1 D erschte Bericht ha i (ich) ge, lieba (lebe) Theophilus, vu all däm, was Jesus vu Afang a doe un glehrt het
2bis zum Dag, an däm ma (er) ufgnumme wore isch, nohchdem ma (er) d Aposchtel, de er üsgwählt het, durch d heilige Geischt der Wiesig ge het.
3 Däne zeigt er sich nohch sine Liede durch vieli Bewaise als dr Lebendige un het sich säh lo unda ne vierzig Däg lang un schwätzt mit ne vum Rich Gottes.
4 Un als er mit ne zsämme war, bpfiehlt er ne, Jerusalem nit z vulo, sundern z warte uf de Vuheißig vum Vada (Babbe), de ihr, so sait er, vu ma (mir) ghärt hän;
5 denn Johannes het mit Wassa dauft, ihr aba solle mit däm heilige Geischt dauft wäre nit lang noh däne Däg.
6 De etze zsämmekumme ware, froge nen un sage: Herr, wirsch dü in der Ziit des Rich fir Israel wieda ufrichte?
7 Er sait aba zue nene: S kert äich nit, Ziit odr Schtund z wisse, de dr Vada (Babbe) in sinere Macht bschtimmt het;
8 aba ihr den de Kraft vum heilige Geischt gregä, der uf äich kumme wird, un den mini Ziige si in Jerusalem un in ganz Judäa un Samarien un bis a des End dr Welt.
9 Un als er des gsait het, wird da (er) ufghobe, un ä Wolke nimmt nen uf vor ihre Auge wäg.
10 Un als sie nem nochluege, we na (er) gen Himmel fahrt, lueg, do sin bi nene zwei Männa gschtande in wieße Gwända.
11 De sage: Ihr Männa vu Galiläa, was schtehn ihr do un luege zum Himmel? Der Jesus, der vu äich wäg gen Himmel ufgnumme wird, wird so wiedakumme, we ihr nen hän gen Himmel fahre säh.
12 Do kähre sie nohch Jerusalem zruck vum Berg, der heißt Elberg un liet nooch bi Jerusalem, ä Sabbatwäg wäg.
13 Un als sie inekume, schtiege sie nuf in des Obagmach vum Hus, wo sie sich als ufhalte den: Petrus, Johannes, Jakobus un Andreas, Philippus un Thomas, Bartholomäus un Matthäus, Jakobus, dr Bue vum Alphäus, un Simon dr Zelot un Judas, dr Bue vum Jakobus.
14 De alli ware imma binanda einmetig im Gebet samt d Wieba un Maria, dr Muetter Jesus, un sinene Breda.
15 Un in däne Däg kunnt Petrus schtoht uf unda d Breda - s ware aba an Lit binannda vu etwa hundatzwanzig - un sait:
16 Ihr Männa un Breda, s moeß des Wort dr Schrift erfillt wäre, des dr heilige Geischt durch des Mul (de Gosch) David vorusgsait het iba Judas, der däne d Wäg zeigt, de Jesus gfangenähme;
17 denn na (er) het zue uns (us) ghärt un het des Amt mit uns (us) gregt.
18 Der het ä Acka kauft mit däm Lohn fir sini Ungrechtigkeit. Aba na (er) isch runda gfloge (gschtirzt) un midde entzwei broche, so daß alli sini Kuttle (Igweidi) ruskumme sin.
19 Un s isch alle bekannt wore, de in Jerusalem huse, so daß der Acka in ihra Schproch gnennt wird: Hakeldamach, des heißt Bluetacka.
20 Denn`s schtoht gschriebe im Psalmbuech (Psalm 69,26; 109,8): «Si Hus soll vuwüschtet wäre, un nemads wohne drin», un: "Si Amt gregt ä andere."
21 So mueß etze eina vu däne Männa, de bi uns (us) gsi sin di ganzi Ziit iba, als dr Herr Jesus unda uns (us) i- un üsgange isch
22 - vu d Daufi vum Johannes a bis zum Dag, an däm ma (er) vu uns (us) gnumme wore isch -, mit uns (us) Ziige vu sinere Uferschtehig wäre.
23 Un sie schtelle zwei uf: Josef, gnennt Barsabbas, mit däm Bainame Justus, un Matthias,
24 un bäte un sage: Herr, der dü alli Herz kennsch, zeig a, was fir eine dü üsgwählt hesch vu däne beide,
25 dmit er d Denscht un des Aposchtelamt gregt, des Judas vulo het, um an d Platz z go, wohi er ghärt .
26 Un sie werfe des Los iba sie, un des Los flegt uf Matthias; un er wird zue d elf Aposchtel zuegrechnet.
1 Un als dr Pfingschtdag kumme war, ware sie alli an einem Platz binanda.
2 Un s isch bassiert pletzlig ä Bräuse vum Himmel we vu nem gwaltige Wind un erfillt des ganze Hus, in däm sie hocke.
3 Un s erschiene ne Zunge zerdeilt, we vu Fiir; un s het sich anekockt uf jede vu nene,
4 un sie wäre alli erfillt vum heilige Geischt un fange a, z predige in andere Schproche, we dr Geischt ne git zschwätze.
5 S husste aba in Jerusalem Jude, de ware gottesfirchtige Männa üs alle Velka unda däm Himmel.
6 Als etze des Bräuse bassiert war, kumme de Lit zsämme un vuwundere sich; denn jeda het sie in sinere eigene Schproch schwätze ghärt.
7 Sie vuschrecke aba, un vuwundrete sich un sage: Lueg, sin nit de alli, de do schwätze, üs Galiläa?
8 We härä ma (mir) denn jeda si eigeni Muetterschproch?
9 Parther un Meder un Elamiter un de ma (mir) huse in Mesopotamien un Judäa, Kappadozien, Pontus un dr Provinz Asien,
10 Phrygien un Pamphylien, Ägypte un dr Gegend vu Kyrene in Libyen un Iwanderer üs Rom,
11 Jude un Judegnosse, Kreter un Araber: ma (mir) härä sie in unsari Schproche vu d große Tade Gottes schwätze.
12 Sie vuschrecke aba alli un wäre rotlos un sait eina zum andere: Was will des wäre?
13 Anderi aba hän ihr Schpott un sage: Sie sin voll vu seßem Wi.
14 Do schtoht Petrus uf mit d Elf, hebt si Schtimm un schwätzt zue nene: Ihr Jude, liebe (lebi) Männa un alli, de ihr in Jerusalem wohne, des isch äich kundgmacht, un len mi Wort zue äire Ohre igo!
15 Denn de sin nit bsofe, we ihr meine, isch`s doch erscht de dritte Schtund am Dag;
16 sundern des isch's, was durch d Prophete Joel gsait worde isch (Joel 3,1-5): "
17 Un s soll gschähe in d letschte Däg, sait Gott, do will i (ich) üsgieße vu minem Geischt uf alles Fleisch; un äiri Buebä un äiri Techtare solle weissage, un äiri Jinglinge solle Gsichta säh, un äiri Alte solle Traim ha;
18 un uf mini Knecht un uf mini Mägd will i (ich) in däne Däg vu minem Geischt üsgieße, un sie solle weissage.
19 Un i (ich) will Wunda doe obe am Himmel un Zeiche unde uf d Erde, Bloet un Fiir un Rauchdampf;
20 d Sunne soll in Dunkel un dr Mond in Bloet vuwandlet wäre, bvor dr große Dag dr Offenbarig vum Herrn kummt.
21 Un s soll gschähe: wer d Name vum Herrn aruefe wird, der soll grettet wäre."
22 Ihr Männa vu Israel, häre de Wort: Jesus vu Nazareth, vu Gott unda äich üsgwiese durch Tade un Wunda un Zeiche, de Gott durch nen in äira Middi doe het, we ihr selbscht wißt -
23 der Ma, der durch Gottes Rotschluß un Vorsehig hige war, hän ihr durch de Händ (Pfode) dr Heide ans Kriiz gschla un umbrocht.
24 Den het Gott uferweckt un het ufglest d Schmerz vum Dod, we`s denn unmeglich war, daß sa (er) vum Dod vuwahrt wäre ka.
25 Denn David sait vu nem (Psalm 16,8-11): "Ich ha d Herrn alliziit vor Auge, denn na (er) schtoht ma (mir) zue d Rechte, dmit i (ich) nit wank.
26 Drum isch mi Herz frehlich, un mi Zunge singt (frohlockt); au mi Leib (Ranze) wird ruehe in Hoffnig.
27 Denn dü wirsch mi nit däm Dod ibalosse un nit zuelo, daß di Heilige d Verwesig sieht.
28 Dü hesch ma (mir) kundgmacht d Wäg vum Läbä; dü wirsch mi erfille mit Fräid (Freud) vor diner Visasch (dinem Gsicht)."
29 Ihr Männa, lebi Breda, len mi fraimedig zue äich schwätze vum Erzvada David. Er isch gschtorbe un beerdigt, un si Grab isch bi uns (us) bis uf dän Dag.
30 Do er etze ä Prophet war un gwißt het, daß nem Gott vuheiße het mit nem Eid, daß ä Nochkumme vu nem uf sinem Thron hocke soll,
31 het er's vorüsgsähne un vu dr Uferschtehig vum Chrischtus gschwätzt: Er isch nit däm Dod ibalosse, un si Leib (Ranze) het de Verwesig nit gsähne.
32 Den Jesus het Gott uferweckt; vudäm sin ma (mir) alli Ziige.
33 Do er etze durch de rechti Hand Gottes hoch gmacht isch un gregt het d vuheißene heilige Geischt vum Vada (Babbe), het dan üsgosse, we ihr do sähn un häre.
34 Denn David isch nit gen Himmel gfahre; sundern na (er) sait selbscht (Psalm 110,1): "Dr Herr sait zue minem Herrn: Hock di zue minere Rechte,
35 bis i (ich) dini Gegna (Feinde) zum Schemel dine Feß mach."
36 So weiss etze des ganze Hus Israel gwiß, daß Gott den Jesus, den ihr kriizigt hän, zum Herrn un Chrischtus gmacht het.
37 Als sie aba des ghärt Hän, goht's ne durchs Herz, un sie sage zue Petrus un d andere Aposchteln: Ihr Männa, lebi Breda, was solle ma (mir) doe?
38 Petrus sait zue nene: Den Buße, un jeda vu äich loss sich daufe uf d Name Jesus Chrischti zue d Vugebig äira Sinde, so wär na gregä de Gabe vum heilige Geischt.
39 Denn äich un äire Kinda gilt de Vuheißig, un alle, de wiet sin, so vieli dr Herr, unsa Gott, herruefe wird.
40 Au mit viele andere Wort beziigt er des un vumahnt sie un sait: Len äich errette üs däm vukehrte Gschlecht!
41 De wo etze si Wort agnuhme hän, len sich daufe; un an däm Dag wäre etwa draidusig Mensch dzuedoe.
42 Sie bliebe aba bschtändig in dr Lehr vu d Aposchtel un in dr Gmeinschaft un im Brotbreche un im Gebet.
43 S kummt aba Angscht iba alli Seele, un s gschähe au vieli Wunda un Zeiche durch de Aposchtel.
44 Alli aba, de gläubig wore ware, ware binanda un hän alli Sache gmeinsam.
45 Sie vukaufe Sache un Habe un deile sie üs unda alli, je noh däm`s eina nedig het.
46 Un sie ware jede Dag imetig binanda im Tempel un breche des Brot do un dert in d Hisa, halte de Mahlziite mit Fräid (Freud) un ufrichtige Herze
47 un lobe Gott un finde Wohlwolle bim ganze Volk. Dr Herr aba macht jede Dag zue d Gmeinde dzue, de grettet wäre.
1 Petrus aba un Johannes gehn nuf in d Tempel um di ninti Schtund, zue d Bätziit.
2 Un s wird ä Ma hertrage, lahm vu Muetterleib a; den hän si anekockt jede Dag vor de Dire vum Tempel, de do heißt di Schöne, dmit er um Almose bettle ka bi däne, de in d Tempel gehn.
3 Als er etze Petrus un Johannes sieht, we sie in d Tempel inegoh wen, bittet er um ä Almose.
4 Petrus aba blickt nen a mit Johannes un sait: Lueg uns (us) a!
5 Un na (er) luegt sie a un het gwartet druf, daß sa (er) ebis vu nene gregt.
6 Petrus aba sait: Silba un Gold ha i (ich) nit; was i (ich) aba ha, des gib i (ich) dir: Im Name Jesus Chrischti vu Nazareth schtand uf un gang umä!
7 Un na (er) packt nen bi dr rechte Hand un richte nen uf. Gli wäre sini Feß un Knechel fescht,
8 er springt uf, ka go un schtoh un goht mit ne in d Tempel, lauft un springt umä un lobt Gott.
9 Un s sähn nen alli Lit umägo un Gott lobe.
10 Sie erkenne nen au, daß sa (er)`s war, der vor dr Schöne Dire vum Tempel gsässä un um Almose bettelt het; un Vuwunderig un Entsetze erfillt sie iba des, was nem widafahre war.
11 Als er sich aba zue Petrus un Johannes hebt (haltet), laufe alli Lit zue nene in de Halle, de do heißt Salomo, un sie wundre sich arg.
12 Als Petrus des sieht, sait da (er) zum Volk: Ihr Männa vu Israel, was wundere ihr äich doriba, odr was luege ihr uf uns (us), als hätte ma (mir) durch eigeni Kraft odr Fromm si bewirkt, daß der go ka?
13 Dr Gott Abrahams un Isaaks un Jakobs, dr Gott unsrer Vädare, het si Knecht Jesus vuherrlicht, den ihr ibaantwortet un vuliignet hän vor Pilatus, als der nen loslo wot.
14 Ihr aba hän d Heilige un Grechte vuliignet un drum gfrogt, daß ma äich d Mörda schenkt;
15 aba d Firscht vum Läbä hän ihr umbrocht. Den het Gott uferweckt vu d Dote; vu däm sin ma (mir) Ziige.
16 Un durch d Glaube an si Name het si Name dän, den ihr sähn un kenne, stark gmacht; un dr Glaube, der durch nen gwirkt isch, het däm de Gesundheit ge vor aicha alle Auge.
17 Etze, liebe Breda, i (ich) weiß, daß ihr's üs Unwisseheit doe hän we au äiri Obere.
18 Gott aba het erfillt, was sa (er) durch de Müla (Gosche) vu sine Prophete zvor vukindigt het: daß si Chrischtus liede soll.
19 So den etze Buße un bekehre äich, daß äiri Sinde tilgt wäre,
20 dmit de Ziit dr Erquickig kummt vum Agsicht (Gsicht, Visasch) vum Herrn un er den schickt, der äich zvor zum Chrischtus bschtimmt isch: Jesus.
21 Ihn mueß dr Himmel ufnähmä bis zue dr Ziit, in der alles wiedabrocht wird, wovu Gott gsait het durch de Müla (Gosch) vu sine heilige Prophete vu Anbeginn a.
22 Moses het gsait (5. Moses 18,15.19): "Ei Prophete we mich wird äich dr Herr, aicha Gott, mache üs äire Breda; uf den solle na härä in allem, was sa (er) zue äich sage wird.
23 Un s wird gschähe, wer dän Prophete nit härä wird, der soll vutilgt wäre üs däm Volk."
24 Un alli Prophete vu Samuel a, we vieli au dnohch gschwätzt hän, de hän au den Dag vukindigt.
25 Ihr sin de Buebä vu d Prophete un vum Packt (Abkumme), den Gott gschlosse het mit äire Vädere, als er zue Abraham sait (1. Moses 22,18): "Durch di Gschlecht soll gsegnet wäre alli Velka uf Erde."
26 Fir äich zerscht het Gott si Knecht Jesus gweckt un het nen zue äich gschickt, äich z segne, daß jeda sich umkehrt vu sinere Bosheit.
1 Während sie zum Volk schwätze, kumme zue nene de Prieschter un dr Hauptma vum Tempel un de Sadduzäer,
2 de ärgat (vudroß), daß sie des Volk lehrte un vukindigte an Jesus de Uferschtehig vu d Dote.
3 Un sie lege Hand an sie un len sie gfange bis zum Morge; denn s war scho Obend.
4 Aba vieli vu däne, de des Wort ghärt hän, wäre gläubig; un de Zahl dr Männa schtiegt uf etwa fünfdusig.
5 Als etze dr Morge kummt, vusammle sich ihri Obere un Älteschte un Schriftglehrti in Jerusalem,
6 au Hannas, dr Hohepriester, un Kaiphas un Johannes un Alexander un alli, de vum Hohenpriestergschlecht ware;
7 un sie schtelle sie vor sich un froge sie: Üs wela Kraft odr in welem Name hän ihr des doe?
8 Petrus, voll vum heilige Geischt, sait zue nene: Ihr Obere vum Volk un ihr Älteschte!
9 Wenn ma (mir) hiit vuhert wäre wägä der Wohltat an däm kranke Mensch, durch wen er gsund wore isch,
10 so isch äich un däm ganze Volk Israel kundgmacht: Im Name Jesus Chrischti vu Nazareth, den ihr kriizigt hän, den Gott vu d Dote uferweckt het; durch nen schtoht der do gsund vor äich.
11 Des isch der Schtei (Wackes), vu äich Bäulit rüssgworfe, der zum Eckschtei wore isch.
12 Un in keinem andere isch des Heil, au isch kei andre Name unda däm Himmel d Mensch ge, durch den ma (mir) solle selig wäre.
13 Sie sähn aba d Fraimuet vum Petrus un Johannes un wundre sich; denn sie hän gmerkt, daß sie unglehrti un einfachi Lit ware, un wiße au vu nene, daß sie mit Jesus gsi ware.
14 Sie sähn aba d Mensch, der gsund wore war, bi nene schtoh un wiße nigs dgege z sage.
15 Do heiße sie sie nusgoh üs däm Hohe Rot un vuhandle mitänanda un sage:
16 Was wen ma (mir) mit däne Lit doe? Denn daß ä ächtes Zeiche durch sie gschähe isch, isch alle bekannt, de in Jerusalem huse, un ma (mir) kenne's nit liigne.
17 Aba dmit`s nit witer irießt unda däm Volk, wen ma (mir) ne drohe, daß sie etze zue keinem Mensch in däm Name schwätze.
18 Un sie refe sie un bpfehle ne, nimmi (keinesfalls) z schwätze odr z lehre in däm Name Jesus.
19 Petrus aba un Johannes antworte un sage zue nene: Urdeilt selbscht, ob`s vor Gott recht isch, daß ma (mir) äich me folge als Gott.
20 Mir kenne's jo nit losse, vum däm z schwätze, was ma (mir) gsähne un ghärt hän.
21 Do drohe sie ne un len sie go wägä nem Volk, wel sie nigs finde, was ä Schtrof vudent het; denn alli lobe Gott fir des, was gschähe war.
22 Denn der Mensch war iba vierzig Johr alt, an däm des Zeiche dr Heilig gschähe war.
23 Un als ma sie go lo het, kumme sie zue d Ihre un vuzehle, was de Hohenpriester un Älteschte zue nene gsait hän.
24 Als sie des ghärt hän, erhebe sie ihri Schtimm imetig zue Gott un sage: Herr, dü hesch Himmel un Erde un des Meer un alles, was drin isch, gmacht,
25 dü hesch durch d heilige Geischt, durch des Mul (Gosch) unsares Vadas (Babbe) David, vu dinem Knecht, gsait (Psalm 2,1.2): "Wurum tobe de Heide, un de Velka nähmä sich vor, was umsunscht isch?
26 De Kenig dr Erde träte zsämme, un de Firschte vusammle sich gege d Herrn un si Chrischtus."
27 Gwiß, sie hän sich vusammelt in dr Schtadt gege di heilige Knecht Jesus, den dü gsalbt hesch, Herodes un Pontius Pilatus mit d Heide un d Schtämm Israels,
28 z doe, was di Hand un di Rotschluß zvor bschtimmt het, daß ses gschähe soll.
29 Un etze, Herr, lueg a ihr Drohe un gib dine Knecht, mit allem Fraimuet zue schwätze di Wort;
30 streck di Hand üs, daß Heilige un Zeiche un Wunda gschähe durch d Name vu dinem heilige Knecht Jesus.
31 Un als sie bätet hän, wackelt (erbebt) d Platz, wo sie vusammelt ware; un sie wäre alli vum heilige Geischt erfillt un schwätze des Wort Gottes mit Fraimuet.
32 De Lit vu d Gläubige aba ware ei Herz un ei Seele; au nit eina het vu sinene Gabe gsait, daß ses si wär, sundern s war ne alles gmeinsam.
