1

1

По смртта на Исус, синовите на Израел Го прашаа Господа, ве­лејќи: „Кој од нас прв ќе тргне против Хананците — да војува против нив?“

2 Господ одговори: „Јуда ќе тргне; ете, Јас ја предавам земјата во негови раце.“

3 Јуда, пак, му кажа на братот свој Симеон: „Дојди со мене во мојот дел за да војуваме против Хананците; а потоа јас ќе влезам со тебе во твојот дел.“ И Симеон отиде со него.

4 Тогаш Јуда тргна, и ги предаде Гос­под Хананците и Перизијците во рацете нивни, и тие убија од нив во Безек десет илјади души.

5 Во Безек наидоа на Адони-Везек, започнаа битка со него и ги разбија Хананците и Перизијците.

6 Адони-Везек избега, но тие се спуштија, тргнаа по него, го фатија и му ги исекоа палците на рацете негови и на нозете негови.

7 Тогаш Адони-Везек рече: „Седум­де­сет цареви со пресечени палци на рацете и нозете собираа трошки под трпезата моја; како што правев јас, така ми воздаде Бог.“ И го доведоа во Ерусалим, каде што и умре.

8 И војуваа Јудините синови против Ерусалим, го презедоа и го поразија со меч и градот го изгореа со оган.

9 Потоа Јудините синови тргнаа да војуваат против Хананците, кои живееја во планинската земја, во јужната област и во рамнината.

10 И тргна Јуда против Хананците, кои живееја во Хеврон, (порано Хеврон се нарекуваше Кирјат-Арба), и ги разбија Шешај, Ахиман и Талмај.

11 Оттука тргнаа против жителите на Давир; порано Давир се викаше Кир­јат-Сефер.

12 Тогаш Халев рече: „Кој ќе го на­падне Кирјат-Сефер и ќе го преземе, ќе му ја дадам ќерката своја Ахса за же­на.“

13 Го презеде Готониил, синот на Ке­наз, помладиот брат на Халев; и тој му ја даде ќерката своја Ахса за жена.

14 Пред да замине таа, Готониил ја подучи да бара од татко си земја, и таа слезе од магарето. Халев ја праша: „Што бараш?“

15 А таа му рече: „Дај ми благослов; ти ми даде сува земја, дај ми и водни извори.“ И ѝ ги даде Халев горните из­вори и долните извори.

16 Кенијците, пак, кои водат потекло од Мојсеевиот тест, појдоа од градот на палмите со Јудините синови во Јуди­ната пустина, која е на југ од Арад. И дојдоа и се населија меѓу народот.

17 Потоа тргна Јуда со својот брат Симеон и ги совладаа Хананците, кои живееја во Цефат, го проколнаа градот со проклетство и го нарекоа тој град Хорма.

18 Јуда исто така ги презеде Газа со нејзината околина, Ашкелон и неговата околина, и Екрон и неговата околина,

19 Господ беше со Јуда, и тој ја доби во наследство планината; но не можеше да ги истера жителите на долината, бидејќи тие имаа железни двоколки.

20 А на Халев му го предадоа Хеврон, како што беше рекол Мојсеј, и ги ис­тера оттаму трите сина на Анак.

21 Но Венијаминовите синови не ги истераа Јевусијците, кои живееја во Ерусалим; Јевусијците живеат со потомците на Венијамин во Ерусалим и до ден-денес.

22 И синовите Јосифови исто така тргнаа против Ветил, и Господ беше со нив.

23 Јосифовите синови го разгледаа Ве­тил, а порано градот се нарекуваше Луз.

24 И стражарите видоа еден човек, кој доаѓаше од градот и му рекоа: „Покажи ни го влезот во градот, и ќе покажеме милост кон тебе.“

25 Тој им го покажа влезот во градот, и тие го совладаа градот со сечилото на мечот, а тој човек и сите негови роднини ги пуштија.

26 Тој човек отиде во земјата на Хитијците и изгради град и го нарече со името Луз. Тоа му е името и до ден-денес.

27 И Манасија не ги избрка жителите на Бет-Шан и неговите села, ниту жителите на Таанах и неговите села, ниту жителите на Дор и неговите села, ниту жителите на Јивлеам и неговите села, ниту пак на Мегидо и неговите села. Но, Хананците и понатаму ос­танаа да живеат во оваа земја.

28 Кога Израел стана силен, им наметна данок на Хананците, но не ги избрка.

29 И Ефрем не ги истера Хананците кои живееја во Гезер; и Хананците жи­вееја меѓу нив во Гезер.

30 И Завулон не ги избрка жителите на Китрон, ниту жителите на Нахалол, и Хананците живееја меѓу нив и им плаќаа данок.

31 И Асир не ги избрка жителите на Ако, и ни жителите на Сидон и Ахлав, ни од Ахзив, Хелба, Афик ниту, пак, од Рехов.

32 Се насели Асир меѓу Хананците, жителите на таа земја, бидејќи не мо­жеше да ги избрка.

33 И Нефталим не ги избрка жите­лите на Ветсамис како ни жителите на Бет-Анат и живееше меѓу Хананците, жителите на таа земја; а жителите на Ветсамис и на Бет-Анат беа негови поданици.

34 Аморејците ги потиснаа синовите Данови во горите, бидејќи не им даваа да слезат во долината.

35 И Аморејците останаа да живеат во Хар-Херес, во Ајалон и Шаалевим; но раката на Јосифовиот дом ги присили и тие им станаа поданици.

36 Пределите на Аморејците се протегаа од угорнината Акравим, од Карпата сѐ угоре.

2

1

Дојде ангел Господов од Гилгал во Бохим и рече: „Јас ве изведов од Египет и ве воведов во земјата, за која им се заколнав на татковците ваши; и реков: — нема да го нарушам Мојот за­вет со вас никогаш;

2 вие, пак, не влегувајте во сојуз со жи­телите на оваа земја; на боговите нивни не им се поклонувајте, идолите нивни скршете ги, жртвениците нивни урнете ги. Но вие не го послушавте гласот Мој. Зошто постапивте така?

3 Затоа велам: нема да ги истерам од вас, и тие ќе бидат трње за вас, а бо­говите нивни ќе ви бидат соблазна.“

4 Кога ангелот Господов ги кажа тие зборови пред сите синови Израелови, народот крена голем пискот и заплака.

5 Поради тоа и го нарекуваат тоа место Бохим. Таму тие Му принесоа жртва на Господ.

6

Откако Исус го распушти народот, синовите Израелови заминаа секој во својот дел за да добие во наследство земја.

7 Народот Му служеше на Господ во текот на сите денови на Исус и во текот на сите денови на старешините, кои го надживеаја Исус, и кои го беа виделе сето големо дело на Господ што Тој го направи за Израел.

8 А кога умре Исус, синот Навинов, слуга Господов, на сто и десет години,

9 го погребаа во пределите на него­виот дел што го наследи во Тим­нат-Херес, во Ефремовата Гора, на се­вер од планината Гааш;

10 и кога целото поколение им се при­дружи на своите предци, и настана по нив друг род, кој не Го знаеше Гос­пода и делата Негови, какви што му беше направил на Израел, —

11

тогаш Израеловите синови почнаа да прават зло пред Господ и да му слу­жат на Ваал;

12 Го оставија Господа, Бог на тат­ковците нивни, Кој ги беше извел од земјата египетска, и се свртеа кон други богови, кон боговите на тамошните мес­та, и почнаа да им се поклонуваат, и Го разгневија Господа;

13 Го оставија Господа и почнаа да им служат на Вааловци и на разни Ас­тарти.

14 Тогаш Господ силно се разгневи против Израелците и ги предаде во рацете на грабачи, кои ги ограбуваа; и ги предаде во рацете на околните народи, и не можеа повеќе да одолеат пред непријателите свои.

15 Насекаде, каде и да отидеа тие, ра­ката Господова беше против нив на зло, како што им беше говорел Господ и како што им се беше заколнал Господ. И тие беа на голема мака.

16 Тогаш Господ постави судии, кои ги спасуваа од рацете на оние што ги пленеа.

17 Но тие и нив не ги слушаа, туку блудствуваа со други богови и ним им се поклонуваа, а потоа скршнаа од патот, по кој одеа нивните предци, кои им се покоруваа на заповедите од Господ. Тие не правеа така.

18 Но кога Господ им поставуваше судии, Сам Господ беше со судијата и ги спасуваше од непријателите нивни во текот на целиот век на судијата, зашто Господ ги сожалуваше, слушајќи ги оф­кањата нивни од оние што ги угнетуваа и потискаа.

19 Но штом ќе умреше судијата, тие одново почнуваа да живеат во уште по­голем разврат од своите предци, одеј­ќи по други богови, да им служат и да им се поклонуваат. И не отстапуваа од де­лата свои жестоки и од лошиот пат свој.

20

Тогаш Господ силно се разгневи про­тив Израел и рече: „Поради тоа што овој народ отстапи од заветот Мој што го поставив со нивните предци, и не го послушаа гласот Мој,

21 ни Јас нема повеќе да протерувам пред нив ниеден од народите што ги остави Исус, кога умираше,

22 за да го испитам Израел; ќе почнат ли да се држат до патот Господов и да одат по него, како што се држеа тат­ковците нивни, или не?“

23 И Господ ги остави тие народи и не ги протера веднаш и не ги предаде во рацете на Исус.

3

1

А ова се народите, кои Господ ги остави за да ги искушува со нив синовите на Израел, сите оние кои не знаеја за сите битки ханански.

2 Само за да знаат и да се научат на војување подоцнежните поколенија на Израел, кои порано не знаеја за војна:

3 пет филистејски војводства, сите Хананци, Сидонци и Евејци, кои живееја на планината Ливан од планината Ваал-Ермон до Емат.

4 Тие беа оставени за да биде преку нив искушуван Израел, и да се дознае, дали се покоруваат на заповедите Господови, кои Тој ги беше заповедал на нивните предци преку Мојсеј.

5 И живееја Израеловите синови меѓу Хананците, Хитијците, Аморејците, Пе­ри­зијците, Евејците и Јевусијците,

6 и ги земаа ќерките нивни за жени, и им ги даваа ќерките свои на синовите нивни, и им служеа на нивните богови.

7

Синовите Израелови извршија зло пред очите на Господ, и Го заборавија својот Господ Бог, и им служеа на Вааловци и на Ашери .

8 Тогаш Господ се разгневи силно против Израел, и ги предаде во рацете на Кушан-Ришатаим, царот на Горни Арам, и синовите Израелови му робуваа на Кушан-Ришатаим осум години.

9 Потоа синовите Израелови повикаа кон Господ, и Тој подигна за синовите Израелови спасител — Кеназовиот син Готониил, помалиот брат на Халев.

10 Врз него беше Духот Господов, и тој беше судија на Израел. Тој објави војна против Кушан-Ришатаим, и Гос­под го предаде во рацете негови арамеј­скиот цар Кушан-Ришатаим и раката негова се зацврсти над Кушан-Ри­ша­таим.

11 И земјата беше спокојна четириесет години, Потоа умре Готониил, синот на Кеназ.

12

Синовите Израелови почнаа пак да прават зло пред Господ, и Господ му даде сила на моавскиот цар Еглон против Израел, поради тоа што тие правеа зло пред Господ.

13 Тој ги собра кај себе синовите Амонови и Амаликови, па тргна и го собори Израел, и го завладеа градот на палмите .

14 И синовите Израелови му робуваа на моавскиот цар Еглон осумнаесет го­дини.

15 Тогаш синовите Израелови пак по­викаа кон Господ, и Господ им го избра за спасител Аод, синот на Гера, од Венијаминовото племе, кој беше левак. И синовите Израелови испратија по него дарови до моавскиот цар Еглон.

16 Аод си направи меч со две сечила, долг еден лакот, и го препаша под облеката своја на десното бедро,

17 и однесе дарови на моавскиот цар Еглон, а Еглон беше многу дебел човек.

18 Кога Аод ги принесе сите дарови и ги испрати луѓето што ги донесоа даровите,

19 сам се врати откај идолите што се во Гилгал, и рече: „Царе, имам тајна порака за тебе.“ Тој рече: „Потивко!“ И излегоа сите што стоеја покрај него.

20 Аод влезе кај него: тој седеше сам во летната горна соба. Тогаш Аод рече: „Имам Божја порака за тебе.“ Еглон стана од престолот.

21 Тогаш Аод ја подаде својата лева рака, и го зеде мечот од десното бедро и го заби во неговиот стомак,

22 така што сечилото влезе заедно со дршката, а салото го покри сечилото; бидејќи Аод не можеше да го извади мечот, од неговиот мев излегуваше нечистотија.

