1
Ýahuda patyşalary Uzyýanyň, Ýotamyň, Ahazyň we Hizkiýanyň döwründe Amozyň ogly Işaýanyň Ýahuda we Iýerusalim babatda gören görnüşleri.2
Eý, gök, eşit,3
Öküz öz eýesini tanaýar,
eşek-de eýesiniň ahyryny,
emma Ysraýyl Meni tanamaýar,
halkym Maňa düşünmeýär».
4
Günä edýän milletiň,
ýazygy agyr halkyň,
pislik edýän zürýatlaryň,
azgynlyk edýän çagalaryň
halyna waý!
Olar Rebbi terk etdiler,
Ysraýylyň Mukaddesini äsgermediler,
Ondan ýüz öwürdiler.
5
Näme üçin ýene-de jeza gözleýärsiňiz?6
Depäňizden dabanyňyza çenli
sagat ýeriňiz ýok,
gan öýmelerdir, ýaralar,
gany akyp duran ýaralar.
Olar arassalanmadyk, saralmadyk,
ýag bilen ýumşadylmadyk.
7
Ýurduňyz harabalyk,
şäherleriňiz oda ýanan;
kesekiler gözüňiziň alnynda
ýurduňyzy ýalmaýarlar,
ony haraba öwürýärler.
8
Sion gyzy üzümlikdäki çadyr kimin,
hyýar atyzyndaky çatma kimin,
daşy gabalan şäher kimin bolup galar.
9
Eger Hökmürowan Reb
birnäçämizi aman galdyrmadyk bolsady,
Sodom ýaly bolardyk,
Gomora meňzärdik.
10
Eý, Sodom baştutanlary,11
Reb şeýle diýýär:
«Köp gurbanlyklaryňyzyň Maňa haýry nä?
Goçlardan berlen ýakma gurbanlyklaryndan,
baga bakylan mallaryň ýagyndan doýdum.
Öküzleriň, guzularyň we erkeçleriň
ganyndan lezzet almaýaryn.
12
Huzuryma şeýle gelip,
howlymy depeläp ýörmegiňizi
kim sizden talap etdi?
13
Sadaka bermek biderekdir,
ýakymly ysly tütetgiňiz Maňa nejislikdir.
Täze Aý baýramynda, Sabat gününde
pislik edýärkäňiz
guraýan mejlisiňize,
ýygnanyşygyňyza çydap bilmeýärin.
14
Ýürekden ýigrenýärin
Täze Aý we beýleki baýramlaryňyzy.
Bular Maňa ýük boldular,
ýadadym Men olary götermekden.
15
Dileg edip elleriňizi galdyranyňyzda,
size üns bermerin,
näçe dileg etseňiz-de,
sizi diňlemerin;
elleriňiz gana boýalypdyr.
16
Ýuwnuň, tämizleniň,
pis işleriňizi terk ediň
gözümiň alnyndan,
ýamanlyk etmegi bes ediň.
17
Ýagşylyk etmegi öwreniň,
adalaty agtaryň,
ezýet çekýäni halas ediň,
ýetimi goraň,
dul hatyna arka duruň».
18
Reb şeýle diýýär:19
Eger sözlerimi göwünjeňlik bilen diňleseňiz,
ýurduň näz-nygmatyny iýersiňiz.
20
Boýun gaçyryp, baş göteräýseňiz welin,
sizi gylyç ýalmar».
21
Sadyk şäher nähili zynahor boldy!22
Kümşüň galynda öwrüldi,
şerabyňa suw gatyldy.
23
Hökümdarlaryň pitneçä öwrüldiler,
ogrulara şärikdir olar,
ählisi para ýatdy,
peşgeşleriň yzynda hallan atýarlar.
Ýetimiň hukugyny goramaýarlar,
dul hatynyň dawasyna garamaýarlar.
24
Şonuň üçin Hökmürowan Taňry Reb,
Ysraýylyň gudratly Hudaýy şeýle diýýär:
«Ýagylarymyň üstünden gazabymy dökerin,
duşmanlarymdan öç alaryn!
25
Elimi saňa garşy uzadaryn,
haramlygyňyzdan aşgar bilen tämizlärin seni,
ähli ýanyklaryňy aýraryn.
26
Kazylaryňy ozalky halyna,
maslahatçylaryňy öňki halyna dikelderin.
Şondan soň saňa:
„Dogrulyk şäheri, sadyk şäher“ diýler».
27
Sion adalatlylyk bilen halas ediler,28
Pitneçiler we günäkärler birlikde gyrlarlar,
Rebbi terk edýänler-de ýok bolarlar.
29
Höwes eden
keramatly agaçlaryňyz üçin utanarsyňyz,
saýlan baglaryňyz üçin ýüzüňiz gyzarar.
30
Siz ýapragy guran
çynar agajy kimin bolarsyňyz,
suwsuz galan baga meňzärsiňiz.
31
Güýçlüler çöpe dönerler,
işleri uçguna meňzär,
işleri-de, özleri-de oda ýanarlar,
ol ody söndüren bolmaz.
1
Amozyň ogly Işaýanyň Ýahuda we Iýerusalim babatda gören görnüşleri.2
Ahyrky günlerde şeýle bolýar:3
Köp halklar gelip, şeýle diýerler:
«Geliň, Rebbiň dagyna —
Ýakubyň Hudaýynyň öýüne çykalyň;
ýodalaryndan ýörär ýaly,
Ol bize Öz ýollaryny öwreder».
Çünki kanun Siondan,
Rebbiň sözi Iýerusalimden çykar.
4
Reb milletler arasynda kazylyk eder,
köp halklaryň dawalaryny çözer;
olar gylyçlaryndan azal,
naýzalaryndan orak ýasarlar;
millet millete garşy gylyç galdyrmaz,
söweşmegi öwrenmezler indi.
5
Eý, Ýakubyň nesilleri,
geliň, Rebbiň nurunda ýöräliň!
6
Sen Öz halkyňy, ýagny7
Olaryň ýurdy altyn-kümüşden doly,
hazynalary tükeniksizdir,
ýurt atlardan doly,
söweş arabalary san-sajaksyzdyr.
8
Olaryň ýurdy butlardan doly,
öz elleriniň işine,
barmaklarynyň ýasan zadyna sežde edýärler.
9
Muňa görä ynsan kiçeldiler,
her kes peseldiler,
olary bagyşlama!
10
Rebbiň howpundan,11
Halkyň gedem bakyşlary peseldiler,
ynsan tekepbirligi egler,
şol gün diňe Reb beýgeldiler.
12
Hökmürowan Rebbiň bir güni bar,
şol gün ähli tekepbirleri, gedemleri,
ähli beýgeldilenleri peselder,
13
Liwanyň ähli beýik we belent başly kedr agaçlaryna,
Başanyň bar dublaryna garşydyr,
14
Ähli belent daglara,
beýik depelere garşydyr.
15
Her bir beýik diňe,
her bir berk gala garşydyr.
16
Tarşyş gämileriniň baryny,
owadan gaýyklaryň hemmesini ýok eder.
17
Ynsan men-menligi,
hem gedemligi peseldiler,
şol gün diňe Reb beýgeldiler.
18
Butlar bütinleý ýok ediler.
19
Reb ýeri lerzana salmaga galkanda,
ynsanlar Onuň howpundan,
şan-şöhratyndan,
gaýalardaky gowaklara,
ýeriň deşiklerine girerler.
20
Şol gün adamlar özleriniň
sežde etmek üçin ýasan
altyn-kümüş butlaryny
körsyçanlaryň, ýarganatlaryň öňüne oklarlar.
21
Reb ýeri lerzana salmaga galkanda,
ynsanlar Onuň şan-şöhratyndan,
howpundan
gaýalardaky gowaklara,
kert gaýalardaky jaýryklara girerler.
22
Soňy ölümli ynsanlara bil baglamaň.
Kim bolupmyş olar?
1
Ine, Hökmürowan Taňry Reb2
Söweşijilerdir esgerleri,
kazylardyr pygamberleri,
palmanlardyr ýaşululary,
3
ellibaşylary,
atly-abraýly adamlary,
maslahatçylardyr mekir gözbagçylary,
ökde jadygöýleri aradan aýrar.
4
Ýetginjekleri olara baştutan ederin,
göwnüne gelenini edýänler
olara hökmürowanlyk ederler.
5
Ynsan ynsana,
goňşy goňşusyna sütem eder,
ýaşlar ýaşululary,
garamaýak adamlar
abraýly adamlary sylamazlar.
6
Garyndaş garyndaşyna ýapyşyp,
öz urugyndan bolana şeýle diýer:
«Egniňde eşigiň bar,
sen bize baştutan bol!
Bu harabalyklar
seniň gol astyňda bolsun».
7
Şol gün ol adam gygyryp, şeýle diýer:
«Men ýaraňyzy sarap bilmen;
öýümde ne çörek bar, ne-de geýim,
meni halka baştutan etmäň».
8
Iýerusalimiň büdreýändigi,
Ýahudanyň ýykylýandygy üçin,
Rebbiň şöhratly barlygyny äsgermän
sözleriniň we edýän işleriniň
Rebbe garşy bolandygy üçin şeýle bolar.
9
Ýüz keşpleri özleriniň garşysyna şaýatlyk edýär,
günälerini Sodom ýaly äşgär edýärler,
olary ýaşyrmaýarlar,
olaryň dat gününe!
Betbagtçylygy satyn aldylar olar.
10
Dogrulara aýdyň,
ýagşylyk görerler olar,
öz işleriniň miwesini iýerler.
11
Pisleriň dat gününe!
Betbagtçylyk iner olaryň başyna,
elleri bilen edenlerini eginleri bilen çekerler.
12
Çagalary halkyma sütem edýärler,
aýallary üstlerinden höküm sürýärler.
Eý, halkym, baştutanlaryňyz sizi azaşdyrýarlar,
ýörejek ýodalaryňyzy bulaşdyrýarlar.
13
Reb dawa tutmaga ýerinden galýar,14
Reb halkynyň ýaşululary,
hökümdarlary bilen höküme girişýär:
«Üzümçiligi weýran eden sizsiňiz,
öýleriňiz garypdan talan oljaňyzdan doly.
15
Halkymy ezip,
garyplary ýere çalmaga näme hakyňyz bar?»
16
Reb şeýle diýýär:17
Şonuň üçin Taňry
Sion gyzlarynyň kellesini kel eder,
Reb maňlaýlaryny takyradar.
18
Şol gün Taňry owadan aýak-halkalaryny,
alyn bezeglerini, gymmatbaha monjuklaryny,
19
gulakhalkalaryny, bileziklerini we ýaglyklaryny,
börüklerini, topuk-halkalaryny, guşaklaryny,
atyr çüýşejiklerini we doga-tumarlaryny,
20
ýüzüklerini we burun halkalaryny,
21
toý lybaslaryny, kürtelerini,
çabytlaryny we el gapjyklaryny,
22
ýüz aýnalaryny, ýüpek lybaslaryny,
börüklerini we bürençeklerini aýrar.
23
Atyryň deregine porsy ys,
bil guşagyň deregine ýüp,
buýra zülpleriň deregine kellik,
bezemen lybasyň deregine jul,
gözelligiň deregine utanç bolar.
24
Erkekleriň gylyçdan gyrlarlar,
edermen urşujylaryň söweşde ölerler.
25
Sionyň derwezeleri ah çekip, ýas tutar,
şäher çolaryp, gury ýerde oturar».
1
Şol gün ýedi aýal bir erkege ýapyşyp, şeýle diýer: «Öz çöregimizi iýip, öz eşiklerimizi geýeris,2
Şol gün Rebbiň şahasy gözel, şöhratly bolar; ýurduň miwesi Ysraýylyň aman galanlaryna buýsanç hem abraý bolar.3 Sionda galanlara — Iýerusalimde aman galanlara, Iýerusalimde ady durmuş kitabyna ýazylanlara, «Mukaddes» diýiler.
4 Taňry Sion gyzlarynyň pisligini ýuwar, Iýerusalimde dökülen gany höküm we alaw ruhy bilen tämizlär.
5 Soňra Reb Sion dagynyň her ýanyny, ol ýerde toplananlaryň üstüni gündizine bulut we tüsse bilen, gijesine parlak ot ýalny bilen örter. Bütin şöhratyň üsti örtgüli bolar.
6 Bu örtük gündiz yssyda kölege bolar, gaýda, ýagyşda pena we gaçybatalga bolar.
1
Söýgülime üzümçilik hakdaky2
Ony agdaryp, daşlardan arassalady,
saýlama üzümler ekdi.
Ortasynda gözegçilik diňini dikdi,
üzüm sykmak üçin çukur gazdy.
Üzüm hasylyna garaşdy,
emma ol ýabany üzüm berdi.
3
Indi, eý, Iýerusalim ilaty,4
Üzümçiligim üçin ýene näme edeýin Men?
Edilmän galdyrylan iş barmy?
Hasylyna garaşanymda,
näme üçin ýabany üzüm berdi?
5
Indi Men size üzümçiligime
näme etjekdigimi aýdaryn.
Men onuň haýadyny aýraryn,
ol weýran ediler;
onuň diwaryny ýykaryn,
ony basgylap zaýalarlar.
6
Ony haraba öwrerin,
ony pudamazlar,
ýeri bejermezler,
onda çalydyr tikenekler biter;
bulutlara-da onuň üstüne
ýagyş ýagdyrmazlygy buýraryn.
7
Hökmürowan Rebbiň üzümçiligi
Ysraýylyň nesilleridir,
hoş görýän bagy-da,
ýahuda halkydyr.
Ol adalata garaşdy,
ýöne zulum gördi;
dogrulyga garaşdy,
ýöne dady-perýat eşitdi.
8
Öý üstüne öý,9
Hökmürowan Rebbiň şeýle diýenini eşitdim:
«Beýik hem gözel jaýlar haraba öwrüler,
içinde hiç kim galmaz.
10
Üzümçiligiň on tanap ýeri bir meşik şerap berer,
on batman tohum diňe bir batman hasyl berer».
11
Ir turup, çakyr ugrunda ylgaýanlaryň,
giç agşama çenli şerap içip,
möwç alýanlaryň dat gününe!
12
Meýlislerinde liradyr arfa,
deprekdir tüýdük çalnyp, şerap içilýär,
ýöne Rebbiň işlerine üns bermeýärler,
Onuň eliniň işlerini görmeýärler.
13
Munuň üçin halkym nadanlykdan ýesir edip äkidiler,
at-abraýly adamlary açlykdan öler,
köpleri bolsa teşnelikden gyrlar.
14
Şonuň üçin doýmagy bilmeýän
ölüler dünýäsi
agzyny giňden açdy;
Iýerusalimiň at-abraýlylary,
köplügi, şowhunçylary,
şady-horramlary bu dünýä girerler,
15
Ynsan peseldiler, her kes kiçeldiler,
tekepbirli bakyşlar peseldiler.
16
Emma Hökmürowan Reb
adalatlylykda beýgeldiler,
Mukaddes Hudaý dogrulykda
Öz mukaddesligini görkezer.
17
Goýunlar öz örülerindäki ýaly otlarlar,
owlak-guzular
harabalyklaryň arasynda otlarlar.
18
Etmişi ýalançylyk ýüpleri bilen,19
Olar: «Goý, Hudaý howluksyn,
işini tiz etsin,
biz-de göreli;
Ysraýylyň Mukaddesiniň niýetläni
tiz amala aşsyn,
biz hem ony bileli».
20
Ýamana ýagşy,
ýagşa ýaman diýýänleriň,
zulmaty nur,
nury zulmat saýýanlaryň,
aja süýji,
süýjä ajy diýýänleriň
dat gününe!
21
Özlerini paýhasly,
düşünjeli saýýanlaryň
dat gününe!
22
Şerap içmekde batyrlaryň,
çakyr garmakda güýçlüleriň,
23
para üçin günäkäri aklaýanlaryň,
dogryny hakyndan mahrum edýänleriň
dat gününe!
24
Oduň sypaly ýalmaýşy kimin,25
Munuň üçin Rebbiň gazaby
Öz halkyna garşy lowlaýar,
elini olara garşy uzadyp, jeza berýär;
daglar titreşýär,
maslyklary zibil kimin köçelerde ýatyr,
Şonda-da Onuň gazaby köşeşmändi,
eli entek hem jeza bermäge taýyn.
26
Ol uzakdaky milletlere nyşan iberer,
olary ýeriň aňry ujundan sykylyk bilen çagyrar,
Ine, olar dazlap, tizden ýetip gelerler.
27
Içinde ýadawy, büdreýäni bolmaz,
hiç kim irkilmez ýa-da uklamaz,
billeriniň guşagy gowşamaz,
çaryklarynyň bagy üzülmez.
28
Oklary ýitidir,
ýaýlary-da dartylandyr,
atlarynyň toýnaklary
çakmakdaşa meňzeýär,
arabalarynyň tigirleri tüweleýe.
29
Arryldylary arslanyňky deý,
ýaş şirler kimin arlaýarlar;
arlap, awuny tutýarlar,
ony alyp gidýärler,
halas etjek ýok.
30
Şol gün olar awunyň üstünde
deňiz güwwüldisi kimin arlarlar,
kim ýurda nazar salsa,
ine, garaňkylyk hem hasrat;
nur gara bulutlar bilen örtüler.
1
Uzyýa patyşanyň ölen ýyly beýik hem şöhratly tagtyň üstünde oturan Taňryny gördüm. Lybasynyň syýy ybadathanany doldurýardy.2 Onuň ýokarsynda seraflar durdy; hersiniň alty ganaty bardy. Olar ganatlarynyň ikisi bilen ýüzlerini, beýleki ikisi bilen aýaklaryny büreýärdiler, galan ikisi bilen-de uçýardylar.
3 Olar biri-birine şeýle diýdi:
«Hökmürowan Reb mukaddesdir, mukaddesdir, mukaddesdir.4
Olaryň sesine gapynyň söýeleri sarsdy, Hudaýyň öýi tüsseden doldy.5 Men hem şeýle diýdim: «Meniň dat günüme! Men heläk boldum, çünki men agzy haram adamdyryn we agzy haram adamlaryň arasynda ýaşaýaryn. Ine, gözlerim Şany–Hökmürowan Rebbi gördi».
6
Onsoň seraflaryň biri maňa tarap uçdy. Onuň elinde gurbanlyk sypasyndan ätişgir bilen alnan köräp duran köz bardy.7 Seraf közi agzyma degrip, şeýle diýdi: «Ine, bu köz dodaklaryňa degdi. Indi ýazyklaryň aýryldy, günäleriňden saplandyň».
8 Soňra Rebbiň sesini eşitdim. Ol: «Kimi ibereýin? Biziň üçin kim gider?» diýdi. Men: «Ine, men; meni iber!» diýdim.
9
Ol şeýle diýdi: «Bar-da bu halka:10
Bu halkyň ýüregini kütelt,
gulaklaryny ker et,
gözlerini gap,
gözleri bilen görmesin,
gulaklary bilen eşitmesin,
aňlary bilen aňlamasyn,
Maňa dönüp, şypa tapmasynlar».
11
Onsoň men: «Ýa Reb haçana çenli?» diýip soradym. Ol şeýle jogap berdi:12
Reb hemmeleri uzaklara kowup,
ýurduň içinde terk edilen ýerler köpelýänçä,
13
halkyň ondan biri galsa-da,
ýurt ýene-de ýakylar.
Emma dagdan ýa-da dub çapylanda kökleriniň galyşy kimin,
mukaddes nesil-de ýurtda kök kimin bolar».
1
Resin Siriýanyň patyşasydy; Remalýanyň ogly Peka Ysraýylyň patyşasydy. Olar Iýerusalime garşy uruş etmäge çykdylar, ýöne oňa garşy söweş edip bilmediler. Şol döwürde Uzyýanyň agtygy, Ýotamyň ogly Ahaz Ýahudanyň patyşasydy.2 Dawudyň nesli Siriýanyň Efraýym bilen birleşenini eşidende, Ahazyň ýüregi ýele titreýän jeňňel agaçlary ýaly titredi.
3 Onsoň Reb Işaýa ogluň Şeýarýaşup bilen ýokarky howza akýan ýabyň aýagyndaky kir ýuwulýan meýdanyň ýolunda Ahazy garşylamaga gidip, oňa:
4 «Gulak goý, rahatlan, gorkma. Bu tüsseläp duran iki otly kesindiden, Siriýa şasy Resiniň we Remalýanyň oglunyň lowlaýan gazabyndan heder etme.
5 Siriýalylar we efraýymlylar öz patyşasy Remalýanyň ogly bilen saňa garşy dildüwşük gurady.
6 Ol: „Geliň, Ýahudanyň üstüne çozalyň, ony gorkuzyp, basyp alalyň we Tabeýeliň ogluny patyşa edeliň“ diýersiň» diýdi.
7 Emma Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Bu amala aşmaz,8
Siriýa Damaskyň paýtagtydyr,
Resin Damaskyň baştutanydyr.
Halk bolmakdan galar Efraýym,
altmyş bäş ýylyň içinde synyp.
9
Samariýa Efraýymyň paýtagty,
Remalýanyň ogly Samariýanyň başy,
ynamda berk durmasaňyz,
berk durmarsyňyz asla».
10
Reb ýene-de Ahaza:11 «Hudaýyň Rebden alamat sora; goý, ol ölüler dünýäsinden çuň, gök kimin beýik bolsun» diýdi.
12 Emma Ahaz: «Sorajak däl, Rebbi synajak däl» diýdi.
13 Onsoň Işaýa şeýle diýdi: «Gulak goýuň, eý, Dawudyň nesilleri! Ynsanlary irizeniňiz size azlyk edip, indi Hudaýymy hem irizjekmisiňiz?
14 Munuň üçin Rebbiň Özi size bir alamat berer. Ine, gyz göwreli bolup, ogul dograr. Onuň adyna Imanuwel dakar.
15 Ol ýagşyny ýamandan saýgaryp bilýänçä, diňe gaýmak bilen bal iýer.
16 Ýöne oglanyň ýagşyny ýamandan saýgarmagy öwrenmezinden öň, seni gorka salan iki patyşanyň ýurdy terk ediler.
17 Reb seniň, halkyňyň we ata-babalaryň nesilleriniň başlaryna Efraýymyň Ýahudadan bölünip aýrylan gününden bäri görülmedik günleri getirer; Aşur patyşasyny getirer».
18
Şol gün Reb Müsür derýalarynyň aýaguçlaryndaky siňeklere, Aşur ýurdundaky arylara sygyrar.19 Olar hem gelip, ýapaşak derelerde, gaýalaryň jaýryklarynda, ähli tikenekli gyrymsy agaçlarda we örülerde ornaşarlar.
20
Şol gün Reb Ýewfrat derýasynyň aňyrsyndan kireýine alnan päki bilen, ýagny Aşur patyşasy bilen saçyňyzy, aýaklaryňyzyň tüýlerini we sakgalyňyzy syrar.21
Şol gün bir adam bir gulajyn bilen iki goýun saklar.22 Ol sagyp alan bol süýdünden gaýmak iýer; ýurtda galan her kes gaýmak hem bal iýer.
23
Şol gün bahasy müň kümüş teňňä barabar bolan müň düýp üzümli tutuş ýer çalylyk we tikenlik ýerlere öwrüler.24 Tutuş ýurt çalylyga we tikenlige öwrüler; adamlar ol ýere okdur ýaýlary bilen gider.
25 Çalylardan we tikenlerden gorkyňyza öňki kätmenlenen depelere gidip bilmersiňiz; ol ýerler mal goýberilýän, goýunlaryň basgylaýan ýeri bolar.
1
Reb maňa: «Bir uly tagta al-da, aýdyň görünýän harplar bilen onuň ýüzüne „Maher-şalal-haşbaz“ diýip ýaz.2 Men Uryýa ruhany bilen Ýaberekýanyň ogly Zakarýany Özüme ynamly şaýatlar hökmünde çagyraryn» diýdi.
3 Onsoň men pygamber aýal bilen ýatdym. Ol göwreli bolup, bir ogul dogurdy. Reb maňa: «Adyna Maher-şalal-haşbaz dak.
4 Çaga „kaka“, „eje“ diýmegi öwrenmezden öň, Damaskyň we Samariýanyň baýlygyny Aşur patyşasy olja alar» diýdi.
5
Reb ýene sözüni dowam edip:6 «Bu halk haýal akýan Şilowa suwuny ret etdi, olaryň Resiniň hem Remalýanyň oglundan köňülleri şat boldy.
7 Şonuň üçin Reb Ýewfrat derýasynyň güýçli sil suwlaryny, Aşur patyşasyny we onuň şöhratyny bu halkyň üstüne getirer. Ol onuň ähli jarlaryndan aşyp, bütin kenarlaryna dolar.
8 Ol joşup, Ýahuda geçer we ony-da basar; ýurduň bogazyna ýeter. Ýaýylan ganatlarynyň gerimi ýurduň ähli çäklerine ýeter, eý, Imanuwel».
9 Eý, milletler, gidiň, urşuň, ýöne siz gyrlarsyňyz! Gulak goýuň, eý, uzakdaky ähli ýurtlar! Billeriňizi guşaň, ýöne gorkuň! Billeriňizi guşaň, ýöne siz gyrlarsyňyz!
10 Bile maslahat geçirersiňiz, ýöne ol başa barmaz; söz sözlärsiňiz, ýöne ol amala aşmaz, çünki Hudaý biziň bilendir.
11
Rebbiň güýçli eli üstümdekä, Ol maňa bu halkyň ýolundan ýöremezligi duýduryp, şeýle diýdi:12 «Bu halkyň dildüwşük diýýän her zadyna dildüwşük diýmäň, olaryň gorkýan zatlaryndan gorkmaň, heder etmäň.
13 Hökmürowan Rebbi, diňe Ony mukaddes saýyň; Ondan gorkuň, Ondan heder ediň!
14 Ol mukaddes öý bolar, emma Ol Ysraýylyň iki patyşalygyna büdreme daşy, ýykýan gaýa, Iýerusalimiň ilatyna duzak we tor bolar.
15 Olaryň köpüsi büdräp, ýykylar, ýumrular, duzaga düşürilip, tutular».
16
Şägirtlerimiň arasynda şaýatlygy bagla, kanuny möhürle.17 Men Ýakubyň nesillerinden ýüzüni gizleýän Rebbe intizar, Oňa umyt baglaryn.
18 Ine, men we Rebbiň maňa beren çagalary, Sion dagynda mesgen tutýan Hökmürowan Rebbiň Ysraýyldaky alamatlary we nyşanydyr.
19 [19-20] Halk size şeýle diýse: «Pyşyrdaýan we samyrdaýan ruh çagyrýanlara we jadygöýlere ýüz tutuň; halk öwüt-nesihat üçin öz hudaýlaryna, dirileriň adyndan ölülere ýüz tutmaly dälmi näme?» Şeýle diýýänler daň şapagyny görmezler!
20
21 [21-22] Olar muşakgat hem açlyk içinde ýurtda ykmandalyk ederler; aç galanlarynda gazaplanyp, öz patyşalaryny we hudaýlaryny näletlärler. Göge-de, ýurda-da bakarlar, emma diňe hasrat, garaňkylyk we elhenç tümlük görerler. Olar tümlüge kowlarlar.
