea andre.”

24 Ba dozi gõi samaʼeleʼõ, iʼotarai Zamoeʼeli, awõ moroi foerinia, ha waʼato zi no moehede, ba noa gõi laʼombachaʼõ loeo daʼe.

25 Jaʼami maʼoewoe zamaʼeleʼõ andrõ, ono wawoeʼoesa li andrõ ami, niʼasogõ Lowalangi chõ ndra toeada, me iw̃aʼõ chõ Gaberahamo: ”Ba chõ maʼoewoemõ dania tefahowoeʼõ fefoe soi ba goeli danõ.”

26 Chõmi iʼofõnaiʼõ Lowalangi, wamatenge ononia, me no isoesoegi, ba wamahowoeʼõ jaʼami, na mifoeli ami fefoe, na mirõi zi lõ sõchi andrõ chõmi.

4

1

I. Ba me law̃aʼõ daʼõ ba niha sato, ba maoso chõra gere andrõ, awõ goemandra ba gosali, awõ zadoekaio,

2 afõchõ chõra, me lafahaõ niha, me laʼombachaʼõ, chõ Jesoe so wemaoso zi mate.

3 Ba laraʼoe ira ba lakoeroe, iroegi mahemoeloe õ; noa sa aracha bongi.

4 Ba ato zamati, samondrongo li andrõ, ba tobali lima ngahõnõ waʼato ndra matoea.

5 Ba mahemoloe õ, ba faloecha zalaw̃ara ba satoeara ba sangila amachõita chõra,

6 ba Jeroezalema, ba Hanasi, ere seboea andrõ, ba Kajafa ba Johane ba Alesandro ba si fatalifoesõ chõ ndra ere seboea, fefoe.

7 Ba lafaʼaso ira ba gotaloeara ba lasofoe: Ha niha zanehe chõmi ba ha tõi chõmi, wolaoe daʼõ?

8 Ba imane chõra Fetero, si no fahõna Eheha niʼamoniʼõ: He jaʼami, salaw̃a mbanoea andre ba jaʼami, satoea!

9 Na tesechegõ ndraʼaga maʼõchṍ andre, ba wanoloma andrõ, ba niha sofõchõ andrõ, hadia wangabeʼenia,

10 ba jaʼaboto ba dõdõmi fefoe ba ba dõdõ Ndraono Gizeraëli fefoe: ba dõi Jesoe, banoea Nazareta, niforõfami, nisoesoegi Lowalangi, moroi ba ngai zi mate, ba dõi daʼõ abeʼe daʼe, fõnami,

11 Daʼõ gowe andrõ, niʼositengagõmi, jaʼami sotomo, gowe si no tobali tojo ba watalinga.

12 Ba lõ fangorifi ba dánõ bõʼõ, ba lõʼõ sa gõi tõi bõʼõ nibeʼe ba niha, ba goeli danõ, ba wangorifi jaʼita.

13 Ba me laʼila wa lõ aiwõ ndra Fetero Johane, ba me no larongo, niha si lõ moefahaõ ira, ono mbanoea, ba ahõlihõli dõdõra, ba laʼila ira, wa no awõ Jesoe ira fõna.

14 Ba me laʼila, awõra niha andrõ nifadõhõ fõchõ, ba tebai laboeʼa.

15 Ba law̃aʼõ chõra, mofanõ ira, laheta ira ba rafe seboea: mamagõlõ ira, lamane:

16 He tawisa ba niha andrõ, noa sa oroma ba zi so ba Jeroezalema fefoe, wa no lafazõchi dandra sanehe niha, ba tebai taʼosilõʼõgõ,

17 ba fa bõi tedooe terongo ba niha, ba tafetaʼoe ira, bõi saʼae itõrõ lira dõi andrõ, gofoe ha chõ.

18 Ba hoemede ira chõra, law̃aʼõ chõra, bõi manõ saʼae moehede ira ba bõi namahaõ, wangombacha tõi Jesoe.

19 Ba latema lira ira Fetero Johane, lamane chõra: Miʼeraʼera tõdõmi, na afoelõ chõ Lowalangi, na laʼoʼõ chõmi, moroi ba woloʼõ chõ Lowalangi;

20 tebai sa chõma, lõ maw̃aʼõ niʼilama, nirongo dõgi dalingama.

21 Ba me no lafetaʼoe ira na, ba laʼefaʼõ, me lõ lasõndra, he lawisa, wangotoeʼõ jaʼira, ba niha sato, me no oi dozi lasoeno Lowalangi ba daʼõ no mege;

22 noa sa tõra õfa woeloe fache niha andrõ nifazõchi tandra andrõ, famadõhõ fõchõ.

23

II. Ba me no aefa ira, ba mõi ira ba nawõra, ba laʼombachaʼõ fefoe niw̃aʼõ ndra ere seboea, ba satoea, chõra.

24 Ba me no larongo, ba mangandrõ ira chõ Lowalangi, ha sara dõdõ, lamane: He Soʼaja, jaʼoegõ zamazõchi soroego, awõ danõ, awõ nasi, awõ nõsinia fefoe,

25 jaʼoegõ zangoemaʼõ niʼombachaʼõ doeama Dawido enonimõ andrõ, moroi ba Geheha niʼamoniʼõ: Hana wa mofõnoe niha baero, ba hana wa laʼaloealoei soi zi lõ boto?

26 Molaw̃a zalaw̃a ba goeli danõ ba samatõrõ andrõ, ba mamagõlõ, ba chõ Zoʼaja ba ba chõ Keriso andrõ chõnia.”

27 Ba si ndroehoe, noa sa faloecha ira ba mbanoea andre ba chõ nonooe andrõ, niʼamoniʼõ, nibajoinioe, Herode ba Fondrio Filato, awõ niha baero, awõ soi Ndraono Gizeraëli,

28 ba wolaoe hadia nihõnagõ dangaoe, awõ geraʼeraoe, wangohonogõi, saloea dania.

29 Ba iadaʼe, jaʼoegõ Soʼaja, ba nehegõ wametaʼoera andrõ, ba tolo genonimõ, enaʼõ lõʼõ manõ aiwõ ira, wangombacha limõ,

30 ba oroʼõ dangaoe, ba wamadõhõ fõchõ, enaʼõ so dandra, awõ gilaʼila, bõrõ dõi nonooe andrõ, niʼamoniʼõ, Jesoe.

31 Ba me no mangandrõ ira, ba hoemeoeheoe nomo andrõ, sowoelo ira, ba tehõna chõra fefoe Geheha niʼamoniʼõ, ba lõ aiwõ ira, wangombacha li Lowalangi.

32

III. Ba ha samboea dõdõ, ha waʼato zamati, ha samboea geraʼera, ba samõsa lõ sangoemaʼõ chõnia hadia ia nibajabajania, faoma sa chõra manõ fefoe.

33 Ba abõlõ sibai zinenge, wamadoehoeʼõ femaoso Jesoe Keriso, Soʼaja, ba abõlõ waʼeboea dõdõ ba chõra fefoe.

34 Ba lõʼõ sa gõi sambõ balazo ba chõra, dozi sa sochõ benoea, ba ma omo, ba laʼamawa, ba laʼohe mbõli niʼamawara andrõ.

35 labeʼe ba danga zinenge, ba lafosasi ba zamõsana, lafaigi zabõlõ mogoena.

36 Ba Josefo, nibeʼe zinenge tõi Baranaba, ”ono wondrara dõdõ” geloeahania, ono Lewi, moroi ba hoelo Gifero mbõrõta,

37 me so chõnia mbenoea, ba iʼamawa, ba iʼohe mbõli, ibeʼe ba danga zinenge.

5

1

I. Ba iʼamawa mbenoea chõnia si samõsa, Anania dõinia, ba awõnia woʼomonia,

2 Safira, ba ihalõ chõnia õsa, mbõlinia, foʼomonia gõi zangila, ba iʼohe õsa, ibeʼe ba danga zinenge.

3 Ba imane Fetero: He Anania, hana wa no fahõna ba dõdõoe Zatana, fa õlimo Geheha niʼamoniʼõ ba õhalõ chõoe õsa, mbõli mbenoea andrõ?

4 Tenga chõoe, na lõ moeʼamawa ia menaʼõ, ba me no moeʼamawa, ba tenga ba dangaoe manõ so? Ba hana wa õfaʼamõi ba dõdõoe wolaoe si manõ? Tenga niha nilimooe, no Lowalangi õlimo.

5 Ba me irongo niw̃aʼõnia andrõ, ba alaoe tooe ia, ba aetoe noso. Ba ihawoei faʼataʼoe dozi samondrongo daʼõ.

6 Ba maoso nono matoea, laheta ia, laʼohe baero ba lakoʼo.

7 Ba so mato tõloe za gotaloea, ba so woʼomonia, lõ nirongonia daʼõ no mege.

8 Ba imane chõnia Fetero: Ombachaʼõ chõgoe, na si manõ waʼeboea mbõli mbenoea andrõ chõmi? Ba imane: E, si manõ.

9 Ba imane chõnia Fetero: Hana wa mamagõlõ ami, ba wanandraigõ Eheha Zoʼaja? Hiza, so saʼae moroi tooe zogoʼo foʼomooe mege, ba laʼohe baero ndraʼoegõ gõi.

10 Ba iʼanemaʼõ alaoe tooe ia, fõnania, ba aetoe noso. Ba me mõi jomo nono matoea, andrõ, ba laʼila, no mate ia, ba laʼohe baero, lakoʼo ba ngai woʼomonia.

11 Ba ihawoei faʼataʼoe seboea mbanoea fefoe, awõ dozi samondrongo daʼõ.

12

II. Ba oja nifazõchi ndra sinenge tandra ba ilaʼila, ba niha. Ba no oroedoe ira, ba newali Zelomo andrõ, (ewali nifolose) ira ha samboea dõdõ.

13 Ba ataʼoe dánõ bõʼõ fefoe, oroedoe chõra, ba lasoeno zoei ira niha sato.

14 Ba ato sa nifaʼanõ, samati chõ Zoʼaja, ato ndra matoea ba ato ndra alawe,

15 irege laʼohe baero baolajama zofõchõ, ba gaso ba ba heahea, enaʼõ na mato samõsa na atṍ zi gõna loemõ Wetero, na so ia.

16 Ba laʼondrasi gõi niha sato, moroi ba mbanoea si fasoei Jeroezalema, laʼohe zofõchõ, awõ nifakao mbechoe si raʼiõ, ba ahori tefadõhõ.

17

III. Ba maoso gere seboea ba awõnia fefoe, si faehoe hoekoe andrõ, sadoekaio, mofõnoe dõdõra.

18 Laraʼoe zinenge, ba lakoeroe, ba goeroenga goemandroe.

19 Ba ba zi bongi, ba ibokai mbawandroehõ goeroenga malaʼika Lowalangi, iʼohe baero ira ba imane:

20 Miʼae miʼoromaʼõ ami ba miʼombachaʼõ ba gosali ba niha sato daroma li fangorifi andrõ fefoe.

21 Ba me no larongo daʼõ, ba mõi ira ba gosali, me moloeo sibai, mamahaõ ira. Ba me so gere seboea ba awõnia, ba lafakaoniʼõ zalaw̃a rafe seboea ba satoea ba Ndraono Gizeraëli fefoe, ba lafatenge, ba wangai jaʼira.

22 Ba me mõi genoni, ba lõ lasõndra ba goeroenga. Ba lafoeli ira, laʼombachaʼõ,

23 lamane: Noa sa moehaogõ wokoesi koeroenga, me soga, no so ba zinga mbawandroehõ zanaro, ba me no mabokai, ba lõ niha bacha.

24 Ba me larongo niw̃aʼõra andrõ koemandra ba gosali ba ira ere seboea, ba aboe dõdõra, ba chõra andrõ, he wisa daʼõ dania.

25 Ba so zangombacha chõra: Hiza, niha andrõ, nibeʼemi ba goeroenga, no so ba gosali, mamahaõ niha.

26 Ba mõi goemandra, awõ genoni andrõ, lahalõ ira. Tenga niʼanõsõʼõ, ataʼoe sa ira niha sato, fa lõ lateboe kara ira.

27 Ba laʼohe ira ba rafe seboea.

28 Ba isofoe, chõra ere seboea, imane: No mahaogõ wangoemaʼõ chõmi, bõi mamahaõ ami, wangombacha tõi andrõ, ba hiza, anõnõ Jeroezalema famahaõmi mibeʼe, ba edõna ami miʼohe ba hoeloema ndro niha andrõ.

29 Ba latema linia Fetero ba ira sinenge, lamane: Niʼoʼõ chõ Lowalangi, moroi ba woloʼõda ba niha. (F. 4. 19 b. t.).

30 No isoesoegi Lowalangi ndra toeada Jesoe andrõ, niboenoemi, nifanaw̃a ba dõla geoe.

31 Daʼõ niʼalaw̃aʼõ Lowalangi jaw̃a, tangania kambõlõ, solohe ba sangorifi, ba wameʼe famalalini eraʼera ba Ndraono Gizeraëli, ba fangefa horõ.

32 Ba jaʼaga zi so ba mbõrõ, ba niw̃aʼõ andre, awõ Geheha niʼamoniʼõ, nibeʼe Lowalangi ba zoloʼõ chõnia.

33 Ba me larongo daʼõ, ba afõchõ sibai ba dõdõra, ba mamagõlõ ira, ba wamoenoe jaʼira.

34

IV. Ba maoso zamõsa ba rafe seboea, farizaio, Gamaliëli dõinia, samahaõ ba goroisa, niʼomasiʼõ niha sato, iw̃aʼõ lafofanõ baero maʼifoe niha andrõ.

35 Ba imane chõra: He jaʼami, Iraono Gizeraëli, miʼangelama, ba nilaoemi ba niha andrõ.

36 Lõ ara na sa, ba maoso Doida andrõ, sangoemaʼõ seboea ia, ba mõi awõnia niha, mato õfa ngaotoe; ba no laboenoe ia ba tefazawili fefoe, ha waʼato zi fao chõnia, ba tobali faja.

37 Aefa daʼõ, ba maoso Joeda andrõ, banoea Galilaia, me loeo latanõ ba zoera dõi niha, ba idõnisi niha, ba woloʼõ chõnia; ba niboenoe gõi daʼõ, ba nifazawili fefoe, ha waʼato zoloʼõ chõnia.

38 Ba iadaʼe ba oew̃aʼõ chõmi: Mibõhõli niha andrõ, ba bõi mitegoe ira. Na moroi ba niha lala andrõ, awõ nilaoe andrõ, ba si lõ fozoe dania.

39 Ba na moroi ba Lowalangi, ba tebai mitenaw̃a, fa bõi gõi samadaõ chõ Lowalangi ami.

40 Ba laʼoʼõ chõnia; ba hoemede ira ba zinenge no mege, lafabõziʼõ, ba law̃aʼõ chõra, bõi latõtõi dõi Jesoe andrõ; ba laʼefaʼõ ira.

41 Ba larõi saʼae rafe seboea, omoeso dõdõra, me no tetehe chõra, laʼoʼaja ira, bõrõ dõi andrõ.

42 Ba lõ labato wamahaõ ba fangombacha Jesoe Keriso ba gosali ba ba nomo misa, ero maʼṍchõ.

6

1

I. Ba me loeo daʼõ, me tobali ato nifahaõ, ba tesao wekõkõkõkõ Ndrawa Heleni ba niha Heberaio, me teʼositengagõ lacha mbanoea chõra, ba dolotolo andrõ, sero maʼṍchõ.

2 Ba lafaloechaʼõ nifahaõ sato si felendroea, lamane: Lõ omasiga, marõi daroma li Lowalangi, ba weʼamõi ngoningoni ba wemanga.

3 Ba mifaigi niha, ba chõmi, jaʼami, ira talifoesõ, dafitoe, si sõchi toeria, si no fahõna Eheha ba faʼatoetoea, nifataroda ba halõw̃õ andrõ.

4 Ba lõ teboelõ ndraʼaga ba wangandrõ ba ba halõw̃õ fangombacha taroma li.

5 Ba omasi zato fefoe niw̃aʼõ andrõ, ba latoetoejoe Zitefano andrõ, niha si no fahõna famati ba Eheha niʼamoniʼõ, ba Filifo ba Ferochoro ba Nikanoro ba Timo ba Faremena ba Nikolaʼo, si no mõi banoeara, banoea Gandriochia,

6 laʼohe ira ba zinenge, ba mangandrõ daʼõ ba latoefa hõgõra tanga.

7 Ba monõnõnõnõ li Lowalangi, ba tobali ato sibai nifahaõ ba Jeroezalema, ato gõi gere, si fadoehoe tõdõ, solõʼõ.

8

II. Ba ifazõchi gilaʼila, awõ dandra seboea ba niha, Sitefano, si no fahõna faʼeboea dõdõ ba faʼabõlõ.

9 Ba maoso õsa ono zekola andrõ, sotõi sekola Liberitini ba banoea Girene ba banoea Alesandria ba ono zekola zi otarai Gilikia ba Azia, fahoehoeo ira chõ Zitefano.

10 Ba tebai lalaw̃a waʼatoeatoea andrõ awõ Geheha chõnia, ba wahoehoeosa.

11 Awena lafaweʼe niha, sangoemaʼõ: No marongo, me itandraw̃aisi Moze, awõ Lowalangi, daʼe.

12 Ba laʼoʼooe niha sato, awõ zatoea, awõ zangila amachoita. Ba maoso ira, lasõbi daʼionia, laʼohe ba rafe seboea,

13 ba laʼasogõ zi so ba mbõrõ, sofaja, sangoemaʼõ: Lõ ibatobato niha andre, wangosiwawõi naha niʼamoniʼõ andrõ, awõ goroisa.

14 No marongo, me iw̃aʼõ: Idoedoegõ dania naha andrõ Jesoe andrõ, banoea Nazareta, ba iwoeʼai dania hoekoe andrõ, nibeʼe Moze chõda. Ba lanehegõ ia dozi sidadao ba rafe seboea, ba hoelõ mbawa malaʼika mbawania, wamaigira.

7

1

I. Ba imane ere seboea: Hadia, doehoe, si manõ daʼõ?

2 Ba imane Sitefano: He jaʼami, ira talifoesõ, ba jaʼami, ira ama, mifondrondrongo! No iʼromaʼõ ia Lowalangi lachõmi andrõ chõ doeada Aberahamo, me so ia ba Mezofotamia, me lõʼõ na si mõi ia ba Harana,

3 imane chõnia: ”Hetaʼõ ba danõmi ba ba dalifoesõoe ba ae ba danõ niʼoromaʼõgoe chõoe dania.”

4 Ba iheta ia ba danõ Galedaia, ba Harana so ia. Ba me no mate namania, ba iheta ia ba daʼõ Lowalangi, iʼohe ba danõ andre, ba zi so ami iadaʼe.

5 Ba lõ ibeʼe chõnia ba daʼe tanõ ondrõita, mitooe dania, sambalahe lõʼõ. Ba ifaboeʼoe linia, ibeʼe chõnia dania, ba chõ maʼoewoenia mitooe; he w̃aʼae lõ ono na chõnia.

6 Imane sa Lowalangi: ”Si fatewoe gana dania maʼoewoemõ, ba danõ bõʼõ, ba laʼosawoejoe ira, ba lafakao, õfa ngaotoe fache.

7 Ba oehoekoe dania soi andrõ, ba zi mõi sawoejoe ira, iw̃aʼõ Lowalangi; ba aefa daʼõ ba aheta ira, ba lafosoemange ndraʼõ ba danõ andre.”

8 Ba no ibeʼe chõnia wawoeʼoesa li famoto andrõ, ba moʼono ia, Izaʼaki andrõ, ba iboto, me no aloea zi fitoe bongi; ba si manõ Gizaʼaki chõ Jakobo ba Jakobo ba woeroegõ andrõ, sifelendroea.

9 Ba afõchõ dõdõ woeroegõ andrõ chõ Josefo, ba laʼamawa ba danõ Miseraji, ba itolo ia Lowalangi, (Moz. I. 37),

10 ba iʼefaʼõ ba zamakao jaʼia fefoe, ba ibeʼe chõnia waʼeboea dõdõ ba faʼatoeatoea, fõna Waraʼo, razo Miseraji, ba ifataro koemandroe ba danõ Miseraji ia Faraʼo, ba barõ mbawania so zi samba omo ndra Faraʼo.

11 Ba so lofo ba danõ Miseraji maʼasagõrõ, ba ba danõ Ganaʼana maʼasagõrõ, famakao seboea, ba lõ lasõndra gõ ira toeada.

12 Ba me no irongo Jakobo, ba danõ Miseraji so wache, ba ifatenge ndra toeada, si fõfõna andrõ.

13 Ba me lafoeli mõidania, ba iʼombachaʼõ ia Josefo chõ ndra talifoesõnia, ba terongo chõ Waraʼo dalifoesõ Josefo andrõ.

14 Ba ifatenge Josefo, ifakaoniʼõ namania Jakobo, awõ zoroijomonia fefoe fitoe ngafoeloe a lima niha.

15 Ba mõi misi tooe Jakobo, ba danõ Miseraji, ba mate, jaʼia ba ira toeada.

16 Ba laʼohe ira misi jaw̃a, ba Zichema, labeʼe ba lewatõ andrõ, niʼõli Gaberahamo chõ nono Hemori, ba Zichema firõ mbõli.

17 Ba itoegoe ahatõ mboeʼoe li andrõ, nifaboeʼoe Lowalangi chõ Gaberahamo, ba itoegoe tedooe ira, tobali ato, ba danõ Miseraji,

18 irege so razo bõʼõ ba danõ Miseraji, si lõ mangila Josefo.

19 Daʼõ zangonechesi ba niwada, ifakao ndra toeada, enaʼõ latiboʼõ nonora, enaʼõ bõi laʼorifi.

20 Me loeo daʼõ toemboe Mose, ba ono si sõchi ia wamaigi Lowalangi, ba tõloe waw̃a laʼorifi ia ba nomo namania.

21 Ba me no latiboʼõ ia, ba ihalõ ia ono Waraʼo alawe, ba iʼeʼeboea, ononia.

22 Ba tefahaõ Moze ba ngawalõ waʼatoeatoea Ndrawa Miseraji fefoe, ba abõlõ ia ba hoehoeo ba ba nifazõchi dangania.

23 Ba me no õfa woeloe fache ia, ba itõrõ tõdõnia wamaigi iwara, Iraono Gizeraëli.

24 Ba me iʼila nifakao, ba zi lõ bõrõ, ba itolo, ilaoe mbalõ nifalangõgõ andrõ, iboenoe Ndrawa Miseraji andrõ.

25 Ba iwai aboto ba dõdõ niwara, iʼefaʼõ iratangania Lowalangi, ba lõ aboto ba dõdõra.

26 Ba mahemoloe õ, ba so ia, me fasoso ira, ba iʼaʼatoelõ ira enaʼõ, afoe labato, imane: Si fatalifoesõ ami, hana wa mifakao nawõmi, ba zi lõ bõrõ?

