1 Idi punganay, pinarsua ti Dios ti lubong.
2 Gusoguso ken awan urnos ti amin ken nakumotan iti napuskol a sipnget ti nadawel a taaw a nanglapunos iti amin, ket ti Espiritu ti Dios aggargaraw iti rabaw ti danum.
3 Imbilin ti Dios, “Mapaadda ti lawag.” Ket napaadda ti lawag.
4 Naragsakan ti Dios iti nakitana. Pinaglasinna ti lawag ken ti sipnget.
5 Pinanagananna ti lawag iti “Aldaw,” ket ti sipnget, “Rabii.” Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti umuna nga aldaw.
6 Kalpasanna, imbilin ti Dios, “Mapaadda ti tangatang a mamagsina iti danum tapno agyan iti dua a lugar.” Ket kasta ti napasamak. Nangaramid ti Dios iti tangatang a namaglasin iti danum nga adda iti baba ti tangatang ken ti adda iti ngatoenna.
7
8 Pinanagananna ti tangatang iti “Langit.” Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti maikadua nga aldaw.
9 Kalpasanna, imbilin ti Dios, “Mapagtitipon iti maymaysa a disso ti danum nga adda iti baba ti tangatang tapno agparang ti daga.” Ket naaramid a kasta.
10 Pinanagananna ti namaga a disso iti “Daga.” Pinanagananna ti naurnong a danum iti “Taaw.” Naragsakan ti Dios iti nakitana.
11 Imbilin ti Dios, “Tumaud iti daga dagiti amin a kita ti mula a mangted iti bukel ken dagiti amin a kita ti kayo nga agbunga.” Ket naaramid a kasta.
12 Nagtubo ngarud dagiti amin a kita ti mula a mangted iti bukel ken dagiti amin a kita ti kayo nga agbunga. Naragsakan ti Dios iti nakitana.
13 Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti maikatlo nga aldaw.
14 Imbilin ti Dios, “Agparang dagiti silaw iti tangatang tapno paglasinenda ti aldaw ken ti rabii, ken tapno ipakitada ti pangrugian dagiti tiempo, aldaw ken tawen.
15 Agpaaydanto a silaw iti tangatang tapno lawaganda ti daga.” Ket naaramid a kasta.
16 Inaramid ti Dios dagiti dua a dadakkel a silaw: ti init nga agraniag iti aldaw ken ti bulan nga agraniag iti rabii. Inaramidna pay dagiti bituen.
17 Inkabilna dagiti silaw iti tangatang a manglawag iti daga,
18 mangraniag iti aldaw ken rabii, ken mamaglasin iti lawag ken sipnget. Naragsakan ti Dios iti nakitana.
19 Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti maikapat nga aldaw.
20 Imbilin ti Dios, “Maaddaan dagiti dandanum iti adu a kita ti sibibiag a parsua, kasta met a maaddaan ti tangatang kadagiti tumatayab.”
21 Pinarsua ti Dios dagiti dadakkel a parsua iti taaw, ken amin a kita ti parsua iti danum ken amin a kita ti tumatayab. Naragsakan ti Dios idi makitana dagiti inaramidna.
22 Binendisionanna amin ida, ket imbagana kadagiti parsua nga agnaed iti danum nga umaduda, ket punnoenda ti taaw. Binilinna met dagiti tumatayab nga umaduda.
23 Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti maikalima nga aldaw.
24 Imbilin ti Dios, “Maaddaan ti daga iti amin a kita ti ayup: naamo ken naatap, dadakkel ken babassit.” Ket naaramid a kasta.
25 Inaramid amin ida ti Dios. Naragsakan ti Dios iti nakitana.
26 Kalpasanna, kinuna ti Dios, “Ita, aramidentayo ti tao. Umaspingdanto kadatayo, ket kalanglangatayto ida. Iturayandanto dagiti ikan, dagiti tumatayab, ken amin nga animal a naamo ken naatap, dadakkel ken babassit.”
27 Iti kasta, pinarsua ti Dios ti tao a kalanglangana. Pinarsuana ida a lalaki ken babai.
28 Binendisionanna ida a kunana, “Aganakkayo iti adu tapno agnaedto dagiti kaputotanyo iti amin a paset ti daga ket iturayandanto ti daga. Iturayanyo dagiti ikan, dagiti tumatayab, ken amin nga atap nga animal.
29 Itedko a taraonyo dagiti amin a kita ti bukel ken amin a bunga ti kayo.
30 Ngem itedko kadagiti amin nga atap nga animal ken amin a tumatayab dagiti ruruot ken mulmula nga adda bulongna a kas taraonda.” Ket naaramid a kasta.
31 Kinita ti Dios dagiti amin nga inaramidna, ket napalalo ti ragsakna. Limmabas ti rabii, ket dimteng ti bigat. Daytoy ti maikanem nga aldaw.
1 Ket kasta a naaramid dagiti langit ken ti daga ken amin a linaonda.
2 Iti maikapito nga aldaw, nalpas ti Dios ti amin nga aramidna ket naginana.
3 Binendisionanna ti maikapito nga aldaw, ket inlasinna a naisangsangayan gapu ta iti dayta nga aldaw, nalpasna ti trabahona ket naginana kalpasan ti panagparsuana.
4 Kastoy ti pannakaparsua ti sangalubongan. Idi parsuaen ni Yahweh a Dios ti lubong,
5 awan pay ti mula iti daga ken awan ti bukel a nagrusing agsipud ta awan pay tudo ken awan pay dagiti mannalon.
6 Ngem adda danum nga aggapu iti ubbog ket siboganna ti daga.
7 Nangala ni Yahweh a Dios iti daga sa nangbukel iti tao. Insang-awna ti anges ti biag iti agong daytoy ket naaddaan iti biag.
8 Nangaramid ni Yahweh a Dios iti maysa a minuyongan idiay Eden, iti Daya. Sadiay ti nangikabilanna iti pinarsuana a tao.
9 Pinagtubona ti amin a kita ti agkakapintas a kayo nga agbunga iti nasayaat. Iti tengnga ti minuyongan, adda ti kayo ti biag ken ti kayo ti pannakaammo iti naimbag ken iti dakes.
10 Adda karayan nga agayus iti Eden a mangpasayak iti minuyongan. Iti panagayusna iti ruar ti Eden, nagsanga iti uppat a paset.
11 Pison ti nagan ti umuna a karayan ket agayus iti likmut ti pagilian ti Havila.
12 Ditoy ti pakasarakan iti puro a balitok agraman bangbanglo a manmano a masarakan, ken agkakapateg a bato.
13 Gihon ti nagan ti maikadua ket agayus iti likmut ti pagilian ti Cus.
14 Tigris ti maikatlo ket agayus iti dayaen ti Asiria. Eufrates ti maikapat a sanga ti karayan.
15 Impan ni Yahweh a Dios ti tao iti Minuyongan ti Eden tapno talonen ken aywananna.
16 Imbagana iti lalaki, “Mabalinmo ti mangan iti bunga ti uray ania a kayo iti Minuyongan
17 malaksid ti bunga ti kayo ti pannakaammo iti naimbag ken dakes. Dimo kanen ti bunga dayta a kayo. No manganka, matayka iti isu met la nga aldaw a pannanganmo.”
18 Kinuna ni Yahweh a Dios, “Saan a nasayaat nga agmaymaysa ti lalaki. Yaramidak iti maitutop a kadua ken katulonganna.”
19 Nangala iti daga ket inaramidna dagiti amin nga animal ken amin a tumatayab. Impanna ida iti lalaki ket binay-anna nga isu ti mangted iti naganda. No ania ti awagna kadakuada, isu met ti nagbalin a naganda.
20 Pinanaganan ngarud ti lalaki dagiti amin a tumatayab ken dagiti amin nga animal. Ngem awan kadagitoy ti maitutop a kaduana ken katulonganna.
21 Kalpasanna, pinaturog ni Yahweh a Dios ti lalaki. Bayat ti nargaan a pannaturogna, nangala iti maysa kadagiti paragpagna sana tinapalan iti lasag ti nangikkatanna.
22 Inaramidna a babai ti paragpag ket impanna iti lalaki.
23 Kinuna ti lalaki, “Adda met laengen kas kaniak— Tulang a naggapu iti tulangko, ken lasag a naala iti lasagko. ‘Babai’ ti naganna ta lalaki ti nagtaudanna.”
24 Daytoy ti gapuna a panawan ti lalaki dagiti nagannak kenkuana tapno agtiponda iti asawana ket agbalinda a maymaysa.
25 Agpada a lamolamo ti lalaki ken ti babai ngem awan kadakuada ti panagbain.
1 Ti uleg ti kasikapan nga animal nga inaramid ni Yahweh a Dios. Sinaludsod ti uleg iti babai, “Agpayso kadi nga imbaga ti Dios a dikay mangan iti bunga ti uray ania a kayo iti minuyongan?”
2 “Mabalinmi ti mangan iti bunga ti uray ania a kayo iti minuyongan,” insungbat ti babai.
3 “Ngem saanmi a mabalin a kanen ti bunga ti kayo nga adda iti tengnga. No mangankami kano iti bungana wenno uray sagidenmi la koma, mataykami.”
4 “Saan a pudno dayta,” kinuna ti uleg. “Saankayo a matay!
5 Kasta ti sao ti Dios ta ammona a no mangankayo iti bunga ti kayo, maaddaankayto iti pannakaawat. Agbalinkayto a kas iti Dios ket maammoanyonto no ania ti naimbag ken ti dakes.”
6 Nakita ti babai a napintas ti kayo ken impapanna a nasayaat a kanen ti bungana. “Nagsayaat ket ngatan ti agbalin a masirib!” kinunana iti nakemna. Nangpuros iti sumagmamano a bunga ti kayo sa nangan. Inikkanna met ti asawana ket nangan ti lalaki.
7 Apaman a nakapanganda, naaddaanda iti pannakaawat ket nabigbigda a lamolamoda. Iti kasta, namagsasaipda kadagiti bulong ti kayo nga igos a pinangabbongda iti bagida.
8 Iti dayta a sumipnget, nangngegda ti arimpadek ni Yahweh a Dios a magmagna iti minuyongan. Naglemmeng dagiti agassawa kadagiti kakaykaywan,
9 ngem pinukkawan ni Yahweh a Dios ti lalaki. “Sadino ti ayanmo?” kinunana.
10 “Nagbutengak a nakangngeg iti timekmo iti minuyongan,” insungbat ti lalaki. “Ket naglemmengak gapu ta lamolamoak.”
11 “Siasino ti nangibaga a lamolamoka?” sinaludsod ti Dios. “Nanganka kadi iti bunga nga imparitko a kanem?”
12 “Wen, inikkannak ti babai nga intedmo a katakunaynayko ket kinnanko,” insungbat ti lalaki.
13 “Apay nga inaramidmo ti kasta?” sinaludsod ni Yahweh a Dios iti babai. Insungbatna, “Inallilawnak ti uleg, isu a nasulisogak a nangan.”
14 Kinuna ni Yahweh a Dios iti uleg, “Madusaka gapu iti inaramidmo. Sika laeng kadagiti amin nga animal ti masapul a mangibaklay iti daytoy a lunod: Manipud ita, aguyaska ket tapok ti kanem iti unos ti panagbiagmo.
15 Pagginnuraenkayto iti babai. Saanto nga agpatingga ti panagbinnusor dagiti kaputotanyo. Rim-itento ti kaputotanna ti ulom ket kagatemto met ti mukodna.”
16 Kinunana iti babai, “Paaduekto ti rigat a sagabaem bayat ti panagsikogmo. Ket ad-addanto pay inton dumteng ti panagpasikalmo. Nupay kasta, kasapulamto latta ti asawam ngem iturayannakanto.”
17 Kinunana iti lalaki, “Impangagmo ti asawam ket kinnanmo ti bunga nga imbagak a dimo kanen. Gapu iti daytoy nga inaramidmo, mailunodto ti daga. Masapul nga igaedmo ti agtrabaho iti unos ti panagbiagmo tapno adda apitem ket umanay ti taraonmo.
18 Agtubonto dagiti ruruot ken sisiitan ket kapilitanto a manganka kadagiti mula ti talon.
19 Masapul nga agling-etka ket agtrabahoka iti nadagsen tapno adda ibunga ti daga agingga nga agsublika iti daga a nakaparsuaam. Nabukelka iti tapok ket agsublikanto met laeng iti tapok.”
20 Eva ti impanagan ni Adan iti asawana gapu ta isu ti ina ti amin a tattao.
21 Ket nangaramid ni Yahweh a Dios kadagiti pagan-anay a lalat a pinangkawesna kada Adan ken Eva.
22 Kalpasanna, kinuna ni Yahweh a Dios, “Ita, nagbalinen ti tao a kas kadatayo ket ammonan ti naimbag ken dakes. Masapul a saan a mapalubosan a mangan iti kayo ti biag amangan no saanen a matay.”
23 Ngarud, pinagtalaw ni Yahweh a Dios ti tao iti minuyongan ti Eden ket pinagtrabahona iti daga a nagtaudanna.
24 Iti bangirna't daya ti minuyongan, nangikabil kadagiti narungsot nga animal a nagpayak. Nangikabil pay iti sumsumged a kampilan tapno awan umasideg iti kayo ti biag.
1 Kinaidda ni Adan ni Eva nga asawana ket nagsikog ti babai. Nangipasngay iti lalaki ket kinunana, “Babaen iti tulong ti Apo, naaddaanak iti anak.” Iti kasta, pinanagananna iti Cain.
2 Iti saan a nabayag, nangipasngay iti sabali nga anak a lalaki, ni Abel. Nagbalin ni Abel nga agpaspastor, ngem nagbalin a mannalon ni Cain.
3 Naglabas ti tiempo. Nangala ni Cain kadagiti apitna ket indatagna a kas daton ken ni Yahweh.
4 Innala ni Abel ti inauna nga anak ti maysa kadagiti karnerona. Pinartina sana indaton dagiti kasayaatan a paset. Naragsakan ni Yahweh ken ni Abel ken iti datonna
5 ngem linaksidna ni Cain ken ti datonna. Kasta unay ti pungtot ni Cain ket uray la nagrupanget.
6 Kinuna ni Yahweh ken ni Cain, “Apay nga agpungtotka? Apay a kasta ti rupam?
7 No naimbag ti inaramidmo, umis-isemka koma. Ngem gapu ta nagaramidka iti dakes, mayarig ti basol iti demonio nga agur-uray a mangkemmeg kenka. Kayatnaka nga iturayan ngem masapul a parmekem.”
8 Kinuna ni Cain ken ni kabsatna nga Abel, “Intan agpassiar idiay away!” Idi addada iti away, dinuklos ni Cain ti kabsatna ket pinatayna.
9 Sinaludsod ni Yahweh ken ni Cain, “Sadino ti ayan ni Abel a kabsatmo?” “Diak ammo,” insungbatna. “Apay, siak aya koma ti mangay-aywan iti kabsatko?”
10 Ket kinuna ni Yahweh, “Apay a kasta ti inaramidmo? Um-umkis kaniak ti dara ti kabsatmo manipud iti daga ket dumawdawat iti panagibales.
11 Mailunodka ket dimon mabalin a talonen daytoy a daga, ta inungapna ti ngiwatna a nangawat iti dara ni kabsatmo idi pinataymo.
12 No mulaam ti daga, awanto ti maapitmo. Awanto ti masnop a pagtaengam ket agalla-allakanto iti daga.”
13 Ket kinuna ni Cain ken ni Yahweh, “Nadagsen unay kaniak daytoy a pannusa.
14 Ita ta pinagtalawnakon iti daytoy a daga tapno adayoak iti imatangmo, agkalkallautang ken agalla-allaakto. Papatayennakto ti siasinoman a makakita kaniak.”
15 Ngem insungbat ni Yahweh, “Saan a mapasamak dayta. No addanto mangpatay kenka, maibalesto kenkuana iti mamimpito.” Iti kasta, nangikabil ni Yahweh iti marka ken ni Cain tapno mapakdaaran ti siasinoman a saan a rumbeng a papatayenna.
16 Pimmanaw ngarud ni Cain iti imatang ni Yahweh ket napan nagnaed iti daya ti Eden, iti lugar a maaw-awagan iti Nod.
17 Naaddaan ni Cain ken ti asawana iti anak a lalaki a pinanagananda iti Enoc. Nangbangon ni Cain iti siudad sana impanagan iti anakna.
18 Adda anak ni Enoc a napanaganan iti Irad. Isu ti ama ni Mehujael nga ama ni Metusael nga ama ni Lamec.
19 Dua ti assawa ni Lamec, da Ada ken Zilla.
20 Impasngay ni Ada ni Jabal. Ni Jabal ti kapuonan dagiti agpaspastor ket agnaedda kadagiti tolda.
21 Kabsatna ni Jubal a kapuonan ti amin nga tumutokar iti arpa ken flauta.
22 Inyanak ni Zilla ni Tubal Cain a nagaramid kadagiti amin a kita ti alikamen a bronse ken landok. Ni Naama ti babai a kabsat ni Tubal Cain.
23 Kinuna ni Lamec kadagiti assawana, “Ada ken Zilla, denggendak. Adda lalaki nga agtutubo a pinatayko. Kinabilnak isut' gapuna nga inuloyak.
24 No pito a biag ti maipatli a kas sukat ti biag ni Cain, pitopulo ket pito a biag ti maipatli no patayendak.”
25 Naaddaan ni Adan ken ti asawana iti sabali nga anak a lalaki. Kinuna ti asawana, “Pinaraburannak ti Dios iti anak a sukat ni Abel a pinatay ni Cain.” Ngarud, pinanagananna iti Set.
26 Naaddaan ni Set iti anak a lalaki a pinanagananna iti Enos. Iti dayta a tiempo, rinugian dagiti tattao nga aramaten ti nagan ni Yahweh iti panagdaydayawda.
1 Daytoy ti listaan dagiti kaputotan ni Adan. Idi parsuaen ti Dios ti tao, inaramidna a kas kenkuana.
2 Nangparsua iti lalaki ken babai. Binendisionan ken pinanagananna ida iti “Tao.”
3 Idi agtawen ni Adan iti 130, naparaburan iti anak a lalaki a kas kenkuana, ket pinanagananna iti Set.
4 Nagbiag pay ni Adan iti 800 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
5 Natay idi agtawen iti 930.
6 Idi agtawen ni Set iti 105, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Enos.
7 Nagbiag pay iti 807 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
8 Natay idi agtawen iti 912.
9 Idi agtawen ni Enos iti 90, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Kenan.
10 Nagbiag pay iti 815 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
11 Natay idi agtawen iti 905.
12 Idi agtawen ni Kenan iti 70, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Mahalalel.
13 Nagbiag pay iti 840 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
14 Natay idi agtawen iti 910.
15 Idi agtawen ni Mahalalel iti 65, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Jared.
16 Nagbiag pay iti 830 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
17 Natay idi agtawen iti 895.
18 Idi agtawen ni Jared iti 162, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Enoc.
19 Nagbiag pay iti 800 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
20 Natay idi agtawen iti 962.
21 Idi agtawen ni Enoc iti 65, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Matusalem.
22 Nagbiag ni Enoc a nakikadkadua iti Dios iti 300 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
23 Kalpasanna, nagbiag pay iti 365 a tawen.
24 Nagbiag iti sidong ti Dios. Kalpasanna, nagpukaw, agsipud ta innala ti Dios.
25 Idi agtawen ni Matusalem iti 187, naparaburan iti anak a lalaki a pinanagananna iti Lamec.
26 Nagbiag pay iti 782 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
27 Natay idi agtawen iti 969.
28 Idi agtawen ni Lamec iti 182, naparaburan iti anak a lalaki.
29 Kinuna ni Lamec, “Manipud iti daga nga inlunod ti Apo, mangyeg daytoy nga ubing iti gin-awa kadagiti amin a nadagsen a trabahotayo.” Isu a pinanagananna iti Noe.
30 Nagbiag pay ni Lamec iti 595 a tawen. Adda pay dadduma nga annakna.
31 Natay idi agtawen iti 777.
32 Agtawen ni Noe iti 500 idi naparaburan iti tallo nga annak a lallaki: da Sem, Ham ken Jafet.
1 Napuskolen dagiti tattao iti daga iti dayta a panawen. Adun dagiti nayanak a babbai.
2 Idi makita dagiti nailangitan a parsua a napipintasda, pinilida dagiti magustoanda ket inasawada ida.
3 Kinuna ni Yahweh, “Diak ipalubos nga agbiag iti agnanayon dagiti tattao ta tattaoda laeng a matay. Manipud ita, saanen a nasursurok ngem 120 a tawen ti madanonda a panagbiag.”
4 Kadagidi nga aldaw ken uray pay kadagiti sumarsaruno, addan dagiti higante iti rabaw ti daga. Isuda dagiti annak dagiti nailangitan a parsua ken dagiti babbai nga inasawada. Nalatakda ket mabigbigbigda a naindaklan a bannuar idi panawenda.
5 Nakita ni Yahweh a nalabesen ti kinadakes dagiti tattao iti daga ket bin-ig a kinadakes ti pampanunotenda.
6 Nagbabawi iti panangaramidna kadakuada ken ti panangisaadna kadakuada iti daga.
7 Kinuna ni Yahweh, “Pukawek dagitoy a tattao a pinarsuak, dagiti animal ken dagiti tumatayab. Agbabawiak a nangaramid kadakuada.”
8 Ngem ni laeng Noe ti nasayaat iti imatangna.
9 Daytoy ti pakasaritaan ni Noe. Tallo ti annakna a lallaki: da Sem, Ham ken Jafet. Ni la Noe ti naimbag a tao idi panawenna. Nagbiag iti pannakikadkaduana iti Dios.
10
11 Ngem nagbalin a dakes dagiti amin a tattao iti imatang ti Dios ket nagwaras ti kinadakes iti amin a lugar.
12 Nakita ti Dios a dakes ti kasasaad ti lubong ken dakes met ti panagbiag dagiti tattao.
13 Kinuna ti Dios ken ni Noe, “Inkeddengko a pukawen ti amin a tattao. Aglablabesen ti kinaranggas iti lubong gapu iti dakes nga aramidda. Dadaelek ida a mamimpinsan ken ti lubong.
14 Mangalaka kadagiti tarikayo a sedro ket mangaramidka iti dakkel a daong nga addaan kadagiti kuarto. Pastaam iti alketran iti uneg ken iti ruar.
15 Aramidem a 133 a metro ti kaatiddog, 22 a metro ti kaakaba ken 13 a metro ti kangatona.
16 Ikkam iti atep nga 44 a sentimetro ti ngatngatoanna kadagiti diding. Aramidem a tallo a kadsaaran ket ikkam iti ridaw ti sikigan.
17 Layusek ti daga tapno mapukaw amin a parsua. Matayto amin nga adda biagna iti rabaw ti daga.
18 Ngem makitulagak kenka. Lumugankayo iti daong—sika, ti asawam, dagiti annakmo ken dagiti assawada.
19 Ikuyogmo ti sangapagassawaan ti amin a kita ti animal ken ti amin a kita ti tumatayab ket dimo baybay-an a matayda.
20
21 Mangalaka iti amin a kita ti taraon nga agpaay kadakayo, kasta met kadakuada.”
22 Inaramid amin ni Noe ti imbilin ti Dios kenkuana.
1 Kinuna ni Yahweh ken ni Noe, “Sumrekkayo a sangafamiliaan iti daong. Nasarakak a sika laeng ti nalinteg ditoy lubong.
2 Mangikuyogka iti pito a pagassawaan iti amin a kita ti animal a maibilang a nadalus ken sangaparis iti amin a saan a maibilang a nadalus.
3 Mangikuyogka met iti pito a paris ti amin a kita ti tumatayab. Aramidem daytoy tapno mataginayon ti amin a kita ti animal ken tumatayab ket umadudanto manen iti rabaw ti daga.
4 Pito nga aldaw manipud ita, pagtudoek nga agpaut iti 40 nga aldaw ken rabii tapno mapukaw ti amin a sibibiag a parsua.”
5 Ket inaramid ni Noe ti amin nga imbilin ni Yahweh.
6 Agtawen ni Noe iti 600 idi malayus ti daga.
7 Naglugan ngarud iti daong a kaduana ti asawana, dagiti annakna ken dagiti assawada tapno malisianda ti layus.
8 Kas imbilin ti Dios, inkuyogna ti pagassawaan ti amin a kita ti animal ken tumatayab, maibilangda man a nadalus wenno saan.
9
10 Dimteng ti layus kalpasan ti pito nga aldaw.
11 Agtawenen ni Noe iti 600. Iti maika-17 nga aldaw ti maikadua a bulan, pimsuak ti amin nga ubbog ti dakkel a taaw iti uneg ti daga, naluktan dagiti amin a pagruaran ti danum ti tangatang
12 ket nagtudo iti unos ti 40 nga aldaw ken rabii.
13 Iti dayta met la nga aldaw, limmugan ni Noe ken ti asawana iti daong. Kaduada dagiti tallo nga annakda—da Sem, Ham ken Jafet ken dagiti assawada.
14 Limmugan met ti amin a kita ti animal, naamo ken naatap, dagiti agkarkarayam ken dagiti agkarkaradap ken amin a kita ti tumatayab.
15 Kas imbilin ti Dios, sangapagassawaan ti tunggal kita ti sibibiag a parsua ti inkuyog ni Noe iti daong.
16 Kalpasanna, rinikpan ni Yahweh ti ruangan ti daong.
17 Uppat a pulo nga aldaw a nagpaut ti layus. Dimmakkel ti danum agingga a timpaw ti daong.
18 Idi umadalem nga umadalem, nayan-anud ti daong.
19 Nagtultuloy a dimmakkel ti danum agingga a natinep dagiti kangatoan a bantay.
20 Immadalem nga immadalem ket ngimmato ti danum iti pito a metro iti labes ti tuktok dagiti bantay.
21 Natay amin a nabiag iti rabaw ti daga—dagiti tumatayab, dagiti animal ken amin a tattao.
22 Natay amin nga adda angesna ditoy daga.
23 Pinukaw ni Yahweh ti amin a sibibiag ditoy daga—tao, animal ken tumatayab, malaksid ni Noe ken dagiti kakaduana iti daong.
24 Saan a nagimbaas ti danum iti uneg ti 150 nga aldaw.
1 Saan a nalipatan ti Dios ni Noe ken dagiti amin nga animal a kaduana iti daong. Pinaganginna ket nangrugi a bimmassit ti danum.
2 Narikpan dagiti ubbog iti uneg ti daga ken dagiti ruangan ti danum iti tangatang. Nagsardeng ti tudo,
3 ket nain-inut a nagimbaas ti danum iti unos ti 150 nga aldaw.
4 Iti maika-17 nga aldaw iti maikapito a bulan, naisadsad ti daong iti kabambantayan ti Ararat.
5 Nagtuloy a bimmaba ti danum ket iti umuna nga aldaw ti maika-10 a bulan, nagparang ti tuktok dagiti bantay.
6 Kalpasan ti 40 nga aldaw, nangilukat ni Noe iti maysa a tawa ti daong
7 ket nangibulos iti wak. Saan a nagsubli ti wak ngem nagtayab a naglawlawlaw agingga iti awanen ti danum.
8 Kabayatanna, nangipatayab ni Noe iti kalapati tapno kitaenna no imbaasen ti danum.
9 Ngem gapu ta natinep pay laeng ti daga, awan ti nasarakan ti kalapati a pagdissoanna. Nagsubli iti daong ket tiniliw ni Noe sana insubli iti uneg.
10 Pinalabas ni Noe ti pito nga aldaw sana manen imbulos ti kalapati.
11 Iti sumipnget, nagsubli kenkuana ti kalapati. Adda nalangto a bulong ti olibo iti sippit ti kalapati. Daytoy ti nakaammoan ni Noe a bimmaban ti danum.
12 Pinalabasna manen ti pito nga aldaw sana impatayab ti kalapati. Saanen a nagsubli ti tumatayab.
13 Agtawen idin ni Noe iti 601. Iti umuna nga aldaw ti umuna a bulan, inikkat ni Noe ti atep ti daong, inwarasna ti panagkitana ket nakitana nga agmagmagan ti daga.
14 Iti maika-27 nga aldaw ti maikadua a bulan, namagaanen a namimpinsan ti daga.
15 Kinuna ti Dios ken ni Noe,
16 “Rummuarkayon nga agassawa agraman dagiti annakmo ken dagiti assawada.
17 Paruarem met dagiti amin a tumatayab ken animal; bay-am nga umaduda tapno agwarasda iti rabaw ti daga.”
18 Rimmuar ngarud iti daong ni Noe, ti asawana, dagiti annakda ken dagiti assawada.
19 Rimmuar met dagiti amin nga animal ken tumatayab. Nagrupo-grupoda segun ti klaseda.
20 Nangbangon ni Noe iti altar a maipaay ken ni Yahweh. Nangala iti saggaysa kadagiti maibilang a nadalus nga animal ken tumatayab sana pinuoran dagitoy iti altar a kas daton.
21 Nalang-ab ni Yahweh ti nabanglo nga ayamuom ti sakrifisio ket kinunana iti nakemna, “Pulos a diakton ilunod ti daga gapu iti aramid ti tao. Ammok a dakes ti panunotna manipud kinaubingna. Diakton dadaelen ti aniaman nga adda biagna a kas iti inaramidko.
22 No la ket adda ti lubong, addanto latta tiempo ti panagmula ken tiempo ti panagapit; addanto latta panawen ti lam-ek ken panawen ti pudot, panawen ti kalgaw ken panawen ti tudtudo. Addanto latta aldaw ken rabii.”
1 Binendisionan ti Dios ni Noe ken dagiti annakna. Kinunana, “Aganakkayo iti adu tapno agwaras dagiti kaputotanyo iti amin a paset ti daga.
2 Kabutengdakayto dagiti amin nga animal, tumatayab ken ikan. Mayawatda amin iti turayyo.
3 Ita, mabalinyo a kanen dagitoy, kasta met dagiti nalangto a mula. Itedko amin dagitoy a taraonyo.
4 Adda laeng banag a saanyo a kanen—ti karne nga adda pay laeng darana; ngamin, ti biag adda iti dara.
5 No adda mangpatay iti tao, patayek met, uray ti animal. Patayek met ti siasinoman a mangpatay iti padana a tao.
6 Siasinoman a mangpatay iti tao, patayento met ti padana a tao. Ngamin, naaramid ti tao a kaasping ti Dios.
7 “Masapul nga adu ti annakyo tapno agnaedto dagiti kaputotanyo iti amin a paset ti daga.”
8 Kinuna ti Dios ken ni Noe ken kadagiti annakna,
9 “Ita, makitulagakon kadakayo ken kadagiti kaputotanyo
10 ken kadagiti amin nga adda biagna—amin a tumatayab, ken amin nga animal—amin a kinaduam a rimmuar iti daong.
11 Daytoy ti pagtutulagantayo: Ikarik a saankonton a pukawen ti amin a sibibiag—awanton ti layus a mangdadael iti daga.
12 Kas pakakitaan iti agnanayon a tulagko kadakayo ken iti amin nga adda biagna,
13 ikabilko ti bullalayawko iti ulep. Daytoy ti tanda ti pannakitulagko iti lubong.
14 Tunggal adda ulep iti tangatang ket agparang ti bullalayaw,
15 laglagipekto ti karik kadakayo ken kadagiti animal nga awanton ti layus a mangpukaw kadagiti amin a parsua.
16 No agparang ti bullalayaw iti ulep, makitakto ket malagipko ti agnanayon a pannakitulagko kadagiti amin a sibibiag a parsua iti daga.”