1
Muňa garamazdan, azap içindäkiler tükeniksiz tümlükde bolmaz. Geçmişde Ol Zebulun we Naftaly ýurduny peseltdi, emma geljekde Deňiz ýakasyndaky ýoly, Iordanyň aňyrsyny we milletleriň Jelilesini şöhratlandyrar.2
Beýik bir nur gördi,3
Milleti köpeltdiň Sen,
artdyrdyň olaryň şatlygyn,
hasylda şatlanyşlary deý,
seniň öňüňde guwanýarlar,
olja paýlaşýan deý
galkynyşýarlar.
4
Olaryň agyr boýuntyrygyny,
gerişlerindäki serdessesini,
sütemkeşleriniň hasasyny döwdüň
midýanlaryň başyna getiren günüň dek.
5
Söweşdäki esgerleriň ädikleri,
ähli gana bulaşan eşikleri,
oda taşlanyp ýakylar.
6
Biziň üçin bir çaga doguldy,
bir ogul berildi bize,
hökümdarlyk onuň gerşinde bolar;
Onuň ady
Ajaýyp Maslahatçy, Gudratly Hudaý,
Ebedi Ata, Parahatlyk Şazadasy bolar.
7
Hökümdarlygy dynuwsyz öser,
parahatçylygy tükeniksiz bolar.
Dawudyň tagtyndan
baky berkarar eder öz patyşalygyny.
Patyşalygy adalatlylyk hem dogrulyk bilen goldar.
Hökmürowan Rebbiň yhlasy bilen amala aşar bu.
8
Taňry Ýakubyň nesline garşy söz iberdi,
ol Ysraýylda berjaý boldy.
9
Bütin halk,
Efraýymyň, Samariýanyň ilatlary
muny bilerler.
Olar tekepbirlik,
ýürek buýsanjy bilen şeýle diýýärler:
10
«Kerpiçler ýykyldy,
ýöne ýonulan daşlardan gurarys biz,
kerkaw agaçlary kesilip taşlandy,
ýöne kedr agaçlaryny ekeris biz».
11
Muňa görä Reb Resiniň ýagylaryna
onuň garşysyna çykmaga güýç berdi,
duşmanlaryny aýaga galdyrdy olaryň,
12
gündogardan siriýalylary,
piliştlileri günbatardan.
Olar Ysraýyly ýuwudarlar,
agyzlaryny açarlar-da.
Ýöne Rebbiň gazaby sönmändi şonda-da,
eli entek-de jeza bermäge taýyn.
13
Özüne jeza Berene
tarap öwrülmedi halk,
Hökmürowan Rebbe tabyn bolmady.
14
Şonuň üçin Ysraýyldan başy-da, guýrugy-da,
palma şahasyny-da, gamşy-da
bir günde kesip taşlar Reb.
15
Ýaşulular hem at-abraýly adamlar-a başdyr,
ýalan zady öwredýän pygamberler bolsa guýrukdyr.
16
Ýol görkezýänler bu halky azaşdyrýarlar,
olara eýerenler bolsa betbagtçylyga uçraýarlar.
17
Munuň üçin Reb
olaryň ýaşlaryna guwanmaz,
rehim etmez ýetimine, dul hatynyna,
çünki her kes hudaýsyz hem pis,
hemmäniň agzyndan akmak söz çykýar.
Bulara garamazdan,
Rebbiň gazaby sönmändi,
eli şindi jeza bermäge taýyn.
18
Pislik ot kimin ýanýar,
çalydyr tikenleri ýalmaýar ol,
tokaýyň gür ýerlerini tutaşdyrýar,
tüsse al-asmana galýar.
19
Hökmürowan Rebbiň gazabyndan
ýurt ýanar,
halky ot ýakyp-ýandyrar,
hiç kim öz doganyna rehim etmez.
20
Halk onda-munda tapanyny iýer,
ýöne şonda-da doýmaz, aç bolar,
her kes öz garyndaşynyň etini iýer.
21
Efraýymy bilen Manaşa
biri-birini ýuwudarlar,
bilelikde Ýahuda hüjüm ederler,
sönmändi Rebbiň gazaby barybir,
entek hem jeza bermäge taýyn eli.
1
Adalatsyz parzlary çykarýanlaryň dat gününe!2
Ejizleriň hakyny iýýärsiňiz,
ýoksullary adalatdan mahrum edýärsiňiz,
dul hatynlary awlaýarsyňyz,
ýetimler oljaňyz bolýar.
3
Jeza güni,
uzakdan betbagtçylyk gelende,
näme ederkäňiz?
Kimden kömek sorarkaňyz,
Nireden jaý taparkaňyz baýlygyňyza?
4
Ýesirleriň arasynda dyza çökmekden,
Jesetlere büdräp ýykylmakdan gaýry
çäräňiz bolmaz siziň.
Barybir sönmändi Rebbiň gazaby,
jeza bermäge taýyndyr
henizem Onuň eli.
5
Dat günüňe, Aşur!6
Ony hudaýsyz milletiň garşysyna,
gazaplanan halkymyň garşysyna iberýärin,
oňa talamagy, talanyny olja almagy,
olary köçeleriň palçygy kimin
aýak astyna almagy buýurdym.
7
Emma Aşur patyşasy beýle niýet edenok,
beýle pikir etmeýär ol;
ýüreginde köp milletleri gyrmak,
köki-damary bilen ýok etmek küýündedir onuň.
8
Ol şeýle diýýär:
«Leşgerbaşylarymyň ählisi
patyşa dälmi näme?
9
Kalno şäheri Karkemiş kimin dälmi?
Arpat kimin dälmi Hamat?
Samariýa Damask kimin dälmi?
10
Iýerusalim bilen Samariýanyňkydan-da beýik oýma butlary bolan
butparaz patyşalyklary ele salşym ýaly,
11
Samariýa we onuň butlaryna edişim ýaly,
Iýerusalime we onuň butlaryna-da şeýle ederin».
12
Reb Sion dagynda we Iýerusalimde ähli işini gutaranda şeýle diýer: «Aşur patyşasyny tekepbir ýüregine, gedem bakyşyna görä jezalandyraryn».13 Çünki Aşur patyşasy şeýle diýýär:
«Muny öz elimiň güýji bilen,14
Milletleriň baýlygyny tapdy elim,
höwürtge tapan ýaly;
terk edilen ýumurtgalaryň
ýygnalyşy kimin,
bütin dünýäni ýygnadym.
Ganat kakyp, agzyny açyp,
ses çykaran bolmady».
15
Palta özüni işledýäniň ýanynda öwünermi?16
Munuň üçin Hökmürowan Taňry Reb,
Aşuryň semizlerine horluk ýollar,
Onuň şöhratynyň astynda ot ýalyny tutaşar.
17
Ysraýylyň Nury ot,
onuň Mukaddesi ýalyn bolar,
ýalyn onuň tikenleridir
çalylaryny bir günde ýakyp-ýandyrar.
18
Gözel tokaýlarydyr,
mes toprakly ýerlerini
bütinleý ýok eder Reb,
heläk bolar
agyr derde ýolugan adam deý.
19
Tokaýlarynda galan agaçlar şeýle az welin,
çaga-da sanap, ýazyp biler olary.
20
Şol gün Ysraýylyň aman galanlary we Ýakubyň nesilleriniň halas bolanlary mundan beýläk özlerine jeza berýäne däl-de, eýsem tüýs ýürekden Ysraýylyň Mukaddesine bil baglarlar.21 Aman galanlar, Ýakubyň aman galanlary gudratly Hudaýa dolanarlar.
22 Halkyň Ysraýyl deňiz ýakasyndaky çäge deý köp bolsa-da, onuň diňe aman galanlary Hudaýa dolanarlar. Karar edilen heläkçilik dogrulyk bilen amala aşyrylar.
23 Gudratygüýçli–Hökmürowan Reb höküm edişi ýaly, bütin ýer ýüzünde heläkçiligi amala aşyrar.
24
Şonuň üçin Gudratygüýçli-Hökmürowan Reb şeýle diýýär: «Eý, Meniň Sionda ýaşaýan halkym! Müsürliler kimin size garşy hasasyny galdyryp, taýak bilen uranda, siz aşurlylardan gorkmaň.25 Ine, biraz wagtdan gaharym ýatyşar, gazabym aşurlylary heläk etmäge gönüger.
26 Orep gaýasynda midýanlary weýran edişi kimin, Hökmürowan Reb olara garşy gamçy galdyrar. Hasasyny Müsürde ýokary galdyryşy kimin deňziň üstüne uzadar.
27 Şol gün aşurlylaryň ýüki siziň gerşiňizden, boýuntyrygy siziň boýnuňyzdan aýrylar; semizligiňizden ýaňa boýuntyryk döwler».
28
Aýat şäherine gelýärler olar,29
Geçelgeden geçýärler olar,
Gebada bir gije düşleýärler,
Rama şäheri lerzana gelýär,
Şawulyň Gibga şäheriniň ilaty gaçýar.
30
Bar sesiňe gygyr, eý, Gallym gyzy!
Gulak goý, eý, Laýşa!
Eý, görgüli Anatot!
31
Madmena gaçyp gidýär,
Gebimiň ilaty pena agtarýar.
32
Bu gün duşmanlar Nopda galarlar,
Sion gyzynyň dagyna,
Iýerusalimiň depesine ýumruk çenär.
33
Ine, Hökmürowan Taňry Reb
gudratly güýji bilen keser şahalary,
iň beýik agaçlar çapylar,
belentlikleri ýere ýazylar.
34
Tokaýyň gür ýerlerini palta bilen çapar,
Liwan Gudratly Bolanyň öňünde ýykylar.
1
Ýyşaýyň kötüginden bir pudak çykar,2
Rebbiň Ruhy:
danalyk hem paýhas,
maslahat hem güýç-gudrat,
Rebbi bilmek hem
Ondan gorkmak ruhy
Onuň üstünde bolar.
3
Ol Rebden gorkmakdan lezzet alar,
görşüne görä höküm çykarmaz Ol,
eşidişine görä karar çykarmaz.
4
Garyplara dogrulyk bilen kazylyk eder Ol,
ýer ýüzündäki pukaralar üçin dogry karar çykarar.
Buýruk bilen jezalandyrar dünýäni Ol,
pisleri-de Öz sözleri bilen öldürer.
5
Dogrulyk hem sadyklyk guşak bolar biline.
6
Möjek bilen guzy bir ýerde ýaşar,
bir ýerde ýatar gaplaň we owlak,
göle, arslan we bir ýaşar mal biledir,
olary bir ýaş bala bakar.
7
Sygyr aýy bilen bile otlar,
balalary-da bile ýatar olaryň,
arslan öküz dek saman iýer.
8
Emýän çaga gara ýylanyň hininiň agzynda oýnar,
süýtden aýrylan çaga elini kepjebaşyň hinine sokar.
9
Mukaddes dagymda
zelel ýetirilmez, hiç kim heläk edilmez,
bütin ýer ýüzi
deňziň suwdan doluşy deý,
Rebbi bilmekden dolar.
10
Şol gün Ýyşaýyň köki halklara nyşan bolar; milletler Oňa ýüz tutarlar, Onuň mesgeni şöhratly bolar.11 Şol gün Aşurdan, Müsürden, Patrosdan, Efiopiýadan, Eýlamdan, Şingardan, Hamatdan we adalarda aman galan halkyny yzyna getirmek üçin, Taňry ikinji gezek elini uzadar.
12
Ol milletler üçin baýdak galdyrar,13
Efraýymyň gabanjaňlygy aýrylar,
Ýahudanyň duşmanlary ýok ediler,
Efraýym Ýahuda göripçilik etmez,
Ýahuda Efraýyma duşmançylyk etmez.
14
Olar bilelikde günbatardaky piliştlileriň üstüne hüjüm ederler,
bilelikde gündogaryň halkyny talarlar,
Edoma, Mowaba garşy el galdyrarlar,
ammonlar tabyn bolarlar olara.
15
Müsür deňziniň aýlagyny
bütinleý guradar Reb,
güýçli ýeli bilen
elini Ýewfrat derýasyna galgadar,
ýedi çeşmä böler ony,
çarykly geçerler adamlar ondan.
16
Ysraýyllaryň Müsürden çykan güni
Ysraýyla edişi ýaly,
Rebbiň Aşurda aman galan halky üçin
uly ýol açylar.
1
Şol gün siz, ysraýyllar şeýle diýersiňiz:2
Elbetde, Hudaý Halasgärimdir,
Oňa bil baglaryn, gorkmaryn men,
çünki Reb ýeke-täk güýjümdir, aýdymymdyr,
Ol meniň Halasgärim boldy».
3
Şatlyk bilen guýulardan suw çekişiňiz deý,
şatlyk bilen-de halas edilersiňiz.
4
Şeýle diýersiňiz şol gün:
«Rebbe şükür ediň,
Onuň adyna öwgüler aýdyň;
milletleriň arasynda
Onuň işlerini aýan ediň,
Adynyň beýikdigini jar ediň.
5
Rebbe öwgüler aýdyň,
Ol beýik işler etdi;
ýer ýüzi bilsin muny!
6
Eý, Sion halky,
heşelle kak, gygyr!
Araňyzdaky Ysraýylyň Mukaddesi beýikdir!»
1
Babyl hakda Amozyň ogly Işaýa aýanlyk arkaly gelen pygamberlik:2
Ýalaňaç dagyň üstünde baýdak dikiň,3
Özüme bagyş edilenlere buýruk berdim,
urşujylarymy, şanyma guwanýanlarymy
gazabymy dökdürtmek üçin çagyrdym.
4
Daglardaky gykylyga gulak goýuň,5
Öz gazabynyň ýaraglary bilen
bütin ýer ýüzüni weýran etmek üçin,
uzak ülkelerden,
dünýäniň aňry ujundan geler Reb.
6
Perýat ediň, Rebbiň güni ýakyndyr!
Ol Gudratygüýçli tarapyndan weýrançylyk deý geler.
7
Munuň üçin eller gowşar,
her ynsanyň ýüregi ýarylar.
8
Dowla düşer olar,
yza hem gaýgy basar;
burgusy tutýan deý,
agyry çeker olar,
aňalyp birek-birege bakarlar,
ýüzleri ýalyn dek lowlar.
9
Ine, Rebbiň güni, ýowuz gün gelýär,
ýer ýüzüni haraba öwürmek üçin,
ondaky günäkärleri ýok etmek üçin,
gazap bilen, gahar ody bilen gelýär.
10
Gökdäki ýyldyzlar,
olaryň toplumy
yşyk bermezler;
Gün dogsa-da garalar,
Aý nuruny saçmaz.
11
Men dünýäni ýamanlygy üçin,
etmişleri üçin jezalandyraryn erbetleri;
tekepbirleriň gedemliginiň soňuna çykaryn,
zalymlaryň ulumsylygyny peselderin.
12
Ynsanlary sap altyndan,
adamlary Opyr gyzylyndan-da
has gymmatly ederin.
13
Şonuň üçin gökleri titrederin,
Rebbiň gahar ody lowlaýan güni,
Hökmürowan Rebbiň gazabyndan
ýer ýüzi lerzana geler.
14
Kowalanýan jeren kimin,
çopansyz goýunlar kimin,
her kes öz halkyna,
her kişi öz ýurduna gaçar.
15
Tutulanlar naýzadan geçiriler,
ele düşen gylyçdan ötüriler.
16
Çagalary gözleriniň alnynda
parça-parça ediler,
öýleri talanar,
aýallaryna el urlar.
17
Ine, Men kümşe gyzmaýan,
altyny söýmeýän madaýlary
olara garşy öjükdirýärin.
18
Ýaş ýigitleri ýere ýazar ýaýlary,
bäbeklere rehim etmezler,
gözleri çagalary gaýgyrmaz.
19
Hudaý patyşalyklaryň iň gözeli bolan,
babyllaryň buýsanjy bolan şöhratly Babyly
ýer bilen ýegsan eder
Sodom hem Gomora ýaly.
20
Ol ýer ilatsyz galar,
hiç haçan ýaşaýyş bolmaz onda,
araplar çadyrlaryny dikmezler,
çopanlar sürülerini bakmazlar.
21
Wagşy haýwanlar ýatar ol ýerde,
baýguşdan dolar öýleri,
düýeguşlar mesgen tutar,
geçiler bökjeklärler ol ýerde.
22
Saraýlarynda syrtlanlar,
köşklerinde şagallar uwlaşar;
Babylyň soňy ýakyndyr,
onuň günleri uzak bolmaz.
1
Emma Reb Ýakubyň nesline rehim eder, Ysraýyly ýene saýlar we olary öz ýurdunda ornaşdyrar. Kesekiler olara goşulyp, ysraýyl halkyna birleşerler.2 Halklar ysraýyllary öz ýerlerine alyp gelerler. Ysraýyl halky Rebbiň beren ýurdunda başga halklary özlerine gul-gyrnak ederler; özlerini ýesir edenleri ýesir edip, özlerine zulum edenleriň üstünden agalyk sürerler.
3
Reb sizi yzaňyzdan, gaýgyňyzdan we çeken agyr işiňizden azat edende,4 Babyl patyşasyna şu tymsaly aýdarsyňyz:
«Ine, zulumkeşiň soňy geldi!5
Reb pisleriň taýagyny,
hökümdarlaryň hasasyny döwdi.
6
Ol halklara gazaply,
üznüksiz zarbalar urdy,
milletleri gazap bilen,
dynuwsyz zulum bilen dolandyrdy.
7
Bütin dünýä dynçlykda, rahatlykda;
olar aýdyma başlaýarlar.
8
Serwiler we Liwanyň kedr agaçlary
üstünden şatlanyp, şeýle diýýärler:
„Aýak astyna düşeliň bäri,
hiç kim bizi çapmaga gelmeýär“».
9
Sen gelýärkäň ölüler dünýäsi10
Olaryň hemmesi saňa:
«Sen-de biz ýaly ejizlediň,
bize meňzediň!» diýerler.
11
Şan-şöhratyň, arfalaryň sesi
ölüler dünýäsine inderildi;
astyňa gurtlar düşeldi,
üstüň gurçuklara büreldi.
12
Eý, parlak ýyldyz, daň ogly,13
Sen ýüregiňde diýdiň:
«Göklere çykaryn,
tagtymy Hudaýyň ýyldyzlaryndan
ýokarda goýaryn.
Jemagatyň toplanan dagynda,
Zafon dagynda oturaryn.
14
Bulutlaryň depesine çykaryn,
Beýik Hudaý ýaly ederin özümi».
15
Emma sen ölüler dünýäsine,
gabryň düýbüne inderilersiň.
16
Görenler çiňerilip serederler saňa,
sen hakda oýlanyp, şeýle diýerler:
«Ýeri sarsdyran,
patyşalyklary titreden,
17
dünýäni çöle dönderen,
şäherleri ýer bilen ýegsan eden,
ýesirleri öýlerine goýbermedik şumy?»
18
Milletleriň patyşalarynyň ählisi,
Hersi öz gabrynda, şöhrat içinde ýatyr.
19
Emma terk edilen çaga kimin
gabryňdan daşary atyldyň;
gylyçdan geçirilen,
gabryň daşly düýbüne atylan
jesetler bilen örtülýärsiň.
Aýak astynda depelenen maslyk deý,
20
beýleki şalar ýaly jaýlanmarsyň;
çünki sen öz ýurduňy weýran etdiň,
öz halkyňy gyrdyň.
Pislik edýänleriň nesli
asla ýatlanmasyn!
21
Atalarynyň etmişleri zerarly,
ogullaryny öldürmäge taýynlaň,
olar galyp, dünýäni eýelemesinler,
ýer ýüzüni şäherlerden doldurmasynlar.
22
«Men olara garşy galaryn, Babylyň adyny, aman galanlaryny, ogullaryny we nesillerini ýok ederin». Muny Reb aýdýandyr.23 «Ony baýguşhana, batgalyga öwrerin, heläkçilik sübsesi bilen süpürerin» Muny Hökmürowan Reb aýdýandyr.
24
Hökmürowan Reb ant içip, şeýle diýýär:25
Aşurlylary Öz ýurdumda syndyraryn,
daglarymda olary aýak astyna alaryn;
olaryň boýuntyrygy halkymdan aýrylar,
ýükleri halkymyň gerdeninden düşüriler».
26
Bütin dünýä hakda edilen karar budur,
ähli milletlere tarap uzan el budur.
27
Hökmürowan Reb karar etdi,
kim Oňa päsgel berip biler?
Ol elini uzatdy,
kim ony yzyna öwrüp biler?
28
Ahaz patyşanyň ölen ýyly şu pygamberlik geldi:29
«Özüňizi uran taýak döwüldi diýip30
Garyplaryň garyby doýar,
mätäçler howpsuzlykda ýatarlar,
emma seniň köküňi açlykdan ýaňa gyraryn,
aman galanlaryňyz-da ölersiňiz.
31
Perýat et, eý, derweze!
Nala çek, eý, şäher!
Eý, piliştliler, gorkudan titräň!
Demirgazykdan tüsse çykýar,
goşun hatar-hatar bolup gelýär».
32
Milletiň çaparlaryna näme jogap berler?
Reb Siony bina etdi,
Halkynyň mätäçleri onda pena taparlar.
1
Mowap hakyndaky pygamberlik: Hakykatdan Mowabyň Ar şäheri2
Dibon halky aglamak üçin ybadathana,
seždegählere çykýar;
Mowap halky Nebo,
Meýdeba üçin perýat edýär.
Her kesiň başy takyrlanýar,
her kesiň sakgaly syrylýar.
3
Köçelerinde jul geýinýärler,
üçeklerde, meýdançalarda
her kes perýat edýär, zar-zar aglaşýar.
4
Heşbon bilen Elgala nalyş edýär,
sesleri Ýahasa çenli eşidilýär.
Şonuň üçin Mowabyň esgerleri aglaşýar,
gorkudan ýürekleri galdyraýar.
5
Ýüregim Mowap üçin nalyş edýär,
gaçgaklary Sogara,
Eglat Şelişiýa gaçýarlar.
Olar aglaşyp,
Luhutyň ýokarsyna çykýarlar.
Weýrançylykdan perýat çekýärler
Horonaýym ýolunda.
6
Nimrim suwlary gurady;
otlar soldy, täze ot gögermedi,
gök öwüsýän zat galmady asla.
7
Munuň üçin gazanan baýlyklaryny,
bar toplan zatlaryny
söwüt jülgesine äkiderler.
8
Agy bilen doldy
tutuş Mowap ýurdy;
olaryň perýady Eglaýyma,
nalyşy Beýerelime ýetýär.
9
Dibonyň suwlary gandan doly,
emma Men mundanam beterini getirerin
Dimonyň başyna,
Mowapdan gaçanlaryň,
ýurduň aman galanlarynyň
üstüne şir getirerin.
1
Sähra ýoly bilen Seladan2
Arnon geçelgesinde
Mowabyň aýallary
höwürtgesinden kowlan
öýsüz-öwzarsyz guşlara meňzeýär.
3
«Maslahat ber,
adalaty berjaý et.
Günortan çagy gije kimin
üstümize saýa sal.
Kowulanlary gizle,
gaçgaklary ele berme.
4
Mowapdan kowlanlar
mesgen tutsun araňyzda;
weýran edýänlerden
olara pena boluň».
5
Tagt merhemet bilen berkidiler,
sadyklyk bilen şalyk sürer
Dawudyň nesillerinden biri,
adalaty agtarýan hökümdar
dogrulygy ýöreder.
6
Mowabyň tekepbirligi,7
Şonuň üçin Mowap perýat etsin,
her kes Mowap üçin nala çeksin,
Kirharasediň kişmişli kökeleri üçin
ýas tutuň, gam çekiň.
8
Heşbonyň ekin meýdanlary,
Sibmanyň üzümçilikleri gurady;
başga milletleriň baştutanlary
saýlama üzümçilikleri basgyladylar;
üzümçilikler Ýazere ýetip,
çöle çenli ýaýyldy;
şahalary ýaýrap,
deňizden-de aşdy.
9
Şonuň üçin Ýazer agysy bilen
Sibmanyň üzümçilikleri üçin aglaryn men;
gözýaşym bilen suwararyn sizi,
eý, Heşbon we Elgala!
Çünki tomus miweleriň,
hasyl ýygnalýan döwründäki
şagalaň şowhunyňyz kesildi.
10
Şatlyk hem begenç aýryldy
hasylly baglardan;
üzümçiliklerde ne aýdym aýdylýar,
ne-de heşelle kakylýar;
üzüm sykýançy üzüm sykmaýar,
kesdim olaryň şagalaň şowhunyny.
11
Şol sebäpden ýüregim Mowap üçin,
Kalbym Kirharaset üçin lira dek nala çekýär.
12
Mowaplylar seždegählerine çykyp, özlerini tapdan düşürýärler; öz mukaddes ýerlerine dileg etmäge gidýärler, ýöne bu hiç peýda bermez.13 Bu Rebbiň Mowap hakynda geçmişde aýdan sözüdi.
14 Indi Reb şeýle diýýär: «Hakyna tutma işçiniň möhleti ýaly üç ýylyň dowamynda Mowabyň şan-şöhraty uly halky bilen birlikde abraýdan düşer; gutulanlary juda az we güýçsüz bolar».
1
Damask baradaky pygamberlik: Ine, Damask indi şäher saýylmaz,2
Aroger şäherleri terk ediler,
sürüleriň ýatýan ýerine öwrüler,
olary ürküzen bolmaz.
3
Efraýymda gala galmaz,
Damaskda şa bolmaz,
Siriýanyň aman galanlary
Ysraýyl ogullarynyň şöhraty deý bolar.
4
Şol gün Ýakubyň şöhraty öçer,
semiz göwresi horlanar.
5
Orakçylaryň däne hasylyny ýygnaýşy deý,
däne başlaryny alşy deý elleriniň,
Rapalar jülgesine däne başlarynyň toplanyşy deý,
bolar Ysraýyl hem.
6
Zeýtun agajynyň miwesi kakylyp alnandan soň,
depesinde iki-üç zeýtunyň galyşy deý,
şahalarynyň uçlarynda dört-bäşisiniň galyşy deý,
diňe birazy aman galdyrylar.
7
Şol gün halk nazaryny Ýaradana diker,8
Özleriniň guran
gurbanlyk sypalaryna bakmazlar,
elleri bilen ýasan Aşera butlaryna,
tütetgi sypalaryna seretmezler.
9
Şol gün olaryň berk galalary
ysraýyllardan gaçan hiwileriň, amorlaryň
terk eden şäherleri kimin çöle döner.
10
Sen öz Halasgär Hudaýyňy unutdyň,
Penakäriň bolan Gaýany ýatlamadyň.
Şoňa görä ýakymly ösümlikler ekseň-de,
özge ýurtlaň ajaýyp nahallaryny oturtsaň-da,
11
olary eken günüň ösdürseň-de,
oturdylanlary ertesi gülletseň-de,
hassalyk we emsiz dert gününde
hasylyň ýele sowrular.
12
Betbagtçylyk! Köp milletleriň güwwüldisi!
Deňziň güwwüldisi deý güwleýär olar!
Ah! Halklaryň güwwüldisi!
Güýçli tolkunlar deý güwwüldeşýärler!