33 Un mit großa Kraft beziigte de Aposchtel de Uferschtehig vum Herrn Jesus, un großi Gnade war bi nene alle.
34 S war au keina unda ne, der Mangel het; denn wer vu nene Äcker odr Hiisa bsäße het, vukauft sie un bringt des Geld fir des Vukaufte
35 un legt`s d Aposchtel vor d Feß; un ma git jedem, was sa (er) nedig het.
36 Josef aba, der vu d Aposchtel Barnabas gnennt wird - des heißt ibasetzt: Bue vum Troscht -, ä Levit, üs Zypern gebürtig,
37 der het ä Acka un vukauft nen un bringt des Geld un legt`s d Aposchtel vor d Feß.
1 Ä Ma aba mit Name Hananias samt sinem Wieb Saphira vukaufte ä Acka,
2 doch er hebt (haltet) mit Wisse vu sinem Wieb ebis vum Geld zruck un bringt nur ä Deil un legt den d Aposchtel vor d Feß.
3 Petrus aba sait: Hananias, wurum het dr Sadan di Herz erfillt, daß dü d heilige Geischt agloge un ebis vum Geld fir di Acka zruckbhalte hesch?
4 Hättesch dü d Acka nit bhalte kenne, als dü nen ka hesch? Un konntesch dü nit au, als er vukauft war, noh doe, was dü willsch? Wurum hesch dü dir des in dinem Herz vorgnumme? Dü hesch nit Mensche, sundern Gott agloge.
5 Als Hananias de Wort ghärt het, flegt er uf d Bode un git d Geischt uf. Un`s kummt ä großi Angscht iba alli, de des ghärt hän.
6 Do sin de junge Männa ufgschtande un decke nen zue un trage nen üsä un beerdige nen.
7 S isch bassiert nohch na Wieli, etwa nohch dräi Schtunde, do kummt si Wieb ri un wußt nit, was gschähe war.
8 Aba Petrus sait zue nare: Sag ma (mir), hän ihr d Acka fir dän Pries vukauft? Sie sait: Häjo, fir dän Pries.
9 Petrus aba sait zue nare: Wurum sin ihr äich denn einig wore, d Geischt vum Herrn z vusueche? Lueg, de Feß vu däne, de di Ma beerdige hän, sin vor dr Dire un wäre au dich nüstrage.
10 Un gli druf flegt sie uf d Bode, nem vor d Feß, un git d Geischt uf. Do kumme de jungen Männa un find sie dot, trage sie üsä un beerdige sie näbe ihrem Ma.
11 Un s kummt ä großi Angscht iba de ganzi Gmeinde un iba alli, de des ghärt hän .
12 S sin aba vieli Zeiche un Wunda im Volk gschähe durch de Händ (Pfode) dr Aposchtel; un sie ware alli in dr Halle Salomos imetig binanda.
13 Vu d andere aba dräut (wagt) keina, ne z nooch z kumme; doch des Volk haltet viel vu nene.
14 Desto me aba isch gwachse de Zahl vu däne, de an d Herrn glaube - Schare vu Männa un Wieba -,
15 so daß sie di Kranke sogar uf d Schtroße nüstrage un sie uf Bette un Bahre lege, dmit, wenn Petrus käm, wenigschtens si Schatte uf ä baar vu nene flegt.
16 S kumme au vieli üs d Schtädt rings um Jerusalem un bringe Kranki un solchi, de vu schlechte Geischta plagt wäre; un alli wäre gsund
17 S erhebe sich aba dr Hohepriester un alli, de mit nem ware, nämlich de Partai dr Sadduzäer, vu Eifersucht erfillt,
18 un lege Hand an de Aposchtel un werfe sie in des normale Gfängnis (Loch).
19 Aba dr Engel vum Herrn doet in dr Nacht de Direne vum Gefängniss uf un fihrt sie üsä un sait:
20 Gehn hi un träte im Tempel uf un schwätzt zum Volk alli Wort vum Läbä.
21 Als sie des ghärt hän, gehn sie freh am Morge in d Tempel un lehre. Dr Hohepriester aba un de mit nem ware, kumme un refe d Hohe Rot un alli Älteschte in Israel zsämme un schickte zum Gfängnis (Loch), sie zue hole.
22 D Knecht gehn hi un find sie nit im Gfängnis (Loch), kumme zruck un vuzehle:
23 Des Gfängnis (Loch) finde ma (mir) fescht vuschlosse un d Wächter vor d Direne schtoh; aba als ma (mir) ufgmacht hän, finde ma (mir) nemads drin.
24 Als dr Hauptma vum Tempel un de Hohenpriester de Wort ghärt hän, wäre sie rotlos (beträte) un wiße nit, was drus wäre soll.
25 Do kummt jemads, der vuzehlt ne: Lueg, de Männa, de ihr ins Gfängnis (Loch) gworfe hän, schtehn im Tempel un lehre des Volk.
26 Do goht dr Hauptma mit d Knecht hi un holt sie, doch nit mit Gwalt; denn sie firchte sich vor rem Volk, daß sie gschteinigt wäre.
27 Un sie bringe sie un schtelle sie vor d Hohe Rot. Un dr Hohepriester het sie gfrogt
28 un sait: Hän ma (mir) äich nit schtreng bpfohle, in däm Name nit z lehre? Un luege, ihr hän Jerusalem erfillt mit äira Lehr un wen des Bloet vu däm Ma iba uns (us) bringe.
29 Petrus aba un de Aposchtel antworte un sage: Ma mueß Gott me folge als d Mensche.
30 Der Gott unsrer Vädare het Jesus uferweckt, den ihr an des Holz ghängt un umbrocht hän.
31 Den het Gott durch sini rechti Hand hoch gmacht zum Firschte un Heiland, um Israel Buße un Vugebig dr Sinde z ge.
32 Un ma (mir) sin Ziige vu däm un mit uns (us) dr heilige Geischt, der Gott däne ge het, de nem folge.
33 Als sie des ghärt hän , goht's ne durchs Herz, un sie wen sie umbringe.
34 Do schtoht aba im Hohe Rot ä Pharisäer uf mit Name Gamaliel, ä Schriftglehrte, vum ganze Volk in Ehri ghalte, un het de Männa fir kurzi Ziit nüsfihre lo.
35 Un na (er) sait zue nene: Ihr Männa vu Israel, luege genau zue, was ihr mit däne Mensche doe wen.
36 Denn vor einiger Ziit schtoht Theudas uf un git vor, er wär ebis, un nem hing ä Azahl Männa a, etwa vierhundat. Der wird erschlage, un alli, de nem folge, wäre vudeilt un vunichtet.
37 Dnohch schtoht Judas dr Galiläer uf in d Däg dr Volkszählig un bringt ä baar Lit vum Volk hinda sich zum Ufruhr; un der isch au umkumme, un alli, de nem folge, wäre vudeilt.
38 Un etze sag i (ich) äich: Len ab vu däne Mensche un len sie go! Isch des Vorha odr des Gschaffte vu Mensche, so wird's undagoh;
39 isch`s aba vu Gott, so kenne ihr sie nit vunichte - dmit ihr nit doschtehn als solchi, de gege Gott schtriete wen. Do stimmten sie nem zue
40 un refe de Aposchtel ri, len sie üsbeitsche un bpfehle ne, sie solle nimi im Name Jesus schwätze, un len sie go.
41 Sie gehn aba frehlich vum Hohe Rot fort, wel sie wert gsi ware, wägä Sinem Namen Schmach z liede,
42 un sie hän nit ufghärt, alli Däg im Tempel un do un dert in d Hisa z lehre un z predige des Evangelium vu Jesus Chrischtus.
1 In däne Däg aba, als de Zahl dr Jinger zuegnuhme het, erheb sich ä Murre unda d griechische Jude in dr Gmeinde gege di hebräische, wel ihri Witwe ibasähe wäre bi d Vusorgig.
2 Do refe de Zwöelf de Schar dr Jinger zsämme un sage: S isch nit recht, daß ma (mir) fir d Mahlziite sorge un doriba des Wort Gottes vunochlässige.
3 Drum, ihr liebe Breda, luege äich um nooch siebä Männa in äira Middi, de ä guete Ruef hän un voll heiligem Geischt un Wisheit sin, de ma (mir) bschtelle wen zue däm Denscht.
4 Mir aba wen ganz bim Gebet un bim Denscht vum Wortes bliebe.
5 Un de Wort gfalle allene Lit guet; un sie wählte Stephanus, ä Ma voll Glaube un heiligem Geischt, un Philippus un Prochorus un Nikanor un Timon un Parmenas un Nikolaus, ä Judegenosse üs Antiochia.
6 De Männa schtelle sie vor d Aposchtel; de bäte un lege d Händ (Pfode) uf sie.
7 Un des Wort Gottes breitet sich üs, un de Zahl dr Jinger wird arg groß in Jerusalem. S wäre au vieli Prieschter däm Glaube hörig.
8 Stephanus aba, voll Gnade un Kraft, doet Wunda un großi Zeiche unda däm Volk.
9 Do sin ä baar ufgschtande vu d Synagoge (Gotteshus) dr Libertiner un dr Kyrenäer un dr Alexandriner un ä baar vu däne üs Zilizien un dr Provinz Asien un schtritte mit Stephanus.
10 Doch sie vumochte nit z widaschtoh dr Wisheit un däm Geischt, in däm ma (er) schwätzt.
11 Do schtifte sie ä baar Männa a, de sage: Mir hän nen Läschterworte schwätze härä gege Moses un gege Gott.
12 Un sie bringe des Volk un de Älteschte un de Schriftglehrti uf, kumme dzue un packe nen un fihre nen vor d Hohe Rot
13 un schtelle falschi Ziige uf, de sage: Der Mensch härt nit uf, z schwätze gege d heilige Platz un des Gsetz.
14 Denn ma (mir) hän nen sage härä: Das Jesus vu Nazareth d Platz himacht un de Ordnige ändere wird, de uns (us) Moses ge het.
15 Un alli, de im Rot hocke, blickte uf nen un sähn si Gsicht (Visasch) we vumä Engel (s Gsicht).
1 Do het dr Hohepriester gfrogt: Isch des so?
2 Er aba sait: Lebi (Liebe) Breda un Vädare, härt zue. Der Gott dr Herrlichkeit erschient unsam Vada (Babbe) Abraham, als er noh in Mesopotamien war, bvor ra (er) in Haran gwohnt het,
3 un sait zue nem (1. Moses 12,1): "Gang üs dinem Land un vu dinere Vuwandtschaft un ze in des Land, des i (ich) dir zeigä will."
4 Do goht er üs däm Land dr Chaldäer un wohnt in Haran. Un als si Vada (Babbe) gschtorbe war, bringt Gott nen vu dert riba in des Land, in däm ihr etze wohne,
5 aba na (er) git nem kei Eigentum drin, au nit ä Fueß breit, un vuhießt nem, er wott`s nem un sinene Nochkumme zum Hab un Guet ge, obwohl la (er) noh kei Kind het.
6 Denn so sait Gott (1. Moses 15,13.14): "Dini Nochkumme wäre Fremdlinge si in nem fremde Land, un ma wird sie knechte un mißhandle vierhundat Johr lang.
7 Aba des Volk, däm sie als Knecht diene mese, will i (ich) richten", sait Gott, "und dnohch wäre sie üszeh un ma (mir) diene an däm Platz."
8 Un na (er) git nem d Packt (Abkumme) dr Bschniedig. Un so ziigt (zeugt) er Isaak un bschnitt nen am achte Dag, un Isaak d Jakob, un Jakob de zwöelf Erzvädare.
9 Un de Erzvädare sin näjdisch uf Josef un vukaufe nen nohch Ägypte. Aba Gott war mit nem
10 un rettet nen üs allem vu sinere Vufolgig un git nem Gnade un Wisheit vor rem Pharao, däm Kenig vu Ägypte; der het sich anekockt nen zum Regente iba Ägypte un iba si ganzes Hus zmache.
11 S kummt aba ä Hungasnot iba ganz Ägypte un Kanaan un ä großi Vufolgig, un unseri Vädare finde kei Ässä.
12 Jakob aba het ghärt, daß ses in Ägypte Korn (Getreide) gäb, un schickt unseri Vädare üs zum erschte Mol.
13 Un bim zweite Mol git sich Josef sinene Breda z erkenne; so wird däm Pharao Josefs Herkunft bekannt.
14 Josef aba schickt üs un losst si Vada (Babbe) Jakob hole un sini ganzi Vuwandtschaft, fünfäsiebzig Mensche.
15 Un Jakob zeht nab nohch Ägypte un schtirbt, er un unseri Vädare;
16 un sie wäre nohch Sichem brocht un in des Grab glegt, des Abraham fir Geld kauft het vu d Sehn Hamors in Sichem.
17 Als etze de Ziit dr Vuheißig sich naht, de Gott däm Abraham zuegsait het, isch des Volk gwachse un mehrt sich in Ägypte,
18 bis ä andre Kenig iba Ägypte ufkumme isch, der nigs wußt vu Josef.
19 Der goht mit Hintalischt vor gege unsa Volk un mißhandelt unseri Vädare un het ihri kleine Kinda üssetze lo, dmit sie nit am Läbä bliebe.
20 Zue der Ziit wird Moses uf d Welt brocht, un er war ä schenes Kind vor Gott un wird dräi Monet z ässä ge im Hus vu sinem Vada (Babbe).
21 Als sa (er) aba üsgsetzt wird, nimmt nen de Dochta vum Pharao uf un zeht nen uf als ihren Bue.
22 Un Moses wird in alla Wisheit dr Ägypter glehrt un war mächtig in Wort un Werke.
23 Als sa (er) aba vierzig Johr alt wird, denkt er, noh sine Breda, d Israelite, zluege.
24 Un sieht eina ä Unrecht liede; do schtoht er nem bäi un rächt den, däm des Leid bassiert isch, un erschlat d Ägypter.
25 Er meint aba, sini Breda solle's vuschtoh, daß Gott durch sini Hand ne Rettig bringt; aba sie vuschten's nit.
26 Un am nägschte Dag kummt er zue nene, als sie mitänanda schtritte, un vumahnt sie, Friede z hebe, un sait: Lebi (Liebe) Männa, ihr sin doch Breda; wurum doet eina däm andere Unrecht?
27 Der aba sinem Nächschte Unrecht doe het, schuckt nen vu sich un sait (2. Moses 2,14): "Wer het dich zum Ufbassa un Richta iba uns (us) bschtimmt?
28 Willsch dü mich au umbringe, we dü geschtern d Ägypter umbrocht hesch?"
29 Moses aba floh wägä dem un läbt als Fremdling im Land Midian; dert ziigt (zeugt) er zwei Buebä.
30 Un nooch vierzig Johr erschient nem in dr Wüschte am Berg Sinai ä Engel in eina Fiirflamme im Dornbusch.
31 Als aba Moses des sieht, vuwundret er sich iba de Erschinig. Als sa (er) aba higoht, z luege, kummt de Schtimm vum Herrn zue nem (2. Moses 3,5-10): "
32 Ich bi dr Gott dinere Vädare, dr Gott Abrahams un Isaaks un Jakobs." Moses aba fangt a z zittere un dräut (wagt) nit hizluege.
33 Aba dr Herr sait zue nem: "Zeh de Schoeh üs vu dine Feß; denn d Platz, uf däm dü schtohsch, isch heiliges Land!
34 Ich ha gsähne des Liede vu minem Volk, des in Ägypte isch, un ha si Seufze ghärt un bi rabkumme, s zue errette. Un etze kumm her, i (ich) will di nohch Ägypte schicke."
35 Den Moses, den sie vuliignet hän, als sie sage: "Wer het dich als Ufbassa un Richta igsetzt?", den schickt Gott als Afihra un Retter durch d Engel, der nem im Dornbusch erschiene war.
36 Der Moses fihrt sie üsä un doet Wunda un Zeiche in Ägypte, im Roten Meer un in dr Wüschte vierzig Johr lang.
37 Des isch der Moses, der zue d Israeliten gsait het (5. Moses 18,15): "Ä Prophete we mich wird äich dr Herr, aicha Gott, mache üs äire Breda."
38 Des isch's, der in dr Gmeinde in dr Wüschte schtoht zwische däm Engel, der mit nem schwätzt uf däm Berg Sinai, un unsari Vädere. Des Wort vum Läbä gregt het, um sie uns (us) wietazge.
39 Ihm wen unsre Vädare nit hörig wäre, sundern sie schtoße nen vu sich un wände sich in ihrem Herz wieda Ägypte zue
40 un sage zue Aaron (2. Moses 32,1): "Mach uns (us) Götta, de vor uns (us) hergehn; denn ma (mir) wisse nit, was däm Moses, der uns (us) üs däm Land Ägypte gfihrt het, widafahre isch."
41 Un sie mache zue der Ziit ä Kalb un opfere däm Götzebild un fräie sich iba des Gschaffte ihra Händ (Pfode).
42 Aba Gott drillt sich ab un git sie dohi, so daß sie däm Heer vum Himmel diene, we gschriebe schtoht im Boech dr Prophete (Amos 5,25-27): "Hän ihr vum Hus Israel de vierzig Johr in dr Wüschte ma (mir) je Opfa un Gabe darbrocht?
43 Ihr hän de Hitte Molochs umä traid un d Schtern vum Gotte Räfan, de Bilda, de ihr gmacht hän, sie azbäte. Un i (ich) will äich wägfihre bis iba Babylon üsä."
44 S hän unsre Vädare de Schtiftshitte in dr Wüschte, we der s agordnet het, der zue Moses gschwätzt het, daß sa (er) sie mache soll nooch rem Vorbild, des er gsähne het.
45 Des ibanähme unsre Vädare un bringe sie mit Josua in des Land, des d Heide inne hän, de Gott vutriebt vor rem Gsicht vu unsrer Vädare, bis zue d Ziit Davids.
46 Der findet Gnade bi Gott un bittet drum, daß sa (er) ä Platz finde kennt fir des Hus Jakob.
47 Salomo aba het nem ä Hus bäut.
48 Aba dr Allahechschte wohnt nit in Tempeln, de mit Händ (Pfode) gmacht sin, we dr Prophet sait (Jesaja 66,1.2): "
49 Dr Himmel isch mi Thron un d Bode dr Schemel fir mini Feß; was wen ihr ma (mir) denn fir ä Hus bäue", sait dr Herr, "odr was isch d Platz vu minere Rueh?
50 Het nit mi Hand des alles gmacht?"
51 Ihr Halsschtarrigi (Dickschädel), mit vuschtocktem Herz un daube Ohre, ihr widaschtrebe (bocke) alliziit däm heilige Geischt, we äiri Vädare, so au ihr.
52 Wem Prophete hän äiri Vädare nit vufolgt? Un hän sie umbrocht, de zvor vukindigte des Kumme vum Grechte, däm si Vuräda un Mörda ihr etze wore sin.
53 Ihr hän des Gsetz gregt durch Wiesig vu Engel un hän's nit ghalte.
54 Als sie des ghärt hän, goht's ne durchs Herz, un sie knirschte mit d Zähn iba nen.
55 Er aba, voll heiligem Geischt, luegt uf zum Himmel un sieht d Herrlichkeit Gottes un Jesus schtoh zue d Rechte Gottes
56 un sait: Lueg, i (ich) sieh d Himmel uff un d Menschebue zue d Rechte Gottes schtoh.
57 Sie brellä aba lut un halte sich ihri Ohre zue un schtirme imetig uf nen i,
58 schtoße nen zue d Schtadt üsä un schteinigte nen. Un de Ziige lege ihri Kleida ab zue d Feß vumä jungen Ma, der hieß Saulus,
59 un sie schteinigte Stephanus; der reft d Herrn a un sait: Herr Jesus, nimm mi Geischt uf!
60 Er flegt uf d Knie un brellt lut: Herr, rechne ne de Sind nit a! Un als er des gsait het, schtirbt er.
1 Saulus aba het Gfalle an sinem Dod. S kummt aba an däm Dag ä großi Vufolgig iba de Gmeinde in Jerusalem; do vuschtraie sich alli in de Lända Judäa un Samarien, üßa d Aposchtel.
2 Es vugrabe aba d Stephanus gottesfirchtige Männa un halte ä großi Träuer iba nen.
3 Saulus aba suecht de Gmeinde hizmache, goht vu Hus zu Hus, schleppt Männa un Wieba fort un wirft sie ins Gfängnis (Loch).
4 De etze vudeilt worde ware, zen umä un predige des Wort.
5 Philippus aba kummt nab in de Hauptschtadt Samariens un predigt ne vu Chrischtus.
6 Un des Volk nieckt imetig däm zue, was Philippus gsait het, als sie nem zueghert hän un de Zeiche sähn, de er doet.
7 Denn de schlechte Geischta fahre üs mit großem Gschrei (Geblär) üs viele Bsessene, au vieli Gelähmti un Vukrippelti wäre gsund gmacht;
8 un s entschtoht großi Fräid (Freud) in der Schtadt.
