1 Pawel, apostol nie od ludzi ani przez czlowieka, lecz przez Jezusa Chrystusa i Boga Ojca, który go wzbudzil z martwych,
2 I wszyscy bracia, którzy sa ze mna, do zborów Galacji:
3 Laska wam i pokój od Boga Ojca naszego i Pana Jezusa Chrystusa,
4 Który wydal samego siebie za grzechy nasze, aby nas wyzwolic z terazniejszego wieku zlego wedlug woli Boga i Ojca naszego,
5 Któremu chwala na wieki wieków. Amen.
6 Dziwie sie, ze tak predko dajecie sie odwiesc od tego, który was powolal w lasce Chrystusowej do innej ewangelii,
7 Chociaz innej nie ma; sa tylko pewni ludzie, którzy was niepokoja i chca przekrecic ewangelie Chrystusowa.
8 Ale chocbysmy nawet my albo aniol z nieba zwiastowal wam ewangelie odmienna od tej, która mysmy wam zwiastowali, niech bedzie przeklety!
9 Jak powiedzielismy przedtem, tak i teraz znowu mówie: Jesli wam ktos zwiastuje ewangelie odmienna od tej, która przyjeliscie, niech bedzie przeklety!
10 A teraz, czy chce ludzi sobie zjednac, czy Boga? Albo czy staram sie przypodobac ludziom? Bo gdybym nadal ludziom chcial sie przypodobac, nie bylbym sluga Chrystusowym.
11 A oznajmiam wam, bracia, ze ewangelia, która ja zwiastowalem nie jest pochodzenia ludzkiego;
12 Albowiem ja nie otrzymalem jej od czlowieka, ani mnie jej nie nauczono, lecz otrzymalem ja przez objawienie Jezusa Chrystusa.
13 Slyszeliscie bowiem o moim dawniejszym postepowaniu w zydostwie, ze srodze przesladowalem zbór Bozy i niszczylem go,
14 I ze przescigalem w zarliwosci dla zydostwa wielu rówiesników mojego pokolenia, bedac nader gorliwym zwolennikiem moich ojczystych ustaw.
15 Ale gdy sie upodobalo Bogu, który mnie sobie obral, zanim sie urodzilem i powolal przez laske swoja,
16 Zeby objawic mi Syna swego, abym go zwiastowal miedzy poganami, ani przez chwile nie radzilem sie ciala i krwi,
17 Ani tez nie udalem sie do Jerozolimy do tych, którzy przede mna byli apostolami, ale poszedlem do Arabii, po czym znowu wrócilem do Damaszku.
18 Potem, po trzech latach, poszedlem do Jerozolimy, zeby sie zapoznac z Kefasem i przebywalem u niego dni pietnascie;
19 A innego z apostolów nie widzialem oprócz Jakuba, brata Panskiego.
20 A piszac wam to, Bóg swiadkiem, nie klamie.
21 Potem udalem sie w okolice Syrii i Cylicji.
22 A osobiscie bylem nieznany zborom Chrystusowym w Judei.
23 A tylko niektórzy slyszeli, ze ten, który niegdys nas przesladowal, teraz szerzy wiare, która dawniej zwalczal,
24 I wyslawiali Boga za mnie.
1 Potem po czternastu latach udalem sie z Barnaba znowu do Jerozolimy, zabrawszy ze soba i Tytusa;
2 A udalem sie tam na skutek objawienia i wylozylem im na osobnosci, zwlaszcza znaczniejszym, ewangelie, która zwiastuje miedzy poganami, zeby sie czasem nie okazalo, ze daremnie biegne czy bieglem.
3 Ale nawet Tytusa, który byl ze mna, chociaz byl Grekiem, nie zmuszono do obrzezania,
4 Nie baczac na falszywych braci, którzy po kryjomu zostali wprowadzeni i potajemnie weszli, aby wyszpiegowac nasza wolnosc, która mamy w Chrystusie, zeby nas podbic w niewole,