13
Milletler güýçli tolkunlaryň uwlaýşy dek uwlaşarlar,
emma Ol olara käýär,
daglardaky şemala uçýan çöp-çalam deý,
uzaklara gaçarlar olar,
tüweleýiň öňündäki togalanýan toz deý togalanarlar.
14
Agşamara, ine, howp!
Säherden öň ol ýok bolýar.
Bizi tozdurýanlaryň paýy,
bizi talaýanlaryň kysmaty şudur.
1
Efiopiýa derýalarynyň aňyrsynda2
Ol Nil derýasynyň üsti bilen
gamyş gämilerinde ilçilerini ýollaýar.
Eý, ýyldam çaparlar,
ýurtlary derýalar bilen bölünýän,
uzyn boýly, owadan bedenli millete,
her ýana gorky saçan halka,
haýbatly hem basybalyjy millete gidiň!
3
Eý, bütin dünýäniň ilaty,4
Reb maňa şeýle diýdi:
«Günüň howurly yssysy dek,
hasyl wagtyndaky çygly bulut dek,
mesgenimden ümsüm serederin».
5
Hasyl ýygymyndan öň,
gülleme gutaranda,
gül üzüm bolup ýetişende,
ol bag gaýçysy bilen pudaklary keser,
ýaýraýan şahalary kesip taşlar.
6
Hemmesi daglardaky ýyrtyjy guşlara,
ýerdäki wagşy haýwanlara galdyrylar.
Olar tomsuna ýyrtyjy guşlara,
gyşyna wagşy haýwanlara şam bolarlar.
7
Şol wagt ýurtlary derýalar bilen bölünýän,
uzyn boýly, owadan bedenli millet,
her ýana gorky saçan halk,
haýbatly hem basybalyjy millet,
Hökmürowan Rebbe,
Hökmürowan Rebbiň adyny goýan ýere,
Sion dagyna sowgatlar getirer.
1
Müsür baradaky pygamberlik: Ine, ýyldam buluda atlanyp,2
«Müsürlileri biri-birine garşy öjükdirerin,
dogan doganyň garşysyna,
goňşy goňşusynyň garşysyna,
şäher şäheriň garşysyna,
patyşalyk patyşalygyň garşysyna urşar.
3
Müsürlileriň zähresini ýararyn,
niýetlerini puja çykararyn,
butlaryndan, öli ruhlaryndan,
jadygöýlerden,
ruh çagyrýanlardan maslahat sorarlar.
4
Müsürlileri zalym hojaýynyň eline bererin,
rehimsiz patyşa höküm sürer üstlerinden».
5
Nilde suw galmaz,6
Onuň ýaplary porsar,
takyrar, gurar Müsür çeşmeleri,
gamyşlar, gargylar çüýrär.
7
Niliň töweregindäki,
ýakasyndaky çaýyrlar,
onuň boýundaky bar ekinler gurap,
sowrulyp, ýok bolup giderler.
8
Balykçylar ýas tutarlar,
Nile çeňňek taşlaýanlar aglaşarlar,
suwa tor atýanlaryň susty basylar.
9
Zygyrdan mata dokaýanlar lapykeç bolarlar,
ak biz dokaýanlar umytdan düşerler.
10
Onuň dokmaçylary howsala düşerler,
ähli hakyna tutulanlar gam çekerler.
11
Zogan şäheriniň hökümdarlary akmakdyr!12
Hany, nirede seniň akyldarlaryň?
Goý, saňa aýtsynlar olar,
Hökmürowan Rebbiň Müsüre garşy
näme niýetländigini aýan etsinler.
13
Zoganyň hökümdarlary akmaklyk etdiler!
Memfisiň baştutanlary aldandylar,
tire baştutanlary Müsüri azaşdyrdylar.
14
Reb akyly çaşyrýan ruhlary iberdi,
serhoşuň öz gusugynyň üstünde yranyşy deý,
olar müsürlileri bar işinde azaşdyrdylar.
15
Müsüriň hiç kime dady ýetmez,
ne baş, ne guýruk, ne palma şahasy, ne-de gamyş
oňa ýardam eder.
16
Şol gün müsürliler aýal ýaly bolup, Hökmürowan Rebbiň özlerine garşy el galdyrar gorkusyndan ýaňa titreşerler.17 Ýahuda ýurdy müsürlilere howp salar. Ýanynda Ýahudanyň ady agzalan her kes Hökmürowan Rebbiň Müsüre garşy taýynlaýan kararyndan gorkar.
18
Şol gün Müsürde bäş şäher kengan dilinde gepläp, Hökmürowan Rebden ant içerler. Olaryň biri Heläkçilik Şäheri diýip atlandyrylar.19
Şol gün Müsüriň ortarasynda Rebbe gurbanlyk sypasy, serhedinde bolsa bir sütün dikiler.20 Bu Müsür topragynda Hökmürowan Rebbe alamat we şaýat bolar. Olar zulumdarlary zerarly Rebbe perýat edenlerinde, Reb müsürlilere bir halasgär hem goragçy ýollap, olary halas eder.
21 Reb Özüni müsürlilere tanadar. Şol gün müsürliler Rebbi tanarlar. Olar gurbanlyklarydyr galla sadakalary bilen Rebbe ybadat ederler; olar Rebbe wada berip, ony berjaý ederler.
22 Reb Müsüri jezalandyrar, ýene-de Özi olara şypa berer. Müsürliler Rebbe dolanarlar, Reb-de olaryň ýalbarmalaryny diňläp, olara şypa berer.
23 Şol gün Müsürden Aşura uly ýol bolar. Aşurlylar Müsüre gelerler, müsürliler-de Aşura giderler. Müsürliler aşurlar bilen bile ybadat ederler.
24
Şol gün Ysraýyl Müsür bilen Aşuryň ýanynda üçünji ýurt bolar. Olaryň üsti bilen dünýä ýalkanar.25 Hökmürowan Reb: «Halkym Müsür, Öz elimiň işi bolan Aşur we mirasym Ysraýyl ýalkansyn!» diýip, olara ak pata berer.
1
Aşur patyşasy Sargon baş serkerdesini Aşdoda ýollap, oňa garşy söweşip, Aşdody ele saldy.2 Şol wagt Reb Amozyň ogly Işaýa: «Git-de, egniňdäki july, aýagyňdaky çarygyňy çykar» diýdi. Işaýa şeýle edip, diňe içki geýiminde aýakýalaň geziberdi.
3 Reb şeýle diýdi: «Edil gulum Işaýanyň Müsüre we Efiopiýa alamat hem nyşan hökmünde üç ýyllap diňe içki geýimde, aýakýalaň gezişi kimin,
4 Aşuryň patyşasy-da Müsüre utanç bolsun diýip, müsürlileri sürgün edip, efiopiýalylary ýesir alyp, ýaşlardyr garrylary ýalaňaç, aýakýalaň, otyrýerleri açyk halda äkider.
5 Efiopiýa umyt baglaýan, Müsüre öwünýän halk gorkar we utanja galar.
6 Şol gün bu kenar ýakasynda ýaşaýanlar şeýle diýerler: „Ine, Aşur patyşasyndan halas bolmak üçin ýardam isläp, umyt baglanlarymyza, gör, nämeler boldy! Indi biz nähili gaçyp gutularys?“».
1
Deňiz ýanyndaky çöl hakda pygamberlik: Tüweleýleriň günortadan gelşi deý,2
Bir gorkunç görnüş aýan boldy,
haýyn haýynlyk edýär,
talaňçy talaýar.
Hüjüm et, eý, Eýlam!
Gaba, eý, Madaý!
Babyl sebäpli bolan
nalyşlaryň soňuna çykaryn.
3
Munuň üçin sanjy tutdy bilimden,4
Ýüregim bikarardyr,
saňňyldaýan gorkudan ýaňa;
küýsän alagaraňkylygym
wehime salgar.
5
Iýýärler, içýärler,6
Reb maňa şeýle diýdi:
«Git-de bir gözegçi goý,
goý, ol habar bersin görenini.
7
Ol söweş arabalaryny,
jübüt-jübüt atlylary,
eşeklileri, düýelileri görende,
dykgat bersin, üns bersin».
8
Gözegçi gygyrdy:
«Ýa Reb,
gözegçilik diňidir gündizlerine ornum,
nobatçylyk çekýän bütin gijeläp.
9
Jübüt-jübüt atlylar gelýär, ine,
öz söweş arabalaryny tirkäp.
„Ýykyldy, Babyl ýykyldy;
onuň but-hudaýlary ýere ýazyldy,
owradyldy“» diýip jogap berdi ol.
10
Eý, harmanda döwlen,
ýele sowrulan halkym!
Hökmürowan Rebden,
Ysraýylyň Hudaýyndan eşidenlerimdir,
size aýan edýänim.
11
Duma baradaky pygamberlik:12
«Daň atyp barýar,
ýöne entek gije.
Ýene sorajak bolsaňyz soraň,
soňra öwrülip geliň» diýýär gözegçi.
13
Arabystan hakyndaky pygamberlik:14
Eý, Teýma ýurdunyň halky,
suwsana suw,
bosgunlara çörek ber.
15
Olar gylyçdan gaçdylar,
syrylan gylyçdan,
çekilen ýaýdan,
agyr söweşden gaçdylar.
16
Reb maňa şeýle diýýär: «Hakyna tutma işçiniň möhleti ýaly bir ýylyň dowamynda Kedaryň şan-şöhraty söner.17 Kedar ogullarynyň edermen urşujylardan galan kemançylary az bolar». Muny Ysraýyl Hudaýy Reb diýdi.
1
Görnüş jülgesi barada pygamberlik: Baryňyz üçeklere çykar ýaly,2
Eý, şowhun-şagalaňly,
goh-galmagally, şadyýan şäher!
Öldürilenleriň gylyçdan ölmedi,
söweşde-de ölmedi.
3
Ähli baştutanlaryň bilelikde gaçdylar;
ýaýlaryny ulanmadylar,
ýesir düşdüler,
uzaklara gaçdylar, ýöne
tapylanlaryň bary ele düşdi.
4
Munuň üçin men:
«Nazaryňy menden sow,
zar-zar aglaýyn» diýdim.
Eziz halkymyň weýrançylygy üçin
teselli bermäň maňa.
5
Görnüş jülgesinde
Gudratygüýçli–Hökmürowan Rebbiň howsalaly,
tabyn edýän, aljyraňňy güni bolar.
Diwarlar ýykylar bu gün,
daglara perýat ediler.
6
Eýlam söweş arabalary,
atlylary bilen sagdagyny galgadýar,
Kir goşuny galkanlaryny somlaýar.
7
Söweş arabalaryndan
hyryn-dykyndyr gözel jülgeleriň,
atlylar derwezelerde nyzama durdular.
8
Ýahudanyň örtgüsi aýryldy.
Şol gün jeňňeliň gorhanasyna seretdiň.
9
Dawut şäherindäki köp jaýryklary gördüňiz,
aşaky howza suw topladyňyz.
10
Iýerusalimiň öýlerini sanadyňyz,
diwary berkitmek üçin öýleri ýykdyňyz.
11
Köne howzuň suwlary üçin,
iki diwaryň arasyndan
suw howdanyny gazdyňyz.
Ýöne ony Ýaradana seretmediňiz,
owaldan Taýynlany görmediňiz.
12
Şol gün Gudratygüýçli–Hökmürowan Reb13
Emma siz öküz, goýun öldürip,
et iýip, şerap içip,
şatlanýarsyňyz, begenýärsiňiz.
«Geliň, iýeliň, içeliň,
ertir biz öleris» diýýärsiňiz.
14
Hökmürowan Reb gulagyma:
«Elbetde, ölýänçäňiz bu günäňizden saplanmarsyňyz» diýdi.
Muny Gudratygüýçli–Hökmürowan Reb diýýär.
15
Gudratygüýçli–Hökmürowan Reb şeýle diýýär: «Git-de, patyşanyň emeldary, köşk häkimi Şebnanyň ýanyna bar-da, oňa şeýle diý:16 „Bu ýerde näme işiň bar? Özüňe gabyr gazar ýaly kimiň bar? Özüňe belentde gabyr gazýarsyň, gaýada özüňe dynç ýer edinýärsiň.
17 Eý, güýçli kişi, Reb seni güýç bilen togalar. Ol seni ykjam tutup,
18 aýlap-aýlap, top kimin bir giň ýurda taşlar. Sen ol ýerde ölersiň. Ajaýyp söweş arabalaryň ol ýerde galar. Öz jenabyňyň öýüni biabraý eden sensiň.
19 Seni ornuňdan kowaryn, wezipäňden boşadylarsyň.
20
Şol gün Men gulum Hilkiýa ogly Elýakymy çagyraryn.21 Seniň donuňy oňa geýdirip, guşagyňy onuň biline guşaryn. Häkimiýetiňi oňa bererin; ol Iýerusalimiň ilatyna we Ýahuda halkyna ata bolar.
22 Dawudyň öýüniň açaryny onuň gerşinden asaryn. Onuň açanyny hiç kim ýapyp bilmez, ýapanyny hiç kim açyp bilmez.
23 Ony ýere gazyk kimin gaýym kakaryn, ol öz nesillerine hormat tagty bolar.
24 Çadyryň gazyga baglanyşy ýaly, onuň urugynyň çagalarynyň, agtyklarynyň abraýy-da oňa baglydyr“».
25 Hökmürowan Reb: «Şol gün ýere gaýym kakylan gazyk ýerinden sogrular; ol çapylyp ýykylar; oňa baglanan çadyr-da ýok bolar» diýýär. Muny Reb aýdýandyr.
1
Sur hakyndaky pygamberlik: Eý, Tarşyş gämileri,2
Eý, ada ilaty,
deňizden geçýänleriň üsti bilen
baýan Sidon täjirleri, dymyň!
3
Bol suwlar ýakasynda
Şihoryň gallasy,
Niliň hasyly girdejiňdi.
Milletleriň täjiridi ol.
4
Utan, eý, Sidon, deňiz ýakasyndaky gala,
deňiz şeýle diýýär:
«Ne burgy tutdy, ne-de dogurdym,
ne ýaş ýigitleri kemala getirdim,
ne-de ýaş gyzlary ýetişdirdim».
5
Suruň halyna gynanar Müsür,
ol barada eşidende.
6
Tarşyşa geçiň,
eý, adalylar, perýat ediň!
7
Asly owaldan bäri bolan,
uzak ülkeleri ýurt edinen
şagalaňly şäheriňiz şumy?
8
Täçleri berýän Sura garşy
beýle karar çykaran kim?
Suruň täjirleri şazadalardy,
täjirleri dünýäniň abraýly adamlarydy.
9
Bütin şan-şöhratyň gedemligini ýok etmek üçin,
Dünýäniň ähli abraýly adamlaryny biabraý etmek üçin,
Hökmürowan Reb şeýle karar çykardy.
10
Eý, Tarşyş gyzy,
ýurduňdan Nil kimin geç;
indi bökdenç bolmaz.
11
Reb deňiz üstüne elini uzadyp,
patyşalyklary titretdi;
ýok etmegi buýurdy ol
Kengan galalaryny.
12
Ol diýdi:
«Eý, Sidonyň ezilen boý gyzy,
sen indi şatlanmarsyň.
Bar, Kipre git,
ol ýerde-de saňa dynçlyk bolmaz».
13
Babyllaryň ýurduna sered-ä,
bu halk indi ýok!
Wagşy haýwanlaryň eline berdi
aşurlylar ony.
Olar gabaw diňlerini dikdiler,
galalaryny ýykyp,
haraba öwürdiler ony.
14
Perýat ediň, eý, Tarşyş gämileri!15
Şol günden başlap, Sur ýetmiş ýyl — bir patyşanyň ömrüçe unudylar. Ýetmiş ýyl soň Suruň başyna bir kemçin hakdaky aýdymda aýdylanlar geler:16
Eý, unudylan kemçin,17
Ýetmiş ýyldan soň, Reb Sury idär. Sur söwdasyna dolanyp, ýer ýüzündäki ähli patyşalyklar bilen zyna eder.18 Onuň düşewündi, gazanjy Rebbe bagyş ediler. Bular hazynada toplanyp saklanmaz, ýöne ol gazançlar Rebbiň huzurynda ýaşaýanlar üçin bolelin azyga hem gözel eşiklere harç ediler.
1
Ine, Reb ýer ýüzüni weýran edip çolardar,2
Halkyň-da, ruhanyň-da,
guluň-da, hojaýynyň-da,
gyrnagyň-da, bikäniň-de,
satyn alýanyň-da, satýanyň-da,
bergidaryň-da, algydaryň-da,
karzdaryň-da, karz bereniň-de
takdyry birdir.
3
Ýer ýüzi bütinleý weýran edilip talanar.
4
Ýer ýüzi solýar, guraýar5
Ilatlar harama çykardy dünýäni,
olar kanunlardan çykdylar,
parzlary saklamadylar,
ebedi ähti bozdular.
6
Muňa görä dünýä lagnat ýagýar,
ilaty ýazyklarynyň jezasyny çekýär,
şonuň üçin ýer ýüzüniň ilaty ýanyp,
gaty az adam galýar.
7
Täze şerap gutarýar,
solýar üzüm agajy,
ah çekýär şadyýanlar.
8
Depreklerem şat owazyny kesdi,
şadyýan sesler eşidilmedi,
lira sem boldy.
9
Indi aýdym aýdyp, şerap içmezler,
agyzlara ajy deger içgi.
10
Weýran bolan şäher harabalykdyr,
hiç kim girmez ýaly, ähli öý ýapyldy.
11
Köçelerde şerap üçin nalaşýarlar,
şatlykdan nam-nyşan galmady,
begenç dünýäni terk etdi.
12
Şäher harabalyk,
bölek-bölekdir derwezeler.
13
Zeýtun agajy kakylanda,14
Olar seslerini gataldyp,
begenjine heşelle kakarlar,
Rebbiň beýikligi üçin
günbatardan gygyryşarlar.
15
Şonuň üçin gündogarda Rebbi öwüň,
Ysraýylyň Hudaýy
Rebbiň adyny şöhratlandyryň
deňiz adalarynda.
16
Öwgi aýdymlary ýaňlanýar
ýeriň aňry ujunda:
«Dogry Bolana şöhrat!»
Emma men: «Garamaňlaý, garamaňlaý!
Dat günüme!
Dönükler dönüklik edýärler,
dönükligi çäksiz olaryň» diýdim.
17
Eý, ýer ýüzüniň ilaty,
gorky, çukur we duzak başyňyzda!
18
Gorky sesinden gaçan çukura gapgarylar,
çukurdan çykan duzaga düşer,
gögüň penjireleri açylar,
ýeriň binýatlary titrär.
19
Jaýryk-jaýryk bolar ýer ýüzi,
bölek-bölek bolar ol,
ýer ýüzi güýçli sarsar.
20
Serhoş kimin yraň atar ol,
sakçy jaýy kimin çaýkanar,
ýazyklary oňa agyr ýük bolar,
ýykylar-da, soň galmaz ol.
21
Şol gün Reb22
Ýerzemine tussag kimin toplanarlar,
zyndana gabalarlar,
birnäçe günden soň jezalandyrylarlar.
23
Aýyň ýüzi gyzarar,
Gün utanar;
Hökmürowan Reb Sion dagynda,
Iýerusalimde höküm sürer,
Ýaşulularynyň öňünde
Öz şöhratyny görkezer.
1
Ýa Reb, Sensiň meniň Hudaýym!2
Sen şäheri daş üýşmegine,
diwarly şäheri harabalyga öwürdiň;
kesekileriň köşkleri bolan şäherleri ýok etdiň,
olar bina edilmez asla.
3
Şonuň üçin güýçli halklar şöhratlandyrar Seni;
ýowuz milletleriň şäherleri Senden gorkarlar.
4
Sen ýoksullara pena,
mätäçlere mätäçliginde pena bolduň,
tupandan goraýan gaçybatalga,
yssydan goraýan kölege bolduň.
Rehimsizleriň gaharly demi
diwara urulýan tupan kimin,
5
gurak ýerdäki yssy kimindir,
kesekileriň galmagalyny ýatyrarsyň;
bulut kölegesi bilen
yssyny basyşyň kimin,
ýowuzlaryň aýdymy-da ýatyryldy.
6
Hökmürowan Reb7
Bütin halklary örten örtügi,
ähli milletleriň üstündäki ýapynjany
bu dagdan ýok eder.
8
Ölümi ebedilik ýuwudar Ol;
gözýaşlary süpürer Hökmürowan Reb,
halkynyň utanjyny
bütin ýer ýüzünden
aýrar Ol.
9
Şol gün şeýle diýler:
«Ine, Hudaýymyz budur,
biz Oňa umyt bagladyk,
Ol bizi halas etdi.
Biziň umyt baglan Rebbimiz budur;
halas bolanymyz üçin
begeneliň, şatlanalyň!»
10
Rebbiň eli bu dagda bolar,
dersli çukurda samanyň depelenişi kimin
mowaplylar-da öz ýerlerinde basgylanar.
11
Ýüzüjiniň ýüzjek bolup, ellerini galgadyşy kimin,
olar-da onuň içinde ellerini galgadarlar;
emma Hudaý elleriniň ussatlygyna garamazdan,
olaryň tekepbirlerini peselder.
12
Ýer bilen ýegsan ediler,
diwarlaryndaky berkitmeler.
1
Şol gün Ýahuda ýurdunda şu aýdym ýaňlanar: «Bizde güýçli şäher bar,2
Derwezeleri açyň,
sadyk, dogry millet
içeri girsin.
3
Pikiri Özüňe ýönelenleri
doly rahatlykda saklaýarsyň,
çünki olar Saňa bil baglaýarlar.
4
Rebbe ebedilik bil bagla,
çünki Beýik Hudaý ebedi Gaýadyr.
5
Tekepbirleri kiçeldýär,
beýik şäheri ýykyp,
ýer bilen ýegsan edýär ony.
6
Ol şäher ejizleriň aýaklary,
mätäçleriň dabanlary bilen basgylanar».
7
Dogrularyň ýoly düzdür.8
Ýa Reb,
Hökümleriňiň ýodasynda,
biz Saňa intizar,
Seniň adyň we ýatlanmagyň
ýüregimiziň islegidir.
9
Gije kalbym Seni küýseýär,
janym Seni çynlakaý yzlaýar,
hökümleriň ýer ýüzündekä,
dünýäniň bütin ilaty
dogrulygy öwrener.
10
Pisler merhemet gazansalar-da,
dogrulygy öwrenmezler,
adalatsyzlyk ederler,
dogrularyň ýurdunda.
Rebbiň şan-şöhratyny görmezler.
11
Ýa Reb, el galdyrdyň,
emma ony görmediler.
Halkyňa bolan yhlasyňy görüp,
utansynlar olar.
Duşmanlaryňa niýetlenen ot
goý, olary ýuwutsyn.
12
Ýa Reb, rahatlyk berjek Sensiň,
ähli eden işlerimizi berjaý eden Sensiň.
13
Ýa Reb, Hudaýymyz,
Senden başga hökümdarlar
bize agalyk etdiler,
emma biz diňe
Seniň adyňa hormat goýýarys.
14
Ol hökümdarlar öldi,
olar indi ýok,
Sen olary jezalandyryp, heläk etdiň,
olary hiç kim ýatlamaz asla.
15
Ýa Reb, Sen milleti köpeltdiň!
Milleti köpeldip, Özüňe şöhrat gazandyň;
ýurduň ähli çäklerini giňeltdiň.
16
Ýa Reb, hasrat içinde seni agtardylar,17
Dogurmak pursady ýakynlaşanda,
burgudan ejir çekip,
gygyrýan aýal nähili bolsa,
biz-de, ýa Reb,
Seniň öňüňde şeýle bolduk.
18
Biz göwreli bolduk, ejir çekdik,
emma ýelden başga zat dogurmadyk,
ýer ýüzüne ýeňiş getirmedik,
dünýäniň ilaty ýykylmady.
19
Emma ölüleriň ýaşar,
jesetler direler.
Eý, toprak astynda ýatanlar,
oýanyň, şatlykdan aýdym aýdyň!
Çygyň ertiriň çygy kimindir,
toprakdaky merhumlar ýaşaýşa ýeter.
20
Geliň, eý, halkym,
otaglaryňyza giriň-de,
içinden ýapyň gapylary!
Gazap geçýänçä,
az salym gizleniň.
21
Ine, Reb dünýäniň ähli ilatyna
etmişleri üçin jeza bermäge
Öz mekanyndan çykyp gelýär;
ýer üstüne dökülen gany äşgär eder,
öldürilenlerini ýaşyrmaz indi.
1
Şol gün Reb gazaply, haýbatly,2
Şol gün
«Ajaýyp üzümçilik barada aýdym aýdyň.
3
Men — Reb onuň sakçysydyryn,
ony her pursat suwarýaryn,
hiç kim zyýan ýetirmesin diýip,
gije-gündiz goraýaryn.
4
Men gazaply däl,
çalylar, tikenler garşyma çyksa,
olar bilen söweşip,
baryny oda ýakaryn.
5
Ýa-da ol pena yzlap, Maňa ýapyşsyn,
Meniň bilen ýaraşyk etsin,
ýaraşyk etsin Meniň bilen.
6
Geljekde Ýakup kök urar,
Ysraýyl gunçalap güllär,
ýer ýüzüni miweden doldurar.
7
Reb ysraýyllary jezalandyranlaryň
jezalandyryşy kimin jezalandyrdymy?
ýa-da ysraýyllary öldürenleriň
öldürişi kimin öldürdimi?
8
Reb Ysraýyla höküm etdi,
kowup, sürgün etdi;
olary gazaply demi bilen kowup çykardy,
gündogardan öwüsýän ýel dek.
9
Şeýdip, Ýakubyň etmişi ötüler,
Günäsiniň ötülmeginiň doly miwesi şu bolar:
Gurbanlyk sypalarynyň ähli daşlary
hek daşlary deý owradylanda,
ne Aşera butlary, ne-de tütetgi sypalary galar.
10
Diwarly şäher terk edilýär,
çöl kimin terk edilen,
taşlanan ýurtdyr bu;
göleler ol ýerde otlap,
agaçlaryň şahalaryny iýýärler;
ol ýerde ýatýarlar.
11
Pudaklary gurap döwüler,
aýallar gelip, olary ýakarlar.
Bu halk düşünmeýän halkdyr;
şonuň üçin Ýaradany olara rehim etmez,
Döredijisi olara merhemet görkezmez».
12
Şol gün Reb Ýewfrat derýasyndan Müsür derýasyna çenli sizi harman döwegi deý ýenjer, ysraýyllary ýeke-ýekeden toplar.13 Şol gün uly surnaý çalnar; Aşur ýurdunda heläk bolanlar, Müsüre sürgün edilenler gelip, Iýerusalimdäki mukaddes dagda Rebbe ybadat ederler.
1
Efraýym serhoşlarynyň buýsanýan2
Ine, Rebbiň gudratly, güýçli bir adamy bar;
weýran edýän doly tupany kimin,
güýçli ýagyş sili kimin,
Öz eli bilen şäheri ýere çalar.
3
Efraýymyň serhoşlarynyň
buýsanjy bolan täji
aýak astynda depelener.