9 S war aba ä Ma mit Name Simon, der zvor in dr Schtadt Zaubarai triebe un des Volk vu Samaria in si Bann zoge het, wel la (er) vorge het, er wär ebis Großes.
10 Un alli hänge nem a, klei un groß, un sage: Des isch de Kraft Gottes, de di Große gnennt wird.
11 Sie hänge nem aba a, wel la (er) sie langi Ziit mit sinere Zaubarai in si Bann zoge het.
12 Als sie aba d Predigte vum Philippus vum Rich Gottes un vu däm Name Jesus Chrischti glaube, len sie sich daufe Männa un Wieba.
13 Do wird au Simon gläubig un het sich daufe lo un hebt (haltet) sich zue Philippus. Un als er de Zeiche un große Tade sieht, de gschähe sin, grotet er üßa sich vor Schtaune.
14 Als aba de Aposchtel in Jerusalem ghärt hän, daß Samarie des Wort Gottes agnumme het, schickte sie zue nene Petrus un Johannes.
15 De kumme nab un bäte fir sie, daß sie d heilige Geischt gregä.
16 Denn na (er) war noh uf keine vu nene gflogä, sundern sie ware ällei dauft uf d Name vum Herrn Jesus.
17 Do lege sie de Händ (Pfode) uf sie, un sie gregä d heilige Geischt.
18 Als aba Simon sieht, daß dr Geischt ge wird, wenn d Aposchtel de Händ (Pfode) ufglegt hän, bot er ne Geld a
19 un sait: Gen au ma (mir) de Macht, dmit jeda, däm i (ich) d Händ (Pfode) ufleg, d heilige Geischt gregt.
20 Petrus aba sait zue nem: Daß dü vudammt wirsch mitsamt dinem Geld, wel dü meinsch, Gottes Gabe wäre durch Geld zgrege.
21 Dü hesch nit Adeil noh Arecht an der Sach; denn di Herz isch nit rechtschaffe vor Gott.
22 Drum doe Buße fir di Bosheit un fleh zum Herrn, ob dir des Trachte vu dinem Herz vuge wäre kann.
23 Denn i (ich) sieh, daß dü volla bittara Galle bisch un vuschtrickt (gfange) in Ungrechtigkeit.
24 Do git Simon zantwort un sait: Bitte ihr d Herrn fir mich, daß nigs vu dem iba mi kummt, was ihr gsait hän.
25 Als sie etze des Wort vum Herrn beziige un gsait hän, kähre sie wieda um nohch Jerusalem un predige des Evangelium in viele Derfa (Käffa) dr Samariter.
26 Aba dr Engel vum Herrn schwätzt zue Philippus un sait: Schtand uf un gang nohch Süde uf de Schtroß, de vu Jerusalem nohch Gaza nabfihrt un öde (wüscht) isch.
27 Un na (er) schtoht uf un goht hi. Un lueg, ä Ma üs Äthiopie, ä Kämmerer un Mächtige am Hof dr Kandake, dr Kenigin vu Äthiopie, wela ihre ganze Schatz vuwaltet, der war nohch Jerusalem kumme, um azbäte.
28 Etze zeht er wieda heim un hockt uf sinem Karre un liest d Prophete Jesaja.
29 Dr Geischt aba sait zue Philippus: Gang hi un halt di zue däm Karre!
30 Do lauft Philippus hi un het ghärt, daß sa (er) d Prophete Jesaja liest, un het gfrogt: Vuschtohsch dü au, was dü liesesch?
31 Er aba sait: We ka i (ich), wenn mi nit jemads aleitet? Un na (er) bittet Philippus, ufzschtiege un sich zue nem anesitzä.
32 Do drin aba in d Schrift, de er liest, war des (Jesaja 53,7.8): "We ä Schof, des zue d Schlachtig gfihrt wird, un we ä Lamm, des vor sinem Scherer vuschtummt, so doet da (er) si Mul (Gosch) nit uf.
33 In sinere Erniedrig wird si Urdeil ufghobe. Wer ka sini Nochkumme ufzehle? Denn si Läbä wird vu dr Erde wäggnumme."
34 Do git zantwort dr Kämmerer däm Philippus un sait: Ich bitt di, vu wäm schwätzt der Prophet des, vu sich selba odr vu jemads anderem?
35 Philippus aba doet si Mul (Gosch) uf un fangt mit däm Wort dr Schrift a un predigt nem des Evangelium vu Jesus.
36
37 Un als sie uf dr Schtroß doherfahre, kumme sie an ä Wassa. Do sait dr Kämmerer: Lueg, do isch Wassa; was hindert's, daß i (ich) mi daufe loss? "Philippus aba sait: Wenn dü vu ganzem Herze glaubsch, so ka`s gschähe. Er aba git zantwort un sait: Ich glaub, daß Jesus Chrischtus Gottes Bue isch."
38 Un na (er) het d Karre ahebe lo, un beidi schtiege in des Wassa nab, Philippus un dr Kämmerer, un er het nen dauft.
39 Als sie aba üs däm Wassa rufschtiege, vufrachtet (wägbrocht) dr Geischt vum Herrn d Philippus, un dr Kämmerer sieht nen nimi; er zeht aba sini Schtroß frehlich wida.
40 Philippus aba findet sich in Aschdod wieda un zeht umä un predigt in alle Schtädt des Evangelium, bis er nohch Cäsarea kummt.
1 Saulus aba schnaubte noh mit Drohe un Morde gege de Jinger vum Herrn un goht zum Hohenpriester
2 un bittet nen um Bref nohch Damaskus an de Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa), dmit da (er) Ahänga vum näji (naii) Wäg, Männa un Wieba, wenn na (er) sie dert fänd, gfesselt nohch Jerusalem fihrt.
3 Als sa (er) aba uf däm Wäg war un in de Nechi vu Damaskus kummt, umlaichtet nen pletzlig ä Lecht vum Himmel;
4 un er flegt uf d Bode un het ä Schtimm ghärt, de sait zue nem: Saul, Saul, was vufolgsch dü mich?
5 Er aba sait: Herr, wer bisch dü? Der sait: Ich bi Jesus, den dü vufolgsch.
6 Schtand uf un gang in de Schtadt; do wird ma dir sage, was dü doe sollsch.
7 De Männa aba, de sini Freunde ware, sin schtumm (sprachlos) do gschtande; denn sie hän zwar de Schtimm ghärt, aba sähn nemads.
8 Saulus aba richtet sich uf vum Bode; un als er sini Auge ufmacht (ufschlat), sieht da (er) nigs. Sie nähmä nen aba bi dr Hand un fihre nen nohch Damaskus;
9 un er ka dräi Däg nigs säh un ißt nit un trinkt nit.
10 S war aba ä Jinger in Damaskus mit Name Hananias; däm erschient dr Herr un sait: Hananias! Un na (er) sait: Do bi ni (i (ich)), Herr.
11 Dr Herr sait zue nem: Schtand uf un gang in de Schtroß, de di Gerade heißt, un frogt in däm Hus vum Judas nohch nem Ma mit Name Saulus vu Tarsus. Denn lueg, er bätet
12 un het in eina Erschinig ä Ma gsähne mit Name Hananias, der zue nem rikummt un d Hand uf nen legt, dmit da (er) wieda sähe ka.
13 Hananias aba git zantwort: Herr, i (ich) ha vu viele ghärt iba dän Ma, weviel Beses er d Heilige in Jerusalem adoe het;
14 un do het da (er) Vollmacht vu d Hohenpriester, alli gfangezneh, de di Name aruefe.
15 Doch dr Herr sait zue nem: Gang nur hi; denn der isch mi üsgwähltes Werkziig, daß sa (er) mi Name bringt vor Heide un vor Kenig un vor des Volk Israel.
16 Ich will lem zeigä, weviel er liede mueß wägä minem Name.
17 Un Hananias goht hi un kummt in des Hus un legt de Händ (Pfode) uf nen un sait: Lebe (Lieba) Brueda Saul, dr Herr het mi gschickt, Jesus, der dir uf däm Wäg dona erschiene isch, daß dü wieda siehsch un mit däm heilige Geischt erfillt wirsch.
18 Un gli druf flegt s vu sinene Auge we Schuppe, un er ka wieda säh; un er schtoht uf, het sich daufe lo
19 un nimmt Ässä zue sich un schtärkt sich.
20 Un drno predigt er in d Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa) vu (iba) Jesus, daß der Gottes Bue isch.
21 Alli aba, de s ghärt hän, vuschrecke un sage: Isch des nit der, der in Jerusalem alli vunichte wot, de dän Name aruefe, un isch scha (er) nit sellewäg herkumme, daß sa (er) sie gfesselt zue d Hohenpriester fihrt?
22 Saulus aba gwinnt imma me an Kraft un trieb de Jude in d Engi, de in Damaskus husse, un bwaist, daß Jesus dr Chrischtus isch.
23 Nohch mehrere Däg aba halte de Jude Rot un bschlosse, nen umzbringe.
24 Aba s wird Saulus bekannt, daß sie nem nochschtelle. Sie hän Dag un Nacht au de Tore bwacht, um nen umzbringe.
25 Do nähmä nen sini Jinger bi Nacht un len nen in nere Kratte (Korb) d Muche nab.
26 Als sa (er) aba nohch Jerusalem kummt, vusuecht er, sich zue d Jinger zue hebe (halte); doch sie firchte sich alli vor nem un glaube nit, daß sa (er) ä Jinger wär.
27 Barnabas aba nimmt nen zue sich un fihrt nen zue d Aposchtel un vuzehlt ne, we Saulus uf däm Wäg d Herrn gsähne un daß der mit nem gschwätzt het un we na (er) in Damaskus im Name Jesus fräi predigt het.
28 Un na (er) goht bi nene in Jerusalem i un üs un predigt im Name vum Herrn fräi un offe.
29 Er schwätzt un het au gschtritte mit d griechische Jude; aba sie schtelle nem nohch, um nen umzbringe.
30 Als des de Breda erfahre, bringe sie nen nohch Cäsarea un schicke nen witer nohch Tarsus.
31 So het etze de Gmeinde Friede in ganz Judäa un Galiläa un Samarie un het sich ufbäut un läbt in dr Angscht vum Herrn un mehrt sich unda däm Baischtand vum heilige Geischt.
32 S isch bassiert aba, als Petrus iba all im Land umherzoge isch, daß sa (er) au zue d Heilige kummt, de in Lydda husste.
33 Dert findet da (er) ä Ma mit Name Äneas, sit acht Johr ans Bett bunde; der war glähmt.
34 Un Petrus sait zue nem: Äneas, Jesus Chrischtus macht di gsund; schtand uf un mach dir selba des Bett. Un gli druf schtoht er uf.
35 Do sähn nen alli, de in Lydda un in Scharon husste, un bekehre (kehre um) sich zum Herrn.
36 In Joppe war ä Jingerin mit Name Tabita, des heißt ibasetzt: Reh. De doet vieli gueti Werke un git viel Almose.
37 S isch bassiert zue dr Ziit, daß sie krank wird un schtirbt. Do wäsche sie sie un lege sie in des Obagmach.
38 Wel aba Lydda nooch bi Joppe isch, schickte de Jinger, als sie ghärt, hän daß Petrus dert war, zwei Männa zue nem un bitte nen: Säum (tredel) nit, zue uns (us) z kumme!
39 Petrus aba schtoht uf un goht mit ne. Un als er hikumme war, fihre sie nen nuf in des Obagmach, un s kumme alli Witwe zue nem, hiilä un zeigte nem de Röck un Kleida, de Tabita gmacht het, als sie noh bi nene war.
40 Un als Petrus sie alli nüstriebe het, kniet er ane, bätet un drillt sich zum Leichnam un sait: Tabita, schtand uf! Un sie schlat ihri Auge uf; un als sie Petrus sieht, het sie sich anekockt.
41 Er aba git ihr d Hand un het sie ufschtoh lo un reft d Heilige un d Witwe un schtellt sie lebändig vor sie.
42 Un des wird in ganz Joppe bekannt, un vieli kumme zum Glaube an d Herrn.
43 Un s isch bassiert, daß Petrus langi Ziit in Joppe bliebe isch bim Simon, der ä Gerber war.
1 S war aba ä Ma in Cäsarea mit Name Kornelius, ä Hauptma vu d Abteilig, de di Italischi gnennt wird.
2 Der war fromm un gottesfirchtig mit sinem ganze Hus un git däm Volk vieli Almose un bätet imma zue Gott.
3 Der het ä Erschinig um di ninti Schtund am Dag un sieht diitlich ä Engel Gottes bi sich iträte; der sait zue nem: Kornelius!
4 Er aba luegt nen a, vuschrekt un het gfrogt: Herr, was isch? Der sait zue nem: dini Gebete un dini Almose sin vor Gott kumme, un er het an sie denkt.
5 Un etze schick Männa nohch Joppe un loß Simon hole mit däm Bainame Petrus.
6 Der isch zue Gascht bi nem Gerber Simon, däm si Hus am Meer liet.
7 Un als dr Engel, der mit nem schwätzt, wäggange war, reft Kornelius zwei vu sinene Knecht un ei fromme Soldat vu däne, de nem diene,
8 un vuzehlt ne alles un schickt sie nohch Joppe.
9 Am nägschte Dag, als de uf däm Wäg ware un in de Nechi dr Schtadt kumme, schtiegt Petrus uf des Dach, z bäte um di sexti Schtund.
10 Un als er hungrig wird, wot da (er) ässä. Während sie nem aba ebis mache (richte), grotet er in Vuzickig (Wahn)
11 un sieht d Himmel ufdoe un ebis we ä großes lienernes Duech rabkumme, an vier Zipfel rabglo uf d Bode.
12 Dodrin ware allaläi vierfeßigi un kriechendi Tiere dr Erde un Vegel vum Himmel.
13 Un s isch bassiert ä Schtimm zue nem: Schtand uf, Petrus, schlacht un iß!
14 Petrus aba sait: Oh nei, Herr; denn i (ich) ha noh ne ebis Vubotenes un Dreckiges gässä.
15 Un de Schtimm sait zum zweite Mol zue nem: Was Gott sufa gmacht het, des nenn dü nit vubote.
16 Un des isch draimol bassiert; un drno wird des Duech wieda nufgnumme gen Himmel.
17 Als aba Petrus noh rotlos war, was de Erschinig beditet, de na (er) gsähne het, lueg, do froge de Männa, vu Kornelius gschickt, nohch däm Hus Simons un sin an dr Dire gschtande,
18 refe un froge, ob Simon mit däm Bainame Petrus do zue Gascht wär.
19 Während aba Petrus nohchsinnt iba de Erschinig, sait dr Geischt zue nem: Lueg, dräi Männa sueche di;
20 so schtand uf, schtieg nab un gang mit ne (tene) un zwiefle nit, denn i (ich) ha sie gschickt.
21 Do schtiegt Petrus nab zue d Männa un sait: Lueg, i (ich) bi's, den ihr sueche; wurum sin ihr do?
22 Sie aba sage: Dr Hauptma Kornelius, ä fromme un gottesfirchtige Ma mit guetem Ruef bi däm ganze Volk dr Jude, het d Bfehl gregt vu nem heilige Engel, daß sa (er) di hole losse soll in si Hus un härä, was dü z sage hesch.
23 Do reft er sie ri un beherbergt sie. Am nägschte Dag macht da (er) sich uf un zeht mit ne, un ä baar Breda üs Joppe gehn mit nem.
24 Un am nägschte Dag kummt er nohch Cäsarea. Kornelius aba het uf sie gwartet un het sini Vuwandte un nägschte Freunde zsämmegruefe.
25 Un als Petrus rikummt, goht nem Kornelius entgegä un flegt nem um d Feß un bätet nen a.
26 Petrus aba richte nen uf un sait: Schtand uf, i (ich) bi au nur ä Mensch.
27 Un während er mit nem schwätzt, goht da (er) inä un findet vieli, de zsämmekumme ware.
28 Un na (er) sait zue nene: Ihr wißt, daß ses nem jüdische Ma nit recht isch, mit nem Fremde umzgoh odr zue nem z kumme; aba Gott het ma (mir) zeigt, daß i (ich) kei Mensch meide odr dreckig nenne soll.
29 Drum ha i (ich) mi nit gweigat zkumme, als i (ich) gholt wir. So frog i (ich) äich etze, wurum hän ihr mich hole losse.
30 Kornelius sait: Vor vier Däg um de Ziit bät i (ich) um di ninti Schtund in minem Hus. Un lueg, do schtoht ä Ma vor ma (mir) in nem laichtende Gwand (Häß)
31 un sait: Kornelius, di Gebet isch ghärt worde, un dine Almose isch vor Gott denkt worde.
32 So schick etze nohch Joppe un loß herruefe Simon mit däm Bainame Petrus, der zue Gascht isch im Hus vum Gerber Simon am Meer.
33 Do schickt i (ich) sofort zue dir; un dü hesch recht doe, daß dü kumme bisch. Etze sin ma (mir) alli do vor Gott zgege, um alles z härä, was dir vum Herrn bfohle isch.
34 Petrus aba doet si Mul (Gosch) uf un sait: Etze erfahr i (ich) in Echt (Wohret), daß Gott d Mensche (Lit) nit asieht;
35 sundern in jedem Volk, wer nen firchtet un recht doet, der isch nem agnehm.
36 Er het des Wort däm Volk Israel gschickt un Friede vukindigt durch Jesus Chrischtus, wela isch Herr iba alli.
37 Ihr wißt, was in ganz Judäa gschähe isch, agfange vu Galiläa nohch dr Daufi, de Johannes predigt,
38 we Gott Jesus vu Nazareth gsalbt het mit heiligem Geischt un Kraft; der isch rumzoge un het Guetes doe un alli gsund gmacht, de in dr Gwalt vum Deufel ware, denn Gott war mit nem.
39 Un ma (mir) sin Ziige fir alles, was sa (er) doe het im jüdische Land un in Jerusalem. Den hän sie an des Holz ghängt un umbrocht.
40 Den het Gott uferweckt am dritte Dag un het nen erschiene losse,
41 nit däm ganze Volk, sundern uns (us), de vu Gott dvor erwählte (üsgwählte) Ziige, de ma (mir) mit nem gässä un trunke hän, nohchdäm er ufgschtande war vu d Dote.
42 Un na (er) het uns (us) bpfohle, däm Volk z predige un z beziige, daß sa (er) vu Gott bschtimmt isch zum Richta dr Lebändige un dr Dote.
43 Vu däm beziige alli Prophete, daß durch si Name alli, de a nen glaube, Vugebig dr Sinde gregt solle.
44 Während Petrus noh de Wort schwätzt, flegt dr heilige Geischt uf alli, de däm Wort zueghert hä.
45 Un de gläubig gwordene Jude, de mit Petrus kumme ware, vuschrecke sich, wel au uf di Heide de Gabe vum heilige Geischt üsgosse wird;
46 denn sie hän ghärt, daß sie in Zunge schwätze un Gott hoch priese. Do git Petrus zantwort:
47 Kann au jemads däne des Wassa zue d Daufi vuwähre, de d heilige Geischt gregt hän ebeso we ma (mir)?
48 Un na (er) bpfiehlt, sie z daufe in däm Name Jesus Chrischti. Do bitte sie nen, noh ä baar Däg dozbliebe.
1 S kummt aba d Aposchtel un Breda in Judäa zue Ohre, daß au d Heide Gottes Wort agnumme hän.
2 Un als Petrus nufkumme isch nohch Jerusalem, schtritte de gläubig gwordene Jude mit nem
3 un sage: Dü bisch zue Männa gange, de nit Jude sin, un hesch mit ne gässä!
4 Petrus aba fangt a un vuzehlt`s ne dr Reihe nohch un sait:
5 Ich war in dr Schtadt Joppe im Gebet un grot in Vuzickig (Wahn) un hab ä Erschinig; i (ich) sieh ebis we ä großes lienernes Duech rabkumme, an vier Zipfel nabglo vum Himmel; des kummt bis zue ma (mir).
6 Als i (ich) nilueg, sieh i (ich) vierfeßigi Tiere dr Erde un wildi Tiere un kriechendi Tiere un Vegel vum Himmel.
7 Ich ha aba au ä Schtimm ghärt, de sait zue ma (mir): Schtand uf, Petrus, schlacht un iß!
8 Ich aba sag: Oh nei, Herr; denn s isch ne ebis Vubotenes odr Dreckiges in mi Mul (Gosch) kumme.
9 Aba de Schtimm git zantwort zum zweite Mol vum Himmel: Was Gott sufa gmacht het, des nenn dü nit vubote.
10 Des isch aba draimol bassiert; un alles wird wieda gen Himmel nufzoge.
11 Un lueg, uf eimol sin dräi Männa vor rem Hus gschtande, in däm ma (mir) ware, vu Cäsarea zue ma (mir) gschickt.
12 Dr Geischt aba sait zue ma (mir), i (ich) soll mit ne go un nit zwiefle. S kumme aba mit ma (mir) au de sechs Breda, un ma (mir) gehn in des Hus vum Ma.
