1

1 Paweł, wysłannik* Pomazańca** Jezusa przez wolę Boga według obietnicy życia, (tego)*** w Pomazańcu** Jezusie, [* W formie spolszczonej: "apostoł". Przypis ten dotyczy także pozostałych miejsc tej księgi, w których powyższe słowo występuje.] [** Tu znaczenie etymologiczne, normalnie już jak imię własne: "Chrystus". Przypis ten dotyczy także pozostałych miejsc tej księgi, w których powyższe słowo występuje.] [*** Rodzajniki greckie były pierwotnie zaimkami wskazującymi.]

2 Tymoteuszowi, umiłowanemu synowi: łaska, litość, pokój od Boga, Ojca, i Pomazańca Jezusa, Pana naszego.

3 Wdzięczność mam (dla) Boga, któremu służę od przodków w czystym sumieniu, ponieważ nieustannym mam (to) o tobie wspomnienie w błaganiach mych nocą i dniem,

4 pragnąc cię zobaczyć, przypomniawszy sobie (o) twych łzach, aby radością zostałbym wypełniony,

5 przypomnienie wziąwszy (o) (tej) w tobie nieobłudnej wierze, która zamieszkała najpierw w babce twej Lois i matce twej Eunice, jestem przekonany zaś, że i w tobie.

6 Dla tego powodu przypominam, (by) ty rozpalać do żywości* dar** Boga, który jest w tobie przez nałożenie rąk mych; [* Składniej: "byś rozpalał do żywości".] [** Chodzi o charyzmat spełniania funkcji zwierzchnika gminy.]

7 nie bowiem dał nam Bóg ducha trwożliwości, ale mocy, i miłości, i przywodzenia do rozsądku.

8 Nie więc zawstydź się z powodu świadectwa Pana naszego ani mnie, więźnia Jego, ale wycierp zło razem z dobrą nowiną* według mocy Boga, [* "wycierp zło razem z dobrą nowiną" - niektóre przekłady dodają określenie "ze mną": "wycierp zło razem ze mną dla dobrej nowiny".]

9 (który zbawił) nas i (który powołał) powołaniem świętym, nie według dzieł naszych, ale według własnego postanowienia i łaski, danej nam w Pomazańcu Jezusie przed czasami wiecznymi, [* "który powołał powołaniem" - figura etymologica.]

10 uczynionej widoczną zaś teraz przez pokazanie się Zbawiciela naszego, Pomazańca Jezusa, (który udaremnił) śmierć, (który oświetlił) zaś życie i niezniszczalność przez dobrą nowinę.

11 do której umieszczony zostałem ja herold, i wysłannik*, i nauczyciel**. [* W formie spolszczonej: "apostoł".] [** Inne lekcje zamiast "i nauczyciel": "i sługa": "nauczyciel pogan": "i nauczyciel pogan".]

12 Dla tego powodu i te cierpię, ale nie wstydzę się, wiem bowiem, któremu uwierzyłem, i jestem przekonany, że mocny jest depozyt mój ustrzec na ów dzień*. [* O dniu paruzji.]

13 Wzór miej będących zdrowymi słów, które* ode mnie usłyszałeś w wierze i miłości, (tej) w Pomazańcu Jezusie. [* W oryginale asymilacja formy do poprzedzającego rzeczownika.]

14 (Tego) pięknego depozytu ustrzeż przez Ducha Świętego, zamieszkującego w nas.

15 Wiesz to, że odwrócili się ode mnie wszyscy (ci) w Azji, (z) których jest Figelos i Hermogenes.

16 Oby dał litość Pan Onezyfora domowi, bo częstokroć mię pokrzepił i kajdan mych nie zawstydził się.

17 ale stawszy się w Rzymie gorliwie poszukał mię i znalazł -

18 oby dał mu Pan znaleźć litość u Pana w owym dniu* - i jak w Efezie usłużył, lepiej ty wiesz. [* O dniu paruzji.]

