1 Daytoy ti pangrugian ti Naimbag a Damag maipapan ken ni Jesu-Cristo nga Anak ti Dios,
2 kas nailanad iti libro ni profeta Isaias: “‘Sakbay a mapanka,’ kinuna ti Dios, ‘adtoy ti ibaonko a mangisagana iti dalanmo.’
3 Idiay let-ang, adda mangipukpukkaw: ‘Isaganayo ti dalan ti Apo, pasayaatenyo ti pagnaanna!’”
4 Nagparang ni Juan idiay let-ang a namumbuniag ken nangaskasaba. Impakaammona kadagiti tattao nga agbabawida kadagiti basbasolda ken mabuniaganda tapno pakawanen ti Dios dagiti basbasolda.
5 Adu ti napan nagdengngeg kenkuana. Naggapuda iti entero a probinsia ti Judea ken iti siudad ti Jerusalem. Nagbabawida a silalatak kadagiti basbasolda ket binuniagan ida ni Juan idiay karayan Jordan.
6 Naaramid iti dutdot ti kamelio ti kawes ni Juan. Lalat ti barikesna. Dudon ken diro ti pinagbibiagna.
7 “Sumarsaruno kaniak ti addaan iti dakdakkel a pannakabalin ngem siak,” impakaammona kadagiti tattao. “Diak pay maikari nga agrukob a mangwarwar iti sandaliasna.
8 Buniagankayo iti danum ngem buniagannakayo iti Espiritu Santo.”
9 Iti saan a nabayag, simmangpet ni Jesus a naggapu idiay Nazaret, maysa nga ili iti probinsia ti Galilea. Binuniagan ni Juan idiay karayan Jordan.
10 Apaman a nakasang-at ni Jesus iti danum, nakitana a naglukat ti langit ken ti Espiritu Santo a kas kalapati a bumabbaba kenkuana.
11 Adda maysa a timek a naggapu iti langit. “Sika ti Anakko a dungdungngoek,” kinunana. “Maay-ayoak unay kenka.”
12 Ti Espiritu inturongna a dagus ni Jesus idiay let-ang.
13 Nagyan sadiay ni Jesus iti 40 nga aldaw ket iti dayta a tiempo, sinulsulisog ni Satanas. Adda dagiti atap nga ayup sadiay, ngem napan dagiti angheles ket nagserbida ken ni Jesus.
14 Kalpasan ti pannakaibalud ni Juan, napan ni Jesus idiay Galilea. Inkaskasabana ti Naimbag a Damag a naggapu iti Dios.
15 “Dimtengen ti aldaw,” kinunana. “Asidegen ti Pagarian ti Dios. Agbabawikayo kadagiti basbasolyo ket mamatikayo iti Naimbag a Damag.”
16 Idi magmagna ni Jesus iti igid ti Dan-aw ti Galilea, nakitana ti dua a mangngalap, da Simon ken Andres nga agkabsat, a mangiwaywayat iti iketda.
17 “Surotendak ket pagbalinenkayto a mangngalap iti tao,” kinuna ni Jesus kadakuada.
18 Pinanawanda a dagus dagiti iketda ket simmurotda kenkuana.
19 Intuloy ni Jesus ti nagna. Idi makaadayo bassit, nakitana da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo. Silulugan dagiti agkabsat iti bangkada ket isagsaganada dagiti iketda.
20 Inayaban a dagus ni Jesus ida. Pinanawanda ni amada iti bangka, agraman dagiti lallaki a natangdanan a tumulong kadakuada, ket simmurotda ken ni Jesus.
21 Dimteng ni Jesus ken dagiti adalanna iti ili a Capernaum. Iti Aldaw a Panaginana, napan nangisuro ni Jesus iti sinagoga.
22 Nasdaaw dagiti nagdengngeg gapu iti wagas ti panangisurona. Insurona ida a kas maysa nga addan turay, saan a kas kadagiti mamaestro iti Linteg.
23 Pagammoan, simrek iti sinagoga ti maysa a lalaki a linuganan ti dakes nga espiritu.
24 “Ania ti gagaram kadakami, Jesus a taga-Nazaret?” inyikkisna. “Immayka kadi a mangdadael kadakami? Am-ammoka: sika ti nasantoan nga imbaon ti Dios!”
25 “Agulimekka!” intubngar ni Jesus iti dakes nga espiritu. “Rummuarka iti dayta a tao!”
26 Ti dakes nga espiritu pinagkuyegyegna ti lalaki, imkis iti napigsa ket rimmuar kenkuana.
27 Nasdaaw dagiti tattao ket nagsisinnaludsodda, “Ania daytoy? Maysa kadi a baro a pannursuro? Addaan daytoy a tao iti turay a mangbilin kadagiti dakes nga espiritu ket agtungpalda kenkuana!”
28 Dagus a nagdinamag ni Jesus iti amin a suli ti probinsia ti Galilea.
29 Pimmanawda a dagus iti sinagoga ket nagturongda iti balay da Simon ken Andres. Kaduada da Santiago ken Juan.
30 Aggurigor idi ti babai a katugangan ni Simon ket agid-idda. Apaman a simmangpet ni Jesus, imbagada kenkuana ti kasasaad ti masakit.
31 Napan ni Jesus iti ayan ti masakit, iniggamanna ti imana ket tinulonganna a bumangon. Naawan a dagus ti gurigorna, ket sinerbianna ida.
32 Idi nakalneken ti init iti dayta nga aldaw, nagdudupudop dagiti tattao iti dayta a lugar iti sango ti balay nga ayan ni Jesus. Impanda kenkuana dagiti masaksakit ken dagiti linuganan ti demonio.
33
34 Pinaimbag ni Jesus dagiti adu nga agsagsagaba iti nadumaduma a kita ti sakit. Pinaksiatna ti adu a demonio. Ngem dina pinalubosan nga agsao dagiti demonio ta ammoda ti kinasiasinona.
35 Nasipnget pay laeng iti sumuno a bigat idi bumangon ni Jesus ket pimmanaw iti balay. Nagturong iti disso nga awan matagtagitao iti ruar ti ili, ket nagkararag sadiay.
36 Ngem napan binirok ni Simon ken dagiti kakaduana.
37 Idi masarakanda kinunada kenkuana, “Sapsapulendaka dagiti amin a tattao.”
38 “Intayo kadagiti kabangibang nga il-ili,” insungbat ni Jesus. “Masapul a mangasabaak met kadagita a lugar, ta daytoy ti gapuna a pimmanawak idiay Capernaum.”
39 Ngarud, sinursorna amin a paset ti Galilea. Nangaskasaba kadagiti sinagogada ken namakpaksiat kadagiti demonio.
40 Adda lalaki nga agsagsagaba iti kukutel. Napan ken ni Jesus, nagparintumeng ket nagpakpakaasi kenkuana. “No kayatmo, mapaimbagnak,” kinunana.
41 Naasian ni Jesus, ket sinagidna ti masakit. Kinunana, “Kayatko. Umimbagkan!”
42 Dagus a naikkat ti sakit ti lalaki ket immimbagen.
43 Pinapanaw a dagus ni Jesus ti lalaki kalpasan ti nainget a panangbilinna:
44 “Denggem! Awan pangibagbagaam iti daytoy. Inka agparang iti padi tapno kitaennaka. Kalpasanna, kas imbilin ni Moises, mangipaayka iti daton a pammaneknekmo kadagiti tattao nga immimbagkan.”
45 Ngem idi nakapanawen ti lalaki, impadpadamagna iti amin a lugar ti napasamak kenkuana. Isut' gapuna a saanen a makastrek a silalatak ni Jesus iti uray ania nga ili. Nagyan ketdi kadagiti disso nga awan matagtagitao ngem uray no kasta, dinanon dagiti tattao a naggapu kadagiti nadumaduma a lugar.
1 Nagsubli ni Jesus idiay Capernaum kalpasan ti sumagmamano nga aldaw. Nagdinamag a simmangpeten iti balayna,
2 ket adu a tattao ti natipontipon sadiay. Awan payen ti pagpisipisan, uray pay iti asideg ti ridaw. Madama nga ikaskasaba ni Jesus ti Naimbag a Damag
3 idi simmangpet ti uppat a lallaki a nagbaklay iti maysa a paralitiko nga ipanda kenkuana.
4 Ngem gapu iti kaadu ti tao, dida mayasideg ken ni Jesus ti masakit. Winangwanganda ngarud ti atep iti ngatoen ni Jesus sada imbaba ti paralitiko a nakaidda iti papag.
5 Idi makita ni Jesus ti pammatida, kinunana iti paralitiko, “Anakko, napakawanen dagiti basbasolmo.”
6 Sadiay, adda nga agtugtugaw ti sumagmamano a mamaestro iti Linteg. Kinunada iti nakemda,
7 “Apay a kasta ti sao daytoy a tao? Maibusor iti Dios ti sasawenna! Ni laeng Apo Dios ti makapakawan iti basol!”
8 Ammo a dagus ni Jesus ti adda iti panunotda ket kinunana, “Apay a kasta ti pampanunotenyo?
9 Ania ti nalaklaka nga isao iti daytoy a paralitiko: ‘Napakawanen dagiti basbasolmo’ wenno ‘Bumangonka, alaem ta iddam ket magnaka’?
10 Paneknekak ngarud kadakayo a ti Anak ti Tao adda pannakabalinna ditoy daga a mamakawan kadagiti basbasol.”
11 Kinunana iti paralitiko, “Ibilinko kenka: bumangonka, bagkatem ta iddam ket agawidkan.”
12 Iti imatangda amin, bimmangon ti lalaki, binagkatna ti iddana ket nagdardaras a nagawid. Nagsiddaawda amin, ket indaydayawda ti Dios. “Dikam pay nakaimatang iti kastoy a pasamak,” kinunada.
13 Nagsubli manen ni Jesus iti igid ti Dan-aw ti Galilea. Napan kenkuana dagiti adu a tattao ket insurona ida.
14 Idi magmagna, nakitana ti maysa nga agsingsingir iti buis, ni Levi nga anak ni Alfeo. Agtugtugaw ni Levi iti ofisinana a pagbayadan iti buis. “Surotennak,” kinuna ni Jesus. Timmakder ni Levi ket simmurot kenkuana.
15 Idi mangmangan ni Jesus iti balay ni Levi, nakilanglang kenkuana ken kadagiti adalanna ti adu nga agsingsingir iti buis ken tattao a managbasol. Ngamin, adu dagiti simmurot kenkuana.
16 Adda sumagmamano a mamaestro iti Linteg a kamkameng ti grupo dagiti Fariseo. Idi makitada a makipangpangan ni Jesus kadagiti managbasol ken agsingsingir iti buis, sinaludsodda kadagiti adalanna, “Apay a kalanglangna dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti managbasol?”
17 Nangngeg ida ni Jesus ket kinunana: “Saan a dagiti nasalun-at ti makasapul iti mangngagas, no di ket dagiti masaksakit. Diak immay tapno ayabak dagiti nalinteg a tattao. Immayak tapno ayabak dagiti managbasol.”
18 Iti naminsan, agay-ayunar dagiti adalan ni Juan a Mammuniag ken dagiti Fariseo. Napan ti sumagmamano a tattao ken ni Jesus ket sinaludsodda, “Apay nga agayunar dagiti adalan ni Juan a Mammuniag ken dagiti adalan dagiti Fariseo, ngem dagiti adalam saan?”
19 Simmungbat ni Jesus, “Mabalin aya a di mangan dagiti sangaili iti paboda? Manganda! Saanda nga agayunar no adda ti nobio iti sidongda.
20 Ngem dumtengto ti tiempo a maipanaw ti nobio kadakuada. Isunton ti panagayunarda.
21 “Saan nga itakup ti baro a lupot iti daan a pagan-anay, ta no kumsen ti naitakup, dumakdakkel ti pigis.
22 Saan met nga ikabil ti baro nga arak iti daan a supot a lalat, ta bettaken ti arak ti supot ket agpadada a madadael. Ikarga ketdi ti baro nga arak iti baro a supot a lalat!”
23 Iti maysa nga Aldaw a Panaginana, magmagna ni Jesus ken dagiti adalanna iti kataltalonan a namulaan iti trigo. Bayat ti pannagnada, nagruros dagiti adalanna kadagiti dawa ti trigo.
24 Sinaludsod dagiti Fariseo ken ni Jesus, “Kitaem, apay nga ar-aramiden dagiti adalam ti maisalungasing iti Aldaw a Panaginana?”
25 Insungbat ni Jesus, “Diyo pay aya nabasa ti inaramid ni David ken dagiti tattaona idi mabisinda?
26 Simrek ni David iti balay ti Dios sa nangan iti tinapay a naidaton iti Dios. Napasamak daytoy idi ni Abiatar ti Kangatoan a Padi. Iti paglintegantayo, dagiti laeng papadi ti mapalubosan a mangan iti dayta a tinapay. Ngem nangan ni David ket inikkanna pay dagiti tattaona.
27 “Naaramid ti Aldaw a Panaginana nga agpaay iti pagimbagan ti tao. Saan a naaramid ti tao nga agpaay iti Aldaw a Panaginana.
28 Ngarud, ti Anak ti Tao isu ti Apo uray pay ti Aldaw a Panaginana.”
1 Iti naminsan nga ipapan manen ni Jesus iti sinagoga, adda lalaki sadiay a paralitiko ti maysa nga imana.
2 Adda tattao a mangpalpaliiw ken ni Jesus no paimbagenna ti lalaki iti Aldaw ti Panaginana tapno adda pangpabasolanda kenkuana.
3 “Umayka ditoy,” kinuna ni Jesus iti lalaki.
4 Ket sinaludsodna kadagiti tattao: “Ania ti ipalubos ti Linteg nga aramidentayo iti Aldaw a Panaginana? Tumulong wenno mangranggas? Mangispal iti tao wenno mangpatay?” Ngem nagulimekda.
5 Sipupungtot ni Jesus a kimmita kadakuada. Nupay kasta, inay-ayna ida gapu iti kinatangken ti uloda. “Unnatem ta imam,” kinunana iti lalaki. Inunnat ti lalaki ti imana ket immimbag.
6 Rimmuar dagiti Fariseo iti sinagoga. Nakiumanda a dagus iti sumagmamano a kameng ti partido Herodiano. Nagtutulaganda no kasano ti panangpatayda ken ni Jesus.
7 Nagpakni ni Jesus ken dagiti adalanna iti igid ti Dan-aw ti Galilea ket simmurot kenkuana ti adu a tao. Naggapuda idiay Galilea, Judea,
8 Jerusalem, Idumea, agraman kadagiti disso iti ballasiw ti Jordan ken kadagiti luglugar nga asideg iti siudad ti Tiro ken Sidon. Napan amin dagitoy a tattao ken Jesus ta adu ngamin ti nadamagda nga ar-aramidenna.
9 Gapu iti kaadu ti tao, binilin ni Jesus dagiti adalanna nga isaganaanda iti bangka tapno saan a madippit.
10 Ta adu ti inagasanna ket agdidinnuron amin dagiti masakit nga umasideg a sumagid kenkuana.
11 Tunggal maimatangan dagiti tattao a linuganan dagiti dakes nga espiritu, agpaklebda iti sakaananna sada yikkis: “Sika ti Anak ti Dios!”