23 Аод потоа излезе од собата, ја затвори вратата и ја заклучи.

24 Откако излезе, слугите на Еглон дојдоа и видоа: ете, вратата на собата е заклучена, и си рекоа: сигурно тој е отиден по потреба до летната соба.

25 Чекаа доста долго, но откако видоа дека никој не ја отвора вратата од собата, зедоа клуч и отклучија, а таму нив­ниот господар лежи на земјата мртов.

26 Додека се чудеа, Аод избега, мина покрај идолите и се засолни во Сеира.

27 А штом пристигна Аод затруби со труба во Ефремовата Планина, и слегоа со него синовите Израелови од гората, и тој тргна пред нив.

28 И им рече: „Одете по мене, зашто Господ ги предаде непријателите ваши, Моавците, во ваши раце.“ И тргнаа по него, ги презедоа моавските премини на Јордан, и не пуштија никој да премине.

29 Тогаш убија околу десет илјади Моавци, сѐ здрави и силни, и никој не избега.

30 Така се смирија во оној ден Моав­ците пред Израел, и земјата беше спо­којна осумдесет години.

31

По него дојде Самегар, син Анатов, кој уби шестотини Филистејци со волов­ски остен; и тој исто така го избави Из­раел.

4

1

Кога умре Аод, Израеловите синови пак почнаа да прават зло пред Господ.

2 И Господ ги предаде во рацете на хананскиот цар Јавин, кој царуваше во Асор, и на неговиот војсководач Сисе­ра, кој живееше во Харошет-Гојим.

3 И повикаа Израеловите синови кон Господ; зашто Јавин имаше деветстотини железни коли и ги потискаше Израеловите синови дваесет години.

4 Во тоа време судија во Израел беше пророчицата Девора, жената на Лапи­дот;

5 таа обично седеше под Деворината палма, меѓу Рама и Ветил, во Ефремо­вата Планина и одеа кај неа Израело­вите синови за судење.

6 Девора испрати да го повикаат Варак, синот на Авиноам од Кедес Нефталимов, и му рече: „Зар не заповеда Господ, Бог Израелов: — оди, собери народ на гората Тавор и земи со себе десет илјади мажи од Нефталимовите синови и од Завулоновите синови;

7 Јас, пак, ќе го доведам кај тебе, кај потокот Кишон, Јавиновиот војсководач Сисера, и колите негови и многуилјадната војска негова, и ќе ти ги пре­дадам во твои раце.“

8 Варак ѝ одговори: „Ако дојдеш со мене, ќе одам; ако не дојдеш со мене, нема да одам.“

9 Таа рече: „Добро, ќе дојдам со тебе; само нема да биде славата твоја по па­тот, по кој ќе одиш; зашто во женска рака ќе го предаде Господ Сисера.“ И Девора стана и тргна со Варак за Кедес.

10 А Варак ги повика потомците на Завулон и потомците на Нефталим во Кедес, и по него тргнаа десет илјади души, и Девора појде со него.

11 Тогаш Кениецот Хевер се оддели од Кенијците, односно потомците на Ховав, шурата на Мојсеј, и го постави шаторот свој кај дабот, близу до Кедес.

12 И му јавија на Сисера дека Ави­ноамовиот син Варак излегол на гората Тавор.

13 Сисера ги собра сите коли, деветстотини железни коли, и сиот народ што беше со него, и од Харошет-Гојим замина кај потокот Кишон.

14 И Девора му рече на Варак: „Стани, бидејќи денес е денот, во кој Господ ќе го предаде Сисера во рацете твои; Сам Господ ќе тргне пред Тебе.“ И Варак слезе од гората Тавор, и по него — десет илјади мажи.

15 Тогаш Господ го доведе во забуна Сисера и сите негови коли и целиот народ негов пред Вараковиот меч, и Сисера слезе од колата и избега пеш.

16 Варак тргна да ги гони неговите коли и народот до Харошет-Гојим и целата војска на Сисера падна од остар меч, та не остана ниеден.

17 А Сисера побегна пеш до шаторот на Јаел, жената на Кениецот Хевер, зашто меѓу хацорскиот цар Јавин и домот на Кениецот Хевер имаше мир.

18 Тогаш излезе Јаел и му рече на Сисера: „Влези господаре мој, влези кај мене, не плаши се!“ Тој влезе кај неа во шаторот, и таа го покри со наметката.

19 Сисера ѝ рече: „Дај ми малку вода да пијам, жеден сум.“ Таа одврза мев со млеко, му даде да пие и пак го покри.

20 Сисера повторно ѝ рече: „Стој пред влезот на шаторот и ако некој дојде и те праша: ‚има ли некој тука?‘ а ти одго­вори — ‚нема‘.“

21 Јаел, Хеверовата жена, зеде еден колец од шаторот, зеде и чекан во раката своја, и отиде тивко кај него, та му го заби колецот во слепоочниците негови, така што тој допре до земјата; а тој уморен спиеше, — и умре.

22 И ете, Варак, трчаше по Сисера. Јаел го пречека и му рече: „Влези, јас ќе ти го покажам човекот што го ба­раш.“ Тој влезе кај неа, и ете, Сисера лежи мртов, со колецот во слепо­очниците негови.

23 Така го покори Бог во тој ден хананскиот цар Јавин пред синовите Израелови.

24 Раката на синовите Израелови се засилуваше сѐ повеќе и повеќе над хананскиот цар Јавин, додека тие најпосле не го уништија.

5

1

Во тој ден запеаја Девора и Варак, синот Авиноамов со овие зборови:

2 „Благословувајте Го Господа зашто се одмазди за Израел, народот покажа сесрдност.

3 Слушајте, цареви, внимавајте, кнезови; јас ќе Му пеам и ќе Му свирам на Господ, на Господ, Бог Израелов!

4 Кога излегуваше Ти, Господи, од Сеир, кога доаѓаше од полето Едом, земјата се тресеше, небото капеше и облаците вода пролеваа;

5 горите се топеа од лицето на Господ, дури и Синај затрепери пред Господ, Бог Израелов.

6 Во дните на Самегар, синот Анатов, во дните на Јаел, патиштата опустеа и кои порано одеа по правите патишта, тогаш одеа по околните патеки.

7 Во Израел немаше жител во селата, немаше, додека јас, Девора, не станав, додека не востанав јас, мајката Изра­елова.

8 Избраа нови богови, затоа војната беше пред вратата. Се виде ли штит и копје меѓу четириесет илјади од Изра­ел?

9 Срцето ми е кон вас, началници Из­ра­елови, кон ревнителите во народот; прославувајте Го Господа!

10 Вие, кои јавате на бели магариња што седите во судовите и одите по патот, разгласувајте!

11 Среде гласовите на оние што плес­каат, таму нека покажат правда, Гос­поди, зацврсти ја правдата во Израел! Тогаш народот Господов се разотиде по своите градови.

12 Разбуди се, разбуди се, Девора, раз­буди се, па запеј песна! Стани, Варак и води ги своите платеници, сине Авино­амов!

13 Тогаш се возвеличи силата негова; Господ мене ми ги потчини храбрите.

14 Од Ефрем дојдоа оние, кои беа фа­тиле корен во долините; по тебе е братот твој Венијамин, според народот твој; од Махир доаѓаа началници, а од Завулон оние што се занимаваат со пи­шување.

15 И кнезовите Исахарови се со Де­вора, и Исахар исто така како Варак, се спуштија пеш во долината. Во Руви­мовите племиња — големо разногласие.

16 Зошто си ми седнал меѓу кошарите и го слушаш блеењето на стадата? Во Рувимовите племиња — големо несогласие.

17 Галаад си живее спокојно од онаа страна на Јордан, и зошто Дан да се за­ни­мава со корабите, а Асир да седи на морскиот брег и се весели крај своите пристаништа.

18 Завулон е народ, кој ја даде душата своја на смртта, и Нефталим — на полските височини.

19 Дојдоа цареви, тогаш се судрија царевите ханански во Таанах, крај водите Мегидонски, но ни парче сребро не добија.

20 Од небото се војуваше, се биеја ѕвездите од своите патишта против Си­сера.

21 Потокот Кишон ги одвлече; стародревниот поток — потокот Кишон. Гази ги, душо моја, силните!

22 Тогаш отпаѓаа копитата на коњите од топотење, од терање на јавачите нивни.

23 Проколнете го Мероз, рече ангелот Господов, проколнете ги жителите негови, затоа што не дојдоа на помош на Господ со храбрите.

24 Нека е благословена меѓу жените Јаел, жената на Кениецот Хевер, меѓу жените во шаторите нека е благословена!

25 Тој побара вода: таа млеко му даде, во војводска чаша му донесе мрсно млеко.

26 Левата рака своја таа ја протегна кон колецот, а десната — кон чеканот ковачки; го удри Сисера, му ја здроби главата, го прободе и му ги проби слепоочниците негови.

27 Меѓу нозете нејзини падна, истош­тен се испружи и умре, меѓу нозете нејзини падна веднаш.

28 Погледна низ прозорецот Сисеро­вата мајка, низ решетката и си помисли: зошто не доаѓа уште колата негова, зошто се забавуваат тркалата на колите негови?

29 Мудрите нејзини дворјани ѝ одговараат, а и самата таа си одговара на зборовите свои:

30 можеби нашле плен, па го делат: кому по една мома, кому по две на војник. Плен шарен за Сисера, плен шарен, везен; шарен и везен од обете страни, симнат од рамениците на пленикот.

31 Така да загинат сите Твои непријатели, Господи! А оние, кои Го сакаат, да бидат како сонце кога изгрева во сета своја сила!“ — И мирна беше земјата четириесет години.

6

1

А синовите Израелови сторија зло пред Господ, и Господ ги предаде во раката на Мидјаните за седум години.

2 Раката на Мидјаните надвладеа над Израел, и Израеловите синови поради Мидјаните си правеа прибежишта во пештери и тврдини по горите.

3 И кога ќе посееше нешто Израел, ќе дојдеше Мидјанец или Амаликиец или жител од исток, ќе нападнеше на него;

4 и стоеше кај нив во шаторите, и ги уништуваше земните плодови дури до Газа, и не му оставаше за исхрана на Израел ни овца, ни вол, ни магаре.

5 Зашто тие доаѓаа со добитокот свој и со шаторите свои, доаѓаа во големо множество — како скакулци; тие и камилите нивни број немаа, и одеа по земјата на Израел за да ја опусто­шу­ваат.

6 Многу осиромаши тогаш Израел од Мидјаните, и повикаа синовите Израе­ло­ви кон Господ.

7 А кога синовите Израелови повикаа кон Господ против Мидјаните,

8 Господ испрати пророк кај Израе­ловите синови и Тој им рече: „Вака вели Господ, Бог Израелов — Јас ве изведов од Египет, ве изведов од домот на ропството;

9 ве избавив од раката на Египќаните и од раката на сите ваши угнетувачи; ги истерав од пред вас, и ви ја дадов земјата нивна,

10 и ви реков: Јас сум Господ, Бог ваш; не ги почитувајте боговите на Амореј­ците, во чија земја живеете.“

11

Тогаш дојде ангелот Господов и седна во Офра под дабот, кој му при­паѓаше на Јоас од родот на Авиезер; а синот негов Гедеон чукаше жито на гумното, за да го сокрие од Мидјаните.

12 И му се јави ангелот Господов и му рече: „Со тебе е Господ, мажу силен!“

13 Гедеон му одговори: „Господаре мој, ако е Господ со нас, зошто нѐ снајде сета оваа мака? И каде се сите Негови чудеса, за кои ни раскажуваа нашите татковци, велејќи: ‚Господ нѐ изведе од Египет?‘ Сега Господ нѐ остави и нѐ предаде во рацете на Мид­јаните.“

14 Тогаш Господ го погледна и рече: „Оди со таа своја сила и спаси го Из­раел од раката на Мидјаните. Јас те испраќам.“

15 Гедеон Му одговори: „Господи, ка­ко ќе го спасам Израел: ете, и племето ми е најбедно во коленото Манасиево и јас сум најмал во домот на мојот тат­ко?“

16 Господ му рече: „Јас ќе бидам со тебе, и ти ќе ги поразиш Мидјаните како еден човек.“

17 Гедеон Му рече: „Ако сум се здобил со милост пред Тебе, дај ми доказ дека Ти говориш со мене.

