1

1

Кога царот Давид остаре и исполни години, иако го покриваа со многу покривки, не можеше да се стопли.

2 Тогаш неговите слуги му рекоа: „Нека побараат за нашиот цар господар, млада девица за да престојува кај царот, да го гледа и да лежи до него, и ќе му биде топло на нашиот цар господар.“

3 И бараа по сите израелски предели убава девица, и ја најдоа Авишага, Су­намитката, и ја доведоа кај царот.

4 Девицата беше многу убава; таа го гледаше царот и му служеше; царот, меѓутоа, не ја позна.

5 Адонија, синот Агитин, се возгордеа и рече: „Јас ќе бидам цар.“ Па си набави коњи и коњаници и педесет мажи да тр­чаат пред него.

6 Но татко му негов не го обеспокојуваше никогаш со прашањето: „Зошто го правиш тоа?“ Тој беше многу убав, а му се роди по Авесалом.

7 И тој се договори со Јоав, синот на Саруја, и со свештеникот Авијатар, и тие му помагаа на Адонија.

8 Но свештеникот Садок и Ванеја, Је­хојадаевиот син, пророкот Натан, Се­меј, Реи и војниците од Давидовата гар­да не ја држеа страната на Адонија.

9

И Адонија закла овци, волови и те­лиња кај каменот Зохелет што е покрај Ен-Рогел, и ги покани сите свои браќа, царски синови, и сите Јудејци што слу­жеа кај царот.

10 А пророкот Натан и Ванеја, гардистите и братот свој, Соломон не ги пока­ни.

11 Тогаш Натан ѝ рече на Витсавеја, Соломоновата мајка, велејќи: „Слушна ли дека Агитиниот син Адонија се прогласи за цар, а нашиот господар Давид не знае за тоа?

12 Сега, ете, јас те советувам: спасувај го животот свој и животот на синот свој Соломон.

13 Оди и влези кај царот Давид и кажи му: ‚Нели ѝ се колнеше, господаре мој, царе, на слугинката своја, велејќи — синот твој Соломон ќе биде цар по мене и тој ќе седне на престолот мој? — Зо­што тогаш се прогласил за цар Адо­нија?‘

14 И ете, додека уште говориш таму со царот, ќе влезам јас со тебе и ќе ги потврдам твоите зборови.“

15 Витсавеја отиде кај царот во спалната; царот беше многу стар, и Суна­митката Авишага му служеше.

16 Витсавеја се наведна и му се поклони на царот; царот праша: „Што ба­раш?“

17 Таа му одговори: „Ти ѝ се заколна на слугинката своја во Господ, твојот Бог велејќи: ‚син ти Соломон ќе царува по мене и тој ќе седне на мојот прес­тол.‘

18 А сега, ете, Адонија се прогласил за цар, а ти, господаре мој, царе, не знаеш за тоа.

19 Тој заклал многу волови, телиња и овци и ги поканил сите царски синови, свештеникот Авијатар и воениот начал­ник Јоав; а Соломон, твојот слуга, не го поканил.

20 Но ти си цар, господаре мој, и кон тебе се свртени очите на сите Израелци за да им соопштиш, кој ќе седне на пре­столот на мојот господар цар по него.

21 Инаку кога мојот господар, цар, ќе почине кај татковците свои, јас и мојот син Соломон ќе бидеме виновни.“

22 Додека таа уште говореше со ца­рот, дојде и пророкот Натан.

23 Му соопштија на царот, велејќи: „Еве го пророкот Натан.“ И тој влезе кај царот и му се поклони со лицето до земја.

24 И Натан рече: „Господаре мој, царе! Си рекол ли ти: ‚Адонија ќе царува по мене и тој ќе седне на мојот пре­стол?‘

25 Зашто тој сега слегол, заклал многу волови, телиња и овци, ги поканил сите цареви синови, воени началници и свештеникот Авијатар, и, ете, тие јадат и пијат кај него, и извикуваат: ‚Да жи­вее царот Адонија!‘

26 А мене, твојот слуга, свештеникот Садок, Јехојадаевиот син Ванеја и твојот слуга Соломон не нѐ покани.

27 Дали станало тоа по волјата на мо­јот цар господар? И зошто ти не му откри на својот слуга, кој ќе седне на престолот на мојот цар господар по него?“

28

Одговори цар Давид и рече: „Пови­кајте ми ја Витсавеја.“ Таа влезе и застана пред царот.

29 Царот се колнеше и велеше: „Во името на живиот Господ, кој ја спасуваше душата моја од секоја неволја!

30 Како што ти се колнев во Господ, Бог Израелов, велејќи дека син ти Соломон ќе царува по мене и тој ќе седне на престолот мој место мене, — така и ќе го направам тоа денес.“

31 Тогаш Витсавеја се наведна со лицето до земја, му се поклони на царот и рече: „Да живее мојот господар, ца­рот Давид, засекогаш!“

32 И царот Давид рече: „Повикајте ми го свештеникот Садок, пророкот Натан и Јехојадаевиот син Ванеја.“ И тие влегоа кај царот.

33 Тогаш царот им рече: „Земете ги со себе слугите на вашиот господар, каче­те го Соломон, мојот син, на маската моја и одведете го во Гион.

34 И таму свештеникот Садок и пророкот Натан нека го помазат за цар над Израел, затрубете со труба и извикајте: ‚Да живее царот Соломон!‘

35 Потоа придружете го назад, и тој ќе дојде и ќе седне на мојот престол; тој ќе царува место мене; нему сум му ветил да биде водач на Израел и на Јуда.“

36 Ванеја, Јахојадаевиот син, му одго­вори на царот и рече: „Амин! — така нека каже Господ, Бог на мојот цар господар:

37 како што Господ беше со мојот цар господар, така да биде Тој и со Соломон и да го возвеличи престолот негов по­веќе од престолот на мојот господар, царот Давид!“

38

Тогаш свештеникот Садок, пророкот Натан, Јахојадаевиот син Ванеја, Керетијците и Пелетијците отидоа и го качија Соломон на маската од цар Да­вид и го поведоа кон Гион.

39 И свештеникот Садок зеде рог со масло од скинијата и го помаза Соло­мон. И затрубија со труба, и сиот народ извика: „Да живее царот Соломон!“

40 И сиот народ го придружуваше Со­ломон и народот свиреше со свирки и многу се радуваше, така што земјата трепереше од викањето негово.

41

Кога слушна Адонија и сите пока­нети од него, престанаа да јадат; а Јоав, откако слушна звук на труба, запраша: „Зошто одекнува градот со таков звук?“

42 Додека уште говореше, дојде Јона­тан, синот на свештеникот Авијатар. И Адонија му рече: „Влези, ти си чесен човек и носиш добра вест.“

43 Јонатан одговори и му рече на Адо­нија: „Нашиот господар, царот Давид, го постави Соломон за цар;

44 и царот ги испрати со него свеште­никот Садок, пророкот Натан, Јахоја­даевиот син Ванеја, Керетијците и Пе­летијците, и тие го качија на царската маска;

45 и свештеникот Садок и пророкот Натан го помазаа во Гион за цар, и трг­наа оттаму со радост, и градот се раздвижи. Ете од што е звукот што го слу­шате.“

46 И Соломон веќе седна на царскиот престол.

47 А царските службеници доаѓаа да го поздрават нашиот господар, царот Давид, велејќи: „Твојот Бог нека го про­слави името на Соломон повеќе од тво­ето име и нека го возвеличи него­виот престол повеќе од твојот престол!“ И царот се поклони од леглото свое

48 и го рече ова: „Нека е благословен Господ, Бог Израелов, Кој денес даде наследник на мојот престол, и тоа го видоа моите очи!“

49 Тогаш сите поканети кај Адонија се уплашија, станаа и се разотидоа секој по патот свој.

50 Адонија, пак, поради страв од Со­ломон, стана и отиде да се фати за рого­вите на жртвеникот.

51 И му соопштија на Соломон, велеј­ќи: „Адонија се плаши од царот Со­ломон, и, ете, тој се држи за роговите на жртвеникот и вели: ‚Нека ми се заколне сега царот Соломон дека нема да го убие со меч својот слуга.‘“

52 И Соломон рече: „Ако тој биде че­сен човек, ни едно влакно од него нема да падне на земјата; но, ако се најде во него лукавство, ќе умре.“

53 Тогаш Соломон испрати да го симнат од жртвеникот. Тој дојде и му се по­клони на цар Соломон. А Соломон му рече: „Оди во домот свој!“

2

1

Наближи времето да умре Давид, и тој му заповеда на синот свој Соло­мон, велејќи:

2 „Еве, јас заминувам по патот на сите смртни, а ти биди храбар и човек,

3 и чувај го заветот на Господ, твојот Бог, одејќи по Неговите патишта и да ги чуваш повелбите Негови и запове­дите Негови, судовите Негови и зако­ните Негови, како што е напишано во Мојсеевиот закон за да бидеш благораз­умен во сѐ што и да правиш и насекаде, каде и да се свртиш,

4 та Господ да го исполни зборот Свој што го беше кажал за мене, велејќи: ‚Ако твоите синови ги чуваат патиш­тата свои за да одат пред Мене во вис­тината од сѐ срце и од сета душа, нема да недостига човек од тебе на Израе­ловиот престол.‘

5 Но ти знаеш што ми направи Саруевиот син Јоав, како постапи со двајцата војводи на израелската војска, со Нировиот син Авенир и со Јетеро­виот син Амаса, како ги уби и во мирно време пролеа крв како во војна, и со борбена крв го искрвави појасот на крс­тот свој и обувките на нозете свои;

6 а ти постапувај според својата муд­рост, и не оставај го да умре спокојно од старост.

7 А на синовите од галаадчанецот Верзелиј направи им милост, и нека би­дат меѓу оние што се хранат на твојата трпеза, бидејќи ми излегоа во пресрет, кога бегав од братот твој Авесалом.

8 Ете, со тебе е и Семеј, синот на Ве­нијаминецот Гера од Бахурим; тој ме колнеше со тешки клетви, во денот кога одев во Маханаим; но тој ми излезе во пресрет кај Јордан, и јас Му се заколнав во Господ, велејќи: нема да те погубам со меч.

9 Но ти не го оставај неказнет, би­дејќи си мудар човек и знаеш што треба да направиш со него за да ја симнеш не­говата седа глава окрвавена во пе­колот.“

10

И потоа Давид почина кај татков­ците свои и беше погребан во Давидо­виот град.

11 А Давид царуваше над Израел четириесет години: во Хеврон царува­ше седум години и во Ерусалим царуваше триесет и три години.

12 Тогаш Соломон седна на престолот на татко си Давид, и царството негово се зацврсти многу.

13

А Адонија, Агитиниот син, дојде кај Витсавеја, Соломоновата мајка. Таа го праша: „Со мир ли си дојден?“ Тој одговори: „Со мир.“

14 И тој рече: „Имам нешто да ти ка­жам.“ Таа му рече: „Кажувај.“

15 Тогаш тој продолжи: „Ти знаеш де­ка царството ми се паѓаше мене, и сиот Израел ги свртуваше погледите кон ме­не, како кон иден цар; но царството отиде од мене и се падна на братот мој, бидејќи тоа беше од Господ.

16 Сега те молам за едно: не ми отка­жувај.“ Таа му рече: „Говори.“

17 И тој пак продолжи: „Те молам проговори му на царот Соломон, би­дејќи тој нема да ти откаже, да ми ја даде за жена Сунамитката Авишага.“

18 Витсавеја одговори: „Добро, јас ќе зборувам со царот за тебе.“

19 И Витсавеја влезе кај царот Соло­мон да му говори за Адонија. Царот стана пред неа, ѝ се поклони и седна на престолот свој. Поставија престол и за царевата мајка, и таа седна десно од него;

20 и рече: „Имам една молба кон тебе, не ми откажувај.“ А царот ѝ одговори: „Барај, мајко, нема да ти откажам.“

21 Таа рече: „Дај му ја Сунамитката Авишага за жена на братот твој Адо­нија.“

22 Тогаш царот Соломон одговори и ѝ рече на мајка си: „А зошто ја бараш Сунамитката Авишага за Адонија? По­барај го за него и царството, бидејќи тој ми е поголем брат, а откај него се и свештеникот Авијатар и Саруевиот син Јоав.“

23 И царот Соломон се заколна во Гос­под, велејќи: „Нека Господ ми испрати голема казна и уште повеќе да ми додаде, ако Адонија не ги кажал тие зборови по цена на душата своја.

24 А сега — се колнам во Господ, Кој ме зацврсти и постави на престолот од мојот татко Давид и Кој ми основа дом, како што беше говорел Тој, — сега Адонија треба да умре.“

25 И царот Соломон го испрати Јахо­јадаевиот син Ванеја, кој го удри и тој умре.

26

На свештеникот Авијатар царот му рече: „Оди си во Анатот на нивата сво­ја; ти заслужуваш смрт, но сега нема да те погубам, бидејќи си го носел ков­чегот на Господ Бог пред татко ми Давид, и си трпел сѐ што трпел и татко ми.“

27 И Соломон го отстрани Авијатар од Господовото свештенство, и се ис­полни словото на Господ што го беше кажал за домот на Илиј во Силом.

28

Дојде глас за тоа до Јоав, — бидејќи Јоав ја држеше страната на Адонија, а не ја држеше страната на Соломон, — и Јоав избега во Господовата скинија и се фати за роговите на жртвеникот.

29 Му соопштија на цар Соломон дека Јоав избегал во Господовата скинија и дека е кај жртвеникот. Соломон го ис­прати Јахојадаевиот син Ванеја, велеј­ќи: „Оди, убиј го.“

30 Ванеја дојде во Господовата скинија и му рече на Јоав: „Вака кажа царот: излегувај.“ А тој одговори: „Не, јас са­кам тука да умрам.“ Ванеја му го сооп­шти тоа на царот, велејќи: „Така рече Јоав и така ми одговори.“

31 Царот му рече: „Направи како што рекол тој: убиј го и погреби го, и пролеаната невина крв од Јоава ќе ја измиеш од мене и од домот на татко ми;

32 Господ нека ја сврти крвта негова врз неговата глава, поради тоа што уби двајца невини мажи подобри од него: тој го погуби со меч, без знаење на тат­ко ми Давид, Нировиот син Авенир, воен началник израелски, и Јетеровиот син Амаса, воен началник јудејски;

33 нека се сврти крвта нивна врз главата на Јоав и врз потомството негово засекогаш, а на Давид, и на потомството негово, и на домот негов, и на престолот негов нека биде мир од Господ засекогаш!“

34 И отиде Јехојадаевиот син Ванеја, го удри Јоав и го уби; и тој беше погребан на неговиот имот во рамнината.

35 Тогаш царот Соломон го постави Јехојадаевиот син Ванеја над војската место него. Свештеникот Садок, пак, царот го постави место Авијатар.

36

Царот испрати, та го повика Семеј и му рече: „Изгради си дом во Еру­салим и живеј тука и никаде не излегувај оттука;

37 и знај дека во оној ден, во кој ќе излезеш и ќе го минеш потокот Кедрон, бездруго ќе умреш; крвта твоја ќе ти биде врз твојата глава.“

38 А Семеј му рече на царот: „Добро, како што заповеда мојот цар господар, така ќе направи твојот слуга.“ И Семеј живееше во Ерусалим тие години.

39 Но по три години се случи, двајца од Семеиевите слуги избегаа кај гат­скиот цар Анхус, Мааховиот син. И му јавија на Семеј, велејќи: „Ете, твоите слуги се во Гет.“

40 Семеј стана, го оседла магарето и тргна за Гет кај Анхус да ги бара слу­гите свои. Семеј се врати и ги доведе своите слуги од Гет.

41 И го известија Соломон дека Семеј одел од Ерусалим во Гет и се вратил.

42 Тогаш царот испрати да го пови­каат Семеј и му рече: „Нели ти се за­колнав во Господ и нели ти соопштив, велејќи: знај дека во оној ден, во кој ќе излезеш и ќе отидеш некаде, бездруго ќе умреш? И ти ми одговори: добро.

43 Па зошто не ја запази заповедта што ти ја дадов пред Господ со клетва?“

44 Уште му рече на Семеј царот: „Ти го знаеше и го знае срцето твое сето зло што си му го направил на татко ми Давид. Туку Господ нека ја сврти злобата твоја врз твојата глава!

45 А цар Соломон да биде благословен и Давидовиот престол да стои цврсто пред Господ засекогаш!“

46 И царот му заповеда на Јехојадае­виот син Ванеја, и тој отиде, та го удри Семеј, и тој умре.

