1

¹ Yesu Kilistu kalawila mlukolo lwa Daudi na Daudi yali wa lukolo lwa Ibulahimu na achi ndo chitabu cha lukolo lwa heye.

² Ibulahimu nakamponda Isaka. Na Isaka nakamponda Yakubu. Na Yakubu nakamponda Yudasi na wakulugwe.

³ Yudasi na kamlela Pelezi na Zela mayao yali Tamali. Pelezi na kamlela Heziloni, Na Heziloni na kamlela Lami,

⁴ Lami nakamponda Aminadabu na Aminadabu nakamponda Nashoni. Na Nashoni nakamponda Salimoni.

⁵ Salimoni nakamponda Boazi, mayake Boazi nayali Lahabu, Boazi na Lutu na wamlela Obedi, na Obedi nakamponda Jese.

⁶ Na heye Jese nakamponda mndewa Daudi, na Daudi nakamponda Solomoni na mayake Solomoni yali mdala wa Uliya.

⁷ Solomoni nakamponda Lohoboamu. Na Lohoboamu nakamponda Abiya. Na Abiya nakamponda Asa,

⁸ Asa nakamponda Yohoshafati. Na Yohoshafati nakamponda Yolamu. Na Yolamu nakamponda Uziya,

⁹ Uziya nakamponda Josamu na Josamu nakamponda Ahazi. Na Ahazi nakamponda Hezekia,

¹⁰ Hezekia nakamponda Manase. Na Manase nakamponda Amoni. Na Amoni nakamponda Yosiya,

¹¹ Yosiya nakamponda Yekoniya na wang'holoze. Awo wali mhela wa Wayahudi wahilikwe mu upogozi ako Babiloni.

¹² Kulawa Wayahudi kuhilikwa mu upogozi Babiloni, Yekoniya nakamponda Sheatieli, Sheatieli nakamponda Zolobabeli,

¹³ Zolobabeli nakamponda Abiudi. Na Abiudi nakamponda Eliakimu. Na Eliakimu nakamponda Azoli,

¹⁴ Azoli nakamponda Zadoki. Na Zadoki nakamponda Akimu. Na Akimu nakamponda Eliudi,

¹⁵ Eliudi nakamponda Eliazali. Na Eliazali nakamponda Masani. Na Masani nakamponda Yakubu,

¹⁶ Yakubu nakamponda Yusufu. Mlume wa Maliya mayake Yesu. Yalinguchemigwa Kilistu.

¹⁷ Lelo hamba kwali na lulelo kumi na vine. Kulawa Ibulahimu mbaka Daudi. Na kumi na vine viyage kulawa Daudi mbaka Wayahudi Waholigwe mu upogozi Babiloni. Na kumi na vine viyage kulawa baho mbaka mhela wa Kilistu Mlohozi. Kuvumbuka kwa Yesu Kilistu

¹⁸ Leka ahi ndo vyoyaleleche Yesu Kilistu, Maliya, Mayake. Nakabanichilwa na Yusufu. Ila lowali wang'hali kihola kota munhu na mdala wa heye. Nakewona kana himila kwa ludali lwa Muhe Yelile.

¹⁹ Yusufu mzenjele wa maliya. Kwa vila yali munhu yali yodita ganojile. Nahaganile kumbasa soni hazelu. Ahyo nakagana kubena izenjele kwa uviso.

²⁰ Vyoyali yochijesa mbuli ayo. Mhilisi wa Mkulu Nguluwi kamlawila koyawasile kalota yolonjelwa kota, “Yusufu mwana wa Daudi, uleche kudumba kumhola maliya yawe mchewako, na heye kana himila kwa ludali lwa Muhe Yelile.

²¹ Kolela mwana mlume. Na hegwe kompa itagwa Yesu. Kwa vila heye ndo yowalohola wanhu wa heye kuli gehile ga hewo.”

²² Leka aga geng'ha nagalawila kwenela kwa ula ulonzi wa Mkulu loyalonjile kukolela Mloli wa Nguluwi vyoyalonjile,

²³ “Mdala yohanating'hana na mlume kowa na himila na koponda mwana mlume. Na hewo womchema itagwa Imanueli izeleche Nguluwi kahamwe na hetwe.”

²⁴ Yusufu vyoyenuche kamhola maliya kota mhilisi wa Mkulu vyo yamlonjele yadite.

²⁵ Ila Yusufu nahamzelele maliya hebu chilukuli mbaka vyoyalelile mwana mlume. Na heye Yusufu nakamchema mwana itagwa Yesu.

2

¹ Yesu nakaleleka Betelehemu mkowa wa Yudeya mhela Helodi loyali Mndewa baho du walola nhondwe kulawa kolilawilaga isanya nawoya Yelusalemu

² nawauza, “Kakohi mwana yaleleche yowa Mndewa wa Wayahudi? Tuyona nhondwe ya heye ilawile kolilawilaga isanya tuya kumfugamila.”

³ Mndewa Helodi vyoyahuliche mbuli ayo na kadeula ng'hatu. Na wanhu weng'ha wali Yelusalemu nawadeula.

⁴ Kawachema wakulu weng'ha, watambika wakulu na walangusa wa malajizo ga Musa na kuwauza, “Ahi kohi koyoleleka Kilistu Mlohozi?”

⁵ Na hewo wedichila, Kovumbuka kuli luga lwa Betelehemu luwele Yudeya. Yandichigwe na Mloli wa Nguluwi kuta,

⁶ Ee Betelehemu iwele kuli isi ya Yuda,
hegwe huwele mdodo ng'hatu kuli luga lutanganiche lwa Yuda,
mina kwa hegwe, kolawila mlongozi,
yowalongoza wanhu wa heni, Izilaeli.

⁷ Baho, Helodi nakawachema awala walola nhondwe kwa uviso, na kawauza kota hanili aila nhondwe loiwalawile.

⁸ Hamba kawalajiza Betelehemu yolonga, Mlute mkampale mwana, na wone mmone, muye mndojele na heni ndute ndikamfugamile.

⁹ Lowamhulichize mndewa, hewo wawanzi wa nhondwe waluta. Baho ila nhondwe lowaiwene kulawa kolilawilaga isanya, na iwalongola na iluta kwima mchanya na hala hoyawele mwana.

¹⁰ Lowaiwene nhondwe ayo, nawasangalala heko.

¹¹ Leka, wenjila mng'handa, nawamona yula mwana hamwe na Maliya mayake, wenamiza na wamfugamila. Hamba wachumula vinhu vyowegale vya kumigalila mwana, wampa ndolendole. Zahabu na ubani na mafuta galinguguzigwa kwa migwala minji galinguchemigwa manemane.

¹² Nguluwi nakawalemeza wolota waleche kuhiluka kwa Helodi, ahyo wahiluka kukolela nzila inji. Kubilimila Misili

¹³ Lowochile awala wajenzi, mhilisi wa Mkulu kamlawila Yusufu yolota, kamlonjela, Winuche! Mhole mwana hamwe na mayake, mbilimile Misili. Mikale kuko mbaka hondikulonjela, mina Helodi kangumpala kumkopola ayu mwana.

¹⁴ Ahyo, Yusufu kenuka kamhola mwana na mayake, woka nechilo wabilimila Misili.

¹⁵ Na kekala kuko mbaka Helodi loyafile. Mbuli ayo naikoleka leka ulonzi woyalonjile Mkulu kukolela Mloli wenele. Nandimchema mwana wa heni kulawa Misili. Helodi kanguwakopola wana wadodo wasongolo

¹⁶ Helodi loyawene awala wajenzi kulawa kolilawilaga isanya hawahiluche wambada, na kazudila heko. Kalajiza kukopoligwa wana weng'ha wasongolo kuli muji wa Betelehemu wawele na ukulu wa myaka mili na hasi wakopoligwe. Nakadita ahyo kota vyoyavizelele kulawa kwa wala walola nhondwe.

¹⁷ Baho ndo lwenela luzi ulonjigwe kukolela Mloli Yelemiya.

¹⁸ “Luzi luhulikwa ako Lama,
chililo na kulomboleza kwinji.

Laheli kanguwalilila wana wa heye,
nakangulema kunyamalila,
mina weng'ha wabagama.” Kulawa Misili

¹⁹ Helodi loyabagame, mhilisi wa Mkulu kamlawila Yusufu yolota kula Misili,

²⁰ nakumlonjela, winuche! Umuhole mwana na mayake mhiluche ku isi ya Izilaeli, lekachoni, yaganile kumkopola mwana kabagama.

²¹ Leka, Yusufu kenuka, kamhola mwana na mayake nakuhiluka kahi koyalawile isi ya Izilaeli.

²² Ila Yusufu vyo yahuliche kota Achelausi mwanage Helodi, kahola chigoda cha mhaza wa heye, kawa mndewa wa Yudeya, na kadumba kuhiluka Betelehemu. Na kalonjelwa menji goyalotile, baho kaluta kikala Galilaya.

²³ Na kahamila luga lwake luchemigwe Nazaleti. Ndo wenele ulonzi ulonjigwe kukolela Waloli. “Munhu kochemigwa Mnazaleti.”

3

¹ Muhela ula Yohani Mbatiza loyoyile honhu hagunuche kuli Yudeya, nakaluka kudamla.

² Kawalonjela, “Mumgalamchile Nguluwi, kwa vila undewa wa kilanga wahabehi.”

³ Ayu Yohani yali ndo yula mloli Isaya vyo yasimile mbuli ya heye loyalonjile.

“Munhu yumwe kanguchema honhu hagunuche.

‘Mgongomanyileni Mkulu nzila ya heye,
mgolole nzila ya heye ya kukola.’ ”

⁴ Yohani nakavala nguwo ihonigwe na milaika ja ngamiya, yakowele izabi lya igozi mchuno. Chilyo cha heye chali nzije na hanombwa.

⁵ Wanhu kulawa Yelusalemu na kulawa nzingo zeng'ha za Yudeya na kulawa isi yeng'ha habehi na lwanda lwa Yolodani nawamlutila,

⁶ nawalonga gehile gowaditile na heye kawabatiza mli lwanda lwa Yolodani.

⁷ Ila loyawene Mafalisayo na Masadukayo wenji wokuya kwa heye kubatizwa, kawalonjela, “Hemwe lulelo lwa izoka! Yalikohi yowadeteleza kota moibilima ng'halazi ya Nguluwi ilihabehi kuya?

⁸ Mlajile kwa madito kota mumgalamchila Nguluwi.

⁹ Mleche kijesa kota sambi moibilima ng'halazi ya Nguluwi kwa kulonga, mhaza wa hetwe Ibulahimu! Ndanguwalonjelani ng'hatu, Nguluwi kana ludali lwa kugagalula aga maganga gawe wana wa Ibulahimu.

¹⁰ Iwago liwichigwa goya kuli mizabi ja igodi. Chila mgodi wohambe ulele mafuza ganojile, wotemangwa na kutajigwa mchiluli.

¹¹ Heni ndanguwabatiza kwa mazi kuwalajila kota mumgalamchila Nguluwi. Ila heye yokuya kumbele kwa heni, kana ludali kusinda heni, na heni silinguganigwa kupapa makwamba ga heye. Heye kowabatizani kwa Muhe Yelile na kwa chiluli.

¹² Heye kana luhelo lwa kuyugulila nyhadikwa, yalunde uhemba wa heye mli ng'hano, na mibadu kojisoma kwa chiluli hambe chizime.” Yesu kangubatizigwa

¹³ Mhela awo Yesu nakalawa Galilaya nakafika mlwanda lwa Yolodani, nakamlutila Yohani yabatizigwe.

¹⁴ Ila Yohani nakajeza kumlemeza yolonga, “Ndaze, hegwe kwanguya kwa heni! Heni baha ndo ndilinguganigwa kubatizwa na hegwe!”

¹⁵ Ila Yesu nakamwidichila, “Uleche hela iwe hino kwa sambi, mina ndo vyoilinguganigwa kugadita gala geng'ha ganojile.” Aho Yohani nakakunda.

¹⁶ Baho Yesu loyasindile kubatizigwa, vyoyalawile kuzibila mlimazi, nabaho kilanga kugubuka nakona Muhe wa Nguluwi yodulika kota nziwa nakwima mmutwi wa heye.

¹⁷ Nawahulika lizi kilanga ilonga, “Ayu ndo mwana wa heni ndimganile, nojezwa na heye.”

4

¹ Hamba Muhe Yelile kamlongoza Yesu kuluta honhu hagunuche kujezigwa na Limazoga.

² Navyoyesele kulya chinhu mazuwa makumi gane nemisi na nechilo, na mwiso kehulika nzala.

³ Hamba Limazoga lyuya kwa Yesu nakumlonjela, “Wone ukomya hegwe uli Mwana wa Nguluwi, ugalonjele aga maganga gawe mibumunda.”

⁴ Yesu kedichila kalonga, “Yandichigwa kuli Maandiko Matakatifu. ‘Munhu howa mkomu kwa ibumunda hela, leka kwa chila ulonzi woyolonga Nguluwi.’ ”

⁵ Hamba Limazoga limuhola Yesu na kumuhilika Yelusalemu Muji Welile, kamuwika kuchanya kinembenembe kuli chindwiko cha ng'handa ya Nguluwi,

⁶ nakamlonjela, “Wone uwele Mwana wa Nguluwi, lagale hanyi, mina yandichigwa muli Maandiko Matakatifu.

‘Nguluwi kowalajiza wahilisi wa kilanga wa kilanga wa heye kwa mbuli ya hegwe,’

Na, ‘Wokuhola mmoko mwawo,
uleche kikwang'hwala magulu ga hegwe mmiganga.’ ”

⁷ Yesu kamlonjela, “Yandichigwa kahi muli Maandiko Matakatifu.

‘Uleche kumjeza Mkulu, Nguluwi wa hegwe.’ ”

⁸ Hamba Limazoga nalimhola Yesu na kumhilika kuli chidunda chikulu na kumlajila undewa weng'ha uli muisi.

⁹ Limazoga nalimlonjela, “Avino vyeng'ha ndokupa wone ufugamile na kinamiza kwa heni.”

¹⁰ Aho, Yesu kamlonjela, “Uche ahano Limazoga! Gandichigwa muli Maandiko Matakatifu. ‘Umfugamile Mkulu Nguluwi wa hegwe, na umditile heye yaliyeka.’ ”

¹¹ Baho, Limazoga limleka Yesu na wahilisi wa kilanga woya kumtanza. Yesu kangwaluka mijito ako Galilaya

¹² Yesu loyahuliche kota Yohani Mbatiza kebatigwa na kuhindilwa mchinweng'ho, nakoka kaluta Galilaya.

¹³ Nakoka Nazaleti, nakaluta kikala Kapanaumu mji uli hafungo na ilamba lya Galilaya, mu mmbaka mwa wilaya za Zabuloni na Nafutali, nakekala kuko.

¹⁴ Na ndo vyowenele ula ulonzi ulonjigwe na Mloli Isaya.

¹⁵ “Isi ya Zabuloni na isi ya Nafutali,
kulutila kuli bahali mwambu ya lwanda lwa Yolodani,

Galilaya, isi ya wanhu wa isi zeng'ha!

¹⁶ Wanhu walingikala kuli jiza,
walona lumuli lukulu.

Na hewo wekale kuli isi ya jiza na chibehelo cha kubagama,
lumuli luwamwemwesela!”

¹⁷ Kulawila mhela ula Yesu nakaluka kulangusa yolonga, “Mumgalamchile Nguluwi, kwa vila undewa wa kilanga wa habehi!” Yesu kanguwachema walowa somba wane

¹⁸ Yesu loyali yojendajenda hafungo mwa ilamba lya Galilaya, nakawona wanhu weli munhu na mng'holoze, wali walowa somba. Yumwe Simoni yachemigwe Petili hamwe na mng'holoze Andeleya wolowa somba na utandawala.

¹⁹ Yesu kawalonjela, “Mmbinze, na heni ndowaditani hemwe wavula wanhu.”

²⁰ Baho wauleka utandawala wawo, wamuwinza Yesu.

²¹ Kaluta kumwando kawona wanhu wanji weli kahi munhu na mng'holoze, wali Yakubu na Yohani wana wa Zebedayo. Awo wali wekale mitumbwi na mhaza wawo Zebedayo wowika goya utandawala wawo. Yesu kawachema.

²² Baho du woka wauleka aula mtumbwi hamwe na mhaza wawo, wamuwinza Yesu. Yesu kangulangusa na kulohola watamwa

²³ Yesu nakakola Galilaya yeng'ha yolangusa mli ng'handa za kusalila na yodamla Mbuli Inojile ya Undewa wa Nguluwi. Na kuwosela chila matamwa gowalinago wanhu.

²⁴ Mbuli yali yodita Yesu na yenela isi yeng'ha ya Siliya, lelo wanhu wawegala wanhu weng'ha wawele watamwa na chila matamwa, wanhu wawele na chijeni, na wanhu wawele na chinzilisa na wanhu wali chete, ahyo Yesu nakawosela matamwa weng'ha.

²⁵ Chilundo cha wanhu na wali womuwinza heye, kulawila Galilaya na kulawila honhu hawele na mji wa Dekapoli kulawila Yelusalemu na Yudeya na isi ili kumwambu na lwanda lwa Yolodani.

5

¹ Yesu nakawona wanhu wenji, kakwina hali chidunda nakikalisa. Walanguswa nawamzenjelela.

² Na heye kaluka kuwalangusa. Usangalalo wa kukomya

³ “Wobweda kwa wawele ng'hochele mli muhe,
mina undewa wa kilanga ndo wa hewo!

⁴ Wobweda kwa walingisinza,
mina Nguluwi kowasangalaza.

⁵ Wobweda kwa hewo waholile,
mina woihalila isi!

⁶ Wobweda kwa wawele na nzala na ng'halu ya kukola gatanganiche,
mina Nguluwi kowagutiza.

⁷ Wobweda kwa wawele na isungu kwa wanji,
mina na heye Nguluwi kowonela isungu.

⁸ Wobweda kwa wawele na nhumbula zilihela nongwa,
mina womona Nguluwi.

⁹ Wobweda kwa walingigala makundo,
mina wochemigwa wana wa Nguluwi.

¹⁰ Wobweda kwa wawele kugaya kwa kukola gatanganiche,
mina undewa wa kilanga ndo wa hewo.

¹¹ “Mbweda hemwe wanhu wowaliga na kuwabocheleza, na kuwasinjizila vinhu vihile, kwa mbuli ya heni.

¹² Msangalale na kusechelela, kwa vila chonolo chompegwa chowa chikulu kilanga. Avyo ndo wawabocheleze waloli wawele bahano muisi hemwe hamnoya. Mwino na lumuli

¹³ “Hemwe mwa mwino wa wanhu muisi, wone mwino uwe ulihela unoni, wonojezwa na choni? Haiwa chinhu ng'hatu, ila yotajigwa kunze na kubijigwa na wanhu.

¹⁴ “Hemwe mwa lumuli lwa wanhu muisi yeng'ha! Muji uzenjigwe kuchidunda, hauchivisa hebu.

¹⁵ Kuduhu wanhu hawawesaga chenje na kugubika na chidoto, ila wawikaga honhu ha kuwichila chenje uwamulichila wanhu wawele mng'handa.

¹⁶ Vivila, iwagana wone lumuli lwenu luwe lumulika hali wanhu, leka wagone gala ganojile gomditile, wakamtogole Mhaza wa hemwe yawele kilanga. Malanguso galinguwala malajizo

¹⁷ “Mleche kijesa kota mbuya kutengula malajizo ga Musa na ulanguso wa waloli. Suyile kutengula, mbuya kugomanjiza.

¹⁸ Ndanguwalonjela ndikomya, mbaka baho isi yeng'ha na kilanga hovikola, kuduhu ne honhu hadodo ng'hatu gandichigwe kuli malajizo hokusigwa, mbaka geng'ha genele.

¹⁹ Leka, yoneche yobena mzilo uli udodo kwa weng'ha, na kuwalangusa wanhu wanji wakole kota hihyo, ayo kowa mdodo ng'hatu kuli Undewa wa Nguluwi. Ila yula yobatilila na kuwalangusa wanhu wanji, heye kowa mng'hangala kuli undewa wa kilanga.

²⁰ Mina vyondiwalonjelani, ganojile ga hemwe wone hagawele gapulute ng'hatu kusinda gala ga Mafalisayo na walangusa wa malajizo ga Musa, hamkwinjila ng'o kuli undewa wa kilanga. Malanguso ga kuzudila

²¹ “Mina muhulika kota wanhu wa katali na walonjelwa. ‘Uleche kukopola. Heye yokopola yomgana yataguswe.’

²² Ila heni ndanguwalonjelani, munhu yoneche yomzudila mng'holoze, yomlapa kutaguswa. Yalingumbeza mng'holoze, kohilikwa kwa walingutagusa. Yalingumchema mng'holoze. ‘Hegwe kwa mpoka,’ Kanguganigwa kwinjila kuli chiluli cha Jehanamu.

²³ Leka, wone uhiliche nhambiko ya hegwe hali alitale ya Ng'handa ya Nguluwi na baho ukumbuchila kota kwangilewa na mng'holozo,

²⁴ ileche nhambiko yowigale hali alitale, uhiluche wikale na mng'holozo mihanyise gamale, ndo uhiluche kulavya nhambiko kwa Nguluwi.

²⁵ “Mihanyise na munhu yakulonjeleze hegwe himahima muwele mnzila, wone huditile ayo, homluta honhu ha kutagusa, kokuhilika kwa mtagusa na heye kokuwika mmoko wa wamizi na hewo wokuhindila mchinweng'ho.

²⁶ Ndangukulonjelani ndikomya, hulawa hebu amo, mbaka ulavye sendi ya mwiso. Malanguso galinguwala ung'hondwa

²⁷ “Muhulika kota wanhu na walonjelwa. ‘Mleche kudita ung'hondwa!’

²⁸ Ila heni ndanguwalonjela, Yomlola mdala kwa kumgana, kowa yaditile ung'hondwa mnhumbula mwa heye.

²⁹ Lelo, wone iziho lyako lya kudilo likudite uwifye, ling'ondole na kulitaga kutali. Igana ng'hatu kutaga chitomo chimwe mlukuli, kwa lukuli lweng'ha kwinjila kuli chiluli cha Jehanamu.

³⁰ Wone moko wa hegwe wa kudilo, ukudite uwifye, uteme utaje kutali. Yowa goya uwe ulihela moko umwe, leka lukuli lweng'ha lwinjile kuli chiluli cha Jehanamu. Malanguso kuwala kulekana

³¹ “Na ilonjigwa nakatali kahi, ‘Yalingumleka mchewake, imgana yamwandichile kalatasi ya luleko.’

³² Leka heni ndanguwalonjelani, wone mlume yamleche mchewake, kwa mbuli yoneche ila haiwele ya ung'hondwa kanguwifya kwa kumdita mdala yawe mng'hondwa, na munhu yoneche yomhola mdala yalechigwe, kangudita ung'hondwa. Malanguso galinguwala kilaha

³³ “Kahi na muhulika kota wanhu wa katali nawalonjelwa. ‘Uleche kuleka vyowilahe, udite vila vyowilahile kwa Mkulu.’

³⁴ Leka heni ndanguwalonjela, mleche kilaha ng'hatu, haiwele kilanga, kwa vila ndo chigoda cha undewa cha Nguluwi.

³⁵ Haiwele kwa isi, kwa vila ndo chigoda cha heye cha kuwichila magulu, haiwele kwa Yelusalemu kwa vila ndo honhu ha mndewa mkulu.

³⁶ Na uleche kilaha kwa mutwi wa hegwe, kwa vila hujeza hebu kuidita mnvili imwe iwe nzelu, au iwe nhitu.

³⁷ Houlonga, ‘Ena’ iwe ‘Ena,’ Na houlonga, ‘Hebu,’ Leka ng'hatu iwe ‘Hebu’. Choneche chonjezeche kwa ago kulawa kwa ayula mwihe. Malanguso galinguwala kihilusila

³⁸ “Muhulika kota nailonjigwa. ‘Iziho kwa iziho na izino kwa izino.’