5 A którym ani na chwile nie ustapilismy, ani sie nie poddalismy, aby prawda ewangelii u was sie utrzymala.
6 A co sie tyczy tych, którzy cieszyli sie szczególnym powazaniem - czym oni niegdys byli, nic mnie to nie obchodzi; Bóg nie ma wzgledu na osobe - otóz ci, którzy cieszyli sie szczególnym powazaniem, niczego mi nie narzucili,
7 Raczej przeciwnie, gdy zobaczyli, ze zostala mi powierzona ewangelia miedzy nieobrzezanymi, jak Piotrowi miedzy obrzezanymi -
8 Bo ten, który skutecznie dziala przez Piotra w apostolstwie miedzy obrzezanymi, skutecznie dzialal i przeze mnie miedzy poganami -
9 Otóz, gdy poznali okazana mi laske, Jakub i Kefas, i Jan, którzy sa uwazani za filary, podali mnie i Barnabie prawice na dowód wspólnoty, abysmy poszli do pogan, a oni do obrzezanych;
10 Mielismy tylko pamietac o ubogich, czym sie tez gorliwie zajalem i co staralem sie wykonac.
11 A gdy przyszedl Kefas do Antiochii, przeciwstawilem mu sie otwarcie, bo tez okazal sie winnym.
12 Zanim bowiem przyszli niektórzy od Jakuba, jadal razem z poganami; a gdy przyszli, usunal sie i odlaczyl z obawy przed tymi, którzy byli obrzezani.
13 A wraz z nim obludnie postapili równiez pozostali Zydzi, tak ze i Barnaba dal sie wciagnac w ich oblude.
14 Ale gdy spostrzeglem, ze nie postepuja zgodnie z prawda ewangelii, powiedzialem do Kefasa wobec wszystkich: Jesli ty, bedac Zydem, po pogansku zyjesz, a nie po zydowsku, czemuz zmuszasz pogan zyc po zydowsku?
15 My jestesmy Zydami z urodzenia, a nie grzesznikami z pogan,
16 Wiedzac wszakze, ze czlowiek zostaje usprawiedliwiony nie z uczynków zakonu, a tylko przez wiare w Chrystusa Jezusa, i mysmy w Chrystusa Jezusa uwierzyli, abysmy zostali usprawiedliwieni z wiary w Chrystusa, a nie z uczynków zakonu, poniewaz z uczynków zakonu nie bedzie usprawiedliwiony zaden czlowiek.
17 A jesli szukajac usprawiedliwienia w Chrystusie i my sami okazalismy sie grzesznikami, to czy Chrystus jest sluga grzechu? Z pewnoscia nie.
18 Bo jesli znowu odbudowuje to, co zburzylem, samego siebie czynie przestepca.
19 Albowiem ja przez zakon umarlem zakonowi, abym zyl Bogu.
20 Z Chrystusem jestem ukrzyzowany; zyje wiec juz nie ja, ale zyje we mnie Chrystus; a obecne zycie moje w ciele jest zyciem w wierze w Syna Bozego, który mnie umilowal i wydal samego siebie za mnie.
21 Nie odrzucam laski Bozej; bo jesli przez zakon jest sprawiedliwosc, tedy Chrystus daremnie umarl.
1 O nierozumni Galacjanie! Któz was omamil, was, przed których oczami zostal wymalowany obraz Jezusa Chrystusa ukrzyzowanego?
2 Chce dowiedziec sie od was tego jednego: Czy przez uczynki zakonu otrzymaliscie Ducha, czy przez sluchanie z wiara?
3 Czy az tak nierozumni jestescie? Rozpoczeliscie w duchu, a teraz na ciele konczycie?
4 Czy daremne byly tak liczne wasze doznania? Rzeczywiscie, bylyby daremne.
5 Czy ten, który daje wam Ducha i dokonuje wsród was cudów, czyni to na podstawie uczynków zakonu, czy na podstawie sluchania z wiara?
6 Tak Abraham uwierzyl Bogu i poczytano mu to ku usprawiedliwieniu.
7 Z tego mozecie poznac, ze ci, którzy sa z wiary, sa synami Abrahama.
8 A Pismo, które przewidzialo, ze Bóg z wiary usprawiedliwia pogan, uprzednio zapowiedzialo Abrahamowi: W tobie beda blogoslawione wszystkie narody.
9 Tak wiec ci, którzy sa ludzmi wiary, dostepuja blogoslawienstwa z wierzacym Abrahamem.
10 Bo wszyscy, którzy polegaja na uczynkach zakonu sa pod przeklenstwem; napisano bowiem: Przeklety kazdy, kto nie wytrwa w pelnieniu wszystkiego, co jest napisane w ksiedze zakonu.