3

1

Соломон се сроди со фараонот, египетскиот цар, и ја зеде фараоновата ќерка и ја воведе во Давидовиот град, додека да го изгради домот свој, домот Господов и ѕидовите околу Еру­салим.

2 Народот уште принесуваше жртви по високите места, бидејќи до она време не беше изграден дом за името Господо­во.

3 Соломон Го возљуби Господа, одејќи по наредбите на својот татко Давид, но и тој принесуваше жртви и кадеше по високите места.

4

Затоа царот отиде во Гаваон за да принесе таму жртва, бидејќи таму беше главното високо место. Илјада сепале­ници принесе Соломон врз тој жртве­ник.

5 Во Гаваон Господ му се јави на Со­ломон ноќе во сон и му рече: „Барај што сакаш да ти дадам.“

6 Соломон одговори и рече: „Ти му направи голема милост на Твојот слуга, татко ми Давид; и поради тоа што тој одеше пред Тебе, по вистината и пра­ведноста и со искрено срце кон Тебе, Ти му ја зачува таа голема милост и му подари син, кој седи на престолот негов, како што е тоа денес;

7 и денес, Господи, Боже мој, Ти го постави за цар Твојот слуга место татко ми Давид, но јас сум сосема млад, не знам како да се однесувам.

8 А Твојот слуга е среде Твојот народ што си го избрал, народ толку многу­броен, па поради мноштвото негово не може ни да се преброи, ни да се догледа.

9 Подари му, пак, на Твојот слуга раз­умно срце за да му служи на Твојот на­род и да разликува: што е добро и што е зло; зашто, кој може да управува со тој многуброен Твој народ?“

10 Мило Му беше на Господ што Соломон го побара тоа.

11 Господ му рече: „Затоа што го по­бара тоа, и не побара за себеси долг живот, не побара богатство, не ги по­бара душите на твоите непријатели, ту­ку си побара разум за да умееш да судиш, —

12 Јас ќе направам според зборот твој: еве, ти давам мудро и разумно срце, така што подобен на тебе немало пред тебе, и по тебе нема да се издигне сличен на тебе;

13 и она што не го побара, Јас ти го давам, — и богатство, и слава, така што нема да има подобен на тебе меѓу царевите во сите твои денови;

14 и ако одиш по Мојот пат, пазејќи ги Моите наредби и Моите заповеди, како што одеше татко ти Давид, ќе ги про­должам и твоите дни.“

15 Соломон се разбуди, и, ете, тоа беше сон. И отиде во Ерусалим, та застана крај ковчегот на заветот Господов, принесе сепаленици и жртви за мир и богато ги нагости сите свои слуги.

16

Тогаш дојдоа кај царот две жени блудници и се исправија пред него.

17 И едната жена рече: „О, господаре мој! Јас и оваа жена живееме во една куќа, и родив кај неа во таа куќа;

18 а на третиот ден, откако родив, роди и таа жена; ние бевме заедно, и во куќата кај нас немаше ниту еден човек од надвор; само ние двете бевме во куќата.

19 Преку ноќта умре синот на оваа жена, зашто беше легнала врз него;

20 а таа преку ноќта станала, го зела мојот син од мене, додека јас, твојата слугинка, сум спиела, и го ставила до градите свои, а својот мртов син го ставила до моите гради.

21 Утредента станав да го надојам синот свој, и ете, тој беше мртов; а кога на виделина се загледав во него, тоа не беше мојот син што го бев родила.“

22 Другата жена рече: „Не, мојот син е живиот, а твојот син е умрениот.“ А таа ѝ велеше: „Не, твојот син е умрениот, а мојот е живиот.“ И се препираа така пред царот.

23 Царот тогаш рече: „Оваа говори: мојот син е живиот, а твојот е умрени­от; а онаа говори: Не, твојот син е умрениот, а мојот син е живиот.“

24 Потоа царот рече: „Дајте ми меч!“ И му донесоа меч.

25 И тогаш царот рече: „Пресечете го живото дете на две половини и дајте ја едната половина на едната, а другата половина на другата.“

26 И му одговори на царот онаа жена, чиј беше живиот син, зашто целата неј­зина утроба се беше растреперила од жал спрема нејзиниот син: „О, господаре мој! Дајте ѝ го тоа дете живо и не го убивајте.“ А онаа другата рече: „Не­ка не биде ни мое, ни твое, сечете го!“

27 И царот проговори и рече: „Дајте ѝ го живото дете на првата, и не го убивајте: таа е неговата мајка.“

28 И сиот Израел слушна за судот, ка­ко пресуди царот. И почнаа да се однесуваат кон царот со длабока почит, за­што видоа дека има мудрост Божја во него за да извршува суд.

4

1

Царот Соломон беше цар над сиот Израел.

2 И еве кои заземаа кај него високи должности: Азарија, син на свештени­кот Садок;

3 Елихореф и Ахија, синови на Суса­ким — писари; Јосафат, Ахилудов син — летописец;

4 Ванеја, Јехојадаевиот син, — начал­ник на војската, Садок и Авијатар — свештеници;

5 Азарија, Натановиот син, — начал­ник на управителите, и Завуд, син на Натан, — свештеник и советник на царот;

6 Ахишар, — управник на царскиот дом, а Хадорам, — син Авдин — на дано­ците.

7 Соломон имаше дванаесет управници над сиот Израел, кои му доставуваа храна на царот и на неговиот дом; секој беше должен да доставува храна за по еден месец во годината.

8 Еве ги имињата нивни: Бен-Хув — на Ефремовата Гора;

9 Бен-Декер — во Макац и во Шаалевим, во Ветсамис, во Елон, во Бет-Ха­нан;

10 Бен-Хесед — во Арубот; нему исто така му припаѓаше Сохо и целата земја Хеферова;

11 Бен-Аминадав — над целата област Дор; а Тафат, Соломоновата ќерка, беше негова жена;

12 Баана, Ахилудовиот син, во Танах и Мегидо, и во целиот Бет-Шан кој е близу до Царетан под Јизреел, од Бет-Шан до Авел-Мехола, и дури зад Јокмеам;

13 Бен-Гевер — во Рамот Галаадски; нему му припаѓаа селата на Јаир, Мана­сиев син, кои се во Галаад; нему му припаѓаше и областа Аргов, во Башан, шеесет големи градови со ѕидови и бакарни резиња;

14 Ахинадав, Идов син, во Маханаим;

15 Ахимаац, во земјата Нефталимова; тој си ја беше земал за жена Васемата, Соломонова ќерка;

16 Баана, син на Хушај, во земјата Асирова и во Беалот;

17 Јосафат, син на Паруах, во земјата Исахарова;

18 Семеј, синот на Ила, во земјата Венијаминова;

19 Гевер, Уриев син, во земјата галаадска, во земјата на аморејскиот цар Си­хон, и на башанскиот цар Ог. Тој беше управник на таа земја.

20

Јудејците и Израелците, бидејќи многубројни како песокот крај морето, јадеа, пиеја и се веселеа.

5

1

Соломон владееше со сите царства од реката Еуфрат до филистејската земја и до границата на Египет. Тие принесуваа дарови и му служеа на Со­ломон во сите дни на неговиот живот.

2 Потребите од храна за Соломон и за неговиот персонал за еден ден беа: три­есет кори пченично брашно и шеесет кори друго брашно,

3 десет одбрани телиња и дваесет згоени волови и сто овци, а освен елени и срни, и диви кози и птици;

4 зашто тој господареше над целата земја од оваа страна на Еуфрат, од Тифса до Газа, над сите цареви од оваа страна на реката, и имаше мир со сите околни земји.

5 И живееја Јудејците и Израел спо­кој­но, секој под лозата своја и под смоквата своја, од Дан до Вирсавија, преку сите Соломонови дни.

6 Соломон имаше четириесет илјади коњи за коли и дванаесет илјади за коњицата.

7 И управниците му доставуваа на цар Соломон сѐ што требаше за царската трпеза, секој во својот месец, и не доз­волуваа да има недостиг од нешто.

8 Исто така и јачмен, и слама за коњи­те и за маските доставуваше секој на­времено во местото, каде што се наоѓа­ше царот.

9 А Бог му даде на Соломон мудрост, многу голем разум и широчина на срцето како песокот на морскиот брег.

10 И Соломоновата мудрост беше поголема од мудроста на сите синови на Исток, од сета мудрост на Египќаните.

11 Тој беше помудар од сите луѓе, помудар и од Етан Езрахиецот и од Хе­ман, и од Калкол и од Дарда, синови на Махол, и името негово се славеше по сите околни народи.

12 Тој изрече три илјади мудри изреки, а песните негови беа илјада и пет;

13 тој говореше и за дрвјата, од кедар што е во Ливан, до исопот што никнува по карпите; тој говореше и за животните, за птиците, за влекачите и за рибите.

14 И од сите народи доаѓаа да ја чујат Соломоновата мудрост, и сите земни цареви што беа слушнале за неговата мудрост.

15

Хирам, тирскиот цар, ги испрати слугите свои кај Соломон, откако слу­ш­на дека го помазале за цар на местото на татко му, зашто Хирам беше Дави­дов пријател во текот на целиот негов живот.

16 А и Соломон испрати да му кажат на Хирам:

17 „Ти знаеш дека татко ми Давид не можеше да изгради дом за името на Господ, својот Бог, поради војните со околните народи, додека Господ не ги покори под нозете негови;

18 но сега Господ, мојот Бог, ми даде спокојство од сите страни: нема против­ник и нема веќе стапици.

19 И, ете, јас имам намера да изградам дом за името на Господ, мојот Бог, како што му беше рекол Господ на татко ми Давид, велејќи: ‚Твојот син, кого што ќе го поставам на твојот престол место тебе, ќе изгради дом за Моето име.‘

20 Затоа, заповедај да ми насечат кед­рово дрво од Ливан; и ете, моите слуги ќе бидат заедно со твоите слуги, како ти што ќе определиш, зашто знаеш дека кај нас нема луѓе, кои умеат да сечат дрва така, како Сидонците.“

21 Кога Хирам ги слушна зборовите од Соломон, многу се зарадува и рече: „Благословен нека е денес Господ, Кој му даде на Давид мудар син за да управува со тој многуброен народ!“

22 И Хирам испрати кај Соломон да кажат: „Го сослушав тоа, за кое ти беше испратил порака до мене; ќе ја исполнам твојата желба за кедровото дрво и кипарисовото:

23 слугите мои ќе ги довлечкаат од Ливан до морето, и на сплавови ќе ги дотераат по море до местото што ќе ми го определиш; таму ќе ги растоварам, и ти ќе ги земеш; но и ти исполни ја желбата моја да доставуваш храна за мојот дом.“

24 И Хирам му даваше на Соломон кедрово дрво и кипарисово дрво, според желбата негова.

25 А Соломон му даваше на Хирам дваесет илјади кори пченица за исхрана на неговиот дом и дваесет кори цедено маслиново масло, — толку Соломон му даваше на Хирам секоја година.

26 Господ му даде на Соломон муд­рост, како што му беше ветил. И меѓу Хирам и Соломон имаше мир, а склу­чија и сојуз меѓу себе.

27 Цар Соломон наложи принудна работа во сиот Израел, а бројот на ма­жите што работеа принудно изнесуваше триесет илјади.

28 Тој ги испраќаше во Ливан, по де­сет илјади на месец, на смени; еден месец престојуваа во Ливан, а два месеци — по домовите свои. Хадорам, пак, беше нивни управник.

29 Соломон имаше уште седумдесет илјади мажи што го пренесуваа това­рот, и осумдесет илјади каменоделци во планините,

30 освен трите илјади и триста настој­ници што Соломон ги беше поставил над работата, да го надгледуваат народот што ги извршуваше работите.

31 И царот заповеда да донесуваат големи камења за основата на храмот, камења делкани.

32 Ги делкаа, пак, Соломонови работници и Хирамови работници и Гевлиј­ци, и подготвуваа дрвја и камења за градење на храмот три години.

6

1

Во четиристотини и осумдесеттата година по излегувањето на Израе­ловите синови од египетската земја, во четвртата година на Соломоновото ца­рување над Израел, во месец зиф, кој е втор месец, Соломон почна да Му гради храм на Господ.

2 А храмот што цар Соломон Му го изгради на Господ, беше долг шеесет лакти, широк — дваесет и висок — трие­сет лакти;

3 тремот пред храмот беше долг дваесет лакти, според ширината на храмот, и широк — десет лакти пред храмот.

4 Во храмот тој направи прозорци, затворени со решетки.

5 И направи доградба околу ѕидовите на храмот, околу светилиштето и Светињата над светињите; а направи и странични соби наоколу.

6 Долниот кат на зградата беше ши­рок пет лакти, средниот широк — шест лакти, а третиот — широк седум лакти; зашто околу храмот надвор беа напра­вени растојанија за доградба да не допираат до ѕидовите на храмот.

7 Кога се градеше храмот, за градење се употребуваа готови изделкани камења, така што за време на градењето на храмот не се слушаше, ни чекан, ни тес­ла, ниту некакво друго железно орудие.

8 Вратата на средниот кат беше десно од храмот. По тркалезни скали се искачуваа на вториот кат а од вториот — на третиот.

9 Така го изгради тој храмот, го изгради и го обложи со кедрови штици.

10 И догради до целиот храм странич­ни соби, високи пет лакти; тие беа при­крепени кон храмот со кедрови греди.

11 Тогаш словото Господово дојде кон Соломон, и му беше речено:

12 „Ете, ти градиш храм: ако одиш по Моите закони, ако постапуваш по Мои­те наредби и ако ги пазиш сите Мои заповеди, управувајќи се според нив, Јас ќе го исполнам врз тебе словото Свое што му го бев кажал на татко ти Давид;

13 и ќе живеам среде Израеловите си­нови и нема да го оставам Мојот народ Израел.“

14

И така, Соломон го изгради храмот и го заврши.

15 Ги обложи ѕидовите на храмот однатре со кедрови штици; од подот до таванот ги обложи однатре со дрво, а подот на храмот го покри со кипарисови штици.

16 А во задната страна на храмот на дваесет лакти од крајот, издигна ѕид и ги обложи ѕидовите и подот со кедрови штици, и направи простор за Светињата над светињите.

17 А храмот, само предниот дел на храмот, имаше четириесет лакти.

18 По кедарот однатре имаше резби, слични на краставички и распукнати цветови; сѐ беше покриено со кедар; камен не се гледаше.

19 А внатре во храмот тој ја направи Светињата над светињите за да го постави таму ковчегот на заветот Господов.

20 Светињата над светињите беше долга дваесет лакти, широка дваесет лакти, и висока дваесет лакти; тој ја опкова со чисто злато; исто така го опкова и кедровиот жртвеник.

21 Одвнатре, Соломон го опкова хра­мот со чисто злато, и протегна златни вериги пред Светињата над светињите и го опкова со злато.

22 Целиот храм тој го обложи со зла­то, целиот храм докрај, и целиот жрт­веник што е пред Светињата над светињите, го опкова со злато.

23 А во Светињата над светињите направи два херувима од маслиново дрво, високи по десет лакти.

24 Едното крило на херувимот беше долго пет лакти и другото крило на херувимот — пет лакти; десет лакти има­ше од едниот крај на крилјата негови до другиот крај на крилјата негови.

25 Десет лакти имаше и другиот херувим; еднаква мерка и еднаков облик имаа двата херувима.

26 Височината на едниот херувим беше десет лакти, исто така и на другиот херувим.

27 Тој ги постави херувимите среде Светињата над светињите. А крилјата на херувимите беа раширени, и крилото на едниот се допираше до едниот ѕид, а крилото на другиот херувим допираше до другиот ѕид; другите нивни крилја пак се среќаваа крило со крило среде просторијата.

28 Тој ги обложи херувимите со злато.

29 И по сите ѕидови на храмот наоколу издлаби ликови на херувими, палми и расцутени цветови, однатре и однадвор.

30 И подот на храмот го опкова со злато во внатрешниот и предниот дел.

31 За влез во Светињата над светињите тој направи врата од маслиново дрво со петоаголни спојки.

32 На двете половини на вратата од маслиновото дрво тој издлаби херувими, палми и расцутени цвеќиња и ги обложи со злато; ги покри со злато и херувимите и палмите.

33 И пред влезот на храмот тој напра­ви четириаголни столбови од маслиново дрво

34 и две врати од кипарисово дрво; двете половинки на едната врата беа подвижни, и двете половинки на другата врата исто така беа подвижни.

35 Издлаби по нив херувими, палми и расцутени цвеќиња и ја обложи резбата со злато.