12 Ngem nainget ti bilin ni Jesus kadagiti dakes nga espiritu nga awan pangibagbagaanda iti kinasiasinona.
13 Simmang-at ni Jesus iti maysa a turod ket inayabanna dagiti kinayatna. Napanda kenkuana ket
14 pimmili iti sangapulo ket dua a dinutokanna nga apostoles. “Pinilikayo a makikadkadua kaniak,” imbagana kadakuada. “Ibaonkayonto pay a mapan mangaskasaba
15 ket maikkankayto iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti demonio.”
16 Dagitoy dagiti 12 a pinilina: ni Simon (a pinanagananna iti Pedro);
17 da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo (pinanagananna dagiti agkabsat iti Boanerges, kayatna a sawen, “Annak ti Gurruod”);
18 Andres, Felipe, Bartolome, Mateo, Tomas; ni Santiago nga anak ni Alfeo; Tadeo, Simon a Patriota
19 ken ni Judas Iscariote a nangliput ken Jesus.
20 Nagawid ni Jesus. Adu manen a tattao ti naguummong ket saanen a masango ni Jesus ken dagiti adalanna ti mangan.
21 Apaman a nadamag daytoy dagiti kabagianna, napanda iti ayan ni Jesus tapno ipanawda. “Agmauyongen,” kunkuna ngamin dagiti tattao.
22 “Linuganan ni Beelzebub!” kinuna ti sumagmamano a maestro iti Linteg a naggapu idiay Jerusalem. “Ti pangulo dagiti demonio ti mangmangted kenkuana iti bileg a mangpaksiat kadagiti dakes nga espiritu.”
23 Isut' gapuna nga inayaban ni Jesus dagiti tattao ket sinaritana kadakuada ti sumagmamano a pangngarig: “Mabalin aya a paksiaten ni Satanas ti bagina met laeng?
24 No agbibinnusor dagiti tattao iti maysa a pagarian, marpuog dayta a pagarian.
25 No agririri dagiti kameng ti maysa a familia, marakrak dayta a familia.
26 Ngarud, no mabingbingay ti pagarian ni Satanas, ket agdidinnadael dagiti taona, di agpaut ket dumtengen ti kanibusananna.
27 “Awan makastrek iti balay ti napigsa a tao tapno italawna dagiti sanikuana. Reppetenna pay nga umuna ti napigsa a tao santo agsamsam iti uneg ti balay.
28 “Laglagipenyo a mapakawan amin a basol dagiti tattao ken amin nga isasaoda a maibusor iti Dios.
29 Ngem pulos a dinto mapakawan ti siasinoman nga agsao iti maibusor iti Espiritu Santo, ta nakaaramid iti agnanayon a basol.”
30 Insao ni Jesus dagitoy ta adda sumagmamano a nagkuna, “Linuganan ti dakes nga espiritu.”
31 Simmangpet ti ina ken dagiti lallaki a kakabsat ni Jesus. Nagtatakderda iti ruar ket nangibaonda iti mangayab kenkuana.
32 Adu a tattao ti nakatugaw idi iti likmutna. “Adda ni nanangmo ken dagiti kakabsatmo a lallaki idiay ruar,” kinunada. “Masapuldaka.”
33 “Siasino kadi ti inak?” insungbat ni Jesus. “Siasino kadi dagiti kakabsatko?”
34 Kinitana dagiti nanglawlaw kenkuana ket kinunana, “Kitaenyo! Adtoy ti inak ken dagiti kakabsatko!
35 Ta dagiti agaramid iti pagayatan ti Dios, isuda dagiti kakabsatko ken ti inak.”
1 Nangisuro manen ni Jesus iti igid ti Dan-aw ti Galilea. Gapu ta adu unay dagiti tattao nga immaribungbong kenkuana, napan nagtugaw iti maysa a bangka a sitatapog iti danum. Nagyan dagiti tattao iti takdang iti igid ti dan-aw.
2 Pangngarig ti inaramat ni Jesus a nangisuro kadakuada kadagiti adu a bambanag. Kinunana kadakuada,
3 “Dumngegkayo! Adda maysa a tao a napan nagpurruak kadagiti bukel.
4 Idi agipurpurruak, nagdisso ti sumagmamano a bukel iti igid ti dalan, ket tinuktok dagiti tumatayab.
5 Adda met sumagmamano a bukel a nagdisso iti kabatoan a bassit laeng ti dagana. Gapu ta narabaw ti dagana, nabiit a nagtubo dagiti bukel.
6 Idi makatangkayagen ti init, nalaylay dagiti apagtubo a mula ket nagangoda a dagus agsipud ta dida unay nakapagramut.
7 Nagdisso ti sumagmamano a bukel iti nagtuboan dagiti siitan a mula a dimmakkel ken nangleppes kadakuada. Iti kasta, saan a nakapagdawa dagiti mula.
8 Ngem adda dagiti bukel a nagdisso iti nadam-eg a daga, ket nagtubo, dimmakkel ken nagdawada. Adda nagdawa iti 30, adda met 60 ken adda pay 100.”
9 Ket inggibus ni Jesus, “Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat.”
10 Idi agmaymaysa ni Jesus, napan kenkuana ti sumagmamano kadagiti nagdengngeg agraman dagiti sangapulo ket dua nga adalan. Kiniddawda nga ilawlawagna dagiti pangngarig.
11 Kinuna ni Jesus, “Naipakaammo kadakayo ti palimed maipapan iti Pagarian ti Dios, ngem kadagiti sabsabali, maisuro amin a banag babaen kadagiti pangngarig.
12 Iti kasta, ‘Uray no kitkitaenda, dida mailasin, Uray no dengdenggenda, dida maawatan. No mailasin ken maawatanda Amangan no agsublida iti Dios ket pakawanennanto ida.’”
13 “Diyo aya maawatan daytoy a pangngarig?” sinaludsod ni Jesus kadakuada. “No diyo maawatan, kasano ngarud a maawatanyo ti uray ania a pangngarig?”
14 Ket inlawlawagna ti pangngarig: “Ti agmulmula iwaragawagna ti sao ti Dios.
15 Dagiti bukel nga agdisso iti dalan mayarigda kadagiti tattao a makangngeg iti sao ti Dios; apaman a mangngegda, umay ni Satanas ket ikkatenna ti mensahe kadakuada.
16 “Dagiti dadduma a tattao mayarigda kadagiti bukel a nagdisso iti kabatoan. Apaman a mangngegda ti sao, awatenda a siraragsak.
17 Ngem saan a makapagramut ti sao kadakuada, ket saanda nga agbayag. Isut' gapuna a maupayda a dagus no dumteng dagiti rigrigat ken pannakaidadanes gapu iti sao.
18 Ket dagiti dadduma a tattao mayarigda kadagiti bukel a nagdisso iti nagtuboan dagiti siitan a mulmula. Isuda dagitoy ti makangngeg iti sao,
19 ngem umay dagiti pakaringgoran iti daytoy a biag, ti panagagum iti kinabaknang ken ti nalabes a panagtarigagay kadagiti dadduma pay a bambanag, ket leppesenda ti sao. Iti kasta, dida makapagbunga.
20 Ngem dagiti dadduma a tattao, mayarigda kadagiti bukel a nagdisso iti nadam-eg a daga. Ipapusoda a denggen ti sao, ket agbungada: adda agbunga iti tallopulo, adda met innem a pulo ken adda pay sangagasut.”
21 Intuloy ni Jesus, “Gangtan aya ti pagsilawan tapno kaluban iti salup wenno ipasirok iti katre? Saan aya nga ikabil ketdi iti nairanta a pagyananna?
22 Awan ti nailemmeng a dinto mailatak. Awan met ti palimed a di maammoan.
23 Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat.”
24 Kinunana pay kadakuada: “Panunotenyo a nalaing ti mangngegyo! No kasano ti panangrukodyo kadagiti sabsabali, kastanto met ti panangrukod ti Dios kadakayo; ket naing-ingetto pay!
25 Ta ti addaan, maikkanto iti ad-adu. Ngem ti awanan, uray ti bassit nga adda kenkuana, maikkatto pay!”
26 Intuloy ni Jesus ti nagsao, “Kastoy ti kayarigan ti Pagarian ti Dios. Adda tao nga agpurruak kadagiti bukel iti talonna.
27 Maturog iti rabii ket agtrabaho iti aldaw. Kabayatanna, agtubo dagiti bukel ket dumakkelda. Ngem di ammo ti nagmula no kasano ti irurusing ken idadakkelda.
28 Ti daga met laeng ti mangpadakkel ken mangpabunga kadagiti mula: agparang nga umuna ti bulong, sumaruno ti dawa, ket kamaudiananna, mamsek ti dawa.
29 No matangkenanen dagiti dawa, rugianen ti aggapas, ta dimtengen ti panagapit.”
30 Nagsaludsod ni Jesus: “Ania ti pangyarigantayo iti Pagarian ti Dios? Ania a pangngarig ti pangilawlawagtayo iti daytoy?
31 Mayarig iti bukel ti mostasa a kabassitan a bukel ditoy lubong.
32 Bassit-usit a bukel ngem no maimula, dumakkel ket agbalin a kadakkelan kadagiti amin a mulmula. Agsanga iti dadakkel a mabalin a pagumokan dagiti tumatayab.”
33 Babaen kadagiti kakastoy a pangngarig, inkaskasaba ni Jesus ti mensahena kadagiti tattao, kas iti kabaelanda nga umawat.
34 Saan nga agsao idi kadakuada no dina aramaten dagiti pangngarig. Ngem no is-isuda laeng kadagiti adalanna, ilawlawagna amin kadakuada.
35 Idi sumipngeten iti dayta met la nga aldaw, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Bumallasiwtayo.”
36 Pinanawanda ngarud dagiti tattao sada limmugan iti bangka nga ayan ni Jesus ket bimmallasiwda. Adda pay sabsabali a bilog a nakikuyog kenkuana.
37 Pagammoan, nagangin iti nakapigpigsa. Timmaud dagiti dadakkel a dalluyon a nangsabbuasabbuag iti bangka. Iti kasta, ngannganin mapno ti bangka iti danum.
38 Adda ni Jesus iti kutit ti bangka. Magmaturog a nakapungan. Riniing dagiti adalanna. “Maestro,” kinunada, “awan aya ti aniamanna kenka no lumnedtayo?”
39 Bimmangon ni Jesus, ket binilinna ti angin, “Agsardengka!” sana kinuna iti dalluyon, “Agtalnaka!” Nagsardeng ti angin, ket nagtalna ti dalluyon.
40 Kinuna ni Jesus kadagiti adalan, “Apay nga agbutengkayo? Awan pay kadi ti pammatiyo?”
41 Ngem kasta unay ti butengda, ket kinunada iti maysa ken maysa, “Ania ti katataona daytoy? Uray ti angin ken ti dalluyon agtungpalda kenkuana!”
1 Nakadanon ni Jesus ken dagiti adalanna iti ballasiw ti Dan-aw ti Galilea ket simmangladda iti daga dagiti Geraseno.
2 Apaman a nakadissaag ni Jesus iti bangka, sinabat ti maysa a lalaki a naggapu kadagiti rukib a pagitantaneman sadiay. Linuganan ti dakes nga espiritu daytoy a lalaki
3 ket agnanaed kadagiti tantanem. Awan ti makakawar kenkuana.
4 Namin-adu a rineppetda ti imana ken imbaudda ti sakana, ngem pinugsapugsatna dagiti kawar ket linettatna dagiti posas. Nagpaiduma ti pigsana ket awan ti makaparukma kenkuana.
5 Aldaw ken rabii nga agpagnapagna kadagiti tantanem ken turturod. Patinayon nga agik-ikkis. Dundunorenna ti bagina iti bato.
6 Adayo pay laeng ni Jesus idi makita daytoy a lalaki. Nagtaray ket nagparintumeng iti sangoananna sana inyikkis,
7 “Jesus, Anak ti Dios a Kangatoan. Apay a singaennak? Iti nagan ti Dios, dinak kadi parigaten.” (
8 Sinaona daytoy gapu ta kinuna ni Jesus kenkuana, “Dakes nga espiritu, rummuarka iti daytoy a tao!”)
9 “Ania ti naganmo?” sinaludsod ni Jesus. “‘Armada,’ ta adukami,” kinuna ti lalaki.
10 Namin-adu nga impakpakaasina ken ni Jesus a dina koma papanawen dagiti dakes nga espiritu iti dayta a lugar.
11 Iti asideg sadiay, adda dakkel nga arban ti baboy nga mangmangan iti bakras ti turod.
12 Nagpakpakaasi dagiti espiritu, “Ibaonnakami a sumrek kadagiti baboy.”
13 Pinalubosan ni Jesus ida. Rimmuar dagiti dakes nga espiritu iti lalaki ket simrekda kadagiti baboy. Nagdadarison ti arban—agduaribuda amin a baboy—iti teppang sada timpuak iti dan-aw, ket nalmesda amin.
14 Nagtataray dagiti agtartaraken kadagiti baboy a napan iti ili ken kadagiti barbarrio ket impadamagda ti napasamak. Rimmuar dagiti tattao tapno mapanda kitaen ti naaramid.
15 Idi makaasidegda ken ni Jesus, nakitada ti lalaki a linuganan dagiti demonio. Agtugtugaw, nakakawes ken nagpulangen ti nasayaat a panunotna. Nagbutengda amin.
16 Dagiti nakakita iti daytoy impadamagda kadagiti tattao ti napasamak iti naluganan a lalaki ken kadagidi baboy.
17 Iti kasta, dinawat dagiti tattao a pumanaw ni Jesus iti lugarda.
18 Idi lumugan ni Jesus iti bangka, nagpakpakaasi ti tao naluganan a makikuyog kenkuana.
19 Ngem linapdan ni Jesus. Kinunana, “Agawidka iti familiam ket ipadamagmo kadakuada ti naindaklan nga inaramid ti Apo kenka gapu iti kaasina.”
20 Pimmanaw ti lalaki, ket impakaammona iti sakup ti Decapolis ti inaramid ni Jesus kenkuana. Nagsidsiddaaw amin a nakangngeg iti impadamagna.
21 Bimmallasiw manen ni Jesus a napan idiay bangir ti dan-aw. Idi addan iti igid, inaribungbongan ti nakaad-adu a tao.
22 Dimteng ni Jairo, maysa nga ofisial iti sinagoga iti dayta a lugar. Idi makitana ni Jesus, nagparintumeng ket nagpakpakaasi kenkuana,
23 “Ngannganin matay ti balasitang nga anakko. Pangngaasim ta umaymo ipatay ta imam kenkuana tapno umimbag ket agbiag pay!”
24 Kimmuyog ni Jesus kenkuana. Nakikuyog met ti nakaad-adu a tattao nga agdidinnuron iti likmutna.
25 Adda sadiay idi ti maysa a babai a sangapulo ket dua a tawenen nga agsagsagaba iti panagbulos ti dara.
26 Nupay adun ti nangag-agas kenkuana, ket nagastonan ti amin a kuartana a pinagpapaagas, saan nga immimbag, no di ket kimmaro ti sakitna.