³⁹ Ila heni ndanguwalonjelani, uleche kumhilusila munhu mwihe. Munhu yakuzabule izeze lya kudilo, mgalamlile kahi na lya kumoso.

⁴⁰ Munhu yokuhilika kuli chitala yogana kukuholela igwanda lyako, mleche yahole kahi na ikoti lyako.

⁴¹ Munhu yokukola lupichi kidwika momholo ya heye utali wa chilomita imwe, widwiche chilomita mbili.

⁴² Yokulanda umupe, na uleche kumuhinduchizila chigosi yalingugana umwaziche chinhu. Kuwagana wang'honyo

⁴³ “Muhulika kota vyoilonjigwe. ‘Migane lomlingikala hamwe habehi, na kumwihilwa yali kihilwa na hegwe.’

⁴⁴ Leka heni ndanguwalonjela, muwagane na wang'honyo wa hemwe, na kuwalandila walinguwabocheleza hemwe.

⁴⁵ Leka muwe wana wa Mhaza wa hemwe yawele kilanga. Heye kawaga yowamulichila lumuli awala wehile na watanganiche na kuwatowela nhonya awala wehile na watanganiche.

⁴⁶ Hambi mopegwa chinhu chachi, kwa kuwagana walinguwagana hemwe? Kuduhu, na wakongoza sendi za kodi waditaga hiho!

⁴⁷ Wone mlinguwalamusa wang'holozenu yeka, ndaze, mowa mditile vinhu vya hihi hela?, Na wanhu hawawele Wayahudi waditaga hiho.

⁴⁸ Leka muwe mtanganiche kota Mhaza wa hemwe yawele kilanga vyoyatanganiche.

6

¹ “Mwilole, mleche kudita vinhu vinojile hali wanhu mgana moneche na hewo. Lomdita hino, Mhaza wa hemwe yawele kilanga howatogola hebu.

² “Lelo, loumtanza mnzunwa, uleche kitogola hali wanhu kota wadesi vyowalingudita kuli ng'handa ya kusalila na mnzila, wopala wanhu wawatogole. Ndangulonga ndikomya, wowa wabochele chonolo cha hewo.

³ Ila hegwe houmtanza mnzunwa, udite ahyo kota yula yondilingumgana ng'hatu wa habehi na hegwe yaleche kuvizela choudita.

⁴ Ulavye utanzi wa hegwe kwa uviso, Mhaza wa hegwe yalingugona gavisigwe, kokutogola. Malanguso ga kulanda

⁵ “Lomlanda, mleche kudita kota wahadi. Hewo waganaga kwima na kutambichiza mng'handa ya kusalila na mfungo mwa nzila wogana wanhu wawalole. Ndangulonga ndikomya, awo mina wabochela chonolo cha hewo.

⁶ Lelo, hegwe houlanda, winjile mng'handa na uhinde lwizi, hamba umlande Mhaza halingoneka. Na heye Mhaza wa hegwe, yalingugona gavisigwe, kokutogola.

⁷ “Lomlanda, mleche kuhiluchila hiluchila gamwe gago gali hela mana, kota wanhu hawamzelele Nguluwi. Hewo wangijesa kota Nguluwi kowahulichiza kwa vila wangulonga ulonzi winji.

⁸ Mleche kiwhana na hewo, Mhaza wa hemwe kovizela cho mgana hala mng'hali ne kumlanda!

⁹ Lelo, ahino ndo mlinguganigwa kulanda.

‘Mhaza wa hetwe uwele kilanga,
itagwa lya hegwe litogoligwe,

¹⁰ undewa wa hegwe uye,
lyougana likoleche hano mu isi, liwe kota vyoliwele kilanga.

¹¹ Utugalile lehano chilyo cha hetwe chotulingugana.

¹² Utusile gala gotuwifile,
kota vila hetwe vyo tuwosele wala watuzudize.

¹³ Uleche kutwinjiza kuli kujezigwa,

Ila utulohole na yula mwihe.’

[Kwa vila undewa ndo wa hegwe, na ludali, na ukulu mbaka mazuwa gose. Ena.]

¹⁴ “Mina lomuwosela wanhu gehile gowaditile, Mhaza wa hemwe yawele kilanga, kowosela hemwe gehile gomditile kahi.

¹⁵ Ila wone mleche kuwosela wanhu wanji gehile gowaditile, na heye Mhaza, howosela hemwe gehile gomditile. Malanguso ga kwesela kulya

¹⁶ “Homukwesela kulya, mleche kudita kota wadesi, hewo wakwisukaga kumeho, wogana wanhu wawalole kota wesela kulya. Ndanguwalonjela ndikomya, kota hewo, mina wabochela chonolo cha hewo.

¹⁷ Ila hegwe wone wesele kulya, uhovuje kumeho na ubakalize mafuta kumutwi kwa hegwe.

¹⁸ Leka wanhu waleche kuvizela kota kwesela kulya, ila uzeleche hela na Mhaza wa hegwe halingoneka. Na heye Mhaza wa hegwe yalingona gavisigwe, kokutogola. Ng'hano kilanga

¹⁹ “Mleche kiwichila lufufu hano muisi kuwele na mifukuzi na ng'angaga ili nguwifya, na wahizi wokwinjila na kuhiza.

²⁰ Miwichile ng'hano kilanga kuwele kuduhu mifukuzi na ng'angaga wolemwa kuwifya, na wahizi hawokwinjila kuhiza.

²¹ Leka ahala hoiwele ng'hano ya hegwe, ndo na nhumbula ya hegwe hoiwa. Lumuli lwa lukuli

²² “Iziho ndo lumuli lwa lukuli. Wone iziho lyako liwe likomu, lukuli lweng'ha lowa mlumuli.

²³ Wone iziho lyako liwe litamwa, lelo lukuli lweng'ha lowa lutitile, na wone lumuli luwele mgati mlukuli lwako, luwe kuli jiza, lelo alyo jiza lya kudumbiza ng'hatu! Nguluwi na lufufu

²⁴ “Haduhu munhu yokola mijito kwa wakulu weli, mina komzudila yumwe na kumgana yunji, na kowa yomhulichiza yumwe na kumbeza yunji. Homfugamila Nguluwi na lufufu. Mleche kuwa na lunhwinhwi

²⁵ “Ndanguwalonjelani hemwe, mleche kijesa kuli ukomu wa hemwe, molya choni au mong'hwa choni leka muwe na ukomu, au movala choni. Ndaze, ukomu unoga kusinda chilyo na lukuli lunoga kusinda nguwo.

²⁶ Mvilole videje, havilingunyala nyhadikwa, havilingubeta nyhadikwa, kahi vyahela ng'hano. Leka ahyo Mhaza wa hemwe kilanga kanguwahombela. Lelo, hemwe mnoga kusinda awo.

²⁷ Ndaze, hagati ha hemwe kuna munhu kwa mbuli ya lunhwinhwi yoweza kuhejeza ne saa imwe ya kikala mu isi?

²⁸ “Ndaze mwangijesa chomvala? Mlole uluwa wa kisolo vyoulingutitima! Hagalingukola chinhu cha kiditila mibadu.

²⁹ Ila ndanguwalonjelani, na heye Solomoni, na lufufu lwake lweng'ha, nahavalile goya kota uluwa umwenga kuli uluwa umwenga.

³⁰ Nguluwi yalingugana mahamba gawe na mibadu, na misolo lehano jangutitima na mitondo janguvunda na kujisoma mchiluli! Ndaze, howaditilani hemwe mzidi? Hemwe wanhu muwele na makundo mado!

³¹ “Leka mleche kuwa na lunhwinhwi. ‘Tolya choni? Tong'hwa choni? Na tovala choni?’

³² Avyo vyeng'ha vyangugailwa na wanhu hawamzelele Nguluwi. Mhaza yawele kilanga, kavizela kota mwangugana vinhu vyeng'ha avyo.

³³ Ahyo mijeseni tandi Undewa wa Nguluwi, na gala gatanganiche kusinda vyeng'ha, na Nguluwi kowapa hemwe vyeng'ha avi, na vinhu vinji viyage.

³⁴ Leka, mleche kuwa na lunhwinhwi na ga mitondo. Mitondo yowa na nongwa yake. Nongwa ya zuwa imwe yowatosani kwa zuwa ayo.

7

¹ “Mleche kuwatagusa wanhu wanji, mleche namwe kutaguswa na Nguluwi.

² Kwa vila vyomuwatagusa wanji, na hemwe namwe motaguswa hihyo na Nguluwi, chipimilo chichila cho mpimila kwa wanji, ndo Nguluwi choyopimila kwa hemwe.

³ Lekachoni, kwanguchona chibanzi chiwele miziho lya mng'holozo, ila uleka kuchona ching'anzi chiwele miziho lya hegwe.

⁴ Au, ndaze umlonjela mng'holozo kota, ‘Mng'holozangu tandi ndikuse chibanzi chiwele miziho lya hegwe,’ Akuno nagwe uwele na ching'anzi chiwele miziho lya hegwe?

⁵ Kwa mdesi hegwe! Use tandi chibanzi chiwele miziho lyako ndo kodaha kulavya ching'anzi chiwele miziho lya mng'holozo.

⁶ “Mleche kutozela mibwa vinhu vilavigwe kwa Nguluwi, waleche kugaluka na kuwapanangula. Na hihyo mleche kutozela migubi vinhu vyenu vyelile, waleche kuvibiganga. Ulande na upale na udumize lwizi

⁷ “Mlande namwe mopegwa, na mpale namwe movyona, na mhodize lwizi, namwe mochumulilwa.

⁸ Mina yoneche yolanda kopegwa, na yalingupala kachonaga na yohodiza lwizi, kochumulilwa.

⁹ Hambi kuna yumwe mwa hemwe, wone mwana wa heye yamlande ibumunda komha iganga?

¹⁰ Au, wone yalande somba, komha izoka?

¹¹ Kota lelo hemwe, hanga lomwihile, mvizela kuwapa wana wa hemwe vinhu vinojile, mina Mhaza wa kilanga, kodita vikulu ng'hatu na kowapa ganojile awala weng'ha walingumlanda.

¹² “Vyeng'ha vyo mlingugana wanhu wawaditile, muwaditile hewo hiho. Ahi ndo vyogalingulonga malajizo ga Musa na malanguso ga waloli. Lwizi luzisili

¹³ “Mwinjile kukolela lwizi luzisili. Kwa vila nzila ilikulongoza kuli kudumigwa ngazi, na lwizi lwa kwinjilila amo lugazi, walinguluta nzila ayo wenji.

¹⁴ Ila nzila ilikulongoza kuli ukomu nzisili, na lwizi lwa kwinjilila amo luzisili, wanhu wachefu hela ndo woizela nzila ayo. Igodi na mafuza gake

¹⁵ “Mwilole na Waloli wa udesi, hewo wanguya kwa hemwe wokoneka kota ming'holo kwa kunze, ila kwa mgati mibwa ja kisolo jing'hang'hale.

¹⁶ Mowazela kwa madito ga hewo. Ndaze, wanhu hubawaga ububu hali migodi ja miwa na misada kuli mbijili? Hebu!

¹⁷ Leka, igodi linojile lilelaga mafuza ganojile, na igodi lihile lilelaga mafuza gehile.

¹⁸ Mgoda unojile haulelaga mafuza gehile, na igodi lihile halilelaga mafuza ganojile.

¹⁹ Chila mgodi haulingulela mafuza ganojile, wotemigwa na kutozigwa mchiluli.

²⁰ Kwa hino, mowazela waloli wa udesi kwa madito ga hewo. Siwazelele hemwe

²¹ “Haiwele chila munhu yondonjela, ‘Mkulu, Mkulu’ Kokwinjila kuli Undewa wa Nguluwi, leka yula yokweneza yaganile Mhaza wa heni yawele kilanga.

²² Wenji wondonjela zuwa lila lya utaguso, ‘Mkulu, Mkulu! Kwa itagwa lyako natwali tulangusa usenga wa hegwe na kwa itagwa lyako tulavya vijeni na kukola vinduzanduza vinji.’

²³ Aho, ndowalonjela, ‘Nasiwazelele hemwe ng'o, muche kumwando kwa heni, hemwe mlingudita gehile.’ Walinguzenga weli

²⁴ “Chila munhu yohulika gondilonga, na kugawika mnhumbula, kewhana na munhu yawele na nhyala yazenjile ng'handa hali italawe.

²⁵ Nhonya itowa na nzanda zimema tendemaa, mbeho iputa, kuigwisa aila ng'handa. Ila ng'handa haigwile kwa vila na izenjigwa mitalawe.

²⁶ “Ila yoneche yalinguhulika gondilonga ne kugawika mnhumbula, kewhana na munhu mpoka yazenjile ng'handa hali sangalaza.

²⁷ Nhonya itowa na nzanda zimema na mbeho iputa nakuitigasa ng'handa, nayo igwa luu! Kahi kugwa ako kwali kukulu.” Ludali lwa Yesu

²⁸ Yesu vyoyasindile kulonga ulonzi awo, wanhu weng'ha na wamemile honhu hala nawabubuwala na ulanguso wa heye.

²⁹ Hawele kota walangusa wa malajizo ga Musa, ila nakalangusa kwa ludali.

8

¹ Yesu vyo yeduliche kuchidunda, na kawona wanhu wenji womuwinza heye.

² Lelo, nakoya munhu yumwe yawele na uswema, kafugama kumwando kwa heye na kulonga, “Mkulu, wone ulingugana, kombusila utamwa wondilingugula.”

³ Yesu kagolola moko, kamdoliza na kulonga, “Ndangugana wezuligwe,” Bahala du munhu yula, kawa mkomu uswema umlawa.

⁴ Hamba Yesu kamlonjela ayula munhu kata, “Ulole, uleche kumlonjela munhu yoneche, ila ulute kilajila kwa watambika wakulole kota kuwa mkomu, hamba leka wanji walavye ulolezi na hamba ulavye nhambiko kota vyoyalajize Musa.” Yesu kangumlohola chitumagwa wa jemadali wa Loma

⁵ Yesu loyaliyokwinjla kuli muji wa Kapanaumu, kating'hana na mkulu wa wamizi mloma kamlutila, kamdedeza,

⁶ yolonga, “Mkulu, chitumagwa wa heni, kawasa kaye, kazilika lukuli na kangutamika lukami.”

⁷ Yesu kamlonjela, “Ndokuya kumlohola.”

⁸ Ayo mkulu wa wamizi mloma nakamlonjela, “Mkulu, siganigwe winjile mng'handa ya heni. Ila ulonje ulonzi hela na chitumagwa wa heni kowa mkomu.

⁹ Mina, na heni nani, nda munhu mbele hasi ha ludali lwa wanji, ndanawo wamizi hasi ha heni. Ndangumlonjela yumwe, ‘Ulute!’ Na heye kanguluta, na yunji, ‘Uye!’ Na heye kanguya, na chitumagwa wa heni, ‘Udite chinhu chino,’ Na heye kangudita.”

¹⁰ Yesu vyo yahuliche ago, na kabubuwala, na kuwalonjela wanhu wawele womuwinza heye, “Ndanguwalonjelani ndikomya, sinamona munhu yawele na makundo kota aga, kweng'ha hano Izilaeli.

¹¹ Lelo, ndanguwalonjela kota wanhu wenji wokuya kulawa kolilawila isanya na kolizinjila, na kikala hanyi hali ndiya hamwe na Ibulahimu, na Isaka, na Yakubu kuli undewa wa kilanga.

¹² Ila hewo wawele kuganigwa kuli undewa awo, wotozigwa kunze kuli kutitu, ako ndo kowolila na kujejeda mizino.”

¹³ Yesu na kamlonjela ayula ofisa mloma, “Ulute kaye na go ukundile gowa gakoleche kwa hegwe.” Na ayula chitumagwa wa heye kawa mkomu bahala. Yesu kanguwalohola wanhu wenji

¹⁴ Yesu nakafika kaye kwa Petili, na kamfika mkweye Petili yotamika yawasile mchinhanda, yapwituche lukami.

¹⁵ Baho, Yesu kamibata moko na bahala utamwa umleka, kenuka na kwaluka kuwawichila chilyo.

¹⁶ Vyo ifichile nemisi, wanhu wawegala wanhu wenji wawele na vijeni, na heye kwa ulonzi hela, kawinga vijeni avyo. Na kawosela wanhu weng'ha matamwa ga hewo.

¹⁷ Na kadita hino kukomya gala goyalonjile Mloli Isaya genele.

“Heye yuye kauhola uzunwa wa hetwe,

Nakapika matamwa ga hetwe.” Wawele nguganigwa wawe walanguswa wa Yesu

¹⁸ Yesu vyoyawawene chilundo cha wanhu wamkulumbile, nakawalonjela walanguswa wa heye walute kumwambu kwa ilamba.

¹⁹ Mlangusa yumwe wa malajizo ga Musa kamlutila nakumlonjela, “Mlangusa, heni ndokuwinza koneche kouluta.”

²⁰ Yesu kamwidichila, “Mibwa ja kisolo jina mhalika, na videje vya kuulanga vina vimvulila, ila mwana wa munhu, kahela honhu ha kuwasiliza mutwi na kwesela.”

²¹ Hamba munhu yunji, yawele mli walanguswa wa heye, kamlonjela, “Mkulu, ung'hundize tandi ndute ndikamtile mhaza wa heni.”

²² Ila Yesu nakamlonjela, “Umbinze heni! Waleche wabagame wawatile wayao wabagame.” Yesu kanguing'hanuchila nhigu

²³ Yesu nakenjila mli itumbwi na wali hamwe na walanguswa.

²⁴ Baho du, nhigu na yaluka kotowa ilamba na itumbwi lyaluka kutigasika na kumema mazi. Yesu naloyali yawasile, na itumbwi lili habehi kuzibila mmazi.

²⁵ Walanguswa na waluta akula koyawasile, na wamlanda wolonga, “Mkulu yawalohole na aila nhigu.”

²⁶ Yesu kawalonjela, “Choni cho mdumba? Mna nhumbula ndodo hemwe,” Hamba kenuka na kuilonjela aila nhigu na mbeho yali iputa, inyamalile na inyamalila tulu.

²⁷ Wanhu weng'ha na wekala wabubuwale, walonga, “Ayu munhu wachi? Nhigu na mbeho vyangumuhulika.” Yesu kanguwalohola wanhu weli wawele na chijeni

²⁸ Yesu loyoyile kuli isi ya Wagadala, kumwambu na alila ilamba, kating'hana na walume weli walawile kuli mipalika kuwele na vilaga. Wanhu awa wali na chijeni kumutwi, chiwang'ang'aze heko mbaka wanhu wawele wodumba kukola nzila ayo.

²⁹ Na hewo bahala wayowa, “Kwangugana choni na hetwe, hegwe mwana wa Nguluwi?, Ndaze, kuya kutugaza mhela haunoya?”

³⁰ Habehi na honhu aho, kwali na migubi minji jidimwa.

³¹ Lelo, avyo vijeni vimdedeza, “Wone ulingugana kutuwinga, utuleche twinjile kuli jila migubi.”

³² Yesu kajilonjela, “Aya mlute.” Baho vijeni viwalawa wanhu wala, na kwinjila kwa migubi. Chilundo cheng'ha cha migubi jichina mnyenje na kwinjila milamba, na migubi jeng'ha jibagama.

³³ Wadimi wa ajo migubi nawabilima, waluta kaye. Ako walavya mbuli zeng'ha loziwalawile na mbuli ziwalawile wala wanhu wawele na vijeni vihile

³⁴ Leka wanhu weng'ha wa ula muji nawalawa, wamlutila Yesu, na lowamuwene, wamlonjela yoche kuli isi ya hewo.

9

¹ Yesu nakenjila mitumbwi nakahiluka kuluga kwa heye koyalingikala, kwa kuloka ilamba.

² Aho wanhu na wamigalila munhu yaziliche lukuli yawasile mchinhanda. Yesu vyoyawene makundo ga hewo, kamlonjela yula munhu yaziliche, “Mwanangu, wikangaze, kusilwa gehile gouditile.”

³ Wamwe wa Walangusa wa malajizo ga Musa nawaluka kijesa, “Munhu ayu kangumkovula Nguluwi!”

⁴ Yesu nakavizela choni chowochijesa, kawalonjela, “Lekachoni mli na majesa gehile kuli mnhumbula za hemwe?

⁵ Lilikohi liwele ubewe ng'hatu. Kulonga, ‘Kusilwa gehile ga hegwe,’ Au kulonga, ‘Wime ujende?’

⁶ Lelo, ndangugana mvizele kota Mwana wa Munhu kanao ludali mu isi lwa kuwosela wanhu gehile ga hewo.” Aho kamlonjela yula munhu yaziliche, “Winuche, uhole chinhanda cha hegwe, ulute kaye.”

⁷ Ayula munhu nayaziliche nakenuka, kaluta kaye.

⁸ Wanhu weng'ha wamemile hala lowagawene ago, nawabubuwala na kudumba, na wamtogola Nguluwi kwa ludali alo loyawapele wanhu. Matei kanguchemigwa

⁹ Yesu nakoka ahala honhu, navyoyali yoluta kamona munhu yumwe itagwa lyake Matei, yekalise mchituka cha kodi. Yesu nakamlonjela, “Umbinze.” Na heye Matei kenuka, nakumuwinza.

¹⁰ Yesu loyali mng'handa yolya chilyo, wakongoza kodi na wawele na gehile nawoya kikala hamwe na walanguswa wa heye.

¹¹ Mafalisayo wamwe na lowagawene ago, wawalonjela walanguswa wa heye, “Lekachoni mlangusa wa hemwe kangulya hamwe na wakongoza kodi na wadita gehile?”

¹² Yesu nakawahulika, nakalonga, “Wanhu wawele wakomu hawalingugana kwaguligwa hebu, leka awala wawele watamwa.

¹³ Lelo, mkelanguse ulonzi awu, ‘Ndangugana isungu, haiwele nhambiko.’ Heni suyile kuwachema wanhu wala watanganiche, leka wawele na gehile.” Kiwuza mbuli ya kwesela kulya

¹⁴ Hamba watumigwa wa Yohani Mbatiza wamuuza, “Hetwe twangwesela kulya na Mafalisayo wangwesela kulya mala nyinji, iwa ndaze walanguswa wa hegwe hambe wesele kulya?”

¹⁵ Yesu nakawedichila, “Ndaze, walalikwe kuli mnvina ya kuhesa wanguganigwa kulila kwa kulomboleza mkasano yawele baho hamwe na hewo? Hebu, Ena! Ila mhela wofika aho mkasano kokusigwa hali hewo, aho ndo wokwesela kulya.

¹⁶ “Haduhu munhu yahonelezaga chibende chinyale kuli nguwo ya katali. Mina chila chibende chodeganga aila nguwo ya katali, na ahala hahonelezwe howa hagazi.

¹⁷ Na kuduhu munhu yowika divai ya lehano, kuli chizombe cha igozi cha katali. Howodita hino, achila chizombe cha igozi na divai yobohoka. Na achila chizombe chowa cha kutaga. Lelo iwaga hino, divai ya lehano, iwikagwa mli chizombe chinyale, na vyeng'ha vili, chizombe na divai vyowichigwa goya.” Mhinza wa ofisa na mdala

¹⁸ Yesu loyali yolonga ago, chilongozi yumwe Myahudi nakoya, kenamiza nakulonga, “Mhinza wa heni kabagama sambi. Ila, ndangukulanda tuche ukamuwichile moko wa hegwe na heye kowa mkomu.”

¹⁹ Baho Yesu nakoka hamwe na walanguswa wa heye kamuwinza.

²⁰ Mdala yumwe, yali yotamika kulawa danda katali ng'hatu, mihela kumi na mili, nakamuwinza Yesu kumbele, nakadoliza lupembo lwa nguwo ya Yesu.

²¹ Nakadita ahyo kwa vila nakejesa mnhumbula. “Londidoliza hela nguwo ya heye, ndowa mkomu.”

²² Yesu kahinduka nakamona, kamlojela, “Mhinza wikangaze! Makundo ga hegwe gakulohola.” Mamo ayo kaloholigwa bahala.

