1 Patgek a Teofilo, Adun ti nagsurat maipapan kadagiti napaspasamak kadatayo,
2 kas nadamagtayo kadagidi nakakita kadagitoy manipud idi damo ken kadagidi nangikasaba iti mensahe.
3 Kalpasan ti panangadalko a naimbag kadagitoy manipud panangrugida, napanunotko nga isurat kenka ti naurnos a pakasaritaanda.
4 Kayatko ngamin a maammoam ti amin a kinapudno maipapan kadagiti amin a naisuro kenka.
5 Idi a ni Herodes ti ari idiay Judea, adda padi nga agnagan Zacarias a kameng ti bunggoy dagiti papadi nga ipanguloan ni Abias. Elisabet ti nagan ti asawana a nagtaud met iti kaputotan ni Aaron a padi.
6 Iti imatang ti Dios, nagbiag a sililinteg dagiti agassawa. Awan pagkurangan ti panagtungpalda kadagiti amin a paglintegan ken bilin ti Apo.
7 Awan anakda agsipud ta lupes ni Elisabet. Maysa pay, lakay ken baketdan.
8 Iti maysa nga aldaw, dimteng ti batang ti bunggoy ni Zacarias nga agserbi iti Templo, ket madama nga ar-aramidenna ti rebbengna a kas padi.
9 Kas kadawyan dagiti papadi, nagbibinnunotda no siasino ti sumrek iti Templo ti Apo a mangpuor iti insenso iti altar. Napagasatan ni Zacarias ket simrek iti Templo ti Apo.
10 Bayat ti pannakapuor ti insenso iti uneg, agkarkararag met dagiti tattao iti ruar.
11 Maysa nga anghel ti Apo ti nagparang ken ni Zacarias. Nagtakder iti makannawan ti altar a pakapupuoran ti insenso.
12 Nariribukan ni Zacarias idi makitana ket nagbuteng iti napalalo.
13 Ngem kinuna ti anghel kenkuana, “Dika agbuteng, Zacarias! Impangag ti Dios ti kararagmo. Aganakto ni Elisabet nga asawam. Lalakinto ti anakyo ket panaganamto iti Juan.
14 Agragsakkanto iti kasta unay, ket adunto met ti agragsak iti pannakaipasngayna.
15 Ta naindaklanto a tao iti imatang ti Apo. Masapul a dinto uminum iti arak wenno uray ania a makabartek. Mapnonto iti Espiritu Santo uray adda pay laeng iti tian
16 ket adunto kadagiti Israelita ti pagsublienna iti Apo a Diosda.
17 Umun-unanto a maibaon ngem ti Apo. Nabileg ken mannakabalinto a kas ken ni profeta Elias. Pagtutunosennanto manen dagiti amma ken dagiti annak. Pagsubliennanto iti kinalinteg dagiti nasukir. Isaganananto dagiti tattao a maipaay iti Apo.”
18 “Kasanonto ti pannakaammok a mapasamak daytoy?” sinaludsod ni Zacarias iti anghel. “Lakayakon ket baket metten ni asawak.”
19 “Siak ni Gabriel,” kinuna ti anghel. “Agserserbiak iti imatang ti Dios a nangibaon kaniak a makisao ken mangidanon kenka iti daytoy a damag. Ngem dika met mamati iti mensahek a matungpalto iti naituding a tiempo. Gapu ta dika mamati, agumelkanto ket dikanto makasao agingga iti aldaw a matungpal dagiti sinaok.”
20
21 Kabayatanna, masmasdaaw dagiti tattao nga agur-uray ken ni Zacarias agsipud ta nabayag unay ti kaaddana iti Templo.
22 Idi rummuar, saanen a makasao, ket daytoy ti nakaammoanda nga adda nagparang kenkuana iti Templo. Gapu ta saanen a makasao, nagsensenias lattan kadakuada.
23 Nagawid ni Zacarias kalpasan ti batangna nga agserbi iti Templo.
24 Iti saan a mabayag, nagsikog ni Elisabet nga asawana, ket lima a bulan a di rimrimmuar iti balay.
25 “Kamaudianna, tinulongannak ti Apo,” kinuna ni Elisabet. “Inikkatnan ti pakaibabainak iti imatang ti tao.”
26 Iti maikanem a bulan ti sikog ni Elisabet, imbaon ti Dios ni Gabriel nga anghel a mapan iti maysa nga ili ti Galilea, a managan Nazaret.
27 Naibaon ni Gabriel iti maysa a birhen a naitulag a mayasawa iti lalaki nga agnagan Jose a nagtaud iti kaputotan ni Ari David. Maria ti nagan ti balasang.
28 Nagparang ti anghel ken ni Maria ket kinunana, “Kappia koma ti adda kenka. Agragsakka ta agtaeng ti Apo kenka ket naindaklan ti bendisionna.”
29 Napalalo ti pannakariribuk ni Maria iti insao ti anghel. “Ania ngata ti kaipapanan daytoy?” kinunana iti bagina.
30 Ngem kinuna ti anghel kenkuana: “Dika agbuteng, Maria, ta pinaraburannaka ti Dios.
31 Agsikogkanto. Ipasngaymonto ti maysa a lalaki, ket panaganamto iti Jesus.
32 Naindaklanto. Maawaganto iti Anak ti Kangatoan. Pagbalinento ni Apo Dios nga ari, a kas ken ni David a kapuonanna.
33 Iturayannanto iti agnanayon dagiti kaputotan ni Jacob, ket dinto agpatingga ti panagarina.”
34 Kinuna ni Maria iti anghel: “Kasano a maaramid daytoy idinto a maysaak a birhen?”
35 “Umayto kenka ti Espiritu Santo,” insungbat ti anghel. “Salinongannakanto ti pannakabalin ti Dios. Daytoy ti gapuna a nasantoanto ti ubing, ket maawaganto iti Anak ti Dios.
36 Malagipmo ni kabagiam nga Elisabet a kunkunada a lupes? Masikog nupay baket unayen. Innem a bulanen ti sikogna.
37 Ta awan ti saan a kabaelan ti Dios nga aramiden.”
38 “Adtoyak nga adipen ti Apo,” kinuna ni Maria. “Maaramid koma kaniak, kas insaom.” Ket pimmanaw ti anghel.
39 Iti saan a mabayag, nagrubbuat ni Maria ket nagdardaras a napan iti maysa nga ili iti kabambantayan ti Judea.
40 Napan iti balay ni Zacarias ket kinablaawanna ni Elisabet.
41 Apaman a nangngeg ni Elisabet ti kablaaw ni Maria, naggaraw ti ubing iti tianna. Napno ni Elisabet iti Espiritu Santo.
42 “Sika ti kagasatan kadagiti amin a babbai!” impukkawna. “Nagasat ti ubing nga ipasngaymonto.
43 Anian a pannakapadayawko, ta umaynak sarungkaran ti ina ti Apok!
44 Ta apaman a nangngegko ti kablaawmo, naggaraw ti ubing iti tianko gapu iti ragsakna.
45 Wen, nagasatka ta mamatika a matungpalto ti insao kenka ti Apo!”
46 Kinuna ni Maria: “Toy pusok idaydayawna ti Apo,
47 Ket agragsak toy kararuak gapu iti Dios a Mangisalakan kaniak.
48 Ta nalagipnak, siak a nanumo nga adipenna, Ket manipud ita, awagandakto a nagasat dagiti amin a tattao,
49 Gapu kadagiti naindaklan a bambanag nga inaramid kaniak ti Mannakabalin a Dios. Nasantoan ti naganna;
50 Kaasianna dagiti agbuteng kenkuana, Manipud iti maysa a kaputotan agingga kadagiti sumarsaruno.
51 Imparangna ti pannakabalin ti takkiagna, Ket winarawarana dagiti natangsit a tattao ken amin a gandatda.
52 Inikkatna dagiti mannakabalin nga ari iti tronoda, Ket intan-okna dagiti nanumo.
53 Pinennekna dagiti mabisin kadagiti agkakaimbag; Pinagtalawna nga ima-ima dagiti babaknang.
54 Tinungpalna ti karina kadagiti ammatayo; Tinulonganna ti Israel nga adipenna,
55 Ket nalagipna a kaasian ni Abraham, Ken ti amin a kaputotanna iti agnanayon.”
56 Agtallo a bulan a nakipagyan ni Maria ken ni Elisabet. Kalpasanna, nagawid idiay balayda.
57 Dimteng ti panaganak ni Elisabet, ket impasngayna ti maysa nga ubing a lalaki.
58 Nadamag dagiti kaarruba ken kakabagianna ti nakaskasdaaw a kinaimbag ti Apo kenkuana. Nakipagragsakda amin kenkuana.
59 Idi walo nga aldawnan ti maladaga, napanda pinakugit. Kayatda koma a panaganan iti Zacarias, kas ken ni amana.
60 Ngem kinuna ni inana: “Saan! Juan ti maipanagan kenkuana.”
61 “Ngem awan met kabagiam nga agnagan iti kasta,” kinunada.
62 Sineniasanda ni Zacarias tapno ammoenda ti kayatna a maipanagan iti ubing.
63 Dimmawat ni Zacarias iti pagsuratan. “Juan ti naganna,” insuratna. Anian a siddaawda amin!
64 Iti dayta met la a kanito, makasao manen ni Zacarias, ket indaydayawna ti Dios.
65 Nagbuteng dagiti amin a kaarrubada. Nagwaras ti damag maipapan kadagitoy a bambanag iti amin a disso iti kabambantayan ti Judea.
66 “Anianto ngata ti pagbalinan daytoy nga ubing?” kinunkuna dagiti amin a nakadamag. Nalawag ngamin nga adda kenkuana ti pannakabalin ti Apo.
67 Napno iti Espiritu Santo ni Zacarias nga ama ni Juan ket imbagana ti mensahe ti Dios:
68 “Madaydayaw ti Apo a Dios ti Israel! Immayna tinulongan dagiti tattaona ket winayawayaanna ida.
69 Inikkannatayo iti maingel a Mangisalakan a nagtaud iti kaputotan ni David nga adipenna.
70 Nabayagen nga imbagana daytoy, babaen kadagiti nasantoan a profetana.
71 Inkarina nga isalakannatayo kadagiti kabusortayo, iti pannakabalin dagiti amin a gumurgura kadatayo;
72 Inkarina met a kaasianna dagiti ammatayo, Ken laglagipenna ti nasantoan a tulagna,
73 Ti sinapataanna a kari ken ni Abraham nga amatayo, Nga ispalennatayo kadagiti kabusortayo, Tapno awan pagbutngantayo nga agserbi kenkuana,
74
75 Ket nasantoan ken nalintegtayo iti imatangna kadagiti amin nga aldaw ti panagbiagtayo.
76 “Sika, anakko, managanankanto iti profeta ti Dios a Kangatoan. Ta umun-unakanto ngem ti Apo, Tapno isaganam ti pagnaanna,
77 Ken ipakaammom kadagiti tattaona a maisalakandanto, Babaen iti pannakapakawan dagiti basbasolda.
78 Naasi ken naayat ti Diostayo; Pagbannawagennanto ti pannakaisalakantayo,
79 Ket manipud sadi langit, silnaganna dagiti agbibiag iti kasipngetan ni patay, Ket iturongna dagiti addangtayo iti dalan ti kappia.”
80 Dimmakkel ti ubing ken pimmigsa iti espiritu. Nagnaed idiay let-ang agingga iti aldaw a panagparangna a silalatak kadagiti tattao iti Israel.
1 Kadagidi nga aldaw, impaulog ni Emperador Augusto ti bilin a mailista ti amin nga umili iti Imperio ti Roma.
2 Daytoy ti umuna a sensus a naaramid idi madama a gobernador ni Kirenio idiay Siria.
3 Iti kasta, napan ti tunggal maysa iti ilina tapno agpailistada.
4 Agsipud ta nagtaud ni Jose iti kaputotan ni David, pimmanaw iti ili a Nazaret idiay Galilea, ket napan iti ili a Betlehem idiay Judea. Idiay Betlehem ti nakayanakan ni Ari David.
5 Kadua ni Jose ni Maria a naitulag nga asawaenna iti panagdaliasatna. Masikog idi ni Maria
6 ket idi addada idiay Betlehem, dimteng ti oras a panagpasngayna.
7 Inyanakna ti inauna nga anakna a lalaki ket binungonna iti lampin sana impaidda iti kulluong ta awan pagyananda iti pagdagdagusan.
8 Iti dayta a paset ti pagilian, adda sumagmamano nga agpaspastor nga adda idi iti away nga agbambantay kadagiti karneroda iti rabii.
9 Nagparang kadakuada ti maysa nga anghel ti Apo, ket sinilnagan ida ti dayag ti Apo. Napalalo ti butengda,
10 ngem kinuna ti anghel kadakuada, “Dikay agbuteng! Addaak ditoy a mangyeg kadakayo iti naimbag a damag a pakaragsakanyo, wen, dakayo ken dagiti amin a tattao.
11 Ita nga aldaw, ditoy ili ni David, naipasngay ti mangisalakan kadakayo—ni Cristo nga Apo!
12 Daytoy ti pagilasinanyo: masarakanyonto ti maysa nga ubing a nabungon iti lampin ken nakaidda iti kulluong.”
13 Pagammoan, adda dakkel a nailangitan a bunggoy a nagparang iti asideg ti anghel. Ikankantada dagiti pagdaydayaw iti Dios:
14 “Gloria iti Dios iti kangatoan a langit! Ket ditoy daga, kappia ken talna kadagiti tattao a pakaragsakanna!”
15 Apaman a nakapanaw dagiti angheles nga agsubli sadi langit, kinuna dagiti agpaspastor iti maysa ken maysa, “Intayon idiay Betlehem! Intayo kitaen daytoy napasamak nga impakaammo ti Apo kadatayo!”
16 Nagdardarasda ngarud a napan. Nasarakanda da Maria ken Jose, ken ti ubing a nakaidda iti kulluong.
17 Idi makitada ti maladaga, sinaritada kadakuada ti imbaga ti anghel maipapan iti ubing.
18 Nasdaaw amin a nakangngeg iti impadamagda.
19 Tinandaanan ken pinampanunot ni Maria amin dagitoy.
20 Nagsubli dagiti agpaspastor a mangikankanta kadagiti pagdaydayaw iti Dios gapu kadagiti amin a nangngeg ken nakitada. Napasamak ti amin kas imbaga kadakuada ti anghel.
21 Kalpasan ti walo nga aldaw, dimteng ti tiempo a pannakakugit ti ubing, ket napanaganan iti Jesus. Daytoy ti impanagan kenkuana ti anghel sakbay ti pannakainawna.
22 Dimteng ti tiempo a panangtungpal da Jose ken Maria iti seremonia ti pannakadalus, kas mayannurot iti Linteg ni Moises. Impanda ngarud ti ubing idiay Jerusalem tapno idatonda iti Apo
23 kas nailanad iti linteg ti Apo: “Maidaton iti Apo ti amin nga inauna a lalaki.”
24 Napanda tapno mangidatagda met iti sakrifisio a sangaparis a pagaw wenno dua a sibong ti kalapati, kas mayannurot iti linteg ti Apo.
25 Iti dayta a tiempo, adda lakay nga agnagan Simeon nga agnaed idiay Jerusalem. Naimbag ken managbuteng iti Dios ket padpadaananna ti pannakaisalakan ti Israel. Adda kenkuana ti Espiritu Santo.
26 Impaltiing kenkuana ti Espiritu Santo a dinto matay agingga iti makitana ti Cristo nga inkari ti Apo.
27 Babaen iti panangidalan ti Espiritu, simrek ni Simeon iti Templo. Idi impan dagiti nagannak ti ubing a Jesus idiay Templo tapno aramidenda kenkuana ti ibilin ti Linteg,
28 sinakruy ni Simeon ti ubing ket nagyaman iti Dios. Kinunana:
29 “Ita, ta tinungpalmon ti karim, O Apo, Palubosamon a pumusay a sitatalna toy adipenmo.
30 Ta nakitakon kadagiti bukodko a mata ti panangisalakanmo,
31 Nga insaganam iti imatang dagiti amin a tattao:
32 Maysa a silaw a mangipakaammo kadagiti Hentil ti pagayatam. Ken mangyeg iti dayaw iti ilim nga Israel.”
33 Nasdaaw dagiti nagannak iti ubing iti sinao ni Simeon maipapan kenkuana.
34 Binendisionan ida ni Simeon. “Pinili ti Dios daytoy nga ubing a pakadadaelan ken pakaisalakanan ti adu iti Israel,” kinunana ken ni Maria. “Naituding a pagilasinan a suppiatento ti adu a tattao.
35 Iti kasta, mailatakto dagiti nalimed a pampanunotda. Ket ta pusom salputento ti ladingit a kas natadem a kampilan.”
36 Adda met maysa a profeta a baket unayen. Isu ni Ana nga anak ni Fanuel iti tribu ti Aser. Pito a tawen a nagdennada iti asawana
37 ket 84 a tawenen a nabalo. Saan a pimmampanaw iti Templo. Aldaw-rabii a nagdaydayaw iti Dios, nagay-ayunar ken nagkarkararag.
38 Iti daydi met la nga oras, simmangpet ni Ana ket nagyaman iti Dios sa nagsao maipapan iti ubing kadagiti amin nga agur-uray iti panangwayawaya ti Dios iti Jerusalem.
39 Idi naaramiden da Jose ken Maria ti amin nga ipaannurot ti linteg ti Apo, nagsublida iti ilida a Nazaret idiay Galilea.
40 Dimmakkel ken pimmigsa ti ubing. Napnoan iti sirib ket adda kenkuana ti parabur ti Dios.
41 Tinawen a mapan dagiti nagannak ken ni Jesus idiay Jerusalem iti Fiesta ti Paskua.
42 Idi agtawen ni Jesus iti sangapulo ket dua, napanda nakifiesta a kas kadawyanda.
43 Idi nalpasen ti fiesta ket agaw-awiddan, nagbati ni Jesus idiay Jerusalem a di ammo dagiti nagannak kenkuana.
44 Impagarupda nga adda iti bunggoyda. Maysa nga aldawda a magmagna idi madlawda nga awan ni Jesus, isu a sinapsapulda kadagiti kakabagian ken gagayyemda.
45 Agsipud ta dida masarakan, nagsublida idiay Jerusalem tapno sapulenda sadiay.
46 Iti maikatlo nga aldaw, nasarakanda ni Jesus idiay Templo. Makikatkatugaw kadagiti mamaestro a Judio. Agdengdengngeg ken agsalsaludsod kadakuada.
47 Nagsiddaaw amin a nakangngeg kenkuana gapu kadagiti nainsiriban a sungbatna.
48 Nasdaaw dagiti nagannak kenkuana idi makitada. “Anakko,” kinuna ni inana, “apay nga inaramidmo daytoy kadakami? Kasta unay ti danagmi ken ni amam a mangbirbirok kenka.”
49 “Apay aya a binirbirokdak?” insungbat ni Jesus. “Diyo kadi ammo a masapul nga addaak iti balay ni Amak?”
50 Ngem dida naawatan ti imbagana kadakuada.
51 Nakikuyog ni Jesus kadakuada a nagawid idiay Nazaret, ket sadiay, nagbalin a natulnog nga anak. Sinalimetmetan amin dagitoy ni inana iti pusona.
52 Dimmakkel ni Jesus iti bagi ken nagbalin a masirib. Naay-ayo kenkuana ti Dios ken dagiti tattao.
1 Maikasangapulo ket lima a tawen idi ti panagturay ni Emperador Tiberio. Ni Poncio Pilato ti gobernador ti Judea. Ni Herodes ti agturay idiay Galilea ket ni kabsatna a Felipe ti agturay iti sakup ti Iturea ken Traconite. Ni Lisanias ti agturay iti Abilene.
2 Da Anas ken Caifas dagiti agdama a Kangatoan a Papadi. Iti dayta a tiempo, dimteng ti sao ti Dios ken ni Juan nga anak ni Zacarias. Adda idi ni Juan idiay let-ang.
3 Ngarud, sinursorna ti amin a disso a madalanan ti karayan Jordan. “Agbabawikayo kadagiti basbasolyo, ket pabuniagankayo,” inkaskasabana. “Iti kasta, pakawanen ti Dios dagiti basbasolyo.”
4 Kas nailanad iti libro ni profeta Isaias: “Idiay let-ang adda mangipukpukkaw: ‘Isaganayo ti dalan ti Apo, Pasayaatenyo ti pagnaanna!
5 Masapul a magaburan dagiti amin a lungog, Mapasimpa dagiti amin a bantay ken turod, Mapalinteg dagiti killo-killo a dalan, Matarimaan dagiti lasonglasong a kalsada,
6 Makitanto dagiti amin a tattao ti panangisalakan ti Dios!’”
7 Nakaad-adu a tattao ti napan ken ni Juan tapno agpabuniagda kenkuana. Kinunana kadakuada, “Dakayo a kaputotan ti karasaen, siasino ti nangibaga a malisianyo ti dandanin dumteng a pannusa ti Dios?
8 Ipakitayo babaen iti aramidyo a nagbabawikayon kadagiti basbasolyo. Ket diyo kunkuna iti bagiyo: ‘Uray ta nagtaudkam iti kaputotan ni Abraham!’ Ibagak kadakayo a kabaelan ti Dios a pagbalinen dagitoy a bato nga annak ni Abraham!
9 Naisaganan ti wasay a pangpukan kadagiti kayo agingga iti ramut. Mapukan ket maipuor amin a kayo a di agbunga iti nasayaat.”
10 “Ania ngarud ti masapul nga aramidenmi?” sinaludsod dagiti tattao.
11 “Ti addaan iti dua a bado,” insungbat ni Juan, “masapul nga itedna ti maysa iti awanan. Ti addaan kanen, masapul a mangibingay.”
12 Napan ti sumagmamano nga agsingsingir iti buis tapno agpabuniagda kenkuana. “Maestro,” kinunada, “ania ti aramidenmi?”
13 “Dikay agsingsingir iti ad-adu ngem iti tumutop,” imbagana kadakuada.
14 “Ket dakami,” sinaludsod met dagiti soldado, “ania ti masapul nga aramidenmi?” “Diyo butbutngen wenno padpadaksen ti siasinoman tapno maalayo ti kuartana. Mapnekkayon iti sueldoyo,” kinunana kadakuada.
15 Dimmakkel ti namnama dagiti tattao. Impapanda a ni Juan ti Cristo.
16 Kinuna ni Juan kadakuada: “Buniagankayo iti danum, ngem sumarsaruno kaniak ti maysa a dakdakkel ti pannakabalinna ngem siak. Diak pay maikari a mangwarwar iti sandaliasna. Buniagannakayto iti Espiritu Santo ken apuy.
17 Adda kenkuana ti bigao a pangtaepna iti irik. Urnongen ken idulinnanto ti irik iti kamaligna. Ngem puorannanto ti taep iti apuy a di maiddep.”
18 Kastoy ken dadduma pay a balakad ti imbagbaga ni Juan kadagiti tattao iti panangikasabana kadakuada iti Naimbag a Damag.
19 Ngem binabalawna ni gobernador Herodes iti panangikabbalayna ken ni Herodias nga asawa ni kabsatna, ken gapu kadagiti adu a kinadakes nga inar-aramidna.
20 Mainayon pay kadagiti inaramidna ti panangpaibaludna ken ni Juan.
21 Kalpasan ti pannakabuniag dagiti amin a tattao, nabuniagan met ni Jesus. Idi agkarkararag, naluktan ti langit,
22 ket bimmaba kenkuana ti Espiritu Santo a kas maysa a kalapati. Adda timek a naggapu sadi langit. “Sika ti dungdungngoek nga Anakko,” kinunana. “Maay-ayoak unay kenka.”