4
Hasylly deräniň başynda ýerleşen,
şöhratly gözelligi solup barýan gül,
tomusdan öň ýetişen injir dek bolar;
ony gören, tiz ýolup iýer.
5
Şol gün6
Höküm kürsüsinde oturýana
adalatlyk ruhy,
derwezede duşmana zarba urýana
medet bolar.
7
Ruhanydyr pygamberler-de8
Ähli saçaklary gusukdan doly,
arassa ýer ýokdur asla.
9
«Olar bilimi kime öwredýärler?
Habary kime düşündirýärler?
Süýtden kesilenleremi?
Emjekden aýrylanlaramy?
10
Buýruk üstüne buýruk,
buýruk üstüne buýruk,
düzgün üstüne düzgün,
düzgün üstüne düzgün,
biraz bu ýerde, biraz ol ýerde».
11
Indi bu halka12
Olara: «Bu dynçlyk ýeridir,
argynlara dynç beriň,
bu dynçlyk ýeridir» diýdi;
emma diňlemek islemediler.
13
Şonuň üçin olar gidip,
arkan ýykylyp,
ýaralanarlary ýaly,
duzaga düşüp, tutulary ýaly,
Rebbiň sözi olar üçin:
«Buýruk üstüne buýruk,
buýruk üstüne buýruk,
düzgün üstüne düzgün,
düzgün üstüne düzgün,
biraz bu ýerde, biraz ol ýerde» bolar.
14
Munuň üçin eý, masgaralaýjylar,
Iýerusalimdäki bu halka hökümdarlyk edýän siz,
Rebbiň sözüni eşidiň!
15
Siz: «Biz ölüm bilen äht edişdik,
ylalaşyk baglaşdyk ölüler dünýäsi bilen;
uly betbagtçylyk inende ýurda,
geçip gider, bize ýetmez,
çünki biz ýalançylygy pena edindik,
galplyk içinde gizlendik» diýdiňiz.
16
Şonuň üçin Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Ine, Men Sionda bina daşyny,
synalan daşy,
gymmatbaha burç daşyny,
ynamdar bina goýýaryn;
Oňa bil baglan howsala düşmez.
17
Adalaty ölçeg ýüpi,
dogrulygy terezi ederin;
doly ýagyp ýalançylyk penasyny süpürip äkider,
suwlar basar gaçybatalgany.
18
Ölüm bilen eden ähtiňiz ýatyrylar,
Gabyr bilen baglaşan ylalaşygyňyz puja çykar;
uly betbagtçylyk gelende,
ýer bilen ýegsan bolarsyňyz.
19
Betbagtçylyk her geçende,
sizi süpürip äkider,
ol her säher, gije-gündizine geçer».
Habara düşüneniňizde,
sizi gorky gaplar.
20
Üstünde uzalardan gysga bolar düşek,
örtünmäge insiz bolar ýorgan.
21
Öz işini, täsin işini,
amalyny, geň amalyny ýerine ýetirmek üçin,
Perazim dagyndaky ýaly aýaga galar Reb,
Gibgon jülgesindäki ýaly gazaba müner.
22
Indi masgaralamaňyzy bes ediň,
ýogsam zynjyrlaryňyz agralar,
bütin ýurduň weýran ediljekdigi
barada karara gelendigini
Gudratygüýçli–Hökmürowan Rebden eşitdim.
23
Gulak goýuň, sesimi eşidiň,24
Sürümçiler ekin ekmek üçin
dynuwsyz ýer sürýärlermi?
Ýeri keşläp, malalap gezýärlermi?
25
Ýeri tekizlänlerinden soň,
künji, zire sepmeýärlermi?
Bugdaýy hatarlaýyn,
arpany öz ýerinde,
ýazlyk bugdaýy-da
öz ýerinde ekmeýärlermi?
26
Hudaýy olara görkezme berer,
öwreder.
27
Künji döwek bilen döwülmez,
tigir ýöredilmez ziräniň üstünden,
künji tokmak bilen,
zire-de taýak bilen döwülýär.
28
Bugdaý çörek üçin üwelýär,
emma ol ebedilik döwülmez,
üstünden arabadyr atlar aýlansa-da,
bugdaý üwelmez.
29
Bu-da Hökmürowan Rebdendir,
Onuň maslahaty ajaýyp,
paýhasy beýikdir.
1
Dawudyň mesgen tutan şäheri2
Ariýele azap çekdirerin,
ýas tutar, perýat eder ol,
Meniň üçin gurbanlyk ojagy kimin bolar.
3
Daş-töweregiňde düşelge guraryn,
töweregiňe gabaw diňler gurup, seni gabaryn,
garşyňa berkitmeler dikerin.
4
Sen peseldilip, ýeriň astyndan geplärsiň,
sözleriň toprak içinden geler;
sesiň jynyň sesi dek ýerden çykar,
topragyň teýinden pyşyrdap eşidiler sözleriň.
5
Duşmanlaryňyň köpüsi toz dek bolar,
zalymlaryň sowrulan saman çöpi deýindir.
Birdenkä, duýdansyz,
6
Hökmürowan Reb gök gürrüldisi bilen,
ýer titremesi, uly şowhun bilen,
harasat we tupan bilen,
ýalmaýan oduň ýalny bilen geler.
7
Ariýele garşy söweşýän ähli milletler,
onuň we galalarynyň garşysyna söweşýänler,
ony gysýanlar
düýş kimin, gijeki görnüş kimin bolarlar.
8
Düýşünde nahar iýen aç kişi,
oýanansoňam aç bolýandyr,
düýşünde suw içen teşne,
oýanansoňam teşnedir.
Sion dagyna garşy söweşýän
ähli milletler topary-da şu ahwala düşer.
9
Doňup galyň, gatap galyň!10
Reb sizi agyr uka batyrdy,
pygamberler gözleriňizi ýumdurdy,
görgürler başlaryňyzy örtdi.
11
Ähli görnüş siziň üçin möhürli kitabyň sözleri kimindir. Ony okap bilýänlere berip: «Şuny oka» diýseňiz, olar: «Okap bilmeýäris, ol möhürlenen» diýerler.12 Okap bilmeýänlere berip: «Şuny oka» diýseňiz, olar: «Okap bilmeýäris» diýerler.
13
Reb şeýle diýýär:14
Muňa görä Men ýene
bu halkyň arasynda gudratlar,
gudrat üstüne gudrat görkezerin.
Danalary danalykdan mahrum bolar,
akyllylary akyldan aýrylar».
15
Öz niýetlerini Rebden gizlemäge
çalyşýanlaryň, dat gününe!
Işleri garaňkylykda bolup,
olar: «Bizi kim görýär?
Bizi kim tanaýar» diýýärler.
16
Siz bar zady tersine öwürýärsiňiz,
küýzegär toýun bilen deň hasaplanarmy?
Ýasalan zat özüni ýasana:
«Ol meni ýasamady» diýermi?
Şekillendirilen zat şekillendirene:
«Onuň düşünjesi ýok diýermi?»
17
Liwan az salymyň içinde18
Şol gün kerler
kitabyň sözlerini eşiderler,
tümlük, garaňkylyk içinde
körleriň gözleri açylar.
19
Pukaralar ýene Rebde şatlyk taparlar,
mätäçler Ysraýylyň Mukaddesinde galkynarlar.
20
Zalymlar ýok bolarlar,
masgaralaýjylaryň soňuna çykylar,
ýamanlyk etmäge garaşýanlar ýok ediler.
21
Olar ynsana töhmet atýarlar,
kaza duzak gurýarlar,
şäher derwezesinde.
Haklyny adalatdan nähak mahrum edýärler.
22
Munuň üçin Ybraýymy halas eden Reb
Ýakubyň nesilleri hakda şeýle diýýär:
«Ýakup indi utanmaz,
Onuň ýüzi gyzarmaz indi.
23
Öz elim bilen ýaradan çagalarymy
öz aralarynda görenlerinde,
adymy mukaddes saýarlar;
Ýakubyň Mukaddesini mukaddes saýarlar,
Ysraýyl Hudaýyndan gorkarlar.
24
Ýolundan azaşanlar düşünerler,
arz-şikaýat edýänler tälim alarlar».
1
«Pitneçi halkyň dat gününe!2
Faraonyň penasynda penalamak üçin,
Müsüriň kölegesinde gonalga gözlemek üçin,
Menden geňeşsiz Müsüre gidýärler.
3
Faraonyň goragy olara utanç,
ryswalyk bolar Müsüriň kölegesini penalamak.
4
Baştutanlary Zoganda bolup,
ilçileri Hanase ýetenem bolsalar,
5
özlerine peýdasy bolmadyk
halk zerarly utanja galar olar.
Ne ýardam berýär bu halk,
ne-de peýda berýär,
gaýtam olary utanja we gyjalata goýýar».
6
Negep haýwanlary barada pygamberlik:7
Müsüriň ýardamy boş hem peýdasyzdyr.
Munuň üçin Men ony:
«Ümsüm oturýan Rahap» diýip atlandyrdym.
8
Indi git-de, muny ýasy daş bölegine ýaz,9
Bu pitneçi halk,
hilegär ogullar,
Rebbiň öwüdine
gulak goýmaýan ogullardyr.
10
Olar görgürlere: «Görmäň»,
pygamberlere: «Bize dogry zatlary pygamberlik etmäň,
süýji sözler aýdyň bize,
hileli zatlary pygamberlik ediň.
11
Ýoldan sowluň, ýodadan aýrylyň,
bizi Ysraýylyň Mukaddesi bilen ýüzleşdirmäň» diýýärler.
12
Munuň üçin Ysraýyl Mukaddesi şeýle diýýär:
«Bu sözi ret edip,
zulum hem hilegärlige bil baglap,
olara daýanýandygyňyz üçin,
13
bu etmiş belent diwarda peýda bolup
opurylyp gelýän jaýryk kimin bolar;
diwaryň ýykylyşy duýdansyz bolup geçer.
14
Döwlüşi küýzegäriň küýzesiniň döwlüşi kimindir;
ol şeýle bir pytrar welin,
döwükleriň arasynda ojakdan ot almaga,
guýudan suw almaga
ýarajak bölek tapylmaz».
15
Munuň üçin Hökmürowan Reb,
Ysraýylyň Mukaddesi şeýle diýýär:
«Maňa dolanyp, rahatlyk tapanda halas bolarsyňyz;
güýjüňiz asudalykda we ynamda bolar»,
ýöne siz islemeýärsiňiz.
16
Siz: «Ýok, biz atly gaçarys» diýdiňiz.
Şonuň üçin gaçarsyňyz!
Siz: «Ýüwrük atlara müneris» diýdiňiz.
Şonuň üçin kowguçylar ýüwrük bolar.
17
Bir kişiniň haýbatyndan
müň kişi gaçar,
bäş kişiniň haýbatyndan
siz gaçarsyňyz,
aman galanlaryňyz
dagyň depesindäki baýdak syrygy,
depedäki baýdak kimin bolarsyňyz.
18
Reb size merhemet etjek bolup garaşýar,19
Eý, Sionyň–Iýerusalimiň halky,
aglamarsyňyz indi siz!
Perýat edeniňizde,
size merhemet eder Ol,
ony eşideninde, size jogap berer.
20
Reb size azap çöregini,
külpet suwuny berse-de,
Mugallymyňyz indi gizlenmez,
gözüňiz bilen Ony görersiňiz.
21
Saga, sola öwrüleniňizde,
yzyňyzdan: «Ýol budur,
şundan ýöräň» diýen sesi eşidersiňiz.
22
Onsoň kümüş bilen örtülen butlaryňyzy,
altyna gaplanan heýkelleriňizi
haram saýarsyňyz;
olary haram esgi hökmünde taşlarsyňyz,
siz olara: «Güm boluň!» diýersiňiz.
23
Reb ýere sepen tohumyňyz üçin ýagyş berer,
ýer hasylynyň çöregi bol we bereketli bolar.
Şol gün mal-garalaryňyz giň örülerde otlarlar.
24
Ýer bejerýän öküzler bilen eşekler
kürek we ýabak bilen sowrulan
saýlama iým iýer.
25
Uly gyrgynçylyk gününde, diňler ýykylanda,
her beýik dagda, her belent baýyrda
akar suwly çeşmeler bolar.
26
Rebbiň Öz halkynyň ýaralaryny sarap,
Öz ýetiren şikesine şypa beren güni,
Aýyň nury, Günüň nury dek,
Günüň nury ýedi günüň nury dek,
ýedi esse artyk bolar.
27
Ine, Rebbiň Özi uzakdan gelýär,28
Onuň demi joşup,
kekirdege ýetýän çeşme kimindir,
milletleri heläkçilik eleginden geçirer,
halklaryň agzynda ýoldan azaşdyrýan agyzzyryk bolar.
29
Mukaddes baýram bellenýän
gijesindäki dek
aýdym aýdarsyňyz;
Rebbiň dagyna, Ysraýylyň Gaýasyna
tüýdük çalyp çykýan dek,
ýüregiňiz şatlanar.
30
Reb haýbatly sesini eşitdirer,
lowlaýan gazap bilen,
ýalmaýan ot ýalny bilen,
bulutlaryň partlamasy bilen,
tupan hem doly bilen
golunyň gudratyny görkezer.
31
Rebbiň sesinden Aşur wehim eder,
Ol hasasy bilen Aşury urar.
32
Rebbiň olaryň üstünden inderýän
jeza hasasynyň her zarbasy
depreklerdir liralar bilen amala aşyrylar;
Reb gazaply söweşler bilen
garşysyna çykar onuň.
33
Jesetler ýakylýan bir ýer taýynlandy,
hawa, ol patyşa üçin taýynlandy;
ol ýer çuňňur hem giň edildi,
ol odun bilen dolduryldy.
Kükürt akymy kimin
ony ýandyrar Rebbiň demi.
1
Medet sorap, Müsüre gidýänleriň,2
Emma Reb danadyr,
Ol betbagtçylyk getirer, sözüni yzyna almaz,
ýamanlyk edýänlere garşy aýaga galar,
pislere kömek edýänlere garşy çykar.
3
Müsürliler Hudaý däl, ynsandyr,
ruh däldir, tendir atlary;
Reb elini uzadanda,
kömekçi-de, kömek alan-da ýykylar,
ählisi birlikde heläk bolar.
4
Çünki Reb maňa şeýle diýdi:
«Arslan, awunyň başynda arlaýan ýaş arslan,
bir topar çopan bolup, daşyna geçseler-de,
olaryň sesinden gorkmaz,
galmagallaryndan ürkmez,
Hökmürowan Reb-de,
Sion dagynda, onuň depesinde
uruşmak üçin aşak iner şeýdip.
5
Guşlaryň ganat gerip,
öz çagalaryny goraýşy dek,
Hökmürowan Reb-de
Iýerusalimi gorar;
Ol ony gorar, halas eder,
rehim eder, azat eder».
6
Eý, ysraýyl halky,
garşysyna uly pitne turuzan
Rebbe tarap öwrüliň!
7
Şol gün her kes,
günä üçin öz eli bilen ýasan
altyndyr kümüş butlaryny ret eder.
8
«Onsoň aşurlylar ynsanyňky bolmadyk gylyçdan ýykylarlar,
adamzadyňky bolmadyk gylyçdan ölerler,
olar gylyçdan gaçarlar,
ýaş ýigitleri-de gul ediler.
9
Gorkudan ýaňa ýykylar olaryň gaýasy,
serkerdeleri baýdagy görüp titreşerler».
Muny ody Sionda,
ojagy Iýerusalimde bolan Reb aýdýandyr.
1
Ine, patyşa dogrulyk bilen şalyk eder,2
Olaryň hersi ýelden buky,
tupandan pena,
gurak ýerde bulaklar,
teşne ýurtdaky uly gaýanyň kölegesi dek bolar.
3
Görýänleriň gözleri ýumulmaz,
eşidýänler-de gulak goýarlar.
4
Akylsyzyň akyly goýalar,
sakaw açyk-aýdyň geplär.
5
Akmaga mundan beýläk asylzada diýilmez,
ýaramaza hormat goýulmaz.
6
Akmak biedeplik bilen gepleýär,
onuň niýeti pislik etmekdir,
işi ýamanlyk etmek,
Rebbe dil ýetirmek,
açlary aç,
suwsuzlary suwsuz goýmakdyr.
7
Hilegäriň ýaragy ýamandyr,
pukara dogry sözleýän hem bolsa,
olar ýalan sözleri bilen ony heläk etjek bolup,
niýetlerini ýamana dikýändirler.
8
Emma asylzada asylly niýet edýär,
asylly işlerinde berk durýar ol.
9
Eý, özlerine buýsanýan aýallar,10
Eý, özlerine buýsanýan aýallar,
bir ýyldan soňra titreşersiňiz,
çünki üzüm hasyl bermez,
miwe ýygymy bolmaz.
11
Eý, özlerine daýanýan aýallar titreşiň,
eý, özlerine buýsanýan aýallar sandyraşyň,
Eşikleriňizi çykaryp atyp, biliňize jul baglaň!
12
Ajaýyp ekin meýdanlary üçin,
hasylly üzüm bagy üçin,
döşüňize urup aglaşyň!
13
Halkymyň tikendir çaly biten topragy üçin,
şadyýan şäherdäki şatlykdan doly
öýler üçin aglaşyň!
14
Köşk terk ediler,
şowhunly şäher boş galar;
galadyr gözegçi diňi harabalyga,
gulanlaryň giň ýerine,
sürüleriň örüsine öwrüler.
15
Üstümize ýokardan Ruh dökülýänçä,
çöl hasylly meýdana öwrülýänçä,
mes toprakly ýer tokaýa dönýänçä şeýle bolar.
16
Onsoň çölde adalat mesgen tutar,17
Dogrulygyň miwesi rahatlyk,
netijesi asudalyk, ebedi howpsuzlykdyr.
18
Halkym öýlerinde rahatlykda,
howpsuz ýerlerde,
asuda mesgende ýaşarlar.
19
Jeňňel bütinleý ýok bolsa-da,
ýer bilen ýegsan edilenem bolsa şäher,
20
her çeşmäniň boýunda ekin ekýän,
öküzi, eşegi boş iberýän
siz bagtly bolarsyňyz!
1
Özi weýran edilmän,2
Ýa Reb, bize merhemet et!
Biz Saňa umyt baglaýarys.
Säherlerine güýç ber,
hasratly pursatlarda bizi halas et!
3
Gudratly sesiňden halklar gaçýarlar,
şan-şöhratyňdan milletler dagaşýarlar.
4
Oljaňyz çekirtgeleriň ýygnaýşy kimin ýygnalýar,
olar çekirtgeleriň topulyşy deý oljanyň üstüne topulýarlar.
5
Beýikdir ýokarda oturan Reb,
adalatdan, dogrulykdan
doldurýar Ol Siony.
6
Ol seniň döwürleriň berk binýadydyr,
bol danalyk hem bilim bolar;
Ol yzygiderli halas eder.
Rebden gorkmak halkynyň hazynasydyr.
7
Ine, batyrlary köçelerde perýat edýärler,
zar-zar aglaşýarlar parahatçylyk ilçileri.
8
Şaýollar çolarýar,
ýolagçylar ol ýoldan geçmez.
Şertnama bozulýar,
antlaryny ret edýärler,
ynsanlary äsgermeýärler.
9
Ýurt ýas tutup, ruhdan düşýär,
Liwan utançdan saralyp-solýar,
Şaron Araba çöli kimindir;
Başan we Karmel ýapraklaryny dökýär.
10
Reb: «Indi aýaga galaryn,
indi beýgelerin,
belende göterilerin.
11
Siz samandan hamyla bolup,
sypal dogurýarsyňyz;
demiňiz sizi ýalmaýan otdur.
12
Halklar ýanyp, kül bolarlar,
kesilip, oda ýakylan tikenler dek bolarlar».
13
Eý, uzakdakylar, edenlerimi eşidiň,
eý, ýakyndakylar, gudratymy biliň!
14
Siondaky günäkärler dowla düşüp,
hudaýsyzlar lerzana geldi:
«Haýsymyz ýalmaýan oduň başynda
ornaşyp bileris?»
15
Dogruçyl ýaşap, dogry sözleýänler
sütem bilen gazanylan gazanjy ýigrenýänler,
elini para almakdan saklaýanlar,
gan döküşiklige gulak gabartmaýanlar,
ýamanlyga gözlerini ýumýanlar
16
belentliklerde ýaşarlar.
Gaýalardaky galalar penalary bolar,
çörekleri berler, teşne galdyrylmazlar.
17
Gözüňiz patyşany gözelliginde görer,18
Pikiriňde öňki howply günler barada oýlanarsyň:
«Salgyt toplan nirede?
Paç ýygnan nirede?
Diňleri sanan nirede?»
19
Mundan beýläk wyjyrdaşýan,
ýat dilde gepleýän
tekepbir halky görmersiňiz.
20
Baýramlar geçirilýän Sion şäherine seret!
Gözleriňiz asuda mekan,
sarsmaz çadyr bolan Iýerusalimi görer,
onuň gazyklary sogrulmaz asla,
ýüpleriniň hiç biri üzülmez.
21
Giň derýalardyr çeşmeleriň bolan ýerinde,
şöhratly Reb biz bilen bolar,
olardan ne kürekli gämiler,
ne-de uly gämiler geçer.
22
Reb biziň kazymyzdyr,
biziň kanun çykaryjymyzdyr,
Reb patyşamyzdyr,
Ol bizi halas eder.
23
Gämileriňiň ýüpleri çözüldi,
bogaldagy gaýym saklap bilmeýär,
ýelkeni açyp bilmedi.
Şonda köp oljalar paýlaşylar;
hatda agsaklar-da olja talaň salar.
24
Sion ilatynyň hijisi: «Men syrkaw» diýmez;
ol ýerde ýaşaýan halkyň etmişleri ötüler.
1
Eý, milletler, golaýrak geliň-de, eşidiň!2
Reb milletlere gaharlanýar,
goşunlaryna garşy gazaby tutaşýar,
olary bütinleý ýok eder,
ölüme berer.
3
Ölüleri daşary taşlanar,
maslyklarynyň ysy ýaýrar,
daglardan olaryň gany akar.
4
Gögüň ähli goşunlary çüýrär,
asman kagyz kimin düýrlener;
ähli asman jisimleri
üzüm agajynyň ýapragy dek,
injir agajynyň ýapragy dek solarlar.
5
Gylyjym göklerde gandan gandy,
ine, gylyjym Edomyň üstüne,
bütinleý ýok etjek halkymyň üstüne
jeza üçin iner.
6
Rebbiň gylyjy gana bulanandyr,
guzudyr owlaklaryň ganyndan doludyr,
ýag, goçlaryň böwrek ýagy bilen örtülendir;
Rebbiň Bosrada gurbanlygy bar,
Edomda uly gyrgyn bolar.
7
Ýabany gäwmişler,
öküzçelerdir, güýçli öküzler
ýere serler.
Ýurtlary gana eziler,
topraklary ýaga.
8
Rebbiň öç güni,
Sionyň ynjamasyndan ar alyş ýyly bolar.
9
Edomyň çeşmeleri ergin şepbige
topragy kükürde,
ýurdy ýanyp duran şepbige öwrüler.
10
Gije-gündiz sönmez ol,
tüssesi baky tütär,
nesilden-nesle çolarar ýatar,
asyrlar boýy içinden hiç kim geçmez.
11
Gotanlar bilen kirpiler Edomy eýelärler,
baýguşlardyr gargalar mesgen tutarlar onda,
Reb onuň üstüne aljyraňňylyk ýüpüni,
weýrançylyk ýüpüni ölçemek üçin çeker.
12
Şalyk sürer ýaly asylzadalary ýok indi,
ähli hökümdarlary hiç indi.
13
Köşklerinde tikenler,
galalarynda çitçitidir bürmekler gögerer,
şagallaryň mekanyna,
düýeguşlaryň mesgenine öwrüler.
14
Wagşy haýwanlar syrtlanlara duşarlar,
dag goçlary höwürlerini çagyrarlar,
gijeki jandarlar-da ol ýerde ornaşyp,
dynç almaga ýer taparlar.
15
Ol ýerde baýguşlar höwürtgeläp,
ýumurtgalar we çagalar,
olary öz saýasyna üýşürerler,
çaýkeller-de jübüt-jübütden toplanar.
16
Rebbiň kitabyndan okap agtaryň:
bulardan hijisi-de kem bolmaz,
hiç biri öz jübütini ýitirmez.
Muny Reb buýurdy,
Onuň Ruhy olary üýşürdi.
17
Olar üçin bije atdy,
Öz eli bilen ýurdy ölçäp paýlady,
Olar ony baky eýelärler,
ol ýerde ýaşarlar nesiller boýy.
1
Çöl-beýewan we gury ýer şatlanar,2
Gül-pürçük bolar ol,
şatlykdan, guwançdan ýaňa nagma aýdar.
Liwanyň gözelligi,
Karmeliň, Şaronyň görki berler oňa.
Olar Rebbiň şöhratyny,
Hudaýymyzyň şan-şöhratyny görerler.
3
Ejiz gollara gujur beriň,
kuwwat beriň ejiz dyzlara.
4
Towşanýüreklilere:
«Gaýrata galyň! Gorkmaň!
Ine, Hudaýyňyz öç almaga gelýär,
Ol mynasyp hak bilen gelip,
sizi halas eder» diýiň.
5
Şonda körleriň gözleri,
kerleriň gulaklary açylar;
6
Agsaklar keýik kimin bökjeklärler,
lal diller şatlykdan aýdym aýdarlar;
düzden suwlar,
çölden çeşmeler çogup çykar;
7
Gyzgyn gum howdana,
teşne toprak suw bulaklaryna öwrüler;
şagallaryň mesgen tutan meýdanyna
gamyş, gargy gamyş biter.
8
Ol ýerde şaýol bolar,
oňa Mukaddes Ýol diýler;
haram adam ondan geçmez,
ol diňe şol Ýola golaý ýaşaýanlaryňky bolar,
hatda akmaklar-da ol ýoldan azaşmaz.
9
Arslan bolmaz ol ýerde,
ýyrtyjy haýwan ol ýola çykmaz,
olar onda tapylmaz,
bu ýoldan diňe halas edilenler ýörärler.
10
Rebbiň azat edenleri yza dolanarlar,
aýdym aýdyp, Siona gaýdyp gelerler;
ebedi şatlyga gowşar olar,
begençden, şatlykdan dolarlar,
gaýgydyr gam-gussa ýok bolar.
1
Hizkiýa patyşanyň şalygynyň on dördünji ýylynda Aşur patyşasy Sanherip Ýahudanyň ähli galalaryna garşy hüjüm edip, olary basyp aldy.2 Aşur patyşasy baş wezirini uly goşun bilen Lakyşdan Iýerusalime Hizkiýa patyşanyň ýanyna iberdi. Ol gelip, Çyrpyjy meýdanynyň ýolundaky ýokarky howdanyň ýanyndaky ýabyň ýanynda durdy.
3 Köşgi dolandyryjy Hilkiýanyň ogly Elýakym, Şebna kätip we Asafyň ogly Ýowa — patyşanyň baş emeldary, olaryň ýanyna bardylar.