27 Ba itoeliʼõ ia samalangõgõ awõnia no mege, imane: Ha niha zamataro jaʼoegõ salaw̃a ba sangoehoekoe, ba chõma?

28 Hadia, õboenoe gõi ndraʼo enaʼõ, si mane famoenoemõ Dawa Miseraji andrõ, no menewi?

29 Ba moloi Moze, ba niw̃aʼõnia andrõ, ba tobali si fatewoe ia ba danõ Midiano, moʼono ia ba daʼõ, ono matoea, domboea.

30 Ba me no iroegi õfa woeloe fache, ba iʼoromaʼõ ia chõnia malaʼika, ba danõ si mate ba gahe hili Zinaʼi, ba holahola galitõ, ba ngafoe ndroi.

31 Ba me iʼila daʼõ Moze ba ahõlihõli dõdõnia gangilata andrõ. Ba me iʼondrasi, ba wamaigi, ba hoemede Zoʼaja, imane:

32 ”Lowalangi ndra toeaoe ndraʼodo, Lowalangi ndra Aberahamo, Izaʼaki, Jakobo.” Ba manizinizi Moze, ataʼoe ia ifaigi.

33 Ba imane chõnia Soʼaja: ”Heta mbadagahe ba gaheoe: tanõ niʼamoniʼõ sa danõ andrõ, ba zi so ndraʼoegõ.

34 No oefaigi si bai wamakao banoeagoe andrõ, si so ba danõ Miseraji, ba fangarõngarõra ba no oerongo, ba no mõido tooe mangefaʼõ jaʼira, ba aine sa, daʼoefatenge ndraʼoegõ ba danõ Miseraji.”

35 Moze andrõ, niʼositengagõra, me lamane: Ha niha zamataro jaʼoegõ salaw̃a ba sangoehoekoe? Daʼõ nifatenge Lowalangi salaw̃a ba sangefaʼõ, nitolo tanga malaʼika, sangoromaʼõ jaʼia chõnia, ba ngafoe ndroi andrõ.

36 Daʼõ zamawoeʼa jaʼira, wamazõchi ilaʼila ba tandra, ba danõ Miseraji ba ba nasi sojo ba ba danõ si mate, õfa woeloe fache waʼara.

37 Daʼõ Moze andrõ, sangoemaʼõ ba Ndraono Gizeraëli: ”Iʼasogõ chõmi Lowalangi zamaʼeleʼõ, si mane jaʼõ, talifoesõmi.”

38 Daʼõ zi so ba waloechata andrõ, ba danõ si mate, awõ malaʼika andrõ, sihede chõnia, ba hili Zinaʼi, ba awõ ndra toeada, jaʼia zanema taroma li saoeri, ba wamaʼema chõda;

39 jaʼia zi lõ edõna lafondrondrongo li ira toeada; latimba ia, ba lõ aefa dõdõra ba danõ Miseraji,

40 wangoemaʼõ chõ Gaʼaroni: Fasõchi chõda Lowalangi, sowaõwaõ fõnada. Lõʼõ sa maʼila, hadia zi gõna Moze andrõ, sangeheta jaʼaga ba danõ Miseraji.

41 Ba lafazõchi nono zaw̃i, me loeo daʼõ, ba labeʼe zoemange ba nadoe andrõ, ba omoeso dõdõra ba nifazõchi dangara andrõ.

42 Ba iʼerogõ ira Lowalangi, iloeloe ira, enaʼõ lafosoemange zabõlõ mbanoea si jaw̃a; si mane nisoera ba zoera zamaʼeleʼõ: ”Hadia, no mibeʼe chõgoe zoemange nitaba ba soemange bõʼõ, si õfa woeloe fache no, ba danõ si mate, jaʼami Iraono Gizeraëli?

43 Ba no miʼosaʼõ nose Molocho andrõ, awõ ndrõfi Lowalangi andrõ, Refano, famaedo andrõ, nifazõchimi, ba wangaloeloe chõnia. Ba oefawoeʼa ami, ba zi tambai Mbabilona oeʼohe ami.”

44 No so chõ ndra toeada nose wamadoehoeʼõ andrõ, ba danõ si mate; no laʼoʼõ niw̃aʼõ zihede chõ Moze, wamazõchi jaʼia, laʼoʼõ wamaedo andrõ niʼilania.

45 Laʼohe gõi ba danõ daʼõ ira toeada, me no latema, awõ Josoea, me lalaw̃a niha baero andrõ, nitimba Lowalangi fõna ndra toeada, iroegi loeo so Dawido,

46 si faloecha faʼeboea dõdõ Lowalangi. Ba iʼandrõ, enaʼõ na isõndra naha chõ Lowalangi Jakobo.

47 Ba Selomo zolaoe omo chõnia. (Sal. I. 6).

48 Ba lõ iʼonahia Fondrege Zalaw̃a nifazõchi tanga niha; imane samaʼeleʼõ:

49 ”Dadaomagoe zoroego ba danedane gahegoe danõ. Hadia nomo nilaoemi chõgoe? iw̃aʼõ Soʼaja, ba hadia naha wolombase chõgoe.

50 Tenga no tangagoe zamazõchi daʼe fefoe?”

51 He jaʼami, sabeʼe bõrõ doeʼi, si lõ moeboto tõdõ ba tõgi dalinga! Lõ aetoe mamadaõ ami chõ Geheha niʼamoniʼõ, hoelõ si mane ira toeami, si manõ gõi ami.

52 Hezo zamaʼeleʼõ, si lõ lagohi ira toeami? Ba no laboenoe zangõhõnagõ mangombacha faʼaso zatoelõ andrõ, niʼami bõli iadaʼe, niboenoemi,

53 jaʼami, si no manema oroisa, nifaʼema malaʼika, ba si lõ moloʼõ jaʼia.

54

II. Ba me larongo daʼõ, ba afõchõ sibai ba dõdõra, ba lafatangi mbohara chõnia.

55 Ba no fahõna chõnia Geheha niʼamoniʼõ, ba ifaõga hõrõnia ba zoroego, ba iʼila lachõmi Lowalangi, awõ Jesoe, si so ba gambõlõ Lowalangi;

56 ba imane: Hiza, teboka zoroego, oeʼila ba so ba gambõlõ Lowalangi Nono Niha.

57 Ba moeʼao ira, eboea lira, ladoehõ dõgi dalingara, lahoeroefai ia, ha sara dõdõ,

58 ba latoeliʼõ baero mbanoea, ba lateboe kara. Ba si so ba mbõrõ andrõ, ba labeʼe samaigi noechara nono matoea, sotõi Saoelo.

59 Ba lateboe kara Zitefano; ba mangandrõ ia, imane: He Jesoe, Soʼaja, tema nosogoe!

60 Ba ibalõdoehini tooe danõ, moeʼao ia, eboea linia: He Soʼaja, beʼe aefa chõra horõ andre! Ba aefa iw̃aʼõ daʼõ, ba aetoe noso. Ba omasi Zaoelo, me laboenoe ia.

8

1

I. Ba tobali lagohi sibai mbanoea Jesoe ba Jeroezalema, me loeo daʼõ, ba oi lafazawili ira ba danõ Joedaia ba ba danõ Zamaria, ba lõ fao zinenge.

2 Ba lakoʼo Zitefano niha sangataʼoefi Lowalangi, ba laʼeʼesi sibai ia.

3 Ba ifoefoe mbanoea Jesoe Saoelo andrõ, itõrõi nomo misa, isõbi ndra matoea, awõ ndra alawe, ifabeʼeʼõ ba goeroenga.

4

II. Ba jaʼira, si no moezaewe, ba latõrõi danõ, laʼombachaʼõ daroma li somoeso dõdõ.

5 Ba me iroegi si tooe mbanoea Zamaria Filifo, ba iʼombachaʼõ chõra Keriso.

6 Ba ha sara dõdõ niha sato, wamondrongo niw̃aʼõ Wilifo, me larongo ba me laʼila dandra andrõ, nifazõchinia.

7 Ato zaheta bechoe, si so bechoe si raʼiõ, moeʼao ira, eboea li; ba ato zabeʼe, si mate dambai, awõ zomboejoemboejoe tõla.

8 Ba tobali faʼomoeso dõdõ sabõlõbõlõ ba mbanoea andrõ.

9

III. Ba no tohõna ba mbanoea andrõ niha, seboea elemoe, Simoni dõinia, ba tobali dõdõ Ndrawa Zamaria ibeʼe, seboea ia iw̃aʼõ.

10 Chõnia lafaigi fefoe, he iraono, ba he satoea, lamane: Daʼõ waʼabõlõ Lowalangi, niw̃aʼõ seboea ia.

11 Ba lafaigifaigi chõnia, me no ara ahõlihõli dõdõra ibeʼe, ba wakelemoesania andrõ.

12 Ba me mamati ira chõ Wilifo, sangombacha toeria mbanoea Lowalangi ba toeria dõi Jesoe Keriso, somoeso dõdõ, ba lafabajagõʼõ idanõ ira, ira matoea ba ira alawe.

13 Ba Simoni andrõ gõi, ba mamati, ba me no tebajagõ idanõ ia, ba lõ irõirõi Wilifo, ba iʼila dandra andrõ, awõ waʼabõlõ andrõ, ba tobali dõdõnia.

14 Ba me larongo sinenge ba Jeroezalema, laʼoʼõ li Lowalangi, ba Zamaria, ba lafatenge chõra Wetero ba Johane.

15 Ba me laroegi si tooe, ba mangandrõ ira, ba chõra andrõ, enaʼõ tebeʼe chõra Geheha niʼamoniʼõ.

16 Lõʼõ manõ na si mõi ia chõra, samõsa lõ sanema, ha fa no tebajagõ idanõ ira, ba dõi Jesoe Soʼaja.

17 Awena latoefa hõgõra tanga, ba latema Geheha niʼamoniʼõ.

18 Ba me iʼila Simoni, tebeʼe Geheha, na latoefa ira tanga sinenge, ba iʼohe chõra ganaʼa,

19 imane: Mibeʼe chõgoe gõi waʼabõlõ andrõ, enaʼõ na itema Geheha niʼamoniʼõ nitoefagoe tanga.

20 Imane chõnia Fetero: Jamõi ba waʼatekiko ganaʼaoe, awõ ndraʼoegõ! me õwai anaʼa mbõli mboeala Lowalangi andrõ!

21 Lõ oerachaoe ba lõ sinemaoe ba daroma li andrõ; lõʼõ sa atoelõ dõdõoe fõna Lowalangi.

22 Andrõ falalini geraʼeraoe, erogõ golalõw̃aoe andrõ, ba andrõ chõ Zoʼaja, ma atṍ iʼefaʼõ chõoe geraʼera dõdõoe, si lõ sõchi andrõ.

23 Oroma sa chõgoe, wa no fahõna ba dõdõoe gawõchoe safeto, ba no ibõbõ ndraʼoegõ si lõ atoelõ.

24 Ba itema linia Simoni, imane: Miʼandrõ chõ Zoʼaja, salahigoe, enaʼõ lõ itõrõ ndraʼo niw̃aʼõmi andrõ fefoe.

25 Ba jaʼira, me no lafadoehoeʼõ li Zoʼaja, me no laʼombachaʼõ, ba lafoeli ira ba Jeroezalema, ba laʼojaʼõ banoea Ndrawa Zamaria, wanoeriagõ toeria somoeso dõdõ.

26

IV. Ba moehede malaʼika Zoʼaja chõ Wilifo, imane: Faoso, ae miraja, ba lala andrõ, si otarai Jeroezalema, saechoe ba Gasa, sanõrõ tanõ si mate.

27 Ba maoso ia, mõi ia. Ba hiza niha, Dawa Gaitiofia, salaw̃a, mandroe jomo, chõ Kandrake, razo Ndrawa Gaitiofia, ira alawe, nibeʼe barõ mbawa anaʼa razo fefoe; no mõi ia mangandrõ ba Jeroezalema.

28 Ba mangawoeli ia, doemadao ia ba goeretania, mamaso soera Jesaja, samaʼeleʼõ andrõ.

29 Ba imane Eheha chõ Wilifo: Ondrasi goereta andrõ, ba bõi rõirõi ia.

30 Ba fagohi Wilifo, iʼondrasi ba irongo, mamaso soera Jesaja, samaʼeleʼõ, niha andrõ, ba imane: Hadia, aboto gõi ba dõdõoe nibasomõ?

31 Ba imane: He oewisa sa, na lõ samobawa lala chõgoe? Ba iʼandrõ chõ Wilifo, mõi ia jaw̃a moedadao ba ngainia.

32 Ba si mané ba zoera andrõ, nibasonia: ”Hoelõ mibiribiri teʼohe ia ba wanaba jaʼia, ba hoelõ nono mbiribiri, si lõ hedehede ba danga zogoeti boenia, si manõ gõi wa lõ hedehedenia.

33 Ba waʼideʼidenia teʼetoeʼõ wangoehoekoe jaʼia; ha niha zanoetoenõ ngaʼõtõnia? teheta sa ba goeli danõ nosonia.”

34 Ba itema li mandroe andrõ, imane chõ Wilifo: Oeʼandrõ chõoe, ha niha nitõrõ li zamaʼeleʼõ andrõ, wangoemaʼõ daʼõ? hadia, jaʼia, hadia niha bõʼõ?

35 Ba moehede Wilifo, iʼotarai zoera daʼõ, itoeriagõ chõnia doeria somoeso dõdõ andrõ, chõ Jesoe.

36 Ba me latõrõ lala, ba laroegi nidanõ, ba imane mandroe andrõ: Hiza nidanõ! Hadia wanenaw̃a, na tebajagõ idanõ ndraʼo?

37 Ba imane Filifo: Na ahori dõdõoe wamati, ba tola. Itema linia, imane chõnia: Mamati ndraʼo Ono Lowalangi Jesoe Keriso andrõ.

38 Ba iw̃aʼõ labadoegõ goereta, ba mõi ira tooe, ba nidanõ, daroea ira, Filifo mandroe andrõ, ba ibajagõ idanõ ia Filifo.

39 Ba me no mõi ira mijaw̃a moroi ba nidanõ, ba iheta Wilifo Eheha Zoʼaja, ba lõʼõ saʼae iʼila ia mandroe andrõ; omoeso sa dõdõnia, ba wanõrõ lalania.

40 Ba ba Gasoto tesõndra Wilifo, ba itõrõi danõ wanoeriagõ toeria somoeso dõdõ andrõ, idozigõ banoea, iroegi Kaizaria.

9

1

I. Ba lõʼõ na tebato waʼomasi Zaoelo, ifetaʼoe nifahaõ Zoʼaja ba iboenoe; mõi ia chõ ndra ere seboea,

2

iʼandrõ chõnia zoera, nibeʼe ba Ndramaseko ba zekola, enaʼõ ibõbõ na faloecha ia zoloʼõ hoekoe daʼõ, ira matoea ba ira alawe, ba iʼohe ba Jeroezalema.

3 Ba ba wofanõ, me ahatõ ia ba Ndramaseko, ba iʼozoemagõ ifasoei ia haga, moroi si jaw̃a ba mbanoea.

4 Ba alaoe tooe ia ba danõ, ba irongo li, imane chõnia: He Saoelo! he Saoelo! hana wa õgohido?

5 Ba imane: He Soʼaja, ha niha ndraʼoegõ? Ba imane: Jesoe ndraʼo, nigohioe.

6 Ba faoso ba ae ba mbanoea andrõ, ba law̃aʼõ chõoe he õwisa.

7 Ba labadoegõ ira niha andrõ, awõnia ba lala, lõ hedehede; larongo sa li andrõ, ba lõ oroma chõra niha.

8 Ba maoso Zaoelo moroi ba danõ, ba me ifehaga ia, ba lõ iʼila hadia ia; ba laʼohe dangania, lafasao ia ba Ndramaseko.

9 Ba tõloe bongi lõ iʼila niha, lõ manga ia ba lõ ibadoe nidanõ.

10

Ba so ba Ndramaseko nifahaõ, Anania dõinia, ba imane ba daʼõ Soʼaja, ba gangilata: He Anania! Ba imane: Jaʼe ndraʼo, Toea!

11 Ba imane chõnia Soʼaja: Faoso, ae ba newali andrõ, nifotõi ”sadõlõ” ba sofoe zotõi Saoelo andrõ, banoea Dareso, ba nomo Joeda. Hiza sa, mangandrõ ia,

12 ba no iʼila niha, sotõi Anania, si mõi chõnia jomo, sanoefa hõgõnia tanga, enaʼõ ifoeli iʼila niha.

13 Ba itema linia Anania, imane: He Toea, no ato zangombacha niha andrõ, nirongogoe, iʼabõlõgõ wamakao niʼamoniʼõ andrõ chõoe, ba Jeroezalema, law̃aʼõ.

14 Ba ba daʼe, ba no latehe chõnia ere seboea, tola ibõbõ dozi si angarõfi li tõimõ.

15 Ba imane chõnia Soʼaja: Aeʼe, me no fakake nitoejoe daʼõ chõgoe, ba wolohe ba niha baero tõigoe ba ba zalaw̃a ba ba Ndraono Gizeraëli.

16 Oeʼoromaʼõ sa chõnia, ha waʼoja zi lõ tola lõ gõna ia famakao, bõrõ dõigoe andrõ.

17 Ba mõi Ganania, mõi ia jomo ba nomo andrõ, itoefa hõgõ Zaoelo tangania, imane: He talifoesõgoe Saoelo, Soʼaja zamatenge jaʼo, Jesoe, sangoromaʼõ jaʼia chõoe, ba lala nitõrõoe, enaʼõ ifoeli õʼila niha, ba enaʼõ tehõna chõoe Geheha niʼamoniʼõ

18 Ba iʼanemaʼõ aboʼa ba hõrõnia zi hoelõ hoenahoena, ba ifoeli iʼila niha; ba maoso ia, ifabajagõʼõ idanõ ia, ba iʼā gõnia, fangabeʼenia.

19 Ba so ia maʼifoe ba daʼõ ba Ndramaseko, awõ ndra nifahaõ.

20 Ba iʼanemaʼõ iʼombachaʼõ Keriso, ba zekola, wa ono Lowalangi daʼõ.

21 Ba tobali dõdõ dozi samondrongo daʼõ, ba lamane: Tenga daʼõ zamakiko no, ba Jeroezalema si angarõfi li tõi andrõ, ba si mõi ba daʼe, ba wamõbõ jaʼira ba ba wolohe jaʼira chõ ndra ere seboea?

22 Ba itoegoe abõlõ na Zaoelo, fawoeka dõdõ niha Jehoeda, si fatewoe ba Ndramaseko, ibeʼe, wamaʼeleʼõ, wa Keriso Jesoe.

23 Ba me no ara maʼifoe, ba mamagõlõ niha Jehoeda, ba wamoenoe jaʼia.

24 Ba irongo Saoelo dõdõra andrõ. Ba manaro gõi ira ba mbawa gõli, bongi maʼṍchõ, ba wamoenoe jaʼia.

25 Ba latolo ia nifahaõnia ba zi bongi, ladada baero gõli, ba ragaraga.

26 Ba me no iroegi Jeroezalema, ba itandraigõ ifaogõ ia chõ ndra nifahaõ, ba aʼoi ataʼoe ira, lõ fadoehoe dõdõra, wa no nifahaõ ia.

27 Ba itolo ia Baranaba, iʼohe chõ ndra sinenge, idoenõdoenõ chõra, he wisa wangilania Soʼaja ba lala, awõ wa no moehede chõnia, ba he wisa wamahaõnia, wangombacha tõi Jesoe, ba Ndramaseko, wa lõ aiwõ ia.

28 Ba faofao ia chõra, ba Jeroezalema, heza mõi ira, ba lõ aiwõ ia, wamahaõ, wangombacha tõi Zoʼaja.

29 Ba moehede ia gõi ba Ndrawa Heleni, fahoehoeo ira, ba jaʼira, ba laʼaloei wamoenoe jaʼia.

30 Ba me larongo daʼõ talifoesõ, ba laʼohe ia misi tooe ba Kaizaria, ba lafatenge ba Dareso.

31 Ba ohahaoe dõdõ mbanoea Jesoe, ba danõ Joedaia maʼasagõrõ, awõ ba Zamaria, itoegoe aro ira, ba latõrõ lala Zoʼaja, laʼataʼoefi ia, ba fahõna chõra wondrara dõdõ chõ Geheha niʼamoniʼõ.

32

II. Ba me itõrõi ira Fetero, ba tobali iroegi gõi si tooe, niʼamoniʼõ, banoea Lida.

33 Ba faloecha ia ba daʼõ niha, Ainea dõinia, si no mew̃aloe fache faʼara tooe ba zalo manõ, si mate dambai.

34 Ba imane chõnia Fetero: He Ainea! Ifadõhõ wõchõoe Jesoe Keriso; faoso, ba jaʼoegõ mamazõchi naha wemõrõ chõoe. Ba iʼanemaʼõ maoso.

35 Ba oi laʼila ia banoea Lida fefoe ba banoea Zarona, ba laʼoʼõ chõ Zoʼaja.

36

III. Ba so ba Jofe nifahaõ, ira alawe, Tabita dõinia, Doreka (nago), na laʼali, si no fahõna boeaboea si sõchi, ba oja ibeʼe ameʼela ba zi noemana.

37 Ba tobali, me loeo daʼõ, ba mofõchõ ia ba mate. Ba lafemondri ia, ba labeʼe ba mbateʼe ba zi sagõtõ.

38 Ba me no ahatõ ba Jofe Lida andrõ, ba me no larongo ira nifahaõ, so ba daʼõ Wetero, ba lafatenge chõnia niha, daroea, sangandrõ chõnia: Bõi aragõ weʼamõi chõma.

39 Ba maoso Wetero, mõi ia awõra. Ba me iroegi, ba laʼohe ia ba zi sagõtõ, ba laʼondrasi ia fefoe lacha mbanoea, megeʼege ira, ba laʼoromaʼõ chõnia noecha andrõ, awo lembe, nifazõchi Doreka andrõ, me so ia chõra.