23 Agtallopulo ti tawen ni Jesus idi rugianna ti trabahona. Imbilang dagiti tattao nga isu ti anak ni Jose, nga anak ni Eli,
24 nga anak ni Matat, nga anak ni Levi, nga anak ni Melki, nga anak ni Jane, nga anak ni Jose,
25 nga anak ni Matatias, nga anak ni Amos, nga anak ni Nahum, nga anak ni Esli, nga anak ni Nage,
26 nga anak ni Maat, nga anak ni Matatias, nga anak ni Semei, nga anak ni Jose, nga anak ni Juda,
27 nga anak ni Joana, nga anak ni Resa, nga anak ni Zorobabel, nga anak ni Sealtiel, nga anak ni Neri,
28 nga anak ni Melki, nga anak ni Adi, nga anak ni Cosam, nga anak ni Elmadam, nga anak ni Er,
29 nga anak ni Josue, nga anak ni Eliezer, nga anak ni Jorim, nga anak ni Matat, nga anak ni Levi,
30 nga anak ni Simeon, nga anak ni Juda, nga anak ni Jose, nga anak ni Jonan, nga anak ni Eliakim,
31 nga anak ni Melea, nga anak ni Mena, nga anak ni Matata, nga anak ni Natan, nga anak ni David,
32 nga anak ni Jesse, nga anak ni Obed, nga anak ni Booz, nga anak ni Salmon, nga anak ni Naason,
33 nga anak ni Aminadab, nga anak ni Armi, nga anak ni Arni, nga anak ni Esron, nga anak ni Fares, nga anak ni Juda,
34 nga anak ni Jacob, nga anak ni Isaac, nga anak ni Abraham, nga anak ni Tare, nga anak ni Nacor,
35 nga anak ni Serug, nga anak ni Ragau, nga anak ni Peleg, nga anak ni Heber, nga anak ni Selah,
36 nga anak ni Cainan, nga anak ni Arfaxad, nga anak ni Sem, nga anak ni Noe, nga anak ni Lamec,
37 nga anak ni Matusalem, nga anak ni Enoc, nga anak ni Jared, nga anak ni Mahalaleel, nga anak ni Cainan,
38 nga anak ni Enos, nga anak ni Set, nga anak ni Adan, nga anak ti Dios.
1 Napno ni Jesus iti Espiritu Santo idi aggapu idiay Jordan ket inturong ti Espiritu idiay let-ang.
2 Sinulisog sadiay ti Diablo iti uneg ti uppat a pulo nga aldaw. Kabayatan dayta a tiempo, pulos a saan a nangnangan ni Jesus isut' gapuna a nabisinan kalpasanna.
3 “No sika ti Anak ti Dios,” kinuna ti Diablo, “bilinem nga agbalin a tinapay daytoy a bato.”
4 “Kuna ti Nasantoan a Surat,” insungbat ni Jesus, “‘Saan laeng a tinapay ti pagbiag ti tao.’”
5 Kalpasan daytoy, inturong ti Diablo ni Jesus iti nangato a disso ket iti apagdarikmat impakitana kenkuana dagiti amin a pagarian ti lubong.
6 “Itedkonto kenka amin dagitoy a pannakabalin ken dagitoy a kinabaknang,” kinuna ti Diablo. “Nayawatda amin kaniak ket mabalinko nga ited iti siasinoman a kayatko a pangtedan.
7 Ngarud, no agrukbabka kaniak, kukuamto amin dagitoy.”
8 “Kuna ti Nasantoan a Surat: ‘Agdayawka iti Apo a Diosmo ket isu laeng ti pagserbiam,’” insungbat ni Jesus.
9 Kamaudianna, impan ti Diablo ni Jesus idiay Jerusalem ket pinagtakderna iti kangatoan a paset ti Templo sana kinuna kenkuana, “No Anaknaka ti Dios, tumapuakka man.
10 Ta kuna ti Nasantoan a Surat: ‘Bilinento ti Dios dagiti anghelesna a mangaywan kenka.’
11 Kunana pay: ‘Tapayaendakanto tapno uray dagiti sakam saan a madunor iti bato.’”
12 Insungbat ni Jesus, “Kuna ti Nasantoan a Surat: ‘Dimo sulisogen ti Apo a Diosmo.’”
13 Idi naaramiden ti Diablo ti amin a mabalinna a pangsulisog ken ni Jesus, pinanawanna pay laeng agingga iti dumteng ti sabali a gundaway.
14 Nagsubli ni Jesus idiay Galilea nga adda kenkuana ti pannakabalin ti Espiritu Santo. Nagwaras ti damag maipapan kenkuana iti amin a masakupan dayta a lugar.
15 Nangisursuro iti uneg dagiti sinagoga, ket dinaydayaw dagiti amin a tattao.
16 Napan ni Jesus idiay Nazaret, ti ili a dimmakkelanna. Kas kadawyanna iti Aldaw a Panaginana, simrek iti sinagoga. Timmakder a mangbasa iti Nasantoan a Surat,
17 ket nayawat kenkuana ti libro ni profeta Isaias. Inukradna ti nalukot a pagbasaan ket nasarakanna ti paset a nakaisuratan dagitoy sumaganad:
18 “Adda kaniak ti Espiritu ti Apo. Pinilinak a mangikasaba iti Naimbag a Damag kadagiti napanglaw, Imbaonnak a mangiwaragawag iti pannakawayawaya dagiti balud, Iti pannakakita manen dagiti bulsek, Iti pannakaruk-at dagiti maparparigat,
19 Ken mangipakaammo a dimtengen ti tiempo a panangsubbot ti Apo kadagiti tattaona.”
20 Linukot ni Jesus ti pagbasaan, inyawatna iti agserserbi sa nagtugaw. Sikikita kenkuana dagiti adda iti sinagoga
21 idi kinunana kadakuada, “Ita nga aldaw, natungpalen daytoy a paset ti Nasantoan a Surat a nangngegyo a naibasa.”
22 Dinayaw dagiti amin a tattao, ket nagsiddaawda kadagiti agkakapintas nga imbalikasna. Kinunada, “Saan aya nga isu ti anak ni Jose?”
23 Ngem simmungbat ni Jesus, “Awan duadua nga ibagayo kaniak daytoy a pagsasao: ‘Doktor, agasam ta bagim.’ Kunayo ngata pay: ‘Aramidem ditoy ilim dagiti nadamagmi nga inar-aramidmo idiay Capernaum.’”
24 Innayon ni Jesus, “Ibagak kadakayo nga awan profeta a mapadayawan iti ilina met laeng.
25 Denggenyo daytoy: Pudno nga adu dagiti balo iti Israel idi tiempo ni Elias. Tallo ket gudua a tawen idi a saan a nagtudo, ket napasamak ti nakaro a bisin iti amin a daga.
26 Ngem awan kadakuada ti nakaibaonan ni Elias no di laeng iti maysa a balo idiay Serepta, maysa nga ili idiay Sidon.
27 Adu met dagiti agkukutel iti Israel idi tiempo ni profeta Eliseo. Ngem awan kadakuada ti naimbagan malaksid ni Naaman a taga-Siria.”
28 Kasta unay ti pungtot dagiti tattao iti sinagoga idi mangngegda daytoy.
29 Timmakderda, sada ginuyodguyod ni Jesus nga inruar iti ili. Impanda iti tapaw ti turod a nakabangonan ti ilida tapno itappuakda iti derraas.
30 Ngem nagna ni Jesus iti nagbabaetanda ket pimmanaw.
31 Simmalog ni Jesus idiay Capernaum, maysa nga ili idiay Galilea. Nangisuro kadagiti tattao iti Aldaw a Panaginana.
32 Nasdaawda amin iti panangisurona agsipud ta naturay ti panagsaona.
33 Iti sinagoga, adda lalaki a linuganan ti dakes nga espiritu. Nagikkis iti napigsa.
34 “Ania ti kayatmo kadakami, Jesus a taga-Nazaret?” kinunana. “Umaynakami kadi dadaelen? Am-ammoka! Sika ti Nasantoan nga imbaon ti Dios.”
35 Binilin ni Jesus ti espiritu. “Agulimekka,” kinunana, “ket rummuarka iti dayta a tao!” Tinumba ti demonio ti tao iti sangoananda amin ket rimmuar kenkuana a dina inan-ano.
36 Nasdaawda amin ket kinunada iti maysa ken maysa: “Ania dagitoy a saona? Adda turay ken pannakabalinna a mangbilin kadagiti dakes nga espiritu, ket rummuarda!”
37 Nagsaknap iti dayta a lugar ti damag maipapan ken ni Jesus.
38 Pimmanaw ni Jesus iti sinagoga ket napan iti balay ni Simon. Nakaro idi ti gurigor ti katugangan ni Simon, ket kiniddawda ken ni Jesus a tulonganna ti babai.
39 Immasideg ni Jesus iti idda ti masakit ket pinabaawna ti gurigorna. Apaman a naimbagan ti masakit, dagus a bimmangon ket nagserbi kadakuada.
40 Idi lumlumneken ti init, amin nga adda gagayyemna nga agsagsagaba iti uray ania a kita ti sakit, impanda dagitoy a masakit ken ni Jesus. Impatayna ti imana iti tunggal maysa ket naimbaganda amin.
41 Rimmuar met dagiti demonio kadagiti adu a tattao ket inyik-ikkisda: “Sika ti Anak ti Dios!” Ngem inungtan ida ni Jesus. Dina impalubos nga agsaoda ta ammoda nga isu ti Cristo.
42 Iti parbangon, pimmanaw ni Jesus iti ili ket napan iti lugar nga awan matagtagitao. Binirbirok dagiti tattao, ket apaman a nasarakanda, kayatda a lapdan ti ipapanawna.
43 Ngem kinunana kadakuada, “Nasken nga ipakaammok ti Naimbag a Damag maipapan iti Pagarian ti Dios kadagiti dadduma pay nga ili, ta daytoy ti nangibaonan kaniak ti Dios.”
44 Nangaskasaba ngarud ni Jesus kadagiti sinagoga iti entero a Judea.
1 Iti naminsan, idi agtaktakder ni Jesus iti igid ti Dan-aw ti Genesaret, nagdidinnuron dagiti tattao nga umasideg kenkuana tapno dumngegda iti sao ti Dios.
2 Nakitana ti dua a bangka iti igid ti dan-aw a pinanawan dagiti mangngalap a napan nangbuggo kadagiti iketda.
3 Limmugan ni Jesus iti maysa kadagiti bangka, ti kukua ni Simon, ket dinawatna kenkuana ipatengngana bassit. Nagtugaw ni Jesus iti bangka ket insurona dagiti tattao.
4 Kalpasan ti panagsaona, kinunana ken ni Simon: “Ipatengngam ti bangka, ket iwayatyo ti iketyo ta agkalapkayo.”
5 “Maestro,” insungbat ni Simon, “nagpatpatnagkami a nagkalap. Awan pulos ti naalami. Ngem no kasta ti kunam, iwayatko dagiti iket.”
6 Inwayatda dagiti iket. Adu ti naalada nga ikan ket dandani la mabsang ti iketda.
7 Pinayapayanda ngarud dagiti kakaduada iti sabali a bangka tapno mapanda tumulong kadakuada. Napan dagitoy ket kinargaanda dagiti dua a bangka agingga a napnoda iti kasta unay nga ikan ket ngannganidan lumned.
8 Idi makita ni Simon Pedro ti napasamak, nagparintumeng iti sangoanan ni Jesus ket kinunana, “Apo, adaywannak! Maysaak a managbasol.”
9 Nasdaaw ni Pedro ken dagiti kakaduana iti kaadu ti nakalapanda.
10 Nasdaaw met da Santiago ken Juan nga annak ni Zebedeo, isuda a kinakuyog ni Simon. “Dika agbuteng, Simon,” kinuna ni Jesus, “manipud ita, tattaonton ti kalapem.”
11 Insang-atda dagiti bangka, pinanawanda amin, ket simmurotda ken ni Jesus.
12 Iti naminsan, adda ni Jesus iti maysa nga ili nga ayan ti maysa a lalaki nga agkukutel. Apaman a nakitana ni Jesus, nagpakleb iti sangoananna ket impukkawna kenkuana, “Apo, no kayatmo, mapaimbagnak.”
13 Sinagid ni Jesus ti lalaki sana kinuna, “Kayatko! Umimbagkan.” Ket dagus a naikkat ti sakit ti lalaki.
14 Imbilin ni Jesus kenkuana: “Awan pangibagbagaam iti daytoy, ngem inka agparang a dagus iti padi tapno kitaennaka. Kalpasanna, iruknoymo ti daton nga imbilin ni Moises a pammaneknekmo kadagiti tattao nga immimbagkan.”
15 Immad-adda ketdi a nagdinamag ni Jesus. Napan ti nakaad-adu a tattao nga agdengngeg kenkuana ken agpaagas kadagiti saksakitda.
16 Ngem masansan nga agpakni ni Jesus kadagiti disso nga awan matagtagitao tapno agkararag.
17 Iti maysa nga aldaw, idi mangisursuro ni Jesus, agtutugaw sadiay ti sumagmamano a Fariseo ken mamaestro iti Linteg. Naggapuda kadagiti amin nga il-ili iti Galilea ken Judea, agraman Jerusalem. Adda ken ni Jesus ti pannakabalin ti Apo a mangpaimbag kadagiti masaksakit.
18 Napan kenkuana ti sumagmamano a lallaki a nangyeg iti maysa a paralitiko a nakaidda iti papag. Iserrekda koma ti lalaki iti uneg ti balay tapno ipanda iti sango ni Jesus.
19 Ngem gapu iti kaadu ti tao, saanda a maiserrek ti paralitiko. Napanda ngarud iti tuktok ti balay, binutbotanda ti atep, ket imbabada a nakaidda iti papag sada indisso iti tengnga dagiti tattao iti sangoanan ni Jesus.
20 Idi makita ni Jesus ti pammatida, kinunana iti paralitiko, “Gayyem, napakawanen dagiti basbasolmo.”
21 Nagtantanabutob dagiti mamaestro iti Linteg, kasta met dagiti Fariseo, ket kinunkunada: “Apay a kastoy ti panagsao daytoy a tao? Maibusor iti Dios ti sasawenna! Ti laeng Dios ti makapakawan kadagiti basbasol!”
22 Ammo ni Jesus ti kapanunotanda ket kinunana kadakuada, “Apay a kasta ti pampanunotenyo?
23 Ania ti nalaklaka nga isao: ‘Napakawanen dagiti basbasolmo’ wenno ‘Bumangonka ket magnaka’?
24 Paneknekak ngarud kadakayo a ti Anak ti Tao adda pannakabalinna ditoy daga a mamakawan kadagiti basbasol.” Kinunana iti paralitiko, “Ibilinko kenka: bumangonka, bagkatem ta iddam, ket agawidkan!”
25 Timmakder a dagus ti paralitiko iti imatangda amin, binagkatna ti nagiddaanna ket nagawid a mangidaydayaw iti Dios.
26 Anian a siddaawda! Nagbutengda amin a nagdaydayaw iti Dios ket kinunkunada, “Anian a nakaskasdaaw dagiti naimatangantayo ita nga aldaw!”
27 Kalpasan daytoy, rimmuar ni Jesus ket nakitana ni Levi, maysa nga agsingsingir iti buis. Agtugtugaw iti ofisinana. Kinuna ni Jesus kenkuana, “Surotennak.”
28 Timmakder ni Levi, pinanawanna amin, ket simmurot ken ni Jesus.
29 Kas pammadayawna ken ni Jesus, nangisagana ni Levi iti dakkel a padaya idiay balayna. Timmabuno ti adu nga agsingsingir iti buis ken dadduma pay a tattao.
30 Nagtantanabutob dagiti Fariseo ken dagiti kakaduada a mamaestro iti Linteg ket kinunada kadagiti adalan ni Jesus, “Apay a kalanglang ken kain-inumyo dagiti agsingsingir iti buis ken dagiti dakes a tattao?”
31 Simmungbat ni Jesus kadakuada: “Saan a dagiti nasalun-at ti makasapul iti mangngagas no di ket dagiti masaksakit.
32 Saanak nga immay tapno ayabak dagiti nalinteg ngem immayak agayab kadagiti managbasol ket iti kasta agbabawida.”
33 Kinuna ti sumagmamano a tattao ken ni Jesus: “Masansan nga agayunar ken agkararag dagiti adalan ni Juan, kasta met dagiti adalan dagiti Fariseo; ngem mangan ken uminum dagiti adalam.”
34 Simmungbat ni Jesus: “Mabalin aya a di mangan dagiti makiboda no adda ti nobio iti arpadda? Saan a mabalin!
35 Ngem dumtengto ti tiempo a maipanaw ti nobio kadakuada ket isunton ti panagayunarda.”
36 Sinarita pay ni Jesus kadakuada daytoy a pangngarig: “Awan ti tao a mangala iti baro a lupot tapno itakupna iti daan a pagan-anay. No kasta ti aramidenna, dadaelenna ti baro a kawes ket saan pay a maibagay iti nakaitakupanna.
37 Awan met mangikabil iti baro nga arak iti daan a supot a lalat. No kasta ti aramidenna, bettakento ti baro nga arak ti supot, maibelleng ti arak ken madadael ti supot.
38 Saan! Masapul nga ikarga ti baro nga arak iti baro a supot a lalat.
39 Ket ti nakaraman iti baak nga arak, dina pagan-ano ti uminum iti baro. Ta kunana: ‘Naim-imas ti baak.’”
1 Iti maysa nga Aldaw a Panaginana, magmagna ni Jesus iti kataltalonan a namulaan iti trigo. Nagruros dagiti adalanna kadagiti dawa, binuksilanda sada kinnan.
2 Kinuna ti sumagmamano a Fariseo, “Apay nga aramidenyo ti iparit ti Lintegtayo iti Aldaw a Panaginana?”
3 “Diyo pay aya nabasa ti inaramid ni David idi mabisin, kasta met dagiti tattaona?” insungbat ni Jesus.
4 “Simrek ni David iti balay ti Dios, innalana ti tinapay a naidaton iti Dios ket nangan. Inikkanna met dagiti kakaduana. Iti paglintegantayo, dagiti laeng papadi ti mapalubosan a mangan iti dayta a tinapay.”
5 Ket inggibus ni Jesus, “Ti Anak ti Tao isu ti Apo ti Aldaw a Panaginana.”
6 Iti sabali nga Aldaw a Panaginana, napan ni Jesus iti sinagoga ket nangisuro. Adda sadiay ti maysa a tao a paralitiko ti makannawan nga imana.
7 Palpaliiwen ti sumagmamano a mamaestro iti Linteg, kasta met dagiti Fariseo, no mangagas ni Jesus iti Aldaw a Panaginana tapno adda panggapuanda a mangidarum kenkuana.
8 Ngem ammo ni Jesus ti pampanunotenda. Kinunana iti lalaki, “Tumakderka ket umayka ditoy sango.” Timmakder ti lalaki ket napan iti sangoananda.
9 “Saludsodek man kadakayo,” kinuna ni Jesus. “Ania ti ipalubos ti Linteg nga aramidentayo iti Aldaw a Panaginana: ti panagaramid iti naimbag wenno iti dakes? Ti panangisalakan wenno ti panangdadael iti biag?”
10 Inwarasna ti panagkitana kadakuada amin sana kinuna iti lalaki, “Unnatem ta imam.” Inunnat ti lalaki ti imana ket immimbagen.
11 Ngem napalalo ti pungtot dagiti Fariseo ken mamaestro iti Linteg ket nagsasaritaanda no ania ti aramidenda ken ni Jesus.
12 Iti dayta a tiempo, simmang-at ni Jesus iti bantay tapno agkararag. Nagpatpatnag sadiay a nagkararag iti Dios.
13 Kabigatanna, inayabanna dagiti adalanna ket pimmili iti sangapulo ket dua kadakuada a dinutokanna nga apostoles:
14 ni Simon (a pinanagananna iti Pedro) ken ni Andres a kabsatna, da Santiago ken Juan, da Felipe ken Bartolome,
15 da Mateo ken Tomas, ni Santiago nga anak ni Alfeo, ni Simon (a managan Patriota),
16 ni Judas nga anak ni Santiago ken ni Judas Iscariote a nagbalin a mangliliput.
17 Idi sumalsalogda iti bantay, nagsardeng ni Jesus iti nasimpa a disso nga ayan ti adu nga adalanna. Adda met sadiay dagiti nakaad-adu a tattao a naggapu iti amin a paset ti Judea ken Jerusalem, kasta met kadagiti siudad ti Tiro ken Sidon nga asideg iti baybay.
18 Napanda sadiay tapno agdengngegda kenkuana ken paagasanda dagiti saksakitda. Napan met dagiti agsagsagaba kadagiti dakes nga espiritu, ket immimbagda.
19 Kayat ti tunggal maysa a sagiden ni Jesus, ta adda aggapu kenkuana a pannakabalin a mangpaimbag kadakuada amin.
20 Kinita ni Jesus dagiti adalanna ket kinunana: “Nagasatkayo, dakay a napanglaw, ta kukuayo ti Pagarian ti Dios!
21 “Nagasatkayo, dakayo a mabisin ita, ta mapnekkayto! “Nagasatkayo, dakayo nga agsangit ita, ta agkatawakayto!
22 “Nagasatkayo no guraendakayo dagiti tattao, no didakay awaten, no pabainandakayo, no kunada a dakeskayo, gapu iti Anak ti Tao!
23 Agragsakkayo no mapasamak ti kasta ket aglagtokayo iti rag-o, ta adda dakkel a gunggonayo sadi langit. Kasta met ti inaramid dagiti kapuonanda kadagiti profeta.
24 “Ngem asikayo pay, dakay a nabaknang ita, ta linak-amyon ti nam-ay ti biag!
25 “Asikayo pay, dakay a mapnek ita, ta mabisinankayto! “Asikayo pay, dakay nga agkatawa ita, ta agdung-aw ken agsangitkayto!
26 “Asikayo pay no nasayaat ti sawen ti amin a tao maipapan kadakayo; ta kasta met ti kinunkuna dagiti kapuonanda maipapan kadagiti sinan-profeta.”
27 “Ngem ibagak kadakayo nga agdengdengngeg kaniak: Ayatenyo dagiti kabusoryo ket ipaayanyo iti imbag dagiti manggura kadakayo.
28 Bendisionanyo dagiti mangilunod kadakayo ket idawdawatanyo dagiti mangidadanes kadakayo.
29 No adda mangtungpa iti maysa a pingpingmo, patungpam pay ti bangir. No adda mangala iti kagaymo, bay-am nga alaenna pay ta badom.
30 Ikkam ti siasinoman a dumawat kenka, ket no adda mangala iti sanikuam, dimo paisublin.
31 Aramidenyo kadagiti tattao ti kayatyo nga aramidenda kadakayo.
32 “No dagiti laeng agayat kadakayo ti ayatenyo, adda aya magunggonayo? Uray dagiti managbasol, ayatenda met dagiti agayat kadakuada.
33 Ket no dagiti laeng mangipaay kadakayo iti imbag ti ipaayanyo iti imbag, adda aya magunggonayo? Uray dagiti managbasol, kasta met ti aramidda!
34 No dagiti laeng ammoyo a mangisublinto kadagiti bulodenda kadakayo ti pabulodanyo, adda aya magunggonayo? Uray dagiti managbasol pabulodanda dagiti managbasol ta namnamaenda a maisubli met laeng ti ipabulodda.
35 Saan a kasta ti aramidenyo! Ayatenyo ketdi dagiti kabusoryo ket ipaayanyo ida iti imbag. Agpabulodkayo, ngem diyo namnamaen a masupapakankayo. No aramidenyo dagitoy, dakkelto ti gunggonayo ket annaknakayto ti Kangatoan. Ta naasi ti Dios kadagiti di makaammo nga agyaman ken kadagiti managdakdakes.
36 Masapul a manangngaasikayo a kas ken ni Amayo a manangngaasi.”
37 “Diyo ukomen ti padayo a tao tapno dinakayto met ukomen ti Dios. Diyo ilunod ti padayo a tao tapno dinakayto met ilunod ti Dios. Mamakawankayo ket pakawanennakayto met ti Dios.
38 Mangtedkayo ket ikkannakayto met ti Dios: sukat a naan-anay, nasedsed ken agliplipias ti maipasab-okto kadakayo. Ta ti pangrukodyo iti sabali isunto met la ti pangrukod ti Dios kadakayo.”
39 Sinarita pay ni Jesus kadakuada daytoy a pangngarig: “Saan a mabalin nga idalan ti maysa a bulsek ti padana a bulsek. No kasta ti maaramid, matnagdanto a dua iti abut.
40 Saan a nangatngato ti agad-adal ngem ti maestrona. Ngem no maturposnan ti adalna, agbalinton a kas iti maestrona.
41 “Apay a dillawem ti puling iti mata ni kabsatmo ngem dimo madlaw ti troso iti matam?
42 Kasano ti panagkunam nga ikkatem ti puling iti mata ni kabsatmo no dimo pay madlaw ti troso iti matam? Sika nga aginsisingpet! Ikkatem pay nga umuna ti troso iti matam, tapno nalawag ti panagkitam a mangikkat iti puling nga adda iti mata ni kabsatmo.”
43 “Saan nga agbunga ti nasayaat a kayo iti dakes. Saan met nga agbunga ti dakes a kayo iti nasayaat.
44 Mailasin ti kayo babaen iti bungana. Awan mapuros nga igos kadagiti sisiitan, wenno maburas nga ubas kadagiti kalkalunay.
45 Iruar ti naimbag a tao dagiti naimbag nga adda iti pusona, ket iruar met ti dakes a tao dagiti dakes nga adda kenkuana. Ta isawang ti tao dagiti linaon ti pusona.”
