1
Xudo qadimda bir necha marta va turli tarzda payg‘ambarlar orqali ota-bobolarimizga gapirgan edi.2 Oxirgi kunlarda esa U bizga O‘z O‘g‘li orqali gapirdi. Xudo koinotni O‘g‘li orqali yaratgan va Uni borliqning vorisi qilib tayin etgan.
3 O‘g‘il — Xudo ulug‘vorligining in’ikosi, Xudo borlig‘ining aniq suratidir. U O‘zining qudratli kalomi bilan koinotni asraydi. Gunohlarimiz yuvilishi uchun imkon yaratgandan so‘ng, U samoda Hazrati Oliyning o‘ng tomonida o‘tirdi.
4
Iso farishtalardan g‘oyat oliy martabaga yuksalgani uchun, ulardan juda ulug‘roq bir nomga ham ega bo‘ldi.5 Farishtalarning qay biriga qachon Xudo:
“Sen Mening O‘g‘limsan, Seni bugun tavallud ettirdim” , yoxud: “Men Unga Ota bo‘laman Va U Menga O‘g‘il bo‘ladi”, — degan edi?6 Xudo To‘ng‘ichimni yer yuziga yuboray, deb yana shunday degan:
“Xudoning butun farishtalari Unga sajda qilsinlar” .7 Farishtalar haqida:
“U O‘z malaklarini shamollarga aylantirib, Xizmatkorlarini o‘t alangasi qiladi” , — deyilgan bo‘lsa,8 O‘g‘ilga esa bunday deyilgan:
“Ey Xudo, Sening taxting doimiy va abadiydir, Podsholiging hassasi — haqqoniyat hassasi.9
Sen adolatni sevib, Qonunsizlikdan nafratlanasan. Shuning uchun Xudo, Sening Xudoying, Tengdoshlaringdan ko‘ra ko‘proq Sening boshingga xurramlik moyi surtdi” .10 Yana shunday deyilgan:
“Yo Rabbiy, Sen yerni azaldan bunyod etgansan, Osmon esa Sening qo‘llaring ijodi.11
Ular yo‘q bo‘lib ketar, Biroq Sen turaverasan. Hammasi kiyimdek nurab ketar,12
Bamisli libosday o‘rab qo‘yasan ularni, Joma singari almashtiriladi. Ammo Sen ayni O‘shaning O‘zisan, Sening yillaring tamom bo‘lmas” .13 Nahotki Xudo qachondir biron farishtaga:
“Yovlaringni oyoqlaring ostiga yiqitmagunimcha, Sen Mening o‘ng tomonimda o‘tirib tur!” — degan bo‘lsa?!14 Axir, farishtalarning hammasi ham najot vorislariga xizmat qilish uchun yuborilgan xizmatchi ruhlardir.
1
Demak, biz eshitganlarimizdan qaytmaslik uchun bularga juda ko‘p diqqat qilishimiz kerak.2 Farishtalar orqali aytilgan kalom u vaqtdayoq har turli jinoyat va itoatsizlik qilganni qat’iy suratda jazolar edi.
3 Shunday ekan, dastavval Rabbimiz Iso bildirgan, so‘ngra shohidlari tomonidan tasdiqlangan najot xabariga biz e’tiborsizlik qilsak, jazodan qanday qochib qutulamiz?
4 Xudo O‘z shohidlariga ajoyibotlar, mo‘jizalar va har turli qudratli ishlar ko‘rsatdi, O‘z xohish-irodasiga ko‘ra Muqaddas Ruhning in’omlarini ularga ulashib, ularning shahodatlariga O‘zining tasdig‘ini qo‘shib berdi.
5
Biz gapirayotgan kelajak dunyoga kelsak, Xudo uni farishtalarga tobe qilmadi.6 Bir oyatda shunday ta’kidlangan:
“Inson qadri nedirki, Sen uni yodlagaysan? Odam o‘g‘li nedirki, Sen uni ardoqlaysan?7
Sen uni malaklardan andak past qilding, Izzatu jamol tojini unga kiydirding. O‘z yaratganlaring ustidan unga saltanat berding,8
Bor mavjudotni uning oyoqlari ostiga qo‘yding” . Xudo borliqni odamning oyoqlari ostiga qo‘ygan bo‘lsa, demak, unga tobe bo‘lmagan biror narsa qoldirmadi. Vaholanki, biz insonga hanuz hamma narsalar tobe ekanligini ko‘rmayapmiz.9 Biroq Isoni esa farishtalardan biroz past qilinib, o‘lim azob-uqubati chekkanidan so‘ng, izzatu jamol toji kiydirilgan holda ko‘ryapmiz. Uning hamma inson uchun o‘limga duchor bo‘lishi Xudoning inoyatli xohishi edi.
10
Hamma narsa Xudo uchun va Xudo orqali bor bo‘lgan. Xudo ko‘p o‘g‘illarni ulug‘likka erishtirmoqchi bo‘lib, ularning najot Asoschisi — Isoni ham azob-uqubatlar orqali kamolga erishtirishni munosib ko‘rdi.11 Chunki ham muqaddaslik baxsh etuvchi Iso, ham muqaddaslik qabul qiluvchi imonlilar hammasi bir Otadandir. Bu sababdan Iso ularni birodarlarim deb chaqirishdan or qilmaydi, Zaburda aytganidek:
12
“Sening ismingni birodarlarimga e’lon etgayman,
Jamoat ichra Senga hamdu sanolar ayturman” .
13 Payg‘ambar oyatida Iso haqida yana shunday deyilgan:
“Men Xudoga tavakkal qilurman”, va davomida: “Mana, Men va Xudo Menga bergan bolalar!”14
Bolalar et va qondan iborat bo‘lganlari uchun, Iso O‘zi ham ularga tenglashib, xuddi shunday vujudga ega bo‘ldi, toki o‘lim bilan dahshat sochuvchi iblisni O‘z o‘limi orqali yo‘q qilsin15 va umr bo‘yi o‘lim qo‘rquviga qul bo‘lgan odamzod bolalarini ozod qilsin.
16 Har holda Iso farishtalarga emas, balki Ibrohim nasliga yordam beradi.
17 Shuning uchun U har jihatdan birodarlariga o‘xshab qolishi kerak edi, xalqning gunohlari uchun Xudo huzurida tavajjuh qila oladigan marhamatli va sodiq Oliy ruhoniy bo‘lmog‘i lozim edi.
18 O‘zi sinovdan o‘tib azob chekkani uchun, sinovdan o‘tayotganlarga madad bera oladi.
1
Shunday ekan, ey, samoviy da’vatdan bahramand bo‘lgan muqaddas birodarlarim, imonimizning Elchisi — Oliy ruhoniyimiz Isoga qaranglar!2 Muso payg‘ambar butun Xudoning xonadoniga sodiq qolgani kabi, Iso Masih ham Uni tayin etgan Xudoga sodiq qoldi.
3 Imoratning me’mori imoratning o‘zidan ko‘proq hurmat ko‘radi. Xuddi shunday, Iso Masih Muso payg‘ambardan ko‘proq ulug‘vorlikka loyiq hisoblandi.
4 Har bir uyning quruvchisi boru, ammo aslida hammaning binokori — Xudo.
5 Muso payg‘ambar butun Xudo xonadonidan mas’ul sodiq xizmatkor sifatida Xudoning kelajakda aytadigan kalomlariga zamin hozirladi, xolos.