13 Der vuzehlt uns (us), we na (er) d Engel in sinem Hus gsähne het, der zue nem gsait het: Send Männa nohch Joppe un loß hole Simon, mit däm Bainame Petrus;
14 der wird dir de Botschaft sage, durch de dü selig wirsch un di ganzes Hus.
15 Als i (ich) aba afang z schwätze, flegt dr heilige Geischt uf sie ebeso we am Afang uf uns (us).
16 Do ha i (ich) an des Wort vum Herrn denkt, als er gsait het: Johannes het mit Wassa dauft; ihr aba sollt mit däm heilige Geischt dauft wäre.
17 Wenn etze Gott ne di glichi Gabe ge het we au uns (us), de ma (mir) zum Glaube kumme sin an d Herrn Jesus Chrischtus: wer war i (ich), daß i (ich) Gott wehre ka?
18 Als sie des ghärt hän, schwiege sie schtill un lobe Gott un sage: So het Gott au d Heide de Umkehr ge, de zum Läbä fihrt!
19 De aba vudeilt ware wägä dr Vufolgig, de sich wägä Stephanus erge het, gehn bis nohch Phönizien un Zypern un Antiochia un vukindigte des Wort nemads als ällei d Jude.
20 S ware aba ä baar unda ne, Männa üs Zypern un Kyrene, de kumme nohch Antiochia un schwätze au zue d Grieche un predige des Evangelium vum Herrn Jesus.
21 Un de Hand vum Herrn war mit tene (ne), un ä großi Zahl wird gläubig un umkehrt sich zum Herrn.
22 S kummt aba de Kunde dvu dr Gmeinde vu Jerusalem z Ohre; un sie schickte Barnabas, daß sa (er) nohch Antiochia goht.
23 Als der dert hikumme war un de Gnade Gottes sieht, wird da (er) froh un vumahnt sie alli, mit feschtem Herz am Herrn z bliebe;
24 denn na (er) war ä bwährte Ma, voll heiligem Geischt un Glaube. Un viel Volk wird fir d Herrn gwunne.
25 Barnabas aba zeht üs nohch Tarsus, Saulus z sueche.
26 Un als er nen findet, bringt da (er) nen nohch Antiochia. Un sie bliebe ä ganzes Johr bi dr Gmeinde un lehrte vieli. In Antiochia wäre de Jinger zerscht Chrischte gnennt.
27 In däne Däg kumme Prophete vu Jerusalem nohch Antiochia.
28 Un eina vu nene mit Name Agabus kunnt uf un het durch d Geischt ä großi Hungasnot vorus gsait, de iba d ganze Erdkreis kumme soll; des isch unda däm Kaisa Klaudius bassiert.
29 Aba unda d Jinger bschloße das jeda, nohch sinem Vumege d Breda, de in Judäa husse, ä Gabe z schicke.
30 Des hän sie au gmacht un schicke sie zue d Älteschte durch Barnabas un Saulus.
1 Um de Ziit legt dr Kenig Herodes Hand a a nä baar vu dr Gmeinde, um sie z mißhandle.
2 Er bringt aba Jakobus um, d Brueda vum Johannes, mit däm Schwert.
3 Un als er sieht, daß ses d Jude gfallt, macht da (er) wita un nimmt au Petrus gfange. S ware aba ebe de Däg vu d Ungsäuerte Brot.
4 Als sa (er) nen etze packt het, wirft er nen ins Gfängnis (Loch) un ibaantwortet nen vier Wache vu je vier Soldate, nen z bewache. Denn er denkt, nen nohch rem Fescht vor des Volk z schtelle.
5 So wird etze Petrus im Gfängnis (Loch) vuwahrt; aba d Gmeinde bätet ohni Päuns (us) fir nen zue Gott.
6 Un in sella Nacht, als nen Herodes vorfihre losse wot, schloft Petrus zwische zwei Soldate, mit zwei Kette gfesselt, un vor dr Dire hän de Wache des Gfängnis (Loch) bwacht.
7 Un lueg, dr Engel vum Herrn kummt ri, un Lecht laichtet uf in däm Platz; un er schlat Petrus in d Site un weckt nen un sait: Schtand schnell uf! Un d Kette flege nem vu sinene Händ (Pfode).
8 Un dr Engel sait zue nem: Gürt di un ze dini Schoeh a! Un na (er) doet`s. Un na (er) sait zue nem: Wirf di Mandel um un folg ma (mir)!
9 Un na (er) goht üsä un goht un wußt nit, daß des wohr gschiht durch d Engel, sundern meint, ä Erschinig z säh.
10 Sie gehn aba durch di erschti un zweiti Wache un kumme zum iserne Dor, des zue d Schtadt fihrt; des doet sich ne vu selba uf. Un sie kumme üsä un gehn ä Schtroß wit, un drno vuloßt nen dr Engel.
11 Un als Petrus zue sich kumme war, sait da (er): Etze weiß i (ich) wohr, daß dr Herr si Engel gschickt un mich üs dr Hand vum Herodes errettet het un vu allem, was des jüdische Volk erwartet.
12 Un als er sich bsunne het, goht da (er) zum Hus Marias, dr Muetter vum Johannes mit däm Bainame Markus, wo vieli binanda ware un bäte.
13 Als sa (er) aba an des Hofdor klopft, kummt ä Magd mit Name Rhode, um z härä, wer do wär.
14 Un als sie de Schtimm vum Petrus erkennt, doet sie vor Fräid (Freud) des Dor nit uf, lauft inä un vukindet, Petrus schtänd vor rem Dor.
15 Sie aba sage zue nare (ihr): Dü bisch vu Vuruckt (Sinne). Doch sie bschtodt druf, s isch (wär) so. Do sage sie: S isch si Engel.
16 Petrus aba klopft witer a. Als sie etze ufmache, sähn sie nen un vuschrecke.
17 Er aba winkt ne mit dr Hand, daß sie schwiege solle, un vuzehlt ne, we nen dr Herr üs däm Gfängnis (Loch) gfihrt het, un sait: Vukinde des däm Jakobus un d Breda. Dann (Dnoh) goht da (er) üsä un zeht an ä andere Platz.
18 Als ses aba Dag wird, git`s ä nit gringi Vuwirrig unda d Soldate, was wohl mit Petrus gschähe isch.
19 Als aba Herodes nen hole losse wot un nen nit findet, vuhert er de Wache un het sie abfihre lo. Dann (Dnoh) zeht er vu Judäa nab nohch Cäsarea un bliebt dert ä Ziitlang.
20 Er war aba wetig (zornig) uf de Inwohna vu Tyrus un Sidon. Sie aba kumme imetig zue nem un ibaräde Blastus, d Kämmerer vum Kenig, un bitt um Friede, wel ihr Land s Ässä üs däm Land vum Kenig gregt.
21 Un a nem feschtgsetzte Dag legt Herodes des kenigliche Gwand (Häß) a, het sich anekockt uf d Thron un hebt (haltet) ä Wort an sie.
22 Des Volk aba reft nem zue: Des isch Gottes Schtimm un nit de vumä Mensch!
23 Glidruf schlat nen dr Engel vum Herrn, wel la (er) Gott nit d Ehri git. Un vu Wirma vufrässä, git da (er) d Geischt uf.
24 Un des Wort Gottes isch gwachse un breitet sich üs.
25 Barnabas un Saulus aba kähre zruck, nohchdem sie in Jerusalem de Gabe ibabrocht hän, un nähmä mit sich Johannes, der d Bainame Markus het.
1 S ware aba in Antiochia in dr Gmeinde Prophete un Lehrer, nämlich Barnabas un Simeon, gnennt Niger, un Luzius vu Kyrene un Manaën, der mit däm Landesfirscht Herodes ufzoge worde war, un Saulus.
2 Als sie aba däm Herrn diene un fastete, sait dr heilige Geischt: Sundert ma (mir) üs Barnabas un Saulus zum Denscht, zue dem i (ich) sie bruefe ha.
3 Do fastete sie un bäte un lege d Händ (Pfode) uf sie un len sie ze.
4 Nohchdem sie etze üsgsandt ware vum heilige Geischt, kumme sie nohch Seleuzia un vu do mit dem Schiff nohch Zypern.
5 Un als sie in de Schtadt Salamis kumme, vukindige sie des Wort Gottes in d Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa) dr Jude; sie hän aba au Johannes als Helfa bi sich.
6 Als sie di ganze Insel bis nohch Paphos durchzoge hän, träfe sie ä Zaubera un falsche Prophete, ä Jude, der hießt Barjesus;
7 der war bi däm Schtadthaltr Sergius Paulus, nem schlaue Ma. Der reft Barnabas un Saulus zue sich un wot, des Wort Gottes härä.
8 Do widerschtod ne dr Zaubera Elymas - denn so wird si Name ibasetzt - un vusuecht, d Schtadthaltr vum Glaube abzhalte.
9 Saulus aba, der au Paulus heißt, voll heiligem Geischt, luegt nen a
10 un sait: Dü Bue vum Deufel, voll alla Lischt un alla Bosheit, dü Fäind alla Grechtigkeit, hersch dü nit uf, krumm zue mache d grade Wäg vum Herrn?
11 Un etze lueg, d Hand vum Herrn kummt iba di, un dü sollsch blind si un d Sunne ä Ziitlang nit säh! Uf dr Schtell flegt ä Dunkelheit un Nacht uf nen, un er goht umä un suecht jemand, der nen an d Hand fihrt.
12 Als dr Schtadthaltr sieht, was gschähe war, wird da (er) gläubig un vuwundrete sich iba de Lehr vum Herrn.
13 Paulus aba un de um nen ware, fahre vu Paphos ab un kumme nohch Perge in Pamphylien. Johannes aba trennt sich vu nene un kehrt zruck nohch Jerusalem.
14 Sie aba zen vu Perge witer un kumme nohch Antiochia in Pisidien un gehn am Sabbat in d Synagoge (Gotteshus) un hocke sich na.
15 Nohch dr Lesig vum Gsetz un dr Prophete aba schicke de Vorschteha vu d Synagoge (Gotteshus) zue nene un len nene sage: Lebi (Liebe) Breda, wen ihr ebis schwätze un des Volk vumahne, so sages.
16 Do schtoht Paulus uf un winke mit dr Hand un sait: Ihr Männa vu Israel un ihr Gottesfirchtigi, häret zue!
17 Dr Gott vum Volk Israel het unsri Vädare üsgwählt un des Volk groß gmacht, als sie Fremdlinge ware im Land Ägypte, un mit schtarkem Arm fihrt er sie vu dert üsä.
18 Un vierzig Johr lang dulde da sie in dr Wüschtea
19 un het siebä Velka in däm Land Kanaan vunichtet un git ne dere Land zum Erbe;
20 des isch bassiert in etwa vierhundatfuchzig Johr. Dnohch git da (er) ne Richta bis zue d Ziit vum Prophete Samuel.
21 Un vu do a bitte sie um ä Kenig; un Gott git tene Saul, d Bue vum Kisch, ä Ma üs däm Schtamm Benjamin, fir vierzig Johr.
22 Un als er dän vuschtoße het, erhebt er David zue ihrem Kenig, vu däm ma (er) beziigt (1. Samuel 13,14): "Ich ha David gfunde, d Bue Isais, ä Ma nohch minem Herz, der soll mi ganze Wille doe."
23 Aus däm sinem Gschlecht het Gott, we na (er) vuheiße het, Jesus kumme losse als Heiland fir des Volk Israel,
24 nohchdem Johannes, bvor Jesus agfange het, däm ganze Volk Israel de Daufi vu d Buße predigt het.
25 Als aba im Johannes si Lauf umä (vollendete) war, sait da (er): Ich bi nit der, fir den ihr mi hebet (haltet); aba lueg, er kummt nohch ma (mir), däm si Schuehreme z lese i (ich) nit wert bi.
26 Ihr Männa, liebe Breda, ihr Buebä üs däm Gschlecht Abrahams un ihr Gottesfirchtigi, uns (us) isch des Wort vum Heil gschickt.
27 Denn de Inwohna vu Jerusalem un ihri Obere hän, wel sie Jesus nit erkennt hän, de Wort vu d Prophete, de an jedem Sabbat vorgläse wäre, mit ihrem Urteilschpruch erfillt.
28 Un obwohl sie nigs a nem finde, des d Dod vudent het, bitte sie doch Pilatus, nen umzbringe.
29 Un als sie alles gmacht hän, was vu nem gschriebe schtoht, nähmä sie nen vum Holz un lege nen in ä Grab.
30 Aba Gott het nen uferweckt vu d Dote;
31 un er isch an viele Däg däne erschiene, de mit nem vu Galiläa nuf nohch Jerusalem gange ware; de sin etzed sini Ziige vor rem Volk.
32 Un ma (mir) vukündige äich de Vuheißig, de an de Vädare ergange isch,
33 daß Gott sie uns (us), ihre Kinda, erfillt het, indäm er Jesus uferweckt het; we denn im zweite Psalm gschriebe schtoht (Psalm 2,7): "Dü bisch mi Bue, hiit ha i (ich) di ziigt (zeugt)."
34 Daß er nen aba vu d Dote uferweckt het un nen nit dr Verwesig ibalosse wot, het da (er) so gsait (Jesaja 55,3): "Ich will äich de Gnade, de David vuheiße isch, treu bwahre."
35 Drum sait da (er) au a eina andere Schtell (Psalm 16,10): "Dü wirsch nit zuelo, daß di Heilige de Verwesig sieht."
36 Denn nohchdem David zue sinere Ziit däm Wille Gottes dient het, isch scha (er) igschlofe (gschtorbe) un zue sinene Vädere vusammelt worde un het de Verwesig gsähne.
37 Der aba, den Gott uferweckt het, der het de Verwesig nit gsähne.
38 So isch äich etze kundgmacht, liebe Breda, daß äich durch nen Vugebig vu d Sinde vukindigt wird; un in all däm, worin ihr durch des Gsetz vum Moses nit Grecht wäre konnte,
39 isch der Grecht gmacht, der a nen glaubt.
40 Luege etze zue, daß nit iba äich kummt, was in d Prophete gsait isch (Habakuk 1,5): "
41 Luege, ihr Vuächta, un wundert äich un gehn zuenichte! Denn i (ich) doet ä Sach zue äire Ziit, des ihr nit glaube den, wenn`s äich jemads vuzehlt."
42 Als sie aba üs dr Synagoge (Gotteshus) rüsgehn, bitte de Lit, daß sie am nägschte Sabbat noh eimol vu däne Dinga schwätze.
43 Un als de Gmeinde üsänandagoht, folge vieli Jude un gottesfirchtigi Judengnosse däm Paulus un Barnabas. De sage zue ne un ermahne sie, daß sie bliebe solle in dr Gnade Gottes.
44 Am nägschte Sabbat aba kummt schier di ganze Schtadt zsämme, des Wort Gottes z härä.
45 Als aba de Jude de Lit sähn, wäre sie näjdisch un widerschpräche däm, was Paulus sait, un läschtere.
46 Paulus un Barnabas aba sage fräi rüs (uff): Äi (ich) moeß des Wort Gottes zerscht gsait wäre; do ihr`s aba vu äich stoßt un hebet (haltet) äich selbscht nit fir wert am ewige Läbä, lueg, so wende ma (mir) uns (us) zue d Heide.
47 Denn so het uns (us) dr Herr bpfohle (Jesaja 49,6): "Ich ha di zum Lecht vu d Heide gmacht, dmit dü des Heil bisch bis an de Ende dr Erde."
48 Als des de Heide ghärt hän, wäre sie froh un priese des Wort vum Herrn, un alli wäre gläubig, de zum ewige Läbä bschtimmt ware.
49 Un des Wort vum Herrn breitet sich üs in dr ganze Gegend.
50 Aba de Jude hetzte de gottesfirchtige vornehme Wieba un di agsähenschte Männa vu d Schtadt uf un schtifte ä Vufolgig a gege Paulus un Barnabas un vutriebe sie üs ihrem Gebiet.
51 Sie aba schittle d Schtaub vu ihre Feß zum Ziignis gege sie un kumme nohch Ikonion.
52 De Jinger aba wäre erfillt vu Fräid (Freud) un heiligem Geischt.
1 S isch bassiert aba in Ikonion, daß sie wieda in de Synagoge (Gotteshus) vu d Jude gehn un so predige, daß ä großi Schar Lit Jude un Grieche gläubig wird.
2 De Jude aba, de ungläubig bliebe, schtifte Unroeh un hetze de Seele vu d Heide uf gege de Breda.
3 Trozdäm bliebe sie ä langi Ziit dert un lehre fräi uff im Vuträue uf d Herrn, der des Wort vu sinere Gnade beziigt un het Zeiche un Wunda gschähe lo durch ihri Händ (Pfode).
4 D Lit in dr Schtadt aba schpalte sich; di eine halte's mit d Jude un di andere mit d Aposchtel.
5 Als sich aba ä Schturm bildet bi d Heide un Jude un ihre Obere un sie sie mißhandle un schteinige wen,
6 hän sie`s gmerkt un sin vudlofe (abkaue) in de Schtädt Lykaoniens, nohch Lystra un Derbe, un in dere Umgebig
7 un predige dert des Evangelium.
8 Un s war ä Ma in Lystra, der het schwachi Feß un ka nur hocke; er war glähmt vu Mueterleib a un het noh ne go kenne.
9 Der het Paulus schwätze ghärt. Un als der nen aluegt un gmerkt het, daß er glaubt, nem kennt ghulfe wäre,
10 sait da (er) mit luta Schtimm: Stell di ufrecht uf dini Feß! Un na (er) springt uf un goht umä.
11 Als aba s Volk sieht, was Paulus doe het, hebe sie ihri Schtimm un refe uf lykaonisch: D Götta sin d Mensch glich wore un zue uns (us) rabkumme.
12 Un sie sage zue Barnabas Zeus un zue Paulus Hermes, wel la (er) des Wort fihrt.
13 Un dr Prieschter vum Zeus üs däm Tempel vor ihra Schtadt holt Schtier un Kränz vor des Dor un wot opfare samt däm Volk.
14 Als des de Aposchtel Barnabas un Paulus ghärt hän, vurisse sie ihri Kleida un springe unda`s Volk un brellä:
15 Ihr Männa, was mache ihr do? Mir sin au schterblichi Mensche we ihr un predige äich des Evangelium, daß ihr äich umkähre solle vu däne falsche Götter zum lebändige Gott, der Himmel un Erde un des Meer un alles, was drin isch, gmacht het.
16 Zwar het da (er) in d vugangene Ziit alli Heide ihri eigene Wäg go losse;
17 un doch het da (er) sich selba nit unbeziigt losse, un het viel Guetes doe un äich vum Himmel Rägä un ä fruchtbari Ziit ge, het äich z ässä ge; un äiri Herz mit Fräid (Freud) erfillt. -
18 Un obwohl sie des sage, kenne sie kum s Volk dvu abbringe, ne z opfare.
19 S kumme aba vu Antiochia un Ikonion Jude derthi un ibaräde s Volk un schteinigte Paulus un schleifte nen zue d Schtadt üsä, un meine, er wär gschtorbe.
20 Als nen aba de Jinger umzingle, schtoht er uf un goht in d Schtadt. Am nägschte Dag zeht er mit Barnabas witer nohch Derbe.
21 Un sie predige dr Schtadt des Evangelium un mache vieli zue Jinger. Dann (Dnoh) kähre sie zruck nohch Lystra un Ikonion un Antiochia,
22 schtärke de Seele vu d Jinger un ermahne sie, im Glaube zue bliebe, un sage: Mir mehn durch viel Bedrängniss in des Rich Gottes igo.
23 Un sie setze (hocke) in jedi Gmeinde Älteste rii, bäte un faschte un befehle sie däm Herrn, an den sie gläubig wore ware.
24 Un sie zen durch Pisidien un kumme nohch Pamphylien
25 un sage des Wort in Perge un zen nab nohch Attalia.
26 Un vu do fahre sie mit däm Schiff nohch Antiochia, wo sie dr Gnade Gottes bfohle worde ware zum Werk, des sie etze üsgrichtet hän.
27 Als sie aba dert akumme sin, vusammle sie d Gmeinde un vuzehle, weviel Gott durch sie doe un we na (er) d Heide de Dire vum Glaube ufdoe het.
28 Sie bliebe aba dert ä langi Ziit bi d Jinger.
1 Un ä baar kumme rab vu Judäa un lehre de Breda: Wenn ihr äich nit bschnide len nohch dr Ordnig vum Moses, kenne ihr nit selig wäre.
