1

1 Áánútu Ísu Káráísitintavena séna sáwíyankaꞌa paárinin-tantaaꞌa isáígwáe séꞌa kesí kwayó-kwáásí simátimiyo súwana Ísu Káráísiti kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa aiꞌmarówana kuména Ísu Káráísitina kwayó-kwáásígó áwíꞌa Yónimba kusimámakaiye.

2 Yóni Áánútuna áséi-kwasaigwara Ísu Káráísiti mináíntávéna siráin-ainkwara amápa-tantaaꞌa awánarainkwaraꞌa kwésimatimena maanáúváívímbá agaimakáiye.

3 paárinin-tantaaꞌa sáwíyankaꞌa paárinimba póna Áánútu maanáúváívínkén-áímbó táámpamai awánanaaon-kwaasiye maanáímbó isésamo taagwiyavíyan-kwaasiye kaweꞌá umátinkainana tirunkó kaweꞌá íníye.

4
kemá Yóni maanáúváímá agayáúmpo Ésiyaa-maravaꞌa avakaeté-naopaꞌa Ísóigona kwaási máyáawai ísáaro. Áánútu aivaꞌá ména ívékwaraꞌa ména aasiyaasí maíꞌmaiꞌa íníwai úwoi kwétuwaꞌnaa-ena paru umátinkainaꞌa máéro. Áánútun-amanko avakaeté-asirayamba tokáiwai Áánútumo kwégawaain-ayampaꞌa ména úwoi kwétuwaꞌnaa-ena paru umátinkainaꞌa máéro.

5 Ísu Káráísiti Áánútun-aai arupí umái simátímíwaima úwoi kwétuwaꞌnaa-ena paru umátinkainaꞌa máéro. kwemá aivaꞌá pukáimpinkemba usásinkaiwai marapá-káwáá-kwáásíráꞌá kwégarakwiyiye. Ísu Káráísiti kentáásí imáyáa éna kentááyávéna puwéna kentáásí sáwí-imayaa kwéayusinkaiye.

6 kawááíꞌa umásinkaisata Ísu avowámá Áánútuna mayáíyá kwémayaundayaawe. kwená óꞌoran-aaimba kwaíkwaiꞌa isaná kentááráꞌá kawáá úmae iyíníye. árair-aimban-iye.

7
maísáaro. Ísu ainámpímbá kumínasa amápa-kwaasi tuvúkáan-kwaasigwaraꞌa awánáíyana aaivimbó maitinkáníntavai tirunkó sáwíꞌa ínana umbaí táníye. miráumai paárinimba mindá árair-aimban-iye.

8 Ísóigo Áánútu séna amápa-tantaakona ááimba póꞌa naaémbo amápa-tantaaꞌo ánásaindaraꞌa kemá úwoi ménaumne. aivaꞌá méꞌa ívékwaraꞌa méꞌa maíꞌmaiꞌa ónaumne. amápar-asirayankwarawaima úne siráiye. Yóni Káráísitimba awánarain-kwasai.

9
kemá Yóni kentuwáámá úne. keinárawate kesé Ísumpaꞌa tarúmai méꞌa keinárawate Áánútu kwégawaaipaꞌa kesé méꞌa keinárawate umbai-yántáápímbá kesé asiramái méꞌa kwéamuꞌmaraundayaawe. Áánútun-aai simátimeꞌa Ísu siráin-ainkwarꞌa simátimundarakemba áwááꞌa kwésiyesa tátoꞌmai síꞌmaesa nonavuvumpaꞌ-máráváꞌá áwíꞌa Páꞌmóso-maravaꞌa másínkówaꞌa máyaawanana

10 sontaaráꞌá Áánútun-amanko kempímbá anómba umásinkowaꞌa Áánútuna imáyáawe suꞌmai ówánana kesínaaempakemba avekáámbá aaigó uwírenkaamba anónkaꞌa

11 séna awánenda-yantaaꞌa aúváí-kwandaaivimba agaimaré túwénasa Ísóigona kwaási avakaeté-naopaꞌa máyáawai ísáaro. mindáó-kwiꞌa Évésasi-naore Séménaa-naore Pégámamu-naore Táyátairaa-naore Sátisi-naore Vírátéoviyaa-naore Áréótísiyaa-naore miráumai-naoken-kwaasi ísáaro siráiye.

12
súwaꞌa nááwa kwésiyo séꞌa kwántámai awánaawanda avakaeté-omba óntanko áwíꞌa kóri-ontamba úmakaampimba minómbá kúraꞌmakowaꞌa awánaawanda

13 minónkóná avumpimbá moóráwai kwaásiraamba ména ayáátáár-ampanta uréna áíntaaraꞌa terávu-amuranda uréna

14 aꞌnónkwárá aꞌnóntáugwaraꞌa kwayáníꞌa kwégowana súgáyáagaya kwéuwana ména aúranko iraráámbá kwégowana

15 aísamaima óntambo agaimakáawanamo kasúvíntemba aísamaigo miráráámbá kwéuwana aaigómá nosiyarákénkáámbá anónkaꞌa kwésena

16 ayáánúrapaꞌa avakaeté-oꞌa toréna óipinkemba taánasatama évarevar-ayairaꞌa áwááima kwáyowana óikakemba aaváúmó usénamo iníꞌa uráiye.

17 úwaꞌa awánéꞌa ávááraumai sááꞌa kówaꞌa kwenaísamaivimba kumbéꞌa tavaravá kwéowanana ayáánúrapaken-ayaandei sineꞌá tátorena séna íma ááꞌa kaíno. aivaré naaéne miwáná ááimba kemá úne.

18 pukáundavinkemba usásineꞌa aasiyaasí maíꞌmaiꞌa úndawai súvamai máyaundawai úne. púwón-ayamapaꞌa kwaási timankáꞌá kwégarakwiyundawai úne.

19 miráumai awánenda-yantaaꞌa aúváívimba agayaaó. ívéꞌo kwáyáin-tantaakwara naaémbo paárininkwaraꞌa aúváívimba agayaaó.

20 siyáánúrapaꞌa avakaeté-oꞌa toréꞌa avakaeté-ombo kúratoraunda awánáanda mintántáákóná ááimba íma paáruraindaraꞌa simáménda isaaó. minávákáété-omba Ísóigona kwaási minávákáété-naopaꞌa máyáawai owaná minávákáété-oꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraawain-owe Ísu simásímakaiye.

2

1 Ísu simásímatuwena séna Évésasi-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. avakaeté-oꞌa siyáánúrapaꞌa toréꞌa avakaeté-onkona avumpimbá kwénaaundawai maanáímbá simámumpo Évésasi-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba simámiyo.

2 mirá úndawai póꞌa kemó kwéomba áꞌa tuwánaraumne. íma ivátúwáamba tiyáántámba asiramáímo máyáamba tuwánaraumne. sáwíꞌo umáímo máyáan-kwaasiti mayáíyáváímó ímo tirááímo taimbá tuwánaraumne. évakarawai kampaꞌá sésa Áánútuna aantá-kwaasiya úne kwésemba keinárawaꞌa miwí táái iséꞌa miwítí mayáí awánéꞌa miwíyávéꞌa kampaꞌá kwésewemo sembá tuwánaraumne.

3 kesí kwaási onkákémbá umbai-yántááꞌá tímémba kembá íma siyuwéꞌa kentávéꞌa ísámai asiramái máyáamba tuwánaraumne.

4
mirán-káwéꞌá umái máyáamba tuwánáúndanivo moórá-yantaariꞌo kwéontaveꞌa íma aamoí kwéumatinkaumne. aivaꞌá kentávéꞌa ávááraumai imáyáa uráambanivo tuwéꞌa ívéꞌa íma mirá kwéovo

5 aivaꞌó kaweꞌó umáímo maémáéwaina ááimba imáyáa oró. ívéꞌa íma miráráámbá umái maéꞌa tuwéꞌa aivaꞌó kaweꞌó uráantemba miráumai máéro. ímo mirámó éꞌo kesópaꞌo tíyaꞌo éꞌa kentópaꞌa kwéꞌa kentí oómbá maisúwáanaꞌa úwoi-kwaasiraamba umái ménaaowe.

6 ánivo Níkórási-kwaasiti mayáíyávéꞌa tíyámba umátínkáawaꞌa kegwáráꞌá síyámba kwéumatinkaunaꞌa mindáyaveꞌa kaweꞌá kwéowe.

7 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. aaí senasá sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawai Áánútuna kawer-áyámpáꞌá kwáyáin-taeramba nésa maíꞌmaiꞌa ónááowe. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye. mináímbá Séménaa-naopaꞌa simátímakain-kwasai.

8 Ísu simásímatuwena séna Séménaa-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. aivaré naaéne miwáná ááimba éꞌa pukáundavinkemba usásineꞌa súvamaimo máyaundawai maanáímbá simámumpo simámiyo.

9 umbai-yántááꞌá tíméwaꞌa úwoisan-kwaasiraan-umai máyáamba tuwánaraumne. úwoisan-kwaasiraan-umai máyáambanivo Áánútunopakemba sáwíva-tantaaꞌa mairáawe. évakarawai kampaꞌá sésa Yútaa-kwaasiya úne sembánivo Sáátáánigo aráái kwarésa simái sáwíꞌa kwéumatinkaamba tuwánaraumne.

10 tíꞌa índaiꞌa umátinkanaaomba íma tááꞌa kaíno. maanáímbá ísáaro. Sáátáánigo imáyáa timínasa keinárawaꞌa tísaa umai isánáe sésa tayátoꞌmai tíꞌmaesa ándávaꞌa mátinkesa siyáánkairaꞌa sáwíꞌa umátinkanaaowe. kentávéꞌa asiramái méwasa évakarawai tínkamonasaya puwígwáe sénááombanivo kentávéꞌa asiramái méwaꞌa imáyáa tíménaꞌa kwíyómpaꞌa maíꞌmaiꞌa ónááomba mindá kentí kaweꞌ-méyámbán-iye.

11 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawai sáwí-marupaꞌo iramó káma-kama kwéipaꞌa íma maiꞌmaiꞌa ónááowe. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye. mináímbá Pégámamu-naopaꞌa simátímakain-kwasai.

12 Ísu simásímatuwena séna Pégámamu-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. sóipinkemba taánasatama évarevaꞌa áwááima kwáyáiwai maanáímbá simámumpo simámiyo.

13 kemó máyáapaꞌa áꞌa tuwánaraumne. Sáátáánigo kwégawaaipaꞌa máyáambanivo kentávéꞌa imáyáa éꞌa arupí umái máyáamba tuwánaraumne. ááéma moóráwai áwíꞌa Ántípása kentí naaópaꞌa Sáátáánigo máyáipaꞌa ména kesáái arupí umái simátímaꞌmaena iyúwasa tuvúwúwana puwú-kanaavimba íma kembá siyúwáamba kesé aráápamai máyáawe.

14 mirán-káwéꞌá umái máyáamba tuwánáúndanivo kaumbo-káé-tantaaꞌo tokáantaveꞌa íma aamoí kwéumatinkaumne. naaóváꞌó moóráwai áwíꞌa Péramu sáwíꞌo uróntemba keinárawapinkemba évakarawai mirá kwéowe. Péramuma moóráwai áwíꞌo Pérékumba agaráárankowana kwemá Ísareri-kwaasi sáwí-ampaꞌa agaráátinkowasa kampar-ísóígónkáꞌá póíma tuvúkésa toóniꞌa umái kwénesa áꞌowa aꞌowa awainínkóe awaikóe umóyáníꞌa uráawe. keinárawapinkemba évakarawai mirá-sáwí-ámbá kwéagaraatinkaawe.

15 miráumai keinárawapinkemba évakarawai Níkórási-kwaasiti sáwí-amba kwéagaraatinkaawe.

16 mindáyaveꞌa misáwí-ámpáꞌá tuwéꞌa kesópaꞌa teró. ímo mirámó íyaꞌo éꞌa sáwíyankaꞌa kentópaꞌa kuméꞌa taánasataneimo káráantemba sóipinken-tanasatanei minkwáásí karánaumne.

17 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawaima kwíyómpaken-tomba timéꞌa kwayán-óntámbá minóntánkáꞌá aúná-kwiꞌa agaimakáin-ontamba timénaumne. mayánááowaiye suꞌmai mináwíꞌá awánanaaowe. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye. mináímbá Táyátairaa-naopaꞌa simátímakain-kwasai.

18 Ísu simásímatuwena séna Táyátairaa-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. Áánútu ááninko súranko iraráámbá kwégaisana sísamaima óntambo agaimakáawanamo kasúvíntemba sísamaigo miráráámbá uráisaꞌa maanáímbá simámumpo simámiyo.

19 kemó kwéomba áꞌa tuwánaraumne. kentávéꞌa imáyáa éꞌa kesé aráápamai méꞌa áꞌowi kwétuwaꞌnaa-eꞌa íma kembá siyuwéꞌa asiramái máyáamba tuwánaraumne. ívéꞌo kwémayaam-bayaigo aivaꞌó mairáam-bayaigomba usáyaaitaimba tuwánaraumne.

20 ánivo moórá-yantaariꞌo kwéontaveꞌa íma aamoí kwéumatinkaumne. naaóváꞌá moórá-ininko áwíꞌa Yésépeo sáwíꞌo uróntemba keinárawapinkemba moórá-ininko kampaꞌá séna Áánútun-aai simátimundawai úne simbá íma tínaaemba kwéumamewana kesí kwayó-kwáásí sáwí-amba kwéagaraatinkena tíꞌmaena kwégwisasa kampar-ísóígónkáꞌá póíma tuvúkésa toóniꞌa kwéumandesa áꞌowa aꞌowa awainínkóe awaikóe umóyáníꞌa kwéowaꞌa íma simái aambá áúnkaawe.

21 minínínkómbá simámeꞌa tuwániya séꞌa amuꞌmakáunana íma tuwéna úwoi tokáiye.

22 mindáyaveꞌa séꞌa kwenkwárá kwesé sáwíꞌo kwéowaigwaraꞌa anómba tíꞌa índaiꞌa umátinkanaumne kwésune. sáwíꞌo kwéombo ímo tuwésamo kesópaꞌo tíyaꞌo éꞌa súndaiꞌa umátinkanaumne.

23 kwenárááꞌmaaꞌo tínkamonasamo puwíyasa Ísóigona kwaási amápaꞌ-mapaꞌo máyáawai mináímbá isésa kentávésa sésa kwaási sirumpiné imáyáawe suwánaraiwaiya póna kaweꞌó ondawáíyá kaweꞌ-méyámbá siménaya sáwíꞌo íyawai sáwí-meyamba timíníye sénááowe.

24 keinárawaꞌa Táyátairaa-naopaken-kwaasivinkemba Yésépeon-aai íma taagwiyavéꞌa Sáátáánigo aúpár-áímbá íma taagwiyavíyawai íma moórá-umbai-yantaaꞌa timénaumne.

25 Áánútuna árair-aimba tirumpimbá tátokeꞌa kumónaunda simuꞌmáráaro.

26
sáwí-yantaakomba kwéusayaaitesa kúmóndaraꞌa simátímakaundantembo íyawaiyaveꞌa séꞌa marapá-kwáásíráꞌá kawáá oro.

27 kesivo kentávéna séna kwaásiraꞌa kawáá uwo siráintemba marapá-kwáásíráꞌá kawáá oro sénaumne. asirayán-tántááꞌnéímó saweimó tuvántuwaawanamo sáwívariꞌo intembá mirámó ésa asiramái kawáá urésa tínkamonaanowe.

28 minkwáásí sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawaima moórá-oꞌa timénaumne. aaváúmá usaráisana kwáyáin-oꞌa timénaumne Ísu siráimba mináímbá kwesáváí siráiye.

29 Ísu simásímatuwena séna ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye.

3

1 Ísu simásímatuwena séna Sátisi-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. Áánútun-amamba avakaeté-asirayan-amamba toréꞌa avakaeté-oꞌa tokáundawai maanáímbá simámumpo simámiyo. mirá úndawai póꞌa kemó kwéomba áꞌa tuwánaraumne. keinárawatavesa sésa Áánútuna kwaásiman-owe sembánivo máyáawaina ááimba tuwánaraumne. Áánútun-aai tóikakene suꞌmai kwéseꞌa máyáawaina ááimba Áánútuna némpaꞌa máyáavo

2 kentúraꞌa kárákwiyoro. Áánútun-aai tuwáúnavo séꞌa tátoꞌmai kaweꞌá oró. Áánútu aúrankaꞌa kentí mayáí íma arupí-mayain-ivo kentúraꞌa kárákwiyoro.