6 Masih esa Xudo xonadonini O‘g‘il kabi boshqaradi. Agar biz jasoratimizni va ulug‘ umidimizni oxirigacha mahkam tutsak, biz Uning xonadonimiz.
7
Mana, Muqaddas Ruh nima deyapti: “Agar bugun Xudoning ovozini eshitsangiz,8
Cho‘lda, isyon va g‘azab kunida bo‘lganidek, Yana yuragingizni tosh qilmanglar!9
U yerda otalaringiz Meni sinov qildilar, Qirq yil ishlarimni ko‘rgan bo‘lsalar ham, Meni imtihon qildilar.10
Shuning uchun bu nasldan bezor bo‘lib dedim: Bular doim dilidan adashgan bir qavmdir, Mening yo‘llarimga rioya qilmaydilar.11
Men g‘azablanib, ont ichdimki: Ular Mening farog‘atimga kirmaslar” .12
Ey birodarlar, hech biringizda barhayot Xudodan qaytgan yomon, imonsiz bir yurak bo‘lmasligiga diqqat etinglar.13 Hech kim gunohning aldovi bilan yuragini tosh qilmasin; “bugun” deyilguncha, bir-biringizga har kuni nasihat qilib turinglar.
14 Agar biz avvalgi e’tiqodimizni oxirigacha mahkam tutsak, Masihga sherik hisoblanamiz.
15 Yuqorida deyilgani kabi:
“Agar bugun Uning ovozini eshitsangiz, Isyonu G‘azab kunida bo‘lganidek, Yuragingizni tosh qilmanglar!”16 O‘shanda Xudoning ovozini eshitib, isyon qilganlar kim edi? Muso payg‘ambar sharofati bilan Misrdan chiqqanlarning hammasi emasmidi?
17 Xudo qirq yil kimdan bezor bo‘ldi? Gunoh qiluvchilardan emasmi? Mana, ularning jasadlari cho‘lda parokanda bo‘ldi.
18 Xudo: “Ular Mening farog‘atimga kirmaydi”, deb kimlar haqida qasam ichgan edi? Bo‘ysunmaganlar haqida emasmi?
19 Ko‘ryapmizki, ular imonsiz bo‘lgani uchun farog‘at diyoriga kira olmadilar.
1
Xudoning farog‘at diyoriga kirish haqidagi ilohiy va’da hali ham mavjud ekan, mabodo sizlardan biror kishi fursatni qo‘ldan bermasin, deb xavotirlanamiz.2 Chunki o‘tmishdoshlar kabi bizlar ham Xushxabarni oldik. Ammo ular eshitgan so‘zlarini imon bilan qabul qilmagani uchun foydasi bo‘lmadi.
3 Faqat biz, imonlilar, u farog‘at diyoriga kiramiz.
Xudo: “G‘azablanganimda ont ichdimki, Ular Mening farog‘atimga kirmaslar”, — deb aytgan. Holbuki, dunyo yaratilgandanoq Xudo taqdir etgan hamma ishlar tamom bo‘lib turibdi.4 Yaratilishning yetti kuni haqida bir oyatda bunday deyilgan:
“Xudo yettinchi kunda qilgan barcha ishlaridan forig‘ bo‘ldi” .5
Ammo boyagi oyatda: “Ular Mening farog‘atimga kirmas”, — deb ta’kidlangan.6
Bundan anglashiladiki, dastavval Xushxabarni eshitganlar itoatsizligi uchun farog‘at diyoriga kirmagan bo‘lsa-da, yana ba’zi kishilarga kirish uchun imkoniyat bor ekan.7 Xudo ana shuni ko‘zda tutib, uzoq vaqtdan keyin ZaburdaDovud orqali “bugun” deb yana bir kun tayin qilgan. Yuqorida aytilgandek:
“Agar bugun Uning ovozini eshitsangiz, Yana yuragingizni tosh qilmanglar!”8
Agar Nabi Yasu Isroil o‘g‘illarini farog‘atga erishtirganda edi, bundan keyin Xudo boshqa bir kun haqida gapirishiga hojat yo‘q edi.9 Demak, Xudo xalqining farog‘at kuni kelajakka qoladi.
10 Xudo O‘z ishlaridan qanday forig‘ bo‘lgan bo‘lsa, Uning farog‘atiga kiruvchilar ham o‘z ishlaridan shunday forig‘ bo‘ladilar.
11 Shunday ekan, birortamiz ham bunday itoatsizlikdan o‘rnak olib, yiqilib qolmasligimiz uchun, o‘sha farog‘atga kirishga jon kuydiraylik.
12
Xudoning kalomi jonli va ta’sirli, har turli dudama qilichdan o‘tkirroqdir. U jon bilan ruhni, bo‘g‘inlar bilan ilikni bo‘lgundek suqilib kiradi, yurakning xayolu niyatlarini fosh qiladi.13 Xudoning oldida pinhon qolgan hech bir maxluq yo‘q, Uning ko‘zi oldida hamma narsa ochiq va ayondir. Axir, biz Unga hisob beramiz-ku!
14
Bizning ulug‘ Oliy ruhoniyimiz, ya’ni Arshi A’logacha o‘tib borgan Xudoning O‘g‘li Iso bor ekan, tan olgan e’tiqodimizni mahkam tutaylik.15 Bizning Oliy ruhoniyimiz zaifliklarimizga hamdard bo‘lishga ojiz emas, U har tomondan bizlar kabi vasvasaga solingan, lekin gunoh qilmagan.
16 Shunday ekan, ilohiy marhamatga noil bo‘lish va zarurat vaqtida inoyat va yordam olish uchun, Xudoning inoyat taxtiga jasorat bilan yaqinlashaylik.
1
Har bir oliy ruhoniy odamlar orasidan tanlab olinib, odamlar o‘rnida Xudoga xizmat qiladi, gunohlar uchun Xudoga hadyalar va qurbonlar keltiradi.2 Johillar va yo‘ldan ozganlarga u muloyimlik bilan muomala qila oladi, chunki o‘zi ham zaifliklarga mubtalo bo‘lib yuradi.
3 Shu sababdan xalqning gunohlari uchun ham, o‘z gunohlari uchun ham qurbon qilishi kerak.
4 Birov bu martabaga o‘zi-o‘zidan erishmaydi, balki Horun kabi Xudoning buyrug‘i bilan erishadi.
5
Shunga o‘xshab, Masih ham oliy ruhoniylik sharafini o‘zlashtirib olmadi, balki Xudo Unga: “Sen Mening O‘g‘limsan, Seni bugun tavallud ettirdim” , — deb, Uni ulug‘likka sazovor qildi.6 Shuningdek, boshqa bir joyda Xudo Masih haqida shunday degan:
“Malkisidq martabasi bo‘yicha Sen abadiy ruhoniysan”.7
Masih badanda yashagan kunlarida O‘zini o‘limdan qutqarishga qodir bo‘lgan Xudoga zo‘r faryod va ko‘z yoshlari bilan sig‘inib, yalinib-yolvordi, xudojo‘yligi sababidan toati ijobat bo‘ldi.8 Garchi U Xudoning O‘g‘li bo‘lsa ham, azob-uqubat chekib, itoat qilishni o‘rgandi.
9 Masih shunday kamolotga erishib, Unga quloq solganlarning hammasi uchun abadiy bir najot yaratdi.
10 Shu tariqa Xudo Masihni “Malkisidq martabasi bo‘yicha Oliy ruhoniy” qilib tayinladi.
11
Bu haqda aytadigan so‘zimiz ko‘p, ammo tushuntirish qiyin, chunki quloqlaringiz og‘ir bo‘lib qoldi.12 Vaqt nuqtayi nazaridan sizlar allaqachon muallim bo‘lishingiz kerak edi. Ammo sizlarga yana Xudo kalomining ilk asoslarini o‘rgatishga ehtiyoj bor. Sizlarga qattiq oziq emas, sut kerak.