46 “Apay nga awagandak iti ‘Apo, Apo,’ ngem diyo met aramiden ti ibagak?
47 Amin nga umay kaniak ken dumngeg iti saok, ket tungpalenna ida—ibagak kadakayo ti pakaipadaanna.
48 Maipada iti maysa a tao a nagpatakder iti balay. Nagkali iti nauneg ket insaadna ti fondasion iti bato. Immay ti layus ket dinalapusna dayta a balay, ngem saan a naan-ano ta nasayaat ti pannakaipatakderna.
49 Ngem ti tao a dumngeg iti saok ket dina met tungpalen, maipada iti maysa a tao a nagpatakder iti balay iti rabaw ti daga ngem awan inkabilna a fondasion. Idi dumteng ti layus, dinalapusna dayta a balay ket dagus a narba. Anian a nakaam-amak ti pannakarbana!”
1 Napan ni Jesus idiay Capernaum apaman a nasaona amin dagitoy kadagiti tattao.
2 Adda sadiay ti maysa a kapitan dagiti soldado ti Roma. Masakit ti patpatgenna unay nga adipen ket dandanin matay.
3 Idi madamag ti kapitan ti maipapan ken ni Jesus, imbaonna ti sumagmamano a panglakayen a Judio tapno dawatenda kenkuana nga umayna agasan ti adipenna.
4 Napanda ken ni Jesus ket nagpakpakaasida kenkuana. “Pudno a maikari daytoy a tao iti tulongmo,” kinunada,
5 “ta ay-ayatenna dagiti tattaomi ket imbangonannakami pay iti sinagoga.”
6 Kimmuyog ni Jesus kadakuada. Idi asidegen ni Jesus iti balay, nangibaon ti kapitan kadagiti gagayyemna tapno ibagada daytoy kenkuana: “Apo, dika la agbambannogen ta diak maikari nga umawat kenka iti balayko.
7 Ipapanko pay a diak maikari nga umay kenka iti personal. Agbilinka laeng ket umimbagto ti adipenko.
8 Uray siak, adda dagiti ofisiales a mangituray kaniak ket adda met soldado nga iturayak. ‘Inka,’ kunak iti maysa ket mapan. ‘Umayka,’ kunak iti sabali ket umay. ‘Aramidem daytoy,’ kunak iti adipenko ket aramidenna.”
9 Nasdaaw ni Jesus a nakangngeg iti daytoy. Sinangona dagiti adu a sumursurot kenkuana sana kinuna: “Ibagak kadakayo a diak pay nakakita iti kastoy a pammati, uray iti entero nga Israel!”
10 Nagsubli dagiti naibaon iti balay ti kapitan ket nasangpetanda nga immimbagen ti adipen.
11 Iti saan a nabayag, napan ni Jesus iti maysa nga ili a managan Nain. Kimmuyog kenkuana dagiti adalanna ken adu a tattao.
12 Idi makaasideg iti ruangan ti ili, apag-isu met a rummuar dagiti tattao iti maysa a pamumpon. Ti natay isu ti bugbugtong nga anak a lalaki ti maysa a balo a babai. Kimmuyog kenkuana ti adu a tattao a taga-siudad.
13 Naasian ti Apo idi makitana ti ina. “Dika agsangsangit,” kinunana kenkuana.
14 Immasideg ni Jesus ket sinagidna ti lungon. Nagsardeng dagiti mangbakbaklay iti lungon. Kinuna ni Jesus, “Barok, bumangonka!”
15 Nagtugaw daydi natay ket nagsao. Inyawat ni Jesus ken ni inana.
16 Nagbuteng dagiti amin a tattao ket indaydayawda ti Dios. “Nagparang kadatayo ti maysa a naindaklan a profeta!” kinunkunada. “Immay ti Dios a mangisalakan kadagiti tattaona!”
17 Nagwaras daytoy a damag maipapan ken ni Jesus iti entero a Judea ken kadagiti kabangibang a luglugar.
18 Naammoan ni Juan kadagiti adalanna ti amin maipapan kadagitoy ket inayabanna ti dua kadakuada.
19 Imbaon ni Juan ida iti Apo tapno saludsodenda daytoy, “Sika kadi ti umay a kuna ni Juan, wenno aguraykami pay iti sabali?”
20 Idi makadanonda ken ni Jesus, kinunada, “Imbaonnakami ni Juan a Mammuniag tapno saludsodenmi kenka no sika ti kunana nga umay, wenno aguraykami pay iti sabali?”
21 Iti dayta nga oras, adu dagiti tattao a pinaimbag ni Jesus kadagiti saksakit ken an-anayenda. Pinaksiatna dagiti dakes nga espiritu. Inagasanna ti adu a bulsek ket nakakitada.
22 Kinuna ni Jesus kadagiti imbaon ni Juan, “Agsublikayo ken ni Juan ket ibagayo kenkuana dagiti nakita ken nangngegyo: makakita dagiti bulsek, makapagna dagiti pilay, mapaimbag dagiti agkukutel, makangngeg dagiti tuleng, mapagungar dagiti natay ken maikaskasaba ti Naimbag a Damag kadagiti napanglaw.
23 Nagasat ti tao a di agduadua kaniak!”
24 Idi nakapanawen dagiti binaon ni Juan, kinuna ni Jesus kadagiti tattao maipapan ken ni Juan: “Idi mapankayo ken ni Juan idiay let-ang, ania ti ninamnamayo a makita? Maysa a runo a gargarawen ti angin?
25 Ania ti napanyo kinita? Maysa a tao a nagkawes iti napintas a pagan-anay? Kinapudnona, palasio ti pagnaedan dagiti agkawes iti kasta ken agbiag a sibubuslon!
26 Ibagayo man kaniak no ania ti napanyo kinita? Maysa a profeta? Wen, ket ibagak kadakayo a nangnangruna pay ngem profeta ti nakitayo.
27 Ta ni Juan ti pakaiturongan ti kuna ti Nasantoan a Surat: ‘Adtoy ti babaonek,’ kuna ti Dios; ‘ibaonko nga umun-una ngem sika tapno isaganana ti dalanmo.’
28 Ibagak kadakayo a kadagiti amin a nayanak, awan nangnangruna ngem ni Juan. Nupay kasta, natantan-ok ngem isu ti kanumoan iti Pagarian ti Dios.”
29 Dimngeg kenkuana dagiti amin a tattao ken dagiti agsingsingir iti buis. Nagdaydayawda iti Dios, gapu ta inawatda ti panangbuniag kadakuada ni Juan.
30 Ngem inumsi dagiti Fariseo ken mamaestro iti Linteg ti panggep ti Dios kadakuada ket dida kinayat ti pabuniagan ken ni Juan.
31 “Ania ti pangipadaak kadagiti tattao kadagitoy nga aldaw?” intuloy ni Jesus. “Ania ti pakayaspinganda?
32 Kasda la kadagiti ubbing nga agtutugaw iti tiendaan. Ipukkaw ti maysa a grupo kadagiti kaay-ayamda, ‘Nagtokarkami iti naragsak, ngem dikay nagsala. Nagkantakam iti naliday, ngem dikayo nagladingit!’
33 Immay ni Juan a Mammuniag, nagayunar ken di imminum iti arak, ket kinunayo: ‘Linuganan ti demonio!’
34 Immay ti Anak ti Tao. Nangnangan ken immin-inum ket kinunayo: ‘Kitaenyo daytoy a tao! Narawet ken mammartek. Gayyem dagiti agsingsingir iti buis ken dadduma pay a dakes a tattao!’
35 Nupay kasta, maipakita a pudno ti sirib ti Dios babaen kadagiti aramid dagiti annakna.”
36 Maysa a Fariseo ti nangawis ken ni Jesus a makipangan kenkuana. Napan ni Jesus iti balay ti Fariseo ket simmango iti panganan.
37 Iti dayta nga ili, adda babai a dakes unay ti panagbiagna. Idi nadamagna a mangmangan ni Jesus iti balay ti Fariseo, napan met sadiay ket nangitugot iti sangafraskita a bangbanglo.
38 Nagtakder nga agsangsangit iti likudan ni Jesus. Nagtedted dagiti luana kadagiti saka ni Jesus, ket pinunasanna ida iti buokna. Inagkanna dagiti saka ni Jesus sana binukbokan iti bangbanglo.
39 Idi makita daytoy ti Fariseo a nangawis ken Jesus, kinunana iti nakemna: “No pudno a profeta daytoy a tao, ammona koma no siasino daytoy a babai a mangsagsagid kenkuana. Ammona koma ti kadakes ti panagbiagna!”
40 “Simon,” kinuna ni Jesus iti Fariseo, “adda ibagak kenka.” “Ania dayta, Maestro?” insungbat ni Simon.
41 “Adda dua a tao nga immutang iti kuarta,” inrugi ni Jesus. “Ti maysa, immutang iti 500 a denario, ti maikadua, limapulo.
42 Agsipud ta dida makabayad, pinakawan ida ti immutanganda. Siasinonto kadagitoy ti dakdakkel ti panagayatna iti nagpautang?”
43 Insungbat ni Simon, “Pagarupek a ti tao nga ad-adu ti napakawan nga utangna.” “Pudno ta kunam,” kinuna ni Jesus.
44 Tinaliawna ti babai, sana kinuna ken Simon: “Makitam daytoy a babai? Simrekak iti balaymo ket dinak inikkan iti danum a pangbuggok kadagiti sakak, ngem binuggoan daytoy a babai dagiti sakak iti luana ken pinunasanna ida iti buokna.
45 Sika, dinak sinabat iti agek. Ngem manipud itay simmangpetak, di pay nagsardeng a mangag-agep kadagiti saksakak.
46 Sika, dimo linanaan ti ulok, ngem isu, dinigosna dagiti sakak iti bangbanglo.
47 Ngarud, ibagak kenka, gapu iti dakkel a panagayat nga impakitana, napakawanen dagiti adu a basbasolna. Ngem ti tao a bassit ti mapakawan kenkuana, bassit met ti panagayatna.”
48 Kinuna ni Jesus iti babai, “Napakawanen dagiti basbasolmo.”
49 “Siasino daytoy a tao a mamakawan uray pay kadagiti basbasol?” kinuna iti nakem dagiti dadduma a sisasango iti panganan.
50 Ngem kinuna ni Jesus iti babai, “Insalakannaka ti pammatim. Agawidkan a sitatalna.”
1 Iti saan a nabayag, sinursor ni Jesus dagiti il-ili ken barbarrio ket inkaskasabana ti Naimbag a Damag maipapan iti Pagarian ti Dios. Kimmuyog kenkuana dagiti sangapulo ket dua nga adalan.
2 Kimmuyog met ti sumagmamano a babbai a naagasan kadagiti sakitda ken kadagiti dakes nga espiritu: ni Maria a managan Magdalena a nakapaksiatan kadagiti pito a demonio,
3 ni Juana nga asawa ni Cusa a katalek ni Herodes, ni Susana ken adu pay a babbai a nangipaay kadagiti sanikuada a kas tulong ken ni Jesus ken kadagiti adalanna.
4 Saan nga agsardeng ti panagsangpet dagiti tattao a mapan ken ni Jesus. Naggapuda kadagiti nadumaduma nga ili. Idi naurnongen ti adu a tao, sinaritana daytoy a pangngarig:
5 “Adda maysa a tao a napan nagpurruak kadagiti bukel. Idi agpurpurruak, nagdisso ti sumagmamano a bukel iti igid ti dalan a nakapaypayatanda ket tinuktok dagiti tumatayab.
6 Adda met sumagmamano a bukel a nagdisso iti kabatoan. Idi agtuboda, nalaylayda ta saan a nadam-eg ti daga a nagdissoanda.
7 Nagdisso ti sumagmamano a bukel iti nagtuboan dagiti siitan a mula a nakigiddan a dimmakkel ken nangleppes kadakuada.
8 Adda met kadagiti bukel a nagdisso iti nadam-eg a daga, nagtubo ken nagbungada iti sagsasangagasut. “Dumngeg ngarud ti siasinoman nga addaan pannakaawat,” inggibus ni Jesus.
9 Sinaludsod dagiti adalan ni Jesus ti kaipapanan daytoy a pangngarig.
10 “Naipakaammo kadakayo dagiti palimed ti Pagarian ti Dios,” insungbat ni Jesus. “Ngem maipakaammo dagitoy kadagiti dadduma babaen kadagiti pangngarig, tapno ‘uray kitkitaenda, dida mailasin, ken uray dengdenggenda, dida maawatan.’”
11 “Daytoy ti kaipapanan ti pangngarig: Ti bukel isu ti sao ti Dios.
12 Dagiti nagdisso iti igid ti dalan, iladawanda dagiti tattao a dumngeg. Ngem umay ti Diablo ket ikkatenna ti mensahe iti pusoda tapno dida mamati ken maisalakan.
13 Dagiti nagdisso iti kabatoan, iladawanda dagiti tattao a dumngeg iti mensahe ken awatenda a siraragsak. Ngem saan nga umuneg ti mensahe kadakuada. Mamatida iti apagbiit, ngem suminada no dumteng ti tiempo a pannakasuot.
14 Dagiti nagdisso iti ayan dagiti siitan a mula, kayariganda dagiti tattao a dumngeg; ngem dagiti pakaringgoran ken kinabaknang ken ragragsak ditoy a biag, leppesenda ida ket saan a matangkenan dagiti bungada.
15 Dagiti nagdisso iti nadam-eg a daga, iladawanda dagiti tattao a dumngeg iti mensahe, salimetmetanda iti naimbag ken natulnog a puso, ket agtalinaedda agingga iti agbungada.”
16 “Awan manggangat iti pagsilawan sana kaluban wenno ikabil iti sirok ti pagiddaan. Ikabilna ketdi iti nairanta a pagyananna tapno makita dagiti tattao ti lawagna no sumrekda.
17 Ta awan ti nailemmeng a dinto mailatak, ket awan ti palimed a dinto maammoan ken maiparangarang.
18 “Agannadkayo ngarud iti panagdengngegyo. Ta ti addaan, maikkanto pay iti ad-adu, ket ti awanan, uray pay ti ipagarupna nga adda kenkuana maikkatto pay.”
19 Napan ken ni Jesus ni inana ken dagiti lallaki a kakabsatna, ngem dida makaasideg kenkuana gapu iti kaadu ti tao.
20 “Adda idiay ruar ni inam ken dagiti lallaki a kakabsatmo, ket kayatdaka a makita,” adda nagkuna ken ni Jesus.
21 “Ti inak ken kakabsatko, isuda dagiti dumngeg ken mangtungpal iti sao ti Dios,” kinuna ni Jesus kadakuada amin.
22 Iti maysa nga aldaw, limmugan ni Jesus ken dagiti adalanna iti bangka ket kinunana kadakuada, “Bumallasiwtayo.” Nagrubbuatda ket
23 idi aglaylayagda, nakaturog ni Jesus. Dimteng ti napigsa nga angin iti dan-aw ket mangrugin a mapno ti bangka iti danum. Iti kasta, napeggad ti kasasaadda.
24 Napan dagiti adalan ken ni Jesus ket riniingda. “Apo! Apo!” kinunada, “lumnedtayon.” Bimmangon ni Jesus ket binilinna ti angin ken dagiti nadawel a dalluyon. Nagtalnada ket nalinak manen ti dan-aw.
25 Kinuna ni Jesus kadagiti adalan, “Sadino ti yan ti pammatiyo?” Ngem gapu iti siddaaw ken amakda, kinunada iti maysa ken maysa: “Ania ti katataona daytoy? Bilinenna ti angin ken dagiti dalluyon, ket agtulnogda kenkuana!”
26 Intuloyda ti naglayag ket dimtengda iti daga dagiti Gergeseno, iti ballasiw ti Dan-aw ti Galilea.
27 Idi sumanglad ni Jesus, sinabat ti maysa a lalaki a taga-ili a nabayagen a linuganan dagiti demonio. Lamolamo, ket saan nga agtaeng iti balay no di ket kadagiti tantanem.
28 Apaman a nakitana ni Jesus, nagikkis sa nagparintumeng iti sangoananna. “Jesus nga Anak ti Dios a Kangatoan!” impukkawna. “Ania ti kayatmo kaniak? Pangngaasim ta dinak parigaten.”
29 Kasta ti sinaona ta imbilin ni Jesus iti dakes nga espiritu a rummuar iti dayta a lalaki. Masansan a parigatenna ket uray tenglen ken kawaranda dagiti ima ken sakana, pugsotenna ti kawar sa iturong ti demonio iti let-ang.
30 “Ania ti naganmo?” sinaludsod ni Jesus. “Armada,” insungbat ti tao, ta adu a demonio ti limmugan kenkuana.
31 Dinawat dagiti demonio ken ni Jesus a dina ibaon ida iti yuyeng.
32 Iti asideg sadiay, adda dakkel nga arban ti baboy a mangmangan iti bakras ti turod. Nagpakpakaasi dagiti demonio ken Jesus a palubosanna ida a sumrek kadagiti baboy. Pinalubosanna ida.
33 Rimmuar ngarud dagiti demonio iti tao ket simrekda kadagiti baboy. Nagdadarison ti entero nga arban iti teppang, sada timmapuak iti dan-aw ket nalmesda amin.
34 Idi makita dagiti agtartaraken kadagiti baboy ti napasamak, nagtatarayda a napan nagipadamag iti ili ken kadagiti barbarrio.
35 Napan kinita dagiti tattao ti napasamak. Idi makadanonda iti ayan ni Jesus, nasarakanda ti lalaki a nakapaksiatan dagiti demonio. Agtugtugaw a nakabadon iti sakaanan ni Jesus. Nagpulangen ti nasayaat a panunotna. Nagbuteng dagiti amin a tattao.
36 Sinarita dagiti nakaimatang iti napasamak no kasano ti pannakapaimbag ti lalaki.
37 Gapu iti kasta unay a buteng dagiti Gergeseno, dinawatda ken ni Jesus a pumanaw sadiay. Limmugan ngarud ni Jesus iti bangka ket pimmanaw.
38 Nagpakpakaasi ken Jesus ti lalaki a nakapaksiatan dagiti demonio a makikuyog koma kenkuana. Ngem pinagawid ni Jesus a kunana:
39 “Agawidka ketdi ket saritaem ti amin nga inaramid ti Dios kenka.” Nagawid ti lalaki ket impadamagna iti entero nga ili ti inaramid ni Jesus kenkuana.
40 Idi agsubli ni Jesus iti ballasiw ti dan-aw, inawat a siraragsak dagiti adu a tattao a nangpaspasungad kenkuana.
41 Ket dimteng ti maysa a tao nga agnagan Jairo, maysa a pangulo iti sinagoga sadiay. Nagrukbab iti sangoanan ni Jesus ket nagpakpakaasi kenkuana a mapan iti balayna.
42 Dandani ngamin matay ti kakaisuna nga anakna a babai nga agtawen iti sangapulo ket dua. Idi magmagna ni Jesus, inaribungbongan dagiti tattao.
43 Adda sadiay ti maysa a babai nga agsagsagaba iti panagbulos ti dara. Sangapulo ket dua a tawenen nga agsagsagaba ket nagastona aminen a sanikuana kadagiti mangngagas ngem awan nakapaimbag kenkuana.
44 Nakilinnetlet kadagiti tattao ket napan iti likudan ni Jesus. Sinagidna ti gayadan ti kagay ni Jesus, ket dagus a nagsardeng ti panagbulos ti darana.
45 “Siasino ti nangsagid kaniak?” sinaludsod ni Jesus. “Saan a siak,” maysa-maysa ti nagkuna. “Apo,” kinuna ni Pedro, “adu a tattao ti agdidinnuron iti lawlawmo.”
46 “Adda nangsagid kaniak,” impapati ni Jesus, “ta nariknak nga adda pannakabalin a nauyos kaniak.”
47 Idi makita ti babai a naduktalanen, agtigtigerger a napan ken ni Jesus sa nagrukbab iti sangoananna. Iti imatang dagiti amin a tattao, impalawagna no apay a sinagidna ni Jesus ken ti pannakapaimbagna a dagus.
48 “Anakko, pinaimbagnaka ti pammatim,” kinuna ni Jesus. “Agawidkan a sitatalna.”
49 Madama pay laeng a sasawen daytoy ni Jesus idi dumteng ti naibaon a naggapu iti balay ni Jairo. “Natayen ti anakmo,” kinunana ken ni Jairo. “Saanmon a ringgoren ti Maestro.”
50 Ngem nangngeg daytoy ni Jesus ket kinunana ken ni Jairo, “Dika agdanag. Papigsaem ketdi ti pammatim ket umimbagto ti anakmo.”
51 Idi dumteng ni Jesus iti balay, awan pinastrekna no di laeng da Pedro, Juan, Santiago ken dagiti nagannak iti ubing.
52 Amin nga adda sadiay sangsangitan ken dungdung-awanda ti ubing. “Dikay agsangsangit,” kinuna ni Jesus. “Saan a natay ti ubing—matmaturog laeng!”
53 Linalaisda ni Jesus, ta ammoda a natayen ti ubing.
54 Ngem iniggaman ni Jesus ti ima ti ubing. “Anak, bumangonka,” kinuna ni Jesus.
55 Nagungar ti ubing ket timmakder a dagus. Imbilin ni Jesus nga ikkanda iti kanenna.
56 Nasdaaw dagiti nagannak, ngem imbilin ni Jesus kadakuada nga awan pangibagbagaanda iti napasamak.
1 Inayaban ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalan ket intedna kadakuada ti pannakabalin ken turay a mangpaksiat kadagiti amin a demonio ken mangpaimbag kadagiti masakit.
2 Kalpasanna, imbaonna ida a mangikasaba iti Pagarian ti Dios ken mangpaimbag kadagiti masakit.
3 Kinunana kadakuada, “Dikayo mangitugtugot iti uray ania, sarukod man wenno bay-on, kanen man wenno kuarta, uray pay pagsukatanyo.
4 No adda mangawat kadakayo, agdaguskayo iti dayta a balay inggana a pumanawkay iti dayta nga ili.
5 No didakay awaten, panawanyo dayta nga ili ket pampagenyo ti tapok iti sakayo a kas pakaballaaganda.”
6 Pimmanaw dagiti adalan ket sinursorda ti amin a barrio. Inkaskasabada ti Naimbag a Damag, ken nangag-agasda kadagiti masakit iti amin a lugar.
7 Nadamag ni Herodes nga agturay iti Galilea dagiti amin a mapaspasamak ket napalalo ti pannakariribukna gapu ta adda sumagmamano a tattao nga agkunkuna a nagungar ni Juan a Mammuniag.
8 Kuna met dagiti dadduma a nagparang ni Elias. Adda pay nagkuna a nagungar ti maysa kadagiti immun-una a profeta.
9 “Pinaputolak ni Juan,” kinuna ni Herodes, “ngem siasino daytoy a tao a madamdamagko?” Manipud idin, tinarigagayanna a makita ni Jesus.
10 Nagsubli dagiti apostoles ket sinaritada ken ni Jesus ti amin nga inaramidda. Inkuyogna ida a napan iti ili a managan Betsaida.
11 Nadamag daytoy dagiti tattao ket simmurotda kenkuana. Inawatna ida ket inkasabana kadakuada ti Pagarian ti Dios. Pinaimbagna dagiti masapul a maagasan.
12 Mumalemen idi napan kenkuana dagiti sangapulo ket dua nga adalan. “Pagawidemon dagiti tattao,” kinunada, “tapno mapanda kadagiti kabangibang nga il-ili ken barbarrio ket agbirokda iti kanen ken pagdagusanda, ta adayotayo kadagiti balbalay.”
13 “Ikkanyo ketdi ida iti kanenda!” insungbat ni Jesus. “Lima a tinapay ken dua nga ikan laeng ti adda kadakami,” kinunada. “Kayatmo kadi nga inkam gumatang iti ipakan kadakuada amin?”
14 (Aglimaribu ti bilang dagiti lallaki sadiay.) “Pagtugawenyo a magrupo-grupo dagiti tattao; saglilimapulo iti tunggal grupo,” imbilin ni Jesus kadagiti adalan.
15 Nagtungpal dagiti adalan ket pinagtugawda dagiti amin a tattao.
16 Innala ni Jesus dagiti lima a tinapay ken dua nga ikan. Timmangad sadi langit sa nagyaman iti Dios. Pinispisina dagiti tinapay ket intedna kadagiti adalan tapno ibunongda kadagiti tattao.
17 Nanganda amin ket nabsogda. Inurnong dagiti adalan dagiti natda ket napno ti sangapulo ket dua a basket a nagikabilanda.
18 Iti maysa nga aldaw, idi agkarkararag a maymaysa ni Jesus, immasideg kenkuana dagiti adalan. “Siasinoak kano iti panagkuna dagiti tattao?” sinaludsodna kadakuada.