2 Als etze Schtritt (Zwitracht) entschtoht, un Paulus un Barnabas ä nit kleine Händel mit ne hän, ordnet ma a, daß Paulus un Barnabas un ä baar andari vu nene nohch Jerusalem nufzeh solle zue d Aposchtel un Älteschte um der Frog wägä.
3 Un sie wäre vu dr Gmeinde gleitet un zen durch Phönizien un Samarien un vuzehle vu d Bekehrig dr Heide un mache dmit alle Breda großi Fräid (Freud).
4 Als sie aba nohch Jerusalem kumme, wäre sie vu dr Gmeinde un vu d Aposchtel un vu d Älteschte ufgnumme. Un sie vuzehle, weviel Gott durch sie doe het.
5 Do kumme ä baar vu d Partai dr Pharisäer uf, de gläubig wore ware, un sage: Ma mueß sie bschnide un ne sage (gebiete), des Gsetz vum Moses z hebe.
6 Do kumme de Aposchtel un di Älteschte zsämme, iba de Sach z berote.
7 Als ma sich aba lang gschtritte het, schtoht Petrus uf un sait zue nene: Ihr Männa, liebe Breda, ihr wißt, daß Gott vor langa Ziit unda äich bschtimmt het, daß durch minem Mul (Gosch) de Heide des Wort vum Evangelium ghärt un glaubt hän.
8 Un Gott, der de Herze kennt, het`s beziigt un nene d heilige Geischt ge we au uns (us),
9 un er het kei Undaschied gmacht zwische uns (us) un däne, nohchdem ma (er) ihri Herze sufa gmacht het durch d Glaube.
10 Wurum vusueche ihr denn etze Gott dodurch, daß ihr ä Joch uf des Knick vu d Jinger lege, des nit unsri Vädare noh ma (mir) hän trage kenne?
11 Vielmeh glaube ma (mir), durch de Gnade vum Herrn Jesus selig z wäre, ebeso we au de.
12 Do schwiegt de ganzi Vusammlig schtill un het Paulus un Barnabas zue ghärt, de vuzehle, we großi Zeiche un Wunda Gott durch sie doe het unda d Heide.
13 Dnohch, als sie schwiege, git Jakobus zantwort un sait: Ihr Männa, lebi (liebe) Breda, häre ma (mir) zue!
14 Simon het vuzehlt, we Gott zum erschte Mol d Heide gnädig heimgsuecht het, um üs sene ä Volk fir si Name zgwinne.
15 Un dzue schtimme de Wort vu d Prophete, we gschriebe schtoht (Amos 9,11.12): "
16 Dnohch will i (ich) mich wieda zue nene wende un will de zämmäkäiti Hitte David wieda bäue, un ihr Schutthüfä will i (ich) wieda ufbäue un will sie ufrichte,
17 dmit de Mensche, de ibrigbliebe sin, nohch rem Herrn froge, dzue alli Heide, iba de mi Name gnennt isch, sait dr Herr,
18 der doet, was vu alters her bekannt isch."
19 Drum mein i (ich), daß ma däne vu d Heide, de sich zue Gott umkähre, nit Unroeh mache soll,
20 sundern ne vorschriebt, daß sie sich enthalte solle vu Befleckig durch Götze un vu Unzucht un vum Erschtickte un vum Bloet.
21 Denn Moses het vu alta Ziit her in alle Schtädt solchi, de nen predige, un wird alli Sabbatdäg in d Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa) gläse.
22 Un de Aposchtel un Älteschte bschlosse samt dr ganze Gmeinde, üs ihra Midde Männa üszwähle un mit Paulus un Barnabas nohch Antiochia z schicke, nämlich Judas mit däm Bainame Barsabbas un Silas, angsäheni Männa unda d Breda.
23 Un sie gän ä Schriebe in ihri Hand, eso gschriebe:
24 Wel ma (mir) ghärt hän, daß ä baar vu d Unsere, däne ma (mir) doch nigs bfohle hän, äich mit Vorschrifte (Lehre) irr gmacht un äiri Seele vuwirrt hän,
25 so hän ma (mir), imetig vusammelt, bschlosse, Männa üszuwähle un zue äich z schicke, mit unseri gliebte Breda Barnabas un Paulus,
26 Männa, de ihr Läbä igsetzt hän fir d Name unsares Herrn Jesus Chrischtus.
27 So hän ma (mir) Judas un Silas gschickt, de äich mündlich desselbe sage (mitteile) wäre.
28 Denn`s gfallt däm heilige Geischt un uns (us), äich witer kei Lascht ufzlege als nur di notwendige Sache:
29 daß ihr äich enthalte vum Götzeopfa un vum Bloet un vum Erschtickte un vu Unzucht. Wenn ihr äich dvor bwahrt, den ihr recht. Läbä wohl!
30 Als ma sie go lo het, kumme sie nohch Antiochia un vusammle d Gmeinde un ibagen d Bref.
31 Als sie nen gläse hän, wäre sie iba d Zueschpruch froh.
32 Judas aba un Silas, de selba Prophete ware, ermahne de Breda mit viel Wort un schtärke sie.
33
34 Un als sie ä Ziitlang dert vuwielt hän, len de Breda sie mit Friede go zue däne, de sie gschickt hän. S gfallt aba Silas, dert z bliebe.
35 Paulus un Barnabas aba bliebe in Antiochia, lehre un predige mit viel andere des Wort vum Herrn.
36 Nohch ä baar Däg sait Paulus zue Barnabas: Loß uns (us) wieda ufbreche un noh unsari Breda luege in alle Schtädt, in däne ma (mir) des Wort vum Herrn vukindigt hän, we`s um sie schtoht.
37 Barnabas aba wot, daß sie au Johannes mit däm Bainame Markus mitnähme.
38 Paulus aba hebet (haltet) s nit fir richtig, jemanden mitzneh, der sie in Pamphylien vulo het un nit mit ne ans Gschäft gange war.
39 Un sie kumme scharf anenanda, so daß sie sich trenne. Barnabas nimmt Markus mit sich un fahrt nohch Zypern.
40 Paulus aba wählte Silas un zeht fort, vu d Breda dr Gnade Gottes bfohle.
41 Er zeht aba durch Syrien un Zilizien un schtärkt de Gmeinde.
1 Er kummt au nohch Derbe un Lystra; un lueg, dert war ä Jinger mit Name Timotheus, dr Bue vu na jüdische Mueter, de gläubig war, un vumä griechische Vada (Babbe).
2 Der het ä guete Ruef bi d Breda in Lystra un Ikonion.
3 Den wot Paulus mit sich ze losse, un er nimmt nen un bschnitt nen wägä d Jude, de in sella Gegend ware; denn sie wiße alli, daß si Vada (Babbe) ä Grieche war.
4 Als sie aba durch de Schtädt zen, ibagen sie ne d Bschlüss, de vu d Aposchteln un Älteschte in Jerusalem gefaßt worde ware, dmit sie sich dra halte.
5 Do wäre de Gmeinde im Glaube gfeschtigt un nähmä jede Dag zue an Zahl.
6 Sie zen aba durch Phrygien un des Land Galatien, wel ne vum heilige Geischt vuwehrt wird, des Wort z predige in dr Provinz Asie.
7 Als sie aba bis nohch Mysien kumme ware, vusueche sie, nohch Bithynien z reise; doch dr Geischt Jesus het`s ne nit zue glo.
8 Do zen sie durch Mysien un kumme nab nohch Troas.
9 Un Paulus sieht ä Erschinig bi Nacht: ä Ma üs Mazedonien schtoht do un bittet nen: Kumm riba nohch Mazedonien un hilf uns (us)!
10 Als sa (er) aba de Erschinig gsähne het, do sueche ma (mir) gli druf nohch Mazedonien z reise, gwiß, daß uns (us) Gott dohi bruefe het, ne des Evangelium z predige.
11 Do fahre ma (mir) vu Troas ab un kumme gradwägs nohch Samothrake, am nägschte Dag nohch Neapolis
12 un vu do nohch Philippi, des isch ä Schtadt vum erschte Bezirks vu Mazedonien, ä römischi Kolonie. Mir bliebe aba ä baar Däg in d Schtadt.
13 Am Sabbatdag gehn ma (mir) üsä vor d Schtadt an d Fluß, wo ma (mir) denkt hän, daß ma dert bäte doet, un ma (mir) hocke uns (us) na un schwätze mit d Wieba, de dert zsämmekumme.
14 Un ä gottesfirchtiges Wieb mit Name Lydia, ä Purpurhändlerin üs dr Schtadt Thyatira, het zue ghärt; der doet dr Herr des Herz uf, so daß sie druf achthet, was vu Paulus gsait wird.
15 Als sie aba mit ihrem Hus dauft war, bittet sie uns (us) un sait: Wenn ihr meint, daß i (ich) an d Herrn glaub, so kumme in mi Hus un bliebe do. Un sie netigt uns (us).
16 S isch bassiert aba, als ma (mir) zum Gebet gehn, do trifft uns (us) ä Magd, de het ä Wahrsagegeischt un bingt ihrem Herr viel Gwinn i mit ihrem Wahrsage.
17 De goht Paulus un uns (us) iba all nohch un brellt: De Mensche sin Knecht vum allahechschte Gott, de äich d Wäg zum Heil vukündige.
18 Des doet sie vieli Däg lang. Paulus war doriba so ufbrocht, daß sa (er) sich umedrillt het un zum Geischt sait: Ich bpfiehl dir im Name Jesus Chrischti, daß dü vu ihr üsfahrsch. Un na (er) fahrt üs zue dselbe Schtund.
19 Als aba ihri Herre sähn, daß dmit ihri Hoffnig uf Gwinn üsgfahre war, packe sie Paulus un Silas, schleppe sie uf d Markt vor di Obere
20 un fihre sie d Stadtrichter vor un sage: De Mensche bringe unsri Schtadt in Ufruhr; sie sin Jude
21 un vuzehle Ordnige, de ma (mir) nit aneh noh ihalte derfe, wel ma (mir) Röma sin.
22 Un des Volk drillt sich gege sie; un de Stadtrichter len nene d Kleida rundarieße un bfehle, sie mit Bengel (Röde) z schla.
23 Nohchdem ma sie hert gschla het, wirft ma sie ins Gfängnis (Loch) un bpfiehlt däm Ufbassa, sie guet z bwache.
24 Als sa den Bfehl gregt het, wirft er sie in des innerschte Gfängnis (Loch) un legt ihri Feß in d Block.
25 Um midde in d Nacht aba bäte Paulus un Silas un lobe Gott. Un di Gfangene hän sie ghärt.
26 Uf eimol aba isch ä großes Erdbebe ku, so daß de Grundmüre vum Gefängniss wackle. Un gli druf hän sich alli Direne ufgmacht, un vu alle flege d Fessle ab.
27 Als aba dr Ufbassa üs säm Schlof ufgfahre isch un sieht de Direne vum Gefängnisses uffschtoh, zeht er des Schwert un wot sich selba umbringe; denn na (er) meint, de Gfangene wäre abkaue (entflohe).
28 Paulus aba reft lut: Doe dir nigs a; denn ma (mir) sin alli do!
29 Do forderet d Ufbassa ä Lecht un flegt inä un flegt zitternd Paulus un Silas vor d Feß.
30 Un na (er) fihrt sie üsä un sait: Lebi (Liebe) Herre, was mueß i (ich) doe, daß i (ich) grettet wär?
31 Sie sage: Glaub an d Herrn Jesus, so wirsch dü un di Hus selig!
32 Un sie sage nem des Wort vum Herrn un allene, de in sinem Hus ware.
33 Un na (er) nimmt sie zue sich in dselbe Schtund vu däre Nacht un wäscht ne de Schtrieme üs. Un na (er) het sich un alli sini Lit gli druf daufe lo
34 un fihrt sie in si Hus un deckt ne d Disch un freut sich mit sinem ganze Hus, daß sa (er) zum Glaube an Gott kumme war.
35 Als ses aba Dag wore war, schicke de Stadtrichter d Amtsdiener un len sage: Loß de Männa fräi!
36 Un dr Ufbassa ibabringt Paulus de Botschaft: D Stadtrichter hän hergschickt, daß ihr fräi si solle. Etze kumme üsä un gehn in Friede!
37 Paulus aba sait zue nene: Sie hän uns (us) ohni Recht un Urdeil uf d Schtroß gschla, de ma (mir) doch römische Birga sin, un in`s Gfängnis (Loch) gworfe, un wenn uns (us) etze heimlich fortschicke? Nei! Sie soll selba kumme un uns (us) nüsfihre!
38 D Amtsdiener vuzehle de Wort d Stadtrichter. Do firchte sie sich, als sie ghärt hän, daß sie römische Birga sin,
39 un kumme un schwätze ne zue, fihre sie üsä un bitt sie, de Schtadt z vulo.
40 Do gehn sie üs däm Gfängnis (Loch) un gehn zue d Lydia. Un als sie d Breda gsähne un sie treschtet hän, zen sie fort.
1 Nohchdem sie aba durch Amphipolis un Apollonia gange (greist) ware, kumme sie nohch Thessalonich; do war ä Synagoge (Gotteshus) vu d Jude.
2 We etze Paulus gwohnt war, goht da (er) zue nene inä un schwätzt mit ne an dräi Sabbat vu dr Schrift,
3 doet sie ne uf un legt ne vor, daß Chrischtus liede moeß un vu d Dote ufschtoht un daß der Jesus, vu dem i (ich) - so sait da - äich vuzehl, dr Chrischtus isch.
4 Ä baar vu nene len sich ibaziige un schlesse sich Paulus un Silas a, au ä großi Schar Lit vu gottesfirchtige Grieche, dzue nit wenigi vu d agsähenschde Wieba.
5 Aba d Jude ärgere sich un hole sich ä baar schlechti Männa üs däm Pöbel, rotte sich zsämme un richte ä Ufruhr in dr Schtadt a un zen vor des Hus Jasons un sueche sie, um sie vor des Volk zue fihre.
6 Sie finde sie aba nit. Do schleife sie Jason un ä baar Breda vor de Obere dr Schtadt un brellä: De, de d ganze Weltkreis ufwiegle, sin etzed au dona kumme;
7 de sin bim Jason. Un de alli handle gege dem Kaisa sini Gebote un sage, ä andere isch Kenig, nämlich Jesus.
8 So bringe sie des Volk uf un de Obere vu d Schtadt, de des ghärt hän.
9 Un erscht nohchdem ne vu Jason un d andere Birgschaft gleischtet war, len sie sie fräi.
10 D Breda aba schicke noh in dselbe Nacht Paulus un Silas nohch Beröa. Als sie dohi kumme, gehn sie in d Synagoge (Gotteshus) vu d Jude.
11 De aba ware freundlicha als de in Thessalonich; sie nähmä des Wort fräiwillig uf un forschte jede Dag in dr Schrift, ob sich's so vuhaltet.
12 So glaube etze vieli vu nene, drunda nit wenig vu d vornehme griechische Wieba un Männa.
13 Als aba d Jude vu Thessalonich erfahre hän, daß au in Beröa des Wort Gottes vu Paulus vukindigt wird, kumme sie un mache Unroeh un vuwirre au dert des Volk.
14 Do schicke de Breda Paulus gli druf witer bis an`s Meer; Silas un Timotheus aba bliebe zruck.
15 De aba Paulus fihre, bringe nen bis nohch Athen. Un nohchdem sie d Uftrag gregt hän, daß Silas un Timotheus so schnell we meglich zue nem kumme solle, kähre sie zruck.
16 Als aba Paulus in Athen uf sie gwartet het, ärgert sich si Geischt in nem, als sa de Schtadt volla Götzebilda sieht.
17 Un na (er) schwätzt zue d Jude un d Gottesfirchtige in dr Synagoge (Gotteshus) un jede Dag uf fäm Markt zue däne, de sich igfunde hän.
18 Ä baar Philosophen aba, Epikureer un Stoiker, schtritte mit nem. Un ä baar vu nene sage: Was will der Schwätza sage? Anderi aba: S sieht so üs, als wott da fremdi Götta vukündige. Er het ne nämlich des Evangelium vu Jesus un vu dr Uferschtehig vukindigt.
19 Sie nähmä nen aba mit un fihre nen uf d Areopag un sage: Kenne ma (mir) härä, was des fir ä näji Lehr isch, de dü lehrsch?
20 Denn dü bringsch ebis Näjes (Naies) vor unseri Ohre; etze wen ma (mir) gern wisse, was des isch.
21 Alli Athena nämlich, au di Fremde, de bi nene husste, hän nigs anderes im Sinn (Gmeht), als ebis Näjes (Naies) zue sage odr zue härä.
22 Paulus aba schtoht midde uf däm Areopag un sait: Ihr Männa vu Athen, i (ich) sieh, daß ihr de Götta in alle Schtickli arg vuehre.
23 Ich bi umhergange un ha äiri Heiligtüma agsähne un find ä Altar, uf däm schtoht gschriebe: Dem unbekannte Gott. Etze vuzehl i (ich) äich, was ihr unwissend vuehrt.
24 Gott, der de Welt gmacht het un alles, was drin isch, er, dr Herr vum Himmel un dr Erde, wohnt nit in Tempel, de mit Händ (Pfode) gmacht sin.
25 Au losst er sich nit vu Menschehänd diene, we eina, der ebis nedig het, do er doch selba jedem Läbä un Odem un alles git.
26 Un na (er) het üs nem Mensche des ganze Menschegschlecht gmacht, dmit sie uf däm ganze Erdboden huse, un er het festgsetzt, we lang sie bschtoh un in was fir ä Grenze sie huse solle,
27 dmit sie Gott sueche solle, ob sie nen wohl fehle un finde kennte; un firwohr, er isch nit wiet vu jedem unda uns (us).
28 Denn in nem läbä, webe un sin ma (mir); we au ä baar Dichta bi äich gsait hän: Mir sin vu sinem Gschlecht.
29 Do ma (mir) etze göttlichen Gschlecht sin, solle ma (mir) nit meine, d Gottheit isch glich d goldene, silberne un schteinerne Bilda, durch menschlichi Kunst un denke gmacht.
30 Zwar het Gott iba de Ziit dr Unwissenheit wäggsähne; etze aba bfiehlt er d Mensche, daß alli an alle Ende Buße den.
31 Denn na (er) het ä Dag feschtgsetzt, an däm ma (er) d Erdkreis richte will mit Grechtigkeit durch ei Ma, den na dzue bschtimmt het, un het jedem d Glaube abote, indäm er nen vu d Dote uferweckt het.
32 Als sie vu dr Uferschtehig vu d Dote ghärt hän, fange sie a z scheltte; di andere aba sage: Mir wen di doriba ä andermol witer härä.
33 So goht Paulus vu nene.
34 Ä baar Männa schlesse sich nem a un wäre gläubig; unda däne war au Dionysius, eina üs däm Rot, un ä Wieb mit Name Damaris un anderi mit ne.
1 Dnohch vuloßt Paulus Athen un kummt nohch Korinth
2 un findet ä Jude mit Name Aquila, üs Pontus gebirtig; der war mit sinem Wieb Priszilla kirzlich üs Italien kumme, wel d Kaisa Klaudius alle Jude bpfohle het, Rom z vulo. Zue däne goht Paulus.
3 Un wel la (er) des gliche Handwerk het, bliebt er bi nene un schafft mit ne; sie ware nämlich vu Beruef Zeltmacha.
4 Un na (er) lehrt in dr Synagoge (Gotteshus) an alle Sabbate un ibaziigt Jude un Grieche.
5 Als aba Silas un Timotheus üs Mazedonien kumme, richtet sich Paulus ganz uf de Vukindigung vum Wort un beziigt d Jude, daß Jesus dr Chrischtus isch.
6 Als sie aba ufmucke un läschtere (motze), schittelt er d Kleida üs un sait zue nene: Aira Bloet kummt iba aichi Schädel; ohni Schuld gang i (ich) vu etze a zue d Heide.
7 Un na (er) macht sich uf vu dert un kummt in des Hus vumä Ma mit Name Titius Justus, vumä Gottesfirchtige; däm si Hus war näbe dr Synagoge (Gotteshus).
8 Krispus aba, dr Vorschteha vu d Synagoge (Gotteshus), kummt zum Glaube a d Herrn mit sinem ganze Hus, un au vieli Korinther, de zueghert hä, wäre gläubig un len sich daufe.
9 S sait aba dr Herr durch ä Erschinig in dr Nacht zue Paulus: Fircht di nit, sundern schwätz un schwieg nit!
10 Denn i (ich) bi mit dir, un nemads soll sich undaschtoh, dir z schade; denn i (ich) ha ä großes Volk in d Schtadt.
11 Er bliebt aba ä Johr un sechs Monet dert un lehrt unda ne des Wort Gottes.
12 Als aba Gallio Schtadthaltr in Achaja war, mucke de Jude imetig gege Paulus uf un fihre nen vor d Richtaschtuehl
13 un sage: Der Mensch ibaredet de Lit, Gott z diene däm Gsetz zwida.