13 Sut bilan ovqatlanadigan har bir kishi esa hali chaqaloq, solihlik kalomida g‘o‘ru tajribasizdir.
14 Qattiq oziq esa kamolotga yetganlarga, ya’ni tuyg‘ulari yaxshi va yomonni farq etish malakasiga ega bo‘lganlarga xosdir.
1
[1-2] Shuning uchun Masih haqidagi boshlang‘ich ta’limotni qoldirib, kamolotga intilaylik. Tag‘in o‘lik ishlardan tavba qilish, Xudoga ishonish, g‘usllar, boshga qo‘l qo‘yib duo qilishlar, qiyomat va abadiy hukm haqidagi ta’limotning asosini solib o‘tirmaylik.2
3 Xudo xohlasa, bunga erishamiz.
4
Bir marta ziyoni ko‘rgan, samoviy in’omdan lazzat olgan, Muqaddas Ruhdan bahramand bo‘lgan,5 Xudoning xayrli kalomini va kelajak olamning qudratlarini totib ko‘rgan kishilar
6 agar bundan keyin imondan qaytsalar, ularni yana tavba qildirib tuzatish imkonsizdir. Chunki bunday kishilar Xudoning O‘g‘lini yangidan xochga qoqib, masxara qilgan bo‘ladilar.
7
Ustiga mo‘l-ko‘l tushgan yomg‘irni ichgan va dehqonlar uchun foydali o‘simlik bergan yer Xudodan barakat oladi.8 Ammo tikanu qushqo‘nmasni bergan yer esa yaramasdir va la’natga qoladi. Uning oxirati — yonishdir.
9
Sizlarga kelsak, ey seviklilar, shunday gapirishimizga qaramay, aminmizki, sizlarning ahvolingiz bundan yaxshiroqdir va najotga erishasizlar.10 Chunki Xudo adolatsiz emas. U sizlarning ishingizni, Uning ismiga ko‘rsatgan muhabbatingizni unutmaydi, O‘z azizlariga qanday xizmat qilganingizni va hozir ham qilayotganingizni yodda tutadi.
11 Orzu qilamizki, umidingiz tamoman ro‘yobga chiqsin, har biringiz oxirigacha aynimay g‘ayrat ko‘rsatinglar,
12 erinmanglar, imon va sabr-toqat bilan ilohiy va’dalarga erishganlardan o‘rnak olinglar.
13
Xudo Ibrohimga va’da berganda, O‘zidan buyukroq birovning ismi haqi qasam icha olmay, O‘z Zoti haqi qasam ichib, dedi:14
“Men senga qut-barakat beraman,
Zurriyotingni bag‘oyat ko‘paytiraman” .
15
Ibrohim esa uzoq sabr-toqat qilib, ilohiy va’daga erishdi.16
Odamlar o‘zlaridan buyukroq bo‘lganning ismi haqi qasam ichadilar. Qasam isbot hisoblangani uchun, har qanday tortishuvlarga xotima beradi.17 Shunga o‘xshab, Xudo ham va’dasini oluvchilarga O‘z irodasining buzilmasligini ochiqroq ko‘rsatmoqchi bo‘lib, va’dani qasam bilan kuchaytirdi.
18
Shunday qilib, biz bu ikki buzilmas dalil bilan yolg‘on gapirmaydigan Xudodan panoh topaylik, ko‘zimiz oldidagi umidni mahkam ushlab, dadil va jasur bo‘laylik.19 Umidimiz jon langariday ishonchli va mustahkamdir, biz bu umid orqali ma’bad pardasining orqa tomoniga ham o‘tib kiramiz.
20 O‘tmishdoshimiz Iso Malkisidq martabasi bo‘yicha abadiy Oliy ruhoniyimiz bo‘lib, u yerga bizlardan ilgari o‘tib kirgan.
1
Malkisidq Salim podshohi hamda Xudoyi Taoloning ruhoniysi edi. Ibrohim to‘rt shohni tor-mor etib qaytib kelayotganda, Malkisidq uni qarshilagani chiqib, uni duo qildi.2 Ibrohim esa unga har bir narsadan ushr berdi.
Malkisidq otining birinchi ma’nosi “solihlik podshohi” demakdir. Bundan boshqa u “Salim podshohi”, ya’ni tinchlik podshohidir.3 U otasizu onasizdir, umuman nasabnomasizdir. Umrining na boshlanishi, na oxiri qayd etilgan. U Xudoning O‘g‘liga o‘xshash abadiy ruhoniy bo‘lib qoladi.
4
Endi bu zotning naqadar buyuk ekanligini ko‘ring! Ulug‘ otamiz Ibrohim ham g‘animatlarining o‘ndan birini unga berdi.5 Tavrotda buyurilishicha, Leviy o‘g‘illaridan ruhoniylik vazifasini olganlar xalqdan, ya’ni Ibrohim urug‘-ajdodi bo‘lgan o‘z birodarlaridan ushr olishlari kerak.
6 Lekin Leviy ajdodidan bo‘lmagan Malkisidq esa ilohiy va’dalar egasi bo‘lgan Ibrohimdan ushr oldi-yu, uni duo qildi.
7 Shak-shubhasizdirki, duo qiluvchi duo oluvchidan buyukdir.
8 Oddiy ruhoniylar o‘ladigan odamlar bo‘lib xalqdan ushr oladilar. Malkisidq esa, Tavrotda ramz qilinishicha, mangu barhayot ruhoniy bo‘lib ushr olgan.
9 Aytish mumkinki, ushr oluvchi Leviy o‘zi ham Ibrohim orqali ushr bergan.
10 Chunki Malkisidq Ibrohimni qarshi olganda, Leviy hali bobokaloni Ibrohimning belida edi.
11
Isroil xalqi Leviy avlodining ruhoniylik tartibi bo‘yicha Tavrotni qabul qilgan edi. Agar Horun ajdodidan bo‘lgan Leviylarning ruhoniylik xizmati mukammal bo‘lganda edi, unda yana boshqa bir ajdod — Malkisidq ajdodidan bir Ruhoniyning o‘rtaga chiqishiga qanday ehtiyoj bor edi?12 Chunki ruhoniylik qonun-qoidalari o‘zgartirilsa, Tavrotning o‘zini o‘zgartirish zarur bo‘lib qoladi.
13
Boya aytilgan Ruhoniy esa — Rabbimiz Isodir. U boshqa bir qabilaga mansub, bu qabiladan hech kim qurbongohda xizmat qilmagan.14 Rabbimiz Iso Yahudo qabilasidan kelib chiqqanligi ma’lumdir. Muso payg‘ambar esa bu qabila haqida gapirganda, ruhoniylikka doir hech narsa aytmagan edi.
15
Endi Malkisidqqa o‘xshash boshqa bir Ruhoniy — Iso o‘rtaga chiqqandan keyin, bu masala yana ham aniq ko‘rinib turibdi.16 Iso insoniy qonun-qoidalarga rioya qilgan, deb emas, balki poyonsiz hayot qudratiga ega, deb ruhoniy bo‘ldi.