19 “Adda agkuna a sika ni Juan a Mammuniag,” insungbatda. “Adda met agkuna a sika ni Elias. Adda pay agkuna a nagungar ti maysa kadagiti immun-una a profeta.”
20 “Ket dakayo,” sinaludsodna kadakuada, “siasinoak iti panagkunayo?” “Sika ti Cristo ti Dios,” insungbat ni Pedro.
21 Siiinget ni Jesus a nangbilin kadakuada nga awan pangibagbagaanda iti daytoy.
22 Kinunana pay: “Masapul nga agsagabanto iti napalalo ti Anak ti Tao ken laksiden dagiti panglakayen, dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti Linteg. Mapapatayto, ngem mapagungarto iti maikatlo nga aldaw.”
23 Ket kinunana kadakuada amin: “Ti agtarigagay a sumurot kaniak, masapul a tallikudanna ti bagina, ibaklayna ti krusna iti inaldaw, ket surotennak.
24 Ta ti tao a mangisalakan iti biagna, mapukawnanto. Ngem ti makapukaw iti biagna gapu kaniak, maisalakannanto.
25 Adda aya magunggona ti tao no matagikuana ti entero a lubong ngem mapukaw wenno madadael met ti biagna? Awan!
26 Ti mangibain kaniak ken iti pannursurok, ibainto met ti Anak ti Tao inton umay iti bukodna a dayag, iti dayag ti Ama ken dagiti nasantoan nga angheles.
27 Laglagipenyo daytoy: Adda sumagmamano kadakayo ditoy a dinto matay agingga iti makitada ti Pagarian ti Dios.”
28 Agarup maysa a lawas kalpasan ti panangisao ni Jesus kadagitoy, inkuyogna da Pedro, Juan ken Santiago ket simmang-atda iti bantay tapno agkararag.
29 Idi agkarkararag, nagbalbaliw ti langana ket makasisirap ti pudaw dagiti pagan-anayna.
30 Pagammoan, adda dua a lallaki a makisasao kenkuana—da Moises ken Elias.
31 Nagparangda iti nailangitan a dayag. Kasarsaritada ni Jesus maipapan iti asidegen a panangtungpalna iti panggep ti Dios babaen iti ipapatayna idiay Jerusalem.
32 Nargaan idi ti turog ni Pedro ken dagiti kaduana, ngem idi makariingda, nakitada ti dayag ni Jesus ken dagiti dua a lallaki nga agtatakder iti abayna.
33 Bayat ti ipapanaw dagiti dua iti yan ni Jesus, kinuna ni Pedro kenkuana: “Apo, nagsayaaten ti kaaddatayo ditoy! Mangaramidkam iti tallo a kalapaw: maysa para kenka, maysa para ken ni Moises, ket ti maysa para ken ni Elias.” (Dina ammo idi ti sasawenna.)
34 Madama pay la nga agsasao idi agparang ti maysa nga ulep a nanglinong kadakuada ket nagbuteng dagiti adalan idi kumotan ida ti ulep.
35 Adda timek a naggapu iti ulep a nagkuna: “Daytoy ti Anakko, ti pinilik. Isu ti denggenyo.”
36 Idi agpukawen ti timek, ni laengen Jesus ti adda. Nagulimek dagiti adalan ket awan nangibagbagaanda idi iti aniaman a nakitada.
37 Iti sumaruno nga aldaw, simmalogda iti bantay. Adu a tattao ti simmabat ken Jesus.
38 Pagammoan, maysa kadakuada ti nagpukkaw. “Maestro,” impakpakaasina, “kitaem kadi daytoy barok, ti kakaisuna nga anakko.
39 No luganan ti dakes nga espiritu, pagikkisenna a kellaat, pagkissiwenna ket paglabutabenna ti ngiwatna. Parigatenna unay ket dina kayat a panawan.
40 Dinawatko kadagiti adalam a paksiatenda koma, ngem dida nabalinan.”
41 “Tattao a managdakdakes ken awanan pammati!” kinuna ni Jesus. “Kasano pay kabayag ti kaaddak iti dennayo? Kasano pay kabayag ti panagan-anusko kadakayo?” Ket kinunana iti ama ti ubing, “Yegmo ditoy ti anakmo.”
42 Idi umas-asideg ti ubing, imbalat ti demonio ket pinagkissiwna. Ngem inungtan ni Jesus ti dakes nga espiritu, pinaimbagna ti ubing sana inyawat ken ni amana.
43 Nagsiddaaw dagiti amin a tattao iti naindaklan a pannakabalin ti Dios. Masmasdaaw pay laeng dagiti tattao iti amin nga inaramid ni Jesus, idi kunana kadagiti adalanna,
44 “Diyo liplipatan daytoy ibagak kadakayo: Dandanin mayawat ti Anak ti Tao iti pannakabalin dagiti tattao.”
45 Ngem dida ammo ti kaipapanan ti sinaona ta nailimed kadakuada tapno dida maawatan. Nagbutengda nga agsaludsod kenkuana maipapan iti daytoy.
46 Adda rimsua a panagsusuppiat kadagiti adalan no siasino kadakuada ti kangrunaan.
47 Ammo ni Jesus ti pampanunotenda, isut' gapuna a nangala iti maysa nga ubing, ket pinagtakderna iti abayna
48 sana kinuna kadakuada, “Ti umawat iti daytoy nga ubing gapu kaniak, siak ti awatenna. Ket ti umawat kaniak, awatenna met ti nangibaon kaniak. Ta ti kanunumoan kadakay amin, isu ti kangrunaan.”
49 “Apo,” impulong ni Juan, “nakitami ti maysa a tao a mangpakpaksiat kadagiti demonio babaen iti naganmo. Pinaritanmi gapu ta ditayo met kadua.”
50 “Saanyo a paritan,” kinuna ni Jesus kenkuana ken kadagiti dadduma nga adalan, “ta kaduayo ti saan a bumusor kadakayo.”
51 Idi umasidegen ti aldaw a pannakayuli ni Jesus sadi langit, inkeddengna ti mapan idiay Jerusalem.
52 Pinaunana ti sumagmamano a tattao. Napanda iti maysa a barrio idiay Samaria tapno isaganada ti amin para kenkuana.
53 Ngem saan nga inawat dagiti tattao sadiay, ta nalawag a mapan ni Jesus idiay Jerusalem.
54 Idi makita daytoy da Santiago ken Juan nga adalanna, kinunada, “Apo, kayatmo nga awaganmi a bumaba ti apuy sadi langit tapno uramenna ida?”
55 Sinango ni Jesus dagiti adalan sana binabalaw ida.
56 Kalpasanna, napan ni Jesus ken dagiti adalanna iti sabali a barrio.
57 Idi addada iti dalanda, immasideg ti maysa a lalaki ket kinunana ken ni Jesus, “Sumurotak kenka, uray sadino ti papanam.”
58 “Adda rukib dagiti musang, ken adda umok dagiti tumatayab, ngem awan pagiddaan ken paginanaan ti Anak ti Tao,” insungbat ni Jesus.
59 Kinunana iti sabali a lalaki, “Surotennak.” Ngem kinuna ti lalaki, “Apo, innak man pay ipumpon ni amak.”
60 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Bay-am dagiti natay a mangipumpon kadagiti minatayda. Inka ketdi ikasaba ti Pagarian ti Dios.”
61 Adda manen sabali a nagkuna ken ni Jesus, “Sumurotak kenka, Apo, ngem innak kadi pay agpakada iti familiak.”
62 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Ti mangrugi nga agarado sa taliaw a taliaw, saan a maikari iti Pagarian ti Dios.”
1 Kalpasan daytoy, pimmili ni Jesus iti pitopulo ket dua pay a lallaki. Imbaonna ida a sagdudua tapno umun-unada a mapan iti tunggal ili ken lugar a papanannanto.
2 Kinunana kadakuada, “Adu ti anien, ngem bassit ti agani. Agdawatkayo ngarud iti akinkukua iti maani tapno mangibaon kadagiti agani.
3 Inkayon! Ibaonkayo a kas urbon ti karnero iti ayan ti arban dagiti lobo.
4 Dikayo mangitugtugot iti supot, bay-on wenno sapatos. Dikay agsardeng iti dalan a kumablaaw iti siasinoman.
5 No sumrekkay iti maysa a balay, umuna a kunayo: ‘Adda koma kappia iti daytoy a balay.’
6 No iti dayta a balay adda tao a managayat iti kappia, agbatinto kenkuana ti inkablaawyo. No awan, ibabawiyo ti inkablaawyo.
7 Agdaguskay iti dayta a balay, ket kanen ken inumenyo ti idasarda kadakayo ta rumbeng a matangdanan ti agtrabaho. Dikay agalis-alis iti pagdagusanyo.
8 No sumrekkay iti maysa nga ili ket awatendakayo, kanenyo ti maidasar kadakayo.
9 Paimbagenyo dagiti masakit iti dayta nga ili ket kunayo kadagiti tattao sadiay, ‘Asidegen kadakayo ti Pagarian ti Dios.’
10 Ngem no sumrekkay iti maysa nga ili ket didakay awaten, mapankayo kadagiti kalkalsada ket kunayo:
11 ‘Uray ti tapok ti iliyo a kumpet kadagiti sakami, punasenmi a maibusor kadakayo. Nupay kasta, laglagipenyo nga asidegen kadakayo ti Pagarian ti Dios!’
12 Ibagak kadakayo nga inton Aldaw ti Panangukom, dakdakkelto ti asi ti Dios iti Sodoma ngem iti dayta nga ili!”
13 “Asikanto pay, Corazin! Asikanto met, Betsaida! No naaramid koma idiay Tiro ken Sidon dagiti milagro a naaramid kadakayo, nabayag koman nga impakita dagiti tattao sadiay ti panagbabawida kadagiti basbasolda babaen iti panagtugawda a sikakawes iti nakersang a lupot ken panangiwarakiwakda iti dapu kadagiti bagbagida.
14 Inton Aldaw a Panangukom, dakdakkelto ti asi ti Dios iti Tiro ken Sidon ngem kadakayo.
15 Ket sika, Capernaum, kayatmo kadi a maitan-okkanto sadi langit? Saan! Maitappuakkanto idiay Hades.”
16 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Ti siasinoman a dumngeg kadakayo, siak ti denggenna. Ngem ti saan nga umawat kadakayo, siak ti saanna nga awaten. Ket ti saan nga umawat kaniak, ti nangibaon kaniak ti saanna nga awaten.”
17 Siraragsak a nagsubli dagiti pitopulo ket dua. “Apo,” kinunada, “uray dagiti demonio nagtulnogda kadakami idi bilinenmi ida iti naganmo!”
18 Insungbat ni Jesus, “Nakitak ni Satanas a natnag a kas kimat manipud langit.
19 Denggenyo: Inikkankayo iti pannakabalin a mangbaddek kadagiti uleg ken manggagama ken mangparmek iti bileg ti Kabusor. Awanto ti pakaan-anoanyo.
20 Ngem saankayo koma nga agragsak gapu ta agtulnog dagiti dakes nga espiritu kadakayo. Agragsakkayo ketdi ta naisurat dagiti nagnaganyo sadi langit.”
21 Iti dayta met laeng nga oras, napno ni Jesus iti rag-o babaen ti Espiritu Santo. Kinuna ni Jesus, “Agyamanak kenka, Ama, sika nga Apo ti langit ken daga, ta impakaammom kadagiti awan adalna ti inlimedmo kadagiti mamasirib ken kadagiti nasaririt. Wen, Ama, ta kasta ti nagayatam a maaramid.
22 “Intalek kaniak ni Amak dagiti amin. Awan makaam-ammo iti Anak no di laeng ti Ama. Awan met makaam-ammo iti Ama no di laeng ti Anak ken dagiti kayat ti Anak a pangipakaammoan.”
23 Simmango ni Jesus kadagiti adalan ket kinunana a sililimed, “Nagasatkayo gapu kadagiti makitkitayo ita!
24 Ibagak kadakayo nga adu a profeta ken ari ti nagtarigagay a kumita kadagiti makitayo, ken dumngeg kadagiti mangngegyo. Ngem dida nakita wenno nangngeg.”
25 Timmakder ti maysa a maestro iti Linteg tapno suotenna ni Jesus. “Maestro,” sinaludsodna, “ania ti masapul nga aramidek tapno magun-odko ti biag nga agnanayon?”
26 “Ania ti nailanad iti linteg?” kinuna ni Jesus. “Ania ti panagawatmo?”
27 “‘Ayatem ti Apo a Diosmo iti amin a pusom, iti amin a kararuam, iti amin a pigsam ken iti amin a panunotmo,’ ken ‘Ayatem ti kaarrubam a kas iti bagim,’” insungbat ti maestro iti Linteg.
28 “Husto ti insungbatmo,” kinuna ni Jesus. “Aramidem daytoy ket agbiagkanto.”
29 Ngem kayat ti maestro nga ikalintegan ti bagina, isut' gapuna a nagsaludsod manen ken ni Jesus, “Siasino ti kaarrubak?”
30 Simmungbat ni Jesus: “Adda maysa a tao a naggapu idiay Jerusalem ket sumalsalog a mapan idiay Jerico. Sinaneb dagiti tulisan, innalada amin nga adda kenkuana agraman badona, kinabkabilda sada pinanawan a dandanin matay.
31 Nairana met a sumalsalog sadiay ti maysa a padi. Idi makitana daydi lalaki, linisianna ket intuloyna ti nagna.
32 Simmalog met sadiay ti maysa a Levita. Inasitganna ti lalaki ket kinitana. Linisianna ket intuloyna ti nagna.
33 “Ngem limmabas met sadiay ti maysa a Samaritano nga agbibiahe. Idi makitana ti lalaki, naasian kenkuana.
34 Inasitganna ket sinapsapoanna dagiti sugatna iti lana ken arak sana binedbedan ida. Insakayna iti bukodna nga animal ket impanna iti maysa a pagdagdagusan a nangtaripatoanna kenkuana.
35 “Kabigatanna, nangala iti dua a pirak ket intedna iti agpadpadagus. ‘Taripatoem,’ kinunana kenkuana, ‘ket inton agsubliak, bayadakto amin a nagastom.’”
36 Kinuna ngarud ni Jesus, “Iti panagkunam, siasino kadagiti tallo ti pudno a kaarruba daydi tao a sinaneb dagiti tulisan?”
37 “Daydi nangngaasi kenkuana,” insungbat ti maestro iti Linteg. Kinuna ni Jesus, “Inka ngarud ket kasta met ti aramidem.”
38 Bayat ti panagdaliasat ni Jesus ken dagiti adalanna, dimtengda iti maysa a barrio. Sadiay, adda maysa a babai nga agnagan Marta a nangsangaili kenkuana iti balayna.
39 Adda kabsatna nga agnagan Maria a nagtugaw iti sakaanan ti Apo ket nagdengngeg iti pannursurona.
40 Gapu ta maringgoran ni Marta iti panagsaganana, napan ken ni Jesus. “Apo,” kinunana, “awan kadi aniamanna kenka a baybay-annak ni kabsatko ket sisiak ti agsagsagana? Ibagam man kenkuana ta tulongannak!”
41 Insungbat ti Apo, “Marta, Marta, adu la amin a pakaringgoram.
42 Ngem maysa laeng ti masapul. Pinili ni Maria ti kasayaatan ket saanto a maikkat kenkuana.”
1 Iti maysa nga aldaw, agkarkararag ni Jesus iti maysa a lugar. Idi malpasen, kinuna ti maysa kadagiti adalanna, “Apo, isuronakami man nga agkararag, kas iti panangisuro ni Juan kadagiti adalanna.”
2 Kinuna ni Jesus kadakuada, “No agkararagkayo, kastoy ti kunayo: ‘Amami, Madaydayaw koma ti nasantoan a naganmo; Umay koma ti Pagariam.
3 Itedmo kadakami ti taraon a masapulmi iti inaldaw.
4 Pakawanennakami kadagiti basbasolmi, Ta pakawanenmi met dagiti amin a nakabasol kadakami. Dinakam iturong iti nakaro a pakasuotan.’”
5 Kinuna pay ni Jesus kadagiti adalanna: “Kas pangarigan, iti tengnga ti rabii, mapan ti maysa kadakayo iti balay ti maysa a gayyemna ket kunana, ‘Gayyem, pabulodannak man iti tallo a tinapay.
6 Dimmagas ngamin ti maysa a gayyemko iti panagbiahena ket awan a pulos ti ipakanko kenkuana.’
7 “Kas pangarigan ta isungbat ti adda iti balay, ‘Dinak ringringgoren! Nairikepen ti ridaw ket nakaiddakamin kadagiti annakko. Diak mabalinen ti bumangon a mangted kenka iti uray ania.’
8 “Ibagak kadakayo, numan pay aggayyemkayo, saanto a bumangon a mangted kenka iti tinapay. Ngem gapu ta dimo isardeng ti agdawat, bumangonto a mangted kenka iti amin a masapulmo.
9 “Ibagak ngarud kadakayo: Agdawatkayo ket maikkankayto. Agsapulkayo ket makabirokkayto. Agtugtogkayo ket mailukatto kadakayo ti ruangan.
10 Ta ti amin nga agdawat, maikkan. Ti agsapul, makabirok. Ti agtugtog, mailukatto kenkuana ti ruangan.
11 “Siasino kadakayo nga amma ti mangted iti uleg iti anakna no dumawat iti ikan?
12 Wenno ikkanna aya iti manggagama no dumawat iti itlog?
13 No dakayo, idinto a dakeskayo, ammoyo ti mangted iti naimbag kadagiti annakyo, dinto ket ad-addan ti pannangted ti Ama sadi langit iti Espiritu Santo kadagiti agdawat kenkuana!”
14 Pakpaksiaten idi ni Jesus ti maysa nga umel a demonio manipud iti maysa a lalaki. Idi napaksiaten ti demonio, makasaon daydi tao. Nasdaaw dagiti tattao,
15 ngem kinuna ti dadduma kadakuada, “Ni Beelzebub a pangulo dagiti demonio ti mangmangted kenkuana iti pannakabalin a mamaksiat kadagiti demonio.”
16 Kayat met dagiti dadduma a suoten ni Jesus. Dinawatda ngarud kenkuana a mangiparang iti milagro a pakakitaan iti yaanamong ti Dios kenkuana.
17 Ngem ammo ni Jesus ti pampanunotenda ket kinunana kadakuada, “Saan nga agbayag ti pagarian a nabingaybingay ken agbibinnusor dagiti tattaona. Kasta met a mawarawara ti familia no agbibinnusor dagiti kamkamengna.
18 Ngarud, no agbibinnusor dagiti pasurot ni Satanas, kasano ti panagpaut ti pagarianna? Kunayo a paksiatek dagiti demonio babaen iti tulong ni Beelzebub a mangted kaniak iti pannakabalin nga agaramid iti kasta.
19 No kasta ti panangpaksiatko kadagiti demonio, kasano met ti panangpaksiat kadakuada dagiti pasurotyo? Isuda met laeng ti mangpaneknek nga agbiddutkayo!
20 Ngem siak, paksiatek dagiti demonio babaen iti pannakabalin ti Dios. Daytoy ti mangipaneknek a dimtengen kadakayo ti Pagarian ti Dios.
21 “No bantayan ti napigsa a lalaki ti balayna ket sisasagana ti amin nga armasna, saan a maan-ano dagiti sanikuana.
22 Ngem no rauten ken parmeken ti napigpigsa a lalaki, agawenna amin ti armas a nagtaltalkan ti akimbalay. Kalpasanna, bingbingayenna dagiti tinakawna.
23 “Ti saan a makikadua kaniak, busorennak. Ti saan a tumulong kaniak nga agurnong, agiwara.”
24 “No rummuar ti dakes nga espiritu iti maysa a tao, mapan agsursor kadagiti luglugar a namaga nga agsapul iti paginanaanna. No awan masapulanna, kunana iti nakemna, ‘Agsubliak iti balayko.’
25 Agsubli ngarud ket masarakanna ti balay a nadalus ken naurnos.
26 Rummuar ket mangisangpet iti pito nga espiritu a dakdakes pay ngem isu. Kaduana ida nga agnaed sadiay. Iti kasta, dakdakes ti maud-udi a kasasaad dayta a tao ngem ti immuna.”
27 Idi nasaon ni Jesus daytoy, nagpukkaw ti maysa a babai a naitallaong sadiay. “Naggasat ketdin ti ina a nangipasngay ken nangtagibi kenka!” kinunana.
28 “Wen, ngem nagasgasat pay dagiti dumngeg ken mangtungpal iti sao ti Dios!” insungbat ni Jesus.
29 Idi umad-adu dagiti tattao a nangaribungbong ken ni Jesus, intuloyna ti nagsao: “Nagdakesen aya dagiti tattao kadagitoy nga aldaw! Agdawatda iti milagro ngem awanto ti maited kadakuada malaksid ti milagro ni Jonas.
30 Kas iti panagbalin ni profeta Jonas a pagilasinan dagiti taga-Nineve, kasta met nga agbalinto ti Anak ti Tao a pagilasinan dagiti tattao kadagitoy a panawen.
31 “Inton Aldaw ti Panangukom, tumakderto ti Reyna iti Abagatan a mangidarum kadagiti tattao iti daytoy a kaputotan agsipud ta nagdaliasat manipud iti pagilianna tapno umayna denggen ti nainsiriban a pannursuro ni Solomon. Ibagak kadakayo, adda ditoy ti maysa a natantan-ok ngem ni Solomon.
32 Inton Aldaw ti Panangukom, tumakderto dagiti taga-Nineve a mangidarum kadakayo, ta nagbabawida kadagiti basbasolda idi nangngegda ti panangaskasaba ni Jonas. Adda ditoy, ibagak kadakayo, ti maysa a natantan-ok ngem ni Jonas!”
33 “Awan manggangat iti pagsilawan sana ilinged wenno kaluban. Iparabawna ketdi iti nairanta a pagsaadanna tapno makita dagiti tattao ti lawagna apaman a sumrekda iti balay.
34 “Dagiti matam ti pannakasilaw ti bagim. No nasalun-at dagiti matam, nalawag ti entero a bagim. Ngem no saan a nasalun-at dagiti matam, nasipnget ti entero a bagim.
35 Agannadka ngarud tapno ti silaw nga adda kenka saan a kinasipnget.
36 Isut' gapuna a no nalawag ti entero a bagim, ket awan ti pasetna a nasipnget, pasigto a nalawag a kasla silsilnagannaka ti maysa a naraniag a silaw.”
37 Kalpasan ti panagsao ni Jesus, inawis ti maysa a Fariseo a makipangan kenkuana. Napan ni Jesus ket simmango iti panganan.
38 Nasdaaw ti Fariseo idi makitana a saan a nagbuggo ni Jesus sakbay ti pannanganna.
39 Ngem kinuna ti Apo kenkuana, “Dakayo a Fariseo, dalusanyo ti ruar ti tasa ken pinggan, ngem napno ti unegyo iti ranggas ken kinadakes.
40 Maagkayo! Ti Dios a nangaramid iti akinruar, saanna aya nga inaramid met ti akin-uneg?
41 Itedyo ketdi kadagiti napanglaw ti nagyan kadagiti tasa ken pingganyo, ket nadalusto aminen a banag kadakayo iti imatang ti linteg.
42 “Asikayo pay a Fariseo! Agpayso nga itedyo iti Dios ti apagkapullo ti apityo a menta, ruda ken dadduma pay a natnateng. Ngem diyo met ikaskaso ti kinalinteg ken panagayat iti Dios. Dagitoy ti rebbengyo a tungpalen ket diyo liwayan dagiti dadduma.
43 “Asikayo pay a Fariseo! Pagay-ayatyo dagiti kangrunaan a pagtugawan kadagiti sinagoga ken makablaawan iti publiko.
44 Asikayo pay! Mayarigkayo kadagiti tantanem nga awan markana a badbaddeken dagiti tattao ta dida ammo a tanem.”
45 “Maestro,” kinuna kenkuana ti maysa a maestro iti Linteg, “insulto met kadakami ti kasta a panagsaom!”
46 “Asikayo pay a mamaestro iti Linteg!” insungbat ni Jesus. “Ipabaklayyo kadagiti tattao dagiti nadagsen nga awit, ngem dikay met aggunay a tumulong kadakuada.
47 Asikayo pay! Ta yaramidanyo kadagiti napipintas a tantanem dagiti profeta a pinapatay dagidi ammayo.
48 Kinaagpaysona, ipakitayo nga anamonganyo ti inaramid dagidi kapuonanyo: pinapatayda dagiti profeta sayo yaramidan ida iti tanemda.