27 Nadamagna ti maipapan ken ni Jesus. Nakilinnetlet ngarud kadagiti tattao agingga a nakaasideg iti likudan ni Jesus.
28 Kinunana iti bagina, “No masagidko la koma uray ti kawesna laeng, umimbagakton!”
29 Sinagidna ti kagay ni Jesus. Dagus a simmardeng ti panagbulos ti darana ket nariknana nga immimbagen.
30 Iti dayta a kanito, nadlaw ni Jesus nga adda pannakabalin a nauyos kenkuana ket sinangona dagiti adda iti likudanna. Sinaludsodna, “Siasino ti nangsagid iti kawesko?”
31 Kinuna dagiti adalanna, “Makitam dagiti adu a tao nga agdidinnuron iti likmutmo, ket saludsodem pay laeng no siasino ti nangsagid kenka?”
32 Ngem inwaras ni Jesus ti panagkitana tapno bigbigenna no siasino ti nangsagid kenkuana.
33 Nadlaw ti babai ti napasamak kenkuana, isu nga agtigtigerger iti buteng nga immasideg ken Jesus sa nagparintumeng iti sangoananna. Impudnona ti amin a naaramid.
34 “Anakko,” kinuna ni Jesus iti babai, “pinaimbagnaka ti pammatim. Inkan a sitatalna ket saanton nga agsubli ti sakitmo!”
35 Madama pay la nga agsasao ni Jesus idi dumteng dagiti naggapu iti balay ni Jairo. “Natayen ti anakmo,” impadamagda ken ni Jairo. “Apay a ringgorem pay laeng ti Maestro?”
36 Saan nga inkaskaso ni Jesus ti imbagada ken ni Jairo. Kinunana ketdi kenkuana, “Dika agdanag. Papigsaem ketdi ti pammatim.”
37 Saanen nga impalubos ni Jesus a makikuyog dagiti tattao kenkuana, malaksid ni Pedro ken dagiti agkabsat a Santiago ken Juan.
38 Idi sumangpetda idiay balay ni Jairo, nakita ni Jesus ti kumaribuso a tattao. Agsangsangit ken agdungdung-awda iti napigsa.
39 Simrek ni Jesus ket kinunana kadakuada, “Apay nga umariwawakayo? Apay nga agdungdung-awkayo? Saan a natay ti balasitang; matmaturog laeng!”
40 Kinatkatawaan dagiti tattao. Pinaruarna amin ida sana inayaban dagiti nagannak ken dagiti adalanna, ket simrekda iti siled a yan ti balasitang.
41 Iniggaman ni Jesus ti ima ti balasitang sana kinuna: “Talita, kum!” (Kayatna a sawen, “Balasitang, bumangonka!”)
42 Dagus a bimmangon ti balasitang ket nagpagnapagna. (Sangapulo ket dua ti tawenna.) Kasta unay ti siddaawda iti napasamak.
43 Ngem impaganetget ni Jesus nga awan pangibagbagaanda iti daytoy. “Pakanenyo ti balasitang,” kinunana.
1 Pimmanaw ni Jesus iti dayta a lugar ket nagsubli iti ilina. Simmurot kenkuana dagiti adalanna.
2 Iti Aldaw a Panaginana, napan nangisuro iti sinagoga. Adu dagiti tattao sadiay. Nasdaawda amin a nakangngeg kenkuana. Sinaludsodda, “Sadino ti nangalaan daytoy a tao kadagitoy? Kasano ti pannakagun-odna iti kasta a kinasirib? Kasano a makaaramid iti milagro?
3 Saan aya nga isu ti karpintero nga anak ni Maria, ken kabsat da Santiago, Jose, Judas ken Simon? Saan aya nga agnanaed ditoy dagiti kakabsatna a babbai?” Dagitoy ti kinunkuna dagiti nagdengngeg kenkuana gapu iti siddaawda. Iti kasta, inumsida ni Jesus.
4 Ket insungbat ni Jesus kadakuada: “Mapadayawan ti profeta iti sadinoman a lugar, malaksid iti ilina, kadagiti kabagian ken familiana.”
5 Awan a pulos ti naaramidna a milagro sadiay, malaksid ti panangpaimbagna iti sumagmamano a masakit babaen iti panangipatayna iti imana kadakuada.
6 Masdaaw unay gapu ta awan pammati dagiti tattao. Napan ni Jesus a nangisursuro kadagiti aglikmut a barbarrio.
7 Inayabanna dagiti sangapulo ket dua nga adalanna, ket imbaonna ida a sagdudua. Inikkanna ida iti pannakabalin a mangpaksiat kadagiti dakes nga espiritu.
8 Binilinna ida, “Dikay mangitugtugot iti uray ania: tinapay man wenno bay-on wenno kuarta kadagiti bulsayo. Sarukod laeng ti itugotyo.
9 Agsapatoskayo, ket umanayen ti maysa a kagayyo.”
10 Innayonna pay, “Iti sadinoman a lugar nga adda mangawat kadakayo, agyankayo iti dayta a balay agingga iti ipapanawyo iti dayta nga ili.
11 No dumtengkayo iti lugar nga awan umawat ken dumngeg kadakayo, pumanawkayo, ket pampagenyo ti tapok kadagiti saksakayo a kas ballaag kadakuada.”
12 Napan ngarud dagiti adalanna ket inkaskasabada kadagiti tattao a masapul nga agbabawida kadagiti basbasolda.
13 Pinaksiatda ti adu a demonio. Sinapsapoanda iti lana dagiti adu a masaksakit ket naimbaganda amin.
14 Naammoan amin dagitoy ni Ari Herodes gapu ta nagdinamagen ti nagan ni Jesus iti amin a lugar. Kinuna ti sumagmamano a tattao, “Nagungar ni Juan a Mammuniag! Isut' gapuna nga adda kenkuana daytoy a pannakabalin nga agaramid iti milagro.”
15 Kinuna met dagiti dadduma, “Isu ni Elias!” Adda pay nagkuna, “Maysa daytoy a profeta, kas kadagiti profeta idi un-unana.”
16 Idi mangngeg daytoy ni Herodes, kinunana, “Isu dayta ni Juan a pinaputolak ngem napagungar!”
17 Mismo a ni Herodes ti nangpatiliw ken nangpaibalud ken ni Juan. Inaramidna daytoy gapu ken ni Herodias nga inkabbalayna, nupay asawa ni Felipe a kabsatna.
18 Kinunkuna ngamin idi ni Juan a Mammuniag ken ni Herodes: “Saan a rumbeng nga ikabbalaymo ti asawa ni kabsatmo!”
19 Isut' gapuna a napalalo ti gura ni Herodias ken ni Juan, ket kinayatna a mapapatay, ngem dina naallukoy ni Herodes nga umanamong iti daytoy a gandat.
20 Bigbigen ngamin idi ni Herodes ti kinaimbag ken kinasanto ni Juan. Dina intulok a madangran. Magusgustoanna a dengdenggen ni Juan, nupay mariribuk tunggal mangngegna.
21 Ngem dimteng ti gundaway ni Herodias. Agkasangay idi ni Herodes ket nagpadaya para kadagiti nangato nga agtuturay iti gobierno, dagiti ofisiales ti militar ken dagiti nalalatak nga umili ti Galilea.
22 Simrek ti balasang nga anak ni Herodias ket nagsala. Naay-ayo ni Herodes ken dagiti sangailina. Isut' gapuna a kinuna ti ari iti balasang, “Dawatem ti aniaman a kayatmo, ket itedko kenka!”
23 Insapatana pay, “Itedko ti aniaman a dawatem, uray pay ti kagudua ti pagariak!”
24 Rimmuar ti balasang ket dinamagna ken ni inana, “Ania ti dawatek?” “Dawatem ti ulo ni Juan a Mammuniag!” insungbat ni Herodias.
25 Nagsubli a dagus ti balasang iti yan ti ari ket dinawatna, “Kayatko nga itedmo kaniak ditoy ken ita met laeng ti ulo ni Juan a Mammuniag a maikabil iti bandehado!”
26 Kasta unay ti liday ti ari. Ngem dina mabalin a paayen ti balasang gapu iti inkarina iti imatang dagiti amin a sangailina.
27 Iti kasta, binilinna a dagus ti maysa a guardia nga yegna ti ulo ni Juan. Napan ti guardia idiay pagbaludan ket pinutolanna ni Juan.
28 Inyegna ti ulo a naikabil iti bandehado. Inyawat met ti balasang ken ni inana.
29 Idi nadamag dagiti adalan ni Juan ti napasamak, napanda innala ti bangkayna ket intanemda.
30 Nagsubli dagiti apostoles iti ayan ni Jesus ket impadamagda kenkuana dagiti amin nga inaramid ken insuroda.
31 Masublasublat nga umay ken pumanaw dagiti adu a tattao iti ayanda ket dida pay masangon ti mangan. Iti kasta, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Intayo iti maysa a disso tapno makainanatayo.”
32 Ket nagbangkada a napan iti disso nga awan matagtagitao.
33 Ngem adu ti nakakita iti ipapanawda ken nakailasin kadakuada. Iti kasta, manipud kadagiti amin nga ili, nagtatarayda a napan iti nasao a lugar. Immun-unada ngem ni Jesus ken dagiti adalanna a dimteng.
34 Apaman a dimsaag ni Jesus iti bilog, nakitana dagitoy a tattao ket naasian kadakuada, ta kasda la karnero nga awan mangaywan kadakuada. Iti kasta, insurona ida kadagiti adu a bambanag.
35 Idi mumalemen, napan dagiti adalan ken ni Jesus ket kinunada, “Mumalemen, ket awan matagtagitao ditoy.
36 Pagawidemon dagiti tattao tapno makagatangda iti kanenda kadagiti kabangibang a barbarrio ken il-ili.”
37 “Ikkanyo ketdi ida iti kanenda,” kinuna ni Jesus. “Kayatmo a sawen nga inkam gumatang iti tinapay nga agpateg iti dua gasut a denario ket itedmi a kanenda?” kinuna dagiti adalanna.
38 “Adda mano a tinapayyo?” sinaludsod ni Jesus. “Inkayo kitaen.” Napan kinita dagiti adalan ket impakaammoda, “Adda lima a tinapay ken dua nga ikan.”
39 Binilin ni Jesus dagiti adalanna a pagtugawenda a magrupo-grupo dagiti tattao iti nalangto a karuotan.
40 Iti kasta, nagrupo-grupo a nagtugaw dagiti tattao: adda sagsasangagasut, adda met saglilimapulo.
41 Innala ni Jesus dagiti lima a tinapay ken dua nga ikan. Timmangad sadi langit sa nagyaman iti Dios. Pinispisina dagiti tinapay ket intedna kadagiti adalanna tapno ibunongda kadagiti tattao. Biningbingayna met dagiti dua nga ikan tapno maibunong kadakuada amin.
42 Nanganda amin ket nabsogda.
43 Napno ti sangapulo ket dua a basket ti natda kadagiti tinapay ken ikan nga inurnong dagiti adalan.
44 Kadagiti nangan, 5,000 dagiti nataengan a lallaki.
45 Bayat ti panangpagawid ni Jesus kadagiti tattao, pinaluganna a dagus dagiti adalanna iti bangka. Pinaunana ida a mapan idiay Betsaida, iti ballasiw ti dan-aw.
46 Apaman a napalubosanna dagiti tattao, simmang-at iti maysa a turod tapno agkararag.
47 Idi rumabiin, addan ti bangka iti tengnga ti dan-aw, ngem maymaysa ni Jesus iti sang-at.
48 Nakitana a marigatan dagiti adalanna nga aggagaud, ta subsubaen ida ti angin. Iti agarup nagbaetan iti alas tres ken alas seis iti parbangon, nagna ni Jesus iti danum a napan kadakuada. Labsanna koma ida
49 ngem nakitada a magmagna iti rabaw ti danum. “Al-alia!” kinunada ket nagiikkisda.
50 Nagbutengda a nakakita kenkuana. Ngem dagus a kinuna ni Jesus, “Dikay agbuteng! Siak ni Jesus. Dikay agdanag!”
51 Nakilugan ni Jesus kadakuada, ket nagtalnan ti angin. Kasta unay ti siddaaw dagiti adalanna.
52 Dida naawatan ti pudno a kaipapanan ti panangpaadu ni Jesus kadagiti tinapay. Dida matukod a panunoten.
53 Bimmallasiw ni Jesus ken dagiti adalanna iti dan-aw ket simmangladda idiay Genesaret a nangipundoanda iti bilog.
54 Apaman a nakadissaagda, dagus a nailasin dagiti tattao ni Jesus.
55 Iti kasta, nagtataray dagiti tattao a napan kadagiti kabangibang a luglugar ket impanda kenkuana dagiti masakit a siiidda iti papag.
56 Iti sadinoman a napanan ni Jesus, purok man wenno barrio wenno plasa, impan dagiti tattao dagiti masakitda kenkuana. Nagpakpakaasida kenkuana nga uray sagiden la koma dagiti masakit ti gayadan ti kagayna. Ket naimbagan dagiti amin a nangsagid iti kagayna.
1 Naguurnong iti ayan ni Jesus dagiti Fariseo ken sumagmamano a mamaestro iti Linteg a naggapu idiay Jerusalem.
2 Nadlawda a mangmangan ti sumagmamano nga adalan ni Jesus a dida nagbuggo, kas naipakadawyan dagiti amin a Judio. (
3 Ta annuroten dagiti Fariseo, agraman dagiti dadduma a Judio dagiti pannursuro nga impatawid dagiti ammada. Dida mangan no dida buggoan dagiti imada iti umisu a panagbuggo.
4 Dida mangan iti aniaman nga aggapu iti tiendaan no saan a mabuggoan nga umuna. Adu pay ti annurotenda a pannursuro dagiti ammada, kas iti tumutop a panangugas kadagiti tasa, banga, lunglongan a gambang ken papag.)
5 Iti kasta, sinaludsod dagiti Fariseo ken mamaestro iti Linteg ken ni Jesus, “Apay a di tungpalen dagiti adalam ti pannursuro nga impatawid dagiti amma, ta dida agbuggo a mangan?”
6 Insungbat ni Jesus, “Pudno unay ti impadto ni Isaias maipapan kadakayo! Aginsisingpetkayo kas insuratna, ‘Dagitoy a tattao,’ kuna ti Dios, ‘kunkunada a dayawendak babaen kadagiti bibigda. Ngem adayo kaniak ti pusoda.
7 Awan serbi ti panagdaydayawda kaniak, gapu ta isursuroda dagiti annuroten nga inaramid ti tao a kasla ketdin bukodko a linteg.’
8 “Binaybay-anyon ti bilin ti Dios ket dagiti pannursuro ti tao ti tungtungpalenyo.”
9 Ket intuloyna, “Nagsayaat ketdin ti panangilaksidyo iti bilin ti Dios tapno mataginayon dagiti pannursuro a tinawidyo.
10 Ta imbilin ni Moises, ‘Dayawem da amam ken inam,’ ken ‘Ti agsao iti dakes ken ni ama wenno inana rebbengna a mapapatay.’