18 Не оди си оттука, додека не дојдам кај Тебе, да ти донесам дар свој и да Ти го предадам.“ Тој рече: „Јас ќе останам, додека се вратиш.“

19 Гедеон отиде и приготви козле и лебови пресни од една ефа брашно; ме­сото го стави во кошница, чорбата ја налеа во грне, ги донесе кај Него под дабот и Му ги принесе.

20 И ангелот Божји му рече: „Земи го месото и погачата, и стави ги на оној камен, а чорбата истури ја.“ Тој така и направи.

21 Ангелот Господов го протегна крајот на жезолот што беше во раката негова, и го допре месото и лебовите; и вивна оган од каменот и изгореа месото и лебовите. А ангелот Господов се со­кри од очите негови.

22 И виде Гедеон дека тоа беше ангел Господов и рече Гедеон: „Помогни, Гос­поди Боже, зашто видов лице на ангел Господов.“

23 Господ му рече: „Мир на тебе, не плаши се, нема да умреш!“

24 И Гедеон Му изгради таму жрт­ве­ник на Господ и го нарече: Јахве Ша­лом . Тој стои и до денес во Офра која им припаѓа на Авиезерците.

25

Во таа ноќ Господ му рече: „Земи го бикот од стадото на татко ти и вториот бик, седумгодишниот и разруши го жртвеникот на Ваал што е кај татко ти, и исечи ги дрвата што се кај него,

26 и изгради Му како што треба жрт­веник на твојот Господ Бог, на врвот од карпата, па земи го вториот бик и принеси го како жртва сепаленица врз дрвата што ќе ги исечеш.“

27 Гедеон зеде десет слуги свои и направи како што му рече Господ; но бидејќи се плашеше од домашните на својот татко и од градските жители, наместо дење, го направи тоа ноќе.

28 Кога утредента градските жители станаа, ете, жртвеникот на Ваал беше разрушен, столбот до него исечен и вториот јунец принесен како жртва врз новоизградениот жртвеник.

29 И си говореа еден на друг: „Кој го направи тоа?“ Бараа, распрашуваа и рекоа: „Јоасовиот син Гедеон го на­пра­ви тоа.“

30 И градските жители му рекоа на Јоас: „Изведи го синот свој; тој треба да умре, зашто го разруши Вааловиот жртвеник и го исече светиот столб што беше до него.“

31 Јоас им кажа на сите што дојдоа кај него: „Вие ли ќе се застапувате за Ваал, вие ли ќе го заштитувате? Кој ќе се застапи за него, ќе биде предаден на смрт уште ова утро; ако е тој бог, сам нека се одмазди на тој што му го срушил жртвеникот негов.“

32 Затоа од тој ден Гедеон почнаа да го викаат Јероваал, бидејќи било ре­чено: сам нека се одмазди Ваал на него, поради тоа што му го срушил жрт­ве­никот негов.

33

И сите Мидјани и Амаликијци и жителите од исток се собраа заедно, ја преминаа реката и се сместија во долината Јизреел.

34 И Духот Господов го поткрепи Ге­деон; тој затруби со труба, и племето на Авиезер се собра да оди по него.

35 И испрати гласници низ целото племе Манасиево, и тоа се одзва да оди по него; тој исто така испрати гласници до Асир, Завулон и Нефталим, и тие дојдоа таму да се сретнат.

36 А Гедеон Му рече на Бога: „Ако го спасиш Израел преку мојата рака, како што говореше Ти,

37 тогаш еве, ќе положам овде на гумното едно руно — ако има роса само на руното, а по целата земја биде суво, ќе знам дека Ти преку мојата рака ќе го спасиш Израел, како што ми рече.“

38 Така и стана: утредента, откако ста­­на рано, фати да го цеди руното и исцеди роса од руното цела чаша вода.

39 И Гедеон Му рече на Бога: „Не ми се гневи, ако пак кажам и ако само уште еднаш се обидам со руното — нека биде суво само на руното, а по целата земја да има роса.“

40 Така и направи Бог во таа ноќ: само на руното беше суво, а по целата земја имаше роса.

7

1

Јероваал, односно Гедеон, и сиот народ што беше со него, тргнаа рано утрината и се сместија кај Ен-Ха­род; мидјанскиот, пак, логор беше на север од него, кај ридот Море, во до­лината.

2 И Господ му рече на Гедеон: „Со тебе има многу народ, не можам да ги предадам Мидјаните во негови раце за да не се возгордее Израел пред Мене и да каже: ‚мојата рака ме спаси‘.

3 Затоа разгласи да чуе народот, и кажи: ‚Кој страхува и е плашлив, нека се врати и веднаш нека оди на гората Галаад.‘“ И се вратија од народот дваесет и две илјади мажи, а десет илјади останаа.

4 И му рече Господ на Гедеон: „Народ сѐ уште има многу; одведи ги кај водата, таму ќе ти ги одберам; за кого ќе речам: ‚да оди со тебе‘, нека оди со тебе; а за кого ќе ти кажам: ‚не треба да оди со тебе‘, нека не оди.“

5 Тој го одведе народот кај водата. И му рече Господ на Гедеон: „Кој лока вода со јазикот свој, како што лока куче, него стави го настрана, исто така и сите оние што клекнуваат за да пијат вода.“

6 И бројот на оние што локаа со уста од рака, изнесуваше триста мажи; а сиот друг народ клекнуваше на коленици, за да пие вода.

7 И му рече Господ на Гедеон: „Со тие триста што локаа, ќе ве спасам и ќе ви ги предадам Мидјаните во рацете ваши, а сите други нека си одат секој во своето место.“

8 И тие ја зедоа храната од народот за себе и трубите нивни, и Гедеон ги пуш­ти сите Израелци да се вратат дома, а задржа кај себе триста души. Мид­јан­скиот логор, пак, беше подолу од него — во долината.

9

Во онаа ноќ Господ му рече: „Стани, слези во логорот, зашто ти го предадов во твои раце.

10 Ако, пак, се плашиш да слезеш сам, оди во логорот со Пура, слугата свој;

11 и ќе слушнеш што зборуваат, и тогаш ќе се зацврстат рацете твои, и ќе слезеш во логорот.“ И слегоа тој и Пура, слугата негов, до војниците, што беа во логорот.

12 А Мидјаните и Амаликијците и сите жители од исток се беа сместиле по долината во големо множество, како скакулци; камилите нивни беа безброј, беа многу — како песокот на морскиот брег.

13 Гедеон дојде. И ете, еден му го раскажува сонот на друг и вели: „Сонив дека еден тркалезен јачменов леб се тркала по мидјанскиот логор и откако се отркала до шаторот, удри во него така што тој падна, го собори, и ша­торот се растури.“

14 Другиот му одговори: „Тоа не е ништо друго, туку мечот на Гедеон, синот на Јоас, Израелецот; Бог ги пре­дал во рацете негови Мидјаните и целиот логор.“

15 Откако го слушна прикажувањето за сонот и толкувањето негово, Гедеон се поклони, се врати во израелскиот логор и рече: „Станувајте! Господ го пре­даде во рацете ваши мидјанскиот логор.“

16

И ги распореди тристоте мажи во три чети и на сите им даде по една труба и празни стомни и во стомните свеќи.

17 И им рече: „Гледајте ме мене и правете го истото; ете, ќе се доближам до логорот, и што ќе правам јас, тоа правете го и вие.

18 Кога јас и тие што се со мене ќе затрубиме со труба, трубете и вие со вашите труби околу целиот логор и викајте: ‚За Господ и за Гедеон!‘“

19 И дојде Гедеон со стоте мажи кои беа со него до крајот од логорот, околу почетокот на средната стража, ги разбудија стражарите, затрубија со трубите и ги скршија стомните што беа во рацете нивни.

20 И затрубија сите три чети со труби, и ги скршија стомните, и ги држеа во левата рака свеќите, а во десната рака трубите, трубеа и викаа: „Меч Господов и Гедеонов!“

21 И секој стоеше на местото свое околу логорот; тогаш во целиот логор се растрчаа, развикаа и почнаа да бе­гаат.

22 Додека тие триста мажи трубеа со труби, Господ го сврте мечот на секого против другарот негов по целиот логор, и војската бегаше до Бет-Шита кај Церера, сѐ до пределите на Авел-Ме­хола, близу до Табат.

23 Тогаш Израелците од племето Нефталимово, Асирово и од целото племе Манасиево беа повикани и се впуштија по Мидјаните.

24 А Гедеон испрати гласници по целата Гора Ефремова да кажат: „Из­ле­зете им во пресрет на Мидјаните и заземете им ги премините во водите на Јордан до Бет-Бара.“ И беа повикани сите Ефремци, и ги зазедоа премините во водите на Јордан до Бет-Бара;

25 и ги фатија двајцата мидјански кнезови: Орев и Зев; Орев го убија кај Карпата на Орев, а Зев — кај Зевова Преса, и ги гонеа Мидјаните; главите, пак, на Орев и Зев му ги однесоа на Гедеон од онаа страна на Јордан.

8

1

И му рекоа Ефремците: „Зошто направи така, та не нѐ повика, кога замина да војуваш против Мидјаните?“ И многу се караа со него.

2 Гедеон им одговори: „Па што, направив така како што и вие? Нели се пабирките на Ефрем подобри од гроздоберот на Авиезер?

3 Во ваши раце Бог ги предаде мидјанските кнезови Орев и Зев, и како можев јас да сторам такво нешто, во споредба со вас?“ Тогаш нивниот гнев спрема него се смири штом тој им ги кажа тие зборови.

4

А кога дојде Гедеон кај Јордан, го премина тој и тристоте мажи што беа со него. Тие беа уморни поради гонењето на непријателот.

5 И им рече тој на жителите на Сукот: „Дајте им леб на овие мажи што се со мене, зашто се гладни; јас ги гонам мидјанските цареви Зевеја и Салмана.“

6 Сукотските началници рекоа: „Зар раката на Зевеја и Салмана е веќе во твои раце, та да ѝ даваме леб на војската твоја?“

7 Гедеон одговори: „Не така, туку кога Господ ќе ги предаде Зевеја и Салмана во рацете мои, јас ќе ги уништам телата ваши со трње од пустината и со боцки.“

8 Оттука отиде во Пениел и им го рече истото на неговите жители, и пенуелските жители му одговорија, како што одговорија жителите на Сукот.

9 Тој им кажа и на пенуелските жители: „Кога ќе се вратам во мир, ќе ја растурам таа кула.“

10 А Зевеја и Салмана беа во Каркор и војските нивни со нив до петнаесет илјади, сѐ што беше останало од сета војска на жителите од исток; а паднаа сто и дваесет илјади мажи мечоносци.

11 И тргна Гедеон по патот на номадите, на исток од Новах и Јогбеха и ја разби војската додека таа стоеше безгрижно.

12 Зевеја и Салмана избегаа; тој се спушти по нив и ги фати двајцата цареви — Зевеја и Салмана, и го доведе во збрка целиот логор.

13 Тогаш Гедеон, синот на Јоас, се врати од војната преку преминот Херес .

14 И фати едно момче од жителите на Сукот и го распраша; и тој му ги напиша имињата на началниците и старешините сукотски — седумдесет и седум мажи.

15 Потоа дојде кај жителите сукотски и рече: „Еве ги Зевеја и Салмана, за кои ми се потсмевавте, велејќи: ‚Зар раката на Зевеја и Салмана е веќе во твои раце, та да им даваме леб на твоите изморени дуѓе?‘“

16 И ги зеде градските старешини и зеде трње од пустината и боцки, па ги казни со нив жителите на Сукот.

17 И ја сруши кулата на Пениел и ги уби жителите на градот.

18 И им рече на Зевеја и на Салмана: „Какви беа оние што ги убивте на Тавор?“ Тие одговорија: „Беа како тебе — секој прилегаше на царски син.“

19 Гедеон рече: „Тие беа мои браќа, синови на мајка ми! Господ нека ми е сведок: да бевте ги оставиле живи, не би ве убил ни јас.“

20 И му рече на Јетер, својот првороден син: „Стани, убиј ги!“ Но момчето не го извади мечот свој; се плашеше, бидејќи беше уште млад.

21 Тогаш Зевеја и Салмана рекоа: „Стани сам и убиј нѐ, зашто според човекот е и силата негова.“ И стана Гедеон, и ги уби Зевеја и Салмана, и ги зеде веришките што беа околу вратовите на камилите нивни.