17 Zaburda: “Sen Malkisidq martabasi bo‘yicha abadiy ruhoniysan”, — deb ta’kidlangan.
18 Bundan ko‘rinadiki, avvalgi qonun-qoidalar ojiz va foydasiz bo‘lgani uchun, endi bekor qilingan.
19 Chunki Tavrot Qonuni biron-bir kishini ham kamolga yetkaza olmagan.
Buning o‘rniga endi a’loroq bir umid maydonga keldi, biz bu umid bilan Xudoga yaqinlasha olamiz.20 Umidimiz qasamyod bilan tasdiqlangani uchun a’loroqdir.
21 Ilgari o‘tgan ruhoniylar qasamsiz ruhoniy bo‘lardilar. Ammo Iso,
“Xudovand qasamyod qilgan va so‘zidan qaytmas: Malkisidq martabasi bo‘yicha Sen abadiy ruhoniysan”, — degan ilohiy farmon bilan ruhoniy bo‘ldi.22 Demak, Iso a’loroq bir ahdga kafil bo‘ldi.
23
Oddiy ruhoniylarning soni ko‘p edi, chunki o‘lim ularning boqiy qolishlariga monelik qilar edi.24 Ammo Iso boqiy qolganligi uchun, o‘tib ketmaydigan ruhoniylikka molikdir.
25 Shuning uchun Iso O‘zi orqali Xudoga yaqinlashuvchilarga najot berishga butunlay qodir, U har doim barhayot bo‘lib, ularga shafoat qiladi.
26
Chindan, bizlarga xuddi Iso kabi oliy ruhoniy kerak: U muqaddas, aybsiz, nuqsonsiz, gunohkorlardan ayrilgan, osmondan ham yuqoriga ko‘tarilgan.27 U boshqa oliy ruhoniylar kabi har kun oldin o‘z gunohlari uchun, keyin xalqning gunohlari uchun qurbonlik keltirishi kerak emas. Chunki O‘zini O‘zi qurbon qilganda, buni bir martada qilib bo‘ldi.
28 Tavrot Qonuniga binoan ojiz bandalar oliy ruhoniylikka tayin etilar edi. Xudoning Tavrotdan keyin, Zaburda bergan qasamli va’dasiga binoan endi abadiy kamol topgan Xudo O‘g‘li tayin etildi.
1
Aytganlarimizning asosiy nuqtasi shuki, bizning osmonda, Arshi A’loning o‘ng tomonida o‘tirgan Oliy ruhoniyimiz Iso bor.2 O‘sha yerda U inson emas, Xudovand qurgan haqiqiy Chodirda xizmat qiladi.
3
Har bir oliy ruhoniy hadyalar va qurbonlar keltirish uchun tayin etiladi. Shunday ekan, Isoning ham keltiradigan bir narsasi bo‘lishi lozim edi.4 Agar U yer yuzida bo‘lganda edi, umuman ruhoniy bo‘lolmas edi. Chunki Tavrotda buyurilgan hadyalarni taqdim qiluvchi ruhoniylar bor.
5 Ular Muso payg‘ambar Xudodan olgan ko‘rsatmaga muvofiq qurilgan chodirda diniy xizmat ko‘rsatadilar. Xudo Musoga: “Ehtiyot bo‘l, har bir narsani tog‘da senga ko‘rsatilgan namunaga muvofiq qilgin”, — deb buyurgan edi. Demak, ruhoniylar xizmat qiladigan makon faqat osmondagi mavjudotning namunasi va soyasiginadir.
6
Lekin endi Iso a’loroq va’dalarga asoslangan a’loroq bir ahdga kafil bo‘lgani uchun, juda ham ulug‘roq ruhoniylik xizmatiga erishdi.7 Agar Xudo qilgan birinchi ahd nuqsonsiz bo‘lganda edi, ikkinchisiga fursat axtarilmas edi.
8 Holbuki, Xudo qadimgilardan nuqson topib, Tavrotda shunday degan:
“Mana Xudovand kalomi: Isroil xonadoni va Yahudo xonadoni bilan Men yangi bir ahd qiladigan kunlar kelyapti.9
Bu qiladigan ahdim esa — Men ularning ota-bobolari qo‘lidan ushlab, Misr yeridan olib chiqqanda qilgan ahdimga o‘xshamagay. Zeroki — Xudovand deyapti: Ular Mening ahdimga sodiq qolmadilar Va Men ulardan yuz o‘girdim.10
O‘sha kunlardan keyin Isroil xonadoni ila qiladigan ahdim bu bo‘lajak, — deydi Xudovand. — Qonunlarimni ularning fikriga jo qilib, Dillariga yozib qo‘yurman. Men ularning Xudosi bo‘lurman, Ular esa Mening xalqim bo‘lur.11
Ta’lim bermagay yana hech kimsa O‘z birodariyu qabiladoshiga: Xudovandni tan olgin, — deya. — Chunki hammalari, kattayu kichik Meni tanib-biladi.12
Men ularning yomonliklaridan o‘tib, Gunohlarini boshqa esga keltirmayman”.13 Shunday qilib, Xudo “yangi bir ahd” deyish bilan qadimgi ahdning eskirganligini ko‘rsatdi. Eskirib va qarib borayotgan narsa esa yo‘q bo‘lib ketishi muqarrardir.
1
Qadimgi Ahd davrida diniy xizmat haqida qonun-qoidalar hamda dunyoviy bir ma’bad bor edi.2 Bir chodir qurilgan edi. “Muqaddas makon” deyilgan birinchi bo‘lmada shamdon, xontaxta va muqaddas baxshida nonlar bor edi.
3 Ikkinchi pardaning orqasida “muqaddaslar muqaddasi” deb atalgan ichki bo‘lma bor edi.
4 Bu yerda xushbo‘y tutatqi tutatiladigan oltin qurbongoh, shuningdek, har tomoni oltin bilan qoplangan ahd sandig‘i bor edi. Ahd sandig‘i ichida manna solingan oltin idish, Horunning gullagan hassasi va ahd lavhalari bor edi.
5 Sandiq ustida qurbongohga soya soladigan ulug‘vor malaklar bor edi. Hozir bular haqida birma-bir gapirish mumkin emas.
6
Shunday jihozlangan chodirning birinchi bo‘lmasiga ruhoniylar uzluksiz kirib, diniy xizmatlarini ado etardilar.7 Lekin chodirning ichkari bo‘lmasiga esa yilda bir martagina faqat oliy ruhoniy kirardi. U o‘zi uchun va xalqning g‘aflatdan qilgan gunohlari uchun qon bag‘ishlamasdan, aslo u yerga kira olmas edi.
8
Bu bilan Muqaddas Ruh shuni ko‘rsatyaptiki, chodirning birinchi bo‘lmasi hanuz mavjud ekan, muqaddas makonga kirish yo‘li ochilmagan.9 Bu hozirgi zamon uchun ramzdir. Bundan ko‘ramizki, Xudoga xizmat qiluvchilar hadyalar va qurbonlar bag‘ishlash orqali o‘z vijdonlarini poklay olmaydilar.
10 Bu udumlar yegulik, ichgulik va har xil tahoratlar bilan, ya’ni kishi tanasi bilangina bog‘liqdir, ular faqat yangi tuzum paydo bo‘lgungacha joriy edi.
11
Endi esa bo‘lg‘usi xayr-barakalarning Oliy ruhoniysi bo‘lgan Masih paydo bo‘ldi. U qo‘l bilan qurilmagan, ya’ni bu dunyo ijodi bo‘lmagan buyukroq va mukammalroq chodirdan o‘tib bordi.12 Masih takalar va buzoqlarning qoni bilan emas, balki O‘z qoni bilan muqaddas makonga bir marta kirib, bizlar uchun abadiy najotni qo‘lga kiritdi.