11 Ngem isursuroyo met a no adda mabalin nga ipaay ti maysa a tao kadagiti nagannak kenkuana ket kunana, ‘Korban daytoy’ (kayatna a sawen, ‘Naikarin iti Dios’),
12 saanen a masapul a tulonganna ida.
13 Iti kastoy, binaybay-anyon ti sao ti Dios gapu iti pannursuro nga ipatawidyo kadagiti tattao. Adu pay dagiti kastoy a bambanag nga ar-aramidenyo.”
14 Pinaasideg manen ni Jesus dagiti tattao ket kinunana kadakuada: “Dumngegkayo amin kaniak ket amirisenyo a nalaing daytoy.
15 Saan a ti ipauneg ti tao ti mangtulaw kenkuana, no di ket dagiti agtaud iti pusona.”
16
17 Idi pinanawan ni Jesus dagiti tattao ket simrek iti balay, sinaludsod dagiti adalanna ti kaipapanan daytoy a pagsasao.
18 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Uray dakayo, diyo met aya maawatan? Saan a ti makan ti mangtulaw iti tao,
19 ta saan a mapan iti pusona no di ket iti tianna ket kalpasanna rummuar.” (Iti panagkuna ni Jesus iti kastoy, impakaammona a mabalin a kanen ti amin a taraon.)
20 Insarunona pay, “Dagiti agtaud iti tao ti mangtulaw kenkuana.
21 Ta manipud iti uneg ti puso ti tao, rumusing dagiti dakes a panunot a pagtaudan dagiti maikaniwas a bambanag a kas iti pannakiabig, panagtakaw, pammapatay,
22 pannakikamalala, panagagum ken dadduma pay a kita ti kinadakes; panangallilaw, kinaderrep, kinaapal, pammadpadakes, kinapalangguad ken kinamaag.
23 “Agtaud iti puso ti tao amin dagitoy dakes a bambanag, ket isuda ti mangtulaw kenkuana.”
24 Pimmanaw ni Jesus sadiay ket napan iti lugar nga asideg iti siudad ti Tiro. Nakidagus iti maysa a balay. Dina koma kayat nga adda makaammo iti ayanna, ngem naammoan latta dagiti tattao.
25 Adda idi maysa nga ina. Linuganan ti dakes nga espiritu ti anakna a babai. Nadamagna ti maipapan ken ni Jesus ket dinagdagusna ti napan kenkuana sa nagparintumeng iti sakaananna.
26 Griego daytoy a babai a nayanak idiay Fenicia, maysa nga ili iti Siria. Nagpakpakaasi a paksiaten koma ni Jesus ti demonio a nanglugan iti anakna.
27 Kinuna ni Jesus, “Masapul a pakanen nga umuna dagiti ubbing ta saan a rumbeng nga alaen ti kanenda sa ipurruak kadagiti aso.”
28 “Agpayso ta kunam, Apo,” kinuna ti babai, “ngem dagiti aso nga adda iti sirok ti lamisaan kanenda met dagiti regreg dagiti ubbing.”
29 Kinuna ni Jesus, “Gapu iti daytoy a panagsaom, mabalinmon ti agawid. Pimmanawen ti dakes nga espiritu iti anakmo!”
30 Nagawid ngarud ti babai ket nasangpetanna ti anakna nga agid-idda a sitatalna, ta pudno a pimmanawen ti demonio kenkuana.
31 Pimmanaw ni Jesus iti beddeng ti Tiro. Nagna idiay Sidon ket nanglikaw iti sakup ti Decapolis agingga a dimteng iti Dan-aw ti Galilea.
32 Inyeg dagiti tattao ken ni Jesus ti maysa a lalaki a tuleng ken umel ket nagpakpakaasida kenkuana nga ipatayna ti imana iti lalaki.
33 Inyadayo ni Jesus ti lalaki kadagiti tattao. Idi agwaywayasdan insullatna dagiti tammudona kadagiti lapayag ti lalaki. Kalpasanna, timmupra sana sinagid ti dila ti lalaki.
34 Tinangad ni Jesus ti langit, nagsennaay sana kinuna iti lalaki, “Efata,” (kayatna a sawen, “Maluktanka”).
35 Dagus a nakangngeg ti lalaki, limmukay ti dilana ket saanen a marigatan nga agsao.
36 Imbilin ni Jesus kadagiti tattao a dida ipadpadamag daytoy iti siasinoman; ngem no kasano ti panangigunamgunamna a dida isarsarita, ad-adda pay ti gagarda a nangipadpadamag.
37 Napalalo ti siddaaw dagiti amin a nakangngeg iti daytoy a damag. Kinunkunada, “Nagsayaat ketdin ti amin nga aramidna! Agasanna dagiti tuleng ken dagiti umel ket makangngeg ken makasaoda manen.”
1 Iti saan a nabayag kalpasanna, naguurnong manen dagiti adu a tattao. Agsipud ta awan ti kanenda, inayaban ni Jesus dagiti adalanna.
2 “Maasianak kadagitoy a tattao,” kinunana. “Tallo nga aldawdan ditoy yanko, ket ita, awanen ti kanenda.
3 No pagawidek ida a sibibisin, matalimudawdanto iti dalan ta adayo ti naggapuan dagiti dadduma.”
4 “Sadino ditoy let-ang ti pangalaantayo iti umanay nga ipakan iti kastoy kaadu a tattao?” sinaludsod dagiti adalanna.
5 “Adda mano a tinapayyo?” sinaludsod ni Jesus. “Pito,” insungbatda.
6 Imbilin ni Jesus kadagiti tattao nga agtugawda iti daga. Innalana dagiti pito a tinapay ket nagyaman iti Dios. Kalpasanna, pinispisina sana inted kadagiti adalanna tapno ibunongda kadagiti tattao. Ket tinungpalda ti imbilinna.
7 Adda pay sumagmamano a babassit nga ikan. Nagyaman ni Jesus iti Dios gapu kadagitoy sana inted kadagiti adalanna tapno ibunongda met kadagiti tattao.
8 Nanganda amin ket nabsogda—aguppat a ribu ti bilang dagiti tattao. Kalpasanna, innala dagiti adalan dagiti pito a basket a napno kadagiti natda. Pinagawid ni Jesus dagiti tattao
9
10 sa dagus a limmugan iti bangka agraman dagiti adalanna ket napanda iti sakup ti Dalmanuta.
11 Napan ti sumagmamano a Fariseo ken ni Jesus ket nakisuppiatda kenkuana. Kas pangsuotda kenkuana, kiniddawda a mangiparang iti milagro a pakakitaan a naggapu sadi langit ti pannakabalinna.
12 Nagsennaay ni Jesus iti nauneg ket kinunana, “Apay nga agkiddaw iti milagro dagiti tattao kadagitoy nga al-aldaw? Kunak kadakayo nga awan ti maited a pammaneknek kadagita a tattao!”
13 Pinanawanna ida ket nagsubli iti bilog sa bimmallasiw iti dan-aw.
14 Nalipatan dagiti adalanna ti nagbalon iti tinapay malaksid ti maysa nga adda kadakuada iti bangka.
15 “Agsiputkayo!” imballaag ni Jesus kadakuada. “Annadanyo ti lebadura dagiti Fariseo, kasta met ti lebadura ni Herodes.”
16 Nagsasaritaanda maipapan iti imbagana. “Kasta ti saona ta awan tinapaytayo,” kinunada.
17 Nadlaw daytoy ni Jesus ket kinunana, “Apay a pagsasaritaanyo ti kaawan ti tinapayyo? Diyo pay kadi ammo wenno maawatan? Nagnengnengkayo ketdin!
18 Adda matayo; dikayo kadi makakita? Adda lapayagyo; dikayo kadi makangngeg? Diyo kadi malagip
19 idi pinispisik dagiti lima a tinapay a kinnan dagiti limaribu a tattao? Mano a basket ti tedda nga inurnongyo?” “Sangapulo ket dua,” insungbat dagiti adalan.
20 Sinaludsod ni Jesus, “Idi pinispisik dagiti pito a tinapay a kinnan dagiti uppat a ribu a tattao, mano a basket ti tedda a naurnongyo?” “Pito,” insungbatda.
21 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Agpapan ita, diyo kadi pay la maawatan?”
22 Simmangpet ni Jesus ken dagiti adalanna idiay Betsaida. Impan ti sumagmamano a tattao ti maysa a bulsek a lalaki iti yan ni Jesus. Impakpakaasida kenkuana a sagidenna ti bulsek.
23 Kinibin ni Jesus ti bulsek ket inturongna iti ruar ti barrio. Kalpasan ti panangtuprana kadagiti mata ti bulsek, impatayna dagiti imana kenkuana sana sinaludsod, “Adda makitam?”
24 Kimmita ti lalaki iti aglawlawna. “Wen, makitak dagiti tattao,” kinunana, “ngem kasda la kayo a magmagna.”
25 Sinagid manen ni Jesus dagiti mata ti lalaki. Nagmulagat a naimbag ti lalaki ket naimbaganen dagiti matana. Nalawagen ti panagkitana iti amin.
26 Idi pagawiden ni Jesus ti lalaki, imbilinna, “Dika dumagdagasen iti barrio.”
27 Napan ni Jesus agraman dagiti adalanna kadagiti purpurok iti Cesarea Filipos. Idi magmagnada, sinaludsodna kadakuada, “Ibagayo man kaniak, siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?”
28 “Sika kano ni Juan a Mammuniag,” insungbatda. “Adda met dagiti agkuna a sika ni Elias. Adda pay mangibaga a maysaka kadagiti profeta.”
29 “Ket dakayo met,” sinaludsodna, “siasinoak iti panagkunayo?” “Sika ti Cristo,” insungbat ni Pedro.
30 Imbilin ni Jesus kadakuada nga awan pangibagbagaanda iti kinasiasinona.
31 Kalpasanna, rinugian ni Jesus nga insuro dagiti adalanna: “Masapul nga agsagabanto iti napalalo ti Anak ti Tao. Laksidento dagiti panglakayen, dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti Linteg. Mapapatayto, ngem agungar met laeng kalpasan ti tallo nga aldaw.”
32 Nalawag ti panangibagana kadakuada iti daytoy. Isut' gapuna nga inyadayo bassit ni Pedro ni Jesus sana binabalaw.
33 Ngem timmallikud ni Jesus, kinitana dagiti adalanna ket inungtanna ni Pedro. “Adaywannak, Satanas,” kinunana, “ta saan nga agtaud iti Dios ti pampanunotem no di ket agtaud iti tao.”
34 Pinaasideg ni Jesus dagiti tattao ken dagiti adalanna. “Ti agtarigagay a sumurot kaniak,” kinunana, “masapul a tallikudanna ti bagina, ibaklayna ti krusna ket surotennak.
35 Ta ti siasinoman a mangipatpateg iti biagna, mapukawnanto; ngem ti mangyawat iti biagna gapu kaniak ken iti ebanghelio, maisalakannanto.
36 Adda aya magunggona ti tao no matagikuana ti entero a lubong ngem mapukawna met ti biagna? Awan!
37 Awan ti mabalin nga ited ti tao a pangsubbot iti biagna.
38 Ngarud, ti mangibain kaniak ken dagiti saok iti daytoy managbasol ken awanan pammati a kaputotan, ibainto met ti Anak ti Tao inton umay iti dayag ni Amana a kuyogen dagiti nasantoan nga angheles.”
1 Kinunana pay, “Laglagipenyo daytoy! Adda sumagmamano kadakayo ditoy a saanto pay a matay agingga a makitada ti yaay ti Pagarian ti Dios agraman ti amin a pannakabalin.”
2 Kalpasan ti innem nga aldaw, inkuyog ni Jesus da Pedro, Santiago ken Juan ket simmang-atda iti nangato a bantay. Sadiay, nagbalbaliw ti langa ni Jesus iti imatangda.
3 Makapurar ti pudaw dagiti pagan-anayna ket awan ti siasinoman ditoy lubong a makapapudaw kas iti kapudawda.
4 Pagammoan, nakita dagiti tallo nga adalan da Elias ken Moises a makisasao ken ni Jesus.
5 Nagsao ni Pedro ket kinunana ken ni Jesus: “Maestro, nagsayaaten ti kaaddatayo ditoy! Mangbangonkami ketdi iti tallo a kalapaw: maysa ti para kenka, maysa ti para ken ni Moises, ket ti maysa para ken ni Elias.”
6 Kasta unay ngamin ti buteng dagiti adalan ket saan nga ammo ni Pedro ti tumutop a sawenna.
7 Nagparang ti ulep a nanglinong kadakuada ket adda nangngegda a timek a naggapu iti ulep. Kinunana, “Daytoy ti Anakko a dungdungngoek. Dumngegkayo kenkuana.”
8 Dinagdagusda nga inwaras ti panagkitada, ngem awanen sabali a nakitada no di laeng ni Jesus.
9 Idi sumalsalogda iti bantay, imbilin ni Jesus kadakuada, “Awan pangibagbagaanyo iti naimatanganyo. Ibagayonto laeng daytoy kalpasan ti panagungar ti Anak ti Tao.”
10 Tinungpalda dayta a bilin, nupay nagsisinnaludsodda, “Ania ti kayat a sawen ti ‘panagungar kadagiti natay’?”
11 Inimtuodda kenkuana, “Apay a kuna dagiti mamaestro iti Linteg a masapul nga umay nga umuna ni Elias?”
12 Insungbat ni Jesus, “Pudno nga umay nga umuna ni Elias tapno tarimaanenna amin a banag. Ngem apay a nailanad iti Nasantoan a Surat nga agsagaba iti napalalo ti Anak ti Tao ket maumsinto?
13 Ibagak kadakayo nga immayen ni Elias, ket inaramid dagiti tattao ti amin a kinaykayatda kenkuana, kas naisurat maipapan kenkuana.”
14 Idi agsublida iti ayan dagiti dadduma nga adalan, nakitada ti nakaad-adu a tattao iti likmutda ken sumagmamano a mamaestro iti Linteg a makisinsinnuppiat kadakuada.
15 Apaman a nakita dagiti tattao a sumungad ni Jesus, naragsakanda ket nagtatarayda a kimmablaaw kenkuana.
16 “Ania ti pagsusuppiatanyo?” sinaludsod ni Jesus.
17 “Maestro,” kinuna ti maysa kadagiti tattao, “inyegko kenka ti anakko a lalaki ta linuganan ti dakes nga espiritu ket saan a makasao.
18 No sumro ti dakes nga espiritu, itublakna ti ubing. Aglabutab ti ngiwatna, agngariet ken sumkil ti entero a bagina. Kiniddawko kadagiti adalam a paksiatenda ti dakes nga espiritu, ngem dida nabaelan.”
19 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Tattao nga awanan pammati! Kasano pay kabayag ti kaaddak iti dennayo? Kasano pay kabayag ti panaganusko kadakayo? Yegyo man kaniak ta ubing.”