22

И му рекоа Израелците на Гедеон: „Владеј со нас ти и син ти и внук ти, бидејќи ти нѐ спаси од рацете на Мидјаните.“

23 Гедеон им одговори: „Ниту јас ќе владеам со вас, ниту мојот син ќе владее со вас; Господ нека владее со вас.“

24 И им рече уште Гедеон: „Ве молам за едно, дајте ми секој по една обетка од пленот свој. Зашто непријателите, бидејќи беа Јишмаелци, носеа златни обетки.“

25 Тие одговорија: „Ќе дадеме.“ И послаа една облека и фрлаше таму секој по една обетка од пленот свој.

26 Златните обетки што тој ги побара, тежеа илјада и седумстотини шекели, без веришките, копчињата и пурпурните одежди што ги носеа мидјанските цареви, и без златните веришки што беа на вратовите од камилите нивни.

27 Од тоа Гедеон направи ефод и го стави во својот град, во Офра; и почнаа сите Израелци блудно да одат таму, по ефодот, кој беше замка за Гедеон и целиот дом негов.

28 Така се смирија Мидјаните пред синовите Израелови и повеќе не кренаа глава, и земјата беше спокојна чети­риесет години во деновите на Гедеон.

29 Тогаш Јероваал, синот на Јоас, отиде да живее во својот дом.

30 Гедеон имаше седумдесет сина, произлезени од бедрата негови, бидејќи имаше многу жени.

31 А и наложницата негова, која жи­вееше во Сихем, му роди син, и нему му даде име Авимелех.

32 И умре Гедеон, синот Јоасов, во длабока старост, и беше погребан во гробот на таткото свој, Јоас, во Офра Авиезерова.

33 Откако умре Гедеон, Израеловите синови пак почнаа да живеат во безбожие и да им се поклонуваат на Вааловци, поставувајќи го за свој бог Ваал-Берит.

34 Израеловите синови не се сетија на Господ, својот Бог, Кој ги спасуваше од рацете на сите околни непријатели,

35 и кон домот на Јероваал, односно на Гедеон, не покажаа благодарност за сите добрини што му ги направи тој на Израел.

9

1

Авимелех, Јеровааловиот син, отиде во Сихем кај вујковците свои, и им рече ним и на целото племе од мајчиниот род:

2 „Кажете им на сите сихемски жи­тели: што е подобро за вас, да владеат со вас сите седумдесет синови Јеро­ваалови или да владее со вас еден? И спомнете си дека јас сум ваша коска и ваше тело.“

3 Вујковците им ги кажаа на жите­лите сихемски сите тие зборови за него; и срцето на тие жители се наклони кон Авимелех, бидејќи си говореа: „Тој е наш брат.“

4 И му дадоа седумдесет шекели сребро од светилиштето на Ваал-Берит, за кои Авимелех најде безделници и скитници, кои тргнаа по него.

5 И дојде во домот на таткото свој во Офра и ги уби браќата свои, седумдесетте Јероваалови синови, врз еден камен. Остана само Јотам, најмалиот Јероваалов син, зашто се беше сокрил.

6 Тогаш се собраа сите сихемски жители и сите жители на Бет-Мило, и отидоа, па го поставија Авимелех за цар кај дабот близу до Сихем.

7

Откако му раскажаа за тоа на Јотам, тој отиде и застана на врвот од гората Гаризим и, откако го крена гласот свој, па викна и им рече: „Чујте ме, жители сихемски, и Бог ќе ве чуе!

8 Едно време тргнале дрвјата да помазаат цар кој ќе владее со нив и ѝ рекле на маслинката: ‚Стани ни цар!‘

9 Маслинката им рекла: ‚Зар да ја оставам маснотијата своја, со која се послужува Бог и луѓето, па да тргнам да скитам по дрвјата?‘

10 Тогаш дрвјата ѝ рекле на смоквата: ‚Дојди ти, да ни станеш цар!‘

11 Смоквата им одговорила: ‚Зар да си ја оставам сладоста своја и убавиот плод и да тргнам да скитам по дрвјата?‘

12 Ѝ кажале дрвјата на лозата: ‚Дојди ти, да ни станеш цар!‘

13 Лозата им рекла: ‚Зар да го оставам сокот свој што ги весели Бога и луѓето, и да тргнам да скитам по дрвјата?‘

14 Најпосле сите дрвја му рекле на трнот: ‚Дојди ти, да ни станеш цар!‘

15 Трнот им рекол на дрвјата: ‚Ако, навистина, ме поставите за цар над себеси, тогаш дојдете да си починете под сенката моја; ако не, ќе излезе оган од трнот и ќе ги изгори кедрите ле­ванонски.‘

16 И, ете, гледате, по вистина и по правда ли постапиле кога го поставиле за цар Авимелех? И добро ли постапиле со Јероваал и домот негов, и според неговите добрини ли направиле така?

17 За вас сите војуваше татко ми, не го жалеше ни животот свој и ве спаси од рацете на Мидјаните;

18 а вие сега се кревате против домот на мојот татко и ги убивте седумдесетте синови на татко ми врз еден камен и го поставивте за цар над жителите сихемски Авимелех, синот на робинката негова, зашто е ваш брат.

19 Ако денес сте постапиле според вистината и според правдата со Јеро­ваал и со домот негов, тогаш одете и радувајте се на Авимелех, и тој да се радува на вас;

20 ако, пак, не — нека излезе оган од Авимелех и нека ги изгори жителите на Сихем и на Бет-Мило, и нека излезе оган од жителите на Сихем и на Бет-Мило и да го изгори Авимелех!“

21 И избега Јотам, избега и отиде во Беер, и живееше таму скришно од братот свој Авимелех.

22

Авимелех, пак, царуваше над Из­раел три години.

23 И испрати Бог лош дух меѓу Ави­мелех и жителите на Сихем, и почнаа жителите сихемски да не му се покоруваат на Авимелех.

24 За да се одмазди за седумдесетте синови Јероваалови, и крвта нивна да се сврти против нивниот брат Авимелех, кој ги уби, и против жителите сихем­ски, кои ја поддржаа раката негова, за да го убие братот свој,

25 жителите сихемски поставија по горските врвови против него заседи, кои го ограбуваа секого што минуваше покрај нив по патот. За тоа му беше јавено на Авимелех.

26 Во Сихем пристигна и Гал, Еведо­виот син, со браќата свои, и одеа во Си­хем, и жителите сихемски се потпреа врз него.

27 И излегоа во полето, и го береа грозјето свое, го газеа и се веселеа, па отидоа во домот на својот бог, јадеа и пиеја, и го проколнуваа Авимелех.

28 А Гал, Еведовиот син, рече: „Кој е Авимелех и што е Сихем, та да му служиме? Не е ли тој Јероваалов син, и не е ли Зевул неговиот главен слуга? Подобро служете им на потомците од Емор, татко Сихемов, а нему зошто да му служиме?

29 Ако некој ми го дадеше тој народ во рацете мои, јас ќе го изгонев Ави­мелех.“ И му беше речено на Авимелех: „Зголеми ја војската своја и излегувај.“

30 Зевул, управителот на градот, ги слушна зборовите на Гал, Еведовиот син, и силно се разгневи.

31 Тој испрати тајно пратеници кај Авимелех да му кажат: „Ете, Гал, Еве­довиот син, и браќата негови дојдоа во Сихем, и го бунтуваат градот против тебе;

32 затоа стани ноќеска, ти и народот што се наоѓа со тебе, и постави заседа во полето;

33 а изутрина, по изгревање на сонцето, стани и пристапи кон градот; и кога тој и народот, кој е со него, ќе излезат против тебе, тогаш прави го со нив она што раката твоја може.“

34 Авимелех стана ноќта, и сиот народ што се наоѓаше со него, и поставија во заседа кај Сихем четири дружини.

35 Гал, Еведовиот син, излезе и застана кај градските порти; а излезе и Авимелех и народот што беше со него, од заседата.

36 Гал, откако го виде народот му рече на Зевул: „Еве, народот слегува од врвот на гората.“ Зевул му одговори: „Сенките од дрвјата ти се причинуваат луѓе.“

37 Гал пак проговори и рече: „Ене, народот се спушта од височините, и една дружина доаѓа откај патот на дубравата Меоним.“

38 И му рече Зевул: „Каде ти е устата, која велеше: ‚кој е Авимелех, та да му служиме?‘ Ова е народ што ти го презираше; излегувај сега и бори се со него.“

39 И тргна Гал пред жителите сихем­ски и се судри со Авимелех.

40 Но Авимелех се спушти по него, и тој избега од него; а паднаа многу убиени до самите градски порти.

41 И Авимелех остана во Арума, а Зевул го избрка Гал и браќата негови, за да не живее во Сихем.

42 На другиот ден народот излезе во полето, и му јавија за тоа на Авимелех.

43 Тој го зеде народот свој и го раз­дели на три дружини и ги постави во заседа по полето. И, откако виде дека народот излезе од градот, се крена против нив и ги уби.

44 Додека Авимелех и дружините што беа со него, пристапија и застанаа кај градските порти, другите две дружини ги нападнаа сите што беа во полето, и ги испотепаа.

45 И Авимелех водеше борба со гра­дот, целиот тој ден; го презеде градот, ги уби жителите што беа во него, го разруши градот и го посипа со сол.

46 Откако го слушнаа тоа сите жители на Мигдал-Сихем, влегоа во скривницата на храмот на Ваал-Берит.

47 Му јавија на Авимелех дека таму се собрале сите жители на Мигдал-Сихем.

48 Тогаш Авимелех отиде на гората Селмун, со сета војска, која беше со него, и зеде Авимелех секира со себеси, отсече гранка од дрвјата, ја стави на рамото свое и ѝ рече на војската што беше со него: „Вие видовте што направив; поскоро направете го и вие она што го направив јас.“

49 И секој од војската пресече гранка, па тргнаа по Авимелех, ги натрупаа гранките околу скривницата и запалија оган со нив, и изгинаа сите жители на Мигдал-Сихем, околу илјада души мажи и жени.

50

Потоа Авимелех отиде во Тевец, го опсади и го презеде.

51 Среде градот имаше цврста кула; таму избегаа сите мажи и жени и сите градски жители, се затворија и се ка­чија на покривот од кулата.

52 Авимелех дојде до кулата, удри на неа и се приближи до вратата од кулата за да ја изгори со оган.

53 Тогаш една жена фрли парче од воденичен камен врз главата на Ави­мелех и му го скрши черепот.

54 Авимелех веднаш го повика слугата, оруженосецот свој, и му рече: „Извади го мечот свој и убиј ме за да не се рече за мене: го уби жена.“ И слугата го прободе и тој умре.

55 Израелците, откако видоа дека Авимелех умре, се разотидоа секој во своето место.

56 Така му врати Бог на Авимелех за злочинот што го направи против својот татко, убивајќи ги седумдесетте свои браќа.

57 И сите злодела на сихемските жители Бог ги сврте против главите нивни; и ги стигна клетва од Јотам, синот на Јероваал.

10

1

По Авимелех се крена да го спаси Израел Тола, синот на Пуа, син на Додо, маж од Исахаровото племе. Тој живееше во Шамир, на Еф­ре­мовата Планина.

2 Тој беше судија над Израел дваесет и три години, и умре, и беше погребан во Шамир.

3 По него дојде Јаир од Галаад, кој беше судија над Израел дваесет и две години.

4 Тој имаше триесет сина, кои јаваа на триесет магариња, и имаа триесет гра­да, кои и до денес се нарекуваат Јаирови селишта, а се во Галаадската земја.

5 Јаир умре и беше погребан во Камон.

6

А Израеловите синови пак почнаа да прават зло пред Господ и им служеа на разни Ваали и Астарти, на боговите арамејски, на боговите сидонски, на боговите моавски, на боговите од си­новите Амонови и на боговите филистејски, а Господа Го оставија и не Му служеа.

7 И се разгори гневот на Господ против Израел, и Тој ги предаде во рацете на Амоновите синови.

8 Оттогаш тие ги угнетуваа и ги мачеа Израеловите синови осумнаесет години по ред, сите Израелови синови од онаа страна на Јордан во аморејската земја, која е во Галаад.

9 Најпосле Амонците го преминаа Јордан за да војуваат против Јуда и Венијамин и против домот Ефремов. И синовите Израелови беа на големи маки.

10 Па повикаа синовите Израелови кон Господ и рекоа: „Згрешивме пред Тебе, зашто го оставивме нашиот Бог и им служиме на Вааловци.“

11 И Господ им рече на Израеловите синови: „Не ве угнетуваа ли Егип­ќа­ните и Аморејците, Амонците и Фи­листејците,

12 Сидонците, Амаликијците и Маон­ци­те и кога повикавте кон Мене, не ве спасив ли од рацете нивни?