40 Ba ifofanõ ira baero fefoe Fetero, ibalõdoehini tooe zalo, mangandrõ; ba ibaliʼõ ia ba mboto zi mate andrõ, imane: Faoso, Tabita! Ba ifehaga ia, ba me iʼila Wetero, ba moedadao ia.

41 Ba iʼoroʼõ chõnia danga, ifazizio. Ba hoemede ia ba niʼamoniʼõ ba ba lacha mbanoea andrõ, ba iʼoromaʼõ chõra, no aoeri.

42 Ba terongo ba mbanoea Jofe, fefoe, ba ato zamati chõ Zoʼaja.

43 Ba ara Wetero ba Jofe, tome Zimoni toeka goeli zaw̃i.

10

1

Ba so ba Kaizaria niha, Konelio dõinia, koemandra zaradadoe Gitalia andrõ;

2 niha satoelõ tõdõ, sangataʼoefi Lowalangi, awõ zoroijomonia fefoe; oja ibeʼe ba zi noemana ameʼela, ba si lõ mamalõmalõ wangandrõnia chõ Lowalangi.

3 Ba iʼila ba gangilata, oroma sibai, malaʼika Lowalangi, si mõi jomo chõnia, so labõzi tõloe, imane chõnia: He Konelio!

4 Ba itõngõ, ataʼoe ia, imane: Hadia daʼõ, Toea? Ba imane chõnia: No itõrõ tõdõ Lowalangi, si jaw̃a, wangandrõoe ba ameʼelamõ andrõ.

5 Ba iadaʼe, ba fatenge niha ba Jofe, ba fakaoniʼõ Zimoni andrõ,

6 nifotõi Fetero; no mõi ia tome chõ Zimoni andrõ, toeka goeli zaw̃i, ba mbewe nasi so nomonia.

7 Ba me no mofanõ malaʼika andrõ, sihede chõnia, ba hoemede ia ba zawoejoenia, daroea, ba ba zaradadoe samõsa, sangataʼoefi Lowalangi,

8 ngoningoninia, ba me no idoenõdoenõ chõra fefoe hadia ia, ba ifatenge ira ba Jofe.

9 Ba sara wongi, me so ira ba lala, me ahatõ saʼae ira ba mbanoea, ba mõi jaw̃a Wetero ba zi sagõtõ, mangandrõ, so laloeo.

10 Ba olofo ia, omasi ia manga. Ba me laʼasiwai gõnia, ba abeta nosonia.

11 Ba iʼila, teboka mbanoea si jaw̃a, ba noemalõ mitooe nahia, hoelõ lembe sebolo, nifotaw̃itaw̃i fatalinga si õfa, wanada jaʼia ba goeli danõ.

12 So bacha fefoe ngawalõ zaliw̃aliw̃a ba danõ, si õfa ahe, ba fefoe ngawalõ goeõkoeõ ba danõ, ba fefoe ngawalõ wofo ba daloe mbanoea.

13 Ba so zihede chõnia, imane: Faoso, Fetero, taba ba ā!

14 Ba imane Fetero: Ai, tebai Toea, me lõ oerai oeʼā zi lõ sõchi, awõ zi raʼiõ.

15 Ba imane zoei chõnia sihede andrõ: Bõi bali si lõ sõchi nihaogõ Lowalangi.

16 Ba medõloe zi manõ, ba iʼanemaʼõ tedõni mijaw̃a ba mbanoea si jaw̃a nahia andrõ.

17 Ba me iboesi tõdõ Fetero, hadia gangilata andrõ, niʼilania, ba hiza, ba no so tooe niha andrõ, nifatenge Konelio, no lasofoe nomo Zimoni.

18 Ba moeʼao ira, lasofoe, na so ba daʼõ tome Zimoni, nifotõi Fetero.

19 Ba me ifatooetooe na tõdõnia Fetero gangilata andrõ, ba imane Eheha chõnia: Hiza niha, sangaloei jaʼoegõ,

20 ba faoso, ae tooe, ba ae awõra, bõi manoefa dõdõoe, me no jaʼo zamatenge jaʼira.

21 Ba mõi tooe Wetero, iʼondrasi niha andrõ, imane: Hiza, jaʼodo niʼaloeimi. Hadia mbõrõ, wa so ami?

22 Ba lamane: Konelio andrõ, koemandra, niha satoelõ tõdõ, sangataʼoefi Lowalangi, si sõchi toeria gõi ba niha Jehoeda fefoe; no ifaw̃aʼõgõ chõnia Lowalangi ba malaʼika niʼamoniʼõ, ifakaoniʼõ ndraʼoegõ ba nomonia, ba wamondrondrongo niw̃aʼõoe.

23 Ba iʼohe ira jomo, ibeʼe gõra. Ba sara wongi, ba mõi ia, fao ia chõra: ba mõi awõnia dalifoesõ õsa, banoea Jofe.

24 Ba mahemoloe õ, ba laroegi Kaizaria. Ba no ibalobaloi ira Konelio, no ikaoni zahatõ chõnia, awõ zabõlõ fahoewoe chõnia.

25 Ba me mõi jomo Wetero, ba ifaondragõ ia Konelio, itoehi danõ fõnania, mangaloeloe.

26 Ba ifaoso Fetero, imane: Faoso! niha gõi ndraʼodo.

27 Ba fahoehoeo ira, mõi ira jomo, ba iʼila zato, si no so ba daʼõ, Fetero.

28 Ba imane chõra: Miʼila, lõ tõla ba niha Jehoeda, oroedoe ia ba niha bõʼõ, ba lõ tola mõi ia chõra; ba chõgoe, ba no iʼoromaʼõ Lowalangi, bõi oew̃aʼõ, si lõ sõchi, ba ma si raʼiõ niha, gofoe ha niha ia.

29 Andrõ gõi lõ oefadaõ weʼamõi, me lafakaoniʼõ ndraʼodo. Oesofoe iadaʼe, hadia mbõrõ, wa no mifakaoniʼõ ndraʼo?

30 Ba imane Konelio: Õfa bongi maʼõchṍ, me mangandrõ ndraʼo, jomo ba daʼe chõgoe, me labõzi tõloe, ba hiza niha, si so fõnagoe, sobaroe sihaga,

31 ba imane: He Konelio! No tefondrondrongo wangandrõoe ba no itõrõ tõdõ Lowalangi gameʼelamõ andrõ.

32 Andrõ fatenge ba Jofe, ba fakaoniʼõ Zimoni andrõ, nifotõi Fetero; no mõi ia tome ba nomo Zimoni, toeka goeli zaw̃i, ba mbewe nasi.

33 Ba oeʼanemaʼõ oefatenge chõoe, ba sõchi me no so ndraʼoegõ. Ba no soga fefoe iadaʼe, fõna Lowalangi, ba wamondrondrongo fefoe niw̃aʼõ Zoʼaja chõoe.

34 Ba hoemede Wetero, imane: Awena si ndroehoe aboto ba dõdõgoe, lõ ifaigi mbawa niha Lowalangi,

35 dozi sa, ha soi ira, sangataʼoefi ja ia, solaoe satoelõ, daʼõ zomasi ia.

36 Daʼõ daroma li andrõ, nifaʼoheʼõnia ba Ndraono Gizeraëli, wamatoeriagõʼõ faʼohahaoe dõdõ chõ Jesoe Keriso, no daʼõ Zoʼaja niha fefoe.

37 No mirongo doeria andrõ, ba danõ Joedaia maʼasagõrõ, si bõrõgõ ba Galilaia, me no aefa wamajagõ idanõ andrõ, niʼombachaʼõ Johane;

38 Jesoe andrõ, banoea Nazareta, fombajoini Lowalangi jaʼia, Eheha niʼamoniʼõ ba faʼabõlõ, sanõrõi tanõ, wanolo niha ba famadõhõ fõchõ nifakao Gafõcha fefoe, me no itolo ia Lowalangi.

39 Ba jaʼaga zi so ba mbõrõ ba nilaoenia fefoe, he ba danõ niha Jehoeda, ba he ba Jeroezalema, ba no lataw̃i ia ba dõla geoe, no laboenoe.

40 Daʼõ nisoesoegi Lowalangi, me no aefa zi doea wongi, ba no ibeʼe oroma ia.

41 tenga ba niha sato, ha ba zamadoehoeʼõ andrõ, nihõnagõ Lowalangi wanoetoejoe jaʼira, chõma, si no oroedoe manga chõnia, zi no mamadoe idanõ awõnia, me no aefa maoso ia moroi ba ngai zi mate.

42 Ba no iw̃aʼõ chõma wangombacha ba niha andre ba famadoehoeʼõ, wa daʼõ nihonogõi Lowalangi sangoehoekoe niha saoeri awõ zi no mate.

43 Jaʼia nifadoehoeʼõ zamaʼeleʼõ, fefoe, wa ba dõinia lasõndra wameta horõ dozi si fadoehoe tõdõ chõnia.

44 Ba lõʼõ na saetoe wehede andrõ, ba aechoe Geheha niʼamoniʼõ ba zamondrongo taroma li andrõ fefoe,

45 Ba tobali dõdõ zamati niboto, fefoe, ha waʼato ira, zi no fao chõ Wetero, weʼamõi, me telaoe gõi ba niha baero gameʼela andrõ, Eheha niʼamoniʼõ.

46 Larongo saʼae, molaoe li bõʼõ ira ba lasoeno Lowalangi. Ba imane Fetero: Hadia, tola tatenaw̃a nidanõ, fa bõi tebajagõ idanõ daʼe, si no manema Eheha niʼamoniʼõ, si mane jaʼaga?

47 Ba iw̃aʼõ chõra lafabajagõʼõ idanõ ira, ba dõi Jesoe Keriso. Ba laʼandrõ chõnia, enaʼõ iʼaragõ ia maʼifoe chõra.

11

1

I. Ba larongo sinenge ba talifoesõ, ba Joedaia misa, laʼoʼõ gõi li Lowalangi niha baero.

2 Ba me so moroi si tooe Wetero, me mõi ba Jeroezalema,

3 ba lategoe ia niboto, lamane: No mõiʼõ ba niha si lõ moeboto, no oroedoe manga ndraʼoegõ chõra.

4 Ba ibõrõtaigõ Fetero, izarazara wanoetoenõ chõra, imane:

5 Sodo ba Jofe, mangandrõ ndraʼo; ba oeʼila, me abeta nosogoe, gangilata, nahia silalõ mitooe, hoelõ lembe sebolo, nifotaw̃itaw̃i fatalinga si õfa, wanada jaʼia moroi ba mbanoea si jaw̃a, ba iroegi ndraʼodo.

6 Ba oetõngõ, oefaigifaigi, ba oeʼila bacha zaliw̃aliw̃a ba danõ, si õfa ahe, awõ goetoe ndroeʼoe si faraʼoe ba koeõkoeõ ba fofo ba daloe mbanoea.

7 Ba oerongo gõi li, imane chõgoe: Faoso Fetero, taba ba ā!

8 Ba oemane: Ai tebai, Toea, me lõ irai itõrõ mbawagoe si lõ sõchi ba si raʼiõ.

9 Ba itema zoei ligoe sihede andrõ, moroi ba mbanoea si jaw̃a, imane: Bõi bali si lõ sõchi nihaogõ Lowalangi.

10 Ba medõloe zi manõ, ba tedõni zoei mijaw̃a, ba mbanoea si jaw̃a, fefoe.

11 Ba hiza, ba daʼõ sibai so baolajama nomo andrõ, ba zi soga, niha andrõ, nifatenge chõgoe, moroi ba Kaizaria.

12 Ba iw̃aʼõ chõgoe Eheha, mõido awõra, bõi manoefa dõdõgoe. Ba mõi gõi awõgoe dalifoesõ, si daõnõ andre, ba mõiga jomo ba nomo niha andrõ.

13 Ba iʼombachaʼõ chõma, he wisa wangilania malaʼika andrõ, jomo chõnia, sangoemaʼõ: Fatenge ba Jofe, ba fakaoniʼõ Zimoni andrõ, nifotõi Fetero,

14 daʼõ zangoemaʼõ chõoe taroma li, fangorifioe, ba fangorifi zoroijomooe fefoe.

15 Ba me oebõrõtaigõ fahoehoeo, ba aechoe Geheha niʼamoniʼõ ba chõra, si mane ba chõda gõi, ba mbõrõta.

16 Ba itõrõ tõdõgoe niw̃aʼõ Zoʼaja, me imane: ”Idanõ nibajagõ Johane, ba jaʼami, ba nibajagõ Eheha niʼamoniʼõ.”

17 Ba na faoma gameʼela, nibeʼe Lowalangi chõra nibeʼenia chõda, samati chõ Zoʼaja jaʼita, Jesoe Keriso, ba ha niha ndraʼo? Hadia tola oetenaw̃a Lowalangi?

18 Ba me larongo daʼõ, ba lõ hedehedera, ba lasoeno Lowalangi, lamane: Ba noa sa ibeʼe ba niha baero gõi Lowalangi wamalalini eraʼera ba wangorifi.

19

II. Ba latõrõi danõ si no moesaewe andrõ, moroi ba wamakao andrõ, si no tesao ba chõ Zitefano, iroegi danõ Wõnikia ba Kifero ba Andriochia, ba lõ laʼombachaʼõ daroma li Low̃alangi, gofoe ha chõ, ha ba niha Jehoeda.

20 Ba so õsa ba chõra, Dawa Gifero ba banoea Girene, daʼõ zangombacha ba Ndrawa Heleni gõi, me laroegi Gandriochia, latoeriagõ chõra Jesoe, Soʼaja.

21 Ba itolo ira tanga Zoʼaja, ba ato zi fadoehoe tõdõ, laʼoʼõ chõ Zoʼaja.

22 Ba terongo doeria andrõ chõra, ba dõgi dalinga mbanoea Jesoe ba Jeroezalema, ba lafatenge Mbaranaba, ba Gandriochia.

23 Ba me iroegi, me iʼila waʼeboea dõdõ Lowalangi andrõ, ba omoeso dõdõnia, ba ifarooe dõdõra fefoe, enaʼõ na laʼaroʼõ dõdõ wangiagõ chõ Zoʼaja,

24 me no niha si sõchi ia ba me no fahõna chõnia Geheha niʼamoniʼõ, awõ wamati. Ba ato niha si tefabõbõ chõ Zoʼaja.

25 Ba mõi ia ba Dareso, ba wangaloei Saoelo andrõ, ba me no isõndra, ba iʼohe ba Gandriochia.

26 Ba tobali dõfi waʼara faloechaloecha ira ba mbanoea andrõ, ba ato nifahaõra niha, ba ba Gandriochia mbõrõta, wa labeʼe tõi nifahaõ niha Keriso.

27

III. Ba me loeo daʼõ, ba mõi misi tooe ba Gandriochia zamaʼeleʼõ moroi ba Jeroezalema.

28 Ba maoso zi samõsa daʼõ, Agabo dõinia, ifaʼeleʼõ moroi ba Geheha lofo seboea, si so dania ba goeli danõ maʼasagõrõ; saloea me loeo Kaizaro Kalaoedio.

29 Ba lahonogõi ira nifahaõ fefoe, lafaʼoheʼõ dolotolo ba dalifoesõ ba Joedaia, eboea labeʼe seboea anaʼa.

30 Ba aloea gõi lafaʼoheʼõ chõ zatoea, Baranaba ba Saoelo zolohe.

12

1

I. Me loeo daʼõ ibabaja õsa, mbanoea Jesoe, razo, Herode, ba wamakao jaʼira.

2 Ba iboenoe siʼõli Jakobo, talifoesõ Johane.

3

II. Ba me iʼila omasi niha Jehoeda, ba itohoegõ, ifaraʼoeʼõ Wetero gõi. (Ba baw̃a roti si lõ moeʼaisõni).

4 Ba me no ifaraʼoeʼõ, ba ifabeʼeʼõ ba goeroenga, ibeʼe ba danga zaradadoe si mendrõfa wa daõfa, ba wanaro jaʼia, edõna ifaʼeleʼõ ba niha sato, na aefa wasa.

5 Ba latarogõ saʼae Wetero ba goeroenga. Ba mangandrõ chõ Lowalangi mbanoea, ba chõnia, moroi siʼaikõ ba dõdõra.

6 Ba me ifaʼeleʼõ enaʼõ Herode, ba ba gotaloea zaradadoe si daroea mõrõ Wetero, ba zi bongi andrõ, doea rozi rate mbilagoenia, ba so zanaro ba ngai mbawandroehõ goeroenga.

7 Ba hiza, so malaʼika Zoʼaja, ba so haga, sihaga ba mbateʼe andrõ. Ba ibõzi ngai Wetero, isoesoegi, imane: Faoso, aliogõ! Ba atoroe mbilagoe ba dangania.

8 Ba imane chõnia malaʼika andrõ: Amõbõ taloe ba amadagahe mbadagahemõ! Ba iʼoʼõ daʼõ. Ba imane chõnia: Amaroe mbaroemõ seboea, ba oʼõ ndraʼo!

9 Ba mõi ia baero, iʼoʼõ, lõ iʼila wa si doehoe nilaoe malaʼika andrõ, iwai sa angilata niʼilania.

10 Ba me no latõrõ naha zanaro, si fõfõna laroegi, awõ naha wanete daʼõ, ba laroegi mbawandroehõ siʼõli andrõ, lala ba newali, ba teboka manõ daʼõ fõnara; ba mõi ira baero, latõrõ newali si sara, ba iʼanemaʼõ iheta ia chõnia malaʼika andrõ.

11 Ba imane Fetero, me iʼeraʼera tõdõnia: Awena oeʼila, si ndroehoendroehoe, no ifatenge malaʼikania Soʼaja, ba no iʼefaʼõ ndraʼo ba danga Herode ba ba nibalobaloi niha Jehoeda fefoe.

12 Ba me no aboto ba dõdõnia daʼõ, ba iroegi nomo Maria andrõ, ina Johane, nifotõi Mareko; ba no ato zowoelo ba daʼõ, mangandrõ.

13 Ba me ibõkõ mbawandroehõ fõna, ba so nono alawe, Rode dõinia, ba wamondrongo,

14 ba me irongo li Wetero, ba lõ ibokai mbawandroehõ, ba waʼomoeso dõdõ, fagohi ia, isaw̃a jomo, iʼombachaʼõ, so baero Wetero.

15 Ba lamane chõnia: Owõhõʼõ! Ba lõ ibõhõli, si doehoe iw̃aʼõ. Ba lamane: Malaʼikania.

16 Ba itohoegõ wamõkõ Fetero; ba me labokai, ba laʼila ia, ba tobali dõdõra.

17 Ba ifazaw̃a dangania chõra, bõi hoemede ira, ba idoenõdoenõ, heiwisa Soʼaja, wangefaʼõ jaʼia ba goeroenga, ba imane: Miʼombachaʼõ chõ Jakobo ba ba dalifoesõ. Ba mofanõ ia, isaw̃a naha bõʼõ.

18 Ba me moloeo, ba tenga ha maʼifoe w̃aʼaboe dõdõ zaradadoe andrõ, hadia chõ Wetero andrõ.

19 Ba me isofoe ia Herode ba me lõ isõndra, ba isechegõ zanaro, ba iw̃aʼõ laboenoe. Ba mõi ia misi tooe, irõi Joedaia, isaw̃a Kaizaria, ba daʼõ soso ia.

20

III. Ba so wõnoenia sabõlõbõlõ ba mbanoea Diro ba ba mbanoea Zidona. Ba mõi ira chõnia, ha sara dõdõ, lafaweʼe Mbalaso andrõ, mandroe jomo chõ razo ba laʼandrõ wangatoelõ, me ba danõ razo andrõ lasõndra mbalazora.

21 Ba ha samoeza moʼõchõ, ba iʼobaroe mbaroe razo Herode moedadao ia ba dadaomania andrõ, ba moehede ia chõra.

22 Ba moeʼao niha sato chõnia: Li Lowalangi daʼõ, ba tenga li niha.

23 Ba iʼanemaʼõ ibõzi ia malaʼika Zoʼaja, me tenga Lowalangi ifoesoemange; ba mate ia, niʼā goekoeõ.

24 Ba monõnõnõnõ li Lowalangi, tobali ato ira.

25 Ba mangawoeli Mbaranaba, awõ Zaoelo, moroi ba Jeroezalema, me no laʼasiwai wameʼe tolotolo andrõ, ba laʼohe awõra Johane andrõ, nifotõi Mareko.

13

1

I. Ba so ba Gandriochia, ba mbanoea Jesoe ba daʼõ, zamaʼeleʼõ ba samahaõ, Baranaba andrõ ba Simeoni, nifotõi Nigero, ba Loekio, banoea Girene, ba Menaʼe, awõ Herode, salaw̃a andrõ ba zi sagõrõ niʼoʼõfa tanõ, me iraono ira, ba Saoelo.

2 Ba me lafosoemange Zoʼaja ba me mamoni ira, ba imane Eheha niʼamoniʼõ: Miʼoniagõ chõgoe Mbaranaba andrõ, awõ Zaoelo ba halõw̃õ andrõ, ba nikaonigoe jaʼira.

3 Ba mamoni ira, ba mangandrõ, ba latoefa hõgõra tanga, ba lafofanõ.

4 Ba jaʼira, nifatenge Geheha niʼamoniʼõ, ba mõi misi tooe ba Zeloikia, ba moroi ba daʼõ molojo ira, lasaw̃a Gifero.

5 Ba me no laroegi Zalami, ba mangombacha li Lowalangi ira, ba zekola niha Jehoeda. Ba fao gõi chõra Johane, ngoningonira.

6

II. Ba me latõrõi hoelo andrõ, maʼasagõrõ, iroegi Wafo, ba faloecha ira niha seboea elemoe, samaʼeleʼõ sofaja, niha Jehoeda, Barijesoe dõinia,

7 si so chõ goemandroe, Seregio Faoelo; ba no niha satoeatoea goemandroe andrõ. Ba ifakaoniʼõ chõnia ndra Baranaba Saoelo koemandroe andrõ, omasi ia ifondrondrongo li Lowalangi.

8 Ba itenaw̃a ira Elima, (si manõ dõinia, na laʼali) seboea elemoe andrõ, iʼaloei wamaeloengoe koemandroe, fa bõi fadoehoe dõdõnia.

9 Ba inehegõ ia Saoelo, sotõi Faoeloe gõi, si no fahõna Eheha niʼamoniʼõ,

10 imane: He ono Gafõcha, si no fahõna faʼoneche ba falimosa fefoe, sanoezoe tõdõ satoelõ fefoe, hadia ia, lõ õbato wamilaʼõ lala sadõlõ andrõ chõ Zoʼaja?