²³ Hamba Yesu na kenjila mng'handa ya yula chilongozi, loyawawene wapemba mluli mchililo na chilundo cha wanhu wolila na kulomboleza,

²⁴ Kawalonjela, “Weng'ha mlawe kunze, mhinza ayu hafile, kawasa hela.” Na hewo nawamseka.

²⁵ Baho, chilundo cha wanhu lochilawile kunze, Yesu kenjila mng'handa, kamibata ayo mhinza moko, na heye kema.

²⁶ Mbuli ayo na yenela kweng'ha mu isi ila yeng'ha. Yesu kanguwalohola wohambe walole weli

²⁷ Yesu nakoka ahala honhu, na loyaliyoluta, wohambe walole weli nawamuwinza aku wotowa iyowe, “Mwana wa Daudi utonele isungu!”

²⁸ Yesu loyenjile mng'handa awala wohambe walole weli wamlutila, na heye kawauza, “Ndaze, mwangukunda kota ndoweza kuwaditilani mbuli ayo?” Na hewo wamwidichila, “Ena, Mkulu.”

²⁹ Aho Yesu kadoliza meho gawo, nakulonga, “Na iwe kota vyomlingukunda.”

³⁰ Na bahala meho gawo gagubuka nawaluka kulola kahi. Yesu kawalonjela, “Mleche kumlonjela munhu yoneche mbuli ayi.”

³¹ Ila hewo woka, weneza mbuli ya Yesu kuli isi ila yeng'ha. Yesu kangumlohola yohambe yalonje

³² Wanhu lowali wokuka, wanji nawamigalila Yesu munhu yumwe yawele yohambe yalonje kwa vila nayali na chijeni.

³³ Baho du acho chijeni lochilawile, munhu yula nayawele hambe yalonje kaluka kulonga kahi. Wanhu nawabubuwala na kulonga, “Mbuli kota ino hainalawila nakoneka kuli isi ino ya Izilaeli!”

³⁴ Ila Mafalisayo wawa wolonga, “Kanguwinga vijeni kwa ludali lwa mkulu wa vijeni.” Yesu kanguwonela isungu wanhu

³⁵ Yesu nakajendela miji jeng'ha na vijiji, nakalangusa kuli ng'handa za kusalila za hewo yodamla Mbuli Inojile ya Undewa wa Nguluwi, yolohola matamwa geng'ha na vyeng'ha vilingugaza.

³⁶ Lelo, vyoyawene vilundo vya wanhu, nakawonela isungu kwa vila wali watochile na wawele na lunhwinhwi kota ming'holo jilihela mdimi.

³⁷ Aho nakawalonjela walanguswa wa heye, “Mbeta nyinji, ila wakola mijito wachefu.

³⁸ Lelo, mumlande Mkulu yalajize wakola mijito wabene mbeta ya heye.”

10

¹ Yesu nakawachema walanguswa wa heye kumi na weli, hamwe nakuwapa ludali lwa kuwinga vijeni vihile na kuwosela wanhu matamwa.

² Aga hano ndo matagwa ga hewo watumigwa kumi na weli, kwaluka na Simoni yochemigwa Petili na mkulugwe Andeleya na Yakubu na mkulugwe Yohani wana wa Zebedayo.

³ Na kahi Filipo na Batolomeo na Tomasi na Matei yali mkongoza kodi na Yakubu mwana wa Alufayo na Tadei na

⁴ Simoni yalawile Kanani na Yudasi Isikalioti yamhinduche Yesu. Yesu kanguwalajiza walangusa kumi na weli

⁵ Awa kumi na weli nawalajizwa na Yesu kota hino, “Mleche kuluta kuli wanhu wa isi, na mleche kwinjila kuli muji wa Wasamalia.

⁶ Hemwe mlute kwa wanhu wa Izilaeli wajilile kota ming'holo.

⁷ Mlute mkawalonjele kota ‘Undewa wa kilanga wa habehi.’

⁸ Muwahovuge matamwa wanhu walingutamika, na muwahilusile ukomu wafile, muwalohole awala walingutamika kizada, na mlavye mimazoga. Mpegwa ne kulavya sendi, namwe mlavye ne kuhola sendi.

⁹ Mleche kuhola zahabu na sendi zeng'ha zila mmihako jenu.

¹⁰ Mleche kuhola mhako komluta, na igwanda linji na makwamba na ne ng'hweku ila. Wakola mijito wopegwa cho wogana.

¹¹ “Na wone mfiche muji woneche au chijiji, na wone munhu yowabochela, mikale baho mbaka zuwa homkuka.

¹² Homkwinjila mng'handa muwalamse wenyeng'haye.

¹³ Wone wenyeng'haye wa ng'handa wanguganigwa ulamso awo, kikala goya kopona hamwe na hewo. Ila wone hawalinguganigwa, lelo kikala goya kwa hemwe kowahiluchila hemwe.

¹⁴ Na wone munhu yoneche yolema kuwabochela na kuwahulika, muche kuli ng'handa ayo na mkung'hune nhimbwisi iwele mmagulu ga hemwe.

¹⁵ Ndanguwalonjelani ndikomya, zuwa lya utaguso, heye kolajila isungu ng'hatu kwa wanhu wa Sodoma na Gomola kusinda awo wanhu wa honhu aho! Wihe woukuya

¹⁶ “Mlole ndanguwalajiza hemwe kota ming'holo hali mibwa ja kisolo. Muwe wasugu kota izoka, na muwe mholile kota ng'hunda.

¹⁷ Milolele, wokuya wowebata, na kuwahilika kuli ng'handa za kutagusa na wowasubulani na ng'hobwa kuli ng'handa za kusalila.

¹⁸ Mohilikwa kwa vilingozi na wandewa kwa chiwalo cha heni, leka mlavye ulolezi kwa hewo na wanhu wa isi.

¹⁹ Lelo wone wawebate, mleche kuwa na lunhwinhwi kota molonga choni, na molonga ndaze, baho mopegwa choni cha kulonga.

²⁰ Ulonzi womlonga, haulawa kwa hemwe, wolawa kwa ludali lwa heye Muhe wa Mhaza yowa yolonga mgati mwa hemwe.

²¹ “Walume wowahilika wang'holozawo wakopoligwe, na wahaza wodita hihyo kwa wana wawo. Na wana wowagaluchila wawalelile wakopoligwe.

²² Wowazudileni kwa mbuli ya heni, leka heye yokwimilila, mbaka mwiso, koloholigwa.

²³ Wone wawadite vibi, kulawa mluga lwao, mbilimile kuli luga lunji. Ndangukomya kota hamsinda hebu kulangusa miji jeng'ha ja Izilaeli, mwana wa muhu hanoya.

²⁴ “Mlanguswa hawaga mkulu kwa mlangusa, na kuduhu chitumagwa kawaga mkulu kwa mkulu wa heye.

²⁵ Lelo mlanguswa yafande kota mlangusa na chitumagwa yafande kota mkulu wa heye. Wone nawamchema mkulu wa ivyazi Belizebuli, ndaze, hawowachema wanhu wanji wa ivyazi alyo matagwa gehile lukami? Yalikohi wa kumdumba

²⁶ “Mleche kudumba wanhu, cheng'ha chigubikwe, chowa chigubuligwe, na mbuli ya uviso, yowichigwa hazelu.

²⁷ Londiwalonjelani hemwe kung'hali kutitu, mhiluchile kulonga kuli kuzelu, na mbuli lomhuliche ilonjigwa kuuviso, muilonje hazelu.

²⁸ Mleche kuwadumba hewo wawele kukopola lukuli, ila walingulemwela kuikopola nhumbula. Leka hemwe iwagana ng'hatu kumdumba yula yawele kukopola lukuli hamwe na nhumbula kuli chiluli cha Jehanamu.

²⁹ Kwa silinje imwe yougula semembe, na semembe ne imwe yogwa hasi ne kugana Mhaza wa hemwe.

³⁰ Ila kwa hemwe, na mnvili zeng'ha za kumutwi mwa hemwe ziwazigwa.

³¹ Lelo uleche kudumba, hemwe mhega kusinda semembe wenji. Kumkunda na kumbela Kilistu

³² “Chila munhu yalingulonga kwa mlomo wa heye hazelu kota heye wa heni, heni kahi ndomkunda hali Mhaza wa heni yawele kilanga.

³³ Ila yoneche yula yombela heni hali wanhu, na heni ndombela hali Mhaza wa heni yawele kilanga. Kuduhuli ukomu

³⁴ “Mleche kijesa kota mbuya kuwegalilani kikala goya muisi, suyile kigala kikala goya, ila ipanga.

³⁵ Mina mbuya kuwatowaniza hagati ha munhu na mhaza wa heye, mhinza na mayake, mkasano na mkweye.

³⁶ Na wang'onyo wa munhu ndo wanhu wa haluga hake.

³⁷ “Yawele ngumgana mhaza au mayake kusinda yalikungana heni, silingumgana. Yalingumgana mwana au mhinza kusinda heni, silingumgana.

³⁸ Munhu wone hapichile msalaba wa heye na kumbinza, silingumgana.

³⁹ Yawele ngibatilila ukomu wa heye, kouwajiliza, ila yawele nguwajiliza ukomu wa heye kwa mbuli ya heni, kowanawo. Chonolo

⁴⁰ “Yalinguwabochelani, kangumbochela heni, na yalingumbochela heni, kangumbochela yula yanhumile.

⁴¹ Heye yombochela Mloli kwa vila ka Mloli kangwajiliza Uloli. Na yawele ngumbochela munhu yatanganiche kwa vila kanoga, kokwajiliza kunoga kwa heye.

⁴² Ndanguwalonjelani ndikomya, yoneche yompa yumwe wa wadodo awa chizombe cha mazi gazizime kwa vila mlanguswa wa heni, kopegwa chonolo cha heye.”

11

¹ Yesu loyasindile kuwalajiza walanguswa kumi na weli, nakalawa aho, kaluta kulangusa na kudamla kuli miji jiyage.

² Yohani Mbatiza yawele mchinhweng'ho nakahulika mbuli ya madito ga Kilistu. Baho, nakawalajiza walanguswa wa heye,

³ wamuuze, “Ndaze, hegwe ndo yula yalinguya au tumbeteze yunji?”

⁴ Yesu kedichila, “Mlute mkamlonjele Yohani mbuli zomlinguhulika na kuzona.

⁵ Wawele hambe walole, wangulola, na wali chete, wangujenda, na walingugula chipata wahovujigwa, na hawalinguhulika, wanguhulika, na wabagame wanguzilipuka kuwa wakomu. Na Mbuli Inojile yangudamligwa kwa wawele wazunwa.

⁶ Kusangalala kowa ndaze?, Kwa hewo walihela nongwa na majesa kwa heni.”

⁷ Walanguswa wa Yohani lowali wokuka, Yesu kadamla ga Yohani kuli wanhu na kulonga, “Lomwali mluta kwa Yohani akula kugunuche, mwali kijesa momona munhu wachi? Ndaze, namgana mlyone idete litigaswa na mbeho? Hebu!

⁸ Lelo, namluta kulola munhu yalindaze, ndaze, namwali ngijesa momona munhu yavalile goya utabuli? Hebu! Wanhu walinguvala goya wekalaga mli ng'handa za wandewa.

⁹ Ila mndonjele na mluta kulola choni? Mloli? Ena, gahega kwa mloli.

¹⁰ “Ayu ndo yalingulonjigwa kuli Maandiko Matakatifu,

‘Ulole, heni ndomigala msenga wa heni yakulongole,
heye yokugololela nzila ya kukola hegwe.’

¹¹ Ndanguwalonjelani ndikomya, wamwe mwa wana weng'ha wa wanhu, hanalawila yawele mkulu kusinda Yohani Mbatiza. Leka hino, yula yawele mdodo ng'hatu kuli undewa wa kilanga, ndo mkulu kusinda heye.

¹² Kulawa mhela wa Yohani Mbatiza mbaka lehano, undewa wa kilanga wangugazigwa lukami, na wanhu wang'hanuche wangujeza kuusukula kwa lupichi.

¹³ Malanguso geng'ha ga waloli na malajizo mbaka mhela wa Yohani, wali ulonga mbuli mhela uno.

¹⁴ Wone moweza kukunda lelo, Yohani ndo Eliya, yawele nguya.

¹⁵ Yawele na makutu na yahuliche.

¹⁶ “Lelo, ndouwhaniza na choni lulelo alu? Ndo kota wasongolo wekale mluga, wawa wochilonjela chilundo chimwe kwa chiyage,

¹⁷ ‘Tuwatowela ngoma ila hamvinile!

Twimba lwimbo lwa kulomboleza ila hamlomboleze!’

¹⁸ Leka mina Yohani nakoya, hadile na hang'hwele divai, na hewo nawalonga, ‘Chijeni chimwaluka.’

¹⁹ Mwana wa munhu, loyezile, yali yolya na kung'hwa, na wanhu na walonga, ‘Mlole munhu ayu, kangulya lukami na kugala, yeganile na wakongoza sendi na wehile,’ Leka luhala lwa Nguluwi na lutanganika kwa madito ga heye.” Miji ilemwele kukunda

²⁰ Hamba Yesu nakaluka kuing'hanuchila miji ila yakolile vinduzanduza vinji, wanhu hawamgalamchile Nguluwi kwa kugaleka gehile gowaditile.

²¹ “Mane gwegwe Kolazini! Mane gwegwe Betisaida! Mina, na iwe vinduzanduza vyo mlajilwe na viwe vikoleche Tilo na Sidoni, wanhu weng'ha na wahawele wavalile migunila na kubakala mivu kumeho, kulajila kota wagaleka gehile na kumgalamchila Nguluwi.

²² Ndangukomya, kwa hemwe, kota zuwa lya utaguso, Nguluwi kowonela isungu wanhu wa Tilo na Sidoni kusinda hemwe.

²³ Na kwa hegwe Kapanaumu, kwangugana uguluche uliyeka kilanga? Koduliswa hasi kuli isi ya wabagame, kwajilila, na wone vinduzanduza vyo ulajilwe na viwe vilajilwe Sodoma muji awo wahawele ukomu mbaka lehano.

²⁴ Kowa ukomya ng'hatu, zuwa lya utaguso, Nguluwi kowa na isi ya isungu kwa Sodoma kusinda hegwe.” Muye kwa heni mkesele

²⁵ Mhela awo Yesu nakalonga, “Ndangukutogola hegwe Mhaza, Mkulu wa kilanga na wa isi, mina kuwavisa wawele na luhala na nhyala mbuli zino, kuwagubulilila wana wadodo.

²⁶ Ena, Mhaza, kota vila vyo ikunojeze.

²⁷ “Mhaza wa heni kamha vinhu vyeng'ha. Kuduhu ne yumwe yamzelele mwana ila Mhaza, kuduhu yamzelele Mhaza ila Mwana, na yoneche yula mwana yogana kumgubulila.

²⁸ Muye kwa heni hemwe mweng'ha muwele kugaya na kupapa itunyo, na ndowapa honhu ha kwesela.

²⁹ Miwohe nila ya heni na milanguse kwa heni, mina heni ndina isungu na nhumbula iholile na nhumbula za hemwe zosindamala.

³⁰ Kwa vila nila ya heni ya lobwalobwa na itunyo lyaheni lya ubewe.”

12

¹ Mhela awo, Yesu loyali yokola mmigunda zuwa lya kwesela, walanguswa wali na nzala na waluka kubenanga miso ja uhemba wolya.

² Mafalisayo vyowagawene ago, na wamlonjela Yesu, “Ulole walanguswa wa hegwe, wangudita vinhu vyo hambe vikundigwe kudita zuwa lya kwesela.”

³ Yesu nakawalonjela, “Ndaze, hamsomile vyoyakolile Daudi loyali na nzala heye na wayage.

⁴ Heye nakenjila mng'handa ya Nguluwi na kulya jila mibumuda ja nhambiko jiwichigwe helile ha Nguluwi. Heye ne awo wayage hambe wakundigwe kulya mibumunda ajo ila watambika waliyeng'ha.

⁵ Au ndaze, hamsomile kuli chitabu cha malajizo ga Musa kota, zuwa lya kwesela, watambika wawifyaga kuli Ng'handa ya Nguluwi, na hawalingijesa kota wawifya?

⁶ Lelo, ndanguwalonjelani kuta hano hana chikulu kusinda Ng'handa ya Nguluwi.

⁷ Wone na muwe mvizelele ulonzi uno, ‘Ndangugana isungu haiwele nhambiko,’ Na mwahawataguse kwa wihe wanhu walihela chinhu.

⁸ Mina Mwana wa Munhu ndo Mkulu kana ludali na zuwa lya kwesela”. Munhu yawele na moko ung'ong'onale

⁹ Yesu na koka aho, nakenjila mng'handa ya kusalila ya hewo.

¹⁰ Kwali na munhu yawele na moko ung'ong'onale. Lelo, wanhu nawamuuza Yesu, “Ndaze, yowa goya kulohola wanhu zuwa lya kwesela?” Na wamuuza hino wagana wamibate ha kumtagusila.

¹¹ Ila Yesu nakawalonjela, “Yalikohi mwa hemwe, yawele na ing'holo lila linjile mlikulubila. Ndaze, homibata na kumlavya amo zuwa lya kwesela?

¹² Ila, munhu kahega kusinda ing'holo! Lelo, iwa goya kudita ganojile zuwa lya kwesela?”

¹³ Hamba nakamlojela ayula munhu, “Ugolole moko wa hegwe.” Nakaugolola, nawo uwa mkomu ng'hatu kota ula uyage.

¹⁴ Lelo, Mafalisayo na walawa kunze, waluka kupwepwa ndaze vyowomkopola Yesu. Chitumagwa yahaguligwe na Nguluwi

¹⁵ Ila Yesu loyavizelele mbuli ayo, nakalawa honhu hala. Wanhu wenji nawamuwinza, nakawalohola watamwa weng'ha,

¹⁶ nakawalemeza waleche kuwalonjela wanhu mbuli za heye,

¹⁷ leka gala goyalonjile Mloli Isaya genele.

¹⁸ “Mlole chitumagwa wa heni yondimhagule,
ndimganile heni yawele ngunojeza mnhumbula.

Ndowika muhe wa heni kwa heye,
na heye kodamla utaguso wa henei kuli isi zeng'ha.

¹⁹ Holema hebu, na hotowa iyowe,
na luzi lwa heye haluhulikwa kuli nzila.

²⁰ Hobena hebu idenje lifinangwe,
na hoputa hebu utambi ulingufung'ha iyosi,
mbaka youdita utaguso unojile ulongoze.

²¹ Kwa heye isi zeng'ha zochitumbila.” Yesu na mkulu wa limazoga Belizebuli

²² Aho wanhu wamigala munhu yawele yohambe yalole na yawele yolemwela kulonga kwa vila nayali na chijeni. Yesu na kamlohola ayula munhu na baho kaluka kulonga na kulola.

²³ Wanhu weng'ha wamemile ahala nawabubuwala na kulonga, “Ndaze, yowa ayu ndo Mwana wa Daudi?”

²⁴ Ila Mafalisayo lowahuliche ago, walonga, Munhu ayu kangulavya vijeni kwa ludali lwa Belizebuli mkulu wa vijeni.

²⁵ Yesu, yawele yavizelele majesa ga hewo, kawalonjela, “Undewa woneche ugawanuche vilundo vilingitwanza, hawikala hebu, na mji woneche au nanzi yoneche igawanuche vilundo vilingilewa, vyosumigwa.

²⁶ Wone Limazoga limuwinga Limazoga, lyangilemela liliyeka. Lelo, undewa wa heye wokwima ndaze?

²⁷ Wone heni ndilingulavya vijeni kwa ludali lwa Belizebuli, lelo wala wana wa hemwe walavyaga vijeni kwa ludali lwani, lwa Limazoga? Hebu! Ahyo, wana wa hemwe wokunda kuwatagusa hemwe kota mwiha.

²⁸ Ila wone heni ndanguwinga vijeni kwa ludali lwa Muhe wa Nguluwi, lelo mvizele kota Undewa wa Nguluwi mina ukuyilani hemwe.

²⁹ “Au, koweza ndaze munhu kwinjila mng'handa ya munhu yawele na mong'ho na kumsukula vinhu vya heye, ne kwaluka kumuwoha ayo munhu yawele na mong'ho? Aho ndo koweza kumsukula vinhu vya heye.

³⁰ “Yoneche hambe yebande na heni, kangundema, na yoneche hambe yekungajize hamwe na heni, kangusambalula.

³¹ Kwa mbuli ayo, ndanguwalonjelani, wanhu wokusilwa gehile na ukovuzi wa hewo weng'ha, ila hawokusilwa wihe wa kumkovula Muhe Yelile.

³² Kahi, yawele ngulonga ulonzi wa kumkovula Mwana wa Munhu kolechigwa, ila yula yawele ngulonga ulonzi wa kumlemela Muhe Yelile, hokusilwa hebu, iwe kuli isi ino, au kuli isi ikuya. Igodi na mafuza gake

³³ “Mdite igodi liwe linojile na mafuza gake gowa ganojile, mdite uwe wihile na mafuza gake gowa gehile. Igodi lizelekaga kwa mafuza gake.

³⁴ Hemwe ulelo wa izoka! Molonga ndaze mbuli zinojile hanga hemwe mli na wihe? Mina munhu hulongaga kwa gala gamemile mnhumbula.

³⁵ Munhu yanojile hulavyaga mbuli zinojile kuli ng'hano za heye zinojile, na munhu yehile hulavyaga mbuli zihile kuli ng'hano ya heye yihile.

³⁶ “Lelo, ndanguwalonjelani, zuwa lya utaguso wanhu woganigwa kwidichila mbuli ya chila ulonzi wihile walingulonga.

³⁷ Mina kwa ulonzi wa hegwe kokundigwa kuwa kutanganika, na kwa ulonzi wa hegwe kotagusigwa kuwa na nongwa.” Kugana ulajilo

³⁸ Hamba wamwe wa walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo nawamlonjela Yesu, “Mlangusa, twangugana kuwona ulajilo kwa hegwe.”

³⁹ Na heye kawedichila, “Lulelo lwihile lulingulema kumkunda Nguluwi!” Mwangugana ulajilo, hampegwa ulajilo ila ulajilo wa mloli Yona.

⁴⁰ Kota vila Yona loyekale mazuwa gadatu kubunguzuka mbaka kuswa mmunda mwa Nyangumi, ndo vyoiwa kwa Mwana wa Munhu yochikala hasi mazuwa gadatu kubunguzuka mbaka liswa.

⁴¹ Wanhu wa Ninawi wolawila mhela wa kutagusigwa kwa wihe, na hewo wochitagusa chilelo achi kota china wihe. Mina Waninawi nawamgalamchila Nguluwi kwa mbuli ya kudamla kwa Yona, na hano hana chikulu kusinda Yona!

⁴² Malikiya wa kusini kulawila mhela lulelo awu houtagusigwa kwa wihe, na heye kochitagusa kota china wihe. Mina heye nakajenda kulawa isi ya kutali, nakuya kuhulichiza ulonzi wa luhala wa Solomoni, na hanga hano kuwele na chikulu kusinda Solomoni. Kuhiluka kwa chijeni chihile

⁴³ “Chijeni chihile lochiwinjigwa kwa munhu, chibemelaga kugunuche chipala honhu ha kwesela, chilemwela.

⁴⁴ Ahi chochilonjelela, ‘Ndohiluka kaye kondawile.’ Ila lochihiluka na kuhafika hazelu halihela chinhu na kunoligwa,

⁴⁵ vilutaga kuvihola vijeni viyage saba, vihile kusinda heye, na weng'ha huyaga kumwinjila ayo munhu. Na munhu ayu huwaga yagaziche lukami kusinda aho hamwande. Ndo vyoiwa kwa lulelo alu lwihile.” Ivyazi ng'hatu lya Yesu

⁴⁶ Yesu yali yang'hali yolonga na chilundo cha wanhu mhela mayake na wang'holoze lowoyile na kwima hanze, nawagana kulonga na heye.

⁴⁷ Lelo, munhu yumwe nakamlonjela, “Mayako na wang'holozo wa kunze, wangugana kulonga na hegwe.”

⁴⁸ Ila Yesu kamwidichila munhu ayo, “Mayangu yalikohi? Na wang'holozangu ndo walikohi?”