14 Als aba Paulus s Mul (d Gosche) ufdoe wot, sait Gallio zue d Jude: Wenn`s um ä Schand (Frevel) odr ä Vubreche goht, ihr Jude, so will i (ich) äich ahäre, we`s recht isch;
15 wel`s aba Froge sin iba Lehre un Name un des Gsetz bi äich, so luege ihr selba zue; i (ich) denk, doriba nit Richta z si.
16 Un na (er) trieb sie wäg vum Richtaschtuehl.
17 Do packt sie alli Sosthenes, d Vorschteha dr Synagoge (Gotteshus), un schle nen vor rem Richtaschtuehl, un Gallio kimmert sich nit drum.
18 Paulus aba bliebt noh ä Ziitlang dert. Dnohch nimmt er Abschied vu d Breda un wot nohch Syrien fahre un mit nem Priszilla un Aquila. Zvor het da (er) sich in Kenchreä si Schädel scheren lo, denn na (er) het ä Vuschpreche (Glübde) doe.
19 Un sie kumme nohch Ephesus, un er het beidi dert zruck glo; er aba goht in de Synagoge (Gotteshus) un schwätzt mit d Jude.
20 Sie bitt nen aba, daß sa (er) längeri Ziit bi nene blieb. Doch er willigt nit i,
21 sundern nimmt Abschied vu nene un sait: Will's Gott, so will i (ich) wieda zue äich kumme. Un na (er) fahrt wäg vu Ephesus
22 un kummt nohch Cäsarea un goht nuf nohch Jerusalem un gre;ßt d Gmeinde un zeht nab nohch Antiochia.
23 Un nohchdem ma (er) ä Ziit lang bliebe war, bricht da (er) wieda uf un zeht nohchänanda durch s galatische Land un Phrygien un schtärkt alli Jinger.
24 S kummt aba nohch Ephesus ä Jude mit Name Apollos, üs Alexandria gebirtig, ä Ma der guet schwätze ka un glehrt in dr Schrift isch.
25 Der war undawiese im Wäg vum Herrn un schwätzt brennend im Geischt un lehrt richtig vu Jesus, wußt aba nur vu dr Daufi vum Johannes.
26 Er fangt a, fräi uff z predige in dr Synagoge (Gotteshus). Als nen Aquila un Priszilla ghärt hän, nähmä sie nen zue sich un lege nem d Wäg Gottes noh gnauer üs.
27 Als sa (er) aba nohch Achaja reise wot, schriebe de Breda an d Jinger dert un empfehle ne, nen ufznähme. Un als er derthi kumme war, hilft er däne viel, de gläubig wore ware durch de Gnade.
28 Denn na (er) widalegt d Jude arg un vor allene durch d Schrift, daß Jesus dr Chrischtus isch.
1 S isch bassiert aba, als Apollos in Korinth war, daß Paulus durch des Hochland zeht un nohch Ephesus kummt un ä baar Jinger findet.
2 Zue däne sait da: Hän ihr d heilige Geischt gregt, als sa gläubig wore sin? Sie sage zue nem: Mir hän noh ne ghärt, daß ses ä heilige Geischt git.
3 Un na (er) het sie gfrogt: Worauf sin ihr denn dauft? Do sage sie: Uf de Daufi vum Johannes.
4 Paulus aba sait: Johannes het dauft mit dr Daufi zue d Buße un däm Volk gsait, sie solle an der glaube, der nohch nem kumme doet, nämlich an Jesus.
5 Als sie des ghärt hän, len sie sich daufe uf d Name vum Herrn Jesus.
6 Un als Paulus d Händ (Pfode) uf sie legt, kummt dr heilige Geischt uf sie, un sie schwätze in Zunge un wiessage.
7 S ware aba zsämme etwa zwöelf Männa.
8 Er goht aba in d Synagoge (Gotteshus) un predigt fräi uff dräi Monet lang, lehrt un ibaziigt sie vum Rich Gottes.
9 Als aba ä baar vuschtockt ware un nit glaube un vor dr Lit schlecht schwätze vu d Lehr, trennt er sich vu nene un sundert au d Jinger ab un schwätzt jede Dag in dr Schuel vum Tyrannus.
10 Un des isch bassiert zwei Johr lang, so daß alli, de in dr Provinz Asien husste, des Wort vum Herrn ghärt hän, Jude un Grieche.
11 Un Gott wirkt mit nit wenig Tade durch de Händ (Pfode) vum Paulus.
12 So halte sie au d Schweißdecha un anderi Decha, de na (er) uf sinere Hüt trage het, iba di Kranke, un de Krankkete gehn vu nene, un di bese Geischta fahre üs.
13 S vusueche sich aba ä baar vu d Jude, de als Bschwöra rumzoge ware, d Name vum Herrn Jesus z nenne iba däne, de besi Geischta hän, un sage: Ich bschwör äich bi däm Jesus, der wo (den) Paulus predigt.
14 S ware aba siebä Buebä vumä jüdische Hohenpriester mit Name Skevas, de des gmacht hän.
15 Aba dr bese Geischt git zantwort un sait zue nene: Jesus kenne i (ich) wohl, un vu Paulus weiß i (ich) wohl; aba wer sin ihr?
16 Un der Mensch, in däm dr bese Geischt war, flegt uf sie un ibafallt sie alli un richte sie so zue, daß sie nackt un vuwundet üs däm Hus ab haue.
17 Des aba kummt allene zohre, de in Ephesus husse, Jude un Grieche; un Angscht kummt uf sie alli, un dr Name vum Herrn Jesus wird hoch globt.
18 S kumme au vieli vu däne, de gläubig wore ware, sage un vuzehle, was sie doe hän.
19 Vieli aba, de Zaubarai triebe hän, bringe de Becha zsämme un vubrenne sie vor allene un rechne üs, was sie wert ware, un kumme uf fünfzigdusend Silbagrosche.
20 So breitet sich des Wort üs durch de Kraft vum Herrn un wird groß (mächtig).
21 Als des gschähe war, nimmt sich Paulus im Geischt vor, durch Mazedonien un Achaja z ze un nohch Jerusalem z reise, un sait: Wenn i (ich) dert gsi bi, mueß i (ich) au Rom säh.
22 Un na (er) schickt zwei, de nem diene, Timotheus un Erastus, nohch Mazedonien; er aba bliebt noh ä Wieli in dr Provinz Asien.
23 S erhob sich aba um de Ziit ä nit kleini Unroeh iba d näji (naii) Wäg.
24 Denn eina mit Name Demetrius, ä Goldschmied, macht silberne Tempel vu d Diana un vuschafft däne vum Handwerk nit wenig Gwinn.
25 De un de Arbeida vu dem des Handwerk vusammlet er un sait: Lebi (Liebe) Männa, ihr wißt, daß ma (mir) große Gwinn vu däm Gwerbe hän;
26 un ihr sähn un häre, daß nit ällei in Ephesus, sundern au schier in dr ganze Provinz Asien der Paulus viel Volk abspenstig macht, ibaredet un sait: Was mit Händ (Pfode) gmacht isch, des sin keini Götta.
27 Aba s droht nit nur unsa Gwerbe in Vuruef zue grote, sundern au dr Tempel vu d große Göttin Diana wird fir nigs gachtet wäre, un zudem wird ihri göttliche Majestät undagoh, der doch di ganz Provinz Asien un dr Weltkreis Vuehrig zeigt.
28 Als sie des ghärt hän, wäre sie vu Zorn (Wuet) erfillt un brellä: Groß isch di Diana vu d Epheser!
29 Un di ganz Schtadt wird voll Gwimmel; sie schtirme imetig zum Theater un packe Gajus un Aristarch üs Mazedonien, de Freunde vum Paulus.
30 Als aba Paulus unda des Volk go wot, len's nem de Jinger nit zue.
31 Au ä baar vu d Obere dr Provinz Asien, de nem fründlig gsinnt ware, schicke zue nem un ermahne nen, sich nit bim Theater blicke z lo.
32 Dert brellä di eine des, di andere des, un de Vusammlig (Bagasch) war in Vuwirrig, un di meischte wiße nit, wurum sie zsämmekumme ware.
33 Ä baar aba vu d Lit sages dem Alexander, den d Jude vorschicke. Alexander aba winkt mit d Hand un wot sich vor rem Volk vuantworte.
34 Als sie aba gmerkt hän, daß sa (er) ä Jude isch, brelle alli we üs einem Mul (Gosch) schier zwei Schtunde lang: Groß isch di Diana vu d Epheser!
35 Als aba dr Kanzler des Volk bruhigt het, sait da (er): Ihr Männa vu Ephesus, wo isch ei Mensch, der nit weiß, daß de Schtadt Ephesus ä Heterin vu d große Diana isch un vu ihrem Bild, des vum Himmel gfloge isch?
36 Wel des etze so isch, solle ihr äich ruhig vuhalte un nigs Unibalegtes doe.
37 Ihr hän de Mensche hergfihrt, de nit Tempelraiba noh Läschtera unsera Göttin sin.
38 Hän aba Demetrius un de mit nem vum Handwerk sin ä Aschpruch an eine, so git`s Grichte un Schtadthaltr; do len sie sich undaänanda vuklage.
39 Wen ihr aba doriba üsä dem noh ebis, so ka ma`s in einare Vusammlig mache (entscheiden).
40 Denn ma (mir) schtehn in Gfahr, wägä dem hiitig Ufruhr vuklagt z wäre, ohni daß ä Grund do isch, mit däm ma (mir) de Ufruhr entschuldige kennte. Un als er des gsait het, het da (er) de Vusammlig (Bagasch) go lo.
1 Als etze des Gwimmel ufghert het, reft Paulus de Jinger zue sich un treschtet sie, nimmt Abschied un bricht uf, um nohch Mazedonie z reise.
2 Un als sa de Gegende durchzoge un de Gmeinde mit viele Wort ermahnt het, kummt er nohch Griecheland
3 un bliebt dert dräi Monet. Do nem aba de Jude nohchschtelle, als sa mit dem Schiff nohch Syrie fahre wot, bschloß sa (er), durch Mazedonie zruckzgoh.
4 S zen aba mit nem Sopater üs Beröa, dr Bue vum Pyrrhus, üs Thessalonich aba Aristarch un Sekundus un Gajus üs Derbe un Timotheus, üs dr Provinz Asien aba au Tychikus un Trophimus.
5 De reiste vorus un warte uf uns (us) in Troas.
6 Mir aba fahre nohch d Däg vu d Ungsäuerte Brot mit däm Schiff vu Philippi ab un kumme am fünfte Dag zue nene nohch Troas un bliebe dert siebä Däg.
7 Am erschte Dag vu d Wuche aba, als ma (mir) vusammelt ware, des Brot z breche, predigt ne Paulus, un do na (er) am nägschte Dag wiedareise wot, zeht sich s Wort (Predigt) hi bis midde in d Nacht.
8 Un s ware vieli Lampe (Funzle) in däm Obagmach azunde, wo ma (mir) vusammelt ware.
9 S hockt aba ä junge Ma mit Name Eutychus in nem Fenschta un sink in ä defe Schlof, wel Paulus so lang schwätzt; un vum Schlof ibawältigt flegt er abe vum dritte Stock un wird dot ufghobe.
10 Paulus aba goht nab un wirft sich iba nen, umarmt nen un sait: Mache kei Uflauf (Gwimmel); denn s isch Läbä in nem.
11 Dann (Dnoh) goht da (er) nuf un bricht des Brot un ißt un schwätzt viel mit ne, bis dr Dag abroche isch; un so zeht er wäg.
12 Sie bringe aba d junge Ma lebändig ri un wäre arg treschtet.
13 Mir aba zen vorus zum Schiff un fahre nohch Assos un wen dert Paulus zue uns (us) nähmä; denn na (er) het`s so bfohle, wel la (er) selbscht z Fueß go wot.
14 Als sa (er) uns (us) etze trofe het in Assos, nähmä ma (mir) nen zue uns (us) un kumme nohch Mitylene.
15 Un vu dert fahre ma (mir) witer un kumme am nägschte Dag uf de Hechi vu Chios; am nägschte Dag glange ma (mir) nohch Samos un am nägschte Dag kumme ma (mir) nohch Milet.
16 Denn Paulus het bschlosse, an Ephesus vubäizfahre, um in dr Provinz Asien kei Ziit z vuliere; denn na (er) het`s brisant ka (eilte), am Pfingstdag in Jerusalem z si, wenn`s nem meglich wär.
17 Aba vu Milet schickt da (er) nohch Ephesus un het di Älteschte dr Gmeinde röfä lo.
18 Als aba de zue nem kumme, sait da (er) zue nene: Ihr wißt, we i (ich) mi vum erschte Dag a, als i (ich) in de Provinz Asien kumme bi, de ganzi Ziit bi äich vuhalte ha,
19 we i (ich) däm Herrn dient ha in alla Demuet un mit Träne un unda Afechtig, de ma (mir) durch de Nohchschtellige vu d Jude widafahre sin.
20 Ich ha äich nigs ge, was nit nitzlig isch, daß ich's äich nit vukindigt un glehrt hät, uf d Schtroß un in d Hisa,
21 un ha Jude un Grieche beziigt d Umkehr zue Gott un d Glaube an unsere Herrn Jesus.
22 Un etze lueg, durch d Geischt bunde, fahr i (ich) nohch Jerusalem un weiß nit, was ma (mir) dert gschied,
23 nur daß dr heilige Geischt in alle Schtädt ma (mir) beziigt, daß Fessle un Druck (Not) uf mi warte.
24 Aba i (ich) acht mi Läbä nit groß, wenn i (ich) nur mi Lauf zend bring un des Amt üsricht, des i (ich) vum Herrn Jesus gregt ha, z beziige des Evangelium vu dr Gnade Gottes.
25 Un etze lueg, i (ich) weiß, daß ihr mi Gsicht (Visasch) nimi säh wäre, ihr alli, zue däne i (ich) hikumme bi un des Rich predigt ha.
26 Drum beziig i (ich) äich am hiitige Dag, daß i (ich) sufa bi vum Bloet alla;
27 denn i (ich) ha`s nit undalo, äich d ganze Rotschluß Gottes z vukündige.
28 So hän etze acht uf äich selbscht un uf di ganzi Herde, in der äich dr heilige Geischt igsetzt het zue Bischöfe, z weide d Gmeinde Gottes, de na (er) durch si eignes Bloet kauft het.
29 Denn des weiß i (ich), daß nohch minem Abschied gfährlichi Wöelf zue äich kumme, de d Herde nit vuschone wäre.
30 Au üs äira Midde wäre Männa ufschtoh, de Vukehrtes lehre, um de Jinger an sich z ze.
31 Drum sin hellwach un denke dra, daß i (ich) dräi Johr lang Dag un Nacht nit ufkert ha, jede unda Träne z vumahne.
32 Un etze bfehl i (ich) äich Gott un däm Wort vu sinere Gnade a, der do mächtig isch, äich zue erbaue un äich des Erbe z ge mit alle, de gheiligt sin.
33 Ich ha vu nemads Silba odr Gold odr Klamotte welle ha.
34 Denn ihr wiße selba, daß ma (mir) de Händ (Pfode) zum Läbä dient hän fir mich un de, de mit ma (mir) gsi sin.
35 Ich ha äich in allem zeigt, daß ma so schaffe un sich d Schwache anähme mueß im Sinn an des Wort vum Herrn Jesus, dr selba gsait het: Ge isch seliga als neh.
36 Un als er des gsait het, kniet er ane un bätet mit allene.
37 Do fange alli lut z hiile a, un sie flege Paulus um d Hals un küße nen,
38 am allermeischte trurig iba des Wort, des er gsait het, sie däte si Gsicht (Visasch) nimi säh. Un sie bringe nen uf`s Schiff.
1 Als ma (mir) uns (us) etze vu nene losgrisse hän un abgfahre ware, kumme ma (mir) gradewägs nohch Kos un am nägschte Dag nohch Rhodos un vu do nohch Patara.
2 Un als ma (mir) ä Schiff finde, des nohch Phönizien fahrt, schtiege ma (mir) i un fahre ab.
3 Als aba Zypern in Sicht kummt, len ma (mir)`s linka Hand liege un fahre nohch Syrie un kumme in Tyrus a, denn dert soll des Schiff de Sache üslade.
4 Als ma (mir) etze d Jinger finde, bliebe ma (mir) siebä Däg dert. De sage zum Paulus durch d Geischt, er soll nit nohch Jerusalem nufzeh.
5 Un s isch bassiert, als ma (mir) de Däg zuebrocht hän, do mache ma (mir) uns (us) uf un reise witer. Un sie bringe uns (us) alli mit Wieba un Kinda bis üsä vor d Schtadt, un ma (mir) kniee ane am Ufa un bäte.
6 Un als ma (mir) vuänanda Abschied gnumme hän, schtiege ma (mir) ins Schiff; de aba gehn wieda heimwärts.
7 Mir beende de Seefahrt un kumme vu Tyrus nohch Ptolemaïs, greße de Breda un bliebe ä Dag bi nene.
8 Am nägschte Dag zen ma (mir) witer un kumme nohch Cäsarea un gehn in des Hus vum Philippus, vum Evangelischte, der eina vu d Siebe war, un bliebe bi nem.
9 Der het vier Techtare, de ware Jungfraue un weissagte.
10 Un als ma (mir) mehreri Däg dobliebe ware, kummt ä Prophet mit Name Agabus üs Judäa rab.
11 Un als er zue uns (us) kummt, nimmt er d Girtel vum Paulus un bindet sich d Feß un d Händ (Pfode) un sait: Des sait dr heilige Geischt: Den Ma, däm der Girtel ghärt , wäre d Jude in Jerusalem so binde un ibaantworte in de Händ (Pfode) dr Heide ge.
12 Als ma (mir) aba des ghärt hän, bitte ma (mir) un de üs däm Ort, daß sa (er) nit nuf nohch Jerusalem go soll.
13 Paulus aba git zantwort: Was mache ihr, daß ihr hiil un breche ma (mir) mi Herz? Denn i (ich) bi gwillt, nit ällei mich binde z losse, sundern au z schterbe in Jerusalem fir d Name vum Herrn Jesus.
14 Do er sich aba nit ibarede lo het, halte ma Gosche un sage: D Wille vum Herrn gschiht.
15 Un nohch däne Dag mache ma (mir) uns (us) parat un zen nuf nohch Jerusalem.
16 S kumme aba mit uns (us) au ä baar Jinger üs Cäsarea un fihre uns (us) zue nem alte Jinger mit Name Mnason üs Zypern, bi däm ma (mir) z Gascht si solle.
17 Als ma (mir) etze nohch Jerusalem kumme, nähmä uns (us) de Breda gerne uf.
18 Am nägschte Dag aba goht Paulus mit uns (us) zum Jakobus, un`s kumme di Älteschte alli derthi.
19 Un als er sie begreßt het, vuzehlt da (er) eins nohch rem andere, was Gott unda d Heide durch si Denscht doe het.
20 Als sie aba des ghärt hän, lobe sie Gott un sage zue nem: Brueda, dü siehsch, weviel dusig Jude gläubig wore sin, un alli sin Schtreba (Eifera) fir des Gsetz.
21 Däne isch aba gsait worde iba dich, daß dü alli Jude, de unda d Heide huse, Wäggoh vu Moses lehrsch un saisch, sie solle ihri Kinda nit bschnide un au nit nohch d Ordnige läbä.
22 Was etze? Uf jede Fall wäre sie härä, daß dü kumme bisch.
23 So doe etze des, was ma (mir) dir sage. Mir hän vier Männa, de hän ä Schwur (Glübde) uf sich gnumme;
24 de nimm zue dir un loß di sufa mache mit ne un zahl de Koschte fir sie, daß sie ihr Schädel rasiere (schere) kenne; so wäre alli merke (erkenne), daß ses nit so isch, we ma ne iba dich brichtet het, sundern daß dü selba au nohch rem Gsetz läbsch un s hebsch.
25 Wäge d gläubig gwordene Heide aba hän ma (mir) bschlosse un gschriebe, daß sie sich hete solle vor rem Götzeopfa, vor Bloet, vor Vurecktem un vor Unzucht.
26 Do nimmt Paulus de Männa zue sich un wäscht sich am nägschte Dag mit ne un goht in d Tempel un zeige a, daß de Däg vum Sufa wäre verdig si solle, we fir jede vu nene des Opfa vorbrocht wär.
27 Als aba de siebä Däg z End gehn, sähn nen de Jude üs dr Provinz Asien im Tempel un wiegle des ganze Volk uf, lege d Händ (Pfode) a nen
28 un brellä: Ihr Männa vu Israel, helfe uns (us)! Des isch der Mensch, der alli Mensche an allene Ende lehrt gege unsa Volk, gege s Gsetz un gege der Platz; dzue het da (er) au Grieche in d Tempel gfihrt un d heilige Platz zvuschandle (entwaiht).