11 Ba iadaʼe ba hiza, ba ichamõ ndraʼoegõ tanga Zoʼaja ba aoeʼa ndraʼoegõ, ba lõ õʼila loeo, irege no iroegi baw̃a chõoe. Ba iʼanemaʼõ ihawoei ia faʼandroendroemõ ba faʼogõmigõmi, ba mowaõwaõ ia misa, mangaloei solohe tangania.

12 Ba me iʼila daʼõ koemandroe, ba fadoehoe dõdõnia, tobali dõdõnia ba hoekoe Zoʼaja.

13

III. Ba molojo ndra Faoeloe, laʼotarai Wafo, lasaw̃a Werege ba Wambilia; ba irõi ira Johane, mangawoeli ba Jeroezalema.

14 Ba jaʼira, ba latõrõ danõ, ba laroegi Gandriochia ba Wizidia, ba mõi ira ba zekola, me loeo sabato, moedadao ira.

15 Ba me no aefa wombaso soera goroisa, awõ zoera zamaʼeleʼõ, ba lafahedeʼõ chõra satoea zekola, lamane: Na so hadia ia chõmi, jaʼami, ira talifoesõ, niw̃aʼõ ba zato, famarooe dõdõ, ba miw̃aʼõ.

16 Ba maoso Waoelo, ifazaw̃a dangania, ba imane: He jaʼami, Iraono Gizeraëli ba jaʼami, sangataʼoefi Lowalangi, mifondrondrongo!

17 No itoejoe ndra toeada Lowalangi Ndraono Gizeraëli andrõ, ba no iʼeboeaʼõ soi andrõ, me si fatewoe ira ba danõ Miseraji, ba no iheta ira ba daʼõ tangania sabõlõ andrõ.

18 Ba mato õfa woeloe fache waʼara irorogõ ira ba danõ si mate andrõ,

19 ba fitoe soi ihori ba danõ Ganaʼana ba ibeʼe chõra danõra andrõ, ondrõita mitooe.

20 Ba aefa daʼõ, ba iʼasogõ chõra zangoehoekoe, mato õfa ngaotoe a lima woeloe fache waʼara, iroegi Zamoeʼeli, samaʼeleʼõ andrõ.

21 Ba iʼotarai daʼõ, ba laʼandrõ razo, ba ibeʼe chõra Lowalangi Zaoelo andrõ, ono Gisi, mado Mbenijami, õfa woeloe fache.

22 Ba me no itiboʼõ daʼõ, ba ibeʼe razo Dawido andrõ, nifadoehoeʼõnia, me imane: ”No oesõndra Dawido, ono Gizaʼi andrõ, niha somasi dõdõgoe, soloʼõ fefoe zomasido.”

23 Ba maʼoewoe daʼõ no iʼasogõ Lowalangi sangorifi Iraono Gizeraëli Jesoe, dali gamaboeʼoela li andrõ,

24 me no aefa iʼombachaʼõ Johane fõna waʼasonia andrõ, wamajagõ idanõ andrõ, ba wamalalini eraʼera, ba Ndraono Gizeraëli fefoe.

25 Ba me awai halõw̃õ Johane andrõ, ba imane: Hadia ba dõdõmi, ha niha ndraʼodo? Tenga jaʼodo; hiza sa, so foerigoe dania zambõ ndraʼo oetotoʼõ mbadagahe ba gahenia.

26 He jaʼami, ira talifoesõ, madooe Gaberahamo, ba ha niha ba chõmi, sangataʼoefi Lowalangi, chõmi tefaʼoheʼõ daroma li fangorifi andrõ.

27 Lõʼõ sa aboto daʼõ ba dõdõ mbanoea Jeroezalema, ba he ba dõdõ zalaw̃ara, ba itõrõ gõi li zamaʼeleʼõ andrõ, nibasobaso, ero na loeo sabato, labeʼe, me laʼetoeʼõ hoekoe.

28 Ba he lõ nisõndrara bõrõ wamoenoe, ba laʼandrõ zoei chõ Wilato, laboenoe ia.

29 Ba me no latõrõ fefoe zi so ba zoera ba chõnia, ba laheta ia ba dõla geoe, labeʼe ba lewatõ.

30 Ba no isoesoegi Lowalangi, moroi ba ngai zi mate.

31 Ara maʼifoe iʼoromaromaʼõ ia chõra, si fao chõnia moroi ba Galilaia, weʼamõi misi jaw̃a ba Jeroezalema, samadoehoeʼõ jaʼia iadaʼe ba niha sato.

32 Ba jaʼaga mangombacha chõmi amaboeʼoela li andrõ chõ ndra toea, wa no itõrõ sibai daʼõ Lowalangi ba maʼoewoe, chõda, me isoesoegi Jesoe.

33 Si mane si so ba zinoenõ fanete zi fõfõna andrõ: ”Onogoe ndraʼoegõ, maʼõchṍ andre no moʼonodo jaʼoegõ.”

34 Ba imane wangombacha fanoesoeginia jaʼia moroi ba ngai zi mate, fa lõʼõ saʼae mangawoeli ia ba waʼobooe: ”Oebeʼe chõmi niʼamoniʼõ andrõ chõ Dawido, si ndroehoe andrõ.”

35 Me imane gõi ba zi samboea: ”Lõ õfaʼilaʼõ waʼobooe ba niʼamoniʼõ andrõ chõoe.

36 Noa sa mate Dawido, me no iʼoʼõ dõdõ Lowalangi, ba niha si sagõtõ andrõ, si faendronga chõnia, ba no teʼoroedoegõ ia chõ ndra toeania, ba no iʼila waʼobooe.

37 Ba lõ niʼila nisoesoegi Lowalangi andrõ faʼobooe.

38 Andrõ jaʼaboto ba dõdõmi, jaʼami, ira talifoesõ, teʼombachaʼõ chõmi wangefa horõ, soroi ba daʼõ;

39 fefoe zi tebai aefa chõmi ba goroisa Moze, ba aefa ba daʼõ, ba zamati fefoe.

40 Andrõ mifaigi, fa lõ itõrõ ami niw̃aʼõ ba zoera zamaʼeleʼõ andrõ:

41 ”Mifaigi, jaʼami, si lõ ba dõdõ, ba jaʼahõlihõli dõdõmi, jalõ oroma ami saʼae; me oehalõ halõw̃õ ba gõtõmi, halõw̃õ ba zi lõ fadoehoe dõdõmi, na so zanoetoenõ jaʼia chõmi.”

42 Ba me larõi zekola, ba laʼandrõ chõra lafoeli, laʼombachaʼõ chõra daroma li andrõ, na loeo sabato dania.

43 Ba me no aefa zekola, ba ato niha Jehoeda, awõ zi no mõi banoeara, samosoemange Lowalangi, soloʼõ ira Faoelo Baranaba. Ba fahoehoeo ira chõra, lafarooe dõdõra, fa bõi laboelõʼõ ira ba waʼeboea dõdõ Lowalangi andrõ.

44

IV. Ba me loeo sabato fanete daʼõ, ba aracha samba banoea manõ andrõ zangondrasi, ba wamondrongo taroma li Zoʼaja.

45 Ba me laʼila niha sato andrõ niha Jehoeda andrõ, ba tesao waʼafõchõ dõdõra ba lafadaõ niw̃aʼõ Waoelo, mamadaõ ba manandraw̃a.

46 Ba lamane ira Faoelo Baranaba, lõ aiwõ ira: Lõ tola lõ teʼofõnaiʼõ chõmi wangombacha taroma li Lowalangi, ba me mitimba ia, me tenga si nangea mitema waʼaoeri si lõ aetoe andrõ, miw̃aʼõ, ba hiza, ba masaw̃a niha baero.

47 Si manõ sa niʼoroiʼõ Zoʼaja chõma: ”No oebeʼe haga niha baero ndraʼoegõ, enaʼõ fangorifi ndraʼoegõ, iroegi ba wondrege danõ”.

48 Ba me larongo daʼõ niha baero, ba omoeso dõdõra ba lasoeno daroma li Zoʼaja, ba mamati, ha waʼato nihonogõi ba wanema faʼaoeri si lõ aetoe.

49 Ba teʼombachaʼõ daroma li Zoʼaja, ba danõ andrõ maʼasagõrõ.

50 Ba lafarooe niha Jehoeda ndra alawe zalaw̃a, sangataʼoefi Lowalangi, awõ zalaw̃a mbanoea, ba tobali lagohi ndra Faoelo Baranaba, lafofanõ ira ba danõra.

51 Ba jaʼira, ba laʼanotogõ chõra gawoegawoe andrõ ba gahera, mõi ira ba Nikonia.

52 Ba fahõna ba nifahaõ waʼomoeso dõdõ ba Eheha niʼamoniʼõ.

14

1

I. Ba ba Nikonia, ba fao ira weʼamõi ba zekola niha Jehoeda, ba ba wangombachaʼõra, ba faoma mamati, he niha Jehoeda, ba he Dawa Heleni, ato ira.

2 Ba lafarooe dõdõ niha baero niha Jehoeda si lõ moloʼõ, lafabõrõ ba dalifoesõ.

3 Ba ara zoei maʼifoe ira ba daʼõ, lõ aiwõ ira wangombacha, bõrõ Zoʼaja, samadoehoeʼõ taroma li faʼeboea dõdõnia; ibeʼe chõra, lafazõchi tangara dandra, awõ gilaʼila.

4 Ba fabali dõdõ mbanoea andrõ, so zi faʼawõ ba niha Jehoeda, ba so zi faʼawõ ba zinenge.

5 Ba me maoso dõdõ niha baero, awõ dõdõ niha Jehoeda, fabaja salaw̃ara, ba wamakao jaʼira ba ba waneboe kara,

6 ba me terongo chõra, ba moloi ira, lasaw̃a mbanoea Likaʼonia, Lisitera ba Dareba, ba ba zi fasoei andrõ.

7 Ba daʼõ laʼombachaʼõ doeria somoeso dõdõ.

8

II. Ba so ba Lisitera niha, sidaodao, si tebai mofanõ, somboejoemboejoe tõla, moroi ba daloe ninania, aloechõ mowaõwaõ ia.

9 Ba irongo, me fahoehoeo Waoelo. Ba inehegõ ia Faoelo, iʼila, so chõnia wamati, wa tola dõhõ wõchõnia,

10 ba imane, eboea linia: Atoelõʼõ wezizio ba gaheoe! Ba iʼamarõgaʼõ jaʼia ba mowaõwaõ.

11 Ba me laʼila niha sato nilaoe Waoelo, ba lamane ba li Likaʼonia: No tobali fachilichili ndra Lowalangi ba niha, ba no mõi mitooe chõda.

12 Ba labeʼe tõi Mbaranaba Joefitero ba tõi Waoelo, ba Merekoeri, me jaʼia zi fahoehoeo.

13 Ba iʼohe ba mbawa gõli gõrõbao ba boenga ere Joefitero andrõ, si so ba ngai mbanoeara, ba mõi awõnia niha sato, lafosoemange ira enaʼõ.

14 Ba me larongo daʼõ sinenge Baranaba ba Faoelo, ba lasika noechara, fagohi ira lasaw̃a zato, moeʼao ira, lamane:

15 He jaʼami, hana wa mimanõ? Niha gõi ndraʼaga, si mane jaʼami, sangombacha chõmi toeria somoeso dõdõ, enaʼõ mirõi waja andrõ, ba enaʼõ mifoeli ami chõ Lowalangi saoeri, samazõchi banoea si jaw̃a, awõ danõ, awõ nasi, awõ nõsi fefoe;

16 si no manehe ba gõtõ si no noemalõ, latõrõ larara niha baero fefoe;

17 he w̃aʼae lõ ibiniʼõ ia, wanolo, wameʼe chõmi teoe moroi jaw̃a ba baw̃a sowoea zinanõ, ba wangaboeso tõdõmi õ ba faʼomoeso dõdõ.

18 Ba me law̃aʼõ daʼõ, ba ha siʼaikõ fanenaw̃a sato, fa lõ lafosoemange ira.

19 Ba so niha Jehoeda, si otarai Gandriochia ba Ikonia, ba lafarooe niha sato, ba lateboe kara Waoelo, ba lafondrõni hachi baero mbanoea, lawai no mate ia.

20 Ba me lafasoei ia nifahaõ, ba maoso ia, mõi ia mijomo. Ba sara wongi aefa daʼõ, ba mofanõ ia, awõ Mbaranaba, lasaw̃a Ndrarebe.

21

III. Ba laʼombachaʼõ doeria somoeso dõdõ ba mbanoea andrõ, ba me no ato nibaliʼõra nifahaõ, ba lafoeli ira ba Lisitera ba ba Nikonia ba ba Gandriochia.

22 Laʼaʼaroʼõ dõdõ nifahaõ, lafarooe dõdõra, fa bõi laboelõʼõ ira ba wamati; law̃aʼõ chõra, lõ tola lõ oja zi gõna ita famakao ba lala ba mbanoea Lowalangi andrõ.

23 Ba me no ladozigõ banoea, wanoetoejoe satoea chõra, ba mangandrõ ira ba mamoni, wanooeʼõ jaʼira ba danga Zoʼaja, ba zamati ira.

24 Ba latõrõ Wizidia, lasaw̃a Wambilia.

25 Ba me no laʼombachaʼõ daroma li ba Werege, ba mõi ira misi tooe ba Gatalia.

26 Moroi ba daʼõ molojo ira, lasaw̃a Gandriochia, ba nitooeʼõ jaʼira ba waʼeboea dõdõ Lowalangi, ba halõw̃õ andrõ, nihalõra.

27 Ba me laroegi, ba lafaloechaʼõ mbanoea, laʼombachaʼõ he iwisa Lowalangi chõra, awõ wa no ifolala ba wamati niha baero.

28 Ba ara maʼifoe ira ba daʼõ, awõ ndra nifahaõ.

15

1

I. Ba so zi mõi misi tooe õsa moroi ba Joedaia, lafahaõ dalifoesõ, lamane: Na lõ laboto ami, na lõ miʼoʼõ hoekoe Moze, ba tebai misõndra waʼaoeri andrõ.

2 Ba me tobali fabali dõdõ, ba me tenga sideʼide hoehoeo ndra Faoelo Baranaba chõra, ba lahonogõi, mõi misi jaw̃a ndra Faoelo Baranaba ba awõra bõʼõ õsa, ba zinenge ba ba zatoea, ba Jeroezalema, ba hoehoeo andrõ.

3 Ba jaʼira, me no lafasao ira banoea, ba latõrõ Wõnikia ba Samaria, ladoenõdoenõ woloʼõ niha baero andrõ, omoeso sibai dõdõ dalifoesõ fefoe labeʼe.

4 Ba me laroegi Jeroezalema, ba latema ira banoea ba sinenge ba satoea; ba laʼombachaʼõ he wisa Lowalangi chõra.

5 Ba maoso õsa zi faehoe hoekoe andrõ, farizaio, si no mamati, lamane: Lõ tola lõ laboto ira, ba lõ tola lõ law̃aʼõ chõra, laʼoʼõ goroisa Moze.

6 Ba faloecha ndra sinenge, awõ zatoea, ba wameʼe ba hoehoeo niw̃aʼõra andrõ.

7 Ba me oja hoehoeo, ba maoso Wetero, ba imane chõra: He jaʼami, ira talifoesõ, miʼila, wa no ara saʼae, me ihonogõi Lowalangi ba chõda, enaʼõ chõgoe larongo niha baero daroma li toeria somoeso dõdõ andrõ ba wamati.

8 Ba no ifadoehoeʼõ ira Lowalangi, sangila tõdõ niha, me ibeʼe chõra Geheha niʼamoniʼõ, si mane chõda gõi,

9 ba maʼifoe lõ ifaehoesi ira chõda, wangehao tõdõra famati andrõ.

10 Ba iadaʼe, ba hana wa mitandraigõ Lowalangi, wangahareʼõ kalo ba mbagi ndra nifahaõ, si tebai taʼohe, he ira toeada mege, ba he jaʼita.

11 Ba no fadoehoe dõdõda, wa moroi ba waʼeboea dõdõ Zoʼaja, Jesoe, wa teʼorifi ita, ha sara lala, chõra gõi.

12 Ba lõ hedehede zato fefoe, lafondrondrongo chõ Mbaranaba ba chõ Waoelo, sanoetoenõ ha waʼoja nifazõchi Lowalangi tandra ba ilaʼila tangara, ba niha baero.

13 Ba me no labato wehede, ba itema lira Jakobo, imane: He jaʼami, ira talifoesõ, mifondrondrongo chõgoe!

14 No idoenõdoenõ Simoni, wa no iʼofõnaiʼõ Lowalangi wamaigi soi andre, si ha samboea, nitoejoe ba niha baero, ba dõinia andrõ.

15 Ba si faoedoe daʼõ niw̃aʼõ zamaʼeleʼõ, si mane si so ba zoera:

16 ”Aefa daʼõ, ba oefoelido, ba oefoeli oeʼotomosi nose Dawido andrõ, si no asoʼa, oefoeli oeʼotomosi zadoedoenia, oefoeli oeʼaʼazõchi ia,

17 enaʼõ laʼaloei Zoʼaja si tosai niha, fefoe soi, ba zi no moetõtõi tõigoe, iw̃aʼõ Soʼaja,

18 samarongogõ daʼõ iʼotarai gõtõ fõna saʼae.”

19 Andrõ, niʼw̃aʼõgoe, tenga nifakao zoloʼõ andrõ chõ Lowalangi, niha baero, ba tafazõchi zoera chõra,

20 enaʼõ bõi lababaja wanaʼoenõi jaʼira ba nadoe andrõ, ba fohorõ, ba nitõgi bagi, ba do.

21 Iʼotarai mbõrõta, ba dozi banoea, ba so sa chõ Moze zangombacha jaʼia, me labasobaso ba zekola, ero na loeo sabato.

22

II. Ba omasi ndra sinenge, awõ zatoea, awõ mbanoea fefoe, latoetoejoe niha ba chõra, nifatenge ba Gandriochia, awõ ndra Faoelo Baranaba, Joeda andrõ, sotõi Barasaba, ba Sila satoea dalifoesõ.

23 Lafaʼoheʼõ chõra zoera, lamane: ”Lafahowoeʼõ sinenge ba talifoesõ satoea dalifoesõ andrõ ba Gandriochia ba ba Ziria ba ba Gilikia, si no niha baero mbõrõta.

24 Me no marongo, no lafawoekaisi dõdõmi hoehoeora õsa, si otarai ba chõma, lõ sõchisõchi dõdõmi labeʼe, si lõ oroisama;

25 andrõ maw̃aʼõ, me no ha sara dõdõ, matoetoejoe niha nifatenge chõmi, awõ zomasiga andrõ, Baranaba, ba Faoelo andrõ,

26 niha si no mangositengagõ nosora, bõrõ dõi Zoʼaja jaʼita andrõ, Jesoe Keriso.

27 Ba no mafatenge ndra Joeda Sila, sangombacha gõi chõmi, si manõ gõi.

28 Noa sa omasi Geheha niʼamoniʼõ ba jaʼaga gõi, bõi saʼae lafonoro ami, baero zi lõ tola lõʼõ andrõ:

29 Fa bõi mibabaja gõ nadoe, ba do, ba nitõgi bagi, ba fohorõ; na lõ mibabaja daʼṍ, ba ohahaoe dõdõmi, Jaʼahowoe ami!”

30 Ba me no lafofanõ ira, ba mõi ira misi tooe ba Gandriochia, lafaloechaʼõ zato ba labeʼe ba dangara zoera andrõ.

31 Ba me no labaso, ba omoeso dõdõra, ba wondrara dõdõ andrõ.

32 Ba oja hoehoeo ndra Joeda Sila fondrara dõdõ ba fangarõ dõdõ dalifoesõ, me no samaʼeleʼõ ira gõi.

33 Ba me no ara maʼifoe ira, ba lafofanõ ira talifoesõ ba zamatenge jaʼira, lafahowoeʼõ ira.

34 Ba omasi Zila, torõi ia.

35

III. Ba laʼiagõ Gandriochia ira Faoelo Baranaba, mamahaõ ira ba mangombacha taroma li Zoʼaja, ba ato na nawõra bõʼõ.

36 Ba lõ ara, ba imane Faoelo chõ Mbaranaba: Tafoeli ita, tafaigi dalifoesõ tadozigõ banoea misa, ba niʼombachaʼõda taroma li Zoʼaja; he wisa ira.

37 Ba omasi Mbaranaba laʼohe awõra gõi Johane andrõ, sotõi Mareko.

38 Ba niw̃aʼõ Waoelo, tenga si nangea, na laʼohe awõra zi no fabali chõra no, ba Wambilia, si lõ mõi awõra ba halõw̃õ no.

39 Ba tobali faoma mõfonoe ira chõ nawõra, irege fabali ira, ba iʼohe awõnia Mareko andrõ Baranaba, molojo ira, lasaw̃a Gifero.

40 Ba iʼohe Zila Faoelo, ba mofanõ, me no latooeʼõ ia ba waʼeboea dõdõ Lowalangi talifoesõ.

41 Ba itõrõ Ziria ba Kilikia, iʼaʼaroʼõ dõdõ mbanoea Jesoe.

16

1

I. Ba iroegi si tooe Ndrarebe ba Lisitera, ba hiza, so ba daʼõ nifahaõ, Timoteo dõi, niha Jehoeda ninania, samati, ba Dawa Heleni namania.

2 Sõchi doeriania ba dalifoesõ, ba Lisitera ba ba Nikonia.

3 Ba omasi Waoelo, na mõi awõnia daʼõ. Ba ihalõ, iboto, bõrõ niha Jehoeda, si so ba mbanoea andrõ, oi dozi sa laʼila, wa Dawa Heleni namania.

4 Ba me latõrõi mbanoea, ba lafaʼema chõra goroisa andrõ, niʼoʼõ, nihonogõi zinenge ba satoea, ba Jeroezalema.

5 Ba itoegoe sa aro dõdõ mbanoea, wamati, ba ero maʼõchõ tedooe waʼatora.

6 Ba latõrõ Wirigia, awõ danõ Galatia, me no itenaw̃a ira Eheha niʼamoniʼõ, fa bõi ba Azia laʼombachaʼõ daroma li.

7 Ba me laroegi tánõ ba Mizia, ba latandraigõ weʼamõi ba Mbitinia, ba lõ ifaʼamõi ira Eheha Jesoe.

8 Ba lahene Mizia, laroegi si tooe Deroa.

9

II. Ba oroma chõ Waoelo gangilata, ba zi bongi, Dawa Makedonia. So ia, mangandrõ ia chõnia, imane: Ae si jefo, ba Makedonia, orifiga.