36 И внатрешниот двор го загради од три реда делкани камења и од еден ред кедрови греди.

37 На четвртата година, во месецот зиф, тој ги беше положил основите на храмот Господов,

38 а на единаесеттата година, во месецот бул, тоа е осмиот месец, — тој го заврши храмот со сите негови делови и според сите негови преднацрти. Соло­мон го градеше храмот седум години.

7

1

Потоа Соломон изгради свој дом, а го градеше тринаесет години, и на­полно го заврши.

2 Тој го изгради домот свој од ле­ванонско дрво: долг сто лакти, широк педесет лакти, а висок триесет лакти, на четири реда кедрови столбови; и кедрови греди беа положени врз столбовите.

3 Подот беше послан со кедар врз гре­ди на четириесет и пет столба, по петнаесет во ред.

4 Прозорски столбови имаше три реда; имаше и три реда прозорци, прозорец спроти прозорец.

5 Сите врати и соби беа четириаголни, прозорец спроти прозорец во три реда.

6 Тој направи и трем од столбови, пе­десет лакти долг, триесет лакти широк, и пред нив — трем, столбови, и праг пред нив.

7 Уште направи и трем со престол, од кој тој судеше, трем за судилиште, и сите подови ги покри со кедар.

8 Во домот, каде што живееше, имаше друг двор зад тремот, исто така изгра­ден. И во домот на фараоновата ќерка, која Соломон ја беше зел, направи исто така трем.

9 Сето тоа беше направено од скапи камења — делкани според размер, из­режани со трион однатре и однадвор, — од основата до покривот, и однадвор до големиот двор.

10 Во основата беа положени скапи камења, камења големи, камења од десет лакти;

11 и одозгора скапи камења, делкани според размер, и кедар.

12 Големиот двор беше ограден нао­колу со три реда делкани камења и со еден ред кедрови греди; исто како и внатрешниот двор на храмот Господов и храмовиот трем.

13

Цар Соломон испрати да го доведат од Тир Хирам,

14 син на една вдовица од Нефтали­мовото племе. Татко му тирјанин, беше бронзоливец; тој беше способен и ис­кусен, а умееше да прави секакви предмети од бронза. И тој дојде кај цар Соломон и му правеше секакви работи:

15

тој изли два бронзени столба, секој висок по осумнаесет лакти, и врвот од дванаесет лакти го опфаќаше пречни­кот на едниот и на другиот столб;

16 тој направи и два капитела, излеани од бронза за да ги стави врз столбовите; пет лакти висок едниот капител и пет лакти висок вториот капител;

17 направи мрежи плетени и врвови како вериги за капителите што беа врз столбовите: седум за едниот капител и седум за другиот капител.

18 Така ги направи тој столбовите и два реда калинки околу мрежата за да ги покрие капителите што се кај столбовите, истото го направи и за другиот капител.

19 А во тремот капителите на столбовите беа направени слично на крин, четири лакти;

20 и капителите врз двата столба одозгора беа токму над испупчениот дел што беше до мрежата; и врз другиот капител во редови наоколу имаше по двесте калинки.

21 И ги постави столбовите на храмо­виот трем; постави столб оддесно и му даде име Јахин; постави столб и одлево и го нарече Вооз.

22 А над столбовите положи венци, направени слично на крин. Така заврши работата над столбовите.

23

Направи и излеано од бронза море — од едниот негов крај до другиот имаше десет лакти, — и сосема кружно, пет лакти високо; и венец од триесет лакти го опфаќаше наоколу.

24 Под краиштата негови имаше од сите страни издадени работи како јаболка по десет на лакот; тие го опкружуваа морето од сите страни во два реда; из­дадените работи како јаболка беа излеа­ни заедно со него.

25 Тоа стоеше на дванаесет вола: три гледаа кон север, три гледаа кон запад, три гледаа кон југ и три гледаа кон исток; морето стоеше врз нив, а задната страна им беше свртена навнатре.

26 Тоа беше дебело една дланка, а краиштата негови, направени како кра­ишта на чаша, прилегаа на расцветан крин. Тоа собираше две илјади мери.

27

Тој направи и десет бронзени под­ножја; секое подножје беше долго чети­ри лакти, широко — четири лакти, висо­ко — три лакти.

28 Еве ја направата на подножјата: тие имаа рамки, а рамките беа меѓу аголните продолжетоци.

29 Врз рамките што беа меѓу аголните продолжетоци, имаше обликувани ла­вови, волови и херувими; исто така и врз аголните продолжетоци; а над ла­вовите и воловите и под нив имаше ви­сечки венци;

30 секое подножје имаше по четири бронзени тркала и бронзени оски. На четирите агли имаше испупчувања како раменици, излеани испупчувања, од­долу под мијалникот, до секој венец.

31 Отворот од внатрешниот венец до горе имаше еден лакот; отворот му беше кружен како подножјето на столбовите; лакот и половина, и кај отворот негов — резби; но страните беа четириа­голни — не кружни.

32 Под страните имаше четири тркала и оски на тркалата во подножјата; секое тркало беше високо лакот и половина.

33 Направата на тркалата беше исто таква, како тркалата на колите; оските нивни, оплатите нивни, спиците нивни и главичките нивни — сѐ беше излеано.

34 Имаше четири испакнатини на че­тирите агли на секое подножје; од под­ножјата излегуваа испакнатините него­ви.

35 И врз подножјата имаше испакнатини, половина лакот високи, а над подножјата дршките нивни и ѕидовите им беа од иста материја.

36 Тој изваја и врз штичките на дрш­ката нејзина и на ѕидовите нејзини херу­вими, лавови и палми, колку што доз­волуваше местото, и наоколу — висечки венци.

37 Така направи тој десет подножја; сите еднакво излеани, еднаква мерка, еднаков изглед.

38 Направи и десет бронзени мијалници; секој мијалник собираше по четири­есет мери и беше висок четири лакти; секој мијалник стоеше на едно од де­сетте подножја.

39 Тој ги распореди подножјата — пет десно од храмот и пет лево од храмот, а морето го постави десно од храмот, на источната страна кон југ.

40

Хирам ги направи мијалниците, ло­патките и машите. И ја сврши Хирам целата работа што ја вршеше кај цар Соломон за храмот Господов, односно:

41 два столба и два појаса на капи­телите што се врз столбовите, и две мрежи за покривање на двата појаса на капителите што се врз столбовите,

42 и четиристотини калинки на двете мрежи; два реда калинки на секоја мре­жа за покривање на двата појаса над капителите што се врз столбовите,

43 и десет подножја и десет мијалници на подножјата;

44 едно море и дванаесет вола под морето;

45 и котли, и лопатки, и чаши. Сите работи што Хирам му ги направи на царот Соломон за храмот Господов, беа од измазнет бакар.

46 Царот ги излеа во глинена земја, во околината на Јордан, меѓу Сукот и Царетан.

47 Соломон ги постави сите тие ра­боти на местата нивни. Поради нивното извонредно множество, тежината на бронзата не можеше да се измери.

48 Соломон ги направи и сите предмети што се во храмот Господов: зла­тен жртвеник и златна трпеза, на која се ставаат лебовите на предложението:

49 светилници — пет оддесно и пет од­лево, пред Светињата над светињите, од чисто злато, цвеќиња, кандилца и штипки од злато;

50 и чинии, и ножеви, и чаши, и подно­сници и кадилници од чисто злато; ре­зи­ња за вратите на внатрешноста на Све­тињата над светињите и за вратите во храмот, исто така од злато.

51 Така беше свршена сета работа што ја изврши цар Соломон за храмот Господов. И го принесе Соломон посве­теното од татко му Давид: среброто, златото и предметите ги предаде во ризницата на храмот Господов.

8

1

Тогаш Соломон ги повика кај себе во Ерусалим израелските стареши­ни и сите кнезови на племињата, родоначалниците на синовите Израело­ви за да го пренесат ковчегот на заветот Господов од Давидовиот град, од Сион — во храмот.

2 И се собраа на празникот кај царот Соломон сите Израелци во месецот ета­ним, кој е седмиот месец.

3 Дојдоа сите старешини израелски; и свештениците го кренаа ковчегот

4 и го понесоа ковчегот Господов и скинијата на собранието и сите свеш­тени предмети што беа во скинијата; а ги носеа свештениците и левитите.

5 А цар Соломон и со него целиот израелски собор што се беше собрал кај него, одеа пред ковчегот, принесувајќи жртви од ситен и крупен добиток, кој не беше можно да се изброи и пресмета поради мноштвото негово.

6 Свештениците го внесоа ковчегот на заветот Господов на местото негово, во внатрешноста на храмот, во Светињата над светињите, под крилјата на херувимите.

7 Зашто херувимите ги ширеа крилјата над местото на ковчегот, и херувимите го покриваа одозгора ковчегот и лостовите негови.

8 Лостовите се подаваа така што нивните краеви се гледаа во светилиш­тето, но не можеа да се видат однадвор; тие се таму и до денес.

9 Во ковчегот немаше ништо, освен двете камени плочи, кои Мојсеј ги беше положил внатре на Хорив, кога Господ склучи завет со синовите Израелови, откако тие излегоа од египетската земја.

10 Кога свештениците излегоа од све­тилиштето, облак го исполни домот Гос­подов.

11 И свештениците не можеа да стојат на службата поради облакот, бидејќи светлината Господова го исполни хра­мот Господов.

12 Тогаш Соломон рече: „Господ благоволи да живее во магла:

13 Ти изградив храм Тебе за живеа­лиште, место, каде што ќе престојуваш засекогаш.“

14

И царот се сврте со лицето свое, и го благослови целиот собор на Израел­ците, а целиот собор на Израелците стоеше.

15 Тогаш рече: „Нека е благословен Господ, Бог Израелов, Кој со устата Своја му рече на татко ми Давид, и реченото денес го исполни со раката Своја! Тој беше рекол:

16 ‚Од оној ден, кога го изведов Мојот народ Израел од Египет, Јас не одбрав град меѓу племињата Израелови за да се изгради дом, каде што ќе остане засекогаш името Мое; го избрав Давид, тој да биде над Мојот народ Израел.‘

17 Татко ми Давид намисли да изгради храм во името на Господ, Бог Израелов;

18 но Господ му рече на татко ми Давид: ‚ти си намислил да изградиш храм на името Мое; добро е што ти е тоа на срцето;

19 меѓутоа, ти нема да изградиш храм, туку твојот син, кој излегол од бедрата твои, — тој ќе изгради храм на името Мое.‘

20 И Господ го исполни словото Свое што беше го изрекол; јас се издигнав на местото на таткото мој Давид, и седнав на престолот Израелов, како што рече Господ, и изградив храм во чест на името Господово, Израеловиот Бог;

21 и подготвив таму место за ковчегот, во кој е заветот на Господ што го беше склучил со нашите татковци, кога ги изведе од египетската земја.“

22

Тогаш застана Соломон пред жрт­веникот Господов, пред целиот собор на Израелците, ги крена рацете кон небото

23 и рече: „Господи, Боже Израелов! Нема Бог како Тебе ниту на небото горе, ниту на земјата долу; Ти го пазиш заветот и милоста кон слугите Свои, кои одат пред Тебе од сѐ срце.

24 Ти го исполни на Својот слуга Давид, мојот татко, она што му го беше ветил; она што го беше изрекол со устата Своја, денес го изврши со раката Своја.

25 И сега, Господи, Боже Израелов, исполни го на Својот слуга Давид, мојот татко, она што му го беше говорел, ве­лејќи: ‚Пред лицето мое никогаш нема да недостасува маж од тебе, кој ќе седи на Израеловиот престол; доволно е само синовите твои да се држат за патот свој, одејќи пред Мене така, како што ти одеше пред Мене.‘

26 И сега, Боже Израелов, нека биде верно словото Твое што си му го рекол на Својот слуга Давид, мојот татко!

27 Но зар Бог ќе сака да живее на земјата! Небото и небото на небесата не се доволни да Те соберат, а уште помалку овој храм што сум го изградил јас;

28 но погледни милостиво кон молитвата на Твојот слуга и кон молбата негова, Господи, Боже мој! Чуј го пови­кот и молитвата со која Твојот слуга Те моли денес.

29 Да бидат очите Твои отворени кон тој храм дење и ноќе, кон ова место, за кое си рекол: името Мое ќе биде таму; чуј ја молитвата, со која ќе се моли Твојот слуга на тоа место.

30 Сослушај ја молбата на Твојот слуга и на Твојот народ Израел, кога тие ќе се молат на ова место; чуј од мес­тото на Твоето живеалиште, од небесата, сослушај и смилувај се.

31 Кога некој ќе згреши против ближ­ниот свој, и ќе побара од него со заклетва за да се заколне, и заради заклетвата ќе дојдат пред Твојот жртвеник во овој храм,

32 тогаш сослушај ги од небото и дејствувај, донеси суд над Своите слуги, обвини го виновниот, стоварувајќи му ја врз главата негова постапката негова, и оправдај го правиот, давајќи му според неговата праведност.

33 Кога Твојот народ Израел ќе биде поразен од непријателите, поради тоа што згрешил пред Тебе, и кога тие ќе се обратат кон Тебе и ќе го исповедаат името Твое и ќе Ти се молат и ќе дови­куваат со молитви во овој храм, —

34 сослушај го тогаш од небото и прости му го гревот на Твојот народ Израел, и врати ги во земјата што си им ја дал на татковците нивни.

35 Кога ќе се заклучи небото и ќе нема дожд, поради тоа што ќе згрешат пред Тебе, ќе го исповедаат името Твое и се свртат од гревот свој, бидејќи си ги смирил, —

36 сослушај ги тогаш од небото и прости им го гревот на Своите слуги и на Својот народ израелски, покажу­вајќи им го добриот пат, по кој да одат, и испрати дожд врз Твојата земја што си му ја дал на народот Свој во наследство.

37 Глад ли ќе настане по земјата, или помор, огнен ветар ли, гламја, скакулци, или гасеници, непријателот ли ќе го притисне во земјата негова, некаква неволја ли ќе се појави, или болест, —

38 при секоја молитва, при секоја молба што доаѓа од кој и да било човек од сиот Твој народ израелски, кога ќе почувствуваат болка во срцето свое и ќе ги подадат рацете кон овој храм,

39 сослушај го од небото, од местото на Твоето живеалиште, и смилувај се; направи и воздај секому според патиш­тата негови, како што го гледаш срцето негово, бидејќи само Ти ги познаваш срцата на сите човечки синови:

40 за да имаат страхопочит кон Тебе во сите дни, додека живеат на земјата што си им ја дал на татковците нивни.

41 Ако и некој туѓинец, кој не е од Твојот народ Израел, дојде од далечна земја заради Твоето име, —

42 зашто ќе чујат за Твоето големо име, за Твојата силна рака и за Твојата крената мишка и ќе дојдат да се помолат во овој храм,

43 сослушај го од небото, од местото на Своето живеалиште, и направи сѐ, за што ќе Те повика туѓинецот, та сите земни народи да го знаат Твоето име за да имаат страхопочит кон Тебе, како Твојот народ Израел, да знаат дека овој храм што го изградив јас, е наречен на Твое име.

44 Кога Твојот народ излезе во војна против својот непријател по патот, по кој ќе го испратиш, и ќе Му се помоли на Господ, свртувајќи се кон градот што Ти си го избрал и кон храмот што го изградив на Твоето име,

45 тогаш сослушај ја од небото молитвата нивна и молбата нивна и направи го она што им е потребно ним.

46 Кога ќе згрешат пред Тебе, — зашто нема човек кој не греши, — и Ти ќе им се разгневиш и ќе ги предадеш на непријателите, и тие ќе ги запленат, и ќе ги одведат како робови во непријателска земја, далечна или блиска;

47 и кога во земјата, каде што ќе бидат во пленство, дојдат на себеси и се обратат кон Тебе и Ти се помолат во земјата на оние што ги плениле, велеј­ќи: згрешивме, извршивме беззаконие, виновни сме;

48 и кога ќе се обратат кон Тебе од сето срце свое и од сета душа своја во земјата на непријателите што ги плениле, и ти се помолат, свртувајќи се кон својата земја што си им ја дал на тат­ковците нивни, кон градот што си го избрал и кон храмот што го изградиле на Твое име, —

49 тогаш сослушај ја од небото, од местото на Твоето живеалиште, молитвата и молбата нивна, и направи што им е ним потребно;

50 и прости му на Твојот народ, за она што згрешил пред Тебе, и сите негови престапи што ги извршил пред Тебе и предизвикај сочувство кон нив кај оние што ги плениле, та да бидат милостиви кон нив;

51 зашто тие се Твој народ и Твој дел што Ти го изведе од Египет, од железната печка.