4 Baş wezir olara Hizkiýa şeýle diýiň diýdi: «Beýik Aşur patyşasy şeýle diýýär: „Sen nämä bil baglaýarsyň?
5 Sen harby ukybyň we güýç-kuwwatyň gürrüňini edýärsiň, emma olar boş sözlerdir. Sen kime bil baglap, meniň garşyma gozgalaň turuzdyň?
6 Ine, sen döwük gamyş kysmy Müsüre bil baglaýarsyň. Emma kim şol döwük gamşa hasa hökmünde söýense, şonuň eline batar. Müsür patyşasy faraon hem özüne bil baglaýanlaryň hemmesi üçin-de şeýledir.
7 Eger sen maňa: ‘Biz Hudaýymyz Rebbe bil baglaýarys’ diýseň, onda Hizkiýanyň Ýahuda we Iýerusalime ýüzlenip: ‘Siz Iýerusalimde şu gurbanlyk sypasynyň öňünde sežde ediň’ diýip, onuň ýykan seždegähleri, gurbanlyk sypalary Hudaýyňky dälmi näme?
8 Indi gel-de, meniň jenabym Aşur patyşasy bilen bäsleş. Eger-de men size iki müň sany at bersem, siz olara münmäge şonça adam tapyp bilersiňizmi?
9 Onsoň siz nädip jenabymyň iň pes derejeli serkerdesini ýeňip biljek? Siz söweş arabalary we atlylary bar diýip, Müsüre bil baglaýarsyňyzmy?
10 Munuň üstesine-de, siz meni bu ýurdy weýran etmäge Rebden rugsatsyz gelendir öýdýärsiňizmi? Reb maňa şu ýurduň üstüne çoz-da, ony derbi-dagyn et diýdi“».
11
Onsoň Elýakym, Şebna we Ýowa baş wezire şeýle diýdiler: «Haýyş edýäris, biz gullaryň bilen öz düşünýän dilimizde — arameýçe gürleş. Biziň bilen ýahudalaryň dilinde gürleşme, diwaryň üstündäki adamlar diňläp durlar»12 Emma baş wezir olara şeýle jogap berdi: «Jenabym meni bu sözleri diňe jenabyňyza we size aýtmak üçin ýolladymy näme? Diwaryň üstünde oturan adamlara aýtmak üçin hem ýollamadymy eýsem? Olar hem siziň ýaly öz täretlerini iýip, öz peşewlerini içerler».
13
Onsoň baş wezir dik durup, bar sesi bilen gygyryp, ýahuda dilinde gepledi. Ol: «Beýik patyşa bolan Aşur patyşasynyň sözlerini diňläň.14 Patyşa şeýle diýýär: „Hizkiýa özüňizi aldatmaň, ol sizi halas edip bilmez“.
15 Hizkiýa: „Reb bizi hökman halas eder we bu şäher Aşur patyşasynyň eline berilmez“ diýip, size Rebbe bil baglatmasyn.
16 Hizkiýa gulak asmaň! Aşur patyşasy şeýle diýýär: „Meniň bilen ýaraşyk ediň-de, meniň ýanyma geliň. Şonda her kim öz üzümçiliginiň hem-de injir daragtynyň miwesinden iýip, öz guýusyndan suw içer.
17 Soňra men gelip, sizi öz ýurduňyza meňzeş bir ýurda alyp bararyn. Ol ýer bugdaý, şerap, çörek, üzümlik mekanydyr“.
18 Hizkiýanyň: „Reb bizi halas eder“ diýip, aldamakçy bolýan sözlerine gulak asmaň. Haýsy milletleriň hudaýlary öz ýurduny Aşur patyşasynyň elinden halas edipdir?
19 Hamadyň, Arpadyň hudaýlary nirede? Separwaýymyň hudaýlary nirede? Samariýanyň hudaýlary olary meniň elimden halas etdilermi?
20 Rebbiň Iýerusalimi meniň elimden halas ederi ýaly, bu hudaýlaryň arasynda öz ýurtlaryny meniň elimden halas edeni barmy?»
21
Emma halkdan ses çykmady, oňa jogap gaýtaran bolmady, çünki Hizkiýa patyşa: «Oňa jogap gaýtarmaň» diýip tabşyrypdy.22 Şeýdip, köşgi dolandyryjy Hilkiýanyň ogly Elýakym, Şebna kätip we Asafyň ogly Ýowa — patyşanyň baş emeldary dagy ýakalaryny ýyrtyp, Hizkiýanyň ýanyna gelip, oňa baş weziriň sözlerini aýdyp berdiler.
1
Hizkiýa patyşa Rabşakanyň sözlerini eşiden-de, ýakasyny ýyrtyp, jul geýnip, Rebbiň öýüne gitdi.2 Patyşa köşgi dolandyryjy Elýakymy, Şebna mürzäni we ýaşuly ruhanylary Amozyň ogly Işaýa pygamberiň ýanyna iberdi. Hemmesi jul geýdiler.
3 Olar Işaýa pygambere şeýle diýdiler: «Hizkiýa patyşa şeýle diýýär: „Şu gün biz hasrat, jeza we ryswalyk astyndadyrys; biziň ýagdaýymyz kuwwaty bolmadyk göwreli aýalyň çaga dogurýan bolşy ýalydyr.
4 Onuň alyhezreti Aşur patyşasynyň iberen baş weziriniň diri Hudaýy masgaralamak üçin aýdan sözlerini, belki, Hudaýyň Reb eşidendir; Hudaýyň Reb şol sözleri üçin olary jezalandyrar. Indi aman galan adamlar üçin dileg et“».
5
Hizkiýanyň hyzmatkärleri Işaýa pygamberiň ýanyna gelenlerinde,6 Işaýa pygamber olara şeýle diýdi: «Jenabyňyza aýdyň, Reb şeýle diýýär: „Aşur patyşasynyň hyzmatkärleriniň Meni kemsidip aýdan sözlerini eşideniň üçin olardan gorkma.
7 Men onuň içine bir ruh ibererin, welin, ol bir habar eşidip, öz ýurduna dolanar. Men ony öz ýurdunda gylyç bilen öldürderin“».
8
Baş wezir Aşur patyşasynyň Lakyşdan gaýdandygyny eşidip, yzyna dolandy. Ol patyşanyň Libna galasyna garşy urşup ýörendigini gördi.9 Patyşa Efiopiýa patyşasy Tirhakanyň özi bilen uruşmaga çykandygyny eşidende, ol Hizkiýanyň ýanyna çaparlar ýollady.
10 Aşur patyşasy Ýahuda patyşasy Hizkiýa şeýle habar iberdi: bil baglaýan Hudaýyň «Iýerusalim Aşur patyşasynyň eline berilmez» diýip, seni aldamasyn.
11 Aşur patyşasynyň ähli ýurtlary bütinleý ýok edip, halklaryň başyna nä günleri getirendigini eşidensiň. Indi siz halas edilermikäňiz?
12 Ata-babalarymyň derbi-dagyn eden milletlerini — Gozany, Harany, Resepi we Telasarda bolan Eden halkyny öz hudaýlary ata-babalaryňyň elinden halas etdimi?
13 Hamat, Arpat we Separwaýym galalarynyň şalary, Henanyň we Ywahyň şalary nirede?
14
Hizkiýa haty çaparlaryň elinden alyp okady. Onsoň ol Rebbiň öýüne baryp, haty Rebbiň öňünde açyp goýdy.15 Hizkiýa Rebbiň huzurynda dileg edip, şeýle diýdi:
16 «Eý, keruplaryň üstünde tagt guran Ysraýyl Hudaýy Reb! Bütin dünýäniň patyşalyklarynyň Hudaýy Sensiň, Sen ýeke-täksiň. Ýeri-gögi ýaradan-da Sensiň.
17 Ýa Reb, gulak as-da, eşit, ýa Reb, gözleriňi aç-da gör. Sanheribiň diri Hudaýy masgaralap aýdan sözlerini eşit.
18 Ýa Reb, hakykatdanam, Aşur patyşalary ähli milletleri we olaryň ýurtlaryny weýran etdiler.
19 Şol milletleriň hudaýlaryny oda atyp ýakdylar, olar hudaýlar däldi. Olar adamlaryň agaçdan we daşdan ýasan butlarydy.
20 Indi, eý, Hudaýymyz Reb, bizi Aşur patyşasynyň elinden halas et. Ýa Reb, goý, bütin dünýäniň ähli patyşalyklary Seniň ýeke-täk Hudaýdygyňy bilsinler».
21
Onsoň Amozyň ogly Işaýa pygamber şeýle sözler bilen Hizkiýanyň ýanyna adam iberdi: «Ysraýyl Hudaýy Reb şeýle diýýär: „Aşur patyşasy Sanherip barada dileg edendigiň üçin,22
Rebbiň ol barada aýdan sözleri şudur:23
Sen kimi masgaralap, kime dil ýetirdiň?24
Hyzmatkärleriň üsti bilen
Taňryny masgaralap,
şeýle diýdiň:
„Birtopar söweş arabalarym bilen
daglaryň üstüne çykdym,
Liwanyň jümmüşine bardym,
onuň iň uzyn kedr agaçlaryny,
gözel serwi agaçlaryny çapdym.
Men onuň iň beýik depesine,
gür jeňňeline baryp ýetdim.
25
Men guýular gazyp,
suwuny içdim.
Müsüriň ähli derýalaryny,
öz dabanym bilen guratdym“.
26
„Eşitmediňmi näme sen27
Bu galalaryň ilaty ejizdi,
aljyrap howsala düşdüler.
Olar meýdan ösümlikleriniň,
mymyk gök maýsalyklaryň,
tamyň üstündäki otlaryň,
ösmänkä gurap ýok bolşy dek boldular.
28
Emma seniň oturyp-turşuňy,29
Meniň garşyma dyzanlygyň,
gopbamsylygyň
gulagyma gelip ýetendigi üçin,
burunlygymy burnuňa,
agyzzyrygymy-da agzyňa dakyp,
seni gelen ýoluň bilen
yzyňa ugradaryn Men“».
30
Işaýa Hizkiýa şeýle diýdi: «Seniň üçin alamat şudur: „Şu ýyl we geljek ýyl siz özi biten zady iýersiňiz, üçünji ýyl bolsa özüňiz ekip, hasylyny orup alyň we üzüm baglaryny oturdyň-da, şolaryň miwelerini iýiň.31 Ýahuda nesilleriniň gutulyp aman galanlary ýene-de aşakda kök urup, ýokarda miwe bererler.
32 Aman galanlar Iýerusalimden, halas bolanlar Sion dagyndan çykyp gelerler. Bu Hökmürowan Rebbiň yhlasy bilen amala aşar“».
33
Reb Aşur patyşasy barada şeýle diýýär: «Ol bu şähere girmez, ok atmaz, bu şäheriň garşysyna galkanly çykmaz we şäheriň diwaryna ýaplap ýapgydy dikmez.34 Ol gelen ýoly bilen yzyna gaýdar, bu şähere girmez. Muny Men — Reb aýdýandyryn.
35 Men bu şäheri Özümiň hem-de gulum Dawudyň hatyrasy üçin gorap, ony halas ederin».
36
Rebbiň perişdesi gidip, aşurlylaryň düşelgesinde ýüz segsen bäş müň adamy öldürdi. Ertesi daňdan turup görseler, ol ýeri jesetden doly eken!37 Aşur patyşasy Sanherip düşelgäni taşlap, öýüne gitdi. Ol Ninewä gelip, şol ýerde galdy.
38 Sanherip öz hudaýy Nisrokyň buthanasynda oňa sežde edip durka, ogullary Adrammelek bilen Sareser kakalaryny gylyç bilen öldürdiler-de, Ararat ýurduna gaçyp gitdiler. Onsoň onuň ýerine ogly Esarhadon patyşa boldy.
1
Şol döwürlerde Hizkiýa keselläp, ölüm ýassygynda ýatyrdy. Amozyň ogly Işaýa pygamber onuň ýanyna gelip: «Reb şeýle diýýär: „Öýüňdäkilere wesýet et, çünki sen ölersiň, sen bu keselden gutulmarsyň“» diýdi.2 Onsoň Hizkiýa ýüzüni diwara tarap öwrüp, Rebbe dileg edip:
3 «Saňa ýalbarýaryn, ýa Reb, meniň Saňa bütin kalbym bilen wepaly bolanymy hem-de Seniň nazaryňda dogry işleri edenimi ýatla» diýdi. Hizkiýa sojap-sojap aglady.
4
Şondan soň Işaýa pygambere Rebbiň şu sözi aýan boldy:5 «Git-de, Hizkiýa şeýle diý: „Ataň Dawudyň Hudaýy Reb: ‘Seniň dilegiňi eşitdim, gözýaşlaryňy gördüm. Men seniň ömrüňi on bäş ýyl uzaldaryn.
6 Men seni we bu şäheri Aşur patyşasynyň elinden halas ederin. Men Iýerusalimi goraryn’ diýýär diý“».
7
Reb beren wadasyny ýerine ýetirer. Rebden saňa alamat şudur:8 «Ine, Men Ahazyň basgançagyna düşen kölegäni on ädim yza süýşürerin». Şeýdip, Gün düşmeli ýerinden on ädim yza çekildi.
9 Ýahuda patyşasy Hizkiýa keselinden gutulandan soň şulary ýazdy:
10
«Ömrümiň iň ýagşy çagynda,11
«Diriler ýurdunda Rebbi görmerin.
Bu dünýäde ýaşaýanlar kimin
ynsana gözüm düşmez mundan artyk» diýdim.
12
Öýüm çopanyň çadyry kimin
sogrulyp, elimden alyndy.
Ömrümi dokmaçy kimin kesdim,
Reb meni erişden kesdi;
bir günüň içinde soňuma çykdyň.
13
Ertire çenli sabyrsyzlyk bilen garaşdym;
ol arslan kimin bar süňklerimi döwdi;
bir günüň içinde soňuma çykdyň.
14
Garlawaç, durna kimin gygyrdym,
gumry kimin iňledim,
gözlerim göge bakmakdan ýadady.
Ýa Reb, men zulum içinde,
dadyma ýetiş!
15
Näme diýeýin?
Meniň bilen gepleşen,
muny eden Rebdir,
kalbymyň hasratlydygy zerarly
ömürboýy pespäl gezerin.
16
Ýa Reb, ynsanlary ýaşadýan Sensiň,
meni-de Sen ýaşadýarsyň,
meni sagalt, meni ýaşat!
17
Çeken ejirim-ezýetim
öz haýryma boldy;
meni söýendigiň üçin
janymy heläkçilik çukuryndan sakladyň,
ähli günälerimi arkaňa atdyň.
18
Ölüler dünýäsi Saňa şükürler aýtmaz,
ölüm Saňa öwgüler aýtmaz,
Seniň wepalylygyňa
umyt baglap bilmezler
gabra inýänler.
19
Bu gün meniň edişim ýaly,
diriler, diňe diriler
Saňa şükür edýärler,
atalar perzentlerine
Seniň wepalylygyňy bildirýärler.
20
Reb meni halas eder,
bütin ömrümiz boýy Rebbiň öýünde
kirişli saz gurallary bilen
nagmalar aýdarys.
21
Işaýa pygamber Hizkiýanyň hyzmatkärlerine: «Ýenjilen injir getiriň-de, ony patyşanyň çybanynyň üstüne ýapyň. Şondan soň ol sagalar» diýipdi.22 Hizkiýa Işaýa pygamberden: «Üçünji güni meniň Rebbiň öýüne barjakdygyma näme alamat bolar?» diýip sorapdy.
1
Şol döwürde Babyl patyşasy Baladanyň ogly Merodakbaladan Hizkiýa patyşanyň keselländigini we sagalandygyny eşidip, oňa wekillerinden hatlar bilen peşgeş ýollady.2 Hizkiýa Babyl patyşasynyň wekillerini şatlyk bilen kabul etdi; olara hazynasyndaky kümşüni, altynyny, hoşboý ysly zatlaryny, gymmatbaha ýaglaryny, ýarag gorhanasyny hem-de ammarlaryndaky zatlary görkezdi. Ol köşgündäki we bütin patyşalygyndaky zatlaryň baryny wekillere görkezdi.
3 Onsoň Işaýa pygamber Hizkiýa patyşanyň ýanyna gelip, ondan: «Bu adamlar saňa näme diýdiler? Olar seniň ýanyňa nireden geldiler?» diýip sorady. Hizkiýa hem: «Olar uzak ýurt Babyldan geldiler» diýip jogap berdi.
4 Işaýa: «Olar seniň köşgüňde nämeler gördüler?» diýip, Hizkiýadan sorady. Hizkiýa: «Olar meniň köşgümdäki zatlaryň ählisini gördüler. Ammarlarymda olara görkezilmedik zadym galmady» diýip jogap berdi.
5
Onsoň Işaýa pygamber Hizkiýa şeýle diýdi: «Hökmürowan Rebbiň sözüni eşit:6 „Bir gün seniň köşgüňdäki zatlaryň hemmesi we ata-babalaryňyň tä şu güne çenli ýygnan zatlarynyň bary Babyla äkidiler, ýekeje zat hem galdyrylmaz.
7 Seniň öz bagryňdan önen ogullaryň Babyla sürgün edilip, şol ýerde patyşanyň köşgünde agtalar bolarlar“».
8 Onsoň Hizkiýa Işaýa pygambere: «Rebbiň seniň üstüň bilen aýdan sözi ýagşy sözdür» diýdi. Hizkiýa: «Meniň döwrümde asudalyk we howpsuzlyk bolar» diýip pikir edýärdi.
1
Hudaýyňyz: «Teselli beriň,2
Iýerusalime mylaýym sözleri aýdyň:
söweş möhletiniň gutarandygyny,
ýazyklarynyň geçilendigini,
günäleriniň jezasyny Rebbiň elinden
iki esse edip alandyklaryny yglan ediň.
3
Bir ses gygyrýar:
«Sährada Rebbe ýol taýynlaň,
çölde Hudaýymyz üçin şaýol açyň.
4
Ähli dereler beýgeldiler,
ähli daglar we depeler peseldiler,
aňňat ýerler tekizlener,
beýikli-pesli ýerler düzlüge öwrüler.
5
Şonda Rebbiň şöhraty aýan bolar,
ähli ynsanlar ony birlikde görerler,
muny aýdýan Rebdir».
6
«Jar et!» diýýär bir ses.7
Reb demini üflände,
ot guraýar, gül solýar.
Hakykatdan hem, halk otlukdur.
8
Ot guraýar, gül solýar,
emma Hudaýymyzyň sözi ebedi galýar.
9
Eý, Sion, hoş habar,
beýik daga çyk!
Eý, Iýerusalim, hoş habar,
sesiňi batly gatalt!
Sesiňi batlandyr, gorkma;
Ýahuda şäherlerine:
«Ine, Hudaýyňyz!» diýiň.
10
Ine, Hökmürowan Reb güýji bilen gelýär,
Ol gudrat bilen höküm sürýär,
baýragy ýanyndadyr,
laýyk haky öňündedir.
11
Ol sürüsini çopan kimin bakýar,
guzulary Öz eline alýar,
olary göterip, bagryna basýar,
ene goýunlara ýol görkezýär.
12
Suwlary goşawujy bilen,13
Rebbiň Ruhuna kim akyl ýetirdi?
Kim Oňa maslahat berip bildi?
14
Akyl üçin Ol kimden maslahat sorady?
Adalat ýoluny Oňa öwreden kim?
Oňa bilim berip,
paýhas ýoluny görkezen kim?
15
Ine, milletler ýagyş damjasy kimin,
terezilerdäki toz kimin saýylýar,
Ol adalary toz deýin äkidýär.
16
Liwan jeňňeliniň oduny ýeterlik bolmaz,
mallary ýakma gurbanlyga azlyk edýär.
17
Ähli milletler Onuň öňünde hiç zatdyr,
olary hiç zat hasaplap, boşlukdan-da pes saýýar.
18
Onda Hudaýy kime meňzedýärsiňiz?
Haýsy meňzetmäni ulanýarsyňyz Onuň üçin?
19
Butumy? Ony bir hünärment guýýar,
zergär ony altyna gaplaýar,
onuň üçin kümüş zynjyr ýasaýar.
20
Beýle gurbanlyga gurby çatmaýan kişi,
bir çüýremez agajy saýlaýar.
Mäkäm oturdylan but ýasatjak bolup,
ökde ussanyň gözlegine çykýar.
21
Bilmeýärmisiňiz? Eşitmediňizmi?
Size başdan aýdylmadymy?
Dünýä ýaradylany bäri düşünmediňizmi?
22
Zemin gümmezinde oturýan Oldur,
ýerde ýaşaýanlar çekirtgeler kimindir,
gökleri perde kimin gerip,
ýaşamak üçin çadyr kimin ýazýan Oldur.
23
Şazadalary hiç edýän,
dünýäniň hökümdarlaryny
puja çykarýan Oldur.
24
Olar ekilip, sepilip,
baldaklary ýere zordan kök uran dessine,
Reb demini üfleýär, olar guraýarlar,
harasat olary saman dek sowurýar.
25
«Meni kime meňzedersiňiz?26
Gözleriňizi göge tarap galdyryň,
Bulary ýaradan kim?
Reb gökdäki goşunlary
ýekeme-ýeke çykarýar,
atlaryny tutup, çagyrýar,
Onuň zor güýjüne,
beýik gudratyna görä
olaryň hiç biri kemlik etmeýär.
27
Näme üçin, eý, Ýakup, eý, Ysraýyl:
«Ýolum Rebbe aýan däldir,
Hudaýym hakyma dykgat bermedi» diýýärsiňiz?
28
Bilmeýärsiňizmi? Eşitmediňizmi?
Reb — ebedi Hudaý,
ýeriň ähli künjeginiň Ýaradyjysy.
Ol ejizleýän ýa-da ýadaýan däldir,
Onuň düşünjesine akyl ýetmez.
29
Ol ejizleri kuwwatlandyrýar,
mejalsyzlaryň güýjüni artdyrýar,
30
Hatda ýaşlar-da ysgyndan gaçyp, ýadaýarlar,
ýaş ýigitler-de büdräp, ýykylýarlar.
31
Emma Rebbe umyt baglaýanlar
täzeden güýç toplarlar,
bürgütler dek ganat ýaýyp belende galarlar,
ýüwrerler, ýöne ýadamazlar,
ýörärler, ýöne ysgyndan gaçmazlar.
1
«Eý, adalar, Meniň huzurymda dymyň,2
Gündogardan dogry adamy aýaga galdyran kim?
Ony hyzmatyna çagyran kim?
Milletleri onuň eline berýär,
patyşalary aýak astynda ezýär,
olary gylyjy bilen tozana,
sowrulan samana öwürýär ýaýy bilen.
3
Kowalaýar olary,
sag-aman geçýär
aýak basmadyk ýodasyndan.
4
Başdan nesilleri çagyryp,
bulary eden, tamamlan kim?
Men — Reb olar bilen ilkibaşdan boldum,
ahyrda hem olar bilen boljak Mendirin.
5
Adalar muny görüp, gorkýarlar,
ýeriň aňry uçlary titreşýärler,
olar ýakynlaşyp gelýärler.
6
Hersi beýlekisine kömek edýär,
biri-birine: „Batyr bol!“ diýýär.
7
Hünärment zergäri,
çekiç bilen tekizleýän
sandala urýany ruhlandyrýar.
Kebşirleýiş hakda: „Bu gowy boldy“ diýýär;
gozganmaz ýaly çüý bilen berkidýär.
8
Emma seni, eý, bendäm Ysraýyl,
Öz saýlanym Ýakup,
dostum Ybraýymyň nesilleri,
9
ýeriň aňry ujundan topladym,
uzak ýerlerden çagyryp:
„Siz Meniň bendämsiňiz,
Men sizi saýladym, terk etmedim“ diýdim.
10
Gorkmaň, siziň bilendirin Men,
heder etmäň, Hudaýyňyzdyryn Men,
size güýç bererin, ýardam ederin,
sadyk sag golum bilen söýget bererin.
11
Size garşy gazaplanýanlaryň ählisi
utandyrylar, ile ryswa ediler.
Hiç zat dek ýogalyp giderler
size garşy çykýanlar.
12
Duşmanlaryňyzy
tapyp bilmersiňiz
agtararsyňyz-da,
hiç zatça bolman ýogalyp giderler
size garşy çykýanlar.
13
Hudaýyňyz Men — Reb
sag eliňizden tutaryn,
size: „Gorkmaň, ýardam ederin“
diýýän Mendirin.
14
Eý, ýer gurçugy Ýakup,
eý, Ysraýyl adamlary, gorkmaň!
Size kömek ederin.
Muny Men — Reb,
Ysraýylyň Mukaddesi, Penakäriňiz aýdýandyr.
15
Ine, Men sizi ýiti, täze, dişli
döwek guraly etdim;
siz daglary döwersiňiz, owradarsyňyz,
baýyrlary saman çöpi kimin edersiňiz.
16
Siz olary sowrarsyňyz,
şemal olary uçuryp äkider,
harasat olary pytradar.
Onsoň siz Rebde şatlanarsyňyz,
Ysraýylyň Mukaddesinde şöhratlanarsyňyz.
17
Garyplar, mätäçler suw agtarýarlar,
ýöne suw ýok;
teşnelikden kepeýär agyzlary,
Men — Reb olara jogap bererin,
Ysraýyl Hudaýy Men olary terk etmerin.
18
Men açyk depelerden derýalar,
dereleriň ortasyndan bulaklar akdyraryn;
çöli köle, gury ýeri
suwly çeşmelere öwrerin.
19
Çölde kedr, akasiýa, mirt,
zeýtun agaçlaryny oturdaryn,
serwini, çynary, arçany sährada bile dikerin.
20
Onsoň hemmeler
muny Rebbiň eliniň edendigini,
Ysraýylyň Mukaddesiniň ýaradandygyny
görerler, bilerler,
akyl ýetirerler, düşünerler».
21
Reb: «Dawaňyzy aýdyň» diýýär,22
«Butlaryňyzy getiriň,
goý, olar näme boljagyny aýtsynlar,
oýlanyp, soňuny bilerimiz ýaly
geçmişde bolanlary aýan etsinler,
ýa-da boljak zatlary bize habar bersinler.
23
Siziň hudaýlardygyňyzy bilerimiz ýaly,
bize mundan soň boljak zatlary bildiriň;
gorkup, heder ederimiz ýaly,
ýa ýagşylyk, ýa-da ýamanlyk ediň.
24
Emma siz hiç zatsyňyz,
işleriňiz-de biderek;
sizi saýlan ýigrenjidir.
25
Men demirgazykdan birini öjükdirdim,
ol gelýär,
gündogardan adymy tutup çagyrýan biri.
Ol küýzegäriň toýny depeleýşi kimin
hökümdarlary palçyk kimin depelär.
26
Biz biler ýaly, kim muny başlangyçdan yglan etdi?
„Ol mamla“ diýerimiz ýaly, kim öňünden habar berdi?
Hiç kim habar bermedi, hiç kim jar etmedi,
hiç kim sözleriňizi eşitmedi.
27
Ilki Siona: „Ine, olar!“ diýip aýan etdim,
Iýerusalime habarçy ýolladym.
28
Seretdim, ýöne hiç kim ýok,
aralarynda maslahatçy ýok,
soragyma jogap berjek ýok.
29
Ine, olaryň hemmesi galp,
işleri hiç zatdyr,
butlary boş ýeldir».