17 Kinuna ti Dios ken ni Noe, “Daytoy ti pagilasinan ti tulagko kadagiti amin a sibibiag a parsua.”
18 Adtoy dagiti annak ni Noe a kinaduana iti daong: da Sem, Ham ken Jafet. (Ni Ham ti tatang ni Canaan.)
19 Isuda a tallo ti kapuonan dagiti amin a tattao ditoy daga.
20 Mannalon ni Noe ket isu ti immuna a nagmula iti ubas.
21 Iti naminsan, nabartek iti yiinumna iti arak ti ubas; inuksobna ti pagan-anayna sa nagidda a lamolamo iti toldana.
22 Idi nakita ni Ham a lamolamo ti amana, napanna imbaga kadagiti dua a kakabsatna.
23 Nangala da Sem ken Jafet iti kagay ket inyabadayda kadagiti abagada. Simrekda a sitatallikud iti tolda sada inabbongan ti bagi ni tatangda; saanda a simmango tapno saanda a makita a lamolamo.
24 Idi namunawan ni Noe ket naammoanna ti inaramid ti inaudi nga anakna,
25 kinunana, “Mailunod koma ni Canaan! Agbalinto a tagabu dagiti kakabsatna.
26 Madaydayaw ti Apo a Dios ni Sem! Agbalinto ni Canaan a tagabu ni Sem.
27 Palawaen koma ti Dios ti sakup ni Jafet. Makipagnaed koma dagiti kaputotanna kadagiti tattao ni Sem. Agbalinto ni Canaan a tagabu ni Jafet.”
28 Tallo gasut ket limapulo a tawen ti panagbiag ni Noe kalpasan ti layus.
29 Agtawen iti 950 idi matay.
1 Dagitoy dagiti kaputotan da Sem, Ham ken Jafet nga annak ni Noe, kalpasan ti layus.
2 Dagiti lallaki nga annak ni Jafet—Gomer, Magog, Madai, Javan, Tubal, Mesec ken Tiras—dagiti naganda ti naisurat kadagiti tribu a kaputotanda.
3 Ni Gomer ti nagtaudan dagiti tattao ti Askenaz, Rifat ken Togarma.
4 Kaputotan ni Javan dagiti tattao ti Elisa, Tarsis, Cyprus ken Rodes.
5 Isuda dagiti kapuonan dagiti agnaed iti igid ti baybay ken kadagiti isla. Dagitoy dagiti kaputotan ni Jafet nga agnaed kadagiti bukodda a tribu ken il-ili ken addaan iti bukod a pagsasao.
6 Dagiti lallaki nga annak ni Ham—Cus, Egipto, Put ken Canaan—ti kapuonan dagiti tattao a napanaganan kadagiti naganda.
7 Ni Cus ti nagtaudan dagiti tattao ti Seba, Havila, Sabta, Raama ken Sabteca. Ni Raama ti nagtaudan dagiti tattao ti Seba ken Dedan.
8 Naaddaan ni Cus iti anak a lalaki nga agnagan Nimrod a nagbalin nga immuna a maingel a mannakigubat iti lubong.
9 Babaen iti tulong ti Dios, nagbalin a nalaing a mangnganup ket daytoy ti nakaigapuan ti pagsasao, “Pagbalinennaka koma ti Apo a nalaing a mangnganup a kas ken ni Nimrod.”
10 Sakupen ti umuna a pagarian ni Nimrod ti Babel, Erec ken Akkad—adda amin dagitoy iti daga ti Siniar.
11 Manipud iti dayta a daga, napan ni Nimrod idiay Asiria ket binangonna dagiti siudad ti Nineve, Rehobot-ir, Cala
12 ken Resen nga adda iti nagbaetan ti Nineve ken ti kangrunaan a siudad ti Cala.
13 Ni Egipto ti nagtaudan dagiti tattao ti Lydia, Anam, Lehab, Naftu,
14 Patros, Caslu ken ti Caftor a nagtaudan dagiti Filisteo.
15 Dagiti annak ni Canaan—ni Sidon, nga inauna, ken Het—dagiti naganda ti naisurat kadagiti tribu a kaputotanda.
16 Ni pay Canaan ti kapuonan dagiti Jebuseo, dagiti Amorreo, dagiti Gergeseo,
17 dagiti Heveo, dagiti Arkeo, dagiti Sineo,
18 dagiti Arvadeo, dagiti Zemareo ken dagiti Hamateo. Nagwaras dagiti nadumaduma a tribu dagiti Cananeo
19 agingga a dimmanon ti beddengda manipud Sidon nga agpa-abagatan idiay Gerar, iti asideg ti Gaza ken agpadaya idiay Sodoma, Gomorra, Adma ken Zeboiim, iti asideg ti Lasa.
20 Dagitoy dagiti kaputotan ni Ham nga agnanaed kadagiti nadumaduma a tribu ken ilida; adda bukod a pagsasao ti tunggal grupo.
21 Ni Sem a manong ni Jafet ti kapuonan dagiti amin a Hebreo.
22 Dagiti annak ni Sem—da Elam, Assur, Arpaksad, Lud ken Aram—dagiti naganda ti naisurat kadagiti tribu a kaputotanda.
23 Kaputotan ni Aram dagiti tattao ti Uz, Hul, Geter, ken Mesec.
24 Ni Arpaksad ti ama ni Sela nga ama ni Eber.
25 Dua ti annak ni Eber; maysa ti napanaganan iti Peleg gapu ta idi tiempona, nabingay dagiti tattao ti lubong; napanaganan ti maysa iti Joktan.
26 Kaputotan ni Joktan dagiti tattao ti Almodad, Selef, Hasarmavet, Jera,
27 Hadoram, Uzal, Dikla,
28 Obal, Abimael, Seba,
29 Ofir, Havila ken Jobab. Nagtaudda amin ken ni Joktan.
30 Sakupen ti daga a pagnaedanda manipud Mesa agingga idiay Sefar, iti katurturodan iti daya.
31 Dagitoy dagiti kaputotan ni Sem nga agnanaed kadagiti nadumaduma a tribu ken ilida; adda bukod a pagsasao ti tunggal tribu.
32 Dagitoy dagiti pagilian a nagtaud kadagiti annak ni Noe ken dagiti puli a simmaruno kadakuada. Isuda ti nagtaudan dagiti pagilian kalpasan ti layus.
1 Idi un-unana, maymaysa ti lengguahe dagiti tattao iti entero a lubong ket agpapada dagiti sao nga usarenda.
2 Iti panagturongda iti daya, dimtengda iti maysa a daga iti Siniar ket nagnaedda sadiay.
3 Nagtutulagda nga agaramid iti adu a ladrilio ket lutuenda a naimbag tapno tumangken. Ket naaddaanda kadagiti ladrilio a pagbangonda ken alketran a pannakasementoda.
4 Kinunada, “Ita, mangbangontayo iti siudad nga addaan iti torre a dumanon idiay langit tapno agbalintayo a nalatak ket ditay masinasina iti entero a daga.”
5 Bimmaba ni Yahweh tapno kitaenna ti siudad ken ti torre a binangon dagitoy a tattao.
6 Kinunana, “Sangsangkamaysa dagitoy a tattao ket maymaysa ti pagsasaoda. Pangrugian la daytoy ti panggepda nga aramiden. Kabaelandanton nga aramiden ti aniaman a kaykayatda.
7 Bumabatayo ket kirokiroentayo ti pagsasaoda tapno dida agkikinnaawatan.”
8 Iti kasta, inwaras ida ni Yahweh iti entero a daga ket naisardeng ti pannakabangon ti siudad.
9 Napanaganan ti siudad iti Babel agsipud ta kinirokiro ni Yahweh ti pagsasao dagiti amin a tattao ket manipud sadiay, impanna ida iti nadumaduma a paset ti daga.
10 Dagitoy dagiti kaputotan ni Sem. Dua a tawen kalpasan ti layus, naparaburan iti anak a lalaki a napanaganan iti Arpaksad. Agtawen idin ni Sem iti sangagasut.
11 Nagbiag pay ni Sem iti 500 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
12 Idi agtawen ni Arpaksad iti 35, naparaburan iti anak a lalaki, ni Sela.
13 Nagbiag pay ni Arpaksad iti 403 a tawen ket naaddaan iti dadduma nga annak.
14 Idi agtawen ni Sela iti tallopulo, naparaburan iti anak a lalaki, ni Eber.
15 Nagbiag pay ni Sela iti 403 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
16 Idi agtawen ni Eber iti 34, naparaburan iti anak a lalaki, ni Peleg.
17 Nagbiag pay ni Eber iti 430 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
18 Idi agtawen ni Peleg iti tallopulo, naparaburan iti anak a lalaki, ni Reu.
19 Nagbiag pay ni Peleg iti 209 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
20 Idi agtawen ni Reu iti 32, naparaburan iti anak a lalaki, ni Serug.
21 Nagbiag pay ni Reu iti 207 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
22 Idi agtawen ni Serug iti tallopulo, naparaburan iti anak a lalaki, ni Nahor.
23 Nagbiag pay ni Serug iti 200 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
24 Idi agtawen ni Nahor iti 29, naparaburan iti anak a lalaki, ni Tera.
25 Nagbiag pay ni Nahor iti 119 a tawen ket naaddaan pay iti dadduma nga annak.
26 Idi agtawen ni Tera iti pitopulo, naparaburan kadagiti lallaki nga annak, da Abram, Nahor ken Haran.
27 Dagitoy dagiti kaputotan ni Tera: Ni Tera ti ama da Abram, Nahor ken Haran. Ni Haran ti ama ni Lot.
28 Natay ni Haran iti ili a nakayanakanna, idiay Ur iti Caldea. Sibibiag pay idi ni amana.
29 Inasawa ni Abram ni Sarai. Inasawa ni Nahor ni Milca nga anak ni Haran nga ama ni Isca.
30 Lupes idi ni Sarai.
31 Pimmanaw ni Tera idiay Ur. Kinakuyogna ni Abram nga anakna, ni Lot nga apokona nga anak ni Haran agraman ti manugangna nga asawa ni Abram. Agturongda idiay Canaan, ngem idi dumanonda idiay Haran, nagsardengda ket sadiay ti nagnaedanda.
32 Sadiay ti nakatayan ni Tera idi agtawen iti 205.
1 Kinuna ni Yahweh ken ni Abram, “Panawam ti pagiliam, dagiti kabagiam ken amam ket inka iti daga nga ipakitakto kenka.
2 Paraburankanto iti adu nga annak ken appoko ket agbalindanto a dakkel a pagilian. Bendisionankanto ket agdinamagto ti naganmo tapno mausar ti naganmo a pagbendision.
3 “Bendisionakto dagiti mangbendision kenka, ngem ilunodkonto dagiti mangilunod kenka. Dawatento dagiti amin a nasion ditoy daga a bendisionak ida a kas iti panangbendisionko kenka.”
4 Tinungpal ni Abram ti bilin ni Yahweh ket pimmanaw idiay Haran idi agtawen iti pitopulo ket lima.
5 Inkuyogna ni Sarai nga asawana ken ni Lot a kaanakanna. Intugotna ti amin a sanikua a naurnongna ken amin a nagbalin a tagabuna idiay Haran ket nagluasda a napan iti daga ti Canaan. Idi dumtengda idiay Canaan,
6 sinursor ni Abram ti daga agingga a dimmanon idiay Sikem nga ayan ti kayo a lugo ti More. (Kadagidi a tiempo, agnanaed pay laeng dagiti Cananeo iti dayta a daga.)
7 Nagparang ni Yahweh ken ni Abram ket kinunana kenkuana, “Daytoy ti daga nga itedko kadagiti kaputotam.” Nangbangon sadiay ni Abram iti altar nga agpaay ken ni Yahweh a nagparang kenkuana.
8 Kalpasan dayta, intuloyna ti panagdaliasatna agingga iti katurturodan iti daya ti siudad ti Betel. Nagkampo iti nagbaetan ti Betel iti laud ken Ai iti daya. Nangbangon met sadiay iti altar ket nagdaydayaw ken ni Yahweh.
9 Kalpasanna, nagalis-alis iti pagnaedan iti panagturongna iti akin-abagatan a paset ti Canaan.
10 Ngem rimsua ti nakaro a panagbisin iti dayta a daga, isut' gapuna a nagpa-abagatan ni Abram agingga a dimteng idiay Egipto tapno agnaed sadiay iti apagbiit.
11 Idi dandani bumallasiw iti beddeng ti Egipto, kinunana iti asawana, “Nalibnoska, Sarai.
12 Inton makitadaka dagiti Egipcio, ipapandanto nga asawaka, ket patayendakto ngem saandakanto nga an-anoen.
13 Ibagam kadakuada nga agkabsatta. Gapu kenka, saandakto a patayen ket nasayaatto ti pannakilangenda kaniak.”
14 Idi addadan idiay Egipto, nakita dagiti Egipcio a pudno a napintas ti asawa ni Abram.
15 Adda dagiti ofisiales ti palasio a nakakita kenkuana ket imbagada iti Faraon ti kinapintasna. Ket naipan ni Sarai iti palasio.
16 Gapu ken ni Sarai, nasayaat ti pannakilangen ti ari ken ni Abram. Inikkanna ni Abram kadagiti arban ti karnero ken kalding, baka, asno, tagabu ken kamelio.
17 Ngem gapu iti naaramid, nagpungtot ni Yahweh, ket nagsagaba ti ari ken dagiti tattao iti palasio. Nakaro a sakit ti indissuor kadakuada ni Yahweh.
18 Pinaayaban ti ari ni Abram ket sinaludsodna, “Ania ti inaramidmo kaniak? Apay a dimo imbaga nga asawam?
19 Apay nga imbagam a kabsatmo ket impalubosmo nga alaek a kas asawak? Adtoy ti asawam; alaem ket pumanawkayon!”
20 Nagbilin ti ari ket napapanaw ni Abraham idiay Egipto a kaduana ti asawana agraman amin a sanikuana.
1 Manipud idiay Egipto, nagdaliasat ni Abram nga agpa-amianan ket napan iti akin-abagatan a paset ti Canaan. Intugotna ti asawana ken dagiti amin a sanikuana agraman ni Lot.
2 Baknang idin ni Abram. Adu ti karnero, kalding ken bakana agraman pirak ken balitok.
3 Manipud sadiay, nagturong idiay Betel ket nadumaduma ti nagsardenganna iti dalan. Dimteng iti nagbaetan ti Betel ken Ai a sigud a nagkampoanna.
4 Napan iti lugar a nangbangonanna idi iti altar ket nagdaydayaw ken ni Yahweh.
5 Adu met ti karnero, kalding ken baka ni Lot. Adda bukodna a familia ken adu nga adipen.
6 Saan a makaanay ti daga a pagpastoranda ta adu unay ti animalda.
7 Daytoy ti gapuna a masansan nga agririri dagiti agay-aywan kadagiti animalda. (Agnanaed pay laeng idi dagiti Cananeo ken Perezeo iti dayta a deppaar.)
8 Kinuna ni Abram ken ni Lot, “Saanta koma nga agrirriri, kasta met dagiti pastorta, agsipud ta agkabagianta.
9 Nasaysayaat no agsinata. Piliem ti aniaman a paset ti daga a kayatmo a pagyanan ket innak met iti sabali.”
10 Inwaras ni Lot ti panagkitana ket naimatanganna ti entero a Tanap ti Jordan agingga idiay Zoar. Adu ti danumna a kas iti Minuyongan ni Yahweh wenno ti daga ti Egipto. (Saan pay idi a nadadael dagiti siudad ti Sodoma ken Gomorra.)
11 Pinili ngarud ni Lot ti entero a Tanap ti Jordan. Nagsinada ken ni Abram, ket nagturong iti daya.
12 Nagtalinaed ni Abram iti daga ti Canaan. Nagnaed met ni Lot kadagiti siudad ti tanap, iti asideg ti Sodoma.
13 Managdakdakes dagiti tattao ti Sodoma ket nakaro ti panagbasolda ken ni Yahweh.
14 Kalpasan ti panagsina da Abram ken ni Lot, kinuna ni Yahweh ken ni Abram, “Iwarasmo ti panagkitam iti aglawlawmo.
15 Itedko kenka ken kadagiti kaputotam ti amin a daga a makitam ket kukuayonto iti agnanayon.
16 Paraburankanto iti adu a kaputotan. Awanto ti makabilang iti kaaduda ket nalaklakanto a bilangen ti tapok iti daga.
17 Ita, inka sursoren ti entero a daga gapu ta itedko amin kenka daytoy.”
18 Inyalis ngarud ni Abram ti kampona ket nagnaed iti asideg dagiti kayo ti lugo ti Mamre idiay Hebron. Nangbangon sadiay iti altar nga agpaay ken ni Yahweh.
1 Uppat nga ari—ni Amrafel nga ari ti Siniar, ni Arioc nga ari ti Elasar, ni Kedorlaomer nga ari ti Elam ken ni Tidal nga ari ti Goiim,
2 ti napan nanggubat iti lima nga ari: Bera nga ari ti Sodoma, Birsa nga ari ti Gomorra, Sinab nga ari ti Adma, Semeber nga ari ti Zeboiim ken ti ari ti Bela (wenno Soar).
3 Nagkaykaysa dagitoy lima nga ari ket pinagtitiponda dagiti buyotda iti Tanap ti Siddim nga isu ita ti Natay a Baybay.
4 Sangapulo ket dua a tawen nga inturayan ida ni Kedorlaomer ngem iti maika-13 a tawen, immalsada a maibusor kenkuana.
5 Iti maika-14 a tawen, dimteng ni Kedorlaomer ken dagiti kakaduana agraman dagiti armadada ket pinarmekda dagiti Refaim idiay Asterot Karnaim, dagiti Zuzim idiay Ham, dagiti Emim idiay Tanap ti Kiriataim
6 ken dagiti Horeo iti kabambantayan ti Edom—sinunsonda ida agingga idiay Elparan iti pungto ti let-ang.
7 Kalpasanna, nagsublida ket dimtengda idiay Kades (maaw-awagan idi iti Enmispat). Sinakupda ti amin a daga dagiti Amalekita ket pinarmekda dagiti Amorreo nga agnanaed idiay Hazazon Tamar.
8 Inummong dagiti ari ti Sodoma, Gomorra, Adma, Zeboiim ken Bela dagiti armadada iti Tanap ti Siddim tapno gubatenda
9 dagiti ari ti Elam, Goiim, Siniar ken Elasar. Lima nga ari kontra uppat nga ari.
10 Nasaknapan ti tanap kadagiti abut a naikkan iti alketran ket idi itarayan dagiti ari ti Sodoma ken Gomorra ti paggugubatan, natnagda kadagiti palab-og. Nakataray dagiti tallo nga ari ket nagkamangda kadagiti kabambantayan.
11 Innala dagiti uppat nga ari ti amin nga adda idiay Sodoma ken Gomorra agraman dagiti taraon sada pimmanaw.
12 Innalada met ni Lot ken ti amin a sanikuana. Agnanaed idi ti kaanakan ni Abram idiay Sodoma.
13 Ngem adda lalaki a nakalibas ket impadamagna daytoy ken ni Abram a Hebreo nga agnanaed idi iti asideg dagiti lugo a kayo a kukua ni Mamre nga Amorreo. Kadua ni Abram ni Mamre agraman da Escol ken Aner a kakabsatna.
14 Apaman a naammoan ni Abram a natiliw ti kaanakanna, inummongna dagiti amin a mannakigubat iti kampona nga agdagup iti 318 ket sinunsonda dagiti uppat nga ari agingga idiay Dan.
15 Sadiay, biningayna dagiti tattaona iti dua a bunggoy, dinarupda ti kabusor iti rabii ket pinarmekda ida. Kinamatkamatda ida agingga idiay Hobah iti amianan ti Damasco.
16 Naalada amin a nasamsam. Inyawidna met ni Lot a kaanakanna ken dagiti amin a sanikuana, agraman dagiti babbai ken dagiti dadduma a balud.
17 Idi agsubli ni Abram kalpasan ti panangparmekna ken ni Kedorlaomer ken dagiti dadduma nga ari, sinabat ti ari ti Sodoma idiay Tanap ti Save (a maaw-awagan met iti Tanap ti Ari).
18 Nangyeg met ni Melkisedec nga ari ti Salem ken padi pay ti Kangatoan a Dios iti tinapay ken arak ken ni Abram.
19 Indawat ni Melkisedec a mabendisionan ni Abram ket kinunana, “Sapay koma ta bendisionan ti Kangatoan a Dios ni Abram.
20 Madaydayaw koma ti Kangatoan a Dios a nangted iti panagballigim kadagiti kabusormo.” Ket inted ni Abram kenkuana ti apagkapullo ti amin a sinamsamna.
21 Kinuna ti ari ti Sodoma ken Abram, “Alaem dagiti sinamsammo ngem isublim dagiti amin a tattaok.”
22 Insungbat ni Abram, “Isapatak iti Apo a Kangatoan a Dios, ti namarsua iti langit ken daga,
23 nga awan ti alaek a kukuam, uray la koma sinulid wenno kordon ti sapatos tapno dimonto kuna a sika ti nangpabaknang kaniak.
24 Awan ti alaek no di la dagiti inaramat dagiti tattao. Ngem ipalubosmo koma nga alaen dagiti kakaduak, da Aner, Escol ken Mamre, ti bingayda.”
1 Kalpasan daytoy, nagparmata ni Abram ket nangngegna ni Yahweh a makisasao kenkuana: “Dika agbuteng, Abram. Salaknibanka iti amin a peggad ket ikkanka iti naindaklan a gunggona.”
2 Ngem kinuna ni Abram, “O Apo Dios, ania ti serbi kaniak ti gunggona nga itedmo idinto ta awan anakko? Ni laeng Eleazar a taga-Damasco ti agtawid kadagiti sanikuak.
3 Dinak pinaraburan iti anak ket maysa kadagiti tagabuk ti agtawid iti sanikuak.”
4 Kalpasanna, nangngegna manen ni Yahweh a makisasao kenkuana, “Saan a ni Eleazar a tagabu ti agtawid iti sanikuam no di ket ti bukodmo nga anak.”
5 Inruar ni Yahweh ni Abram ket kinunana, “Tumangadka ket padasem a bilangen dagiti bituen. Kastanto ti kaadu dagiti kaputotam.”
6 Nagtalek ni Abram ken ni Yahweh ket gapu iti daytoy, naragsakan kenkuana ni Yahweh ket inawatna a kas nalinteg ni Abram.
7 Kalpasanna, kinuna ni Yahweh kenkuana, “Siak ni Yahweh a nangiruar kenka iti Ur idiay Caldea tapno ipatagikuak kenka daytoy a daga.”
8 Ngem kinuna ni Abram, “O Apo Dios, kasano a maammoak a kukuak daytoy a daga?”
9 Insungbatna, “Yegannak iti baka, kalding, kalakian a karnero nga agtawen iti tallo ti tunggal maysa, ken saggaysa a kalapati ken pagaw.”
10 Indatag ni Abram dagiti animal iti Dios. Pinatayna ida sana ginudua dagiti bangkay. Inintarna ida iti dua a linia nga agbinnatog dagiti agkapisi ngem dina ginudua ti kalapati ken ti pagaw.
11 Nagdisso dagiti buitre kadagiti bangkay dagiti animal ngem binugawna ida.
12 Idi lumnek ti init, immapay ken ni Abram ti nargaan a turog. Nariknana ti panagbuteng ken panagamak gapu iti nakaro a kinasipnget.
13 Kinuna ni Yahweh, “Ganggannaetto dagiti kaputotam iti sabali a daga. Agbalindanto a tagabu sadiay ket 400 a tawen a maparparigatdanto.
14 Ngem dusaekto ti nasion a mangtagabu kadakuada ket inton pumanawda iti dayta a daga, adunto a kinabaknang ti alaenda.
15 Atiddogto ti panagbiagmo, mataykanto a sitatalna ket maitanemkanto.
16 Mapalabasto ti uppat a kaputotan santo agsubli ditoy dagiti kaputotam agsipud ta sakonto la pagtalawen dagiti Amorreo inton nakaro ti kinadakesda ket masapul a madusada.”
17 Idi nakalneken ti init ket nagsaknapen ti sipnget, pagammoan adda nagparang nga umas-asuk a banga ken sumsumged nga aluten a limmasat iti nagbaetan dagiti nagudua-gudua nga animal.
18 Iti dayta met la a kanito, nakitulag ni Yahweh ken ni Abram. Kinunana, “Ikarik nga itedko iti kaputotam amin daytoy a daga manipud iti beddeng ti Egipto agingga iti Karayan Eufrates,
19 agraman ti daga dagiti Kineo, dagiti Kenezeo, dagiti Kadmoneo,
20 dagiti Heteo, dagiti Perezeo, dagiti Refaim,
21 dagiti Amorreo, dagiti Cananeo, dagiti Gergeseo ken dagiti Jebuseo.”
1 Saan nga aganak ni Sarai nga asawa ni Abram. Ngem adda tagabuna a babai a taga-Egipto nga agnagan iti Agar.
2 Isu a kinunana ken ni Abram, “Yantangay ta dinak pinaraburan ti Apo iti anak, apay a dimo kaiddaen ti tagabuk bareng no aganak iti agpaay kaniak?” Immanamong ni Abram,
3 ket naited ni Agar kenkuana a kas asawa nga agserbi kenkuana. (Sangapulo a tawen idin ni Abram iti daga ti Canaan.)
4 Kinaidda ni Abram ni Agar ket nagsikog. Idi madlaw ni Agar a masikogen, timmangsit ket inumsina pay ni Sarai.
5 Kinuna ni Sarai ken ni Abram, “Sika ti nakaigapuan ti pananglais kaniak ni Agar. Siak a mismo ti nangted kenka ngem um-umsiennakon manipud ammona a masikogen. Ikeddeng koma ti Apo no siasino kadata ti mapabasol.”
6 Kinuna ni Abram, “Tagabum daytoy a babai. Aramidem kenkuana ti aniaman a kayatmo.” Naranggas ni Sarai ken ni Agar agingga a nagtalaw ti tagabu.
7 Iti asideg ti maysa nga ubbog iti let-ang, iti dalan nga agturong idiay Sur, adda anghel ni Yahweh a nangsabat kenkuana.
8 Kinunana, “Agar, tagabu ni Sarai, sadino ti naggapuam ken sadino ti papanam?” “Tinalawak ti apok,” insungbat ni Agar.
9 Kinuna ti anghel ni Yahweh, “Agsublika ket agserbika kenkuana.”
10 Ket innayonna, “Ikkankanto iti adu nga annak ken appoko ket dinto mabilang ti kaaduda.
11 Aganakkanto iti lalaki ket panaganamto iti Ismael agsipud ta impangag ti Apo ti asugmo.
12 Ngem agbiagto ti anakmo a kas atap nga asno. Kabusornanto ti tunggal maysa ket agbalinto met a kabusor ti amin. Saanto nga agnaed iti sidong dagiti kabagianna.”
13 Kinuna ni Agar iti bagina, “Pudno kadi a nakitak ti Dios ket sibibiagak pay laeng kalpasan ti pannakakitak kenkuana?” Ngarud, pinanagananna ni Yahweh a nakisarita kenkuana iti “Ti Dios a Makakita.”
14 Daytoy ti gapuna a maaw-awagan ti bubon nga adda iti nagbaetan ti Kades ken Bered iti Beer-lahai-roi.
15 Lalaki ti impasngay ni Agar ket pinanaganan ni Abram iti Ismael.
16 Walopulo ket innem ti tawen idin ni Abram.
1 Idi agtawen ni Abram iti 99, nagparang ni Yahweh kenkuana. Kinunana, “Siak ti Dios a Mannakabalin-amin. Agtulnogka kaniak ket aramidem a kanayon ti naimbag.
2 Makitulagak kenka ket ikkankanto iti adu a kaputotam.”
3 Idi nangngegna daytoy, nagpakleb ni Abram iti daga. Kinuna ti Dios,
4 “Daytoy ti katulagak: Ikarik nga agbalinkanto a kapuonan ti adu a nasion.
5 Saanen nga Abram ti naganmo no di ket Abraham agsipud ta pagbalinenka a kapuonan ti adu a nasion.
6 Ikkankanto iti adu a kaputotan. Agbalinto nga ari ti sumagmamano kadakuada. Adunto unay ti kaputotam. Ket agbalindanto nga adu a nasion.
7 “Agnanayon daytoy a tulag ket tungpalekto ti karik kenka ken kadagiti sumarsaruno a kaputotam. Siakto ti Diosmo ken ti Dios dagiti kaputotam.
8 Itedkonto kenka ken kadagiti kaputotam daytoy a daga a pagnanaedam ita a kas ganggannaet. Kukuanto dagiti kaputotam iti agnanayon ti entero a daga ti Canaan, ket siakto ti Diosda.”
9 Kinuna ti Dios ken ni Abraham, “Masapul a tungpalem met ti nagtulaganta, sika ken dagiti sumarsaruno a kaputotam.
10 Masapul nga umanamongkayo, sika ken dagiti kaputotam, a makugit ti amin a lalaki kadakayo.
11 Manipud ita, masapul a kugitem ti ubing a lalaki nga adda walo nga aldawnan, agraman dagiti tagabu a nayanak iti balaymo ken dagiti ginatangmo kadagiti ganggannaet. Daytoy ti pakakitaan nga adda nagtulaganta.
12
13 Masapul a makugit ti tunggal maysa ket daytoy a marka ti bagi ti mangipakita nga agnanayon ti nagtulaganta.
14 Saanto a maibilang a taok ti siasinoman a lalaki a saan a nakugit agsipud ta dina tinungpal ti nagtulaganta.”
15 Kinuna ti Dios, “Saanen a Sarai ti pangawagmo iti asawam. Manipud ita, Sara ti nagannan.
16 Bendisionakto ket paraburankanto iti anak a lalaki nga ipasngayna. Bendisionakto ket agbalinto nga ina dagiti nasion. Agbalinto nga ari ti sumagmamano kadagiti kaputotanna.”
17 Nagpakleb ni Abraham iti daga ngem nagkatawa idi malagipna ti kinalakayna. Kinunana iti bagina, “Makaputot pay ngata ti lalaki a 100 ti tawenna? Aganak pay ngata ni Sara idinto a 90 ti tawennan?”
18 Kinunana iti Dios, “Apay a dimo ipalubos a ni laengen Ismael ti agtawid kadagiti sanikuak?”
19 Ngem kinuna ti Dios, “Saan. Aganakto ni Sara iti lalaki ket panaganamto iti Isaac. Tungpalekto ti pagtulaganmi ken ni Isaac ken kadagiti kaputotanna. Agnanayon daytoy a tulag.
20 Nangngegko ti dawatmo maipapan ken ni Ismael, isu a bendisionakto ket ikkak iti adu a kaputotan. Isunto ti ama ti sangapulo ket dua a pangulo ket pagbalinekto a naindaklan a nasion dagiti kaputotanna.
21 Ngem tungpalekto ti tulagko ken ni Isaac nga anakmo nga ipasngayto ni Sara iti kastoy a tiempo inton umay a tawen.”
22 Pimmanaw ti Dios kalpasan ti panagsaona ken ni Abraham.
23 Iti dayta met la nga aldaw, tinungpal ni Abraham ti imbaga ti Dios. Kinugitna ni Ismael nga anakna ken amin a lallaki iti balayna, tagabu man a nayanak sadiay wenno dagiti ginatangna.
24 Siam a pulo ket siam ti tawen ni Abraham idi makugit
25 ket sangapulo ket tallo met ni Ismael.
26 Nakugitda iti dayta nga aldaw,
27 agraman dagiti amin a tagabu ni Abraham.
1 Nagparang ni Yahweh ken ni Abraham idiay Mamre, iti ayan dagiti lugo a kayo. Agtugtugaw idi ni Abraham iti ruangan ti toldana iti kapudot ti aldaw
2 ket idi tumangad, nakitana ti tallo a lallaki a nakatakder. Timmaray a nangsabat kadakuada apaman a nakitana ida. Nagpakleb iti daga
3 sana kinuna, “Appo, madadaanak nga agserbi kadakayo. Pangngaasiyo ta dumagaskayo iti taengko.