11 A ze przez zakon nikt nie zostaje usprawiedliwiony przed Bogiem, to rzecz oczywista, bo: Sprawiedliwy z wiary zyc bedzie.
12 Zakon zas nie jest z wiary, ale: Kto go wypelni, przezen zyc bedzie.
13 Chrystus wykupil nas od przeklenstwa zakonu, stawszy sie za nas przeklenstwem, gdyz napisano: Przeklety kazdy, który zawisl na drzewie,
14 Aby blogoslawienstwo Abrahamowe przeszlo na pogan w Jezusie Chrystusie, my zas, abysmy obiecanego Ducha otrzymali przez wiare.
15 Bracia, przytocze przyklad ze stosunków ludzkich: Nawet uprawomocnionego testamentu jakiegos czlowieka nikt nie obala ani do niego nic nie dodaje.
16 Otóz, obietnice dane byly Abrahamowi i potomkowi jego. Pismo nie mówi: I potomkom - jako o wielu, lecz jako o jednym: I potomkowi twemu, a tym jest Chrystus.
17 Powiadam wiec to: Testamentu uprzednio przez Boga uprawomocnionego nie uniewaznia zakon, który zostal nadany czterysta trzydziesci lat pózniej, tak zeby obietnica byla unicestwiona.
18 Jesli bowiem dziedzictwo wywodzi sie z zakonu, to juz nie z obietnicy. Bóg zas obdarzyl nim laskawie Abrahama przez obietnice.
19 Czymze wiec jest zakon? Zostal on dodany z powodu przestepstw, az do przyjscia potomka, którego dotyczy obietnica; a zostal on dany przez aniolów do rak posrednika.
20 Posrednika zas nie ma tam, gdzie chodzi o jednego, a Bóg jest jeden.
21 Czy wiec zakon jest przeciw obietnicom Bozym? Bynajmniej! Gdyby bowiem zostal nadany zakon, który moze ozywic, usprawiedliwienie byloby istotnie z zakonu.
22 Lecz Pismo glosi, ze wszystko poddane jest grzechowi, aby to, co bylo obiecane, dane bylo na podstawie wiary w Jezusa Chrystusa tym, którzy wierza.
23 Zanim zas przyszla wiara, bylismy wspólnie zamknieci i trzymani pod straza zakonu, dopóki wiara nie zostala objawiona.
24 Tak wiec zakon byl naszym przewodnikiem do Chrystusa, abysmy z wiary zostali usprawiedliwieni.
25 A gdy przyszla wiara, juz nie jestesmy pod opieka przewodnika.
26 Albowiem wszyscy jestescie synami Bozymi przez wiare w Jezusa Chrystusa.
27 Bo wszyscy, którzy zostaliscie w Chrystusie ochrzczeni, przyoblekliscie sie w Chrystusa.
28 Nie masz Zyda ani Greka, nie masz niewolnika ani wolnego, nie masz mezczyzny ani kobiety; albowiem wy wszyscy jedno jestescie w Jezusie Chrystusie.
29 A jesli jestescie Chrystusowi, tedy jestescie potomkami Abrahama, dziedzicami wedlug obietnicy.
1 A mówie: Dopóki dziedzic jest dziecieciem, niczym sie nie rózni od niewolnika, chociaz jest panem wszystkiego,
2 Ale jest pod nadzorem opiekunów i rzadców az do czasu wyznaczonego przez ojca.
3 Podobnie i my, gdy bylismy dziecmi, bylismy poddani w niewole zywiolów tego swiata;
4 Lecz gdy nadeszlo wypelnienie czasu, zeslal Bóg Syna swego, który sie narodzil z niewiasty i podlegal zakonowi,
5 Aby wykupil tych, którzy byli pod zakonem, abysmy usynowienia dostapili.
6 A poniewaz jestescie synami, przeto Bóg zeslal Ducha Syna swego do serc waszych, wolajacego: Abba, Ojcze!
7 Tak wiec juz nie jestes niewolnikiem, lecz synem a jesli synem, to i dziedzicem przez Boga.
8 Lecz dawniej, gdy nie znaliscie Boga, sluzyliscie tym, którzy z natury bogami nie sa;
9 Teraz jednak, kiedy poznaliscie Boga, a raczej, kiedy zostaliscie przez Boga poznani, czemuz znowu zawracacie do slabych i nedznych zywiolów, którym ponownie, jak dawniej sluzyc chcecie?