2

1 Ty więc, synu mój, nabieraj mocy w łasce, (tej) w Pomazańcu Jezusie,

2 i co usłyszałeś u mnie w obecności licznych świadków, to podaj wiernym ludziom, którzy zdatni będą, (by) i drugich nauczyć.

3 Wycierp zło razem jak piękny żołnierz Pomazańca Jezusa.

4 Żaden służący w wojsku (nie) jest wplatany w* (te) życia sprawami zajmowania się, aby (temu) (który zaciągnął do wojska), przypodobałby się; [* Wyrażenie metaforyczne, oznaczające zajmowanie się czymś, angażowanie się w coś.]

5 jeśli zaś i walczyłby jako atleta ktoś, nie jest wieńczony, jeśli nie prawidłowo walczyłby jako atleta.

6 Trudzący się rolnik trzeba (jako) pierwszy (z) owoców otrzymywać*. [* Składniej: "Trzeba, by trudzący się rolnik jako pierwszy otrzymywał z owoców".]

7 Myśl, co mówię: da bowiem ci Pan zrozumienie we wszystkim.

8 Przypominaj sobie Jezusa Pomazańca, podniesionego z martwych, z nasienia* Dawida, według dobrej nowiny mej; [* Tu metaforycznie o rodzie.]

9 przez którą cierpię zło aż do więzów jak złoczyńca, ale słowo Boga nie jest związane.

10 Przez to wszystko znoszę dla wybranych, aby i oni zbawienie osiągnęliby, (to) w Pomazańcu Jezusie, z chwałą wieczną.

11 Godne wiary słowo: Jeśli bowiem razem umarliśmy, i razem żyć będziemy;

12 jeśli znosimy, i razem królować będziemy; jeśli odrzucimy, i On odrzuci nas;

13 jeśli jesteśmy niewierni, On wiernym pozostaje, odrzucić bowiem siebie samego nie może.

14 To przypominaj, zaświadczając przed Bogiem*, aby nie walczyć o słowa. do niczego użyteczne, do przewrócenia słuchających. [* Inne lekcje: "Panem"; "Pomazańcem"; bez "Bogiem".]

15 Wykaż gorliwość, (by) siebie samego wypróbowanym postawić przy Bogu, pracownikiem nie zasługującym na zawstydzenie, prosto krojącym słowo prawdy.

16 (Tych) zaś profanujących pustych mów unikaj; do coraz większego (stopnia) bowiem posuwać będą bezbożności

17 i słowo ich jak zgorzel paszę mieć będzie; (z) tych jest Hymenajos i Filetos,

18 którzy co do prawdy chybili, mówiąc, (że) powstanie* już stać się**, i przewracają niektórych wiarę. [* Chodzi o zmartwychwstanie w Dniu Ostatnim.] [** Składniej: "mówiąc, że powstanie już się stało".]

19 Jednakże twardy fundament Boga stoi, mając pieczęć tę: "Poznał Pan będących Jego", i: "Niech odstąpi od niesprawiedliwości każdy wymieniający imię Pana".

20 W wielkim zaś domu nie są jedynie naczynia złote i srebrne, ale i drewniane, i gliniane, i te do szacunku, te zaś do braku szacunku;

21 jeśli więc ktoś oczyściłby siebie samego z tych. będzie naczyniem do szacunku, uświęconym, bardzo dogodnym dla pana, do każdego dzieła dobrego przygotowanym.

22 (Przed) zaś młodzieńczymi pożądaniami uciekaj, ścigaj* zaś usprawiedliwienie, wiarę. miłość, pokój z przywołującymi** Pana z czystego serca. [* Metafora sportowa.] [** Inne lekcje: "powołującego do siebie" -jako przydawka do "Pana"; "wszystkimi przywołującymi": "wszystkimi miłującymi".]

23 Zaś głupie i niezdolne do wychowania poszukiwania odwracaj od siebie, wiedząc, że rodzą walki;

24 niewolnik zaś Pana nie trzeba, (by) walczyć*, ale miłym być** względem wszystkich, zdolnym do nauczania, znoszącym zło, [* Składniej: "nie trzeba zaś, by niewolnik Pana walczył".] [** "miłym być" - to i następne przymiotnikowe określenia stanowią wraz z wcześniejszym "niewolnik" składnię accusativus cum infinitivo po "trzeba". Składniej: "trzeba (...) by miłym był".]