10 Ba me aefa iʼila gangilata andrõ, ba iʼanemaʼõ maʼaloei weʼamõi ba Makedonia, me masõndra tõdõma, Lowalangi zogaoni jaʼaga, ba wangombacha toeria somoeso dõdõ chõra.

11 Molojo ndraʼaga, marõi Deroa, madõlõga ba Zamoterake, ba mahemoloe õ, ba maroegi Neafoli.

12 Moroi ba daʼõ masaw̃a Wilifi, seboea mbanoea ba Makedonia tánõ andrõ, banoea nifataro. Ba ara maʼifoe ndraʼaga ba mbanoea andrõ.

13 Ba me loeo sabato, ba mõiga baero mbanoea, ba zinga nidanõ, ba daʼõ mõi ira mangandrõ maw̃aʼõ, ba doemadaoga, fahoehoeoga ba ndra alawe, si no mõi ba daʼõ.

14

III. Ba ifondrondrongo ira alawe, Lidia dõi, saniaga baroe loeo, banoea Diatira, sangataʼoefi Lowalangi; ba ibokai dõdõnia Soʼaja, fa lõ olifoe ia, niw̃aʼõ Waoelo.

15 Ba me no tebajagõ idanõ ia awõ zoroijomonia, ba mangandrõ ia chõma, imane: Na ba dõdõmi, samati chõ Zoʼaja ndraʼodo, ba miʼae jomo ba nomogoe, miʼiagõ daʼõ, ba iforege wangoemaʼṍ chõma.

16

IV. Ba me mõiga mangandrõ ba faloechaga zawoejoe ono alawe, si so bechoe waetasa, eboea lasõndra sochõ jaʼia ibeʼe, ba waetasania andrõ.

17 Ba iʼoʼõga, ira Faoelo ndraʼaga, moeʼao ia, imane: Enoni Lowalangi Fondrege zalaw̃a niha andrõ, sangombacha chõmi lala wangorifi.

18 Ba ara si manõmanõ ia. Ba mofõnoe Waoelo, ibaliʼõ ia, imane ba mbechoe andrõ: Oew̃aʼõ chõoe, ba dõi Jesoe Keriso, hetaʼõ chõnia. Ba iʼanemaʼõ iheta ia.

19 Ba me laʼila sochõ jaʼia, no aheta mbõrõ wangaloeira andrõ, ba laraʼoe ndra Faoelo Sila, ladõni ba kade ba zalaw̃a.

20 Ba laʼohe chõ goemandroe, lamane: Lafakoejoe chõda mbanoea niha andre, ba no niha Jehoeda ira;

21 laʼombachaʼõ hoekoe si lõ tola tatema, si lõ tola taʼoʼõ, me Dawa Roma ita.

22 Ba maoso gõi niha sato chõra; ba laheta chõra noechara ira koemandroe ba law̃aʼõ, labõzi.

23 Ba me no laforege wamõzi jaʼira, ba lakoeroe, law̃aʼõ chõ zanaro ba goeroenga, ihaogõ wanaro jaʼira.

24 Ba me no irongo goroisa andrõ, ba ibeʼe ira ba goeroenga tánõ bacha, ikalo gahera.

25 Ba mato taloe mbongi, ba mangandrõ Waoelo, awõ Zila, lasoeno Lowalangi, ba lafondrondrongo chõra nikoeroe.

26 Ba iʼozoemagõ so ndroeroe sabõlõbõlõ, irege doemõgõdõgõ latalata goeroenga. Ba iʼanemaʼõ teboka mbawandroehõ fefoe, ba oiʼdozi aefa rate chõra.

27 Ba me tokea zanaro ba goeroenga, me iʼila, no teboka mbawandroehõ goeroenga, ba isõbi wõda, iboenoe ia enaʼõ, iwai no moloi nikoeroe.

28 Ba moeʼao Waoelo, eboea linia, imane: Bõi fakikoʼõ, dozi sa so ndraʼaga ba daʼe!

29 Ba iw̃aʼõ wandroe, isaw̃a si bacha, fagohi, itoehi danõ, fõna ndra Faoelo Sila, manizinizi,

30 ba ifasao ira baero, imane: He oewisa, Toea, fa oesõndra wangorifi?

31 Ba lamane: Amati chõ Zoʼaja, Jesoe, ba teʼorifi ndraʼoegõ, awõ zoroijomooe fefoe.

32 Ba laʼombachaʼõ chõnia daroma li Zoʼaja ba ba si so ba nomonia fefoe.

33 Ba ihalõ ira, ba daʼõ sibai, ba zi bongi, isasai chõra zesocho ba wamõzi andrõ, ba iʼanemaʼõ tebajagõ idanõ ia, awõ zoroijomonia fefoe.

34 Ba iʼohe ira jomo, ibeʼe gõra, ba owoeawoea dõdõnia, me no samba omo manõ ira mamati ba Lowalangi.

35 Ba me no moloeo, ba lafatenge wazoeri ira koemandroe, lamane: Efaʼõ niha andrõ!

36 Ba iʼombachaʼõ sanaro ba goeroenga lira andrõ chõ Waoelo, imane: No lafatenge ira koemandroe, enaʼõ laʼefaʼõ ami. Ba iadaʼe, ba miʼae baero, miʼofanõ, jaʼohahaoe dõdõmi!

37 Ba imane chõra Faoelo: No labõzi ndraʼaga, ba zanehe niha, lõ moesechegõ, he w̃aʼae banoea Roma ndraʼaga, ba no lakoeroe ndraʼaga, ba hadia, labiniʼõ iadaʼe wamofanõ jaʼaga? Bõi sa! Ndramõi saʼae, jaʼira andrõ, ba wangefaʼõ jaʼaga.

38 Awena laʼombachaʼõ fazoeri chõ ndra koemandroe niw̃aʼõra andrõ. Ba ataʼoe ira, me larongo, wa banoea Roma ira; ba mõi ira, laʼoʼooe,

39 laʼohe baero, laʼandrõ chõra, laheta ira ba mbanoeara.

40 Ba me no larõi goeroenga, ba mõi ira chõ Lidia andrõ; ba me laʼila dalifoesõ, ba lafarooe dõdõra, ba mofanõ ira.

17

1

I. Ba me no latõrõ Gambifoli, awõ Gafolonia, ba laroegi Desalonika, ba zi so sekola niha Jehoeda.

2 Ba me no hoekoe Waoelo zi manõ, ba mõi ia bacha chõra, ba tõloe sabato lahoehoeoʼõ zi so ba zoera.

3 Ibokai chõra, iʼoromaʼõ chõra, wa lõ tola lõ tefakao Keriso ba maoso moroi ba ngai zi mate, awõ wa daʼõ Keriso, Jesoe andrõ, niʼombachaʼõgoe chõmi, iw̃aʼõ.

4 Ba so õsa ba chõra zi fadoehoe tõdõ, ba faofao ira chõ ndra Faoelo Sila, ba ato gõi Ndraw̃a Heleni, sangataʼoefi Lowalangi, ba ira alawe zalaw̃a, ato.

5 Ba mofõnoe niha Jehoeda, lahalõ awõra niha si lõ halõw̃õ, õsa, niha si lõ sõchi, laʼechoegõ niha, lafawoekaisi dõdõ mbanoea, lasaw̃a nomo Jaso andrõ, laʼaloei ira, laʼohe ba niha sato enaʼõ.

6 Ba me lõ lasõndra ira, ba lasõbi ba zalaw̃a mbanoea Jaso andrõ, awõ dalifoesõ õsa, moeʼao ira, lamane: ”No mõi ba daʼe gõi niha andrõ, samawoekaisi õsi goeli danõ maʼafefoe!

7 Ba no ifaʼamõi ira baomo chõnia Jaso, tomenia, ba dozi ira, ba lasaw̃õ goroisa kaizaro, wangoemaʼõ, tánõ bõʼõ razo, Jesoe andrõ.”

8 Ba tobali dõdõ zato, labeʼe, awõ dõdõ zalaw̃a, samondrongo daʼõ.

9 Ba me no lafaliʼõ ira chõra Jaso ba awõnia, ba laʼefaʼõ daʼõ.

10

II. Ba laʼanemaʼõ talifoesõ, lafofanõ ba Mberoia ndra Faoelo Sila, ba zi bongi; ba me laroegi, ba mõi ira ba zekola niha Jehoeda.

11 Ba si sõchi tõdõ daʼõ, moroi ba zi so ba Desalonika, omasi ira lafondrondrongo daroma li, ero maʼõchõ laʼaloeʼaloei ba zoera, na si ndroehoe.

12 Ba ato ba chõra zamati, ato gõi maʼifoe zalaw̃a Ndrawa Heleni, ira alawe ba ira matoea.

13 Ba me larongo niha Jehoeda, ba Desalonika, wa ba Mberoia gõi iʼombachaʼõ li Lowalangi Faoelo, ba mõi ira, lafawoekaisi dõdõ zato ba daʼõ gõi, lafakoejoe.

14 Ba laʼanemaʼõ lafofanõ Waoelo talifoesõ, enaʼõ isaw̃a mbewe nasi; ba torõi foeri ba daʼõ Zila ba Timoteo.

15 Ba lafasao Waoelo awõnia, iroegi Natena, ba iʼoroiʼõ chõra, law̃aʼõ chõ ndra Sila Timoteo, enaʼõ lataʼitaʼi, weʼamõi chõnia, ba mofanõ ira.

16

III. Ba me ibalobaloi ira ba Natena Faoelo, ba mofõnoe bacha dõdõnia, me iʼila, no fahõna nadoe ba mbanoea.

17 Andrõ fahoehoeo ia ba zekola ba niha Jehoeda, ba ba zangataʼoefi Lowalangi, ba ba kade, ero maʼõchõ, ba zi so ba daʼõ.

18 Ba faloecha chõnia gõi õsa wilosofo, efikoeraio ba sitoʼiko, ba lamane õsa: Hadia niw̃aʼõ zi faweawea andrõ? Ba so zangoemaʼõ: Hoelõ na sangombacha Lowalangi bõʼõ ia; me iʼombachaʼõ chõra Jesoe ba femaoso zi mate andrõ.

19 Ba lasõbi ia, laʼohe ba hilihili Garesi, lamane: Hadia, tola marongo, hadia hoekoe si bohooe andrõ, niʼombachaʼõoe?

20 Si bohooe sa õfarongogõ chõma, andrõ omasiga, marongo, hadia ia.

21 Awai sa zomasi mbanoea Natena andrõ fefoe, awõ niha bõʼõ, si no fatewoe chõra, ha fangombacha ba famondrongo si bohooe so.

22 Ba ba daloe hilihili Garesi so Waoelo, ba imane: He jaʼami, banoea Natena! oroma manõ chõgoe, wa no sabõlõ mangataʼoefi Lowalangi ami.

23 Me oetõrõi wamaigi sibai nifosoemangemi, ba noa sa oesõndra gõi naha wameʼe soemange, nisoera jaw̃a: ”Chõ Lowalangi si lõ taʼila.” Ba niʼataʼoefimi andrõ, he lõ miʼila ia, daʼõ niʼombachaʼõgoe chõmi.

24 Lowalangi andrõ, samazõchi danõʼa ba õsinia, fefoe, ba lõ iʼonahia gosali nifazõchi tanga niha, me no Soʼaja soroego ia, ba Soʼaja tanõ;

25 tebai gõi tefosoemange ia tanga niha, hoelõ na mogoena chõnia hadia ia, me no jaʼia zameʼe ba niha fefoe noso ba hanoehanoe, awõ fefoe hadia ia.

26 Ba moroi chõnia wa no doemadao fefoe soi niha ba goeli danõ maʼasagõrõ, si ha samboea bõrõta; ba no iʼõtõ chõra mbongi, no ihõnagõ ihonogõi, awõ nola nahara andrõ.

27 Enaʼõ laʼaloei Lowalangi, ma atõ laʼila lababaja ia ba lasõndra, me lõʼõ sa atõ arõoe ia chõda fefoe; ba chõnia sa aoeri ita,

28 ba chõnia maliw̃aliw̃a ita, ba chõnia so ita, si mane niw̃aʼõ zanoenõ õsa chõmi gõi: ”Ngaʼõtõnia sa ita.”

29 Ba me no ngaʼõtõ Lowalangi ita, ba lõ tola taw̃aʼõ tõtõda, no fachilichili Lowalangi ba ganaʼa, ba ma ba wirõ, ba ma ba gara, ba wamaedo nifazõchi niha, ba waʼatoekania ba ba nisõndra dõdõnia.

30 Ba noa sa iʼosilõmilagõ Lowalangi gõtõ me lõ laʼila watahõgõ niha, ba iadaʼe, ba iw̃aʼõ ba niha fefoe wamalalini eraʼera,

31 gofoe heza so ira, me no iʼõtõ mbongi, ba nihoekoenia dania õsi goeli danõ, iʼatoelõʼõ wangoehoekoe, so zangoehoekoe, si no ihonogõi, wangoroʼõ famati ba niha fefoe, wanoesoegi jaʼia moroi ba ngai zi mate.

32 Ba me larongo wemaoso zi mate andrõ, ba so zaʼiki õsa, ba so gõi zangoemaʼõ: Mafoeli mafondrondrongo na chõoe daʼõ.

33 Ba iheta ia chõra Faoelo.

34 Ba lõ larõi ia ira matoea õsa ba mamati, samõsa gõi Dionizio, salaw̃a rafe ba hilihili Garesi andrõ, ba samõsa ndra alawe, Damari dõi, ba so dánõ bõʼõ na, awõra.

18

1

I. Aefa daʼõ irõi Natena Faoelo, mõi ia ba Gorindro.

2 Ba faloecha ia niha Jehoeda, Akila dõi, banoea Wondro mbõrõta; bohooe na me iʼotarai Gitalia, awõ woʼomonia, Ferikila dõi, me no ibeʼe goroisa kaizaro Kalaoedio, laheta ira ba Roma niha Jehoeda fefoe; ba mõi ia chõra.

3 Ba me no faoma halõw̃õra, ba iʼiagõ chõra, ba mohalõhalõw̃õ ira; sanoso oloso nose ira.

4 Ba fahoehoeo ia ba zekola, ero na loeo sabato, ifadoehoeʼõ dõdõ niha Jehoeda, awõ dõdõ Ndrawa Heleni.

5 Ba me so Zila ba Timoteo, si otarai Makedonia, ba lõ aefa Waoelo ba wamahaõ, wamadoehoeʼõ ba niha Jehoeda, wa Keriso Jesoe.

6 Ba me mamadaõ ira ba me manandraw̃a, ba iʼanotogõ noechania, imane chõra: Jamõi ba hoeloemi ndromi! Aefado; iʼotarai daʼe, ba mõido ba niha baero.

7 Ba mofanõ ia ba daʼõ, isaw̃a nomo niha, sotõi Titio Joeso, sangataʼoefi Lowalangi, si no fasinga ba nomo zekola nomonia.

8 Ba mamati chõ Zoʼaja Gerifo, satoea zekola, awõ zoroijomonia fefoe; ba ato mbanoea Gorindro, samondrongo, mamati ba lafabajagõʼõ idanõ ira.

9 Ba imane Soʼaja ba zi bongi, ba gangilata, chõ Waoelo: Bõi ataʼoefi! hede manõ ba bõi bato,

10 me faofao ndraʼo chõoe, ba lõ sombambaja jaʼoegõ, ba wamakao jaʼoegõ, me no ato chõgoe niha ba mbanoea daʼe.

11 Ba dõfi a matonga iʼiagõ daʼõ, wamahaõ jaʼira ba daroma li Lowalangi.

12 Ba me koemandroe ba Nachaja Galio, ba maoso niha Jehoeda, ba chõ Waoelo, ha sara dõdõ, laʼohe ia ba gõdo,

13 lamane: Lõ iʼoʼõ goroisa daʼe wondrõnisi niha ba wangataʼoefi Lowalangi.

14 Ba me moehede enaʼõ Waoelo, ba imane Galio ba niha Jehoeda: Na so hadia ia zi lõ atoelõ, ba ma hadia ia horõ, jaʼami, niha Jehoeda, ba lõ zi lõ oefondrondrongo chõmi.

15 Ba na fasosota ba wamahaõ ba ba dõi niha ba ba goroisa andrõ chõmi, ba jaʼami zamaigi; lõ edõnado oehoehoeoʼõ zi manõ.

16 Ba ifofanõ ira ba gõdo.

17 Ba dozi laraʼoe Zotene, satoea zekola, ba labago ia ba gõdo; ba lõʼõ manõ ihalõ chõnia Galio.

18

II. Ba me no ara na maʼifoe Waoelo, ba iʼangonasi dalifoesõ ba molojo, isaw̃a danõ Ziria ba awõnia Werikila andrõ ba Akila, me no itõwõ mboenia ba Gengerea; so gamaboeʼoela linia.

19 Ba iroegi Nefeso, ba irõi ira ba daʼõ, ba jaʼia, ba mõi ba zekola ba fahoehoeo ba niha Jehoeda.

20 Ba me laʼandrõ iʼaragõ ia ba daʼõ,

21 ba lõ iʼoʼõ; iʼangonasi sa ira ba imane: Oefoelido zoei chõmi, na omasi Lowalangi; ba molojo ia, irõi Nefeso.

22 Ba me no iroegi si tooe Kaizaria, ba mõi ia misi jaw̃a, iʼowai mbanoea, ba mõi ia misi tooe ba Gandriochia.

23 Ba me no ara ia maʼifoe ba daʼõ, ba mofanõ ia, ifadoro wanõrõ tanõ Galatia ba Ferigia, wangaʼaroʼõ tõdõ nifahaõ fefoe.

24

III. Ba mõi ba Nefeso niha Jehoeda, banoea Alesandria mbõrõta, Afolo dõinia, niha satoetoea, sabõlõ ba zoera.

25 No tefahaõ ia ba lala Zoʼaja; ba me no satarõ tõdõ ia, ba fahoehoeo ia, iʼombachaʼõ sibai hadia ia chõ Zoʼaja, Jesoe, ba ha famajagõ idanõ andrõ chõ Johane nirongonia.

26 Ba ibõrõtaigõ mangombacha ba zekola, lõ aiwõ. Ba me no larongo ia Ferikila andrõ ba Akila, ba laʼohe ia chõra ba lahaogõ na wamotochi chõnia hoekoe Lowalangi.

27 Ba me edõna isaw̃a Nachaja, ba lafarooe dõdõ nifahaõ talifoesõ, lafaʼoheʼõ zoera, enaʼõ lafaʼamõi ia chõra. Ba me no iroegi, ba itolo sibai zi no mamati, ba waʼeboea dõdõ andrõ;

28 noa sa abõlõ ia wamoeʼa niw̃aʼõ niha Jehoeda, ba zanehe niha sato, ba iʼoromaʼõ moroi ba zoera, wa Keriso Jesoe.

19

1

I. Ba tobali me so ba Gorindro Afolo, ba iroegi si tooe Nefeso Faoelo, no itõrõ jaw̃a danõ andrõ, ba isõndra nifahaõ õsa,

2 ba imane chõra: Hadia, no mitema Geheha niʼamoniʼõ, me awena mamati ami? Ba lamane chõnia: Lõ nirongoma na i so Geheha niʼamoniʼõ.

3 Ba imane chõra: Ba hadia sa dandrõsa, ba nibajagõ idanõ jaʼami? Ba lamane: Famajagõ idanõ chõ Johane andrõ.

4 Ba imane Faoelo: Famajagõ idanõ ba wamalalini eraʼera wamajagõ idanõ andrõ chõ Johane, ba no iw̃aʼõ ba niha wamati chõ zi so foerinia dania, famati chõ Jesoe.

5 Ba me larongo daʼõ, ba lafabajagõʼõ idanõ ira ba dõi Jesoe, Soʼaja.

6 Ba me no itoefa hõgõra Faoelo, tangania, ba mõi chõra Geheha niʼamoniʼõ, molaoe li bõʼõ ira ba mamaʼeleʼõ.

7 So mato felendroea fefoe, ndra matoea.

8 Ba mõi ia ba zekola, lõ aiwõ ia moehede, mato tõloe waw̃a waʼara fahoeohoeo ia ba ifadoehoeʼõ dõdõra ba ngawalõ mbanoea Lowalangi andrõ.

9 Ba me so õsa zangabeʼeʼõ tõdõra, si lõ mamati, sangoʼaja lala andrõ, ba niha sato, ba iheta ia chõra, iʼoniagõ ndra nifahaõ, ba ero maʼõchõ fahoehoeo ia ba zekola Dirano.

10 Ba mendroea fache zi manõ, tobali ahori larongo li Zoʼaja banoea Azia andrõ, niha Jehoeda ba Dawa Heleni.

11

II. Ba tenga sideʼide dandra nifasõchi Lowalangi tanga Waoelo;

12 irege labaloegõ gõi zofõchõ saefoe tanga ba lembe moroi ba nõsinia, ba dõhõ wõchõ ba aheta mbechoe si lõ sõchi.

13 Ba latandraigõ gõi samofanõ bechoe, niha Jehoeda, sanõrõnõrõi tanõ, õsa, wanõtõi tõi Jesoe, Soʼaja, ba zi so bechoe si lõ sochi, lamane: Oefõfanõ ami, ba dõi Jesoe, niʼombachaʼõ Waoelo andrõ.

14 Dafitoe ira, ono gere seboea ba niha Jehoeda sotõi Sikoia, zolaoe daʼõ.

15 Ba itema lira bechoe si lõ sõchi andrõ, imane chõra: Aboto sa ba dõdõgoe Jesoe, ba oeʼila Waoelo andrõ, ba jaʼami, ba ha niha ami?

16 Ba isaw̃a ira niha andrõ, si so bechoe si lõ sõchi andrõ, ilaw̃a ira, daroea, ibago, irege moloi ira, larõi nomo andrõ; no aheta noecha ba no mesocho ira.

17 Ba terongo daʼõ ba niha Jehoeda sato ba ba Ndrawa Heleni, banoea Nefeso, ba ihawoei ira fefoe faʼataʼoe, ba tesoeno sibai dõi Jesoe, Soʼaja.