⁴⁹ Hamba kaugolola moko wa heye kwa walanguswa wa heye, nakulonga, “Awa ndo mayangu na wang'holozangu!

⁵⁰ Mina yoneche yalingudita vyoyogana Mhaza wa heni yali kilanga, ayo ndo mng'holozangu, na lumbulyangu, na mayangu.”

13

¹ Zuwa lilila, Yesu nakalawa ila ng'handa, kaluta na kikalisa hafungo mwa ilamba na kulangusa.

² Chilundo chikulu cha wanhu nachimzunguluta mbaka Yesu kakwina mli itumbwi, kekalisa. Wanhu weng'ha nawema mnhyenje ya ilamba,

³ na heye Yesu nakawalonjela mbuli nyinji kwa nhelo, “Mhulichize! Mnyalaji nakaluta kumiza nyhadikwa.

⁴ Loyali yomiza nyhadikwa, zinji nazigwa mnzila, videje vyuya nakulya.

⁵ Zinji nazigwa hali maganga hawele hela misanga minji. Zota himahima kwa vila misanga jali michefu.

⁶ Lusanya lolulawile, zikala kwa vila nzabi zalihela mong'ho, zikoboka.

⁷ Zinji nazigwa hali migodi ja miwa, miwa jikula nakuzipilinjila.

⁸ Nyadikwa zinji nazigwa hali misanga jinojile, zota, nazilela lukami, nyhadikwa zinji mala miya, nyhadikwa zinji mala makumi sita, na nyhadikwa zinji mala makumi gadatu.”

⁹ Yesu nakasindila kwa kulonga, “Yawele na makutu ga kuhulika na yahuliche!” Liwalile Yesu kulonga kwa nhelo

¹⁰ Walanguswa wa heye wamlutila, wamuuza, “Lekachoni kwangulonga na wanhu kwa nhelo?”

¹¹ Yesu kawedichila, “Hemwe mpegwa kuvizela uviso wa undewa wa kilanga, ila hewo hebu.

¹² Mina, munhu yawele na chinhu kopegwa nakonjezelwa, ila munhu yalihela chinhu, na chila choyawele nacho choholigwa.

¹³ Ndo mina ndangulonga na hewo kwa nhelo, kwa vila wangulola ila hawalingona, wanguhulichiza ila hawalinguhulika, ne kuvizela.

¹⁴ Kwa hewo genela gala yalonjile mloli Isaya,

‘Kuhulika mohulika, ila homvizela.

Kulola molola, ila hamkona hebu.

¹⁵ Mina nhyala za wanhu awa zibowala,
wagadinya makutu gawo,
wadinya meho gawo.

Hanga, wahalolile kwa meho gawo,
wahahuliche kwa makutu gawo,
wahavizelele kwa nhyala zawo,
na kungaluchila, kangulonga Mkulu,
na heni ndahawalohole.’ ”

¹⁶ Yesu nakalonga kahi, “Mobweda hemwe, mina meho genu gangulola na makutu genu ganguhulika.

¹⁷ Ndanguwalonjelani ndikomya, waloli na wanhu wanji watanganiche nawagana kugona gala gomlingugona, hawagawene, na kuhulika gala gomhuliche hemwe, hawagahuliche. Malanguso gawhanile mnyalaji

¹⁸ “Lelo, hemwe milanguse nhelo ayi ya mnyalaji.

¹⁹ Yoneche yalinguhulika ulonzi wa mbuli ya Undewa wa Nguluwi kahulika ila havizelele, ndo kota zila nyhadikwa zigwile mnzila, Mwihe huyaga na kusukula chila chinyaligwe mnhumbula ya heye.

²⁰ Ayila nyhadikwa ilagale hali italawe ndo kiwhana na munhu yahuliche usenga awo na baho kanguubochela kwa usangalalo.

²¹ Ila halilingwinjila mgati mwa hewo, hulutilila kibatilila usenga awo hado hela, na mhela wa kugaya au nongwa hovilawila kwa mbuli ya usenga awo, kangugozola baho.

²² Ayila nyhadikwa ilagale hagati ha migodi ja miwa, ndo kiwhana na munhu yalinguhulika awo usenga, ila lunhwinhwi wa isi ino na uvedelo wa lufufu hubananga usenga awo, na heye halingulela mafuza.

²³ Aila nyhadikwa ilagale hali misanga jinojile ndo kiwhana na munhu yalinguhulika ulonzi awo na kuuzela, nayo hulela, imwe mala miya, yinji mala makumi sita na yinji mala makumi gadatu.” Kiwhana na misolo

²⁴ Yesu kawalonjela wanhu nhelo yinji, “Undewa wa kilanga uwhana kota hino. Munhu yanyalile nyhadikwa inojile kuli mgunda wa heye.

²⁵ Ila hamihe imwe wanhu lowali wawasile, mwihe wa heye nakoya, kanyala misolo hagati ha uhemba, koka.

²⁶ Lelo, nyhadikwa loyotile na kwaluka kubahula, misolo najo najaluka koneka.

²⁷ Vitumagwa wa yula yawele na mgunda wamlutila, wamlonjela, ‘Mkulu, nahaunyalile nyhadikwa inojile kuli mgunda wa hegwe. Lelo misolo jilawa kohi?’

²⁸ Heye nakawedichila, ‘Mwihe ndo yaditile ahyo.’ Lelo, vitumagwa wa heye wamuuza, ‘Ndaze, kwangugana tuche tukajing'umbule?’

²⁹ Na heye kawedichila, ‘Hebu, mleche baho homkungajiza misolo, mong'umbula na uhemba kahi.

³⁰ Mleche vikule hamwe mbaka mhela wa mbena. Mhela awo ndowalonjela walingubeta, mkungajize tandi misolo mjiwohe chilundochilundo cha kugasoma. Ila uhemba mukungajize mkauwiche kung'hano ya heni.’ ” Chiwhanile na nyhadikwa ndodo

³¹ Yesu nakawalonjela nhelo yinji, “Undewa wa kilanga wangiwhana na munhu yanyalile nyhadikwa ndodo ng'hatu kuli mgunda wa heye.

³² Yiyo nyhadikwa ndodo ng'hatu, ila wone yote, iwaga igodi likulu kusinda migodi jeng'ha. Na videje vya kuulanga vyuyaga kuzenga vimvulila mli mitagala jake.” Chiwhanile na nhungo

³³ Yesu na kalutilila kuwalonjele nhelo yinji, kalonga, “Undewa wa kilanga ufanda kota hino. Mdala yumwe nakahola nungo kahanza na utimbo vijemo vidatu, mbaka utimbo weng'ha ufuluma.” Yesu kangulangusa kwa kiwhaniza

³⁴ Yesu nayali yolangusa wanhu weng'ha na kuwalonjela vinhu vyeng'ha kwa nhelo. Na yali hambe yalonje chinhu kwa hewo ne kulonga kwa nhelo.

³⁵ Na kadita hino, leka kweneza agala gowalonyile waloli.

“Ndolonga na hewo kwa nhelo,
ndogawika hazelu gavisigwe kulawa kulumbigwa kwa isi.” Yesu kangugubula kiwhana kwa misolo

³⁶ Hamba Yesu nakawalaga wala wanhu, nakwinjila mng'handa. Walanguswa wa heye wamhejelela, wamlonjela, “Tutang'hulile nhelo ayi ya misolo yangutulangusa choni?”

³⁷ Yesu kawalonjela, “Yanyalile zila nyhadikwa zinojile ndo Mwana wa Munhu.

³⁸ Mgunda ndo isi, na nyhadikwa inojile ndo wanhu woyile kuli Undewa wa Nguluwi, na misolo ndo wanhu walutile kwa Limazoga.

³⁹ Na mwihe yanyalile misolo ndo Limazoga na mbena ndo kuduma kwa ukulu na wabetaji ndo wahilisi wa kilanga.

⁴⁰ Kota vila misolo vyojilingukungajizwa hamwe na kusomigwa mchiluli, ndo vyoiwa kuduma kwa mhela.

⁴¹ Mwana wa Munhu kowalajiza wahilisi wa kilanga wa heye wawawiche hamwe kuli undewa wa heye wala weng'ha wali ngwambuza gehile, na weng'ha walingudita gehile.

⁴² Wahilisi wowatoza kuli ivuche lya chiluli, na ako wolila na kujejeda mizino.

⁴³ Hamba, wala watanganiche wong'ala kota lusanya kuli undewa wa Mhaza wa hewo. Yawele na makutu nayahuliche! Kiwhana na ng'hano ivisigwe kumgunda

⁴⁴ “Undewa wa kilanga uwhana na chinhu chivisigwe kuli mgunda. Munhu yumwe kachivibula, kachivisa kahi. Nakasangalala ng'hatu leka kaluta kuguza geng'ha goyawele nago, nakuzagula mgunda ula. Kiwhana na Lulu

⁴⁵ “Kahi, undewa wa kilanga uwhana na mguza vinhu yumwe yali yopala lulu inojile,

⁴⁶ loyapatile lulu imwe ya sendi nyinji ng'hulu, nakaluta, nakaguza geng'ha goyawele nago, nakagombola lulu ila. Kiwhana na utandawala wa somba

⁴⁷ “Tena, undewa wa kilanga uwhana na utandawala utozigwe kuli bahali, wibata somba za nhanzi nyinji ng'hatu.

⁴⁸ Loumemile, wanhu nawaukwega hafungo, wekala, wahagula somba zinojile wawika mgati mli vidoto vyawo, na wehile wawataga.

⁴⁹ Ndo vyoiwa mwiso wa mhela, wahilisi wa kilanga wolawila, wowabagula wanhu wehile na wanhu watanganiche,

⁵⁰ na kuwataganga awo wehile kuli ivuche lya chiluli. Ako wolila na kujejeda mizino.” Malanguso gasambi na gakatali

⁵¹ Yesu kawauza, “Ndaze, mvizela mbuli azi zeng'ha?” Nawamwidichila, “Ena.”

⁵² Heye nakawalonjela, “Leka ahyo, chila mlangusa wa malajizo ga Musa yalinguwa mlanguswa wa undewa wa kilanga kangiwhana na yali na ng'handa yalingulavya kuli ng'hano ya heye vinhu vinyale na vya katali.” Yesu kangulemigwa ako Nazaleti

⁵³ Yesu loyasindile kulonga nhelo azo, nakoka honhu aho,

⁵⁴ kaluta kuli chijiji cha hakaye hake. Ako kawa yowalangusa wanhu kuli ng'handa za kusalila za hewo mbaka wabubuwala, walonga, “Ayu kaupata kohi luhala alu na kohi koyapeligwe ludali lwa kudita vinduzanduza avi?

⁵⁵ Ndaze, ayu hawele yula mwana wa selemala? Ndaze, mayake hawele nguchemigwa Maliya? Na wakulugwe achina Yakubu na Yusufu na Simoni na Yudasi?

⁵⁶ Na walumbuze ndaze, hawawele hamwe na hetwe? Lelo, kagapata kohi aga geng'ha?”

⁵⁷ Lelo, wawa namajesa na heye. Ila Yesu kawalonjela, “Mloli halekaga kutogoligwa, ila kuli isi ya heye na hakaye hake!”

⁵⁸ Leka ahyo, haditile vinduzanduza vinji hala kwa vila lowalemile kukunda ga heye.

14

¹ Muhela awo Helodi mndewa wa Galilaya nakahulika lutogo lwa Yesu.

² Lelo, kawalonjela vitumagwa wa heye, “Munhu ayu ndo Yohani Mbatiza, kazilipuka kulawa kowabagame, ndo mina ludali lwa vinduzanduza lwangukola mijito mgati mwake.”

³ Helodi ndo heye yakundize Yohani yebatigwe na kuwohigwa na ng'weso na kumuwika mchinweng'ho kwa mbuli ya Helodiya, mdala wa Filipo, mng'holoze.

⁴ Chambuzo ndo kota vila Yohani loyali yamlonjele Helodi, “Haiwa goya hebu hegwe kumhola Helodiya!”

⁵ Helodi nakagana yamkopole Yohani, ila nakadumba Wayahudi kwa vila nawamona Yohani ndo mloli.

⁶ Kuli mnvina ya kukumbuchila kuvumbuka kwa heye Helodi, mhinza wa Helodiya nakavina hamwando ha wajenzi. Helodi nakanojezwa,

⁷ mbaka kelaha kompha ayo mhinza choneche choyolanda.

⁸ Na heye, aku yohajizwa na mayake, nakalanda, “Umhe sambi baha mchisaye mutwi wa Yohani Mbatiza.”

⁹ Mndewa nakesinza, ila kwa mbuli ya kula kilaha koyelahile na kwa mbuli ya wala wajenzi walalikwe, kalajiza yapegwe chila choyalandile.

¹⁰ Lelo, Helodi nakamlajiza munhu kuchinweng'ho yamdumule mutwi Yohani.

¹¹ Mutwi wa heye wigaligwa kuli chisaye, nawamha yula mhinza, na heye kamhilichila mayake.

¹² Walanguswa wa Yohani nawoya, wauhola mtufi wa heye, wautila. Hamba wamhilichila nguto Yesu. Yesu kanguwapa chilyo wanhu wenji

¹³ Yesu loyahuliche mbuli ayo, nakoka honhu hala kwa itumbwi, nakaluta honhu hanji hawele hela wanhu. Ila wanhu nawahulika mbuli, wamuwinza kwa magulu kulawa kuli muji.

¹⁴ Lelo, loyeduliche kumwani, nakona lung'hongola lwa wanhu, nakawonela isungu, kawosela matamwa watamwa wa hewo.

¹⁵ Loifichile nemisi, walanguswa wa heye wamlutila wamlonjela, “Honhu aha twa kisolo, na saa za nemisi zipuluta. Lelo, uwalaje wanhu walute kuli vijiji wakagombole chilyo.”

¹⁶ Yesu nakawalonjela, “Haiwaganile kuluta, muwape hemwe chilyo.”

¹⁷ Ila hewo nawamlonjela, “Twanajo mibumunda jihano na somba mbili hela.”

¹⁸ Yesu nakawalonjela, “Ndigalileni hano.”

¹⁹ Nakawalonjela wanhu wekalise hali misolo. Hamba Yesu kaihola jila mibumunda na somba mbili, kalola kuchanya kilanga, katambichiza. Kahi kamogola ajo mibumunda, kawapa walanguswa wa heye, na hewo wawapa wanhu.

²⁰ Wanhu weng'ha nawalya, weguta. Hamba walanguswa wakungajiza upumunizo, wamemeza vidoto kumi na vili.

²¹ Weng'ha wadile wali walume wafichile elufu zihano, ne kuwaza wadala na wana. Yesu kangujenda mchanya mmazi

²² Baho, Yesu nakawalajiza walanguswa wa heye wakwine mli itumbwi, wamlongole kumwambu mwa ilamba mhela heye yowalaga wanhu.

²³ Loyewelajile wanhu, kakwina kuchidunda yali yeka kulanda. Loiwele nemisi, heye yali ako yaliyeng'ha,

²⁴ na mhela awo lila itumbwi nalyali kutali na misanga nalifika habehi na hagati mwa ilamba, ila nalyali ligaya kwa vila mbeho yali iuhilusa.

²⁵ Nechilo, behi na kubwemwenzuka, Yesu nakawawinza walanguswa yojenda mchanya mmazi.

²⁶ Walanguswa wa heye lowamuwene yojenda mchanya mmazi nawadumba ng'hatu, nawalonga, “Idimu!” Nawatowa iyowe kwa kudumba.

²⁷ Baho, Yesu nakalonga na hewo, “Msindamale, nda heni. Mleche kudumba!”

²⁸ Petili nakamlonjela, “Mkulu, wone uli hegwe, undajize njende mchanya mmazi mbuye kwa hegwe.”

²⁹ Yesu nakalonga, “Ena uye.” Lelo, Petili nakadulika kulawa kuli lila itumbwi, nakajenda mchanya mmazi, nakamlutila Yesu.

³⁰ Ila loyawene ila mbeho, nakadumba, nakaluka kudidimila, nakalila kwa lizi lya kuchanya, “Mkulu, undohole.”

³¹ Aho, Yesu nakagolola moko wa heye, kamibata na kumlonjela, “Hegwe uli na makundo mado! Lekachoni waliudumba?”

³² Hamba nawakwina mli itumbwi, na mbeho inyamalila.

³³ Weng'ha nawawele mgati mwa itumbwi nawamfugamila, walonga, “Tukomya hegwe ndo Mwana wa Nguluwi.” Yesu kanguwalohola watamwa Genezaleti

³⁴ Nawaloka ilamba, nawafika isi ya Genezaleti.

³⁵ Wanhu wa ako lowamzelele, weneza mbuli heng'ha kuli honhu hala. Baho, nawamigalila Yesu watamwa weng'ha,

³⁶ nawamlanda wawakundile wadolize hela lupembo lwa nguwo ya heye. Na hewo weng'ha wadolize waloholigwa.

15

¹ Hamba Mafalisayo na walangusa wa malajizo ga Musa woya kulawa Yelusalemu, wamlutila Yesu, wamuuza,

² “Lekachoni walanguswa wa hegwe hawalingudumba malanguso tubochele kwa wasekulu wa hetwe? Hawalinguhovuga moko goya kota vila vyoilinguganigwa!”

³ Yesu nakawedichila, “Lekachoni namwe hamlingudumba malajizo ga Nguluwi ila mwangugagatila mabochelo ga hemwe?

⁴ Nguluwi nakalonga, ‘Uwatogole mhaza na mayako,’ kahi ‘Nayalingumliga mhaza wa heye au mayake, imgana yakopoligwe.’

⁵ Ila hemwe mwangulangusa kota wone munhu yawe na chinhu choyaganile kumtanza mhaza wa heye au mayake, ila nakulonga, ‘Nhambiko ayi ndimlavila Nguluwi,’

⁶ Lelo, halinguganigwa kahi kumfugamila mhaza wa heye! Ndo vyomlingubeza ulonzi wa Nguluwi kwa kuwinza malanguso ga hemwe.

⁷ Hemwe wahadi! Isaya nakalagula vinojile ng'hatu kwa hemwe.

⁸ Nguluwi nakalonga, ‘Wanhu awa wangufugamila hamlomo hela,
ila mnhumbula mwao wa kutali na heni.

⁹ Kufugamila kwa hewo kwiha,
mina wangulangusa mbuli za wanhu kota malajizo ga Nguluwi.’ ” Mbuli zilingumdita munhu wavu

¹⁰ Yesu nakauchema lula lung'hongola lwa wanhu, nakawalonjela, “Mhulichize, mvizele!

¹¹ Chinhu chilingumdita munhu wavu hachiwele chila chilingwinjila mgati, ila chila chilingulawa mgati. Acho ndo chilingumdita munhu wavu.”

¹² Hamba walanguswa wamlutila, wamlonjela, “Ndaze, kuvizela kota Mafalisayo nawazudizwa lowahuliche ulonzi wa hegwe?”

¹³ Ila heye nakawedichila, “Chila chotile chohachinyaligwe na mhaza wa heni yawele kilanga, wong'humbuligwa.”

¹⁴ Muwaleche hewo wawo! Hewo hawalingulola, vilongozi wa hawalingulola, na wone halingulola yamlongoze halingulola, weng'ha weli wokwinjila mli ikulubila.

¹⁵ Petili nakalonga, “Utugubulile ayo nhelo.”

¹⁶ Yesu nakalonga, “Leka na hemwe hamlinguvizela?

¹⁷ Ndaze, hamvizelele kota chila chilingwinjila hamlomo changuluta kumunda na hamba kulawa kunze kucholo?

¹⁸ Ila mbuli zilingulawa kumlomo hulawaga mnhumbula, na ago ndo galingumdita munhu yawe mwavu.

¹⁹ Mina mnhumbula mlawaga majesa ga kukopoligwa na ung'hondwa na uhonzolomo na uhizi na ulonzi wa uhadi na kukovula na usonzi.

²⁰ Ago ndo galingumdita munhu wavu. Ila kulya ndiya ne kuhovuga moko hakumdita munhu mwavu.” Makundo ga mdala yumwe

²¹ Yesu nakoka honhu hala nakaluta kikala kuli honhu ha Tilo na Sidoni.

²² Lelo, mdala yumwe yawele Mkanani wa isi ayo kamuyila, kakwiniza lizi kalonga, “Mkulu, Mwana wa Daudi, umbonele isungu! Mhinza wa heni kangugazigwa na chijeni chihile.”

²³ Ila Yesu nahamwidichile. Lelo, walanguswa wa heye wamlutila, wamlonjela, “Mlonjele yoche kwa vila kangutuwinza yotowa iyowe.”

²⁴ Yesu nakamwidichila, “Situmigwe ila kwa wanhu wa Izilaeli wajilile kota ming'holo.”

²⁵ Ahyo yula mdala nakoya, kamfugamila, nakulonga, “Mkulu unhanze.”

²⁶ Yesu nakamwidichila, “Hainojile kuhola chilyo cha wana na kutozela mibwa.”

²⁷ Ahyo mdala nakamwidichila, “Ndangukomya, Mkulu, ila na mibwa najo jilyaga usanyangwa ulingulagala kuchisaga.”

²⁸ Yesu nakamwidichila, “Mdala, makundo ga hegwe makulu, lelo, uditilwe kota vyoulingulanda.” Yula mhinza wa heye kawa mkomu bahala. Yesu kanguwalohola wanhu wenji

²⁹ Yesu nakalawa aho kaluta hafungo mwa ilamba lya Galilaya, nakakwina mchidunda, kekalisa.

³⁰ Wanhu wenji lukami nawamuyila womigalila waziliche lukuli, wali wohambe walole, wali chete, wali wohambe walonje, na wanji wenji wowawele watamwa, nawawawika hamwando hali magulu, na heye nakawosela matamwa ga hewo.

³¹ Lung'hongola lwa wanhu naububuwala ng'hatu louwene wowali wohambe walonje, wangulonga, lowali waziliche lukuli wawa wakomu, lowali chete wangujenda, na wohambe walole, wangulola, wanhu na wamtogola Nguluwi wa Izilaeli. Yesu kanguwapa chilyo wanhu elufu zine

³² Lelo, Yesu kawachema walanguswa wa heye, nakalonga, “Ndanguwonela isungu wanhu awa kwa vila wali baha na heni kwa mazuwa gadatu, na sambi wahela chilyo. Siviganile walute ne kulya, waleche kuzilika mnzila.”

³³ Walanguswa nawamlonjela, “Hano twa kisolo, topata kohi chilyo cha kuhega kwa wanhu weng'ha awa?”

³⁴ Yesu nakawauza, “Mwanajo mibumunda jilinga?” Nawamwidichila, saba na tusomba tuchefu.

³⁵ Lelo, Yesu nakawalonjela wanhu wekalise hanyi.

³⁶ Kahola jila mibumunda saba na tula tusomba, kamtogola Nguluwi, kavimogola, kawapa walanguswa, na hewo wawagawila wanhu.

³⁷ Weng'ha walya, weguta. Hamba walokoteza upumunizwa, wamemeza vidoto saba.

³⁸ Awo wadile wali walume elufu zine, ne kuwaza wadala na wana.

³⁹ Lelo, Yesu nakawalaga wanhu, nakakwina mli itumbwi, nakaluta honhu kulinguchemigwa Magadani.

16

¹ Mafalisayo na Masadukayo nawamlutila Yesu, na kwa kumjeza, wamlanda yawalajile ulajilo kulawa kilanga.

² Ila Yesu nakawedichila, “Hoifika nemisi hemwe mlongaga, ‘Luhela lowa lunojile kwa vila kilanga kudung'uwala.’

³ Na lufuku mwangulonga, ‘Lehano nhonya yotowa, kwa vila kuulanga kudung'uwala na ng'hungugu igubika.’ Lelo, hemwe mvizela ng'hatu kuwaza luhela kwa kulola kilanga vyokuli, ila kuvizela ulajilo wa luhela loza kuwa ndaze hamvizelele.