3 Áánútun-aai ísámai tátokaan-aimba imáyáa éꞌa kesópaꞌa téꞌa mináímbá kwétaagwiyaveꞌa máéro. ímo mirámó íyaꞌo éꞌa kuméꞌa sáwí-meyamba timénaumpo umóyán-kwáásímó tembó ímo ísaraawasamo tentenkáán-umai íma ísarenkaꞌa kuméꞌa sáwí-meyamba timénaumne.

4 ánivo keinárawaꞌa Sátisi-naopaken-kwaasivinkemba évakarawai íma sáwíꞌa umái méꞌa kaweꞌó umáímo máyáan-kwaasi kwayán-únánkwátóiraamba umái máyáamba póꞌa kesé ménaaowe.

5 sáwí-yantaakomba usáyaaitaraiyawai miráumai kwayán-únánkwátói úmaresa ménaaowe. Áánútu aúrankare kwíyómpaken-kwayoꞌnarawa túrankare miwí túwíꞌa téꞌa kesí kwaásiye séꞌa miwí túwíꞌa íma tawígáúvaranaumne. aúnáiꞌa umái maíꞌmaiꞌa ónááon-kwaasi túwíꞌa agaimakáin-auvai-kwandaaivinkemba íma tawígáúvaranaumne.

6 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye. mináímbá Vírátéoviyaa-naopaꞌa simátímakain-kwasai.

7 Ísu simásímatuwena séna Vírátéoviyaa-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. óꞌoran-kwaasi éꞌa árair-aine suꞌmai kwésundawai úne. Tévítimo kárákwironteniꞌa umái kárákwiyeꞌa ontarákén-kíráꞌá kárákwiraunda póꞌa usáveraaromo senda-kwáásímó ésa usáveranaaowe. íma usáveraaromo sendawáímó ésa íma usáveranaaowaꞌa maanáímbá simámumpo simámiyo.

8 mirá úndawai póꞌa kemó kwéomba áꞌa tuwánaraumne. ísáaro. aambá kwitinkáúnda pósa íma aambá ítátinkanaaowe. sáwíyan-asirayamba mairéꞌa máyáambanivo kesáái íma tuwéꞌa taagwiyavéꞌa kwaási túrankaꞌa Ísuna kwaási úne sembá tuwánaraumne.

9 évakarawai kampaꞌá sésa Yútaa-kwaasiya úne sembánivo Sáátáánigo aráái kwégwaraawai imáyáa tíménasa kentópaꞌa tésa kívairesa keinárawatavesa sésa Ísu arumbá tímakaiwaiman-owe sénááowe.

10 kemá séꞌa asiramái méꞌa simuꞌmáráaro siráunda póꞌa miráumai méraawe. amápaꞌ-maravaꞌa máyáan-kwaasivaꞌa umbai-yántááꞌá téna sáwíꞌa umátinkanimba asiramái méꞌa simuꞌmáráantaveꞌa kemá kárákwiyonaumne.

11 sáwíyankaꞌa kumónaunda póꞌa kesí imáyáa tavisimái sáwíꞌa umásinkaiyata kaweꞌ-méyámbá íma mayánaumpo séꞌa kesáái tirumpimbá tátoꞌmai kaweꞌá oró.

12
naamayáámbo naambó ésamo áyáántemba sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawai kesivo Áánútuna monoꞌ-náúmpáꞌá naamayáánkaamba aitínkáánasa aasiyaasí maíꞌmaiꞌa ónááowe. sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawai tineꞌá Áánútu áwíꞌa agaéꞌa kesúwíꞌa aúná-kwiꞌa agaéꞌa Áánútuna naaór-awiꞌa agaéꞌa ónaumne. mindáóꞌa Yérúsaremu-naopakaan-daoꞌa imbánivo aúná-naoꞌa kwíyómpakemba Áánútumpakemba kumínín-dao-kwiꞌa tineꞌá agayánaumne.

13 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo Ísu simásímakaiye. mináímbá Áréótísiyaa-naopaꞌa simátímakain-kwasai.

14 Ísu simásímatuwena séna Áréótísiyaa-naopaꞌa Ísóigona kwaásiraꞌa kárákwiraindawaimba maanáímbá agaimái túwénana awánáíno. árair-ainkona ááimba kemá éꞌa Áánútun-aai arupí umái simátimeꞌa Áánútu tarórurain-tantaakona ááimba úndawai maanáímbá simámune.

15 mirá úndawai póꞌa kemó kwéomba áꞌa tuwánaraumne. kesáái íma siyúwáambanivo tirumpimbá íma asiramái tátokaawe. kesááimo tínaaembo umásiyuwaankakai mirán-kwáásímá éꞌa ombá kanaán-iye súsino. kesááimo tirumpimbó asiramáímo tátokaankakai mirán-kwáásímá éꞌa ombá kaweꞌán-iye súsino.

16 kesáái íma siyuwéꞌa kítokaꞌa tátokaavo íma anónkaꞌa tátokaamba póꞌa kesópakemba tiꞌmaránaumne.

17 keinárawaꞌa kampaꞌá séꞌa kaweꞌá umái méꞌa íma moórá-yantaaꞌa aáváán-tukáumne kwésembanivo kesúrankaꞌa sáwíꞌa umái méꞌa óísaniyaain-kwaasiraamba éꞌa unáánkwátóiyaain-kwaasiraamba éꞌa túramba kavíkain-kwaasiraamba méꞌa íma awánamai kawer-owaná sirumbá kwéiye.

18 kawer-áímbá simátíménda ísáaro. kesópaꞌa téꞌa kesópaken-tantaaꞌa mayánááontaveꞌa moórá-ontanko áwíꞌa kóri agaimáímo kaweꞌó úmakaan-ontamba meéyámbaranaaowe. unáánkwátóiyaain-kwaasi tigaeráámbá kwéiye séꞌa kesópakemba kwayán-únánkwátói meéyámbaranaaowe. túramba awánamai kawer-ónááontaveꞌa kesópakemba túrankona masawémba meéyámbaranaaowe.

19 kesirumbá timúnda-kwaasi kesáái kaweꞌá umái isáígwáe séꞌa asémbai kwéarupi-umatinkanaumne. mindáyaveꞌa sáwí-imayaa tuwéꞌa kesópaꞌa teró.

20 maísáaro. keinárawate ménae séꞌa kwétaaeꞌa timuꞌmaréꞌa máyaumne. kesimósámba iséꞌa ontá tisinkéꞌa iyuwó síyawai kemá kesé méꞌa toómbá naanaꞌá kesé méꞌa toómbá nánááowe.

21 sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaiyawaiyaveꞌa séꞌa kesé kwaásiraꞌa kawáá ónááowe sénaumne. sáwí-yantaakomba usáyaaitareꞌa kesivowé kwaásiraꞌa kawáá úyantemba kwéusayaaitaiyawai kesé kawáá ónááowe.

22 ísáawai póꞌa Áánútun-amanko Ísóigona kwaási amápaꞌa kwésimatimin-aimba ísámai kaweꞌá oró. mináímbá aúváívimba agaimái simátimiyo avakaeté-onkona avumpimbá máyowai mináímbá simásímakaiye.

4

1 Ísu simásímatuwowaꞌa awánaawanda kwíyómpaꞌa ontá tigurówana aivaꞌó uwírenkaambo anónkaꞌo súwai simásimena séna kemá máyaundavaꞌa íyínaꞌa aáno paárinin-tantaaꞌa agaráárankanaumne.

2 avekáámbá Áánútun-amanko kempímbá anómba umásinkowaꞌa awánaawanda kwíyómpaꞌa kawááin-avama kwáyowana minkáꞌá moóráwai máyowaꞌa awánaawanda

3 anekémbá sáma kwégowana taayáná-kwisiyaniꞌa kwéuwana naaeríríꞌa kwéuwana mináváráꞌá osámbá taayáná-kwisiyaniꞌa umái úkúraaꞌnamankowana kawááiwai máín-ayampaꞌa avumpimbá kwáyowasa

4 moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-kwaasi kawááuwaiti avamá úkúmarena kwáyowasa minkáꞌá moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-kwaasi anón-kwaasi mésa kwayán-únánkwátói úmaresa mésa anón-kwaasiti kánumoꞌa óntanko áwíꞌa kórinei úmakaan-kanumoꞌa tiꞌnómpímbá umásokaawe.

5 avumpimbó kawááin-avarakemba tawáomba úwana kwíyónaai kwésuwana awairái kwésuwana mináváóná aúrampaꞌa avakaeté-omba kwégena minómbá Áánútun-amanko avakaeté-asirayan-amankoman-iye.

6 kawááin-avaona aúrankaꞌa nonkwaaúmbá ságayan-domba kwáyowasa éíyain-awampaꞌa éíyaimba túvamaimo máyówai mésa tínaaempare túrampare sáwíva-turamba kwáyówai mésa

7 moóráwai amápar-asirayamba usáyaaitarowai anón-iyankaaniꞌa umái máyowana moóráwai purumakankááníꞌa umái Áánútuntavai ísámai kwétuvuꞌmai nówai máyowana moóráwai kwaási óikaaniꞌa umái máyowana moóráwai anón-evontaankaaniꞌa umái ayóísántámbá kwétena máyowana

8 minéíyáímbá túvamai máyówai avaꞌmoraé-ayoima kwáyowana amápa-turare ayóí-ándámpáré túramba kwáyowasa aasiyaasí aaváyaavimba enónkaꞌa noꞌwáámba maarán-ímá símae kwéiyesa sésa

Ísóigo Áánútu amápar-asirayankwarawai

óꞌoran-kaweꞌa umái máyáiye. aivaꞌá
ména ívékwaraꞌa ména maíꞌmaiꞌa íníye kwésesa minímá símaesa iráawe.

9 minéíyáímbó túvamaimo máyówai kawááin-avaraꞌa ména aasiyaasí maíꞌmaiꞌa íníwaimba áwíꞌa mósá marésa súwi sésa óꞌoran-aaimban-iye kwésumba

10 moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-kwaasi anón-kwaasi kawááin-avaraꞌa ména aasiyaasí maíꞌmaiꞌa íníwai aísamaivimba kívairesa áwíꞌa mósá marésa anóndakoman-iye sésa tiꞌnónkákén-tántááꞌá akwáímai aísamaivimba marésa

11 maarán-ímá sésa
kentáásí Ísóigo Áánútu kawenár-úramba éma amápa-tantaaꞌa taróruraane. imáyáa éma amápa-tantaaꞌa taróruraandayaveta kesáá máyaunanaya amápa-tantaakwaraꞌa kwáyáiye. mindáyaveta enáwíꞌa mósá kwémareta séta kwaási ená óꞌoran-aaimba awánáíyama asirayánkwáráꞌá méniyone kwésune kwésesa minímá siráawe.

5

1 mirá suwaꞌá awánaawanda kawááin-avaraꞌa máyowai ayáánúrapaꞌa tavú úmakaan-kwandaaima évarevar-ayampaꞌa aúvái kwáyon-kwandaaima tokéna íma awánaigwae séna avakaeté-sanomba minkwándááíráꞌá tásuwena tokówaꞌa

2 kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa asirayáwáímbá awánaawanana anónkaꞌa séna nááwa kawenár-úramba kanaán-umaiya máyaindawaiya misánómbá tátuwena arírámai awánaniyo súwana

3 kwíyómpakewai marapákéwáí kwaántái marupákéwáí amáparawai misánómbó tátuwesamo awánáíyamba uwóvíꞌa ónááowe.

4 kaweꞌá umái mésa misánómbá íma tátuwai-kwaasi máyóntavai póꞌa iviꞌá táma-tamaꞌa ówána

5 minánón-kwáásívínkémbá moóráwai simásimena séna iviꞌá táánavo awánaao. moóráwai Yútaa-andarakewai usáyaaitaraiwai Tévíti aísaavutantambo uráiwai sáwí-yantaakomba usáyaaitaraimba póna kanaán-umai misánómbá tátuwena minkwándááímá ariráníye siráiye.

6
súwaꞌa awánaawanda minéíyáímbó túvamaimo máyówaiye minánón-kwáásíyé kawááin-avaraꞌa úkúmaresa máyówana moóráwai sipisípi-araakaawai kawááin-avaraꞌa ména tuvúwúwana puwéna usásinkaiwairaamba ména aꞌnómpínkémbá avakaeté-awaayaamba kwáyowana avakaeté-auramba kwáyowana mináúránkóná ááimba Áánútun-amanko avakaeté-asirayan-amamba uráisana Áánútu kwembá aiꞌmáráísana amápaꞌ-maravaꞌa kunkwénaaiye.

7 misípísípí-áráákaawai kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai téna kawááin-avaraꞌa máyowai ayáánúrapakemba tavú úmakaan-kwandaaima mairéna

8 minéíyáímbó túvamaimo máyówaiye moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-anon-kwaasiye sipisípi-araakaawai aísamaivimba kívairesa uwíremba tátokesa óntanko áwíꞌa kóri-ontandei úmakaan-taaveꞌa tátorowana mimpímbá áséi-kwiyumba ún-kanama kwáyowana minkánáóná ááimba Áánútuna kwaási kwempáꞌó námúnaamo kwésemba mináséí-kwíyúmbá kwéisaintemba námúnaamo sembá kwéisaiye.

9 aúná-ima maarán-ímá sésa
embá tuvúwówa puwéma usásinkaanda mindáyavai sáwíꞌo umáímo máyáampinkemba tíꞌmai Áánútundei-iꞌa umátínkaraane. amápar-akun-andavinkemba évakarawai kwétire óꞌon-oꞌon-aimbo kwésen-kwaasivinkemba évakarawai kwétire óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasivinkemba évakarawai kwétire amápaꞌ-maravakemba évakarawai kwétire mirá kwéondayavai kawenár-úramba po kanaán-umai misánómbá tátuwe kwandaaimá ariráníyone.

10 kawááiꞌa umátínkaraanasa Áánútu kentáásí Ísóigona mayáímá maésa marapáꞌá mésa kwaásiraꞌa kawáá ónááowe. mindáyavai misánómbá tátuwe kwandaaimá ariráníyone sésa minímá siráawe.

11
suwaꞌá awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa ávááraumai sáwívaꞌa uwaꞌá íma kanaán-umai táámpaawanda-kwaasi mésa kawááin-avaraꞌa minéíyáímbó túvamaimo máyówaiye úkúmaresa mésa

12 maarán-ímá anónkaꞌa sésa
sipisípi-araakaawaimba tuvúwówana puwéna usásinkaiwai kawenár-úramban-iye. mindáyavena póna kwená asirayánkó kwaíkwaiꞌa isaná kawe-tántááꞌá máráísana kwená kawer-ímáyáágó kwaíkwaiꞌa isaná kwaásiraꞌa kawáá úmae kwéiyisana kwenáwíꞌa anómba isaná kwená óꞌoran-aaimba kwaíkwaiꞌa isatá kwenáwíta mósá kwémaraumne kwésesa mirán-ímá suwaꞌá ísaraumne.

13
minkákémbá kwíyómpakewaiye marapákéwáíyé kwaántái marupákéwáíyé uwí-nómpínkéwáíyé maarán-ímá sésa
kawááin-avaraꞌa máyáiwaine sipisípi-araakaawai kentáásí sáwí-meyambo mairáiwaine túwíꞌa mósá maréta túwíꞌa anómban-iye kwésunanaya kentí

óꞌoran-aaimba kwaíkwaiꞌa ínana kentí
asirayámbá kwaíkwaiꞌa íníye kwésesa mirán-ímá suwaꞌá isááwánasa

14 minéíyáímbó túvamaimo máyówai sésa árair-aimban-iye suwasá minánón-kwáásíyómbá aísamaivimba kívairesa kwená imáyáa ésa áwíꞌa mósá makáawe.

6

1 kwená imáyáa mósá márówaꞌa awánaawanda sipisípi-araakaawai kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai aiva-sánómbá tátuwowana minéíyáímbó túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai anónkaꞌa kwíyónaairaamba umái séna tiyó súwaꞌa iséꞌa

2 awánaawanda moórá-poigo áwíꞌa ósimba kwayán-ósínkómá moóráwaimba ayááꞌmaena túwana imá ayáámpimba tokówana moóráwai usáyaaitaraiwaina kánumoꞌa ámakowana usáyaaitaraiwai namuro-kwáásí usáyaaitanae séna kúwaꞌa awánaraumne.