52 Ушите Твои и очите Твои нека бидат отворени за молбата на Твојот слуга и за молитвата на Твојот народ израелски за да ги чуеш секогаш, кога Те повикуваат,

53 зашто Ти си ги одбрал за Свој дел меѓу сите земни народи, како што си рекол преку Мојсеј, Твојот слуга, кога ги изведе татковците наши од Египет, Господи, Боже!“

54

Откако Соломон ја заврши кон Гос­под целата оваа молитва и молба, па како што беше коленичел, стана од пред жртвеникот Господов, со рацете подигнати кон небото.

55 И, исправен, го благослови целиот собор на Израелците, велејќи со висок глас:

56 „Нека е благословен Бог, Кој му даде спокојство на Својот народ Израел, како што беше говорел! Не остана неисполнет ниеден збор од сите Негови добри зборови што ги беше изрекол преку својот слуга Мојсеј;

57 нека биде со нас Господ, Бог наш, како што беше со татковците наши; да не нѐ остава, и да не нѐ напушта,

58 приклонувајќи ги срцата наши кон Себе за да одиме по сите патишта Негови и да ги чуваме заповедите Не­гови и законите Негови што им ги запо­веда на татковците наши.

59 И овие зборови, со кои се молев пред Господ денес, нека бидат блиски до Господ, нашиот Бог, дење и ноќе за да го врши Тој она што е нужно за Неговиот слуга и за Неговиот народ Израел секој ден,

60 та да познаат сите народи дека Гос­под е Бог, и дека нема друг освен Него.

61 Срцето ваше нека биде наполно предадено на Господ, нашиот Бог за да одите по наредбите Негови и да ги па­зите заповедите Негови, како денес.“

62

Тогаш царот и сите Израелци со не­го, Му принесоа жртви на Господ.

63 Соломон закла како жртва за поми­рување што Му ја принесе на Господ, дваесет и две илјади крупен добиток и сто дваесет илјади ситен добиток. Така царот и сите синови Израелови Му Го осветија храмот на Господ.

64 Во истиот ден царот го освети средниот дел на дворот, кој е пред храмот Господов, принесувајќи сепаленици и приноси и принесувајќи го лојот од жртвите за помирение, бидејќи брон­зени­от жртвеник што е пред Господ, бе­ше мал да ги собере сепалениците, приносите и лојот од жртвите за помирување.

65 Така Соломон направи празник и сиот Израел со него — собор голем, кој се беше собрал од Емат до египетскиот поток, пред Господ, нашиот Бог; праз­нуваа и јадеа, и пиеја и се молеа пред Господ, нашиот Бог, во изградениот храм седум дена и уште седум дена, односно четиринаесет дена.

66 Во осмиот ден Соломон го рас­пушти народот. Сите го благословија царот и си отидоа по шаторите свои, радувајќи се и веселејќи се во срцето свое за сето добро што Господ му го на­прави на Својот слуга Давид и на Својот народ Израел.

9

1

Откако Соломон ја заврши градбата на Господовиот храм, на царски­от дом и сѐ што беше посакал да напра­ви,

2 Господ повторно му се јави на Соло­мон, како што му се беше јавил во Гаваон.

3 И Господ му рече: „Јас ја чув твојата молитва и твојата молба, за која Ме молеше, го осветив тој храм што го изгради ти за да биде засекогаш името Мое таму довека, и очите Мои, и срцето Мое ќе бидат таму во сите дни.

4 А ти, ако одиш пред Моето лице, како што одеше татко ти Давид, со чисто срце и со правина, исполнувајќи сѐ што сум ти заповедал, и ако ги пазиш Моите уредби и Моите закони,

5 Јас ќе го поставам твојот царски трон над Израел засекогаш, како што му реков на татко ти Давид, велејќи: ‚Никогаш нема да недостасува од тебе маж, кој седи на престолот Израелов.‘

6 Ако вие и синовите ваши отстапите од Мене и не ги пазите Моите заповеди и Моите уредби што сум ви ги дал, и ако тргнете и почнете да служите на други богови и да им се поклонувате,

7 Јас ќе го истребам Израел од лицето на земјата што сум му ја дал, и храмот што сум го посветил на Моето име, ќе го отфрлам од лицето Свое, и Израел ќе стане за приказ и за подбивање кај сите народи.

8 И за тој висок храм, секој што ќе мине покрај него, ќе се вџаши, ќе пот­свирне и ќе рече: ‚зошто ли постапил Господ така со оваа земја и со овој храм?‘

9 И ќе речат: ‚затоа што тие Го оста­вија Господ, својот Бог, Кој ги изведе татковците нивни од египетската земја, и се приврзаа кон други богови, им се поклонуваа и им служеа, — затоа Господ им го испрати ова зло!‘“

10

Откако изминаа дваесет години, во текот на кои Соломон изгради два дома, — домот Господов и царскиот дом, —

11 за кои тирскиот цар Хирам му на­бавуваше на Соломон кедрово дрво и кипарисово дрво и злато според желбата негова, — цар Соломон му даде на Хирам дваесет градови во галилејската земја.

12 И Хирам излезе од Тир да ги прегледа градовите што му ги даде Соло­мон, и тие не му се допаднаа.

13 Затоа тој рече: „Какви се тие градо­ви што ти, брате мој, ми ги даде?“ И ги нарече земја Кавул, како што се наре­куваат и денес.

14 А Хирам му беше испратил на ца­рот сто и дваесет кикари злато.

15 Оттука и распределбата за данокот што го наложи Соломон за да го изгради храмот Господов и својот дом, Мило и ѕидовите ерусалимски, Асор и Мегидо и Гезер.

16 Фараонот, египетскиот цар, беше дошол и го презел Гезер, и со оган го беше изгорел, а Хананците што живееја во градот, ги беше убил, и го беше дал како мираз на ќерка си, Соломоно­вата жена.

17 И тогаш Соломон го изгради Гезер и Долни Веторон,

18 Ваалат, Тадмор во пустината,

19 и сите градови житници што ги имаше Соломон, и градовите за колите, градовите за коњицата и сѐ она што Соломон сакаше да изгради во Еруса­лим, на Ливан и по целата земја на свое­то владение.

20 Сите луѓе, останати од Аморејците, Хитијците, Перизијците, Хананците, Евејците, Јевусијците и Гергесејците, кои не беа од Израеловите синови,

21 децата нивни, останати по нив во земјата, кои Израеловите синови не мо­жеа да ги истребат, — Соломон ги напра­ви поданички работници, какви што се и денес.

22 А синовите Израелови Соломон ги правеше работници; тие беа негови војници, служители, великодостојници, војсководци и заповедници на неговите коли и на неговите коњаници.

23 Главните, пак, распоредници над Соломоновите работи, односно управ­ниците на народот што ја извршуваа работата, беа петстотини и педесет.

24 Фараоновата ќерка премина од Давидовиот град во својот дом што го изгради Соломон за неа. Потоа тој го изгради Мило.

25 Соломон принесуваше трипати годишно сепаленици и жртви за мир на жртвеникот што Му го беше изградил на Господ, и кадеше врз него пред Гос­под. Така заврши градбата на домот.

26 Цар Соломон направи исто така и кораби во Ецјон-Гевер, кој е кај Елат, на брегот на Црвеното Море, во земјата Едом.

27 И Хирам испрати на тие кораби свои поданици — корабари што го знаат морето, заедно со Соломоновите пода­ници;

28 тие отидоа во Офир и зедоа оттаму четиристотини и дваесет кикари злато и му го донесоа на цар Соломон.

10

1

Савската царица, откако слушна за славата Соломонова и за име­то на Господ, дојде да го испита со га­танки.

2 Таа дојде во Ерусалим со многу го­лемо богатство: камилите беа натоварени со благопријатни мириси, со многу злато и скапоцени камења; таа дојде кај Соломон и говореше со него за сѐ што ѝ беше на срцето.

3 Соломон ѝ ги објасни сите нејзини зборови, и немаше ништо непознато за царот што не ѝ го објасни.

4 Савската царица ја виде сета мудрост на Соломон, и домот што тој го беше изградил,

5 и јадењата на трпезата негова, и живеалиштата на слугите негови, и држењето на слугите негови, облеката нивна и пехарниците негови, и сепалениците негови што ги принесуваше во храмот Господов. И повеќе не можеше да се воздржи,

6 па му рече на царот: „Вистина е она што го бев слушала во својата земја за твоите дела и за твојата мудрост;

7 но не верував на зборови, додека не дојдов, и не видоа очите мои: и, ете, мене ни половината не ми беше речено; мудрост и богатство ти имаш повеќе отколку што сум слушала.

8 Блажени се твоите луѓе, блажени се и тие твои слуги што стојат пред тебе секогаш и ја слушаат твојата мудрост!

9 Благословен да е Господ, твојот Бог, Кој благоволи да те постави на Изра­еловиот престол! Господ, поради веч­ната Своја љубов кон Израел, те пос­тави за цар за да вршиш суд и правда.“

10 И таа му подари на царот сто и дваесет кикари злато и големо мно­жество благопријатни мириси и скапо­цени камења; никогаш уште не беа до­несувани толку многу благопријатни мириси, колку што савската царица му подари на царот Соломон.

11 И Хирамовите кораби што носеа злато од Офир, донесоа од Офир големо множество алмугово дрво и скапо­цени камења.

12 И царот направи од тоа скапоцено алмугово дрво потпирки за храмот Господов и за царскиот дом, и харфи и псалтири за пејачите. Никогаш не беше донесувано толку алмугово дрво и не беше видено до тој ден.

13 Тогаш царот Соломон ѝ даде на савската царица сѐ што таа пожела и што посака, посебно од она што цар Соломон ѝ го подари со рацете свои. И се врати таа во својата земја, таа и сите нејзини слуги.

14

Златото што му доаѓаше на Соло­мон секоја година, тежеше шестотини шеесет и шест кикари,

15 освен она што се добиваше од разнесувачите на стока и од тргувањето на трговците и од сите арапски цареви и од обласните управници.

16 Царот Соломон направи двесте го­леми штита од ковано злато, — по шес­тотини шекели злато се потрошени за секој штит;

17 и триста помали штита од ковано злато, — од по три мини злато за секој штит; и царот ги постави во домот од леванонско дрво.

18 Царот направи и голем престол од слонова коска и го обложи со чисто злато;

19 пред престолот имаше шест скалила; одзади врвот на престолот беше кружен, и од двете страни на се­диштето имаше потпирки, а до потпирките стоеја два лава;

20 и уште дванаесет лава стоеја таму од двете страни на шесте скалила. Слично нешто немало ни во едно друго царство.

21 Сите садови за пиење кај цар Соло­мон беа златни, и сите садови во домот од леванонско дрво беа од чисто злато; ништо немаше од сребро, зашто во дните на Соломон среброто не се сме­таше за нешто вредно;

22 царот имаше на морето таршишки кораби заедно со Хирамовите кораби и во три години еднаш доаѓаа таршиш­ките кораби и донесуваа злато и сребро, слонова коска, мајмуни и пауни.

23 Цар Соломон ги надминуваше сите земни цареви по богатството и мудроста.

24 И сите земни цареви сакаа да го видат Соломон за да ја послушаат муд­роста негова, која Бог ја беше ставил во срцето негово.

25 И тие му принесуваа, секој од себеси, дар: сребрени садови, облека, оружје и благопријатни мириси, коњи и маски секоја година.

26 Соломон така насобра коњи и коњаници; тој имаше четириесет илјади коли и дванаесет илјади коњаници, кои ги распореди по градовите, каде што му беа колите и кај царот во Ерусалим.

27 Царот направи во Ерусалим да има сребро колку и обичните камења, а кед­рово дрво како дивите смокви што рас­теа по низините.

28 Коњи, пак, донесуваа за царот Со­ломон од Египет и од Киве; царските трговци ги купуваа по определена цена.

29 Купена и донесена до Египет една кола чинеше шестотини шекели сребро, а коњ, — сто и педесет. На ист начин тие со свои раце им го доставуваа сето тоа на хитиските и на арамејските цареви.

11

1

Царот Соломон засака, освен фараоновата ќерка, и многу же­ни туѓинки — Моавки, Амонки, Едомки, Сидонки и Хитијки, —

2 од оние народи, за кои Господ им бе­ше рекол на Израеловите синови: не влегувајте кај нив, и тие да не влегуваат кај вас за да не го приклонат срцето ваше кон своите богови. Кон нив се прилепи Соломон со љубовта своја.

3 Тој имаше седумстотини жени и триста наложници; и неговите жени го развратија срцето негово.

4 Кога Соломон остаре, неговите жени го приклонија срцето негово кон други богови, и срцето негово не беше наполно предадено на неговиот Господ Бог, како срцето на татко му Давид.

5 И Соломон почна да ѝ служи на Аштарта сидонската богинка, и на Милком, одвратен амонски бог.

6 И Соломон го вршеше она што беше неугодно пред очите на Господ, и не го следеше наполно Господ како татко му Давид.

7 Тогаш Соломон изгради многу­божечко светилиште на Хамос, моавско паганско божество, на планината што е спроти Ерусалим, и на Молох, гнасен бог на Амониевите синови.

8 Така направи тој за сите свои жени туѓинки, кои кадеа и принесуваа жртви на своите богови.

9 И Господ се разгневи на Соломон поради тоа што го отстрани срцето свое од Господ, Бог Израелов, Кој на два­пати му се беше јавувал

10 и му беше заповедал да не оди по други богови; но тој не го исполни тоа што му го беше заповедал Господ Бог.

11 Тогаш Господ му рече на Соломон: „Затоа што тоа се врши кај тебе, и ти не го зачува Мојот завет и Моите наредби што ти ги бев заповедал, ќе го одземам царството од тебе и ќе го дадам на твојот слуга;

12 но во твоите дни Јас нема да го направам ова поради татко ти Давид: од рацете на синот твој ќе го одземам;

13 но нема целото царство да го одземам: едно племе ќе му дадам на синот твој заради Мојот слуга Давид и заради Ерусалим што сум го избрал.“

14

И Господ му подигна на Соломон противник — Едомецот Адад, кој беше од едомски царски род.

15 Кога Давид беше во Едом и вој­сководецот Јоав дојде да ги погребе убиените, откако беше испотепал сѐ што е машко во Едом, —

16 бидејќи Јоав и сите Израелци прес­тојуваа таму шест месеци, додека не истребија сѐ живо во Едом, —

17 тогаш Адад избега во Египет и со него неколкумина Едомци што беа служеле кај татко му; Адад тогаш беше дете.

18 Кога тргнаа од Мидјан, тие дојдоа во Фаран и зедоа со себе луѓе од Фаран и стигнаа во Египет кај фараонот — египетскиот цар, и тој му даде дом, му одреди плата и му даде земја.

19 Адад се здоби со голема милост кај фараонот, така што го ожени со сестрата на жена си, сестра на царицата Тахпенеса.

20 Тахпенесината сестра му роди син Генуват. Тахпенеса го воспитуваше во фараоновиот дом; и Генуват живееше во фараоновиот дом заедно со фараоно­вите синови.

21 Кога Адад слушна дека Давид по­чинал кај татковците свои и дека војводата Јоав умрел, му рече на фараонот: „Пушти ме да појдам во земјата своја.“

22 Фараонот му рече: „Зар си незадо­волен од мене, па сакаш да одиш во земјата своја?“ Тој одговори: „Не, но пуш­ти ме.“

23 Господ крена против Соломон и друг противник — Резон, Елијадовиот син, кој беше избегал од својот господар Адраазар, цовскиот цар,

24 и, откако собра околу себеси луѓе, стана старешина на чета, откако Давид го беше победил Адраазар; и тие отидоа во Дамаск, се настанија таму и господареа во Дамаск.

25 Тој беше противник на Израел во текот на сите дни на Соломон. Освен злото, извршено од Адад, тој секогаш му правеше пакост на Израел и стана арамејски цар.

26

Против Соломон крена рака и неговиот слуга Јеровоам, синот на На­ват, Ефратец од Цереда, чија мајка беше вдовица и се викаше Саруа.

27 Еве по кој повод тој крена рака против царот: Соломон го градеше Мило, ги поправаше урнатините во градот на татко си Давид.

28 Јеровоам беше силен човек. Соло­мон, откако забележа дека тоа момче го бива за работа, го постави за надзорник над задолжените работници од Јосифо­ви­от дом.