4 Yalaankayo iti danum a pangbuggoyo kadagiti sakayo. Mabalinyo ti aginana ditoy sirok dagiti kayo.
5 Yalaankayo met iti taraon tapno adda pamigsayo a mangituloy iti panagbiaheyo. Mapadayawanak iti yaayyo iti taengko ket palubosandak kadi a mangsangaili kadakayo.” “Agyamankami,” insungbatda. “Padayawanmi ti awismo.”
6 Dinagdagus ni Abraham ti simrek iti toldana ket kinunana iti asawana, “Sara, mangalaka iti sangasupot iti kasayaatan nga arina ket manglutoka iti tinapay. Darasem!”
7 Kalpasanna, nagtaray a napan iti ayan dagiti arban ket nangpili iti nalukmeg nga urbon ti baka. Intedna iti maysa kadagiti adipenna a nagdardaras a napan nangisagana.
8 Nangala ni Abraham iti keso, gatas, ken ti karne a pinalutona ket impasangona kadagiti lallaki. Iti sirok ti kayo ti nangserbianna kadakuada. Bayat ti pannanganda,
9 sinaludsodda, “Yan ni Sara nga asawam?” “Adda iti uneg ti tolda,” insungbat ni Abraham.
10 Kinuna ti maysa kadakuada, “Siam a bulan manipud ita, agsubliakto ket addanton anak ni Sara nga asawam.” Adda ni Sara iti ruangan ti tolda, iti likudan ti agsasao ket dumdumngeg iti saritaan.
11 Lakay ken baket unayen dagiti agassawa ket saan payen nga agregla ni Sara.
12 Iti kasta, nagkatawa ni Sara iti unegna ket kinunana, “Ita ta baket ken kimbetakon, agganasak pay ngata a makikaidda? Maysa pay, lakay unayen ti asawak.”
13 Sinaludsod ni Yahweh ken ni Abraham, “Apay a nagkatawa ni Sara a kunana, ‘Pudno kadi a mabalinko ti aganak idinto ta baketakon?’
14 Adda aya narigat nga aramiden ni Yahweh? Kas kinunak, siam a bulan manipud ita, agsubliakto ket aganakto ni Sara iti lalaki.”
15 Gapu ta mabuteng ni Sara, naglibak ket imbagana a saan a nagkatawa. “Dika aglibak ta pudno a nagkatawaka,” kinuna ti sangaili.
16 Pimmanaw dagiti lallaki tapno mapanda iti lugar a pakatannawaganda iti Sodoma. Kimmuyog kadakuada ni Abraham tapno itulodna ida iti dalanda.
17 Kinuna ni Yahweh, “Diak ilimed ken ni Abraham ti panggepko nga aramiden.
18 Agbalinto dagiti kaputotanna a naindaklan ken nabileg a nasion. Agdawatto dagiti amin a nasion ti lubong a bendisionak ida a kas iti panangbendisionko kenkuana.
19 Pinilik ni Abraham tapno ibilinna kadagiti lallaki nga annakna ken dagiti kaputotanna a tungpalendak ket agaramidda iti naimbag ken nalinteg. No aramidenda daytoy, aramidek dagiti amin nga inkarik nga agpaay kenkuana.”
20 Kinuna ni Yahweh ken ni Abraham, “Nakabutbuteng ti naipulong nga ar-aramiden ti Sodoma ken Gomorra ket nakaro unay ti basolda.
21 Masapul a bumabaak tapno ammoek no pudno daytoy.”
22 Pimmanaw dagiti lallaki ket nagturongda idiay Sodoma ngem nagbati ni Yahweh iti ayan ni Abraham.
23 Inasitgan ni Abraham ni Yahweh ket sinaludsodna, “Pudno kadi nga iramanmo a pukawen dagiti awanan basol kadagiti nakabasol?
24 No adda limapulo a tattao nga awanan basol iti siudad, pukawem pay la kadi ti entero a siudad? Saanmo aya a pakawanen ti siudad tapno maispal dagiti limapulo?
25 Awan duadua a dimo iraman a patayen dagiti awanan basol kadagiti adda basolna. Saan a mabalin nga aramidem ti kasta. No kasta ti aramidem, mairaman a madusa dagiti awan basolna kadagiti adda basolna. Masapul a nainkalintegan ti panangukom ti Hues iti entero a lubong.”
26 Insungbat ni Yahweh, “No adda masarakak a 50 a tattao iti Sodoma nga awanan basol, ispalek ti entero a siudad gapu kadakuada.”
27 Nagsao manen ni Abraham. “Dispensarem koma, Apo, ti turedko nga agsao kenka,” kinunana. “Taoak laeng ket awan ti kalintegak nga agsao.
28 No 45 laeng a tattao ti awan basolna a saan ketdi a 50, dadaelem kadi ti entero a siudad gapu ta lima ti kurangna a limapulo?” Insungbat ni Yahweh, “Diak pukawen ti siudad no adda masarakak a 45 a tattao nga awanan basol.”
29 Nagsao manen ni Abraham, “No 40 laeng?” “Diak pukawen gapu kadagiti uppat a pulo,” insungbatna.
30 Kinuna ni Abraham, “Pangngaasim, Apo, ta dika agunget ngem masapul nga agsaludsodak manen. No 30 laeng?” Kinunana, “Diak pukawen no adda masarakak a tallopulo.”
31 Kinuna ni Abraham, “Pangngaasim ta pakawanem ti kinaturedko nga agsaludsod pay, Apo. No 20 laeng ti masarakan?” “Diak pukawen ti siudad no adda 20 a masarakak,” insungbat ni Yahweh.
32 Kinuna ni Abraham, “Pangngaasim, Apo, ta dika agpungtot. Daytoyen ti maudi a saludsodko. No sangapulo laeng ti masarakan?” Kinunana, “Diak dadaelen ti siudad no adda sangapulo.”
33 Pimmanaw ni Yahweh kalpasan ti panagsaona ket nagawid metten ni Abraham.
1 Sumipnget idi dumteng dagiti dua nga angheles idiay Sodoma. Agtugtugaw idi ni Lot iti ruangan ti siudad ket apaman a nakitana ida, timmakder a napan simmabat. Nagruknoy iti sangoda
2 ket kinunana, “Appo, madadaanak nga agserbi kadakayo. Pangngaasiyo ta agdaguskayo iti balayko. Mabalinyo a buggoan dagiti sakayo ket umiankayo. Inton bigat, mabalinyo ti agriing a masapa ket agtuloykayo iti papananyo.” Ngem insungbatda, “Agyamankami, ngem ditoy laengen plasa ti pangpalabasanmi iti rabii.”
3 Saan a namingga ni Lot agingga a naawisna ida ket nakikuyogda kenkuana a napan iti balayna. Binilin ni Lot dagiti adipenna nga aglutoda iti tinapay ken mangisaganada iti naimas a taraon dagiti sangaili. Nangan dagiti sangaili.
4 Idi maturog dagiti bisita, linawlaw dagiti taga-Sodoma ti balay. Adda sadiay dagiti amin a lallaki iti siudad, agtutubo ken lallakay.
5 Pinukkawanda ni Lot ket sinaludsodda, “Sadino ti ayan dagiti lallaki a nagdagus iti balaymo ita a rabii? Iruarmo ida!” Kayat a kaiddaen ida dagiti lallaki ti Sodoma.
6 Rimmuar ni Lot ket sinerraanna ti ridaw.
7 Kinunana kadakuada, “Gagayyem, pangngaasiyo ta dikay agaramid iti dakes.
8 Adda dua a babbalasang nga annakko. Iruarko ida ket aramidenyo ti kaykayatyo kadakuada. Ngem diyo an-anoen dagitoy a lallaki. Sangailida ket rumbeng a salaknibak ida.”
9 Ngem kinunada, “Saanka a bumiang, sika a ganggannaet. Siasinoka koma a mangisuro iti aramidenmi? Aglisika iti pagnaanmi amangan no dakdakes ti aramidenmi kenka ngem ti aramidenmi kadakuada.” Induronda ni Lot ket immasidegda tapno rakrakenda ti ridaw.
10 Ngem ginuyod dagiti sangaili ti ridaw apaman a naguyodda ni Lot iti uneg ti balay sada rinepkan ti ridaw.
11 Kalpasanna, pinagbulsekda amin a lallaki iti ruar tapno saanda a masarakan ti ridaw.
12 Kinuna dagiti dua a lallaki ken ni Lot, “No adda pay sabali a kaduam ditoy—annak, mamanugang, wenno siasinoman a kabagiam nga agnaed iti siudad—ipanawmo ida
13 gapu ta dadaelenmi daytoy a lugar. Nangngeg ti Apo dagiti nadadagsen a pammabasol kadagiti taga-Sodoma ket imbaonnakami ditoy tapno dadaelenmi ti siudad.”
14 Napan ni Lot kadagiti mangasawanto kadagiti babbai nga annakna ket kinunana, “Darasenyo ti pumanaw! Dadaelen ti Apo daytoy a lugar.” Ngem impagarupda nga agang-angaw ni Lot.
15 Iti parbangon, inapura dagiti angheles ni Lot. Kinunada, “Darasem! Alaem ti asawam ken dagiti dua a babbai nga annakmo ket pumanawkayo tapno dikay mairaman iti pannakadadael ti siudad.”
16 Nagsarimadeng pay laeng ni Lot, ngem gapu iti asi ni Yahweh kenkuana, ginuyod dagiti lallaki, ti asawana ken dagiti dua nga annakna a rimmuar iti siudad.
17 Kinuna ti maysa kadagiti angheles, “Agtaraykayon! Isalakanyo ti biagyo. Dikay tumaltalliaw wenno agsardeng iti tanap. Agkamangkayo iti katurturodan tapno dikay matay.”
18 Ngem insungbat ni Lot, “Pangngaasiyo, appo, ta saan a sadiay ti pangibaonanyo kadakami.
19 Dakkel unay ti asi nga impaayyo kaniak iti panangisalakanyo iti biagko. Ngem adayo unay dagiti turod. Makamakamnak ti didigra ket matayak sakbay a makadanonak sadiay.
20 Makitam dayta bassit nga ili? Mabalinko ti agkamang sadiay ta as-asideg. Sadiayen ti papanak—makitam met a bassit laeng a lugar—ket awanto ti pakaan-anoak.”
21 Insungbatna, “Ala wen, sadiayen ti papananyo ket diak dadaelen dayta nga ili.
22 Darasem ngarud! Sakonto la rugian ti aramidek inton makadanonka sadiay.” Gapu ta inawagan ni Lot a bassit ti ili, napanaganan dayta iti Soar.
23 Sumingsingising ti init idi makadanon ni Lot idiay Soar.
24 Pagammoan, pinagtudo ni Yahweh iti apuy ken asufre kadagiti siudad ti Sodoma ken Gomorra.
25 Dimmapu dagiti siudad ken ti entero a tanap agraman dagiti amin nga umili sadiay ken amin a mulmula.
26 Ngem timmalliaw ti asawa ni Lot isut' gapuna a nagbalin nga adigi nga asin.
27 Iti agsapa iti sumuno nga aldaw, dinardaras ni Abraham ti napan iti lugar a nagtakderanna idi iti imatang ni Yahweh.
28 Manipud sadiay, tinannawaganna ti Sodoma ken Gomorra ken ti entero a tanap. Nakitana ti agpangpangato a napuskol nga asuk a kasla naggapu iti dakkel nga urno.
29 Idi dadaelen ti Dios dagiti siudad iti tanap a pagnaedan ni Lot, linaglagipna ni Abraham ket impalubosna a makalibas ni Lot.
30 Gapu ta mabuteng nga agnaed ni Lot idiay Soar, simmang-at kadagiti katurturodan a kaduana dagiti dua nga annakna a babbai ket nagtaengda iti maysa a rukib.
31 Naminsan, agsarsarita dagiti agkabsat. Kinuna ti inauna, “Lumakayen ni tatang ket awanen ti lalaki iti entero a lubong a pakiasawaanta tapno aganakta.
32 Bartekenta ketdi ni tatang tapno mabalinta a kaiddaen ket aganakta.”
33 Iti dayta a rabii, inikkanda ti amada iti arak ket kinaidda ti inauna. Kasta unay ti bartek ti lakay, isu a dina ammo a kinaiddana ti inauna nga anakna.
34 Iti sumuno nga aldaw, kinuna ti inauna iti kabsatna, “Nakikaiddaak ken ni tatang idi rabii. Bartekenta manen ita a rabii, ket sika ti makikaidda tapno agpadata a maaddaan iti anak kenkuana.”
35 Binartekda ngarud ti amada, ket napan kinaidda ti inaudi. Kasta unay manen ti bartek ni Lot, ket dina ammo a ti buridekna ti kinaiddana.
36 Gapu iti daytoy, agpada a nagsikog dagiti annak ni Lot.
37 Naganak ti inauna iti lalaki, ket pinanagananna iti Moab. Isu ti nagtaudan dagiti Moabita iti agdama.
38 Naganak met ti inaudi iti lalaki, ket pinanagananna iti Benammi. Isu ti nagtaudan dagiti agdama nga Ammonita.
1 Pimmanaw ni Abraham idiay Mamre ket napan iti Negeb. Nagnaed iti nagbaetan ti Kades ken Sur. Bayat ti panagnaedna idiay Gerar,
2 no adda agsaludsod iti maipapan ken ni Sara, ibagana a kabsatna ti asawana. Pinaala ngarud ni Abimelec nga ari ti Gerar ni Sara.
3 Iti maysa a rabii, nagparang ti Dios kenkuana iti maysa a tagtagainep, ket kinunana, “Matayka, agsipud ta siaasawa daytoy a babai nga innalam.”
4 Saan pay idi a kinaidda ni Abimelec ni Sara. Iti kasta, kinunana, “O Apo, awan ti dakes nga inaramidko. Dadaelennak kadi agraman dagiti tattaok?
5 Imbaga ni Abraham a kabsatna ti babai. Kinuna met ti babai a kabsatna ni Abraham. Nadalus ti konsensiak a nangaramid iti daytoy, isu nga awan ti basolko.”
6 Insungbat kenkuana ti Dios iti tagtagainep, “Wen, ammok a nadalus ti konsensiam, isu a diak impalubos a sagidem ti babai tapno saanka a makabasol.
7 Ngem ita, isublim ti babai iti asawana. Profeta ti asawana ket ikararagannakanto tapno dika matay. Ngem no dimo isubli, ballaaganka a saan la a sika ti matay no di ket mairaman pay amin a tattaom.”
8 Iti agsapa iti sumuno nga aldaw, inayaban ni Abimelec dagiti amin nga ofisialesna ket idi imbagana kadakuada ti amin a napasamak, kasta unay ti butengda.
9 Kalpasanna, pinaayaban ni Abimelec ni Abraham ket sinaludsodna, “Ania daytoy nga inaramidmo kadakami? Ania aya ti dakes nga inaramidko kenka ta inyegmo daytoy a kinadakes kaniak ken iti pagariak? Saan a rumbeng nga aramiden ti siasinoman ti inaramidmo kaniak.
10 Apay nga inaramidmo daytoy?”
11 Simmungbat ni Abraham, “Impagarupko ngamin nga awan ditoy ti agbuteng iti Dios ket nagamakak amangan no patayendak tapno maalada ti asawak.
12 Kinapudnona, agkabsatkami iti ama. Nupay kasta, inasawak.
13 Idi ibaonnak ti Dios a mapan iti sabali a daga, kinunak iti asawak, ‘Adda naimbag a maaramidmo kaniak no, iti sadinoman a papananta, ibagam nga agkabsatta.’”
14 Insubli ngarud ni Abimelec ni Sara ken ni Abraham. Inikkanna pay ni Abraham kadagiti karnero, baka ken tagabu.
15 Kinunana ken ni Abraham, “Adtoy ti entero a dagak; agyanka iti sadinoman a kayatmo a pagnaedan.”
16 Kinunana met ken ni Sara, “Inikkak ni kabsatmo iti sangaribu a bagi ti pirak kas pammaneknek a saan a natulawan ti dayawmo; maammoanto ti tunggal maysa nga awan ti dakes nga inaramidmo.”
17 Gapu iti naaramid ken ni Sara nga asawa ni Abraham, dinusa ni Yahweh dagiti amin a babbai iti sangkabalayan ni Abimelec: saan nga impalubos ni Yahweh nga aganak dagiti babbai. Iti kasta, inkararagan ni Abraham ni Abimelec. Immimbag ti ari ket manipud idin, nagsikog ti asawa ni Abimelec ken dagiti babbai a tagabuna.
1 Kas inkari ni Yahweh, binendisionanna ni Sara.
2 Nagsikog ni Sara ket naganak iti lalaki, uray no lakay unayen ni Abraham nga asawana. Naipasngay ti maladaga iti tiempo nga intuding ti Dios a pannakayanakna.
3 Isaac ti impanagan ni Abraham iti anakna.
4 Idi walo nga aldawnan, kinugit ni Abraham, kas imbilin ti Dios kenkuana.
5 Agtawen ni Abraham iti sangagasut idi mayanak ni Isaac.
6 Kinuna ni Sara, “Inikkannak ti Dios iti panggapuak nga agragsak ken agkatawa. Makipagkatawanto met amin dagiti makangngeg iti daytoy.”
7 Kinunana pay, “Siasino ti makaibaga idi ken ni Abraham nga agpasusonto ni Sara? Ngem naganakak met laeng nupay lakayen ni asawak.”
8 Dimmakkel ti ubing. Iti aldaw a pannakapusotna, nangipaay ni Abraham iti dakkel a padaya.
9 Iti maysa nga aldaw, madama nga agay-ayam ni Ismael nga anak ni Agar a taga-Egipto ken ni Isaac nga anak ni Sara.
10 Nakita ida ni Sara ket kinunana ken Abraham, “Pagtalawem daytoy a tagabu ken ti anakna. Diak kayat nga adda binglay ti anak daytoy a babai kadagiti sanikuam a tawiden ti anakko.”
11 Kasta unay ti pannakaburibor ni Abraham gapu iti daytoy agsipud ta anakna met ni Ismael.
12 Kinuna ti Dios ken ni Abraham, “Dimo pagdanagan ti ubing ken ni Agar a tagabum. Aramidem ti ibaga ni Sara agsipud ta ninto Isaac ti pagtaudan dagiti kaputotam nga inkarik.
13 Maaddaanto met iti adu nga annak ti putotmo ken ni Agar ket agbalindanto a maysa a nasion, ta anakmo met ni Ismael.”
14 Kabigatanna, nasapa a pinarubbuatan ni Abraham dagiti agina. Pinabalonanna ni Agar iti kanen ken inumen a danum a naikarga iti supot a lalat. Impasallabayna ti ubing iti inana. Pimmanaw ni Agar ket nagalla-alla iti let-ang ti Beerseba.
15 Idi naibusen ti balonda a danum, pinanawanna ti ubing iti sirok ti maysa a bassit a kayo.
16 Nagtugaw iti agarup sangagasut a metro manipud iti nangibatianna iti ubing. Kinunana iti bagina, “Diak maitured a kitaen a matay ti anakko.” Bayat ti panagtugawna, nagsangit ti ubing.
17 Nangngeg ti Dios ti sangit ti ubing. Manipud langit, kinuna ti anghel ti Dios ken ni Agar, “Ania ti pakariribukam, Agar? Dika agbuteng. Nangngeg ti Dios ti sangit ti ubing.
18 Tumakderka, inka ubbaen ti ubing ket ay-aywem. Manipud iti kaputotanna, pataudekto ti maysa a dakkel a nasion.”
19 Kalpasanna, impakita ti Dios ken ni Agar ti maysa a bubon. Napan kinargaan ni Agar ti supot a lalat iti danum ket pinainumna ti ubing.
20 Inaywanan ti Dios ti ubing. Dimmakkel iti let-ang ti Paran ket nagbalin a nalaing a mangnganup.
21 Imbirokan ni inana iti asawaenna a taga-Egipto.
22 Iti dayta a tiempo, napan ni Abimelec agraman ni Ficol a pangulo ti armadana iti yan ni Abraham. Kinunana, “Iti amin nga aramidmo, kanayon nga adda kenka ti bendision ti Dios.
23 Dawatek ngarud nga isapatam iti imatangna a dinakto allilawen, dagiti annakko wenno dagiti kaputotak. Napudnoak kenka, isu nga ikarim a napudnoka met kaniak ken iti daytoy a pagilian a pagnaedam.”
24 “Isapatak,” kinuna ni Abraham.
25 Iti naminsan, napan nagreklamo ni Abraham ken ni Abimelec maipapan iti bubon nga inagaw dagiti adipen ti ari.
26 “Diak ammo no siasino ti akin-aramid iti daytoy,” kinuna ni Abimelec. “Dimo imbagbaga kaniak ket ita la a maammoak.”
27 Adda nagnumoan dagiti dua ket inikkan ni Abraham ni Abimelec iti sumagmamano a karnero ken baka.
28 Nangilasin ni Abraham iti pito nga urbon kadagiti karnerona.
29 “Apay nga inlasinmo dagitoy?” sinaludsod ni Abimelec.
30 Kinuna ni Abraham, “Agpaay kenka dagitoy urbon ti karnero, kas pammaneknek iti panangbigbigmo a siak ti nangkali iti bubon.”
31 Napanaganan dayta a lugar iti Beerseba, ta sadiay ti nagsapataanda a dua.
32 Kalpasan ti pannakaaramid ti katulagan, nagsubli da Abimelec ken Ficol idiay Filistia.
33 Nangimula ni Abraham iti kayo idiay Beerseba, ket nagdaydayaw ken ni Yahweh, ti agnanayon a Dios.
34 Nabayag a nagnaed ni Abraham iti daga dagiti Filisteo.
1 Iti saan a nabayag, sinuot ti Dios ni Abraham. Kinunana, “Abraham.” “Adtoyak, Apo,” insungbat ni Abraham.
2 Kinuna ti Dios, “Alaem ni Isaac a kakaisuna ken dungdungoem nga anak, ket inka idiay Moria. Iti bantay nga ipakitakto kenka, idatagmonto kaniak ni Isaac a kas daton a mapuoran.”
3 Kabigatanna, nasapa nga insagana ni Abraham ti asnona. Nangbalsig iti kayo a pagpuorna iti daton. Kalpasanna, innalana ni Isaac ken ti dua nga adipenna ket napanda iti disso nga imbaga ti Dios.
4 Iti maikatlo nga aldaw, nakita ni Abraham iti adayo ti nasao a disso.
5 Kinunana kadagiti adipenna, “Agbatikayo ditoy agraman dagiti asno. Inkam agdaydayaw ken ni Isaac sadiay. Agsublikaminto met laeng.”
6 Impabaklay ni Abraham ken ni Isaac ti kayo a pangpuor iti daton. Innalana ti imuko ken dagiti beggang a pagaron. Idi magmagnada,
7 kinuna ni Isaac, “Tatang.” “Apay, anakko?” insungbat ni Abraham. Sinaludsod ni Isaac, “Makitak nga adda dagiti beggang ken kayo, ngem ayanna ti maidaton nga urbon a karnero?”
8 “Mangtedto ti Dios, anakko,” insungbat ni Abraham. Nagtuloy a nagna dagiti agama.
9 Idi dumtengda iti disso nga imbaga ti Dios kenkuana, nangbangon ni Abraham iti maysa nga altar. Inurnosna dagiti kayo iti rabaw ti altar. Rineppetna ni Isaac nga anakna sana imparabaw kadagiti kayo.
10 Innala ni Abraham ti imuko tapno patayenna ti ubing,
11 ngem nagpukkaw ti anghel ni Yahweh manipud langit, “Abraham! Abraham!” “Adtoyak, Apo,” insungbat ni Abraham.
12 “Dimo sagiden wenno ranggasan ti ubing,” kinuna ti anghel. “Makitakon nga agbutengka iti Dios, ta dika nagkedked a mangted kenkuana iti kakaisuna nga anakmo.”
13 Inwaras ni Abraham ti panagkitana. Adda nakitana a kalakian a karnero a naisalat ti sarana iti bassit a narukbos a kayo. Napanna innala ti karnero ket daytoy ti pinuoranna a kas daton a sukat ti anakna.
14 Pinanaganan ni Abraham dayta a disso iti “Ti Apo ti Mangted.” Agpapan ita, kunkuna pay laeng dagiti tattao, “Iti bantay ti Apo, adda maited.”
15 Manipud langit, nagsao manen ti anghel ni Yahweh. Kinunana,
16 “Siak, ni Yahweh, ti agsasao. Yantangay ta dika nagkedked a mangted kaniak iti kakaisuna nga anakmo, isapatak iti naganko a bendisionankanto iti nawadwad.
17 Paaduekto dagiti kaputotam a kas iti kaadu dagiti bituen iti tangatang wenno dagiti darat iti igid ti baybay. Parmekento dagiti kaputotam dagiti kabusorda.
18 Dawatento kaniak dagiti amin a nasion iti lubong a bendisionak ida a kas iti panangbendisionko kadagiti kaputotam. Aramidekto daytoy gapu ta tinungpalmo ti bilinko.”
19 Nagsubli ni Abraham iti ayan dagiti adipenna. Nagkukuyogda a nagawid idiay Beerseba, a nangipasdekan ni Abraham iti pagnaedanna.
20 Iti saan a nabayag, nadamag ni Abraham a naaddaan ni Milca nga asawa ni Nahor a kabsatna kadagiti annak a lallaki.
21 Dagitoy dagiti lallaki nga annakna: Ni Uz ti inauna, sa ni Buz a kabsatna, ni Kemuel nga ama ni Aram,
22 da Kesed, Hazo, Pildas, Jidlaf ken Betuel.
23 (Ni Betuel ti ama ni Rebecca.) Dagitoy walo ti annak da Milca ken Nahor a kabsat ni Abraham.
24 Ni Reuma a kamalala ni Nahor inyanakna da Teba, Gaham, Taaz ken Maaca.
1 Agtawen ni Sara iti 127
2 idi matay idiay Hebron, iti daga ti Canaan. Dinung-awan ni Abraham ti ipapatay ni Sara.
3 Pinanawan ni Abraham ti nakaimassayagan ni Sara ket napan nakisao kadagiti Heteo. Kinunana,
4 “Maysaak a ganggannaet nga agnaed iti dagayo. Pangngaasiyo ta lakoandak iti daga a pangitanemak iti asawak.”
5 Kinuna dagiti Heteo,
6 “Denggennakami, apo. Bigbigendaka a naindaklan a pangulo iti lugarmi. Itabonmo ti asawam iti kasayaatan a tanem a kukuami. Maragsakan ti siasinoman kadakami a mangted kenka iti pangitanemam kenkuana.”
7 Nagtamed ni Abraham iti sangoananda,
8 ket kinunana, “No ipalubosyo nga itabonko ditoy ti asawak, pangngaasiyo ta dawatenyo ken ni Efron a Heteo ken anak ni Zohar
9 nga ilakona kaniak ti rukib ti Macpela nga adda iti asideg ti pungto ti dagana. Dawatenyo kenkuana nga ilakona kaniak iti tumutop a bayadna ditoy imatangyo, tapno matagikuak a pagitaneman.”
10 Nairana nga adda idi ni Efron iti dayta a tallaong dagiti padana a Heteo iti paguummongan iti ruangan ti siudad. Kinunana a dengdenggen ti amin,
11 “Denggem, apo. Itedko kenka ti entero a talon agraman ti rukib sadiay. Saksian daytoy dagiti kailiak nga adda ditoy.”
12 Ngem nagtamed ni Abraham iti sangoanan dagiti umili,
13 ket kinunana ken ni Efron tapno mangngegda amin, “Dawatek kenka a denggennak. Gatangek ti entero a talon. Alaem ti pagbayadko, ket sadiay ti pangitanemak iti asawak.”
14 Simmungbat ni Efron,
15 “Denggennak, apo. Uppat a gasut a bagi ti pirak ti pateg ti talon—ngem mano met la dayta kadata? Itanemmo latta sadiay ti asawam.”
16 Immanamong ni Abraham, ket nangtimbang iti gatad nga imbaga ni Efron iti imatang dagiti tattao—400 a bagi ti pirak kas mayannurot iti pagtimbangan dagiti agtagtagilako.
17 Kastoy ti panangtagikua ni Abraham iti daga ni Efron idiay rukib ti Macpela iti daya ti Mamre. Mairaman ti rukib nga adda sadiay ken amin a kayo iti sakup ti talon.
18 Binigbig dagiti Heteo a dimmar-ay iti dayta a tallaong a kukuan ni Abraham ti talon.
19 Intanem ngarud ni Abraham ni Sara nga asawana iti dayta a rukib ti Macpela.
20 Kastoy ti panangtagikua ni Abraham iti talon ken iti rukib a kukua idi dagiti Heteo, ket inusarna a pagitaneman.
1 Lakay unayen ni Abraham. Binendisionan ni Yahweh ti amin nga inaramidna.
2 Kinuna ni Abraham iti kalakayan nga adipen nga agay-aywan iti amin a sanikuana, “Ikabilmo ta imam iti baet dagiti luppok ket agsapataka.
3 Kayatko nga isapatam iti Apo a Dios ti langit ken daga, a dimonto ipaasawa ti anakko iti taga-ditoy Canaan a pagnanaedak.
4 Masapul nga inka iti daga a nakayanakak, ket pumilika kadagiti kakabagiak ti asawaen ni Isaac.”
5 Sinaludsod ti adipen, “Kas pangarigan madi ti babai a sumurot kaniak ditoy, ibaonkonto kadi ti anakmo iti daga a naggapuam?”
6 “Saan! Saanmo nga ibaon ti anakko sadiay,” insungbat ni Abraham.
7 “Innalanak ti Apo, isu a Dios ti langit, iti balay ni amak ken iti daga dagiti kakabagiak, ket insapatana nga itednanto daytoy a daga kadagiti kaputotak. Ibaonnanto ti anghelna nga umun-una ngem sika a mapan sadiay tapno tulongannaka a mangpili iti asawaen ti anakko.
8 No madi a sumurot kenka ti babai, mawayawayaankanton iti daytoy a sapata. Ngem uray ania ti mapasamak, dimo ipan ti anakko sadiay.”
9 Inkabil ngarud ti adipen ti imana iti baet dagiti luppo ni Abraham, ket insapatana nga aramiden ti kiniddaw ti apona.
10 Inrubbuat ti adipen ti sangapulo a kamelio ti apona ket napan iti siudad a pagnanaedan ni Nahor iti akin-amianan a Mesopotamia.
11 Idi dumteng sadiay, pinaginanana dagiti kamelio iti asideg ti maysa a bubon nga adda iti ruar ti siudad. Sumipnget idi ket tiempo a panagsangpet dagiti babbai nga agsakdo.
12 Nagkararag ti adipen. Kinunana, “O Apo a Dios ni Abraham nga apok, pagballigiennak kadi ket tungpalem ti karim iti apok.
13 Addaak ditoy asideg ti bubon a pagsakdoan dagiti babbalasang iti siudad.
14 No kunak iti maysa kadakuada, ‘Pangngaasim ta ibabam ta karambam ta uminumak,’ ket kunananto, ‘Uminumka, ken painumek met dagiti kameliom,’ isu koman ti babai a pinilim nga asawaen ni Isaac nga adipenmo. Daytoyto ti pakaammoak a tinungpalmo ti karim iti apok.”
15 Di pay nalpas ti panagkararagna idi dumteng ni Rebecca a nakaawit iti karamba iti abagana. Isu ti anak ni Betuel nga anak da Milca ken Nahor a kabsat ni Abraham.
16 Nalibnos a balasang ni Rebecca ken birhen pay laeng. Simmalog a napan iti bubon ket pinunnona ti karambana sa simmang-at.
17 Timmaray ti adipen a napan kenkuana ket kinunana, “Di la mabalin ti makiinum?”
18 “Mabalin, apo,” insungbat ni Rebecca ket dinagdagusna nga imbaba ti karambana sana pinainum ti adipen.