13 Ilgari takalaru buqalarning qoni hamda yoqilgan g‘unajinlarning kuli harom bo‘lgan kishilarning ustiga purkalganda, ular jisman poklanib, muqaddas hisoblanardilar.
14 Endi esa Masih abadiy Ruhilloh qudratida O‘zini nuqsonsiz qurbon qilib Xudoga bag‘ishladi. Uning to‘kkan qoni vijdonimizni o‘lik ishlardan poklaydi va barhayot Xudoga xizmat qilishimiz uchun imkon yaratadi.
15
Ana shu sababdan Masih Yangi Ahdning vositachisi bo‘ldi. Qadimiy Ahd davrida yashagan odamlar qilgan gunohlaridan forig‘ bo‘lsin deb va Xudo abadiy merosga da’vat etganlar bunga muyassar bo‘lsin deb, Masih O‘zini qurbon qildi.16 Qayerda vasiyat bor bo‘lsa, vasiyat qilganning o‘limini qayd qilib o‘tish kerak.
17 Chunki vasiyat o‘limdan keyingina kuchga kiradi. Vasiyat qiluvchi hali tirik ekan, vasiyatning hech bir ta’siri yo‘q.
18
Shu bois Qadimgi Ahd ham qon to‘kilmasdan kuchga kirmadi.19 Muso payg‘ambar Tavrotni qabul qilib, uning har bir amrini butun xalqqa o‘qib bergandan so‘ng, buzoqlar va takalar qoni hamda arg‘uvon yung, issop tarmoqlari va suv olib, kitobning ustiga ham, butun xalqning ustiga ham purkab:
20 “Bu — Xudo sizlarga buyurgan ahdning qoni”, — dedi.
21 Shuningdek, muqaddas chodir va barcha tabarruk anjomlar ustiga qon purkadi.
22 Zotan Tavrot Qonuni bo‘yicha qariyb hamma narsa qon bilan poklanadi, qon to‘kilmasdan umuman kechirim bo‘lmaydi.
23
Agar samoviy mavjudotning aksigina bo‘lgan bu narsalarni shunday poklash kerak bo‘lsa, unda samoviy mavjudotning asli yana qanchalik a’loroq qurbonlarni talab qiladi!24 Ana shu maqsadda Masih bizlar uchun Xudoning huzurida hozir bo‘ldi. U haqiqiy voqelikning soyasigina bo‘lgan bu dunyodagi muqaddas makonga emas, balki inson qo‘li bilan qurilmagan osmondagi haqiqiy muqaddas makonga kirdi.
25
Oliy ruhoniy har yil begona qon bag‘ishlash uchun muqaddas makonga kirishi lozim. Masih esa faqat bir marta O‘z qonini bag‘ishlash uchun samoviy makonga kirdi va bu kifoyadir.26 Aks holda U dunyo yaratilgandan beri bir necha marta azob chekishi kerak edi. Endi esa, zamonning oxirida, U odamlarning gunohlarini aritish uchun bir marta olamga kelib, O‘zini qurbon qildi.
27 Zotan bir marta o‘lish va undan keyin hukm qilinish insonlarning taqdiridir.
28 Shuningdek, Masih ham ko‘plarning gunohlarini O‘z bo‘yniga olish uchun bir marta qurbon bo‘ldi. Lekin U ikkinchi marta dunyoga kelganda, yana gunohlarni yuvish uchun emas, balki Uni kutayotganlarga najot keltirish uchun osmondan tushib keladi.
1
Ilohiy Qonun bo‘lg‘usi xayr-barakalarning asl surati emas, soyasiginadir. Shuning uchun yildan-yilga muntazam ravishda ayni qurbonlarni keltiruvchilar Ilohiy Qonun orqali kamolga erisha olmaydilar.2 Aks holda, ular bu qurbonlarni bag‘ishlashni bas qilmas edilarmi? Unday bo‘lganida edi, bu xizmatni bajo keltiruvchilar bir martada poklangan bo‘lar va yana gunohi borligini sezmas edilar.
3 Holbuki, qurbonlar bag‘ishlash bilan har yili gunohlar esga solinadi, xolos.
4 Chunki buqayu takalarning qoni gunohlarni bartaraf qilolmaydi.
5
Shuning uchun Masih dunyoga kelib, Xudoga shunday degan edi: “Qurbonu bag‘ishlovni Sen xohlamading, Ammo Men uchun badan hozirlading.6
Gunoh uchun yoqiladigan qurbonlardan, Xayr-ehsonlardan rozi bo‘lmading.7
O‘shanda Men dedim: O‘rog‘liq bitikda Men haqda bitilgan, Xohishingni ado etmoq-chun keldim, ey Xudoyim” .8 Tavrotda qurbonliklar bag‘ishlash haqida qonun-qoidalar ko‘p. Shunga qaramay, Masih birinchidan: “Qurbonu bag‘ishlovni, gunoh uchun yoqiladigan qurbonlar va xayr-ehsonlarni Sen xohlamading, rozi bo‘lmading”, — deyapti.
9 Ikkinchidan esa: “Sening xohishingni ado etmoq-chun keldim, ey Xudoyim”, — deyapti. Bundan ko‘ramizki, Masih ikkinchi qoidani joriy qilish uchun birinchisini bekor qildi.
10 Chunonchi, Xudoning xohishi bilan Iso Masih O‘z tanasini bir marta qurbonlikka bag‘ishladi va shu yo‘l bilan bizni muqaddas qildi.
11
Har bir ruhoniy kun sayin Xudoga xizmatini ado qilaverib, aslo gunohlarni yo‘q qila olmaydigan o‘sha-o‘sha qurbonliklarni ko‘p marta bag‘ishlaydi.12 Masih esa gunohlar uchun bitta qurbonlik bag‘ishlagandan keyin, Xudoning o‘ng tomonida abadiy o‘tirib oldi.
13 O‘sha vaqtdan beri U dushmanlarining O‘z oyoqlari ostiga yiqilib qolishlarini kutmoqda.
14 U bittagina qurbonlik keltirib, ishonuvchilarni muqaddas qildi va abadiy kamolga erishtirdi.
15
Muqaddas Ruh ham bu haqda bizlarga shahodat beradi.16 Birinchidan, U shunday degan:
“Xudovand kalomi: O‘sha kunlardan so‘ng Men xalqim ila qiladigan ahdim bu bo‘lajak: Qonunlarimni ularning diliga jo qilurman, O‘y-fikrlariga yozib qo‘yurman farmonlarim”.17 Keyin U qo‘shimcha qilib:
“Ularning gunohlariyu jinoyatlarini Men boshqa esga keltirmayman”, — degan.18 Demak, Xudo gunohlardan o‘tgan bo‘lsa, ular uchun boshqa qurbonlikka hojat yo‘q.
19
Shuning uchun, ey birodarlar, Iso Masihning qoni tufayli muqaddas makonga kirishga jasoratimiz bor.20 Iso ma’baddagi parda orqali, ya’ni O‘z badani orqali bizga yangi, tirik kirish yo‘lini ochib berdi.
21 U Xudo xonadoni ustidan mas’ul bo‘lgan buyuk Ruhoniyimizdir.
22
Shunday qilib, dillarimiz yomon vijdondan poklangan, badanimiz esa toza suv bilan yuvilgan bo‘lib, biz endi to‘la ishonch va e’tiqod bilan, chin qalbdan Xudoga yaqinlashaylik.23 Imon keltirib topgan umidimizni ikkilanmay mahkam tutaylik. Chunki va’da bergan Xudo O‘z so‘ziga sodiqdir.