13 А вие Ме оставивте и почнавте да им служите на други богови; затоа нема повеќе да ве спасувам;

14 одете, повикајте ги боговите што сте ги избрале, нека ве спасат тие во ова за вас тешко време.“

15 Тогаш синовите Израелови Му рекоа на Господ: „Згрешивме; прави со нас сѐ што Ти е мило, само спаси нѐ сега.“

16 И ги отфрлија од себе туѓите бо­гови и почнаа да Му служат на Господ. И не ги истрпе душата Негова стра­дањата Израелови.

17 Амонците, пак, се собраа и се смес­тија, поставија логор во Галаад; исто така се собраа и Израеловите синови и поставија логор во Мицпа.

18 Народот и началниците галаадски си рекоа еден на друг: „Кој ќе почне војна против Амонците, тој нека биде началник на сите галаадски жители.“

11

1

А Ефтај беше од Галаад, човек храбар; Тој беше син на една блудница, со која Галаад го роди Ефтај.

2 Но жената на Галаад му роди сино­ви. Кога пораснаа синовите од жената, таа го истера Ефтај, велејќи му: „Ти не си наследник на домот на нашиот татко, зашто си син на друга жена.“

3 И Ефтај избега од браќата свои во земјата Тов. Кај Ефтај се собраа тогаш безделници и одеа со него.

4 По извесно време Амонците влегоа во војна против Израел.

5 Во времето на војната на Амонците против Израел отидоа галаадските старешини да го доведат Ефтај од земјата Тов,

6 и му рекоа на Ефтај: „Дојди, стани ни војвода и ќе војуваме против Амонците.“

7 Ефтај им рече тогаш на галаадските старешини: „Нели ме намразивте и ме истеравте од домот на татко ми? Зошто дојдовте сега кај мене, кога сте во неволја?“

8 Галаадските старешини му одговорија на Ефтај: „За тоа дојдовме кај тебе сега, за да дојдеш со нас и да војуваш против Амонците и да бидеш кај нас кнез на сите жители галаадски.“

9 А Ефтај им одговори на галаадските старешини: „Ако ме вратите за да се борам против Амонците, и Господ ми ги предаде, ќе станам ли кај вас кнез?“

10 Галаадските старешини му рекоа на Ефтај: „Господ нека биде сведок меѓу нас дека ќе постапиме според зборот твој!“

11 Потоа Ефтај отиде со галаадските старешини, и народот го постави за свој поглавар и војвода. И Ефтај ги искажа сите свои зборови пред Господ што ги беше рекол во Мицпа.

12

И Ефтај испрати тогаш гласници кај амонскиот цар да каже: „Што бараш од мене, та си дошол кај мене да војуваш во земјата моја?“

13 А амонскиот цар им рече на Еф­таиевите гласници: „Кога Израел дојде од Египет, ја зазеде мојата земја од Арнон до Јавок и Јордан; затоа врати ми ја на мирен начин.“

14 Но Ефтај пак испрати гласници кај амонскиот цар

15 за да му кажат: „Вака вели Ефтај: Из­раел не ја зазеде земјата моавска и земјата амонска;

16 зашто, кога доаѓаше од Египет, Израел отиде во пустината кај Црве­ното Море и дојде во Кадис;

17 оттаму Израел испрати гласници кај едомскиот цар за да кажат: ‚дозволи ми да минам низ земјата твоја‘. Но едомскиот цар не се согласи; испрати и кај моавскиот цар, но и тој не се согласи. Затоа Израел остана во Кадис.

18 И тргна преку пустината, ја заобиколи земјата едомска и земјата моав­ска, и дојде до источната граница на моавската земја, и се смести од онаа страна на Арнон; но не влезе во пределите моавски, бидејќи Арнон е граница на Моав.

19 Но Израел испрати пратеници и кај Сихон, царот аморејски, царот од Есевон, и му рече: ‚дозволи ни да минеме преку твојата земја до нашето место.‘

20 Но Сихон не му дозволи на Израел да мине преку неговите предели, и го собра Сихон сиот народ свој, па постави логор во Јахца и се судри со Израел.

21 И Господ, Бог Израелов, го предаде Сихон и сиот негов народ во рацете на Израел, и тој ги испотепа; и завладеа Израел со целата земја на Аморејците, кои живееја во таа земја,

22 и тие завладеаја над сите предели аморејски, од Арнон до Јавок и од пустината до Јордан.

23 И така, Господ, Бог Израелов, ги изгони Аморејците пред народот Свој Израел, а ти сакаш да го завладееш?

24 Зарем ти не владееше со тоа што ти го дал во наследство Хамос, твојот бог? И ние владееме со сето она што ни го даде како наследство Господ, нашиот Бог.

25 Зар си ти подобар од Валак, синот на Ципор, царот моавски? Се карал ли тој со Израел или војувал ли против него?

26 Израел живее веќе триста години во Есевон и во неговите села, во Ароер и во неговите села, и во сите градови што се блиску до Арнон; зошто за тоа време не ги одзедовте?

27 Јас не сум виновен пред тебе, а ти ми правиш зло, тргнуваш во војна против мене. Господ нека биде судија меѓу синовите Израелови и Амонците.“

28 Но амонскиот цар не ги послуша зборовите на Ефтај, што тој му ги испрати.

29

И слезе врз Ефтај Духот Господов, и тој го премина Галаад и територијата на Манасија, се врати во Мицпа во Галаад, и од Мицпа отиде кај Амон­ците.

30 И Ефтај даде завет пред Господ, велејќи: „Ако ги предадеш Амонците во рацете мои,

31 тогаш, кога ќе се вратам со мир од Амонците, сѐ што ќе ми излезе во пресрет од вратата на домот мој, нека биде за Господ, и ќе го принесам како жртва сепаленица.“

32 Па отиде Ефтај кај Амонците да се бори против нив, и Господ му ги предаде во рацете негови;

33 и им нанесе многу голем пораз, и освои дваесет градови, расположени помеѓу Ароер, Минит и Авел-Кера­мим, и се смирија Амонците пред синовите Израелови.

34 Потоа дојде Ефтај во Мицпа, во домот свој, и ете, ќерка му излегува во пресрет со тимпани и оро: таа му беше единица; освен неа немаше друг син или ќерка.

35 Штом ја виде, ја раскина облеката своја и рече: „Ах, дете мое! Ти ме фрлаш во големи јадови: и ти си меѓу оние што го нарушија спокојството мое! Јас ја отворив устата своја пред Господ и не можам да ја одречам мојата заклетва.“

36 Таа му одговори: „Татко! Ти ја от­вори устата своја пред Господ и прави го она со мене што си го кажал со устата своја штом Господ се одмазди преку тебе на твоите непријатели, Амонците.“

37 И му рече на својот татко: „Но допушти ми го само уште ова: пушти ме за два месеца да отидам да се искачам на гората и да го исплачам моминството свое со другарките мои!“

38 Тој ѝ рече: „Оди!“ И ја пушти за два месеца. Таа отиде со другарките свои и го оплакуваше моминството свое во гората.

39 По два месеца таа се врати кај својот татко, и тој го изврши над неа заветот свој што го даде, и таа не позна маж. Оттогаш стана обичај во Израел,

40 секоја година ќерките Израелови да одат и да ја оплакуваат ќерката на галаадчанинот Ефтај, по четири дена во годината.

12

1

Луѓето од Ефремовото племе се собраа, дојдоа во Цафон и му рекоа на Ефтај: „Зошто отиде да војуваш против Амонците, а нас не нѐ повика со себе? Ние ќе го изгориме со оган домот твој со тебе.“

2 Ефтај им рече: „Јас и народот мој имавме со Амонците силни караници; јас ве повикав, но вие не ме спасивте од рацете нивни.

3 Откако увидов дека вие нема да ме спасите, го изложив животот на опасност и тргнав против Амонците, и Гос­под ги предаде во моите раце; зошто дојдовте сега да војувате против мене?“

4 Тогаш Ефтај ги собра сите галаад­ски жители и удри на Ефремците, и жителите галаадски ги испотепаа Еф­ремците, велејќи: „Вие сте бегалци Ефремови, а Галаад е помеѓу Ефрем и Манасија.“

5 И галаадчаните ги зазедоа јорданските премини од Ефремците, и кога некој од унесреќените Ефремци ќе речеше: „Дозволете ми да преминам“, жителите галаадски му велеа: „Нели си ти од Ефремовото племе?“ Тој ќе одговореше: „Не.“

6 Тие ќе му речеа: „Кажи шиболет“, а тој ќе рече: „Сиболет“, и не можеше никако правилно да го изговори. Тогаш тие го земаа и го заколуваа кај премините на Јордан. И во тоа време паднаа четириесет и две илјади луѓе од Ефре­мовото племе.

7 Ефтај беше судија над Израел шест години, и умре Ефтај, и беше погребан во еден од галаадските градови.

8

По него судија над Израел беше Есевон од Витлеем.

9 Тој имаше триесет синови, а триесет ќерки од домот свој омажи, додека триесет ќерки зеде однадвор за сино­вите свои, и беше судија над Израел седум години.

10 Есевон умре и беше погребан во Витлеем.

11 По него судија над Израел стана Елон од племето Завулоново; тој упра­вуваше со Израел десет години.

12 Умре и Завулонецот Елон и го погребаа во Ајалон, во земјата Заву­лонова.

13 По него беше судија над Израел Ав­дон, син на Хилел од Пиратон.

14 Тој имаше четириесет синови и триесет внуци, кои јаваа на седумдесет магариња; тој му судеше на Израел осум години.

15 И умре Авдон, синот на Хилел од Пиратон, и беше погребан во родниот град, во земјата Ефремова, во гората Амаликова.

13

1

Израеловите синови пак правеа зло пред Господ, и Господ ги предаде во рацете на Филистејците за време од четириесет години.

2 Во тоа време имаше еден човек од Цора, од Дановото племе, по име Ма­ној; жена му беше неплодна и немаше деца.

3 И ангел Господов ѝ се јави на жената и ѝ рече: „Ете, ти си неплодна и немаш деца; но ќе зачнеш и ќе родиш син;

4 затоа пази се, не пиј вино и друг алкохолен пијалак и не јади ништо нечисто;

5 зашто, ете, ќе зачнеш и ќе родиш син, и брич нема да ја допре главата негова, зашто од самата мајчина утроба тоа младенче ќе биде назир Божји, и ќе почне да го спасува Израел од рацете на Филистејците.“

6 Жената дојде и му кажа на мажот свој, велејќи: „Човек Божји дојде кај мене, и лицето му беше како лице на ангел Божји, многу страшно; јас не го прашав од каде е, и тој не ми го кажа името свое;

7 тој ми рече: ‚ете, ќе зачнеш и ќе родиш син; затоа не пиј вино и друг алкохолен пијалак и не јади ништо нечисто, бидејќи детето од самата мај­чина утроба па до смртта своја ќе биде посветено на Бога.‘“

8 И Маној Му се помоли на Господ и рече: „Господи! Нека дојде пак кај нас човекот Божји што си го испратил, и нека нѐ научи како да постапиме со детето што ќе се роди.“

9 Бог ја слушна молитвата на Маној, и ангелот Божји пак дојде кај жената, кога таа беше во полето, а Маној, мажот нејзин, не беше со неа.

10 Жената во тој момент потрча и му јави на мажот свој и му рече: „Ете, ми се јави човекот, кој порано дојде кај мене.“

11 Маној стана и тргна со жена си, и дојде кај оној човек и му рече: „Ти ли си човекот што говорел со оваа жена?“ И тој рече: „Јас.“

12 И рече Маној: „И така, нека се исполни зборот твој, но како да постапуваме со тоа дете, и што да пра­виме со него?“

13 Ангелот Господов му кажа на Маној: „Нека се чува тој од сѐ она, за кое ѝ говорев на жената;

14 нека не јаде ништо од она што лозата го раѓа; нека не пие вино и друг алкохолен пијалак, да не јаде ништо нечисто и да внимава на сѐ што ѝ заповедав.“

15 А Маној му рече на ангелот Господов: „Дозволи ми да те задржам, додека да зготвиме јаре.“

16 Ангелот Господов му рече на Маној: „И да ме задржиш, јас нема да јадам твој леб; ако, пак, сакаш да Му принесеш жртва на Господ, принеси Му.“ Маној не знаеше дека е тоа ангел Господов.