29 Во она време на Јеровоам му се случи да излезе од Ерусалим; по патот го сретна пророкот Ахија Силомец, об­лечен во нова облека. Тие беа само двај­цата во полето.

30 И Ахија ја зеде новата облека што беше на него, ја раскина на дванаесет делови,

31 и му рече на Јеровоам: „Земи си десет делови, зашто така вели Господ, Бог Израелов: ‚Ете го истргнувам царството од раката на Соломон и десет племиња ти давам тебе,

32 и едно племе ќе му остане нему заради Мојот слуга Давид и заради градот Ерусалим што го избраа од сите Израелови племиња!

33 Ова е поради тоа што тие Ме ос­тавија и почнаа да ѝ се поклонуваат на Аштарта, сидонската богинка, и на Ха­мос, моавскиот бог, и на Милком, амонскиот бог, и не одеа по Моите патишта за да го вршат она што е угодно пред Моите очи, и да ги пазат Моите наредби и Моите заповеди, како татко му Давид.

34 Јас не го одземам целото царство од раката негова, туку го оставам да владее до крајот на својот живот заради Мојот слуга Давид, кого го избрав и кој ги пазеше Моите заповеди и Моите наредби;

35 но ќе го одземам царството од раката на синот негов и десет племиња од него ќе ти ги дадам тебе;

36 а на синот негов ќе му дадам едно племе за да остане светилото на Мојот слуга Давид во сите дни пред лицето Мое во градот Ерусалим што го избрав за да остане засекогаш таму името Мое.

37 Тебе те избирам, и ти ќе владееш со сѐ што ќе посака душата твоја, и ти ќе бидеш цар над Израел;

38 и ако пазиш на сѐ што ќе ти запо­ведам, ако одиш по патиштата Мои и ако го вршиш она што е угодно пред очите Мои, пазејќи ги Моите наредби и Моите заповеди, како што правеше Мојот слуга Давид, Јас ќе бидам со тебе и ќе ти воздигнам крепок дом, како што му создадов на Давид, и ќе ти го дадам Израел;

39 ќе го понизам Давидовиот род за тоа, но не засекогаш.‘“

40 А Соломон сакаше да го убие Јеровоам, но Јеровоам стана, та избега во Египет кај Шишак, египетскиот цар, и живееше во Египет до смртта Соло­монова.

41 Другите дела на Соломон и сѐ што вршеше тој, и мудроста негова, се опи­шани во Книгата на делата Соломоно­ви.

42 Времето, во кое Соломон царуваше во Ерусалим над целиот Израел, беше четириесет години.

43 И Соломон почина кај татковците свои и беше погребан во градот на тат­ко си Давид; а место него се зацари синот негов Ровоам.

12

1

Ровоам отиде во Сихем, бидејќи во Сихем беа дошле сите Изра­елци за да го зацарат.

2 За тоа слушна Наватовиот син Јеро­воам, кога се наоѓаше уште во Египет, каде што беше избегал од царот Соломон, и се врати од Египет;

3 испратија по него и го повикаа. Тогаш Јеровоам и целото израелско собрание дојдоа и му говореа на царот Ровоам, велејќи:

4 „Твојот татко ни наложи тежок товар, ти, пак, олесни ни го жестокото ропство од татко ти и тешкиот товар што тој ни го наложи, па тогаш ќе ти служиме.“

5 Тој им одговори: „Одете си, по три дена дојдете пак кај мене.“ И народот се разотиде.

6 Царот Ровоам се советуваше со старците, кои беа кај татко му Соломон, додека беше жив, и рече: „Како ќе ме посоветувате да му одговорам на овој народ?“

7 Тие му одговорија, и рекоа: „Ако ти денес им бидеш слуга на овие луѓе и им услужиш, ако ги задоволиш и им го­вориш добри зборови, тие ќе ти бидат слуги во сите дни.“

8 Но тој не го послуша советот што му го беа дале старците, и се советуваше со младите, кои беа пораснале заедно со него и кои беа кај него,

9 и им рече: „Што ќе ме посоветувате да им одговорам на оние луѓе што ми рекоа и кажаа: ‚олесни ни го јаремот што ни го наложи татко ти?‘“

10 Младите, пораснати заедно со него, му одговорија и рекоа: „Вака кажи им на тие луѓе што ти рекле: ‚твојот татко ни наложи тежок јарем, ти, пак, олесни ни,‘ кажи им: ‚малиот прст ми е поде­бел од бедрата на татко ми;

11 и така, ако татко ми ви ставил те­жок јарем, јас уште повеќе ќе го натеж­нам вашиот јарем; татко ми ве казнуваше со камшици, јас, пак, ќе ве казнувам со камшици со железни боцки.‘“

12 Јеровоам, и сите луѓе, дојдоа кај Ровоам на третиот ден, како што им бе­ше заповедал царот, велејќи: „Дојдете кај мене на третиот ден.“

13 И царот грубо му одговори на на­родот и не го послуша советот што му го беа дале старците.

14 И говореше според советот на младите и рече: „Татко ми ви наложил те­жок товар, јас, пак, ќе го зголемам вашиот товар; татко ми ве казнуваше со камшици, јас, пак, ќе ве казнувам со камшик со железни боцки.“

15 И царот не го послуша народот, за­што така беше судено од Господ за да се исполни зборот Негов што го беше изрекол Господ преку Ахија Силомецот на Наватовиот син Јеровоам.

16

И сите Израелци видоа дека царот не ги послуша. Тогаш луѓето му одго­ворија на царот и рекоа: „Каков дел имаме кај Давид? За нас нема дел кај синот на Јесеј; по шаторите свои, Израеле! Гледај си го својот дом, Дави­де!“ И Израел се разотиде по шаторите свои.

17 Ровоам царуваше само над Израе­ловите синови што живееја во Јудините градови.

18 И царот Ровоам го испрати Хадорам, управникот над даноците; но сите Израелци го затрупаа со камења, и тој умре, а царот Ровоам брзо се качи во кола за да избега во Ерусалим.

19 И така Израел се одметна од Дави­довиот дом и до денес.

20 Кога сите Израелци слушнаа дека Јеровоам се вратил, испратија и го по­викаа во собранието и го зацарија над сите Израелци. Со Давидовиот дом не остана никој, освен племето Јудино.

21 Ровоам, откако пристигна во Еру­салим, собра од целиот Јудин дом и од племето Венијаминово сто и осумдесет илјади одбрани војници за да војуваат против Израеловиот дом и да му го воз­вратат царството на Соломоновиот син Ровоам.

22 И дојде слово Божјо кон Шемаја, човек Божји, и беше речено:

23 „Кажи му на Соломоновиот син Ро­воам, царот јудејски, и на целиот Јудин и Венијаминов дом и на другиот народ:

24 вака вели Господ: ‚Не одете и не почнувајте војна против вашите браќа, Израеловите синови; вратете се секој во домот свој, бидејќи тоа беше од Мене.‘“ И тие ги послушаа Господовите зборо­ви и се вратија дома според словото Господово.

25 Јеровоам го изгради Сихем на Еф­ремовата Гора и се насели во него; оттаму тргна и го изгради Пениел.

26

И Јеровоам си говореше во срцето свое: „Царството може пак да премине кон Давидовиот дом,

27 ако овој народ оди во Ерусалим да принесува жртви во домот Господов, тогаш срцето на тој народ ќе се сврти кон својот господар Ровоам, царот јудејски, ќе ме убијат и ќе се вратат кај Ро­воам, царот јудејски.“

28 И царот, откако се посоветува, на­прави две златни телиња, и му рече на народот: „Не ви треба да одите во Еру­салим; еве ги твоите богови, Израеле, кои те изведоа од египетската земја.“

29 И едниот го постави во Ветил, а другиот — во Дан.

30 Тоа предизвика грев, зашто народот почна да оди кај едниот од нив дури во Дан.

31 И изгради идолско светилиште и постави од народот свештеници, кои не беа од Левиевите синови.

32 Јеровоам востанови празник во ос­миот месец на петнаесеттиот ден, сли­чен на оној празник, каков што имаше во Јудеја, и принесуваше жртви на жрт­веникот; тоа го направи и во Ветил за да им се принесуваат жртви на телињата што ги направи. И постави во Ветил свештеници во идолските светилишта што ги беше изградил,

33

и принесе жртви на жртвеникот што беше го изградил во Ветил, во петнаесеттиот ден од осмиот месец, месец што произволно го определи; и устано­ви празник за синовите Израелови и пристапи кон жртвеникот за да прекади.

13

1

И ете, според словото Господово, дојде еден Божји човек од Ју­деја во Ветил во она време, кога Јеро­воам стоеше пред жртвеникот за да прекади.

2 И произнесе кон жртвеникот слово Господово, велејќи: „Жртвенику, жрт­венику! Вака вели Господ: ‚ете, во Да­видовиот дом ќе се роди син по име Јошијаху; тој ќе ги принесе врз тебе во жртва идолските свештеници што ка­дат врз тебе, и ќе изгори врз тебе човеч­ки коски.‘

3 И во оној ден тој покажа знак, ве­лејќи: ‚А, еве, знак дека Господ го ре­кол тоа: овој жртвеник ќе се урне, и пепелта што е на него, ќе се развее.‘“

4 Кога царот Јеровоам го слушна сло­вото на Божјиот човек, изговорено пред жртвеникот во Ветил, ја пружи раката од жртвеникот и рече: „Фатете го!“ Тогаш раката негова што ја беше пру­жил кон него, се здрви и не можеше да ја тргне кон себе.

5 И жртвеникот се урна, и пепелта од жртвеникот се развеа, според знакот, даден од Божјиот човек преку словото Господово.

6 И царот Јеровоам му рече на Бож­јиот човек: „Умилостиви го лицето на Господ, твојот Бог, и помоли се за мене, па да ми се поврати раката.“ Човекот Божји го умилостиви лицето Господо­во, и раката се поврати и стана како порано.

7 Тогаш царот му рече на Божјиот човек: „Дојди со мене дома да се пот­крепиш; ќе ти дадам да јадеш, и ќе ти донесам подарок.“

8 Но Божјиот човек му одговори на царот: „Да ми дадеш и половина од домот свој, нема да дојдам со тебе, нема да јадам леб и нема да пијам вода во тоа место,

9 зашто така ми е заповедано преку словото Господово: ‚не јади таму леб, не пиј вода и не се враќај по патот, по кој си одел.‘“

10 И тој тргна по друг пат и не се врати по оној пат, по кој беше дошол во Ветил.

11

Во Ветил живееше еден пророк — старец. Синовите негови дојдоа и му раскажаа сѐ што беше направил оној ден Божјиот човек во Ветил; тие му ги раскажаа на татко си и зборовите што тој му ги беше кажал на царот.

12 И татко им ги праша: „По кој пат си отиде?“ А синовите му покажаа, по кој пат тргна Божјиот човек што дошол од Јудеја.

13 Тогаш тој им рече на синовите свои: „Оседлајте ми го магарето.“ Тие му го оседлаа магарето, и тој се качи на него.

14 И тргна по Божјиот човек, и го најде како седи под еден даб, и го праша: „Ти ли си Божјиот човек што дојде од Јудеја?“ Тој одговори: „Јас сум.“

15 Тогаш му рече: „Дојди кај мене дома и касни леб.“

16 Тој му одговори: „Не можам да се вратам со тебе и да дојдам кај тебе; нема да јадам леб и нема да пијам вода кај тебе во ова место,

17 зашто преку словото Господово ми е речено: ‚не јади леб и не пиј вода таму, и не се враќај по патот, по кој си одел.‘“

18 Тој му рече: „И јас сум таков пророк како тебе и ангелот ми говореше преку словото Господово и рече: ‚врати го во домот свој; нека касне леб и нека пие вода.‘“ Но тој го излага.

19 И оној се врати со него, касна леб во куќата негова и се напи вода.

20

Кога тие уште седеа на трпезата, дојде словото Господово кон пророкот што го беше вратил.

21 И тој изговори кон Божјиот човек што беше дошол од Јудеја и рече: „Вака вели Господ: ‚затоа што не се покори на устата Господова и не ја запази заповедта што ти ја беше дал Господ, Бог твој,

22 туку се врати, јадеше леб и пиеше вода на ова место, за кое Тој ти беше рекол — не јади леб и не пиј вода, телото твое нема да влезе во гробницата на татковците твои.‘“

23 Откако тој јадеше леб и се напи вода, тој го оседла магарето за пророкот што го беше вратил.

24 И тој си замина. На патот го сретна лав и го умртви. Телото му лежеше испружено на патот; магарето, пак, стоеше до него, а лавот стоеше до телото.

25 И ете, минувачите го видоа телото, испружено на патот, и лавот како стои до телото; и отидоа, та раскажаа во гра­дот, во кој живееше пророкот — старец.

26 Откако го слушна тоа пророкот што го беше вратил од патот, рече: „Тоа е оној човек Божји што не ја по­слуша устата Господова; Господ го пре­даде на лав што го нападнал и го усмртил, според словото Господово што му беше кажано.“

27 И им рече на синовите свои: „Осе­д­лајте ми го магарето.“ И го оседлаа.

28 Тој отиде и го најде телото негово испружено на патот; а магарето и лавот стоеја до телото; лавот не беше го изел телото и не беше го раскинал магарето.

29 Тогаш пророкот го крена телото на човекот Божји, го стави на магарето и го однесе назад. И пророкот — старец тргна кон својот град за да го оплаче и погребе.

30 И го положи телото негово во својата гробница и плачеше за него: „Леле, брату мој!“

31 Откако го погреба, тој им рече на своите синови: „Кога ќе умрам, погребете ме во гробницата, во која е погребан Божијот човек, до неговите коски положете ги моите коски,

32 зашто ќе се исполни словото што по заповед на Господ тој го кажа за жртвеникот во Ветил и за сите идолски светилишта во самарјанските градови.“

33 И по овој настан Јеровоам не се одврати од својот лош пат, туку про­должи да поставува идолски свештеници од народот; кого сакаше, него го посветуваше, и тој стануваше идолски свештеник.

34 Тоа го водеше Јеровоамовиот дом во грев, кон пропаст и кон истребувањето негово од лицето на земјата.

14

1

Во она време се разболе Јеровоамовиот син Авија.

2 И Јеровоам ѝ рече на жена си: „Ста­ни и преоблечи се за да не те познаат дека си Јеровоамова жена, па оди во Силом. Таму е пророкот Ахија што ми претскажа дека ќе бидам цар на овој народ.

3 Земи со себе десет леба, питки и грне мед, па оди кај него; тој ќе ти каже што ќе стане со детето.“

4 Јеровоамовата жена така направи: стана, отиде во Силом и влезе во куќата на Ахија. А Ахија веќе не можеше да гледа, зашто очите му беа станале не­подвижни од старост.

5 Тогаш Господ му рече на Ахија: „Ете, Јеровоамовата жена доаѓа да те праша за својот син, бидејќи е болен; кажи ѝ така и така; ќе ти дојде препра­вена како да е некоја друга.“

6 Ахија штом го слушна шумот од нејзините чекори, кога влезе низ вратата, рече: „Влези, Јеровоамова жено; зо­што требаше да се преправаш во друга жена? Јас сум пратен да ти кажам зло.

7 Оди и кажи му на Јеровоам: вака вели Господ, Бог Израелов: ‚Јас те из­дигнав од средината на простиот народ и те поставив за водач на Мојот народ Израел,

8 го одзедов царството од Давидовиот дом и ти го дадов тебе; но ти не си таков, каков што беше Мојот слуга Давид, кој ги пазеше заповедите Мои и кој Ме следеше од сѐ срце, вршејќи го само она што е угодно пред очите Мои;

9 ти постапуваш полошо од сите што беа пред тебе, и отиде, та си направи други богови и идоли за да Ме дразниш, а Мене ме отфрли зад грбот свој,

10 затоа Јас ќе испратам зло врз Јеро­воамовиот дом и ќе го истребам кај Јеровоам сѐ што е машко, и оној што е роб и оној што е слободен во Израел, и ќе го исчистам Јеровоамовиот дом сосема, како што чистат ѓубре;

11 кој од Јеровоамовиот дом ќе умре во град, него кучињата ќе го изедат, а кој ќе умре во полето, него птиците небески ќе го исколваат‘; така вели Господ.

12 Стани, па оди во домот свој; и штом ногата твоја ќе стапне во градот, детето ќе умре;

13 сите Израелци ќе го оплачат и ќе го погребат, зашто само тоа од Јеро­воамовиот дом ќе влезе во гроб, бидејќи само во него, од целиот Јеровоамов дом, се најде нешто добро пред Господ, Израеловиот Бог.