3
minkákémbá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai minkáké-sánómbá tátuwowana minéíyáímbó túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai séna tiyó súwaꞌa isááwánana

4 moórá-poigo áwíꞌa ósimba naaeyayán-ósínkómá moóráwaimba ayááꞌmaena túwana taánasatama aména asirayámbá amúwana taumó karáí-yántááꞌá ivá kwétuwowasa ááiꞌa tiyésa tínkankaawe.

5
minkákémbá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai minkáké-sánómbá tátuwowana minéíyáímbó túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai séna tiyó súwaꞌa iséꞌa awánaawanda moórá-poigo áwíꞌa ósimba avután-ósínkómá moóráwaimba ayááꞌmaena túwana sikerimá tokówana

6 minéíyáímbó túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai ayawaimá táínana sáwíyan-tomba kwénintavena séna moórá-tawai-kigaugona meéyán-tómbá sáwíyan-tomba maésa moórá-mora-umai mayánááowe. masawémbo atíyén-taeramba mintáímá íma sáwíꞌa íníyone. ándágo arampinkémbá anombá kwénaan-kigau íma sáwíꞌa íníyone siráiye.

7
minkákémbá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai minkáké-sánómbá tátuwowana minéíyáímbó túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai séna tiyó súwaꞌa iséꞌa

8 awánaawanda moórá-poigo áwíꞌa ósimba terávu áúmaisan-osinkoma moóráwaimba ayááꞌmaena túwasa minkwáásígó áwíꞌa púwówe suwaná kwenánaaemba túwai áwíꞌa púwón-ayampare siráawe. amápaꞌ-marama éíyainkaꞌa taaínkaar-éna asirayámbá timúwasarai moórávaꞌa kwégwesarai tínkambae kuyasá púwúwana ayawaimá tówana toómbá íma úwasa púwúwana tíꞌa kwéuwasa púwúwana aváá-póíyónkó kwaási kwévowasa púwúmba tuwánaraumne.

9
minkákémbá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai minkáké-sánómbá tátuwowaꞌa awánaawanda Áánútuntavesa ísámaimo póímo tuvúꞌmáímo agáyón-onta-taareigona améndaampaꞌa kwaási timankó méraawe. minkwáásíyómbá Áánútun-aai kwésimatimaꞌmaesa kwéiyuwasa áwááꞌa tiyésa tínkamuwasa pukésa

10 anónkaꞌa sésa Ísóigoo asirayán-úramba mé óꞌoran-kaweꞌa umái mé árair-ainkona ááimba po marapá-kwáásí sínkankaawai nósa-tawai anondá aaí simátinke sáwí-meyamba timíníyono suwaná

11 moóráwai kwayán-únákwátói moórá-mora-umai kwétimena séna sáwíyankaꞌa timuꞌmáréwasa keinárawaꞌo Áánútuna mayáímó mairáantemba Áánútuna kwaási mirá kwéomba tínkamiyasa puwíyana ánásainaꞌa miwítí sáwí-meyamba timénaumne siráiye.

12
minkákémbá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai minkáké-sánómbá tátuwowaꞌa awánaawanda anóm-barima tówana aaváúmá avuwúwana avután-ampaantaraamba úwana kwíyómba naaeríríꞌa úwana

13 anón-unda torówana taaéramba ímo ávumo karón-taeramba kútúmaena marapáꞌá kumúnten-umai oꞌá kásímaena marapáꞌá kunkáiye.

14 kwátóimo tavú úmáráantemba sokón-tawaai tavú úmarena aúyokuwana amápar-omare nonavuvumpaꞌ-máráwé moórávaꞌ-moravata uráiye.

15 marapáꞌá kwaásiraꞌa kawáá uráawaiye anón-kwaasiye i-kwáásítí anón-kwaasiye óísankwara-kwaasiye asirayánkwárá-kwáásíyé óꞌowiti mayáí kwémaesa íma meéyámbá kwémayaawaiye úwoi kwénaaon-kwaasiye amáparawaiye omákare óntampine muri-áívíné aúpáꞌá mésa

16 omákontavaiye óntankontavaiye sésa kawááin-avaraꞌa máyáiwaiye sipisípi-araakaawaiye suwánésarai áwááꞌa siyéyavaiyaanivo augwímae siráápaaro.

17 áwááꞌo siyí-kánáá tisatá íya aseránaumpo augwímae siráápaaro sumbá ísaraumne.

7

1 iséꞌa minkákémbá awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa éíyaimba mésa amápaꞌ-maragona éíyain-ayampaꞌa mésa mararáré taairaré uwí-nónkáré úndáma toráívo sésa tátokowaꞌa

2 awánaawanda kwíyómpakemba moórá-kwayoꞌnaꞌa aaváúmó usópakemba téna agayáí-yántááꞌá Áánútu asirayánkwáráwáíndéí toréna minéíyáíndárau tááyena Áánútumo marawé uwí-nóné sáwíꞌa ónááon-asirayamba tímakon-eiyaindarau tááyena

3 anónkaꞌa séna marawé taaiyé uwí-nóné íma sáwíꞌa éꞌa amuꞌmakéwata Áánútuna mayáí-kwáásí túwayaankaꞌa aúvái agaimáráanata keinárawaꞌa naaémba marawé taaiyé uwí-nóné sáwíꞌa oró súwaꞌa isááwánana

4 séna Ísareri áánimbaaꞌa tísaavutantambo uráawai túwayaankaꞌa Áánútuna aúvái agaimakáawai táámpamai séna 144,000 kwaasin-owe.

5 minkwáásí Yútaan-andaraken-kwaasi 12,000 kwaasi uwasá Árúpenin-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Kátaan-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá

6 Ásan-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Návatarain-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Mánásaan-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá

7 Símíyonin-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Áríváin-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Isakáán-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá

8 Sépiyuraanin-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Yósépin-andarakemba 12,000 kwaasi uwasá Pénisaminin-andarakemba 12,000 uwasá miráumai-kwaasi Áánútuna aúvái túwayaankaꞌa agaimakáawe súwaꞌa ísaraumne. Ísu Káráísitina kwaásiti kwaasái.

9
iséꞌa minkákémbá awánaawanda sáwíva-kwaasi íma kanaán-umai táámpaawanda-kwaasi mésa amápaꞌ-maravaken-kwaasi amápar-akun-andaraken-kwaasi óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasi óꞌon-oꞌon-aimbo kwésun-kwaasi mésa kawááin-avaona aúrampaꞌa mésa kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai aúrankaꞌa mésa kwayán-únánkwátói urésa aamoí kwéuntavaiye sésa kwáátaan-anama tokésa

10 anónkaꞌa sésa Áánútu kentáásí Ísóigo kawááin-avaraꞌa máyáiwaiye kentáásí sáwí-meyambo mairáiwaiye sáwíꞌo umáímo máyaundavinkemba kawer-ámpátá mégwésinkaaiye suwasá

11 kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa amápaꞌa kawááiwai máín-ayampare anón-kwaasiye éíyaimbo túvamaimo máyówaiye úkúmaresa mésa kívairesa Áánútuna imáyáa ésa áwíꞌa mósá marésa

12 sésa árair-aimban-iye séta Áánútu áwíꞌa mósá kwémaraunanaya kwená óꞌoran-aaimba kwaíkwaiꞌa isaná kwená kawer-ímáyáágó kwaíkwaiꞌa isatá kwentávéta súwiya kwésunanaya kwenáwíꞌa anómba isaná kwená asirayánkó kwaíkwaiꞌa isaná kwaásiraꞌa kawáá úmae kwéiyisata árair-aimba iyéyá kwésune siráawe.

13
minkákémbá anón-kwaasivinkemba moóráwai sísaa ena séna kwayán-únánkwátói uráan-kwaasi náávakena nááwaꞌiyo súwaꞌa

14 kemá séꞌa anóndakoo kemá íma ísaraumpo emá ísaraane séwánana kwemá séna miwímá anón-umbaima tíméwasa Áánútumba íma auwésa asiramái méraawe. unáánkwátóimo sese owanamó kaweꞌó kwéintemba miwímá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai puwúwana naaemá kunkáimba pósa kwayán-únánkwátóiraamba úmaresa kaweꞌá umái máyáawe.

15 mindáyavesa Áánútu kawááin-avaona aúrampaꞌa mésa aaváyaavimba eénáinkaꞌa noꞌwáámba kwenópaꞌa kwená mayáí mayáíꞌ-mayaiꞌa kwéowe. kawááin-avaraꞌa máyáiwai miwí tapáínana

16 íma ókwaraꞌa táái tinkéna nontáváígwáráꞌá íma tinkáinana miwí tineꞌá íma aaꞌá kéna íma kokoꞌá ínasa kaweꞌá umái ménaaowe.

17 kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai kawááin-avaona avumpimbá máyáimba póna miwíráꞌá kárákwiyena tíꞌmaena kaweꞌ-nómpáꞌá mótinkainasa minkáwéꞌ-nómbá nésa maíꞌmaiꞌa ónááowe. Áánútu miwí tiꞌnumá uwátiyuwainasa íma iviꞌá táiyana moórá-yantaaꞌa íma aáváán-tuwáíyamba kaweꞌá umái ménaaowe anón-kwaasivinkemba moóráwai simásímakaiye.

8

1 simásímatuwowana sipisípi-araakaawai kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai naaé-sanomba tátuwowana kwíyómpaꞌa sáwíyankaꞌa íma aaí sésa íma túwaai kwésuwaꞌa

2 awánaawanda Áánútu aúrankaꞌa kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa avakaeté máyówana moóráwai avakaeté-uwiremba timúwasa maisorésa máyówana

3 moóráwai kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa kawááin-avaona egwaaꞌá taména áséi-kwiyumba ún-kanama agáyón-taareiraꞌa taména óntanko áwíꞌa kóri-ontandei úmakon-taaveꞌa torówana áséi-kwiyumba ún-kanama agayáínkwáe séna sáwíva-kanama aména séna Áánútuna kwaási kwempáꞌó námúnaamo kwésen-ainkwaraꞌa kwéisaiye súwana

4 tátokon-taavepimba agaimarówana úmúmba iyúwana Áánútu iséna kwená kwaási námúnaamo sun-áínkwáráꞌá isówana

5 minkákémbá mintáávéꞌá mairéna taareirákémbá iráámba maimái mintáávépímbá marówana iramá kówana marapáꞌá tuwówana kwíyónaai kwésuwana awairái kwésuwana tawáomba kwéuwana anóm-barima taráiye. avakaeté-uwirenkona kwaasái.

6
maríma tówasa minkákémbá minávákáété-kwayoꞌnarawaꞌa kwíyómpakewai uwíremba tuvuwíyanesa toꞌmayaa uwaná

7 aivakéwai uwíremba tuvuwúwana kaaígwara iragwárá naaegwáráꞌá tuwówana marapáꞌá kuména moórá-ayampaꞌa maragwárá taaigwará amápaꞌa owáígwáráꞌá iramá kagúwana kaer-áyámpáꞌá taaigwará maragwáráꞌá kaweꞌá uráiye.

8 úwana miwá ánaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwana anón-tantaaꞌa omákaan-tantaaꞌa iramá kamái karáꞌmaena uwí-nómpímbá kumúwana kaer-áyámpáꞌá kaweꞌá úwana moórá-ayampaꞌ-nomba naaeráámbá úwana

9 mináyámpáꞌá máyówai amápaꞌa púwúwana nompí-sípí amápaꞌa tawísímai ánásasukaiye.

10 ánásasuwowana minkáéꞌnárai tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwana oómbó kúráráantemba anón-oko áwíꞌa ikaaꞌá vain-óꞌán-iye suwaná kwíyómpakemba kásímaena nompákwárá nonayumpinkwáráꞌá kumúwana mindómbá ikaaꞌá vówana kaer-áyámpáꞌá nombá kaweꞌá úwana moórá-ayampaꞌa nombá ikaaꞌá vówasa sáwíva-kwaasi nésa pukáawe.

12
púwúwana minkáúmbónárau tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwana aaváúmá kwíyómba oꞌá kaer-áyámpáꞌá kaweꞌá úwana moórá-ayampaꞌa túnkuwana aaváyaavinkemba sán-karéna aaváúmá toráétáápaꞌa marówana túnkena noꞌwáán-avuntamba sán-karéna eénáínkaꞌa túnkena mirá úwaꞌa

13 awánaawanda anón-evontaanko sanaan-úramba araravámaena kwénaaena anónkaꞌa séna kaumbo-sáwí-méyámbá marapá-kwáásítópaꞌa kuména kwíyómpakemba kaumbonárau úwoi máyáamba pósa mindáraumo uwírembo tuvuwíyana marapá-kwáásítópaꞌa sáwí-meyamba kumíníye súwaꞌa ísaraumne.

9

1 isááwánana minéíyáíndárau tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwaꞌa awánaawanda kwíyómpakemba moórá-oꞌa kásímaena marapáꞌá kunkón-okomba moóráwai kíma aména maipímbá avéúmba íma kwáyom-baikaken-kima amúwana maimaéna

2 mimbáíkóná ontá tisuwówana kígaumo ésamo agáyáawanamo anón-umumbo intembá mimbáípínkémbá iyéna aaváúgwárá kwíyónkwaraꞌa mói úyatuwowana

3 minúmúmpínkémbá aꞌnórímbá marapáꞌá kuména taairaaúꞌó kavúwówanamo títemo intembá mináꞌnóríntónkó mirán-ásíráyámbá torówana

4 mináꞌnóríntóntávéna moóráwai simátimena séna taaigwará owáígwárá karaan-tantáákwáráꞌá íma néꞌa Áánútuna aúvái túwayaankaꞌa agaimakáan-kwaasi íma tiyéꞌa Áánútuna aúvái túwayaankaꞌa íma agaimakáan-kwaasi tíyáaro.

5 íma puwígwáivo íma anónkaꞌa tiyéꞌa évaꞌaasei-kwiyonkaꞌa tiyáíyana tíꞌa íno. taairaaúꞌó kavúwówanamo títemo intembá mirá tíꞌa íno.

6 minkánáávímbá títe ínasa puwónaumne síyambanivo puwónááon-amba avakáá uwááesa túvamai ménaaowe siráiye.

7
súwaꞌa awánaawanda mináꞌnóríntónkó moórá-poigo áwíꞌa ósinkaan-aꞌnorintomba mésa ááiꞌo tiyáíyanesa toꞌmayaa ésa kwaásiraan-toiꞌa kwáyowasa tiꞌnómpímpáꞌá óntanko áwíꞌa kórinei úmakon-kanumoꞌa kwirówana

8 miwí tiꞌnóntáu ayáátááꞌa aarai tiꞌnóntáuraamba úwana miwí túwááyaamba asirayámbá anón-iyanti túwááyaankaamba úwasa

9 tíntaaraꞌa asirayán-kwéúꞌá kausokésa ááiꞌo tiyánáesamo tiyáántámbo taantembá mináꞌnóríntónkó tiyóísántámbá kwétesa

10 miwí timéraampaꞌa kwaivain-áwááyaankaamba ésa kwaásimo vaawanamó títemo intembá évaꞌaasei-kwiyonkaꞌa mirán-ásíráyámbá tokáawe.

11 miwítí anóndako avéúníyaai-maikaꞌa kárákwirowai áwíꞌa Yútaa-kwaasi tááivinkemba Ípíru-aimpinkemba Ápátono suwasá Kíríki-kwaasi tááivinkemba Ápóriyono suwaná mináwíkóná ááimba sáwíꞌa umásúwáiwaiman-iye siráawe.

12
kemá Yóni awánéꞌa séꞌa aiva-sáwí-méyámbá ánásaimba póna kae-sáwí-méyámbá kwáyáimba póna paáriniye kemá Yóni súne.