18 Ba ato zi mõi, si no mamati, ba wamokai boeaboeara; laʼombachaʼõ.

19 Ba ato zi no molaoe fajafaja mangowoeloi soera andrõ ba latoenoe, ba zanehe zato, ba laʼofaja mbõlinia, ba lasõndra, doea woeloe a lima ngahõnõ ba roefia.

20 Ba ba waʼabõlõ Zoʼaja andrõ, ba monõnõnõnõ daroma li, ba abõlõ.

21 Ba me awai daʼõ, ba iw̃aʼõ tõdõnia Faoelo, itõrõ Makedonia ba Achaja, weʼamõi ba Jeroezalema, imane: Na aefado ba daʼõ, ba lõ tola lõ oeʼila Roma gõi.

22 Ba ifowaõwaõ ba Makedonia dohoetohoe dangania andrõ, daroea, Timoteo ba Eraso, ba tebato ia na maʼifoe ba Azia.

23

III. Ba tesao wagoeagoeasa sabõlõbõlõ maʼifoe, me loeo daʼõ, ba hoekoe andrõ.

24 So niha, toeka wirõ, Demeterio dõinia, samazõchi famaedo gosali Garitemi andrõ, firo, tenga sideʼide wangaloei nawõnia toeka ibeʼe.

25 Ba ifaloechaʼõ ira, awõ zi so halõw̃õ ba daʼõ, ba imane: Miʼila, jaʼami andre, ba halõw̃õ andrõ moroi mbalazoda,

26 ba anehe ami ba mirongo, tenga ha ba Nefeso, aracha ba danõ Azia maʼasagõrõ saʼae, ba ato nidõnisi Waoelo andrõ niha, nifaʼeronia chõda, wangoemaʼõ tenga Lowalangi nifazõchi danga niha.

27 Ba tenga ha si sambalõ andrõ zataʼoe ita, wa lõ lakoe nifazõchida andrõ, lõʼõ gõi ba dõdõra gosali Lowalangi ira alawe seboea andrõ, Aritemi, ba dania, ba tetajaigõ gõi waʼasalaw̃ania õsa, niʼataʼoefi mbanoea Azia fefoe, awõ niha fefoe, ba goeli danõ maʼasagõrõ.

28 Ba me larongo daʼõ, ba mofõnoe sibai ira, moeʼao ira, lamane: Eboea Garitemi mbanoea Nefeso andrõ!

29 Ba samba banoea manõ fawoeka dõdõ, ba ha sara dõdõ wanaw̃a omo maimai, fagohi ira ba lasõbi chõra ndra Gajo Arisaro, banoea Makedonia, awõ Waoelo.

30 Ba mõi enaʼõ Waoelo ba niha sato, ba lõ lafofanõ ia nifahaõ.

31 Ba lafatenge gõi chõnia salaw̃a Azia, si no fahoewoe chõnia, laʼandrõ chõnia, bõi jamoeʼoromaʼõ ia ba nomo maimai.

32 Ba bõʼõ sa niw̃aʼõ zi samõsa, bõʼõ niw̃aʼõ zi samõsa, weʼaoʼao; noa sa fawoeka manõ dõdõ zowoelo andrõ, ba sato, ba lõ laʼila, hana wa owoelo ira.

33 Awena law̃aʼõ Alesandro, ba hoenõ niha sato, niloeloegõ niha Jehoeda ia. Ba ifazaw̃a dangania Alesandro, moehede enaʼõ ia ba niha sato, iboeʼa enaʼõ.

34 Ba me larongo wa niha Jehoeda ia, ba ha sara li zato, mato doea za waʼara, moeʼao ira: Eboea Garitemi mbanoea Nefeso andrõ!

35 Ba ihonogõ ira doeroetoeli, ba imane: He jaʼami, banoea Nefeso! Ha niha sa zi lõ mangila, wa banoea Nefeso zondrorogõ osali Garitemi seboea andrõ, awõ zatoroe andrõ moroi ba mbanoea si jaw̃a?

36 Ba me tebai niwoeʼai daʼõ, ba sahono ami enaʼõ, ba bõi midaʼidaʼi wolaoe hadia ia.

37 Noa sa miʼohe ba daʼe niha andrõ, ba tenga soraboe gamagama ba gosali ira, ba tenga gõi sangoʼaja Lowalangimi.

38 Ba na so sa, ha niha ia, niʼadoegõ Demeterio ba awõnia toeka andrõ, ba lalaoe rafe ba so goemandroe, faoma ndramoeʼadoegõ nawõra.

39 Ba na so hadia ia, ba mbõʼõnia, niw̃aʼõmi, ba laʼasiwai ia ba waloechata satoelõ.

40 Ataʼoe sa ita, labõbõgõ chõda wolaw̃a salaw̃a, laʼadoegõ ita, bõrõ maʼṍchõ andre, me lõ chõda bõrõ wamoeʼa salada ba waʼaechoe niha andre.

41 Ba me aefa iw̃aʼõ daʼõ, ba ifofanõ zowoelo andrõ.

20

1

I. Ba me no moehonogõ wagoeagoeasa andrõ, ba ifakaoniʼõ chõnia nifahaõ Faoelo ba ifarooe dõdõra, ba me no iʼangonasi ira, ba mofanõ ia, ba weʼamõi ba Makedonia.

2 Ba itõrõ danõ tánõ ba daʼõ, ba oja niw̃aʼõnia chõra famarooe dõdõ, ba iroegi danõ Hela.

3 Ba tõloe waw̃ania ba daʼõ. Ba me lafagõnaisi ia niha Jehoeda, me molojo ia ba Ziria menaʼõ, ba iw̃aʼõ tõdõnia, sõchi na itõrõ Makedonia wangawoeli.

4 Ba awõnia Zofatera, ono Wiro, banoea Mberoia ba Arisaro ba Sekoendro, banoea Desalonika, ba Gajo, banoea Ndrarebe, ba Timoteo, ba moroi ba Azia, ba Tichiko ba Terofimo.

5 Ba mowaõwaõ daʼõ ba labaloi ndraʼaga ba Deroa.

6 Ba me aefa mbaw̃a roti si lõ moeʼaisõni andrõ, ba molojo ndraʼaga, marõi Wilifi, ba lima bongi ndraʼaga, ba machamõ ira ba Deroa, ba fitoe bongima ba daʼõ.

7

II. Ba me loeo migoe, me owoelo ndraʼaga, ba wamoboto roti, ba fahoehoeo Waoelo chõra, sara wongi aefa õ edõna mofanõ ia; ba iʼaragõ hoehoeonia, irege taloe mbongi.

8 Ba oja wandroe ba mbateʼe andrõ, ba zi sagõtõ jaw̃a, ba zowoelo ira.

9 Ba doemadao ba zandrela nono matoea, Oiticho dõi, ba mõrõ sibai, me iʼaragõ hoehoeonia Faoelo, ba me no abõlõ mõrõ ia, ba aechoe tooe ia, doea gõtõ waʼalaw̃a; ba lafazaw̃a ia, no mate.

10 Ba mõi tooe Waoelo, ifalõgoe ia ba dotonia, italagoei, imane: Bõi mifagoeagoea, so sa nosonia.

11 Ba ifoeli ia jaw̃a, iboboto roti, ba manga, ba ara na fahoehoeo ia, irege moloeo, ba mofanõ ia.

12 Ba laʼohe nono matoea no mege, aoeri, ba tenga ha maʼifoe terara dõdõ.

13 Ba jaʼaga, ba mowaõwaõ baowo, molojo ndraʼaga ba Gaso, ba wangai chõma Faoelo, ba daʼõ, me no imanõ wangohonogõi, me edõna itõrõ tánõ.

14 Ba me ichamõ ndraʼaga ba Gaso, ba matema ia, ba maroegi Mitilene.

15 Ba molojoga moroi ba daʼõ, ba mahemoloe õ, ba maroegi gamaoedoe Chio; ba sara wongi aefa daʼõ, ba masaw̃a Zamo, ba mahemoloe õ, ba maroegi Mileti.

16 Noa sa ihonogõi Faoelo, italoeʼi Nefeso, fa lõ arõrõ ia ba Azia; aõsõ ia; omasi ia ba Jeroezalema so ia na loeo wendrakose, na tola ichamõ.

17

III. Ba moroi ba Mileti, ba infatenge ba Nefeso, ifakaoniʼõ zatoea mbanoea.

18 Ba me no mõi ira chõnia ba imane chõra: Miʼila, he oewisa ba chõmi, ero maʼṍchõ, iotarai loeo me oehoendragõ danõ Azia.

19 Enoni Zoʼaja ndraʼo, maʼifoe lõ si fajaw̃a ndraʼo, mowõi daw̃a hõrõgoe, ba so wanandraigõ, si gõna ndraʼo, ba wamagõnaisi niha Jehoeda jaʼo. (A. 3).

20 Miʼila he oewisa, wa lõ nitahagoe sogoena chõmi, si lõ oeʼombachaʼõ chõmi, si lõ oefobawa lala chõmi, ba zi so niha sato ba jomo gõi,

21 wamadoehoeʼõ ba niha Jehoeda ba ba Ndrawa Heleni famalalini eraʼera chõ Lowalangi, awõ wamati chõ Zoʼaja jaʼita, Jesoe Keriso.

22 Ba hiza iadaʼe, oesaw̃a Jeroezalema, amaedola zi so ba wesoe dõdõgoe; hadia zi gõna ndraʼo ba daʼõ, ba lõ oeʼila,

23 baero nifadoehoeʼõ Geheha niʼamoniʼõ chõgoe, ba mbanoea misa, iw̃aʼõ, ibalobaloi ndraʼo bõbõ ba famakao.

24 Ba lõ ba dõdõgoe nosogoe, lõ itõrõ ligoe na i, ba wangoʼozoei lalagoe, awõ halõw̃õgoe andrõ, nitemagoe chõ Zoʼaja, Jesoe, famadoehoeʼõ toeria somoeso dõdõ, toeria waʼeboea dõdõ Lowalangi andrõ.

25 Ba hiza sa, oeʼila, lõʼõ saʼae faʼila bawa ita, dozi ami nitõrõgoe, wangombacha banoea Lowalangi andrõ.

26 Andrõ oefadoehoeʼõ chõmi maʼõchṍ andre, lõ horõgoe ba ndrora fefoe.

27 Lõʼõ sa nitahagoe, fa lõ oeʼombachaʼõ chõmi geraʼera Lowalangi fefoe.

28 Andrõ mifaigifaigi dõdõmi, ba mifaigifaigi nikoebaloi andrõ fefoe, ba nifataro Geheha niʼamoniʼõ jaʼami samaigimaigi, ba wokoebaloi banoea Zoʼaja andrõ, nihõlinia chõnia donia.

29 Oeʼila, na no mofanõ ndraʼo, ba so moroi baero nasoe gatoea samaraʼoe, si mõi chõmi, ba lõ alimagõ chõra nikoebaloi andrõ.

30 Ba so gõi niha si otarai chõmi, solaoe hoehoeo si tefoejoe, ba wondrõnisi chõra nifahaõ.

31 Andrõ, bõi mifõrõ, mitõrõtõrõ tõdõmi: medõloe fache waʼara, bongi maʼṍchõ, ba lõ nibatogoe wamarooe tõdõmi dozi ami, mowõi daw̃a hõrõgoe ba daʼõ.

32 Ba iadaʼe, ba oetooeʼõ ami ba danga Lowalangi ba ba daroma li faʼeboea dõdõnia andrõ, chõnia, sangila mangaʼaroʼõ tõdõmi, sangila mameʼe chõmi ondrõita andrõ, awõ niʼamoniʼõ andrõ fefoe.

33 Samõsa lõ niʼaloeigoe firõ, ba ma anaʼa, ba ma noecha.

34 Miʼila ae, tangagoe andre zangaloei sogoena chõgoe, awõ zogoena ba nawõgoe.

35 Fefoe gofoe heza, ba no oeʼoromaʼõ chõmi, si manõ wohalõw̃õ, ba nitolo zambõ faʼabõlõ, ba bõi olifoe ita niw̃aʼõ Zoʼaja, Jesoe, me imane: ”Ohahaoe dõdõ ba wameʼe, moroi ba wanema.”

36 Ba me aefa iw̃aʼõ daʼõ, ba ibalõ doehini tooe danõ, mangandrõ ia, ba fao ira fefoe.

37 Ba tobali abõlõbõlõ wegeʼegera fefoe, ba latalagoei mbagi Waoelo, faʼago bawa ira chõnia.

38 Abõlõ aboe dõdõra ba niw̃aʼõnia andrõ, wa lõʼõ saʼae faʼila bawa ira. Ba lafasao ia baowo. (A. 25).

21

1

I. Ba me no maʼefaʼõ ndraʼaga chõra, ba molojo ndraʼaga, madõlõga ba Go, ba mahemoloe õ, ba maroegi Rodo, ba moroi ba daʼõ, ba masaw̃a Watara.

2 Ba me masõndra nowo, si mõi ba Wõnikia, ba mõiga jaw̃a ba molojoga.

3 Ba me oroma chõma Gifero, ba marõi ba gabera ba masaw̃a Ziria, maroegi si tooe Diro; ba daʼõ sa labokai nõsi nowo.

4 Ba me faloechaga nifahaõ, ba tebatoga ba daʼõ, fitoe bongi. Ba law̃aʼõ chõ Waoelo, moroi ba Geheha niʼamoniʼõ, bõi mõi ia misi jaw̃a, ba Jeroezalema.

5 Ba me no fitoe bongima, ba mahetaga, mofanõga, lafasaoga, dozi ira, awõ ndra alawe, awõ ndraono, iroegi baero mbanoea; ba mabalõdoehini tooe danõ, baene, mangandrõga.

6 Ba fabaliga, ba mõiga baowo, ba jaʼira, ba lafoeli ira mijomo.

7 Ba maʼasiwai wolojo, maʼotarai ba Diro, masaw̃a Wetolemaʼi, maʼowai dalifoesõ, ba maʼiagõ chõra, sara wongi.

8 Ba mahemoloe õ, ba mofanõga, ba maroegi Kaizaria. Ba mõiga jomo chõ Wilifo, sangombacha andrõ, awõ zi dafitoe no, ba tebatoga chõnia.

9 Ba so nononia, õfa, ono alawe, samaʼeleʼõ.

10

II. Ba me ara maʼifoe ndraʼaga, ba daʼõ, ba so moroi si jaw̃a ba Joedaia zamaʼeleʼõ, Agabo dõi.

11 Ba mõi ia chõma, ihalõ mbõbõ taloe Waoelo, ibõbõ gahenia, awõ dangania, ba imane: Daʼõ niw̃aʼõ Geheha niʼamoniʼõ: Lamanõ dania wamõbõ niha sochõ bõbõ taloe andre niha Jehoeda, ba Jeroezalema, ba latooeʼõ ba danga niha baero.

12 Ba me marongo daʼõ, ba mangandrõ ndraʼaga chõ Waoelo, awõ mbanoea daʼõ, bõi mõi ia misi jaw̃a, ba Jeroezalema.

13 Ba itema lima Faoelo, imane: Hadia chõmi daʼõ, wa megeʼege ami, wa miboesi dõdõgoe? No aoha manõ sa gõlõgoe, tenga ha ba wameʼe nibõbõ jaʼo, ba waʼamate gõi, ba Jeroezalema, na bõrõ dõi Zoʼaja, Jesoe.

14 Ba me lõ iʼoʼõ chõma, ba lõʼõ saʼae moehedega, mamane: Jaʼitõrõ zomasi Zoʼaja.

15

III. Ba me aefa daʼõ, ba mafaʼanõ ndraʼaga, ba mõiga misi jaw̃a ba Jeroezalema.

16 Ba mõi awõma nifahaõ, banoea Kaizaria, õsa, solohe jaʼaga ba zi mõiga tome, chõ Menaso, banoea Gifero, nifahaõ si no ara.

17 Ba me no maroegi Jeroezalema, ba omoeso dõdõ dalifoesõ, me no soga.

18 Ba mahemoloe õ, ba iʼohega Faoelo, weʼamõi chõ Jakobo, ba ahori so zatoea.

19 Ba me no iʼowai ira, ba izarazara wangombacha, he iwisa Lowalangi ba niha baero, ba halõw̃õnia andrõ.

20 Ba jaʼira, me larongo, ba lasoeno Lowalangi, ba lamane chõnia: Õʼila gaʼa, ha waʼoja ngahõnõ zi no mamati, ba oi laʼoʼõ sibai goroisa.

21 Ba no teʼombachaʼõ chõra, ba chõmõ andrõ, õw̃aʼõ ba niha Jehoeda fefoe, si fatewoe ba niha baero, laʼerogõ Moze; õw̃aʼõ chõra, bõi laboto nonora, ba bõi laʼoʼõ gamachoita andrõ.

22 Ba he wisa ia? Lõ foelitõ, ato zowoelo dania; larongo sa, wa no soʼõ.

23 Ba oʼõ daʼe, niw̃aʼõma chõoe: Daõfa chõma niha si so amaboeʼoela li,

24 chõra ha jaʼira, mifao daʼõ, fahaogõʼõ ndraʼoegõ, awõra, ba taha gahachõw̃a chõra, enaʼõ lafatõwõʼõ ira, ba laʼila mõtṍ dozi, wa no faja niʼombachaʼõ chõra, ba chõmõ andrõ, ba õtõrõ sa, ba chõmõ gõi, lala woloʼõ oroisa.

25 Ba ba zamati niha baero andrõ, ba no mafaʼoheʼõ zoera, no mahonogõi, bõi lababaja gõ nadoe ba do ba nitõgi bagi ba fohorõ.

26 Ba ihalõ awõnia niha andrõ Faoelo, ba mahemoloe õ, ba mõi ia ba gosali, me no ifahaogõʼõ ia, awõra, iʼombachaʼõ waʼawai mbongi wangehao andrõ, iroegi tedozigõ ira wameʼe soemange andrõ.

27

IV. Ba me aracha iroegi zi fitoe bongi andrõ, ba laʼila ia ba gosali niha Jehoeda, banoea Azia, ba laʼechoegõ niha sato fefoe, ba laraʼoe ia,

28 moeʼao ira, lamane: He jaʼami, Iraono Gizeraëli, miloeloei! daʼe niha andrõ, sondrozigõ niha, gofoe heza so ira, wamahaõ jaʼira; bõʼõ wamahaõnia, bõʼõ ba chõda, ba oroisa, ba ba naha andre. Ba no iʼohe na gõi Ndrawa Heleni ba gosali, raʼiõ naha niʼamoniʼõ andre ibeʼe.

29 So zangila mege Terofimo, banoea Nefeso, awõnia ba mbanoea, ba lawai niʼohe Waoelo ba gosali.

30 Ba maoso dõdõ niha, samba banoea manõ, aechoe niha, ba laraʼoe Waoelo, lasõbi ia baero gosali, ba laʼokoesiʼõ bawandroehõ.

31 Ba laboenoe ia enaʼõ, ba terongo si jaw̃a chõ goemandra zi hõnõ, ba zaradadoe andrõ, no fawoeka Jeroezalema, samba banoea manõ.

32 Ba iʼanemaʼõ ihalõ chõnia zaradadoe ba koemandra zi otoe, isaw̃a si tooe chõra, fagohi. Ba me laʼila goemandra andrõ, awõ zaradadoe andrõ, ba labato wamõzimõzi Faoelo.

33 Ba iroegi koemandra, ihalõ ia, iw̃aʼõ, larate ia, doea rozi rate, ba isofoe, ha niha ia ba hadia nilaoenia.

34 Ba bõʼõ niw̃aʼõ zi samõsa, bõʼõ niw̃aʼõ zi samõsa, ba niha sato andrõ. Ba me tebai irongo zi ndroehoenia, ba wagoeagoeasa andrõ, ba iw̃aʼõ, laʼohe ba hati.

35 Ba me iroegi nora, ba tobali laʼosaʼõ ia saradadoe ba waʼabõlõ niha.

36 Laʼoʼõ sa niha sato, moeʼao ira: Nitiboʼõ ia!

37 Ba me laʼohe ba hati enaʼõ Waoelo, ba imane chõ goemandra: Tola oew̃aʼõ chõoe daʼe? Ba imane: Õʼila li Heleni?

38 Tenga sa Dawa Miseraji andrõ ndraʼoegõ, sangechoegõ niha, bohooe na no andrõ, solohe misa ba danõ si mate si õfa ngahõnõ niha, sangeʼe andrõ?

39 Ba imane Faoelo: Niha Jehoeda ndraʼodo, banoea Dareso, banoea si tetoeria, maʼifoe, ba Gilikia. Ba oeʼandrõ chõoe, tehe chõgoe wehede ba niha.

40 Ba me no itehe, ba iʼagõ mbosi nora Faoelo, ifazaw̃a dangania ba niha. Ba me no ahono sibai, ba moehede ia chõra, ba li Heberaio, imane:

22

1

I. ”He jaʼami, ira talifoesõ ba ira amagoe, mifondrondrongo wamoeʼagoe ba hoeloegoe chõmi iadaʼe.

2

Ba me larongo, ilaoe chõra li Heberaio, ba tedooe na waʼahonora, ba imane:

3 Niha Jehoeda ndraʼo, banoea Dareso, ba Gilikia, ba ba mbanoea daʼe eboea ndraʼo, ono zekola Gamaliëli, no laʼoʼõ waabeʼe goroisa chõ ndra toea, wamahaõ jaʼo, hoelõ zolohoe ndraʼo ba ngawalõ hadia ia chõ Lowalangi, si mane jaʼami fefoe na, maʼõchṍ andre.

4 No oeʼosisi lala andrõ, iroegi wamoenoe, no oebõbõ ndra matoea, awõ ndra alawe, ba no oeʼohe ba goeroenga.

5 No si so ba mbõrõ chõgoe gere seboea, awõ zatoea mbanoea fefoe, ba nitemagoe soera ba dalifoesõ, weʼamõi ba Ndramaseko, ba wolohe ba Jeroezalema gõi si so ba daʼõ, nibõbõ, enaʼõ teʼotoeʼõ ira.

6 Ba ba wofanõ andrõ, me no ahatõ ndraʼo ba Ndramaseko, ba iʼozoemagõ gõna ndraʼo haga sabõlõbõlõ, moroi ba mbanoea si jaw̃a, so laloeo.

7 Ba alaoe tooe ndraʼo, ba danõ, ba oerongo li, imane chõgoe: He Saoelo! He Saoelo! hana wa õgohido?

8 Ba oemane: Ha niha ndraʼoegõ, Toea? Ba imane chõgoe: Jesoe ndraʼo, banoea Nazareta andrõ, nigohioe.

9 Ba laʼila sa haga andrõ, awõgoe fao, ba lõ larongo li zihede chõgoe andrõ.

10 Ba oemane: He oewisa, Toea? Ba imane Soʼaja chõgoe: Faoso, ae ba Ndramaseko, ba daʼõ dania law̃aʼõ chõoe fefoe nihonogõi chõoe, nilaoemõ.