19 Idi nakainumen, kinuna ti babai, “Painumek met dagiti kameliom agingga a mapnekda.”
20 Dinardarasna nga imbukbok ti natda a danum iti paginuman dagiti animal sa nagtaray manen a napan simmakdo. Kasta ti inaramidna agingga a napainumna amin dagiti kamelio.
21 Naulimek ti adipen a nangbuybuya ken ni Rebecca tapno maammoanna no pinagballigi met la ni Yahweh iti nakaibaonanna.
22 Idi napainumen ni Rebecca dagiti kamelio, nangiruar ti adipen iti nangina nga aritos a balitok ken dua a dadakkel a pulseras a balitok ket intedna iti balasang.
23 “Siasino kadi ti tatangmo?” sinaludsod ti adipen. “Awan la ti mabalinmi a pagyanan kadagiti kakaduak iti balayyo ita a rabii?”
24 “Siak ti anak ni Betuel nga anak da Nahor ken Milca,” insungbat ti babai.
25 “Adu ti garami ken makan idiay balaymi. Adda pagyananyo.”
26 Nagruknoy ti adipen ket nagdaydayaw ken ni Yahweh.
27 Kinunana, “Madaydayaw ti Apo a Dios ni Abraham nga apok. Tinungpalna ti karina. Inturongnak iti balay dagiti kabagian ni apok.”
28 Nagtaray a nagawid ti balasang iti balay ni inana, ket imbagana ti amin a napasamak.
29 Adda lalaki a kabsat ni Rebecca nga agnagan iti Laban. Nangngegna ti impadamag ni Rebecca ken nakitana ti aritos ken dagiti pulseras kadagiti ima ni kabsatna. Nagtaray met ni Laban a napan iti ayan ti adipen ni Abraham nga agtaktakder iti abay dagiti kameliona iti asideg ti bubon.
30
31 “Dumanonka idiay balay, apo,” kinuna ni Laban, “sika a binendisionan ti Apo. Apay nga addaka ditoy ruar? Adda kuarto a naisagana kenka idiay balay. Adda met pagyanan dagiti kameliom.”
32 Simrek ngarud ti adipen iti balay. Inalsaan ni Laban dagiti kamelio sana inikkan ida iti garami ken ruot. Kalpasanna, inikkanna ti adipen ni Abraham ken dagiti kaduana iti danum a pangbuggoda kadagiti sakada.
33 Idi naisaganan ti kanenda, kinuna ti lalaki, “Sakbay a manganak, ibagak pay nga umuna ti gagarak.” “Ibagam latta,” kinuna ni Laban.
34 “Siak ti adipen ni Abraham,” inrugi ti adipen.
35 “Nawadwad ti bendision nga inted ti Apo iti apok. Bimmaknang ta pinaraburanna iti adu a karnero, kalding ken baka, pirak ken balitok, adipen a lallaki ken babbai, kamelio ken asno.
36 Baketen idi aganak ni Sara nga asawa ti apok. Lalaki ti impasngayna ket inted ti apok ti amin a kukuana kenkuana.
37 Pinagsapatanak ti apok a tungpalek ti bilinna a diak mangpili iti asawaen ti anakna kadagiti babbai ti Canaan.
38 Innak kano kadagiti kailian ti amana, kadagiti kakabagianna, tapno sadiay ti pangalaak iti asawaen ti anakna.
39 Sinaludsodko iti apok no ania ti aramidek no madi ti babai a sumurot kaniak.
40 ‘Ti Apo a kanayon a nagtulnogak,’ insungbatna, ‘ibaonnanto ti anghelna a kumuyog kenka ket pagballigiennakanto. Mangalakanto iti asawaen ti anakko kadagiti kailiak, iti familia ni tatangko.
41 No tungpalem daytoy ket mapanka iti familiak, uray no madida, mawayawayaankanton. Awanton ti sungsungbatam kaniak.’
42 “Itay dumtengak iti ayan ti bubon, inkararagko, ‘Apo a Dios ni Abraham nga apok, pagballigiennak koma iti gagarak.
43 Addaak ditoy abay ti bubon. No adda balasang nga umay sumakdo, dawatek kenkuana a makiinumak iti karambana.
44 No painumennak ket sumakdo pay iti danum para kadagiti kameliok, sapay koma ta isu ti pinilim nga asawaen ti anak ti apok.’
45 Diak pay nalpas ti naulimek a panagkararagko itay dumteng ni Rebecca a nakaawit iti karamba. Simmalog a napan simmakdo iti bubon ket kinunak kenkuana, ‘Makiinumak man.’
46 Imbabana a dagus ti karambana ket kinunana, ‘Uminumka, ket yalaak met iti danum dagiti kameliom.’ Imminumak ngarud sana met pinainum dagiti kameliok.
47 Sinaludsodko no siasino ti amana ket imbagana a ni Betuel nga anak da Nahor ken Milca. Inkabilko ngarud ti aritos iti agongna, ken dagiti pulseras kadagiti takkiagna.
48 Nagruknoyak ket nagdaydayawak iti Apo, iti Dios ni Abraham a nangiturong kaniak iti daytoy a balay. Ket ditoy ti nakasarakak iti balasang a rumbeng nga asawaen ti anak ti apok.
49 Ita, pangngaasiyo ta ibagayo kaniak no kayatyo a tungpalen ti pagrebbenganyo iti apok. No saanyo a tungpalen, ibagayo koma tapno ammok ti aramidek.”
50 Simmungbat da Laban ken Betuel, “Yantangay ta nakem daytoy ti Apo, saan a dakami ti mapaturay.
51 Adtoy ni Rebecca; alaem ket inkayon. Isu ti yasawam iti anak ti apom, kas imbilin ti Apo.”
52 Idi mangngeg ti adipen ni Abraham ti sinaoda, nagparintumeng iti daga ket nagdaydayaw ken ni Yahweh.
53 Kalpasanna, nangiruar kadagiti alahas a pirak ken balitok ken pagan-anay ket itedna ken ni Rebecca. Inikkanna met ti kabsat ken ina ni Rebecca kadagiti nangingina a sagut.
54 Iti kasta, nangan ken imminum ti adipen ken dagiti kaduana. Immianda sadiay. Idi bumangonda iti bigat, nagpakada ti adipen. “Agsubliakon ken ni apok,” kinunana.
55 Insungbat ti kabsat ken ti ina ni Rebecca, “Agbati pay laeng ni Rebecca. Umayto kalpasan ti makalawas wenno sangapulo nga aldaw.”
56 “Saandakami koma a taktaken,” kinuna ti adipen. “Pinagballiginak ti Apo iti gagarak. Masapul nga agsubliak iti apok.”
57 “No kasta ngarud, ayabantayo ni Rebecca ta isu ti mangeddeng,” insungbatda.
58 Inayabanda ngarud ni Rebecca. “Kayatmo kadi ti makikuyogen iti daytoy a tao?” sinaludsodda. “Wen,” insungbat ni Rebecca.
59 Pinalubosanda ni Rebecca a kumuyog iti adipen ni Abraham ken kadagiti kakaduana. Kimmuyog met ti adipen a nabayagen nga agyan kadakuada.
60 Binendisionanda ni Rebecca. Kinunada: “Kabsat, agbalinka koma nga ina ti riniwriw! Parmeken koma dagiti kaputotam ti siudad dagiti kabusorda!”
61 Nagrubbuat ni Rebecca ken dagiti babbalasang a katulonganna. Simmakayda kadagiti kamelio ket nakikuyogda iti lalaki a pimmanaw.
62 Kabayatanna, napan ni Isaac iti let-ang ti Beer-lahai-roi. Agnaeden ni Isaac iti Negeb.
63 Iti maysa a malem, napan nagpasiar iti taltalon ket nakitana dagiti sumungsungad a kamelio.
64 Idi makita ni Rebecca ni Isaac, dimsaag iti kamelio a nagsakayanna,
65 ket sinaludsodna iti adipen ni Abraham, “Siasino daydiay a lalaki a mangsabat kadatayo?” “Isu ti apok,” insungbat ti adipen. Innala ni Rebecca ti dalungdongna ket inabbonganna ti rupana.
66 Sinarita ti adipen ken ni Isaac ti amin a napasamak.
67 Impan ni Isaac ni Rebecca iti tolda a nagnaedan ni Sara nga inana. Inasawana ni Rebecca. Inay-ayatna ti asawana ket isu ti nagbalin a liwliwanan kalpasan ti ipapatay ni inana.
1 Nangasawa ni Abraham iti sabali a babai nga agnagan iti Ketura.
2 Inyanakna da Zimran, Jocsan, Medan, Midian, Isbac ken Sua.
3 Ni Jocsan ti tatang da Seba ken Dedan. Ni Dedan ti nagtaudan dagiti Assurim, dagiti Letusim ken dagiti Leummim.
4 Dagiti lallaki nga annak ni Midian isuda Efa, Efer, Hanoc, Abida ken Eldaa. Nagtaud amin dagitoy ken ni Ketura.
5 Impatawid ni Abraham ti amin a sanikuana ken ni Isaac.
6 Ngem idi sibibiag pay, sinagutanna dagiti lallaki nga annakna kadagiti sabali nga assawana. Kalpasanna, imbaonna ida iti Daya tapno mayadayoda ken ni Isaac nga anakna.
7 Natay ni Abraham a nalakayan unayen iti tawen nga 175.
8
9 Intanem da Isaac ken Ismael nga annakna iti rukib ti Macpela, iti daya ti Mamre nga adda iti talon a kukua idi ni Efron nga anak ni Zohar a Heteo.
10 Daytoy daydi talon a ginatang ni Abraham kadagiti Heteo. Naitanem sadiay ni Abraham ken ni Sara nga asawana.
11 Kalpasan ti ipapatay ni Abraham, binendisionan ti Dios ni Isaac nga anakna a nagnaed iti asideg ti Beer-lahai-roi.
12 Adtoy ti listaan dagiti annak ni Ismael nga anak ni Abraham ken ni Agar a taga-Egipto a tagabu ni Sara,
13 kas mayannurot iti panagsasarunoda a naipasngay: Nebayot, Kedar, Adbeel, Mibsam,
14 Misma, Duma, Masa,
15 Hadad, Tema, Jetur, Nafis ken Kedema.
16 Isuda ti kapuonan dagiti sangapulo ket dua a tribu. Naipanagan kadakuada dagiti aw-away ken nagkamkampoanda.
17 Agtawen ni Ismael iti 137 idi matay.
18 Nagnaed dagiti kaputotanna iti daga nga adda iti nagbaetan ti Havila ken Sur, iti daya ti Egipto, iti dalan nga agpa-Asiria. Simminada iti pagnaedan kadagiti dadduma a kaputotan ni Abraham.
19 Daytoy ti pakasaritaan ni Isaac nga anak ni Abraham.
20 Agtawen iti 40 idi asawaenna ni Rebecca nga anak ni Betuel nga Arameo a taga-Mesopotamia ken kabsat ni Laban.
21 Gapu ta saan nga aganak ni Rebecca, indawat ni Isaac ken ni Yahweh nga aganak koma ti asawana. Impangag ni Yahweh ti kararag ni Isaac ket nagsikog ni Rebecca.
22 Singin ti sikogna, ket sakbay a naipasngayda, aggubgubaldan iti uneg ti tian. Kinuna ni Rebecca, “Apay a kastoy ti mapasamak kaniak?” Nakiuman ken ni Yahweh tapno maammoanna ti sungbat ti saludsodna.
23 Kinuna ni Yahweh kenkuana, “Dua a nasion ti adda iti tianmo. Ipasngaymonto ti dua a kapuonan. Dua a puli ti agbinnusor a tattao. Napigpigsanto ti maysa ngem ti kasinginna, ket agserbinto ti inauna iti adina.”
24 Dimteng ti panagpasngay ni Rebecca. Naganak iti singin a lallaki.
25 Lumabaga ti kolor ti inauna ken dutdotan ti entero a bagina. Napanaganan ngarud iti Esau.
26 Nayanak ti kasinginna a nakaiggem iti mukod ni Esau. Napanaganan ngarud iti Jacob. Agtawen ni Isaac iti 60 idi mayanak dagiti singin.
27 Dimmakkel dagiti agkabsat. Nagbalin a nalaing a mangnganup ni Esau, ket ayuyangna ti ruar ken bakir. Ngem natalna a tao ni Jacob, ket ad-adda nga iti balay ti ayanna.
28 Kaykayat ni Isaac ni Esau ta magustoanna ti agsida kadagiti maan-anupan ti anakna. Kaykayat met ni Rebecca ni Jacob.
29 Iti maysa nga aldaw, aglutluto ni Jacob iti sopas a bukbukel idi sumangpet ni Esau. Naggapu iti bakir a naganupanna, ket kasta unay ti bisinna.
30 Kinunana ken ni Jacob, “Mabisinak unay. Ikkannak man iti dayta nalabaga bukbukel a lutlutoem.” (Daytoy ti gapuna a napanaganan ni Esau iti Edom.)
31 Simmungbat ni Jacob, “Ikkanka no la ket itedmo kaniak ti kalintegam a kas inauna nga anak.”
32 “Ala wen,” insungbat ni Esau. “Matayakon iti basin. Ania pay ti serbina kaniak ti kalintegak?”
33 “Isapatam pay nga umuna nga itedmo kaniak ti kalintegam,” kinuna ni Jacob. Nagsapata ni Esau ket intedna ti kalinteganna ken ni Jacob.
34 Inikkan ni Jacob ni Esau iti tinapay ken sopas a lutlutoenna. Nangan ken imminum ni Esau, ket idi nalpasen, timmakder sa pimmanaw. Kasta laeng ti panangipategna iti kalinteganna a kas inauna nga anak.
1 Adda pay sabali a panagbisin a dimteng iti daga malaksid daydi immuna idi panawen ni Abraham. Nakadanon ni Isaac idiay Gerar a sakup ni Abimelec, nga ari dagiti Filisteo.
2 Sakbay daytoy, nagparang ni Yahweh ken ni Isaac ket kinunana kenkuana, “Dika mapan idiay Egipto. Agyanka iti daga nga imbagak a pagyanam.
3 Agnaedka ditoy ket addaakto kenka. Bendisionankanto. Itedkonto amin daytoy a daga kenka ken kadagiti kaputotam, kas inkarik ken ni tatangmo nga Abraham.
4 Paraburankanto iti adu a kaputotan a kas iti kaadu dagiti bituen ket itedkonto kadakuada amin daytoy a daga. Dawatento dagiti amin a nasion ditoy lubong a bendisionak ida kas iti panangbendisionko kadagiti kaputotam.
5 Bendisionanka gapu ken ni Abraham, ta nagtulnog kaniak ket tinungpalna amin a bilinko.”
6 Nagnaed ngarud ni Isaac idiay Gerar.
7 No damagen idi dagiti lallaki a taga-sadiay ti maipapan iti asawana, ibagana a kabsatna ni Rebecca. Mabuteng ngamin a mangibaga nga asawana amangan no patayenda ket alaenda ni Rebecca a nakapimpintas a babai.
8 Nabayag a nagtaeng ni Isaac sadiay. Iti maysa nga aldaw, timman-aw ni Abimelec ket nakitana nga aglinlinnailo da Isaac ken Rebecca.
9 Pinaayaban ni Abimelec ni Isaac ket kinunana, “Asawam met gayam! Apay nga imbagam a kabsatmo?” Insungbat ni Isaac, “Mabutengak amangan no mapapatayak no ibagak nga asawak.”
10 “Kitaem ti inaramidmo,” kinuna ti ari. “No adda maysa kadagiti buyotko ti nanggaraw kenkuana, insarsaraknakami iti pagbasolan.”
11 Ket binallaagan ni Abimelec dagiti tattaona: “Mapapatay ti siasinoman a mangdangran kadagitoy nga agassawa.”
12 Nagtalon ni Isaac iti dayta a daga. Iti dayta a tawen, nakaapit iti maminggasut a kaadu ti immulana, gapu ta binendisionan ni Yahweh.
13 Rimmang-ay a rimmang-ay ti panagbiagna agingga a nagbalin a nakabakbaknang.
14 Inapalan dagiti Filisteo ta adu ti tagabu ken arbanna a karnero ken baka.
15 Iti kasta, ginaburan dagiti Filisteo dagiti amin a bubon a kinali dagiti adipen ni Abraham a tatangna idi sibibiag pay.
16 Kinuna ni Abimelec ken ni Isaac, “Panawam ti pagilianmi. Nagbalinkan a nabilbileg ngem dakami.”
17 Pimmanaw ngarud ni Isaac. Nagkampo iti Tanap ti Gerar ket ditoy ti nagnaedanna iti nabayag bassit a tiempo.
18 Pinakalina manen dagiti bubon a ginaburan dagiti Filisteo kalpasan ti ipapatay ni Abraham. Pinanagananna dagiti bubon iti kas iti impanagan idi ni tatangna a nangkali kadagitoy idi panawenna.
19 Idi agkalkali dagiti adipen ni Isaac iti tanap, nakasarakda iti ubbog ti danum.
20 Nagsusuppiat dagiti agpaspastor a taga-Gerar ken dagiti tattao ni Isaac. Imbaga ngamin dagiti taga-sadiay a kukuada ti ubbog. Ket pinanaganan ni Isaac ti bubon iti Esek.
21 Nagkali dagiti adipen ni Isaac iti sabali a bubon. Gapu ta rimsua manen ti riri, pinanaganan ni Isaac iti Sitnah.
22 Pimmanaw sadiay ket nagkali iti sabali a bubon. Gapu ta awan ti riri a timmaud, pinanagananna iti Rehobot. Kinunana, “Ita, inikkannatayo ti Apo iti wayawaya nga agnaed iti daga. Rumang-aytayo ditoy.”
23 Pimmanaw ni Isaac ket napan idiay Beerseba.
24 Iti dayta a rabii, nagparang ni Yahweh kenkuana ket kinunana, “Siak ti Dios ni Abraham a tatangmo. Dika agbuteng; addaak kenka. Bendisionanka ket paraburanka iti adu a kaputotan gapu iti karik ken ni adipenko nga Abraham.”
25 Nangbangon ni Isaac iti altar ket nagdaydayaw ken ni Yahweh. Sadiay ti nagkampoanna ket nagkali dagiti adipenna iti sabali a bubon.
26 Dimteng ni Abimelec a kaduana ni Ahuzzat a mamalbalakad kenkuana, ken ni Ficol a pangulo ti armadana. Naggapuda idiay Gerar ket makisaoda ken ni Isaac.
27 Kinunana, “Apay nga immaykayo idinto ta kagurguradak idi ket pinagtalawdak iti iliyo?”
28 Insungbatda, “Ammomi nga adda ti Dios kenka ket napanunotmi nga adda koma pagnunumoantayo. Kayatmi nga ikarim
29 a dinakamto dangran a kas iti dimi panangdangran kenka. Naimbagkami idi kenka ket saandaka nga inan-ano idi pumanawka. Ita, nalawag a binendisionannaka ti Apo.”
30 Insaganaan ida ni Isaac iti maysa a padaya ket nagkakapangan ken nagiinumda.
31 Iti agsapa iti sumuno a bigat, nagsisinnapatada a tungpalen ti tunggal maysa ti karina. Kalpasanna, pinarubbuatan ida ni Isaac ket manipud idi agsisinada, nagbalindan nga aggagayyem.
32 Iti dayta nga aldaw, dimteng dagiti adipen ni Isaac ket impadamagda kenkuana a nakasarakda iti danum iti bubon a kinalida.
33 Pinanaganan ni Isaac ti bubon iti Seba. Kastoy ti pannakapanagan ti siudad iti Beerseba.
34 Idi 40 ti tawen ni Esau, nangasawa iti dua a babbai a Heteo: ni Judit nga anak ni Beeri ken ni Basemat nga anak ni Elon.
35 Kasta unay ti panangpaladingitda iti biag da Isaac ken Rebecca.
1 Lakayen ni Isaac ket dandani saanen a makakita. Pinaayabanna ni Esau nga inauna nga anakna ket kinunana, “Anak.” “Apay, tatang?” insungbat ni Esau.
2 Kinuna ni Isaac, “Lakayakon ket nalabit matayakon iti mabiit.
3 Alaem ta bai ken panam, inka iti bakir ket yanupannak.
4 Lutoem 'tay pagay-ayatko a potahe samonto yeg kaniak. Kalpasan ti pannanganko, bendisionankanto sakbay a matayak.”
5 Agdengdengngeg ni Rebecca bayat ti pannakisao ni Isaac ken ni Esau. Idi nakapanawen ni Esau tapno mapan aganup,
6 kinuna ni Rebecca ken ni Jacob, “Nangngegko ti panangbilin ni tatangmo ken ni Esau,
7 ‘Yegannak iti animal ket ilutoannak iti sidak. Kalpasan ti pannanganko, bendisionankanto iti imatang ti Apo sakbay a matayak.’
8 Ita, anakko, denggennak ket kastoy ti aramidem.
9 Inka mangala iti arban iti dua a nalukmeg nga urbon ti kalding ket lutoek ti potahe a kaay-ayo unay ni tatangmo.
10 Ipanmonto kenkuana tapno sidaenna ket bendisionannaka sakbay a matay.”
11 Ngem kinuna ni Jacob iti inana, “Ammom a barbonan ni Esau idinto a nalinis ti kudilko.
12 No arikapennak ni tatang, maduktalanna nga al-allilawek. Ilunodnakto imbes a bendisionannak.”
13 Insungbat ni inana, “Bay-am a siak ti mailunod, anakko. Aramidem laeng ti ibagak. Inka alaen dagiti kalding.”
14 Napan innala ni Jacob dagiti kalding sana impan ken ni nanangna. Linuto ni Rebecca ti potahe a kaay-ayo ni Isaac.
15 Kalpasanna, innalana dagiti kasayaatan a kawes ni Esau nga iduldulinna iti balay sana insuot ken ni Jacob.
16 Binalkotna iti lalat ti kalding dagiti takiag ni Jacob ken ti paset ti tengngedna nga awan dutdotna.
17 Intedna kenkuana ti naimas a potahe agraman ti tinapay a linutona.
18 Napan ni Jacob iti ayan ni tatangna ket kinunana, “Tatang.” Insungbat ni Isaac, “Apay? Siasinoka, anakko?”
19 Ket kinuna ni Jacob, “Siak ni Esau nga inauna nga anakmo. Tinungpalko ti imbagayo kaniak. Bumangonkayon. Adtoyen ti karne ti ugsa nga insangpetko. Mangankayon sadakto bendisionan.”
20 “Nagbiitka metten, anakko? Sadino ti naganupam?” kinuna ni Isaac. “Tinulongannak ti Apo a Diosyo!” insungbat ni Jacob.
21 “Umasidegka man ta arikapenka,” kinuna ni Isaac. “Pudno kadi a sika ni Esau?”
22 Immasideg ni Jacob iti amana. Inarikap ni Isaac ti anakna ket kinunana, “Kasla timek ni Jacob ti timekmo ngem kasla takkiag ni Esau dagiti takkiagmo.”
23 Dina nabigbig ni Jacob agsipud ta barbonan dagiti imana a kas ken ni Esau. Bendisionanna koman
24 ngem sinaludsodna manen, “Pudno kadi a sika ni Esau?” “Wen, siak,” insungbat ni Jacob.
25 Kinuna ni Isaac, “Itedmo ngaruden ti linutom ta bendisionankanto inton malpasak a mangan.” Inyasideg ni Jacob ti taraon agraman ti arak nga inumen.
26 Kinuna ni Isaac, “Umasidegka, anakko, ket ungngoannak.”
27 Bayat ti yaasidegna, nasay-up ni Isaac ti kawes ni Jacob isut' gapuna nga intedna ti bendisionna a kunana, “Nabanglo 'toy anakko; mayarig ti angot toy anakko iti bang-i ti talon a binendisionan ti Apo.
28 Ited koma ti Dios kenka ti linnaaw ti langit ket padam-egenna dagiti talonmo. Ikkannaka koma iti adu a trigo ken arak.
29 Agserbi koma kenka dagiti nasion ket agrukbab kenka dagiti tattao. Iturayam koma dagiti kabagiam ket agrukbab koma kenka dagiti kaputotan ni inam. Mailunod koma dagiti mangilunod kenka ket mabendisionan dagiti mangbendision kenka.”
30 Apaman a nakapanaw ni Jacob kalpasan ti panangbendision kenkuana ni Isaac, simmangpet met ni Esau a kabsatna a naggapu iti paganupan.
31 Nangluto ni Esau iti naimas a potahe ket impanna ken ni tatangna. “Bumangonkayon, tatang,” kinunana, “ket kanenyo ti insangpetko tapno mabalinmo nga ited ti bendisionmo kaniak.”
32 “Siasinoka?” sinaludsod ni Isaac. “Siak ni Esau nga inauna nga anakmo,” insungbatna.
33 Kasta unay ti panagpigerger ni Isaac ket kinunana, “Siasino ngarud daytay nangyeg iti karne a sindak sakbay a simmangpetka? Intedko kenkuana ti maudi a bendisionko. Kukuanan iti agnanayon.”
34 Idi mangngeg daytoy ni Esau, nagsangit iti napigsa ken nasaem ket kinunana, “Bendisionannak met koma, tatang!”
35 Ngem kinuna ni Isaac, “Inallilawnak ti kabsatmo, isu a naalana ti bendision nga itedko koma kenka.”
36 “Maikadua daytoyen a panangsaurna kaniak,” kinuna ni Esau. “Isu met la gayam a Jacob ti naganna. Innalana ti kalintegak a kas inauna nga anak ket ita, inagawna manen ti bendision nga agpaay kaniak. Awan kadi ti nabati a bendision nga agpaay kaniak?”
37 Simmungbat ni Isaac, “Awanen ti maitedko kenka, anakko. Dinutokakon a mangituray kenka ket pinagbalinkon nga adipenna dagiti amin a kabagianna. Intedkon kenkuana ti trigo ken arak, isu nga awanen ti nabati.”
38 Intuloy ni Esau ti panagpakpakaasina ken ni tatangna. Kinunana, “Maymaysa la kadi ti bendisionmo, tatang? Bendisionannak met kadi, tatang!” Rinugianna ti nagsangit.
39 Kinuna ni Isaac kenkuana, “Saanto a nadam-eg ti dagam. Saanto a malinnaawan ti talonmo.
40 Agbiagkanto babaen iti kampilanmo ngem agbalinkanto nga adipen ni kabsatmo. Nupay kasta, no busorem makalapsutka iti pannakabalinna.”
41 Ginura ni Esau ti kabsatna ta isu ti binendisionan ti amada. Kinuna ni Esau iti panunotna, “Uray ta asidegen ti ipapatay ni tatang. Patayekto ni Jacob kalpasan ti tiempo ti panagdung-aw.”
42 Ngem idi naammoan ni Rebecca ti panggep ni Esau, pinaayabanna ni Jacob ket kinunana, “Denggem, kayatnaka a patayen ni Esau a kabsatmo tapno makaibales.
43 Ita, anakko, tungpalem ti ibagak. Dagdagusem ti agrubbuat ket inka agkamang idiay Haran, iti balay ni ulitegmo a Laban.
44 Agyanka pay laeng sadiay agingga nga agbaaw ti pungtot ti kabsatmo
45 ket malipatanna ti inaramidmo kenkuana. Mangibaonakto iti umay mangala kenka. Diak kayat a mapukawkayo a dua nga annakko iti isu met la nga aldaw.”
46 Kinuna ni Rebecca ken ni Isaac, “Mapulkokanakon kadagiti ganggannaet nga assawa ni Esau. No mangasawa met ni Jacob iti maysa a Heteo a kas kadakuada, nasaysayaat laengen a matayak.”
1 Inayaban ni Isaac ni Jacob, kinablaawanna ti anakna ket imbilinna, “Dika mangasawa iti taga-Canaan.
2 Agrubbuatka ket inka idiay Padan-aram, iti ili ni Betuel nga apongmo. Mangasawaka iti taga-sadiay, maysa kadagiti annak ni ulitegmo a Laban.
3 Bendisionan koma ti Dios a Mannakabalin-amin ti kallaysayo ket ikkannakayo iti adu nga annak tapno agbalinka nga ama ti dakkel a nasion.
4 Bendisionannaka koma ken ti kaputotam a kas iti panangbendisionna ken ni Abraham. Ket sapay koma ta matagikuam ti daga a nagnaedam, ti daga nga inted ti Dios ken ni Abraham.”
5 Pinarubbuatan ni Isaac ni Jacob a mapan idiay Mesopotamia, iti ayan ni Laban nga anak ni Betuel nga Arameo. Ni Laban ti kabsat ni Rebecca nga ina da Jacob ken Esau.
6 Naammoan ni Esau ti panangbendision ni Isaac ken ni Jacob ken ti panangibaonna kenkuana idiay Mesopotamia tapno agbirok sadiay iti asawaenna. Naammoanna met nga idi binendisionanna ni Jacob, imbilinna a di mangas-asawa iti taga-Canaan.
7 Naammoanna a tinungpal ni Jacob ti bilin dagiti nagannak kenkuana ket napan idiay Padan-aram.
8 Naawatan ngarud ni Esau nga iparit ti amana a mangasawa iti taga-Canaan.
9 Iti kasta, napan ni Esau iti ayan ni Ismael nga anak ni apongna nga Abraham, ket inasawana ni Mahalat a kabsat ni Nebayot ken anak ti ulitegna.
10 Pimmanaw ni Jacob idiay Beerseba ket nagturong idiay Haran.
11 Lumneken ti init idi dumteng iti maysa a disso ket sadiay ti nangpalabasanna iti rabii. Maysa a bato ti nagpungananna a naturog.
12 Iti dayta a rabii, natagtagainepna nga adda agdan a dumanon sadi langit ket adda dagiti angheles ti Dios nga umuli-umulog sadiay.
13 Pagammoan, nakitana ni Yahweh nga agtaktakder iti dennana. “Siak ni Yahweh a Dios ni Abraham ken ni Isaac,” kinunana. “Itedkonto kenka ken iti kaputotam daytoy a daga a pagid-iddaam.
14 Umadunto ti kaputotam—kaslanto tapok ti kaaduda. Agwarasdanto iti amin a lugar ket dawatento dagiti amin a nasion a bendisionak met ida a kas iti panangbendisionko kenka ken kadagiti kaputotam.
15 Laglagipem nga addaakto kenka ket salaknibankanto iti amin a papanam. Isublikanto ditoy a daga. Dikanto baybay-an agingga a maaramidko ti amin nga inkarik kenka.”
16 Nakariing ni Jacob ket kinunana, “Adda gayam ditoy a lugar ti Apo! Diak ammo nga adda!”
17 Nagbuteng ket kinunana, “Nakabutbuteng daytoy a lugar! Daytoy la ketdi ti balay ti Dios! Daytoy ti ruangan nga agturong sadi langit!”
18 Kabigatanna, nasapa a bimmangon ni Jacob. Innalana ti bato a nagpungananna sana impatakder a kas baton-lagip; binukbokanna iti lana tapno maidaton iti Dios.
19 Pinanagananna ti lugar iti Betel. (Luz idi ti nagan daytoy nga ili.)
20 Insapata ni Jacob ken ni Yahweh a Dios, “No addaka kaniak ket salaknibannak iti daytoy a panagdaliasatko, no ikkannak iti taraon ken kawes,
21 ken no agsubliak a sikakaradkad iti balay ni tatangko, sikanto ti Diosko.
22 Iti daytoy a lugar a nangipatakderak iti baton-lagip, agdaydayawto kenka dagiti tattao ket itedkonto kenka ti apagkapullo ti amin nga itedmo kaniak.”
1 Intuloy ni Jacob ti panagdaliasatna agingga a dimmanon iti daga ti Daya.
2 Nakakita iti bubon iti taltalon. Iti aglikmutna, adda tallo nga arban ti karnero nga agin-inana, ta sadiay ti pakapainumanda. Adda dakkel a bato a kalub ti bubon
3 ket sa la maikkat no maurnongen dagiti karnero. Kalpasan a mapainum dagiti agpaspastor ti arbanda, ikalubda met la ti bato.