24 Bir-birimizga e’tibor beraylik va muhabbatga, xayrli ishlarga rag‘batlantiraylik.
25 Ba’zilarning odatidek, yig‘ilishlarimizni qoldirmaylik. Aksincha, Rabbimiz keladigan kuni yaqinlashib qolganini bilib, bir-birimizga yana ko‘proq dalda beraylik.
26
Agar biz haqiqatni bilib olgandan keyin, qasddan gunoh qilishda davom etsak, endi gunohlarning kechirilishi uchun boshqa qurbonlik qolmaydi,27 faqat dahshatli intizorlik bilan hukmni kutish va xudobezorni kuydiradigan qizg‘in otash qoladi.
28 Kimki Musoning Qonunini rad etsa, ikki yo uch shohidning guvohligi bilan rahmsiz o‘lim jazosiga mahkum qilinadi.
29 Agarda kimdir Xudoning O‘g‘lini oyoq osti qilsa, Uning qoni bilan muqaddas qilingani holda bu qonni oddiy deb bilsa, inoyatli Xudo Ruhini haqorat qilsa, u yana qanchalik og‘irroq jazoga loyiq hisoblanadi, deb o‘ylaysizlar?!
30 Xudoning shu kalomini yaxshi bilamiz:
“Intiqom — Mening qo‘limdan, Sazosini Men beraman, — deydi Xudovand”. Va yana: “Xudovand O‘z xalqini hukm etadi”.31 Barhayot Xudoning qo‘liga tushib qolish dahshatlidir!
32 Avvalgi kunlarni esga keltiringlar. O‘shanda siz ziyoni ko‘rib, azob-uqubatlar to‘la qattiq kurashga bardosh berar edingizlar.
33 Goh o‘zlaringiz el-yurtning haqoratiga qolib, azob chekar, goh shunday ahvolga yo‘liqqanlarga hamdard bo‘lardingizlar.
34 Mahbuslarning alam-achchig‘iga sherik bo‘lardingizlar. Sizni yanada yaxshi va boqiy boylik kutayotganini bilib, mol-mulkingizning talon-taroj etilishini xursandlik bilan qabul qilardingizlar.
35 Shunday ekan, kelajakda ulug‘ taqdiri bor umidingizni tashlamanglar.
36 Xudoning irodasini ado etib, Uning va’dasini qo‘lga kiritish uchun sizlarga sabr-toqat kerak.
37 Xudo shunday degan:
“Yana biroz, juda birozdan keyin Keladigan keladi va kechikmas.38
Solih odam imoni bilan hayot bo‘lur. Agarda u orqaga chekinsa, Jonim undan rozi bo‘lmas”.39 Bizlar esa orqaga chekinib halok bo‘lmaymiz, balki imonni saqlab, jonimizga najot topamiz.
1
Imon — umidvor bo‘lgan narsalarning mujassamlanishidir, imon bilan biz ko‘rinmaydigan mavjudotga amin bo‘lamiz.2 Ota-bobolarimiz imon bilan Xudoning roziligini qozondilar.
3 Bizlar imon orqali anglayapmizki, koinot Xudoning kalomi bilan bunyod bo‘lgan, ya’ni ko‘rinadigan moddalar ko‘rinmaydigan voqelikdan vujudga kelgan.
4
Imon bilan Hobil Xudoga Qobildan ko‘ra yaxshiroq qurbon keltirdi. Hobil imoni tufayli solih kishi deb qabul qilindi. Xudoning O‘zi uning bag‘ishlovlarini tasdiqlab, undan roziligini bildirdi. Hobil o‘lgan bo‘lsa ham, imoni orqali hanuz gapiryapti.5
Imoni tufayli Hano‘x o‘lmay, yuqoriga olindi. U yana topilmadi, chunki Xudo uni yuqoriga olgan edi. Yuqoriga olishdan oldin Xudo undan roziligini ta’kidlagan edi.6 Ishonmasdan esa Xudoning roziligini topmoqning imkoni yo‘q. Kim Xudoga yaqinlashmoqchi bo‘lsa, Uning borligiga ishonmog‘i lozim, Xudo Uni izlovchilarga mukofot berishiga e’tiqod qilmog‘i shart.
7
Nuh payg‘ambar imonli bo‘lgani uchun, Xudo unga kelajakda yuz beradigan hodisalar haqida vahiy yubordi, Nuh esa o‘z xonadonini qutqarish uchun ixlos bilan kema yasadi. U bu ishi bilan dunyoni mahkum qildi, o‘zi esa imoni tufayli ahli solih deb qabulga o‘tdi.8
Ibrohim payg‘ambar ham o‘z imoni tufayli Xudoga itoat qildi. Xudo uni chaqirib: “Nasib etadigan mamlakatga ket”, deb buyurganda, Ibrohim qayerga borishini bilmasdan yo‘lga tushdi.9 Imon bilan u Xudo va’da bergan yerda o‘rnashdi, nasib bo‘ladigan qut-barakalarning hamvorislari bo‘lgan o‘g‘illari Is’hoq va Yoqub bilan birga g‘ariblarcha chodirda yashadi.
10 U me’mori va quruvchisi Xudo bo‘ladigan mustahkam, boqiy shaharni kutar edi.
11
Soro bibi ham imon bilan va’da bergan Xudoning sadoqatiga ishonib, yoshi o‘tsa ham, homilador bo‘lishga quvvat oldi.12 Shuning uchun ham bir odam, ya’ni qartayib jonsizlashgan Ibrohimdan ko‘kdagi yulduzlar va dengiz sohilidagi qum kabi son-sanoqsiz nasl tug‘ildi.
13
Bu kishilarning hammasi Xudo va’da etgan barakalarga erishmay, imonli bo‘lib olamdan o‘tdilar. Barakani uzoqdan ko‘rib olqadilar, yer yuzida g‘aribu musofir ekanliklarini e’tirof etdilar.14 Kimki bunday fikrda bo‘lsa, bir vatan izlayotganini ko‘rsatadi.
15 Agar ular ayrilgan vatanini qo‘msab qolganlarida edi, qaytib borishga fursatlari bo‘lar edi.
16 Ammo ular yanada yaxshisi, ya’ni samoviy vatanni orzu etardilar. Shuning uchun Xudo ularning Xudosi atalmoqdan or qilmaydi. Uning O‘zi ular uchun bir shahar hozirlagan edi.
17
Xudo Ibrohimni sinovdan o‘tkazayotganda, Ibrohim imon bilan o‘g‘li Is’hoqni qurbonlikka olib bordi. Ha, u Xudodan ma’lum va’dalarni olganiga qaramasdan, yagona o‘g‘lini bag‘ishlamoqchi bo‘ldi.18 Vaholanki, Xudo unga: “Sening nasling Is’hoq orqali ko‘payadi”, — deb va’da bergan edi.
19 Demak, Ibrohim, Xudo hatto o‘liklarni ham tiriltirishga qodir, degan fikrda edi. Shuning uchun ham u ramziy ma’noda Is’hoqni o‘limdan qaytarib oldi.
20
Shuningdek, Is’hoq ham imon bilan o‘g‘illari Yoqub va Esovni istiqbollari haqida duo qildi.21 Yoqub esa o‘layotganida, imon bilan o‘g‘li Yusufning o‘g‘illarini bir-bir duo qildi va o‘z hassasiga suyanganicha, Xudoga sajda qildi.