14 И Господ ќе Си издигне над Израел цар, кој ќе го истреби Јеровоамовиот дом во оној ден; и што? — еве денес!

15 И Господ ќе го порази Израел, и тој ќе биде како трска, која се лула во водата, и ќе ги исфрли Израелците од оваа убава земја што им ја даде на татковците нивни, и ќе ги расфрли зад Реката, поради тоа што си направија идоли и Го гневеа Господа;

16 и ќе го напушти Господ Израел поради гревовите на Јеровоам што сам си ги направи, и со кои го наведе во грев Израел.“

17 Јеровоамовата жена стана, тргна и дојде во Тирца; и штом стапи на куќ­ниот праг, детето умре.

18 И сите Израелци го погребаа и оплакаа, според словото на Господ, што Тој го изрече преку Својот слуга, пророкот Ахија.

19 Другите дела на Јеровоам — како војувал и како царувал — се опишани во летописите на израелските цареви.

20 Времето, во кое царуваше Јерово­ам, беше дваесет и две години; и почина кај татковците свои, а место него се зацари синот негов Надав.

21

Соломоновиот син Ровоам царуваше во Јудеја. Ровоам беше на четири­есет и една година кога стана цар, и царуваше седумнаесет години во Еру­салим, во градот што Господ го избра од сите Израелови племиња за да ос­тане засекогаш таму името Негово. Името на мајка му беше Ноема, Амон­ка.

22 И Јуда го вршеше она што не беше угодно пред очите на Господ, и Јуди­ните синови го разгневуваа повеќе, отколку татковците нивни со гревовите свои што беа ги правеле.

23 Тие си беа издигнале идоли и идолски светилишта на секој висок рид и под секое сенчесто дрво.

24 Во таа земја имаше и блудници што ги вршеа сите гнасотии на оние народи, кои Господ ги беше прогонил од лицето на Израеловите синови.

25 На петтата година од Ровоамовото царување египетскиот цар Шишак се крена против Ерусалим,

26 и ги ограби ризниците на домот Господов и ризниците на царскиот дом. Сѐ зеде; ги зеде и сите златни штитови што ги беше направил Соломон.

27 И наместо нив царот Ровоам на­прави бронзени штитови и ги даде во рацете на старешините и телохра­нителите, кои го чуваа влезот во царски­от дом.

28 Кога царот одеше во домот Гос­подов, телохранителите ги носеа, а по­тоа ги враќаа во стражарницата.

29 Другото за Ровоам и за сѐ што вр­шел, е опишано во летописите на јудејските цареви.

30 Меѓу Ровоам и Јеровоам имаше вој­на за сето време додека беа живи.

31 Ровоам почина кај татковците свои и беше погребан кај нив во Давидовиот град. Името на мајка му беше Ноема, Амонка. Наместо него стана цар синот негов Авијам.

15

1

На осумнаесеттата година од царувањето на Наватовиот син Јеровоам, над Јудејците стана цар Ави­јам.

2 Тој царуваше во Ерусалим три години; името на мајка му беше Мааха, Авесаломова ќерка.

3 Тој одеше во сите гревови на таткото свој што тој ги вршеше пред него, и срцето негово не беше предадено на неговиот Господ Бог, како срцето на неговиот прадедо Давид.

4 Но заради Давид, неговиот Господ Бог му беше дал светило во Ерусалим, воздигнувајќи го по него синот негов и го закрепи Ерусалим,

5 зашто Давид го правеше она што беше право пред очите на Господ, и во сите дни на животот свој во ништо не отстапуваше од она што Тој му беше заповедал, освен постапката со Хитиецот Урија.

6 Меѓу Ровоам и Јеровоам имаше војна во сите дни на животот нивни.

7 Другите дела на Авијам, и сѐ што вршел, е опишано во летописите на јудејските цареви. И имаше војна меѓу Авијам и Јеровоам.

8 Авијам почина кај татковците свои и го погребаа во Давидовиот град. И наместо него стана цар синот негов Аса.

9 Аса стана цар над Јудејците во дваесеттата година од царувањето на израелскиот цар Јеровоам,

10 и царуваше во Ерусалим четирие­сет и една година; името на баба му беше Мааха, Авесаломова ќерка.

11 Аса го правеше она што беше угодно пред очите на Господ, како неговиот прадедо Давид.

12 Тој ги изгони блудниците од земјата и ги отфрли сите идоли што ги беа направиле татковците негови,

13 и дури и на баба си Мааха ѝ ја од­зеде власта, поради тоа што беше нап­равила идол на Ашера; и го скрши Аса и нејзиниот идол и го изгоре кај пото­кот Кедрон.

14 Идолските светилишта, навистина, не беа урнати. Но срцето на Аса му беше предадено на Господ во сите него­ви денови.

15

И тој ги внесе во домот на Господ предметите, посветени на неговиот тат­ко, и предметите посветени од него: сребро, злато и садови.

16 Меѓу Аса и израелскиот цар Баша имаше војна во текот на целиот нивен век.

17 Израелскиот цар Баша излезе против Јудеја и почна да ја гради Рама, за да не може никој да излегува, ниту да оди кај јудејскиот цар Аса.

18 Тогаш Аса го зеде сето сребро и злато што беше останало во ризницата на домот Господов и во ризницата на царскиот дом, и го даде во рацете на слугите свои; и царот Аса ги испрати кај Венадад, синот на Тавримон, син Хезионов, цар арамејски, кој живееше во Дамаск, велејќи:

19 „Нека има сојуз меѓу мене и тебе, како што имаше меѓу мојот татко и твојот татко; ете, ти испраќам на дар среб­ро и злато; раскини го сојузот свој со израелскиот цар Баша, та да се оттргне од мене.“

20 И Венадад го послуша царот Аса, и ги испрати своите војсководци против израелските градови и ги порази Ијон, Дан, Авел-Бет-Мааха, областа околу Генисаретското Езеро и другиот дел од Нефталимовата земја.

21 Кога го слушна тоа, Баша престана да ја гради Рама и се врати во Тирца.

22 А царот Аса ги собра сите Јудејци без исклучок, и тие ги изнесоа од Рама камењата и дрвјата, кои Баша ги упо­т­ребуваше за градење. Со нив царот Аса ги изгради Гева Венијаминова и Мицпа.

23 Нели сите други дела на Аса сите негови подвизи и сѐ што изврши, и градовите што ги изгради, се опишани во летописите на јудејските цареви? Но во староста тој се разболе од болест на нозете.

24 Аса почина кај татковците свои и беше погребан кај нив во градот на својот предок Давид. А наместо него стана цар неговиот син Јосафат.

25

А Јеровоамовиот син Надав стана цар над Израел во втората година на јудејскиот цар Аса и царуваше над Из­раел две години.

26 Тој го вршеше она што беше неугодно пред очите на Господ, одеше по патот на татко си и во гревовите негови, со кои го наведе во грев Израел.

27 Против него се крена Баша, синот на Ахија, од Исахаровиот дом, и Баша го уби кај Гибетон филистејски, кога Надав и сите Израелци го опседнуваа Гибетон;

28 Баша го уби Надав во третата година од царувањето на јудејскиот цар Аса, и стана цар место него.

29 Кога стана цар, тој го порази це­лиот Јеровоамов дом и не остана ниедна душа кај Јеровоам, додека не го истреби, според словото на Господ што го беше изрекол преку својот слуга Ахија Силомецот,

30 поради гревовите на Јеровоам, што тој сам ги направи и со кои го наведе во грев Израел, поради гревовите со кои тој Го разгневи Господ, Бог Израелов.

31 Другите дела на Надав, сѐ што тој извршил, се опишани во летописите на израелските цареви.

32 Меѓу Аса и израелскиот цар Баша имаше војна во текот на сите нивни де­нови.

33

Во третата година на јудејскиот цар Аса стана цар во Тирца над сите Израелци Ахиевиот син Баша и царуваше дваесет и четири години.

34 Тој го вршеше она што не беше угодно пред очите на Господ, и одеше по патот на Јеровоам и во гревовите негови, со кои тој го наведе во грев Израел.

16

1

И дојде слово Господово кон Јуј, син на Ананија, за Баша во кое се вели:

2 „Поради тоа што те издигнав од правот и те направив водач на Мојот народ Израел, а ти тргна по патот на Јеровоам и го наведе на грев Мојот народ Израел за да Ме разгневува со гревовите свои, —

3 ете, Јас ќе го отфрлам домот на Баша и домот на потомството негово и ќе направам со твојот дом така, како и со домот на Наватовиот син Јеровоам:

4 кој од Башовиот дом ќе умре во град, него кучињата ќе го изедат, а кој ќе умре во полето, него птици небески ќе го исколваат.“

5 Другите дела на Баша, и сѐ што извршил, и подвизите негови, опишани се во летописите на израелските цареви.

6 Баша почина кај татковците свои и беше погребан во Тирца. А место него стана цар неговиот син Ила.

7 Но преку Ананиевиот син Јуј беше веќе кажано словото Господово за Баша, за домот негов и за сето зло што го беше извршил пред очите на Господ, разгневувајќи Го со делата на рацете свои, постапувајќи како Јеровоамовиот дом, за што беше истребен.

8

Башовиот син Ила стана цар над Израел во Тирца во дваесет и шестата година од царувањето на јудејскиот цар Аса и царуваше две години.

9 Против него стана Замвриј, него­виот слуга и старешина на половината негови бојни коли, кога се беше напил во Тирца, во домот на Арца, надзорник на дворецот во овој град.

10 Замвриј влезе, го удри и го уби Ила во дваесет и седмата година на јудеј­скиот цар Аса, и стана цар место него.

11 Кога стана цар и седна на престо­лот негов, тој го истреби целиот дом на Баша, не оставајќи му од семејството ниту едно машко, ни роднините негови, ни пријателите негови.

12 Замвриј го истреби целиот Башов дом, според словото на Господ што го беше изрекол Тој за Баша преку пророкот Јуј,

13 за сите гревови на Баша и за гре­вовите на неговиот син Ила што го вр­шеа тие самите и со кои го наведоа во грев Израел, дразнејќи Го Господ, Бог Израелов, со своите идоли.

14 Другите дела на Ила, и сѐ што беше извршил, се опишани во летописите на израелските цареви.

15

Замвриј стана цар во дваесет и седмата година на јудејскиот цар Аса и царуваше седум дена во Тирца, кога народот го опседнуваше Гибетон фи­лис­тејски.

16 Кога народот што го опседнуваше, дозна дека Замвриј направил заговор и го убил царот, истиот ден во логорот сите Израелци го поставија за цар над Израел воениот началник Амвриј.

17 Амвриј и сите Израелци со него отстапија од Гибетон и ја опседнаа Тир­ца.

18 Кога Замвриј виде дека градот е преземен, влезе во царскиот дом, го потпали над себе царскиот дом и загина,

19 поради своите гревови, со кои беше згрешил, вршејќи го она што беше лошо пред очите на Господ, одејќи по патот на Јеровоам и во гревовите не­гови што тој ги изврши за да го наведе во грев Израел.

20 Другите дела на Замвриј и заго­ворот негов што беше го направил, се опишани во летописите на израелските цареви.

21 Тогаш израелскиот народ се раз­дели на два дела: едната половина од народот беше со Гинатовиот син Тивниј за да го направи цар него, а другата страна — со Амвриј.

22 Надвладеа народот што беше со Амвриј, над народот, кој беше со Гина­товиот син Тивниј; Тивниј загина, а цар стана Амвриј.

23

Амвриј стана цар над Израел во триесет и првата година од владеењето на јудејскиот цар Аса над Јудеја и царуваше дванаесет години. Тој царуваше во Тирца шест години.

24 Амвриј го купи од Шемер ридот Самарија, за два кикара сребро, изгради на ридот град и го нарече Самарија — според името на Шемер, сопственикот на тој рид.

25 И Амвриј правеше зло пред очите на Господ, и постапуваше полошо од сите свои претходници.

26 Тој во сѐ одеше по патот на Нава­товиот син Јеровоам и во гревовите негови, со кои тој ги наведе на грев Израелците за да Го разгневат Господ, Бог Израелов, со своите идоли.

27 Другите дела на Амвриј што ги направил, и јунаштвото што го пока­жал, се опишани во летописите на изра­елските цареви.

28 Амвриј почина кај татковците свои и беше погребан во Самарија, а место него стана цар синот негов Ахав.

29

Амвриевиот син Ахав стана цар над Израел во триесет и осмата година од владеењето на царот Аса над Јудеја, и Амвриевиот син Ахав царуваше во Са­марија над Израел дваесет и две години.

30 И Амвриевиот син Ахав правеше зло пред очите на Господ повеќе од сите свои претходници.

31 Не беше доволно тоа што тој западна во гревовите на Наватовиот син Јеровоам, туку си ја зеде за жена Језа­вела, ќерката на сидонскиот цар Ет­баал, и почна да му служи на Ваал и да му се поклонува;

32 и му подигна на Ваал жртвеник во Вааловото светилиште што го беше изградил во Самарија.

33 Ахав подигна и Ашера, а направи и други злодела, со кои Го разгневи Гос­под, Бог Израелов, повеќе од сите претходни израелски цареви.

34 Во негово време Хиел од Ветил го изгради Ерихон: врз првородениот син свој Авирон, тој ги стави основите него­ви и врз најмалиот син Сегув ги постави портите негови, според словото на Господ што Тој го беше изрекол преку Навиновиот син Исус.

17

1

И пророкот Илија, тишбеец од галаадските жители, му рече на Ахав: „Се колнам во живиот Господ, Бог Израелов, пред Кого стојам! Во овие години нема да има ниту роса, ниту дожд, освен според мојот збор.“

2 И потоа словото Господово дојде до Илија и му рече:

3 „Тргни се оттука, сврти се кон исток и сокриј се кај потокот Керит, кој е спроти Јордан;

4 од тој поток ќе пиеш, а на гавраните сум им заповедал да те хранат таму.“

5 И тој замина и постапи според сло­вото Господово; отиде и остана кај по­токот Керит, кој е спроти Јордан.

6 И гавраните му носеа леб и месо на­утро, леб и месо навечер; а пиеше од потокот.

7

По извесно време потокот пресуши, бидејќи немаше дожд по целата земја.

8 Тогаш Господ му рече:

9 „Стани, оди во Сарепта кај Сидон и остани таму. Јас ѝ заповедав таму на една жена вдовица да те храни.“

10 И стана тој, па отиде во Сарепта. Кога дојде кај градските порти, ете, таму една вдовица жена собира дрва. Тој ѝ се обрати и ѝ рече: „Донеси ми малку вода во сад да пијам!“

11 Таа отиде за да земе, а тој повика по неа и рече: „Донеси ми в раце и парче леб!“

12 Таа му одговори: „Ти се колнам во живиот Господ, нема ништо печено, туку имам само грст брашно во ноќвите и малку масло во масларникот; и, ете, јас ќе соберам две — три дрвца, ќе отидам и ќе го приготвам тоа за себе и за синот свој; ќе го изедеме тоа и ќе умреме.“

13 А Илија ѝ рече: „Не плаши се; оди и направи го она што го рече; но најнапред направи од тоа мала пресна пит­ка за мене и донеси ми; а за себе и за синот свој ќе направиш после;

14 зашто вака вели Господ, Бог Израе­лов: ‚брашното во ноќвите нема да сврши, и маслото во масларникот, нема да се намали до оној ден, во кој Господ ќе даде дожд на земјата.‘“

15 Таа отиде и направи така, како што ѝ рече Илија и таа се хранеше, и тој и синот нејзин извесно време.

16 Брашното во ноќвите не се свршу­ваше, и маслото во масларникот не се намалуваше, според словото на Господ што Тој го изрече преку Илија.

17

Потоа се разболе синот на таа же­на, на домаќинката, и болеста негова беше толку силна што не можеше да дише.

18 Тогаш таа му рече на Илија: „Што имаш ти со мене, човеку Божји? Си дошол да ми ги наспомниш моите гре­вови и да го умреш синот мој.“

19 А тој ѝ одговори: „Дај ми го синот твој.“ И го зеде од рацете нејзини, го однесе во горната соба, каде што жи­вееше и го положи на леглото свое;

20 па повика кон Господ и рече: „Господи, Боже мој! Зар Ти на вдовицата, кај која живеам, ќе ѝ направиш зло, погубувајќи ѝ го синот нејзин?“

21 И откако се спружи трипати над момчето, извика кон Господ и рече: „Господи, Боже мој! Нека се врати душата на ова момче во него!“

22 И Господ го слушна гласот на Или­ја, му ја врати душата на момчето во него, и тоа оживе.