17 Маној пак го праша ангелот Гос­подов: „Како ти е името, за да те про­славам, кога ќе се исполни зборот твој.“

18 Ангелот Господов му одговори: „Зошто прашуваш за името мое? Тоа е чудно.“

19 И го зеде Маној јарето и лебниот принос и Му ги принесе на Господ врз камен. И Тој изврши чудо, кое го видоа Маној и неговата жена.

20 Кога почна пламенот да се издига од жртвеникот кон небото, ангелот Господов се издигна во жртвениот пламен. Откако го видоа тоа, Маној и жената негова паднаа ничкум на земјата.

21 И ангелот Господов стана невидлив за Маној и жената негова. Тогаш Маној дозна дека тоа беше ангел Господов.

22 И ѝ рече Маној на жената своја: „Бездруго ќе умреме, бидејќи Го ви­довме Бога.“

23 Жената му рече: „Ако Господ са­каше да нѐ умртви, не би примил од рацете наши жртва сепаленица и лебен принос, и не би ни го покажал сето она, а сега не би ни го открил ова.“

24 И жената роди син и го нарече со името Самсон. И детето растеше, и Гос­под го благословуваше.

25 И Духот Господов почна да дејствува во него во Дановиот логор, меѓу Цора и Ештаол.

14

1

И отиде Самсон во Тимна и таму виде мома од филистејските ќер­ки.

2 Тогаш тој отиде и им јави на татко си и на мајка си и рече: „Видов во Тим­на девојка од филистејските ќерки; земете ми ја за жена.“

3 Татко му и мајка му рекоа: „Зар нема мома меѓу ќерките на браќата твои и во сиот народ, па одиш да земеш жена од необрезаните Филистејци?“ А Самсон му одговори на татко си: „Неа земи ми ја за жена, бидејќи таа ми се свиде.“

4 Татко му и мајка му не знаеја дека тоа е од Господ, и дека тој бара изговор да им се одмазди на Филистејците; во тоа време Филистејците владееја над Израел.

5 И отиде Самсон со татко си и мајка си во Тимна, и кога се приближуваа до лозјата на Тимна, ете еден млад лав, рикајќи му доаѓаше во пресрет.

6 И Духот Господов слезе врз него, и тој го раскина лавот како јаре; а во раката негова немаше ништо. И не им кажа на татко си и на мајка си што направи.

7 И дојде и поразговара со девојката, и таа му се допадна на Самсон.

8 По неколку дена, тој пак отиде, за да ја земе, и наврати да го види трупот на лавот, и ете, рој пчели на трупот од лавот и мед.

9 Тој зеде од медот во рацете свои, тргна и јадеше по патот; и кога дојде кај татко си и мајка си, им даде и ним, и тие јадеа; но не им кажа дека тој мед го зел од трупот на лавот.

10

Дојде и татко му кај девојката, и таму Самсон приреди гозба, како што обично прават младоженците.

11 И штом го видоа таму, избраа трие­сет свадбени другари, кои ќе бидат кај него.

12 И им рече Самсон: „Ќе ви поставам една гатанка: ако ми ја одгатнете во текот на седум дена додека трае гозбава и ја погодите точно, ќе ви дадам три­есет кошули и триесет промени;

13 ако, пак, не можете да ја одгатнете, вие ќе ми дадете триесет кошули и триесет промени.“ Тие му рекоа: „Пос­тави ја гатанката, да ја чуеме.“

14 И им рече: „Од јадачот излезе јадење, и од силниот излезе слатко.“ И три дена не можеа да ја одгатнат га­танката.

15 На седмиот ден тие ѝ рекоа на Самсоновата жена: „Премисли го ма­жот твој, да ни ја одгатне гатанката; инаку ќе те изгориме со оган тебе и домот на таткото твој; зар нѐ поканивте да нѐ ограбите.“

16 И плачеше пред Самсон жената негова, велејќи: „Ти ме мразиш и не ме сакаш; ти им зададе гатанка на синовите на мојот народ, а мене не ми ја одгатнуваш.“ Тој ѝ рече: „На татко ми и на мајка ми јас не им ја одгатнав, на тебе ли да ти ја кажам?“

17 И плачеше таа пред него седум дена, додека траеше гоштевањето нивно. Најпосле на седмиот ден тој ѝ ја одгатна, бидејќи таа упорно го молеше. А таа им ја кажа гатанката на синовите на нејзиниот народ.

18 И на седмиот ден пред зајдисонце му рекоа граѓаните: „Што е послатко од мед, и што е посилно од лав?“ Тој им рече: „Да не бевте орале со мојата јунечка, немаше да ја одгатнете гатан­ката моја.“

19 И Духот Господов слезе врз него, и тој отиде во Ашкелон, каде што уби триесет мажи, ги соблече од нив алиш­тата, им ги даде промените на оние што ја беа одгатнале гатанката; и се расрди многу, па отиде во куќата на таткото свој.

20 А жената на Самсон му ја дадоа на неговиот свадбен другар, кој му беше пријател.

15

1

По неколку дена, по жетвата на пченицата, дојде Самсон да се види со жена си, донесувајќи со себе едно јаре; и кога рече: „Ќе влезам кај жена ми во спалната“, татко ѝ не му дозволи да влезе.

2 И рече татко ѝ: „Јас помислив дека ти си ја намразил, па ја дадов на пријателот твој; ете, помалата сестра е поубава од неа; таа нека биде твоја на­место неа.“

3 Тогаш Самсон рече: „Сега ќе бидам невин пред Филистејците, ако им сто­рам зло.“

4 И отиде Самсон и улови триста ли­си­ци и, откако зеде факли, ги врза опашка за опашка и врза по еден факел меѓу две опашки;

5 ги запали факлите, и ги пушти лисиците во посевите филистејски, та ги изгоре крстиците од снопје и неожнеаното жито, и лозјата и маслиновите градини.

6 И се прашуваа Филистејците: „Кој го направи тоа?“ И рекоа: „Самсон, зетот на тимнатеецот, бидејќи тој му ја одзеде жената и ја даде на другарот негов.“ Тогаш Филистејците отидоа и ја изгореа со оган неа и татко ѝ.

7 Самсон им рече: „Иако го сторивте тоа, јас пак ќе ви се одмаздам и само тогаш ќе се успокојам.“

8 И тој им ги скрши колената до бедрата, и отиде па заседна во пештерата кај карпата Етам.

9

Тогаш тргнаа Филистејците и пос­тавија логор во Јудеја, и се раширија дури до Лехи.

10 А жителите на Јудеја запрашаа: „Зошто излеговте против нас?“ Тие од­го­ворија: „Дојдовме да го врземе Сам­сон за да постапиме со него онака како што тој постапи со нас.“

11 И три илјади мажи Јудејци отидоа до пештерата кај карпата Етам и му рекоа на Самсон: „Зар не знаеш дека Филистејците владеат над нас? Што ни направи?“ Тој им одговори: „Како што постапија тие со мене, така постапив и јас со нив.“

12 Тие му рекоа: „Дојдовме да те вр­земе, за да те предадеме во рацете на Филистејците.“ А Самсон им рече: „За­кол­нете се дека нема да ме убиете.“

13 Тие му одговорија: „Не, ние само ќе те врземе и ќе те предадеме во рацете нивни, а што се однесува до убивањето, нема да те убиеме.“ И го врзаа со две нови јажиња и го одведоа од пештерата.

14 Кога се приближи до Лехи, Филис­тејците го пресретнаа со радосно ви­кање. И Духот Господов слезе врз него, и јажињата на рацете негови станаа како изгорен лен, и врските паднаа од рацете негови.

15 Па најде сѐ уште пресна магарешка челуст, ја протегна раката, ја зеде и уби со неа илјада мажи.

16 И рече Самсон: „Со магарешка че­луст убив купишта, со магарешка че­луст убив илјада мажи.“

17 Откако го рече тоа, ја фрли челуста од раката своја и го нарече тоа место: „Рамат-Лехи .“

18 Тогаш почувствува силна жед; викна кон Господ и рече: „Ти го изврши со раката на Твојот слуга ова големо избавување; но сега ќе умрам ли од жед или ќе паднам во рацете на необреза­ните.“ ­

19 И Бог ја расцепи карпата во Лехи, и потече вода од неа. Тој се напи, духот му се поврати и оживе; затоа беше наречено тоа место: „Ен-Коре“ што е во Лехи и до ден-денес.

20 И тој беше дваесет години судија над Израел за време на владеењето на Филистејците.

16

1

Потоа Самсон дојде во Газа; таму виде една блудница и влезе кај неа.

2 Им јавија на жителите од Газа: „Самсон дојде овде.“ И обиколуваа, го чекаа цела ноќ кај градските порти и се криеја цела ноќ, велејќи: „До осамнување ќе чекаме и ќе го убиеме.“

3 А Самсон спиеше до полноќ; потоа на полноќ тој стана и градските порти со двата довратника, ги крена заедно со диреците, ги стави на грб и ги однесе на врвот од гората, која е на патот за Хеврон.

4

Потоа тој засака една жена, која живееше во долината Сорек; името ѝ беше Далила.

5 Дојдоа кај неа филистејските кнезови и ѝ рекоа: „Запрашај го и дознај во што му е големата сила, и како да го надмудриме за да го врземе и да го смириме; ние, пак, ќе ти дадеме за тоа секој по илјада и сто шекели сребро.“

6 Тогаш Далила го праша Самсон: „Кажи ми, во што ти е големата сила, и со што би можеле да те врзат, за да те смират?“

7 Самсон ѝ одговори: „Ако ме врзат со седум сурови жили, уште неисушени, јас ќе станам бессилен и ќе бидам како другите луѓе.“

8 И ѝ донесоа филистејските кнезови седум сурови жили, уште неисушени, и таа го врза со нив.

9 Во тоа време еден од нив седеше сокриен во спалната нејзина; и таа рече: „Самсоне, Филистејците идат против тебе.“ Тој ги раскина жилите, како што се раскинува коноп кога ќе го гори оган. И не се дозна за силата негова.

10 И Далила му рече на Самсон: „Ете, ти ме измами и ми кажа лага; кажи ми сега, со што можат да те врзат?“

11 Тој ѝ одговори: „Кога би ме врзале со нови јажиња, кои не биле употребе­ни, јас би станал бессилен и ќе бидам како другите луѓе.“

12 Далила зеде нови јажиња, го врза и му рече: „Самсоне, Филистејците доа­ѓаат против тебе.“ Во тоа време еден од нив седеше сокриен во спалната. И тој ги скина јажињата од рацете свои како конци.

13 И Далила пак му рече на Самсон: „Ти сѐ ме мамиш и ми говориш лага; кажи ми, со што можат да те врзат?“ Тој одговори: „Ако привиеш седум перчиња од косата на главата моја, на вратило и ги забиеш со колец на камен јас ќе бидам бессилен како другите луѓе.“

14 И кога тој заспа, Далила зеде седум перчиња од косата на главата негова, ги приви на вратилото и со колец ги притегна на камен и му рече: „Филис­тејците одат против тебе, Самсоне!“ Тој се разбуди од сонот и го извлече кросното сплеткано од основата и вратилото.

15 И Далила тогаш му рече: „Зошто зборуваш ‚те сакам‘, а срцето твое не е со мене? Ете, ме измами трипати и не ми кажа, во што е твојата голема сила.“

16 И бидејќи таа го вознемируваше со зборовите свои секој ден и го мачеше, душата негова му се натажи до смрт.

17 И тој ѝ го откри целото свое срце, велејќи ѝ: „Бербер не се допрел до гла­вата моја, зашто јас сум назир Божји од мајчината си утроба: ако ме истриже некој, ќе ме напушти силата моја; јас ќе ослабам и ќе бидам како другите луѓе.“

18 Далила, откако виде дека тој ѝ го откри целото срце свое, испрати и ги повика филистејските кнезови, велејќи им: „Дојдете сега; тој ми го откри целото срце свое.“ И тие дојдоа кај неа и донесоа сребро во рацете свои.

19 И Далила го успа на колената свои, па повика еден човек, та му заповеда да ги истриже седумте плетенки на главата негова. И тој почна да ослабува, и силата негова го напушти.

20 Таа тогаш рече: „Филистејците до­аѓаат против тебе, Самсоне!“ Тој се разбуди од сонот свој и рече: „Ќе одам, како и порано, и ќе се ослободам.“ Но не знаеше дека Господ отстапил од него.

21 Филистејците го фатија и му ги извадија очите, го доведоа во Газа, го оковаа со две бакарни вериги и го тераа да меле жито во затворот.

22 Меѓутоа, косата на главата негова, откако беше истрижен, почна пак да расте.