49 “Daytoy ti gapuna a kinuna ti Sirib ti Dios, ‘Mangibaonakto kadakuada kadagiti profeta ken apostoles. Patayendanto ti sumagmamano kadakuada, ket idadanesdanto dagiti dadduma.’
50 “Iti kasta, madusanto dagiti tattao iti daytoy a kaputotan gapu iti pannakapapatay dagiti amin a profeta, manipud pannakaparsua ti lubong.
51 Nangrugi iti pannakapapatay ni Abel agingga iti pannakapapatay ni Zacarias iti nagbaetan ti altar ken ti Nasantoan a Disso. Wen, ibagak kadakayo, madusanto dagiti tattao iti daytoy a kaputotan gapu amin kadagitoy a pammapatay.
52 “Asikayo pay a mamaestro iti Linteg! Inlemmengyo ti tulbek a manglukat iti ruangan ti balay ti sirib. Madikayo a sumrek ket paritanyo pay dagiti agpanggep a sumrek!”
53 Bayat ti ipapanaw ni Jesus iti balay, napalalo ti panangbabalaw kenkuana dagiti Fariseo ken mamaestro iti Linteg. Adu ti sinaludsodda kenkuana ta
54 kayatda la nga adda maisaona a pangtiliwanda kenkuana.
1 Agaaribungbong dagiti rinibribu a tattao ket urayda la agbibinnaddeken. Immuna a kinasao ni Jesus dagiti adalanna. Kinunana, “Annadanyo ti lebadura dagiti Fariseo, kayatko a sawen, ti panaginsisingpetda.
2 Awan ti nailemmeng a dinto maiparangarang, ket awan met ti palimed a dinto mailatak.
3 Iti kasta, ti aniaman a nasaoyo iti kasipngetan, mangngegto iti lawag. Ket amin nga inyarasaasyo kadagiti siririkep a siled, maipukkawto manipud iti tuktok dagiti balbalay.”
4 “Ibagak kadakayo, gagayyemko: Dikay agbuteng kadagiti mangpapatay iti bagi ngem awanen ti dakdakes a mabalinda nga aramiden.
5 Ipakaammok kadakayo ti rumbeng a pagbutngan: Agbutengkayo iti Dios nga adda pannakabalinna a mangitappuak iti bagi idiay infierno kalpasan ti panangpapatayna. Wen, patiendak, isu ti pagbutnganyo!
6 “Saan aya a malako iti dua a sentimo ti lima a sallapingaw? Nupay kasta, saan a malipatan ti Dios ti uray maysa laeng a sallapingaw.
7 Uray dagiti buokyo, nabilangda amin. Isut' gapuna a dikay agbuteng ta napatpategkayo nga adayo ngem ti adu a sallapingaw.”
8 “Ibagak kadakayo: Ti mangipakaammo kadagiti tattao iti pannakikaduana kaniak, kastanto met ti aramiden ti Anak ti Tao iti imatang dagiti angheles ti Dios.
9 Ngem ti mangilibak kadagiti tattao iti pannakikaduana kaniak, ilibakto met ti Anak ti Tao kadagiti angheles ti Dios.
10 “Mapakawanto ti siasinoman nga agsao iti maibusor iti Anak ti Tao. Ngem dinto mapakawan ti agsao iti maibusor iti Espiritu Santo.
11 “No ipandakayo kadagiti sinagoga a pakausiganyo wenno isaklangdakayo kadagiti gobernador wenno agtuturay, diyonto pakadanagan ti panangsalaknibyo kadagiti bagbagiyo wenno anianto ti sawenyo.
12 Ta iti dayta nga oras, isuronakayto ti Espiritu Santo iti tumutop a sawenyo.”
13 Adda maysa a lalaki a naitallaong sadiay. “Maestro,” kinunana ken ni Jesus, “ibagam man iti kabsatko a lalaki a bingayenna ti sanikua a tinawidmi iti daydi amami.”
14 “Gayyem,” insungbat ni Jesus, “siasino aya ti nangted kaniak iti kalintegan a mangeddeng wenno mangbingay iti tawidyo nga agkabsat?”
15 Intuloyna a kinuna kadakuada amin: “Kitaenyo ket agannadkay iti amin a kita ti kinaagum. Ta ti pudno a biag ti tao saan a maibatay iti sanikua, uray no kasano ti kinabaknangna.”
16 Sinaritana kadakuada daytoy a pangngarig, “Adda idi baknang a nawadwad ti apitna.
17 Kinunana iti bagina: ‘Ania ngata ti aramidek? Awan umanay a pagipempenak iti apitko.
18 A, ammokon! Daytoy ti aramidek: Rakrakekto dagiti sarusarko, ket mangbangonakto kadagiti daddadakkel a pagipempenan iti apitko ken dadduma a sanikuak.
19 Ket kunakto iti bagik: ‘Naggasatkan, bagi, ta adda amin a masapulmo iti adu a tawen. Aginanaka, manganka, uminumka, ket agragsakka.’
20 Ngem kinuna ti Dios kenkuana: ‘Maag! Ita met la a rabii, matayka. Ket amin dagitoy nga urnongmo, siasinonto ti agtagikua?’”
21 Ket inggibus ni Jesus, “Kastanto ti pagbanagan dagiti agurnong iti adu a sanikua nga agpaay kadakuada, ngem napanglawda iti imatang ti Dios.”
22 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Daytoy ti gapuna nga ibagak kadakayo a diyo pakadanagan ti taraon a pagbiagyo wenno ti lupot a pagkawesyo.
23 Napatpateg nga adayo ti biag ngem ti taraon, ket napatpateg met ti bagi ngem ti lupot.
24 Kitaenyo dagiti wak. Dida agmula wenno agani. Awan kamalig wenno sarusarda. Nupay kasta, taraonan ida ti Dios. Napatpategkayo nga adayo ngem dagiti tumatayab!
25 “Siasino kadakayo ti makapaatiddog iti biagna babaen iti panagdandanagna?
26 No diyo maaramid ti uray kasta a bassit a banag, apay a maringgorankayo kadagiti dadduma?
27 Kitaenyo ti panagdakkel dagiti lirio. Dida agtrabaho wenno agabel. Ngem ibagak kadakayo a ni Solomon, uray no kasano ti kinabaknangna, awan kawesna a kas kapintas ti uray maysa kadagitoy a sabsabong.
28 No kawesan ti Dios dagiti ruot iti tay-ak, ruot nga adda ita ket inton bigat maipuor, saan aya a nangnangruna a kawesannakayo? Nagbassit ketdin ti pammatiyo!
29 Dikayo ngarud maringgoran iti kanen ken inumenyo.
30 Ta dagitoy ti pakaringgoran dagiti pagano ditoy lubong. Ammo ni Amayo a masapulyo dagitoy.
31 Ipangpangrunayo ketdi a biroken ti Pagarianna, ket itednanto pay dagitoy kadakayo.”
32 “Dikay agbuteng, bassit nga arbanko! Ta pagayatan ni Amayo nga ited kadakayo ti Pagarian.
33 Ilakoyo ti amin a kukuayo ket ilimosyo ti paglakoanyo kadagiti napanglaw. Isaganaanyo dagiti bagbagiyo kadagiti supot a di marunot ken kadagiti di mapukaw a kinabaknang sadi langit. Ta sadiay saan a matakaw ken saan a mabuot.
34 Ta no sadino ti ayan ti gamengyo, adda met sadiay ti pusoyo.”
35 “Masapul a sisasaganakayo latta iti uray ania a mapasamak ken sigagangat dagiti pagsilawanyo
36 a kas kadagiti adipen a mangpaspasungad iti amongda a napan nakiboda. No sumangpet ket agtugtog, dagdagusenda nga ilukat ti ridaw.
37 Anian a ragsak dagiti kakasta nga adipen a siririing ken sisasagana a masangpetan ti amongda. Ibagak kadakayo, agkawesto iti pagserbi, pagtugawennanto ida iti panganan, ket serbiannanto ida.
38 Anian a ragsakda no masangpetanna ida a sisasagana, uray no sumangpet iti tengnga ti rabii wenno naladladaw pay.
39 Ammoenyo daytoy: No ammo ti ama ti familia ti oras a yaay ti mannanakaw, dina itulok a serken ti mannanakaw ti balayna.
40 Kasta met kadakayo, masapul a sisasaganakayo latta, ta umayto ti Anak ti Tao iti oras a diyo ipagpagarup.”
41 “Apo,” kinuna ni Pedro, “dakami kadi ti pangiturongam iti daytoy a pangngarig wenno inrantam nga agpaay iti amin?”
42 Insungbat ti Apo, “Siasino ngarud ti mapagtalkan ken masirib nga adipen? Isu ti tudingan ti amongna a mangaywan iti balayna ken mangted kadagiti dadduma nga adipen iti pannakabagida a kanen no dumteng ti pannangan.
43 Nagasat dayta nga adipen no masangpetan ti amongna a kasta ti ar-aramidenna!
44 Wen, ibagak kadakayo, isaadto ti amo daytoy nga adipen nga agaywan kadagiti amin a sanikuana.
45 Ngem no kuna dayta nga adipen iti bagina, ‘Mabayag pay ti isasangpet ti amongko,’ ket iruginan a kabilen dagiti padana nga adipen, lallaki man wenno babbai, sa mangan, uminum ken agbartek.
46 Dumtengto ti amongna iti aldaw a dina ipagpagarup ken iti oras a dina ammo. Dusaento ti amongna ket ipalak-amnanto kenkuana ti kaikarian dagiti saan a mapagtalkan.
47 “Ti adipen a makaammo iti kayat a paaramid ti amongna ngem di met agkuti ken agtungpal, magagaranto iti saplit.
48 Nalaglag-anto ti pannakasaplit ti adipen a di makaammo iti kayat a paaramid ti amongna nupay no agaramid iti pakaigapuan ti pannakadusana. “No adu ti naited iti tao, adunto met ti manamnama nga aggapu kenkuana. Ngem no ad-adu ti maited iti tao, ad-adunto met ti manamnama nga aggapu kenkuana.”
49 “Immayak a mangyeg iti pannusa ti Dios kadagiti tattao, ket kayatko a mangrugi koman ti pannakadusada a kasla apuy a mangur-uram kadakuada.
50 Adda buniag a masapul nga awatek, ket anian a dukotko agingga a di matungpal.
51 “Ipagarupyo aya nga immayak mangyeg iti kappia ditoy lubong? Ibagak kadakayo a panagsisina ti inyegko, saan a kappia.
52 Manipud ita, mabingbingay ti maysa a familia a lima ti kamkamengna. Kontraen dagiti tallo ti dua, ket kontraen dagiti dua ti tallo.
53 Ti ama kontraenna ti anakna a lalaki, ket ti anak a lalaki kontraenna ti amana. Ti ina kontraenna ti anakna a babai, ket ti anak a babai kontraenna ti inana. Ti katugangan a babai kontraenna ti manugangna a babai, ket ti manugang a babai kontraenna met ti katuganganna a babai.”
54 Kinuna pay ni Jesus kadagiti tattao, “No makitayo ti ulep nga agparang iti laud, dagus a kunayo nga umay ti tudo, ket kasta ti mapasamak.
55 No madlawyo nga aggapu ti angin iti abagatan, kunayo nga umay ti pudot; ket kasta ti maaramid.
56 Aginsisingpet! Maibagayo ti kasasaad ti panawen babaen ti panangkitayo iti langa ti langit ken daga, ngem apay a diyo maawatan ti kayat a sawen ti agdama a tiempo?”
57 “Apay a diyo panunoten ti rumbeng nga aramidenyo?
58 No adda mangidarum kenka ket ipannaka iti pangukoman, aramidem ti amin a kabaelam a makilinnawag kenkuana sakbay a dumatagkay iti ukom. No dika makirinnisut, pilitennaka nga agparang iti ukom a mangyawat kenka iti polis, ket maipupokkanto iti pagbaludan.
59 Ibagak kenka a dikanto makaruar sadiay agingga a mabayadam ti amin a multam.”
1 Iti dayta a tiempo, adda sumagmamano a tattao sadiay a nangibaga ken ni Jesus maipapan kadagiti taga-Galilea a pinapatay ni Pilato idi madamada nga agidatdaton iti Dios.
2 Kinuna kadakuada ni Jesus, “Gapu ta kasta ti pannakapapatay dagiti taga-Galilea, ipagarupyo kadi a dakdakkel ti basolda ngem dagiti dadduma a taga-Galilea?
3 Saan! Ibagak kadakayo a no saankayo nga agbabawi kadagiti basbasolyo, mataykayto amin a kas kadakuada.
4 “Ket ania met ti panangipagarupyo kadagidi sangapulo ket walo a natay a nagaburan idi narba ti torre idiay Siloe? Ipagarupyo kadi a daytoy ti mangipaneknek a dakdakesda ngem dagiti amin a tattao nga agnaed idiay Jerusalem?
5 Saan! Ibagak kadakayo a no saankayo nga agbabawi kadagiti basbasolyo, mataykayto amin a kas kadakuada.”
6 Sinarita ni Jesus daytoy a pangngarig kadakuada: “Adda idi maysa a tao nga adda mulana nga igos iti kaubasanna. Naminsan, napanna kinita no adda bungana ngem awan nasarakanna.
7 Kinunana ngarud iti pagay-aywanenna, ‘Kitaem, tallo a tawenen nga um-umayak ditoy nga agbirok iti bunga daytoy nga igos. Awan pay nasarakak a bungana. Pukanemon! Apay nga ibusenna ti kinataba ti daga?’
8 Ngem insungbat ti agay-aywan, ‘Apo, bay-am pay, uray ita la a tawenen. Kaliakto ti lawlawna sakonto abunoan.
9 No agbunga inton umay a tawen, nasayaat. No saan nga agbunga, papukanmonton.’”
10 Iti maysa nga Aldaw a Panaginana, mangisursuro ni Jesus iti uneg ti maysa a sinagoga.
11 Adda babai sadiay a sangapulo ket walo a tawenen a linuganan ti dakes nga espiritu. Nagbalin a kubbo ket pulos a di makatakder iti nalinteg.
12 Idi makita ni Jesus ti babai, inayabanna. “Naimbagankan iti sakitmo!” kinuna ni Jesus kenkuana.
13 Impatay ni Jesus dagiti imana. Dagus a nagtakder ti babai a sililinteg ket nagdaydayaw iti Dios.
14 Nakapungtot ti agturay iti sinagoga, gapu ta nangagas ni Jesus iti Aldaw a Panaginana ket kinunana kadagiti tattao, “Innem nga aldaw ti panagtrabahotayo. Ngarud, umaykayo agpaagas kadagita nga aldaw, a saan ketdi nga iti Aldaw a Panaginana!”
15 Ngem insungbat ti Apo kenkuana, “Dakayo nga aginsisingpet! Iti Aldaw a Panaginana, diyo aya warwaran ti baka wenno asnoyo iti nakaiparngedanda tapno inkay ipainum ida?
16 Sangapulo ket walo a tawenen a pinarigat ni Satanas daytoy nga anak ni Abraham. Saan aya a rumbeng nga ita nga Aldaw a Panaginana, mawayawayaan iti pannakabaludna?”
17 Nabainan amin a kabusor ni Jesus gapu iti insungbatna. Ngem nagragsak dagiti tattao gapu kadagiti amin a nakaskasdaaw nga inaramidna.
18 Sinaludsod ni Jesus, “Ania ti kayarigan ti Pagarian ti Dios? Ania ti mabalinko a pangipadaan?
19 Kastoy ti kayariganna: mangala ti maysa a tao iti bukel ti mostasa nga imulana iti minuyonganna. Nagtubo ket nagbalin a kayo, ket nagumokan dagiti tumatayab dagiti sangsangana.”
20 Sinaludsod manen ni Jesus, “Ania ti pangyarigak iti Pagarian ti Dios?
21 Kastoy ti kayariganna: mangala ti maysa a babai iti lebadura ket igamayna iti uppat a pulo a litro nga arina. Gapu iti lebadura, bumsog ti entero a masa.”
22 Iti dalanna a mapan idiay Jerusalem, nangisursuro ni Jesus kadagiti nalabasanna nga il-ili ken barbarrio.
23 Adda nagsaludsod kenkuana, “Apo, manmano kadi dagiti maisalakan?” Insungbat ni Jesus kadakuada,
24 “Aramidenyo ti kabaelanyo a sumrek iti nailet a ruangan, agsipud ta adunto ti agtarigagay a sumrek ngem didanto makastrek.
25 “Inton tumakderen ti ama ti familia tapno mapanna irikep ti ruangan, mabatikayto iti ruar. Uray agtugtogkayo ket kunayo, ‘Apo, ilukatmo man ti ruangan,’ isungbatnanto kadakayo, ‘Diak ammo no taga-anokayo.’
26 Iti kasta, kunayonto, ‘Nakipangpangan ken nakiin-inumkami kenka ket nangisursuroka idiay ilimi.’
27 Isungbatnanto manen, ‘Diak ammo no taga-anokayo. Umadayokayo kaniak, dakay amin a managdakdakes!’
28 Agsangit ken agngaretngetkayto inton makitayo nga adda da Abraham, Isaac, Jacob ken dagiti amin a profeta iti Pagarian ti Dios, idinto nga addakay iti ruar!
29 Umayto dagiti tattao nga aggapu iti daya ken laud, iti amianan ken abagatan, ket sumangodanto a mangan idiay Pagarian ti Dios.
30 “Kitaenyo, adda dagiti maudi ita nga umunanto, ket adda dagiti umuna ita a maudinto.”
31 Iti dayta met laeng nga aldaw, napan ken ni Jesus ti sumagmamano a Fariseo ket kinunada kenkuana, “Masapul a pumanawka ditoy ket inka iti sabali a lugar, ta kayatnaka a papatayen ni Herodes.”
32 “Inkay ibaga iti dayta nga aso,” insungbat ni Jesus kadakuada. “‘Ita ken inton bigat, paksiatek dagiti demonio ket mangagasak. Iti maikatlo nga aldaw, malpaskonton ti aramidko.’
33 Ngem ita ken inton bigat, ken iti sumaruno pay nga aldaw, masapul nga ituloyko ti magna. Saan a rumbeng a mapapatay ti maysa a profeta iti sabali a lugar no saan nga idiay Jerusalem.
34 “O Jerusalem, Jerusalem a mangpapatay kadagiti profeta ken mangubor kadagiti imbaon kenka ti Dios! Namin-ano a kinayatko nga ummongen dagiti annakmo, kas iti panangsallukob ti upa kadagiti piekna, ngem madikayo met!
35 Ita, mabaybay-an a mamimpinsan ti balayyo. Ibagak kadakayo a didakton makita agingga iti dumteng ti tiempo a kunayo: ‘Bendisionan ti Dios ti umay iti nagan ti Apo!’”
1 Iti maysa nga Aldaw a Panaginana, napan nangan ni Jesus iti balay ti maysa kadagiti pangulo a Fariseo, ket sinisiim dagiti tattao.
2 Adda lalaki nga imbal dagiti saka ken takkiagna a napan ken ni Jesus.
3 Sinaludsod ni Jesus kadagiti mamaestro iti Linteg ken kadagiti Fariseo, “Ipalubos kadi ti Linteg ti panangpaimbag iti masakit iti Aldaw a Panaginana?”
4 Ngem nagulimekda. Innala ni Jesus ti tao ket pinaimbagna sana pinagawid.
5 Kalpasanna, kinunana kadakuada, “No ti maysa kadakayo adda anakna wenno bakana a matnag iti bubon iti Aldaw a Panaginana, dina kadi dagusen nga aonen uray no Aldaw a Panaginana?”
6 Awan naisungbatda kenkuana maipapan iti daytoy.
7 Napaliiw ni Jesus a pilien dagiti sangaili dagiti kasayaatan a pagtugawan. Isut' gapuna a sinaritana amin kadakuada daytoy a pangngarig:
8 “No adda mangawis kenka iti paboda, dimo pilien ti kasayaatan a pagtugawan, amangan no adda naawis a natantan-ok ngem sika.
9 Umayto kenka ti nangawis kadakayo a dua ket kunana, ‘Pangngaasim ta itedmo dayta a tugaw kenkuana.’ Mabainankanto ket kapilitan nga agtugawka iti kanumoan a pagyanan.
10 “Ngem no maawiska, inka ketdi agtugaw iti kanumoan a lugar tapno umayto kenka ti nangawis ket kunana, ‘Gayyem, umayka idiay nasaysayaat a pagtugawan.’ Iti kasta, maidaydayawkanto iti imatang dagiti sangaili.
11 Ta maipababanto ti amin a mangitan-ok iti bagina, ket maitan-okto ti amin nga agpakumbaba.”
12 Kinuna met ni Jesus iti nangawis kenkuana, “No yawismo ti maysa a pangaldaw wenno pangrabii, dimo awisen dagiti gagayyemmo wenno dagiti kakabsat, kakabagian wenno babaknang a kaarrubam. Ta awisendakanto met, ket iti kasta, supapakandakanto iti impaaymo kadakuada.
13 No agpadayaka, imbitaram dagiti napanglaw, dagiti lugpi, dagiti pilay ken dagiti bulsek.
14 Nagasatkanto, ta didaka masupapakan. Ngem gunggonaannakanto ti Dios inton agungar dagiti nalinteg a tattao.”
15 Nangngeg ti maysa kadagiti nakisango ken ni Jesus iti panganan daytoy a pangngarig. Kinunana ken ni Jesus, “Anian a ragsak dagiti sumangonto iti panganan iti Pagarian ti Dios!”
16 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Adda idi maysa a tao a nangisagana iti dakkel a padaya ket adu ti inawisna.
17 Idi dimtengen ti oras ti padaya, binaonna ti adipenna a mangibaga kadagiti naawis, ‘Umaykayon, ta naisagana aminen.’
18 “Ngem nagpambarda amin. Kinuna ti maysa iti adipen, ‘Gimmatangak iti talon ket masapul nga innak kitaen. Dispensarennak laengen.’
19 Kinuna met ti sabali, ‘Gimmatangak iti lima nga agkasangol a baka ket innak ipadas ida. Dispensarennak laengen.’
20 Kinuna met ti sabali, ‘Kakaskasarko, isut' gapuna a diak makaumay.’
21 “Nagawid ti adipen ket imbagana amin daytoy iti apona. “Nakapungtot ti apo. Binilinna ti adipenna, ‘Darasem ti mapan kadagiti kalkalsada ken daldalan iti ili, ket yegmo ditoy dagiti napanglaw, dagiti lugpi, dagiti bulsek ken dagiti pilay.’
22 “Iti saan a nabayag, kinuna ti adipen, ‘Apo, natungpal ti bilinmo ngem adu pay laeng ti pagyanan.’
23 “Iti kasta, kinuna manen ti apo iti adipen, ‘Inka kadagiti daldalan ken bitbit-ang, ket pilitem dagiti tattao nga umay tapno mapno ti balayko.
24 Ta ibagak kadakay amin nga awanto kadagiti inawisko ti makaraman iti saganak.’”
25 Iti naminsan, nakaad-adu a tattao ti sumursurot ken ni Jesus. Simmango ni Jesus kadakuada ket kinunana,
26 “Saan a makapagbalin nga adalak ti siasinoman nga umay kaniak malaksid no dakdakkel ti panagayatna kaniak ngem ti panagayatna kadagiti nagannak kenkuana, ti asawana ken dagiti annakna, dagiti kakabsatna ken uray ti bagina met laeng.
27 Saan met a makapagbalin nga adalak ti siasinoman a di mangbaklay iti krusna ken sumurot kaniak.
28 “No maysa kadakayo ti agpanggep a mangbangon iti torre, saan aya nga agtugaw nga umuna tapno panunotenna ti magastonanto, no adda makaanay a kuartana a pangleppasna?
29 No saan, dinanto maituloy ti torre kalpasan ti panangikabilna iti fondasion. Ang-angawento dagiti amin a makakita iti inrugina ket kunadanto,
30 ‘Inrugina a binangon ti torre, ngem dina met maituloy!’
31 “No rummuar ti maysa nga ari nga addaan 10,000 a soldado ket mapanna sarangten ti sabali nga ari nga addaan 20,000 a soldado, agtugaw pay a mangpanunot no kabaelanna a sangoen ti karangetna nga ari.
32 No saan, mangibaon iti sumabat iti dayta nga ari no adayo pay laeng tapno dawatenna ti panagkappiada.”
33 Kamaudiananna, kinuna ni Jesus, “Kasta met nga awan kadakayo ti makapagbalin nga adalak no dina panawan amin nga adda kenkuana.”
34 “Nasayaat ti asin. Ngem no timmamnayen, saanen a mapaapgad.
35 Awanen ti maiserbina iti daga wenno iti pagibuntonan iti rugit ti animal ket iti kasta maibelleng. “Dumngegkayo ngarud, no adda pannakaawatyo!”