⁴ Lulelo lwihile lulingulema kumkunda Nguluwi! Lwangugana ulajilo, hachipegwa ulajilo woneche ula, ila ulajilo wa Yona.” Lelo, kawaleka, kaluta. Usaso wa Mafalisayo na Masadukayo

⁵ Walanguswa wa heye lowalochile kumwambu mwa ilamba, wefika wasemwa kuhola mibumunda.

⁶ Yesu kawalonjela, “Milole na muwe meho na usaso wa Mafalisayo na Masadukayo.”

⁷ Ila hewo wawa wochilonjelela, “Kangulonga hino kwa vila hatuholile mibumunda.”

⁸ Yesu nakagazela majesa gawo, kawalonjela, “Hemwe wanhu muli na makundo mado! Ndaze mwangilonjelela kwa mbuli ya vyomlihela mibumunda?

⁹ Ndaze, mng'hali kuvizela? Ndaze, hamlingukumbuka londimogole ajila mibumunda jihano kwa mbuli ya wanhu elufu zihano? Ndaze, na mmemeza vidoto vilinga vya upumunizo?

¹⁰ Au, ajila mibumunda saba jowapegwe wala wanhu elufu zine, ndaze, nammemeza vidoto vilinga vya upumunizo.

¹¹ Hambi hamlinguvizela kota sali ndilonga kwa mbuli ya mibumunda? Mwilole na usaso wa Mafalisayo na Masadukayo!”

¹² Ahyo walanguswa na wavizela kota nakawalonjela welole haiwele usaso wa mibumunda, ila na malanguso ga Mafalisayo na Masadukayo. Petili kangukunda kota Yesu ka mwana wa Nguluwi

¹³ Yesu loyafichile nzingo ya Kaisalia Filipo, nakawauza walanguswa wa heye, “Wanhu wangulonga Mwana wa Munhu ka whaani?”

¹⁴ Nawamwidichila, “Wanji wangulonga hegwe ndo Yohani Mbatiza, wanji wangulonga hegwe ndo Eliya, na wanji wangulonga hegwe ndo Yelemiya au yumwe wa waloli.”

¹⁵ Yesu nakawauza, “Na hemwe ndaze, mwangulonga heni nda whaani?”

¹⁶ Simoni Petili nakedichila, “Hegwe ndo Kilistu Mlohozi, Mwana wa Nguluwi yawele mkomu.”

¹⁷ Yesu nakalonga, “Kubweda hegwe Simoni mwana wa Yona,” “Kwa vila hawele munhu yakugubulile mbuli ino, ila Mhaza wa heni yawele kilanga.

¹⁸ Na heni ndangukulonjela, hegwe ndo Petili, na hali italawe alino ndokwimiza chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu cha heni, na mong'ho wa kubagama hauweza kuusumya.

¹⁹ Ndokupa chichumulilo cha undewa wa kilanga, chila chouhinda muisi, chohindigwa kilanga na chila chouchumula muisi, chochumuligwa kilanga.”

²⁰ Hamba nakawalemeza walanguswa waleche kumlonjela munhu yoneche kota heye ndo Kilistu Mlohozi. Yesu kangulonga mbuli ya kugaya na kubagama kwa heye

²¹ Kulawa mhela awo Yesu nakaluka kuwalonjela walanguswa wa heye ne kuvisa, “Ndanguluta Yelusalemu, na ako wakulu, watambika wakulu na walangusa wa malajizo ga Musa, wongaza ng'hatu. Wong'hopola ila zuwa lya kadatu, ndozilipuka.”

²² Aho Petili kamhola Yesu hafungo, nakaluka kumng'hanuchila, “Uleche kulonga hino Mkulu! Mbuli ayi haikufika hebu!”

²³ Ila Yesu kahinduka, nakamlonjela Petili, “Uche kumwando kwa heni, Limazoga! Hegwe ndo ngwamo kwa heni. Majesa ga hegwe hagawele ga Chinguluwi ila ga chiwunhu.”

²⁴ Hamba Yesu nakawalonjela walanguswa wa heye, “Munhu yoneche yogana kumbinza heni, imgana yeleme yuye, yahole msalaba wa heye, yambinze.

²⁵ Mina, munhu yogana kuulohola ukomu wa heye yuye, kouwajiliza.

²⁶ Ila munhu yokwajiliza ukomu wa heye kwa mbuli ya heni, kogapata. Ndaze, munhu kowa na choni chinojile wone koihaliza isi yeng'ha hanga youkwajiliza ukomu wa heye?

²⁷ Mana, Mwana wa Munhu kokuya kuli ukulu wa Mhaza wa heye hamwe na wahilisi wa kilanga wa heye, na ahyo ndo chila munhu kopegwa kota vyoyaditile.

²⁸ Ndanguwalonjelani ndikomya, wowa wanji bahano hawobagama wang'hali kumona Mwana wa Munhu yokuya kuli undewa wa heye.”

17

¹ Logakwete mazuwa sita, Yesu nakawahola Petili na Yakubu na Yohani mng'holoze, nakaluta nawo waliyeka kuchaya kuchidunda chikulu.

² Ako, Yesu nakagaluka kumeho hali hewo, kumeho kwa heye nakung'hala kota lusanya na nguwo zoyavalile ziwa nzelu kota lumuli.

³ Musa na Eliya nawawalawila, wali wolongasa na heye.

⁴ Aho Petili nakamlonjela Yesu, “Mkulu, inoga kwa hetwe kuwa hano! Hougana ndozenga vibumuli vidatu. Chimwe cha hegwe na chimwe cha Musa na chimwe cha Eliya.”

⁵ Loyali yang'hali yolonga ahyo, ng'hungugu nzelu iwagubika, na lizi ihulikwa kulawa kuli ayo ng'hungugu, “Ayu ndo Mwana wa heni ndimganile, ndilingunojezwa na heye. Mhulichizeni.”

⁶ Walanguswa vyowahuliche ahyo wagwa chifugama, nawadumba ng'hatu.

⁷ Yesu nakawalutila, kawebata, nakalonga, “Mwime mleche kudumba!”

⁸ Lowalolile kuchanya hawamuwene munhu, ila Yesu nayaliyeka.

⁹ Lelo, lowali wodulika kulawa kuchidunda, Yesu nakawadeuza, “Mleche kumlonjela munhu mbuli yomuwene mbaka Mwana wa Munhu loyozilipuka kulawa kowabagame.”

¹⁰ Hamba walanguswa nawamuuza, “Le, mbona walangusa wa malajizo ga Musa wangulonga igana tandi Eliya yoye?”

¹¹ Yesu nakawedichila, “Mkomya, Eliya kokuya tandi kuwika goya mbuli zeng'ha.

¹² Ila ndanguwalonjelani, Eliya mina koya na hewo nahawamzelele, ila nawamditila vila vyowaganile. Hihyo du, Mwana wa Munhu kogazigwa mmoko mwawo.”

¹³ Aho wala walanguswa nawavizela kota yaliyowalonjela mbuli ya Yohani Mbatiza. Yesu kangumlohola mwana yawele na chijeni

¹⁴ Lowaufichile kahi lula lung'hongola lwa wanhu, munhu yumwe nakamlutila Yesu, kafugama,

¹⁵ nakalonga, “Mkulu, monele isungu mwana wa heni kwa vila kana chinzilisa, kahi kangugazigwa lukami, mala nyinji heye kagugwa mchiluli na mmazi.

¹⁶ Nandimigala kwa walanguswa wa hegwe ila walemwela kumlohola.”

¹⁷ Yesu nakedichila, “Hemwe lulelo lulihela makundo, lwajilile! Ndochikala na hemwe mbaka hanili? Ndowemilila hemwe mbaka hanili? Mmigale hano ayo mwana.”

¹⁸ Lelo, Yesu nakaching'hanuchila chila chijeni, na heye chimlawa, na yula mwana kawa mkomu mhela wuwo.

¹⁹ Hamba walanguswa nawamlutila Yesu chinyele, nawamuuza, “Lekachoni hetwe tulemwela kulavya chila chijeni?”

²⁰ Yesu nakawedichila, “Kwa vila makundo ga hemwe mado. Ndanguwalonjelani ndikomya, wone hela muwe na makundo mado kota nhyule ndodo ya haladali, moweza kuchilonjela chidunda achi, ‘Ulawe hano ulute hala,’ Nawo woluta. Kuduhu ne chinhu chilemwelwa kwa hemwe.”

²¹ Vijeni vya nhanzi ino havilavyagwa hihi hela, ila kwa kulanda na kwesela kulya. Yesu kangulonga kahi mbuli ya kubagama na kuzilipuka kwa heye

²² Lowali hamwe ako Galilaya, Yesu nakawalonjela, “Mwana wa Munhu kanguzawichigwa mmoko mwa wanhu.

²³ Womkopola, ila zuwa lya kadatu kulawa kubagama, kozilipuligwa.” Walanguswa nawesinza ng'hatu. Kulavya nhambiko kuli ng'handa ya Nguluwi

²⁴ Lowafichile Kapanaumu wanhu wali wokongoza kodi ya nghanda ya Nguluwi nawamlutila Petili, wamuuza, “Ndaze, mlangusa wa hemwe kalavyaga kodi ya Ng'handa ya Nguluwi?”

²⁵ Petili nakedichila, “Ena, nakalavyaga.” Lelo, Petili loyenjile mgati mwa ng'handa, yang'hali longa luzi, Yesu nakamuuza, “Simoni, hegwe kwangona ndaze? Wandewa wa isi hukongozaga kodi kulawa kwa whaani? Kulawa kwa wanhu wa isi, au kulawa kwa wajenzi?”

²⁶ Petili nakedichila, “Kulawa kwa wajenzi.” Yesu nakamlonjela, “Hino lelo, hailinguwalapa wanhu wa isi.

²⁷ Ila kwa vila tuleche kuwazudizani, mlute kuli ilamba mkatoze ndoano, uhole somba ya mwaluko kugwila, ugubule kumlomo, na mgati kozifika sendi za zaka. Uhole ukawape kwa mbuli ya heni na ya hegwe.”

18

¹ Mhela ula walanguswa nawamlutila Yesu, nawamuuza, “Yalikohi yawele mkulu ng'hatu kuli undewa wa kilanga?”

² Yesu nakamchema mwana yumwe, kamwimiza hagati hawo,

³ hamba nakalonga, “Ndanguwalonjelani ndikomya, wone hamgaluche na kuwa kota wana wadodo, hamkwinjila hebu kuli Undewa wa Nguluwi kilanga.”

⁴ Yoneche yochinyekeza kota mwana ayu, ayo ndo yawele mkulu kuli undewa wa kilanga.

⁵ Yoneche yombochela mwana yumwe kota ayu kwa itagwa lyangu, kangumbochela heni. Chambuzo cha gehile

⁶ “Yoneche yomwambuza kuwifya yumwe wa awa wana wadodo walingung'hunda, yowa inoga yafunjigwe iganga likulu lya lwala na kukabajizwa kuli lwene lwa bahali.

⁷ Yochona isi yeng'ha kwa mbuli ya majezo ga kudita gehile. Majezo ago igana galawile, ila kochona yuye munhu yula yojezigwa.

⁸ “Wone moko au mgulu wa hegwe ukwambuze kikwang'hwala, udumule na kuutaga kutali na hegwe. Inoga kwa hegwe kwinjila kuli ukomu kuno ulihela moko au magulu kuwala kutagwa kuli chiluli cha mazuwa gose ne kuduma uwele na moko meli na magulu meli.

⁹ Na iziho lyako wone likwambuze kikwang'hwala, wuse na kulitaga kutali na hegwe. Inoga kwa hegwe kwinjila kuli ukomu kuno uwele na iziho limwe, uleka kutajigwa kuli chiluli cha Jehanamu uwele na meho ga hegwe geng'ha meli. Malanguso ga ing'holo lyajilile

¹⁰ “Milole! Mleche kumbeza yumwe wa wadodo wano. Ndanguwalonjelani, wahilisi wa kilanga wabaho mazuwa gose kumwando ha Mhaza wa heni yawele kilanga.

¹¹ Mina mwana wa munhu nakoya kuwalohola wala wajilile.

¹² Mwangona ndaze? Munhu yali na ming'holo miya, wone yajilize limwe, kodita ndaze? Kowaleka wala makumi tisa na tisa kuchidunda, nakuluta kumpala yula yajilile.

¹³ Hoyompata, ndanguwalonjelani ndikomya, kosangalala kwa chiwalo cha ayo kusinda vyoyosangalala kwa chiwalo cha wala makumi tisa na tisa hawajilile.

¹⁴ Hihyo du, Mhaza wa hemwe wa kilanga halingugana ne yumwe wa awa wadodo yajilile. Lumbu au kalumbu yalingudita gehile

¹⁵ “Mng'holozo wone yakuditile vibi, ulute ukamlonjele muwele hemwe mliyeka. Wone yakuhuliche kowa umpatile mng'holozo.

¹⁶ Wone halingukuhulika, mhole munhu yumwe au weli hamwe na hegwe, leka kwa udedezi wa walolezi weli au wadatu, chila nongwa mlolezi yoditikwa.

¹⁷ Wone hambe yawahuliche awo, chilonjele chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu. Na wone hambe yahuliche chilundo cha wanhu walingumkunda Kilistu, na yawe kwa hegwe kota wanhu wohawamzelele Nguluwi na wakongoza sendi. Kulemeza na kukundiza

¹⁸ “Ndanguwalonjelani ndikomya, chila chomuhinda muisi chohindigwa kilanga, na chila chomchumula muisi chochumuligwa kilanga.

¹⁹ Kahi ndanguwalonjelani ndikomya, weli wa hemwe wakundile kuwa hamwe hano muisi kwa mbuli yoneche ya kulanda, Mhaza wa heni wa kilanga kowaditila mbuli yiyo.

²⁰ Kwa vila heng'ha hala walingiting'hana weli au wadatu kwa itagwa lya heni, heni ndabaho hali hewo.” Malanguso ga chitumagwa yalemwelile kumlechela muyage

²¹ Hamba Petili kamlutila Yesu, kamuuza, “Mkulu, ndaze, mng'holozangu wone yanditile vibi, ndimleche lwa kalinga? Mala saba?”

²² Yesu nakamwidichila, “Silingulonga mala saba hela,” Ila makumi saba mala saba.

²³ Ndo mana undewa wa kilanga ufanda kota mndewa yumwe yaganile kukagula uwazo wa vitumagwa wa heye.

²⁴ Kukagula lokwaluche, kegalilwa munhu yumwe yawele daigwa sendi elufu kumi.

²⁵ Munhu ayo yalihela chinhu cha kuhilusa, ahyo mkulu wa heye nakagana yaguzigwe heye na mchewake na wanage na vinhu vyeng'ha vyoyalinavyo, kulipila lila deni.

²⁶ Lelo, ayo chitumagwa kafugama kumwando ha heye, nakalonga, “Umbeteze na heni ndolipa deni lyeng'ha.”

²⁷ Yula mkulu na kamonela isungu, kamlechela lila deni, kamlechela yalute.

²⁸ “Ila ayo chitumagwa nakoka, kamfika yumwe wa vitumagwa wayage yawele na deni lya heye sendi denali miya imwe. Kamibata, kamdinga lumelo yolonga, ‘Ulipe deni lyako!’

²⁹ Ayo chitumagwa muyage kamfugamila, kamlanda, ‘Umbeteze nani ndokulipa!’

³⁰ Ila heye haviganile, leka kamuwika mchinweng'ho mbaka hoyolipa ideni.

³¹ “Lelo, vitumagwa wayage vyowawene mbuli ayo wawa na masinzo ng'hatu, nawaluta kumlonjela mkulu wa hewo mbuli ilawile.

³² Aho yula mkulu kamchema ayo chitumagwa, nakumlonjela, ‘Hegwe kwa chitumagwa wihile ng'hatu! Nakundanda nani ndikulechela ideni lya hegwe lyengha.

³³ Ndaze, haikuganile nagwe kumonela isungu chitumagwa muyago kota heni vyondikonele isungu?’

³⁴ Lelo, ayo mkulu nakazudila lukami, nakamlavya ayo chitumagwa yagazigwe mbaka baho hoyolipa ideni lyengha.”

³⁵ Yesu nakasindila kwa kulonga, “Na Mhaza wa heni yawele kilanga kowaditilani hihyo wone chila yumwe wa hemwe yolema kumlechela mng'holoze kwa nhumbula ya heye yeng'ha.”

19

¹ Yesu loyasindile kulonga mbuli azo, nakalawa Galilaya, kaluta Yudeya, kumwambu mwa lwanda lwa Yolodani.

² Wanhu wenji na wamuwinza ako, na wawele watamwa nakawosela matamwa gawo.

³ Mafalisayo wamwenga nawamuyila, wamuuza wojeza kumgwiliza, “Ndaze, yowa goya mlume kumha luleko mchewake kwa mbuli yoneche yeng'ha ila?”

⁴ Yesu nakawedichila, “Ndaze, hamsomile kuli Maandiko Matakatifu kota Nguluwi yamlumbile munhu kulawila mwaluko nakalumba mlume na mdala?

⁵ Baho nakalonga, ‘Kwa mbuli ayo, mlume komleka mhaza wa heye na mayake, kochilumba na mchewake, na hewo weli wowa lukuli lumwe.’

⁶ Leka ahyo, hewo hawele weli kahi ila yumwe. Lelo, choyalumbanize Nguluwi, munhu yaleche kulekaniza.”

⁷ Ila Mafalisayo nawamuuza, “Lekachoni lelo Musa nakatulajiza mdala yapegwe kalatasi ya luleko na kulechigwa?”

⁸ Yesu nakawedichila, “Musa nakawakundila kuwaleka wadala wa hemwe kwa vila mwali na nhumbula zigagadale. Ila haiwele hino kulawa mhela Nguluwi loyalumbile.

⁹ Lelo ndanguwalonjelani, yoneche yomleka mchewake ila kwa mbuli ya ung'hondwa, nakuhola mdala yunji, kangudita ung'hondwa.”

¹⁰ Walanguswa wa heye nawamlonjela, “Wone mbuli za mlume na mdala ndo azo, inoga tuleche ng'hatu kuhola.”

¹¹ Yesu nakamlonjela, “Haiwele weng'ha walinguweza kuibochela mbuli ayi, ila wala hela wowatambichizwe na Nguluwi.

¹² Mina hana mbuli zinji za kuleka kuhola, wanji kwa vila waleleka hiho, wanji kwa vila waditigwa hino na wanhu, na wanji nawagana waleche kuhola kwa mbuli ya undewa wa kilanga. Yoneche yoweza kubochela ilanguso ali nayabochele.” Yesu kanguwatambichiza wana wadodo

¹³ Hamba wanhu nawamigalila Yesu wana wadodo leka yawawichile moko na kuwalandila na kuwakumbatiza, ila walanguswa nawawang'hanuchila.

¹⁴ Yesu nakalonga, “Muwaleche awo wana wadodo woye kwa heni, mleche kuwalemeza, mina undewa wa kilanga ndo wa wanhu wafandile kota wana awa.”

¹⁵ Lelo, kawawichila moko na kuwakumbatiza, hamba koka honhu aho. Msongolo yawele na lufufu

¹⁶ Munhu yumwe nakamuyila Yesu, nakumuuza, “Mlangusa, ndite choni chinojile leka ndiuhalile ukomu wa mazuwa gose ne kuduma?”

¹⁷ Yesu nakamlonjela, “Lekachoni kwangumbuza kuli Mbuli Inojile? Kuna yumwe hela yanojile. Wone ugana kwinjila kuli ukomu wa mazuwa gose, ibate malajizo ga Nguluwi.”

¹⁸ Yula munhu nakamuuza, “Malajizo galikohi?” Yesu nakalonga, “Uleche kukopola, uleche kudita Ung'hondwa, uleche Kuhiza, na uleche kulavya ulolezi wa Udesi,

¹⁹ Uwahulichize mhaza na mayako, na migane na mlingikalasa halibehi kota vyoulingigana gwegwe.”

²⁰ Ayo msongolo nakamlonjela, “Ago geng'ha ndagudita, ndite choni kahi?”

²¹ Yesu nakamlonjela, “Wone ulingugana ukangaliche, ulute ukaguze vinhu vya hegwe, uwape wazunwa sendi azo, na hegwe kowa na ng'hano kilanga, hamba uye umbinze.”

²² Ayo msongolo loyahuliche ago, nakaluta yawele na masinzo, mina yali na lufufu lwinji.

²³ Aho Yesu nakawalonjela walanguswa wa heye, “Ndanguwalonjelani ndikomya haiwa ubewe kwa yawele na lufufu kwinjila kuli undewa wa kilanga.

²⁴ Kahi ndanguwalonjelani, yowa ubewe kwa ngamiya kukola kuli itubuli lya chihomo, kuleka kwa yawele na kufufu kwinjila kuli Undewa wa Nguluwi.”

²⁵ Wala walanguswa lowahuliche ahyo wabubuwala ng'hatu, nawamuuza, “Lelo, yalikohi yoloholigwa?”

²⁶ Yesu kawalola, kalonga, “Kwa munhu mbuli ayi haiditikwa nehado, ila kwa Nguluwi mbuli zeng'ha zoditikwa.”

²⁷ Hamba Petili nakalonga, “Na hetwe ndaze? Tuleka geng'ha natukuwinza hegwe, lelo tokwambulila choni?”

²⁸ Yesu nakamlonjela, “Ndanguwalonjelani ndikomya, Mwana wa Munhu lohochikala hali chigoda cha undewa cha ukulu wa heye kuli isi inyale, hemwe mumuwinzile mochikala hali vigoda vya undewa muwatagusa nhanzi kumi na mbili za Izilaeli.

²⁹ Na chila munhu yalechile ng'handa ama wang'holoze ama lumbu ama mhaza ama mayake ama wana ama migunda, kwa mbuli ya heni, kobochela mala miya mzidi, na wowa na ukomu wa mazuwa gose ne kuduma.

³⁰ Ila wawele wa mwaluko wowa wa mwiso, na wawele wa mwiso wowa wa mwaluko.

20

¹ “Undewa wa kilanga ufanda kota ahi. Munhu yawele na mgunda wa zabibu, yedawile kuza pala wanhu wa kukola mijito kuli mgunda wa heye.

² Kalongasa na hewo kowapa sendi denali imwe ya mijito ya zuwa imwe, hamba kawahilika kuli mgunda wa heye wa zabibu.

³ Nakalawa kuli saa zidatu mitondo, kawona wanhu wanji wemile hali soko, walihela mijito ya kukola.

⁴ Kawalonjela, ‘Mlute na hemwe mkakole mijito kuli mgunda wa zabibu, nani ndowapa sendi ya mijito ya zuwa imwe kota wayenu.’

⁵ Baho waluta. Ayo yawele na mgunda kalawa kahi kuli saa sita na saa tisa, kadita hihyo.

⁶ Naloifichile kuli saa kumi na imwe nemisi, kalawa kahi, kawafika wanji wemile hahala hali soko. Baho, kawauza, ‘Ndaze mwimile hano nemisi yeng'ha mlihela mijito?’

⁷ Wamwidichila, ‘Kwa vila kuduhu munhu yatupele mjito.’ Na heye nakawalonjela, ‘Mlute namwe mkakole mijito kuli mgunda wa heni wa zabibu.’

⁸ “Lokutitile, ahyo yawele na mgunda wa zabibu nakamlonjela mlolela ng'hano wa heye, ‘Wacheme wakola mijito uwape sendi zawo, ukwaluchila wala woyile wa mwiso, na kusindila kwa wala watomile kuya.’

⁹ Lelo, nawoya wala waluche mijito saa kumi na imwe, wabochela chila yumwe sendi denali imwe ya mijito ya zuwa imwe.

¹⁰ Wala waluche lowoyile, wali wochijesa wopegwa nyinji ng'hatu, ila na hewo wapegwa chila yumwe sendi denali imwe ya mijito ya zuwa imwe.

¹¹ Wabochela sendi zawo, nakwaluka kumng'ung'utila yula mkulu.

¹² Walonga, ‘Wanhu awa woya mwiso wakola mijito kwa saa imwe hela, ndaze kuwaditila twiwhana na hewo hanga hetwe twimilila mijito ng'hangala zuwa yeng'ha na lusanya mitosi lung'ang'ale?’