29 Denn sie hän Trophimus, d Epheser, mit nem in dr Schtadt gsähne; der, meine sie, het Paulus in d Tempel gfihrt.
30 Un di ganz Schtadt wird ufbrocht, un s entschtoht ä Uflauf vum Volk. Sie packte aba Paulus un zen nen zum Tempel üsä. Un gli druf wäre de Tore zue gmacht.
31 Als sie nen aba umbringe wen, kummt de Nachricht nuf vor d Oberscht vu d Abteilig, daß ganz Jerusalem in Ufruhr isch.
32 Der nimmt gli druf Soldate un Hauptlit un lauft abe zue nene. Als sie aba d Oberscht un de Soldate sähn, häre sie uf, Paulus z schla.
33 Als etze dr Oberscht rakumme war, nimmt er nen fescht un het nen fessle lo mit zwei Kette un het gfrogt, wer er wär un was sa (er) doe het.
34 Eina aba reft des, dr andare des im Volk. Do er aba nigs Gwisses härä ka wägä dem Uflauf, het da (er) nen in d Burg fihre lo.
35 Un als er an d Stufe kummt, mehn nen de Soldate schleipfe wägä däm Tumullt vum Volk;
36 denn de Lit gehn un brellä: Wäg mit nem!
37 Als etze Paulus in d Burg gfihrt wäre soll, het da (er) d Oberscht gfrogt: Darf i (ich) mit dir schwätze? Er aba sait: Kannst dü Griechisch?
38 Bisch dü nit dr Ägypter, der vor däne Däg ä Ufruhr gmacht un vierdusig vu d Ufrehrer in d Wüschte nüsgfihrt het?
39 Paulus aba sait: Ich bi ä jüdische Ma üs Tarsus in Zilizien, Birga eina namhafte Schtadt. Ich bitt di, gschtatet ma (mir), zum Volk z schwätze.
40 Als sa (er)`s nem aba gschtatet, kunnt Paulus uf d Stufe nuf un winkt däm Volk mit dr Hand. Do entschtoht ä großi Schtilli, un er schwätzt zue nene uf hebräisch un sait:
1 Ihr Männa, liebe Breda un Vädare, härt ma (mir) zue, wenn i (ich) mi etzed vor äich vuantwort.
2 Als sie aba ghärt hän , daß sa (er) uf hebräisch zue nene schwätzt, wäre sie noh schtilla. Un na (er) sait:
3 Ich bi ä jüdische Ma, uf d Welt kumme in Tarsus in Zilizie, ufgwachse aba in der Schtadt un mit alla Sorgfalt undawiese im alte Gsetz z Föß Gamaliels, un war ä Schtreba (Eifera) fir Gott, we ihr`s hiit alli sin.
4 Ich ha de näji (naii) Lehr vufolgt bis uf d Dod; i (ich) ha Männa un Wieba bunde un sie ins Gfängnis (Loch) gworfe,
5 we ma (mir) au dr Hohepriester un alli Älteschte beziige. Vu nene ha i (ich) au Brief gregt an d Breda un bin nohch Damaskus gfahre, um au de, de dert ware, gfesselt nohch Jerusalem z fihre, dmit sie bschtroft wäre.
6 S isch aba bassiert, als i (ich) derthi zeh un in de Nechi vu Damaskus kumm, do umlaichtet mi pletzlig um d Middagsziit ä großes Lecht vum Himmel.
7 Un i (ich) flegt uf d Bode un ha ä Schtimm ghärt, de sait zue ma (mir): Saul, Saul, was vufolgsch dü mich?
8 Ich gib aba zantwort: Herr, wer bisch dü? Un na (er) sait zue ma (mir): Ich bi Jesus vu Nazareth, den dü vufolgsch.
9 De aba mit ma (mir) ware, sähn zwar des Lecht, aba de Schtimm vu däm, der mit ma (mir) schwätzt, hän sie nit ghärt.
10 Ich ha aba gfrogt: Herr, was soll i (ich) doe? Un dr Herr sait zue ma (mir): Schtand uf un gang nohch Damaskus. Dert wird ma dir alles sage, was dir z doe uftrage isch.
11 Als i (ich) aba, bind vu d Herrlichkeit vu dem Lecht, nigs säh ka, wir i (ich) an d Hand vu däne, de bi ma (mir) ware gfihrt, un kummt nohch Damaskus.
12 Do war aba ä gottesfirchtige Ma, der sich an`s Gsetz hebet (haltet), mit Name Hananias, der ä guete Ruef bi alle Jude het, de dert husse.
13 Der kummt zue ma (mir), kunnt vor mi hi un sait zue ma (mir): Saul, liebe Brueda, sieh wieda. Un zue d selbe Schtund ka i (ich) nen säh.
14 Er aba sait: D Gott unsera Vädare het di üsgwählt, daß dü si Plan erkenne sollsch un d Grechte säh un de Schtimm üs sinem Mul (Gosch) härä wirsch;
15 denn dü wirsch fir nen vor alle Mensche Ziige si, was dü gsähne un ghärt hesch.
16 Un etze, uf was wardesch dü? Schtand uf un ruef si Name a un loß di daufe un dini Sinde abwäsche.
17 S isch aba bassiert, als i (ich) wieda nohch Jerusalem kumm un im Tempel bät, daß i (ich) in Vuzickig (Wahn) grot
18 un nen sieh. Do sait da (er) zue ma (mir): Los mach di schnell uf üs Jerusalem; denn di Ziignis vu ma (mir) wäre sie nit aneh.
19 Un i (ich) sag: Herr, sie wisse doch, daß i (ich) de, de an dich glaube, gfangegnumme ha un in d Synagoge (Gotteshiisa) üsbeitsche lo ha.
20 Un als des Bloet vum Stephanus, vu dinem Ziige, vuschittet wird, bin i (ich) au däbi gschtande un ha Gfalle dra ka un ha uf däne ihri Kleida ufbast, de nen umbrocht hän.
21 Un na (er) sait zue ma (mir): Gang hi; denn i (ich) will dich in d Fremdi zue d Heide schicke.
22 Sie hän nem aba zue ghärt bis zue däm Wort; dann (dnoh) brellä sie mit ihra Schtimm un refe: Wäg mit däm vu d Welt! Denn na (er) darf nimi läbä.
23 Als sie aba brellä un ihri Kleida abwerfe un Schtaub in d Luft wirble,
24 bpfiehlt dr Oberscht, nen in d Burg z fihre, un het gsait, daß ma nen üsbeitsche un vuhäre soll, um z härä, üs welem Grund sie so gege nen brellä.
25 Als ma nen aba zum Geißle feschtbindet, sait Paulus zum Hauptma, der dbischtoht: Isch`s recht bi äich, ä Mensch, der römischa Birga isch, ohni Urdeil üszbeitsche?
26 Als des dr Hauptma ghärt het, goht da (er) zum Oberscht un vuzehlt nem un sait: Was willsch dü doe? Der Mensch isch ä römischa Birga.
27 Do kummt dr Oberscht zue nem un het nen gfrogt: Sage ma (mir), bisch dü römischa Birga? Er aba sait: Häjo.
28 Do het dr Oberscht gsait: Ich ha des Birgarecht fir viel Geld kauft. Paulus aba sait: Ich aba bi scho als römischa Birga uf d Welt kumme .
29 Do druf len sie gli vu nem ab, de nen vuhäre solle. Un dr Oberscht firchtet sich, als er ghärt het, daß sa ä römische Birga isch, den er feschtbinde losse het.
30 Am nägschte Dag wot da (er) gnaua härä, wurum Paulus vu d Jude vuklagt wird. Er het nen vu d Kette lese lo un bpfiehlt d Hohenpriester un däm ganze Hohe Rot zsämmezkumme, un fihrt Paulus nab un schtellt nen vor sie.
1 Paulus aba luegt d Hohe Rot a un sait: Ihr Männa, liebe Breda, i (ich) ha mi Läbä mit guetem Gwisse vor Gott gfihrt, bis uf dän Dag.
2 Dr Hohepriester Hananias aba bpfiehlt däne, de um nen gschtande sin, nem uf s Mul (d Gosch) z schla.
3 Do sait Paulus zue nem: Gott wird di schla, dü Schienheiliger (vubutzti Wand)! Dü sitzesch do un richtesch mi nohch rem Gsetz un losch mi schla gege s Gsetz?
4 Aba de däbischtehn, sage: Bleidig nit d Hohenpriester Gottes?
5 Un Paulus sait: Lebi (Liebe) Breda, i (ich) wußt`s nit, daß sa (er) dr Hohepriester isch. Denn`s schtoht gschriebe (2. Moses 22,27): "Däm Obaschte vu dinem Volk sollsch dü nit flueche."
6 Als aba Paulus erkennt, daß ä Deil Sadduzäer war un dr andere Deil Pharisäer, reft er im Rot: Ihr Männa, liebe Breda, i (ich) bi ä Pharisäer un ä Bue vu mä Pharisäer. Ich wir azeigt um dr Hoffnig un um dr Uferschtehig vu d Dote wägä.
7 Als sa (er) aba des gsait het, entschtoht Zwitracht zwische Pharisäer un Sadduzäer, un de Vusammlig (Bagasch) schpaltet sich.
8 Denn de Sadduzäer sage, s gib keini Uferschtehig noh Engel un Geischta; de Pharisäer aba lehre beides.
9 S entschtoht aba ä großes Gschrei (Geblär); un ä baar Schriftglehrti vu d Partai dr Pharisäer isch uf gschtande, schtritt un sage: Mir finde nigs Beses a däm Mensch; villicht het ä Geischt odr ä Engel mit nem gschwätzt.
10 Als aba de Zwitracht groß wird, bfirchtet dr Oberscht, sie kennte Paulus zerrieße, un het Soldate nabgoh lo um Paulus ne wägzrieße un in d Burg zfihre.
11 In dr nägschte Nacht aba schtoht dr Herr bi nem un sait: Nur nit d Muet vuliere (Kopf hoch)! denn we dü fir mi in Jerusalem Ziige warsch, so mueß dü au in Rom Ziige si.
12 Als ses aba Dag wird, find (rottete) sich ä baar Jude zsämme un vuschwäre sich, nit z ässä noh zue trinke, bis sie Paulus umbrocht hän.
13 S ware aba me als vierzig, de de Vuschwörig gmacht hän.
14 De gehn zue d Hohenpriester un Älteschte un sage: Mir hän uns (us) durch ä Eid bunde, nigs zue ässä, bis ma (mir) Paulus umbrocht hän.
15 So luege etze ihr mit däm Hohe Rot bi däm Oberscht, daß sa (er) nen zue äich rundafihre losst, als wellet ihr nen gnaua vuhäre; ma (mir) aba sin parat, nen umzbringe, bvor ra (er) vor äich kummt.
16 Als aba dr Bue vu d Schweschta vum Paulus vum Aschlag ghärt het, goht da (er) un kummt in d Burg un vuzehlt`s Paulus.
17 Paulus aba reft eina vu d Hauptlit zue sich un sait: Fihr den jungen Ma zum Oberscht, denn na (er) het nem ebis z sage.
18 Der nimmt nen un fihrt nen zum Oberscht un sait: Dr Gfangene Paulus het mi zue sich röfä losse un mi gfrogt, ob i (ich) den junge Ma zue dir fihre doe, der dir ebis z sage het.
19 Do nimmt nen dr Oberscht bi dr Hand un fihrt nen uf d siete un het nen gfrogt: Was isch's, des dü ma (mir) z sage hesch?
20 Er aba sait: D Jude sin ibaigkumme (einig wore), di z bitte, daß dü Paulus morge vor d Hohe Rot nabbringe losch, so als wen sie nen gnaua vuhäre.
21 Dü aba traue ne nit; denn me als vierzig Männa vu nene lauere nem uf; de hän sich vuschwore, nit z ässä noh z trinke, bis sie nen umbrocht hän; un etzed sin sie parat un warte uf di Zuesag.
22 Do losst dr Oberscht d junge Ma go un bfielt nem, nemads z sage, daß sa (er) nem des gsait (vurote, ereffnet) het.
23 Un dr Oberscht reft zwei Hauptlit zue sich un sait: Zweihundat Soldate solle sich parat mache, daß sie nohch Cäsarea zehn, un siebzig Rieta un zweihundat Schütze fir di dritti Schtund in d Nacht;
24 un hebet (haltet) Tiere parat, Paulus drufzsetze un wohlvuwahrt zum Schtadthaltr Felix z bringe.
25 Un na (er) schribt ä Bref, der lutet:
26 Klaudius Lysias däm edle Schtadthaltr Felix: Größ zvor!
27 Den Ma hän d Jude packt un wen nen umbringe. Do kummt i (ich) mit Soldate dzue un entriß nen un wir gwar, daß sa (er) ä römischa Birga isch.
28 Do i (ich) aba erfahre wot, wurum sie nen aklagt hän, fihr i (ich) nen abe vor ihr Hohe Rot.
29 Do find i (ich), daß sa (er) agschwärzt wird wägä Froge in ihrem Gsetz, aba kei Aklag gege sich het, uf de Dod odr Gfängnis (Loch) schtoht.
30 Un als vor mi kummt, daß ä Aschlag gege der Ma plant isch, schick i (ich) nen gli druf zue dir un wies au de Akläga a, vor dir zue sage, was sie gege nen hän.
31 D Soldate nähmä Paulus, we nene bfohle war, un fihre nen in dr Nacht nohch Antipatris.
32 Am nägschte Dag aba len sie d Rieta mit nem ze un kähre wieda in d Burg zruck.
33 Als aba de nohch Cäsarea kumme, ibagän sie d Bref däm Schtadthaltr un fihre nem au Paulus vor.
34 Als dr Schtadthaltr d Bref gläse het, het da (er) gfrogt, üs welem Land er isch. Un als er gwar wird, daß sa (er) üs Zilizien isch, sait da (er):
35 Ich will di vuhäre, wenn dini Akläga au do sin. Un na (er) losst nen in Gwahrsam neh im Palascht vum Herodes.
1 Nohch fünf Däg kummt dr Hohepriester Hananias mit ä baar Älteschte un däm Awalt Tertullus rab; de erschiene vor rem Schtadthaltr gege Paulus.
2 Als der aba hergruefe worde war, fangt Tertullus a, nen azklage, un sait: Daß ma (mir) in großem Friede läbä unda dir un daß däm Volk vieli Wohltate widafahre sin durch di Großmuet, edelschta Felix,
3 des erkenne ma (mir) alliziit un iba all mit alla Dankbarkeit a.
4 Dmit i (ich) di aba nit z lang ufhalt, bitt i (ich) di, dü dätsch uns (us) kurz ahäre in dinere Güte.
5 Do ma (mir) wiße, daß der Ma schädlich isch un daß sa (er) Ufruhr erregt unda alle Jude uf däm ganze Erdkreis un daß sa (er) ä Afihra vu d Sekte dr Nazarener isch.
6
7 Er het au vusuecht, d Tempel zue entweihe. Ihn hän ma (mir) packt.
8 Wenn dü nen vuhärsch, kasch dü selba des alles vu nem hährä, wurum ma (mir) nen vuklage.
9 Au d Jude undaschtize des un sage, s vuhaltet sich so.
10 Paulus aba git zantwort, als nem dr Schtadthaltr winkt z schwätze: Wel i (ich) weiß, daß dü in däm Volk etze vieli Johr Richta bisch, will i (ich) mi Sach unerschrocke vuteidige.
11 Dü kasch feschtschtelle, daß ses nit me als zwöelf Däg sin, sit i (ich) noh Jerusalem ku bi, um azbäte.
12 Un sie hän mi nit im Tempel noh in d Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa) noh in dr Schtadt däbi gfunde, we i (ich) mit jemads gschtritte odr ä Ufruhr im Volk gmacht ha.
13 Sie kenne dir au nit bewiese, wägä was si mi etzed vuklage.
14 Des sag i (ich) dir aba, daß i (ich) nohch rem Wäg, den sie ä Sekte nenne, däm Gott vu mine Vädare so dien, daß i (ich) alles glaub, was gschriebe schtoht im Gsetz un in d Prophete.
15 Ich ha de Hoffnig zue Gott, de au sie selbscht hän, nämlich daß ses ä Uferschtehig dr Grechte we dr Ungrechte ge wird.
16 Dodrin ebt i (ich) mi, alliziit ä räines Gwisse z ha vor Gott un d Mensche.
17 Nohch mehrere Johr aba bi i (ich) kumme, um Almosen fir mi Volk z bringe un z opfare.
18 Als i (ich) mi im Tempel sufa gmacht ha, ohni Uflauf un Gwimmel, finde mi däbi
19 ä baar Jude üs dr Provinz Asien. De solle etzed do si vor dir un mi vuklage, wenn sie ebis gege mi hän.
20 Odr loß de do selbscht sage, was fir ä Unrecht sie gfunde hän, als i (ich) vor rem Hohe Rot gschtande bi;
21 s isch denn des eine Wort, des i (ich) gruefe ha, als i (ich) unda ne war: Um dr Uferschtehig vu d Dote wille wir i (ich) vu äich hiit azeigt.
22 Felix aba zeht de Sach hi, denn na (er) wußt recht guet um de Lehr un sait: Wenn dr Oberscht Lysias rabkummt, so will i (ich) äiri Sache entschiede.
23 Er bpfiehlt aba däm Hauptma, Paulus gfange z lo, doch inämä liechte Gwahrsam, un nemads vu sine Lit z vuwähre, nem z diene.
24 Nohch ä baar Däg aba kummt Felix mit sinem Wieb Drusilla, de ä Jüdin isch, un het Paulus kumme lo un härt nen iba d Glaube an Chrischtus Jesus a.
25 Als aba Paulus vu Grechtigkeit un Faschte un vum zuekinftige Gricht schwätzt, vuschrekt Felix un git zantwort: Fir diesmol gang! Zue glegana Ziit will i (ich) di wieda röfä losse.
26 Er hofft aba näbäbäi, daß nem vu Paulus Geld ge wird; drum het da (er) nen au me (oft) kumme lo un brotet sich (schwätzt) mit nem.
27 Als aba zwei Johr um ware, kummt Porzius Festus als Nohchfolga vum Felix. Felix aba will d Jude ä Gfalle (Gunscht) doe un het Paulus gfange zruck glo.
1 Als etze Festus ins Land kumme war, zeht er noh dräi Däg vu Cäsarea nuf nohch Jerusalem.
2 Do erschiene de Hohenpriester un de Agsähene dr Jude vor nem gege Paulus un dränge in nen
3 un bitte nen um ä Gfalle (de Gunst), daß sa (er) Paulus nohch Jerusalem kumme losst; denn sie wen nem ä Hintahalt lege, um nen undawägs umzbringe.
4 Do git ne Festus zantwort, Paulus wird witer in Gwahrsam ghalte in Cäsarea; er selba aba wird in Kiirzi wieda derthi ze.
5 De etze unda äich bschtimmt sin, sait da, de len mit nabzeh un der Ma vuklage, wenn ebis Unrechtes a nem isch.
6 Nohchdem aba Festus bi nene nit me als acht odr zehn Däg gsi war, zeht er nab nohch Cäsarea. Un am nägschte Dag het da sich uf d Richtaschtuehl kockt un het Paulus hole lo.
7 Als der aba vor nen kummt, umzingle nen d Jude, de vu Jerusalem rabkumme ware, un bringe vieli schwäri Klage gege nen vor, de sie aba nit bwiese kenne.
8 Paulus aba wert (vuteidigt) sich: Ich ha mi nit am Gsetz vu d Jude noh am Tempel noh am Kaisa vusindigt.
9 Festus aba wot d Jude ä Gfalle doe (Gunst erwiese) un git zantwort Paulus un sait: Willsch dü nuf nohch Jerusalem un di dert in däre Sach vu ma (mir) richte losse?
10 Paulus aba sait: Ich schtand vor dem Kaisa Gricht; do mueß i (ich) grichtet wäre. D Jude ha i (ich) kei Unrecht doe, we au dü arg wohl weisch.
11 Ha i (ich) aba Unrecht doe un doe uf was d Dod schtoht, so weiga i (ich) mi nit z schterbe; isch aba nigs an däm, wurum sie mi vuklage, so darf mi ne nemads priesge. Ich bruef mi uf d Kaisa!
12 Do bspricht sich Festus mit sinene Rotgeba un git zantwort: Uf d Kaisa hesch dü dich bruefe, zum Kaisa sollsch dü go.
13 Nohch ä baar Däg kumme d Kenig Agrippa un Berenike nohch Cäsarea, um Festus z begreße.
14 Un als sie mehreri Däg dert ware, legt Festus däm Kenig de Sach vum Paulus vor un sait: Do isch ä Ma vu Felix als Gfangene zruckglo worde;
15 wägä däm erschiene de Hohenpriester un Älteschte vu d Jude vor ma (mir), als i (ich) in Jerusalem war, un bitte, i (ich) soll nen richte losse.