20 Inyasidegda kenkuana ti ubing. Apaman a nakita ti dakes nga espiritu ni Jesus, pinagkuyegyegna ti ubing. Napasag ti ubing iti daga, naggulgulagol nga aglablabutab ti ngiwatna.
21 “Kaano pay a kastoy ti maar-aramid kenkuana?” inimtuod ni Jesus iti ama ti ubing. “Manipud pay idi ubing,” insungbat ti amana.
22 “Masansan nga isebba ti dakes nga espiritu iti apuy wenno ilemmesna iti danum tapno patayenna. No kabaelam, pangngaasim ta tulongannakami!”
23 “Apay a kunam ‘No kabaelam’? Amin a banag kabaelan ti tao nga adda pammatina,” kinuna ni Jesus.
24 “Adda pammatik ngem saan a naan-anay,” dagus nga inyikkis ti ama. “Punnoam ti pagkurangan ti pammatik.”
25 Nadlaw ni Jesus dagiti tattao nga agdidinnuron nga umasideg kenkuana. Binilinna ti dakes nga espiritu, “Sika a tuleng ken umel nga espiritu, pumanawka itoy nga ubing ket dimo subsublianen.”
26 Nagikkis ti dakes nga espiritu, pinagkissiwna ti ubing sa pimmanaw. Kasla bangkayen ti ubing ket adu ti nagkuna: “Natayen!”
27 Ngem iniggaman ni Jesus ti ima ti ubing sana binangon. Timmakder ti ubing.
28 Idi nakastreken ni Jesus iti balay, sinaludsod a sililimed dagiti adalanna, “Apay a dimi napaksiat ti espiritu?”
29 “Kararag laeng ti makapaksiat iti dayta a kita ti espiritu,” insungbat ni Jesus, “ket awanen sabali.”
30 Pimmanawda iti dayta a lugar ket limmasatda idiay Galilea. Kayat ni Jesus a saan a maammoan dagiti tattao ti ayanna
31 agsipud ta isursurona daytoy kadagiti adalanna: “Mayawatto ti Anak ti Tao kadagiti mangpapatayto kenkuana. Ngem agungarto iti maikatlo nga aldaw.”
32 Ngem saan a maawatan dagiti adalanna ti kaipapanan daytoy a pannursurona ket nagamakda nga agsaludsod kenkuana.
33 Dimtengda idiay Capernaum ket idi addadan iti balay, sinaludsod ni Jesus kadakuada, “Ania ti nagsusuppiatanyo iti dalan?”
34 Ngem nagulimekda, ta iti dalan nagsusuppiatanda no siasino kadakuada ti kangrunaan.
35 Nagtugaw ni Jesus. Inayabanna dagiti sangapulo ket dua nga adalan sana kinuna kadakuada, “Ti agtarigagay nga isu ti umuna, masapul nga agpaudi, ket agserbi iti amin.”
36 Nangala iti maysa nga ubing ket pinagtakderna iti sangoananda. Kalpasanna, sinaklotna sana kinuna,
37 “Ti umawat iti maysa kadagiti kakastoy nga ubbing gapu kaniak, siak ti awatenna. Ket ti umawat kaniak, saan laeng a siak ti awatenna no di pay ket ti nangibaon kaniak.”
38 “Maestro,” kinuna ni Juan ken ni Jesus, “nakitami ti maysa a tao a mangpakpaksiat kadagiti demonio babaen iti panangaramatna iti naganmo. Pinaritanmi gapu ta ditay met kadua.”
39 Imbaga ni Jesus kadakuada, “Diyo parparitan, ta awan ti agaramid iti milagro babaen iti panangaramatna iti naganko sa kalpasanna agsao kadagiti dakes a banag maipapan kaniak.
40 Ta kaduatayo ti siasinoman a di bumusor kadatayo.
41 Laglagipenyo a ti siasinoman a mangpainum kadakayo iti sangabaso a danum gapu ta taonakayo ni Cristo, awatennanto nga awaten ti gunggonana.”
42 “Ti siasinoman a pakaigapuan ti panagbasol ti maysa kadagitoy nga ubbing a mamati kaniak, nasaysayaat koma no maigalut ti dakkel a gilingan a bato iti tengngedna sa maitappuak iti taaw.
43 Ngarud, no ti imam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, putdem. Nasaysayaat a pukolka a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua nga ima ket mapanka idiay infierno nga ayan ti apuy a di maiddep.
44
45 No ti sakam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, putdem. Nasaysayaat a maymaysa ti sakam a sumrek iti biag nga agnanayon ngem ti addaanka iti dua a saka ket maitappuakka idiay infierno.
46
47 No ti matam ti pakaigapuan ti panagbasolmo, suatem. Nasaysayaat a buldingka a sumrek idiay Pagarian ti Dios ngem ti addaanka iti dua a mata ket maitappuakka idiay infierno.
48 Sadiay, ‘saan a matay dagiti igges nga agkaan kadakuada ket ti apuy di met maiddep.’
49 “Ta ti tunggal maysa magugoranto iti apuy.
50 Nasayaat ti asin; ngem no awanen ti apgadna, kasano ti panangpaapgadyo manen? Maaddaankayo koma iti asin ti pannakigayyem, ket agkakappiakayo.”
1 Kalpasan ti ipapanaw ni Jesus iti dayta a lugar, napan idiay Judea ken binallasiwna ti karayan Jordan. Adu manen a tattao ti napan iti yanna ket insurona ida a kas iti masansan nga ar-aramidenna.
2 Immasideg kenkuana ti sumagmamano a Fariseo tapno suotenda. Sinaludsodda, “Ibagam man: Ipalubos aya ti Linteg nga isina ti lalaki ti asawana?”
3 Simmungbat ni Jesus babaen ti maysa met a saludsod, “Ania kadi ti imbilin ni Moises kadakayo?”
4 Insungbatda, “Impalubos ni Moises a mangisurat ti lalaki iti pakakitaan iti panagsina sana papanawen ti asawana.”
5 Kinuna ni Jesus kadakuada: “Insurat ni Moises daytoy a linteg nga agpaay kadakayo gapu ta narigatkayo a makasursuro.
6 Ngem idi punganay, idi pinarsua ti Dios daytoy lubong, naisao, ‘Inaramid ti Dios ida a lalaki ken babai,’ kas kuna ti Nasantoan a Surat.
7 ‘Ket daytoy ti gapuna a panawanto ti lalaki dagiti nagannak kenkuana ket makitiponto iti asawana;
8 agbalindanton a maymaysa. Iti kasta, saandan a dua, no dida ket maymaysa a bagi.’
9 Ngarud, saan a pagsinaen ti tao ti pinagtipon ti Dios.”
10 Idi nagsublida iti balay, pinalutpot dagiti adalan kenkuana daytoy a banag.
11 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Ti lalaki a mangisina iti asawana ket kalpasanna mangasawa iti sabali, makabasol iti pannakikamalala a maikaniwas iti umuna nga asawana.
12 Kasta met, ti babai a mangisina iti asawana sa makiasawa iti sabali, makabasol iti pannakikamalala.”
13 Adda tattao a nangyeg kadagiti ubbing ken ni Jesus tapno ipatayna koma ti imana kadakuada, ngem pinaritan ida dagiti adalan.
14 Idi madlaw ni Jesus ti inaramid dagiti adalanna, nakaunget ket kinunana kadakuada, “Palubosanyo dagiti ubbing nga umay kaniak. Diyo paritan ida ta dagiti kas kadakuada ti agtagikua iti Pagarian ti Dios.
15 Laglagipenyo a dinto makastrek iti Pagarian ti Dios ti siasinoman a di umawat iti daytoy a Pagarian a kas iti panangawat ti maysa nga ubing.”
16 Kalpasanna, sinaklotna dagiti ubbing ket impatayna ti imana iti tunggal maysa kadakuada sana binendisionan ida.
17 Agrubrubbuat ni Jesus a pumanaw sadiay idi adda maysa a lalaki a nagtaray a napan kenkuana. Nagparintumeng iti sangoananna, ket sinaludsodna, “Naimbag a Maestro, ania ti aramidek tapno magun-odko ti biag nga agnanayon?”
18 Kinuna ni Jesus, “Apay nga awagannak iti naimbag? Awan ti naimbag no di laeng ti Dios.
19 Ammom dagiti bilbilin: ‘Dika mamapatay. Dika makikamalala. Dika agtakaw. Dika agsaksi iti ulbod. Dika agsuitik. Agraemka kadagiti nagannak kenka.’”
20 “Maestro,” insungbat ti tao, “manipud kinaubingko tinungtungpalko amin dagitoy a bilbilin.”
21 Minatmatan ni Jesus a siaayat ket kinunana kenkuana, “Adda maysa a pagkurangam. Inka ilako ti amin a sanikuam samo ited ti paglakoam kadagiti napanglaw, ket addanto kinabaknangmo sadi langit. Kalpasanna, umayka sumurot kaniak.”
22 Idi nangngegna daytoy, limmiday ti rupana ti lalaki ket silaladingit a pimmanaw agsipud ta nabaknang unay.
23 Inwaras ni Jesus ti panagkitana sana kinuna kadagiti adalanna, “Nagrigat ketdin a sumrek dagiti nabaknang iti Pagarian ti Dios!”
24 Nasdaaw dagiti adalan gapu kadagitoy a saona, ngem intuloy ni Jesus ti nagkuna, “Annakko, anian a nagrigat ti sumrek iti Pagarian ti Dios!
25 Nalaklaka ti ilulusot ti kamelio iti abut ti dagum ngem ti iseserrek ti baknang iti Pagarian ti Dios.”
26 Ad-adda manen ti siddaaw dagiti adalan, ket nagsisinnaludsodda, “Siasino ngaruden ti maisalakan?”
27 Minatmatan ni Jesus ida sana kinuna: “Saan a maaramid ti tao daytoy, ngem kabaelan ti Dios. Ta kabaelan nga aramiden ti Dios dagiti amin a bambanag.”
28 “Adtoy,” kinuna ni Pedro, “binaybay-anmi amin ket simmurotkami kenka.”
29 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Pudno dayta ket ibagak kadakayo, siasinoman a mangpanaw iti balay wenno kakabsat wenno nagannak wenno annak wenno dagdagana gapu kaniak ken iti Naimbag a Damag,
30 ad-adunto ti awatenna ditoy a biag. Awatennanto ti nasursurok pay ngem ginasgasut a balbalay, kakabsat, nagannak, annak ken dagdaga—agraman pannakaidadanes; ket iti mapasungad a panawen, awatennanto ti biag nga agnanayon.
31 Ngem adu dagiti umun-una ita a maud-udinto, ket adu dagiti maud-udi ita nga umun-unanto.”
32 Addan idi da Jesus ken dagiti adalanna iti dalan a sumang-at idiay Jerusalem. Immun-una ni Jesus ngem dagiti madandanagan nga adalan ket sumarsaruno met dagiti sibubuteng a tattao. Inyadayo manen ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalan sana sinarita dagiti mapasamakto kenkuana.
33 Kinunana, “Denggenyo, sumang-attayo idiay Jerusalem ket mayawatto sadiay ti Anak ti Tao kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti mamaestro iti Linteg. Ikeddengdanto a mapapatay sadanto yawat kadagiti Hentil
34 a mangang-angaw, mangtuptupra, mangsapsaplit ken mangpapatay kenkuana. Ngem agungarto kalpasan ti tallo nga aldaw.”
35 Immasideg ken ni Jesus da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo, ket kinunada, “Maestro, adda koma dawatenmi kenka.”
36 “Ania ti kayatyo nga ipaayko kadakayo?” sinaludsod ni Jesus.
37 “Ipalubosmo koma nga inton agtugawka iti tronom idiay nadayag a Pagarian, makikatugawkamto kenka, ti maysa iti makannawanmo ket ti sabali iti makannigidmo,” indawatda.
38 “Diyo ammo ti dawdawatenyo,” imbaga ni Jesus. “Kabaelanyo kadi ti uminum iti kopa a paginumak? Kabaelanyo aya ti mabuniagan a kas iti pannakabuniagko?”
39 “Wen, kabaelanmi,” insungbatda. Kinuna ni Jesus kadakuada, “Kabaelanyo ti uminum iti kopa a paginumak ken mabuniagan a kas iti pannakabuniagko.
40 Ngem awan ti karbengak a mangpili no siasinonto ti agtugaw iti makannawanko wenno iti makannigidko. Ti Dios ti mangted kadagitoy kadagiti nakaisaganaanna.”
41 Nakapungtot dagiti sangapulo nga adalan kada Santiago ken Juan idi nadamagda daytoy.
42 Isut' gapuna nga inayaban ni Jesus dagiti sangapulo ket dua ket kinunana, “Pagaammoyo a dagiti maibilang nga agturay kadagiti Hentil adipenenda dagiti iturayanda, ket dagiti panguloda adipenenda met dagitoy nga agturay.
43 Ngem saan koma a kasta ti aramidenyo. Ti agtarigagay nga agpangulo, masapul nga agserbi kadakayo amin.
44 Ket ti agtarigagay nga isu ti kangrunaan, masapul nga isu ti adipenyo.
45 Ta uray ti Anak ti Tao saan nga immay a pagserbian, no di ket tapno agserbi ken yawatna ti biagna a pangsubbot kadagiti adu a tattao.”
46 Dimteng ni Jesus ken dagiti adalanna agraman dagiti adu a tattao idiay Jerico. Idi a pumampanawda sadiay, adda nga agtugtugaw iti igid ti dalan ti maysa nga agpalpalama, ni Bartimeo a bulsek nga anak ni Timeo.
47 Apaman a nangngegna nga adda ni Jesus a taga-Nazaret, impukkawna, “Jesus nga Anak ni David, kaasiannak kadi!”
48 Adu kadagiti tattao ti nagunget kenkuana ket imbagada nga agulimek, ngem inyad-addana ketdi ti nangipukkaw, “Anak ni David, kaasiannak kadi!”
49 Nagsardeng ni Jesus. “Ayabanyo man ditoy,” kinunana. Inayabanda ngarud ti bulsek. “Agragsakka!” kinunada kenkuana. “Tumakderka, ta paayabannaka.”
50 Inwarsi ni Bartimeo ti kagayna, timmakder a dagus ket immasideg ken ni Jesus.
51 “Ania ti kayatmo nga aramidek kenka?” sinaludsod ni Jesus. “Maestro, makakitaak koma!” insungbat ti bulsek.
52 “Inkan,” kinuna ni Jesus. “Pinaimbagnaka ti pammatim.” Nakakita a dagus ti bulsek ket simmurot ken ni Jesus.
1 Idi sumungsungadda idiay Jerusalem, ket addadan idiay Bantay Olivo, iti nagbaetan dagiti ili a Betfage ken Betania, pinauna ni Jesus dagiti dua nga adalanna.
2 Imbilinna, “Inkayo iti masungad a barrio. Apaman a makadanonkayo sadiay, masarakanyonto ti sigagalut nga urbon ti asno a di pay nasaksakayan. Warwaranyo ket yegyo ditoy.
3 No adda agsaludsod kadakayo no apay a warwaranyo ti urbon, ibagayo kenkuana, ‘Ti Apo masapulna a pagsakayan; paisublinanto met laeng a dagus.’”