23

Филистејските кнезови се собраа, за да принесат голема жртва на Дагон, својот бог, и да се провеселат, па рекоа: „Нашиот бог го предаде во рацете наши нашиот непријател Самсон.“

24 Исто така и народот, откако виде, го прославуваше својот бог, велејќи: „Нашиот бог ни го предаде во рацете наши непријателот наш и пустошникот на земјата наша, кој порази многумина од нас.“

25 А кога се развесели срцето нивно, рекоа: „Повикајте го Самсон за да нѐ развесели.“ И го повикаа Самсон од затворот, и тој ги веселеше и го ставија меѓу два столба.

26 И Самсон му рече на момчето што го водеше за рака: „Дозволи ми да ги напипам столбовите, врз кои се крепи домот, и да се потпрам на нив.“

27 А домот беше полн со мажи и жени: таму беа сите филистејски кнезови, и на покривот имаше до три илјади мажи и жени, кои гледаа во Самсон како ги веселеше.

28 Повика Самсон кон Господ и рече: „Господи Боже, спомни си за мене и поддржи ме само сега, о Боже, за да им се одмаздам веднаш на Филистејците за двете очи мои.“

29 И ги помести Самсон од местото двата средни столба, врз кои се крепеше домот, откако налегна врз нив, на едниот со десната рака, а на другиот со левата.

30 И Самсон рече: „Умри, душо моја, со Филистејците!“ И притисна со сета сила, и домот се урна врз кнезовите и врз сиот народ што беше со него. И умрените што тој ги уби при смртта своја, беа повеќе, отколку што беше умртвил во текот на целиот свој живот.

31 И дојдоа браќата негови и целиот негов татков дом, го зедоа, па отидоа и го погребаа меѓу Цора и Ештаол, во гробот на татко му Маној. Тој беше судија над Израел дваесет години.

17

1

Имаше еден човек од Ефремовата Гора, по име Миха.

2 Тој ѝ рече на мајка си: „Илјада и сто шекели што ти беа украдени и за кои ти изрече пред мене проклетство, тоа сребро е кај мене, јас го зедов.“ Мајка му рече: „Благословен нека биде синот мој пред Господ!“

3 И тој ги врати на мајка си илјадата и сто шекели сребро. И мајка му рече: „Тоа сребро го посветив од себе на Господ за мојот син за да направи од него идол и излеана статуа, и така, ти го давам.“

4 Но тој ѝ го врати среброто на мајка си. Мајка му зеде двеста шекели сребро и ги даде на леарот. Тој направи од нив идол и излеа статуа, која стоеше во домот на Миха.

5 И така, Миха имаше дом Божји. И направи тој ефод и серафим и посвети еден од синовите свои за да му биде свештеник.

6 Во тие денови Израел немаше цар; затоа секој го правеше она што го сметаше за право.

7 Тогаш живееше таму еден млад човек, левит, од Витлеем Јудејски, од Јудиното колено;

8 тој човек излезе од градот Витлеем Јудејски, од Јудиното колено за да се насели како придојден каде што ќе најде погодно место, и, како што одеше по патот, дојде до Ефремовата Гора, до домот на Миха.

9 И Миха го запраша: „Од каде доаѓаш?“ А тој му одговори: „Јас сум левит од Витлеем Јудејски и одам да се населам, каде што ќе најдам погодно место.“

10 А Миха му рече: „Остани кај мене и биди ми татко и свештеник; ќе ти давам годишно по десет шекели сребро, потребната облека и исхрана.“

11 Левитот се согласи да остане кај оној човек, и тоа момче му беше како син.

12 Миха го посвети левитот, и тој момок му беше свештеник и живееше во домот на Миха.

13 И Миха си рече: „Сега знам дека Господ ќе ми прави добро, зашто имам левит свештеник.“

18

1

Во тие денови Израел немаше цар; и во тоа време, пак, Дановото племе си бараше дел, каде да се насели, зашто дотогаш не му беше паднал полн дел меѓу израелските племиња.

2 И Дановите синови испратија од племето свое петмина храбри мажи, од Цора и од Ештаол, за да ја прегледаат земјата и да ја испитаат, и им рекоа: „Одете, проучете ја земјата!“ Тие дојдоа во Ефремовата Планина, близу до домот на Миха, и таму ноќеваа.

3 Откако влегоа во домот на Миха, тие го познаа гласот на младиот левит, влегоа таму и го прашаа: „Кој те доведе овде? Што правиш тука? Зошто си овде?“

4 Тој им одговори: „Така и така на­прави за мене Миха, ме најми, и јас сум му свештеник.“

5 Тие тогаш му рекоа: „Прашај Го Господ Бог за да знаеме, успешен ли ќе биде патот наш, по кој сме тргнале.“

6 Свештеникот им рече: „Одете со мир; пред Господ е патот ваш, по кој сте тргнале.“

7 И петмината мажи тргнаа, и дојдоа во Лаис, и видоа дека тамошниот народ живее спокојно, според обичајот на сидонците, дека е тих и безгрижен, и дека нема во оваа земја, кој да онеправда во нешто, или да има власт: тој народ живееше далеку од сидонците и со никого немаа никаква работа.

8 И кога се вратија кај браќата свои во Цора и Ештаол, и браќата нивни ги запрашаа: „Што направивте?“

9 Тие одговорија: „Станете да одиме против нив; ние ја видовме земјата, таа е многу убава. Што, вие се двоумите? Не задржувајте се и тргнете да ја завладееме таа земја;

10 а кога ќе тргнете, ќе дојдете кај еден народ безгрижен, и таа земја е широка; Бог ја предава во ваши раце; местото е такво што нема скудности во нешто што дава земјата.“

11 И тргнаа оттаму, од Цора и од Еш­таол, шестотини мажи од Дановото племе вооружени.

12 Тие тргнаа и поставија логор во Кирјат-Јарим, во Јудеја. Затоа и до денес она место го нарекуваат Данов логор. Тој е од онаа страна на Кирјат-Јарим.

13 Оттука тие тргнаа кон Ефремовата Планина и дојдоа кај домот на Миха.

14 И петмината мажи што беа оделе да ја прегледаат земјата докај Лаис, им рекоа на браќата свои: „И дали знаете дека во еден од тие домови има ефод, серафим, идол и излеана статуа? И така, помислете што да се прави.“

15 И навратија таму и влегоа во домот на младиот левит, во домот на Миха, и го поздравија.

16 А шестотините Данови синови, воо­ружени, стоеја кај вратата.

17 Петмината, пак, мажи што беа оделе да ја обиколат земјата, отидоа, влегоа таму, го зедоа идолот и ефодот, серафимот и излеаната статуа. А свеш­теникот стоеше кај вратите со шестотините души, вооружени.

18 Кога влегоа во домот на Миха и го зедоа идолот, ефодот, серафимот и излеаната статуа, свештеникот им рече: „Што правите?“

19 Тие му одговорија: „Молчи, стави ја раката на устата своја и оди со нас и биди ни татко и свештеник; подобро ли ти е да бидеш свештеник во домот на еден човек, отколку да бидеш свеш­теник во Израелово племе и род?“

20 Свештеникот се зарадува, го зеде ефодот, серафимот и идолот, и тргна со народот.

21 Тие свртеа и тргнаа, и ги испратија напред децата, добитокот и тешките предмети.

22 Кога се оддалечија од домот на Миха, жителите, соседи на Миховиот дом, се собраа и се втурнаа по Дановите синови

23 и викаа по Дановите синови. Да­новите синови се свртеа и му рекоа на Миха: „Што ти е, што викаш толку?“

24 Миха одговори: „Ми ги зедовте бо­говите што бев ги направил, и свеш­теникот, и си заминавте. Што ми остана уште, па велите: што ти е?“

25 А Дановите синови му рекоа: „Да не се чуе гласот твој повеќе, инаку, не­кој од нас, ако се налути, ќе те нападне, и ти ќе си ја загубиш душата своја и челадта своја.“

26 И Дановите синови тргнаа по па­тот; а Миха, откако виде дека се тие посилни од него, си тргна назад и се врати во домот свој.

27

А тие откако го зедоа она што го беше направил Миха, и свештеникот, кој беше со него, отидоа во Лаис против спокојниот и безгрижен народ, и го поразија со меч, а градот го изгореа со оган.

28 Немаше кој да помогне, зашто тој беше оддалечен од Сидон и со никого немаше работа. Тој град се наоѓаше во долината што е близу до Бет-Рехов. И изградија одново град и се населија во него.

29 Тие го нарекоа градот со името Дан, според името на нивниот предок Дан, Израеловиот син; а порано тој град се викаше Лаис.

30 И Дановите синови си поставија идол; Јонатан, пак, синот на Гершом, Манасиев син, тој и синовите негови, беа свештеници во Дановото племе сѐ до денот, кога жителите на онаа земја се преселија;

31 и си имаа идол што беше направен од Миха, за сето време, додека домот Божји се наоѓаше во Силом.

19

1

Во она време, кога Израел немаше цар, имаше еден левит, кој како придојден живееше во Ефре­мовата Планина. Тој си зеде наложница од Витлеем Јудејски.

2 Но наложницата негова се скара со него и си отиде во домот на татко ѝ, во Витлеем Јудејски, и остана таму четири месеци.

3 Мажот ѝ тргна да оди кај неа за да ја замоли и да ја врати назад. Со него беше слугата негов и две магариња. Таа го воведе во татковиот дом.

4 Тестот негов, таткото на таа млада жена, откако го виде, го пресретна радосно и го задржа. И тој престојуваше кај него три дни: јадеа, пиеја и ноќеваа таму.

5 На четвртиот ден станаа рано, стана и тој за да си оди. И таткото на младата жена му рече на зетот свој: „Пот­крепи го срцето свое со залак леб, и потоа ќе тргнете.“

6 Тие останаа, и двајцата заедно јадеа и пиеја. И таткото на таа млада жена му рече на тој човек: „Остани уште една ноќ, и развесели се!“

7 Човекот беше станал за да си оди, но тестот го наговори и тој пак ноќеваше таму.

8 На петтиот ден изутрината тој стана за да си оди. А таткото на младата жена рече: „Поткрепи си го срцето свое, и почекајте, додека да измине денот.“ И јадеа двајцата.

9 И стана човекот да си оди, со на­ложницата негова и неговиот слуга. И тестот негов, таткото на младата жена, му рече: „Еве, почна да се стемнува, ноќевајте, ве молам, денот е на свр­шу­вање, ноќевај тука, развесели се; утре рано ќе тргнете на пат, и ќе си одиш во домот свој!“

10 Но мажот не се согласи да ноќева, стана и тргна; и наближи до Јевус, кој е сега Ерусалим, со двете натоварени магариња и наложницата со него.

11 Кога беа близу до Јевус, денот веќе беше изминал. И слугата му рече на господарот свој: „Да навратиме во овој јевусиски град и да ноќеваме во него.“

12 Господарот му одговори: „Не, нема да одиме во град на туѓинци, кои не се од синовите Израелови, а ќе појдеме во Гива.“

13 И му рече на слугата свој: „Оди да стигнеме до едно од местата на Гива и ќе ноќеваме во Гива или во Рама.“

14 Па тргнаа, и одеа, а сонцето зајде близу до Гива Венијаминова.

15 И тие навратија таму, за да одат да ноќеваат во Гива. Откако влезе, тој седна на градскиот плоштад, но никој не ги покани во домот свој да ноќеваат.

16 И ете, еден старец се враќаше вечерта од полска работа; тој беше ро­дум од Ефремовата Планина и живее­ше како придојден во Гива. Жителите, пак, од тоа место беа Венијаминови синови.

17 Кога ги крена очите, тој виде на градскиот плоштад патник. И старецот запраша: „Каде одиш и од каде доа­ѓаш?“

18 Тој му одговори: „Од Витлеем Ју­дејски одиме во Ефремовата Планина, од каде што сум јас; отидов во Витлеем Јудејски, а сега одам кон домот свој; и никој не ме поканува во својот дом;

19 си имаме и слама и храна за своите магариња; исто така има и леб и вино за мене и за мојата жена и за овој човек, кој ме придружува мене, твојот слуга; од ништо немаме потреба.“

20 Старецот му рече: „Биди спокоен; каква потреба и да имаш, јас ќе се погрижам, само на улица не ноќевај.“

21 И го одведе во домот свој и им даде храна на магарињата негови, а самите тие си ги измија нозете, јадеа и пиеја.