¹³ “Aho yula mkulu kamwidichila yumwe wa hewo, ‘Wang'holozangu siwabunzile chinhu! Ndaze, hatulongane ndokupani sendi denali imwe ya mijito ya zuwa imwe?

¹⁴ Uhole chotulongane ulute. Ndangugana ndimpe na ayu wa mwiso iwhanile na hegwe.

¹⁵ Ndaze, haiwa goya heni kudita ndiviganile na sendi za heni? Ndaze, kwangona maya kwa vila vyondili na nhumbula inojile?’ ”

¹⁶ Yesu nakasinda kwa kulonga, “Ahyo, wawele wa mwiso wowa wa mwaluko na wa mwaluko sambi wowa wa mwiso.” Yesu kangulonga lwa kadatu kubagama na kuzilipuka kwa heye

¹⁷ Yesu loyali yoluta Yelusalemu, nakawahola wala walanguswa kumi na weli honhu ha uyeka, na mnzila kawalonjela,

¹⁸ “Mhulichize!” “Twanguluta Yelusalemu, na ako Mwana wa Munhu kowichigwa mmoko mwa watambika wakulu na walangusa wa malajizo ga Musa, na hewo womtagusa kwa wihe yabagame.

¹⁹ Womuwika kwa wanhu hawawele Wayahudi leka wambeze, yasubuligwe ng'hobwa na kugazigwa na kumkopola kwa kumuwamba mumsalaba, ila zuwa lya kadatu kulawa yabagame kozilipuligwa.” Kulanda kwa mayao Yakubu na Yohani

²⁰ Aho mayawo wana wa Zebedayo nakamuyila Yesu hamwe na wanage, kafugama kumwando kwa hoyali na kumlanda chinhu.

²¹ Yesu kamuuza, “Kwangugana choni?” Ayo mamo kamlonjela, “Ulonje kota kuli undewa wa hegwe, awa wana wa heni weli wochikala yumwe kudilo kwa hegwe na yumwe kumoso.”

²² Yesu kamlonjela, “Hamvizelele mwangulanda choni! Ndaze, moweza kung'hwela chizombe cha kugazigwa chonding'hwela heni?” Wamwidichila, “Toweza.”

²³ Yesu kawalonjela, “Mwangukomya mong'hwela chizombe cha kugazigwa chonding'hwela heni, ila kikala kudilo ama kumoso kwa heni haiwele mbuli ya heni kudita, mbuli ayo Mhaza wa heni nakawahagula walinguganigwa kikala honhu hala na kahi nakawagongomanyila honhu kwa chiwalo cha hewo.”

²⁴ Wala walanguswa wanji kumi lowahuliche ago, wawazudila awo wang'holozawo weli.

²⁵ Ahyo Yesu nakawachema, kawalonjela, “Mvizela vilongozi wa isi zinji walongozaga wanhu wawo kwa lupichi, na wakulu awo wawemililaga wanhu wawo.

²⁶ Ila kwa hemwe ileche kuwa ahyo, leka yalingugana yawe mkulu hali hemwe, yawe chitumagwa wa weng'ha,

²⁷ na yalingugana yawe wa mwaluko hali hemwe, igana yawe chitumagwa wa hemwe.

²⁸ Hihyo vyoiwele, Mwana wa Munhu hoyile kukolelwa mijito, ila kuwakolela mijito na kuulavya ukomu wa heni kwa ulohozi wa wanhu wenji.” Yesu kanguwalohola hambe walole weli

²⁹ Yesu loyali yokuka kuli muji wa Yeliko, lung'hongola lwa wanhu nalumuwinza.

³⁰ Lelo, kwali na wohambe walole weli wekale hafungo mwa nzila, na lowahuliche kota Yesu yaliyokola aho, nawachemeleza, “Mkulu, mwana wa Daudi, utonele isungu!”

³¹ Lula lung'hongola lwa wanhu luwang'anuchila na kuwalonjela wanyamalile. Ila hewo walutilila kuchemelela, “Mkulu, mwana wa Daudi, utonele isungu!”

³² Yesu nakema, kawachema na kuwauza, “Mwangugana ndiwaditile choni?”

³³ Nawamwidichila, “Mkulu, twangulanda meho ga hetwe gagubuche.”

³⁴ Lelo, Yesu kawonela isungu, kawadoliza meho gawo, na bahala waluka kulola goya, wamuwinza.

21

¹ Yesu na walanguswa wa heye lowafichile behi na Yelusalemu wafichile Betifage kuli chidunda cha Mizeituni, nakawalajiza walanguswa wa heye weli,

² nakawalonjela, “Mlute mbaka hali chijiji chiwele kumwando kwa hemwe molifika idogowi na mwana idogowi liwohigwe. Jichumuleni mujigale kwa heni.

³ Wone munhu yawauze mbuli, mumlonjele ‘Mkulu kanguwagana,’ Na heye kowalechelani baho.”

⁴ Mbuli ino na ikoleka leka gala galonjigwe na mloli wa Nguluwi genele,

⁵ “Muulonjele muji wa Sayuni,
ulole, Mndewa wa hegwe kanguya!

Kaliholile na kakwina idogowi,
mwana wa idogowi.”

⁶ Ahyo, wala walanguswa nawadita kota Yesu vyoyawalajize.

⁷ Waligala lila idogowi na mwanage, watambalika nguwo za hewo mchanya hao na Yesu kekalisa mchanya mwake.

⁸ Lung'hongola lwa wanhu nawazanza nguwo zawo mbalabala, na wanji watema miputi ja migodi wanzanza mbalabala.

⁹ Lung'hongola lwa wanhu walongole na wala walingumuwinza wakwiniza lizi.

“Lutogo kwa Mwana wa Daudi!

Nguluwi yamtogole heye yalinguya kwa itagwa lya Mkulu!

Lutogo kwa Nguluwi kuchanya!”

¹⁰ Yesu loyaliyokwinjila Yelusalemu, muji weng'ha naumema luchenze. Wanhu wali wouza, “Ayu ka whaani?”

¹¹ Wanhu kuli wala wamemile walonga, “Ayu ndo Yesu mloli wa Nguluwi, kangulawa Nazaleti isi ya Galilaya.” Yesu kangwinjila kuli Ng'handa ya Nguluwi

¹² Lelo, Yesu nakenjila mli Ng'handa ya Nguluwi, kawawinga wanhu kunze wali woguza kugula vinhu mgati mwa ng'handa ya Nguluwi. Kagudula visaga vya wala wali wovunza sendi, kagudula vigoda vya wala wali woguza ng'hunda.

¹³ Kawalonjela, “Yandichigwa kuli Maandiko Matakatifu, ‘Ng'handa ya heni yochemigwa nghanda ya kulandila.’ Ila hemwe muigalula iwa mhalika ya wabokaji!”

¹⁴ Wawele hambe walole na waziliche ng'huli nawamlutila kuko kuli Ng'handa ya Nguluwi, na heye kawalohola.

¹⁵ Lelo, watambika wakulu na walangusa wa malajizo ga Musa nawazudila lowawene vinduzanduza vyoyaditile Yesu, na kahi wana lowali wochemelela kuli Ng'handa ya Nguluwi wolonga, “Lutogo kwa Mwana wa Daudi.”

¹⁶ Ahyo wamlonjela, “Ndaze, hulinguhulika chowolonga?” Yesu nakawedichile, “Ena, ndanguhulika! Ndaze, hamnasoma gandichigwe aga?

‘Kuwalangusa wana wadodo na wali chali
wanguwa na lutogo ng'hatu.’ ”

¹⁷ Leka, kawaleka, kalawa kunze ya muji wa Besania, nakuwasa kuko. Yesu kanguupanjila msada wohambe ulele

¹⁸ Yesu loyali yohiluka kuli muji lokuwele kung'hali lufuku, nakona nzala.

¹⁹ Nakalyona igodi limwe lya misada hafungo mwa nzila, kalilutila, ila kalifika lilihela mafuza goneche leka mahamba yeka. Lelo, kalilonjela, “Uleche kulela kahi mafuza mazuwa gose!” Baho alyo igodi lya misada naliswina.

²⁰ Walanguswa lowawene wabubuwala wolonga, “Lekachoni igodi ali lya misada liswina baho du?”

²¹ Yesu nakawedichila, “Ndanguwalonjelani ndikomya, wone muwe na makundo ne kuwa na majesa, modaha kudita vyonditile kuli lila igodi lya misada, leka nawone mchilonjele chidunda chino, ‘Ung'humbuche ukagwe kuli bahali,’ Yokoleka hihyo.

²² Na muwe na makundo, choneche chomumlanda Nguluwi mopegwa.” Ludali lwa Yesu lwanguuzigwa

²³ Yesu nakenjila mli Ng'handa ya Nguluwi, kawa yolangusa. Loyali yolangusa, watambika wakulu na wasekelu wa wanhu wamuuza, “Kwangudita mbuli zino kwa ludali lwachi? Yalikohi yakupele ludali luno?”

²⁴ Yesu kawedichila, “Na heni ndowauzani chinhu chimwe, lomkwidichila, leka nani ndowalonjelani ndangudita mbuli azi kwa ludali lwachi.

²⁵ Ndanguwauza mndonjele, ndaze, ludali lwa Yohani lwa kubatiza nalulawa kwa whaani? Ndaze, nalulawa kwa Nguluwi ama kwa wanhu?” Ila naweuza hewo kwa hewo hino, “Hotulonga, ‘Naulawa kilanga, kotuuza, Lelo, mbona hamumkundile?’

²⁶ Ila hotulonga, ‘Nalulawa kwa wanhu,’ Twangudumba wanhu wamemile mina hewo weng'ha wangukunda kota Yohani ndo mloli wa Nguluwi.”

²⁷ Lelo, nawamwidichila, “Hatuvizelele!” Na heye Yesu nakawalonjela, “Na heni kahi siwalonjela ndangudita mbuli zino kwa ludali lwachi. Malanguso ga wana weli

²⁸ “Hemwe mwangijesa ndaze kwa mbuli ayi, kwali na munhu yumwe yali na wana weli. Nakamlonjela yula wa mwaluko, ‘Mwanangu, lehano ulute ukadite mijito kuli mgunda wa zabibu.’

²⁹ Yula msongolo nakamlonjela, ‘Ndema!’ Hamba kagalusa kaluta kumgunda.

³⁰ Yula mhaza kamlonjela mwana wa keli hiho, na heye kedichila, ‘Ena mhaza ndoluta!’ Ila halutile kukola mijito.

³¹ Ndaze, yalikohi kuli awa weli yaditile kota vyoyaganile mhaza wa heye?” Wamwidichila, “Ayula wa mwaluko.” Lelo, Yesu kawalonjela, “Ndanguwalonjelani ndikomya, wakongoza sendi na wahonzolomo wokwinjila kuli Undewa wa Nguluwi kusinda hemwe.

³² Yohani na koya kwa hemwe kawalajila nzila inojile ya ukomu, na hemwe hamumkundile, ila wakongoza sendi na wahonzolomo nawamkunda. Nahomuwene ago gengha hemwe mlema ne kumfugamila na kumkunda.” Chiwalo cha walimi na mgunda wa zabibu

³³ Yesu kalonga, “Hulichizeni nhelo yinji. Munhu yumwe yawele na ng'handa nakalima mgunda wa zabibu, nakazungulusila lugagala, kabawa ideho lya kukamila divai, kazenga mumo chidandalo kahi. Hamba nakawabasila walimi, heye koka nakaheluka isi ya kutali.

³⁴ Mhela wa kubeta loufichile, nakawalajiza vitumagwa kwa wala wanhu wakahole chasi cha mbena ya heye.

³⁵ Wala wanhu wawebata awo vitumagwa, yumwe wamsubula, yunji wamkopola na yunji wamtowa na maganga.

³⁶ Ayo munhu nakawalajiza vitumagwa wanji, wenji kupuluta wala wa mwaluko. Wala wanhu wawaditila hihila.

³⁷ Vyokudumile kamlajiza mwanage aku yochijesa, ‘Womhulichiza mwana wa heni.’

³⁸ Ila wala wanhu lowamuwene mwanage walonga hewo kwa hewo, ‘Ayu ndo yohalila, tumkopole leka tuhole uhalizi wa heye!’

³⁹ Aho wamibata, wamlavya kunze ya ula mgunda wa zabibu, wamkopola.

⁴⁰ “Yesu nakawauza lelo, ayo yawele na mgunda wa zabibu loyokuya, kowadita ndaze awo wanhu?”

⁴¹ Hewo wamwidichila, “Kowabagamiza vibi awo wehile,” “Na ula mgunda wa zabibu kowapa walimi wanji wowa wompa chasi cha mbena mhela wake.”

⁴² Aho Yesu kawalonjela, “Ndaze, hamsomile mbuli ino kuli Maandiko Matakatifu?

‘Iganga lya kuzenjela walilemile walinguzenga,
sambi liwa iganga likulu lya msisi.

Mkulu ndo yaditile mbuli ayi,
nayo ndo ya kububuwaza ng'hatu kwa hetwe!’

⁴³ “Yesu nakonjezela kulonga,” Ahyo ndanguwalonjelani, “Undewa wa Nguluwi wokusigwa kwa hemwe na kupegwa wanhu hawawele Wayahudi walingulavya mafuza ganojile.

⁴⁴ Yoneche yogwa mchanya mwa iganga alyo kobeneka pasapasa, na wone iganga limgwile munhu yoneche, lyomhondanga.”

⁴⁵ Watambika wakulu na Mafalisayo lowahuliche azo nhelo za heye wata kanguwalonga hewo.

⁴⁶ Lelo wali wopala chinhu cha kumibata, ila nawaliwodumba wanhu kwa vila hewo nawavizela heye Yesu yali mloli wa Nguluwi wa Nguluwi.

22

¹ Yesu nakalonga nawo kahi kwa nhelo,

² “Undewa wa kilanga wiwhana kota hino, kwali na mndewa yamditichile mwanage mnvina ya kuhesa.

³ Lelo, kawalajiza vitumagwa wawacheme walalikwe woye kuli mnvina, ila wala walalikwe walema kuya.

⁴ Kawalajiza kahi vitumagwa wanji, yolonga, ‘Muwalonjele wala walalikwe, ndiya ya heni ya goya sambi, isenga lya heni na ilogota lihatile wachinjigwa, chila chinhu cha goya, muye kuli izenjele.’

⁵ Ila hewo hawang'ulile, waluta, yumwe kumgunda kwa heye, yunji kuli mbuli za heye,

⁶ na wanji wawebata awala vitumagwa wawaliga na kuwakopola.

⁷ Yula mndewa nakazudila, kawalajiza wamizi wa heye wakawabagamize awo wakopolaji na kuwasomela luga lwao.

⁸ Hamba kawalonjela vitumagwa wa heye, ‘Ndiya ya izenjele ya goya ng'hatu, ila walalikwe wachakachaka.

⁹ Lelo, mlute kuli nzila mhanda na woneche wala womuwafika wachemeni woye kuli izenjele.’

¹⁰ Wala vitumagwa walawa, waluta kunzila wawegala wanhu weng'ha, wehile na wanojile. Ng'handa ya izenjele na imema wajenzi.

¹¹ “Mndewa loyenjile kawona wajenzi, kamona munhu yumwe yawele havalile chiuzenjele.

¹² Mndewa kamuuza, ‘Mng'holozangu, kwinjila ndaze hano houvalile chizenjele?’ Ila heye nakanyamalila tulu.

¹³ Aho mndewa kawalonjela vitumagwa, ‘Muwopeni magulu na moko mkamtaje kunze kuli kutitu, ako kolila na kujejeda mizino.’ ”

¹⁴ Yesu nakasinda kwa kulonga, “Walalikwa wenji, ila wahaguligwe wachefu.” Kulavya kodi kwa Kaisali

¹⁵ Hamba, Mafalisayo waluta, welonjelela nzila ya kumgwiliza Yesu kwa ulonzi wa heye.

¹⁶ Lelo, wawalajiza vitumagwa wa hewo hamwe na walanguswa wa chilundo cha Helodi. Nawamuuza, “Mlangusa, tuvizela kota hegwe kwa munhu utanganiche, na kota kwa kulangusa nzila ya Nguluwi kwa kukomya ng'hatu, hulingumdumba munhu yoneche, mina ukulu wa munhu hauwele chinhu kwa hegwe.

¹⁷ Lelo, tulonjele majesa ga hegwe. Ndaze, iwa goya au hebu kulavya kodi kwa mndewa wa Loma?”

¹⁸ Ila Yesu nakavizela wihe wa hewo wowalingijesa nakuwalonjela, “Hemwe wahadi lekachoni mwangunjeza?

¹⁹ Mndajile sendi yomlingulavila kodi.” Na hewo wamlavila igwala lya sendi.

²⁰ Lelo, Yesu nakawauza, “Mutwi na itagwa ali ndo lya whaani?”

²¹ Nawamwidichila, “Ndo cha mndewa wa Loma.” Aho Yesu kawalonjela, “Lelo, ga mndewa wa Loma mmigalile mndewa wa Loma na ga Nguluwi mmigalile Nguluwi.”

²² Lowahuliche ahyo nawabubuwala wamleka, woka. Ulanguso wa mbuli ya kuzilipuka

²³ Zuwa alyo, wamwe wa Masadukayo nawawele wolonga wabagame hawozilipuka nawamlutila Yesu.

²⁴ Lelo, nawamlonjela, “Mlangusa, Musa nakalonga munhu yaholile mdala wone yabagame ne kulela mwana, imgana mng'holoze, yamhole yula mdala mlekwa, leka yamlelele wana mng'holoze.

²⁵ Lelo, aha hetu kwali na wanhu saba wa lulelo lumwe. Wa mwaluko nakabagama ne kulela mwana, ayula mdala mlekwa nakaholeka kahi na mng'holoze.

²⁶ Iwa hihyo kwa wakeli na wakadatu, mbaka weng'ha saba.

²⁷ Awo weng'ha lowabagame, na yula mdala nakabagama.

²⁸ Lelo, zuwa lya wabagame kuzilipuka mdala ayo kowa mdala wa yalikohi kwa wala walume saba? Mina weng'ha saba namhola yuye.”

²⁹ Yesu nakawedichila, “Hemwe muwifya kwa vila hamgazelele Maandiko Matakatifu ne mong'ho wa Nguluwi.

³⁰ Mina wabagame howozilipuka hawohesa ne kuhesigwa hebu, wowa kota wahilisi wa kilanga.

³¹ Ila kwa mbuli ya kuzilipuka kwa wabagame, ndaze, hamsomile gala goyawalonjele Nguluwi? Nakawalonjela,

³² ‘Heni nda Nguluwi wa Ibulahimu na wa Isaka na wa Yakubu!’ Lelo, heye hawele Nguluwi wa wabagame ila ndo Nguluwi wa wawele wakomu.”

³³ Lula lung'hongola lwa wanhu loluhuliche ahyo, lububuwala kwa ulanguso wa heye. Mzilo uwele ukulu

³⁴ Masadukayo lowahuliche kota Mafalisayo wahela chinhu chinji cha kumuuza kahi Yesu, nawating'hana hamwe.

³⁵ Yumwe wa hewo, mtagusa, nakamuuza Yesu kwa kumjeza,

³⁶ “Mlangusa, malajizo galikohi ndo gawele makulu kuli utaguso?”

³⁷ Yesu nakamwidichila, “ ‘Umgane Mkulu Nguluwi wa hegwe kwa nhumbula ya hegwe yeng'ha na kwa muhe wa hegwe weng'ha na kwa luhala lwa hegwe lweng'ha.’

³⁸ Ali ndo ilajizo liwele likulu na lya mwaluko.

³⁹ Lya keli iwhana na lilyo, ‘Umgane youlingikalasa habehi kota vyoulingigana gwegwe baho.’

⁴⁰ Malajizo ga Musa gandichigwe na waloli wa Nguluwi gangitumbila mizilo aji mili.” Mbuli ya mlohozi yalingubetezwa kuya

⁴¹ Mafalisayo lowating'hane hamwe, Yesu nakawauza,

⁴² “Hemwe mwangona ndaze mbuli ya Kilistu Mlohozi? Ka mwana wa whaani?” Wamwidichila, “Mwana Daudi.”

⁴³ Yesu kawalojela, “Lelo, iwa ndaze,” “Kota kwa ludali lwa Muhe Yelile Daudi kangumchema heye ‘Mkulu’? Mina nakalonga,

⁴⁴ ‘Mkulu nakamlonjela Mkulu wa heni,
wikale nzingo ya kudilo kwa heni,
mbaka ndiwawiche wang'honyo wa hegwe hasi ha magulu ga hegwe.’

⁴⁵ Lelo, wone Daudi kangumchema Kilistu ‘Mkulu,’ iwa ndaze yawe mwana wa heye?”

⁴⁶ Kuduhu munhu yoneche yajezile kumwidichila chinhu. Na kulawa zuwa lila kuduhu ne munhu kahi yajezile kumuuza chinhu.

23

¹ Hamba Yesu kawalonjela wanhu wamemile hamwe na walanguswa wa heye, Nakalonga.

² Nakawalonjela, Walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo wana ludali lwa kutang'hula malajizo.

³ Lelo, mibatilile na kudita choneche chowowalonjelani. Ila mleche kuwinza chowodita, vila hawalingudita gala gowalingudamla kwa wanhu.

⁴ Wawohaga itunyo na kuwapapiza wayawo mmayega, ila hewo wawo wangulema kugolola ne chidole wapape.

⁵ Hewo huditaga madito gawo leka wanhu wawone. Mlole ukulu wa vibende vilingulajila Malajizo mchihanga na mmoko na mlole kugonzoka kwa lupembo lwa utabuli wa mikoti jawo.

⁶ Huganaga kikala honhu hatanganiche kuli mnvina na vigoda vitanganiche kuli ng'handa za kusalila.

⁷ Waganaga kulamsigwa kwa kutogoligwa kuli masoko na wogana kuchemigwa na wanhu, “Mlangusa.”

⁸ Ila hemwe mleche chemigwa ng'oo “Mlangusa”, mina mlanguswa wa hemwe ndo yumwe hela, hemwe mweng'ha mwa lukolo lumwe.

⁹ Namleche kumchema munhu yoneche “Mhaza,” Hano hali isi, mina Mhaza wa hemwe ndo yumwe hela, yawele kilanga.

¹⁰ Namleche kuchemigwa, “Vilongozi,” Mina mlongozi wa hemwe ndo yumwe hela, yuye Kilistu Mlohozi.

¹¹ Yawele mng'hangala hali hemwe yawe chitumagwa wa hemwe.

¹² Yochikwiniza koduliswa, na yoneche yawele liholile kokwinizwa. Yesu kangulonga mbuli ya udesi

¹³ “Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, mwawahadi! Mwanguhinda lwizi lwa undewa wa kilanga hali meho ga wanhu. Hemwe mwemwe hamlingwinjila mng'handa, na mwanguwalemeza wanji walingugana kwinjila wenjile.

¹⁴ Mochona mwemwe walangusa wa malajizo na Mafalisayo, mwawahadi! Mwanguwabunza na kwa usugu mwanguwasukula walekwa ng'handa za hewo na kisinjizila kota mwa wanhu wanojile kwa kulanda kwa kulutilila. Lelo kwa mbuli ahyo mogazigwa lukami.

¹⁵ “Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, mwawahadi! Mwanguheluka kuli bahali na isi zinji leka muwe munhu yumwe yawinze chila chomlingukunda hemwe. Homuwa na heye, mwangumdita yalute kuli chiluli cha Jehanamu kusinda hila vyoyawele.

¹⁶ “Mochona mwemwe vilongozi hambe mlole! Hemwe mwangulangusa, ‘Wone munhu yochilaha kwa Ng'handa ya Nguluwi, kilaha ako hakuwele chinhu, ila one yelahe kwa zahabu ya Ng'handa ya Nguluwi, kilaha ako kwangumibata.’

¹⁷ Hemwe hambe mlole wapoka! Chakohi chitanganiche ng'hatu? Dhahabu au Ng'handa ya Nguluwi lilinguidita ayo dhahabu iwe yelile?