23 Илија го зеде момчето, го симна од горната соба во домот, ѝ го предаде на мајка му и рече: „Еве, син ти е жив!“

24 Тогаш жената му рече на Илија: „Сега навистина дознав дека ти си Божји човек, и дека словото Господово во твојата уста е вистинско.“

18

1

Откако измина многу време, пак му рече Господ на Илија во третата година: „Оди и јави му се на Ахав, и јас ќе дадам дожд на земјата.“

2 Илија отиде да му се јави на Ахав. А во Самарија настапи голем глад.

3 И Ахав го повика Авдија; управни­кот на дворецот. Авдија, пак, беше човек кој длабоко Го почитуваше Гос­пода.

4 Кога Језавела ги истребуваше пророците Господови, Авдија зеде сто пророци и ги криеше во пештери, по пе­десет луѓе, и ги хранеше со леб и вода.

5 И Ахав му рече на Авдија: „Тргни по земјата, по сите водни извори и по сите потоци во земјата, можеби некаде ќе најдеме трева за да си ги прехраниме коњите и маските и да не се лишиме од добитокот.“

6 И тие ја разделија меѓу себе земјата за да ја обиколат: Ахав тргна по еден пат, а Авдија по друг пат.

7 Кога Авдија врвеше по патот, ете, во пресрет му доаѓа Илија. Тој го позна, падна ничкум и рече: „Ти ли си, господаре мој Илија?“

8 Овој му одговори: „Јас сум; оди и кажи му на господарот свој: ‚Илија е тука.‘“

9 Тој рече: „Што сум виновен, па го предаваш својот слуга во рацете на Ахав за да ме убие?“

10 „Жив Господ, твојот Бог! Нема ниеден народ и царство, каде што не испраќал господарот мој да те бара; и кога му кажуваа дека те нема, тој земаше клетва од тоа царство и народ дека не можеле да те најдат;

11 а ти сега велиш, оди и кажи му на господарот: Илија е тука.

12 Кога јас ќе си отидам од тебе, Духот Господов ќе те однесе, не знам каде; и ако отидам да му јавам на Ахав, и тој не те најде, ќе ме убие; а слугата твој е богобојазлив од младини.

13 Зарем не му е кажано на мојот господар што сторив јас, кога Језавела ги убиваше Господовите пророци, како криев сто Господови пророци, по педе­сет души во пештера, и ги хранев со леб и вода?

14 А ти сега велиш: оди и кажи му на твојот господар: Илија е тука; тој ќе ме убие.“

15 Тогаш Илија му рече: „Ти се колнам во живиот Господ Саваот, пред Кого стојам, денес ќе му се јавам!“

16

Авдија отиде да го пресретне Ахав и му јави, и Ахав отиде да го пресретне Илија.

17 Штом Ахав го виде Илија, му рече: „Ти ли си оној што му носи неволји на Израел?“

18 Илија му одговори: „Јас не му донесувам неволји на Израел, туку ти и тат­ковиот дом твој, бидејќи ги презревте Господовите заповеди и врвите по Вааловците;

19 сега испрати и собери го пред мене сиот Израел на гората Кармил, и че­тиристотините и педесет Ваалови пророци и четирите стотини пророци на божицата Ашера што се хранат од тр­пезата на Језавела.“

20

И Ахав испрати до сите Израелови синови и ги собра сите пророци на гората Кармил.

21 Тогаш Илија пристапи кон сиот народ и рече: „Уште ли ќе куцате на двете колена? Ако Господ е Бог, врвете по Него; ако пак е Ваал — одете по него.“ А народот не му одговори ни збор.

22 И му рече Илија на народот: „Само јас останав пророк Господов, а Ваалови пророци има четиристотини и педесет.

23 Нека ни дадат две телиња и нека си изберат едно теле, и да го расечат и стават врз дрва, но оган да не потпалуваат; јас, пак, ќе го приготвам другото теле и ќе го ставам врз дрва, и оган нема да потпалувам;

24 тогаш повикајте го името на ва­шиот бог, јас, пак, ќе го повикам името на Господ, мојот Бог. Оној Бог, Кој ќе одговори преку оган, Тој е Бог.“ И сиот народ одговори и рече: „Добро, нека биде така!“

25 Потоа им рече Илија на Вааловите пророци: „Изберете си едно теле и пригответе го вие најнапред, бидејќи сте многу; и повикајте го името на вашиот бог, и оган не потпалувајте.“

26 И ете, го зедоа телето што им беше дадено, го приготвија и го повикуваа името на Ваал од утрината до пладне, велејќи: „Ваале, слушни нѐ!“ Но не­маше ни глас, ни одговор. И тие скокаа пред жртвеникот што го беа направиле.

27 Попладнето Илија почна да им се потсмева и велеше: „Викајте посилно, зашто тој е бог; можеби се замислил, или е зафатен со нешто, или е на пат, а можеби и спие, — така ќе се разбуди!“

28 И тие почнаа да викаат високо и според обичајот свој да се бодат со ножеви и копја, така што крв течеше од нив.

29 Мина пладне, а тие сѐ уште беснееја токму до вечерното принесување на жртва; но не се слушна никаков глас, ниту одговор, или одек.

30 Тогаш Илија му рече на сиот народ: „Приближете се до мене.“ И сиот народ се приближи до него. Тој, пак, го подигна урнатиот жртвеник Господов.

31 И зеде Илија дванаесет камења, токму колку што е бројот на племињата на синовите на Јаков, кому Господ му беше рекол вака: „Израел ќе биде твоето име.“

32 И изгради од тие камења жртвеник во името на Господ, а околу жртве­никот направи окоп што собираше две сеи зрна за да се посеат,

33 и постави дрва врз жртвеникот, го расече телето, го стави врз дрвата,

34 и рече: „Наполнете четири ведра вода и поливајте ја жртвата сепаленица и дрвата!“ И направија така. Потоа рече: „Повторете!“ И тие повторија. Тогаш рече: „Направете го тоа по третпат.“ И тие го направија и по третпат.

35 И водата се разлеа околу жртве­никот, а окопот се наполни со вода.

36 Кога ја принесуваа вечерната жртва, пророкот Илија се приближи, и рече: „Господи, Боже Авраамов, Иса­ков и Израелов! Чуј ме, Господи, чуј ме денес во огнот! Нека познаат денес овие луѓе дека си Ти единствен Бог во Из­раел, и дека јас сум Твој слуга и дека извршив сѐ според Твоето слово.

37 Чуј ме, Господи, чуј! Нека познае овој народ дека Ти, Господи, си Бог и Ти ќе го свртиш срцето нивно.“

38 И оган Господов падна и ја изеде сепаленицата, и дрвата, и камењата и земјата, и ја голтна водата што беше во окопот.

39 Кога го виде тоа, сиот народ падна ничкум и рече: „Господ е Бог, Господ е Бог!“

40 Тогаш Илија им рече: „Фатете ги Вааловите пророци, та ниеден од нив да не се сокрие.“ Ги фатија, а Илија ги одведе кај потокот Кишон и таму ги закла.

41

Илија му рече на Ахав: „Оди, јади и пиј, зашто се слуша шум од дожд.“

42 Ахав отиде да јаде и да пие, а Илија се искачи на врвот од Кармил, се наведна кон земјата, го стави лицето меѓу колениците свои

43 и му рече на слугата свој: „Оди и погледни кон морето.“ Тој отиде, по­гледна и рече: „Ништо нема.“ Тој пак рече: „Направи го тоа седумпати.“

44 На седмиот пат слугата рече: „Ете од морето се крева мало облаче, колку човечка дланка.“ Тој му рече: „Оди, ка­жи му на Ахав: ‚впрегни ја колата своја и тргнувај за да не те испревари дож­дот.‘“

45 Во тоа време небото потемне од облаци и виор, и почна да паѓа силен дожд. Ахав тогаш седна во колата, и тргна за Јизреел.

46 А раката Господова беше врз Или­ја. Тој го препаша крстот свој и трчаше пред Ахав дури до Јизреел.

19

1

И Ахав ѝ раскажа на Језавела сѐ што направи Илија, и како тој ги уби со меч сите пророци.

2 А Језавела испрати известувач кај Илија да му каже: „Нека ми испратат боговите најтешка казна и нешто пове­ќе нека ми додадат, ако до утре во ова време не направам со твојата душа, она што беше направено со душата на секого од нив.“

3 Кога го виде тоа, Илија стана и за­мина за да го спаси животот свој, и дојде во Вирсавија, која е во Јудеја, и таму го остави слугата свој,

4 а самиот тој отиде во пустината на еден ден пат и, откако дојде, седна под едно иглолисно дрво и посакуваше да умре, велејќи: „Доста е веќе, Господи, прибери ја душата моја, бидејќи јас не сум подобар од предците свои.“

5 И легна, та заспа под дрвото. И ете, ангел го допре и му рече: „Стани, јади.“

6 Илија погледна, и, ете, до возглавницата негова стои печена питка и стомна вода. Тој касна, пивна и пак заспа.

7 Ангелот Господов се врати повторно, се допре до него и рече: „Стани, јади, бидејќи те чека долг пат.“

8 Тој стана, касна и пивна и, откако се поткрепи со таа храна, одеше четирие­сет дена и четириесет ноќи до Божјата гора Хорив.

9

И влезе таму во една пештера и но­ќеваше во неа. И, ете, би кон него слово Господово, и Господ му рече: „Зошто си овде Илија?“

10 Тој одговори: „Пламнав од ревност за Господ, Бог Саваот, зашто Израе­ловите синови го оставија Твојот завет, ги разурнаа Твоите жртвеници и со меч ги убија Твоите пророци; само јас ос­танав, но и мојата душа сакаат да ја земат.“

11 Тогаш Бог му рече: „Излези и застани на гората пред лицето Господово; и, ете, Господ ќе мине, и голем и силен ветар кој ридови урива и соборува карпи пред Господ; но не е Господ во ветрот; по ветер — земјотрес, но не е Господ во земјотресот;

12 по земјотресот — оган, но не е Гос­под во огнот; по огнот — здив од тих ветар, и таму е Господ.“

13 Кога го чу тоа, Илија си го сокри лицето со својот кожув, излезе и застана пред влезот во пештерата. И кон него се слушна глас, кој му рече: „Зо­што си тука, Илија?“

14 Тој одговори: „Пламнав од ревност за Господ, Бог Саваот, зашто Израе­ловите синови го оставија Твојот завет, ги разурнаа Твоите жртвеници и со меч ги убија Твоите пророци; само јас ос­танав, но и мојата душа сакаат да ја земат.“

15 А Господ му рече: „Врати се по патот свој преку пустината во Дамаск и, кога ќе стигнеш, помазај го Азаил за арамејски цар,

16 а Јуј, синот на Нимшиј, помазај го за цар над Израел; Елисеј, пак, синот на Шафат, од Авел-Мехола, помазај го за пророк наместо себе;

17 зашто кој ќе избега од Азаиловиот меч, него ќе го убие Јуј, а кој ќе се избави од мечот на Јуј, него ќе го убие Елисеј.

18 Но сепак оставив меѓу Израелците седум илјади мажи; сите тие не ги свиткувале колената пред Ваал, и устите нивни не го бакнувале.“

19

И тој тргна оттаму и го најде Ша­фатовиот син Елисеј, кога ораше; дванаесет рала волови имаше тој пред себе, а самиот тој ораше со дванаесеттото. Минувајќи крај него, Илија го фрли кожувот врз него.

20 Тогаш Елисеј ги остави воловите и почна да трча по Илија и рече: „Доз­воли ми да ги бакнам татко ми и мајка ми, и ќе тргнам по тебе.“ Тој му одго­вори: „Оди и врати се, зашто, што сум ти направил?“

21 Тој се врати од него, зеде рало во­лови, ги закла и, откако го запали плугот на воловите, го испече месото нивно и им го раздели на луѓето, и тие јадеа. А самиот тој стана и тргна по Илија и почна да му служи.

20

1

Арамејскиот цар Венадад, ја собра сета војска своја, и со него имаше триесет и двајца цареви, и коњи и коли, и отиде, па ја опседна Самарија и војуваше против неа.

2 И испрати пратеници до израелскиот цар Ахав во градот,

3 и му рече: „Вака вели Венадад: твоето сребро и твоето злато се мои, и тво­ите жени и најдобрите твои синови се мои.“

4 Израелскиот цар одговори и рече: „Нека биде според зборот твој, господаре мој, царе; јас и сѐ што е мое е твое.“

5 Известувачите повторно дојдоа и рекоа: „Вака вели Венадад: испратив да ти кажат, да ми го дадеш среброто свое и златото свое, жените свои и синовите свои.

6 Затоа, утре, во ова време, ќе ги испратам кај тебе слугите свои да ја пребараат твојата куќа и куќите на твоите слуги, и да го земат в раце и да го изнесат сѐ што е скапо за очите твои.“

7 Израелскиот цар ги повика сите старешини во земјата и рече: „Размис­лете и гледајте, па тој крои зло; кога испрати кај мене за жените и синовите мои, за среброто и златото мое, јас не му откажав.“

8 И сите старешини и сиот народ му одговорија: „Не слушај и не се согласувај!“

9 Потоа тој им одговори на Венададовите известувачи: „Кажете му на мојот господар, царот: сѐ, за кое ти испрати првиот пат по твојот слуга, го­тов сум да го направам, но ова не мо­жам да го направам.“ Тогаш пратени­ците си отидоа и му однесоа одговор.

10 И Венадад испрати и му порача: „Нека ми испратат боговите најтешка казна и уште толку да ми додадат, ако во Самарија има доволно по еден грст прашина за сите луѓе што одат по мене.“

11 Израелскиот цар одговори и рече: „Кажете му да не се фали оној, кој се опашува како оној што се распашува.“

12 Кога ги слушна тие зборови Ве­надад, кој пиеше во шаторите заедно со царевите, им рече на слугите свои: „Опседнувајте го градот!“ И го опседнаа градот.

13

И ете, еден пророк пристапи до израелскиот цар Ахав и рече: „Вака вели Господ: го гледаш ли ова цело големо множество? Еве, денес ќе го предадам во твои раце за да знаеш дека Јас сум Господ.“

14 Ахав запраша: „Преку кого?“ Тој одговори: „Вака вели Господ: ‚преку слугите на градските водачи.‘“ А Ахав пак праша: „Кој ќе ја почне битката?“ Тој му одговори: „Ти.“

15 Ахав ги преброи оние што служеа кај обласните началници, кои беа на број двеста триесет и двајца; по нив го преброи сиот народ, сите израелски синови, и тие беа седум илјади.

16 Тие тргнаа околу пладне. Додека Венадад пиеше и се опиваше во ша­торите заедно со царевите, со триесет и двајцата цареви, кои му помагаа.

17 Најнапред тргнаа обласните началници. И му соопштија на Венадад дека излегле луѓе од Самарија.

18 Тој рече: „Ако се излезени за мир, фатете ги живи; ако, пак, се излезени да војуваат, пак фатете ги живи!“

19 Оние што служеа кај обласните началници излегоа од градот, а по нив и војската.

20 И секој го убиваше својот противник: Арамејците почнаа да бегаат, а Израелците ги гонеа. Венадад, арамеј­скиот цар, се спаси на коњ со други коњаници.

21 Израелскиот цар излезе, ги заплени коњите и колите и им нанесе голем по­раз на Арамејците.

22 Тогаш пророкот пристапи до израелскиот цар и му рече: „Оди, пот­крепи се, па знај и гледај што ќе пра­виш, зашто по една година арамејскиот цар пак ќе излезе против тебе.“

23

И му кажаа на арамејскиот цар слугите негови: „Нивниот Бог е Бог на горите, затоа нѐ победија; но, ако се удриме со нив во рамнина, бездруго ќе ги надвиеме.

24 И така, еве што ќе направиш: от­страни ги царевите секој од местото негово и место нив постави градски водачи;

25 и собери си толку војска, колку што изгина, и коњи, и коли, колку што има­ше; ќе се удриме со нив во рамнина и тогаш бездруго ќе ги надвиеме.“ Тој го послуша гласот нивни и направи така.

26 По една година Венадад собра Арамејци и тргна кон Афек за да се удри со Израел.

27 Собрани беа и Израеловите синови и, откако си зедоа храна, тргнаа против нив. Израеловите синови се сместија пред нив како две мали стада кози, а Арамејците ја исполнија земјата.