4 “Taga-anokayo, gagayyem?” sinaludsod ni Jacob kadagiti agpaspastor nga adda sadiay. “Taga-Harankami,” insungbatda.
5 “Am-ammoyo kadi ni Laban nga apoko ni Nahor?” kinunana. “Wen, am-ammomi,” insungbatda.
6 “Kumusta met ti kasasaadna?” sinaludsodna. “Nasayaat met,” insungbatda. “Daydiay man ni Raquel nga anakna agraman dagiti karnero ni tatangna.”
7 Kinuna ni Jacob, “Yantangay ta nasapa pay, ken di pay tiempo ti panagyapon, apay a diyo painumen dagiti karnero sayo ipaarab manen ida?”
8 Insungbatda, “Saan a mabalin ta urayenmi pay nga adda amin ditoy dagiti karnero sakamto itulid ti bato ket painumenmi ida.”
9 Makisarsarita pay laeng ni Jacob kadakuada idi dumteng ni Raquel ken dagiti ipaspastorna a karnero ni tatangna.
10 Apaman a nakita ni Jacob ti balasang ken ti arban ni Laban nga ulitegna, napan iti bubon, inikkatna ti bato a naiserra sana pinainum dagiti animal.
11 Inasitganna ni Raquel ket inagkanna. Uray la nagsangit ni Jacob iti ragsakna.
12 Imbagana kenkuana, “Kaanakannak ni tatangmo. Siak ti anak ni ikitmo a Rebecca.” Nagtaray ni Raquel a napan nangibaga ken ni tatangna iti daytoy.
13 Idi mangngeg ni Laban ti maipapan ken ni Jacob a kaanakanna, nagtaray a napan nangsabat kenkuana. Inarakup ken inagkanna ni Jacob sana inyawid iti taengda. Sinarita ni Jacob ken ni Laban ti amin a napasamak.
14 Kinuna ni Laban, “Wen, pudno nga agkabagianta!” Makabulan a nagyan sadiay ni Jacob.
15 Kinuna ni Laban ken ni Jacob, “Saan a gapu ta agkabagianta ket agtrabahoka kaniak nga awan tangdanmo. Manot' kayatmo a sueldo?”
16 Dua ti babbalasang nga annak ni Laban: ni Lea nga inauna ken ni Raquel nga inaudi.
17 Napungay dagiti mata ni Lea, ngem napintas ni Raquel ken nasippukel ti pammagina.
18 Adda panagayat ni Jacob ken ni Raquel, isu a kinunana, “Agserbiak kenka iti pito a tawen no la ket ipalubosmo nga asawaek ni Raquel.”
19 Insungbat ni Laban, “Kaykayatko a sika ti mangasawa ken ni Raquel ngem ti sabali a lalaki. Agyanka ditoyen.”
20 Pito a tawen a nagserbi ni Jacob tapno maasawana ni Raquel. Dina napupuotan ti panaglabas dagiti tawen ta ay-ayatenna unay ni Raquel.
21 Kinuna ni Jacob ken ni Laban, “Nalpasen ti pito a tawen. Ipalubosmon nga asawaek ti anakmo.”
22 Ngarud, nagpaboda ni Laban ket inawisna ti amin nga agnaed iti dayta a lugar.
23 Ngem iti rabii ti parambak, saan a ni Raquel ti impanna iti kuarto ni Jacob no di ket ni Lea ket isu ti kinaidda ni Jacob. (
24 Inted ni Laban ti tagabuna a babai nga agnagan Zilpa ken ni Lea nga anakna tapno agserbi kenkuana.)
25 Sa la naammoan ni Jacob iti sumuno a bigat a ni Lea ti kinaiddana. Napan ken ni Laban ket sinidirna, “Apay a kastoy ti inaramidmo kaniak? Nagserbiak kenka tapno maasawak ni Raquel. Apay nga inallilawnak?”
26 “Agpayso ti kunam ngem dimi ugali ditoy nga ipaasawa nga umun-una ti inaudi,” insungbat ni Laban.
27 “Palpasem pay daytoy makalawas a rambak ti kasar. Itedkonto kenka ni Raquel no la ket agtrabahoka pay kaniak iti pito a tawen.”
28 Immanamong ni Jacob ket idi malpas ti rambak, inted ni Laban kenkuana ni Raquel a kas asawana. (
29 Inted ni Laban ti tagabuna a babai nga agnagan Bilha ken ni Raquel tapno agserbi kenkuana.)
30 Iti kasta, kinaidda met ni Jacob ni Raquel; ad-adda nga ay-ayatenna ni Raquel ngem ni Lea. Ket nagtrabaho ken ni Laban iti pito pay a tawen.
31 Ammo ni Yahweh a saan nga ay-ayaten unay ni Jacob ni Lea, isut' gapuna nga inikkanna iti gundaway nga aganak. Ngem nagtalinaed nga awan anak ni Raquel.
32 Nagsikog ni Lea ket naganak iti maysa a lalaki. “Ammo ti Apo ti parikutko. Ita, awan duadua nga ayatennakon ti asawak,” kinunana. Isut' gapuna a pinanagananna ti maladaga iti Ruben.
33 Nagsikog manen ni Lea ket naganak iti lalaki. “Inted pay kaniak ti Apo daytoy nga anak ta naammoanna a dinak ay-ayaten ti asawak,” kinunana. Isut' gapuna a pinanagananna ti maladaga iti Simeon.
34 Nagsikog manen ket naganak iti maysa pay a lalaki. “Ita, ad-adda a maisinggalut kaniakon ni asawak, ta tallo ti annakmin,” kinunana. Isut' gapuna a pinanagananna ti maladaga iti Levi.
35 Nagsikog manen ket naganak iti maysa pay a lalaki. “Ita, idaydayawko ti Apo,” kinunana. Isut' gapuna a pinanagananna ti maladaga iti Juda. Manipud idin, simmardengen nga aganak.
1 Nagimon ni Raquel iti kabsatna idi saanda nga aganak ken ni Jacob. Kinunana ken ni Jacob, “Matayak la ketdi no saanta a maadaan iti anak.”
2 Nakaunget ni Jacob ken ni Raquel ket kinunana, “Mabalinko aya nga alaen ti lugar ti Dios? Saan a siak ti manglaplapped iti panaganakmo.”
3 Kinuna ni Raquel, “No kasta, ni Bilha a tagabuk ti kaiddaem tapno aganak ket agbalinak nga ina gapu kenkuana.”
4 Intedna ngarud ni Bilha ket kinaidda ni Jacob.
5 Nagsikog ni Bilha ket naganak iti lalaki.
6 Kinuna ni Raquel, “Kinaasiannak ti Dios. Impangagna ti kararagko ket pinaraburannak iti anak a lalaki.” Isut' gapuna a pinanagananna ti maladaga iti Dan.
7 Nagsikog manen ni Bilha ket naganak iti lalaki.
8 Kinuna ni Raquel, “Nakidangadangak a sipipinget ken ni manangko ket nangabakak.” Pinanagananna ngarud ti ubing iti Neftali.
9 Idi madlaw ni Lea a simmardengen nga aganak, intedna ni Zilpa a tagabuna a kas asawa ni Jacob.
10 Naganak ni Zilpa iti lalaki.
11 “Nagasatak,” kinuna ni Lea. Iti kasta, pinanagananna ti maladaga iti Gad.
12 Naganak manen ni Zilpa iti lalaki
13 ket kinuna ni Lea, “Anian a ragsakko! Ita, awagandakon dagiti babbai iti naragsak.” Pinanagananna ngarud ti ubing iti Aser.
14 Panagani idi iti trigo. Napan ni Ruben iti taltalon, ket adda nasarakanna a bungbunga ti mandragoras. Insangpetna dagitoy ken ni nanangna a Lea. Kinuna ni Raquel ken ni Lea, “Ikkannak man iti mandragoras nga insangpet ti anakmo.”
15 Kinuna ni Lea, “Di pay la umdas aya nga inagawannak iti asawa? Ita, kayatmo pay nga alaen dagiti mandragoras ti anakko!” Kinuna ni Raquel, “No ikkannak iti mandragoras, ipalubosko a makikaiddaka ken ni Jacob ita a rabii.”
16 Iti sumipnget, idi sumangpet ni Jacob a naggapu iti taltalon, sinabat ni Lea ket kinunana, “Umayka kaniak ita a rabii gapu ta inikkak ni Raquel iti mandragoras kas bayad ti pannakikaiddak kenka.” Nagkaiddada ngarud iti dayta a rabii.
17 Impangag ti Dios ti kararag ni Lea. Nagsikog ket impasngayna ti maikalima nga anakna a lalaki.
18 Kinuna ni Lea, “Ginunggonaannak ti Dios ta intedko ti tagabuk ken ni asawak.” Iti kasta, pinanagananna ti anakna iti Issacar.
19 Nagsikog manen ni Lea ket impasngayna ti maikanem a lalaki nga anak ni Jacob.
20 Kinunana, “Inikkannak ti Dios iti napateg a sagut. Ita, awatennakon ti asawak ta nakayanakak iti innem a lallaki.” Pinanagananna ngarud ti ubing iti Zabulon.
21 Ket kalpasanna, naganak iti babai a pinanagananna iti Dina.
22 Kamaudianna, naasian met laeng ti Dios ken ni Raquel. Impangagna ti kararagna; inikkanna iti gundaway nga aganak.
23 Nagsikog ni Raquel ket naganak iti lalaki. Kinunana, “Inikkat ti Dios ti pakaibabainak gapu iti pannangtedna kaniak iti anak.
24 Ikkannak koma ti Apo iti sabali pay nga anak a lalaki.” Iti kasta, pinanagananna ti ubing iti Jose.
25 Kalpasan ti pannakaipasngay ni Jose, kinuna ni Jacob ken ni Laban, “Palubosannak koma nga agawid.
26 Ikuyogko dagiti assawak ken dagiti annakko. Nateggedko ida gapu iti panagserbik kenka.”
27 Kinuna ni Laban, “Palubosannak koma a mangibaga iti daytoy: Kas maibatay iti nasursurok maipapan iti panagpadles, ammok a binendisionannak ti Apo gapu kenka.
28 Ibagam ti kayatmo a sueldo ket itedko.”
29 Insungbat ni Jacob, “Ammom no kasano ti panagserbik kenka ken no kasano ti yaadu dagiti arbanmo iti aywanko.
30 Bassit pay la ti sanikuam sakbay a simmangpetak ngem nakarangrang-aykan ta binendisionannaka ti Apo gapu kaniak. Ita, tiempona metten a tamingek ti pagimbagak.”
31 “Ania ngarud ti itangdanko kenka?” sinaludsod ni Laban. “Diak dumawat iti sueldo,” insungbat ni Jacob. “Ituloyko a taraknen dagiti animalmo no umanamongka iti singasingko.
32 Ita met laeng, innak kadagiti arbanmo ket alaek amin a nangisit nga urbon ti karnero ken amin a labang wenno turikturikan nga urbon ti kalding. Kukuakon dagitoy a kas tangdanko.
33 Iti masakbayan, nalakamto a matakuatan no inallilawka. No umaymonto kitaen dagiti tangdanko nga animal, ket makitamto nga adda nailaok a saan a labang ken turikturikan a kalding wenno saan a nangisit a karnero, maammoamto a tinakawko daytoy kenka.”
34 “Ala, wen. Aramidenta ti imbagam,” kinuna ni Laban.
35 Ngem iti dayta nga aldaw, innala ni Laban ti amin a kalakian a kalding a garitan ken amin a kabaian a kalding a turikturikan ken labang, kasta met dagiti amin a nangisit a karnero sana impataraken dagitoy kadagiti annakna a lallaki.
36 Kalpasanna, pimmanawda nga agaama ket tallo nga aldawda a nagnagna agingga a dimmanonda iti maysa a disso nga adayo ken ni Jacob. Inaywanan ni Jacob dagiti nabati nga arban.
37 Nangala ni Jacob kadagiti naganus a sanga dagiti alamo, almendras ken kastanio sana inikkat ti dadduma nga ukisda tapno kasla garitan ti langada.
38 Inkabilna dagitoy a sanga iti paginuman dagiti arban tapno makitada no uminumda. Agtitinnakba ngamin dagiti animal no uminumda.
39 Iti kasta, idi agmaya dagiti kalding iti sango dagiti sanga, naganakda kadagiti garitan, turikturikan ken labang nga urbon.
40 Saan a pinagtitipon ni Jacob dagiti urbon a karnero ken dagiti kalding. Inlasinna ida iti maysa a lugar tapno kanayon a matannawaganda dagiti garitan ken nangisit nga animal iti arban ni Laban. Kastoy ti panangpaaduna iti arbanna ket inlasinna ida iti arban ni Laban.
41 Tunggal agmaya dagiti nasalun-at nga animal, ikabil ni Jacob dagiti sanga iti sangoananda, iti pagin-inumanda, tapno agmayada iti ayan dagiti sanga.
42 Ngem dina inkabil dagiti sanga iti sangoanan dagiti saan a nasalun-at nga animal. Idi agangay, nasasalun-at dagiti arban ni Jacob idinto a nakapuy dagiti animal ni Laban.
43 Kastoy ti panagbalin ni Jacob a nakabakbaknang. Adu ti karnero, tagabu, kamelio ken asnona.
1 Nadamag ni Jacob nga ibagbaga dagiti kayongna nga innalana amin a sanikua ni Laban. Nagtaud kano iti daytoy ti amin a kinabaknangna.
2 Nadlawna met a saanen a kas idi a naasideg ni Laban kenkuana.
3 Kinuna ni Yahweh ken ni Jacob, “Agsublika iti daga dagiti kapuonam ken kadagiti kakabagiam. Addaakto kenka.”
4 Nangibaon ngarud ni Jacob iti mapan mangibaga kada Raquel ken Lea nga agsasarakda iti taltalon a yan dagiti arbanna.
5 Kinunana kadakuada, “Nadlawko a nagbaliwen ni tatangyo; saanen a kas idi a naasideg kaniak. Ngem kanayon nga adda kaniak ti Dios ni tatangko.
6 Ammoyo nga inkabilko ti amin a kabaelak a nagserbi ken ni tatangyo.
7 Kaskasdi a sinaurnak ket naminsangapulo a binaliwanna ti tulagan iti panangtangdanna kaniak. Ngem saan nga impalubos ti Dios a dangrannak.
8 No kuna ni Laban, ‘Dagiti turikturikan a kalding ti tangdanmo,’ aganak amin nga arban kadagiti turikturikan nga urbon. No ibagana, ‘Dagiti garitan a kalding ti tangdanmo,’ aganak amin nga arban kadagiti garitan nga urbon.
9 Innala ti Dios ti arban ni tatangyo sana inted kaniak.”
10 Intuloy ni Jacob, “Idi tiempo ti panagmaya dagiti arban, nagtagtagainepak. Nakitak kampay idi a pasig a garitan, labang, ken turikturikan dagiti kalakian a kalding a tumaktakba.
11 Iti tagtagainepko, nagsao kaniak ti anghel ti Apo. ‘Jacob,’ kinunana. ‘Ania, Apo?’ insungbatko.
12 ‘Kitaem,’ intuloyna, ‘pasig a garitan, labang ken turikturikan dagiti kalakian a kalding a tumaktakba. Siak ti akin-aramid iti daytoy ta nakitak ti amin nga ar-aramiden kenka ni Laban.
13 Siak ti Dios a nagparang kenka idi idiay Betel. Malagipmo daydiay a lugar? Sadiay ti nagsapataam kaniak ken nangikonsagraram iti maysa a bato a pakalaglagipan babaen iti panangbuyatmo iti lana ti olibo. Ita, agrubbuatka. Panawamon daytoy a daga ket agsublika iti daga a nakayanakam.’”
14 Simmungbat da Raquel ken Lea: “Awanen ti matawidmi ken ni tatangmi.
15 Ibilangnakamin a kas ganggannaet. Inlakonakami ket nabusbosnan ti amin a kuarta a nakailakoanmi.
16 Kukuami kadagiti annakmi amin dagitoy a kinabaknang nga innala ti Dios ken ni tatangmi. Aramidem ti aniaman nga imbaga kenka ti Dios.”
17 Nagrubbuat ngarud ni Jacob tapno agsubli iti Canaan, iti daga ti amana. Pinagsakayna dagiti annakna ken dagiti assawana kadagiti kamelio. Intugotna dagiti arbanna ken ti amin a sanikuana a naurnongna idiay Padan-aram.
18
19 Awan idi ni Laban ta pukpukisanna dagiti karnero. Bayat ti kaawanna, napan ni Raquel iti tolda ti amana ket tinakawna dagiti didiosen a kukua ni tatangna.
20 Sinikapan ni Jacob ni Laban ta dina imbaga kenkuana ti ipapanawna.
21 Innalana ti amin a sanikuana sa nagdardaras a pimmanaw. Binallasiwna ti Karayan Eufrates ket nagturong iti katurturodan ti Galaad.
22 Tallo nga aldaw kalpasanna, naipadamag ken ni Laban a naglibas ni Jacob.
23 Innalana dagiti tattaona ket pito nga aldaw a sinursurotda ni Jacob agingga a nakamakamda iti katurturodan ti Galaad.
24 Iti dayta a rabii, natagtagainep ni Laban a nagparang ti Dios kenkuana ket kinunana, “Kitaem ta dimo dangran ni Jacob.”
25 Nakamakam ni Laban ni Jacob. Nagkampo ni Jacob iti maysa a bantay. Nagkampo met ni Laban ken dagiti kaduana iti katurturodan ti Galaad.
26 Kinuna ni Laban ken ni Jacob, “Apay a sinikapannak? Apay nga impanawmo dagiti annakko a kasda la babbai a natiliw iti gubat?
27 Apay a naglibaska? No imbagam ti ipapanawmo, pinarubbuatanka koma nga adda ragragsak ken kankanta, iti baet ti musika ti pandereta ken arpa.
28 Dinak pay inikkan iti gundaway a mangagek kadagiti appokok ken kadagiti annakko sakbay a pimmanawda. Minamaag ti kasta nga inaramidmo!
29 Kabaelanka a dangran ngem idi rabii, binallaagannak ti Dios ni amam a dika an-anoen.
30 Ammok a nagtalawka ta aggagarka unayen nga agawid. Ngem apay a tinakawmo dagiti didiosek?”
31 Insungbat ni Jacob, “Nagbutengak ta impagarupko a no maammoam a pumanawak, dimo ipalubos nga alaek dagiti annakmo.
32 Ngem no maipapan kadagiti didiosen, no adda kadakami ti masarakam a nangala kadagitoy, rumbeng a mapapatay. Agpaay a saksi dagiti tattaota; kitaem no adda ditoy ti kukuam ket alaem no masarakam.” Saan nga ammo ni Jacob a tinakaw ni Raquel dagiti didiosen.
33 Simrek ni Laban iti tolda ni Jacob ket nagsukisok. Kasta met ti inaramidna iti tolda ni Lea ken iti tolda dagiti dua a babbai a tagabu ngem dina nasarakan dagiti didiosen. Kalpasanna, simrek iti tolda ni Raquel.
34 Ngem nailemmengen ni Raquel dagiti didiosen. Inkargana dagitoy iti pasanga ti kamelio ket nagtugawanna daytoy. Nagsukisok ni Laban iti tolda ngem awan ti nasarakanna.
35 Kinuna ni Raquel iti amana, “Dinak koma kaunget, tatang, iti saanko nga itatakder iti kaaddayo; agreglaak ngamin.” Intuloy ni Laban ti nagbirok ngem dina nasarakan dagiti didiosenna.
36 Kasla bumtak ti barukong ni Jacob iti napalalo a pungtotna. “Ania kadi ti dakes nga inaramidko?” sinaludsodna. “Adda aya sinalungasingko a linteg ta kaskayo la aso a mangkamkamat kaniak?
37 Ita ta nalpasen ti panangbukitkitmo iti amin nga alikamenko, adda kadi nasarakam a kukuam? No adda, iruarmo ditoy tapno makita dagiti tattaota ket ikeddengda no siasino kadata ti nalinteg.
38 Duapulo a tawen a nagkadkaduata. Pulos nga awan naalisan iti arbanmo ket immadu dagiti karnero ken kaldingmo. Saanko a naitured ti nagparti iti uray maysa la koma a karnerom.
39 No adda idi karnero a patayen ti narungsot nga animal, suktak a dagus. Saankon nga ipakita kenka tapno agpaay a pammaneknek a saan a siak ti nagliway iti ipapatayna. Ket sinapulmo kaniak ti sukat ti animal a matakaw iti aldaw wenno iti rabii.
40 Kakaasiak a main-initan. Kakaasiak a malamlammiisan iti rabii. Mapuypuyatanak.
41 Kasta la a kasta iti unos ti duapulo a tawen a kaaddak kenka. Sangapulo ket uppat a tawen a nagpatagabuak kenka tapno maasawak dagiti dua nga annakmo. Innem met a tawen nga inaywanak dagiti arbanmo, ket naminsangapulo a binaliwam ti rumbeng a tangdanko.
42 No saannak a tinarabay ti Dios dagiti kapuonak, ti Dios ni Abraham ken ni Isaac, nalabit a pinapanawnak nga ima-ima. Ngem nakita ti Dios ti panagsagabak ken dagiti panagbambannogko ket idi rabii, impaulogna ti pangngeddengna kenka.”
43 Insungbat ni Laban ken ni Jacob, “Kukuak amin nga intugotmo: dagiti annakko, dagiti appokok ken uray pay dagitoy nga arban. Ngem ania pay ti maaramidko tapno agtalinaed kaniak dagiti annakko ken dagiti appokok?
44 Nasaysayaat laengen nga agaramidta iti katulagan. Mangbuntonta iti batbato ket aramidenta a baton-lagip iti tulaganta.”
45 Nangala ni Jacob iti bato ket impasdekna a kas baton-lagip.
46 Binilinna dagiti tattaona nga agalada iti batbato sada buntonen. Kalpasanna, nagpapanganda iti abay ti bunton dagiti batbato.
47 Pinanaganan ni Laban daytoy iti Jegar-Sahaduta. Galed met ti impanagan ni Jacob.
48 Kinuna ni Laban ken ni Jacob, “Agpaayto a baton-lagip kadata daytoy a bunton.” Isu a napanaganan dayta a lugar iti Galed.
49 Kinuna pay ni Laban, “Sapay koma ta sipsiputannata ti Apo bayat ti panaginnadayota.” Iti kasta, napanaganan dayta a lugar iti Mizpa.
50 Intuloy ni Laban, “No saan a nasayaat ti panangtratarmo kadagiti annakko wenno mangasawaka iti sabali, uray no diak maammoan, laglagipem a sipsiputannata ti Dios.
51 Adda iti nagbaetanta ti bunton ti bato nga impasdekko ken ti inkabilmo a baton-lagip.
52 Agserbinto dagitoy a palagip kadata. Dagitoyto met ti agbalin a beddeng ket awanto kadata ti mabalin a bumallasiw tapno maliklikan ti panagrinnautta.
53 Ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Nahor, ti Dios ti amada ti mangukom kadata.” Iti nagan ti Dios a nagdaydayawan ni Isaac nga amana, insapata ni Jacob a tungpalenna ti katulagan.
54 Nangpatay iti animal sana indaton iti bantay ket inawisna dagiti tattaona iti pannangan. Kalpasan ti pannanganda, immianda iti bantay.
55 Nagriing ni Laban a nasapa iti kabigatanna ket nagawid kalpasan ti panangagekna kadagiti appoko ken annakna.
1 Bayat ti panangituloy ni Jacob iti panagdaliasatna, adda sumagmamano nga angheles a nangsabat kenkuana.
2 Idi makitana ida, kinunana, “Daytoy ti kampo ti Dios.” Iti kasta, pinanagananna ti lugar iti Mahanaim.
3 Pinauna ni Jacob ti sumagmamano a tattaona a mapan ken ni kabsatna nga Esau iti pagilian ti Edom.
4 Kastoy ti pinaibagana: “Siak ni Jacob a kabsatmo ken natulnog nga adipenmo. Kayatko nga ipakaammo a nabayagak a nakipagtaeng ken ni uliteg a Laban ket ita la ti panagsublik.
5 Adu ti baka, asno, kalding, karnero ken tagabuk. Imbaonko dagitoy pannakabagik bareng magun-odko ti panagtalekmo.”
6 Nagsubli dagiti naibaon ket kinunada ken ni Jacob, “Nakasaomi ni Esau a kabsatmo ket umaynaka sabten. Addan iti dalan a kaduana ti 400 a lallaki.”
7 Nagbuteng ken nariribukan ni Jacob. Biningayna iti dua a bunggoy dagiti tattaona, kasta met dagiti karnero, kalding, baka ken kamelio.
8 Kinunana iti bagina, “No darupennakami ni Esau, mabalin a makalibas ti maysa a bunggoy.”
9 Ket nagkararag ni Jacob, “O Dios ni apongko nga Abraham ken ni tatangko nga Isaac, tulongannak koma. Imbagam kaniak, O Apo, nga agsubliak iti dagak ken kadagiti kakabagiak ket saannakto a baybay-an.
10 Diak maikari iti amin nga imbag ken ayat nga impaaymo kaniak nga adipenmo. Idi bimmallasiwak iti Jordan, awan iggemko no di la sarukod, ngem ita ta nagsubliakon, duan a bunggoy ti kinakuyogko.
11 Isalakannak koma iti pannakabalin ni kabsatko nga Esau. Mabutengak amangan no umaynakami patayen amin, pati dagiti babbai ken ubbing.
12 Inkarim kaniak a saannakto a baybay-an ket awanto ti dakes a mapagtengko. Imbagam pay a paaduem dagiti kaputotak a kas iti kaadu ti darat iti igid ti baybay.”
13 Naturog sadiay ni Jacob iti dayta a rabii. Kabigatanna, insaganana dagiti regalona ken ni Esau. Nangpili iti dua gasut a kabaian a kalding ken duapulo a bulog, dua gasut a kabaian a karnero ken duapulo a kalakian, tallopulo a gagatasen a kamelio agraman dagiti urbonda, uppat a pulo a kabaian a baka ken sangapulo a toro, duapulo a kabaian nga asno ken sangapulo a kalakian.
14
15
16 Adda adipen a nadutokan a mangaywan iti tunggal arban. Kinunana kadakuada, “Umun-unakayo, ngem saankayo nga aggigiddan; agsasarunokayo ket ikkanyo ti baet ti tunggal arban.”
17 Imbilinna iti umuna nga adipen, “Inton masabatnaka ni kabsatko nga Esau ket saludsodenna, ‘Siasino ti apom? Sadino ti papanam? Siasino ti akinkukua kadagitoy nga animal?’
18 kastoyto ti isungbatmo, ‘Kukua ni adipenmo a Jacob. Paitedna dagitoy a kas sagut ken ni apona nga Esau. Sumarsaruno kadakami ni Jacob.’”
19 Kasta met ti imbilinna iti maikadua, iti maikatlo ken kadagiti amin nga adipen nga adda aywanna nga arban, “Kastoyto amin ti ibagayo ken ni Esau inton masabatyo.
20 Ibagayo pay, ‘Wen, sumarsaruno kadakami ni Jacob nga adipenmo.’” Kinuna ngamin ni Jacob iti bagina, “Ay-aywek ni kabsatko babaen iti pannangtedko kenkuana kadagiti sagut ket inton agsarakkami, nalabit a pakawanennakon.”
21 Impaunana ngarud dagiti sagut ket immian iti kampo iti dayta a rabii.
22 Iti dayta met la a rabii, bimmangon ni Jacob sana imballasiw dagiti dua nga assawana, dagiti dua a nga adipen a babbai ken dagiti sangapulo ket maysa nga annakna iti Karayan Jabbok.
23 Kalpasanna, imballasiwna met dagiti amin a sanikuana
24 ngem nagbati nga is-isuna. Sadiay, dimteng ti maysa a lalaki ket nakigabbo kenkuana agingga nga agbannawag.
25 Idi madlaw ti lalaki a dina maparmek ni Jacob, tinapigna ti padingpading ni Jacob ket naligsi ti nagsuopan dagiti tulangna.
26 Kinuna ti lalaki, “Ibbatannakon ta bumigaten.” “Dika palusposan no dinak umuna a bendisionan,” insungbat ni Jacob.
27 “Ania ti naganmo?” sinaludsod ti lalaki. “Jacob,” insungbatna.
28 Kinuna ti lalaki, “Manipud ita, saanen a Jacob ti naganmo. Gapu ta nakigabboka iti Dios ken iti tao ket nangabakka, Israel ti naganmon.”
29 “Ita, ibagamon kaniak ti naganmo,” kinuna ni Jacob. Ngem insungbatna, “Apay a kayatmo nga ammoen ti naganko?” Ket binendisionanna ni Jacob.
30 Kinuna ni Jacob, “Nakitak ti Dios iti rupanrupa ket sibibiagak pay laeng.” Daytoy ti gapuna a pinanagananna ti lugar iti Peniel.
31 Lumgaken ti init idi pumanaw ni Jacob idiay Peniel. Agpilpilay gapu iti nablo a padingpadingna.
32 Daytoy ti gapuna nga uray kadagitoy nga aldaw, saan a sidaen dagiti kaputotan ni Israel ti piskel iti padingpading ti animal ta daytoy ti naligsi a paset ti bagi ni Jacob a tinapik daydi lalaki.
1 Nakita ni Jacob a sumungsungad ni Esau ken dagiti 400 a tattaona, isut' gapuna a biningayna dagiti annakna. Naipanda kadagiti innada, da Lea ken Raquel; ken kadagiti dua nga adipen a babbai.
2 Pinaunana dagiti dua nga adipen ken dagiti annakda. Simmaruno ni Lea ken dagiti annakna ket naudi ni Raquel ken ni Jose nga anakna.
3 Immun-una ni Jacob ngem isuda ket namimpito a nagrukob agingga a dimmanon iti sangoanan ti kabsatna.
4 Ngem nagtaray ni Esau a nangsabat kenkuana, inarakupna ni Jacob sana inagkan. Nagsangsangitda a dua.
5 Idi iwaras ni Esau ti panagkitana ket nakitana dagiti babbai ken ubbing, sinaludsodna, “Siasino dagitoy kinakuyogmo?” “Isuda, apo, dagiti annak nga imparabur ti Dios kaniak,” insungbat ni Jacob.
6 Ket immasideg dagiti tagabu a babbai ken dagiti annakda ket nagtamedda.
7 Kasta met ti inaramid ni Lea ken dagiti annakna sa da Raquel ken Jose.
8 Sinaludsod ni Esau, “Ket daydiay sabali a bunggoy a nasabatko? Ania ti kayatna a sawen?” “Agpaay kenka tapno magun-odko ti panagtalekmo,” insungbat ni Jacob.
9 Ngem kinuna ni Esau, “Adu ti sanikuak, kabsatko. Alaem dagiti kukuam nga agserbi kenka.”
10 Kinuna ni Jacob, “Awatem koma no pudno a pinakawannakon. Kasla nakitak ti Dios iti pannakakitak kenka, ita ta inawatnak a siaayat.
11 Pangngaasim ta alaem dagitoy sagut nga inyegko nga agpaay kenka; kinaasiannak ti Dios ket intedna amin a masapulko.” Saan a namingga ni Jacob a nanguy-uyot iti kabsatna agingga nga inawat ni Esau dagiti sagutna.
12 Kinuna ni Esau, “Agrubbuatkayon ta intayon. Umun-unaak ngem dakayo.”
13 Kinuna ni Jacob, “Kas makitam, agkakapsut dagiti ubbing. Madanaganak met iti kasasaad dagiti karnero ken dagiti baka agraman dagiti agsussuso nga urbonda. No agap-apuratayo ket makarintarda iti uray maysa la nga aldaw, amangan no matayda.
14 Pangngaasim ta umun-unakan, ta sumarunoak nga agin-innayad. Ngem ikagumaak ti agdardaras kas kabaelan dagiti arban ken dagiti ubbing ket danonendakanto idiay Seir.”