22 Yusuf ham olamdan o‘tay deganda, Isroil o‘g‘illarining Misrdan chiqib ketishi to‘g‘risida imon bilan karomat qildi va o‘z suyaklari haqida vasiyat qildi.
23
Muso tug‘ilganda ota-onasi uni imon bilan uch oy yashirishdi. Ular chaqaloqning chiroyli ekanligini ko‘rib, Fir’avnning farmonidan qo‘rqishmadi.24 Muso voyaga yetgach, Fir’avn qizining o‘g‘li deb atalishni imon bilan rad etdi.
25 Gunoh qilib vaqtinchalik huzur-halovat ko‘rishdan, Xudoning xalqi bilan azob-uqubat chekishni afzal ko‘rdi.
26 Masih tufayli haqoratga qolishni Misrning xazinalaridan buyukroq boylik hisobladi, chunki u oladigan mukofotni ko‘zlar edi.
27 Fir’avnning g‘azabidan qo‘rqmasdan, imon bilan Misrni tark etdi. U ko‘rinmas Xudoni ko‘rganday, sabot-matonatli bo‘ldi.
28
So‘ngra misrlik to‘ng‘ichlarni qirgan Azroil isroilliklarga tegmasin deb, nabi Muso imon bilan Fisih qurbonini so‘ydi va eshiklarga qon purkadi.29 Imon bilan isroilliklar Qizil dengizdan xuddi quruqlikdan o‘tayotgandek kechib o‘tishdi. Misrliklar ham o‘tishga harakat qilgach, g‘arq bo‘lib ketishdi.
30
Isroilliklar yetti kun Yerixo shahri devorlari atrofida aylanib o‘tgandan keyin, imonlari tufayli devorlar qulab tushdi.31 Imon bilan fohisha Rahoba ham josuslarni do‘stona qabul qilib oldi va kofirlar bilan birga halok bo‘lmadi.
32
Yana nimalar haqida gapiray? Yana Gid’o‘n, Baraq, Shim’o‘n, Iftah, Dovud, Shomuil va barcha payg‘ambarlar haqida hikoya qilish uchun vaqtim yetarli emas.33 Ular imon bilan podsholiklarni to‘ntardilar, adolatni barqaror qildilar, ilohiy va’dalarga erishdilar, sherlarning og‘zini bog‘ladilar.
34 Lovullagan otashni so‘ndirdilar, qilich tig‘idan qochib qutuldilar, holdan toygan bo‘lib quvvatga kirdilar, jangda matonat ko‘rsatdilar, begona qo‘shinlarni yengib daf qildilar.
35
Bir necha ayollar o‘z marhumlarini tirilgan holda qaytarib oldilar. Boshqalari esa a’loroq tirilishga — qiyomatga erishish umidida yurib, qutulishni qabul qilmadilar va azobda qolib o‘ldilar.36 Yana boshqalari haqoratlar, kaltaklarga chidab, zindonlarda zanjirband bo‘lib yotdilar.
37 Toshbo‘ron bo‘ldilar, qiynoqlarga chidadilar, arralab ikkiga bo‘lindilar, qilichdan o‘tkazildilar. Qo‘y va echki ko‘ni ichida sarson-sargardon kezib, muhtojlik, tanglik, azob-uqubat chekdilar.
38 Cho‘l-sahrolarda, tog‘-toshlarda adashib, g‘orlarda, yerning kavaklarida faqirlarcha umr kechirdilar. Mana, dunyo ularga munosib emas edi!
39
Ularning hammasi ham imoni bor degan tasdiqqa ega bo‘lsa-da, Xudo va’da etgan qut-barakaga muyassar bo‘lmadilar.40 Ular bizsiz kamolga erishmasin deb, Xudo biz uchun a’loroq barakalarni ko‘zda tutgan edi.
1
Mana, bizning atrofimizni o‘rab olayotgan naqadar yirik shohidlar olomoni bor ekan! Shuning uchun har bir og‘irlikni, ayniqsa hadeb poylab turadigan gunohni bir chetga uloqtirib tashlaylik, taqdirimizdagi musobaqada sabr-toqat bilan chopaylik.2 Imonimizning Ilg‘ori hamda uni kamolga Yetkazuvchi Isoga ko‘z tikaylik. U O‘zini kutayotgan shodlik uchun sharmandalikni mensimay, xoch azob-uqubatiga chidadi. Hozir esa U Arshi A’loning o‘ng tomonida o‘tirmoqda.
3 Iso gunohkorlar tomonidan qattiq qarshilikka uchrab, sabr-toqat qildi.
Sizlar shu haqda fikr qiling, toki tinkangiz qurib, ruhingiz tushib ketmasin.4 Sizlar gunohga qarshi kurashishda hanuz qon to‘kilishiga qadar qarshilik ko‘rsatmabsiz-u,
5 o‘g‘il sifatida sizlarga aytilgan bu matalni unutibsizlar:
“Ey o‘g‘lim, Xudovandning tanbehiga e’tiborsiz qarama, U seni mazammat qilganda sulayib ketma.6
Xudovand sevgan kishining adabini berar, O‘g‘lim deb bilgan hammaning chorasini ko‘rar”.7 Sizlar chekayotgan mashaqqatlarga tanbeh deb, sabr qilinglar. Xudo sizlar bilan o‘g‘illarday muomala qilyapti-ku! Qanday o‘g‘il yo‘qki, otasi unga tanbeh bermasa?!
8 Tanbeh — hammaning nasibasidir. Agar sizlar bundan mahrum qolsangiz, sizlar o‘g‘il emas, haromzodasizlar.
9
Bizlarga tanbeh bergan jismoniy otalarimiz bor edi va ularni hurmat qilganmiz. Shunday ekan, yashash uchun ruhlarning Otasi — Xudoga itoat etishimiz yanada muhimroq emasmi?10 Otalarimiz o‘zlariga yoqqanday bizga qisqa vaqt tanbeh berganlar. Xudo esa O‘zining muqaddasligidan bahramand bo‘lishimiz uchun, manfaatimiz uchun tanbeh qilyapti.
11 Har bir tanbeh hozirgi zamonda sevinch emas, qayg‘u bo‘lib ko‘rinadi. Ammo shu tariqa tarbiyalanganlar uchun keyin solihlik va tinchlik samarasi unib-o‘sadi.
12
Shunday ekan, shalpaygan qo‘llaringizni ko‘tarib, bukik tizzalaringizni mustahkam qilinglar.13 Oyoqlaringizni to‘g‘ri yo‘lga buringlar, yana biron oqsoq yo‘ldan toymasin, aksincha, shifo topsin.
14
Hamma bilan tinch-totuv yashash va muqaddas bo‘lishga g‘ayrat qilinglar. Muqaddaslikka ega bo‘lmasdan hech kim Rabbimizni ko‘rolmaydi.15 Diqqat etinglar, birortangiz ham Xudoning inoyatidan mahrum qolmang. Yana orangizda biror achchiq tomir unib-o‘sib, og‘usi ko‘pchilikka yuqib, zaharlamasin.
16 Ichingizda biron zinokor, shuningdek, bitta taom uchun o‘z to‘ng‘ichligini sotgan Esov kabi Xudodan qo‘rqmas odam bo‘lmasin.
17 Bilganingizday, Esov shundan keyin otasining duosiga intildi, ammo rad etildi. Hatto ko‘z yoshlari bilan yolvorsa-da, otasining niyatini o‘zgartirishga muvaffaq bo‘lmadi.