13
kwíyómpakendarawaꞌa évaꞌaaseinarawaꞌa uwíremba tuvúkáawana miwí tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwana Áánútu aúrankaꞌa kóri-ontandei úmakon-taareiraꞌa évarevar-ayaairakemba aaigówé suꞌmai súwaꞌa isááwánana

14 minkwíyómpákén-kwáyóꞌnáꞌá uwíremba tokówaintavena séna anón-donko áwíꞌa Yúvérétísi-nompaꞌa kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa éíyaimba ándávakemba ayútinkaao súwasa

15 amuꞌmaꞌmáésa kwéiyuwana minkánáá túwana ayútinkowasa kaer-áyámpáꞌó máyón-kwaasi tiyuwésa moórá-ayampaꞌo máyón-kwaasi tínkamonasaya puwígwáe sésa kuwasá

16 ááiꞌo tiyánááon-kwaasi ósin-arósáanumpimba kun-kwáásímó táámpomba sáwívaꞌa 200,000,000 kwaasiman-owe iséꞌa

17 kaainkááníꞌa umái awánaawanda sáwívar-osin-arosaanumpimba máyón-kwaasi tíntaava-kweuꞌa naaeyayáné sokóne terávuwe mirán-kwéútómbá araaꞌnaanurówaꞌa awánaawanasa ósin-tiꞌnóntómbá anón-iyan-aꞌnonkaamba asirayán-tíꞌnóntómbá kwáyowana tóipinkemba iramá kéna úmúmba éna sáwí-kwiyumba kwéena mirá kwéuwasa

18 kaer-áyámpáꞌó máyón-kwaasi tiyuwésa moórá-ayampaꞌo máyón-kwaasi tóipinken-tantaaꞌnei tínkamuwasa pukáawe.

19 minósíntómbá íma tóipine suꞌmai asirayámbá torésa timéraampakwaraꞌa iraankavayaan-áꞌnónkáámbá asirayámbá tokésa kwaási vowasá pukáawe.

20
vowasá púwúmbanivo túvamaimo máyón-kwaasi miwítí sáwí-mayaima íma tuwésa kwaántá-kwaasiyonti imáyáa mósá marésa óꞌon-oꞌon-ontandei taaineí úmakon-tantaatavesa kesí ísóigowe sésa íma aúramba awánéna íma aaí iséna íma kwénaain-tantaakontavesa kesí ísóigowe sésa imáyáa mósá maꞌmaé kwéiyesa

21 miwítí sáwí-mayai íma tuwésa tínkamuwasamo púwóniꞌa uwasá pukaaꞌá kwéagayesa uwaaꞌá kwévesa aarai-úmóyáné kwaai-úmóyáné óꞌon-oꞌon-tantaakwarar-umoyane kwéesa mirá úmae iráawe.

10

1 mirá úmae iyúwaꞌa minkákémbá awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa asirayáwáí kwíyómpakemba kuména ainánkó káátarowana aꞌnónkáꞌá osámbá tawenówana aaváúmó kumperénamo aúgáyáagayaamo intembá óikakemba mirá kwéuwana naamayáánkakembo iramó kwégaintemba mirán-áísámáímá kwáyowana

2 sáwíyan-kwandaai arírámai ayáámpimba tokéna ayáánúrapar-aisamaima uwí-nómpímbá támarena ayáánépar-aisamaima mararáꞌá támarena

3 kwaási inkáíséraan-kwaꞌa túwana kwíyónaai avakaetéraꞌa súwaꞌa

4 avakaetéraꞌo kwíyónaaimo sún-aimba aúváívimba agayánáe kwéowanana moóráwai kwíyómpakemba simásimena séna mináímbá aúpáꞌá kwáyáivo íma aúváívimba agayaaó súwaꞌa

5 minkákémbá awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa moórá-aisamai marará téna moórá-aisamai tááꞌmai uwí-nómpímbá ténamo úwai ayáámba mósá tuwéna

6 Áánútuma aasiyaasí maíꞌmaiꞌa íníwai aúrankaꞌa kwíyóne miváꞌá kwáyáin-tantaare marawé miváꞌá kwáyáin-tantaare uwí-nóné miwán-arumpimba kwáyáin-tantaare úmakowai aúrankaꞌa asiramái séna íma ókwarata amuꞌmaránaunanaya paárinin-kanaama kwétiye.

7 naaóváꞌá Áánútu kwená kwayó-kwáásí kwenáái simátímakowaiyavena séna aúpáꞌá tukáunda-aimba paáriniye siráimba avaꞌmoraénarawaꞌa kwíyómpakendarawaꞌa uwíremba áꞌa tuvúwómba póna tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwínana mináímbá paáriniye siráiye.

8
minkákémbá kwíyómpakewai simásímakowai simásimena séna moórá-aisamai marará téna moórá-aisamai tááꞌmai uwí-nómímbá ténamo iwáí ayáámpinkemba sáwíyan-kwandaai aríráyokaimba komayaaó súwaꞌa

9 kwenópaꞌa kwéꞌa séꞌa sáwíyan-kwandaai simiyó séwánana séna maimái naaó. enóipimba taakáámbá ínana enarumpimbá ikaaꞌá váníye súwaꞌa

10 minkwándááí maimái násuwaawanana sóipinkemba taakáámbá úwana sirumpinkémbá ikaaꞌá vówana

11 minkákémbá simásimena séna moórágwaraꞌa Áánútun-aai simátiminiyone. óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasiye amápaꞌ-maravaken-kwaasiye óꞌon-oꞌon-aimba kwésen-kwaasiye kawáá-kwáásígwáráré Áánútumo ínín-aimba simátiminiyone simásímakaiye.

11

1 simásímatuwowana moóráwai naambó agambatuwésamo on-ándámá siména séna Áánútuna monoꞌ-námbá koagambaré póímo tuvúꞌmáímo agáyáan-ontan-taarei koagambaré Áánútuna imáyáa kwéon-kwaasi táámpe

2 ánivo naamáúvaꞌa íma agambaré ivá túwénasa úwoi-kwaasi íma Áánútuna kwaási tésa minkáwéꞌ-náópaꞌa sáwíꞌa úmae iyónááomba kaumbo-ímá umái avaꞌmoraé-kwiyomba maisuwésa ánásanaaomba mindáyavai naamáúvaꞌa íma agambaraaó.

3 kaeꞌnárai asirayámbá timéꞌa tiꞌmáráanasarai kwésarai tirumbá kwéoyantavesarai avután-únánkwátói urésarai 1,260 kanaaraꞌa kesáái áraiꞌa simátímaꞌmaesarai iyóyááoiye simásímakaiye.

4 Ísóigo mararáꞌá kárákwiraiwai aúrankaꞌa kae-táímá mintáígó arampinkémbá masawémba kwéatiyen-taima kwáyáísana mintáígóná ááimba minkwáásíráí óye. Ísóigo aúrankaꞌa kaer-ómbá kúraꞌmaraisana kwáyáísana minónkóná ááimba minkwáásíráí óye.

5 minkwáásíráíyávésamo sésamo sáwíꞌa umátinkanae síyanamo éna mindárai tóipinkemba ira-ausankó miwítí namuro-kwáásí kavuwíníye. minkwáásíráí sáwíꞌa umátinkanae síyawai mirámó íyamba kavuwínasa puwónááowe.

6 Áánútu mindárai asirayámbá timúwasarai aaꞌá íma tíno síyanaraimo éna Áánútun-aai kwésimatimiyan-kanaavimba íma aaꞌá tíníye. nonkóntávésaraimo naae-nómbá auvuwómó síyanaraimo éna mirá íníye. tíꞌa ínomo sésarai amápar-umbai-yantaaꞌa kwaásitopaꞌa tínor-aimo síyanaraimo éna mirá íníye.

7
mirá ínasarai mindárai Áánútun-aai simátímatuwaiyana avéúmbó ímo kwáyáim-baikakewai téna ááiꞌa tiyéna usáyaaitainasarai puwíyana

8 anón-daopaꞌ-marupaꞌa mindárai túma kwéniye. kentí Ísóigo taairaꞌá pukáipaꞌa mindáóko áwíꞌa aúpá-kwíꞌá Sótómu-naopare Ísípi-naopare miváꞌá mindárai túma kwáyainasa

9 óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasiye amápar-akun-andaraken-kwaasiye óꞌon-oꞌon-aimba kwésen-kwaasiye amápaꞌ-maravaken-kwaasiye tóyo esa mindárai túma taawánésa sésa íma utaaró kwésiyana kaumbo-táwai umái éíyainkomba kwáyáꞌwái íníye.

10 Áánútun-aai simátímakaayandarai marapá-kwáásíyávésarai sáwísawaa kwéowe séyááoyan-ainko tirumbá sáwíꞌa íníye. mindáyavai mindáraimo puwóyááoyantavena tirunkó kaweꞌá ínasa aamoí ésa amápa-tantaaꞌa kwenamín-kwenamimba ónááowe.

11 minkáúmbó-táwai umái éíyainkomba kwáyáꞌwái Áánútu mindárai tááma timínasarai usásinesarai méyasa tuwánésa táátavai íyana

12 kwíyómpakemba moóráwai anónkaꞌa simátimena séna maaváꞌá íyókaiyo sínasarai ainámpímbá iyíyasa kentí namuro-kwáásí tuwánáíyana

13 mirá-íya-tawai anóm-barima táínda anón-daopaꞌa avaréíyain-ayampaꞌa úwoi máyaiyasa moórá-ayampaꞌa naambá tawisínaawisi umái sáwíva-kwaasi 7,000 kwaasi puwíyasa úwoimo túvamaimo máyaiyan-kwaasi tiyántámbá kwétainasa táátavai kwéesa Áánútuntavai kwená ááimba óꞌoran-aaimban-iye sénááowe.

14
kemá Yóni mirán-kááíníꞌa awánéꞌa séꞌa mirá umbá póna kae-sáwí-méyámbá ánásowana naaé-sawi-meyamba sáwíyankaꞌa tíníye súne. naaén-uwiremba tuvúkáin-kwasai.

15
minkákémbá kwíyómpakendarawaꞌa avaꞌmoraénarawaꞌa uwíremba tuvúkáawana miwí tínaaemba moóráwai uwíremba tuvuwúwaꞌa isááwánasa kwíyómpaꞌa sáwívarawai sésa
marapá-kwáásíráꞌá kawáá uráawai ánásaawasarai kentáásí Ísóigoe usásinankaiwaiye aasiyaasí
kawáá úmae iyóyááoiye

16 suwasá moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-anon-kwaasi Áánútuna egwaaꞌá kawááuwai máyón-ayampaꞌa mésa aísamaivimba kívairesa kwená imáyáa ésa áwíꞌa mósá marésa

17 sésa

Áánútu Ísóigoo amápar-asirayamba tokáandawai aivaꞌá mé ívékwaraꞌa máyaandawai e sáwívar-asirayamba toké kwaásiraꞌa ááimba ásámai kwégawaa ónda póta súwiya kwésune.

18 amápaꞌ-maravaken-kwaasi embá áwááꞌa kwéaeewa ívéꞌa miwímó áwááꞌo tiyíníyonda-kanaama kwétiye. pukáan-kwaasi miwí táái tísaa umai isé ená kwayó-kwáásí enáái simátímakaawaiye anón-kwaasiye úwoi-kwaasiye miwí ená imáyáa mósá marésa enáwíꞌa mósá máráawaiye kaweꞌ-méyámbá timé marapáꞌá sáwí-mayai mairáawai sáwí-meyamba timíníyone siráawe.

19
suwaná minkákémbá kwíyómpaꞌa Áánútuna monoꞌ-nánkóná ontá tigúwaꞌa awánaawanda mimbónóꞌ-náúmpáꞌá kawe-ánáveumba kwáyowana naaóváꞌó Áánútumo Mósesimbo simámakon-amaambo siyáánkai-amaambo óntan-kwandaairaꞌo agaimái mimpímbó makón-anaveumba awánaawanana kwíyónaai kwésuwana tawáomba kwéuwana anón-awairai kwésuwana anóm-barima kwétowana anón-kaiyaramba kwégumuwana mirá kwéuwaꞌa awánaraumne.

12

1 awánaawanda kwíyómpaꞌa umásítaiꞌa éna kwaási agaráátinkai-umasitaiꞌa maarán-úmásítáíꞌa éna moórá-ininko máyowana aaváúgó kwená unáánkwátóiraamba éna áúgomba ánáan-kwirowana máyowana kwíyónko aísamai-andampaꞌa kwáyowana aꞌnómpímbá kánumoꞌa kwáyowana minkánúmópímbá sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimái-oꞌa kwáyowana

2 ámúkwaraꞌa máyowana kwená kanaamá túwana iyámpói ankáindayavena áíꞌa úwana kwááꞌa túwana

3 minkákémbá kwíyómpaꞌa moórá-umasitaikwaraꞌa éna kwaási agaráátinkai-umasitaiꞌa maará éna arááímbá anón-araaimba ména naaeyayán-áúgwáráꞌá ména avakaeté-aꞌnomba kwáyowana aꞌnómpínkémbá siyáánkai-awaayaamba kwáyowana usáyaaitaraiwaina kánumoꞌa avakaeté-kanumoꞌa aꞌnómpímbá kwáyowana

4 kaer-áyámpákén-óꞌá tuwéna moórá-ayampaken-oꞌa améraandei kwiyúmai awéntayuwowana marapáꞌá kumúwana iyámpói ankánín-ininkona egwaaꞌá ména ankáínaꞌa tuvúꞌ-nasuwánáe séna máyowana

5 inaamaíyámpói marankówana anón-éna amápaꞌ-maravaken-kwaasiraꞌa asiramái kawáá ínín-iyampoi marankówana Áánútu kárákwiyinintavena miníyámpóí ááéma mósá tavímairena kwemá kawááin-avaraꞌa móankowana

6 minínínkó inkaiséna kavóná-maravaꞌa kwéna Áánútu kwentávéna toꞌmayaa umánkanaumne sirópaꞌa koména ayáátáákaꞌa 1,260 kanaama komáyowana Áánútu kawáá uráiye.

7
kawáá úwasa kwíyómpaꞌa ááiꞌa tiyésa Áánútuna kwayóꞌnárawakaꞌa kárákwirowai áwíꞌa Máíkeri kwemá kwená kwayóꞌnáraware arááínkówé kwená kwayóꞌnáraware ááiꞌa tíyówasa

8 Máíkeriye kwená kwayóꞌnáraware usáyaaitesa kwíyómpakemba arááínkówé kwená kwayóꞌnáraware kwatuwésa

9 anón-araainkomba awéntáyukaawe. naaóváꞌá marapáꞌá iraankavayaambá aúkéna kwenáwíꞌa Sáátááni póna marapá-kwáásí kampar-áímbá simátímaꞌmaena kwéiyisasa áraiꞌa siyé kwésewana kwaási simái sáwíꞌa kwéumatiyuwaiye. kwenté kwená kwayóꞌnárawate tuwétayuwowasa marapáꞌá kunkáawe.

10
kúmúwaꞌa isááwánda kwíyómpaꞌa moóráwai anónkaꞌa séna

Áánútu aúrankaꞌa ména kentáásí kwaásiyavena sáwí-kwaasiman-owe kampaꞌá símae iráiwaimba awéntayuwaisana marapáꞌá kúmísana póna Áánútu Sáátáánigo tátokaimpinkemba kentáá mégwésiraiye. kentááráꞌá kawáá éna asirayán-úrandako póna mégwésiraisata awánaraumne. Áánútu aiꞌmarówana marapáꞌá kunkáiwaina asirayántá awánaraumne.

11 Ísu sipisípi-araakaawai miwítí sáwí-meyamba mairáiwai puwúwana kwená naaemá kunkáimba pósa Áánútun-aai arupí umái simátímaꞌmaesa kwéiyesa sínkamiyata puwúnavo-imayaa íma umbá asiramái mésa Sáátáánigomba usáyaaitaraawe.

12 keinárawaꞌa kwíyómpaꞌa máyáawai mináíntávéꞌa imáyáa éꞌa aamoí oró. ánivo Sáátáánigo marapáꞌá kumbéna sáwíꞌa kwéimba póꞌa marapáꞌá uwí-nómpáꞌá máyáan-kwaasi sáwíꞌa umái ménaaowe. Áánútu Sáátáánigomba tuvuwínín-kanaama sáwíyankaꞌa tínímba póna Sáátáánigo iséna áyántavena kwéiye kwíyómpakewai siráiye.

13
súwana minárááínkó áwíꞌa Sáátáánigo imáyáa éna kwíyómpakemba suwéntayuwaisaꞌa marapáꞌá kumbáyaumne séna inaamaiyámpóimo maránkaron-ininkomba kwaꞌmaéna kúwana

14 arááínkó minínínkómbá tuvúwívo séna Áánútu anón-evontaanko ayóíráámbá kaeꞌá amúwana araravámaena kavóná-maravaꞌa kwentávénamo toꞌmayaa umánkaropaꞌa kúwana Áánútu kaumbo-ímá umái avaꞌmoraé-kwiyomba kárákwiraiye.