1 Iti maysa nga aldaw, adu nga agsingsingir iti buis ken dadduma a managbasol ti napan nagdengngeg ken ni Jesus.
2 Nagtanabutob dagiti Fariseo ken mamaestro iti Linteg. “Awaten daytoy a tao dagiti dakes ti pakasarsaritaanda ket kasangona pay ida a mangan!” kinunada.
3 Iti kasta, insarita ni Jesus kadakuada daytoy a pangngarig:
4 “Kas pangarigan, adda 100 a karnero ti maysa kadakayo, ket mapukaw ti maysa kadakuada, ania ti aramidenna? Panawanna dagiti 99 iti pagar-arabanda sana mapan sapulen ti napukaw agingga a mabirokanna.
5 No masarakannan, kasta unay ti ragsakna ket baklayenna
6 nga isangpet idiay balayna. Ayabanna dagiti gagayyem ken kaarrubana ket kunana kadakuada, ‘Maragsakanak unay ta nabirokak met laeng ti napukaw a karnerok! Agrambaktayo!’
7 “Kasta met, ibagak kadakayo a dakdakkelto ti ragsak sadi langit gapu iti maysa a managbasol nga agbabawi, ngem gapu iti 99 a di makasapul iti panagbabawi.”
8 Intuloy ni Jesus, “Wenno kas pangarigan, adda sangapulo a bagi ti pirak ti maysa a babai, ket no mapukawna ti maysa, ania ti aramidenna? Gangtanna ti pagsilawan, sagadanna ti balayna, ket agbirok a sipapasnek agingga a masapulanna.
9 Apaman a masarakanna, ayabanna dagiti gagayyem ken kaarrubana. ‘Agrambaktayo,’ kunana kadakuada, ‘ta nasapulak met laeng ti napukawko a kuarta.’
10 “Kasta met, ibagak kadakayo, nga agragsak dagiti angheles ti Dios gapu iti maysa a managbasol nga agbabawi.”
11 Sinarita pay ni Jesus daytoy: “Adda idi tao nga addaan iti dua nga annak a lallaki.
12 Kinuna ti inaudi iti amana, ‘Ama, itedmon ti tawidko.’ Biningay ngarud ti ama ti sanikuana kadagiti dua nga annakna.
13 Kalpasan ti sumagmamano nga aldaw, inlako ti inaudi ti bingayna, ket innalana ti naglakoanna sa pimmanaw. Napan iti adayo a daga ket sadiay binusbosna amin a kuartana iti nabarayuboy a panagbiag.
14 Idi nagastonan amin a kuartana, dimteng ti nakaro a bisin iti dayta a daga ket pulos nga awan nabatin kenkuana.
15 Iti kasta, napan nagtrabaho iti maysa kadagiti umili sadiay a nangibaon kenkuana iti away tapno agtaraken kadagiti baboy.
16 Kayatna ti mangan iti kankanen dagiti baboy, ngem awan nangted kenkuana!
17 Idi makapanunot met laeng, kinunana, ‘Agsobsobraan iti kanen dagiti amin a mangmangged idiay balay ni amak, ket addaak ditoy a matmatay iti bisin!
18 Pumanawak ketdi ket agsubliak ken ni amak. Ama, kunakto, nagbasolak iti Dios, kasta met kenka.
19 Diak maikarin a maawagan nga anakmo. Ibilangnak kadi a kas maysa kadagiti tangtangdanam.’
20 Pimmanaw ngarud sadiay ket nagrubbuat nga agsubli ken amana. “Adayo pay laeng iti balayda idi makita ni amana. Naasian ti ama ket timmaray a simmabat iti anakna. Inapungolna sana inagkan.
21 ‘Ama,’ kinuna ti anak, ‘nagbasolak iti Dios, kasta met kenka. Diak maikarin a maawagan nga anakmo.’
22 Ngem inayaban ti ama dagiti katulonganna. ‘Darasenyo!’ kinunana. ‘Alaenyo ti kasayaatan a bado ket ikawesyo kenkuana. Singsingan ken sapatosanyo.
23 Inkay alaen ti napalukmeg a baka ket partienyo. Agrambaktayo!
24 Ta natay daytoy nga anakko, ngem nagungar. Napukaw ngem nasapulan met laeng.’ Ket nangrugin ti ramrambak.
25 “Adda idi ti inauna nga anak idiay taltalon. Idi agawid ket makaasideg iti balay, nangngegna ti toktokar ken salsala.
26 Inayabanna ti maysa kadagiti katulongan ket sinaludsodna, ‘Ania ti mapaspasamak?’
27 ‘Nagsublin ti kabsatmo,’ insungbat ti katulongan, ‘ket pinaparti ni tatangmo ti napalukmeg a baka, ta napasangpetna a sisasalun-at ken sikakaradkad.’
28 Kasta unay ti pungtot ti inauna a kabsat ket dina kayat ti sumrek iti balay. Iti kasta, rimmuar ti amana a nangay-ayo kenkuana a sumrek.
29 ‘Kitaem,’ kinuna ti inauna, ‘nabayagen a kaslaak la maysa a tagabu a nagserserbi kenka. Pulos a diak nagsukir kadagiti bilbilinmo. Ania ti intedmo kaniak? Dinak man la inikkan iti uray maysa la koma a kalding a pakipagragragsakko kadagiti gagayyemko.
30 Ngem daytoy nga anakmo—binusbosna amin a sanikuam kadagiti dakes a babbai. Ket ita ta nagsublin, impartiam iti napalukmeg a baka!’
31 ‘Anakko,’ insungbat ti ama, ‘kanayon nga addaka ditoy dennak, ket kukuam amin a kukuak.
32 Ngem masapul nga agrambak ken agragsaktayo, ta natay ti kabsatmo ngem nagungar. Napukaw ngem nasapulan met laeng.’”
1 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Adda idi maysa a baknang nga adda pagay-aywanenna kadagiti sanikuana. Naipulong kenkuana a busbusbosen ti agaywan ti kuarta ti amongna.
2 “Iti kasta, pinaayaban ti amongna ket kinunana kenkuana, ‘Ania daytoy madamdamagko maipapan kenka? Itedmo kaniak ti amin a listaan ti panagaywanmo kadagiti sanikuak, ta ikkatenkan nga agaywan.’
3 “Kinuna ti tao iti bagina, ‘Ikkatennakon ni amongko iti trabahok. Anianto ti aramidek? Diak kabaelan ti agkali ket mabainak met a makipalpalama.
4 A, ammokon ti aramidek tapno inton maikkatak iti saadko, addanto gagayyemko a mangpasangbay kaniak kadagiti balbalayda.’
5 “Inayabanna ngarud dagiti amin a nakautang iti amongna. Kinunana iti umuna, ‘Mano ti utangmo iti amongko?’
6 ‘Sangagasut a burnay a lana,’ insungbatna. ‘Adtoy ti resibom,’ kinuna ti agay-aywan. ‘Agtugawka ket isuratmo ti limapulo.’
7 Iti sabali kinunana, ‘Ket sika, mano met ti utangmo?’ ‘Sangaribu a salup a trigo,’ insungbatna. ‘Adtoy ti resibom,’ kinuna ti agay-aywan. ‘Isuratmo ti walogasut.’
8 “Nagbanaganna, dinaydayaw ti among ti ulbod a pagay-aywanenna gapu iti kinasikap nga inaramidna. Nasiksikap ngamin dagiti tattao ditoy lubong iti maipapan kadagiti ar-aramidda ngem dagiti tattao iti lawag.”
9 Kinuna pay ni Jesus, “Ibagak ngarud kadakayo, pakigayyemyo dagiti naindagaan a sanikuayo tapno inton maibusankayo, maawatkayto iti agnanayon a pagtaengan.
10 Ti tao a mapagtalkan kadagiti babassit a banag, mapagtalkanto met kadagiti dadakkel. Ngem ti saan a matalek kadagiti babassit a banag, saan met a mapagtalkan kadagiti dadakkel.
11 Ngarud, no saankayo a matalek nga agaywan kadagiti naindagaan a gameng, kasano a mapagtalkankayo kadagiti napaypayso a gameng?
12 No saankayo a mapagtalkan kadagiti saanyo a kukua, siasinonto ti mangted kadakayo iti kukuayo?
13 “Awan ti adipen a makapagserbi iti dua nga among. Ta guraennanto ti maysa ket ayatennanto ti sabali, wenno agserbinto a sipapasnek iti maysa ket umsiennanto ti sabali. Diyo mapaggiddan a pagserbian ti Dios ken ti sanikua.”
14 Nangngeg dagiti Fariseo amin dagitoy, ket inuyawda ni Jesus agsipud ta naagumda iti kuarta.
15 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Agparangkayo a kasla nalinteg iti imatang dagiti tattao. Ngem ammo ti Dios ti naguneg iti pusoyo. Ta dagiti ibilang ti tao a kas napateg awan kaes-eskanna iti imatang ti Dios.
16 “Naannurot ti Linteg ni Moises ken dagiti sursurat dagiti profeta agingga iti tiempo ni Juan a Mammuniag. Manipud idin, naikaskasaba ti Naimbag a Damag maipapan iti Pagarian ti Dios, ket ipapilit ti tunggal maysa ti iseserrekna.
17 Nalaklaka ti pannakapukaw ti langit ken daga ngem ti pannakaikkat ti uray kabassitan laeng a paset ti Linteg.
18 “Makabasol iti pannakikamalala ti lalaki a mangisina iti asawana sa mangasawa iti sabali a babai. Ket ti lalaki a mangasawa iti naisina a babai, makabasol met iti pannakikamalala.”
19 “Adda idi maysa a baknang a kanayon a sikakawes kadagiti agkakangina a lupot. Inaldaw met nga agbibiag a sibubuslon.
20 “Adda met maysa a napanglaw nga agnagan Lazaro. Nalapunos iti gaddil. Inaldaw a maipan iti ruangan ti balay ti baknang.
21 Tartarigagayanna ngamin a pedpeden ti bisinna kadagiti maregreg iti sirok ti lamisaan ti baknang. Pasaray mapan dildilan dagiti aso ti gaddilna.
22 “Natay ti napanglaw ket impan dagiti angheles iti ayan ni Abraham. Natay met ti baknang ket naitanem.
23 Idi agsagaba iti napalalo idiay Hades, timmangad ket nakitana ni Abraham nga adda iti adayo agraman ni Lazaro iti abayna.
24 Iti kasta, impukkawna, ‘Ama Abraham! Kaasiannak kadi ta ibaonmo ni Lazaro a mangbabasa iti ramayna ket palamiisanna toy dilak, ta kasta unay ti pannakatutuokko iti daytoy nga apuy!’
25 “Ngem kinuna ni Abraham, ‘Anakko, laglagipem a kabayatan ti panagbiagmo, naited kenka ti amin nga agkakaimbag a banag idinto a naglak-am ni Lazaro iti rigat. Itan, adda ditoy a maliwliwa ket addaka dita a matutuok.
26 Saan la a dayta! Adda dakkel a yuyeng iti nagbaetantayo tapno saan a makaballasiw dagiti mayat nga umay dita manipud ditoy wenno dagiti aggapu dita nga umay ditoy.’
27 “‘Dawatek ngarud kenka, ama Abraham,’ kinuna ti baknang, ‘nga ibaonmo ni Lazaro iti balay ni amak
28 tapno bagbagaanna dagiti lima a kakabsatko a lallaki sadiay, amangan no umayda met ditoy yan ti tuok.’
29 “Ngem kinuna ni Abraham, ‘Adda ni Moises ken dagiti profeta a mamagbaga kadakuada. Masapul a dumngeg dagiti kakabsatmo iti saoda.’
30 “‘Saan nga umanay dayta, ama Abraham,’ insungbat ti baknang. ‘Ngem no agungar ti maysa kadagiti natay ket mapan kadakuada, agbabawidanto kadagiti basbasolda.’
31 “Ngem kinuna ni Abraham, ‘No dida denggen ni Moises ken dagiti profeta, didanto met la mamati, uray pay no adda agungar kadagiti natay.’”
1 Kinuna ni Jesus kadagiti adalanna, “Saan a pagduaduaan ti kaadda dagiti pakaigapuan ti panagbasol dagiti tattao. Ngem asi pay ti tao a pakaigapuan ti basol!
2 Nasaysayaat koma no maigalut ti gilingan a bato iti tengngedna sa maitappuak iti taaw, ngem ti panangisungsongna nga agbasol ti maysa kadagitoy nga ubbing.
3 Agannadkayo ngarud iti aramidyo! “Babalawem ti kabsatmo no makabasol. Pakawanem no agbabawi.
4 No mamimpito nga agbasol kenka iti maysa nga aldaw, ket tunggal makabasol agpakawan kenka, rebbengmo a pakawanen.”
5 Kinuna dagiti apostoles iti Apo, “Pabilgem ti pammatimi.”
6 “No adda pammatiyo a kas iti kadakkel ti bukel ti mostasa,” insungbat ti Apo, “mabalinyo a kuna iti daytoy a kayo ti sikamoro, ‘Bag-utem ti bagim ket imulam iti taaw,’ ket agtulnog kadakayo.”
7 “Kas pangarigan, maysa kadakayo ti adda adipenna nga agar-arado wenno agay-aywan kadagiti karnero, ket sumangpet nga aggapu iti talon, kunam kadi kenkuana, ‘Darasem ta umayka manganen?’
8 Saan! Kunam ketdi kenkuana, ‘Isaganam ti pangrabiik sakanto agsukat nga agserbi kaniak bayat ti pannanganko. Kalpasanna, mabalinmonton ti mangan.’
9 “Masapul aya nga agyamanka iti adipen gapu iti panangtungpalna iti naibilin? Saan!
10 Kasta met kadakayo: No naaramidyon amin a naibilin kadakayo, kunayo, ‘Adipenkami laeng. Inaramidmi laeng ti pagrebbenganmi.’”
11 Bayat ti panagturong ni Jesus idiay Jerusalem, nagna iti nagbeddengan ti Samaria ken Galilea.
12 Idi sumungsungad iti maysa a barrio, sinabat ti sangapulo a lallaki nga agkukutel. Nagtakderda iti adayo bassit
13 ket impukkawda, “Jesus, Maestro, kaasiannakami!”
14 Nakita ida ni Jesus ket kinunana, “Inkay agpakita kadagiti papadi.” Idi addada iti dalan, naimbagandan.
15 Apaman a nadlaw ti maysa kadakuada a naimbaganen, nagsubli a nangidaydayaw iti Dios iti napigsa a timek.
16 Nagparintumeng iti sangoanan ni Jesus ket nagyaman kenkuana. Samaritano daytoy a lalaki.
17 “Saan aya a sangapulo dagiti napaimbag?” kinuna ni Jesus. “Sadino ti ayan dagiti siam?
18 Apay a daytoy laeng ganggannaet ti nagsubli nga agyaman iti Dios?”
19 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Tumakderka ket agawidkan. Pinaimbagnaka ta pammatim.”
20 Sumagmamano a Fariseo ti nangsaludsod ken ni Jesus no kaanonto ti yaay ti Pagarian ti Dios. Insungbat ni Jesus, “Saan nga umay ti Pagarian ti Dios babaen kadagiti makita a pagilasinan.
21 Awanto ti agkuna, ‘Kitaenyo, adda ditoy!’ wenno ‘Adda sadiay!’ Ta adda kadakayo ti Pagarian ti Dios.”
22 Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadagiti adalan, “Dumtengto ti tiempo a tarigagayanyo a makita ti uray maysa laeng kadagiti aldaw ti Anak ti Tao, ngem diyonto makita.
23 “Addanto dagiti agkuna kadakayo, ‘Kumitakayo sadiay!’ wenno ‘Kumitakayo ditoy!’ Ngem diyo mapan birbiroken.
24 Kas iti panaggilap ti kimat ket lawaganna ti tangatang manipud iti maysa a bangir agingga iti sabali, kastanto met ti Anak ti Tao inton aldawna.
25 Ngem masapul nga agsagaba nga umuna iti adu ken laksiden dagiti tattao iti daytoy a kaputotan.
26 Kas idi tiempo ni Noe, kastanto met ti mapasamak kadagiti aldaw ti Anak ti Tao.
27 Nangnangan, nagiinum ken nagaassawada agingga iti aldaw nga iseserrek ni Noe iti daong. Dimteng ti Layus ket nalmesda amin.
28 Maaramidto met ti kas iti naaramid kadagidi aldaw ni Lot. Nangnangan ken nagiinumda. Naggatgatang ken naglaklakoda. Nagmulmula ken nagbalbalayda.
29 Idi aldaw nga ipapanaw ni Lot idiay Sodoma, nagtudo iti apuy ken asufre manipud langit a nangpatay kadakuada amin.
30 Kastanto ti mapasamak inton aldaw a pannakaiparangarang ti Anak ti Tao.
31 “Iti dayta nga aldaw, ti adda iti tuktok ti balayna saanton a bumaba a sumrek iti balay a mangala kadagiti sanikuana. Kasta met a ti adda iti away dinto agsublin iti balayna.
32 “Laglagipenyo daydi asawa ni Lot!
33 “Ti siasinoman nga agpanggep a mangisalakan iti biagna, mapukawnanto. Ti siasinoman a makapukaw iti biagna, mataginayonnanto.
34 “Ibagak kadakayo nga iti dayta a rabii, addanto dua a lallaki nga agid-idda iti maymaysa a katre. Maalanto ti maysa ket mabatinto ti sabali.
35 Addanto met dua a babbai nga aggilgiling iti maymaysa a paggilingan. Maalanto ti maysa ket mabatinto ti sabali.”
36
37 Sinaludsod kenkuana dagiti adalan, “Sadino, Apo?” “Iti sadinoman a yan ti bangkay, sadiay ti paguurnongan dagiti agila,” insungbat ni Jesus.
1 Sinarita ni Jesus kadakuada daytoy a pangngarig tapno isurona ida a masapul nga agkararagda a kanayon ken dida pukawen ti namnamada.
2 Kinuna ni Jesus, “Adda idi maysa a hues iti maysa nga ili. Saan nga agbuteng iti Dios ket awan raraemenna a tao.
3 “Adda met maysa a balo a babai iti dayta met laeng nga ili. Masansan a mapan iti hues a kunkunana, ‘Tulongannak kadi a mangtunton iti kalintegak iti kabusorko!’
4 “Nabayag a di inkaskaso ti hues, ngem kamaudiananna, kinunana iti bagina, ‘Nupay no diak agbuteng iti Dios ken awan raemek a tao,
5 ngem gapu ta maumaakon a singsingaen daytoy a balo, itedko man laengen ti dawdawatenna. No saan, dinakto sardengan a ringringgoren ket maibuston ti anusko.’”
6 Intuloy ti Apo: “Nangngegyo ti kinuna ti dakes a hues?
7 Ket dinto aya tulongan ti Dios dagiti tattaona nga umas-asug kenkuana iti aldaw ken rabii? Dinanto kadi dardarasen ti tumulong kadakuada?
8 Ibagak kadakayo a dagdagusennanto nga ipaay kadakuada ti hustisia. Ngem inton umay ti Anak ti Tao, addanto ngata masarakanna a pammati ditoy daga?”
9 Sinarita pay ni Jesus daytoy a pangngarig kadagiti tattao a mangitangtangsit iti kinaimbagda ken manguy-uyaw kadagiti sabsabali.
10 “Adda dua a lallaki a napan nagkararag idiay Templo: maysa ti Fariseo, maysa ti agsingsingir iti buis.
11 “Nagtakder ti Fariseo iti napakni a lugar ket inkararagna a siuulimek: ‘Agyamanak kenka, O Dios, ta saanak a kas kadagiti dadduma a naagum, naulbod wenno makikamkamalala. Agyamanak met ta saanak a kas iti daytoy nga agsingsingir iti buis.
12 Maminduaak nga agayunar tunggal lawas, ket itedko ti apagkapullo ti amin a masapulak.’
13 “Ngem nagtakder iti adayo ti agsingsingir iti buis ket dina pay itangad dagiti matana sadi langit. Dinandanogna ketdi ti barukongna ket kinunkunana, ‘O Dios, kaasiannak kadi a managbasol!’”
14 Kinuna ni Jesus, “Ibagak kadakayo, nagawid ti agsingsingir iti buis a napalinteg iti sangoanan ti Dios. Ngem ti Fariseo, saan a napalinteg. Ta ti mangitantan-ok iti bagina, maipababanto. Ngem ti mangipababa iti bagina, maitan-okto.”
15 Adda sumagmamano a tattao a nangyeg kadagiti ubbingda tapno ipatay ni Jesus ti imana kadakuada. Nakita dagiti adalan ket inungtanda ida iti kasta nga inaramidda.
16 Ngem inayaban ni Jesus dagiti ubbing, ket kinunana, “Palubosanyo dagiti ubbing nga umay kaniak. Diyo paritan ida, ta dagiti kas kadakuada ti agtagikua iti Pagarian ti Dios.
17 Laglagipenyo a ti siasinoman a di umawat iti Pagarian ti Dios a kas iti panangawat ti maysa nga ubing, saanto a makastrek sadiay.”
18 Nagsaludsod ken ni Jesus ti maysa a panguloen a Judio. “Naimbag a Maestro,” kinunana, “ania ti aramidek tapno magun-odko ti biag nga agnanayon?”
19 Kinuna ni Jesus, “Apay nga awagannak iti naimbag? Awan ti naimbag no di laeng ti Dios.
20 Ammom dagiti bilbilin: ‘Dika makikamalala; dika mamapatay; dika agtakaw; dika agsaksi iti ulbod; agraemka kadagiti nagannak kenka.’”
21 “Sipud pay idi ubingak, tinungtungpalko amin dagitoy a bilin,” insungbat ti lalaki.
22 Idi mangngeg daytoy ni Jesus, kinunana, “Adda pay maysa a pagkurangam. Ilakom amin a sanikuam samo ited kadagiti napanglaw ti naglakoam ket addanto kinabaknangmo sadi langit. Kalpasanna, umayka sumurot kaniak.”
23 Ngem nagladingit ti tao idi mangngegna daytoy, agsipud ta adu ti sanikuana.
24 Nakita ni Jesus ti liday ti baknang. “Nagrigat ketdin a sumrek dagiti nabaknang iti Pagarian ti Dios!” kinunana.
25 “Nalaklaka ti ilulusot ti maysa a kamelio iti abut ti dagum ngem ti iseserrek ti baknang iti Pagarian ti Dios.”
26 Nangngeg dagiti tattao ti kinuna ni Jesus. “Siasino ngaruden ti maisalakan?” sinaludsodda.
27 “Ti saan a mabalin kadagiti tattao, mabalin iti Dios,” insungbat ni Jesus.
28 Kinuna ngarud ni Pedro, “Adtoy, binaybay-anmi dagiti balbalaymi ket simmurotkami kenka.”
29 “Wen,” kinuna ni Jesus kadakuada, “ibagak daytoy kadakayo: ti siasinoman a nangpanaw iti balay, asawa a babai, kakabsat a lallaki, nagannak wenno annakna gapu iti Pagarian ti Dios,
30 ad-adunto nga adayo ti awatenna ditoy a biag, ket iti masakbayan, biag nga agnanayon.”
31 Inyadayo ni Jesus dagiti sangapulo ket dua nga adalan ket kinunana kadakuada, “Denggenyo! Sumang-attay idiay Jerusalem, ket matungpalto sadiay ti amin nga insursurat dagiti profeta maipapan iti Anak ti Tao.
32 Mayawatto kadagiti Hentil a mangang-angaw, mangpabpabain ken mangtuptupranto kenkuana.
33 Sapliten ken papatayendanto, ngem agungarto iti maikatlo nga aldaw.”
34 Awan a pulos kadagitoy ti naawatan dagiti adalan. Nailinged kadakuada ti kaipapanan dagiti balikasna, ket dida ammo no ania ti sasawen ni Jesus.
35 Idi asidegen ni Jesus idiay Jerico, adda maysa a bulsek nga agtugtugaw ken agpalpalama iti igid ti dalan.
36 Nangngegna dagiti tattao nga aglabas ket sinaludsodna, “Apay, ania dayta?”
37 “Lumabas ni Jesus a taga-Nazaret,” kinunada kenkuana.
38 Iti kasta, impukkaw ti bulsek, “Jesus nga Anak ni David! Kaasiannak kadi!”
39 Inungtan dagiti adda iti sango ket imbagada kenkuana nga agulimek. Ngem inyad-addana ketdi ti nangipukkaw, “Anak ni David, kaasiannak kadi!”
