1

1 Szymon* Piotr, niewolnik i wysłannik** Jezusa Pomazańca***, (tym)**** równą szacunkiem nam (którzy dostali w udziale) wiarę przez sprawiedliwość Boga naszego i Zbawiciela Jezusa Pomazańca: [* Ściśle według oryginału "Symeon". Niektóre lekcje mają formę bliższą naszemu "Szymon".] [** W formie spolszczonej: "apostoł". Przypis ten dotyczy także pozostałych miejsc tej księgi, w których powyższe słowo występuje.] [*** Tu i dalej znaczenie etymologiczne; normalnie już jak imię własne: "Chrystus".] [**** Rodzajniki greckie pierwotnie były zaimkami wskazującymi.]

2 łaska wam i pokój oby został pomnożony przez poznanie Boga i Jezusa, Pana naszego.

3 Ponieważ wszystko nam Boska moc Jego (to) do życia i nabożności (dała w darze) przez uznanie (Tego), (który powołał) nas (dla) własnej chwały i sławy*, [* Inna lekcja zamiast "(dla) własnej chwały i sławy": "przez chwałę i sławę".]

4 z powodu czego szacowne i największe nam rzeczy obiecane dał w darze*, aby poprzez te stalibyście się Boskiej wspólnikami natury, uciekłszy od (tego) na świecie przez pożądanie zniszczenia. [* Możliwy przekład: "są dane w darze".]

5 I (przez) samo to* zaś gorliwość całą wniósłszy ponadto, zaopatrzcie** przez wiarę waszą*** cnotę, przez zaś cnotę poznanie, [* "przez samo to" - sens: z tego powodu.] [** Możliwe: "dołóżcie, uzupełnijcie". Wtedy przekład byłby taki: "dołóżcie w wierze waszej cnotę (lub: uzupełnijcie w wierze waszej cnotę), w cnocie poznanie" itd.] [*** Może się odnosić tak do "wiarę", jak i do "cnotę".]

6 przez zaś poznanie wstrzemięźliwość, przez zaś wstrzemięźliwość wytrwałość, przez zaś wytrwałość nabożność,

7 przez zaś nabożność kochanie braci*, przez zaś kochanie braci miłość. [* Braćmi nazywa N.T. chrześcijan, tak mężczyzn, jak i kobiety.]

8 Te bowiem wam będąc* i obfitując**, nie bezczynnych ani bezowocnych sprowadzają*** do (tego)**** Pana naszego Jezusa Pomazańca uznania; [* Składniej: "te bowiem gdy macie".] [** "będąc i obfitując" - drugi imiesłów jest określeniem pierwszego. Przekład zatem powinien być taki: "Te bowiem gdy macie w obfitości".] [*** W oryginale liczba pojedyncza, co jest dopuszczalne w składni greckiej, gdy podmiot, mając formę liczby mnogiej, jest rodzaju nijakiego.] [**** Odnosi się do "uznania".]

9 któremu bowiem nie są obecne te*. ślepy jest będąc krótkowzrocznym, zapomnienie wziąwszy (o) oczyszczaniu (tych) od dawna jego grzechów. [* Składniej: "kto bowiem nie posiada tych".]

10 Dlatego bardziej, bracia, wykażcie gorliwość, (by) mocnym wasze powołanie i wybranie czynić sobie*, to bowiem czyniąc nie potkniecie się kiedykolwiek; [* Inne lekcje zamiast "wykażcie gorliwość, (by) mocnym (...) czynić sobie": "wykażcie gorliwość, aby przez piękne dzieła mocnym (...) czynilibyście sobie"; "wykażcie gorliwość, aby przez piękne wasze dzieła mocnym (...) czynić sobie".]

11 tak bowiem bogato zaopatrzone zostanie (dla) was wejście do wiecznego królestwa Pana naszego i Zbawiciela, Jezusa Pomazańca.

12 Dlatego będę zamierzał* zawsze wam przypominać o tych, chociaż (wiecie) i (jesteście postawieni mocno) w będącej obecną prawdzie. [* ,,będę zamierzał" - sens: ,,będę".]

13 (Za) sprawiedliwe zaś uznaję, (by) przez jaki jestem w tym osiedleniu*, rozbudzać** was przez przypomnienie, [* Zamiennie o powłoce ciała.] [** Metafora zachęty do czuwania.]

14 wiedząc, że szybkie jest odłożenie osiedlenia* mego, jak i Pan nasz, Jezus Pomazaniec ujawnił mi; [* Zamiennie o przebywaniu w powłoce ciała.]