15 arááínkó minínínkómbá kwaꞌmaéna óiꞌa kááꞌmaena nombá umpíyankaanana mayaꞌmaéna kówinkwae séna kwaꞌmaéna kúwana

16 maragó áwaꞌnaa ena kweyááríkaꞌa maramá kitúwana kwenóipinken-donko mimpímbá kumúwana

17 arááínkó minínínkómbá áyántavena umánkena imáyáa éna séna kwenárááꞌmaatemo éꞌa ááiꞌa tiyánaumne-imayaa uráiye. kwenárááꞌmaaꞌa miwí Áánútun-aai ísámai kaweꞌá ésa Ísu siráin-aimba simátíméwaiman-owe. ááiꞌa tiyánaumne séna uwí-nón-awampaꞌa toꞌmayaa umái méraiye.

13

1 máyowana awánaawanda moórá anón-avaa-kwamba uwí-nómpínkémbá iyéna avakaeté-aꞌnomba kwáyowana áwááyaamba aꞌnómpínkémbá siyáánkai irówana usáyaaitaraiwaina kánumoꞌa siyáánkai mináwááyáámpímbá kwáyowana Áánútuntavai simái sáwíꞌa umánkaron-aimba aꞌnómpínkáꞌá agaimái kwimakówana

2 kwemá anón-avaar-iyankaamba ména aísamaima anón-iyanko aísamairaamba kwáyowana óiꞌa aváár-íyán-óikaamba kwáyowaꞌa awánaawanana ááéma moóráwai puwínkwáe séna tuvuwúwana urón-karevuꞌa kawáúgun-avima kwáyowana tuvuwúwana íma puwéna úwoi máyowana arááínkó kwená asirayámbá aména simámena séna mararáꞌá kawáá úndavaꞌa kawáá uwo súwasa amápaꞌ-maravaken-kwaasi awánésa táátavai ésa kentáásí anóndakoman-iye sésa kwenarááíma kwarésa

4 arááínkó anón-avaa-kwankomba asirayámbá ámakontavesa arááínkóná imáyáagwaraꞌa mósá marésa anón-avaa-kwankona imáyáa mósá marésa sésa anón-avaa-kwanko usáyaaitaraimba pósa íma kanaán-umai ááiꞌa tiyamánkanaaowe siráawe.

5
suwaná Áánútu mináváá-kwámbá érankowana ména kwenáúma maimaé kwéiyena Áánútumba simái sáwíꞌa kwéumankowana kaumbo-ímá umái avaꞌmoraé-kwiyomba Áánútu érankowana ména

6 Áánútumba simái sáwíꞌa umánkena kwenáwíꞌa simái sáwíꞌa kwéena Áánútumo máyáipaꞌa simái sáwíꞌa kwéena kwíyómpaꞌo máyáawai simái sáwíꞌa umátinkomba isááwánana

7 Áánútu érankowana ména Áánútuna kwaásiye ááiꞌa tiyámái kwéusayaaitena amápar-akun-andaraken-kwaasiye óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasiye óꞌon-oꞌon-aimba kwésun-kwaasiye amápaꞌ-maravaken-kwaasirare kwégawaa úwasa

8 amápaꞌ-maravaꞌa máyón-kwaasi anón-avaa-kwankona imáyáa mósá makáawe. Áánútu maramá íma taróruronkaꞌa sipisípi-araakaawai kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai pukáiwai kwená aúváívimba maíꞌmaiꞌa ónááon-kwaasi túwíꞌa agaimakáivo mináúváívímbá túwíꞌa íma agairáin-kwaasi anón-avaa-kwankona imáyáa mósá makáawe.

9
kemá Yóni súnda ísáawai póꞌa mináímbá ísámai kaweꞌá oró.

10 ándávaꞌa mótinkanae sésamo ésa mirá ónááowe. tínkamonasa puwígwáe sésamo ésa mirá ónááowe. mindáyavesa Áánútuna kwaási íma Áánútumba auwéꞌa kwenkáꞌá aráápamai asiramái máéro kemá Yóni kwésune.

11
minkákémbá awánaawanda moórá-avaa-kwamba maravínkémbá iréna sipisípi-araakaamba umái ména aꞌnómpínkémbá kaer-áwááyáámbá kwáyowana amósámba arááínkó amósánkaamba éna

12 kéꞌnaan-avaa-kwanko aúrankaꞌa ména asirayámbá kwenkákémbá kwémaena mayáímá kwémaena amápaꞌ-maravaken-kwaasiyavena séna anón-avaa-kwankona imáyáa mósá máráaro séna ááémo moóráwaimo puwínkwáe séna tuvúwúwana úwoi máyowaintavena kéꞌnaan-avaa-kwankontavena mináímbá séna

13 óꞌon-oꞌom-bayai ímo awánarom-bayai kwémaena séna kwíyómpakemba iramá kumuwó súwana kwaási túrankaꞌa kwégumuwana

14 Áánútu érankowana ména kéꞌnaan-avaa-kwanko aúrankaꞌa óꞌon-oꞌom-bayai ímo awánarom-bayai kwémaena marapá-kwáásí sáwí-ampaꞌa tavisimái mégwétiyuwena simátimena séna anón-avaa-kwanko áúwawakaaniꞌa úmaraiyana kwenáwíꞌa anómba íno séna ááémo moóráwaimo puwínkwáe séna tuvúwúwana úwoi máyowaintavena mináímbá súwasa isésa mirá uwaná

15 Áánútu érankowana ména kéꞌnaan-avaa-kwanko áúwawakaaniꞌo úmárówaimba ááma amúwana aaí séna kesí imáyáama íma mósá makáawai tínkamiyasa púwóro súwasa mirá kwéuwana

16 maravínkémbá usaráiwai asiramái súwasa anón-kwaasiyeúwoi-kwaasiye óísankwara-kwaasiye óísaniyaain-kwaasiye úwoi kwénaaun-kwaasiye óꞌowiti mayáímá kwémaesa meéyámbá ímo kwémayon-kwaasiye miráumai-kwaasi anón-avaa-kwankona aúvái agayésa évakaꞌa túwayaankaꞌa agáyówasa évakaꞌa tiyáánkaꞌa agáyówasa

17 évakarawai mináváá-kwánkó áwíꞌa agáyówasa évakarawai náámpaamba agayésa mindáámpáánkóná ááimba kwenáwíꞌa agaimárón-kwaasi toómbá meéyán-uwasá ímo mirán-áúváí agaimárón-kwaasi íma toómbá meéyán-uráawe.

18
kemá Yóni súmpo mináímbá kaweꞌá umái imáyáa oró. kawer-ímáyáágwárá-kwáásí mindáámpáánkóná ááimba isánááowe. mindáámpáámbá kwaásigontavaiman-iye. mindáámpáámbá 666 iye kemá Yóni kwésune.

14

1 minkákémbá awánaawanda kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai moórá-omakaꞌa minómákó áwíꞌa Sáíyono-omakaꞌa máyowasa kwesé sáwíva-kwaasi mésa kwenáwíre avowán-áwíre túwayaankaꞌa agaimakón-kwaasi 144,000 kwaasi máyówaꞌa

2 isááwánda kwíyómpakemba nosiyarákémbó sintenkáámbá kwésuwana kwíyónaai sintenkáámbá kwésuwana sáwíva-kwaasimo uwírembo tuvúwówanamo sintenkáámbá kwésuwaꞌa isááwánasa

3 kawááin-avaona aúrampaꞌa mésa éíyaimbo túvamaimo máyówai túrankare anón-kwaasi túrankare mésa aúná-ima kwésesa marapá-kwáásívínkémbá Áánútu meéyámbakain-kwaasiye suꞌmai mi-144,000-kwáásí minímá kanaán-umai kwésesa

4 miwímá íma aarai-úmóyámbá kwéesa arupí umái mésa kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai aráái kwégwarowana kwemá kwaásivinkemba meéyámbarena Áánútuntavena séna miwímá kesí kwaási ésa ená kwaásigwaraꞌa ombá pósa naaémba óꞌon-oꞌon-kwaasi mirá ónááowe kwésuwasa

5 miwímá íma kampar-áímbá kwésesa miwívímbá íma sáwí-aimba kwáyowai mináúná-ímá suwaꞌá ísaraumne. kwíyómpaken-kwayoꞌnarauti kwaasái.

6
minkákémbá awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnako sanaan-úramba araravámaena áséi-kwasai kwaíkwaiꞌa ínín-kwasai marapáꞌá máyón-kwaasiyavena amápaꞌ-maravaken-kwaasiye amápar-akun-andaraken-kwaasiye óꞌon-oꞌon-aimba kwésun-kwaasiye óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasiye miráumai-kwaasiyavena simátimindayavena araravámaena kwénaaena

7 anónkaꞌa séna Áánútu aaivimbá maitinkánín-kanaama kwétivo Áánútun-áároi kwéinkaiseꞌa kwentávéꞌa kwená ááimba óꞌoran-aaimban-iye seró. kwíyómba maramá uwí-nómbá non-úramba taróruraiwaina imáyáa éꞌa áwíꞌa mósá máráaro kwíyómpaken-kwayoꞌnako siráiye.

8
súwana kwenánaaembo kwíyómpaken-kwayoꞌnako túwai séna anón-daoko áwíꞌa Pépíróni-naoꞌa tawisínaawisi umásukaiye. mirá úwasa mindáópaken-kwaasi amápaꞌ-maravaken-kwaasi sáwí-ampaꞌa tavisimái métínkówasa óꞌon-oꞌon-tantaaꞌa sáwísawaa uráawe minkwíyómpákén-kwáyóꞌnákó siráiye.

9
súwana minkáéꞌnárai tínaaembo kwíyómpaken-kwayoꞌnako túwai anónkaꞌa séna kwaásimo anón-avaa-kwankona imáyáawe kwenáúwawakaaniꞌa úmárówaina imáyáawe mósá máráan-kwaasi Áánútu áwááꞌa tiyíníye. mináváá-kwánkóná aúvái túwayaankare tiyáánkare agaimakáan-kwaasi Áánútu áwááꞌa tiyéna íma sáwíyan-awaaꞌa tiyínívo anón-awaaꞌa tiyínasa kwíyómpakemba kawe-kwáyóꞌnárawa túrankare kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai aúrankare iramá kwégaipaꞌa sáwí-kwiyumba ún-ontamba agaimakáipaꞌa mésa títe kwéinasa ménaaowe.

11 iravínkémbó úmúmbo iyíntemba aasiyaasí títe úmae iyíníye. anón-avaa-kwankona imáyáawe kwenáúwawakaaniꞌo úmárówaina imáyáawe mósá kwémaraawai mináváá-kwánkóná aúvái tineꞌá agaimakáawai íma aagándésa aasiyaasí títe úmaena iyíníye.

12
kemá Yóni súmpo Áánútuna kwaási ísáaro. Áánútun-aai kwétagwiyaveꞌa Ísuwe aráápamai máyáawai asiramái máéro kemá Yóni kwésune.

13
minkákémbá isááwánda moóráwai kwíyómpakemba simásimena séna maanáímbá aúváí-kwandaaivimba agayaaó. ívékwara naaénkwaraꞌa Ísóigowe tarúmai máyáawai puwíyanamo éna Áánútu kaweꞌá umátinkaniye. Áánútun-amanko simásimena séna mináímbá árair-aimban-iye. ívéꞌa mayáímá kwémaesa naaémba aagándésa miwítí mayáívínkémbá paárinin-tantaaꞌa miwíváꞌá kwéniye simásímakaiye siráiye. kwaásiyavena kwántámai-aimba siráin-kwasai.

14
súwaꞌa awánaawanda moóráwai kwaási-úrandakoraawai kwayán-áínánkáꞌá ména aꞌnómpímbá usáyaaitaraiwaina kánumoꞌa kóri-ontandei úmakon-kanumoꞌa kwáyowana ayáámpimba áwááiyemo tóm-bankaraꞌa kaetám-bánkáráꞌá tokówana

15 minkákémbá kwíyómpaken-kwayoꞌnako kwíyómpaꞌ-monoꞌ-naumpakemba kunákárúwena ainánkáꞌá máyowaintavena anónkaꞌa séna marapá-tómbá kareparáívo toómbó akaráníyonda-kanaama kwétivo kaetám-bánkáráꞌá toké akaraaó súwana

16 ainánkáꞌá máyowai kwená kaetám-bánkáráꞌá tokéna mintómbá ákákaiye.

17
akarówana mimbónóꞌ-náúmpákémbá ánaaembo kunákárúwowai kwegwáráꞌá áwááiyemo tóm-bankaraꞌa kaetám-bánkáráꞌá tokéna máyowana

18 moóráwai kwenánaaemba kwíyómapaken-kwayoꞌnako iraráꞌá kárákwirowai póímo tuvúꞌmáímo agáyáan-ontan-taareirakemba kunákárúwena áwááiyemo tóm-bankaraꞌa kaetám-bánkáráꞌá tokówaintavena anónkaꞌa séna marapáꞌá ándá-aramba ávun-kaivo ená kaetám-bánkáráꞌá toké minándá-árámbá akaraaó súwana

19 iséna minándá-árámbá kárámai makáiye. aísamaivimbo makénamo mapamínanamo anombó kumínanamo uwínín-ayampaꞌa makáiye. minándá-áránkóná ááimba sáwí-kwaasimo éna Áánútu anón-awaaꞌa tiyéna ándá-arambo mapámíntemba mirá éna

20 ándá-aramba mapánkon-ayampaꞌa anón-daokona awámpáꞌá mináyámpákáámbá kwaási tuvúkáiye. ándá-aran-anombo kúmíntemba miwítí naaemá kuména kavirayán-dónkáámbá kumeémena kwaási kwénawikena ayáátáákaꞌa kunkáiye.

15

1 kumúwaꞌa awánaawanda kwíyómpaꞌa umásítaiꞌa éna kwaási agaráátinkai-iꞌa úwana sááꞌa kówana avakaeté-sawi-yantaaꞌa kwáyowasa kwíyómpakemba avakaeté-kwayoꞌnarawaꞌa mésa misáwí-yántááꞌá timíyanesa kwéesa minávákáété-sáwí-méyámbá tímatuwaiyanamo misáwí-méyámbó ánásagwinanamo éna Áánútuna áwááꞌa ánásanimba awánaraumne.

2
awánaawanda nonkwaaúnkáámbá ságayamba kwáyowana évakaꞌa iraráámbá kwégowasa mindón-awampaꞌa kwaási mésa íma anón-avaa-kwankona imáyáawe kwenáúwawakaaniꞌo úmárówaina imáyáawe íma mósá kwémaraawai kwená náámpaamba tineꞌá íma agaimakáawai anón-avaa-kwankomba usáyaaitarowai máyówana Áánútu uwíremba tímakowasa tokésa mésa

3 imá sésa Áánútuna mayáí-kwáásígó áwíꞌa Mósesinte kentáásí sáwí-meyamba mairáiwainte imá simátinkesa maará sésa
emá Ísóigo Áánútu amápar-asirayamba tokáandawai ená mayáí óꞌoram-bayai kwémayaanda awánéta sáátavai kwéunaya emá amápaꞌ-maravaken-kwaasiraꞌa kawáá uráandawai ená mayáí arupí umái kaweꞌá umái kwémayaane.

4 Ísóigoo ewé suꞌmai óꞌoran-kaweꞌa umái aokaꞌá máyaandawaimba pósa amáparawai enáároi inkaisésa ená ááimba óꞌoran-aaimban-iye sénááowe. ená kaweꞌ-máyáíyé suꞌmaimo kwémayaanda paáruraisasa kwéawanesa amápaꞌ-maravaken-kwaasi enópaꞌa tésa ená imáyáa enáwíꞌa mósá maránááowe non-awámpáꞌá máyówai minímá siráawe.