1
Ine, Meniň goldaýan bendäm,2
Ol gygyrmaz, sesini gataltmaz,
sesi köçelerde asla ýaňlanmaz.
3
Ýenjilen gamşy döwmez,
tüteýän peltäni söndürmez,
sadyklyk bilen adalat getirer.
4
Ejizlemez, ruhdan düşmez ol,
ýer ýüzünde adalaty berkidýänçä,
adalar onuň kanunyna garaşarlar.
5
Gökleri ýaradyp, olary geren,
ýeri we ondakylary ýaýan,
ondaky ynsanlara dem beren,
onda gezýänlere jan beren Hudaý
şeýle diýýär:
6
«Men — Reb seni dogrulyk bilen çagyrdym,
eliňden tutup, goraryn seni,
halka äht hökmünde bererin seni,
Seni milletlere nur ederin.
7
Kör gözleri açmak,
tussaglary tussaglykdan,
zulmatda oturanlary zyndandan
azat etmek üçin seni halka äht,
milletlere nur ederin.
8
Men Rebdirin. Bu Meniň adymdyr;
şöhratymy başga hiç kese,
öwgülerimi butlara bermerin.
9
Ine, öňki zatlar amala aşdy,
Men täze zatlary yglan edýärin;
ýüze çykmazdan öň
olary size aýan edýärin».
10
Eý, deňiz syýahatçylary, deňziň içindäkiler,11
Çöl we onuň şäherleri,
kedarlylaryň ýaşaýan obalary
sesini gataltsyn!
Selanyň ilaty şatlykdan aýdym aýtsyn,
daglaryň başyndan gygyryşsynlar!
12
Olar Rebbi şöhratlandyryp,
adalarda Oňa öwgüler aýtsynlar.
13
Reb pälwan dek öňe gidýär,
urşujy kimin gazabyny artdyrýar,
gygyryp, söweş nagrasyny çekýär,
duşmanlaryndan üstündigini görkezýär.
14
Men uzak wagtlap dymdym,15
Daglary, baýyrlary weýran ederin,
ähli ösümliklerini guradaryn,
derýalary adalara öwrerin,
howdanlary guradaryn.
16
Körleri bilmeýän ýollaryndan äkiderin,
iderin tanyş bolmadyk ýodalaryndan,
öňlerinde garaňkylygy ýagtylyga,
çarkandakly ýerleri tekiz ýere öwrerin.
Mendirin bulary etjek,
olary terk etmerin.
17
Oýma butlara bil baglap,
guýma butlara: «Hudaýlarymyz sizsiňiz»
diýýänler yzlaryna uly utanç bilen dönderiler.
18
Eý, kerler eşidiň!19
Bendämden başga kim kör?
Kim ýollan habarçym dek ker?
Kim Maňa bagyş edilen dek kör?
Ýa Rebbiň bendesi kimin kör?
20
Ol köp zatlary görýär,
emma üns bermeýär,
gulaklary açyk, ýöne eşitmeýär.
21
Öz dogrulygy zerarly22
Emma bu dagan, talanan halkdyr.
Ählisi gowaklarda duzaga düşen,
Tussaghanalarda gizlenen;
olar olja boldular, halas edýän ýok.
Talandylar, «Yzyna gaýtar!» diýýän ýok.
23
Araňyzda muňa gulak goýjak,
geljekde ünsli diňlejek barmy?
24
Ýakuby talaňçylara,
Ysraýyly garakçylara beren kim?
Bu garşysyna günä eden Rebbimiz dälmidi?
Olar Onuň ýolundan ýöremek islemediler,
Onuň kanunyna gulak asmadylar.
25
Munuň üçin Ol lowlaýan gazabyny,
zalym urşy üstlerinden inderdi;
olary hemme tarapdan otlady,
emma olar şonda-da düşünmediler,
olary ýakdy, ýöne üns bermediler.
1
Emma indi, eý, Ýakup, seni ýaradan,2
Seniň bilen bolaryn suwlardan geçeniňde,
derýalardan geçeniňde, seni gark etmez olar,
oduň içinden ýöräniňde ýanmarsyň,
ýalyn ýakmaz seni.
3
Men seniň Hudaýyň Reb,
Ysraýylyň Mukaddesi, seniň Halasgäriň.
Men saňa töleg hökmünde Müsüri,
seniň ýeriňe Efiopiýany, Sebany berdim.
4
Nazarymda eziz, gadyrly bolup,
seni söýýändigim üçin,
seniň öweziňe adamlar,
halklar bererin janyňyň deregine.
5
Gorkma, Men seniň bilendirin;
perzentleriňi gündogardan,
seni günbatardan getirerin.
6
Demirgazyga: „Olary ber“,
günorta: „Olary saklama“ diýerin;
ogullarymy uzakdan,
gyzlarymy ýeriň çetlerinden,
7
Maňa degişli bolan her kesi,
Öz şöhratym üçin ýaradanymy,
şekil berip döredenimi getir.
8
Gözli körleri,9
Ähli milletler bir ýere ýygnansyn,
halklar toplansyn,
olaryň arasynda kim muny yglan etdi?
Haýsysy bolup geçenleri öňden bildirdi?
Güwälerini getirip, özlerini aklasynlar,
başgalar eşidip: „Bu dogry“ diýsinler.
10
Siz Meniň şaýadymsyňyz,
muny Men — Reb aýdýandyryn.
Öz saýlan bendelerimsiňiz,
Siz Meni bilip, Maňa ynam ediň,
Meniň Şolduguma düşüniň,
Menden öň hiç hudaý bolan däldir,
Menden soň-da hijisi bolmaz.
11
Men, diňe Men Rebdirin,
Menden başga Halasgär ýokdur.
12
Men yglan etdim, halas etdim, aýan etdim,
araňyzda başga hudaý ýok;
siz Meniň şaýatlarym.
Muny Men — Reb aýdýandyryn.
13
Owaldan bäri Men Olduryn.
Elimden halas edip biljek ýokdur.
Meniň edenimi ýatyryp biljek barmy?»
14
Penakäriňiz, Ysraýylyň Mukaddesi
Reb şeýle diýýär:
«Siziň hatyraňyza Babyla leşger ýollap,
ähli babyllary gaçgaklar hökmünde
buýsanýan gämilerinde getirerin.
15
Siziň Mukaddesiňiz, Ysraýyly Ýaradan,
Patyşaňyz Reb Mendirin».
16
[16-17] Deňizden ýol,
çuň suwlardan ýoda açýar Reb,
söweş arabalary, atlary,
goşunlary söweşijileri bilen çykarýar Ol;
olar ýykylyp, galyp bilmeýärler,
öçürilýärler, pelteler dek söndürilýärler.
Bulary edýän Reb şeýle diýýär:
17
18
«Ýatlamaň öten zatlary,
köne zatlara üns bermäň.
19
Ine, Men bir täze zat edýärin,
ol häzir başlaýar, görmeýärmisiňiz?
Men çölde ýol,
sährada derýalar emele getirerin.
20
Ýabany haýwanlar,
şagallardyr düýeguşlar
Meni hormatlarlar.
Men Öz saýlan halkymy
gandyrmak üçin çölde suwlar,
sährada derýalar bilen üpjün etdim.
21
Maňa alkyş aýtsynlar diýip,
Özüm üçin ýaratdym bu halky.
22
Emma sen, eý, Ýakup,
çagyrmadyň Meni,
eý, Ysraýyl, Menden irdiň sen!
23
Goýunlaryňyzy getirmediňiz Maňa
ýakma gurbanlyk üçin,
gurbanlyklaryňyz bilen Meni sylamadyňyz.
Sadakalary size agyr ýük etmedim,
ýakymly ysly tütetgi bilen irizmedim.
24
Hoşboý ysly gamyş satyn almadyňyz Maňa,
gurbanlyklaryňyzyň ýagyndan doýurmadyňyz,
günäleriňiz bilen Maňa ýük bolduňyz gaýtam,
etmişleriňiz bilen Meni irizdiňiz.
25
Öz hatyram üçin
ýazyklaryňyzy öçürýän Mendirin,
Men günäleriňizi ýatlamaryn.
26
Maňa ýatlat!
Gel, bilelikde dawalaşalyň,
aklanar ýaly
delilleriňi aýt.
27
Ilkinji ataňyz günä etdi,
töwellaçylaryňyz garşyma çykdylar.
28
Munuň üçin biabraý etdim
ybadathananyň ruhanylaryny,
Ýakuby doly weýrançylyga,
Ysraýyly ryswalyga höküm etdim».
1
«Emma indi, eý, bendäm Ýakup,2
Seni ýaradan, ýatgyda size şekil beren
Men Reb gepleýärin.
Gorkma eý, bendäm Ýakup,
ýagny saýlanym Ýeşurun!
3
Men suwsuz topraga suwlar dökerin,
gury ýerlere çeşmeler akdyraryn;
nesilleriňiň üstüne Ruhumy,
perzentleriňiň üstüne berekedimi dökerin.
4
Olar gök ýaýladaky otlar kimin,
akar suwlar ýakasyndaky
söwütler kimin boý alarlar.
5
Biri: „Men Rebbiňki“ diýer,
beýlekisi öz adyna Ýakup dakar,
ýene biri: „Rebbiňki“ diýip ýazar eline,
özüni Ysraýyl diýip atlandyrar».
6
Ysraýylyň Patyşasy we Penakäri Reb,
Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Men ilkinji we ahyrkydyryn,
Menden başga hudaý ýokdur.
7
Maňa meňzeýän barmy? Ol aýan etsin,
gadymy halky berkarar edelim bäri
bolup geçenleri aýdyp bersin ol;
geljek zatlary yglan etsin,
indi boljak zatlary habar bersin.
8
Gorkmaň, eýmenmäň,
Saňa owaldan aýtmadymmy,
bildirmedimmi näme?
Siz Meniň şaýatlarym!
Hudaý barmy Menden başga?
Başga Gaýa ýokdur,
hiç birini bilmeýärin».
9
But ýasaýanlaryň bary biderekdir,10
Derde ýarawsyz hudaýy,
ýa guýma buty kim ýasaýar?
11
Ine, onuň ähli ýoldaşlary utandyrylar,
hünärmentleriň özleri adamlardyr.
Ählisi ýygnanyşyp, ählisi bile dursunlar;
dowla düşer olar, utanja galar.
12
Demirçi guralyny alyp,
onuň bilen közde işleýär;
ol buta çekiç bilen şekil berýär,
güýçli goly bilen onuň üstünde işleýär.
Ol ajygyp, güýçden gaçýar;
suwsuzlykdan mejalsyz bolýar.
13
Agaç ussasy ýüp bilen ölçeýär,
galam bilen bellik edýär,
törpi bilen şekil berýär,
isgene bilen belleýär.
Buthanada goýmak üçin
buty adam şekilli ýasaýar,
ynsan gözelligine görä ýasaýar.
14
Ol kedr agaçlaryny kesýär,
serwi we dub agaçlaryny alýar.
Tokaýyň agaçlaryndan birini saýlaýar,
dagdan agajyny oturdýar, ýagyş ony ösdürýär.
15
Agaç ynsana odun bolýar,
ol getiren oduny bilen hem ýylynýar,
oduny ýakyp, çörek bişirýär.
Şeýle hem özüne bir taňry ýasap,
ybadat edýär oňa,
but ýasap, sežde edýär oňa.
16
Odunlaryň ýarysyny ýakyp,
oduň üstünde kebap bişirýär,
ondan iýip doýýar.
Ol ýylnyp, şeýle diýýär:
«Ine, ýylyndym,
alawyň howruny duýdum!»
17
Galanyndan bolsa bir taňry ýasaýar,
özüne but ýasap, sežde edýär oňa,
ybadat edýär, dileg edip, şeýle diýýär:
«Meni halas et, meniň taňrymsyň sen!»
18
Olar hiç zat bilmeýärler, düşünmeýärler,
çünki görmesinler diýip gözleri,
düşünmesinler diýip ýürekleri baglandy.
19
Hiç kim oýlanyp görmeýär,
«Odunyň ýarysyny ýakdym,
közüne çörek bişirdim,
etden kebap edip iýdim,
indi galanyndan ýigrenji zat ýasaýynmy?
Bir bölek agaja sežde edeýinmi?»
diýer ýaly akyl-paýhas ýok.
20
Küli hörek edinýärler
aldanan kalplary azaşdyrýar olary,
janlaryny halas edip bilmeýärler,
«Sag elimdäki zat ýalan dälmi?» diýip bilmeýärler.
21
«Bulary ýatla, eý, Ýakup,22
Ýazyklaryňyzy bulut kimin,
günäleriňizi duman kimin aýraryn.
Maňa dolan, çünki Men sizi yzyňyza aldym».
23
Aýdym aýdyň, eý, gökler,
çünki muny Reb etdi;
gygyryşyň, eý, ýeriň çuňluklary;
eý, daglar, jeňňel we ondaky agaçlar
şatlykdan aýdym aýdyň,
çünki Ýakuby Reb azat etdi,
Ysraýylda Özüni şöhratlandyrdy.
24
Size ýatgyda şekil beren Penakäriňiz25
galp pygamberleriň alamatlaryny puja çykarýan,
palçylary akmak edýän,
akyldarlara zarba berip,
bilýänlerini samsyklyga öwürýän,
26
bendesiniň sözüni tassyklaýan,
ilçileriniň aýdanlaryny amala aşyrýan,
Iýerusalime: „Ilatly bolarsyň!“,
Ýahuda şäherlerine: „Bular täzeden gurlar,
harabalaryňy dikelderin!“ diýýän,
27
çuňluga: „Gura,
derýalaryňy guradaryn“ diýýän,
28
Kureşe: „Meniň çopanymdyr,
bar maksatlarymy ol amala aşyrar“,
Iýerusalime: „Täzeden gurlar“,
ybadathana: „Düýbüň tutular“»
diýýän Reb Mendirin.
1
Reb seçip saýlanyna,2
Men öňüňden gidip,
daglary tekizlärin,
bürünç gapylary kül ederin,
demir kiltlerini döwerin.
3
Adyňy tutup çagyran Ysraýyl Hudaýy
Rebbiň Mendigimi bilmegiň üçin,
garaňkylygyň hazynalaryny,
gizlin ýerlerdäki baýlyklary saňa bererin.
4
Sen meni tanamasaň-da,
bendäm Ýakubyň,
saýlanym Ysraýylyň hatyrasyna
adyňy tutup çagyryp,
hormat goýdum saňa.
5
[5-6] Men Rebdirin, başgasy ýokdur,
Menden başga Hudaý ýokdur.
Meni tanamasaň-da,
saňa Men güýç bererin.
Gündogardan günbatara deňeç
Menden başganyň ýokdugyny bilsinler diýip,
Men güýç bererin saňa.
6
7
Nury, garaňkylygy ýaradýan Mendirin,
abadançylygy, betbagtçylygy getirýän-de Mendirin;
Bularyň hemmesini Men — Reb edýändirin.
8
Eý, gökler, ýokardan ýagdyryň,
bulutlar dogrulyk ýagdyrsyn;
ýer açylyp, gutulyş miwesini bersin,
onuň bilen birlikde dogrulyk bitsin;
Bulary Men — Reb ýaratdym».
9
Ýaradany bilen dawalaşýanyň dat gününe!
Ýeriň küýze döwükleriniň arasyndaky
bir küýze döwügi!
Toýun özüni şekil berýäne:
«Näme ýasaýarsyň?»
«Ýasan zadyň tutawajy ýok» diýermi ýa?
10
Atasyna: «Näme üçin dünýä inderdiň meni?»
Enesine: «Näme üçin dogurdyň meni?»
diýýäniň dat gününe!
11
Ysraýylyň Mukaddesi,
ony ýaradan Reb şeýle diýýär:
«Ogullarymyň geljegi hakda
Meni sorag edýäňizmi?
Elimiň işi hakda buýruk berýäňizmi Maňa?
12
Men ýeri döretdim,
onda ynsanlary ýaratdym;
ellerim gökleri gerdi,
asman jisimlerine buýruk berdim.
13
Kureşi dogrulyk bilen oýardym,
bütin ýollaryny dogrularyn;
Meniň şäherimi ol diker,
ýesirlerimi tölegsiz, peşgeşsiz
azat eder ol».
Muny Hökmürowan Reb diýýär.
14
Reb şeýle diýýär:15
Hakykatdan-da, Özüni gizleýän Hudaý Sensiň,
eý, Ysraýyl Hudaýy, eý, Halasgär!
16
Ähli but ýasaýanlar utandyrylar, ryswa ediler;
ählisi bile ryswa bolar olaryň.
17
Emma Ysraýyly Reb halas etdi,
Ol baky halas edýär;
asyrlar boýy utanja galmarsyňyz,
ryswa edilmersiňiz.
18
Gökleri ýaradan,
Ol Hudaý,
dünýäni ýaradan, oňa şekil beren,
ony berkiden,
boş bolmasyn,
adamly bolsun diýen
Reb şeýle diýýär:
«Men Rebdirin, Menden başga hiç kim ýokdur».
19
Men gizlinlikde,
tümlük mekanynda geplemedim,
Ýakubyň nesline:
«Meni çola ýerden agtaryň» diýmedim.
Men — Rebbiň sözleýäni hakykatdyr,
dogrulykdyr beýan edýäni.
20
Eý, milletlerden gaçyp gutulanlar,21
Bildiriň, dawaňyzy aýdyň,
goý, hemmesi üýşüp maslahatlaşsynlar!
Muny owaldan aýdan kim?
Geçmişde aýan eden kim?
Men — Reb dälmidir?
Menden başga hudaý ýokdur,
Men adyl Hudaý we Halasgärdirin,
Menden başga hiç kim ýokdur.
22
Eý, ýeriň dört künjegindäkiler,
Maňa dolanyň-da, halas boluň!
Men Hudaýdyryn, Menden başgasy ýokdur.
23
Öz barlygymdan ant içdim,
agzymdan çykan söz dogrudyr,
ol boş däldir:
«Her bir dyz öňümde epiler,
her bir dil Menden ant içer».
24
Olar: «Dogrulyk hem kuwwat
ýalňyz Rebdedir» diýerler.
Oňa gazap bildirenleriň ählisi
huzuryna gelip, utanarlar.
25
Ysraýylyň bütin nesli
Rebde aklanar, şöhratlanar.
1
Bel hudaýy dyza çökýär,2
hudaýlar egilýärler, dyza çökýärler,
heýkellerini halas edip bilmän,
özleri sürgün edilýärler.
3
Eý, Ýakubyň nesli,4
Garranyňyzda-da, Men Şolduryn,
saçyňyz agaranda hem sizi götererin,
sizi Men ýaratdym, Özüm götererin,
Men göterip, sizi halas ederin.
5
Meni kime meňzedýärsiňiz?
Kim bilen deňeşdirýärsiňiz?
Kime deňeýärsiňiz, Maňa meňzeýän barmy?
6
Altyny torbadan guýýanlar,
kümşi terezide çekýänler
bir zergäri hakyna tutýarlar,
ol-da olardan bir hudaý ýasaýar;
olar ýere ýüzin düşüp, oňa sežde edýärler.
7
Ony gerişlerine alyp göterýärler,
ýerinde goýýarlar, ol şol ýerde durýar,
ýerinden gozganyp bilmeýär.
Jogap bermeýär oňa perýat edenlerinde,
hiç bir beladan gutarmaýar.
8
Eý, günäkärler, unutmaň muny,9
Gadymda bolan-geçen zatlary ýatlaň,
Men Hudaýdyryn, Menden başga Hudaý ýokdur,
Men Hudaýdyryn, Maňa meňzeýän ýokdur.
10
Owaldan ahyra boljagy,
heniz bolmadyklary aýan edýärin.
Men: «Berjaý bolar maksatlarym,
bar isleglerimi amal ederin» diýýärin.
11
Gündogardan bir ýyrtyjy guşy,
maksadymy berjaý etjek birini
uzak ýurtdan çagyrdym.
Bulary aýdan Mendirin,
ýerine-de ýetirerin;
Men niýet etdim, amala aşyraryn ony.
12
Eý, gutulyşdan uzak bolan dikdüşdiler,
gulak goýuň Maňa!
13
Men halas etmek üçin ýakyn gelýärin,
uzakda däldirin,
uzak eglemerin halas edişimi,
Siony halas ederin,
Ysraýyla şöhratymy bererin.
1
«Eý, boýy ýeten Babyl gyzy,2
Degirmen daşlaryny al-da, un üwe,
aýyr ýapynjaňy, lybasyňy çykar,
derýalardan geç, baldyrlaryňy ýalaňaçla-da.
3
Ýalaňaçlygyň aýan bolar,
aýbyň açylar.
Öç alaryn Men,
hiç kimi aýamaryn».
4
Penakärimiz Ysraýylyň Mukaddesidir,
Hökmürowan Rebdir ady.
5
«Eý, Babyl gyzy,6
Halkyma gaharlandym,
mirasymy harlap,
seniň eliňe berdim;
sen olara rehim etmediň;
hatda gojalara-da
agyr boýuntyryk atdyň.
7
Sen: „Men ebedi melike bolaryn“ diýdiň,
bulara üns bermediň,
näme boljagyny oýlanmadyň».
8
Eý, eşreti söýýän,9
Bularyň ikisi-de bir günde,
duýdansyz başyňa geler:
perzentleriňden aýrylarsyň, dul galarsyň.
Gözbagçylar köpem bolsa,
jadygöýleriň bolam bolsa,
bularyň bary başyňa geler.
10
Öz pisligiňe bil bagladyň;
sen: «Meni hiç kim görmeýär» diýdiň.
Paýhasyň we bilimiň seni azaşdyrdy,
içiňden: «Diňe men,
menden başga ýok» diýdiň.
11
Munuň üçin başyňa bela geler,
jadygöýlik bilen halas edip bilmersiň;
başyňa betbagtçylyk iner,
öňüni alyp bilmersiň sen onuň;
duýdansyz üstüňe geler
oslamaýan weýrançylygyň.
12
Ýaşlygyňdan bäri ugrunda jan çeken13
Maslahatçylaryň köplüginden ýaňa ýadadyň.
Goý, müneçjimler, her aý üçin
täleýnama düzýänler,
ör tursunlar-da,
başyňa geljek zatlardan seni gutarsynlar indi.
14
Ine, olar sypal kimindirler,15
Ine, bile zähmet çekişenler,
ýaşlygyňdan seniň bilen
iş salşanlar nähili bolup çykýarlar;
öz ýoluna rowanadyr olaryň hersi,
halas eden bolmaz seni.
1
Eý, Ýakubyň nesli, gulak goý!2
Özlerini mukaddes şäherden diýip,
Ysraýyl Hudaýyna daýanýarlar olar;
Onuň ady Hökmürowan Rebdir.
3
«Geçmişdäkileri owaldan Men beýan etdim,4
Siziň kesirdigiňizi Men bilýändirin.
Ýeňse damaryňyz demirdendir,
maňlaýyňyz misdendir.
5
Bulary size owaldan beýan etdim.
„Bulary eden meniň butum,
oýma, guýma heýkellerim
bulary buýruk berdi“ diýmeziňiz ýaly,
berjaý bolmankalar, olary size aýan etdim.
6
Indi eşidenleriňiziň ählisini görüň;7
Bular ýaňy ýaradyldy, geçmişde däl,
şu güne deňeç bilmediňiz bulary,
„Bulary eýýäm bilýärdik“ diýerdiňiz ýogsa.
8
Ne eşitdiňiz siz, ne-de bildiňiz,
owaldan gulagyňyz açylmandy.
Men siziň dönüklik etjekdigiňizi bildim,
doglanyňyzdan bäri size topalaňçy diýildi.
9
Öz adymyň hatyrasyna gaharymy ýatyrýaryn,
gaharymy saklaýaryn Öz hormatymyň hatyrasyna,
ýok ederdim sizi ýogsam.
10
Ine, seni sapladym, ýöne kümüş dek däl,
azap küresinde synadym seni.
11
Öz hatyrama, Öz mertebäme muny edýärin,
näme üçin Meniň adym harlansyn?
Başga bermerin Öz şöhratymy.
12
Eý, Ýakup,13
Ýeriň binýadyny goýan Meniň elimdir,
Meniň sag elimdir gökleri ýaýradan;
bary birlikde öňümde durýarlar,
olary çagyranymda».
14
Hemmäňiz toplanyň, diňläň!15
«Men, hawa, Men gepledim,
Ony Men çagyrdym, Men getirdim,
ol öz ýolunda üstünlik gazanar.
16
Maňa ýakynlaşyň-da, muny eşidiň!
Owaldan ýaşyryn geplän däldirin Men,
şondan bäri Men şol ýerde».
17
Penakäriňiz, Ysraýylyň Mukaddesi
Reb şeýle diýýär:
«Peýdaly zady öwredýän size,
ýöremeli ýoluňyzdan äkidýän
Hudaýyňyz Reb Mendirin.
18
Tabşyryklaryma gulak asan bolsadyňyz,
şonda abadanlygyňyz derýa deý,
dogrulygyňyz deňiz tolkunlary deý bolardy.
19
Perzentleriňiz çäge deý,
nesilleriňiz çäge ownuklary deý bolardy;
atlary huzurymdan aýrylmaz,
ýok edilmez».
20
Babyldan çykyň, kesetlerden gaçyň,
muny şatlykly owaz bilen aýan ediň, jar ediň,
aňry çetine ýetsin zeminiň;
«Reb bendesi Ýakuby azat etdi!» diýiň.
21
Çölleriň içi bilen äkidilende-de, suwsamandy olar,
olar üçin gaýadan suw akdyrdy;
Ol gaýany ýardy, suw çogup çykdy ondan.
22
Reb: «Pislere rahatlyk ýokdur» diýýär.
1
Eý, adalar, meni diňläň!2
Dilimi kesgir gylyç kimin etdi,
meni eliniň kölegesinde gizledi;
ýiti ok edip,
Öz sagdagynda ýaşyrdy meni.
3
Ol maňa: «Sen Meniň bendämsiň,
eý, Ysraýyl, Men sende şöhratlanaryn» diýdi.
4
Onsoň men: «Biderek zähmet çekdim,
biderek, bihuda sarp etdim güýjümi;
ýöne hakym Reb bilendir,
sylagym Hudaýym bilendir».
5
Ýakup neslini Özüne gaýtarmagym üçin,
Ysraýyly Onuň öňüne toplamagym üçin,
Ýatgydakam maňa şekil berip, bendesine öwürdi Reb meni.
Men Rebbiň nazarynda hormat gazandym,
Hudaýym meniň güýç-gudratym boldy.
6
Ol: «Ýakubyň tirelerini täzeden dikeltmek üçin,
Ysraýylyň goralyp saklananlaryny yzyna getirmek üçin
bendäm bolmagyň ýeterlik däldir,
Seni milletlere nur ederin,
Seniň üstüň bilen
ýeriň aňry çägine çenli halas ederin» diýýär.
7
Ynsanyň kemsidýänine,
halkyň ýigrenýänine,
hökümdarlaryň guluna
Ysraýylyň Penakäri,
onuň Mukaddesi Reb şeýle diýýär:
«Patyşalar seni görüp, aýaga galarlar,
hökümdarlar iki bükülip tagzym ederler,
Ysraýylyň Mukaddesi, seni saýlan
Reb sadykdyr».