4 Napanda ngarud ket nasarakanda ti maysa nga urbon ti asno nga adda iti kalsada ken sigagalut iti ridaw ti maysa a balay. Idi warwarwaranda ti urbon,
5 sinaludsod kadakuada ti sumagmamano a tattao nga agtaktakder sadiay, “Apay a warwaranyo ti urbon?”
6 Imbaga dagiti adalanna ti imbilin ni Jesus kadakuada ket pinalubosan ida dagiti tattao.
7 Impanda ti urbon iti yan ni Jesus. Inikkatda dagiti kagayda ket inyap-apda iti bukot ti urbon sa nagsakay ni Jesus.
8 Adu a tattao ti nangyaplag kadagiti kagayda iti dalan. Nangala met dagiti dadduma kadagiti narukbos a sangsanga nga adda iti taltalon ket inyaplagda iti dalan.
9 “Madaydayaw ti Dios!” impukpukkaw dagiti tattao a magmagna iti sangoanan ni Jesus, ken dagiti adda iti likudanna. “Bendisionan koma ti Dios ti umay iti nagan ti Apo!
10 Bendisionan koma ti Dios ti umay a pagarian ni amatayo a David! Madaydayaw ti Dios!”
11 Simrek ni Jesus idiay Jerusalem. Napan iti Templo ket kinitana dagiti amin nga adda iti aglawlaw. Ngem gapu ta mumalemen, napan idiay Betania agraman dagiti sangapulo ket dua nga adalan.
12 Iti sumuno nga aldaw, idi agsubsublida a naggapu idiay Betania, nabisinan ni Jesus.
13 Nakitana iti adayo ti narukbos a kayo nga igos. Inasitganna ti kayo bareng no adda masarakanna a bunga. Ngem pasig met a bulong ti nakitana agsipud ta saan pay idi a panagbubunga ti igos.
14 “Manipud ita,” kinuna ni Jesus iti kayo, “dikanto agbungan!” Nangngeg dagiti adalanna ti sinaona.
15 Idi dumtengda idiay Jerusalem, napan ni Jesus idiay Templo. Pinapanawna dagiti agtagtagilako ken aggatgatang iti uneg ti Templo. Binalintuagna dagiti lamisaan dagiti agsuksukat iti kuarta, kasta met dagiti tugaw dagiti aglaklako iti kalapati.
16 Pinaritanna pay ti siasinoman nga adda awitna a lumasat iti paraangan ti Templo.
17 Kalpasanna, insurona dagiti tattao, “Nailanad iti Nasantoan a Surat a kuna ti Dios, ‘Managananto ti balayko iti balay a pagkararagan nga agpaay kadagiti amin a tattao.’ Ngem pinagbalinyo a rukib dagiti tulisan!”
18 Nadamag dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti Linteg daytoy a pasamak. Ngarud, impampamuspusanda ti panangpapatayda ken ni Jesus. Nagbutengda kenkuana agsipud ta nagsidsiddaawan dagiti amin a tao ti pannursurona.
19 Idi sumipngeten, pimmanaw ni Jesus iti siudad agraman dagiti adalanna.
20 Iti agsapa, idi magmagnada iti dalan, nakitada ti kayo nga igos a nagangon agraman dagiti ramutna.
21 Nalagip ni Pedro ti pannakailunod ti kayo. “Maestro,” kinunana ken ni Jesus, “kitaem! Nagangon ti igos nga inlunodmo idi kalman!”
22 Insungbat ni Jesus kadakuada, “Laglagipenyo daytoy! No adda pammatiyo iti Dios,
23 mabalinyo a kuna iti daytoy a bantay, ‘Umaliska ditoy ket tumpuakka idiay baybay.’ No saankayo la ket nga agduadua, ngem patienyo a matungpalto ti kunayo, maaramidto kadakayo.
24 Gapu iti daytoy, ibagak kadakayo: Tunggal agkararagkayo ket adda dawatenyo, patienyo a naawatyon, ket maitedto ti aniaman a dawatenyo.
25 Tunggal tumakderkayo nga agkararag, pakawanenyo ti siasinoman a nakabasol kadakayo tapno pakawanento met ni Amayo sadi langit dagiti basbasolyo.”
26
27 Nagsublida manen idiay Jerusalem. Idi agpagnapagna ni Jesus iti uneg ti Templo, inasitgan dagiti panguloen a papadi, dagiti mamaestro iti Linteg ken dagiti panglakayen.
28 Sinaludsodda kenkuana, “Ania ti kalintegam a mangaramid kadagitoy? Siasino ti nangted kenka iti turay a mangaramid kadagitoy?”
29 Insungbat ni Jesus, “Adda saludsodek kadakayo, ket no masungbatandak, ibagak met no siasino ti nangted iti kalintegak nga agaramid kadagitoy.
30 Ibagayo man, naggapuan ti turay ni Juan a mangbuniag: naggapu iti Dios wenno iti tao?”
31 Nagsisinnaludsodda, “Ania ti isungbattayo? No kunatayo a naggapu iti Dios, kunananto, ‘Apay ngarud a dikay namati ken ni Juan?’
32 Ngem no kunatayo a naggapu iti tao…” (Nagbutengda kadagiti tattao, ta bigbigenda ni Juan a maysa a profeta.)
33 Iti kasta, insungbatda ken Jesus, “Dimi ammo.” “Diak met ngarud ibaga kadakayo no ania ti kalintegak nga agaramid kadagitoy,” kinuna ni Jesus.
1 Inrugi ni Jesus ti nagsao kadakuada babaen kadagiti pangngarig: “Adda idi maysa a tao a nagmula iti adu nga ubas. Inaladanna ti kaubasan, nangaramid iti pagpespesan iti ubas sa nangipatakder iti torre a pagwanawanan. Kalpasanna, impaabangna ti kaubasan kadagiti makitaltalon sa nagbiahe iti sabali a daga.
2 “Idi dumteng ti panagbuburas iti ubas, imbaonna ti maysa nga adipenna a mapan kadagiti makitaltalon tapno alaenna ti bingayna.
3 Ngem tiniliw dagiti makitaltalon ti naibaon, kinabkabilda, ket pinagawidda nga ima-ima.
4 “Sabali manen nga adipen ti imbaon ti akinkukua iti kaubasan, ket minalo dagiti makitaltalon ti ulona sada pinabpabainan.
5 “Nangibaon manen iti sabali nga adipen, ket pinatayda. Kasta a kasta ti namay-anda kadagiti adu pay a naibaon. Pinangpang-orda dagiti dadduma, ket pinatayda dagiti sabali.
6 Maymaysan ti natda a maibaonna. Isu ti dungdungngoenna nga anak a lalaki. Kamaudiananna, imbaonna kadakuada ta kinunana, ‘Awan duadua a raemendanto toy anakko.’
7 Ngem kinuna dagiti makitaltalon iti maysa ken maysa kadakuada, ‘Daytoyen ti agtawid. Umaykayo ta papatayentayo, ket kukuatayton ti tawidenna!’
8 “Tiniliwda ti anak ket pinatayda sada imbelleng ti bangkayna iti ruar ti kaubasan.
9 “Anianto ngarud ti aramiden ti akinkukua iti kaubasan?” sinaludsod ni Jesus. “Mapannanto papatayen dagidiay a tattao ket ipasublatnanto ti kaubasan kadagiti sabali a makitaltalon.
10 Nabasayo kadin daytoy a paset ti Nasantoan a Surat? ‘Ti bato nga imbelleng dagiti agipatpatakder, Nagbalin a kangrunaan a bato.
11 Inaramid daytoy ti Apo, Ket anian a nakaskasdaaw iti imatangtayo!’”
12 Pinadas dagiti panguloen dagiti Judio a patiliw ni Jesus gapu ta naawatanda a sinaona daytoy a pangngarig a maibusor kadakuada. Ngem agsipud ta nagbutengda kadagiti adu a tattao, binaybay-anda ni Jesus ket pinanawanda.
13 Naibaon ken ni Jesus ti sumagmamano a Fariseo ken Herodiano tapno palab-oganda babaen kadagiti saludsodda.
14 Napanda kenkuana ket kinunada, “Maestro, ammomi a saanka nga agul-ulbod. Dimo ikankano no ania ti pampanunoten dagiti tattao agsipud ta awan idumdumam, no di ket isurom kadakuada ti pudno a pagayatan ti Dios. Ibagam man ngarud kadakami no maisalungasing iti Linteg ti panagbayad iti buis iti Emperador? Agbayadkami kadi wenno saan?”
15 Ngem nadlaw ni Jesus ti sikapda ket kinunana, “Apay a suotendak? Ikkandak man iti bagi ti pirak ta kitaek.”
16 Inikkanda iti bagi ti pirak. “Siasino ti akinladawan ken akinnagan iti daytoy?” sinaludsod ni Jesus. “Ti Emperador,” insungbatda.
17 “Itedyo ngarud iti Emperador dagiti kukua ti Emperador,” kinuna ni Jesus. “Itedyo met iti Dios dagiti kukua ti Dios.” Ket nagsiddaawda kenkuana.
18 Napan ken ni Jesus ti sumagmamano kadagiti Saduceo. (Saan a mamati dagiti Saduceo nga agungar dagiti natay.)
19 Kinunada, “Maestro, insurat ni Moises daytoy a linteg kadatayo, ‘No matay ti maysa a lalaki ket mapanawanna ti asawana nga awan anakda, rebbeng ti kabsatna nga asawaen ti balo tapno aganakda iti pannakaanak daydi nagawan.’
20 “Adda idi pito nga agkakabsat a lallaki. Nangasawa ti inauna ngem natay nga awan putotna.
21 Inasawa ngarud ti maikadua ti balo, ngem natay met nga awan putotna. Kasta met laeng ti naaramid iti maikatlo,
22 ken kadagiti sumarsaruno a kakabsatna. Nagsasaruno dagitoy pito nga agkakabsat a nangasawa iti babai ket natayda nga awanan annak. Kamaudiananna, natay met ti babai.
23 “Ngarud,” sinaludsodda, “inton agungarda iti aldaw ti panagungar, siasinonto ti akin-asawa iti babai, idinto ta inasawa met amin dagiti pito nga agkakabsat?”
24 Insungbat ni Jesus, “Agbiddutkayo. Ammoyo no apay? Gapu ta diyo ammo ti Nasantoan a Surat wenno ti pannakabalin ti Dios.
25 Ta inton agungar dagiti natay, didanto agaassawa, ta kasladanto kadagiti angheles sadi langit.
26 No maipapan iti pannakapagungar dagiti natay, diyo aya nabasa iti Libro ni Moises ti maipapan iti sumsumged a kayo? Naisurat a kinuna ti Dios ken ni Moises, ‘Siak ti Dios ni Abraham, ti Dios ni Isaac, ken ti Dios ni Jacob.’
27 Kayatna a sawen nga isu ti Dios dagiti sibibiag, saan a Dios dagiti natay. Agbiddutkayo iti napalalo.”
28 Nangngeg ti maysa a maestro iti Linteg ti panagsusuppiatda. Nakitana a napintas ti sungbat ni Jesus kadagiti Saduceo, ket immasideg kenkuana. “Ania kadi ti kangrunaan kadagiti bilbilin?” sinaludsodna.
29 Insungbat ni Jesus, “Daytoy ti kangrunaan a bilin, ‘Denggem, Israel! Ti Apo a Diostayo isu laeng ti Apo.
30 Ayatem ti Apo a Diosmo iti amin a pusom, iti amin a kararuam, iti amin a panunotmo ken iti amin a pigsam.’
31 Ti maikadua a kangrunaan a bilin isu daytoy: ‘Ayatem ti padam a tao a kas iti bagim.’ Awanen ti bilin a nangnangruna ngem dagitoy.”
32 Kinuna ti maestro iti Linteg, “Agpayso dayta, Maestro. Pudno ti kunam a ti Apo laeng ti Dios, ket awan sabali a dios no di isu.
33 Ket masapul a ti tao ayatenna ti Dios iti amin a puso, iti amin a panunot ken iti amin a pigsana; ket masapul nga ayatenna ti padana a tao a kas iti panagayatna iti bagina. Naim-imbag nga adayo a tungpalen dagitoy dua a bilin ngem ti mangidaton iti Dios kadagiti animal ken kadagiti dadduma pay a sakrifisio iti altar.”
34 Nadlaw ni Jesus a simmungbat a sisisirib ti maestro iti Linteg, isut' gapuna a kinunana kenkuana, “Saanka nga adayo iti Pagarian ti Dios.” Kalpasan daytoy, awanen ti nakaitured nga agsaludsod ken Jesus.
35 Kabayatan ti panangisuro ni Jesus idiay Templo, sinaludsodna daytoy: “Apay a kuna dagiti mamaestro iti Linteg a ti Cristo ket agtaud iti kaputotan ni David?
36 Kinuna ni David met laeng, babaen iti paltiing ti Espiritu Santo: ‘Kinuna ti Apo iti Apok: Agtugawka ditoy makannawanko, Agingga a maparmekko dagiti kabusormo. Ket addada iti babaem.’
37 No ‘Apo’ kuna ni David kenkuana, kasano ngarud ti panagtaud ti Cristo iti kaputotan ni David?” Siraragsak dagiti adu a tattao a nangdengngeg ken ni Jesus.
38 Bayat ti panangisursurona kadakuada, kinunana: “Annadanyo dagiti mamaestro iti Linteg. Magustoanda ti magna a sikakawes iti nagayad ken makablaawan a siraraem iti publiko.
39 Pilienda dagiti kangrunaan a tugaw kadagiti sinagoga ken katan-okan a lugar iti fiestaan.
40 Gundawayanda dagiti balo a babbai, ket takawenda dagiti sanikuada sada ipakpakita ti atiddog a panagkararagda. Nadagdagsento ti dusada.”
41 Idi agtugtugaw ni Jesus iti asideg ti pagitintinnagan iti daton idiay Templo, pinalpaliiwna ti panagipisok dagiti tattao iti kuartada. Adu a babaknang ti nagitinnag iti nawadwad a kuarta.
42 Adda balo a babai a napanglaw a nangitinnag iti dua a siping.
43 Inayaban ni Jesus dagiti adalanna. Kinunana, “Ibagak kadakayo, ad-adu ti intinnag ti napanglaw a balo iti pagitintinnagan iti daton ngem ti intinnag dagiti dadduma.
44 Ta intinnagda dagiti sobra ti kinabaknangda. Ngem ti balo, numan pay napanglaw, intedna ti kakaisuna nga adda kenkuana—intedna ti amin a mabalinna a pagbiag.”
1 Idi pumampanaw ni Jesus idiay Templo, maysa kadagiti adalanna ti nagkuna kenkuana, “Maestro, kitaem! Nagpipintas ketdin dagiti bato ken dagiti patakder!”
2 “Makitam dagitoy dadakkel a patakder?” insungbat ni Jesus. “Awanto ti uray maysa a bato ditoy a mabati iti yanna. Marbadanto amin.”