5
suwaꞌá minkákémbá awánaawanda kwíyómpaꞌa monoꞌ-náúmpáꞌá Áánútuna aokaꞌ-náúmpáꞌá ontán-tigurówasa

6 kwíyómpakemba avakaeté-kwayoꞌnarawaꞌa avakaeté-sawi-meyambo timénááowai mináókáꞌ-náúmpákémbá kunákárúwesa kwayán-únánkwátói súgáyáagaya ún-unankwatoi urésa tíntaaraꞌa terávu-timur-anda urésa máyówasa

7 éíyaimbo túvamaimo máyówaivinkemba moóráwai avakaeté-taaveꞌa timúwasa mintáávépímbá Áánútu aasiyaasimó maíꞌmaiꞌo íníwaimo áwááꞌo tíyín-tantaaꞌa kwáyowana

8 naaúmpaꞌo úmúntemo intembá Áánútuna monoꞌ-náúmpáꞌá kwená asirayánkówé kwená óꞌoran-aainkona ságayankowe anómba úwasa kwaási íma kanaán-umai mindáúmpáꞌá kwéiyesa avakaeté-kwayoꞌnarawaꞌa avakaeté-sawi-meyamba tímatuwere sésa mindáúmpáꞌá íma iráawe.

16

1 minkákémbá isááwánda monoꞌ-náúmpákémbá moóráwai minávákáéténárawatavena anónkaꞌa séna avakaeté-taavepinkemba Áánútu áwááꞌo tíyín-tantaaꞌa marapáꞌá ayáúsuwaaro súwana

2 minávákáéténárawapinkemba aivakéwáí kwená táávepinkemba marapáꞌá ayáúsuwowasa anón-avaa-kwankona aúvái tineꞌá agaimakésa kwenáúwawakaaniꞌo úmárówaina imáyáa mósá makáawaitopaꞌa anón-karevutomba túwawaapimpaꞌa kówana títe uráiye.

3 úwana kwenánaaembo máyowai kwená táávepinkemba uwí-nómpáꞌá ayáúsuwowana uwí-nónkó púwín-kwaasigona naaeráámbá úwana uwí-nómpínkén-kwámbá putásaraiye.

4
putásowana minkáéꞌnárai tínaaembo máyowai kwená táávepinkemba nonayumpinkáꞌá ayáúsuwowana naae-nómbá aúkúwaꞌa

5 minkákémbá isááwánda kwíyómpaken-kwayoꞌnaꞌa nonkáꞌá kárákwirowai séna
emá kawer-úramba umái máyaandawai aivaꞌá mé ívékwaraꞌa máyaandawai misáwí-méyámbó tímakaanda kaweꞌá umái arupí uráane.

6 ená kwaásiye enáái simátímakaawaiye tínkamuwasa pukáantavai naae-nómbá aútínkaraane. mindáyavai kaweꞌá kwée miwítí sáwí-mayaigona anondá tímakaane nonkáꞌá kárákwirowai súwaꞌa

7 isááwánda moóráwai póímo tuvúꞌmáímo agáyáan-ontan-taareirakemba séna

Áánútu Ísóigo amápar-asirayamba tokáandawai misáwí-méyámbó tímakaanda kaweꞌá umái arupí uráane siráiye.

8
súwana minkáúmbónárau tínaaembo máyowai kwená táávepinkemba aaváúráꞌá ayáúsuwowana Áánútu érankowana kwaási tineꞌó iramó kaintembá aaꞌá kéna tinepáí óꞌoraumai kówana

9 títe úwasa Áánútumba simái sáwíꞌa umánkesa Áánútunopakemba misáwí-méyámbá kwétiye sumbánivo miwítí sáwí-mayai íma tuwésa Áánútunopaꞌa tésa kwená ááimba óꞌoran-aaimban-iye íma siráawe.

10 íma suwaná minéíyáíndárau tínaaembo máyowai kwená táávepinkemba anón-avaa-kwanko kwaásiraꞌa kawáá urópaꞌa ayáúsuwowana túnkuwasa kwemá kawáá urówai tuní-áyámpáꞌá mésa títe kwéuwasa kwááꞌa kwétesa timááví túwááyaandei kwéunkaresa

11 títe kwéuwana karevúꞌa kwégontavai Áánútumba kwíyómpakewaimba simái sáwíꞌa umánkómbanivo íma sáwí-mayai tuwésa kwenópaꞌa tiráawe.

12 íma tuwaná minéváꞌááséínárawa tínaaembo máyowai kwená táávepinkemba anón-donko áwíꞌa Yúvérétísi-nonkaꞌa ayáúsuwowana mindómbá káꞌnáguwasa aaváúmó usón-ayampaꞌ-marapimpaꞌa kawáá urówaiti aambá kwíyúntavena mindómbá kaꞌnáguraiye.

13
mindómbá káꞌnáguwaꞌa awánaawanda arááínkó óipinkemba awáímá túwana anón-avaa-kwanko óipinkemba awáímá túwana kampar-áímbó simátímakowai óipinkemba awáímá túwasa minkáúmbó-áwáígó tirumpimbá kaumbo-táráváá-kwámbá mésa óꞌon-oꞌom-bayai ímo awánarom-bayai kwémaesa Áánútuwemo ááiꞌo tíyénesa amápaꞌ-maravaꞌa kwénaaesa kawáá-kwáásí tíꞌmaesa Áánútu amápar-asirayamba tokáiwaina anón-kanaama ááiꞌo tíyénesa tiráawe.

15 kemá Yóni simátimeꞌa séꞌa Ísu séna umóyán-kwáásímó timbó ímo ísaraawanamo tintembá íma ísarenkaꞌa kúmónda simuꞌmarésa unáánkwátói úmaresa máyaiyawai íma unáánkwátói-iyaaintavesa tigaemá ónááowe Ísu siráiye kemá Yóni súne. awánaawaanda

16 minkákémbá kawáá-kwáásí tíꞌmaesa moórá-ayampaꞌa máúpaꞌa Yútaa-kwaasi tááivinkemba Ípíru-aimpinkemba Áámágétoni-maravare kwésesa torupamái méraawe.

17
máyówana mináváꞌmóráénárawa tínaaembo máyowai kwená táávepinkemba úndámo torópaꞌa ayáúsuwowana moóráwai monoꞌ-náúmpáꞌá kawááin-avarakemba anónkaꞌa séna amápaꞌ-mayai ánásagwiye súwana

18 kwíyónaai kwésuwana awairái kwésuwana tawáomba kwéuwana anóm-barima téna marapáꞌá kwaási máyónkakene ívékwaraꞌo máyáankare mirám-bárímá íma kwétena

19 anón-daopaꞌa kaumboráꞌá maramá kítíraaꞌa uréna tawákaaꞌa úwana amápaꞌ-maravaꞌa anón-daopimpaꞌa tawisínaawisi úwana Áánútu Pépíróni-anon-daopaken-kwaasi sáwíꞌa umbá Áánútu imáyáa éna áwááꞌa tiyéna miwítí sáwí-meyamba anómba timúwana

20 nonavuvumpaꞌ-márámá amápaꞌa nawíkasuwowana omátomba arúwáásé umágúwana

21 kwíyómpakemba anón-umbai tain-óntánkáámbá kaaíyaramba kuména kwaási tínkamuwasa Áánútumba simái sáwíꞌa umánkaraawe. anón-kaaiyaramba anómba sáwí-meyamba timúntavesa Áánútumba simái sáwíꞌa umánkaraawe.

17

1 sáwíꞌa umánkówana kwíyómpakemba avakaeté-kwayoꞌnarawaꞌa avakaeté-taaveꞌa tokówaivinkemba moóráwai simásimena séna tirénaꞌa eénánkáꞌá nááín-inimba sáwí-meyamba mayáínda agarááránkáano. minínínkóná ááimba anón-daopaꞌa sáwívaꞌ-non-awampaꞌ-naopaꞌan-iye.

2 mindáópaken-kwaasimo óꞌon-oꞌon-tantaaꞌo sáwíꞌo ombá amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasi mirá uráawe. uwoꞌaóꞌ-nómbó nésamo uwoꞌaóꞌó ontembá mindáópaken-kwaasi sáwíꞌo ombá óꞌon-oꞌom-baravaken-kwaasi tuwánésa mirá uráawe simásímakaiye.

3
simásímatuwowana Áánútun-amanko kempímbá anómba umásinkowana minkwíyómpákéwáí síꞌmaena kavóná-maravaꞌa mósinkowaꞌa awánaawanda moórá-anon-avaa-kwanko moórá-inimba ayááꞌmarena ména áúwawaaꞌa naae-áúmá kwáyowana Áánútumba simái sáwíꞌa umánkaron-aimba aneꞌá agaimakówana avakaeté-aꞌnomba kwáyowana mináꞌnómpímbá áwááyaamba siyáánkai usarówana

4 minínínkóná unáánkwátói évakaꞌa naae-únánkwátói évakaꞌa sokón-unankwatoi uréna kwená konaarirí-yántááꞌá sáwívar-ontamba tuwéna maimái umásokena kóri-ontandei úmakon-don-anama ayáámpimba tokéna mindón-ánávímbá sáwí-yantaare suꞌmai ógwitena sáwísawaamo uwáíná ááimba mindón-ánávímbá kwáyowana

5 aúwayaankaꞌa agaimakéna séna anón-daopaꞌa áwíꞌa Pépíróni-naopaꞌa eénánkáꞌá nááówai tinówa éꞌa marapáꞌó sáwísawaa kwéowai tinówa úne agaimaréna súwana

6 Áánútuna kwaásiye Ísun-aai simátímakowaiye tínkamuwasa púwúwana uwoꞌaóꞌ-nómbó nésamo uwoꞌaóꞌó ontembá minínínkó tínkamena uwoꞌaóꞌá úwaꞌa awánaawanda sááꞌa kówana

7 kwíyómpakewai simásimena séna íma ááꞌa kaíno. mináváá-kwánkó minínínkómbá ayáákaimba avakaeté-aꞌnomba iráisana siyáánkai-awaayaamba kwáyáiwaiye minínínkónté miwítí ááimba simámenaumne.

8 awánáánda-avaa-kwankona ááimba ááéma ména pukáimba póna avéúníyaaim-baipinkemba usásinainana Áánútu ánásasuwaniye. Áánútu maramá íma taróruronkaꞌa maíꞌmaiꞌa ónááon-kwaasi túwíꞌa agaimaréna ímo túwíꞌo agairáin-kwaasi mináváá-kwámbá usásinainda awánésa táátavai ónááowe. ááéma ména pukáimba usásinanintavai táátavai ónááowe kwíyómpaken-kwayoꞌnako simásímakaiye.

9
simásímatuwena séna kawer-ímáyáágwáráwáí mináínkóná ááimba isánááowe. minávákáété-áꞌnónkóná ááimba avakaeté-omakaꞌa minínínkó méraipaꞌan-iye. mináꞌnónkóná ááinkwaraꞌa avakaeté-kawaa-kwaasin-owe.

10 minávákáété-kawaa-kwaasivinkemba évaꞌaasei kawáá urésa púwúwana moóráwai máyáimba póna moóráwai aáno paáréna sáwíyankaꞌa méniye.

11 mináváá-kwánkó ááémo ménamo pukáiwaina ááimba minávákáété-kawaa-kwaasi tínaaemba kawáá umai méniwai éna minávákáété-kawaanarawakaamba mirá ínana Áánútu ánásasuwaniye.

12 siyáánkai-awaayaamba kwáyáiwaina ááimba siyáánkai-kawaa-kwaasi kawáá-máyáí íma mairésa naaémba anón-avaa-kwankona asirayámbá mairésa sáwíyankaꞌa kawáá ónááowe.

13 miwítí asirayámbá kwaásiraꞌa kawáá ónááontavesa mimbórá-ímáyáá ésa anón-avaa-kwankona imáyáa kwarésa

14 kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaimba ááiꞌa tiyáíyana kwemá usáyaaitena amápar-asirayankwara-kwaasi kwená asirayánkó usáyaaitaraiwai póna amápa-kawaa-kwaasiraꞌa kawáá uráiwai póna usáyaaitaniye. tááyena kesí kwaásin-owe siráisasa kwembá íma auwésa kwenaráái kwégwaraawai usáyaaindaraꞌa kwesé ménaaowe kwíyómpaken-kwayoꞌnako simásímakaiye.

15
simásímatuwena séna awánáánda-nonkona ááimba eénánkáꞌó nááín-ininko máyáin-donkona ááimba sáwíva-kwaasi amápaꞌ-maravakemba óꞌon-oꞌon-kuwara-kwaasi óꞌon-oꞌon-aimba kwésen-kwaasin-owe.

16 aváá-kwánkóé siyáánkai-awaayaankwarawai awánáándawai eénánkáꞌó nááín-ininkomba tíyántavesa umánkesa sáwíꞌa umánkesa unáánkwátói ayúꞌmáyáawana unáánkwátói-iyaaimba máyainasa amaꞌá násuwesa ayáántámba agaisuwánááowe.

17 Áánútu misáwí-kwáásí imáyáa timúwasa mimbórá-ímáyáá ésa kwaásiraꞌo kawáá í-ásíráyámbá anón-avaa-kwankomba amésa pósa Áánútuna imáyáavinkeniꞌa íyana Áánútumo siráin-aimba paáriniye.

18 minínímbó awánáánda-ininkona ááimba anón-daopakewai amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasiraꞌa kwégawaa-owain-owe kwíyómpaken-kwayoꞌnako simásímakaiye.

18

1 simásímatuwowana awánaawanda moórá-kwayoꞌnako kwíyómapakemba kuména anón-asirayamba tokéna kwenanekembá mararáꞌá kusá kwégowana

2 anónkaꞌa séna tawisínaawisi uráimba anón-daopaꞌa áwíꞌa Pépíróni-naopaꞌa tawisínaawisi umásuwaisana taraváá-kwántóné óꞌon-oꞌo-sawi-yantaare mindáópaꞌa máyáísana sáwí-numawe inkáísén-dumawe mindáópaꞌa máyáiye.

3 Pépíróni-naopaken-kwaasi óꞌon-oꞌon-tantaaꞌo sáwísawaamo umbá amápaꞌ-maravaken-kwaasi tuwánésa mirá uráawe. amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasi Pépíróni-naopaken-kwaasiti sáwí-amba kwakáawe. amápaꞌ-maravaken-kwaasi óísamba tímaꞌmaesa kwénaaun-kwaasi anón-ontamba mayánáe sésa Pépíróni-naopaken-kwaasiti sáwí-amba kwakáawe. mindáyavena Pépíróni-naopaꞌa tawisínaawisi umáguwana kwaási ánásaguraawe siráiye.

4
minkákémbá isááwánda kwíyómpakemba moóráwai séna
kesí kwaásiyono. sáwíꞌo ontembá mirá ováínivo mindáópaꞌa túwáaro. miwítí sáwí-meyamba máyáavainivo mindáópaꞌa túwáaro.

5 Pépíróni-naopaken-kwaasi sáwíꞌa úmae iráamba Áánútu misáwí-yántááꞌá imáyáa éna sáwí-meyamba kwétimivo mindáópaꞌa túwáaro.

6 Áánútuwo mindáópaken-kwaasi sáwíꞌa uráantavai sáwíꞌa umátinkaao. sáwívakaꞌa sáwíꞌa uráantavai kaesé-umai sáwí-meyamba tímaꞌmae iyuwó.

7 tirááímo taim-báyáímó kwémaesamo sésamo kaweꞌ-máyáíyá kwémayaumne sentembá títemo índaiꞌa umátinke tirumbá sáwíꞌa umátinkaao. miwí túma maimaé iyésa sésa amápaꞌ-maravaken-kwaasiraꞌa kawáá úndampo íma ketor-ínínkáántá umái méta iviꞌá tánaumne siráawe.

8 Áánútu Ísóigo aaivimbá kwémaitinkaiwai amápar-asirayamba tokáimba póna mimbórá-táwai sáwí-meyamba timínasa évakarawai puwíyasa iviꞌá kwétaiyana ayawaimá kwétainasa puwíyana mindáópaꞌa iramá kágwiniye siráiye.

9
simásuwena séna amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasiyomba Pépíróni-naopaken-kwaasiti sáwí-amba kwarésa óꞌon-oꞌon-tantaaꞌa sáwíꞌa uráawai mindáópaꞌa iramá kánín-umumba awánésa toikampóíꞌa urésa iviꞌá tánááowe.

10 miwítí sáwí-meyamba awánésa tiyántámbá kwétainasa táátavai kwéesa némpaꞌa mésa eéséꞌá ésa sésa anón-daopaꞌa Pépíróni-naopaꞌa awánáúndaya siruntá kwéiye. asirayán-dáópaꞌa isaná mimbórá-táwai sáwí-meyamba tiráiye sénááowe.