8
Reb şeýle diýýär:9
Ýesirlere: „Çykyň“,
garaňkydakylara: „Görnüň“ diýersiň.
Olar ýol boýlarynda otlarlar,
takyr depelerde öri taparlar.
10
Ajykmazlar, suwsamazlar,
jöwza hem Gün olary ýakmaz,
çünki olara rehim edeniň Özi ýol görkezer,
olary suw çeşmelerine getirer.
11
Ähli daglarymy ýola öwrerin,
şaýollarym belende galdyrylar.
12
Ine, olar uzaklardan,
käsi demirgazykdan, käsi günbatardan,
hatda Sinim ýurdundan gelerler.
13
Şatlykdan gygyryň, eý, gökler!
Eý, zemin, begen!
Aýdyma gygyryşyň, eý, daglar!
Reb Öz halkyna teselli berdi,
ejir çekýänlere rehim eder.
14
Emma Sion: „Reb terk etdi meni,
Taňrym meni unutdy“ diýdi.
15
Emdirýän ene balasyny unudyp bilermi?
Özünden önen çaga rehim etmezmi?
Hatda ene öz balasyny unutsa-da,
Men seni unutmaryn.
16
Ine, Men adyňy ellerimiň aýasyna ýazdym,
diwarlaryň göz öňümdedir elmydam.
17
Ogullaryň howlugyşyp gelerler,
seni weýran edenler çykyp giderler.
18
Gözleriňi daş-töwerege aýla-da, seret,
olaryň hemmesi toplanyp, ýanyňa gelýärler.
Barlygymdan ant içýärin,
olaryň bary seniň üçin bezeg bolar,
gelin dek olary dakynarsyň.
Muny Men — Reb aýdýandyryn.
19
Ýeriň weýran edilip, çolaran bolsa-da,
haraba dönen bolsa-da ýurduň,
indi ýurt halkyňa darlyk eder,
seni ýuwudyp-ýalmanlar senden uzaklaşarlar.
20
Agyr ýitgi astynda doglan çagalaryň
ýene saňa şeýle diýerler:
„Bu ýer bize darlyk edýär,
mesgen tutara bize ýer ber“.
21
Şonda sen içiňden diýersiň:
„Bulary maňa kim dogrup berdi?
Çagasyzdym, önelgesizdim,
sürgün edilip kowlupdym;
eýsem bulary kim ulaltdy?
Ýeke-ýalňyz galypdym,
bular nireden gelip çykdylar?“».
22
Hökmürowan Reb şeýle diýýär:23
Patyşalar saňa atalyk,
şa aýallary saňa enelik ederler.
Olar saňa tagzym edip,
aýak tozuňyzy ýalarlar.
Şonda sen Meniň Rebdigimi bilersiň.
Maňa umyt baglaýanlar utanja galmaz».
24
Güýçliniň elinden oljasyny alyp bolarmy?25
Emma Reb şeýle diýýär:
«Hawa, güýçliniň ýesirleri yzyna alnar,
zalymyň oljasy elinden azat ediler;
Men saňa garşy durana garşy durup,
çagalaryňy halas ederin.
26
Saňa sütem edýänleriň özlerini özüne iýdirerin,
täze şerap içen deý öz ganlaryndan serhoş bolarlar.
Onsoň ähli ynsanlar Meniň Rebdigimi,
seniň Halasgäriňdigimi, Penakäriňdigimi,
Ýakubyň Gudratly Hudaýydygymy bilerler».
1
Reb şeýle diýýär:2
Näme üçin gelenimde, hiç kim ýokdy?
Näme üçin çagyranymda, hiç kim jogap bermedi?
Sizi azat etmäge gysgamy golum?
Ýa sizi halas etmäge Mende güýç ýokmy?
Öz käýinjim bilen deňzi guradýaryn,
derýalary çöle öwürýärin;
balyklar suwsuzlykdan porsaýarlar,
teşnelikden ölýärler.
3
Göklere gara geýdirýärin,
july olaryň örtgüsi edýärin».
4
Mejalsyzlara söz bilen ýardam ederim ýaly5
Hökmürowan Reb gulagymy açdy,
men garşy çykmadym,
yza çekilmedim.
6
Özümi urýanlara arkamy,
sakgalymy ütýänlere ýaňagymy tutdum;
masgaralanmakdan,
tüýkürmeden ýüzümi gizlemedim.
7
Hökmürowan Rebbiň maňa ýardam berendigi üçin,
men utanja galmadym,
ýüzümi çakmakdaşy deý etdim,
men utandyrylmajagymy bilýärin.
8
Meni aklajak ýakynymdadyr,
meniň bilen dawalaşjak kim?
Geliň, ýüzleşeliň.
Günäkärleýjim kim meniň?
Goý, ýanyma gelsin!
9
Maňa ýardam edýän Hökmürowan Rebdir.
Kim meni günäli çykarjak?
Olaryň ählisi geýim deý köneler,
olara güýe deger.
10
Siziň araňyzda Rebden gorkup,11
Emma ot ýakyp,
alawly oklar guşanan siziň hemmäňiz
öz oduňyzyň yşygynda,
ýakan alawly oklaryňyzyň arasynda geziň!
Meniň elimden başyňyza geljek şudur:
siz azap içinde ýatarsyňyz.
1
Reb şeýle diýýär:2
Ataňyz Ybraýyma,
özüňizi dogran Sara nazar aýlaň;
Ybraýymy çagyranymda, ol ýekedi,
emma Men ony ýalkadym, köpeltdim».
3
Reb Siona,
onuň ähli harabalaryna teselli berer,
onuň çölüni Erem deý eder,
Rebbiň bagy deý eder onuň sährasyny;
şatlyk we begenç,
şükür we aýdym sesi eşidiler ondan.
4
«Meni diňle, eý, halkym,5
Azat etmek üçin tiz çykaryn,
Men halas etmäge ýola düşdüm,
gollarym halklara höküm eder,
adalar Maňa intizardyrlar,
gudratyma umyt baglaýarlar.
6
Gözleriňizi göklere dikiň,
aşaga, ýere serediň;
gökler tüsse kimin ýitip gider,
ýer ýüzi eşik kimin tozar;
onda ýaşaýanlar hem çybyn dek ölerler,
emma Men ynsanlary baky halas ederin,
olary azat ederin.
7
Eý, dogrulygy bilýänler,
kanunymy ýüreginde saklaýanlar,
Meni diňläň!
Ynsanlaryň ýazgarmalaryndan gorkmaň,
olaryň sögünçlerinden heder etmäň.
8
Güýe olary eşik kimin iýer,
olary ýüň kimin iýer güýe;
Men bolsa sizi elmydama azat ederin,
asyrlar boýy sizi halas ederin».
9
Oýan, eý, Rebbiň goly, oýan,
gudraty geýin!
Gadym günlerdäki dek,
owalky nesillerdäki dek oýan!
Rahab aždarhany parçalan,
parran deşen Sen dälmidiň?
10
Deňzi, uly çuňlugyň
suwlaryny guradan,
azat edilenler geçsin diýip,
deňziň çuň ýerlerini
ýola öwren Sen dälmidiň?
11
Rebbiň azat edenleri dolanarlar,
aýdym aýdyp, Siona gelerler,
başlarynda ebedi şatlyk bolar,
begenç hem şatlyk taparlar olar,
gam-gussa hem nala ýok bolar.
12
«Size göwünlik berýän Mendirin,13
Sizi ýaradan, gökleri ýaýradan,
ýeriň düýbüni tutan
Rebbi unutdyňyz.
Sizi ýok etmek niýetinde bolan
zulumkäriň gazabyndan uzakly gün gorkýarsyňyz.
Hany, zulumkäriň gazaby nirede?
14
Ýesirler basym azat ediler,
ölmez, gabra inmez olar,
çörekleri kemlik etmez.
15
Tolkunlary uwlasyn diýip, deňzi çaýkaýan
Hudaýyňyz Reb Mendirin».
Onuň ady Hökmürowan Rebdir.
16
«Sözlerimi agzyňa saldym,
seni elimiň kölegesinde gizledim;
gökleri berkarar etdim,
ýeriň düýbüni tutdum,
Siona: „Sen Meniň halkymsyň“ diýdim».
17
Oýan, eý, Iýerusalim oýan, aýaga gal!18
Öz dogran ähli ogullarynyň içinde
Iýerusalime ýol görkezýäni ýok;
ekläp-saklan ähli ogullarynyň arasynda
elinden tutup, oňa goldaw berýäni ýok.
19
Başyňa bu iki bela:
harabaçylyk we weýrançylyk,
açlyk we gylyç geldi.
Kim saňa duýgudaşlyk bildirer?
Saňa nädip göwünlik bereýin?
20
Ogullaryň tapdan düşüp,
her köçäniň başynda ýatyrlar,
tora düşen dag keýigi ýaly bolup;
Rebbiň gazabyndan,
Hudaýyň käýinjinden pürepür olar.
21
Munuň üçin, eý, azap çeken,
çakyrsyz serhoş bolan halk, muny eşit!
22
Taňry Rebbiňiz,
Öz halkyny goraýan Hudaýyňyz şeýle diýýär:
«Ine, Men serhoş edýän käsäni eliňden aldym,
Meniň gazap käsämden
mundan beýläk içmersiň.
23
Bu käsäni sütemkärleriňiň eline bererin,
Olar saňa:
„Üstüňden geçerimiz ýaly, ýerde ýüzin ýat“ diýdi.
Senem olar geçer ýaly
ýer kimin, ýol kimin etdiň arkaňy».
1
Oýan, eý, Sion, oýan! Gudratyňa beslen!2
Üstüňdäki tozany kak-da,
gal, eý, Iýerusalim, tagtda otur.
Boýnuňdaky zynjyry üz,
eý, Sion, ýesir gyz!
3
Reb şeýle diýýär:
«Siz mugt satyldyňyz,
yzyňyza pul tölenmän alnarsyňyz».
4
Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Halkym mesgen tutjak bolup,
owal Müsüre gidipdi;
soňra aşurlar olara nähak sütem etdiler».
5
Reb: «Indi bu ýerde nämäm bar?» diýýär.
«Halkym biderek ýere äkidildi,
hökümdarlary perýat edýärler.
Adym uzakly gün harlanýar».
6
«Munuň üçin halkym Meniň adymy biler;
şonuň üçin gepleýäniň Mendigimi
şol gün bilerler. Ine, bu Mendirin».
7
Dagdan aşyp,8
Diňläň! Garawullaryň seslerini gataldýar,
şatlanyp, bile aýdym aýdýarlar;
Rebbiň Siona gaýdyp gelşini
öz gözleri bilen görerler olar.
9
Eý, Iýerusalimiň harabalary,
şatlyk bilen aýdyma gygyryň!
Reb Öz halkyna teselli berdi,
Iýerusalimi azat etdi.
10
Ähli milletleriň gözleriniň alnynda
Reb mukaddes bilegini çermedi;
ýeriň aňry ujy
Hudaýymyzyň halas edýändigini görer.
11
Baryň, gidiň, ol ýerden çykyň!
Haram zatlara el degirmäň;
ol ýerden çykyp, tämizleniň,
eý, Rebbiň gap-gaçlaryny göterýänler!
12
Emma siz gyssagly çykmarsyňyz,
gaçyp gitmersiňiz;
çünki Reb siziň öňüňizden gider,
Ysraýyl Hudaýy yzyňyzda gorag bolar.
13
Ine, gulum rowaçlanar,14
Köpler oňa haýran galdy.
Onuň keşbi ähli ynsanyňkydan betnyşandy,
syraty ynsan oglunyňka meňzemeýärdi.
15
Ol köp milletleri geň galdyrar;
patyşalar onuň ýanynda agzyny ýumarlar;
çünki olar öň aýdylmadyk zady görüp,
eşitmedik zatlaryna düşünerler.
1
Biziň habarymyza kim ynandy?2
Ol Rebbiň öňünde näzik maýsa dek,
gury ýerdäki kök deý ösdi;
biziň oňa serederimiz ýaly,
onda ne şekil, ne syrat bardy,
arzuwlarymyz ýaly keşp ýokdy.
3
Ol äsgerilmedi, ynsanlar ony ret etdi,
ol derdi, hassalygy bilýän adamdy;
adamlar ondan ýüzlerini öwürdiler,
ol äsgerilmedi,
hiç zatça-da görmedik ony biz.
4
Ol biziň hassalygymyzy öz üstüne ýükledi,
biziň dertlerimizi çekdi;
biz bolsa ol Hudaý tarapyndan jezalandyrylyp,
urlup ejir çekendir diýip pikir etdik.
5
Emma ol biziň ýazyklarymyz üçin ýaralandy,
biziň etmişlerimiz üçin ezýet çekdi,
rahatlygymyz üçin jeza onuň başyna geldi,
onuň ýaralary arkaly biz şypa tapdyk.
6
Ählimiz edil goýun ýaly azaşdyk;
öz ýolumyz bilen gitdik herimiz,
Reb ählimiziň etmişimizi oňa ýükledi.
7
Oňa sütem edildi, ol ejir çekdi,
emma şonda-da agzyny açmady.
Soýulmaga äkidilip barýan guzy dek,
gyrkymçynyň öňündäki sessiz goýun dek,
hiç agzyny açmady ol.
8
Ol sütem, adalatsyzlyk bilen äkidildi.
Onuň nesli hakda kim aýdyp biljek?
Ol diriler diýaryndan mahrum edildi,
halkymyň ýazygy üçin zarba oňa degdi.
9
Onuň gabry pisler bilen boldy.
Ol baý adamyň ýanynda jaýlandy,
ol hiç hili sütem etmändi,
agzyndan ýalan sözler çykmandy.
10
Emma onuň ezilmesi,
dert çekmesi Rebbiň islegidi.
Onuň jany günä gurbanlygy edilse,
ol neslini görer, onuň ömri uzar;
Rebbiň islegi ol arkaly rowaçlanar.
11
Janynyň çeken jebir-jepalarynyň
hözirini görüp, ol kanagatlanar.
Öz bilşine görä,
Meniň dogry gulum köpleri aklar,
öz üstüne alar olaryň etmişini.
12
Şonuň üçin Men oňa
beýik adamlaryň arasyndan paý bererin;
oljany güýçlüler bilen paýlaşar ol,
janyny gurban etdi ol,
ýazyklylar bilen bir saýyldy;
ol köpleriň günäsini öz üstüne aldy,
olaryň ýazyklarynyň geçilmegini diledi.
1
Reb: «Şatlan, eý, çaga dogmadyk, önelgesiz,2
Çadyryňyň ýerini giňelt,
mesgeniňiň perdelerini ger, gaýgyrma;
tanaplaryňy uzalt,
gazyklaryňy berkit.
3
Sen saga-sola ýaýylarsyň,
nesilleriň milletleri eýeläp,
çola şäherlerde ornaşarlar.
4
Gorkma, utanja galmarsyň sen;
ruhdan düşme, ryswa bolmarsyň sen;
ýaşlygyňdaky utanjyňy unudarsyň,
dulluk ryswaňy ýatlamarsyň mundan beýläk.
5
Ýaradyjyň seniň äriňdir,
Onuň ady Hökmürowan Rebdir;
Ysraýylyň Mukaddesi Penakäriňdir,
Oňa bütin dünýäniň Hudaýy diýilýär.
6
Reb seni terk edilen,
kalby gussaly aýal dek,
ret edilen ýaş gelin dek çagyrdy.
Muny Hudaý diýýär.
7
«Men seni bir salym terk etdim,
ýöne beýik rehim bilen seni ýygnaryn.
8
Gazap odunda
senden bir salym ýüzümi gizledim,
emma saňa rehim ederin sadyk söýgi bilen».
Muny Penakäriňiz Reb diýýär.
9
Bu Meniň üçin Nuhuň döwri kimindir,
Nuhuň tupany ýer ýüzünde
indi gaýtalanmaz diýip ant içişim ýaly,
saňa-da gaharlanmaryn indi,
hiç haçan käýemerin diýip ant içdim.
10
Daglar ýerinden gozgansa-da,
depeler sarssa-da,
sadyk söýgim senden aýrylmaz,
sarsmaz parahatçylyk ähtim.
Saňa rehim eden Reb diýýär muny.
11
«Eý, harasada düşüp, teselli tapmadyk12
Küňreleriňi lagyldan,
derwezeleriňi jöwherden,
gymmatbaha daşlardan ederin diwarlaryňy.
13
Ähli çagalaryň Rebden taglym alarlar,
çagalaryňyň abadançylygy beýik bolar.
14
Dogrulykda berkarar edilersiň,
sütemden uzakda bolarsyň, gorkmarsyň;
howp-hatardan daş bolarsyň, golaýlaşmaz saňa.
15
Saňa hüjüm etse biri,
Menden däldir;
kim saňa hüjüm etse,
saňa boýun eger.
16
Ine, kömür közüni üfleýän,
öz maksady üçin ýarag ýasaýan demirçini
Men ýaratdym.
Ýok etsin diýip,
heläk edijini ýaradan-da Mendirin.
17
Seniň garşyňa ýasalan ýarag derde ýaramaz,
hökümde garşyňa çykýan her dili aýyplarsyň.
Rebbiň bendeleriniň mirasy şudur,
Men olary aklaryn».
1
Eý, teşneler, suwa geliň!2
Näme üçin puluňy çörek bolmajak zada,
zähmetiňi doýurmajak zada sarp edýäň?
Meni ünsli diňläň, ýagşy zady iýiň,
janyňyz näz-nygmatlardan lezzet alar.
3
Gulak asyň, Maňa geliň,
diňläň, ýaşarsyňyz,
siz bilen baky äht edişerin,
Dawuda wada beren
sadyk söýgimi bererin.
4
Ine, Men ony halklara şaýat,
baştutan hem baş serkerde etdim.
5
Ine, siz tanamaýan milletleriňizi çagyrýarsyňyz,
sizi tanamadyk milletler-de, size gelerler.
Bu Ysraýylyň Mukaddesi,
Hudaýyňyz Reb sebäplidir,
Ol sizi şöhratlandyrdy.
6
Rebbi tapylýarka, agtaryň,7
Pisler öz ýollaryndan,
erbetler öz pikirlerinden dänip,
Rebbe dolanyp barsynlar,
Reb olara rehim eder;
Hudaýymyza dolansynlar,
Ol gaty geçirimlidir.
8
«Meniň pikirlerim siziň pikirleriňiz däl,
siziň ýollaryňyz Meniň ýollarym däl».
9
«Gökler ýerden nähili beýiklikde bolsa,
Meniň ýollarym-da siziň ýollaryňyzdan,
Meniň pikirlerim-de siziň pikirleriňizden beýikdir.
10
Ýagşyň, garyň göklerden inip,
ýeri suwaryp, ony önümli,
hasylly edip, ekene tohum,
çörek iýýäne çörek berýänçä,
yzyna dolanmaýşy dek,
11
Meniň agzymdan çykýan sözüm-de şeýle bolar;
Ol Maňa boş gaýdyp gelmez,
maksadymy ýerine ýetirer,
etsin diýip iberen işimde üstünlikli bolar» Reb diýýär.
12
Siz şatlyk bilen çykarsyňyz,
parahatlyk bilen getirilersiňiz,
daglardyr depeler öňüňizde aýdyma gygyryşarlar,
bütin meýdanyň agaçlary-da el çarpyşarlar.
13
Tikenekli gyrymsy agajyň ýerine serwi,
çitçiti ýerine nar biter;
bu Rebbe şöhrat getirer,
ölmez-ýitmez ebedi alamat bolar.
1
Reb şeýle diýýär:2
Muny edýän ynsan,
ony berk saklaýan nähili bagtly!
Ol Sabat gününi amal edip, ony harlamaýar,
elini her hili ýaman işden saklaýar».
3
Goý, Rebbe bil baglaýan keseki:4
Reb şeýle diýýär:
«Sabat günlerimi amal edýän,
Maňa ýaraýan zatlary saýlaýan,
ähtimi berk saklaýan agtalara
5
öýümde, diwarlarymyň içinde
ogul-gyzlaryňkydan-da zyýada
hatyra hem at bererin;
olara ölmez-ýitmez ebedi at bererin.
6
Rebbe hyzmat etmek üçin,
Rebbiň adyny söýmek üçin,
Onuň bendesi bolmak üçin
Rebbe bil baglaýan kesekileri,
Sabat kanunymy harlaman ýerine ýetirýänleri,
ähtimi berk saklaýanlary,
7
mukaddes dagyma getirerin,
ybadat öýümde şatlandyraryn olary;
ýakma gurbanlyklary, başga gurbanlyklary
gurbanlyk sypamda kabul ediler;
çünki Meniň öýüm ähli milletler üçin
ybadat öýi diýip atlandyrylar».
8
Ysraýylyň kowlanlaryny toplaýan Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Men öýüme eýýäm toplananlardan
beýlekilerini-de toplaryn».
9
Eý, ähli wagşy haýwanlar,10
Ysraýylyň sakçylary kör,
hiç zady bilmeýärler;
ählisi üýrüp bilmeýän lal itlerdir;
olar ýatyp, düýş görýärler,
uklamagy gowy görýärler.
11
Doýanyny bilmeýän
açgöz itlerdir olar.
Olar düşünjesiz çopanlardyr;
hersi öz ýoly bilen gidýär,
her kes öz bähbidini araýar.
12
Olar: «Geliň, şerap getireliň!
Çakyrdan julk doýalyň.
Ertirimizem şu gün ýaly bolar,
hatda mundanam has gowy bolar» diýýärler.
1
Dogry adamlar ölüp gidýärler,2
Olar rahatlyga gowuşýarlar;
dogrulykda gezýänler
öz ýerlerinde dynç alýarlar.
3
Emma siz, eý, jadygöýiň çagalary,
zynagäriň, kemçiniň zürýatlary,
golaýrak geliň!
4
Kimiň üstünden gülýärsiňiz?
Kime garşy agyz açyp,
diliňizi çykarýarsyňyz?
Siz ýazykly çagalar dälmisiňiz?
Ýalançy nesiller dälmisiňiz?
5
Dub agaçlarynyň arasynda,
gür ýaprakly agajyň astynda
butlar bilen zyna gyzyşyp,
derelerde, gaýalaryň köweklerinde
çagalaryňyzy gurban edýän siz dälmi eýsem?
6
Derýanyň ýylçyr daşlarynyň arasyndadyr paýyňyz,
nesibäňiz şolardyr siziň;
olara sadaka hökmünde şerap guýýarsyňyz,
galla sadakasyny hödürleýärsiňiz,
bulardan soň sizi jezasyz galdyrarynmy?
7
Beýik, uly dagyň üstünde ýerleşdirdiňiz düşegiňizi,
gurbanlyk hödür etmäge çykdyňyz ol ýere.
8
Gapylaryňyzyň, söýeleriňiziň arka tarapynda
butparazçylykly heýkeller goýduňyz.
Meni terk edip, ýalaňaçlanyp,
düşegiňize geçdiňiz.
Ony giňeltdiňiz;
äht edişdiňiz olar bilen,
olaryň düşegini söýdüňiz,
olaryň ýalaňaç bedenine seretdiňiz.
9
Hoşboý ysly ýag bilen Molek hudaýyň ýanyna gitdiňiz,
atyrlaryňyzy köpeltdiňiz;
uzak ýerlere ýolladyňyz ilçileriňizi,
hatda ölüler dünýäsine inderdiňiz.
10
Uzak ýollar sizi ýadatdy,
Emma: «Bu biderek» diýmediňiz siz.
Güýjüňizi gaýtadan dikeldip,
tapdan düşmediňiz.
11
Meni aldap, ýatlamazyňyz ýaly,12
Dogrulygyňyzy, işleriňizi aýan ederin,
nepi degmez bularyň size.
13
Perýat edeniňizde,
toplan butlaryňyz sizi halas etsin,
olary ýel süpürip äkider,
şemal uçuryp äkider olary.
Ýöne Meni pena tutunýan ýurdy mülk ediner,
Meniň mukaddes dagymy miras alar.
14
Ol diýer: «Topragy tekizläp,15
Beýik hem belent Bolan,
ebedi Ýaşaýan,
ady Mukaddes Bolan şeýle diýýär:
«Men beýik, mukaddes ýerde ýaşaýaryn,
pesgöwünlileriň ruhuny janlandyrmak üçin,
ezilenleriň ýüreklerini janlandyrmak üçin,
ezilenler we kiçigöwünliler bilen biledirin.
16
Men hemişe aýyplap,
elmydama gaharlanmaryn;
ýogsam ýaradan ynsanymyň ruhy,
jany tapdan düşer.
17
Nähak gazanç etmişleri üçin gaharlanyp,
olary jezalandyrdym,
gaharlandym, ýüz öwürdim;
emma olar öz islän ýollaryndan gitdiler.
18
Olaryň ýollaryny gördüm,
ýöne şonda-da olara şypa bererin,
olara we ýas tutýanlara ýol görkezip,
teselli bererin.
19
Dillerinde öwgini Men ýaratdym,
Uzakdakylara-da, ýakyndakylara-da rahatlyk,
uly rahatlyk bererin,
olara şypa bererin».
20
«Emma pisler tolkun atýan deňiz ýalydyr,
olar asuda bolup bilmeýärler,
tolkunlary laý we hapa çykarýar.
21
Pisler üçin rahatlyk ýokdur» diýýär Hudaýym Reb.
1
Gaty gygyr, çekinme!2
Olar her gün Meni agtarýarlar,
lezzet alýarmyşlar ýollarymy bilmekden,
dogry iş edip, Hudaýyň hökümlerini
terk etmedik millet kimin
Menden adyl höküm soraýarlar,
Hudaýa ýakynlaşmagy arzuw edýärler.
3
Olar: «Biz agyz bekledik, näme üçin görmeýärsiň?
Özümizi kiçeltdik, näme üçin üns bermeýärsiň?» diýýärler.
Ine, siz agyz beklän günüňiz
öz isläniňizi edýärsiňiz,
işçileriňizi agyr işledýärsiňiz.
4
Ine, siz dawa, jenjel bilen,
rehimsiz ýumruklama bilen agyz bekleýärsiňiz.
Bu günki agyz bekleýşiňiz bilen
ýokarda sesiňizi eşitdirmersiňiz.
5
Meniň saýlan agyz beklemäm,
ynsanyň özüni kiçeltmeli güni şeýle bolarmy?
Gamyş kimin başyňyzy egip,
juluň, külüň üstünde ýatmak üçinmi?
Siz muňa agyz bekleme,
Rebbe ýaramly gün diýýärsiňizmi?
6
Meniň saýlaýan agyz beklemäm
adalatsyzlyk zynjyrlaryny gyrmak,
boýuntyryk ýüplerini çözmek,
ezilenleri azat etmek,
her bir boýuntyrygy syndyrmak üçin dälmi?
7
Çöregiňi aç bilen paýlaşyp,
öýsüz garyby öýüňe getirmek üçin dälmi?
Ýalaňajy görende, oňa eşik berip,
garyndaşlaryňyzdan kömegiňizi
gaýgyrmazlyk üçin dälmi?
8
Şonda nuruňyz daň kimin ýalpyldar,
basym şypa taparsyňyz,
dogrulygyňyz öňüňizden gider,
Rebbiň şöhraty yzda goragyňyz bolar.