22 Додека се веселеа, ете, градските жители, развратници, ја опколија ку­ќата, зачукаа на вратата и му говореа на старецот, стопанот на куќата: „Изведи го човекот, кој влезе во куќата твоја за да имаме однос со него.“

23 Стопанот на куќата излезе пред нив и им рече: „Не, браќа мои, не правете зло, кога тој човек влегол во куќата моја, не правете го тоа безумие;

24 еве, јас имам ќерка девица, а тој има наложница, ќе ги изведам, осра­мете ги и правете со нив, сѐ што ви е мило; а со тој човек не правете го тоа безумие.“

25 Но тие не сакаа да го слушаат. Тогаш мажот ја зеде својата наложница и ја изведе кај нив на улица. Тие ја познаа и ја злоставуваа цела ноќ до утрината. И ја пуштија во зората.

26 И во зората дојде жената, падна пред куќната врата на човекот, кај кого беше господарот нејзин, и лежеше до осамнување.

27 Господарот нејзин стана утрината, ја отвори куќната врата и излезе за да тргне на пат; и ете, наложницата негова лежи пред куќната врата, со рацете на прагот.

28 Тој ѝ рече: „Стани, ќе одиме!“ Но одговор немаше. Тој ја стави на магарето, стана и замина за местото свое.

29 Кога дојде во домот свој, зеде нож, ја фати својата наложница, ја пресече по деловите на телото нејзино на два­наесет делови и ги испрати по сите краеви на Израел.

30 И им рече на луѓето што ги ис­прати: „Така зборувајте по сиот Из­раел: Дали се случило или сте виделе вакво нешто досега од денот кога Израеловите синови излегоа од египетската земја? Затоа размислете за тоа, посоветувајте се и кажете!“

20

1

Тогаш излегоа сите синови Израелови, и се собра целата заедница како еден човек од Дан до Вирсавија и од Галаадската земја пред Господ во Мицпа.

2 Се собраа старешините на сиот на­род, сите племиња Израелови, во собра­нието на народот Божји, — четиристотини илјади пешаци мечоносци.

3 А Венијаминовите синови слушнаа дека синовите Израелови дошле во Мицпа. И Израеловите синови запра­шаа: „Кажете, како станало тоа зло?“

4 Левитот, мажот на убиената жена, одговори и рече: „Дојдов со својата на­ложница да ноќевам во Гива Венијами­нова;

5 и се кренаа против мене жителите на Гива и преку ноќта ја опколија заради мене куќата; мене сакаа да ме убијат, а мојата наложница ја силуваа, така што таа умре;

6 јас ја зедов наложницата своја, на парчиња ја исеков и ја испратив во сите краеви на наследството Израелово, бидејќи тие извршија незаконито и срамно дело во Израел;

7 ете, сите вие, синови Израелови, разгледајте го тоа дело и решете тука.“

8 И се крена сиот народ како еден човек и рече: „Никој нема да отиде во шаторот свој и никој нема да се врати во домот свој.

9 А еве што ќе направиме сега со Гива: да фрлиме ждрепка

10 и ќе избереме по десет мажи на сто од сите Израелови племиња, по сто на илјада и по илјада на десет илјади за да донесат храна за народот, кој ќе тргне против Гива Венијаминова, за да ја казни за срамот што го изврши против Израел.“

11 И сите Израелци се собраа против градот еднодушно, како еден човек.

12 И Израеловите племиња испратија луѓе да му кажат по целото Венија­ми­ново племе: „Каква гнасотија е изврше­на кај вас!

13 А сега, предајте ги тие развратници што се во Гива; ние ќе ги убиеме и ќе го искорениме злото од Израел.“ Но синовите Венијаминови не сакаа да го послушаат гласот на браќата свои, синовите Израелови.

14 И синовите Венијаминови од гра­довите се собраа во Гива, за да тргнат во војна против синовите Израелови.

15 А во оној ден Венијаминовите синови што се беа собрале од градовите свои, се изброија дваесет и шест илјади мажи мечоносци; освен тоа од жите­лите на Гива имаше одбрани на број седумстотини.

16 Во сиот тој народ имаше седумстотини меѓу одбраните мажи, кои беа леваци, и сите тие фрлаа камења со праќи, без да погрешат.

17 А Израелците, без Венијаминовите синови, броеја четиристотини илјади души мечоносци; сите тие беа способни за војна.

18 Тогаш Израеловите синови станаа и отидоа во Божјиот дом и Го запрашаа Бога: „Кој од нас прв ќе тргне во бој против синовите Венијаминови?“ И Господ одговори: „Јуда прв нека оди.“

19 Утрината станаа синовите Израе­лови и се распоредија на табори пред Гива;

20 и излегоа Израелците за борба против Венијамин и се наредија синовите Израелови во бојни редови близу до Гива.

21 Тогаш излегоа од Гива и синовите Венијаминови и во тој ден убија дваесет и две илјади Израелци.

22 Но, народот израелски се созеде и пак се нареди за борба на истото место, каде што беше претходниот ден.

23 И отидоа синовите Израелови пред Господ и плачеа до вечерта, па Го прашаа Господа: „Да влеземе ли пак во борба со синовите на нашиот брат Венијамин?“ Господ им рече: „Одете против него!“

24 И вториот ден Израеловите синови пак настапија против синовите на Венијамин.

25 Во тој ден излезе и Венијамин од Гива и беа убиени од синовите Израе­лови уште осумнаесет илјади души мечоносци.

26 Тогаш сите Израелови синови и сиот народ тргнаа и дојдоа во Божјиот дом, па седеа таму и плачеа пред Господ, постеа целиот ден до вечерта и Му принесоа на Бога сепаленици и жртви за мир.

27 И Го прашаа синовите Израелови Господа, — во тоа време ковчегот на заветот беше таму, —

28 и Финес, синот Елеазаров, син Аронов, стоеше пред него: „Дали да излеземе пак против нашиот брат Вени­јамин или не?“ Господ им рече: „Одете! Утре ќе го предадам во вашите раце.“

29 Тогаш Израел постави заседа околу Гива.

30 На третиот ден излегоа синовите Израелови против синовите на Венија­мин, па, како и порано, се наредија за борба против Гива.

31 Венијаминовите синови излегоа против народот и се оддалечија од гра­дот, и почнаа, како порано, да убиваат од народот по патиштата, од кои еден води за Ветил, а друг во Гива, преку полето, и убија до триесет души Изра­елци.

32 И Венијаминовите синови си рекоа: „Тие паѓаат пред нас како порано.“ А Израеловите синови си рекоа: „Да бегаме од нив и да ги одвлечеме од градот на патот.“

33 Тогаш сите Израелци станаа од местото свое и се наредија во Ваал-Та­мар. А Израеловата заседа се спушти од местото свое од западната страна на Гива.

34 И се собраа против Гива десет илјади души одбрани од сиот Израел, и почна жестока борба. Но Венијамино­вите синови не знаеја дека ќе ги снајде зло,

35 и Господ го разби Венијамин пред Израел, и Израелците кутнаа во тој ден од синовите Венијаминови дваесет и пет илјади и сто души вооружени со мечеви.

36 Кога Венијаминовите синови по­мис­лија дека се совладани од Израел­ците, кои им направија место, бидејќи Изра­елците се надеваа на заседата, што ја беа поставиле близу до Гива,

37 заседата побрза и се спушти кон Гива, — влезе и го порази со меч целиот град.

38 Израелците си беа договориле знак со заседата, да нападнат, кога ќе се крене дим од градот.

39 И така, кога Израелците отстапија од местото на борбата, и Венијамин почна да поразува и кутна до триесет души Израелци, велејќи: „Пак паѓаат пред нас, како и во поранешните судири“,

40 тогаш почна да се издига од градот дим како столб. Венијамин погледна назад, и ете, од целиот град излегува дим кон небото.

41 И Израелците се вратија, а Вени­јамин се уплаши, бидејќи виде дека го снашло зло.

42 И избегаа синовите Венијаминови од Израелците по патот кон пустината, но беа следени со колеж, и оние што излегуваа од градовите, таму ги убиваа;

43 го опколија Венијамин и го гонеа без почивка и го поразуваа до самата источна страна на Гева.

44 И од синовите Венијаминови паднаа осумнаесет илјади души, силни мажи.

45 А од другите што се свртеа и се спуштија спрема пустината, кон карпата Римон, насобраа пет илјади и ги гонеа дури до Гидом, и од нив убија две илјади души.

46 Сите, пак, Венијаминови синови, паднати тој ден, беа дваесет и пет илјади души, вооружени со мечеви, сите беа силни мажи.

47 Другите се свртеа и избегаа во пустината, накај карпата Римон, шестотини души и таму останаа четири месеци.

48 А Израелците се вратија кај си­новите Венијаминови и ги поразија со меч, и луѓето од градот, и добитокот, и сѐ што имаше останато, и со оган ги изгореа сите градови што се наоѓаа по патот.

21

1

И се заколнаа Израелците во Мицпа, велејќи: „Никој од нас да не ја дава ќерка си на Венијаминовите синови за жена!“

2 И народот дојде во Божјиот дом, седеа таму до вечерта пред Бога, кренаа голем писок, силно плачеа

3 и велеа: „Господи, Боже Израелов, зошто се случи ова во Израел, па сега изчезна едно племе во Израел.“

4 На другиот ден народот порани, и подигна таму жртвеник и принесоа жртви сепаленици, и жртви за мир.

5 И рекоа синовите Израелови: „Кој уште од сите Израелови племиња не дошол на собранието пред Господ?“ Зашто голема клетва беше изречена пред оние што не беа дошле пред Господ во Мицпа, и беше речено, дека тие ќе бидат предадени на смрт.

6 И синовите Израелови се смилија над братот свој Венијамин и рекоа: „Денес се истреби едно племе од Израел;

7 што да направиме за жени на останатите од нив, кога се заколнавме во Господ дека нема да им ги даваме ќерките свои за жени?“

8 И рекоа: „Има ли некое од племињата Израелови, кое не е дојдено пред Господ во Мицпа?“ И се покажа дека од Јавеш Галаадски никој не дошол на собранието пред Господ.

9 Го прегледаа народот, и ете, немаше ни еден од жителите на Јавеш Гала­адски.

10 И општеството испрати таму два­наесет илјади души, и им дадоа заповед, велејќи: „Одете и поразете ги со меч жителите на Јавеш Галаадски, и жените и децата;

11 и еве што ќе направите: ‚Секој маж и секоја жена што познава машко легло, убијте ги.‘“

12 И најдоа меѓу жителите на Јавеш Галаадски четиристотини моми што не познале машко легло, и ги доведоа во логорот кај Силом, кој е во хананската земја.

13 Тогаш целото општество испрати луѓе да разговараат со синовите Вени­јаминови, кои беа кај карпата Римон, и им објавија мир.

14 И така Венијаминовите синови се вратија и им дадоа жени што беа ос­танале живи од жените на Јавеш Галаадски; но излезе дека тие не стасуваат.

15 А на народот, пак, му беше жал за Венијамин, поради тоа што Господ не ја зачува целината на Израеловите племиња.

16 И си рекоа старешините народни: „Што да направиме за жени на другите синови, бидејќи жените кај Венијамин се убиени?“

17 И рекоа: „Наследството на Венија­мин нека остане, за да не се сотре едно племе од Израел.

18 Но ние не можеме да им дадеме жени од нашите ќерки, зашто синовите Израелови се заколнаа, велејќи: ‚Про­клет да биде оној што ќе му даде жена на Венијамин!‘“

19 И рекоа: „Ете, секоја година е празник Господов во Силом, на север од Ветол и на исток од патот, кој води од Ветил за Сихем, и на југ од Левона.“

20 И им заповедаа на синовите Вени­јаминови, велејќи: „Одете и сокријте се во лозјата,

21 и гледајте, кога ќе излезат момите од Силом да играат оро, излезете од лозјата и грабнете си секој жена за себе од тие моми, па одете си во земјата Венијаминова;

22 а кога ќе дојдат татковците, или браќата нивни да се поплачат кај нас, ние ќе им речеме: ‚Простете ни за нив, бидејќи ние не зедовме за секого од нив жена во време на војната, и вие не им дадовте; сега вие сте виновни.‘“

23 Така и направија синовите Венија­минови, и зедоа според бројот свој жени од оние што беа во орото и кои ги одзедоа, па тргнаа и се вратија во делот свој, и изградија градови и заживеа во нив.

24 Во исто време Израелците се ра­зотидоа оттаму, секој според родот свој и според племето свое, отиде во делот свој.

25 Во тие денови Израел немаше цар: секој го правеше она што му се чинеше дека е добро.