15 “Mangibatiak ngarud iti sumagmamano a tattaok a mangkuyog kadakayo,” kinuna ni Esau. Ngem kinuna ni Jacob, “Uray saanen, ta kayatko la a magun-od ti panagtalekmo.”
16 Nagluas ni Esau tapno agsubli idiay Seir iti dayta met la nga aldaw.
17 Ngem nagturong ni Jacob idiay Succot. Nangbangon sadiay iti balayna ken sapsapaw a paglinongan dagiti arbanna. Isu a napanaganan dayta a lugar iti Succot.
18 Simmangpet ni Jacob nga awan nakaan-anoanna idiay Sikem iti daga ti Canaan iti panaggapuna idiay Padan-aram. Nagkampo iti asideg ti ili, iti sanganayon a daga a
19 ginatangna kadagiti kaputotan ni Hamor nga ama ni Sikem iti sangagasut a bagi ti pirak.
20 Nangbangon sadiay iti altar a pinanagananna iti “El,” ti Dios ti Israel.
1 Iti maysa nga aldaw, napan binisita ni Dina nga anak da Jacob ken Lea ti sumagmamano a babbai ti Canaan.
2 Idi makita ni Sikem nga anak ni Hamor a Heveo a pangulo iti dayta a lugar, pinilitna ni Dina a kumuyog kenkuana sana rinames.
3 Ngem nakita ni Sikem a napintas ni Dina, isu a rimmusing ti panagayatna kenkuana ket inkagumaanna a liwliwaen.
4 Kinuna ni Sikem ken ni tatangna, “Ipamuspusanyo koma ti pannakaasawak iti daytoy a babai.”
5 Naammoan ni Jacob a narames ti anakna ngem saan a nagtagtagari gapu ta adda pay la iti away dagiti lallaki nga annakna a mangipaspastor kadagiti arbanna.
6 Napan ni Hamor nakisao ken ni Jacob.
7 Isu met a sumangpet dagiti annak ni Jacob a naggapu iti away. Kasta unay ti pungtotda idi maammoanda ti napasamak ken ni Dina. Imbilangda daytoy a maysa a panangidadanes kadagiti Israelita.
8 Kinuna ni Hamor kadakuada, “Ay-ayaten ni Sikem nga anakko ti anakyo. Pangngaasiyo ta ipalubosyo nga asawaenna.
9 Mangaramidtay iti katulagan a mangipalubos nga agiinnasawa dagiti tattaotayo.
10 Ditoyen ti pagyananyo. Mabalinyo ti agtaeng iti sadinoman a lugar a kayatyo. Mabalinyo ti agnegosio ken agtagikua iti daga.”
11 Kinuna ni Sikem iti ama ken kadagiti kakabsat ni Dina, “Pangngaasiyo ta patganyo ti dawatko ket itedko ti aniaman a kayatyo.
12 Ibagayo no ania ti isab-ongko ken no mano ti pagbayadko, uray mano. Itedko ti aniaman a kayatyo no la ket ipalubosyo nga asawaek ni Dina.”
13 Gapu iti panangrames ni Sikem ken ni Dina, adda sikap ti sungbat dagiti annak ni Jacob kadagiti agama.
14 Kinunada, “Pakaibabainanmi no saan a kugit ti mangasawa iti kabsatmi.
15 Umannugotkami laeng iti maysa a kondision: Agpakugitkayo, a kas kadakami, kasta met ti amin a lallaki kadakayo.
16 No aramidenyo daytoy, mayatkami nga agiinnasawa dagiti tattaotayo. Agtaengkami iti dagayo ket makikaysakami kadakayo.
17 Ngem no madikayo nga agpakugit, alaenmi ni Dina ket pumanawkami.”
18 Nakita da Hamor ken Sikem nga awan pagdaksan daytoy a kondision
19 ket saan a nagtaktak ti agtutubo a nagtungpal iti singasing agsipud ta ay-ayatenna ti anak ni Jacob. Ni Sikem ti kangrunaan a kameng ti familiada.
20 Inummong da Hamor ken Sikem dagiti kailianda iti pagmimitingan iti ruangan ti ili ket imbagada kadakuada:
21 “Naimbag dagitoy a tattao. Palubosantayo ida nga agnaed iti lugartayo ket bay-antayo ida a mapan iti sadinoman a lugar a kayatda a papanan, uray ta nalawa ti dagatayo. Mabalintayo nga asawaen dagiti annakda ket mabalinda met nga asawaen dagiti annaktayo.
22 Ngem kayat dagitoy a tattao ti makipagnaed kadatayo ket makipagmaymaysada kadatayo no la ket makugittayo a lallaki a kas kadakuada.
23 Saan aya a kukuatayonto metten dagiti animalda ken amin a sanikuada? Ngarud, umannugottayo a mabalinda ti makipagnaed kadatayo.”
24 Immanamong dagiti umili iti singasing da Hamor ken Sikem ket nakugit dagiti amin a lallaki.
25 Kalpasan ti tallo nga aldaw, idi kapalteg pay laeng ti kugit dagiti lallaki, dua kadagiti annak ni Jacob—da Simeon ken Levi a kakabsat ni Dina—ti nangala kadagiti kampilanda. Simrekda iti siudad nga awan ti nakadlaw kadakuada ket pinatayda amin dagiti lallaki.
26 Pinatayda met ni Hamor ken ni anakna a Sikem. Innalada ni Dina iti balay ni Sikem sada pimmanaw.
27 Idi malpas ti panagpapatayda, nagsamsam dagiti dadduma a lallaki nga annak ni Jacob tapno ibalesda ti pannakaibabain ti kabsatda.
28 Innalada dagiti arban, dagiti baka, dagiti asno ken dadduma pay nga adda iti ili ken iti away.
29 Intalawda dagiti amin a napateg. Tiniliwda dagiti babbai ken ubbing ket pulos nga awan imbatida kadagiti balbalay.
30 Kinuna ni Jacob kada Simeon ken Levi, “Inrubodak. Ita, guraendakon dagiti Cananeo, dagiti Perezeo ken amin nga agnaed iti daytoy a daga. No agtitiponda a mangraut kadatayo, awan ti umanay a tattaotayo a mangsaranget kadakuada. Mabalin nga ikisapdatayo a sangafamiliaan.”
31 “Dimi kayat a maibilang a balangkantis ti kabsatmi,” insungbatda.
1 Kinuna ti Dios ken ni Jacob, “Agrubbuatka a dagus ta inka idiay Betel ket agnaedka sadiay. Mangbangonka iti altar sadiay nga agpaay iti Dios a nagparang kenka idi intarayam ni Esau a kabsatmo.”
2 Kinasao ngarud ni Jacob ti familiana ken dagiti amin a naikuyog kenkuana. “Ibellengyo dagiti didiosen nga adda kadakayo,” kinunana. “Dalusanyo dagiti bagbagiyo kas mayannurot iti alagaden ket agkaweskayo iti nadalus a pagan-anay.
3 Pumanawtayo ditoy ket intayo idiay Betel. Mangbangonak sadiay iti altar nga agpaay iti Dios a kadkaduak iti sadinoman a yanko ken tumultulong kaniak iti amin a pakarigatak.”
4 Intedda ken ni Jacob dagiti amin a didiosenda ken dagiti aritos nga ar-aramatenda. Inkalina dagitoy iti sirok ti kayo a lugo iti asideg ti Sikem.
5 Idi pumanawda, kasta unay ti buteng dagiti tattao kadagiti kabangibang nga ili ket awan ti nakaitured a nangdarup kadakuada.
6 Dimteng da Jacob ken dagiti amin a naikuyog kenkuana idiay Luz (a maaw-awagan itan iti Betel) iti daga ti Canaan.
7 Nangbangon sadiay iti maysa nga altar ket pinanagananna ti lugar iti El-Betel agsipud ta nagparang kenkuana ti Dios sadiay idi tinalawanna ni kabsatna.
8 Natay ni Debora, ti babai nga agserserbi ken ni Rebecca, ket naitanem iti sirok ti lugo iti abagatan ti Betel. Daytoy ti gapuna a napanaganan dayta a disso iti “Lugo a Nagsangitan.”
9 Nagparang manen ti Dios ken ni Jacob kalpasan iti panagsublina manipud Padan-aram ket binendisionanna.
10 Kinuna ti Dios, “Jacob ti naganmo ngem manipud ita, maawagankan iti Israel.” Isut' gapuna nga Israel ti nagan ni Jacob.
11 Ket kinuna ti Dios, “Siak ti Dios a Mannakabalin-amin. Maaddaanka iti adu nga annak. Naindaklanto a nasion ti agtaud kenka ket sikanto ti kapuonan dagiti adu nga ari.
12 Itedkonto kenka ken kadagiti sumarsaruno a kaputotam ti daga nga inkarik kada Abraham ken Isaac.”
13 Ket pimmanaw ti Dios.
14 Nangipasdek ni Jacob iti baton-lagip iti lugar a nakisaritaan kenkuana ti Dios, ket inkonsagrarna babaen iti panangbukbokna iti arak ken lana.
15 Pinanagananna ti disso iti Betel.
16 Pimmanaw ni Jacob ken ti familiana idiay Betel. Adayoda pay laeng idiay Efrata idi marikna ni Raquel a dumtengen ti panagpasngayna. Napalalo ti rigatna a nagpasikal.
17 Kinuna ti partera, “Saanka nga agbuteng, Raquel. Lalaki manen ti ipasngaymo.” Marigatan unayen ni Raquel.
18 Dandani mauyosen ti angesna ngem sakbay a nagsatan, pinanagananna ti anakna iti Benoni idinto a pinanaganan ni Jacob iti Benjamin.
19 Natay ni Raquel ket naitanem iti igid ti dalan nga agturong idiay Efrata (ti agdama a Betlehem).
20 Nangikabil ni Jacob iti maysa a baton-lagip ni Raquel. Adda pay laeng daytoy a pakakitaan ti nakaitanemanna.
21 Intuloy ni Israel (Jacob) ti panagdaliasatna ket nagkampo iti kasumbangir ti torre ti Eder.
22 Bayat ti panagnaed ni Jacob iti dayta a daga, napan kinaidda ni Ruben ni Bilha a maysa kadagiti inkabbalay ni tatangna. Naammoan daytoy ni Jacob ket kasta unay ti pungtotna. Sangapulo ket dua a lallaki ti annak ni Jacob.
23 Dagiti annakda ken Lea: Ruben, ti inauna, Simeon, Levi, Juda, Issacar ken Zabulon.
24 Dagiti annakda ken Raquel: Jose ken Benjamin.
25 Dagiti annakda ken ni Bilha a tagabu ni Raquel: Dan ken Neftali.
26 Dagiti annakda ken ni Zilpa a tagabu ni Lea: Gad ken Aser. Naipasngayda amin idiay Padan-aram.
27 Napan ni Jacob idiay Mamre a pagnanaedan ni tatangna nga Isaac ken nagnaedan met idi ni Abraham iti asideg ti Hebron.
28 Nadanon ni Isaac ti tawen a 180.
29 Lakay unayen idi matay. Da Esau ken Jacob nga annakna ti nangitanem kenkuana.
1 Dagitoy dagiti kaputotan ni Esau (Edom pay ti naganna).
2 Nangasawa ni Esau kadagiti Cananea: ni Ada nga anak ni Elon a Heteo; ni Oholibama nga anak ni Ana a lalaki nga anak ni Zibeon a Heveo;
3 ken ni Basemat nga anak ni Ismael ken kabsat ni Nebayot.
4 Inyanak ni Ada ni Elifaz; inyanak ni Basemat ni Reuel;
5 ket inyanak met ni Oholibama da Jeus, Jaalam ken Kora. Annak ida ni Esau. Nayanakda amin idiay Canaan.
6 Napan nagnaed ni Esau iti sabali a daga. Inkuyogna dagiti assawana, dagiti annakna ken dagiti amin a tattaona, agraman amin a baka ken sanikuana a naurnongna idiay Canaan.
7 Pinanawanna ni Jacob idiay Canaan ta saanen nga umdas ti daga a mangbiag kadakuada nga agkabsat. Adu unayen ti arbanda ket dida mabalin ti agtipon.
8 Napan nagnaed ni Esau iti katurturodan a pagilian ti Seir.
9 Dagitoy dagiti kaputotan ni Esau a kapuonan dagiti Edomita iti katurturodan a pagilian ti Seir.
10 Maysa ti anak ni Esau ken ni Ada; isu ni Elifaz. Lima ti lallaki nga annak ni Elifaz: Teman, Omar, Zefo, Gatam ken Kenaz. Maysa pay ti anakna ken ni Timna a maysa kadagiti assawana; isu ni Amalec. Maysa ti anak ni Esau ken ni Basemat: ni Reuel. Uppat met ti lallaki nga annak ni Reuel: Nahat, Zera, Samma ken Mizza.
11
12
13
14 Tallo ti lallaki nga annak ni Esau ken ni Oholibama nga anak ni Ana, ti lalaki nga anak ni Zibeon: da Jeus, Jaalam ken Kora.
15 Dagitoy dagiti tribu a nagtaud ken ni Esau. Ni Elifaz nga inauna nga anakna ti kapuonan dagiti sumaganad a tribu: Teman, Omar, Zefo, Kenaz, Kora, Gatam ken Amalec. Isuda dagiti nagtaud ken ni Ada.
16
17 Ni Reuel nga anak ni Esau ti kapuonan dagiti sumaganad a tribu: Nahat, Zera, Samma ken Mizza. Isuda dagiti nagtaud ken ni Basemat.
18 Dagiti sumaganad a tribu ti nagtaud ken ni Esau iti pannakiasawana ken ni Oholibama nga anak ni Ana: Jeus, Jaalam ken Kora.
19 Nagtaud amin dagitoy a tribu ken ni Esau.
20 Nabingay iti nadumaduma a tribu dagiti sigud nga agnaed iti Edom. Dagiti kaputotan ni Seir a maysa a Horeo ti nagtaudan dagiti kapuonanda: Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer, ken Disan.
21
22 Ni Lotan ti nagtaudan dagiti kapuonan da Hori ken Heman. (Adda babai a kabsat ni Lotan ket Timna ti naganna.)
23 Ni Sobal ti nagtaudan dagiti kapuonan da Alban, Manahat, Ebal, Sefo ken Onam.
24 Dua ti lallaki nga annak ni Zibeon: Aya ken Ana. (Ni Ana ti nakasarak iti napudot nga ubbog iti let-ang idi ipaspastorna dagiti asno ni tatangna.)
25 Ni Ana ti ama ni Dison a nagtaudan dagiti kapuonan da Hemdan, Esban, Itran ken Keran. Adda met babai nga anak ni Ana nga agnagan iti Oholibama.
26
27 Ni Ezer ti nagtaudan dagiti kapuonan da Bilhan, Zaavan ken Akan.
28 Ni Disan ti nagtaudan dagitoy a kapuonan da Uz ken Aran.
29 Dagitoy ti tribu dagiti Horeo iti daga ti Edom: Lotan, Sobal, Zibeon, Ana, Dison, Ezer ken Disan.
30
31 Dagitoy sumaganad nga ar-ari ti nagsasaruno a nangituray iti Edom sakbay nga adda ari iti Israel: Bela nga anak ni Beor a taga-Dinhaba Jobab nga anak ni Zera a taga-Bozra Husam iti deppaar ti Teman Hadad nga anak ni Bedad a taga-Avit. (Pinarmekna dagiti Midianita iti maysa a gubat iti pagilian ti Moab.) Samla a taga-Masrecca Saul a taga-Rehobot-iti-Karayan Baal Hanan nga anak ni Akbor Hadad a taga-Pau. (Asawana ni Mehetabel nga anak ni Matred ken apoko ni Mezaab.)
32
33
34
35
36
37
38
39
40 Ni Esau ti kapuonan dagitoy sumaganad a tribu dagiti Edomita: Timna, Alva, Jetet, Oholibama, Ela, Pinon, Kenaz, Teman, Mibzar, Magdiel ken Iram. Ti lugar a pagnaedan ti tunggal maysa kadagitoy a tribu isu met ti naipanagan kadakuada.
1 Nagtalinaed ni Jacob iti daga ti Canaan a nagnaedan ni tatangna.
2 Daytoy ti pakasaritaan ti familia ni Jacob. Agtawen ni Jose iti 17 idi kumuykuyog kadagiti kakabsatna a mangipaspastor kadagiti kalding ken karnero. Isuda dagiti lallaki nga annak da Bilha ken Zilpa nga inkabbalay ni tatangna. Ammo ni Jose dagiti dakes nga ar-aramiden dagiti kakabsatna, isu nga ipulpulongna ida iti amana.
3 Ad-adda ti panagayat ni Israel ken ni Jose ngem kadagiti dadduma nga annakna gapu ta nayanak idi lakayen. Inyaramidanna ni Jose iti atiddog a pagan-anay nga adda manggasna.
4 Idi madlaw dagiti kakabsatna nga ad-adda ti panagayat ni tatangda kenkuana ngem isuda, ginurada ni Jose ket pulos a saan a nasayaat ti pannakilangenda kenkuana.
5 Iti naminsan, nagtagtagainep ni Jose ket ad-adda manen a ginurada idi ibagana kadakuada ti tagainepna.
6 “Denggenyo ti tagtagainepko,” kinunana.
7 “Addatayo kampay idi iti taltalon nga agrepreppet kadagiti trigo idi pagammoan timmakder ti rineppetko. Linikmut dagiti rineppetyo ti rineppetko ket nagruknoyda.”
8 “Kayatmo a sawen nga agarikanto kadakami?” sinaludsod dagiti kakabsatna. “Iturayannakamto kadi?” Ad-adda manen ti pungtotda kenkuana gapu iti daytoy ken iti saona maipapan kadakuada.
9 Nagtagtagainep manen ni Jose ket imbagana daytoy kadagiti kakabsatna. “Nagtagtagainepak manen,” kinunana. “Nakitak kampay idi ti init, ti bulan, ken sangapulo ket maysa a bituen nga agrukruknoy kaniak.”
10 Sinaritana met ken ni Jacob ti tagtagainepna ngem inungtan ti amana. “Ania a tagtagainep dayta?” kinunana. “Kayatmo a sawen nga agruknoykamto iti sangoanam—dakami ken ni nanangmo ken dagiti kakabsatmo?”
11 Adda apas dagiti kakabsatna kenkuana ngem pinampanunot ni tatangna ti maipapan iti tagtagainep.
12 Iti naminsan, adda dagiti kakabsat ni Jose idiay Sikem ket ipaspastorda dagiti arban ni amada.
13 Kinuna ni Israel ken ni Jose, “Kayatko nga inka idiay Sikem ta ay-aywanan dagiti kakabsatmo dagiti arban sadiay.” “Sisasaganaak,” insungbat ni Jose.
14 Imbaga pay ti amana, “Kitaem no nasayaat met la ti kasasaad dagiti kakabsatmo ken dagiti arban. Agawidka a dagus tapno maammoak.” Pinarubbuatan ni tatangna manipud iti tanap ti Hebron. Dimteng ni Jose idiay Sikem.
15 Idi agpagnapagna iti away, adda lalaki a nakakita kenkuana ket sinaludsodna, “Ania ti sapsapulem?”
16 Insungbat ni Jose, “Birbirokek dagiti kakabsatko a mangipaspastor kadagiti arbanda. Dimo la ammo no sadino ti yanda?”
17 Kinuna ti lalaki, “Pimmanawda ditoyen. Nangngegko a kunada a mapanda idiay Dotan.” Sinurot ngarud ni Jose dagiti kakabsatna ket nasarakanna ida idiay Dotan.
18 Adayo pay la bassit ni Jose idi makita dagiti kakabsatna. Ngem sakbay a makadanon iti yanda, nagtutulag dagiti agkakabsat ket inkeddengda a patayen ni Jose.
19 “Adtoyen ti managtagtagainep,” kinunada iti tunggal maysa.
20 “Patayentayo ket itappuaktayo ti bangkayna iti maysa kadagiti bubon. Ibagatayo a pinatay ti atap nga animal. Kitaentay man no ania ti pagbanagan dagiti tagtagainepna.”
21 Nangngeg ida ni Ruben ket kayatna nga isalakan ni Jose. “Saantayo a patayen,” kinunana.
22 “Itappuakyo laengen ditoy a bubon iti let-ang, ngem saanyo a dangran.” Panggepna ngamin nga isalakan ni Jose kadakuada sana pagsublien iti amana.
23 Idi makaasideg ni Jose, tinengngelda sada inuksob ti atiddog a pagan-anayna nga adda manggasna.
24 Kalpasanna, napanda intappuak ti adingda iti naatianan a bubon.
25 Madama a mangmangan dagiti agkakabsat idi makitada a sumungsungad ti maysa a bunggoy dagiti Ismaelita. Naggapuda idiay Galaad ket mapanda idiay Egipto. Awit dagiti kamelioda dagiti kargada a rekado ken bangbanglo.
26 Kinuna ni Juda kadagiti kakabsatna, “Ania ti magangganabtayo no patayentayo ti kabsattayo ket ilemmengtayo ti pannakapapatayna?
27 Ilakotayo laengen kadagiti Ismaelita ket saanen a masapul a dangrantayo, ta kabsattayo met.” Immanamong dagiti kakabsatna.
28 Idi makaasideg dagiti komersiante a Midianita, inyaon dagiti agkakabsat ni Jose iti bubon sada inlako kadakuada iti 20 a bagi ti pirak. Inkuyog dagiti Ismaelita ni Jose idiay Egipto.
29 Idi mapan ni Ruben iti bubon, awanen ni Jose ket rinay-abna ti pagan-anayna gapu iti napalalo a ladingitna.
30 Nagsubli iti ayan dagiti kakabsatna ket kinunana, “Awanen ti ubing! Ania ti aramidek?”
31 Nangpatayda iti kalding sada impasagepsep ti darana iti kagay ni Jose.
32 Impanda ti kagay ken ni amada. Kinunada, “Nasarakanmi daytoy. Kitaenyo man no isu ti pagan-anay ti anakyo?”
33 Nabigbig ni Jacob ti pagan-anay ni Jose, ket kinunana, “Wen, kukua ni Jose daytoy. Ay, pinatay la ketdi ti narungsot nga animal ti anakko. Awan duadua a narangrangkayen ti bangkayna!”
34 Rinay-ab ni Jacob ti pagan-anayna sa nagkawes iti nakersang a lupot. Adu nga aldaw a dinung-awanna ti anakna.
35 Napan liniwliwa dagiti amin nga annakna ngem saan a nagsardeng ti panagladingitna. Kinunana, “Matayak nga agladladingit gapu iti pannakapukaw ti anakko.” Intultuloyna ti panagladingitna gapu ken ni Jose nga anakna.
36 Kabayatanna, idiay Egipto, inlako dagiti Midianita ni Jose. Inlakoda ken ni Potifar, maysa kadagiti ofisiales ti ari ken kapitan dagiti guardia ti palasio.
1 Iti dayta a tiempo, simmina ni Juda kadagiti kakabsatna ket napan nakipagnaed iti maysa a lalaki nga agnagan iti Hiran idiay Adullam.
2 Sadiay, naam-ammo ni Juda ti maysa a Cananea. Sua ti nagan ti ama ti babai. Inasawa ni Juda ti Cananea.
3 Naaddaanda iti tallo nga annak. Er ti impanagan ni Juda iti inauna;
4 Onan ti maikadua ken Sela ti maikatlo.
5 Adda idi ni Juda idiay Akzib idi mayanak ni Sela.
6 Impaasawa ni Juda ni Er nga inauna nga anakna iti maysa a babai nga agnagan Tamar.
7 Dakes ti kababalin ni Er. Saan a naragsakan ni Yahweh kenkuana ket pinatayna ni Er.
8 Kinuna ni Juda ken ni Onan, “Inka kaiddaen ti balo nga ipagmo. Aramidem ti pagrebbengam kenkuana kas kabsat ti natay nga asawana tapno maaddaan iti kaputotan daydi kabsatmo.”
9 Ngem ammo ni Onan a dinto maibilang nga annakna dagiti maiputotna, isu nga idi nagkaiddada iti ipagna, imbellengna ti kissitna iti daga tapno saan nga agsikog ti asawa daydi kabsatna.
10 Saan a naragsakan ni Yahweh iti inaramid ni Onan isu a pinatayna.
11 Kinuna ni Juda ken ni Tamar a manugangna, “Agsublika pay laeng idiay balayyo, ket dika makias-asawa agingga a makadakkel ni Sela a buridekko.” Imbagana daytoy ta mabuteng amangan no matay met ni Sela a kas kadagiti kakabsatna. Iti kasta, nagawid ni Tamar iti balay ni amana.
12 Naglabas dagiti tawen. Natay ti asawa ni Juda ket idi nalpasen ti tiempo a panagdung-awna, napan idiay Timnat a pakapukpukisan dagiti karnerona. Kaduana ni Hira a gayyemna.
13 Naipadamag ken ni Tamar, “Mapan ni katugangam idiay Timnat tapno pukisanna dagiti karnerona.”
14 Sinukatan ngarud ni Tamar ti pagan-anayna a kas balo, inabungotanna ti rupana sa napan nagtugaw iti ruangan a sumrek iti Enaim, maysan nga ili iti dalan nga agturong idiay Timnat. Ammona a maysa a baro ni Sela nga inaudi nga anak ni Juda, ngem saan pay nga impaasawa kenkuana ti katuganganna.
15 Idi makita ni Juda, impagarupna a balangkantis ni Tamar ta naabungotan ti rupana.
16 Inasitganna ti babai iti igid ti dalan ket kinunana, “Umayka ta agkaiddata.” (Dina ammo nga isu ti manugangna.) “Ania ti itedmo kaniak?” sinaludsod ti babai.
17 “Ikkankanto iti urbon a kalding nga aggapu iti arbanko,” insungbat ni Juda. Immanamong ti babai a kunana, “Ala, wen, no la ket mangibatika iti pakakitaan a mangtedkanto kaniak iti kalding.”
18 “Ania ti kayatmo nga ibatik?” sinaludsod ni Juda. “Ti singsing ken ti barikesmo agraman ti bastonmo,” insungbatna. Inted ni Juda ti dawdawaten ti babai ket nagkaiddada. Nagsikog ni Tamar.
19 Nagawid ti babai, inikkatna ti dalungdongna sana inkawes ti pagan-anayna a kas balo.
20 Imbaon ni Juda ni Hira a gayyemna a mangipan iti kalding ken mangala kadagiti imbatina. Ngem saanna a nasarakan ti babai.
21 Sinaludsod ni Hira kadagiti lallaki idiay Enaim, “Ayan ti balangkantis a babai nga adda idi iti igid ti dalan?” Kinunada, “Awan a pulos ti balangkantis iti daytoy a lugar.”
22 Nagsubli ni Hira ken ni Juda. Kinunana, “Diak nasarakan ti babai. Imbaga dagiti taga-sadiay a ni kaanoman awan ti balangkantis a babai iti lugarda.”
23 Kinuna ni Juda, “Bay-am nga idulinna dagiti imbatik a pakakitaan ti karik kenkuana amangan no katkatawaandata dagiti tattao. Uray ta inkagumaak a bayadan, ngem dimo met nasarakan ti babai.”
24 Kalpasan ti tallo a bulan, adda nangibaga ken ni Juda a masikogen ti manugangna. “Nagbalangkantis ngamin ni Tamar,” kinunada. Imbilin ni Juda, “Inkayo alaen sayo puoran a sibibiag.”
25 Kabayatan ti panangiruarda ken ni Tamar, pinaibagana iti katuganganna: “Ti akinkukua kadagitoy ti nangsikog kaniak. Kitaem no siasino ti akinkukua iti daytoy a singsing, daytoy a barikes ken daytoy a baston.”
26 Nabigbig ni Juda dagiti imbatina ket kinunana, “Awan basol ti babai. Siak ti nakabasol. Diak tinungpal ti pagrebbengak kenkuana—impaasawak met la koma kenkuana ni Sela nga anakko.” Saanen a kinaidda ni Juda ti babai.
27 Idi dumteng ti panagpasngay ni Tamar, singin ti sikogna.
28 Bayat ti panagpasikalna, rimmuar ti ima ti maysa kadakuada ket ginalutan ti partera iti nalabaga a sinulid tapno adda pakakitaan no sinno ti immuna a nayanak.
29 Ngem inyuneg ti maladaga ti imana ket ti kasinginna ti immuna a nayanak. “Nakiinnunnaka a rimmuar,” kinuna ti partera. Isut' gapuna a napanaganan ti maladaga iti Perez.
30 Naudi a nayanak ti nagalutan ti imana iti nalabaga a sinulid ket napanaganan iti Zera.
1 Inkuyog dagiti Ismaelita ni Jose idiay Egipto. Idi dumtengda sadiay, inlakoda ni Jose iti maysa kadagiti ofisiales ti ari, ni Potifar a kapitan dagiti guardia ti palasio.
2 Nagserbi ni Jose iti balay ti apona nga Egipcio. Tinultulongan ni Yahweh ket nagballigi iti aniaman nga aramidenna.
3 Nadlaw ti apona nga adda ni Yahweh ken ni Jose.
4 Naay-ayo ni Potifar kenkuana, ket pinagbalinna a katalek iti balay ken mangaywan iti amin a sanikuana.
5 Manipud idin, binendisionan ni Yahweh ti entero a balay ti Egipcio gapu ken ni Jose. Rimmang-ayda a sangakabbalayan ket immadu ti apit iti talonna.
6 Intalek ni Potifar ti amin ken ni Jose. Awanen ti pakaringgoran ni Potifar, malaksid ti taraon a kanenna. Nabaked ken naguapo ni Jose.
7 Iti saan a mabayag, nakayawan kenkuana ti asawa ni Potifar. Ginargari ti babai nga agkaiddada.
8 Nagkedked ni Jose, ket kinunana, “Kitaem, awan ti pakaringgoran ni apok iti balay ta addaak ditoy. Intalekna ti amin a kukuana iti aywanko.
9 Adda turayko a kas kenkuana iti daytoy a balay. Sika laeng ti dina intalek kaniak ta asawanaka. Kasano ngarud nga aramidek ti kasta a kinadakes, ket agbasolak iti Dios?”
10 Saan nga inkaskaso ni Jose ti inaldaw a pananggargari kenkuana ti babai.
11 Ngem iti maysa nga aldaw, idi napan ni Jose iti balay tapno aramidenna ti trabahona, nairana nga awan sadiay dagiti dadduma a babaonen.
12 Pagammoan, ginuyod ti babai ket kinunana, “Kaiddaennak!” Nagtaray a rimmuar ni Jose ngem naigawid ti babai ti kagayna.
13 Idi makita ti babai a nabati ni Jose ti kagayna, nagtaray a rimmuar iti balay,
14 pinukkawanna dagiti babaonenna iti balay, ket kinunana, “Kitaenyo, ibabainnatayo daytoy a Hebreo nga insangpet ti asawak. Simrek iti kuartok, ket kayatnak a ramesen, ngem nagikkisak.
15 Iti pannakangngegna iti ikkisko, nagtaray a rimmuar ket nabatina ti kagayna iti abayko.”
16 Indulin ti babai ti kagay ni Jose. Idi sumangpet ti apo ni Jose,
17 inulitna kenkuana ti imbagana kadagiti babaonenna. “Simrek iti kuartok dayta Hebreo a tagabu nga inyegmo ditoy, ket kayatnak a kaiddaen,” kinunana.
18 “Ngem idi nagikkisak, nagtaray a rimmuar ket nabatina ti kagayna iti abayko.”
19 Kasta unay ti pungtot ni Potifar.
20 Pinatiliwna ni Jose sana pinaipupok iti pagbaludan nga ayan dagiti balud ti ari. Sadiay ti nagyanan ni Jose.
21 Ngem saan a binaybay-an ni Yahweh. Binendisionanna ni Jose, isu a nagbalin a nasayaat kenkuana ti guardia ti pagbaludan.