15 postaram się zaś, (by) i każdej chwili mieć wy* po moim wyjściu** (o) tych wspomnienie czynić sobie***. [* "mieć wy" - składniej: "byście mieli".] [** Teatralna metafora śmierci.] [*** "mieć" w tym zdaniu ma znaczenie "mieć możność", a zatem składniej: "byście mieli możność (...) czynić sobie wspomnienie o tych".]

16 Nie bowiem wymądrzonym bajkom uległszy, daliśmy poznać wam (tę) Pana naszego, Jezusa Pomazańca, moc i przybycie, ale widzami* stawszy się Jego wielkości. [* U Plutarcha wyrazem tym oznaczony jest ten, kto dopuszczony został do najwyższego stopnia wtajemniczenia w misteriach eleuzyńskich.]

17 Otrzymawszy bowiem od Boga Ojca szacunek i chwałę, (gdy) głos został przyniesiony Mu taki oto od wspaniałej chwały: "Synem mym, (Tym) umiłowanym mym, Ten jest*, ku któremu ja znalazłem upodobanie". - [* Inne lekcje zamiast "Synem mym, Tym umiłowanym mym, Ten jest": "Ten jest Synem mym umiłowanym"; "Ten jest Synem mym, Tym umiłowanym Ten jest"; "Ten jest".]

18 I ten głos my usłyszeliśmy, z nieba przyniesiony, razem z Nim będąc na świętej górze.

19 I mamy (jako) coraz mocniejsze prorocze słowo, (do) którego pięknie czynicie kierując się jak (do) kaganka, ukazującego się w mrocznym miejscu, aż do kiedy dzień zacznie prześwitywać i jutrzenka* wzejdzie w sercach waszych; [* O tzw. gwieździe porannej. Ściśle według etymologii: "niosąca światło".]

20 to najpierw wiedząc, że każde prorokowanie (o) Piśmie oddzielnego rozwiązania* nie staje się**; [* Sens: tłumaczenia, interpretowania.] [** Genetivus ze słowem "być" lub "stawać się" oznacza w języku greckim czyjeś zadanie, prerogatywę, upoważnienie, przywilej; stąd sens: każde prorokowanie o Piśmie nie należy do prywatnego wyjaśniania.]

21 nie bowiem woli człowieka dało się przynieść prorokowanie kiedykolwiek, ale przez Ducha Świętego niesieni zaczęli mówić od Boga* ludzie. [* Inne lekcje zamiast "od Boga": "święci"; "od Boga święci"; "święci Boga".]

2

1 Stali się zaś i kłamliwi prorocy wśród ludu, jak i wśród was będą kłamliwi nauczyciele, którzy wprowadzą stronnictwa* zguby, i (Tego), (który wykupił) ich, Władcę odrzucając, przyprowadzając sobie samym szybką zgubę. [* Inaczej: "odszczepieństwa, herezje".]

2 I liczni ulegną ich rozpasaniom, z powodu których* droga prawdy będzie (przedmiotem) krzywdzącego mówienia** [* Zaimek ten odnosi się do "ich" lub do "liczni".] [** O przeklinaniu, bluźnieniu.]

3 i w zachłanności foremnymi słowami was przehandlują; dla nich sąd od dawna nie jest bezczynny i zguba ich nie drzemie.

4 Jeśli bowiem Bóg zwiastunów*, (gdy zgrzeszyli), nie oszczędził, ale powrozom** mroku, strąciwszy do Tartara***, wydał na osadzenie strzeżonych****, [* Inaczej: "aniołów". Przypis ten dotyczy także pozostałych miejsc tej księgi, w których powyższe słowo występuje.] [** Inna lekcja "jamom".] [*** Tartarem nazywali Grecy najniższą część Hadesu, gdzie przestępcy odbywali po śmierci najsroższe kary.] [**** Prawdopodobny sens: wydał, by strzeżeni byli do osądzenia.]

5 i dawnego świata nie oszczędził, ale ósmego* Noego (jako) sprawiedliwość ogłaszającego ustrzegł, zatopienie (na) świat bezbożnych przyprowadziwszy, [* Sens: jednego z ośmioosobowej grupy.]

6 i miasta Sodomy i Gomory spopieliwszy (na) [przewrócenie] zasądził*, (jako) pokazanie mających nastąpić (dla) bezbożnych** umieściwszy, [* Inne lekcje zamiast "na przewrócenie zasądził": "zasądził"; "spalił"; "przewrócił".] [** Inne lekcje: "okazywać bezbożność": bez "dla bezbożnych"; "jako pokazanie mających nastąpić dla bezbożnych" - sens: jako pokazanie bezbożnym tego, co ma nastąpić.]