11 Ba lõ oeʼila niha, ba waʼabõlõ haga no mege, laʼohe dangagoe awõgoe ba lala, ba oeroegi Ndramaseko.

12 Ba so niha, Anania dõi, sangataʼoefi Lowalangi, soloʼõ oroisa, si sõchi toeria ba niha Jehoeda fefoe, si no fatewoe ba Ndramaseko.

13 Ba mõi chõgoe daʼõ, iʼondrasi ndraʼo, ba imane chõgoe: He Saoelo, talifoesõ, jagõ moeʼila zoei niha! Ba iʼotarai daʼõ, ba oeʼila ia.

14 Ba imane: Fõna saʼae ihonogõi Lowalangi ndra toeada, enaʼõ aboto ba dõdõoe zomasi ia, ba enaʼõ õʼila zatoelõ andrõ, ba enaʼõ õrongo linia, na moehede ia.

15 Me samadoehoeʼõ ndraʼoegõ chõnia dania ba niha fefoe, õfadoehoeʼõ niʼila hõrõoe ba nirongo dõgi dalingaoe.

16 Ba iadaʼe, ba hana wa araʼõ? Faoso, fabajagõʼõ idanõ ndraʼoegõ ba fasasaiʼõ horõoe, weʼangarõfi li tõi Zoʼaja andrõ.

17 Ba me no oefoelido ba Jeroezalema, me mangandrõ ndraʼo ba gosali, ba abeta nosogoe,

18 ba oeʼila ia, ba imane chõgoe: Taʼitaʼi, aliogõ, hetaʼõ ba Jeroezalema, me lõʼõ sa atṍ latema wamadoehoeʼõmõ jaʼo.

19 Ba oemane: He Toea, no laʼila, sokoeroe samati chõoe ndraʼodo, samõbõzi jaʼira, ba zekola misa, (A. 4),

20 ba no laʼila, sodo ba ngai, me laboenoe Zitefano andrõ, samadoehoeʼõ jaʼoegõ, ba omasido daʼõ, ba oeʼirõʼõ noecha zamoenoe jaʼia andrõ.

21 Ba imane chõgoe: Aeʼe, ba niha baero oefatenge ndraʼoegõ, ba zarõoe.”

22

II. Ba lafondrondrongo chõnia irege daʼõ, ba moeʼao ira, lamane: Nitiboʼõ, niheta ba goeli danõ niha si manõ! tenga sa si nangea aoeri ia.

23 Ba moeʼaoʼao ira, latiboʼõ tooe noechara ba lafazaoemba gawoegawoe ba daloe mbanoea.

24 Ba iw̃aʼõ koemandra, laʼohe ba hati ia, iʼoroiʼõ, labõzi, ba wanechegõ jaʼia, enaʼõ irongo, hadia mbõrõ, wa lamanõ weʼaoʼao ba chõnia andrõ.

25

III. Ba me no labõbõ ia ba geoe, ba wamõzi jaʼia, ba imane Faoelo chõ goemandra zi otoe, si so ba daʼõ: Hadia, Tola mibõzi manõ mbanoea Roma, he lõ moehoekoe?

26 Ba me irongo daʼõ koemandra zi otoe andrõ, ba mõi ia moeʼombachaʼõ chõ goemandra zi hõnõ, imane: Hadia nilaoemõ?

27 Banoea Roma sa niha daʼõ. Ba mõi goemandra zi hõnõ andrõ, imane chõ Waoelo: Ombachaʼõ chõgoe, hadia, banoea Roma ndraʼoegõ? Ba imane: Jaʼia.

28 Ba imane koemandra: Jaʼodo andre, ba no eboea oebeʼe anaʼa, fa banoea andrõ ndraʼo. Ba imane Faoelo: Ba jaʼodo, ba iʼotarai toemboe ndraʼo.

29 Ba iʼanemaʼõ labõhõi ia sanechegõ jaʼia enaʼõ. Ba ataʼoe gõi goemandra, me no irongo, wa banoea Roma ba me no irate.

30 Ba mahemoloe õ, me edõna irongo zi ndroehoe, hadia nibeʼe niha Jehoeda horõnia, wangadoegõ jaʼia, ba ifaʼefaʼõgõ rate, ba iʼoroiʼõ faloecha gere seboea, awõ zalaw̃a rafe seboea fefoe, ba iʼohe mitooe Waoelo, ifasao chõra.

23

1

I. Ba inehegõ zalaw̃a rafe seboea Faoelo, ba imane: He jaʼami, ira talifoesõ! Lõ sinegoe dõdõgoe chõgoe, ba woloʼõ chõ Lowalangi, iroegi maʼõchṍ andre.

2 Ba iw̃aʼõ ere seboea, Anania, ba zi so ba daʼõ, lafalisi mbawania.

3 Ba imane chõnia Faoelo: Ifalisi dania ndraʼoegõ Lowalangi, bagolõ nilaoe betoea! Doemadao ndraʼoegõ wangoehoekoe jaʼo, dali goroisa, ba õsawõ goroisa, wangoemaʼõ, labõzi ndraʼo.

4 Ba lamane si so ba daʼõ: Hadia, õtandraw̃aisi gere seboea andrõ chõ Lowalangi?

5 Ba imane Faoelo: Lõ oeʼila, wa ere seboea ia, gaʼa. Si manõ sa ba zoera: ”Bõi tandraw̃aisi zatoea mbanoeami.”

6 Ba me iʼila Faoelo, sadoekaio õsa ba farizaio õsa, ba moeʼao ia ba zalaw̃a rafe seboea, imane: He jaʼami, ira talifoesõ! Farizaio ndraʼodo, ono warizaio; fanõtõna femaoso zi mate andrõ mbõrõ, wa tehoekoe ndraʼodo.

7 Ba me no iw̃aʼõ daʼõ, ba tobali fagoeagoea ira, warizaio zadoekaio, ba fabali dõdõ zato.

8 Niw̃aʼõ zadoekaio, ba lõ femaoso ba lõ malaʼika ba lõ bechoe zi mate; ba faoma sa fadoehoe dõdõ warizaio ba daʼõ.

9 Ba tobali fagoeagoeasa sabõlõbõlõ, ba maoso zangila amachoita õsa, farizaio, fasoso ira, lamane: Maʼifoe lõ masõndra horõ niha daʼõ; ba he wisa, na no hoemede chõnia mbechoe zi mate, ba ma malaʼika?

10 Ba me no abõlõbõlõ wagoeagoeasa, ba ataʼoe goemandra, lasila Waoelo, ba iw̃aʼõ mõi mitooe zaradadoe, ba wamadõni jaʼia chõra, wolohe ba hati.

11 Ba ba zi bongi andrõ, ba mõi chõnia Zoʼaja, imane: Bõi ataʼoefi! Hoelõ si mane famadoehoeʼõoe hadia ia chõgoe ba Jeroezalema, si manõ gõi wamadoehoeʼõoe dania ba Roma, lõ tola lõʼõ.

12

II. Ba me no moloeo, ba lafagõlõgõlõ ira bõrõ niha Jehoeda, laʼelifi ira, lõ manga ira ba lõ labadoe nidanõ, irege no laboenoe Waoelo.

13 Tõra õfa woeloe ira, sangelifi jaʼira ba daʼõ.

14 Mõi ira chõ ndra ere seboea ba ba zatoea mbanoea, lamane: No maʼelifi sibai ndraʼaga, lõ mababaja hadia ia gõ, irege no maboenoe Waoelo andrõ.

15 Andrõ mifaw̃aʼõgõ chõ goemandra, jaʼami, awõ zalaw̃a rafe, jamoefaʼoheʼõ ia mitooe chõmi, hoelõ na edõna mirongo sibai na, hadia ia chõnia; ba matarõgõ saʼae, ba wamoenoe jaʼia, ba lala.

16 Ba me irongo wamagõnaisi andrõ ono mbeneʼõ Waoelo, ba mõi ia ba hati, iʼombachaʼõ chõ Waoelo.

17 Ba hoemede Waoelo chõ goemandra zi otoe, imane chõnia: Ohe chõ goemandra zi hõnõ nono matoea andre, so niw̃aʼõnia chõnia.

18 Ba iʼohe chõ goemandra zi hõnõ, imane: No moehede chõgoe, Waoelo andrõ, nikoeroe, iʼandrõ chõgoe, oeʼohe chõoe nono matoea andre, so niw̃aʼõnia chõoe.

19 Ba idõni dangania koemandra, iʼohe ba zi ha jaʼira, ba isofoe chõnia: Hadia niw̃aʼõoe chõgoe?

20 Ba imane: No mamagõlõ niha Jehoeda, ba wangandrõ chõoe, enaʼõ õfaʼoheʼõ mitooe chõra ba rafe mahemoloe Waoelo andrõ, hoelõ na edõna lazofoezofoe na enaʼõ, hadia ia chõnia.

21 Andrõ bõi fati lira; latarogõ saʼae ia, tõra õfa woeloe niha, banoeara, no laʼelifi ira, lõ manga ira ba lõ labadoe nidanõ, irege no laboenoe ia. Ba noa saʼae lafaʼanõ ira, ba labaloi niw̃aʼõoe.

22

III. Ba ifofanõ nono matoea andrõ koemandra, iw̃aʼõ chõnia, bõi iʼombachaʼõ gofoe ha õchõ, wa no ibokai chõnia daʼõ.

23 Ba daroea ifakaoniʼõ koemandra zi otoe, ba imane: Mifaʼanõ zaradadoe, doea ngaotoe, ba weʼamõi ba Kaizaria, awõ zi fakoedo, fitoe ngafoeloe, ba doea ngaotoe zanoho,

24 na mõrõ niha; ba ndra moeʼasogõ koedo, ba wamakoedo Faoelo andrõ, ba lahaogõ wolohe jaʼia chõ goemandroe Felisi.

25 Ba ifazõchi zoera,

26 imane: ”Kalaoedio Lisia chõ goemandroe Felisi si sõchi sibai tõdõ, jaʼahowoe!

27 Niha andrõ, niraʼoe niha Jehoeda, niboenoera menaʼõ, no oeʼefaʼõ, me sodo awõ zaradadoe, me no oerongo, wa banoea Roma ia.

28 Ba oesofoe menaʼõ mbõrõ wangadoegõra jaʼia, ba oeʼohe ba rafe chõra.

29 Ba oesõndra, fagoeagoeasa ba goroisa chõra mbõrõ, wa laʼadoegõ ia, ba lõ fangadoe bõrõ wamoenoe, ba he bõrõ worate jaʼia.

30 Ba me no moeʼombachaʼõ chõgoe, so ba chõra zamagõnaisi niha andrõ, ba no oefaʼoheʼõ ia chõoe, ba no oew̃aʼõ gõi ba zangadoe andrõ, ndramoeõmbachaʼõ chõoe.”

31 Ba lahalõ saʼae Waoelo saradadoe no mege, laʼoʼõ niw̃aʼõ chõra, laʼohe ia ba Gandrifati, ba zi bongi.

32 Ba mahemoloe õ, ba lafatenge awõnia zi fakoedo andrõ, ba lafoeli ira ba hati.

33 Ba me no laroegi Kaizaria daʼõ, ba labeʼe ba danga goemandroe zoera no mege, ba laʼohe gõi chõnia Waoelo.

34 Ba me no ibaso zoera, ba isofoe, ha banoea ia, ba me irongo, wa banoea Gilikia,

35 ba imane: Oesechegõ dania ndraʼoegõ, na no so gõi zangadoegõ jaʼoegõ andrõ. Ba iʼoroiʼõ, ba gõdo Herode lataha Waoelo.

24

1

I. Ba lima bongi aefa daʼõ, ba mõi misi tooe gere seboea andrõ, Anania, awõ zatoea mbanoea õsa, awõ zi fahoehoeo andrõ, Teretoelo; jaʼira zi mõi chõ goemandroe, ba wangadoegõ Faoeloe.

2 Ba lafakaoniʼõ ia, ba ibõrõgõ wangadoegõ jaʼia Teretoelo,

3 imane: Ohahaoe sibai dõdõma barõ mbawaoe, ba waʼoja manõ zi sõchi ba mbanoea andre, me no sõchi dṍdõoe chõra, jaʼoegõ Felisi, si sõchi sibai tõdõ, lõ mabiniʼõ, gofoe heza soga, lõ mamalõmalõ; maʼandrõ saoha golõoe.

4 Ba fa lõ oerõrõ ndraʼoegõ, ba oeʼandrõ chõoe, õfondrondrongo chõma maʼifoe, ba waʼebolo dõdõoe andrõ.

5 Noa sa masõndra, wa no fõchõ seboea niha andrõ, samagoea manõ niha Jehoeda andrõ fefoe, ba goeli danõ misa, maʼasagõrõ; satoea zi faehoe hoekoe andrõ, banoea Nazareta, ia.

6 Noa sa gõi itandraigõ iʼohe ba gosali zalacha, ba no maraʼoe ia,

7 ba so moroi si jaw̃a Lisia andrõ, koemandra, abõlõ ira, ba lafadõni ba dangama.

8 Chõnia tola õrongo fefoe mbõrõ wangadoegõma jaʼia, na õsofoe.

9 Ba lanõnõ niha Jehoeda, lafadoehoeʼõ niw̃aʼõnia.

10

II. Ba itema lira Faoelo, me ifazaw̃a dangania chõnia koemandroe, tandra wa tola moehede ia, imane; Me oeʼila, no ara, ha me oega fache saʼae, sangoehoekoe ndraʼoegõ ba mbanoea andre, ba lõ aiwõ ndraʼo wamoeʼa ba hoeloegoe esoeanõ andrõ chõgoe,

11 me tola õsofoe, wa lõ tõra felendroea wongi, me sodo moroi si tooe, me mõido ba Jeroezalema, ba wangandrõ.

12 Ba lõ niʼilara jaʼo ba gosali, wa fahoehoeo ndraʼo ba niha bõʼõ, ba ma mangechoegõ niha, ba lõʼõ gõi ba zekola ba lõʼõ gõi ba mbanoea misa.

13 Ba tebai gõi laʼombachaʼõ chõoe nibõbõgõra chõgoe iadaʼe.

14 Ba lõ oebiniʼõ chõoe daʼõ, wa oetõrõ lala daʼõ, niw̃aʼõra si faehoe hoekoe, wamosoemange Lowalangi ndra toeama, wamati fefoe nisoera ba zoera goroisa ba ba zoera zamaʼeleʼõ.

15 Ba so chõgoe wanõtõna chõ Lowalangi, si so chõra gõi, wa so wemaoso zi mate, he satoelõ, ba he si lõ atoelõ.

16 Andrõ oeforege gõi, lõ mamalõmalõ, fa lõ itegoedo tõdõgoe, he ba chõ Lowalangi, ba he ba niha.

17 Ba noa sa mõido, me no ara, ba wolohe ameʼela ba mbanoeama, ba ba wameʼe soemange;

18 ba daʼõ laʼila sa ndraʼo niha Jehoeda õsa, banoen Azia, me oetõrõ wangehao andrõ, ba gosali, tenga ba zi no ato niha, ba tenga ba wagoeagoeasa;

19 jaʼira zi lõ tola lõ so ba daʼe chõoe enaʼõ, ba wangadoe, na so hadia ia gesoeanõgoe chõra.

20 Ma ndramoew̃aʼõ daʼe, hadia nisõndrara si lõ atoelõ, me sodo ba rafe seboea;

21 atṍ na ba zi samboea li andrõ, niw̃aʼõgoe, me sodo chõra ba daʼõ no, me oemane: Femaoso zi mate mbõrõ, wa tehoekoe ndraʼo chõmi maʼõchṍ!

22

III. Ba ifazaw̃a chõra mbongi Felisi, me no aboto ba dõdõnia he wisa lala daʼõ, ba imane: Na mõi mitooe Lisia, koemandra andrõ, ba oesofoe daʼõ chõmi.

23 Ba iw̃aʼõ chõ goemandra, latarogõ Waoelo, lahaogõ chõnia, ba bõi latenaw̃a, na so zi mõi ngoningoninia, sahatõ chõnia.

24 Ba lõ ara tõ, ba mõi Welisi, awõ Deroesila, foʼomonia, niha Jehoeda, ifakaoniʼõ Waoelo, ifondrondrongo chõnia wamati andrõ chõ Keriso Jesoe.

25 Ba me itõrõ linia waʼatoelõ dõdõ ba fa bõi mohorõ ba fangoehoekoe andrõ dania, ba tokea Welisi, ba imane: Ofanõ iadaʼe, igamõi lõ arõrõw̃agoe dania, ba oefakaoniʼõ ndraʼoegõ.

26 Ba idõnadõna gõi ba baʼõ, ibeʼe chõnia ganaʼa Faoelo; andrõ asese ifahalõʼõ, ba wahoehoeosa chõnia.

27 Ba me no iroegi mendroea fache, ba teʼali Welisi, Forokio Feso wangalinia. Ba omasi Welisi, eboea dõdõ niha Jehoeda chõnia, ba irõi foeri Waoelo, nirate.

25

1

I. Tõloe bongi Weso ba danõ, ba mõi ia misi jaw̃a ba Jeroezalema, moroi ba Kaizaria.

2 Ba laʼondrasi ia ere seboea ba salaw̃a niha Jehoeda, ba chõ Waoelo andrõ, laʼandrõ chõnia,

3 faʼeboea dõdõnia chõra law̃aʼõ, enaʼõ ifahalõʼõ mijaw̃a ba Jeroezalema; laboenoe ia ba lala, dõdõra.

4 Ba iw̃aʼõ chõra Feso, tetahataha Waoelo ba Kaizaria ba jaʼia gõi, ba alio ifoeli ia ba daʼõ.

5 Ba ha niha sa zalaw̃a ba chõmi, iw̃aʼõ, ba ndrafao weʼamõi misi tooe, ba wangadoegõ niha daʼõ, na so hadia ia zalania.

6 Ba mato w̃aloe bonginia chõra, foeloe bongi zara sibai, ba mõi ia misi tooe ba Kaizaria, ba sara wongi aefa daʼõ, ba doemadao ia ba dadaoma zangoehoekoe, ba iʼoroiʼõ Waoelo.

7 Ba me so ia, ba lafasoei ia niha Jehoeda, si no mõi mitooe, si otarai Jeroezalema, oja ngawalõ labõbõgõ chõnia sala seboea, si tebai laʼoromaʼõ ngamohi,

8 me iboeʼa ba hoeloenia Faoelo; lõ nisaw̃õnia oroisa ba niha Jehoeda, iw̃aʼõ, ba lõ horõnia ba gosali ba lõʼõ gõi chõ kaizaro.

9 Ba omasi Weso, na eboea dõdõ niha Jehoeda chõnia, ba itema li Waoelo, imane: Hadia, omasiʼõ mõi misi jaw̃a ba Jeroezalema, na ba daʼõ tehoekoe ndraʼoegõ, ba zi so jaʼo, ba zala andrõ?

10 Ba imane Faoelo: Fõna dadaoma zangoehoekoe chõ kaizaro so ndraʼo, lõ tola tenga ba daʼe tehoekoe ndraʼo. Lõ horõgoe ba niha Jehoeda, noa sa aboto sibai ba dõdõoe gõi.

11 Ba so atṍ horõgoe, ba na no oelaoe hadia ia, bõrõ wamoenoe jaʼo, ba lõ oewõsiwõsido, na niboenoe ndraʼo. Ba na faja nibõbõgõ daʼe chõgoe, ba tebai labeʼe boeala ndraʼo chõra. Oefoeli chõ kaizaro.

12 Awena fahoehoeo Weso ba nawõnia ba rafe, ba imane: Chõ kaizaro no õfoeli, ba chõ kaizaro mõiʼõ.

13

II. Ba lõ ara foeri õ, ba mõi ba Kaizaria razo, Agerifa ba Berenike (ngambatõnia), ba wangondrasi Feso.

14 Ba me ara maʼifoe ira ba daʼõ, ba iʼombachaʼõ Feso hoehoeo andrõ ba chõ Waoelo, chõ razo andrõ, imane: So niha nirõi Welisi foeri, nikoeroe.

15 Laʼondrasido ere seboea ba satoea mbanoea ba niha Jehoeda, me sodo ba Jeroezalema, ba chõnia, laʼandrõ wameʼe hoekoe chõnia.

16 Ba oeʼombachaʼõ chõra, tenga hoekoe ba Ndrawa Roma, laʼetoeʼõ manõ hoekoe niha, na lõ lafatoetoe wawa ira oea zangadoe niʼadoegõ, na lõ moefolala chõnia wamoeʼa ba hoeloenia nibõbõgõ chõnia.

17 Ba me no faloecha ira ba daʼe, ba maʼifoe lõ oearagõ, ha sara wongi, ba moedadaodo ba dadaoma zangoehoekoe, ba oeʼoroiʼõ niha andrõ.

18 Ba me so zangadoegõ jaʼia, ba maʼifoe lõ laʼila laʼombachaʼõ sala,

19 nidõnadõnagoe, ha fagoeagoeasa ba wamosoemangera Lowalangi laʼombachaʼõ, salania, ba ba chõ Jesoe andrõ, si no mate, niw̃aʼõ Waoelo no ifoeli aoeri.

20 Ba me lõ oeʼila he oewisa ba hoehoeo andrõ ba daʼõ, ba oesofoe chõnia, na edõna mõi ia ba Jeroezalema, na andrõ lahoekoe ia ba daʼõ.

21 Ba me iʼandrõ Faoelo lataha ia, irege iʼetoeʼõ hoekoe kaizaro, ba oeʼoroiʼõ, lataha ia, irege oefaʼoheʼõ ia chõ kaizaro.

22 Ba imane Agerifa chõ Weso: Omasido oerongo gõi niw̃aʼõ niha andrõ. Imane: Mahemoloe tola õrongo.

23 Ba sara wongi aefa daʼõ, ba so Agerifa ba Berenike, eboea sibai lachõmi, mõi ira ba kato, awõ goemandra, awõ zalaw̃a mbanoea, ba iʼoroiʼõ Feso, laʼohe Waoelo.

24 Ba imane Feso: He razo, Agerifa, ba jaʼami fefoe, si so ba daʼe, awõma! Miʼila daʼe; no mangandrõ chõgoe niha Jehoeda sato ba chõnia, ba Jeroezalema ba ba daʼe gõi, moeʼao ira, tenga niʼorifi saʼae.