3 Idi agtugtugaw ni Jesus idiay Bantay Olivo a kasumbangir ti Templo, sililimed a napan kenkuana da Pedro, Santiago, Juan ken Andres.
4 “Ibagam man kadakami no kaanonto a mapasamak daytoy?” insaludsodda kenkuana. “Anianto ti mapasamak a pakakitaan a dimtengen ti tiempo a pannakatungpal amin dagitoy?”
5 Imballaag ni Jesus, “Agannadkayo! Diyo ipalubos nga adda mangallilaw kadakayo.
6 Adunto ti umay ket aramatenda ti naganko a kunkunada, ‘Siak ti Cristo!’ ket adunto ti allilawenda.
7 Dikay agdanag inton mangngegyo ti arimbangaw ti gubat ken damdamag maipapan kadagiti dadduma a gubgubat iti adayo. Masapul a mapasamak dagitoy, ngem dida kayat a sawen a dimtengen ti panungpalan.
8 Aggugubatto dagiti nasion, kasta met dagiti pagpagarian. Addanto ginggined kadagiti nadumaduma a lugar. Umayto ti bisin. Pangrugian laeng dagitoy ti panagsagaba a kas iti panagpasikal ti agpasngay.
9 “Agannadkayo. Tiliwen ken idarumdakayto. Saplitendakayto iti uneg dagiti sinagoga. Maisaklangkayto kadagiti agtuturay ken ar-ari gapu kaniak tapno paneknekanyo kadakuada ti Naimbag a Damag.
10 Ngem sakbay a dumteng ti panungpalan, masapul a maikasaba ti Naimbag a Damag kadagiti amin a tattao.
11 No matiliw ken maidarumkayo, saanyo a pakadanagan no anianto ti sawenyo. Maipaltiing kadakayo iti dayta a kanito. Ta dagiti isaoyonto saan nga agtaud kadakayo no di ket iti Espiritu Santo.
12 Dagiti tattao papapataydanto dagiti mismo a kakabsatda, ket kastanto met ti aramiden dagiti amma kadagiti annakda. Dagiti annak busorendanto dagiti nagannak kadakuada ket papapataydanto ida.
13 Guraendakayto dagiti amin a tattao gapu kaniak. Ngem maisalakanto ti siasinoman a makaibtur agingga iti panungpalan.”
14 “Makitayonto ‘Ti Nakabutbuteng a Mangdadael’ nga adda iti di rumbeng a pagsaadanna (maawatan koma ti agbasa ti kaipapanan daytoy). No agnaedkayo idiay Judea iti dayta a tiempo, masapul a kumamangkayo kadagiti bambantay.
15 Umulog a dagus ti adda iti tuktok ti balay ket saanen a sumrek iti balayna a mangala iti mabalinna nga itugot.
16 Ti adda iti taltalon saanen nga agawid a mangala iti kagayna.
17 Kadagita nga aldaw, kakaasinto dagiti masikog ken dagiti agpaspasuso.
18 Ikarkararagyo iti Dios a saan koma a mapasamak dagitoy iti tiempo ti nepnep.
19 Ta ti rigat kadagita nga aldaw, saan pay a napaspasamak manipud pannakaparsua ti lubong. Dinto met masunotanen iti uray kaanoman.
20 Ngem pinabassit ti Apo ti bilang dagita nga aldaw, ta no saan, awan koma ti tao a makalasat. Ngem gapu kadagiti pinilina, kinissayanna ti bilang dagita nga aldaw.
21 “Daytoy ti gapuna a no adda agkuna, ‘Kitaenyo, adda ditoy ti Cristo!’ wenno ‘Kitaenyo, adda sadiay!’ diyo patpatien.
22 Ta agparangto dagiti sinan-cristo ken dagiti sinan-profeta, ket agipakitadanto kadagiti pagilasinan ken datdatlag tapno yaw-awanda dagiti pinili ti Dios.
23 Agannadkayo! Impakaammokon kadakay amin dagitoy sakbay a mapasamakda.”
24 “Kadagita nga aldaw, kalpasan ti panawen ti rigat, agsipngetto ti init, dinto agraniag ti bulan,
25 agtinnagto dagiti bituen, ket dinto agsusurot ti urnos dagiti pannakabalin iti tangatang.
26 Kalpasanna, agparangto ti Anak ti Tao iti rabaw ti ulep nga umay a napnoan iti pannakabalin ken dayag.
27 Ibaonnanto dagiti angheles a mapan kadagiti uppat a suli ti daga tapno ummongendanto dagiti tattao a pinili ti Dios manipud iti amin a paset ti lubong.”
28 “Adalenyo ti sursuro a maadaw iti kayo nga igos: no aguggot ken agrusingen dagiti bulongna, ammoyo nga agbaliwen ti panawen.
29 Kasta met nga inton makitayo a mapasamak dagitoy, ammoyo nga asidegen ket dandanin mangrugi.
30 Laglagipenyo a mapasamakto amin dagitoy sakbay a matay dagiti amin a tattao iti daytoy a kaputotan.
31 Mapukawto ti langit ken ti daga, ngem pulos a dinto mapukaw dagiti saok.”
32 “Ngem no maipapan iti yaay dayta nga aldaw wenno oras, awan ti makaammo. Saan nga ammo dagiti angheles sadi langit wenno ti Anak. Ti laeng Ama ti makaammo.
33 Agannadkayo. Agsaganakayo, ta diyo ammo no kaano a dumteng dayta a tiempo.
34 “Mayarig daytoy iti maysa a tao nga agbiahe iti adayo a lugar. Sakbay a pumanaw, italekna ti balayna kadagiti adipenna. Ikkanna ti tunggal maysa iti pagrebbengan ket bilinenna nga agridam ti agaywan iti ruangan.
35 “Agridamkayo ngarud, ta diyo ammo no kaano ti isasangpet ti akimbalay: mabalin nga iti sardam wenno iti tengnga ti rabii wenno iti parbangon wenno iti agsapa.
36 Wen, agsaganakayo amangan no sumangpet a kellaat ket madanonnakayo a matmaturog.
37 “Ti ibagak kadakayo, isaok met kadagiti amin a tattao: Agsaganakayo!”
1 Dua pay nga aldaw, dumtengen ti Paskua ken ti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana. Agsapsapul dagiti panguloen a papadi ken mamaestro iti Linteg iti nalimed a panangtiliw ken panangpapatayda ken ni Jesus.
2 “Ditay iranrana iti fiesta, amangan no rumsua ti riribuk,” kinunada.
3 Adda idi ni Jesus idiay Betania iti balay ni Simon nga agkukutel. Idi madama a mangmangan, dimteng ti maysa a babai a nakaiggem iti sangabotelia a nardo, maysa a nangina a bangbanglo. Binuongna ti botelia sana imbukbok ti bangbanglo iti ulo ni Jesus.
4 Nakapungtot ti sumagmamano a tattao nga adda sadiay ket kinunada iti maysa ken maysa, “Apay a sinayangna ti bangbanglo?
5 Nailako koma iti nasurok a tallogasut a denario a maited kadagiti napanglaw.” Kasta unay ti panangbabalawda iti babai,
6 ngem kinuna ni Jesus, “Baybay-anyo! Apay a babalawenyo? Nasayaat unay ti impaayna kaniak.
7 Kankanayon nga adda dagiti napanglaw iti dennayo, ket uray ania a kanito matulonganyo ida. Ngem saan a kankanayon nga addaak iti arpadyo.
8 Inaramidna ti kabaelanna. Sinapsapoannan toy bagik a maisagana iti pannakaitanem.
9 Kinapudnona, kunak kadakayo: Sadinoman iti entero a lubong a pakaikaskasabaanto ti Naimbag a Damag, masarsaritanto ti inaramid daytoy a babai a pakalaglagipan kenkuana.”
10 Maysa ni Judas Iscariote kadagiti sangapulo ket dua nga adalan. Napan kadagiti panguloen a papadi tapno makitulag a yawatna ni Jesus kadakuada.
11 Naragsakanda a nakangngeg iti imbagana, ket inkarida nga ikkan iti kuarta. Isut' gapuna a binirbiroken ni Judas ti gundawayna a mangliput ken ni Jesus.
12 Umuna idi nga aldaw ti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana ket maidaton dagiti urbon a karnero nga agpaay iti Paskua. Sinaludsod dagiti adalan ni Jesus, “Sadino ti kayatmo a pangisaganaanmi iti pangrabiim iti Paskua?”
13 Imbaon ni Jesus ti dua kadagiti adalanna. Kinunana, “Inkayo idiay siudad ket masabatyonto ti maysa a tao a nakaawit iti sangakaramba a danum.
14 Surotenyo iti balay a serkanna ket kunaenyonto iti akimbalay: ‘Kuna ti Maestro, Sadino ti kuarto a pangananminto kadagiti adalan iti pangrabii ti Paskua?’
15 Ipakitananto kadakayo ti maysa a nalawa a kuarto nga akingngato, naisagana ken addaan kadagiti masapsapul. Sadiay ti pangisaganaanyo iti pangrabiitayo.”
16 Pimmanaw dagiti adalanna. Napanda iti siudad ket nasarakanda amin kas imbaga ni Jesus ket insaganada ti pangrabii a pangrambak iti Paskua.
17 Idi rumabiin, dimteng sadiay ni Jesus ken dagiti sangapulo ket dua nga adalanna.
18 Kabayatan ti pannanganda, kinuna ni Jesus, “Ibagak kadakayo ti pudno: maysa kadakayo a makilanglanglang kaniak ita ti mangliputto kaniak.”
19 Nagliday dagiti adalanna ket maysa-maysa ti nagsaludsod kenkuana, “Siak kadi dayta kunkunam?”
20 Insungbat ni Jesus, “Maysa kadakayo a sangapulo ket dua a makisawsawsaw kaniak iti tinapay iti malukongko.
21 Matayto ti Anak ti Tao kas naisurat maipapan kenkuana, ngem kaasinto pay ti mangliput iti Anak ti Tao. Naim-imbag pay koma a saan a nayan-anak dayta a tao!”
22 Idi mangmanganda, nangala ni Jesus iti tinapay ket kalpasan ti panagyamanna iti Dios, pinisina sana inted kadagiti adalanna. “Alaenyo ket kanenyo. Daytoy ti bagik,” kinunana.
23 Nangala ni Jesus iti kopa, nagyaman iti Dios sana inyawat kadakuada, ket imminumda amin.
24 Kinunana kadakuada: “Daytoy ti darak a mamatalged iti tulag ti Dios, ti darak a maiparukpok nga agpaay iti adu a tattao.
25 Kinapudnona, kunak kadakayo, diakto uminumen iti arak ti ubas agingga iti dayta nga aldaw nga uminumak iti baro a tubbog ti ubas iti Pagarian ti Dios.”
26 Kalpasanna, nagkantada iti maysa nga himno sada rimmuar a napan idiay Bantay Olivo.
27 Kinuna ni Jesus kadakuada: “Dakay amin panawandakto ta kuna ti Nasantoan a Surat, ‘Patayento ti Dios ti agpaspastor ket mawarawaranto dagiti karnero.’
28 Ngem kalpasan ti pannakapagungarko, umun-unaakto ngem dakayo a mapan idiay Galilea.”
29 “Uray pumanawdanto amin,” insungbat ni Pedro, “dikanto panawan.”
30 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Laglagipem daytoy: Sakbay ti maikadua a panagtaraok ti kawitan iti daytoy a rabii, namitlonton nga imbagam a dinak am-ammo.”
31 “Uray no matayak a mairaman kenka,” sipapasnek nga insungbat ni Pedro, “pulos a dikanto paglikudan.” Kasta met ti kinuna dagiti dadduma nga adalan.
32 Dimteng ni Jesus ken dagiti adalanna iti maysa a disso a managan Getsemani. Kinunana kadakuada, “Agtugawkayo ditoy bayat ti panagkararagko.”
33 Inkuyogna da Pedro, Santiago ken Juan. Nagdanag ken nariribukan.
34 “Arigna a matayak gapu iti nakaro a ladingit,” kinunana kadakuada. “Agbatikayo ditoy ket agbantaykayo.”
35 Immadayo bassit sa nagpakleb iti daga, ket inkararagna a no mabalin koma maliklikanna dayta nga oras ti panagsagaba.
36 “Ama,” indawatna, “Ama, no mabalin koma, ilisinak iti daytoy kopa ti panagsagaba. Ngem saan a ti pagayatak ti maaramid, no di ket ti pagayatam.”
37 Idi agsubli ni Jesus, nadanonna a matmaturog dagiti tallo nga adalan. “Simon,” kinunana ken ni Pedro, “matmaturogka kadi? Dika aya makapagpuyat iti maysa nga oras?”
38 Kinunana kadakuada: “Agpuot ken agkararagkayo tapno saankayo a matnag iti sulisog. Natudio ti espiritu, ngem nakapuy ti lasag.”
39 Immadayo manen ni Jesus ket nagkararag. Inulitna ti dawatna.
40 Nagsubli manen kadagiti adalan ket nadanonna ida a nakaturog, ta makaturturogda la unay. Dida ammo no ania ti ibagada kenkuana.
41 Idi kapamitlo ni Jesus ti agsubli, kinunana kadakuada: “Ania? Matmaturog ken agin-inanakayo pay laeng? Husto daytan! Dimtengen ti oras! Kitaenyo, mayawaten ti Anak ti Tao kadagiti managbasol.
42 Bumangonkayo ta intayon. Kitaenyo, adtoyen ti mangliput kaniak!”
43 Agsasao pay laeng ni Jesus idi sumangpet ni Judas, maysa kadagiti sangapulo ket dua nga adalan. Kimmuyog kenkuana dagiti adu a tattao a nagtagikampilan ken nagtagipang-or. Imbaon ida dagiti panguloen a papadi, dagiti mamaestro iti Linteg, ken dagiti panglakayen.
44 Sakbay ti ipapanda, inted ti mangliput daytoy a pagilasinan kadagiti kimmuyog kenkuana: “Daydiay agekak isu ti sapsapulenyo. Tiliwen ken ipanawyo ket guardiaanyo a naimbag.”
45 Immasideg a dagus ni Judas ken ni Jesus. “Maestro!” kinunana sana inagkan iti namin-adu.
46 Tiniliwda ni Jesus ket tinengngelda a nalaing.
47 Ngem inasut ti maysa kadagiti agtaktakder sadiay ti bunengna sana tinagbat ti adipen ti Kangatoan a Padi ket napingasan ti lapayagna.
48 Nagsao ni Jesus ket kinunana kadakuada, “Tulisanak aya, ta nagtagikampilan ken nagtagipang-orkayo nga umay mangtiliw kaniak?
49 Inaldaw a nakipulpulapolak kadakayo ken nangisursuroak idiay Templo ket didak tiniliw. Ngem masapul a matungpal ti Nasantoan a Surat.”
50 Nagtataray amin dagiti adalan ket binaybay-anda ni Jesus.
51 Sumursurot ken ni Jesus ti maysa nga agtutubo a lalaki a nakakagay laeng iti linen a lupot. Tiniliwda,
52 ngem nakalapsut iti kagayna ket timmaray a lamolamo.