¹⁸ Kahi mwangulonga kuta one munhu yelahe kwa honhu ha kulavila nhambiko haiwele chinhu, ila one yelahe kuli nhambiko iwichigwe hachanya ha alitale, kilaha ako humbataga.

¹⁹ Hemwe mohambe mlole! Chakohi chiwele chitanganiche ng'hatu, aila nhambiko, au hala hali alitale ndo halinguidita ayo nhambiko iwe yelile?

²⁰ Munhu yalingilaha kwa hala honhu helile kelaha kwa hala kuli alitale, na choneche chiwichigwe hachanya hake.

²¹ Na yalingilaha kwa Ng'handa ya Nguluwi kelaha kwa ayo Ng'handa ya Nguluwi na kahi kwa yula Nguluwi yekale mgati.

²² Na yalingilaha kwa kilanga kelaha kwa chigoda cha undewa cha Nguluwi, na kwa heye Nguluwi yalingikala mchigoda acho.

²³ Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, wahadi! Mwangulavya kwa Nguluwi chinhu chimwe kulawa kuli vinhu kumi na tangawizi kota vila mahamba galingununyilila, binzali na jila na aku mleka vinhu vitanganiche kuli Malajio ga Musa kota vila mbuli zilingutagusa goya na isungu na makundo. Ahi ndo vyomlinguganigwa kudita ne kusemwa zila zinji.

²⁴ Vilongozi wohambe mlole! Mwangusa chinhu chidodo kota ng'honzi kuli mang'hwa, ila mwangumela chinhu chikulu kota isenga.

²⁵ “Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, wahadi! Mwanguhovuga chizombe na chisaye kwa kunze, ila mgati mwanguleka chimemile ubuhu vinhu vihile vya ubochelezi.

²⁶ Mfalisayo hambe ulole! Uhovuje chizombe mgati tandi na kunze kowa kuzelu hihyo.

²⁷ “Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, wahadi! Mfanda kota vilaga. Mwangubakaliza lung'halilo luzelu kwa kunze gangoneka gangung'hala, ila kwa mgati gamemile mizeje ja wabagame na chila chinhu chihile.

²⁸ Vivila kahi na hemwe mwangoneka na wanhu kwa kunze kota mtanganika, ila kwa mgati mmemile uhadi na wihe. Yesu kangulagula kugazigwa kwa hewo

²⁹ “Mochona mwemwe walangusa wa malajizo ga Musa na Mafalisayo, wahadi! Mwanguzenga vilaga vya waloli na kung'haliza vilaga vya wanhu watanganiche.

³⁰ Mwangulonga, ‘Kota hetwe natwalingikala mhela wa wasekulu wa hetwe twahali kihanza na hewo kuli mbuli ya kuwakopola waloli.’

³¹ Hambi mwangulavya ulolezi mwemwe baho kota hemwe mwa wana wa wanhu wawakopole waloli.

³² Ena, mgongomanye jila mijito jowaluche wasekulu wa hemwe.

³³ Hemwe lulelo lwa mizoka jiwele na dunga! Mouhusa ndaze utaguso wa chiluli cha Jehanamu.

³⁴ Ndo mina heni ndanguwahilichila hemwe waloli, wanhu wawele na luhala na walangusa wa malajizo ga Musa, mowakopola na kuwagaza wamwe wa hewo, na wanji mowasubula ng'hobwa kuli ng'handa za kusalila na kuwapala kuli chila honhu.

³⁵ Hino nongwa yeng'ha yokuyilani kwa mbuli ya danda yeng'ha ya wanhu watanganiche iboholigwe mchanya mwa isi. Ena, kulawa kukopoligwa kwa Abeli yali hela nongwa mbaka kukopoligwa kwa Zakalia, mwana wa Balakia, yula mumkopole kuli Ng'handa ya Nguluwi hala honhu helile na alitale.

³⁶ Ndanguwalonjelani ndikomya, lulelo alu logazigwa kwa mbuli ino ya kukopola. Yesu vyoyawaganile wanhu wa Yelusalemu

³⁷ “Yelusalemu! Gwa Yelusalemu! Kwanguwakopola waloli na kuwatowa kwa maganga wala watumigwe kwa hegwe. Lwa kalinga njeza kuwakungajiza wana wa hegwe kwa heni kota vila ng'huku vyoilingukungajiza vinziya vya heye hasi hali mbawa za heye, ila hegwe nahuviganile!

³⁸ Hambi lelo, ng'handa ya hegwe yolekwa chihame.

³⁹ Ndanguwalonjelani, humbona kahi mbaka mhela houlonga, ‘Yatambichizwe ayo yalinguya kwa itagwa lya Mkulu.’ ”

24

¹ Yesu nakalawa kuli Ng'handa ya Nguluwi, naloyali yoluta, walanguswa wa heye nawamlutila, wamlajila vyoizenjigwe goya Ng'handa ya Nguluwi.

² Yesu kawalonjela, “Ena, moweza kugalola aga geng'ha! Ndanguwalonjelani ndikomya, kuduhu ne iganga limwe lipona aho mchanya mwa liyage, chila chinhu chowifigwa.” Kugaya na kugazika

³ Yesu loyali yekale mchanya mwa chidunda cha Mzeituni, walanguswa nawamlutila chinyele hafungo, nawamuuza, “Utulonjele mbuli azi zolawila hanili? Chilajilo chachi chitulajila kuya kwa hegwe na kuduma kwa mhela?”

⁴ Yesu kawedichila, “Milolele mleche kuhadigwa na munhu.

⁵ Mina wenji wolawila wolonga chila yumwe kota, ‘Heni ndo Kilistu Mlohozi’ Na hewo wowajiliza wanhu wenji.

⁶ Mohulika mbuli ya ngondo na uhesi wa ngondo, ila mleche kisinza, mina ago gokuya kulawila, ila kuduma kung'hali.

⁷ Isi imwe yochitowa na isi iyage, undewa umwe wochitowa na undewa uyage. Ahano na ahala howa na nzala na jimachinyina.

⁸ Geng'ha ago ndo kota mwaluko wa usungu wa kulela mwana.

⁹ “Hamba wowalavya leka mgazigwe na kukopoligwa. Isi zeng'ha zowazudilani kwa mbuli ya itagwa lya heni.

¹⁰ Kahi, wenji woleka makundo ga hewo, wochibagula na kizudila.

¹¹ Wolawila waloli wenji wa udesi wowajiliza wanhu wenji.

¹² Kwa mbuli ya konjezeka kwa wehile, igano lya munhu lyotita.

¹³ Ila munhu yula yokwimilila mbaka kuduma ndo heye yoloholigwa.

¹⁴ Leka, mwiso haunafika, Mbuli Inojile ya Undewa wa Nguluwi yodamligwa kota ulolezi kwa nhanzi zeng'ha. Kugaya ng'hatu

¹⁵ “Lelo, lomkona ‘Izudizo lilinguwifya Ng'handa ya Nguluwi,’ Lilonjigwe na mloli wa Nguluwi Danyeli lima honhu Helile, yalingusoma yavizele vyoili.”

¹⁶ Aho, wawele Yudeya na wabilimile kuchidunda.

¹⁷ Yawele kuchanya mwa chiswiswili cha ng'handa ya heye, yaleche kidulika kuhola chinhu mng'handa.

¹⁸ Yawele kumgunda yaleche kuhiluka kumbele kuhola nguwo ya heye.

¹⁹ Wochona wawo wachimai wawele na himila na walingonyeza zuwa azo!

²⁰ Mumlande Nguluwi leka kubilima kwa hemwe kuleche kuwa mhela wa mbeho ama zuwa lya kwesela!

²¹ Mina mhela awo kowa na kugaya ng'hatu kohakunalawila kuli mwaluko wa isi mbaka lehano, na hailawila kahi.

²² Wone zuwa azo naziwe hazipunguzigwe, kuduhu munhu ne yumwe yahawele yoloholigwa, ila zuwa azo zipunguzigwa na Nguluwi kwa mbuli ya wala wahaguligwe.

²³ “Lelo, munhu yowalonjelani mazuwa ago, ‘Mlole Kilistu Mlohozi kahano’ Ama ‘Ka ahala,’ mleche kukunda.

²⁴ Mina wokuya Kilistu wa udesi na waloli wa udesi. Wodita ulajilo mkulu na vinduzanduza leka wojeza kuwajiliza wala wahaguligwe na Nguluwi.

²⁵ Mhulichize, mina nandiwalonjela mhela haunafika.

²⁶ Lelo, howowalonjelani, ‘Mlole, ka kugunuche,’ Mleche kuluta ako, ama, ‘Mlole, kevisa mng'handa,’ Mleche kunda.

²⁷ Mina kota vila lumwemwesa lwa limlungu kulawa kolulawilaga mbaka koluzibilaga isanya, ahyo ndo vyoiwa kuya kwa Mwana wa Munhu.

²⁸ Ahala hohawele mtufi, ndo hojimema mikungule. Kuya kwa Mwana wa Munhu

²⁹ “Hala hokumala kugaya ako, isanya lowichigwa jiza na nyelezi halibunguzuka. Nhondwe zolagala kulawa kilanga na mong'ho ubatilile vinhu avyo vyeng'ha wotigaswa.

³⁰ Hamba, ulajilo wa Mwana wa Munhu wokoneka kilanga, na aho nhanzi zeng'ha muisi zodama, womona Mwana wa Munhu yokuya ha ng'hungugu ya kilanga yawele na ludali na ukulu lwinji.

³¹ Na heye kowalajiza wahilisi wa kilanga wa heye wawele na mhalamhanda ilinguyowa ng'hatu, na hewo wowakungajiza wahaguligwe wa heye kuli nzingo zeng'ha zine, kulawila kilanga kweng'ha. Milanguse kwa kulola ikuyu

³² “Kwa ikuyu milanguse nhelo ayi, hala nhagala lozikwaluka kutitima na kubahula, mwanguvizela kota mhela wa nhonya wa habehi.

³³ Hivyo du hemwe homkona mbuli zino zeng'ha ziditikwa, mvizele kota Mwana wa Munhu kahabehi kuya.

³⁴ Ndanguwalonjelani ndikomya, lulelo alu halubagama vinhu avi vyeng'ha havinalawila.

³⁵ Ulanga na isi zopuluta, ila ulonzi wa heni haupuluta hebu. Kuduhu yavizelele zuwa na saa

³⁶ “Ila, kwa mbuli ya zuwa au saa ayo, kuduhu munhu yavizelele yokuya hanili, ne wahilisi wa kilanga, ne Mwana. Mhaza yaliyeng'ha ndo yavizelele.

³⁷ Kota hila vyonaiwele mhela wa Nuhu, ndo vyoiwa kuya kwa Mwana wa Munhu.

³⁸ Mina mhela awo, mazi tendema nalogang'hali lawila, wanhu wali wolya na kung'hwa, wohola na kuholeka, mbaka Nuhu loyenjile mgati mwa itumbwi ling'hangala.

³⁹ Nahawavizelele kwali na choni mbaka gala mazi tendema logalawile, gawabagamiza weng'ha. Ndo vyoiwa mhela Mwana wa Munhu hoyokuya.

⁴⁰ Mhela awo wanhu weli wowa kumgunda, yumwe koholigwa na yumwe kolechigwa.

⁴¹ Wadala weli wowa wolipula sokolo, yumwe koholigwa na yumwe kulechigwa.

⁴² “Lelo, mikale meho, kwa vila hamvizelele zuwa hoyokuya Mkulu wa hemwe.

⁴³ Mvizele hino, wone yawele na ng'handa nayavizele mhizi hoyokuya yahawele meho, nahalileka ng'handa ya heye ibenigwe.

⁴⁴ Leka ahyo, mwime goya, kwa vila Mwana wa Munhu kokuya saa yohamuizelele.” Chitumagwa yanojile na yehile

⁴⁵ Yesu kalutilila kulonga, “Yalikohi lelo chitumagwa wa kitumbila na yawele na luhala, wone mkulu wa heye yamuwiche hachanya ha wanhu weng'ha, yawape chilyo kwa mhela wuwula?

⁴⁶ Kobweda yula chitumagwa wone mkulu wa heye loyohiluka komfika yodita ahyo.

⁴⁷ Ndanguwalonjelani ndikomya, komuwika chitumagwa ayo yalolelaje lufufu lwa heye lweng'ha.

⁴⁸ Ila wone chitumagwa yehile yelonjele mnhumbula, ‘Mkulu wa heni kakawa kuhiluka,’

⁴⁹ Hamba nakwaluka kuwatowa vitumagwa wayage, nakwaluka kulya na kung'hwa hamwe na walingugala,

⁵⁰ mkulu wa heye mpogozi kokuya zuwa lohalizelele na saa yohaizelele.

⁵¹ Komgaza vibi na kumuwika mchilundo chimwe na wadesi. Ako kowa na chililo na kugwalaza mizino.

25

¹ “Mhela awo, undewa wa kilanga ufanda kota wahinza kumi waholile vimwemwesa vyao, waluta kumbochela mkasano.

² Wahano wa hewo wali wapoka na wahano wanji wali na luhala.

³ Wala wapoka nawahola vimwemwesa vyao, ila hawaholile na mafuta ga kuwesela.

⁴ Ila wala wawele na luhala nawahola mibuli ja mafuta gawo hamwe na vimwemwesa vyao.

⁵ Kwa vila mkasano na kakawila kuya, wala wahinza weng'ha nawasinzila, wawasa.

⁶ Hagati ha nechilo kwali na iyowe, ‘Mwela yoo, mwela yoo! Mkasano kanguya mlute kumbochela.’

⁷ Aho wala wahinza weng'ha walilimka, waviwika goya vimwemwesa vyao.

⁸ Wala wapoka wawalonjela wala wawele na luhala, ‘Mtujidile mafuta mado ga hemwe mina vimwemwesa vya hetwe vyanguzima.’

⁹ Ila wala nawawele na luhala wawalonjela, ‘Hogotukwila hebu hetwe na hemwe! Igana mlute kowalinguguza mkegulile mwemwe!’

¹⁰ Lelo, wala wahinza wapoka lowalutile kugula mafuta, mkasano nakafika. Wala wahinza nawawele goya wenjila hamwe na heye mli ng'handa ya mkasano, hamba lwizi luhindigwa.

¹¹ Hamba wala wahinza wanji nawoya, wachema, ‘Mkulu, mkulu, tuchumulile!’

¹² Ila heye kawedichila, ‘Ndanguwalonjela ndikomya, siwazelele hemwe.’ ”

¹³ Hamba Yesu nakasinda kwa kulonga, “Lelo mikale meho, kwa vila hamzelele zuwa ne saa. Chiwalo cha vitumagwa wadatu

¹⁴ “Mhela awo Undewa wa Nguluwi wowa kota munhu yumwe yalingwinula majendo kuluta honhu hamwambu, nakawachema vitumagwa wa heye, wamlolele lufufu lwake.

¹⁵ Nakampa chila yumwe kota mong'ho wa heye vyouwele, yumwe kampa sendi mihako jihano, yunji mihako mili ja sendi na muyage mhako umwe wa sendi, hamba koka.

¹⁶ Lelo yula yapegwe sendi mihako jihano kakola mijito nazo kawa na chonjezeche mihako jihano jiyage.

¹⁷ Vivyo na yula yapegwe mihako mili, kazidita zonjezeka mihako mili jiyage.

¹⁸ Ila yula yapegwe mhako umwe, kaluta kabawa hasi, kaivisa ula mhako wa sendi za mkulu wa heye.

¹⁹ “Mhela loupulute, yula mkulu nakahiluka, nakaluka kukagula hisabu ya zowapatile na kutumiya sendi za heye.

²⁰ Chitumagwa yapegwe migwala jihano nakoya yaholile migwala jihano jonjezeche, kamlonjela, ‘Mkulu, nakunipa migwala jihano, hano hana migwala jihano jiyage jonjezeche jomhatile.’

²¹ Mkulu wa heye kamlonjela, ‘Goya, chitumagwa unojile na wakitumbila. Kunoga kuli mbuli ndodo, ndokudita uwe mlolezi wa mbuli zitanganiche. Uye usangalale hamwe na mkulu wa hegwe.’

²² “Chitumagwa yapegwe migwala mili ja sendi nakoya, kalonga, ‘Mkulu, nakunipa migwala mili. Uhole migwala mili jiyage zonjezeche zomhatile.’

²³ Mkulu wa heye kamlonjela, ‘Goya, chitumagwa unojile na wakitumbila. Kuwa wakitumbila kwa mbuli ndodo, ndokudita uwe ulolela mbuli zitanganiche. Uye usangalale hamwe na mkulu wa hegwe.’

²⁴ “Ila yula yapegwe sendi igwala limwe nakoya, kalonga, ‘Mkulu, ndivizela hegwe kwa munhu yang'ang'ale, hegwe kubetaga hala hounyalile, na kukungajiza hala hosanzanze.

²⁵ Nandumba, nandilivisa igwala lya hegwe hasi. Uhole lelo igwala lya hegwe.’

²⁶ “Mkulu wa heye nakamlonjela, ‘Hegwe kwa chitumagwa wihile na mgata! Kuvizela kota heni sibetaga hala hosinyalile, na kukungajiza hala hosanzanze.

²⁷ Naikugana lelo, kuuwika mhako wa sendi wa heni benji, naheni ndaholile mhako wa sendi wa heni na zila zonjezeche!

²⁸ Lelo, msukuleni ayo mhako wa sendi namkampe yula yawele na mihako kumi.

²⁹ Mina, yawele na chinhu kopegwa na konjezelwa. Ila yula yawele hela chinhu, na chila chidodo choyawele nacho choholigwa.

³⁰ Na kwa mbuli ya ayu chitumagwa yawele hatanganiche, mlavyeni kunze kuli jiza! Ako kowa na chililo na kujejeda mizino.’ Utaguso wa mwiso

³¹ “Mhela Mwana wa munhu yawele Mndewa loyokuya kuli ukulu wa heye na wahilisi wa kilanga weng'ha hamwe na heye, aho kochikala mchanya mwa chigoda cha heye cha undewa chiukulu.

³² Isi zeng'ha zoting'hanika kumwando kwa heye, na heye kowabagula kota vila mdimi yalingubagula ming'holo na mhene.

³³ Kowawika wanhu walingudita yaviganile Nguluwi nzingo ya kudilo kwa heye na wanhu wehile kowawika nzingo ya kumoso kwa heye.

³⁴ “Hamba Mndewa kowalonjela wala wawele nzingo ya heye kudilo, ‘Muye hemwe mtambichizwe na Mhaza wa heni, bocheleni undewa muwichilwe kulawila kulumbigwa kwa isi.

³⁵ Mina ndali na nzala, hemwe mingalila chilyo, ndali na ng'halu, hemwe mingalila mazi, ndali mjenzi hemwe mmbochela,

³⁶ ndali mwazi, mnvaliza, ndali mtamwa, hemwe muya kundola, ndali mchinweng'ho hemwe muya kunjendela.’

³⁷ Aho, awo wanhu watanganiche womwidichila mndewa ‘Mkulu, hanili natukona uwele na nzala na hetwe tukigalila chilyo, au uwele na ng'halu na hetwe tukigalila mazi?

³⁸ Hanili natukona uwele mjenzi na hetwe tukubochela hakaye hetu, au ulihela nguwo na hetwe tukuvaliza?

³⁹ Hanili natukona uwele mtamwa au uwele mchinweng'ho na hetwe tuya kukujendela?’

⁴⁰ Mndewa kowedichila, ‘Ndanguwalonjelani ndikomya, chila chinhu chomumditile yumwe wa awa wang'holozangu wadodo, mnditila heni.’

⁴¹ “Hamba kowalonjela wala wehile wawele nzingo ya kumoso kwa heye, ‘Ucheni kumwando kwa heni hemwe mpanjilwe! Mlute kuli chiluli cha mazuwa gose ne kuduma yawichilwe Limazoga na wahilisi wa kilanga wa heye.

⁴² Ndali na nzala hemwe hamhele chilyo, ndali na ng'halu hemwe hamhele mazi.

⁴³ Ndali mjenzi hemwe hammbochele, ndali mtamwa na mchinweng'ho hemwe hamuyile kundola.’

⁴⁴ “Aho na hewo womwidichila, ‘Mkulu, hanili natukona uwele na nzala au ng'halu, uwele mjenzi au ulihela nguwo, na uwele mtamwa au ulimchinweng'ho, hetwe hatukuditile chinhu?’

⁴⁵ Na heye kowedichila, ‘Ndanguwalonjelani ndikomya, chila lomlemile kumditila mbuli azi yumwe wa wanhu awa wadodo, namlema kunditila heni.’

⁴⁶ Lelo, awa woluta kuli kugazigwa kwa mazuwa gose, ila wala watanganiche woluta kuli ukomu wa mazuwa gose ne kuduma.”

26

¹ Yesu loyasindile kulonga ago geng'ha, kawalonjela walanguswa wa heye,

² “Mvizela kota mazuwa meli galinguya kowa na mnvina ya Pasaka, na Mwana wa Munhu kolavigwa leka yawambigwe.”

³ Mhela awo watambika wakulu na wasekulu wa wanhu nawating'hana kuli chipepela cha Kayafa, mtambika mkulu.

⁴ Walongasa vyowomibata Yesu kwa chinyele hamba wamkopole.

⁵ Ila walonga, “Mbuli ayo ileche kukoleka mhela wa mnvina ya Pasaka, kuleche kulawila kilewa na kibagula hali wanhu.” Yesu kangubakalizwa unhunyililo Besania

⁶ Yesu loyali Besania, hakaye kwa Simoni, yawele na uswema,

⁷ mdala yumwe yawele na libuli lya alabasta iwele na unhunyililo wa sendi nyinji, kamuyila hala mmeza hoyekale kulya chilyo, kamgudulila awo unhunyililo kumutwi.

⁸ Walanguswa wa heye lowawene ago nawazudila walonga, “Ya choni kuwifya aku?”

⁹ Unhunyililo awu wahaguzigwe kwa sendi nyinji na wahapegwe wazunwa.

¹⁰ Yesu nakawazela majesa gawo, kawalonjela, “Ndaze mbona mwangumgaza ayu mdala? Heye kanditila mbuli inojile.

¹¹ Wazunwa mwanawo mazuwa gengha, ila heni siwa na hemwe mazuwa gose.

¹² Ayu mdala loyali yonjidila unhunyililo yali yombika goya kwa kutiligwa kwa heni mchilaga.

¹³ Ndanguwalonjelani ndikomya, koneche kweng'ha muisi Mbuli Inojile hoidamligwa, chinhu chino choyaditile ayu mdala chodamligwa kwa kumkumbuchila heye.” Yuda Isikalioti kangumhinduka Yesu

¹⁴ Hamba, Yudasi Isikalioti, yumwe wa wala kumi na weli, nakaluta kwa watambika wakulu,

¹⁵ kawalonjela, “Mondigalila choni wone ndimlavye Yesu kwa hemwe?” Wamuwazila migwala makumi gadatu ga sendi,

¹⁶ na baho Yudasi yali yopala ndaze vyoyomhinduka Yesu. Yesu kangulya ndiya ya Pasaka

¹⁷ Zuwa lya mwaluko lya mnvina ya mibumunda johajisasile loing'hali, walanguswa nawamlutila Yesu wamuuza, “Kwangugana kohi tukuwichile goya ndiya ya Pasaka?”

¹⁸ Heye nakawedichila, “Luteni kuli muji kwa munhu yumwe, mumlonjele, ‘Mlangusa kangulonga, mhela wa heni ufika, kwa hegwe ndolya Pasaka hamwe na walanguswa wa heni.’ ”

¹⁹ Walanguswa wadita kota Yesu vyoyawalajize, nawawika goya ndiya ya Pasaka.

²⁰ Lokuwele matinazo, Yesu kekalisa mmchisanya hamwe na walanguswa wa heye kumi na weli.

²¹ Lowali wolya, Yesu kalonga, “Ndanguwalonjelani ndikomya, yumwe wa hemwe konyinduka.”

²² Walanguswa na wesinza ng'hatu, waluka kiuza yumweyumwe, “Mkulu, ndaze nda heni?”