22 Pinagbalinna a mangimaton kadagiti dadduma a balud ken mangidaulo iti amin nga aramid iti pagbaludan.
23 Saan a nakibiang ti guardia ti aniaman a naipaannong ken ni Jose ta ammona a kaduana ni Yahweh, ket tultulonganna ni Jose iti amin nga aramidna.
1 Iti saan a mabayag, adda saan a nasayaat nga inaramid dagiti dua a babaonen ti ari ti Egipto, isuda nga agiserserbi iti arak ken ti pangulo a panadero iti apoda nga ari ti Egipto.
2 Nakapungtot ti Faraon kadagitoy dua nga ofisiales
3 ket pinaipupokna iti balay dagiti guardia. Ditoy met laeng ti nakaipupokan ni Jose.
4 Ni Jose ti dinutokan ti kapitan a mangasikaso kadagiti kasapulanda ket nabayag a nagtalinaedda sadiay.
5 Iti maysa a rabii, iti uneg ti pagbaludan, nagtagtagainep dagitoy dua nga ofisiales. Agduma ti kaipapanan ti tagtagainepda.
6 Kabigatanna, idi mapan agserbi kadakuada ni Jose, nadlawna nga adda pakariribukanda
7 ket dinamagna no ania ti pakadanaganda.
8 “Ammom,” kinunada. “Adda natagtagainepmi idi rabii ngem awan man la ditoy ti makailawlawag iti kaipapanan dagitoy.” Kinunana ni Jose, “Ti Dios laeng ti makailawlawag iti kaipapanan dagiti tagtagainep. Ibagayo kaniak dagiti tagtagainepyo.”
9 Sinarita ngarud ti para-serbi iti arak ti tagtagainepna, “Adda kampay idi sangapuon nga ubas iti sangoanak.
10 Tallo ti sangana. Apaman a nagbulong, nagbusel ket dagus metten a nagluom dagiti bungana.
11 Ig-iggamak idi ti baso ti ari, isu a pinurosko dagiti ubas ket pinespesko ida iti baso sako inted iti Faraon.”
12 Kinuna ni Jose, “Kastoy ti kaipapanan ti tagtagainep: Tallo nga aldaw ti kayat a sawen dagiti tallo a sanga.
13 Tallo nga aldaw manipud ita, wayawayaannaka ti ari, pakawanennaka, ket isublinaka iti sigud a saadmo. Sikanto ti para yawat iti basona a kas iti ar-aramidem idi.
14 Ngem pangngaasim ta laglagipennak inton nasayaaten ti kasasaadmo. Isarsaritanakto koma iti ari, ket tulongannak a rummuar iti daytoy a pagbaludan.
15 Kinapudnona, naitalawak iti daga dagiti Hebreo, ket uray ita nga addaak ditoy Egipto, awan ti ammok a naaramidko a nakaibaludak.”
16 Idi makita ti pangulo a panadero a naimbag ti kaipapanan ti tagtagainep ti pangulo dagiti agserserbi iti arak, kinunana ken ni Jose, “Nagtagtagainepak met. Nakasusuonak kampay idi iti tallo a basket ti tinapay.
17 Iti akingngato a basket, adda amin a kita ti tinapay a maipaay iti ari, ngem tuktoktoken ida dagiti tumatayab.”
18 Kinuna ni Jose, “Kastoy ti kaipapanan ti tagtagainep: Tallo nga aldaw ti kayat a sawen ti tallo a basket.
19 Tallo nga aldaw manipud ita, wayawayaannakanto ti ari sanakanto paputolan. Paibitinnanto ti bangkaymo iti kayo ket tuktoktokento dagiti tumatayab.”
20 Kasangay ti ari iti maikatlo nga aldaw, ket nangipaay iti maysa a padaya para kadagiti amin nga ofisialesna. Winayawayaanna ti agiserserbi iti arak ken ti pangulo a panadero, ket indatagna ida kadagiti ofisialesna.
21 Insublina ti agiserserbi iti arak iti sigud a trabahona,
22 idinto a pinabitayna ti pangulo a panadero. Napasamak amin nga imbaga ni Jose.
23 Ngem saan a nalagip ti agiserserbi iti arak ni Jose. Nalipatanna a namimpinsan ni Jose.
1 Limmabas ti dua a tawen. Natagtagainep ti ari ti Egipto nga agtaktakder kampay iti igid ti Karayan Nile
2 idi pagammoan timmakdang ti pito a napipintas ken nalulukmeg a baka, ket rinugianda ti nagarab.
3 Madamdama, timmakdang met ti sabali a pito a baka; nakukuttong ken nakaparparagpagda. Inasitganda dagiti nalulukmeg a baka iti igid ti karayan
4 sada inalun-on ida. Ket nakariing ti ari.
5 Nakaturog manen ti ari, ket adda sabali a tagtagainepna. Adda kampay idi pito a nabagas ken natangkenan a dawa a nagtaud iti maymaysa a puon.
6 Iti isu met la a puon, nagtubo met ti sabali a pito a dawa nga eppes ken nagango gapu ta nalanetda iti angin-daya.
7 Inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti nabagas ken natangkenan a dawa. Nakariing ti ari ket nabigbigna nga agtagtagainep la gayam.
8 Kabigatanna, nariribuk ti ari, isu a pinaayabanna dagiti amin a salamangkero ken mamasirib iti Egipto. Sinaritana kadakuada dagiti natagtagainepna, ngem awan ti makailawlawag ti kaipapananda.
9 Iti kasta, kinuna ti manarawidwid kadagiti para-serbi iti arak, “Natan-ok nga ari, masapul nga ipudnok ita nga aldaw nga adda saan a naimbag nga inaramidko.
10 Idi nakapungtotka kadakami—siak ken ti pangulo a panadero—pinaibaludnakami iti balay ti kapitan dagiti guardia.
11 Iti maysa a rabii, nagtagtagainepkami a dua, ket agduma ti kaipapanan dagiti tagtagainepmi.
12 Adda agtutubo a Hebreo a tagabu ti kapitan a kaduami iti pagbaludan. Imbagami kenkuana dagiti tagtagainepmi, ket imbagana ti kaipapananda.
13 Naaramid amin nga imbagana: insublinak iti saadko, ngem pinabitaymo ti panadero.”
14 Pinaayaban ti ari ni Jose. Apaman a nairuar iti pagbaludan, nagibarbas sa nagsukat iti pagan-anay ket dimmatag iti ari.
15 “Nagtagtagainepak,” kinuna ti ari ken ni Jose, “ngem awan ti makaibaga iti kaipapanan ti tagtagainepko. Naibaga kaniak a nalaingka kano a mangipatarus iti tagtagainep.”
16 Insungbat ni Jose, “Saan a siak ti mangibaga, Natan-ok nga Ari, ngem ti Dios ti mangted iti nasayaat a sungbat.”
17 Imbaga ti ari dagiti tagtagainepna: “Agtaktakderak kampay idi iti igid ti Karayan Nile
18 idi pagammoan, timmakdang ti pito a napipintas ken nalulukmeg a baka ket rinugianda ti nagarab iti karuotan.
19 Timmakdang met ti sabali a pito a baka a nakukuttong ken nakaparparagpag. Isuda ngatan ti kalaadan a baka a nakitak iti entero nga Egipto.
20 Inalun-on dagiti nakuttong a baka dagiti nalulukmeg a baka,
21 ngem awan ti nagbaliwanda ta kulay-ong latta ti tianda. Kalpasanna, nakariingak.
22 Nakaturogak manen ket natagtagainepko pay ti pito a nabagas ken natangkenan a dawa a nagrusing iti maymaysa a puon.
23 Iti dayta met la a puon, nagrusing ti sabali a pito a dawa ngem eppes ken nagangoda gapu iti angin ti let-ang.
24 Inalun-on dagiti eppes a dawa dagiti nabagas. Imbagak ti tagtagainepko kadagiti salamangkero ngem awan ti makaibaga iti kaipapananda.”
25 Kinuna ni Jose, “Natan-ok nga ari, maymaysa ti kaipapanan dagiti dua a tagtagainep. Impaltiing kadakayo ti Dios ti dandanina aramiden.
26 Pito a tawen ti kaipapanan dagiti pito a nalulukmeg a baka ken ti pito a nabagas a dawa. Agpada ti kayatda a sawen.
27 Pito a tawen ti bisin ti kaipapanan dagiti simmaruno a pito a nakukuttong a baka ken dagiti pito a dawa nga eppes ken nagango gapu iti angin ti let-ang.
28 Kas imbagak, impaltiing ti Dios ti aramidenna iti mabiit.
29 Addanto pito a tawen ti kinawadwad iti entero a daga ti Egipto.
30 Sumarunonto met ti pito a tawen ti panagbisin ngem malipatanto dagiti amin a tawen ti kinawadwad iti entero a daga ti Egipto gapu ta madadaelto ti pagilian gapu iti bisin.
31 Malipatanto a mamimpinsan ti tiempo ti kinabuslon ta nakaronto unay ti sumaruno a bisin.
32 Naulit ti tagtagainep, natan-ok nga ari, tapno maipakaammo nga inkeddeng daytoy ti Dios ket asidegen ti pannakapasamakna.
33 “Ita, masapul nga agbirokkayo iti masirib ken nasaririt a tao ket isaadyo a mangituray iti Egipto.
34 Mangdutokkayo met kadagiti dadduma nga ofisiales ket pakolektayo ti apagkalima iti apit bayat ti pito a tawen ti kinawadwad.
35 Masapul a maurnong ti amin a taraon iti dayta a panawen, maipempenda iti sarusar iti tunggal siudad ket maguardiaanda a naimbag.
36 Reserbanto dagitoy a taraon nga agpaay iti pagilian bayat ti pito a tawen ti bisin a dumtengto iti Egipto tapno saan a matay iti bisin dagiti tattao.”
37 Inanamongan ti ari ken dagiti ofisialesna ti singasing ni Jose
38 ket kinunana kadakuada, “Makasaraktayo pay aya iti kas ken ni Jose nga addaan iti espiritu ti Dios?” Ket kinunana ken ni Jose,
39 “Yantangay ta impakita amin ti Dios kenka dagitoy, awanen ti kas kenka a masirib ken nasaririt.
40 Isaadka a mangituray iti pagiliak ket tungpalendakanto dagiti amin a tattao. Sika laeng ti sumaruno kaniak iti kinaturay.
41 Dutokankan a gobernador iti entero nga Egipto.”
42 Inikkat ti ari ti singsingna a nakitikitan iti marka ti pagarian ket inyusongna iti ramay ni Jose. Kinawesanna ni Jose iti linen a pagan-anay sana inukkoran iti balitok a kuentas.
43 Intedna ti maikadua a lugan ti palasio ken inikkanna iti guardia a mangipukkaw tunggal aramatenna ti lugan, “Waknitanyo ti dalan!” Ket nadutokan ni Jose a kas gobernador iti entero nga Egipto.
44 Kinuna ti ari, “Siak ti ari—ngem awan ti siasinoman iti Egipto ti makaaramid iti aniaman no awan ti pammalubosmo.”
45 Inikkanna ni Jose iti baro a nagan—Zafenat Panea—a nagan ti Egipcio. Inyasawana kenkuana ni Asenat nga anak ni Potifera a padi iti On.
46 Agtawen ni Jose iti tallopulo idi mangrugi nga agserbi iti ari ti Egipto. Pimmanaw iti palasio ket sinursorna ti entero a pagilian.
47 Bayat ti pito a tawen ti kinawadwad, nalabon ti apit iti daga.
48 Inurnong ni Jose ti amin a makan ket impempenna kadagiti siudad. Adda sarusar iti tunggal siudad, ket ditoy ti nakaikabilan dagiti trigo a naapit kadagiti talon iti likmutda.
49 Nakaad-adu ti apit nga irik. Mayarig ti kaaduda iti darat ti baybay. Idi agangay, insardeng ni Jose ti nagsukat gapu iti kaaduda.
50 Sakbay a dimteng ti panagbisin, duan ti annak a lallaki da Jose ken Asenat.
51 Kinuna ni Jose, “Tinulongannak ti Dios a manglipat iti amin a rigatko ken amin a kameng ti familia ni amak.” Iti kasta, pinanagananna ti inauna iti Manases.
52 Kinunana pay, “Inikkannak ti Dios iti annak iti daga a nagtuokak.” Iti kasta, pinanagananna ti maikadua iti Efraim.
53 Naggibus dagiti pito a tawen ti kinawadwad a sinagrap ti Egipto
54 ket nangrugi ti pito a tawen ti panagbisin, kas imbaga ni Jose. Adda taraon iti entero nga Egipto idinto nga adda panagbisin kadagiti sabali a pagilian.
55 Idi awanen ti kanen dagiti umili, immasugda iti ari a maikkanda iti taraon. Imbagana kadakuada, “Inkayo ken ni Jose ket tungpalenyo ti ibagana.”
56 Nagsaknap ti panagbisin iti entero a pagilian. Linuktan ni Jose dagiti amin a pagiduldulinan iti taraon ket naglako iti irik kadagiti Egipcio. Kimmaro a kimmaro ti panagbisin.
57 Iti amin a lugar, kimmaro ti kasta a kasasaad agingga a napan dagiti tattao iti entero a lubong idiay Egipto tapno gumatangda iti irik ken ni Jose.
1 Idi maammoan ni Jacob nga adda irik idiay Egipto, kinunana kadagiti annakna, “Ania ti kukuaenyo? Apay a dikayo agtignay?
2 Nadamagko nga adda makan idiay Egipto. Inkayo gumatang sadiay iti kanentayo tapno ditayo matay iti bisin.”
3 Napan ngarud idiay Egipto dagiti sangapulo a lallaki a kakabsat ni Jose tapno gumatangda iti makan sadiay.
4 Saan nga impakuyog ni Jacob ni Benjamin a kabsat ni Jose gapu ta mabuteng amangan no adda dakes a mapasamak kenkuana.
5 Malaksid kadagiti annak ni Jacob, adda pay sabsabali a tattao a napan idiay Egipto tapno gumatangda iti makan. Nagwaras ngaminen ti panagbisin iti entero a Canaan.
6 Kas gobernador ti Egipto, naglako ni Jose iti makan kadagiti amin a tattao ti lubong. Iti kasta, isu ti napanan dagiti kakabsatna. Idi umasidegda kenkuana, nagpaklebda iti sangona a kas pammadayaw kenkuana.
7 Nabigbigna ida ngem nagparang a kasla dina am-ammo ida. Sigugubsang a nangsaludsod, “Sadino ti naggapuanyo?” “Taga-Canaankami,” kinunada. “Umaykami gumatang iti taraon.”
8 Nailasin ida ni Jose ngem saan a nairupaan dagiti kakabsatna.
9 Nalagipna dagiti tagtagainepna maipapan kadakuada ket kinunana, “Espiakayo, ania? Immaykayo ditoy tapno ammoenyo ti pagkapsutan ti pagilianmi.”
10 “Saankami nga espia, apo,” insungbatda. “Immaykami, dakami nga adipenmo, a gumatang iti taraon.
11 Agkakabsatkami ket mapagtalkankami a tattao.”
12 Kinuna ni Jose kadakuada, “Wen, espiakayo. Immayyo kitaen no ania ti pagkapuyan ti pagilianmi.”
13 “Sangapulo ket duakami a lallaki nga agkakabsat,” insungbatda. “Maymaysa ti amami ket agnaed iti daga ti Canaan. Natayen ti maysa a kabsatmi. Nagbati ti inaudi a kabsatmi iti ayan ni tatangmi.”
14 “Pudno la ketdi ti kunak,” kinuna ni Jose. “Espiakayo.
15 Kastoy ti pannakapadasyo: Isapatak iti nagan ti ari a dikay makapanaw no diyo yeg ditoy ti inaudi a kabsatyo.
16 Ibaonyo ti maysa kadakayo a mapan mangala kenkuana. Maibalud ti dadduma agingga a diyo mapaneknekan a pudno ti saoyo. Ta no saan, iti nagan ti ari, pudno nga espiakayo.”
17 Tallo nga aldaw a pinaibalud ni Jose dagiti kakabsatna.
18 Iti maikatlo nga aldaw, kinunana kadakuada, “Managbutengak iti Dios ket ispalek ti biagyo iti maysa laeng a kondision.
19 Saan kadi met nga imbagayo a mapagtalkankayo? Ala, paneknekanyo man ngarud? Maysa laeng kadakayo ti mabalud. Agawid ti dadduma kadakayo tapno ipanda ti taraon a ginatangyo kadagiti mabisin a familiayo.
20 Ngem masapul nga agsublikayo a dagus a kaduayo ti inaudi a kabsatyo. Daytoy ti pakaammoak a pudno ti ibagbagayo ket iti kasta, saankayo a maan-ano.” Immanamong dagiti agkakabsat.
21 Kalpasanna, kinuna ti maysa ken maysa iti pagsasaoda, “Wen, nakabasoltayo iti inaramidtayo iti kabsattayo. Nakitatayo ti rigatna idi agpakpakaasi kadatayo ngem ditay naasian. Daytoy ti gapuna a maparparigattayo itan.”
22 Kinuna ni Ruben, “Dayta ket ti kunak idi kadakayo—diyo dangran ti ubing ngem didak impangag. Ita, maibalbales kadatayo ti ipapatayna.”
23 Dida ammo a maawatan ni Jose ti sarsaritaenda, agsipud ta no makisasao kadakuada, adda mangipatarus iti sawenda.
24 Pinanawan ida ni Jose ta saanna a magawidan ti panagsangitna. Idi nagkalma ti riknana, nagsubli iti ayanda. Innalana ni Simeon sana pinareppet iti sangoananda.
25 Imbilin ni Jose a makargaan iti irik dagiti sako dagiti agkakabsat ken maisubli ditoy ti kuarta nga inggatangda. Pinaikkanna pay ida iti kanenda iti dalan. Naaramid ti amin a bilinna.
26 Inkarga dagiti agkakabsat dagiti ginatangda nga irik kadagiti asnoda sada pimmanaw.
27 Idi dumteng ti rabii, nagsardengda iti maysa a lugar tapno aginanada. Maysa kadakuada ti nanglukat iti sakona tapno pakanenna ti asnona. Nakitana ti kuarta iti uneg ti sako.
28 “Naisubli ti kuartak!” imbagana kadagiti kakabsatna. “Adda ditoy sako.” Nagtibbayo ti barukong dagiti agkakabsat. Iti siddaaw ken butengda, kinunada iti tunggal maysa, “Ania ti inaramid ti Dios kadatayo?”
29 Idi sumangpetda idiay Canaan, sinaritada ken ni Jacob nga amada ti amin a napasamak kadakuada.
30 “Nagubsang nga agsasao ti gobernador ti Egipto,” kinunada. “Pinabasolnakami ketdin nga agsisiimkami iti pagilianna.
31 Imbagami a mapagtalkankami a tattao ket saankami nga espia.
32 Impudnomi kenkuana a sangapulo ket duakami nga agkakabsat ket maymaysa ti tatangmi. Imbagami a natayen ti maysa a kabsatmi ket nabati ti buridek ditoy Canaan.
33 Kinuna ti gobernador: ‘Kastoy ti pakaammoak no mapagtalkankayo met laeng. Maysa ti agbati kaniak. Agawid ti dadduma tapno isangpetda ti irik kadagiti mabisin a familiayo.’
34 Ngem nainget ti bilinna nga agsublikami a kaduami ti inaudi a kabsatmi, kas pakakitaan a pudno ti sasawenmi. No tungpalenmi daytoy, inkarina a wayawayaan ni Simeon ket palubosannakami nga agnaed ken agnegosio iti pagilianna.”
35 Idi imbukbokda ti karga dagiti sakoda, nasarakan ti tunggal maysa ti kuartana iti bukodna a supot. Nagbuteng dagiti agaama a nakakita kadagiti kuarta.
36 Kinuna ti amada, “Kayatyo kadi a mapukawko ti amin nga annakko? Awanen ni Jose. Awan metten ni Simeon. Ita, kayatyo manen nga ipanaw ni Benjamin. Siak ti agsagaba.”
37 Kinuna ni Ruben iti amana, “No diak isubli kenka ni Benjamin, mabalinmo a patayen dagiti dua nga annakko a lallaki. Italekmo kaniak ni Benjamin ket isublikto met la kenka.”
38 Ngem kinuna ni Jacob, “Saan a mabalin a kumuyog kadakayo ti anakko. Natayen ti kabsatna ket isu laengen ti nabati. Iti daytoy a kinalakayko, matayak la ketdi iti ladingit no adda mapasamak kenkuana iti dalan.”
1 Dimmegdeg ti panagbisin idiay Canaan.
2 Idi maibusen ti taraon a ginatangda idiay Egipto, kinuna ti amada kadakuada, “Agsublikayo ket gumatangkayo iti sangkabassit a kanentayo.”
3 Kinuna ni Juda, “Nainget ti panangballaag kadakami ti lalaki a dikam agparparang kenkuana no dimi itugot ti inaudi a kabsatmi.
4 No ipalubosmo nga ikuyogmi ti kabsatmi, inkam gumatang iti taraon nga agpaay kenka.
5 No madika, saankami a mapan gapu ta kinuna ti lalaki a dikam agparparang kenkuana no dimi ikuyog ti kabsatmi.”
6 Kinuna ni Israel, “Apay nga inikkandak iti parikut? Apay nga imbagayo pay laeng nga adda pay sabali a kabsatyo?”
7 Insungbatda, “Damag la ngamin a damag ti lalaki iti maipapan kadakami ken iti familiatayo. Dinamagna no sibibiagka pay ken no adda pay sabali a kabsatmi. Kasapulan a sungbatanmi dagiti saludsodna. Dimi impagarup a paalana kadakami ti kabsatmi.”
8 Kinuna ni Juda ken ni tatangna, “Ipakuyogmo kaniak ti ubing ket agrubbuatkamin a mapan tapno awanto kadatayo ti matay iti bisin.
9 Sungbatak ti biagna. Siak ti makaammo kenkuana. No diak maisubli kenka a sikakaradkad, agnanayonto a siak ti mangibaklay iti pammabasol.
10 No dikam nataktak, nakapankami koman ket nakapaminduakami payen a nagsubli.”
11 Kinuna ni Israel kadakuada, “No nasken a dayta ti masurot, mangalakayo ngarud kadagiti kasayaatan a bunga ti daga nga isagutyo iti gobernador: sangkabassit a resina, sangkabassit a diro, rekado, piniones, ken almendras.
12 Doblienyo met ti kaadu ti kuarta nga itugotyo ta isubliyo daydi inkabilda iti supotyo. Nalabit a nagbiddutda a nangikabil.
13 Alaenyo ti kabsatyo, ket inkayon.
14 Sapay koma ta tignayen ti Mannakabalin a Dios ti lalaki tapno kaasiannakayo ket palubosanna ni Benjamin ken tay maysa a kabsatyo. No dida makasubli ket mapukawko ida, agladingitakto ket awan ti mabalinko.”
15 Ngarud, innala dagiti agkakabsat dagiti sagutda agraman kuarta a mamindua ti kaadu iti intugotda idi. Nagsublida idiay Egipto agraman ni Benjamin. Sadiay, dimmatagda ken ni Jose.
16 Idi makita ni Jose a kaduada ni Benjamin, imbilinna iti adipen nga agay-aywan iti balayna, “Alaem dagitoy a lallaki idiay balay. Agpartika ket mangisaganaka iti pangngaldaw ta agkakapangankami.”
17 Nagtungpal ti adipen ket impanna dagiti lallaki iti balay ni Jose.
18 Nagbuteng dagiti agkakabsat idi maipanda iti balay. Kinunada, “Nalabit a nayegtayo ditoy gapu iti kuarta a naisubli iti sakotayo idi damotayo ti umay. Mabalin a kellaatendatayo a tiliwen, alaenda dagiti asnotayo ket pagbalinendatayo a tagabu.”
19 Iti kasta, idi makadanonda iti ruangan ti balay, kinunada iti agay-aywan,
20 “Pangngaasim, apo, ta dumngegka. Immaykami ditoy idi a gumatang iti makan.
21 Idi agawidkami ket nagkampokami iti dalan, linuktanmi dagiti sakomi. Nasarakan ti tunggal maysa ti kuarta iti bukodna a supot. Pulos nga awan ti naksay. Umaymi isubli kenka ti kuarta.
22 Nangitugotkami pay iti kuarta nga igatangmi iti ad-adu a taraon. Dimi ammo no siasino ti nangikabil iti kuarta iti supotmi.”
23 “Saankayo a madanagan,” kinuna ti adipen. “Saankayo nga agbuteng. Nalabit a ti Diosyo, ti Dios ni amayo, ti nangikabil iti kuarta kadagiti supotyo. Inawatko idi ti imbayadyo.” Kalpasanna, inruarna ni Simeon ket impakuyogna kadakuada.
24 Pinastrek ti adipen dagiti agkakabsat iti balay. Inikkanna ida iti danum a pangbuggoda kadagiti sakada ken pinakanna dagiti asnoda.
25 Kalpasanna, inruar dagiti agkakabsat dagiti sagut nga itedda ken ni Jose apaman a sumangpet iti aldaw. Nangngegda ngamin a kalanglangda ni Jose.
26 Idi sumangpet ni Jose, impanda dagiti sagut nga agpaay kenkuana iti balay ket nagpaklebda iti daga a kas pammadayaw kenkuana.
27 Nagdamag ni Jose iti maipapan iti salun-atda. Sinaludsodna, “Kumusta ti amayo nga imbagayo kaniak? Sibibiag ken nakaradkad kadi met laeng?”
28 Insungbatda, “Sibibiag ken napigsa pay laeng ni tatangmi, ti nanumo nga adipenmo.” Ket nagparintumengda a nagruknoy iti sangona.
29 Idi makita ni Jose ni Benjamin a kabsatna, kinunana, “No kasta daytoy ti inaudi a kabsatyo nga imbagayo kaniak. Bendisionannaka koma ti Dios, anakko.”
30 Natignay ti rikna ni Jose iti pannakakitana iti kabsatna. Makasangsangiten, isu a dinagdagusna ti simrek iti kuarto ket sadiay ti nagsangitanna.
31 Idi agkalman ti pakinakemna, nagdiram-os, rimmuar ket imbilinna a maidasaren ti pangaldaw.
32 Naserbian a maymaysa ni Jose iti maysa a lamisaan ket sabali met a lamisaan ti nanganan dagiti kakabsatna. Sabali met a lamisaan dagiti Egipcio a mangmangan sadiay agsipud ta ibilangda a maibaba ti dayawda a makipangan kadagiti Hebreo.
33 Adda iti sango ni Jose ti lamisaan a pangpanganan dagiti agkakabsat. Naurnos ti panagtugawda manipud iti inauna agingga iti inaudi. Nagkikinnitada ket masmasdaawda no apay a kasta ti urnosda.
34 Naggapu iti lamisaan ni Jose dagiti taraon a naiserbi kadakuada. Naserbian ni Benjamin iti maminlima ti kaaduna ngem ti naited kadagiti dadduma a kakabsatna. Siraragsakda a nagpapangan ken nagiinum.
1 Imbilin ni Jose iti agay-aywan iti balayna, “Punnoem iti trigo dagiti sakoda kas kabaelanda nga awiten ket sakbay a galutam dagitoy, ikabilmo ti kuarta nga inggatangda.
2 Iti sako ti inaudi, ikabilmo pay ti kopak a pirak.” Inaramid ti adipen ti naibilin kenkuana.
3 Kabigatanna, nasapa a nagrubbuat dagiti agkakabsat a nagsakay kadagiti asnoda.
4 Dida pay nakaadayo iti siudad idi imbilin ni Jose iti agay-aywan iti balayna, “Kamakamem dagidiay a lallaki ket ibagam kadakuada, ‘Apay a dakes ti insubadyo iti naimbag?
5 Apay a tinakawyo ti kopa a pirak a kukua ti apok? Daytoy ti kopa a pagin-inumanna. Isu ti ar-aramatenna a pagipadto. Nadagsen ti inaramidyo a krimen!’”
6 Nakamakam ida ti adipen, ket kasta ti imbagana kadakuada.
7 Insungbatda kenkuana, “Ania ti kayatyo a sawen, apo? Apay a kasta ti saoyo? Saanmi a maaramid ti kasta.
8 Kas makitam, insublimi kenka ti kuarta a nasarakanmi iti uneg dagiti sakomi, uray no nakadanonkami idin idiay Canaan. Apay ketdin nga agtakawkami iti pirak wenno balitok iti balay ti amom?
9 Apo, rumbeng a mapapatay ti pakasarakam kadakami iti nasao a kopa ket agbalinkami amin a tagabu.”
10 Insungbat ti adipen, “Ala wen. Ngem ti laeng pakasarakak iti kopa ti agbalin a tagabuk ket mapalubosan dagiti dadduma.”
11 Dinagdagusda nga imbaba dagiti sakoda ket linuktan ti tunggal maysa ti sakona.
12 Sinaggaysa ti adipen a binukitkitan dagiti sakoda. Inrugina ti sako ti inauna agingga iti inaudi. Nasarakanna ti kopa iti sako ni Benjamin.
13 Rinay-ab dagiti agkakabsat ti pagan-anayda iti napalalo a ladingitda. Inkargada met laeng dagiti sako kadagiti asnoda sada nagsubli iti siudad.
14 Adda pay laeng ni Jose iti balay idi sumangpet ni Juda ken dagiti kakabsatna. Nagtamedda ti sangoananna
15 ket kinuna ni Jose, “Ania ti inaramidyo? Diyo kadi ammo a ti tao nga adda iti saadko maduktalanna iti inaramidyo babaen iti padto?”
16 Insungbat ni Juda, “Ania pay koma ti masaomi kenka, apo? Kasano a makilinnawagkami? Ania ti ibagami tapno maipaneknekmi nga awan ti basolmi? Ti Dios ti nakasukal iti nakabasolanmi, apo. Ita, agbalinkamin a tagabum, dakami amin—saan la a ti nakasarakan iti kopa.”
17 Kinuna ni Jose, “Saan a mabalin! Diak maaramid dayta. Ti laeng nakasarakan iti kopa ti agbalin a tagabuk. Mabalin nga agawid ti dadduma kadakayo iti amayo nga awan ti pakaan-anoanyo.”
18 Immasideg ni Juda ken ni Jose ket kinunana, “Pangngaasim, apo, ta palubosannak koma nga agsao a siwawaya. Dinak koma kaunget. Natan-okka a kas iti mismo nga ari.
19 Apo, dinamagmo idi no adda ama wenno kabsatmi a lalaki.
20 Insungbatmi nga adda tatangmi a lakay ken adda pay adingmi a lalaki a nayanak idi lakayen ni tatangmi. Imbagami a natayen ti kabsatna ket isu laengen ti sibibiag nga anak ti inana, isu nga ay-ayaten unay ni amami.
21 Apo, binilinnakami idi nga alaenmi ti kabsatmi tapno makitam.
22 Inlawlawagmi met idi a narigat a mayadayo ti ubing ta daytoy ti pakatayan ti amami.
23 Ket kinunam kadakami a dikam agparang kenka no dimi ikuyog ti inaudi a kabsatmi.
24 “Imbagami amin dagitoy ken ni tatangmi idi sumangpetkami.
25 Iti saan a mabayag, imbagana nga agsublikami ditoy tapno gumatangkami iti taraon.
26 Impalagipmi kenkuana a saannakami nga awaten no dimi ikuyog ti inaudi a kabsatmi.
27 Kinuna ni tatangmi, ‘Ammoyo met a dua laeng ti anakmi ken ni Raquel nga asawak.
28 Napukaw ti maysa kadakuada ket nalabit a rinangrangkay dagiti narungsot nga animal ta diak pay nakita agingga ita.
29 Ita, no ipanawyo manen daytoy kakaisuna a nabati, no adda dakes a mapagtengna, awan duadua a matayak iti ladingit.’
30 “Ita, apo, no agsubliak a diak ikuyog ni Benjamin, awan duadua a matay ni tatang no saanna a makita ti ubing. Naisinggalut ti biagna iti dayta nga ubing ket gapu ta lakay unayen, mabalin nga ipatayna ti ladingit a yegmi kenkuana.