28 Тогаш Божјиот човек се приближи и му рече на израелскиот цар: „Така вели Господ: бидејќи Арамејците велат дека Господ е Бог на горите, а не Бог на долините, ќе го предадам во рацете твои целото тоа големо множество за да знаете дека Јас сум Господ.“

29 И тие стоеја во логорите едни спроти други седум дена. На седмиот ден почна борбата, и Израеловите синови убија сто илјади пешаци Арамејци во еден ден.

30 Другите избегаа во градот Афек; таму падна ѕидот врз другите дваесет и седум илјади луѓе.

Венадад, пак, влезе во градот и бе­гаше од една скривница во друга.

31 Тогаш неговите слуги му рекоа: „Сме слушале дека царевите од Израе­ловиот дом се милостиви цареви; доз­воли ни да го препашеме со вреќиште крстот свој, да ставиме јажиња околу главите свои и да отидеме кај израелскиот цар; можеби тој ќе го запази животот твој.“

32 Тие го препашаа крстот свој со вреќиште, ставија околу главите свои јажиња и дојдоа кај израелскиот цар, па рекоа: „Твојот слуга Венадад вели: ‚Поштеди го животот мој.‘“ Оној пра­ша: „Зар е тој жив? Тој ми е брат.“

33 Тие луѓе го примија тоа како добар знак и брзо го зедоа зборот од устата негова и рекоа: „Венадад е твојот брат.“ А тој им рече: „Одете и доведете го.“ Тогаш Венадад излезе пред него, а тој го качи до себе во колата.

34 И му рече Венадад: „Градовите што таткото мој ги презеде од твојот татко, ќе ги вратам, и ти можеш да имаш за себе пазаришта во Дамаск, како што имаше татко ми во Самарија.“ Ахав одговори: „Со тој завет ќе те пуштам.“ И, откако направи сојуз со него, го пушти.

35

Тогаш еден од пророковите синови според словото Господово му рече на еден од своите другари: „Удри ме!“ Но тој човек не се согласи да го удри.

36 Тогаш му рече: „Поради тоа што не го послуша Господовиот глас, ќе те умртви лав, кога ќе си отидеш од мене.“ Тој си отиде од него, и лав го сретна и го умртви.

37 Тој најде друг човек и рече: „Удри ме!“ Човекот го удираше толку силно што му направи рани од ударите.

38 Тогаш пророкот тргна и застана пред царот на патот, а очите си ги по­к­ри со превез.

39 Кога царот минуваше, тој извика кон царот и рече: „Твојот слуга одеше во борба, и ете, еден човек, се тргна на­страна и ми доведе еден маж и рече: ‚Варди го овој човек; ако не го зачуваш, душата твоја ќе оди место неговата душа, или ќе треба да платиш кикар сребро.‘

40 Кога слугата твој се зафати со ова и она, тој се изгуби.“ А израелскиот цар му рече: „Таква ти е пресудата; ти сам си ја решил.“

41 Тој тогаш го симна превезот од очите свои, и царот го позна дека е од пророците.

42 И му рече: „Вака вели Господ: за­тоа што го пушти од рацете свои чове­кот што го бев предал на проклетство, твојата душа ќе оди место неговата душа, и твојот народ — место неговиот народ.“

43 Израелскиот цар си замина во домот свој возбуден и огорчен и стигна во Самарија.

21

1

По тие настани еве што се случи: јизреелецот Навутеј имаше во Јизреел лозје до дворецот на самарјанскиот цар Ахав.

2 Ахав му рече на Навутеј, велејќи: „Дај ми го лозјето свое; тоа ќе ми биде овоштарник, бидејќи е близу до мојот дом, а место него ќе ти дадам поубаво лозје од тоа, или, ако сакаш, ќе ти дадам сребро, колку што чини тоа.“

3 Но Навутеј му одговори на Ахав: „Да не даде Господ да ти го дадам наследството од предците свои.“

4 Ахав се врати во домот свој вознемирен и огорчен од зборовите што му ги беше кажал јизреелецот Навутеј, велејќи: „Нема да ти го дадам наследството од предците свои!“ Тој легна на својата постела, го покри лицето и не јадеше леб.

5 Кај него влезе жена му Језавела и му рече: „Зошто си збркан со духот, па и леб не јадеш?“

6 Тој ѝ одговори: „Кога му спомнав на јизреелецот Навутеј и му реков: ‚дај ми го лозјето за сребро, или, ако сакаш, да ти дадам друго лозје место него‘, — тој ми одговори — не ти го давам лозјето свое, наследство од предците мои.“

7 Тогаш жена му Језавела му рече: „Нели ти си сега цар во Израел? Стани, јади леб и биди спокоен; јас ќе го земам лозјето од јизреелецот Навутеј.“

8 И таа напиша писма од името на Ахав, ги запечати со неговиот печат и ги испрати до старешините и големците што живееја со Навутеј, во градот негов.

9 Во писмата таа пишуваше вака: „Об­јавете пост и поставете го Навутеј пред народот;

10 и спроти него ставете двајца лоши луѓе што ќе сведочат против него и да кажат: ‚Ти хулеше на Бога и на царот.‘ И потоа изведете го и убијте го со камења, та да умре.“

11 Тогаш мажите на неговиот град, старешините и големците што живееја во градот негов, направија како што им заповеда Језавела, така, како што беше напишано во писмата што го беше испратила до нив.

12 Објавија пост и го поставија Навутеј пред народот;

13 па излегоа двајца лоши луѓе, седнаа спроти него и сведочеа против него пред народот и велеа: „Навутеј хули на Бога и на царот.“ Па го изведоа надвор од градот, го убија со камења, и тој умре.

14 Испратија да ѝ кажат на Језавела: „Навутеј е убиен со камења и умре.“

15 Кога слушна дека Навутеј е убиен со камења и умрел, Језавела му рече на Ахав: „Стани и завладеј со лозјето на јизреелецот Навутеј, кој не сакаше да ти го даде за сребро, бидејќи Навутеј го нема меѓу живите, тој умрел.“

16 Кога слушна дека јизреелецот Навутеј бил убиен, Ахав стана и отиде во лозјето на јизреелецот Навутеј да го запоседне.

17

Тогаш словото Господово беше упа­тено кон Илија тишбиецот:

18 „Стани и пресретни го израелскиот цар Ахав, кој е во Самарија, — ете, сега е во лозјето на Навутеј, каде што дошол да го запоседне, —

19 и кажи му: вака вели Господ: ‚ти си убил, и уште си грабнал наследство!‘ И кажи му: вака вели Господ: ‚на она мес­то, каде што кучињата ја лижеа крвта на Навутеј, кучињата ќе ја лижат и твојата крв.‘“

20 Ахав му рече на Илија: „Ти ме најде, мој непријателе!“ Тој рече: „Те најдов, бидејќи ти се продаде за да пра­виш злодела пред очите на Господ и да Го гневиш.

21 Вака вели Господ: ете, ќе ти испра­там казна, ќе го уништам твоето потомство, истребувајќи откај Ахав сѐ што е машко — и оној што е роб, и оној што е слободен во Израел;

22 и ќе постапам со твојот дом така, како што постапив со домот на Нава­товиот син Јеровоам и со домот на Ахиевиот син Баша, за наскрбувањето, со што ти ме раздразни и го наведе во грев Израел.“

23 И за Језавела Господ рече: „Кучи­њата ќе ја изедат Језавела зад јизреелските ѕидови;

24 и кој од Ахавовиот дом ќе умре во градот, него кучињата ќе го изедат, а кој ќе умре во полето, него птиците небески ќе го исколваат;

25 уште немало таков како Ахав, кој се продаде за да прави злодела пред очите на Господ, бидејќи така го наговараше жена му Језавела;

26 тој постапуваше многу гнасно, сле­дејќи ги идолите, како што правеа Амо­рејците, кои Господ, ги изгони од пред лицето на Израеловите синови.“

27

Откако ги ислуша сите тие зборови, Ахав тажеше пред Господ, одеше пла­чејќи, ја раскина облеката своја, го покри телото свое со вреќиште, посте­ше и спиеше во вреќиште и одеше на­жален.

28 И дојде слово Господово кон Илија од Тишбе. И Господ рече:

29 „Виде ли, се понижи Ахав пред Мене? Затоа што така се понижи пред Мене, Јас нема да му испратам зло во неговите дни, туку во дните на синот негов ќе пратам зло врз неговиот дом.“

22

1

Изминаа три години, без војна меѓу Арам и Израел.

2 На третата година јудејскиот цар Јосафат дојде кај израелскиот цар.

3 Израелскиот цар им кажа на слу­гите свои: „Знаете ли дека Рамот во Га­лаад е наш? А ние толку долго молчиме и не го земаме од рацете на арамејскиот цар.“

4 И му рече на Јосафат: „Ќе појдеш ли со мене во војна против Рамот во Галаад?“ Јосафат му одговори на из­ра­ел­скиот цар: „Како што одиш ти, така и јас; како твојот народ, така и мојот на­род; како твоите коњи, така и моите.“

5

Јосафат уште му рече на израелскиот цар: „Прашај денес што ќе каже Господ.“

6 Израелскиот цар ги собра тогаш пророците — околу четиристотини души — и ги праша: „Да одам ли во војна против Рамот Галаадски, или не?“ Тие од­говорија: „Оди, Господ ќе го предаде во рацете на царот.“

7 Јосафат праша: „Нема ли тука уште некој пророк Господов, та преку него да Го прашаме Господ?“

8 Израелскиот цар му одговори на Јосафат: „Има уште еден човек, преку кого можеме да Го прашаме Господа, но јас не го сакам него, зашто не пророкува за мене добро, туку само зло, — тој е Михеј, синот на Јимла.“ Јосафат рече: „Царе, не говори така.“

9 Израелскиот цар повика еден дворјанин и рече: „Оди поскоро по Јимлае­виот син Михеј!“

10 Израелскиот цар и Јосафат, јудеј­скиот цар, седеа секој на своето се­диште, облечени во царска облека, на плоштадот пред портите на Самарија, и сите пророци пророкуваа пред нив.

11 Ќенаановиот син Седекија си направи железни рогови и рече: „Вака вели Господ: со овие ќе ги бодеш Ара­мејците, додека да ги истребиш.“

12 И сите пророци го пророкуваа ис­тото, велејќи: „Оди против Рамот Га­лаадски; ќе има успех; Господ ќе го предаде во рацете на царот.“

13

Гласникот, кој беше отишол да го повика Михеј, му рече: „Еве, зборовите на пророците едногласно му претска­жуваат добро на царот; и твојот збор нека биде согласен со зборот на секој од нив; искажи и ти добро.“

14 Михеј одговори: „Се колнам во Господ! Ќе го кажам она што ќе ми каже Господ.“

15 Кога дојде кај царот, овој го праша: „Михеј, да одиме ли во војна против Рамот Галаадски, или не?“ А тој му одговори: „Оди, ќе има успех; Господ ќе го предаде во рацете на царот.“

16 Тогаш царот му рече: „Пак ли да те заколнувам да не говориш ништо, освен вистината во името на Господ?“

17 Тој одговори: „Ги гледам сите Из­раелци распрснати по горите како овци, кои немаат пастир, зашто Господ рече: ‚господар немаат; секој нека се врати со мир во домот свој.‘“

18 Израелскиот цар му рече на Јоса­фат: „Нели ти реков дека тој не пророкува добро за мене, туку само лошо?“

19 А Михеј одговори и рече: „Не така, ислушај го словото Господово; Го видов Господ како седи на Својот пре­стол, и целата небесна војска стоеше по­крај Него десно и лево;

20 и Господ рече: ‚Кој ќе го наговори Ахав да оди и да падне во Рамот Га­лаадски?‘ И еден велеше вака, а друг инаку;

21 еден дух, пак, истапи, застана пред лицето на Господ и рече: ‚јас ќе го наго­ворам!‘ А Господ го праша: ‚Како?‘;

22 Тој одговори: ‚ќе излезам и ќе ста­нам дух што лаже во устата на сите негови пророци.‘ Господ рече: ‚ти ќе го наговориш и ќе го исполниш тоа‘; оди и направи така.

23 И, ете, Господ сега допушти лаж­лив дух во устата на сите тие твои пророци; но Господ искажа за тебе лошо.“

24 А Ќенаановиот син Седекија се доближи, го удри Михеј по устата, и рече: „Како, зар излезе од мене Духот Господов за да говори во тебе?“

25 Михеј одговори: „Ете, ти ќе го согледаш тоа во оној ден, кога ќе бегаш од една соба во друга за да се сокриеш.“

26 Тогаш израелскиот цар рече: „Зе­мете го Михеј и одведете го кај заповед­никот на градот Амон и кај царскиот син Јоас.

27 И кажете: вака вели царот: ‚Затворете го овој во темницата и хра­нете го со малку леб и вода, додека не се вратам со мир.‘“

28 А Михеј рече: „Ако се вратиш со мир, тогаш Господ не зборувал преку мене.“ И рече: „Чујте, сите луѓе!“

29

Потоа израелскиот цар и Јосафат, јудејскиот цар, тргнаа за Рамот во Галаад.

30 Израелскиот цар му рече на Јоса­фат: „Јас ќе се преоблечам и ќе влезам во борба, а ти облечи си ги царските алишта.“ И израелскиот цар се преоблече и влезе во борба.

31 А арамејскиот цар им заповеда на заповедниците над колите, на број беа триесет и двајца, велејќи: „Не бијте се ниту со мал, ниту со голем, туку само со израелскиот цар.“

32 Заповедниците над колите кога го видоа Јосафат, помислија, бездруго, тоа е израелскиот цар, и се свртеа против него за да се удрат со него. Но Јосафат почна да вика.

33 И заповедниците на бојните коли, кога видоа дека тој не е израелскиот цар, се иставија од него.

34 А еден човек случајно го запна лакот и го рани израелскиот цар низ шевовите на оклопот. А царот му рече на својот колар: „Врти назад и извади ме од војската, бидејќи сум ранет.“

35 Но во тој ден борбата се засили, и царот стоеше во колата спроти Ара­мејците, а вечерта умре; крвта од раката се слеваше по колата.

36 И кај зајдисонце беше објавено по целиот логор: секој да си оди во градот свој, секој — во земјата своја.

37 Така умре царот и беше донесен во Самарија, и го погребаа царот во Самарија.

38 Колата ја измија на самарјанскиот извор, каде што се миеја блудниците, и кучињата ја лижеа крвта негова, според словото на Господ, што Тој го изрече.

39 Другите дела на Ахав и сѐ што бе­ше направил, и куќата од слонова коска што ја изгради, и сите градови што ги изгради, се опишани во летописите на израелските цареви.

40 Ахав почина кај татковците свои, а место него стана цар синот негов Охо­зија.

41

Јосафат, синот на Аса, стана цар над Јудеја во четвртата година од вла­деењето на израелскиот цар Ахав.

42 Јосафат беше на триесет и пет години, кога стана цар, и царуваше во Еру­салим дваесет и пет години. Мајка му се викаше Азува, ќерка на Шилхиј.

43 Во сѐ тој врвеше по патот на својот татко Аса, не се отклонуваше од него, правејќи го она што е правилно пред очите на Господ; но не ги отстрани жртвениците на идолите, а народот сѐ уште принесуваше жртви и кадеше на тие жртвеници.

44 Јосафат склучи мир со израелскиот цар.

45 Јосафат склучи мир со израелскиот цар.

46 Другите дела на Јосафат и подви­зите негови што ги изврши, и како војувал, се опишани во летописите на јудејските цареви.

47 И сите блудници што беа останале од времето на татко му Аса, тој ги ис­треби од земјата.

48 Во Едом тогаш немаше цар; имаше царски намесник.

49 Царот Јосафат изгради кораби од таршишки тип на морето за да оди во Офир по злато; но тие не стигнаа до таму, бидејќи се разбија во Ецјон-Ге­вер.

50 Тогаш Охозија, синот на Ахав, му рече на Јосафат: „Нека одат моите слуги со твоите слуги на корабите“, но Јосафат не сакаше.

51 Јосафат почина кај своите татковци, и беше погребан кај своите предци во градот на неговиот татко Давид. Не­го го наследи неговиот син Јорам.

52 Охозија, синот на Ахав, почна да владее над Израел во седумдесеттата година од царувањето на Јосафат над Јудеја. Тој царуваше две години над Израел.

53 Но, тој правеше зло пред очите на Господ, и одеше по патот на својот татко и на својата мајка и по патот на Јеровоам, синот на Нават, кој го наведе Израел на грев.

54 Тој му служеше на Ваал и му се поклонуваше, Го разгневуваше Господ, Бог на Израел, исто така, како што постапуваше и неговиот татко.