7 i sprawiedliwego Lota, doznającego uznojenia od (tego) występnych w rozpasaniu zachowywania się, wyciągnął;

8 wzrokiem bowiem i słuchem (ten) sprawiedliwy zamieszkując wśród nich, dzień po dniu duszę sprawiedliwą nieprawymi dziełami torturował;

9 (to) umie Pan nabożnych z doświadczenia wyciągnąć, niesprawiedliwych zaś na dzień osądzenia (jako) karanych* strzec, [* Prawdopodobny sens: dla ukarania.]

10 najbardziej zaś (tych) za ciałem w pożądaniu kalania idących i Państwo* lekceważących. Zuchwalcy, zarozumiali. (o) Chwałach nie drżą krzywdząco mówiąc**, [* Jest to pojęcie abstrakcyjne utworzone od "pan".] [** Sens: obrzucając bluźnierstwami. Układ bardziej logiczny: "nie drżą, krzywdząco mówiąc o Chwałach".]

11 kiedy zwiastuni, siłą i mocą więksi będąc, nie niosą przeciw nim przed Panem* krzywdząco mówiącego osądzenia**. [* Inne lekcje: "przed Panem"; zamiast "przed Panem" jest "Pana": bez "przed Panem".] [** Sens: świadectwa potępiającego.]

12 Ci zaś, jak nierozumne istoty żywe, zrodzone zgodnie z naturą ku schwytaniu i zniszczeniu, w czym nie rozeznają się krzywdząco mówiąc*, w zniszczeniu tych samych** i zniszczeni zostaną, [* Inaczej: "bluźniąc".] [** Zaimek ten określa "istoty żywe".]

13 doznając niesprawiedliwości* (jako) zapłatę niesprawiedliwości; (za) przyjemność uznający (tę) w dzień rozpustę; plamy i hańby oddające się rozpuście przez zwodzenia** ich, wspólnie ucztując z wami; [* Inna lekcja: "dostając". Wtedy: "dostając zapłatę".] [** Inne lekcje: "agapy" lub "miłości", wtedy zamiast "przez zwodzenia" będzie: "w agapach ich": "niewiedze".]

14 oczy mający napełnione cudzołożnicą i niepowstrzymane (od) grzechu; łowiący na przynętę dusze nie postawione mocno; serce wyćwiczone (w) zachłanności mający; przekleństwa dzieci;

15 pozostawiając prostą drogę, zabłąkali się, uległszy drodze Balaama, (syna) Bosora*, który zapłatę niesprawiedliwości umiłował, [* Inne lekcje: "Beora"; "Beoorsora".]

16 zawstydzenie zaś miał (za) swoje przekroczenie prawa: bydlę spod jarzma, bez głosu, przez człowieka głos przemówiwszy, powstrzymało proroka odejście od rozsądku.

17 Ci są źródłami bezwodnymi i tumanami przez nawałnicę popędzanymi, dla których mrok ciemności jest strzeżony.

18 Nadmiernie wielkie bowiem czczości głosząc, łowią na przynętę przez pożądania ciała (dla) rozpasań (tych) mało* uciekających od (tych) w łudzeniu** obracających się***; [* Inne lekcje: "istotnie"; "będących", wtedy: "będących uciekającymi od".] [** Możliwe: "ułudzie".] [*** Metafora życia etycznego.]

19 wolność im obiecując, sami niewolnikami będąc zniszczenia; przez co bowiem ktoś jest pokonany, temu dał się uczynić niewolnikiem.

20 Jeśli bowiem uciekłszy od skalań świata przez uznanie Pana [naszego] i Zbawiciela, Jezusa Pomazańca*, (przez) te zaś, znowu wplątawszy się, są pokonani, stały się** im (te) ostatnie gorszymi (od tych) pierwszych. [* Inne lekcje zamiast "Pana naszego i Zbawiciela, Jezusa Pomazańca": "Pana i Zbawiciela naszego, Jezusa Pomazańca"; "Pana naszego, Jezusa Pomazańca, i Zbawiciela naszego": "Pana i Zbawiciela, Jezusa Pomazańca": "Pana naszego, Jezusa Pomazańca".] [** W oryginale liczba pojedyncza przy podmiocie w liczbie mnogiej rodzaju nijakiego, co jest dopuszczalne w gramatyce greckiej.]

21 Lepiej bowiem byłoby* (dla) nich nie uznać drogi sprawiedliwości, niż uznawszy odwrócić się od** przekazanego im świętego przykazania. [* W oryginale indicativus praeteriti, oznaczające czynność nierzeczywistą w teraźniejszości.] [** Inne lekcje zamiast "odwrócić się od": "zawrócić od"; "ku tym za zawrócić od".]