18
Sizlar yaqinlashgan tog‘ — sezib bo‘ladigan, gurkirab yonayotgan, tim qorong‘ilikka ko‘milgan, bo‘ron bosgan,19 karnay ovozi yangrab turgan Sinay tog‘iday emas. U yerda Xudo kalomlarini e’lon qilgan bir tovush bor ediki, uni eshitganlar yana bir so‘z aytilmasin deb yolvordilar.
20 “Agar toqqa hayvon ham tegsa, toshbo‘ron qilinadi”, degan ilohiy farmonga ular dosh berolmas edilar.
21 Bu manzara shu qadar dahshatli ediki, Musoning o‘zi: “Men juda qo‘rqib titrayapman!” — dedi.
22
Sizlar, aksincha, Sion tog‘iga, barhayot Xudoning shahri — samoviy Quddusga, lak-lak farishtalar tumonotiga yaqinlashgansizlar.23 Sizlar bayram tusini olgan, ismlari osmonda yozilgan to‘ng‘ichlar ummatiga , hammani hukm qiluvchi Xudoga, kamolga erishgan solihlarning ruhlariga yaqinlashgansizlar.
24 Sizlar Yangi Ahdning vositachisi — Isoga yaqinlashgansizlar. Hobilning qonidan ko‘ra ulug‘roq ma’noni ifodalovchi Isoning qoni ustingizga sepilgan .
25
Ehtiyot bo‘linglar, so‘zlayotgan Xudodan yuz o‘girmanglar! Muso payg‘ambar Xudodan vahiy olib, yer yuzida so‘zlagan edi, uni rad etgan Isroil o‘g‘illari esa jazodan qochib qutulmadilar. Agar biz osmondan so‘zlayotgan Xudodan yuz o‘girsak, bundan ham og‘irroq jazodan qanday qochib qutulamiz?26
O‘sha vaqtda Uning ovozi yerni larzaga soldi. Endi esa U payg‘ambar oyatida shunday va’da beryapti: “Men yana bir bor yolg‘iz yerni emas, Osmonni ham larzaga solgayman”.27
“Yana bir bor” so‘zi esa bundan so‘ng yaratilgan butun o‘tkinchi mavjudotning yo‘q bo‘lishini ko‘rsatadi. Natijada faqat boqiy mavjudot qoladi.28 Biz esa o‘tkinchi emas, boqiy podshohlikka muyassar bo‘lganimiz uchun Xudodan minnatdor bo‘laylik, Unga ma’qul bo‘ladigan ehtirom va qo‘rquv bilan xizmat qilaylik.
29 Chunki bizning Xudoyimiz — yeb tugatadigan otashdir.
1
Bir-biringizni birodarlarcha sevishni davom ettiringlar.2 Mehmondo‘stlikni unutmanglar; ba’zi kishilar mehmonlarimni yaxshi kutay, deb bilmasdan farishtalarni kutganlar.
3
Mahbuslarni, go‘yo o‘zingiz ham ular bilan birga hibs bo‘lgandek, eslab turinglar. Zoriqqanlarni o‘zingiz ham tanangiz borligini bilib, xotirlanglar.4
Nikoh hammaning ko‘zida e’tiborda bo‘lsin, yotog‘ingiz beg‘ubor bo‘lsin. Chunki zinokorlaru fohishlarni Xudo hukm qiladi.5
Pulparastlikdan xoli kun kechiringlar. Qo‘lingizda bori bilan qanoatlaninglar. Chunki Xudoning O‘zi: “Seni hech tashlab ketmayman va aslo tark etmayman”, — degan.6 Shuning uchun biz jasorat bilan aytyapmiz:
“Xudovand men tomonda, men qo‘rqmayman. Inson menga ne qila bilar?”7 Xudo kalomini sizlarga gapirgan boshliqlaringizni xotirlanglar. Ularning hayoti natijasiga qarab, imonlariga ergashib yuringlar.
8
Iso Masih kecha, bugun va abadiy xuddi O‘shaning O‘zidir.9 Siz turli yot va g‘alati ta’limotlarga berilib, yo‘lingizdan og‘ib ketmanglar. Yurak Xudoning inoyati bilan quvvatlanishi yaxshidir, maxsus taomlar bilan emas. Yegulik-ichgulikka doir qonun-qoidalarga rioya qiluvchilar bundan biror foyda ko‘rmagan.
10
Bizning bir qurbongohimiz borki, Shahodat Chodirida xizmat qiluvchi ruhoniylar u yerga kirib yeyishga haqi yo‘q.11 Ilgari gunohlarning kechirilishi uchun oliy ruhoniy muqaddas makonga kirib, hayvon qonlarini bag‘ishlar edi. Hayvonlarning jasadlari esa manzilning tashqarisida yoqilar edi.
12 Shunga o‘xshab, Iso ham O‘z qonim bilan xalqni muqaddas qilay, deb shahar darvozasidan tashqarida azob chekib o‘ldi.
13 Endi bizlar ham Uning xo‘rligini o‘zimizga olib, manzildan tashqariga — Uning oldiga chiqaylik.
14 Chunki bu yerda bizning doimiy shahrimiz yo‘q, biz bo‘lg‘usi shaharga ko‘z tikib yuribmiz.
15
Shunday qilib, Iso orqali Xudoga uzluksiz hamdu sano qurbonlarini bag‘ishlaylik, ya’ni Uning nomi tilimizdan tushmasin.16 Xayrixohlik va ulfatchilikni unutmanglar, chunki bunday qurbonlar Xudoga maqbuldir.
17
O‘z jamoat boshliqlaringizga itoat qilinglar, ularga kamoli ehtirom bilan bo‘ysuninglar. Chunki ular hisobot beradiganlardek hamisha jonlaringizni qo‘riqlab turadilar. Bu ishni esa ohu nola bilan emas, balki sevinch bilan bajo keltirsinlar. Agar buni ohu nola bilan qilsalar, sizlarga foyda bo‘lmaydi.18
Bizlar uchun ibodat qilinglar. Vijdonimiz toza ekanligiga aminmiz, chunki biz hamma narsani halollik bilan bajarishga harakat qilamiz.19 Ayniqsa men uchun ibodat qilishingizni ko‘p o‘tinib so‘rayman, Xudo meni tezroq sizlarning oldingizga qaytarsin.
20
Tinchlik bergan Xudo qo‘ylarning ulug‘ Cho‘poni — Rabbimiz Isoni abadiy ahdning qoni bilan tiriltirdi.21 Xudo O‘z murod-maqsadini Iso Masih orqali sizlarda bajo keltirsin, Xudoning irodasini ijro etmog‘ingiz uchun O‘zi sizlarda har xil fazl-kamolotni paydo qilsin. Iso Masihga abadulabad shon-sharaflar bo‘lsin! Omin.
22
Ey birodarlar, sizlardan iltimos qilaman, qisqagina yozgan bo‘lsam ham, bu nasihat kalomini sabr-toqat bilan qabul qilinglar.23
Bilinglarki, birodarimiz Timo‘tiy ozodlikka chiqarildi. Agar u tezlik bilan yonimga kelsa, u bilan birga sizlarni ko‘rgani boraman.24 Jamoat boshliqlaringizning hammasiga va barcha ahli mo‘minga salom aytinglar. Italiyaliklar sizlarga salom yo‘llayaptilar.
25
Xudoning inoyati hammangizga yor bo‘lsin. Omin.