10 Zachowujecie dni i miesiace, i pory roku, i lata!
11 Boje sie, ze moze nadaremnie mozolilem sie nad wami.
12 Prosze was, bracia, badzcie tacy, jak ja, gdyz i ja jestem taki, jak wy. W niczym mnie nie skrzywdziliscie;
13 Wiecie przeciez, ze z powodu choroby ciala zwiastowalem wam za pierwszym razem ewangelie.
14 I chociaz stan mój cielesny wystawil was na próbe, to jednak nie wzgardziliscie mna ani nie pluneliscie na mnie, ale mnie przyjeliscie jak aniola Bozego, jak Chrystusa Jezusa.
15 Cóz sie tedy stalo z ta wasza szczesliwoscia? Albowiem daje wam swiadectwo, ze gdyby to bylo mozliwe, wylupilibyscie sobie oczy i mnie je oddali.
16 Czy stalem sie nieprzyjacielem waszym dlatego, ze wam prawde mówie?
17 Gorliwie o was zabiegaja, ale nie w dobrych zamiarach, bo chca was odlaczyc, abyscie wy o nich zabiegali.
18 A dobra to rzecz, zawsze zabiegac gorliwie o dobra sprawe, a nie tylko wtedy, gdy jestem posród was obecny,
19 Dzieci moje, znowu w bolesci was rodze, dopóki Chrystus nie bedzie uksztaltowany w was;
20 A chcialbym juz teraz byc u was i odmienic glos mój, poniewaz jestem, gdy o was chodzi, w rozterce.
21 Powiedzcie mi wy, którzy chcecie byc pod zakonem, czy nie slyszycie, co zakon mówi?
22 Napisane jest bowiem, ze Abraham mial dwóch synów, jednego z niewolnicy, a drugiego z wolnej.
23 Lecz ten, który byl z niewolnicy, wedlug ciala sie urodzil, ten zas, który byl z wolnej, na podstawie obietnicy.
24 A to jest powiedziane obrazowo: oznaczaja one dwa przymierza, jedno z góry Synaj, które rodzi w niewole, a jest nim Hagar.
25 Hagar jest to góra Synaj w Arabii; odpowiada ona terazniejszemu Jeruzalem, gdyz jest w niewoli razem z dziecmi swymi.
26 Jeruzalem zas, które jest w górze, jest wolne i ono jest matka nasza.
27 Jest bowiem napisane: Raduj sie, nieplodna, która nie rodzisz, Wydaj okrzyk radosci i wesel sie glosno Ty, która nie znasz bólów porodowych, Bo wiecej dzieci ma opuszczona, Niz ta, która ma meza.
28 Wy zas, bracia, podobnie jak Izaak, dziecmi obietnicy jestescie.
29 Lecz jak ongis ten, który sie wedlug ciala narodzil, przesladowal urodzonego wedlug Ducha, tak i teraz.
30 Lecz co mówi Pismo? Wypedz niewolnice i syna jej; nie bedzie bowiem dziedziczyl syn niewolnicy z synem wolnej.
31 Przeto, bracia, nie jestesmy dziecmi niewolnicy, lecz wolnej!
1 Chrystus wyzwolil nas, abysmy w tej wolnosci zyli. Stójcie wiec niezachwianie i nie poddawajcie sie znowu pod jarzmo niewoli.
2 Oto ja, Pawel, powiadam wam: jesli sie dacie obrzezac, Chrystus wam nic nie pomoze.
3 A oswiadczam raz jeszcze kazdemu czlowiekowi, który daje sie obrzezac, ze powinien caly zakon wypelnic.
4 Odlaczyliscie sie od Chrystusa wy, którzy w zakonie szukacie usprawiedliwienia; wypadliscie z laski.
5 Albowiem my w Duchu oczekujemy spelnienia sie nadziei usprawiedliwienia z wiary,
6 Bo w Chrystusie Jezusie ani obrzezanie, ani nieobrzezanie nic nie znaczy, lecz wiara, która jest czynna w milosci.
7 Biegliscie dobrze; któz wam przeszkodzil byc poslusznymi prawdzie?
8 Namawianie takie nie pochodzi od tego, który was powoluje.
9 Troche kwasu cale ciasto zakwasza.
10 Jestem co do was przekonany w Panu, ze nie inaczej myslec bedziecie; a ten, kto was niepokoi, kimkolwiek by byl, poniesie kare.