22 Przytrafiło się im (to) (z) prawdomównego przysłowia: Pies, (który zawrócił) do swoich wymiocin, i Świnia, (która się obmyła) ku kałuży błota.

3

1 Ten już, umiłowani, drugi wam piszę list, w których rozbudzam waszą przez przypomnienie nieskażoną myśl,

2 (by) przypomnieć sobie (o) wcześniej powiedzianych słowach przez świętych proroków i (o tym) wysłanników waszych przykazaniu Pana i Zbawiciela;

3 to najpierw wiedząc, że przyjdą w ostatnich dniach [w] szyderstwie szydercy, według własnych pożądań ich idący

4 i mówiący: "Gdzie jest (ta) obietnica przybycia Jego? Od kiedy* bowiem ojcowie zasnęli**, wszystko tak trwa od początku stworzenia". [* Ściśle: "Od którego (dnia)".] [** Zamiast: umarli.]

5 Ukrywa się bowiem (przed) nimi to chcącymi, że niebiosa były od dawna i ziemia z wody i wpośród wody stanąwszy Boga słowem,

6 z powodu których (ten) wtedy świat wodą zatopiony zginął;

7 (te) zaś teraz niebiosa i ziemia (przez) to samo słowo przechowane są (dla) ognia, strzeżone na dzień osądzenia i zguby bezbożnych ludzi.

8 Jedno zaś to nie niech ukrywa się (przed) wami, umiłowani, że jeden dzień przed Panem jak tysiące lat i tysiące lat jak dzień jeden.

9 Nie zwleka Pan obietnicy, ponieważ niektórzy (za) zwlekanie uznają. ale jest wielkoduszny względem was*, nie chcąc, (by) jacyś zginąć. ale (by) wszyscy do zmiany myślenia** dojść***. [* Inne lekcje zamiast ,,względem was": "względem nas"; "z powodu was".] [** W N.T. termin techniczny: "nawrócenie".] [*** "by jacyś zginąć (...) dojść" - składniej: "by jacyś zginęli, ale by wszyscy do zmiany myślenia doszli".]

10 Przyjdzie zaś dzień Pana jak kradnący. W nim niebiosa ze świstem przelecą, elementy zaś paląc się rozwiązane zostaną, i ziemia i (te) na niej dzieła znalezione zostaną*. [* Inne lekcje: "nie zostaną znalezione": "spalą się"; "znalezione zostaną jako rozwiązywane": "przepadną"; bez słów: "znalezione zostaną. Skoro te": bez słów: "i ziemia i te na niej dzieła znalezione zostaną", "znalezione zostaną" - w oryginale liczba pojedyncza, dopuszczalna przy podmiocie liczby mnogiej rodzaju nijakiego.]

11 (Skoro) te tak* wszystkie (rozwiązywane są), jakimi trzeba być [wy]** w świętych zachowywaniach się i nabożnościach, [* Inne lekcje zamiast "Skoro te tak": "Skoro te więc": "Skoro te więc tak": "Skoro te zaś tak"; bez słów: "Skoro te tak".] [** "jakimi trzeba być wy" - składniej: "jakimi trzeba, byście byli wy". Inne lekcje zamiast "wy": "my"; bez "wy".]

12 czekając i spiesząc się (na) przybycie Boga dnia, poprzez który niebiosa płonąc rozwiązane zostaną i elementy paląc się stapiają się.

13 Nowych zaś niebios i ziemi nowej według obietnicy Jego oczekujemy, w których sprawiedliwość zamieszkuje.

14 Dlatego, umiłowani, tych oczekując, postarajcie się, (by) niesplamionymi i nienagannymi przez Niego zostać znalezieni w pokoju,

15 i (tę) Pana naszego wielkoduszność (za) zbawienie uznawajcie, tak jak i umiłowany nasz brat* Paweł, według danej mu mądrości napisał wam, [* O braterstwie w wierze.]

16 jak i we wszystkich listach, mówiąc w nich o tym, w których są* w pomyśleniu trudne pewne, które (ci) nieuki i nie postawieni mocno przekręcają, jak i pozostałe pisma, na własną ich zgubę. [* W oryginale liczba pojedyncza, dopuszczalna w składni greckiej przy podmiocie w liczbie mnogiej rodzaju nijakiego.]

17 Wy więc, umiłowani, wcześniej poznając strzeżcie się, aby nie (tym) występnych łudzeniem razem odprowadzeni wypadlibyście ze swojego mocnego postawienia,

18 wzrastajcie zaś w łasce i poznaniu Pana naszego i Zbawiciela. Jezusa Pomazańca. Jemu chwała i teraz, i na dzień wieku. [Amen.]