11
síyasa Pépíróni-naopaken-kwaasi óísamba íma meéyán-unkakémbá pukáantavesa mindáyavai amápaꞌ-maravaꞌa óísamba tímaꞌmaesa kwénaaon-kwaasi iviꞌá tánááowe.

12 miwítí óísamba tímaꞌmaesa kwénaaon-oisamba anón-ontamba tuwésa kawer-óntámbá óꞌon-oꞌon-ontamba meéyán-uraan-ontane kawer-únánkwátói évakaꞌa sokón-unankwatoiye évakaꞌa naaeyayán-únánkwátói taaimá kawe-kwíyúmbá ún-taaiye évaka-tantaaꞌa póáwááyandei ésa taaineí ésa naaeyayán-óntándéí ésa asirayán-óntándéí ésa kaawai-óntándéí úmakaan-tantaare

13 áséi-kanama toópímbá umándaan-kanawe áséi-kwiyumba ún-kanawe áséi-kwiyumba úm-basawene ándá-aran-done masawéne kanaráán-tóné ampaantaríraan-tone póíma évakaꞌa purumakané sipisípiye ósine póímo maimaénamo nááín-kaariye kwayó-kwáásíyómbá miwítí mayáímá kwémaesa meéyámbá íma kwémayaan-kwaasiye mirám-baaran-tantaaꞌa Pépíróni-naopaken-kwaasi íma meéyámbaresa pukáantavesa iviꞌá kwétesa

14 sésa tirááímo kwétain-tantaaꞌa ánásaimba miwítí óísane miwítí konaarirí-yántááré ánásaimba póna íma óꞌa paáriniye sésa

15 óísamba tímaꞌmaesa kwénaaon-kwaasi mirán-tántááꞌá kwétimesa anón-ontamba kwémayaan-kwaasi Pépíróni-naopaꞌo sáwí-meyambo máyáamba awánésa tiyántámbá kwétainasa táátavai kwéesa némpaꞌa mésa toikampóíꞌa urésa iviꞌá tésa

16 eéséꞌa ésa sésa anón-daopaꞌa Pépíróni-naopaꞌa awánáúndaya siruntá kwéiye. miwí kawer-únánkwátói naaeyayán-únánkwátóiye sokón-unankwatoiye urésa miwítí konaarirí-yántááꞌá anón-ontamba tuwésa maimái umásokaawe.

17 mimbórá-táwai miwítí anón-oisamba sáwísawaa umásukaiye sénááowe. nompí-sípíyó tivoísáíye nompí-sípívímbá mayáímá kwémayaawaiye nompí-sípívímbá úwoi kwénaaowaiye nompí-sípívímbá óísamba tímaꞌmaesa kwénaaowaiye miráumai-kwaasi mindáópaꞌa iramá kwégain-umumba awánésa némpaꞌa mésa sésa mindáókoma amápaꞌ-naokomba usáyaaitarain-daokoman-iye sésa

19 tirunkó sáwíꞌa ínasa ovaimá káúmai tiꞌnómpáꞌá avésa toikampóíꞌa urésa iviꞌá kwétesa eéséꞌá ésa sésa anón-daopaꞌa Pépíróni-naopaꞌa awánáúndaya siruntá kwéiye. mindáópaken-kwaasi sáwívar-oisamba makáamba pósa nompí-sípívímbá kwénaaon-kwaasi amáparawai sáwívar-ontamba mairáawe. mimbórá-táwai mindáóꞌa sáwísawaa umásukaiye sénááowe.

20
kemá Yóni súnda keinárawaꞌa kwíyómpaꞌa máyáawaiye Áánútuna kwaásiye Ísuna aantá-kwaasiye Áánútun-aai simátímakaawaiye tirunkó kaweꞌá íníye. Pépíróni-naopaken-kwaasi keinárawaꞌa sáwíꞌa umátínkáamba póna Áánútu anondá sáwí-meyamba timínana póna tirunkó kaweꞌá íníye kemá Yóni súne.

21
minkákémbá kwíyómpaken-kwayoꞌnako asirayáwáí anón-ontamba umbaiyé tón-ontamba maimaéna uwí-nómpímbá mámetuwena séna minúmbáí-óntámbó máasiramaimo mámetuwáúndamo nompímbó kumeémenamo aúyokwintemba minánón-dáóko Pépíróni-naokomba asiramái sáwísawaa umásuwaanasa íma óꞌa ónááowe.

22 mindáópaꞌa kwaási íma óꞌa uwíremba tuvuwésa kámoyamba tésa naséꞌnasepaamba tésa imá sésa íma mirá síyasa isánááowe. amápa-tantaaꞌa íma taróriyasa awánanaaowe. toómbá íma agáyémba awánanaaowe.

23 oómbá íma kúraꞌmaesa nááíyamba awánanaaowe. aaraiyé kwaaiyé íma mésa unáánkwátói-iꞌo káínda íma awánanaaowe. mindáópaken-kwaasi óísamba tímaꞌmaesa kwénaaon-kwaasi amápaꞌ-maravaꞌo tímaꞌmae kwénaaon-kwaasi usáyaaitaraawe. pukaaꞌó agáyáamba amápaꞌ-maravaken-kwaasi tuwánésa kampaꞌá sésa kaweꞌá kwéowe sésa misáwí-ámbá kwakáawe.

24 mindáópaken-kwaasi imáyáa tímúwasa Áánútun-aai simátímakaawaiye Áánútuna kwaásiye tínkamuwasa pukáamba póna Áánútu anondá sáwí-meyamba tímakaiye siráiye.

19

1 simásuwowasa kwíyómpakemba sáwíva-kwaasimo kwésuntemba suwaꞌá isááwánasa sésa

Áánútu áwíta mósá kwémaraumne. kentáásí Áánútu amápa-tantaaꞌa usáyaaitarena kwená ááimba óꞌoran-aaimba isaná asirayánkwáráwáí ména

2 mindáyavena misáwí-méyámbó tímakaimba kaweꞌá umái arupí uráiye. mindáópaken-kwaasi amápaꞌ-maravaken-kwaasi sáwí-ampaꞌa tavisimái métínkówasa óꞌon-oꞌon-tantaaꞌa sáwísawaa uráamba póna sáwí-meyamba tímakaiye. mindáópaken-kwaasi Áánútuna kwayóꞌnárawaꞌa tínkamowasa pukáamba póna anondá sáwí-meyamba tímakaiye simásuwesa

3 óꞌa sésa

Áánútu áwíta mósá kwémaraumne. mindáópaꞌa iramá kwégena úmúmba úmae kwéiyena íma ánásaniye suwasá

4 moórá-kwaai aíyayaan-umai éíyain-anon-kwaasiye éíyaimbo túvamaimo máyówaiye Áánútu kawááin-avaraꞌa máyowai aúrankaꞌa kívairesa kwená imáyáa mósá marésa sésa árair-aimba isatá Áánútu áwíta mósá kwémaraumne siráawe.

5
suwaná minkákémbá kawááin-avarakemba aaigówé suꞌmai séna keinárawaꞌa anón-kwaasivinkene úwoi-kwaasivinkene Áánútuna kwayóꞌnárawaꞌa kwenaísamaivimbo máyáawai amáparawai kwenáwíꞌa mósá máráaro siráiye. Ísu kwená kwaási kwétirain-kwasai.

6
simásuwowasa sáwíva-kwaasimo suntembá kwésuwana nosiyarákémbó sintenkáámbá kwésuwana kwíyónaaimo sintenkáámbá kwésuwaꞌa isááwánasa anónkaꞌa sésa
kentáásí Ísóigo Áánútu amápar-asirayamba tokáiwai kwégawaa-isata póta kwenáwíta mósá kwémaraumne.

7 aúwinimbo tuwaiꞌmáátópaꞌo kwígwáesamo tokwaa ontembá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwai kuntiránín-kanaa amuꞌmarésa ménaaon-kanaa kwétisana póna sirunkóyá aamoiyá kwéisata kwená ááimba óꞌoran-aaimban-iye kwésune.

8 Áánútu Ísumo kuntiránín-kwaasi kawer-únánkwátói kwayán-únánkwátói umátínkáísasa méraawe siráawe. minúnánkwátóigona ááimba Áánútuna kwaási arupí-mayaima kwémayaawe.

9
minkákémbá kwíyómpaken-kwayoꞌnako Ísun-aaiyavai áraire kwésewaiyavena imáyáa éna kembá Yónimba simásimena séna maanáímbó simáménda aúváívimba agayaaó. kentí sáwí-meyamba mairáiwaina aaraimó tokwaa on-tánómbá nánááontavena Áánútu kwétaayain-kwaasi tirunkó aamoí kwéiye simásímatuwena séna Áánútu mináímbá áraiꞌa siyé kwíyómpaken-kwayoꞌnako simásimuwaꞌa

10 kwená imáyáa mósá maránáe kwéseꞌa aísamaivimba kívairaawanana simásimena séna íma mirán-uwo. emó ená kwaásiyemo Áánútuna kwayóꞌnárawaꞌo éꞌo Ísumo siráimbo taagwiyavúntemba kegwáráꞌá Áánútuna kwayóꞌnáꞌá úmpo kesí imáyáa íma mósá maré Áánútuna imáyáawe suꞌmai mósá maraaó simásímakaiye. Áánútun-aai simátíméwaimo sembá Ísuntavesa kwésewe. Ísuntavena kwántámai-aimba siráin-kwasai.

11
minkákémbá awánaawanda kwíyómpaꞌa ontá tigurówana moórá-poigo áwíꞌa ósimba ména moóráwaimba ayááꞌmare máyowana kwenáwíꞌa áraiꞌnaꞌa éna arupí umái máyaindaꞌa póna aaivimbó maitínkáimba arupí kwéena ááiꞌo tíyáímba arupí kwéena

12 aúranko iraráámbá kwégowana aꞌnómpímbá usáyaaitaraiwaina kánumoꞌa sáwívaꞌa kwiréna kwenaneꞌá moórá-awiꞌa agaimakówana mináwíkóná ááimba óꞌowi íma ísówana kwewé suꞌmai kwéisena

13 kwená unáánkwátói naaevímbá tuꞌmái umásokowasa kwenáwíꞌa Áánútuna imáyáa agaráátínkáiwai Áánútun-aaigoman-iye kwésuwasa

14 kwíyómpakewai ááiꞌo tiyánááowai kwayán-ósín-arósáánumpimba mésa kawer-únánkwátói kwayán-únánkwátói umásokesa kwenánaaemba kwárówana

15 kwenóipinkemba taánasatama áwááigwaraꞌa kwáyowana amápaꞌ-maravaken-kwaasi karánín-tanasatama kwáyowana asirayán-támayoꞌa tokéna asiramái kawáá íníye. Áánútu amápar-asirayankwarawai kwená namuro-kwáásíyávéna anón-awaaꞌa tiyínana asirayán-támayoꞌa tokáiwai sáwí-meyamba timínana ándá-arambo mapámówanamo anombó kúmíntemba mirá-sáwí-méyámbá timíníye.

16 kwená unáánkwátóirare amúntánkáré áwíꞌa agaimaréna séna amápar-asirayankwara-kwaasi kwená asirayánkó usáyaaitaraiwai éna amápa-kawaa-kwaasiraꞌa kawáá uráiwaiman-iye séna agaimakáiye.

17
agaimarówaꞌa awánaawanda moóráwai kwíyómpaken-kwayoꞌnako aaváúmó kwáyonkaꞌa ména sanaan-úrambo araravámaenamo kwénaain-dumaontavena anónkaꞌa séna Áánútu anón-tomba kwaási timakáán-tómbá timínímba pósa tayorupanááowe.

18 kawáá-kwáásí timaré i-kwáásítí anón-kwaasi timaré asirayán-kwáásí timaré ósinton-timare tiyááꞌmaesamo kwénaaon-kwaasi timaré amápa-kwaasi timaré úwoi kwénaaon-kwaasi timaré óꞌowiti mayáímó kwémaesamo meéyámbó ímo kwémayaan-kwaasi timaré anón-kwaasi timaré úwoi-kwaasi timaré miráumai-kwaasiyon-timare tamandaaró siráiye.

19
súwaꞌa awánaawanda anón-avaa-kwankoe amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasiye miwítí i-kwáásíyé torupésa ósin-arósáánumpimba máyowaiye kwená kwaásiye ááiꞌa tiyáíyanesa toruparówasa

20 ósin-aróráánumpimba máyowai anón-avaa-kwankomba tátoresa kampar-áímbó simátímakowaimba tátokowana kwemá ááéma anón-avaa-kwanko aúrankaꞌa óꞌon-oꞌom-bayai ímo awánarom-bayai kwémaena anón-avaa-kwankona aúváímo tineꞌó agaimakáan-kwaasi kwenáúwawakaaniꞌo úmárówaina imáyáamo mósá makáan-kwaasi sáwí-ampaꞌa tavisimái métínkarowainte anón-avaa-kwankonte mindárai tátokesa úwoi máyówasa sáwí-marupaꞌa iramá káma-kama kwéena sáwí-kwiyumba kwéum-barupaꞌa túwówana

21 ósin-arósáánumpimba máyowai minkáéꞌnáraiti kwaási óipinken-tanasatanei karówasa putásowana numayónkó timaꞌá ááinaraiye.

20

1 ááinasuwowaꞌa awánaawanda kwíyómpakemba moórá-kwayoꞌnako kuména avéúníyaaim-baipinken-kima tokéna asirayán-ándá umbaí tón-andama tokéna

2 arááínkómbá kuntátokena naaóváꞌá marapáꞌá iraankavayaambá aúkéna marapá-kwáásí kampar-áímbá simátímaꞌmaena iráiwai áwíꞌa Sáátáánigomba kuntátoꞌmai 1,000 ima úwoi ménintavena asááúmarena

3 avéúníyaaim-baipimba awéntayuwena óikaꞌa awááumai sanómbá támakaimba 1,000 ima mimpímbá ména amápaꞌ-maravaken-kwaasi kampar-áímbá simátiminasa áraiꞌa siyé seváímpóna mimpímbá ména 1,000 ima ánásainana ayúrankainana sáwíyankaꞌa naaíníye.

4
minkákémbá awánaawanda kawááuwaiti avamá kwáyowasa minkávámbá kwaási máyówana Áánútu imáyáa timúwasa kwaásiti ááimba tísaa umai isánááomba awánaawanda kwaási timambá kwáyowai Áánútun-aai Ísumo siráimba simátímúwasa tinumarambá arátúwówasa pukáawai miwímá anón-avaa-kwankona imáyáawe kwenáúwawakaaniꞌo úmárówaina imáyáawe ímo mósá makówai anón-avaa-kwankona aúvái túwayaankaare tiyáánkare ímo agaimakówai miwímá pukáampinkemba usásinesa Ísu Káráísitiye kawáá ésa 1,000 ima ménaaowe.

5 minkánáá kwaási pukémpinkemba usásinanaaon-kanaa aiva-kánáá ínasa 1,000 ima maisuwésa óꞌon-kwaasi pukémpinkemba usásinanaaowe.

6 pukémpinkembo aivaꞌó usásinanaaowai tirunkó kaweꞌá ínasa aamoí ésa sáwí-marupaꞌo iramó kwégaim-barupatavesa íma táátavai ésa Áánútuna mayáí Ísu Káráísitina mayáí kwémaesa Káráísitiye kawáá-máyáí kwémaesa 1,000 ivimba mirá ónááowe. Sáátáánigomba usáyaaitain-kwasai.

7 1,000 ima maisuwéna Sáátáánigomba ayúrankainana

8 amápaꞌ-maravaꞌa kwénaaena amápa-kwaasi kampar-áímbá simátímaꞌmaena kwénaaena Kóko-kwaasiye Mékoko-kwaasiye ááiꞌo tiyáíndayavena tíꞌmaena sáwíva-kwaasi íma kanaán-umai táámpawanda-kwaasi mésa

9 amápar-ayampaꞌa kwaási-marimba kwimakésa tésa Áánútuna kwaási máyópaꞌa Áánútu mindáópaꞌa imáyáa kwéin-daopaꞌa taúkúmaresa máyówana kwíyómpakemba iramá kuména minkwáásí kunkavútuwowana

10 Áánútuma kampar-áímbó simátímakowaimba Sáátáánigomba tátoꞌmai sáwí-marupaꞌa iramá káma-kama kwéena sáwí-kwiyumba kwéum-barupaꞌa améntayuwena anón-avaa-kwante kampar-áímbó simátímakowainte timéntayukaim-baipimba améntayuwowana tíꞌa úmae kwéiyena íma ánásaniye. pukáan-kwaasiti ááintavai tísaa ínín-kwasai.