²³ Yesu kedichila, “Heye yodiliza nhonje hamwe na heni kuli chisaye ndo heye yonyinduka. Kulya hamwe yali ndo ulajilo wa kigana.

²⁴ Ena, Ndangukomya Mwana wa Munhu kobagama kota Maandiko Matakatifu vyogawele longa mbuli ya heye, ila mane yuye munhu ayo yalingumgalamka Mwana wa Munhu! Nayahawele goya munhu ayo wone nahaleleche.”

²⁵ Yudasi, ndo yula yaganile kumhinduka, kamuuza, “Mlangusa, ndaze nda heni?” Yesu kamwidichila, “Ena hegwe kulonga.” Ndiya ya Mkulu

²⁶ Nalowali wolya, Yesu kahola ibumunda, kamtogola Nguluwi, kaumogola, kawagawila walanguswa yolonga, “Mhole mulye, alu ndo lukuli lwa heni.”

²⁷ Hamba kahola chizombe, katambichiza, kawapa yolonga, “Mung'hwe weng'ha,

²⁸ mina ayi ndo danda ya heni ilingweneza ilagano lya Nguluwi na wanhu wa heye, danda ilingubohoka kwa mbuli ya wanhu weng'ha kuwosela gehile ga hewo.

²⁹ Ndanguwalonjelani, sing'hwa kahi divai ya zabibu mbaka zuwa lila nding'hwa divai inyale hamwe na hemwe kuli undewa wa Mhaza wa heni.”

³⁰ Lowasindile kwimba lwimbo, woka, nawaluta kuli chidunda cha Mizeituni. Yesu kangulonga kota Petili kombela

³¹ Hamba Yesu nakawalonjela, “Nechilo ayi ya lehano, hemwe mweng'ha mombilima na kundeka ndiliyeka, mina Maandiko Matakatifu gangulonga,

‘Ndomtowa mdimi,
na chilundo cha ming'holo chosambaluka.’

³² Ila londizilipuka, ndowalongola Galilaya.”

³³ Petili kamlonjela Yesu, “Wone hewo wawe na majesa na hegwe nakukuleka, heni sikuleka hebu.”

³⁴ Yesu nakamlonjela, “Ndangukulonjela ndikomya, nechilo yiyino izogolo halineka, kombela kadatu.”

³⁵ Petili nakamlonjela, “Wone iwe inganile kubagama, sikubela ng'o.” Na wala walanguswa wanji weng'ha nawalonga hihyo. Yesu kangulanda kuli kagunda ka Gesemane

³⁶ Hamba Yesu kaluta nawo kuli kamgunda ka migodi Getisemane, kawalonjela walanguswa wa heye, “Mikale hano na heni ndute hala hamwando ndikalande.”

³⁷ Nakawahola Petili na wana weli wa Zebedayo, nakaluka kuwa na masinzo na kugaya.

³⁸ Aho nakawalonjela, “Ndina masinzo lukami mnhumbula habehi kubagama. Mikale baha meho hamwe na heni.”

³⁹ Lelo, nakaluta hamwando hado, kagwa nachifugama, kalanda, “Mhaza wa heni, wone vyoiwa, chizombe achi chikole hafungo, ila haiwele vyondilingugana heni, leka kota vyoulingugana hegwe.”

⁴⁰ Nakawalutila wala walanguswa kawafika wawasile. Nakamlonjela Petili, “Ndokulonga mlemwela kikala meho hamwe na heni ne saa imwe?

⁴¹ Mikale meho na kulanda mleche kwinjila kuli kujezigwa. Muhe wa munhu wangugana kudita ganojile ila lukuli lwa ng'hochele.”

⁴² Nakaluta kahi lwa keli kulanda, “Mhaza wa heni, wone hailinguganigwa chizombe cha magazo chikole heni ne kuching'hwela, leka igano lya hegwe lyenele.”

⁴³ Nakawalutila kahi, nakawafika wawasile, mina meho gawo nagali gebatigwe na usinjizi.

⁴⁴ Baho, kawaleka, nakaluta kulanda lwa kadatu kwa luzi lulula.

⁴⁵ Hamba kawalutila wala walanguswa, kawalonjela, “Ndaze, mng'hali muwasile na kwesela? Mlole! Mhela wuya, Mwana wa Munhu kanguwichigwa mmoko mwa wanhu wawele na gehile.

⁴⁶ Mwinuche tucheni. Mlole! Kanguya yula munhu yalingunyinduka.” Yesu kangibatika

⁴⁷ Lelo, Yesu naloyang'hali yolonga na hewo, baho nakoya Yudasi, yumwe wa wala kumi na weli. Hamwe na heye woya na wanhu wenji wawele na mipanga na nyimbati kulawa kwa watambika wakulu na wasekulu wa wanhu.

⁴⁸ Ayo yaganile kumhinduka Yesu, yali yawapele ulajilo yolonga, “Yula munhu yondimnonela mizeze ndo heye, mibateni.”

⁴⁹ Baho, Yuda kamhejelela Yesu, kamlonjela, “Ulamche, mlangusa!” Hamba kamnonela.

⁵⁰ Yesu nakawalonjela, “Mng'holozangu, udite cho uwinzile kudita.!” Aho wala wanhu woya, wamibata Yesu, wamuwika mmoko.

⁵¹ Yumwe wa wala wawele hamwe na Yesu nakagolola moko, nakasomola ipanga, kamtowa chitumagwa wa mtambika mkulu, nakamdumula ikutu.

⁵² Aho Yesu nakamlonjela, “Hiluse ipanga lyako muyala, mina yoneche yalingutowa kwa ipanga, kobagama kwa ipanga.

⁵³ Ndaze, hamvizelele kota ndahawezile kumlanda Mhaza wa heni na heye yahangalile wamizi vilundo kumi na vili vya wahilisi wa kilanga?

⁵⁴ Ila gokwenela ndaze Maandiko Matakatifu galingulonga kota vyoilinguganigwa ilawile?”

⁵⁵ Mhela wuwo Yesu kalulonjela alo lung'hongola lwa wanhu woyile kumibata, “Ndaze, muya kundibata kwa nyimbati na mipanga kota vila heni nda mbokaji? Chila zuwa ndali mng'handa ya Nguluwi ndilangusa, na hamndibate!

⁵⁶ Ila aga geng'ha gakoleka leka Maandiko Matakatifu ga waloli genele.” Hamba walanguswa weng'ha nawamleka, nawabilima. Yesu hamwando ha balaza lya wayahudi

⁵⁷ Lelo, awo wanhu wamibate Yesu nawamhilika hakaye kwa Kayafa, mtambika mkulu, kowekungajize walangusa wa malajizo ga Musa na wasekulu.

⁵⁸ Petili nakamuwinza Yesu kwa kutali mbaka kuchipepela cha mtambika mkulu, kenjila mng'handa hamwe na wamizi leka yalole mbuli zizangulawila.

⁵⁹ Lelo, watambika wakulu na balaza lyeng'ha nawapala ulolezi wa udesi kwa Yesu wogana wamkopole,

⁶⁰ ila hawawene chinhu cheng'ha chila, hanga nawoya walolezi wenji wa udesi. Mwiso nawoya walolezi weli,

⁶¹ nawalonga, “Munhu ayu nakalonga, ‘Ndoweza kugwisa Ng'handa ya Nguluwi na kuizenga kahi kwa mazuwa gadatu.’ ”

⁶² Mtambika mkulu nakema kamuuza Yesu, “Ndaze, hulingwidichila ne chinhu? Wanhu awa wangulavya ulolezi wachi kwa hegwe?”

⁶³ Ila Yesu nakanyamalila tulu. Kahi mtambika mkulu nakamlonjela, “Wilahe kwa itagwa lya Nguluwi yawele mkomu, tulonjele kota hegwe ndo Kilistu Mlohozi, mwana wa Nguluwi!”

⁶⁴ Yesu nakamlonjela, “Ena, hegwe kwangulonga! Ila ndanguwalonjelani, kulawa sambi momona Mwana wa Munhu yekale kudilo kwa yula Mkulu yawele na ludali yokuya kuchanya kuli ng'hungugu kilanga.”

⁶⁵ Baho mtambika mkulu kadega nguwo za heye, kalonga, “Kamkovula Nguluwi! Twangugana choni kahi? Sambi muhulika yomkovula Nguluwi kwa heye.

⁶⁶ Hemwe mwangona ndaze?” Hewo wamwidichila, “Imgana yabagame!”

⁶⁷ Hamba wamtemela mite kumeho, wamzabula kwa viganza. Wanji lowali womzabula kwa viganza,

⁶⁸ nawalonga, “Hegwe Kilistu Mlohozi, tulagulile lelo, yalikohi yakutowile?” Petili kangumbela Yesu

⁶⁹ Petili yaliyekale kunze kunzingo. Lelo, chitumagwa yumwe mdala kamlutila, nakalonga, “Hegwe wali hamwe na Yesu wa Galilaya.”

⁷⁰ Petili nakabela kwa weng'ha wala, nakalonga, “Sivizelele choni choulonga.”

⁷¹ Loyali yolawa mlwizi, chitumagwa yunji mdala nakamona, nakawalonjela wala wawele hala, “Munhu ayu yali hamwe na Yesu wa Nazaleti.”

⁷² Petili nakabela kahi aku yochilaha, “Simzelele munhu ayo.”

⁷³ Hamba hado hela, wanhu wawele hala wamlutila Petili, wamlonjela, “Twangukomya, hegwe nagwe kwa yumwe wa hewo, mina kuzeleka kwa aila ndonga hela kota hegwe kulawila Galilaya.”

⁷⁴ Aho Petili nakaluka kipanjila na kilaaha yolonga, “Heni simzelele munhu ayo!” Baho du izogolo nalika.

⁷⁵ Petili nakakumbuchila ulonzi woyalonjelwe na Yesu, “Izogolo halineka, kombela kadatu kota hunzelele heni.” Lelo, Petili kalawa kunze, nakalila lukami.

27

¹ Lokubwemwenzuche, watambika wakulu weng'ha na wasekulu wa wanhu nawaheha mbuli ya Yesu wogana wamkopole.

² Wamuwoha luzabi, wamuhola, wamuhilika kwa Pilato mkulu wa mkowa yahaguligwe na mndewa wa Loma. Kubagama kwa Yuda

³ Aho, Yudasi, yula yamhinduche Yesu, loyawene kota mina wamtagusa kwa wihe Yesu, nakogula lukami, kawahilusila watambika wakulu vila vihande makumi gadatu vya sendi.

⁴ Nakawalonjela, “Ndita gehile kwa kumlavya munhu yawele hela nongwa yakopoligwe.” Ila hewo walonga, “Yangutuwala choni hetwe? Ayo mbuli ya hegwe.”

⁵ Na heye kataga zila sendi mng'handa ya Nguluwi, kalawa kunze, kaza kinhweng'ha.

⁶ Watambika wakulu wazihola zila sendi, walonga, “Haiwa goya kuziwika kuli ng'hano ya ng'handa ya Nguluwi, kwa vila sendi za danda.”

⁷ Baho, weuza, wahola zila sendi wazagula mgunda wa ilongo, hawe honhu ha kutilila wajenzi.

⁸ Ndo mina mbaka lehano mgunda awo wanguchemigwa, “Mgunda wa Danda.”

⁹ Ahyo ulonzi wa mloli Yelemiya wenela, “Nawahola vihande makumi madatu vya sendi, kuwazigwa kwa yula wanhu wa Izilaeli wamguzile,

¹⁰ nawagula kwa zizo sendi mgunda wa ilongo, kota vila mkulu vyoyandajize.” Pilato kangumuuza Yesu

¹¹ Yesu nawamwimiza kumwando hali mkulu wa mkowa. Lelo, mkulu wa mkowa nakamuuza, “Ndaze, hambi hegwe ndo mndewa wa Wayahudi?” Yesu nakamwidichila, “Ena, hegwe kulonga.”

¹² Ila watambika wakulu na wasekulu lowaliwomuuza, yali hambe yawedichile.

¹³ Ahyo Pilato nakamuuza, “Ndaze, hulinguhulika ulonjelezi awo weng'ha walingulavya kwa hegwe?”

¹⁴ Ila Yesu hedichile ne chinhu, ahyo mkulu wa mkowa nakabubuwala ng'hatu. Yesu kangutagusigwa kubagama

¹⁵ Yali izoweleche mhela wa mnvina ya Pasaka mkulu wa mkowa kuwachumulila Wayahudi munhu yumwe yali mchinweng'ho wamganile.

¹⁶ Mhela awo kwali na munhu yumwe yawele mchinweng'ho yazeleche lukami, itagwa lyake Balaba.

¹⁷ Ahyo, wanhu lowetinghane hamwe, Pilato nakawauza, “Mwangugana ndimchumulile yalikohi kuli awa weli, Balaba au Yesu yalinguchemigwa Kilistu Mlohozi?”

¹⁸ Nakalonga hino kwa vila nakavizela kota nawamigala kwa heye kwa mbuli ya kumonela maya hela.

¹⁹ Pilato loyaliyekale hali chigoda cha heye cha utaguso, mdala wa heye nakamhilichila usenga awu, “Uleche kiinjiza kuli utaguso wa munhu yuno yatanganiche, mina lehano ngazika lukami londali ndilota kwa mbuli ya heye.”

²⁰ Ila watambika wakulu na wasekulu wawakola lupichi wanhu walande Balaba yachumulilwe na Yesu yabagame.

²¹ Mkulu wa mkowa nakawauza, “Yalikohi kuli awa weli yomlingugana ndimchumulile?” Wamwidichila, “Balaba!”

²² Pilato nakawauza, “Lelo, ndite choni na Yesu yalinguchemigwa Kilistu Mlohozi?” Weng'ha nawalonga, “Yawambigwe mumsalaba!”

²³ Pilato nakauza, “Lekachoni? Nakadita wihe wachi?” Hewo nawalutilila kutowa iyowe, “Yawambigwe mumsalaba!”

²⁴ Baho, Pilato loyawene kota hawalingukunda chila choyaliyolonga, na kibagula kwali kwaluka, nakahola mazi, kahovuga moko hali wala wanhu wamemile, nakalonga, “Heni ndamduhu kwa mbuli ya kubagama munhu ayu, mane mwemwe baho!”

²⁵ Wanhu weng'ha nawalonga, “Danda ya heye leche ikale kwa hetwe na wana wa hetwe!”

²⁶ Aho Pilato kawachumulila Balaba kulawa mchinweng'ho, na Yesu yazapigwe ng'hobwa hamba nakamlavya yawambigwe mumsalaba. Wamizi wangumbeza Yesu

²⁷ Hamba wamizi wa Pilato wamwinjiza Yesu mng'handa ya mkulu wa Loma, wamwinamila chilundo cheng'ha.

²⁸ Wamvula nguwo, wamvalisa ikanzu lya chiundewa.

²⁹ Hamba watowa ng'hata ya miwa ifandile kota chipembelo, wamvalisa kumutwi, wamuwichila kahi idenje kuli moko wa heye wa kudilo. Wamfugamila kumwando kwa heye, wambeza wolonga, “Ulamche Mndewa wa Wayahudi!”

³⁰ Wamtemela mite, walihola lila idenje, wamsubulila kumutwi.

³¹ Lowasindile kumbeza, wamvula lila ikanzu, wamvalisa nguwo za heye, hamba wamhilika kumuwamba mumsalaba. Yesu kanguwambigwa

³² Lowali woluta, nawamfika munhu yumwe itagwa lyake Simoni, mwenyeng'haye wa Kilene, wamizi wamkola lupichi yapiche msalaba wa Yesu.

³³ Lowafichile honhu halihochemigwa Goligota, hazeleche honhu ha “Izeje lya Mutwi”.

³⁴ Wamng'hweza mhanzanyo wa divai na chinhu chiliusungu. Ila Yesu loyajezile nakalema kung'hwa.

³⁵ Wamuwamba Yesu mumsalaba, hamba wegawila nguwo za heye kwa kuzitowela simbi.

³⁶ Nawekala baho, wawa womlolela.

³⁷ Hachanya ha mutwi wa heye nawawika utaguso wa heye wandichigwe, “Ayu ndo Yesu, Mndewa wa Wayahudi.”

³⁸ Wabokaji weli nawawambigwa mumsalaba hamwe na heye, yumwe kudilo na yumwe kumoso.

³⁹ Wanhu wawele wokola honhu hala wali womliga na wotigasa mitwi jawo na kulonga,

⁴⁰ “Hegwe! Ndo nakivuna kota kogwisa ng'handa ya Nguluwi na kuizenga kuli mazuwa gadatu? Lelo ilohole gwegwe. Wone hegwe uli Mwana wa Nguluwi, uduliche mumsalaba!”

⁴¹ Vivyo du na watambika wakulu hamwe na walangusa wa malajizo ga Musa na wasekulu nawambeza wolonga,

⁴² “Nakawalohola wanji, ila kilohola yuye kangulemwa! Hambi, heye ndo Mndewa wa Izilaeli! Hambi, lelo yeduliche hasi kulawa mumsalaba, na hetwe tomkunda.

⁴³ Naketumbila Nguluwi na kulonga eti heye ndo Mwana wa Nguluwi, lelo, Nguluwi yamlohole one yalingumgana.”

⁴⁴ Hihyo na wala wabokaji wawambigwe hamwe na Yesu mumsalaba nawaliwomliga. Yesu kangubagama mumsalaba

⁴⁵ Kulawila saa tisa matinazo, jiza naigubika isi yeng'ha.

⁴⁶ Loifichile saa tisa matinazo, Yesu nakalila kwa lizi likulu, “Eloi, Eloi, lema sabakitani?” Ilinguzeleka, “Nguluwi wa heni, Nguluwi wa heni, mbona kundeka?”

⁴⁷ Ila wala nawemile hala lowahuliche ahyo walonga, “Kangumchema Eliya.”

⁴⁸ Yumwe wa hewo nakabilima, nakahola ibofyabofya, kadiliza kuli divai izazame, kawika mli idenje, kamha yang'hwe.

⁴⁹ Wanji nawalonga, “Tandi tulole wone Eliya kanguya kumlohola.”

⁵⁰ Baho, Yesu nakalila kahi kwa lizi likulu, hamba muhe nauleka lukuli.

⁵¹ Baho ipaziya ligazi lya kudinya honhu helile ng'hatu ha ng'handa ya Nguluwi lidejeka vihande vili kulawa kuchanya mbaka hasi, isi naitigasika, mitalawe najitulika,

⁵² vilaga navigubuka na wanhu wenji wa Nguluwi welile nawabagame, wazilipuligwa,

⁵³ na hewo, loyazilipuche heye Yesu, walawa mvilaga, wenjila Yelusalemu muji welile, woneka na wanhu wenji.

⁵⁴ Lelo, mkulu wa wamizi na wamizi wa Yesu lowawene kutigasika kwa isi na gala galawile, nawadumba heko, nawalonga, “Ena, kwa kukomya munhu ayu nayali Mwana wa Nguluwi.”

⁵⁵ Honhu aho hali na wadala wenji wolola kwa kutali. Awo wadala ndo wala wamuwinzile Yesu kulawila Galilaya womtanza.

⁵⁶ Mumo wali Maliya Madelena, Maliya mayao Yakubu na Yusufu, hamwe na mayao wana wa Zebedayo. Kutiligwa kwa Yesu

⁵⁷ Loifichile matinazo, mina nakoya munhu yawele na lufufu mwenyeng'haye wa Alimataya, itagwa lyake Yusufu. Na heye kahi nayali mlanguswa wa Yesu.

⁵⁸ Nakamlutila Pilato, nakalanda yapegwe lukuli lwa Yesu. Baho, Pilato nakakunda yapegwe.

⁵⁹ Yusufu nakaluhola lula lukuli, kaubumbiliza sanda nzelu ng'hatu,

⁶⁰ nakuwika mgati mwa chilaga chinyale choyali yahongole kuli italawe. Hamba kabidusa iganga ikulu kadinya hali lwizi lwa chilaga, koka.

⁶¹ Maliya Madelena na yula Maliya yunji wali wekale wolola chilaga. Wamizi wangulolela chilaga

⁶² Hamitondo, zuwa iyage ila ya kwesela, watambika wakulu na Mafalisayo nawamlutila Pilato,

⁶³ nawalonga, “Mkulu, tukumbuchila kota yula mhadi loyali mkomu nakalonga ‘Zuwa lya kadatu ndozilipuka.’

⁶⁴ Lelo, twangugana chilaga chilolelwe na wamizi mbaka zuwa lya kadatu, leka walanguswa wa heye waleche kuya nakumuhiza na kuwalonjela wanhu kota kazilipuka. Udesi awu wa mwiso wowa wihile lukami kusinda ula wa mwaluko.”

⁶⁵ Pilato nakawalonjela, “Haya, mwanawo wamizi, mlute mkalolele kota vyomvizelele.”

⁶⁶ Lelo, waluta walolela chilaga, nawazenjelela mchanya mwa iganga na wawaleka baho wamizi wololela.

28

¹ Loimalile zuwa lya kwesela, behi na kubwemwenzuka zuwa ila ya Jumapili, Maliya Madelena na yula Maliya yunji, nawaluta kulola chila chilaga.

² Baho du nakulawila limachinyina, mhilisi wa kilanga wa Mkulu nakadulika kulawa kilanga, kalibidusa lila iganga hafungo, nakulikalila.

³ Nakoneka kota lumwemwesa na nguwo zoyavalile zali nzelu chweya!

⁴ Wamizi wa chila chilaga nawakakama aku wodumba heko, nawazilika kota wanhu wabagame.

⁵ Ila yula mhilisi wa kilanga nakawalonjela wala wadala, “Hemwe mleche kudumba! Ndivizela kota mwangumpala Yesu yawambigwe mumsalaba.

⁶ Haduhu hano mina kazilipuka kota vyonayalonjile. Muye mlole honhu howamuwichile.

⁷ Lelo, mlute himahima mkawalonjele walanguswa wa heye kuta kazilipuka kulawa kowabagame, na sambi kanguwalongola Galilaya, ako momona heye! Mkumbuche ulonzi awu wondiwalonjele.”

⁸ Wawele wodumba na kusangalala kukulu, awo wadala nawoka himahima hali chilaga, nawabilima kuluta kuwalonjela walanguswa wa heye.

⁹ Baho, Yesu nakating'hana na hewo, nakalonga, “Mlamche hemwe.” Hewo wadala wamlutila, webata magulu ga heye na kumfugamila.

¹⁰ Hamba Yesu nakawalonjela, “Mleche kudumba! Luteni mkawalonjele wang'holozangu walute Galilaya, na ako wombona.” Nguto ya wamizi wa chilaga

¹¹ Wala wadala lowaliwoluta, wamwe wa wamizi wa chilaga nawaluta kuli muji kulonga kwa wakulu wa watambika kwa zila mbuli zeng'ha lozilawile.

¹² Lelo, nawating'hana hamwe na wasekulu, lowasindile kudogola, wawapa wala wamizi sendi nyinji

¹³ wolonga, “Hemwe molonga ahi, ‘Walanguswa wa heye nawoya nechilo, wahiza lukuli lwa heye hetwe lotwali tuwasile.’

¹⁴ Na one mkulu wa mkowa yaizele mbuli ayi, hetwe tolonga na heye leka hemwe mleche kugazigwa.”

¹⁵ Wala wamizi nawazihola zila sendi, nawadita kota vyowalanguswe. Mbuli ayo yenela hali Wayahudi weng'ha mbaka lehano. Yesu kanguwalawila walanguswa wa heye

¹⁶ Wala walanguswa kumi na yumwe nawaluta Galilaya kuli chila chidunda choyawalajize Yesu.

¹⁷ Lowamuwene, wamfugamila, hanga wanji wali na majesa.

¹⁸ Yesu nakoya habehi, kawalonjela, “Mpegwa ludali lweng'ha kilanga na mu isi.

¹⁹ Luteni lelo, mkawadite wanhu wa isi zeng'ha wawe walanguswa wa heni, muwabatiza kwa itagwa lya Mhaza na lya Mwana na lya Muhe Yelile.

²⁰ Muwalanguse kibatilila malajizo geng'ha gondiwapele. Na heni nda hamwe na hemwe mazuwa geng'ha, mbaka mwiso wa isi.”