25 w delikatności wychowującym układających siebie przeciw, czy kiedyś nie może da im Bóg zmianę myślenia* ku uznaniu prawdy, [* W N.T. termin techniczny: "nawrócenie".]

26 i otrzeźwieją z (tej) oszczercy* pułapki, wzięci żywcem do niewoli przez niego do jego woli. [* Inaczej: "diabła".]

3

1 To zaś wiedz, że w ostatnich dniach nastaną czasy uciążliwe:

2 będą bowiem ludzie kochający siebie samych, kochający pieniądze. samochwalcy. hardzi. krzywdząco mówiący*, rodzicom nieulegli, niewdzięczni, nieświątobliwi, [* Lub: "bluźnierczy".]

3 nieluby, nieubłagani, oszczerczy. nieopanowani. nieoswojeni*. nie kochający dobra, [* Metafora zoologiczna. Jej sens: dzicy, niewychowani, wulgarni, nieokrzesani.]

4 zdrajcy. porywczy, poddani próżności, kochający przyjemność raczej niż kochający Boga,

5 mający ukształtowanie nabożności, zaś moc jej (odrzucili); i (od) tych odwracaj się.

6 Z tych bowiem są (ci) wciskający się do domów i biorący do niewoli kobietki obsypane grzechami, prowadzone pożądaniami rozmaitymi,

7 każdej chwili uczące się i nigdy do uznania prawdy przyjść (nie) mogące.

8 Jakim sposobem zaś Jannes i Jambres stanęli przeciw Mojżeszowi, tak i ci stają przeciw prawdzie, ludzie (którzy na wylot zniszczyli sobie) myśl, niewypróbowani co do wiary;

9 ale nie posuną się naprzód do większego, bo bezmyślność ich wyjawiona będzie wszystkim, jak i (ta) tamtych stała się.

10 Ty zaś poszedłeś za mą nauką. prowadzeniem się, postanowieniem. wiarą, wielkodusznością, miłością, wytrwałością,

11 prześladowaniami, cierpieniami, jakie mi stały się w Antiochii, w Ikonium. w Listrze. jakie prześladowania wytrzymałem; i ze wszystkich mię wyciągnął Pan.

12 I wszyscy zaś chcący nabożnie żyć w Pomazańcu Jezusie będą prześladowani;

13 niegodziwi zaś ludzie i oszuści posuną się naprzód do gorszego, łudząc i dając się łudzić.

14 Ty zaś trwaj, w których nauczyłeś się i zostałeś uznany godnym wiary, wiedząc, od jakich nauczyłeś się,

15 i że od niemowlęcia* poświęcone pisma znasz, mogące cię uczynić mądrym ku zbawieniu przez wiarę, (tę) w Pomazańcu Jezusie. [* Wyrażenie hiperboliczne. Sens: od dzieciństwa.]

16 Całe Pismo natchnione Bogiem i pomocne do nauki, do zawstydzania, do wyprostowania*, do wychowywania, (tego) w usprawiedliwieniu, [* Chodzi o naprawę życia moralnego.]

17 aby przygotowany byłby Boga człowiek, do każdego czynu dobrego wyposażony.

4

1 Zaświadczam przed Bogiem i Pomazańcem Jezusem, zamierzającym* sądzić żyjących i martwych, i (o) pokazaniu się** Jego i (o) królestwie Jego: [* Słowo to desygnuje, ściśle biorąc, przyszłość czynności, oznaczonej przez bezokolicznik "sądzić". Stąd "zamierzający sądzić" można przetłumaczyć na "który będzie sądził".] [** O epifanii Chrystusa w Dniu Ostatnim. Inne lekcje zamiast "i pokazaniu się": "według pokazania się": "i według pokazania się".]