25 Ba me no aboto ba dõdõgoe, lõ horõnia, bõrõ wamoenoe jaʼia, ba me no ifoeli gõi chõ kaizaro, ba no oehonogõi, lafaʼoheʼõ ia.

26 Ba lõ nirongogoe si ndroehoe, ba chõnia, nisoeragoe chõ zochõ jaʼita, enaʼõ. Andrõ no oefasao ia chõmi, ba ofõna chõoe, jaʼoegõ razo Agerifa, enaʼõ faloechado nisoera, na no moesechegõ.

27 Ba dõdõgoe sa, tenga lala, na tafaʼoheʼõ nikoeroe ba lõ taʼombachaʼõ mbõrõ wangadoegõ jaʼia.

26

1

I. Ba imane Agerifa chõ Waoelo: Latehe chõoe, õboeʼa ba hoeloemõ. Awena ifazaw̃a dangania Faoelo, iboeʼa ba hoeloenia, imane:

2 He razo, Agerifa, omoeso dõdõgoe, me tola oeboeʼa ba hoeloegoe maʼõchṍ andre, fõnaoe, fefoe nibõbõgõ niha Jehoeda chõgoe.

3 Me no õʼila sibai fefoe hoekoe ba niha Jehoeda, awõ nifadõni andrõ, ba oeʼandrõ chõoe, bologõ dõdõoe, wamondrongo chõgoe.

4 Boeaboeagoe iʼotarai iraono ndraʼo, nilaoegoe iʼotarai mbõrõta, ba chõma ba Jeroezalema, ba no laʼila niha Jehoeda fefoe;

5 me no laʼila ndraʼo, iʼotarai fõna saʼae (na edõna ira lafadoehoeʼõ), wa no oeʼoʼõ wondrege waʼabeʼe hoekoe, ba wamosoemange Lowalangi ba chõda, wa farizaio ndraʼodo.

6 Ba iadaʼe, ba lahoekoe ndraʼo, bõrõ wanõtõna amaboeʼoela li andrõ, nifaboeʼoe Lowalangi chõ ndra toeada,

7 niʼaloei zi felendroea toea chõma, fogamõ jaʼia, bongi maʼṍchõ laʼowõlõʼõlõgõ wamasoemange Lowalangi ba daʼõ. Fanõtõna daʼõ mbõrõ, jaʼoegõ razo, wa laʼadoegõ ndraʼodo niha Jehoeda.

8 Hadia wa law̃aʼõ ba chõmi, tebai fadoehoe dõdõ niha, na isoesoegi zi mate Lowalangi?

9 Noa sa oew̃aʼõ tõdõgoe, niʼabõlõgõ wangõhõndrõgõ tõi Jesoe, banoea Nazareta andrõ.

10 Ba oelaoe sa gõi ba Jeroezalema; ba ato niʼamoniʼõ nibeʼegoe ba goeroenga, nitehe ndra ere seboea chõgoe: ba na laboenoe ira, ba manehe ndraʼodo.

11 Ba ba zekola misa fefoe, ba asese oelaoe mbalõgoe chõra, oeforege chõra, irege manandraw̃a ira, si lõ awawõ wõnoegoe chõra, ba oegohi ira, oeroegi gõi mbanoea baero.

12 Ba mõido ba Ndramaseko, ba zi manõ, no latehe chõgoe ira ere seboea, no labeʼe zoera.

13 Ba laloeo, jaʼoegõ razo, ba oeʼila ba lala, moroi ba mbanoea si jaw̃a haga, abõlõ moroi ba haga loeo, ifasoei ndraʼodo, awõ zi fao chõgoe ba lala.

14 Ba alaoega tooe ba danõ; ba oerongo li, sihede, imane chõgoe ba li Heberaio: He Saoelo! He Saoelo! hana wa õgohido? Afõchõ chõ chõoe, na fabõrõʼõ ba doekotoeko andrõ.

15 Ba oemane: Ha niha ndraʼoegõ, Toea? Ba imane Soʼaja; Jesoe ndraʼo, nigohioe.

16 Ba faoso, zizio. Andrõ oeʼoromaʼõ ndraʼo chõoe, ba wangohonogõi jaʼoegõ enoni ba samadoehoeʼõ niʼila hõrõoe, awõ niʼoromaʼõgoe chõoe dania.

17 Ba oeʼefaʼõ ndraʼoegõ ba danga mbanoeami ba ba danga niha baero, ba nifatengegoe jaʼoegõ,

18 ba wamokai hõrõra enaʼõ larõi zõgõmigõmi, ba enaʼõ lafoeli ira ba haga, enaʼõ larõi waʼabõlõ Gafõcha, ba lafoeli ira chõ Lowalangi, enaʼõ latema wangefa horõ ba ondrõita andrõ, awõ niʼamoniʼõ andrõ, wamati chõgoe.

19 Andrõ lõ oeʼositengagõ gangilata andrõ, soroi soroego jaʼoegõ razo Agerifa,

20 mangombacha ndraʼo, si ofõna ba mbanoea Ndramaseko ba ba Jeroezalema ba ba danõ Joedaia maʼasagõrõ ba ba niha baero, enaʼõ lafalalini geraʼerara ba enaʼõ lafoeli ira chõ Lowalangi, wangaʼasogõ boeaboea si nangea boeaboea wamalalini eraʼera.

21 Daʼõ mbõrõ, wa laraʼoe ndraʼo niha Jehoeda, me sodo ba gosali, wa latandraigo wamoenoe jaʼo.

22 Ba me no itolodo Lowalangi, andrõ sodo irege maʼõchõ andre, ba mamadoehoeʼõ ndraʼo ba ndraono ba zatoea; lõ niʼombachaʼõgoe hadia ia baero niw̃aʼõ zamaʼeleʼõ andrõ, saloea dania, ba he baero niw̃aʼõ Moze, (Loek. 24, 44, b. t.),

23 wa nifakao Keriso, awõ wa no jaʼia zi fõfõna ba wemaoso zi mate andrõ, sangombacha dania haga ba mbanoea daʼe, ba ba niha baero.

24 Ba me imanõ wamoeʼa ba hoeloenia, ba imane Feso, eboea linia: Owõhõʼõ Faoelo! ifowõhõ ndraʼoegõ soera, soja sibai andrõ.

25 Ba imane Faoelo: Tenga sowõhõ ndraʼo, jaʼoegõ, Feso si sõchi! si ndroehoe niw̃aʼõgoe, soroi ba dõdõ.

26 Iʼila sa daʼõ razo, ba zi lõ aiwõdo moehede; tebai manõ fadoehoe dṍdõgoe, so ba daʼõ zi lõ irongo mege; tenga sa ba zi tobini telaoe daʼõ no.

27 Hadia, jaʼoegõ razo, Agerifa, fadoehoe dõdõoe ba niw̃aʼõ zamaʼeleʼõ andrõ?

28 Oeʼila, fadoehoe. Ba imane Agerifa chõ Waoelo: Lõ arõoe tõ, ba tobali niha Keriso ndraʼo, õbeʼe.

29 Ba imane Faoelo: Mangandrõ ndraʼo chõ Lowalangi enaʼõ; he arõoe, ba he lõ arõoe, ba enaʼõ tenga ha jaʼoegõ, enaʼõ dozi samondrongo chõgoe maʼõchṍ andre tobali si mane jaʼodo andre, baero rate andre.

30

II. Ba maoso razo, awõ gõemandroe, awõ Mberenike andrõ, awõ zidadao ba daʼõ ba ngaira.

31 Laheta ira, fahoehoeo, ba lamane: Lõ nifazõchi niha andrõ bõrõ wamoenoe, ba he bõrõ worate jaʼia.

32 Ba imane Agerifa chõ Weso: Tola niʼefaʼõ niha andrõ, na lõ nifoelinia chõ kaizaro menaʼõ.

27

1

I. Ba me no moehonogõi, molojo ndraʼaga ba Gitalia, ba labeʼe Waoelo, awõ nikoeroe tánõ bõʼõ õsa, ba danga goemandra zi otoe, Joelio dõinia, koemandra zaradadoe andrõ chõ kaizaro.

2 Ba mõiga ba nowo Gaderamiti, sedõna molojo ba mbanoea Azia misa, ba molojoga; awõma Garisaro, banoea Makedonia, banoea Desalonika.

3 Ba mahemoloe õ, ba maroegi Zidona. Ba eboea dõdõ Joelio chõ Waoelo, fahoeohoeo ia chõnia, itehe chõnia mõi ia chõ zi fahoewoe chõnia ba latolotolo ia.

4 Ba aefaga ba daʼõ, ba matõrõ tooe Gifero, me angi moroi fõna.

5 Ba me no matõrõ nasi tánõ ba Gilikia ba tánõ ba Wambilia, ba maroegi si tooe Mira, ba Likia.

6 Ba daʼõ isõndra koemandra andrõ nowo Alesandria, sanaw̃a Italia, ba iʼohega ba daʼõ.

7 Ba me ara lõ sõchisõchi wolojo, me afõchõ wondroegi Kenido, me lõ ibeʼega angi, ba matõrõ tooe Gereta, tánõ ba Zalomone.

8 Ba afõchõ wanõrõ singa hoelo, ba maroegi naha sotõi ”laboea si sõchi”, ba zahatõ banoea Lasaia.

9 Ba no ara, ba nõ ataʼoe niha wolojo, me no aefa gõi mbaw̃a wamoni, ba ifangelama ira Faoelo,

10 imane chõra: He jaʼami, oeʼila, gõna ita famakao ba faʼateʼala seboea ba wolojo andre, tenga ha ba nowo ba ba nõsinia, ba nosoda gõi.

11 Ba ifondrondrongo koemandra niw̃aʼõ doeroemoedi, awõ niw̃aʼõ nakoda, moroi ba niw̃aʼõ Waoelo.

12 Ba lõ sõchi laboea andrõ, ba wombaloi faʼaefa mbaw̃a deoe, ba ato zomasi ahetaga ba daʼõ, ma tola maroegi Wõnika, ba wombaloi faʼaefa mbaw̃a deoe; laboea ba Gereta daʼõ, tánõ ba gaechoela.

13 Ba me angi moroi raja, si lõ abõlõbõlõ, ba lawai tola niw̃aʼõra andrõ, ba ladõni zao ba lahafõʼõ ira, wanõrõ singa Gereta.

14

II. Ba lõ ara, ba ilaboe tawoejoe nangi, sotõi timoe kadoeo.

15 Ba gõna ba nowo ba tebai ilaw̃a nangi, ba mabõhõli, ba teʼoloiʼõ manõ ndraʼaga.

16 Ba me matõrõ hoelo sideʼide, sotõi Kalaoeda, ba maʼifoe tõ, ba tebai masõbi doendraha.

17 Ba lasõbi jaw̃a daʼõ, ba lafake wangaro andrõ, labõbõ nowo. Ba ataʼoe ira tosake ba goso ene andrõ, ba laboenoe lojo, ba teʼoloiʼõ manõ nowo.

18 Ba me iforege chõma angi, ba mahemoloe õ, ba latiboʼõ nõsi nowo.

19 Ba doea wongi aefa daʼõ ba latiboʼõ gamagama ba nowo tangara.

20 Ba me ara lõ oroma loeo ba lõ oroma ndrõfi, ba me iforege bade sabõlõbõlõ, ba maʼifoe lõʼõ saʼae madõnadõna aoeri ndraʼaga.

21 Ba me no ara lõ si manga, ba mõi chõra Waoelo, imane: He jaʼami fefoe, niʼoʼõ sa menaʼõ niw̃aʼõgoe no, fa bõi aheta ita ba Gereta, fa lõ gõna ita famakao andre, awõ waʼateʼala andre.

22 Ba iadaʼe, ba oeʼandrõ chõmi, bõi miboesi dõdõmi, lõʼõ sa tekiko ami, ha niha ami, ha owo zafoefoe dania.

23 Noa sa mõi chõgoe me owi malaʼika Lowalangi andrõ, sochõ jaʼo, ba si no mõido enoni gõi,

24 ba no imane chõgoe: Bõi ataʼoefi, Faoelo, lõ tola lõ õroegi kaizaro, ba hiza, no ibeʼe boealania chõoe Lowalangi fefoe nawõoe solojo.

25 Andrõ, bõi miboesi dõdõmi, jaʼami fefoe! Fadoehoe sa dõdõgoe chõ Lowalangi, itõrõ, si mane niw̃aʼõ chõgoe.

26 Ba lõʼõ sa tola lõ tosake ita ba hoelo.

27 Ba me no feleõfa bongi saʼae teʼoloiʼõ manõ misa ndraʼaga ba nasi Aderia, ba taloe mbongi, ba law̃aʼõ ono nowo, te ahatõ danõ.

28 Ba lalaoe wanoeʼa waʼabacha, ba doea woeloe ngarõfa. Ba me no molojo maʼifoe tõ, ba lafoeli lalaoe, ba felelima ngarõfa.

29 Ba ataʼoe ira, ma tosake ha gara, ba latiboʼõ zao moroi ba giʼo nowo, õfa, ba omasi ira, na moloeo.

30 Ba laʼaloei ono nowo woloi moroi ba nowo, ladada ba nasi doendraha, fangoemaʼõra latiboʼõ zao, moroi ba mbagi nowo;

31 ba imane Faoelo chõ goemandra andrõ ba ba zaradadoe andrõ: Na aheta daʼõ ba nowo, ba tebai aoeri ami.

32 Awena laʼew̃a daw̃itaw̃i doendraha saradadoe, laʼechoegõ si tooe.

33 Ba gasagasa waʼamoloeo, ba ifarooe dõdõra fefoe Faoelo, ba wemanga gõra, imane: No feleõfa bongi maʼõchṍ mom ba lombaloi ami, ba lõ si manga, maʼifoe lõ niʼami.

34 Andrõ oeʼandrõ chõmi, miʼā gõmi, fangorifimi sa daʼõ; sara mboe sa lõʼõ ba hõgõmi fefoe saechoe.

35 Ba me aefa iw̃aʼõ daʼõ, ba ihalõ roti, iʼaohasi gõlõ Lowalangi, fõnara fefoe, iboboto ba ibõrõtaigõ manga.

36 Awena terara dõdõra fefoe ba laʼā gõi gõra.

37 Ba doea ngaotoe a fitoe ngafoeloe a õnõ ndraʼaga fefoe ba nowo andrõ.

38 Ba me no aboeso ira õra, ba lakaohasi nowo, latiboʼõ si tooe mbalazo, ba nasi.

39 Ba me moloeo, ba lõ laʼila watahõgõ danõ andrõ. Ba laʼila zadõni asi, si so ene, ba mamagõlõ ira, ba daʼõ ladõlõ nowo, na tola.

40 Ba laʼew̃a zinali zao, larõi ba nasi, ba fao ba daʼõ gõi latotoʼõ mbõbõ gamoeri andrõ, lataw̃i lojo saboe, tánõ ba nangi ba laʼangamoerisi baene nowo.

41 Ba me gõna ba doere, ba lasakeni, ba tetaroe sa mbagi, lõ maliw̃aliw̃a, ba aboto giʼo ba waʼabõlõ ndroeloe.

42 Ba mamagõlõ zaradadoe, ba wamoenoe nikoeroe andrõ, fa bõi moloi, na so zolangi, sanaw̃a ene enaʼõ.

43 Ba edõna iʼorifi Waoelo koemandra andrõ, ba itenaw̃a ira, ba iw̃aʼõ, ofõna latiboʼõ ira ba nasi sangila molangi,

44 ba wogamõ tanõ, ba tánõ bõʼõ, ba ba wafa õsa ba ba gamotola nowo õsa. Ba tobali ahori aoeri ira ba zi manõ, lachamõ danõ.

28

1

I. Ba me no aefaga ba wamakiko andrõ, ba marongo, Melite dõi hoelo andrõ.

2 Ba eboea sibai dõdõ niha bõʼõ andrõ chõma, laʼeboeaʼõ galitõ, ba lafonaha ndraʼaga fefoe, me no ilaboe teoe ba me oʼafoega.

3 Ba me iraʼoei zandraʼoe nono geoe Faoelo, ba wameʼe ba galitõ, ba hiza goelõ, soloi ba waʼaoechoe galitõ, iraʼoe danga Waoelo.

4 Ba me laʼila niha andrõ goelõ andrõ, sanaw̃anaw̃a ba dangania, ba faoma lamane chõ nawõra: Oroma, wa sangeʼe niha andrõ, iboenoe ia ”solaoe balõ”, he w̃aʼae no aefa ia ba nasi.

5 Ba ifazaoemba ba galitõ goelõ andrõ, ba lõ gõna ia hadia ia, safõchõ.

6 Ba labalobalõi, ma abao, ba ma iʼozoemagõ manõ alaoe tooe ia ba mate. Ba ara labalobaloi, ba laʼila, lõ hadia zafõchõ, si gõna ia, ba tobali, Lowalangi ia law̃aʼõ.

7 Ba ba zahatõ ba mbanoea andrõ motanõ goemandroe hoelo andrõ, Foebelio dõinia. Ba ifaʼamõiga chõnia, tõloe bongi waʼara ibeʼebeʼe gõma, waʼobõwõ.

8 Ba mofõchõ nama Woebelio andrõ, achõmõ ba mendro daloe. Ba mõi chõnia si bacha Waoelo, mangandrõ, itoefa tanga zofõchõ, ifadõhõ wõchõ.

9 Ba me aefa daʼõ, ba mangondra gõi zofõchõ bõʼõ ba hoelo andrõ, ba tefadõhõ wõchõra.

10 Ba lafosoemange sibai ndraʼaga, ba me mofanõga, ba labeʼe zogoena chõma.

11

II. Ba tõloe waw̃a, ba molojoga, ba nowo si no mombaloi faʼaefa mbaw̃a deoe ba hoelo andrõ, moroi ba Alesandria, sotandra sifaero andrõ.

12 Ba manaoga ba Zirakoeso, tõloe bongima ba daʼõ.

13 Ba me no mafasoei, ba maroegi Regio. Ba sara wongi aefa daʼõ, ba ilaoe angi moroi raja, ba mahemoloe õ, ba maroegi Woeteoli.

14 Faloechaga dalifoesõ ba daʼõ, ba laʼandrõ chõma, maʼiagõ chõra, fitoe bongi; ba maroegi saʼae Roma.

15 Ba so moroi ba daʼõ dalifoesõ, me no larongo ndraʼaga, lafaondragõ ndraʼaga ba Gafiforo ba ba Daretabene. Ba me iʼila daʼõ Faoelo, ba isoeno Lowalangi ba terara dõdõnia.

16 Ba me no maroegi Roma, ba latehe chõ Waoelo, samboea nahania, awõnia zaradadoe samõsa, sanato jaʼia.

17

III. Ba tõloe bongi, ba ifaloechaʼõ Faoelo zatoea niha Jehoeda, si so ba daʼõ. Ba me so ira, ba imane chõra: He jaʼami, ira talifoesõ, he w̃aʼae lõ horõgoe ba chõda, ba he w̃aʼae lõ si sala ndraʼo ba hoekoe ndra toea, ba no labõbõ ndraʼo ba Jeroezalema, ba no labeʼe ba danga Ndrawa Roma ndraʼodo.

18 Ba laʼefaʼõ ndraʼo menaʼõ daʼõ, me no lasechegõ, me lõ hadia ia mbõrõ wamoenoe jaʼo chõgoe.

19 Ba me mamadaõ niha Jehoeda, ba lõ lala bõʼõ chõgoe, baero wamoeli chõ kaizaro, tenga sa taw̃aʼõ so niʼadoegõgoe talifoesõgoe.

20 Daʼõ sa mbõrõ, wa oefakaoniʼõ ami, enaʼõ oeʼila ami, ba fahoehoeodo chõmi: fanõtõna Ndraono Gizeraëli andrõ sa mbõrõ, wa terate ndraʼo rate andre.

21 Ba lamane chõnia: Lõʼõ sa nitemama soera, ba chõmõ, moroi ba Joedaia, ba lõʼõ gõi si mõi dalifoesõ, sangombacha hadia ia zi lõ sõchi ba chõoe.

22 Ba niw̃aʼõma, sõchi marongo chõoe, he wisa geraʼeraoe; ba zi faehoe hoekoe andrõ sa, ba no marongo, tefadaõ manõ niw̃aʼõra, fefoe gofoe heza so ira.

23 Ba laʼõtõ chõnia mbongi, ba ato zi mõi chõnia ba zi mõrõ ia. Ba ibotochi chõra mbanoea Lowalangi andrõ ba ifadoehoeʼõ dõdõra chõ Jesoe, moroi ba goroisa Moze ba moroi ba zoera zamaʼeleʼõ, iʼotarai si hoelõ wongi, iroegi tánõ owi.

24 Ba so õsa zi fadoehoe tõdõ ba niw̃aʼõnia, ba so gõi zi lõ mamati.

25 Ba me lõ ha sara dõdõ, ba mofanõ ira, me iw̃aʼõ zamboea li Faoelo, me imane: Doehoe niw̃aʼõ Geheha niʼamoniʼõ, niʼombachaʼõ Jesaja, samaʼeleʼõ andrõ, chõ ndra toeami,

26 me imane: ”Ae ba niha andrõ, ba õmane: Mirongo tõgi dalingami, ba lõʼõ manõ aboto ba dõdõmi, ba anehe hõrõmi, ba lõʼõ manõ miʼila geloeaha.

27 Noa sa abeʼe dõdõ niha andrõ ba no afisofiso dõgi dalingara, ba hõrõra, ba no lafakifoe, fa lõ laʼila hõrõra, fa lõ larongo tõgi dalingara, fa lõ aboto ba dõdõra, fa lõ lafoeli ira, fa lõ oeʼorifi ira.”

28 Ba jaʼaboto ba dõdõmi, no tefaʼoheʼõ ba niha baero wangorifi andrõ, chõ Lowalangi, ba mamondrongo gõi daʼõ.

29 Ba me aefa iw̃aʼõ, ba mofanõ niha Jehoeda, waʼabõlõ wasosotara chõ nawõra.

30 Ba aloʼo mendroea fache Waoelo ba nomo andrõ niwawalõnia, ba ifaʼamõi fefoe zi mõi jomo chõnia.

31 Itoeriagõ mbanoea Lowalangi ba ifahaõ niha ba doeria Zoʼaja, Jesoe, maʼifoe lõ aiwõ ia ba lõ moetenaw̃a.