11
minkákémbá awánaawanda kawááin-avama anómba kwayá-ávámá kwáyowana moóráwai minkáꞌá máyowana kwenópakemba maramá kwíyóm-baruꞌa taaínkaar-uréna aúyokuwaꞌa

12 awánaawanda pukáan-kwaasi anón-kwaasiye úwoi-kwaasiye kawááin-avaona aúrampaꞌa máyówana Áánútu aúváí-kwandaaiyomba awaséna moórá-kwandaaivimba kwaási aúnáiꞌo umáímo maíꞌmaiꞌa ónááowai túwíꞌa kwáyowana évaka-kwandaaivimba kwaási marapáꞌó uráan-aimba kwáyowana Áánútu mináúváí awánéna miwítí ááimba tísaa umai kwéisena aaivimbá maitínkaraiye.

13 uwí-nómpímbó pukáan-kwaasi usásinowasa mara-úrapaꞌo pukáan-kwaasi usásinowasa pukáan-kwaasi timambá kwáyowai usásinowana Áánútu moórá-mora-kwaasi miwítí ááimba tuwánéna aaivimbá maitinkéna

14 kwaási aúnáiꞌa umái maíꞌmaiꞌa ónááowai túwíꞌa agaimakón-kwandaaivimba ímo túwíꞌo agaimakówai Áánútu sáwí-marupaꞌa iramá káma-kama kwéum-barupaꞌa timéntayuwowasa kwaántái maruꞌá ánásowasa kwaási íma ókwaraꞌa púwúwaꞌa awánaraumne.

21

1 minkákémbá awánaawanda marawé kwíyóm-barure ánásaguwana aúná-marawe aúná-kwiyom-barure kwáyowana mararáꞌá uwí-nómbá íma kwáyowaꞌa

2 awánaawanda aúná-naoꞌa kaweꞌ-náór-úramba kwíyómpaꞌa paárurena Áánútunopakemba kuména Yérúsaremu-naopakaan-daoꞌa úmbanivo aúná-naoꞌa úwana aúwininko aúná-unankwatoi konaarirí úmarenamo awaikónópaꞌo kwintembá mindáóꞌa konaarirí úmakowana

3 kawááin-avarakemba moóráwai anónkaꞌa séna ívéꞌa Áánútumo ménimba kwaásivimba ména miwísé máyainasa miwí kwená kwaási-iꞌa íyana miwísé ména íma tiyuwéna

4 miwí tiꞌnumá uwátiyuwainana ááéraan-tantaaꞌa amápaꞌa ánásasuwainasa pósa íma puwésa íma toikampóíꞌa ésa íma iviꞌá tésa íma tíꞌa éna mirá íníye siráiye.

5
súwana kawááin-avaraꞌa máyowai séna amápa-tantaaꞌa aúnáma kwéune simásuwena séna maanáímbó simámunda aúváívimba agayaaó. mináímbá árair-aimba póna paáriniye simásimena

6 séna amápaꞌ-mayai ánásagwiye. aivaré naaéne miwáná ááimba kemá úne. aivaꞌá méꞌa ívékwaraꞌa méꞌa maíꞌmaiꞌa ónaumne. amápa-tantaakona ááimba kemá úne. nontáváí táái tinkáíndawai nombá tíménasa íma meéyámbaraiyamba úwoi tíménasa aúnáiꞌa umái maíꞌmaiꞌa ónááowe.

7 sáwí-yantaakomba kwéusayaaitaawai kesópakemba kawe-tántááꞌá amápaꞌa tíménda miwítí Ísóigo onasá kesí iyámpóiꞌa ónááowe.

8 ánivo ímo asiramái kesé máyáawaiye ímo kesé aráápamai máyáawaiye sáwíꞌo umái máyáawaiye kwaási tínkamowasa púwóniꞌa owáíyé aarai-úmóyáné kwaai-úmóyáné kwéowaiye pukaaꞌó agáyáawaiye uwaaꞌá on-kwáásíyé kampar-ísóígóné kwaántá-kwaasiyeti imáyáa mósá máráawaiye kampar-áímbó kwésewaiye mirámó on-kwáásí sáwí-marupaꞌa iramá káma-kama kwéena sáwí-kwiyumba kwéim-barupaꞌa Áánútuna némpaꞌa mésa maíꞌmaiꞌa ónááowe siráiye.

9
súwana kwíyómpakemba avakaeté-kwayoꞌnarawaꞌa avakaeté-taaveꞌa tokésa avakaeté-sawi-meyamba tímakowaivinkemba moóráwai simásimena séna tirénaꞌa Ísun-aaiyavesa áraire kwésewai kentí sáwí-meyambo mairáiwaina aúná-ininkaaniꞌo on-kwáásí agarááránkáano súwana

10 Áánútun-amanko kempímbá anómba umásinkowana síꞌmaena anón-omapaꞌa ayáátáár-omapimba móisinkena awánaao súwaꞌa awánaawanda kaweꞌ-náór-úramba Yérúsaremu-naopakaamba kwíyómpakemba Áánútunopakemba kumúwana

11 Áánútuna ságayamba mindáópaꞌa kwáyontavena mindáóꞌa sán-kówasa anón-ontambo kwétuwesamo mairáan-ontambo taayáná-kwisiyan-ontambo makáawanamo sámo kaintembá mindáóꞌa mirá éna sán-kwégowasa

12 iíꞌá óntandei sanaan-úramba úmakowana minípímbá ontamá sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimái-ontama kwáyowasa minóntáráꞌá kwíyómpaken-kwayoꞌnarawaꞌa sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimáinarau kárákwiresa máyówana Ísareri áánimbaa túwíꞌa sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimáiwai túwíꞌa minóntáráꞌá agaimakówana

13 aaváúmó usón-ayampaꞌa kaumbo-óntámá kwáúwana aaváúmó kumperón-ayampaꞌa kaumbo-óntámá káúwana évarevar-akwampaꞌa kaumbo kaumbó kwáyowasa

14 óntamba sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimái-ontamba marésa minóntánkáꞌá iíꞌá úmakowasa minóntánkáꞌá kentáásí sáwí-meyambo mairáiwaina aantá-kwaasi túwíꞌa agaimakówaꞌa awánaraumne.

15
awánaawanda kwíyómpaken-kwayoꞌnakomo simásímakaiwai ayáámpimba moórá-tamayoꞌa kóri-ontandei úmakon-tamayoꞌa tokéna mindáóre minóntáwé miníré agambaráínda-tamayoꞌa tokéna

16 mindáópaꞌa kwená támayoꞌnei évarevar-akwampaꞌa agambaréna toráúvaꞌa agambarówana amápar-awampaꞌa mimbóráíꞌa éna ayáátááꞌa 12,000 úwana

17 iíkóná aꞌnónkáꞌó agambarómba 144 úwana kwaásimo táámpomba mirá úwana

18 miníꞌá taayáná-kwisiyan-ontandei úmakesa mindáóꞌa kóri-ontandei úmakowana ságayaniꞌa kwéuwasa

19 iíꞌá úmakon-ontankaꞌa konaarirí úmakesa kawer-óntándéí konaarirí úmakesa aivaꞌá taayáná-kwisiyan-ontamba makésa miwá avóvomayaaꞌa sokón-ontamba asirayán-óntámbá marésa miwá avóvomayaaꞌa kwayán-óntámbá marésa miwá avóvomayaaꞌa taayáná-kwisiyan-ontamba marésa

20 miwá avóvomayaaꞌa avután-óntámbá marésa miwá avóvomayaaꞌa naaeyayán-óntámbá marésa miwá avóvomayaaꞌa terávu-ontamba marésa miwá avóvomayaaꞌa taayáná-kwisiyan-ontamba asirayán-óntámbá marésa miwá avóvomayaaꞌa terávu-ontamba marésa miwá avóvomayaaꞌa taayáná-kwisiyan-ontamba marésa miwá avóvomayaaꞌa sokón-ontamba marésa miwá avóvomayaaꞌa naaeyayán-óntámbá marésa miráumai-ontamba konaarirí úmaresa

21 moórá-ontaraꞌa suwáásuwaakinei úmakesa sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimái-ontaraꞌa sísamaivakemba kaeꞌá kumbaimái-suwaasuwaakinei minóntárávámbá úmakesa aambá kóri-ontandei kwiꞌmakówana ságayaniꞌa uráiye.

22
ságayaniꞌa úwana Ísóigo Áánútu amápar-asirayankwarawaiye kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaiye máyóyana póna monoꞌ-námbá íma kwáyowaꞌa awánaawanana

23 mindáópaꞌa Áánútuna ságayanko sáma kwégamatinkowana kentáásí sáwí-meyamba mairáiwai mirá kwéuwana póna aaváúmá kwíyómba mindáópaꞌa íma kwáyowaꞌa awánaawanana

24 mindáópaꞌo sámo kwégamatinkaiwai amápaꞌ-maravaken-kwaasi sáma kamátinkainasa amápaꞌ-maravaken-kawaa-kwaasi túwíꞌo kwéiyiwai mindáópaꞌa komáyaiyana

25 mindáópaꞌa noꞌwáániꞌa íma ínasa pósa iír-óntámá íma úmaresa úwoi tisuwéwana kwáyainasa

26 amápaꞌ-maravaken-kwaasi túwíꞌo kwéiyiwai miwítí kawe-tántááꞌá maimaésa mindáópaꞌa komáyaiyana

27 mindáópaꞌa sáwí-yantaaꞌa íma kwáyainasa sáwíꞌa kwéiyawaiye kampar-áímbá kwésiyawaiye íma komaíyasa kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaina aúváí-kwandaaivimba aúnáiꞌa umái maíꞌmaiꞌa ónááowai túwíꞌa agaimakáinda-kwaasiye suꞌmai mindáópaꞌa koménaaowe.

22

1 minkákémbá kwíyómpaken-kwayoꞌnako moórá-nomba agaráásinkowana mindómbá ságayan-domba úwasa kwaási nésa maíꞌmaiꞌa ónááon-domba Áánútuwe kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaintei avarákémbá kwégumumba

2 mindáókona aampimbá kwégumuwana évarevar-awampaꞌa taaimá kwéna arambá irówana kwaási nésa maíꞌmaiꞌa ónááon-taeramba moórá-kwiyontavai moórá-kwiyontavai arambá imaé kwéiyena úwana mintáyánama amápa-kwaasi kwénewana íma tíꞌa éna ánásainana

3 Áánútumo sáwíꞌa kwéovo túwáaro sínda-yantaaꞌa íma kwáyainana Áánútuwe kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaintei avamá kwáyainasa kwená kwayó-kwáásí kwená imáyáa mósá marésa

4 kwenóiꞌa awánésa kwenáwíꞌa túwayaankaꞌa agaimaráíyana

5 noꞌwáámba íma ínana aaꞌá íma káínana Ísóigo Áánútu sáma kwégamatinkainasa pósa oómbá íma kúraꞌmare maésa kawáá-máyáí maimaésa kwéiyesa ménaaowe.

6
minkákémbá kwíyómpaken-kwayoꞌnako simásimena séna mináímbá árair-aimba póna paáriniye. Ísóigo Áánútu kwenáái simátíméwai kwenamankómbá tímíwai kwená kwayóꞌnákómbá kwíyómpakemba aiꞌmaréna séna sáwíyankaꞌo paárinin-tantaaꞌa kesí mayáí-kwáásí agaráátinkaao siráiye súwana

7 Ísu séna isaaó. sáwíyankaꞌa kumónaumne. mináúváívímbó kwáyáin-aimbo sáwíyankaꞌo paárinin-aimbo isésamo taagwiyavónááowai tirunkó aamoí íníye Ísu siráiye.

8
súwaꞌa kemá Yóni mináímbá iséꞌa awánéꞌa kwíyómpakewai agaráásínkaraiwai aísamaivimba kívaireꞌa kwená imáyáa mósá maránáe séꞌa ówánana

9 simásimena séna íma mirán-uwo. emó ená kwaásimo Áánútun-aaimo simátímakaandawaiyemo maanáúváívínkén-áímbó taagwiyávón-kwaasiyemo Áánútuna kwayóꞌnárawaꞌo ontembá kegwáráꞌá Áánútuna kwayóꞌnáꞌá úmpo kesí imáyáa íma mósá maré Áánútuna imáyáawe suꞌmai mósá maraaó siráiye.

10
simásímatuwena séna maanáúváívínkén-áímbá paárinin-tantaaꞌa sáwíyankaꞌa paárinivo íma aúpáꞌá maré avoraꞌá maraaó.

11 minkánáámó tínímba sáwíꞌo kwéiyawai sáwíꞌa íyasa sáwíꞌo umái máyaiyawai sáwíꞌa umái maíyasa kaweꞌó kwéiyawai kaweꞌá íyasa kaweꞌá umái máyaiyawai kaweꞌá umái ménaaowe siráiye.

12
súwana Ísu séna ísáaro. sáwíyankaꞌa kumónaumne. kemó kwémayaam-bayaigona meéyámbá maimaéꞌa kumónaumne.

13 aivaré naaéna miwáná ááimba kemá úne. aivaꞌá méꞌa ívékwaraꞌa méꞌa maíꞌmaiꞌa ónaumne Ísu siráiye.

14
súwasa mindáókona ontaráꞌá iyésa taaéramba nésa maíꞌmaiꞌa ónááontavesa unáánkwátóimo sese owanamó kaweꞌó kwéintemba miwímá kaweꞌá umái máyáawana tirunkó aamoí kwéiye.

15 sáwíꞌo umáímo máyáawaiye pukaaꞌó agáyáawaiye uwaaꞌá kwéowaiye aarai-úmóyáné kwaai-úmóyáné kwéowaiye kwaási tínkamowasa púwóniꞌa owáíyé kampar-ísóígóné kwaántá-kwaasiyeti imáyáa mósá máráawaiye kampar-áíntávésa aamoí owáíyé mirámó úmae kwénaaowai mindáópaꞌa íma iyónááowe.

16 Ísu séna kemá Ísu kwíyómpakemba kesí kwayóꞌnákómbá aiꞌmaráúnana kentópaꞌa kuména mináímbá Ísóigona kwaási isáígwáe séna kusimátímakaiye. kemá Tévíti aísaavutantamba uráundawai éꞌa aaváúmó usaráisanamo kwáyáin-oꞌa kemá úne Ísu siráiye.

17
súwasa Áánútun-amankoe kentáásí sáwí-meyamba mairáiwaina aúná-ininkaaniꞌo on-kwáásíyé sésa Áánútunopaꞌa teró kwésiyasa mináímbá kwéisaawai Áánútunopaꞌa teró sénááowe. nontáváí táái kwétinkaindawai Áánútunopaꞌa teró. Áánútunopaꞌa kónáe síyawai tíyana Áánútu maíꞌmaiꞌa ónááon-domba úwoi timínasa nésa maíꞌmaiꞌa ónááowe.

18
kemá Yóni paárinin-tantaaꞌa maanáúváívímbá agaimaréꞌa maanáúváívínkén-áímbá isánááon-kwaasiyaveꞌa asiramái séꞌa maanáímpímbó évakarawaimo kentí imáyáavinken-ainkwaraꞌo síyanamo éna Áánútu sáwí-meyamba timínímba agaimaréꞌo simátimunda-sawi-meyamba timíníye.

19 évakarawaimo maanáíntómpínkémbó paárinin-tantaaꞌo tínaaembo umámiyanamo éna Áánútu minkwáásíyávéna séna minkáwéꞌ-náópar-uramba íma iyéꞌa maíꞌmaiꞌa ónááon-taeramba íma nánááowe. maanáúváívímbó simátimunda-aintavena síníye kemá Yóni kwésune.

20
mináímbá árair-aimban-iye kwésiwai sáwíyankaꞌa kumónaumne sisaꞌá árair-aimban-ivo Ísóigo Ísu áraiꞌa úwoi kumuwó kwésune.

21 Ísóigo Ísu Áánútuna kwaási úwoi kwétuwaꞌnaa-inaꞌa máéro. mináímbá árair-aimban-iye. mináímbá ánásaiye.