53 Impanda ni Jesus iti balay ti Kangatoan a Padi a naguurnongan dagiti panguloen a papadi, dagiti panglakayen ken dagiti mamaestro iti Linteg.
54 Simmurot ni Pedro nga adda a sumarsaruno iti adayo. Simrek iti paraangan ti balay ti Kangatoan a Padi ket sadiay, nakitugaw kadagiti guardia ken nakiinudo.
55 Nagbirbirok dagiti panguloen a papadi ken ti entero a Sanhedrin kadagiti pammaneknek a maibusor ken ni Jesus tapno papapatayda, ngem awan ti nasarakanda.
56 Adu ti nagsao iti ulbod a maikontra kenkuana ngem saan a nagtutunos dagiti pammaneknekda.
57 Timmakder ti sumagmamano a lallaki ket kastoy ti ulbod a pammaneknek nga imbagada:
58 “Nangngegmi nga insaona, ‘Rebbaekto daytoy a Templo a binangon dagiti tattao, ket iti uneg ti tallo nga aldaw mangbangonakto iti sabali a saan nga aramid ti tao.’”
59 Uray isuda kaskasdi a saan a nagtutunos dagiti pammaneknekda.
60 Timmakder ti Kangatoan a Padi iti sangoananda. “Awan aya ti maisungbatmo kadagiti ipabpabasol dagitoy a tattao?” sinaludsodna ken ni Jesus.
61 Ngem nagulimek ni Jesus ket saan a simmungbat. “Sika kadi ti Cristo nga Anak ti Nasantoan a Dios?” sinaludsod manen ti Kangatoan a Padi.
62 “Wen, siak!” insungbat ni Jesus. “Makitayonto ti Anak ti Tao a situtugaw iti makannawan ti Mannakabalin-amin. Makitayonto nga umay kadagiti ulep ti langit.”
63 Rinay-ab ti Kangatoan a Padi ti kagayna. “Ania pay la ti pakasapulantayo kadagiti saksi?” kinunana.
64 “Nangngegyon dagiti saona a maikaniwas iti Dios. Ania ti pangngeddengyo?” Sangsangkamaysa ti pangngeddengda: nakabasol ni Jesus ket masapul a mapapatay.
65 Sumagmamano kadakuada ti nangtupratupra ken ni Jesus ket inabbonganda ti rupana sada dinanogdanog. “Pugtoam man no siasino ti nangdisnog kenka?” kinunada. Kalpasanna, innala dagiti guardia sada ginagara iti tungpa.
66 Adda pay la ni Pedro iti paraangan idi umasideg ti maysa a babai nga adipen ti Kangatoan a Padi.
67 Idi makitana ni Pedro nga agin-inudo, miningminganna sana kinuna, “Uray sika, nakikadkaduaka met ken ni Jesus a taga-Nazaret.”
68 “Diak ammo ken diak maawatan ti ibagbagam,” inlibak ni Pedro. Ket rimmuar a nagturong iti ruangan. Apag-isu met a nagtaraok ti maysa a kawitan.
69 Nakita manen sadiay ti babai nga adipen ket inulitna kadagiti adda sadiay, “Maysa kadakuada daytoy a lalaki!”
70 Ngem naglibak manen ni Pedro. Iti saan a mabayag, kinuna met kenkuana dagiti adda sadiay, “Saanmo a mailibak a maysaka kadakuada, ta taga-Galileaka met.”
71 “Uray dusaennak ti Dios no saan a pudno ti ibagbagak!” insapata ni Pedro. “Diak am-ammo dayta tao nga ibagbagayo!”
72 Pagammoan, nagtaraok manen ti kawitan ket nalagip ni Pedro ti kinuna ni Jesus kenkuana: “Sakbay ti maikadua a panagtaraok ti kawitan, namitlonton nga imbagam a dinak am-ammo.” Ket naganug-og gapu iti ladingitna.
1 Idi bumigaten, nagmimiting dagiti panguloen a papadi agraman dagiti panglakayen, dagiti mamaestro iti Linteg ken amin a kamkameng ti Sanhedrin. Tinulagda no ania ti aramidenda. Pinungoda ni Jesus sada impan ken ni Pilato.
2 “Sika kadi ti Ari dagiti Judio?” sinaludsod kenkuana ni Pilato. “Nasaomon,” insungbat ni Jesus.
3 Adu ti impabasol kenkuana dagiti panguloen a papadi.
4 “Awan kadi ti maisungbatmo?” sinaludsod manen ni Pilato. “Denggem dagiti nakaad-adu nga ipabpabasolda kenka!”
5 Ngem saan manen a simmungbat ni Jesus, ket nasdaaw ni Pilato.
6 Tunggal Fiesta ti Paskua, kadawyan ni Pilato a wayawayaanna ti siasinoman a balud a dawaten dagiti tattao.
7 Iti dayta a tiempo, adda lalaki nga agnagan Barrabas a sibabalud a kaduana dagiti immalsa a nakapapatay bayat ti riribuk.
8 Idi naguummong dagiti tattao iti sangoanan ni Pilato, dinawatda nga ipaayna koma kadakuada ti ar-aramidenna iti tunggal fiesta.
9 “Kayatyo a wayawayaak kadakayo ti Ari dagiti Judio?” sinaludsod ni Pilato.
10 Ammona ngamin a gapu iti apal dagiti panguloen a papadi, inyawatda kenkuana ni Jesus.
11 Ngem sinugsogan dagiti panguloen a papadi dagiti tattao tapno dawatenda a ni Barrabas laengen ti wayawayaanna kadakuada. Nagsao manen ni Pilato kadagiti tattao.
12 “Ania ngarud ti kayatyo nga aramidek iti kunkunayo nga Ari dagiti Judio?” dinamagna.
13 “Ilansam iti krus!” impukkawda.
14 “Ania kadi ti basolna?” kinuna ni Pilato. “Ilansam iti krus!” inyad-addada ketdi nga impukkaw.
15 Gapu ta kayat ni Pilato a pagustoan dagiti tattao, winayawayaanna ni Barrabas. Kalpasanna, pinasaplitna ni Jesus sana inyawat kadagiti soldado tapno ilansada iti krus.
16 Inserrek dagiti soldado ni Jesus iti pangukoman (iti palasio ti Gobernador) sada inayaban dagiti dadduma a soldado.
17 Kinagayanda ni Jesus iti nalabaga a lupot. Nagaramidda iti korona a sisiitan ket imbalangatda kenkuana.
18 Kalpasanna, nagindadayawda a nangkablaaw kenkuana: “Agbiag ti Ari dagiti Judio!”
19 Tinik-otik-olanda ti ulona iti runo. Tinupratupraanda. Nagparintumengda a naginrurukbab kenkuana.
20 Idi nalpasdan a nagang-angawan, inikkatda ti nalabaga a kagay. Imbadoda met laeng kenkuana ti pagan-anayna sada inruar tapno ilansada iti krus.
21 Iti dalan, nasabatda ni Simon a taga-Cirene nga ama da Alejandro ken Rufo. Naggapu ni Simon iti away ket mapan iti siudad. Pinilit dagiti soldado a baklayenna ti krus ni Jesus.
22 Impanda ni Jesus iti disso a managan Golgota, a kayatna a sawen, “Lugar ti Bangabanga.”
23 Inikkanda iti arak a nalaokan iti mirra, ngem dina ininum.
24 Inlansada iti krus. Kalpasanna, biningbingayda ti pagan-anayna, babaen iti panagbibinnunotda no ania ti alaen ti tunggal maysa.
25 Alas nuebe iti bigat idi ilansada.
26 Daytoy ti naisurat a naipabasol kenkuana: “Ti Ari dagiti Judio.”
27 Inggiddanda met nga inlansa iti krus ti dua a tulisan: ti maysa iti makannawan ni Jesus, ket ti sabali iti makannigidna.
28
29 Nagngirsi dagiti tattao nga aglabas. Pinagsasaoanda ni Jesus: “Kinunkunam a rebbaem ti Templo samo bangonen met laeng iti uneg ti tallo nga aldaw.
30 Isalakanmo man ngarud ta bagim ket bumabaka iti krus.”
31 Nakipagang-angaw dagiti panguloen a papadi, ken dagiti mamaestro iti Linteg. “Insalakanna dagiti dadduma ngem dina maisalakan ti bagina,” kinunkunada.
32 “No isu ti Cristo nga Ari ti Israel, kitaentayo man a bumaba ita iti krus tapno mamatitayo kenkuana.” Nakipaglalais met dagiti padana a nailansa iti krus.
33 Iti tengnga ti aldaw, nagsipnget iti entero a daga ket nagpaut iti tallo nga oras.
34 Iti alas tres iti malem, impukkaw ni Jesus, “Eloi, Eloi, lama sabaktani?” a kayatna a sawen, “Diosko, Diosko, apay a binaybay-annak?”
35 Nangngeg daytoy ti sumagmamano nga adda sadiay ket kinunada, “Denggenyo, ay-ayabanna ni Elias!”
36 Adda nagtaray a napan nangala iti espongha. Impasagepsepna iti suka sana inkabil iti sukdal ket intanggayana ken ni Jesus. “Aguraykayo!” kinunana. “Kitaentayo man no umay ni Elias a mangibaba kenkuana iti krus!”
37 Nagikkis ni Jesus iti napigsa ket nauyosen ti biagna.
38 Napigis ti kurtina a naibengbeng iti Templo: naggudua manipud iti ngato agingga iti baba.
39 Iti sangoanan ti krus, adda nga agtaktakder ti kapitan dagiti soldado. Naimatanganna ti pannakatay ni Jesus. “Pudno gayam nga anak ti Dios daytoy a tao,” kinunana.
40 Iti pangadaywen bassit, adda met babbai a mangbuybuya iti mapaspasamak. Adda kadagitoy da Maria Magdalena ken Salome ken ni Maria nga ina da Jose ken Santiago nga ub-ubing.
41 Simmursurotda ken ni Jesus idi adda idiay Galilea, ket nagserserbida kenkuana. Adu pay dagiti sabsabali a babbai nga adda sadiay a kimmuyog kenkuana idi napan idiay Jerusalem.
42 Dandanin sumipnget idi dumteng ni Jose a taga-Arimatea,
43 maysa a madaydayaw a kameng ti Sanhedrin. Makipagpaspasungad met iti Pagarian ti Dios. Agsipud ta Aldaw a Panagsagana idi, kayatna a sawen, aldaw sakbay ti Panaginana, situtured ni Jose a napan ken ni Pilato tapno dawatenna ti bangkay ni Jesus.
44 Nasdaaw ni Pilato idi maammoanna a natayen ni Jesus. Inayabanna ti kapitan dagiti soldado ket sinaludsodna kenkuana no nabayagen a natay ni Jesus.
45 Pinatalgedan ti kapitan a natayen ni Jesus. Impalubos ni Pilato nga alaen ni Jose ti bangkay.
46 Gimmatang ni Jose iti linen a lupot. Imbabana ti bangkay ni Jesus, binungonna iti lupot ket inkabilna iti tanem a naikungkong iti bato. Kalpasanna, nangitulid iti dakkel a bato a pinangserrana iti tanem.
47 Siiimatang idi da Maria Magdalena ken Maria nga ina ni Jose. Nakitada ti nakaitaneman ni Jesus.
1 Idi nakalabasen ti Aldaw a Panaginana, gimmatang da Maria Magdalena, Salome ken Maria nga ina ni Santiago iti bangbanglo a pangsapsapoda iti bangkay ni Jesus.
2 Iti agsapa, idi lumgaken ti init, iti umuna nga aldaw ti lawas, napanda iti nakaitaneman ni Jesus.
3 Iti dalan, kinunada iti maysa ken maysa, “Siasinonto ti kasaotayo a mangitulid iti bato a naiserra iti tanem?”
4 Ngem idi kitaenda ti tanem, nakitada a natuliden ti bato. Ket nakadakdakkel!
5 Simrekda iti tanem ket nasdaawda ta adda nakitada nga agtutubo a lalaki nga agtugtugaw iti makannawan ken nakakawes iti puraw.
6 Kinuna ti lalaki, “Dikay masdaaw! Ammok a sapsapulenyo ni Jesus a taga-Nazaret a nailansa iti krus. Awan ditoy. Napagungaren! Kitaenyo, adtoy ti disso a nangikabilanda kenkuana.
7 Ita, inkay ibaga daytoy a mensahe kadagiti adalanna, agraman ni Pedro: ‘Umun-unanto ngem dakayo a mapan idiay Galilea. Makitayonto sadiay a kas kinunana kadakayo.’”
8 Iti kasta, nagtataray dagiti babbai a rimmuar iti tanem. Napalalo ti kigtot ken butengda. Awan ti siasinoman a nangibagaanda iti napasamak ta kasta unay ti butengda.
9 Iti agsapa ti umuna nga aldaw ti lawas kalpasan ti panagungar ni Jesus, immuna a nagparang ken ni Maria Magdalena a nangpaksiatanna idi iti pito a demonio.
10 Napan impakaammo ni Maria daytoy kadagiti kimmuykuyog ken ni Jesus. Agladladingit ken agsangsangitda.
11 Uray nangngegda a kinunana a sibibiag ni Jesus ken nagparang kenkuana, saanda latta a namati.
12 Kalpasan daytoy, iti sabali a wagas, nagparang ni Jesus kadagiti dua nga adalan a magmagna a mapan iti away.
13 Nagsubli dagiti dua ket impakaammoda kadagiti kakaduada a nagparang ni Jesus, ngem saanda a namati kadakuada.
14 Kamaudiananna, nagparang ni Jesus kadagiti sangapulo ket maysa nga adalan idi mangmanganda. Inungtanna ida gapu iti kaawan ti pammatida ken iti katangken ti uloda, ta dida namati kadagiti nakakita kenkuana a nagungaren.
15 Imbagana kadakuada: “Inkay iti entero a lubong ket ikasabayo ti Naimbag a Damag kadagiti amin a parsua.
16 Ti mamati ken mabuniagan, maisalakanto. Ngem ti di mamati, madusanto.
17 Maitedto kadagiti mamati dagitoy a pannakabalin: Iti naganko, paksiatendanto dagiti demonio. Agsaodanto kadagiti sabali a pagsasao.
18 Uray no agiggemda kadagiti uleg, wenno uminumda iti sabidong, didanto maan-ano. Ipataydanto ti imada kadagiti masakit ket umimbagdanto.”
19 Kalpasan ti pannakisao ni Apo Jesus kadakuada, nayuli sadi langit, ket nagtugaw iti makannawan ti Dios.
20 Napan nangaskasaba dagiti adalan iti amin a disso. Timmultulong ti Apo kadakuada ket pinasingkedanna ti kinapudno ti panangaskasabada babaen kadagiti milagro a naaramid.
21 Napan dagiti babbai kada Pedro ken dagiti gagayyemna, ket iti ababa a sarita, impadamagda amin a naibaga kadakuada.
22 Kalpasanna, imbaon ni Jesus dagiti adalanna a mapan iti amin a lugar a mangiwaragawag iti nasantoan ken saan nga agpatingga a damag iti agnanayon a pannakaisalakan.