40 Nagsardeng ngarud ni Jesus ket imbilinna a yasidegda kenkuana ti bulsek. Idi nayasidegen, sinaludsod ni Jesus kenkuana,
41 “Ania ti kayatmo nga aramidek kenka?” “Apo,” kinuna ti bulsek, “Kayatko a makakitaak koma.”
42 “Makakitakan!” insungbat ni Jesus. “Ti pammatim ti nangpaimbag kenka.”
43 Dagus a makakitan ti bulsek. Simmurot ken ni Jesus ket indaydayawna ti Dios. Idi makita dagiti tattao ti napasamak, indaydayawda met ti Dios.
1 Lumaslasat idi ni Jesus idiay Jerico.
2 Adda baknang sadiay nga agnagan Zakeo. Panguloen dagiti agsingsingir iti buis.
3 Kayatna a kitaen no siasino ni Jesus, ngem gapu ta pandek ken adu ti tattao, dina makita ni Jesus.
4 Iti kasta, nagtaray ket inunaanna dagiti tattao sa immuli iti maysa a kayo a sikamoro tapno makitana ni Jesus a lumabas sadiay.
5 Timmangad ni Jesus idi mabatoganna ni Zakeo. “Zakeo,” kinunana, “darasem ti umulog, ta umayak idiay balaymo ita nga aldaw.”
6 Dinagdagus ni Zakeo ti immulog ket siraragsak a nangawat ken ni Jesus.
7 Nagtanabutob amin a nakakita iti daytoy. “Napan pinasangaili daytoy a tao iti balay ti maysa a managbasol!” kinunada.
8 Timmakder ni Zakeo ket kinunana iti Apo, “Denggem, Apo! Itedko kadagiti napanglaw ti kagudua ti sanikuak. No adda sinaurko, isublik kenkuana iti mamimpat a kaadu ti innalak.”
9 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Ita nga aldaw, dimteng ti pannakaisalakan iti daytoy a balay, ta anak met ni Abraham daytoy a tao.
10 Immay ti Anak ti Tao a mangbirok ken mangisalakan iti napukaw.”
11 Dimngeg dagiti tattao iti imbaga ni Jesus. Gapu ta asidegen ni Jesus idiay Jerusalem, impagarupda a dandani agparangen ti Pagarian ti Dios. Isut' gapuna a sinarita ni Jesus daytoy a pangngarig:
12 “Adda idi lalaki a nangato ti saadna a napan iti adayo a pagilian tapno makoronaan nga ari, sa met la agsubli.
13 Sakbay ti ipapanawna, inayabanna ti sangapulo kadagiti adipenna ket inikkanna ti tunggal maysa iti kuarta a balitok. Imbagana kadakuada, ‘Pagsapulyo daytoy bayat ti kaawanko.’
14 “Ngem gurguraen dagiti kailianna, isut' gapuna a nangibaonda kadagiti tattao a sumurot kenkuana nga agkuna, ‘Dimi kayat daytoy a tao nga agari kadakami.’
15 “Naisaad nga ari ket idi nagsubli, dagus a pinaayabanna dagiti adipen nga inikkanna iti kuarta tapno ammoenna no mano ti nasapulanda.
16 “Dimmatag ti umuna nga adipen. ‘Apo,’ kinunana, ‘nakaganansia iti sangapulo a bagi ti balitok daydi intedmo kaniak.’
17 “‘Nasayaat ti inaramidmo,’ kinuna ti ari. ‘Naimbagka nga adipen. Agsipud ta mapagtalkanka kadagiti babassit a bambanag, pagturayenkanto iti sangapulo a siudad.’
18 “Dimmatag met ti maikadua nga adipen. ‘Apo,’ kinunana, ‘nakaganansia iti lima a kuarta a balitok daydi intedmo kaniak.’
19 “Kinuna kenkuana ti ari, ‘Pagturayenkanto iti lima a siudad.’
20 “Dimmatag met ti sabali pay nga adipen. ‘Apo,’ kinunana, ‘adtoy daydi kuartam. Binungonko iti panio ket indulinko.
21 Nagbutengak ngamin kenka, ta ammok a naungetka. Alaem ti uray saanmo a kukua, ket apitem ti uray dimo immula.’
22 “‘Dakeska nga adipen!’ kinuna ti ari. ‘Dusaenka gapu kadagiti balikasmo met laeng. Ammom la ngaruden a naungetak, ket alaek ti uray saanko a kukua ken agapitak iti diak immula.
23 Apay ngarud a dimo indeposito iti banko ti kuartak tapno apaman a sumangpetak, isublim koma kaniak agraman interesna?’
24 “Iti kasta, kinuna ti ari kadagiti agtatakder sadiay, ‘Alaenyo ti kuarta kenkuana ket itedyo iti addaan iti sangapulo a kuarta.’
25 “Kinunada iti ari, ‘Apo, adda la ngarud sangapulo a kuartanan!’
26 “‘Ibagak kadakayo,’ insungbat ti ari, ‘ti addaan, maikkanto pay iti ad-adu. Ngem iti awanan, uray ti sangkabassit nga adda kenkuana, maikkatto pay.
27 No maipapan kadagiti kabusorko a di nangayat a siak ti arida, yegyo ida ditoy ket patayenyo ida iti sangoanak.’”
28 Kalpasan ti panangisao ni Jesus iti daytoy, nagtuloy a nagturong idiay Jerusalem.
29 Idi asidegen iti Betfage ken Betania, iti Bantay Olivo, pinaunana ti dua nga adalan.
30 “Inkay iti masungad a barrio,” imbilinna kadakuada. “Apaman a sumrekkayo, masarakanyonto ti sigagalut nga urbon ti asno a di pay nasaksakayan. Warwaranyo ket yegyo ditoy.
31 No adda agsaludsod kadakayo no apay a warwaranyo ti urbon, ibagayo kenkuana a masapul ti Apo.”
32 Napanda ngarud ket nasarakanda amin kas imbaga ni Jesus kadakuada.
33 Idi warwarwaranda ti urbon, kinuna kadakuada dagiti akinkukua, “Apay a warwaranyo?”
34 “Masapul ti Apo,” insungbatda.
35 Impanda ken ni Jesus ti urbon. Inap-apanda ti urbon kadagiti kagayda sada tinulongan ni Jesus a simmakay.
36 Idi nakasakayen ni Jesus, inyaplag dagiti tattao dagiti kagayda iti dalan.
37 Idi sumungsungad ni Jesus idiay Jerusalem, iti dalan a sumalog iti Bantay Olivo, nagdaydayaw iti Dios dagiti amin nga adalanna iti napigsa a timek gapu kadagiti naindaklan a bambanag a nakitada.
38 “Bendisionan koma ti Dios ti Ari nga umay iti nagan ti Apo,” ipukpukkawda. “Kappia sadi langit ken gloria iti Dios!”
39 “Maestro, bilinem dagiti adalam nga agulimekda!” kinuna ti sumagmamano a Fariseo nga adda iti ummong dagiti tattao.
40 “Ibagak kadakayo a no agulimekda, mangrugi nga agpukkaw dagiti batbato,” insungbat ni Jesus.
41 Umas-asideg ni Jesus iti Jerusalem ket nakitana ti siudad, sinangitanna a
42 kunana: “No ammom la koma ita nga aldaw ti masapul tapno maaddaanka iti kappia! Ngem ita dimo makita.
43 Dumtengto dagiti aldaw a bangenandaka dagiti kabusormo. Lakuben ken darupendakanto iti amin a suli.
44 Dadaelendakanto a mamimpinsan agraman dagiti amin a tattaom iti uneg ti padermo. Awanto ti bato nga ibatida iti sigud a yanna, ta dimo binigbig ti tiempo a yaay ti Dios tapno isalakannaka!”
45 Simrek ni Jesus iti Templo ket pinaruarna dagiti agtagtagilako.
46 Kinunana kadakuada, “Nailanad iti Nasantoan a Surat a kuna ti Dios, ‘Managanto ti balayko iti balay a pagkararagan.’ Ngem pinagbalinyo metten a rukib dagiti mannanakaw!”
47 Inaldaw a nangisuro ni Jesus iti Templo. Kayat a patayen dagiti panguloen a papadi, dagiti mamaestro iti Linteg, ken dagiti pangulo dagiti tattao.
48 Ngem awan masarakanda a panggapuanda a mangibanag iti panggepda gapu ta napasnek dagiti amin a tattao a dumngeg kadagiti saona.
1 Iti maysa nga aldaw, adda ni Jesus idiay Templo. Isursurona dagiti tattao ken ikaskasabana kadakuada ti Naimbag a Damag. Napan kenkuana dagiti panguloen a papadi, dagiti mamaestro iti Linteg ken dagiti panglakayen
2 ket kinunada kenkuana, “Ibagam man kadakami no ania ti kalintegam a mangaramid kadagitoy? Siasino ti nangted kenka iti turay a mangaramid kadagitoy?”
3 “Adda saludsodek kadakayo,” insungbat ni Jesus.
4 “Ibagayo man kaniak no naggapuan ti turay ni Juan a Mammuniag: iti Dios wenno iti tao?”
5 “Ania ti isungbattayo?” nagsisinnaludsodda. “No kunatayo a naggapu iti Dios, kunananto, ‘Apay ngarud a dikayo namati ken ni Juan?’
6 Ngem no kunatayo a naggapu iti tao, uborendatayto dagiti amin a tattao nga adda ditoy agsipud ta patienda a profeta ni Juan.”
7 Iti kasta, insungbatda, “Dimi ammo.”
8 “Diak met ngarud ibaga kadakayo no ania ti kalintegak nga agaramid kadagitoy,” kinuna ni Jesus.
9 Sinarita ni Jesus kadagiti tattao daytoy a pangngarig. “Adda idi maysa a tao a nagmula iti kaubasanna sana impaabang ti kaubasan kadagiti makitaltalon. Kalpasanna, napan iti sabali a pagilian ket nabayag a nagyan sadiay.
10 “Idi dumteng ti panagbuburas iti ubas, imbaon ti akinkukua ti maysa nga adipenna a mapan kadagiti makitaltalon tapno alaenna ti bingayna. Ngem kinabkabil dagiti makitaltalon ti adipen sada pinagawid nga ima-ima.
11 “Sabali manen nga adipen ti imbaon ti akinkukua ti kaubasan, ngem kinabkabilda met, pinabpabainanda sada pinagawid nga ima-ima.
12 “Pinitlona ti nangibaon iti adipen. Dinangranda met sada impurruak iti ruar ti kaubasan.
13 “Kinuna daydi akinkukua iti kaubasan, ‘Ania ti aramidek? Ibaonko ketdi ti ingungotek nga anak. Awan duadua a padayawandanto.’
14 “Ngem idi makita dagiti makitaltalon ti naibaon, kinunada iti maysa ken maysa, ‘Daytoyen ti agtawid! Papatayentayo ketdi, ket datayton ti agtagikua iti tawidenna.’
15 “Inruarda ngarud iti kaubasan, ket pinatayda. “Anianto ngarud ti aramiden ti akinkukua iti kaubasan kadagiti makitaltalon?” sinaludsod ni Jesus.
16 “Mapannanto papatayen ida sana yawat ti kaubasan kadagiti sabali a makitaltalon.” Idi mangngeg daytoy dagiti tattao, kinunada, “Saan a mabalin a kasta.”
17 Kinita ida ni Jesus ket sinaludsodna, “Ania ngarud ti kayat a sawen daytoy a paset ti Nasantoan a Surat? ‘Ti bato nga imbelleng dagiti agipatpatakder, Nagbalin a kangrunaan a bato.’
18 “Maburburakto ti siasinoman a matnag iti daytoy a bato ket matumekto a kas tapok ti siasinoman a matupakanna.”
19 Ammo dagiti mamaestro iti Linteg ken dagiti panguloen a papadi a sinarita ni Jesus daytoy a pangngarig a naiturong kadakuada. Isut' gapuna a pinadasda a patiliw ni Jesus iti dayta met la nga oras. Ngem nagbutengda kadagiti tattao.
20 Nagurayda ngarud iti nasayaat a gundaway. Tinangdananda ti sumagmamano a lallaki tapno agparangda a nalinteg. Imbaonda ida a mapan mangpalab-og ken ni Jesus babaen kadagiti saludsodda tapno adda pambaranda a mangtiliw ken mangyawat kenkuana iti turay ken pannakabalin ti gobernador.
21 “Maestro,” kinunada ken ni Jesus, “ammomi a nasayaat ti amin nga isasao ken isursurom. Ammomi nga awan idumdumam no di ket isurom ti pudno maipapan iti pagayatan ti Dios kadagiti tattao.
22 Ibagam man no maisalungasing iti Linteg ti panagbayadmi iti buis iti Emperador?”
23 Ngem nadlaw ni Jesus ti sikapda ket kinunana kadakuada,
24 “Mangipakitakayo man kaniak iti kuarta. Siasino ti akinladawan ken akinnagan iti daytoy?” “Ti Emperador,” insungbatda.
25 Iti kasta, kinuna ni Jesus, “Itedyo ngarud iti Emperador dagiti kukua ti Emperador. Itedyo met iti Dios ti kukua ti Dios.”
26 Agsipud ta awan pangtiliwanda kenkuana iti imatang dagiti tattao, nagulimekda a masmasdaaw iti insungbatna.
27 Napan ken ni Jesus ti sumagmamano a Saduceo. (Isuda dagiti agkuna a saan nga agungar dagiti natay.)
28 “Maestro,” kinunada, “insurat ni Moises daytoy a linteg kadatayo: ‘No matay ti maysa a lalaki ket mapanawanna ti asawana nga awan anakda, rebbeng ti kabsatna nga asawaen ti balo tapno aganakda iti pannakaanak daydi natay.’
29 “Adda idi pito a lallaki nga agkakabsat. Nangasawa ti inauna, ngem natay nga awan putotna.
30 Ti maikadua inasawana ti balo,
31 kasta met ti maikatlo. Kasta ti inaramid dagiti pito nga agkakabsat ket natayda amin nga awanan anak.
32 Kamaudiananna, natay ti babai.
33 “Ita, inton agungar dagiti natay, siasino kadakuada ti akin-asawa kenkuana? Ta nakiasawada amin kenkuana!”
34 Insungbat ni Jesus, “Agaassawa dagiti lallaki ken babbai iti daytoy a biag.
35 Ngem saan nga agaassawa dagiti maikari nga agungar iti masakbayan.
36 Maipadadanto kadagiti angheles a saandan a matay. Annak ida ti Dios agsipud ta nagungardan.
37 “Paneknekan ni Moises a mapagungarto dagiti natay. Iti paset ti Nasantoan a Surat a pakasaritaan ti sumsumged a kayo, kunana a ti Apo isu ti ‘Dios ni Abraham, Dios ni Isaac, ken Dios ni Jacob.’
38 Kayat a sawen daytoy nga isu ti Dios dagiti sibibiag, saan a Dios dagiti natay, ta iti biang ti Dios, sibibiag amin a tao.”
39 Kinuna ti sumagmamano a mamaestro iti Linteg, “Nasayaat, Maestro, ti insungbatmo!”
40 Ta dida maitureden ti agsaludsod kenkuana.
41 Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadakuada, “Kasano a makuna nga agtaud ti Cristo iti kaputotan ni David?
42 Ta kuna met laeng ni David iti libro dagiti Salmo: ‘Kinuna ti Apo iti Apok: Agtugawka ditoy makannawanko
43 Agingga a payatem dagiti kabusormo ket addada iti babaem.’
44 “No ‘Apo’ kuna kenkuana ni David, kasano ngarud nga agtaud ti Cristo iti kaputotan ni David?”
45 Bayat ti panagdengngeg dagiti tattao, kinuna ni Jesus kadagiti adalanna,
46 “Annadanyo dagiti mamaestro iti Linteg. Magustoanda ti magna a sikakawes iti nagayad ken makabkablaawan a siraraem iti publiko. Pilienda dagiti kangrunaan a tugaw kadagiti sinagoga ken katan-okan a lugar iti fiestaan.
47 Gundawayanda dagiti balo a babbai ket takawenda dagiti sanikuada sada ipakita ti atiddog a panagkararagda. Nadagdagsento ti dusada.”
1 Inwaras ni Jesus dagiti matana ket nakitana dagiti babaknang nga agipispisok iti kuarta a datonda idiay Templo.
2 Nakitana met ti maysa a nakapangpanglaw a babai a balo a nangipisok iti dua a sentimo.
3 “Ibagak kadakayo,” kinuna ni Jesus, “ad-adu ti intinnag daytoy napanglaw a balo ngem iti isuamin nga intinnag dagiti dadduma.
4 Ta indatonda ti sobra ti kinabaknangda. Ngem isu a balo, nupay napanglaw, intedna ti amin a pagbiagna.”
5 Pagsasaritaan idi ti sumagmamano kadagiti tattao ti kinapintas ti Templo gapu kadagiti agkakapateg a batbato ken sagsagut a naidaton iti Dios.
6 “Makitayo amin dagitoy,” kinuna ni Jesus. “Dumtengto ti tiempo nga awanto ti uray maysa a bato ditoy a mabati iti yanna. Marbadanto amin!”
7 “Maestro,” sinaludsodda ken ni Jesus, “kaanonto a mapasamak daytoy? Ken anianto ti pakakitaan a dimtengen ti tiempo a pannakaaramidna?”
8 “Agannadkayo ket saankayo a paallilaw,” kinuna ni Jesus. “Adunto dagiti umay ket aramatenda ti naganko a kunkunada, ‘Siak ti Cristo,’ ken ‘Asidegen ti tiempo!’ Ngem diyo patpatien ida.
9 Dikay agbuteng no madamagyo nga adda dagiti gubat ken riribuk. Masapul a mapasamak nga umuna dagitoy, ngem dina kayat a sawen nga asidegen ti panungpalan.”
10 Kinunana pay, “Aggugubatto dagiti nasnasion. Agririnnautto dagiti pagarian.
11 Addanto dagiti nakaam-amak a ginggined, panagbisin ken angol kadagiti nadumaduma a disso, ket iti tangatang agparangto dagiti nakabutbuteng a banag ken nakaskasdaaw a pagilasinan.
12 “Ngem sakbay a mapasamak dagitoy, tiliwendakayto dagiti tattao ket idadanesdakayto. Maidarumkayto ket mausigkayto iti uneg dagiti sinagoga, ket maibaludkayto. Gapu kaniak, maisaklangkayto kadagiti ar-ari ken agtuturay.
13 Daytanto ti gundawayyo a mangipakaammo iti Naimbag a Damag.
14 Imulayo iti panunotyo: Diyo pagdanagan no anianto ti isungbatyo.
15 Ta siakto met laeng ti mangted kadakayo kadagiti sao ken sirib a dinto masuppiat wenno masungbatan dagiti kabusoryo.
16 Yawatdakayto dagiti nagannak kadakayo, dagiti kakabsatyo, dagiti kakabagianyo, dagiti gagayyemyo. Papatayendanto ti sumagmamano kadakayo.
17 Guraendakayto dagiti amin a tattao gapu kaniak,
18 ngem awanto ti uray maysa laeng a buok a mapukaw iti uloyo.
19 Babaen iti panagibturyo, maisalakanyonto dagiti bagbagiyo.”
20 “Inton makitayo ti Jerusalem a linakub dagiti armada, ammoyon nga asidegen ti pannakadadaelna.
21 Iti kasta, masapul a kumamang dagiti adda idiay Judea kadagiti bambantay. Masapul a pumanaw dagiti adda iti siudad, ket dagiti adda iti away saandan a sumrek sadiay.
22 Ta dagitoy ‘Dagiti Aldaw ti Pannakadusa,’ tapno matungpal ti amin a kuna ti Nasantoan a Surat.
23 Kaasinto dagiti masikog ken dagiti tagtagibian kadagita nga aldaw! Dumtengto ti nakabutbuteng a didigra iti daytoy a daga, ket agdissuorto ti pungtot ti Dios kadagitoy a tattao.
24 Addanto dagiti mapapatay iti kampilan ket maipanto ti dadduma a kas balud kadagiti amin a pagilian. Baddebaddekento dagiti Hentil ti Jerusalem, agingga iti panagpatingga dagiti aldaw dagiti Hentil.”
25 “Addanto dagiti nakaskasdaaw a pagilasinan iti init, iti bulan ken dagiti bituen. Ditoy daga, masikoranto dagiti nasion gapu iti butengda iti daranudor ti baybay ken kadagiti dalluyon.
26 Matalimudawto dagiti tattao iti butengda bayat ti panagurayda iti mapasamak iti entero a lubong, ta mawarawaranto dagiti pannakabalin ti tangatang.
27 Kalpasanna, agparangto ti Anak ti Tao nga umay iti ulep agraman naindaklan a pannakabalin ken dayag.
28 Inton mangrugi dagitoy a mapasamak, tumakder ken tumangadkayo, ta asidegen ti pannakaisalakanyo.”
29 Kalpasanna, sinarita ni Jesus kadakuada daytoy a pangngarig. “Laglagipenyo ti kayo nga igos ken dagiti amin a kayo.
30 Apaman a makitayo a mangrugi nga agbulongda, ammoyo nga agbaliwen ti panawen.
31 Kasta met nga inton makitayo a mapasamak dagitoy, ammoyo nga asidegen ti Pagarian ti Dios.
32 “Tandaananyo a mapasamakto amin dagitoy sakbay a matay dagiti amin a tattao a sibibiag ita.
33 Mapukawto ti langit ken daga, ngem dinto mapukaw dagiti saok.”
34 “Agannadkayo amangan no malmeskay iti nalabes a panagragragsak, pannangan, ken panaginum ken kadagiti pakasikoran ti biag, amangan no kellaat a dumteng dayta nga Aldaw ket tiliwennakayo
35 a kas iti palab-og. Ta umayto dayta nga aldaw kadagiti amin a tattao iti amin a lugar ditoy daga.
36 Agsalukagkayo ket agkararagkayo a kankanayon tapno addanto naan-anay a kiredyo nga agibtur kadagiti amin a mapasamak, ken agtakder iti sangoanan ti Anak ti Tao.”
37 Inaldaw a mangisuro ni Jesus idiay Templo ket no dumteng ti rabii, rummuar a mapan maturog idiay Bantay Olivo.
38 Iti agsapa, mapan dagiti tattao idiay Templo tapno agdengngegda kenkuana.
1 Umasideg idin ti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana, a maawagan iti Paskua.
2 Nagbirbirok dagiti panguloen a papadi ken dagiti mamaestro iti Linteg iti pamuspusanda a mangpapatay ken Jesus iti nalimed. Mabutengda ngamin kadagiti tattao.
3 Sinerrek ni Satanas ni Judas a managan Iscariote, maysa kadagiti sangapulo ket dua nga adalan.
4 Iti kasta, napan nakisao ni Judas kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti ofisiales dagiti guardia ti Templo tapno makitulag no kasano ti panangyawatna ken ni Jesus kadakuada.
5 Naragsakanda ket inkarida nga ikkan iti kuarta.
6 Immanamong ni Judas ket inrugina ti nagbirok iti nasayaat a gundaway a panangyawatna ken ni Jesus kadakuada a di maam-ammoan dagiti tattao.
7 Dimteng ti aldaw ti Fiesta ti Tinapay nga awan Lebadurana a pannakaisagana dagiti urbon a karnero a maidaton iti Paskua.
8 Imbaon ni Jesus da Pedro ken Juan. “Inkay isagana ti pangrabiitayo iti Paskua,” kinunana kadakuada.
9 “Sadino ti kayatmo a pangisaganaanmi?” sinaludsodda.
10 “Denggenyo!” kinunana. “Apaman a sumrekkay iti siudad, sabtennakayto ti maysa a lalaki a nakaawit iti sangakaramba a danum. Surotenyo iti balay a serkanna,
11 ket kunayo iti akimbalay, ‘Pasaludsod ti Maestro no sadino ti kuarto a panganandanto kadagiti adalanna iti pangrabii iti Paskua.’
12 Ipakitananto ti akingngato a kuarto a dakkel ken addaan amin a masapsapul. Sadiay ti pagsaganaanyo.”
13 Napanda ngarud ket nasarakanda amin nga imbaga ni Jesus. Insaganada ti pangrabii a pangrambak iti Paskua.
14 Dimteng ti oras ket simmango ni Jesus ken dagiti apostolesna iti panganan.
15 “Tinarigagayak unay ti makisango kadakayo iti daytoy a pangrabii iti Paskua sakbay nga agsagabaak,” kinunana kadakuada.
16 “Ta ibagak kadakayo a diakton mangan iti daytoy agingga a matungpal ti pudno a kaipapananna iti Pagarian ti Dios.”