16 Däne sag i (ich): S isch dr Röma Art nit, ä Agklagte prieszge, bvor ra (er) sinene Kläga gegeibagschtande isch un Glegeheit ka het, sich gege de Aklage z vuteidige.
17 Als sie aba do zsämmekumme, duld i (ich) kei Ufschub, sundern halt am nägschte Dag Gricht un ha d Ma vorfihre lo.
18 Als sini Akläga ufträte, bringe sie keini Aklage vor wägä Vubreche, we i (ich)`s gmeint hät.
19 Sie hän aba Händel mit nem iba ä baar Froge vu ihrem Glaube un iba ä vuschtorbene Jesus, vu dem Paulus behauptet, er läbt.
20 Do i (ich) aba vu däm Händel nigs vuschtande ha, ha i (ich) gfrogt, ob ba (er) nohch Jerusalem go (reise) un sich dert wägä däm richte losse wott.
21 Als aba Paulus sich uf si Recht berueft, bis zue d Entschiedig vum Kaisa in Gwahrsam z bliebe, ha i (ich) nen gfange lo, bis i (ich) nen zum Kaisa schicke kennt.
22 Agrippa sait zum Festus: Ich mächt der Mensch au gern härä. Er aba sait: Morge sollsch dü nen härä.
23 Un am nägschte Dag kumme Agrippa un Berenike mit großem Tam Tam (Gepränge) un gehn in d Palascht mit d Hauptlit un vornehmschte Männa vu d Schtadt. Un als Festus s bpfiehlt, wird Paulus brocht.
24 Un Festus sait: Kenig Agrippa un all ihr Männa, de ihr mit uns (us) do sin, do sähn ihr den, wägä däm di ganze Jude in Jerusalem un au do in mi dringe un brelle, er dirft nit länga läbä.
25 Als i (ich) aba gmerkt ha, daß sa (er) nigs doe het, des d Dod wert isch, un na (er) au selba sich uf d Kaisa beruefe het, bschloß i (ich), nen derthi z schicke.
26 Ebis Gnaues iba nen aba ha i (ich) nit, des i (ich) minem Herrn schriebe kennt. Drum ha i (ich) nen vor äich bringe losse, vor allem aba vor dich, Kenig Agrippa, dmit i (ich) nohch däm Vuhär ebis ha, was i (ich) schriebe kennt.
27 Denn`s erschien ma (mir) vuruckt, ä Gfangene z schicke un kei Bschuldig gege nen azge.
1 Agrippa aba sait zue Paulus: S isch dir erlaubt, fir di selba z schwätze. Do schtreckt Paulus d Hand üs un vuantwortet sich:
2 S isch ma (mir) arg leb (lieb), Kenig Agrippa, daß i (ich) mi hiit vor dir vuantworte soll wägä all däne Sache, wo i (ich) vu d Jude agschwärzt wir,
3 vor allem wel dü alli Ordnige un Schtrietfroge vu d Jude kennsch. Drum bitt i (ich) dich, mich ruehig azhäre.
4 Mi Läbä vu klei uf, we i (ich)`s vu Afang a unda minem Volk un in Jerusalem zuebrocht ha, isch alle Jude nigs näjes (naies),
5 de mi vu freher kenne, wenn sie`s beziige wen. Denn nohch dr allaschtrengschte Richtig unsres Glaube ha i (ich) gläbt als Pharisäer.
6 Un etze schtand i (ich) do un wär azeigt wägä dr Hoffnig uf de Vuheißig, de unsari Vädere vu Gott ge isch.
7 Uf ihri Erfillig hoffe de zwöelf Schtämm vu unsrem Volk, wenn sie Gott bi Dag un Nacht imma diene. Wäge der Hoffnig wir i (ich), oh Kenig, vu d Jude agschwärzt.
8 Wurum wird des bi äich fir unmeglich ghalte, daß Gott Doti uferweckt?
9 Zwar ha au i (ich) selba gmeint, i (ich) möß viel gege d Name Jesus vu Nazareth doe.
10 Des ha i (ich) in Jerusalem au doe; dert ha i (ich) vieli Heiligi ins Gfängnis (Loch) brocht, wozue i (ich) Vollmacht vu d Hohenpriester gregt ha. Un wenn sie umbrocht wäre solle, ha i (ich) mi Schtimm dzue ge.
11 Un in alle Synagoge (Gotteshus) (Gotteshiisa) ha i (ich) sie me (oft) durch Schtrofe zum Läschtere zwunge, un i (ich) wetete arg gege sie, un vufolgt sie au bis in fremdi Schtädt.
12 Als i (ich) etze nohch Damaskus greist bin mit Vollmacht un im Uftrag dr Hohenpriester,
13 sieh i (ich) midde am Dag, oh Kenig, uf däm Wäg ä Lecht vum Himmel, heller als dr Glanz vu d Sunne, des mich un de mit ma (mir) greist ware umlaichtet het.
14 Als ma (mir) aba alli uf d Bode gfloge sin, ha i (ich) ä Schtimm zue ma (mir) schwätze ghärt, de sait uf hebräisch: Saul, Saul, was vufolgsch dü mich? S wird dir schwer si, gege d Schtachel üszschla.
15 Ich aba sag: Herr, wer bisch dü? Dr Herr sait: Ich bi Jesus, den dü vufolgsch;
16 schtand etze uf un schtell di uf dini Feß. Denn dzue bi i (ich) dir erschiene, um dich z erwähle zum Diena un zum Ziige fir des, was dü vu ma (mir) gsähne hesch un was i (ich) dir noh zeigä will.
17 Un i (ich) will di errette vu dinem Volk un vu d Heide, zue däne i (ich) di schick,
18 um ne d Auge ufzmache, daß sie sich umkähre vu d Nacht zum Lecht un vu d Gwalt vum Sadan zue Gott. So wäre sie Vugebig vu d Sinde gregä un des Erbdeil samt däne, de gheiligt sin durch d Glaube an mi.
19 Drum, Kenig Agrippa, war i (ich) dr himmlische Erschinig nit unghorsam,
20 sundern vukindigt zerscht däne in Damaskus un in Jerusalem un im ganze jüdischen Land un dann (dnoh) au d Heide, sie solle Buße doe un sich zue Gott umkähre un rechtschaffeni Werke dr Buße doe.
21 Wägä däm hän mi d Jude im Tempel packt un vusuecht, mich umzbringe.
22 Aba Gottes Hilf ha i (ich) ka bis zum hiitige Dag un schtand etze do un bi si Ziige bi groß un klei un sag nigs, als was de Prophete un Moses vorusgsait hän:
23 daß d Chrischtus liede soll un als erschta ufschtoht vu d Dote un vukindige des Lecht sinem Volk un d Heide.
24 Als sa (er) aba des zue sinere Vuteidigig gsait het, sait Festus mit luta Schtimm: Paulus, dü bisch Vuruckt! Des große Wisse macht di wahnsinnig.
25 Paulus aba sait: Edler Festus, i (ich) bi nit Vuruckt, sundern i (ich) sag wahri un vuninftige Wort.
26 Dr Kenig, zue dem i (ich) fräi uff schwätz, vuschtoht sich uf de Sach. Denn i (ich) bi gwiß, daß nem nigs dvu vuborge isch; denn des isch nit im Eckli bassiert.
27 Glaubsch dü, Kenig Agrippa, d Prophete? Ich weiß, daß dü glaubsch.
28 Agrippa aba sait zue Paulus: S fehlt nit viel, so wirsch dü mich noh ibarede un ä Chrischt üs ma (mir) mache.
29 Paulus aba sait: Ich winsch vor Gott, daß iba kurz odr lang nit ällei dü, sundern alli, de mi hiit härä, des däte, was i (ich) bi, üsgnumme d Fessle.
30 Do schtoht dr Kenig uf un dr Schtadthaltr un Berenike un de bi nene hocke.
31 Un als sie sich zruckzoge hän, schwätze sie mitänanda un sage: Der Mensch het nigs doe, was d Dod odr Gfängnis (Loch) vudent het.
32 Agrippa aba het zue Festus gsait: Der Mensch kennt fräiglosse wäre, wenn na (er) sich nit uf d Kaisa bruefe hät.
1 Als ses aba bschlosse war, daß ma (mir) nohch Italie fahre solle, ibagen sie Paulus un ä baar andari Gfangeni nem Hauptma mit Name Julius vu eina kaiserliche Abteilig.
2 Mir gehn aba uf ä Schiff üs Adramyttion, des de Küschteschtädt vu d Provinz Asie alaufe soll, un fahre ab; mit uns (us) war au Aristarch, ä Mazedonier üs Thessalonich.
3 Un am nägschte Dag kumme ma (mir) in Sidon a; un Julius vuhaltet sich fründlig gege Paulus un gschtatet nem, zue sinene Freunde z go un sich pflege z losse.
4 Un vu do schtoße ma (mir) ab un fahre im Schutz vu Zypern hi, wel uns (us) de Wind entgegä ware,
5 un fahre iba des Meer längs dr Küschte vu Zilizien un Pamphylien un kumme nohch Myra in Lyzien.
6 Un dert findet dr Hauptma ä Schiff üs Alexandria, des nohch Italie goht, un het uns (us) druf ischtiege lo.
7 Mir kumme aba viel Däg nur langsam vorwärts un glangte mit Meh bis uf de Hechi vu Knidos, denn dr Wind hindert uns (us); un ma (mir) fahre im Schutz vu Kreta hi, bis uf de Hechi vu Salmone,
8 un glangte kum dra vorbi un kumme a nä Platz, der «Guethafe» heißt; nooch däbi liet de Schtadt Lasäa.
9 Do etze viel Ziit vugange war un de Schiffahrt au scho gfährlich wird, wel au d Faschteziit scho vorbi war, vumahnt sie Paulus
10 un sait zue nene: Lebi (Liebe) Männa, i (ich) sieh, daß de Fahrt nur mit Leid un großem Schadä vor sich go wird, nit ällei fir d Ladung un s Schiff, sundern au fir unsa Läbä.
11 Aba dr Hauptma glaubt däm Schteuermann un däm Schiffsherr me als däm, was Paulus gsait het.
12 Un do dr Hafe zum Ibawintere schlecht war, bschtehn di meischte vu nene uf däm Plan, vu dert wiedazfahre un z vusueche, ob sie zum Ibawintere bis nohch Phönix kumme kennte, nem Hafe uf Kreta, der gege Südwescht un Nordwest uff isch.
13 Als aba dr Südwind gweht het, meine sie, ihr Vorha fertig mache z kenne, lichte d Anka un fahre nooch an Kreta entlang.
14 Nit lang dnohch aba bricht vu dr Insel her ä Schturmwind los, der ma Nordoscht nennt.
15 Un do des Schiff packt wird un nimi gege d Wind grichtet wäre ka, gän ma (mir) uf un len uns (us) tribä.
16 Mir fahre aba vorbi an einare Insel, de Kauda heißt, do kenne ma (mir) mit Meh des Bäiboot in unsreri Gwalt gregä.
17 Sie zen`s ruff un schpanne zum Schutz um`s Schiff Seil. Do sie aba firchte, in de Syrte z grote, len sie d Triebanka rab un triebe so dohi.
18 Un do ma (mir) ä großes Unwätta hän, werfe sie am nägschte Dag d Ladung ins Meer.
19 Un am dritte Dag werfe sie mit eigene Händ (Pfode) s Schiffsgerät üsä.
20 Do aba vieli Däg weda Sunne noh Schterne schiene un ä arges Unwätta uns (us) drängt, war all unsri Hoffnig uf Rettig dhi.
21 Un als ma lang nigs gässä het, kunnt Paulus midde unda sie un sait: Lebi (Liebe) Männa, ma het uf mi härä solle un nit vu Kreta ufbreche, dann (dnoh) wär uns (us) Leid un Schadä erschpart bliebe.
22 Doch etze vumahn i (ich) äich: sin unvuzagt; denn keina vu äich wird umkumme, nur des Schiff.
23 Denn de Nacht isch zue ma (mir) dr Engel kumme vu dem Gott, däm i (ich) gher un däm i (ich) dien,
24 un sait: Fircht di nit, Paulus, dü mueß vor d Kaisa gschtellt wäre; un lueg, Gott het dir alli gschenkt, de mit dir fahre.
25 Drum, lebi Männa, sin unvuzagt; denn i (ich) glaub Gott, s wird so gschähe, we ma (mir) gsait wore isch.
26 Mir wäre aba uf ä Insel uflaufe.
27 Als aba di vierzehnti Nacht kummt, sit ma (mir) in dr Adria triebä, meine d Schiffslit midde in d Nacht, sie käme an ä Land.
28 Un sie werfe des Senkbläi üs un findes zwanzig Fade def; un ä weng witer lotete sie abamols un findes fuchzehn Fade def.
29 Do firchte sie, ma (mir) däte uf Klippe grote, un werfe hinte vum Schiff vier Anka üs un winschte, daß ses Dag wird.
30 Als aba d Schiffslit vum Schiff abhaue wenn un des Bäiboot ins Meer rablen un vorgen, sie wen au vorne de Anka rundalosse,
31 sait Paulus zum Hauptma un zue d Soldate: Wenn de nit uf däm Schiff bliebe, kenne ihr nit grettet wäre.
32 Do haue de Soldate de Seil ab un len des Bäiboot ins Meer flege.
33 Un als ses afangt hell z wäre, vumahnt Paulus sie alli, Ässä zue sich z neh, un sait: S isch hiit dr vierzehnte Dag, daß ma warte un ohni Ässä bliebe sin un nigs zue äich gnumme hän.
34 Drum vumahn i (ich) äich, ebis zue ässä; denn des dient zue äira Rettig; s wird keinem vu äich ä Hoor vum Schädel flege.
35 Un als sa des gsait het, nimmt da (er) Brot, dankt Gott vor ne alle un bricht's un fangt a z ässä.
36 Do gregö sie alli Möt un nähmä au Ässä zue sich.
37 Mir ware aba alli zsämme im Schiff zweihundatsechsesiebzig.
38 Un nohchdem sie satt wore ware, mache sie des Schiff liechta un werfe des Korn (Getreide) in`s Meer.
39 Als ses aba Dag wird, kenne sie des Land nit; ä Bucht aba wäre sie gwahr, de het ä flaches Ufa. Dohi wen sie des Schiff tribä losse, wenn`s meglich wär.
40 Un sie haue de Anka ab un len sie im Meer, binde de Schteuerruda los un richte s Segel nohch rem Wind un halte uf s Ufa zue.
41 Un als sie uf ä Sandbank gerote, len sie des Schiff uflaufe, un des Vordaschiff bohrt sich a un hockt fescht, aba des Hindaschiff vubricht unda dr Gwalt vu d Wellä.
42 D Soldate aba hän vor, di Gfangene umzbringe, dmit nemads fortschwimmt un abhaue kennt.
43 Aba dr Hauptma wot Paulus am Läbä ha un wehrt ihr Vorha ab un het de, de schwimme kenne, als erschte ins Meer springe lo un sich ans Land rette,
44 di andere aba ä baar uf Brätter, ä baar uf däm, was noh vum Schiff do war. Un so isch`s bassiert, daß sie alli grettet ans Land kumme.
1 Un als ma (mir) grettet ware, hän ma (mir) erfahre, daß de Insel Malta heißt.
2 D Lit aba erwiese uns (us) großi Hilf, zinde ä Fiir a un nähmä uns (us) alli uf wägä dem Rägä, der iba uns (us) kumme war, un wäls Kalt war.
3 Als etze Paulus ä Hufä Räisig (Schteckli) zsämmerafft un uf`s Fiir legt, fahrt wägä dr Hitz ä Schlange üsä un biß sich an sinere Hand fescht.
4 Als aba de Lit des Tier an sinere Hand hänge sähn, sage sie undaänanda: Der Mensch mueß ä Mörda si, den d Göttin vu d Rache nit läbä losst, obwohl la däm Meer vudwischt isch.
5 Er aba schlenkert des Tier ins Fiir, un s widerfahrt nem nigs Schlechtes.
6 De aba warte, daß sa (er) aschwelle odr pletzlig dot umflege wird. Als sie etze lang gwartet hän un sähn, daß nem nigs Schlimmes bassiert, ändere sie ihri Meinig un sage: Er isch ä Gott.
7 In der Gegend het dr agsähenschte Ma dr Insel, mit Name Publius, Lända der nimmt uns (us) uf un beherbergt uns (us) dräi Däg lang fründlig.
8 S isch bassiert aba, daß dr Vada (Babbe) vum Publius am Feba un a d Ruhr im Bett liet. Zue däm goht Paulus inä un bätet un legt d Händ (Pfode) uf nen un macht nen gsund
9 Als des gschähe war, kumme au di andere Kranke vu d Insel her un len sich gsund mache.
10 Un sie erwiese uns (us) großi Ehri; un als ma (mir) abfahre, gän sie uns (us) mit, was ma (mir) nedig hän.
11 Nohch dräi Monet aba fahre ma (mir) ab mit nem Schiff üs Alexandria, des bi dr Insel ibawintert het un des Zeiche dr Zwillinge fihrt.
12 Un als ma (mir) nohch Syrakus kumme, bliebe ma (mir) dräi Däg do.
13 Vu do fahre ma (mir) d Schtrand entlang un kumme nohch Rhegion; un do am nägschte Dag dr Südwind blosst, kumme ma (mir) in zwei Däg nohch Puteoli.
14 Dert finde ma (mir) Breda un wäre vu nene gfrogt, siebä Däg do z bliebe. Un so kumme ma (mir) nohch Rom.
15 Dert hän de Breda vu uns (us) ghärt un kumme uns (us) entgegä bis Forum Appii un Tres-Tabernae. Als Paulus sie sieht, dankt er Gott un gwinnt Zuevasicht.
16 Als ma (mir) etze nohch Rom inekume, wird däm Paulus recht ge, fir sich ällei z huse mit däm Soldat, der nen bwacht.
17 S isch bassiert aba nohch dräi Däg, daß Paulus de Agsähene vu d Jude bi sich zsämmereft. Als sie zsämmekumme ware, sait da (er) zue nene: Ihr Männa, lebi Breda, i (ich) ha nigs doe gege unsa Volk un de Ordnige vu d Vädare un bi doch als Gfangene üs Jerusalem ibaantwortet in de Händ (Pfode) vu d Röma.
18 De wen mi losge, nohchdem sie mi vuhert hän, wel nigs gege mi vorliet, des d Dod vudent hät.
19 Do aba d Jude ufgmuckt hän, war i (ich) gnetigt, mich uf d Kaisa z bruefe, nit als hät i (ich) mi Volk wägä ebis z vuklage.
20 Üs däm Grund ha i (ich) drum gfrogt, daß i (ich) äich äh un zue äich schwätze kennt; denn um dr Hoffnig Israels wille schleipf i (ich) de Kette.
21 Sie aba sage zue nem: Mir hän dinetwege kei Bref üs Judäa gregt noh isch ä Brueda kumme, der iba dich ebis Schlechtes brichtet odr gsait het.
22 Doch wen ma (mir) vu dir härä, was dü denksch; denn vu der Sekte isch uns (us) bekannt, daß ihr an älle Ende dägege gschwätzt wird.
23 Un als sie nem ä Dag bschtimmt hän, kumme vieli zue nem in de Herberge. Do erklärt un beziigt er ne des Rich Gottes un predigt ne vu Jesus üs däm Gsetz vum Moses un üs d Prophete vu freh Morgen`s bis zum Obend.
24 Di eine schtimme däm zue, was sa (er) gsait het, di andere aba glaube nit.
25 Sie ware aba undaänanda ueis un gehn wäg, als Paulus des eine Wort gsait het: Mit Recht het dr heilige Geischt durch d Prophet Jesaja zue äire Vädere gsait (Jesaja 6,9.10): "
26 Gang hi zue däm Volk un sag: Mit d Ohre den ihr's härä un nit vuschtoh; un mit d Auge den ihr's aluege un nit erkenne.
27 Denn des Herz vum Volk isch vuschtockt, un ihri Ohre härä schwer, un ihri Auge sin zue, dmit sie nit etwa mit d Auge sähn un mit d Ohre härä un mit däm Herz vuschtehn un sich umkähre, un i (ich) ne hilf."
28
29 So isch`s äich kundgmacht, daß d Heide des Heil Gottes gschickt isch; un sie wäre`s härä.
30 Paulus aba bliebt zwei volli Johr in sinere eigene Wohnig un nimmt alli uf, de zue nem kumme,
31 predigt des Rich Gottes un lehrt vum Herrn Jesus Chrischtus mit alla Fraimuet unghindert.