31
32 Maysa pay, inkarik iti amak a ti biagko ti sumungbat no diak maisubli kenkuana ti ubing. Imbagak kenkuana a no diak isubli ti ubing, siakto ti mangibaklay iti pammabasol iti unos ti panagbiagko.
33 Ita, apo, siak laengen ti agbati a kas tagabum ket palubosam ti ubing a makikuyog kadagiti kakabsatna.
34 Diak agawid no diak ikuyog ti ubing. Diak maitured a kitaen daytoy a didigra a dumteng iti amak.”
1 Saanen a magawidan ni Jose ti riknana iti sangoanan dagiti agserserbi kenkuana isut' gapuna a pinapanawna ida iti kuarto. Awan sabali a kaduana idi ipudnona kadagiti kakabsatna ti kinasiasinona.
2 Kasta unay ti pigsa ti sangitna ket nangngeg dagiti Egipcio. Naipadamag daytoy iti palasio.
3 Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna, “Siak ni Jose. Sibibiag pay kadi ni tatang?” Ngem kasta unay ti panagbuteng kenkuana dagiti kakabsatna ket dida nakasungbat.
4 Imbaga ni Jose nga umasidegda. Immasidegda kenkuana ket kinunana, “Siak ni Jose a kabsatyo nga inlakoyo ken naipan ditoy Egipto.
5 Ngem dikay mariribukan wenno diyo pabasolen ti bagiyo iti panangilakoyo kaniak. Kinapudnona, ti Dios ti nangibaon kaniak ditoy nga umun-una ngem dakayo tapno maisalakan ti biag dagiti tattao.
6 Maikadua pay la daytoy a tawen a panagbisin iti daga. Adda pay lima a tawen nga awanto ti maapit iti taltalon.
7 Imbaonnak ti Dios ditoy nga immun-una ngem dakayo tapno ispalenkayo babaen iti daytoy nakaskasdaaw a pamuspusan ken tapno awan duadua a makalasatkayo, agraman dagiti kaputotanyo.
8 Ngarud, saan a dakayo ti nangibaon kaniak ditoy no di ket ti Dios. Pinagbalinnak a kangatoan nga ofisial ti ari. Siak ti agaywan iti daytoy a pagilian. Siak ti mangituray iti amin nga Egipto.
9 “Ita, dagdagusenyo ti agsubli ken ni tatang ket ipadamagyo kenkuana a pinagturaynak ti Dios iti amin nga Egipto. Ibagayo kenkuana nga umay ditoy iti kabiitan a panawen.
10 Sadiay Gosen ti pagnaedanna tapno asideg kaniak—isu, dagiti annakna, dagiti appokona, dagiti karnerona, dagiti kaldingna, dagiti bakana ken amin a sanikuana.
11 No addakayo idiay Gosen, siakto ti makaammo kadakayo amin sadiay. Lima pay a tawen ti panagbisin ket diak kayat a mabisinankayo kadagiti familiayo ken ti amin nga animalyo.”
12 Intuloy ni Jose, “Ita, makitayo amin, ken uray sika, Benjamin, a pudno a siak ni Jose.
13 Ibagayo ken ni tatang no kasano ti kinaturayko ditoy Egipto. Ibagayo met kenkuana ti amin a nakitayo. Ala, darasenyo ti mapan mangala kenkuana.”
14 Nagsangit ni Jose a nangarakup iti kabsatna. Nagsangit met ni Benjamin nga immarakup kenkuana.
15 Agsangsangit pay laeng ni Jose a nangarakup ken nangagek kadagiti kakabsatna. Kalpasanna, rinugian dagiti kakabsatna ti nakisao kenkuana.
16 Idi maipadamag iti palasio a dimteng dagiti kakabsat ni Jose, naragsakan ti ari ken dagiti ofisialesna.
17 Kinunana ken ni Jose, “Ibagam kadagiti kakabsatmo a paawitanda dagiti animalda kadagiti makan ket agsublida iti daga ti Canaan.
18 Alaenda ni tatangyo ken dagiti familiada ket yegda ida ditoy. Itedkonto kadakuada ti kasayaatan a daga iti Egipto ket addanto amin a masapulda iti panagbiagda.
19 Ibagam met kadakuada a mangalada kadagiti kariton ditoy Egipto a pagluganan dagiti assawada ken dagiti babassit nga annakda. Ibagam nga itugotda ni tatangyo ket umayda ditoy.
20 Dida koma ilalaen dagiti sanikua a mapanawanda, ta tagikuaendanto ti kasayaatan a daga iti entero nga Egipto.”
21 Nagtungpal dagiti annak ni Israel. Kas imbilin ti ari, inikkan ida ni Jose kadagiti kariton, kasta met iti kanenda nga agbiahe.
22 Inikkanna pay ti tunggal maysa iti bado a pagsukatan, ngem lima a pagsukatan a kawes ken tallo gasut a bagi ti pirak ti intedna ken ni Benjamin.
23 Pinaw-itanna ni tatangna kadagiti kasayaatan nga apit iti Egipto a kinarga ti sangapulo a kabaian nga asno. Inikkanna pay ti sangapulo a kabaian nga asno a nakargaan iti makan, tinapay ken dadduma pay a taraon para iti panagbiaheda nga agsubli idiay Egipto.
24 Pinarubbuatanna dagiti kakabsatna ket sakbay a napanda, binalakadanna ida a dida agaapa iti dalan.
25 Pimmanawda iti Egipto ket nagsublida iti daga ti Canaan.
26 Idi sumangpetda sadiay, kinunada ken ni Jacob, “Ama, sibibiag pay gayam ni Jose! Isu ti agdama a mangituray iti entero nga Egipto!” Naikuleng ni Jacob. Dina patien ti impadamagda.
27 Ngem idi imbagada ti bilin ni Jose ken idi makitana dagiti kariton a luganna a mapan idiay Egipto, simmubli ti ganaygayna.
28 Kinunana, “Sibibiag pay ni Jose nga anakko! Awanen ti sabali a dawatek. Masapul nga innak kitaen sakbay a matayak.”
1 Inrubbuat ni Jacob ti amin a sanikuana ket napan idiay Beerseba. Nangidatag sadiay kadagiti daton nga agpaay iti Dios ni Isaac nga amana.
2 Iti rabii, iti maysa a parmata, nagsao ti Dios kenkuana. Inyawagna, “Jacob, Jacob!” “Adtoyak, Apo,” insungbat ni Jacob.
3 Kinunana, “Siak ti Dios, ti Dios ni amam. Dika agbuteng a mapan idiay Egipto. Pagbalinekto dagiti kaputotam a naindaklan a nasion sadiay.
4 Kuyogenka a mapan ngem isublikto met laeng dagiti kaputotam iti daytoy a daga. Addanto ni Jose iti sibaymo inton matayka.”
5 Manipud Beerseba, nagdaliasat ni Jacob a mapan idiay Egipto. Kaduana dagiti appokona ken dagiti manugangna nga inlugan dagiti lallaki nga annakna kadagiti kariton a pinaipan ti ari a paglugananda. Intugotda dagiti animal ken sanikuada a naurnongda idiay Canaan. Inkuyog ni Jacob ti amin a kaputotanna:
6
7 dagiti annakna ken dagiti appokona.
8 Dagitoy dagiti kaputotan ni Jacob a napan idiay Egipto: ni Ruben nga inauna nga anakna
9 ken dagiti appokona a lallaki nga annak ni Ruben: Hanoc, Pallu, Hezron ken Carmi.
10 Ni Simeon ken dagiti lallaki nga annakna: Jemuel, Jamin, Ohad, Jakin, Zohar ken Saul nga anak ti maysa a Cananea.
11 Ni Levi ken dagiti lallaki nga annakna: Gerson, Cohat ken Merari.
12 Ni Juda ken dagiti lallaki nga annakna: Sela, Perez ken Zera (natay idiay Canaan da Er ken Onan nga annak pay ni Juda). Dagiti lallaki nga annak ni Perez: Hezron ken Hamul.
13 Ni Issacar ken dagiti lallaki nga annakna: Tola, Pua, Yob ken Simron.
14 Ni Zabulon ken dagiti lallaki nga annakna: Sered, Elon ken Jaleel.
15 Dagitoy dagiti annak ken appoko da Lea ken Jacob; nayanakda amin idiay Padan-aram, malaksid ni Dina nga anakda a babai. Agdagup iti 33 dagiti kaputotanda ken ni Lea.
16 Ni Gad ken dagiti annakna: Zifion, Aggi, Suni, Ezbon, Eri, Arodi ken Areli.
17 Ni Aser ken dagiti lallaki nga annakna: Jimna, Isva, Isvi, Beria ken ni Sera a kabsatda a babai. Da Heber ken Malkiel dagiti lallaki nga annak ni Beria.
18 Dagitoy 16 ti kaputotan ni Jacob ken ni Zilpa, ti tagabu nga inted ni Laban ken ni Lea nga anakna.
19 Da Jose ken Benjamin ti annak ni Jacob ken ni Raquel.
20 Idi addada idiay Egipto, dua ti naipasngay nga annak ni Jose: da Manases ken Efraim. Ni Asenat nga anak ni Potifera a padi ti On ti inada.
21 Dagiti annak ni Benjamin: Bela, Beker, Asbel, Gera, Naaman, Ehi, Ros, Muppim, Huppim ken Ard.
22 Dagitoy 14 ti kaputotan da Jacob ken Raquel.
23 Ni Dan ken ni Husim nga anakna.
24 Neftali ken dagiti annakna: Jazeel, Guni, Jeser ken Sillem.
25 Pito ti annak ken appoko da Jacob ken Bilha, ti tagabu nga inted ni Laban ken ni Raquel nga anakna.
26 Agdagup iti 66 ti amin a kaputotan a nagtaud ken ni Jacob a napan idiay Egipto. Saan a mairaman ditoy dagiti babbai a manugangna.
27 Dua ti annak ni Jose a nayanak idiay Egipto, isu a 70 amin ti kameng ti familia ni Jacob sadiay.
28 Pinauna ni Jacob ni Juda tapno mapan ken ni Jose ket dawatenna a sabtenna ida idiay Gosen. Idi sumangpetda,
29 inrubbuat ni Jose ti luganna ket napanna sinabat ni tatangna idiay Gosen. Idi agkitada, inarakupna ti amana ket nabayag a nagsangit ni Jose.
30 Kinuna ni Jacob ken ni Jose, “Ita, nakasaganaakon a matay, ta nakitakan a sibibiag.”
31 Kinuna ni Jose kadagiti kakabsatna ken kadagiti dadduma a kameng ti familia ti amana, “Masapul nga innak ibaga iti ari a simmangpetkayon a kakabsatko ken ti familia ni amak nga agnanaed iti Canaan.
32 Ibagak kenkuana nga agpaspastorkayo ket inkuyogyo dagiti arban ken amin a sanikuayo.
33 Inton ayabannakayo ket damagenna no ania ti trabahoyo,
34 masapul nga ibagayo nga agpaspastorkayo sipud pay idi ubbingkayo, kas kadagidi kapuonanyo. Iti kasta, palubosannakayto nga agnaed iti daga ti Gosen.” Imbaga daytoy ni Jose gapu ta kagurgura dagiti Egipcio dagiti agpaspastor.
1 Intugot ni Jose ti lima kadagiti kakabsatna ket napan iti ari. Imbagana kenkuana, “Simmangpeten ni tatang ken dagiti kakabsatko a naggapu idiay Canaan. Inkuyogda dagiti arbanda ken ti amin a sanikuada. Addada ita iti deppaar ti Gosen.”
2 Ket indatagna dagiti kakabsatna iti ari.
3 “Ania ti trabahoyo?” sinaludsod ti ari kadakuada. Insungbatda, “Agpaspastorkami a kas kadagiti kapuonanmi, apo.
4 Immaykam agnaed ditoy, apo, gapu ta nakaro unay ti bisin idiay Canaan ket awanen ti pangipastoranmi kadagiti arbanmi. Palubosannakami koma nga agnaed idiay Gosen.”
5 Kinuna ti ari ken ni Jose, “Ita ta simmangpeten ni tatangmo ken dagiti kakabsatmo,
6 ibilangda koma a kukuada ti Egipto. Pagnaedem ida iti kasayaatan a paset ti pagilian, iti daga ti Gosen. Ket no adda dagiti makabael kadakuada, isaadmo ida nga agaywan kadagiti animalko.”
7 Kalpasanna, indatag ni Jose ti amana iti ari. Kinablaawan ni Jacob ti ari.
8 “Mano ti tawenmon?” sinaludsod ti ari.
9 Insungbat ni Jacob, “Aganay a sangagasut ket tallopulo a tawenen nga agalla-allaak iti rabaw ti daga. Bassit ken narigat dagiti tawen a panagbiagko, saan a kas kapaut ti panagbiag dagiti kapuonak.”
10 Binendisionan ni Jacob ti ari ket kalpasanna pimmanaw.
11 Pinagtaeng ni Jose ni tatangna ken dagiti kakabsatna iti Egipto. Kas imbilin ti ari, inikkanna ida iti daga iti kasayaatan a paset ti pagilian, iti asideg ti siudad ti Rameses.
12 Inikkan ni Jose ni tatangna iti taraon, dagiti kakabsatna ken amin a familia ti amana agraman ti kaubingan.
13 Awanen ti masarakan a taraon ket kasta unayen ti panagbisin dagiti tattao ti Egipto ken Canaan.
14 Tunggal adda gumatang iti irik, alaen ni Jose ti kuarta a paglakoan sana ipan iti palasio.
15 Idi awanen ti igatang dagiti tattao iti irik, napan dagiti Egipcio kenkuana ket kinunada, “Naibusen ti kuartami. Ikkannakami koma iti makan, ta mataykamin iti bisin.”
16 Insungbat ni Jose, “No awanen ti kuartayo, yegyo dagiti animalyo ta sukatak iti taraon.”
17 Ngarud, impanda kenkuana dagiti animalda—kabalio, karnero, kalding, baka, asno—ket sinuktanna dagitoy iti makan.
18 Iti sumuno a tawen, napanda ken ni Jose ket kinunada, “Apo, dimi mailibak a naibusen ti kuartami ket naitedmi pay aminen kenka dagiti animalmi. Pulos nga awanen ti nabati kadakami, malaksid dagiti bagimi ken dagiti dagami.
19 Dimo koma ipalubos a mataykami. Tulongannakami! Dimo ipalubos nga aglangalang dagiti talonmi. Gatangennakami ken dagiti dagami a kas sukat ti taraon. Agbalinkami a tagabu ti ari ket tagikuaenna dagiti dagami. Ikkannakami koma iti irik agraman bukbukel nga imulami kadagiti talonmi tapno dikam matay iti bisin.”
20 Ginatang ni Jose ti amin a talon idiay Egipto para iti ari. Kapilitan nga inlako dagiti Egipcio dagiti talonda gapu ta nakaro unay ti bisin, isu a nagbalin a kukua ti ari ti amin a daga.
21 Nagbalin a tagabu dagiti tattao iti amin a paset ti Egipto.
22 Dagiti laeng daga dagiti papadi ti saan a nagatang. Adda ngamin abastoda nga it-ited ti ari ket saan a masapul nga ilakoda ti dagada.
23 Kinuna ni Jose kadagiti tattao, “Kitaenyo, ginatangkayon agraman dagiti dagayo para iti ari. Adtoy dagiti bukel nga imulayo.
24 Iti tiempo ti panagani, masapul nga itedyo iti ari ti apagkalima ti apit. Mabalinyo nga usaren ti mabati a kas bin-i ken taraon nga agpaay kadakayo a sangafamiliaan.”
25 Insungbatda, “Naimbagka unay kadakami, apo. Inispalnakami. Sisasaganakami nga agbalin a tagabu ti ari.”
26 Manipud idin, nagbalin a linteg iti entero nga Egipto ti pannakaited iti ari ti apagkalima ti maapit. Agpapan ita, masursurot pay laeng daytoy a linteg nga impaulog ni Jose. Dagiti laeng daga dagiti papadi ti saan a tinagikua ti ari.
27 Nagnaed dagiti Israelita iti deppaar ti Gosen idiay Egipto. Bimmaknangda ken immadu dagiti annakda.
28 Sangapulo ket pito a tawen a nagnaed ni Jacob idiay Egipto agingga a nadanonna ti 147 a tawen.
29 Idi umasidegen ti ipapatayna, pinaayabanna ni Jose nga anakna ket kinunana, “Ikabilmo ti imam iti baet dagiti luppok ket isapatam a dinakto itabon ditoy Egipto.
30 Kayatko a maitabonak iti nakaitaneman dagidi kapuonak. Ipanawnak ditoy Egipto ket itabonnak iti nakaitanemanda.” “Aramidek ti dawatmo, ama,” insungbat ni Jose.
31 Kinuna ni Jacob, “Isapatam a tungpalem.” Nagsapata ni Jose ket nagtamed ni Jacob iti uloanan ti iddana.
1 Iti saan a mabayag, naipakaammo ken ni Jose a masakit ni Jacob, isu a napanna kinita ti amana. Intugotna da Manases ken Efraim nga annakna.
2 Idi naipakaammo ken ni Jacob ti isasarungkar ni Jose nga anakna, inkarkarigatanna ti nagtugaw iti iddana.
3 Kinuna ni Jacob ken ni Jose, “Nagparang kaniak ti Dios a Mannakabalin-amin idi addaak idiay Luz iti daga ti Canaan ket binendisionannak.
4 Kinunana kaniak, ‘Paraburankanto iti adu nga annak ket agbalinto dagiti kaputotam a dakkel a nasion. Itedkonto kadakuada daytoy a daga a tagikuaenda iti agnanayon.’”
5 Intuloy ni Jacob, “Jose, ibilangko nga annakko dagiti dua nga annakmo a nayanak ditoy Egipto. Wen, kukuak da Efraim ken Manases a kas kada Ruben ken Simeon.
6 No addanto pay anakmo a sumaruno kadakuada, sikanton ti akinkukua. Aggapunto ti tawidda kada Efraim ken Manases.
7 Aramidek daytoy gapu ken ni Raquel a nanangmo. Kasta unay ti ladingitko idi matay idiay Canaan, iti saan nga adayo idiay Efrata, idi agsubliak a naggapu idiay Padan-aram. Sadiay ti nangitanemak kenkuana, iti igid ti dalan nga agpa-Efrata.” (Betlehem itan ti nagan ti Efrata.)
8 Idi makita ni Jacob dagiti annak ni Jose, sinaludsodna, “Siasino dagitoy nga ubbing?”
9 “Isuda dagiti annakko nga imparabur kaniak ti Dios iti kaaddak ditoy Egipto,” insungbat ni Jose. Kinuna ni Jacob, “Yasidegmo ida kaniak tapno bendisionak ida.”
10 Lakay unayen ni Jacob ket dandani saanen a makakita. Inyasideg ni Jose dagiti ubbing ket inarakup ken inagkan ti lakay ida.
11 Kinuna ni Jacob ken ni Jose, “Diak ninamnama a makitaka manen. Ita, impalubos ti Dios a makitak pay dagiti annakmo.”
12 Innala ni Jose dagiti ubbing iti saklot ni Jacob ket nagpakleb iti daga iti sango ni amana a kas pammadayawna kenkuana.
13 Inkabil ni Jose ni Efraim iti batog ti kannigid nga ima ni Jacob ket ni Manases iti kannawanna.
14 Ngem pinagkuros ni Jacob dagiti imana ket impatayna ti kannawanna iti ulo ni Efraim uray no isu ti inaudi; ti kannigidna iti ulo ni Manases nga inauna.
15 Kalpasanna, binendisionanna ida, “Sapay koma ta bendisionan ti Dios dagitoy nga ubbing, Ti Dios a nagserbian da ammak nga Abraham ken Isaac! Sapay koma ta bendisionan ida ti Dios a nangidaldalan kaniak agpapan ita!
16 Sapay koma ta bendisionan ida ti anghel a nangispal kaniak iti amin a dakes! Sapay koma ta agbiag kadakuada ti naganko ken ti nagan da ammak nga Abraham ken Isaac. Adunto koma ti annak ken kaputotanda.”
17 Saan a naragsakan ni Jose idi makitana nga impatay ti amana ti makannawan nga imana iti ulo ni Efraim, isu nga innalana ti ima ti lakay tapno ipatayna iti ulo ni Manases.
18 Kinunana, “Saan a kasta, tatang. Daytoy ti inauna; ipataymo ti makannawan nga imam iti ulona.”
19 Nagkedked ti amana ket kinunana, “Ammok, anakko, ammok. Agbalinto met a naindaklan a tattao dagiti kaputotan ni Manases. Ngem ad-addanto a naindaklan ti inaudi a kabsatna ket agbalinto dagiti kaputotanna a natatan-ok a nasion.”
20 Binendisionanna ngarud ida iti dayta nga aldaw. Kinunana, “Aramatento dagiti Israelita dagiti naganyo no mangbendisionda. Kunadanto, ‘Pagbalinennakayo koma ti Dios a kas kada Efraim ken Manases.’” Kastoy ti napasamak no apay nga immun-una ni Efraim ngem ni Manases.
21 Kalpasanna, kinuna ni Jacob ken ni Jose, “Dandaniakon matay, ngem addanto ti Dios kadakayo ket isublinakayto iti daga dagidi kapuonanyo.
22 Sika a saan ketdi a dagiti kakabsatmo ti pangtedak iti Sikem, ti bantay a nagun-odko iti pannakirangetko kadagiti Amorreo.”
1 Inayaban ni Jacob dagiti annakna ket kinunana, “Umasidegkayo kaniak ket ibagak ti mapasamakto kadakayo iti masakbayan:
2 “Aribungbongandak, dakayo nga annakko; denggenyo ni Israel a tatangyo.
3 “Ruben nga inauna, sika ti pigsak; wen, sika ti inauna a bungak, sika ti katangsitan ken kapigsaan kadagiti amin nga annakko.
4 Mayarigka iti nadawel a karayan, ngem saanto a sika ti kangrunaan, ta kinaiddam ti babai nga inkabbalayko ket tinulawam ti idda ni amam.
5 “Agkabsat da Simeon ken Levi; inusarda ti armasda nga agranggas.
6 Diak makiraman kadagiti nalimed a saritaanda, wenno makibiang kadagiti taripnongda, gapu ta agpapatayda iti tao iti pungtotda pagang-angawanda a pilayen dagiti toro a baka.
7 Mailunod koma ti pungtotda ta nakaro unay; mailunod koma ti ungetda ta ranggasda ti napalalo. Iwaraskonto ida iti entero nga Israel Ket iwarakto ida kadagiti tattaona.
8 “Juda, dayawendakanto dagiti kakabsatmo. Bekkelem dagiti kabusormo. Agrukbabto kenka dagiti kakabsatmo.
9 Leon ti kayarigan ni Juda. Patayenna ti tukmaanna sa agsubli iti aponna. Kasla leon nga agunnat sa agidda, awan makaitured a mangsinga kenkuana.
10 Ikutan ni Juda ti setro, agnanayon nga agturay dagiti kaputotanna. Yegto dagiti nasion dagiti sagut a pagbayadda kenkuana. Ket agtamedda a mangipakita iti panagtulnogda.
11 Igalutna ti urbon nga asnona iti puon ti ubas, iti kasayaatan nga ubas. Labaanna dagiti pagan-anayna iti arak a nalabaga.
12 Nalabbaga dagiti matana iti kaiinumna iti arak. Napudaw dagiti ngipenna iti kaiinumna iti gatas.
13 “Agnaedto ni Zabulon iti igid ti taaw; pagsangladanto ti barko ti baybayna. Dumanonto idiay Sidon ti beddengna.
14 “Arig ni Issacar iti asno nga agidda iti baet dagiti pagkargaan.
15 Ngem makitana a nasayaat ti paginanaan ken makaliwliwa ti daga ket agrukob a mangbaklay iti karga, mapilit nga agtrabaho a kas tagabu.
16 “Iturayanto ni Dan dagiti tattaona. Agbalindanto a kas kadagiti dadduma a tribu ti Israel.
17 Arigto ni Dan iti uleg iti igid ti dalan; wen, nagita nga uleg iti igid ti dana a mangkagat iti mukod ti kabalio a pakatnagan ti nagsakay.
18 “Urayek ti panangispalmo, O Apo!
19 “Maysanto a bunggoy ti mannanakaw ti mangdarup ken ni Gad ngem sumarangetto ket sunsonenna ida.
20 “Agtaud iti talon ni Aser dagiti nababaknang a taraon; a maikari iti lamisaan ti ari.
21 “Maysa nga ugsa ni Neftali nga agtaray a siwawaya, napipintas dagiti urbon a yanakna.
22 “Kasla atap nga asno ni Jose iti igid ti maysa nga ubbog, urbon ti kabalio iti bakras ti turod.
23 Sirurungsot a darupen dagiti kabusorna, ibiatda dagiti panada a mangsunson kenkuana.
24 Ngem agtalinaed a nalagda ti bai ti panana ket mapapigsa dagiti takiagna gapu iti Mannakabalin a Dios ni Jacob, gapu iti Pastor a manalaknib iti Israel.
25 Ti Dios ni amam ti tumulong kenka, ti Dios a Mannakabalin-amin ti mangbendision kenka: Paraburannaka iti tudo nga aggapu iti ngato ken danum nga aggapu iti uneg ti daga. Paraburannaka iti annak ken adu a baka.
26 Bendisionannaka iti bukel ken sabong, kadagiti bambantay idi ugma, dagiti makaay-ayo a banag nga aggapu kadagiti agnanayon a turod. Maisaad koma dagitoy a bendision iti ulo ni Jose, iti muging ti napili kadagiti kakabsatna a lallaki.
27 “Arig narungsot a lobo ni Benjamin: Binigat ken rinabii nga agpapatay ken aglamut.”
28 Dagitoy dagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel ket daytoy ti imbaga ni tatangda idi agpakada kadakuada a nangbendisionanna iti tunggal maysa kadagiti annakna.
29 Binilin ni Jacob dagiti annakna, “Ita ta innakon tumipon kadagiti pimmusay a kapuonak, itabondak iti nakaitaneman dagiti nagannak kaniak iti rukib nga adda iti talon ni Efron a Heteo,
30 idiay Macpela, iti daya ti Mamre iti daga ti Canaan. Ginatang ni Abraham daytoy a rukib ken ti talon ken ni Efron a Heteo tapno agpaay a pagitaneman.
31 Sadiay ti nakaitabonan ni Abraham ken ni Sara nga asawana agraman ni Isaac ken ni Rebecca nga asawana. Sadiay met ti nangitanemak ken ni Lea.
32 Nagatang kadagiti Heteo ti talon ken ti rukib nga adda iti sakupna. Itanemdak sadiay.”
33 Idi malpas ti panangbilin ni Jacob kadagiti annakna, nagidda ket natayen.
1 Inarakup ni Jose ti amana ket agsangsangit a mangag-agek iti rupana.
2 Kalpasanna, imbilinna a maembalsamo ti bangkayna.
3 Inaramidda daytoy iti 40 nga aldaw, ti bilang ti aldaw a gagangay a panagembalsamo. Dinung-awan dagiti Egipcio iti 70 nga aldaw.
4 Idi nalpas ti tiempo a panagdung-aw, kinuna ni Jose kadagiti ofisiales ti ari, “Pangngaasiyo ta inkay ibaga iti ari
5 a sakbay a matay ni tatangko, dinawatna nga itabonko idiay Canaan, iti tanem nga insaganana a para kenkuana. Inkarik a tungpalen ti dawatna. Ibagayo ngarud iti ari a kiddawek ti pammalubosna nga innak itabon ti amak. Agsubliakto met laeng.”
6 “Inka itabon ni tatangmo a kas inkarim kenkuana,” kinuna ti ari.
7 Napan intabon ni Jose ti tatangna. Nakipamumpon dagiti amin nga ofisiales ti ari, dagiti panglakayen ti palasiona ken dagiti mabigbigbig nga umili iti Egipto.
8 Kimmuyog ti familiana, dagiti kakabsatna ken ti familia ni tatangna. Dagiti laeng babassit nga annakda, dagiti kalding, karnero, ken bakada ti nabati idiay Gosen.
9 Kimmuyog met kenkuana dagiti tattao a naglugan kadagiti lugan a pakigubat ken dagiti nagkabalio a soldado. Nakadakdakkel ti bunggoy.
10 Idi dumtengda iti pagirikan iti Atad, iti daya ti Jordan, nagsardengda ket nabayag a nagdungdung-awda iti napigsa. Pito nga aldaw nga inannong ni Jose ti seremonia ti panagdung-aw.
11 Idi makita dagiti umili ti Canaan dagiti agdudung-aw idiay Atad, kinunada, “Nadaeg daytoy a seremonia ti panagdung-aw dagiti Egipcio.” Daytoy ti gapuna nga Abel Mizraim ti naipanagan iti dayta a lugar.
12 Tinungpal dagiti annak ni Jacob ti imbilin ti amada kadakuada.
13 Impanda ti bangkayna idiay Canaan ket intabonda iti rukib idiay Macpela, iti daya ti Mamre, iti talon a ginatang ni Abraham ken ni Efron a Heteo.
14 Kalpasan ti panangitabon ni Jose iti amana, nagsubli idiay Egipto agraman dagiti kakabsatna ken amin a kimmuyog kenkuana a nakipumpon.
15 Kalpasan ti ipapatay ni tatangda, kinuna dagiti kakabsat ni Jose, “Kaguranatayo pay laeng ngata ni Jose ket balsennatayo iti amin a kinadakes nga impaaytayo kenkuana?”
16 Iti kasta, pinaibagada ken ni Jose, “Sakbay a natay ni tatang,
17 imbagana kadakami nga ibagami daytoy kenka, ‘Pangngaasim ta pakawanem dagiti kakabsatmo iti kinadakes nga inaramidda kenka.’ Ita, pakawanennakami koma iti dakes nga inaramidmi, dakami nga adipen ti Dios ni tatangmo.” Nagsangit ni Jose idi maipakaammo daytoy kenkuana.
18 Kalpasanna, mismo a dagiti kakabsatna ti dimmatag kenkuana ket nagruknoyda iti sangoananna. “Adtoykami a sisasagana nga agserbi a kas tagabum,” kinunada.
19 Ngem kinuna ni Jose, “Dikay agbuteng. Diak mabalin nga alaen ti lugar ti Dios.
20 Dakes ti pinanggepyo nga aramiden kaniak, ngem pinagbalin ti Dios a naimbag daytoy tapno maispal ti adu a tattao a sibibiag ita nga aldaw gapu iti napasamak.
21 Awan ti rumbeng a pagbutnganyo. Siak ti makaammo kadakayo ken kadagiti annakyo.” Idi nangngegda daytoy, natignay ti pusoda ket timmured ti pakinakemda.
22 Nagtalinaed ni Jose idiay Egipto agraman dagiti familia ti amana. Agtawen iti 110 idi matay.
23 Nakitana pay dagiti dadduma nga annak ni Efraim ken dagiti appokona. Adda pay la a biag idi maipasngay dagiti annak ni Makir nga anak ni Manases; pinagbalinna ida a kameng ti familiana.
24 Kinunana kadagiti kakabsatna, “Dandanin ti ipapatayko, ngem awan pagdanaganyo ta aywanannakayo ti Dios. Ipanawnakayo iti daytoy a daga ket ipannakayo iti daga a sinapataanna nga ited kada Abraham, Isaac ken Jacob.”
25 Kalpasanna, pinagsapata ni Jose dagiti kakabagianna, “Ikariyo nga inton ipannakayo ti Dios iti dayta a daga, ikuyogyonto ti bangkayko.”
26 Agtawen iti 110 ni Jose idi matay. Binalsamoda ti bangkayna idiay Egipto sada inkabil iti lungon.