17 Nangala iti kopa, nagyaman iti Dios, ket kinunana, “Alaenyo daytoy ket pagbibingayanyo.
18 Ibagak kadakayo a manipud ita, diakton uminum iti daytoy tubbog ti ubas agingga a dumteng ti Pagarian ti Dios.”
19 Nangala met iti tinapay ket kalpasan ti panagyamanna iti Dios, pinisina sana inted kadakuada a kunana, “Daytoy ti bagik a maited nga agpaay kadakayo. Aramidenyo daytoy a panglaglagip kaniak.”
20 Kasta met a kalpasan ti panangrabii, intedna kadakuada ti kopa ket kinunana, “Daytoy ti kopa ti baro a pannakitulag ti Dios kadakayo a mapatalgedan iti darak a maibuyat para kadakayo.
21 “Ngem kitaenyo! Adda ditoy a kalanglanglangko ti tao a mangliput kaniak.
22 Matayto ti Anak ti Tao kas inkeddeng ti Dios, ngem asi pay dayta a tao a mangliput kenkuana!”
23 Nagsisinnaludsod dagiti apostoles no siasino kadakuada ti mangaramid iti kasta.
24 Nagsusuppiat dagiti adalan no siasino kadakuada ti mabigbig a kangrunaan.
25 Kinuna ni Jesus kadakuada, “Adipenen dagiti ar-ari a Hentil dagiti tattaoda, ket panaganan dagiti agtuturay dagiti bagbagida a kas managparabur.
26 Ngem saan a kasta koma kadakayo, no di ket agbalin ti kangrunaan kadakayo a kasla isu ti kaubingan, ket agbalin ti pangulo a kasla isu ti adipen.
27 Siasino aya ti naturturay, ti sumango iti panganan wenno ti mangserbi kenkuana? Saan aya a ti maserbian? Ngem addaak kadakayo a kas maysa nga agserbi.
28 “Nagtalinaedkayo a sipupudno kaniak kadagiti amin a nakasuotak.
29 Ngarud, kas iti pannangted kaniak ni Amak iti kalintegan nga agturay, itedkonto met kadakayo ti isu met laeng a kalintegan.
30 Mangan ken uminumkayto iti lamisaanko iti Pagariak ken agtugawkayo kadagiti trono a mangituray kadagiti sangapulo ket dua a tribu ti Israel.”
31 “Simon, Simon, denggem! Napalubosan ni Satanas a mangsagat kadakayo a kas iti mannalon a mangitaep iti trigo tapno mapaglasin ti naimbag iti dakes.
32 Ngem inkarkararaganka, Simon, tapno saan a mapukaw ti pammatim. Inton agsublika kaniak, masapul a papigsaem dagiti kakabsatmo.”
33 “Apo,” insungbat ni Simon, “sisasaganaak a maibalud ken matay a maikuyog kenka.”
34 “Ibagak kenka, Pedro,” kinuna ni Jesus, “dinto pay agtaraok ti kawitan ita nga aldaw, namitlonton nga imbagam a dinak am-ammo.”
35 “Idi imbaonkayo nga awan intugotyo a supot wenno bay-on wenno sapatosyo,” kinuna ni Jesus kadakuada, “adda aya aniaman a nagkuranganyo?” “Awan,” insungbatda.
36 “Ngem ita,” kinuna ni Jesus, “ti siasinoman nga adda supotna, alaenna, kasta met ti bay-onna. Ti awan kampilanna, ilakona ti kagayna ket gumatang.
37 Ta ibagak kadakayo a masapul a matungpal kaniak ti kuna ti Nasantoan a Surat: ‘Ket naibilang kadagiti kriminal.’ Wen, umasidegen ti pannakatungpal ti naisurat maipapan kaniak.”
38 “Adtoy ti dua a kampilan, Apo!” kinuna dagiti adalan. “Isunan!” insungbat ni Jesus.
39 Rimmuar ni Jesus iti siudad, ket kas ugalina, napan idiay Bantay Olivo; kimmuyog kenkuana dagiti adalan.
40 Idi makagteng iti disso a pappapananna, kinunana kadakuada, “Agkararagkayo tapno dikayo masulisog.”
41 Immadayo kadakuada iti sumagmamano a metro, sa nagparintumeng ket nagkararag.
42 “Ama,” kinunana, “no pagayatam, yadayom kaniak daytoy a kopa ti panagsagaba. Ngem saan a ti pagayatak ti maaramid, no di ket ti pagayatam.”
43
44
45 Kalpasan ti panagkararagna, timmakder ket napan iti ayan dagiti adalan. Nadanonna ida a matmaturog, ta nautoyanda iti nakaro a ladingit.
46 “Apay a matmaturogkayo?” kinunana kadakuada. “Bumangonkayo ket agkararagkayo tapno saankayo a matnag iti sulisog.”
47 Agsasao pay laeng ni Jesus idi sumangpet ti adu a tattao. Impanguloan ida ni Judas a maysa kadagiti sangapulo ket dua nga adalan. Immasideg ken ni Jesus tapno agkanna,
48 ngem kinuna ni Jesus: “Judas, liputam aya ti Anak ti Tao babaen iti agek?”
49 Idi makita dagiti adalan a kimmuyog ken Jesus no ania ti mapasamak, kinunada, “Apo, makitinnagbatkamin?”
50 Maysa kadakuada ti nangtagbat iti adipen ti Kangatoan a Padi. Napingasan ti makannawan a lapayag ti adipen.
51 Ngem kinuna ni Jesus, “Isardengyon!” Sinagidna ti lapayag ti adipen ket pinaimbagna.
52 Kalpasanna, kinuna ni Jesus kadagiti panguloen a papadi, kadagiti ofisiales dagiti guardia iti Templo ken kadagiti panglakayen a napan nangtiliw kenkuana: “Masapul kadi nga agtagikampilan ken agtagipang-orkayo nga umay mangtiliw kaniak? Tulisanak aya?
53 Inaldaw a nakipulpulapolak kadakayo idiay Templo, ngem didak inan-ano. Nupay kasta, daytoyen ti orasyo—ti oras a panagturay ti sipnget.”
54 Tiniliwda ni Jesus ket impanda iti balay ti Kangatoan a Padi. Sumarsaruno ni Pedro ngem adda iti adayo.
55 Adda paginudoan iti tengnga ti paraangan ti balay, ket nakitugaw ni Pedro kadagiti agin-inudo iti lawlaw ti apuy.
56 Idi mabigbig ti maysa a babai nga adipen a ni Pedro ti maysa kadagiti agin-inudo, pinerrengna sana kinuna, “Nakikadkadua met daytoy a tao ken ni Jesus!”
57 “Babai, diak am-ammo dayta a tao!” inlibak ni Pedro.
58 Iti saan a nabayag, nailasin met ti maysa a lalaki. “Maysaka met kadakuada,” kinunana ken Pedro. Ngem simmungbat ni Pedro, “Saanko a kadua ida!”
59 Agarup maysa nga oras ti napalabas idi adda manen lalaki a nangipapilit: “Taga-Galilea met daytoy a tao ket awan duadua a kadua ni Jesus!”
60 “Diak ammo ti sasawem!” insungbat ni Pedro. Pagammoan, idi agsasao pay laeng ni Pedro, nagtaraok ti maysa a kawitan.
61 Timmaliaw ti Apo ket pinerrengna ni Pedro. Nalagip ni Pedro daydi kinuna ti Apo: “Sakbay nga agtaraok ti kawitan ita nga aldaw, namitlonton nga imbagam a dinak am-ammo.”
62 Rimmuar ni Pedro ket nagsangit iti nasaem.
63 Kabayatanna, linak-am ni Jesus ti panangrabrabak ken panangkabkabil dagiti mangguguardia kenkuana.
64 Inabungotanda ket sinaludsodda, “Pugtoam man no siasino ti nangkabil kenka?”
65 Adu pay ti sinaoda a pangpabpabain kenkuana.
66 Idi bumigaten, naguummong dagiti panglakayen dagiti Judio, dagiti panguloen a papadi, ken dagiti mamaestro iti Linteg, ket naidatag ni Jesus iti Sanhedrin a pangukomanda.
67 “Ibagam man kadakami no sika ti Cristo?” kinunada. Ngem insungbat ni Jesus, “No ibagak kadakayo, didakto met la patien.
68 No agsaludsodak kadakayo, dikayto met la sumungbat.
69 Ngem manipud ita, agtugaw ti Anak ti Tao iti makannawan ti Dios a Mannakabalin-amin.”
70 “No kasta, sika ti Anak ti Dios?” kinunada amin. “Dakayo ti agkuna a siak,” insungbatna.
71 “Ania pay la ti pakasapulantayo iti saksi?” kinunada. “Nangngegtayo a mismo ti imbagana.”
1 Timmakder dagiti amin a kamkameng ti Sanhedrin ket impanda ni Jesus ken ni Pilato.
2 Rinugianda ti nagiparang kadagiti pammabasolda kenkuana. “Natiliwanmi daytoy a tao a mangal-allilaw kadagiti kailianmi,” kinunada. “Iparparitna ti panagbayad iti buis iti Emperador. Kunkunana pay nga isu ti Cristo a maysa nga ari.”
3 “Sika kadi ti Ari dagiti Judio?” sinaludsod ni Pilato. “Nasaomon,” insungbat ni Jesus.
4 Ket kinuna ni Pilato kadagiti panguloen a papadi ken kadagiti tattao, “Awan masarakak a pakaigapuan iti pannakadusa daytoy a tao.”
5 Ngem inyad-addada ti nagkuna: “Babaen iti pannursurona, sugsoganna dagiti tattao a mangriribuk iti entero a Judea. Inrugina idiay Galilea, ket adda ditoyen.”
6 “Taga-Galilea kadi daytoy a tao?” sinaludsod ni Pilato idi mangngegna daytoy.
7 Ket naammoanna a naggapu ni Jesus iti lugar nga iturayan ni Herodes. Imbaonna ngarud ken ni Herodes nga adda idi idiay Jerusalem.
8 Nabayagen a kayat ni Herodes a makitana ni Jesus. Maragsakan unay idi maidatag kenkuana ta nadamdamagnan ti maipapan kenkuana ket ninamnamana ti makakita iti milagro nga iparang ni Jesus.
9 Adu ti sinaludsod ni Herodes, ngem pulos a saan a simmungbat ni Jesus.
10 Adda a nakatakder sadiay dagiti panguloen a papadi ken mamaestro iti Linteg ket indatagda dagiti agkakadagsen a pammabasolda ken ni Jesus.
11 Pinagang-angawan ken linalais ni Herodes ken dagiti soldado. Kinawesanda ni Jesus iti narangrang a lupot sada pinaisubli ken ni Pilato.
12 Manipud iti dayta nga aldaw, aggayyemen da Herodes ken ni Pilato, numan pay aggin-ginnurada idi.
13 Pinaayaban ni Pilato dagiti panguloen a papadi, dagiti agtuturay ken dagiti tattao.
14 Kinunana kadakuada, “Insaklangyo kaniak daytoy a tao ket imbagayo nga al-allilawenna dagiti tattao. Inusigko iti imatangyo ket awan nasarakak nga inaramidna kadagiti ipabpabasolyo kenkuana.
15 Uray ni Herodes, awan nasarakanna, isut' gapuna a pinaisublina kadatayo. Awan naaramid daytoy a tao a pakaigapuan ti pannakapapatayna.
16 Ngarud, pasaplitko laeng sakonto palubosan.”
17
18 Ngem sangsangkamaysa dagiti tattao a nangipukkaw, “Papapataymo! Ni Barrabas ti kayatmi a wayawayaam!” (
19 Naibalud ni Barrabas gapu iti riribuk a naaramid iti siudad, ken gapu ta pimmatay.)
20 Kayat ni Pilato a wayawayaan ni Jesus, isut' gapuna a kinasaona manen dagiti tattao.
21 Ngem impukkawda, “Pailansam iti krus! Pailansam iti krus!”
22 Pinitlo ni Pilato ti nagkuna kadakuada, “Ania kadi ti basolna? Awan nasarakak nga inaramidna a pakaigapuan ti pannakapapatayna. Pasaplitko laeng sakonto palubosan.”
23 Ngem inyad-adda dagiti tattao ti nangyikkis a mailansa ni Jesus iti krus ket iti kamaudianna, naipangag ti dawatda.
24 Inkeddeng ni Pilato ti sentensia, kas kiddawda.
25 Winayawayaanna ti lalaki a kayatda, ti naibalud gapu iti riribuk ken pammapatay, ket inyawatna ni Jesus kadakuada tapno aramidenda ti kaykayatda.
26 Impanaw dagiti soldado ni Jesus. Iti dalan, nasabetda ti maysa a lalaki nga agnagan Simon a taga-Cirene a naggapu iti away, ket agturong iti siudad. Tiniliwda ket impabaklayda kenkuana ti krus sada impasaruno ken ni Jesus.
27 Adu a tattao ti simmurot ken ni Jesus. Sumagmamano kadakuada ti babbai. Sangsangitan ken dungdung-awanda ni Jesus.
28 Tinaliawna ida ket kinunana, “Babbai a taga-Jerusalem, didak sangsangitan! Dagiti bagbagiyo ken dagiti annakyo ketdi ti sangitanyo!
29 Ta umasidegen dagiti aldaw a panagkunanto dagiti tat-tao, ‘Nagasat dagiti babbai a di nagan-anak, di nagsikog ken di nagpasuso!’
30 Daytanto ti tiempo a panagkuna dagiti tattao kadagiti bambantay, ‘Tupakandakami!’ ken kadagiti turturod, ‘Gaburandakami!’
31 No kastoy ti maaramid no naata ti kayo, anianto ketdin no nagango?”
32 Adda dua a kriminal nga inkuyogda a mapapatay met a kagiddan ken ni Jesus.
33 Idi dimtengda iti lugar a managan “Bangabanga,” inlansada ni Jesus iti krus. Inlansada met dagiti dua a kriminal, maysa iti makannawan ket ti sabali iti makannigid ni Jesus.
34 “Ama,” kinuna ni Jesus, “pakawanem ida ta dida ammo ti ar-aramidenda.” Nagbibingayan dagiti soldado dagiti pagan-anay ni Jesus babaen iti panagbibinnunotda.
35 Nagtatakder sadiay dagiti tattao nga agbuybuya idinto a linalais dagiti panguloen a Judio a kunkunada, “Insalakanna dagiti dadduma. Isalakanna man ngarud ti bagina no isu ti Cristo a pinili ti Dios!”
36 Linalais met dagiti soldado. Immasidegda ken ni Jesus sada inyawatan iti suka.
37 “Isalakanmo ta bagim, no sika ti Ari dagiti Judio!” kinunada.
38 Adda kastoy a naisurat iti ngatoen ni Jesus: “Daytoy ti Ari dagiti Judio.”
39 Pinabpabainan ti maysa kadagiti kriminal a nailansa. “Saan kadi a sika ti Cristo?” kinunana. “Isalakanmo ngarud ta bagim ket isalakannakami met!”
40 Ngem binabalaw ti kaduana a kriminal. “Dika aya agbuteng iti Dios?” kinunana. “Agpapadatayo amin a madusdusa.
41 Rebbengna nga agsagabata gapu iti inaramidta. Ngem daytoy a tao, awan dakes nga inaramidna.”
42 Ket kinunana ken ni Jesus, “Laglagipennak, Jesus, inton mapanka iti pagariam.”
43 Kinuna ni Jesus kenkuana, “Ibagak kenka daytoy: Ita nga aldaw, makipagyankanto kaniak idiay Paraiso.”
44 Dandani tengnga ti aldaw idi agsipnget iti entero a daga ket nagpaut agingga iti alas tres iti malem.
45 Napigis a naggudua ti kurtina a naibengbeng iti Templo.
46 Nagpukkaw ni Jesus iti napigsa: “Ama, kadagita imam yawatko ti espirituk!” Apaman a nasaona daytoy, nauyosen ti biagna.
47 Idi makita ti kapitan dagiti soldado ti napasamak, nagdaydayaw iti Dios. “Pudno nga awan basol daytoy a tao!” kinunana.
48 Nakita dagiti tattao a napan nagbuya ti napasamak ket nagawidda amin a mangdandanog iti barukongda a mangipakita iti panagladingitda.
49 Iti adayo bassit, nakatakder dagiti amin a gagayyem ni Jesus ken dagiti babbai a simmursurot kenkuana manipud Galilea. Nakitada dagitoy a napasamak.
50 Adda lalaki a napan ken ni Pilato tapno dawatenna ti bangkay ni Jesus. Isu ni Jose a naggapu iti ili ti Arimatea idiay Judea. Nalinteg ken natakneng a tao ni Jose ken paspasungadenna ti idadateng ti Pagarian ti Dios. Nupay maysa a kameng ti Sanhedrin, saan nga immanamong iti inkeddeng ken inaramidda.
51
52
53 Kalpasan ti panangibabana iti bangkay, binungonna iti linen a lupot sana inkabil iti tanem a naikungkong iti bato ken di pay nausar.
54 Aldaw idi a Panagsagana, ket dandani mangrugin ti Aldaw a Panaginana.
55 Simmurot ken ni Jose dagiti babbai a kimmuykuyog ken ni Jesus manipud Galilea. Nakitada ti tanem ken ti pannakaikabil ti bangkayna.
56 Kalpasanna, nagawidda ket insaganada dagiti bangbanglo ken sapsapo nga agpaay iti bangkay. Ket iti Aldaw a Panaginana, naginanada kas sagudayen ti Linteg.
1 Iti umuna nga Aldaw ti lawas, nakasapsapa a napan dagiti babbai iti tanem ket intugotda dagiti bangbanglo nga insaganada.
2 Nadanonda a naitulid ken naikkaten ti bato a nangserra iti ruangan ti tanem,
3 isu a simrekda ngem dida nasarakan ti bangkay ni Apo Jesus.
4 Nagtatakderda sadiay a masmasdaaw gapu iti daytoy. Pagammoan, nagparang iti sibayda ti dua a lallaki a makasisirap ti kawesda.
5 Iti napalalo a butengda, nagdumogda ngem kinuna dagiti lallaki kadakuada: “Apay a birokenyo kadagiti natay ti tao a sibibiag?
6 Awan ditoy, ta napagungaren. Lagipenyo nga idi adda idiay Galilea, imbagana kadakayo
7 a masapul a mayawat ti Anak ti Tao kadagiti managbasol, mailansa iti krus ket agungar iti maikatlo nga aldaw.”
8 Nalagip dagiti babbai ti sinao ni Jesus.
9 Pimmanawda iti tanem ket napanda impadamag amin dagitoy kadagiti sangapulo ket maysa nga adalan ken kadagiti dadduma pay a kakaduada.
10 Da Maria Magdalena, Juana ken Maria nga ina ni Santiago ken dadduma pay a babbai ti nangipadamag kadagitoy kadagiti apostoles.
11 Ngem impagarup dagiti apostoles a sarsarita laeng ti imbaga dagiti babbai, ket dida namati kadakuada.
12
13 Iti dayta met la nga aldaw, magmagna ti dua nga adalan a mapan iti maysa a barrio a managan Emaus. Nasurok a sangapulo ket maysa a kilometro ti kaadayo ti Emaus manipud Jerusalem.
14 Sarsaritaenda dagiti amin a napasamak.
15 Kabayatan ti panagsarsaritada, immasideg ni Jesus ket nakikuyog kadakuada.
16 Nakitada ngem kasla nakullaapan dagiti matada ket dida nailasin ni Jesus.
17 “Ania ti pagsarsaritaanyo bayat ti pannagnayo?” kinuna ni Jesus. Nagsardengda a malidlidayan.
18 “Sikan sa laeng ti sangaili iti Jerusalem a di makaammo kadagiti napaspasamak sadiay kadagiti napalabas nga aldaw!” kinuna ti maysa nga agnagan Cleofas.
19 “Ania a napaspasamak?” sinaludsod ni Jesus. “Dagiti naaramid ken ni Jesus a taga-Nazaret,” insungbatda. “Maysa a profeta daytoy a tao nga imbilang ti Dios ken amin a tattao a mannakabalin iti amin a sao ken aramidna.
20 Inyawat dagiti panguloen a papadi ken agtuturaytayo ket naikeddeng a matay iti krus.
21 Ninamnamami nga isu ti mangwayawaya iti Israel! Wen, ket saan la a dayta, maikatlo nga aldaw itan manipud pannakapasamak dagitoy.
22 Maysa pay, pinagsiddaawdakami ti sumagmamano kadagiti babbai a kaduami. Sinapsapada ti napan iti tanem,
23 ngem dida kano nasarakan ti bangkayna. Nagsublida a nangipadamag a nagparang pay kadakuada dagiti angheles a nangibaga a sibibiag kano ni Jesus.
24 Napan ti sumagmamano kadagiti kakaduami iti tanem ket napaneknekanda a pudno amin ti kinuna dagiti babbai, nupay dida nakita ni Jesus.”
25 “Nagnengnengkayon!” kinuna ni Jesus kadakuada. “Nagrigatkayo ketdin a mamati kadagiti sinao dagiti profeta!
26 Saan aya a masapul a sagabaen ti Cristo dagitoy, sakbay a sumrek iti gloriana?”
27 Ket impalawagna kadakuada dagiti bambanag maipapan kenkuana kas masarakan kadagiti amin a Sursurat manipud kadagiti libro ni Moises ken dagiti sursurat dagiti amin a profeta.
28 Idi makaasidegdan iti ili a pagturonganda, impadlaw ni Jesus a kasla adayo pay ti papananna.
29 Ngem inggawidda. “Makidaguskan kadakami,” kinunada, “ta sumipngeten.” Iti kasta, nakidagus kadakuada.
30 Idi addada iti panganan, innala ni Jesus ti tinapay, binendisionanna, ket pinispisina sana inted kadakuada.
31 Naluktan ti panagkitada ket nailasindan nga isu ni Jesus. Ngem nagpukaw ni Jesus iti imatangda.
32 Kinunada iti maysa ken maysa, “Isu met la gayam a kasla bumarbara ti riknata itay makisasao kadata iti dalan kabayatan ti panangipalpalawagna kadagiti Sursurat!”
33 Nagrubbuatda a dagus ket nagsublida idiay Jerusalem. Nasarakanda dagiti sangapulo ket maysa nga adalan a naguurnong sadiay agraman dagiti dadduma a kakaduada.
34 “Pudno a nagungar ti Apo!” kinunada. “Nagparang ken ni Simon.”
35 Impadamag met dagiti dua ti napasamak idi addada iti dalan agraman ti pannakailasinda iti Apo idi pinispisina ti tinapay.
36 Madama nga ipadpadamagda dagitoy idi kellaat a nagparang ni Jesus a mismo kadakuada. “Kappia koma ti adda kadakayo,” kinunana kadakuada.
37 Napalalo ti buteng ken kigtotda ket impagarupda nga al-alia ti kitkitaenda.
38 Iti kasta, kinuna ni Jesus kadakuada, “Apay a mariribukkayo? Apay nga agduaduakayo?
39 Kitaenyo dagiti im-ima ken saksakak. Siak a mismo! Sagidendak ket mapaneknekanyo. Awan lasag ken tulang ti espiritu, ngem adda kaniak kas makitayo.”
40
41 Dida pay la mamati gapu iti napalalo a ragsak ken siddaawda. Iti kasta, sinaludsod ni Jesus kadakuada, “Awan lat' makan ditoy?”
42 Inikkanda iti tinuno nga ikan.
43 Inawatna sana kinnan iti imatangda.
44 Kalpasanna, kinunana kadakuada, “Dagitoy dagiti imbagbagak kadakayo idi addaak pay laeng iti arpadyo. Masapul a matungpal amin a naisurat maipapan kaniak iti Linteg ni Moises, kadagiti sursurat dagiti profeta, ken kadagiti Salmo.”
45 Linuktanna ti isipda tapno maawatanda dagiti Sursurat ket kinunana kadakuada,
46 “Daytoy ti naisurat: ‘Masapul nga agsagaba ti Cristo ken agungar iti maikatlo nga aldaw.
47 Iti naganna, maikasabanto kadagiti amin a nasion, manipud Jerusalem, ti mensahe maipapan ti panagbabawi ken pannakapakawan dagiti basbasol.’
48 Dakayo ti makasaksi kadagitoy.
49 Ita, ibaonko kadakayo ti inkari ni Amak. Dikayo ngarud pumampanaw iti siudad agingga iti maawatyo ti pannakabalin nga aggapu sadi langit.”
50 Kalpasan daytoy, impan ni Jesus dagiti adalanna iti ruar ti siudad. Idi dimtengda idiay Betania, ingngatona dagiti imana sana binendisionan ida.
51 Idi bembendisionanna ida, pimmanaw iti imatangda ket nayuli sadi langit.
52 Nagdaydayawda kenkuana ket nagsublida a siraragsak idiay Jerusalem.
53 Kanayon nga addada iti Templo nga agdaydayaw iti Dios.