9
Onsoň dileg edersiňiz, Reb jogap berer;
perýat edersiňiz,
Ol: «Men bu ýerde» diýer.
Araňyzdan boýuntyrygy,
barmak çommaltmagy,
ýaman gepleri aýyrsaňyz,
10
açlaryň hatyrasyna janyňyzy pida etseňiz,
ejirlileri zerur zatlary bilen doýursaňyz,
garaňkylykda nuruňyz ýalpyldap,
tümlügiň günorta çagy dek bolar.
11
Reb hemişe size ýol görkezer,
gurak ýerlerde sizi kanagatlandyrar,
süýegiňize kuwwat berer.
Siz suwarylan bag kimin,
suwy egsilmeýän çeşme kimin bolarsyňyz.
12
Köne harabalaryňyz täzeden dikeldiler,
köp asyrlardan galan
harabalaryň düýbüni gaýtadan tutarsyňyz;
olar size: «Jaýryklary bejerýän,
ýaşamak üçin köçeleri düzedýän» diýerler.
13
Sabat gününi bozmakdan,
mukaddes günümde
isläniňizi etmekden saklansaňyz,
Sabat gününi ýakymly,
Rebbiň mukaddes gününi
hormatly saýsaňyz,
özüňize ýaraýany etmän,
isläniňizi etmän,
boş sözleri sözlemän,
ol güni hormatlasaňyz,
14
şonda siz Rebden hoşal bolarsyňyz,
Men sizi dünýäniň belentliklerine çykararyn;
Ataňyz Ýakubyň mirasyny size bererin.
1
Rebbiň eli gysga däldir halas etmez ýaly,2
Ýazyklaryňyz Hudaýyňyz bilen araňyza aýralyk saldy,
sesiňizi eşitmez ýaly,
günäleriňiz Onuň ýüzüni sizden gizledi.
3
Siziň elleriňiz gan bilen,
barmaklaryňyz etmişler bilen haramlandy;
dilleriňiz ýalan sözleýär,
pis sözler çykýar agzyňyzdan.
4
Dogrulyga çagyrýan ýok,
adalatly çözýän ýok dawany.
Boş sözlere umyt baglaýar olar,
ýalan sözleýärler,
betbagtlykdan hamyla bolup,
ýamanlyk dogurýarlar.
5
Kepjebaşyň ýumurtgalaryny basyrýarlar,
möý kerebini dokaýarlar;
olaryň ýumurtgalaryny iýen ölýär,
alahöwren çykýar döwlen ýumurtgadan.
6
Kerebinden eginbaş bolmaz olaryň,
gazananlary bezenenlerine ýetmeýär,
işleri erbet işdir,
ellerinde zorluk işi.
7
Aýaklary pislige ýortýar,
bigünä gan dökmäge howlugýar,
pikirleri şerdir,
harabalyk, weýrançylyk bar ýollarynda.
8
Parahatlyk ýoly nedir, olar bilmeýärler,
adalat ýokdur ýodalarynda,
özlerine egri ýollar etdiler,
ol ýollardan ýöreýänler
parahatlygy bilýän däldirler.
9
Muňa görä adalat bizden uzakda,
gutulyş bizden daşda;
biz nura garaşýarys, ýöne diňe garaňkylyk;
ýagtylyga garaşýarys,
ýöne tümlükden barýarys.
10
Körler kimin diwary sermeleýäris,
sermeleşip gezýäris gözsüz kimin,
günorta çagy alagaraňkyda mysaly büdreýäris,
güýçlüleriň arasynda öli ýalydyrys.
11
Ählimiz aýy deý arlaýarys,
gögerçin deý iňňildeýäris.
Adalata garaşýarys, ýöne ol ýok;
halas edilmäge garaşýarys, ýöne ol bizden uzakda.
12
Öňüňde ýazyklarymyz köpdür,
günälerimiz özümize garşy şaýatlyk edýär,
ýazyklarymyz ýanymyzdadyr,
etmişlerimizi biz bilýäris.
13
Ýazykly bolduk, Rebbi ret etdik,
Hudaýymyzdan ýüz öwürdik,
sütemiň, pitnäniň gürrüňini etdik,
kalbymyzdaky ýalan sözlerimizi sözledik.
14
Adalat yza çekilýär,
dogrulyk uzakda;
şäher meýdançasynda büdreýär hakykat,
dogrulyk aramyza girip bilmeýär.
15
Hakykat ýok,
ýamanlykdan gaça durýan talanýar,
Reb muny gördi,
adalatyň ýokdugyna gynandy.
16
Reb hiç kimiň ýokdugyny gördi,
araçynyň ýokdugyna geň galdy;
Öz goly ýeňiş getirdi Oňa,
Öz dogrulygy goldady Ony.
17
Ol dogrulygy sowut kimin geýindi,
gutulyş tuwulgasyny başyna geýdi;
öç alyş lybasyna bürendi,
gazap donuny geýdi.
18
Ol her kese işlerine görä jeza berer,
ýagylaryna gazap,
duşmanlaryna jeza garaşýar,
adalara jeza berer.
19
Günbatardakylar Rebbiň adyndan,
gündogardakylar Onuň şöhratyndan gorkarlar.
Çünki Reb ýel kowalaýan dag sili deý geler.
20
«Siona, Ýakup neslinden bolup,
ýazyklaryndan dönenlere
Penakär geler».
21
«Meniň bolsa, olar bilen edýän ähtim, ine, şudur: üstüňizdäki Ruhum, agzyňyza salan sözlerim şu günden ebedä çenli öz diliňizden, zürýatlaryňyzyň dilinden, zürýatlaryňyzyň zürýatlarynyň dilinden düşmesin». Muny Reb aýdýandyr.1
Tur, parla, nuruň geldi,2
Ine, ýer ýüzüni garaňkylyk,
halklary tüm garaňkylyk bürär;
seniň üstüňde bolsa Reb peýda bolar,
üstüňde bolar Onuň şöhraty.
3
Milletler yşygyňa gelerler,
şalar daňyňyň ýagtysyna.
4
Töwerege ser sal, galdyr başyňy,5
Şonda olary görüp, ýüzüň ýagtylar,
şatlykdan tirpildär ýüregiň,
çünki baýlyk deňiz üsti bilen saňa getiriler,
milletleriň baýlygy saňa geler.
6
Sen düýe sürülerinden,
Midýan, Eýpa köşeklerinden dolarsyň;
bütin Şeba halky geler.
Olar altyndyr
ýakymly ysly tütetgi getirip,
Rebbe alkyş aýdarlar.
7
Kedaryň ähli sürüleri ýanyňa toplanar,
Nebaýotyň goçlary saňa hyzmat ederler,
olar gurbanlyk sypamda
gurbanlyk hökmünde kabul ediler,
şöhratly öýümi şöhratlandyraryn Men.
8
Kimdir bu bulut kimin süýşýänler,9
Adalar Maňa umyt baglaýarlar elbetde;
Hudaýyň Rebbiň,
Ysraýylyň Mukaddesiniň adynyň hatyrasyna
Tarşyş gämileri öňürti gelýärler,
ogullaryň kümüşdir altynyny
özleri bilen getirýärler.
Reb seni şöhratlandyrdy.
10
Kesekiler diwarlaryňy dikerler,
olaryň şalary saňa hyzmat ederler;
gazabymda seni jezalandyrdym,
ýöne mährimde rehim etdim saňa.
11
Derwezeleriň açyk bolar mydam,
milletleriň öz patyşalarynyň baştutanlygynda
baýlyklaryny saňa getirerleri ýaly,
gije-gündiz ýapylmaz.
12
Saňa hyzmat etmedik
millet we patyşalyk ýok bolar;
şol milletler bütinleý weýran ediler.
13
Mukaddes öýümi bezemek üçin
Liwanyň baýlygy geler saňa,
Aýak basýan ýerimi şöhratlandyrmak üçin
serwi, çynar we arça agaçlary saňa getiriler.
14
Saňa ezýet berenleriň nesilleri gelip,
tagzym ederler saňa,
seni kemsidenleriň ählisi
aýagyňa ýykylarlar;
saňa Rebbiň şäheri,
Ysraýylyň Mukaddesiniň Siony diýer olar.
15
Terk edilip, ýigrenilip,
üstüňden hiç kim geçmedi.
Indi bolsa Men seni baky beýik,
nesilden-nesle şatlyk ederin.
16
Milletleriň süýdüni emersiň,
Sorarsyň şalaryň göwsün.
Şonda sen Men Rebbiň Halasgäriňdigimi,
Penakäriňdigimi, Ýakubyň Gudratly Hudaýydygymy bilersiň.
17
Bürünç ýerine altyn,
demir ýerine kümüş bererin Men;
agaç ýerine bürünç,
demir bererin daş ýerine.
Parahatçylygy baştutanyň,
dogrulygy gözegçiň edip bellärin.
18
Ýurduňda mundan beýläk zorluk,
serhetleriň içinde weýrançylyk, gyrgynçylyk bolmaz;
Hudaý halas edýär,
alkyş bolsun Hudaýa.
19
Mundan beýläk gündüzine Gün yşygyň bolmaz,20
Mundan beýläk Günüň batmaz,
Aýyň ýaşmaz,
çünki Reb seniň ebedi nuruň bolar,
ýasly günleriň tamam bolar.
21
Bütin halkyň dogruçyl bolar,
olar ýurdy baky eýelärler,
Özümiň şöhratlanmagym üçin,
eken nahalym, ellerimiň işidir olar.
22
Olaryň iň azy urug bolar,
güýçli millet bolar iň ejizi;
Men — Reb muny
öz wagtynda tiz amal ederin.
1
Hökmürowan Rebbiň Ruhy üstümdedir.2
Rebbiň merhemet ýylyny,
Hudaýymyzyň öç aljak gününi yglan etmäge,
ähli ýas tutýanlara göwünlik bermäge,
3
Sionda ýas tutýanlaryň aladasyny etmäge:
külüň deregine owadan başatgyjyny,
ýasyň deregine şatlyk ýagyny,
gamgyn ruhuň deregine
alkyş donuny bermäge iberdi meni.
Rebbiň şöhratyny
görkezmek üçin ekilen
dogrulyk dub agaçlary diýler olara.
4
Olar gadymy harabalary täzeden gurarlar,
öňki weýran bolan ýerleri dikelderler,
nesilden-nesle weýran bolan şäherleri,
harabalyklary abatlarlar.
5
Kesekiler gelip, sürüleriňizi bakarlar,6
Size bolsa Rebbiň ruhanylary,
Hudaýymyzyň hyzmatkärleri diýerler;
siz milletleriň baýlygyndan lezzet alarsyňyz,
olaryň şöhratyna şärik bolarsyňyz.
7
Utanç deregine iki esse paý alarsyňyz,
ryswalyk deregine mirasyňyzda şatlanarsyňyz;
munuň üçin siz iki esse mülkli bolarsyňyz,
ebedi şatlyk siziňki bolar.
8
«Men — Reb adalaty söýýändirin,
talaňçylygy, nähaklygy ýigrenýändirin.
Olara muzdlaryny takyk bererin,
olar bilen ebedi äht baglaşaryn.
9
Olaryň nesilleri milletleriň arasynda,
zürýatlary halklaryň arasynda tanalar,
görenleriň ählisi olaryň Rebbiň
ýalkan halkydygyny bilerler».
10
Rebde şatlanaryn Men,11
Topragyň ösümliklerini ösdürişi dek,
bagyň içindäki ekilenleri gögerdişi dek,
Hökmürowan Reb-de dogrulyk bilen
alkyşy ähli milletleriň öňünde ösdürer.
1
Sionyň dogrulygy nur kimin,2
Milletler dogrulygyňy,
patyşalar şöhratyňy görerler;
Rebbiň Öz agzyndan çykan
täze at bilen atlandyrylarsyň.
3
Rebbiň elinde gözellik täji,
Hudaýyňyň elinde şalyk jygasy bolarsyň.
4
Mundan beýläk «Terk edilen» diýilmez saňa,
mundan beýläk «Harabalyk» diýilmez ýurduňa,
emma saňa «Söýdügim»,
ýurduňa «Ärli» diýler;
Reb seni söýýär,
ýurduň ärli bolar.
5
Ýigidiň gyza öýlenişi dek,
ogullaryň-da saňa eýe çykarlar,
giýewiň gelni üçin şatlanyşy dek,
Hudaý-da seniň üçin şatlanar.
6
Eý, Iýerusalim,
diwarlaryňda gözegçiler goýdum,
gije-gündiz asla dymmaz olar.
Eý, Rebbe ýatladýanlar,
özünize dynç bermäň,
7
Iýerusalimi berkidip,
ony ýer ýüzüniň şöhraty edýänçä,
oňa ynjalyk bermäň.
8
Reb Öz sag elinden,9
Hasylyny ýyganlar iýip,
Rebbe alkyş aýdarlar,
ony toplanlar,
mukaddes howlularymda içerler».
10
Geçiň, geçiň derwezelerden!11
Reb ýeriň aňry ujuna yglan etdi:
«Sion gyzyna şeýle diý:
„Ine, Halasgäriň gelýär;
Onuň sylagy ýanyndadyr“».
12
Olara «Mukaddes halk,
Rebbiň azat edenleri» diýler,
saňa bolsa «Hudaýyň agtarany,
terk edilmedik şäher» diýler.
1
Edomdan, Bosradan2
Näme üçin lybasyň gyrmyzy,3
«Üzümi ýeke sykdym,4
Öç alyş güni ýüregimdedi,
halas etjek ýylym gelipdi.
5
Men seretdim, kömekçi ýokdy;
hiç kimiň Meni goldamaýandygyna
haýran galdym.
Onsoň Öz golum Maňa ýeňiş getirdi,
Öz gazabym Meni goldady.
6
Gaharyma halklary aýak astyna aldym,
gazabyma olary serhoş etdim,
ganlaryny ýere dökdüm».
7
Rebbiň eden ähli işlerine görä8
Ol: «Elbetde, olar Meniň halkym,
Meni aldamajak ogullardyr» diýdi.
Şeýdip, olaryň Halasgäri boldy.
9
Olar azap çekende, gynandy Ol.
Huzuryndan gelen perişde olary halas etdi;
söýgisi we rehimi bilen azat etdi olary;
owaldan olary elinde göterip geldi.
10
Emma olar pitne turzup,
Onuň Mukaddes Ruhuny ynjatdylar;
Reb-de olara duşman bolup,
garşylaryna söweşdi.
11
Hudaýyň halky geçmişi,
Rebbiň guly Musany ýatlady.
Sürüsiniň çopanlary bilen bile
olary deňizden geçiren nirede?
Öz Mukaddes Ruhuny
içlerine salan nirede?
12
Gudratly goluny Musanyň sagynda ýöreden,
Özüne ebedi at edinmek üçin
öňlerindäki suwy bölen nirede?
13
Halkyny deňiz düýbünden geçiren kim?
Atyň büdremän çölden geçişi dek
olar-da büdremediler.
14
Derä inýän mal sürüsi dek,
Rebbiň Ruhy olara rahatlyk berdi.
Özüňe şöhratly at edinmek üçin
halkyňa, ine, şeýle ýol görkezdiň.
15
Göklerden seret,16
Atamyz Sensiň,
Ybraýym bizi bilmese-de,
Ysraýyl bizi tanamasa-da,
ýa Reb, biziň Atamyzsyň Sen,
owaldan bäri adyň «Penakärimizdir».
17
Ýa Reb, näme üçin bizi Öz ýollaryňdan azaşdyrýarsyň,
Senden gorkmazymyz ýaly ýüreklerimizi gatadýarsyň?
Öz bendeleriň hatyrasyna,
Mirasyň bolan tireleriň hatyrasyna yza dolan.
18
Mukaddes halkyň az wagt mukaddes ýeriňe eýelik etdi,
emma duşmanlarymyz aýak astyna atdylar ony.
19
Owaldan bäri üstlerinden
Sen höküm sürmedik,
Seniň adyň dakylmadyk
halka meňzedik biz.
1
Gökleri ýaryp, aşak insediň, Sen!2
Alawyň çalyny ýandyryşy dek,
suwy gaýnadyşy dek oduň
adyňy duşmanlaryňa tanatdyrýaň,
milletler öňüňde lerzana gelerler.
3
Garaşylmaýan gorkunç işleri edeniňde,
ýer ýüzüne indiň, öňüňde daglar titreşdi.
4
Özüne umyt baglaýanlar üçin
şeýle işleri eden Hudaýy
owaldan bäri ne gulak eşidipdi,
ne-de göz görüpdi.
5
Dogry işleri şatlanyp edýänleri,
Seni ýatlaýanlary garşylaýarsyň ýollaryňda.
Ýöne günä batdyk biz,
Sen gaharlandyň,
biz halas edilerismi?
6
Haram adam deý bolduk ählimiz,
ähli dogry işlerimiz haram esgi deý.
Solýarys biz ýaprak deý,
ýel dek alyp gidýär ýazyklarymyz bizi.
7
Seniň adyňy tutýan,
Saňa daýanjak bolup, oýanýan ýok;
Sen ýüzüňi gizlediň bizden,
bizi ýazyklarymyzyň ygtyýaryna berdiň.
8
Şonda-da Atamyz Sensiň, ýa Reb,
biz toýundyrys, Sen küýzegärimiz,
Seniň eliňiň işidiris ählimiz.
9
Gaty gaharlanma,
hemişelik ýatlama ýazygy, ýa Reb,
ählimiz Seniň halkyňdyrys,
muny nazara al!
10
Mukaddes şäherleriň çöl boldy,
Sion düzlüge,
Iýerusalim haraba öwrüldi.
11
Atalarymyzyň Saňa
öwgi aýdan ýeri bolan
mukaddes hem gözel öýümiz
oda ýandy,
ähli eziz zatlarymyz haraba öwrüldi.
12
Şulara garamazdan, ýa Reb,
saklanjakmy Sen?
Dymyp, şeýle gazaply ezýet berjekmi bize?
1
Meni soramaýanlara Özümi aýan etdim,2
Men öz isleglerine eýerip,
ýaman ýoldan ýöreýän
pitneçi halka,
günuzyn ellerimi uzadyp otyryn.
3
Ol halk baglarda gurbanlyk berip,
ýakymly ysly tütetgi ýakyp kerpiç sypada,
gözümiň alnynda yzly-yzyna
gaharymy getirýär.
4
Olar gabyrlaryň arasynda oturyp,
gizlin ýerlerde gijäni ötürýärler;
doňuz etini iýýärler,
haram et gaýnadýarlar gazanlarynda.
5
Olar: «Daşda dur, ýakynlaşma,
men Senden mukaddesdirin» diýýärler.
Olar burnuma tüssedir,
günuzyn ýanýan otdurlar.
6
Şeýle ýazylandyr, ine:
«Men dymmaryn, bererin almytlaryny;
hawa, almytlaryny gursaklaryna bererin.
7
Siziň ýazyklaryňyzyň,
daglarda ýakymly ysly tütetgi ýakyp,
depelerde Meni äsgermezlik eden
atalaryňyzyň ýazyklarynyň
almytyny bererin.
Öňki eden işlerini ölçäp,
olary başlaryna getirerin» diýýär Reb.
8
Reb şeýle diýýär:9
Ýakupdan nesilleri çykararyn,
Ýahudadan daglarymy miras aljagy;
Meniň saýlanym ony miras alar,
bendelerim ol ýerde ýaşarlar.
10
Meni agtaran halkym üçin
Şaron sürülere öri,
Akor jülgesi sygyrlara ýatak bolar».
11
«Emma siz Rebbi terk edýänler,
mukaddes dagymy unudýanlar,
täleý buty üçin saçak ýazýanlar,
kysmat buty üçin garyşyk şerap guýýanlar,
12
Men-de sizi gylyja niýetlärin,
baryňyz gyrylmak üçin dyza çökersiňiz,
çagyranymda jogap bermediňiz,
geplänimde, gulak asmadyňyz,
nazarymda ýigrenýän işlerimi etdiňiz,
Maňa ýaramaýany saýladyňyz».
13
Munuň üçin Hökmürowan Reb şeýle diýýär:
«Bendelerim iýerler,
siz bolsa aç bolarsyňyz;
bendelerim içerler,
siz bolsa suwsarsyňyz;
bendelerim şatlanarlar,
siz bolsa utanja goýlarsyňyz;
14
Bendelerim ýürek şatlygyndan aýdym aýdarlar,
ýöne siz ýürek derdinden perýat edersiňiz,
hasratly ruh bilen perýat edersiňiz.
15
Adyňyzy Öz saýlanlaryma
gargyş üçin galdyrarsyňyz.
Hökmürowan Reb sizi ölüme höküm edip,
başga at berer Öz bendelerine.
16
Ýurtda özüne ak pata beren,
hakykat Hudaýynyň adyndan pata berer;
ýurtda ant içen,
hakykat Hudaýyndan ant içer.
Öňki hasratlar unudylyp,
gözlerimden gizlener».
17
«Ine, Men täze gök, täze dünýä ýaratmakçy,18
Ýaratjak zatlaryma şatlanyp,
baky begeniň;
Ine, Men Iýerusalimi şatlyk üçin,
halkyny-da begenç üçin ýaratjak.
19
Iýerusalim üçin şatlanaryn,
halkym üçin begenerin.
Indi ne agy sesi
ne-de ahy-nala eşidiler ol ýerde.
20
Onda birnäçe gün ýaşap ölen bäbekler,
ýa-da uzak ömür sürmedik gojalar bolmaz;
ýüz ýaşynda ölen ýaş saýylar,
näletlenen saýylar ýüz ýaşa ýetmedik.
21
Olar jaýlar salyp, onda ýaşarlar,
üzüm agaçlaryny ekip, miwesini iýerler.
22
Başga biri ýaşamaz olaryň guranynda,
başga biri iýmez olaryň ekenin.
Çünki halkymyň ömri daragtyňky deý uzak bolar.
Saýlanlarym öz elleriniň işlerinden lezzet alar.
23
Olar biderek zähmet çekmezler,
çaga dogurmazlar betbagtlyk üçin,
olaryň özleri-de, nesilleri-de
Rebbiň ýalkan zürýatlary bolar.
24
Olar çagyrmanka, Men jogap bererin,
gepläp durkalar, Men eşiderin.
25
Böri bilen guzy bile otlar,
öküz deý saman iýer şir,
ýylan gum iýer.
Meniň tutuş mukaddes dagymda
hiç kime zelel ýetirmezler olar,
hiç kimi heläk etmezler» diýýär Reb.
1
Reb şeýle diýýär: «Gökler Meniň tagtym,2
Öz elim ýaratdy bularyň baryn,
hemmesi-de Meniňkidir!
Ýöne Men kiçigöwünlä, ruhy synyga,
sözüme titreýäne nazar salaryn».
3
«Öz ýollaryny saýlaýanlar,
nejis işlerinden lezzet alýanlar bar.
Öküzi gurbanlyk berýän
adam öldüren bilen deňdir,
guzyny gurbanlyk berýän
itiň boýnuny ýazdyran ýalydyr;
galla sadakasyny beren bilen
doňzuň ganyny hödürlän bilen deňdir,
ýakymly ysly tütetgi tüteden
buta sežde eden ýalydyr.
4
Olara zalymlyk etmegi saýlaryn Menem,5
Eý, Rebbiň sözüne titreýänler,6
Şäherden bir güýçli ses,
ybadathanadan bir ses eşidilýär!
Duşmanlarynyň jezasyny berýän
Rebbiň sesidir bu!
7
Burgusyz dogurdy,8
Şeýle zady eşiden barmy?
Gören barmy şeýle zady?
Ýurt bir günde doglarmy?
Bir demde dünýä inermi millet?
Emma Sion burgusy tutan dessine
ogullaryny dogurdy.
9
«Men dogurma pursadyna ýetiribem,
dogurtmaýynmy?» diýýär Reb.
«Dogurmaga güýç berýän Men
ýatgyny ýaparynmy?» diýýär Hudaýyň.
10
Iýerusalim bilen bile şatlanyň,
onuň üçin begeniň, eý, ony söýýänler,
eý, Iýerusalim üçin ýas tutýanlar,
onuň bilen bile şatlanyň.
11
Onuň göwsünden emip,
doýarsyňyz, teselli taparsyňyz;
ganyp-ganyp içip,
doly göwsünden lezzet alarsyňyz.
12
Reb şeýle diýýär:
«Men abadançylygy derýa dek,
milletleriň baýlygyny
daşgyn çeşme dek
oňa ugrukdyraryn,
ol sizi emdirip,
elinde göterer,
aýagynda yralar.
13
Enäniň çagasyna teselli berşi dek,
Menem size teselli bererin.
Siz Iýerusalimde teselli taparsyňyz».
14
Bulary görüp, kalbyňyz şatlykdan dolar,
bedeniňiz maýsa kimin gülläp öser;
Rebbiň eliniň bendeleriniň üstündedigi aýan bolar,
Onuň gazaby bolsa duşmanlaryna garşydyr.
15
Çünki Reb alaw bilen gelýär,
söweş arabalary tüweleý dek,
lowlaýan gazabyny, käýinjini
ýalynly alaw kimin döker.
16
Reb bütin adamzada
otdur gylyjy bilen höküm eder,
Rebbiň öldürenleri köp bolar.
17
Butparaz seždegählerine girmek üçin,
özlerini mukaddes edip, inlerini tämizlänler,
şeýle-de doňuz, syçan we beýleki haram haýwanlaryň etini iýenleriň ortasynda
baş bolup duranyň yzyna eýerenler ýok bolarlar.
18
Reb şeýle diýýär: «Men olaryň işlerini-de, niýetlerini-de bilýärin. Ähli milletleri we dilleri bir ýere toplamak üçin Men gelýärin. Olar gelip, Meniň şöhratymy görerler.19 Men olaryň arasynda bir alamat görkezerin. Olaryň arasyndan gaçyp gutulanlary milletleriň arasyna, Tarşyşa, Pula, ýaýçy Luda, Tubala, Ýawana, Men barada eşitmedik, şöhratymy görmedik uzakdaky adalara ýollaryn. Olar Meniň şöhratymy milletleriň arasynda yglan ederler.
20 Ysraýyl ogullarynyň galla sadakasyny halal gapda Rebbiň öýüne getirişleri ýaly, olar hem siziň doganlaryňyzyň baryny atlarda, söweş arabalarynda, at arabalarynda, gatyrlardyr düýelerde ähli milletleriň içinden toplap, Meniň mukaddes dagyma — Iýerusalime Rebbe peşgeş hökmünde getirerler.
21 Olaryň arasyndan birnäçesini ruhany we lewi edip saýlaryn».
22
[22-23] «Meniň ýaratjak täze gögümiň, täze ýerimiň gözümiň alnynda duruşlary ýaly, siziň nesilleriňiz bilen adyňyz-da şeýle bolar. Her Täze Aý baýramynda, her Sabatda ähli ynsanlar huzuryma gelip, Maňa ybadat ederler» Muny Reb aýdýandyr.23
24 Olar daşa çykyp, Maňa garşy baş galdyranlaryň jesetlerini görerler. Olaryň jesetlerini iýýän gurt ölmez, olary ýakýan ot sönmez; olar bütin adamzada ýigrenji bolarlar.