2 ogłoś (to) słowo, stań obok dobrze w porę nie w porę, zawstydź, potęp, zachęć, w całej wielkoduszności i nauczaniu.

3 Będzie bowiem czas, gdy - będącej zdrową nauki nie zniosą, ale według własnych pożądań sobie samym będą dosypywać* nauczycieli, dając drapać sobie słuch, [* Metafora rolnicza o ciągłej zmianie nauczycieli.]

4 i od prawdy słuch odwracać będą, do zaś bajek zwracać się będą.

5 Ty zaś bądź trzeźwy we wszystkim, wycierp zło, pracę uczyń głosiciela dobrej nowiny, służbę twą dopełnij.

6 Ja bowiem już jestem wylewany w libacji* i pora rozwiązania mego stanęła obok. [* Jest to metafora, odwołująca się do pogańskich ofiar płynnych. Tu zapowiada męczeńską śmierć Apostoła.]

7 Piękną walkę zwalczyłem*, biegu dokonałem, wiarę ustrzegłem; [* "walkę zwalczyłem" - figura etymologica. Składniej: "piękną walkę stoczyłem".]

8 w końcu jest odłożony mi sprawiedliwości wieniec. który odda mi Pan w owym dniu, sprawiedliwy sędzia. nie jedynie zaś mnie. ale i wszystkim*, (którzy umiłowali) pokazanie się Jego. [* Niektóre rękopisy nie posiadają wyrazu "wszystkim".]

9 Postaraj się, (by) przyjść do mnie szybko;

10 Demas bowiem mię pozostawił, umiłowawszy (ten) teraz wiek*, i poszedł do Tesaloniki, Krescens do Galacji**, Tytus do Dalmacji; [* Sens: Demas rzucił pracę misyjną i obrał życie w świecie.] [** Inne lekcje: "Galii": "Galilei".]

11 Łukasz jest jedyny ze mną. Marka wziąwszy prowadź z tobą samym, jest bowiem mi bardzo dogodny do służby.

12 Tychika zaś wysłałem do Efezu.

13 Płaszcz, który pozostawiłem w Troadzie u Karposa, przychodząc nieś, i zwoje, najbardziej pergaminy

14 Aleksander, kowal*. liczne mi zła okazał; odda mu Pan według uczynków jego: [* Przekład w zawężonym znaczeniu. Według etymologii ten grecki rzeczownik oznacza rzemieślnika obrabiającego brąz, spiż. W przekładach polskich nadaje się mu znaczenia: "kotlarz, płatnerz, kowal".]

15 tego i ty strzeż się, bardzo bowiem stanął przeciw naszym słowom.

16 Podczas pierwszej mej obrony nikt mi (nie) stał się obok, ale wszyscy mię pozostawili; nie im oby zostało policzone*; [* "nie im oby zostało policzone" - składniej: "oby im nie zostało policzone".]

17 zaś Pan mi stanął obok i umocnił mię, aby przeze mnie ogłaszanie zostałoby dopełnione i usłyszałyby wszystkie ludy, i zostałem wyciągnięty z ust lwa.

18 Wyciągnie mię Pan z każdego dzieła niegodziwego i zbawi do królestwa Jego*, (tego) niebieskiego, któremu** chwała na wieki wieków. Amen. [* Sens: swego.] [** Zaimek ten odnosi się do "Pan".]

19 Pozdrów Pryskę i Akwilę, i Onezyfora dom.

20 Erast pozostał w Koryncie, Trofima zaś pozostawiłem w Milecie chorującego.

21 Postaraj się, (by) przed zimą przyjść. Pozdrawia cię Eubulos, i Pudens, i Linus, i Klaudia, i bracia wszyscy.

22 Pan z duchem twym. Łaska z wami*. [* Inne lekcje zamiast "Łaska z wami": "Łaska z nami"; "Łaska z tobą"; "Łaska z nami Amen"; "Łaska z wami. Amen"; "Łaska z tobą. Amen"; "Stań się krzepki w pokoju Amen"; bez "Łaska z wami".]