11 A ja, bracia, jesli jeszcze obrzezanie glosze, za co jeszcze jestem przesladowany? Przeciez wtedy ustaje zgorszenie krzyza.
12 Bodajby siebie uczynili rzezancami ci, którzy was podburzaja.
13 Bo wy do wolnosci powolani zostaliscie, bracia; tylko pod pozorem tej wolnosci nie poblazajcie cialu, ale sluzcie jedni drugim w milosci.
14 Albowiem caly zakon streszcza sie w tym jednym slowie, mianowicie w tym: Bedziesz milowal blizniego swego, jak siebie samego.
15 Lecz jesli jedni drugich kasacie i pozeracie, baczcie, abyscie jedni drugich nie strawili.
16 Mówie wiec: Wedlug Ducha postepujcie, a nie bedziecie poblazali zadzy cielesnej.
17 Gdyz cialo pozada przeciwko Duchowi, a Duch przeciwko cialu, a te sa sobie przeciwne, abyscie nie czynili tego, co chcecie.
18 A jesli Duch was prowadzi, nie jestescie pod zakonem.
19 Jawne zas sa uczynki ciala, mianowicie: wszeteczenstwo, nieczystosc, rozpusta,
20 Balwochwalstwo, czary, wrogosc, spór, zazdrosc, gniew, knowania, wasnie, odszczepienstwo
21 Zabójstwa, pijanstwo, obzarstwo i tym podobne; o tych zapowiadam wam, jak juz przedtem zapowiedzialem, ze ci, którzy te rzeczy czynia, Królestwa Bozego nie odziedzicza.
22 Owocem Ducha zas sa: milosc, radosc, pokój, cierpliwosc, uprzejmosc, dobroc, wiernosc,
23 Lagodnosc, wstrzemiezliwosc. Przeciwko takim nie ma zakonu.
24 A ci, którzy naleza do Chrystusa Jezusa, ukrzyzowali cialo swoje wraz z namietnosciami i zadzami.
25 Jesli wedlug Ducha zyjemy, wedlug Ducha tez postepujmy.
26 Nie badzmy chciwi próznej chwaly, jedni drugich drazniac, jedni drugim zazdroszczac.
1 Bracia, jesli czlowiek zostanie przylapany na jakims upadku, wy, którzy macie Ducha, poprawiajcie takiego w duchu lagodnosci, baczac kazdy na siebie samego, abys i ty nie byl kuszony.
2 Jedni drugich brzemiona noscie, a tak wypelnicie zakon Chrystusowy.
3 Jesli bowiem kto mniema, ze jest czyms, bedac niczym, ten samego siebie oszukuje.
4 Kazdy zas niech bada wlasne postepowanie, a wtedy bedzie mial uzasadnienie chluby wylacznie w sobie samym, a nie w porównaniu z drugim.
5 Albowiem kazdy wlasny ciezar poniesie.
6 A ten, którego sie naucza Slowa Bozego, niechaj sie dzieli wszelkim dobrem z tym, który naucza.
7 Nie bladzcie, Bóg sie nie da z siebie nasmiewac: albowiem co czlowiek sieje, to i zac bedzie.
8 Bo kto sieje dla ciala swego, z ciala zac bedzie skazenie, a kto sieje dla Ducha, z Ducha zac bedzie zywot wieczny.
9 A czynic dobrze nie ustawajmy, albowiem we wlasciwym czasie zac bedziemy bez znuzenia.
10 Przeto, póki czas mamy, dobrze czynmy wszystkim, a najwiecej domownikom wiary.
11 Patrzcie, jak wielkimi literami wlasnorecznie do was napisalem.
12 Ci wszyscy, którzy chca sie podobac od strony cielesnej, zmuszaja was do obrzezania, byle tylko nie cierpiec przesladowania dla krzyza Chrystusowego.
13 Bo nawet ci, którzy poddaja sie obrzezaniu, sami zakonu nie przestrzegaja, ale chca, abyscie wy sie obrzezywali, by mogli z ciala waszego sie chlubic.
14 Co zas do mnie, niech mnie Bóg uchowa, abym mial sie chlubic z czego innego, jak tylko z krzyza Pana naszego Jezusa Chrystusa, przez którego dla mnie swiat jest ukrzyzowany, a ja dla swiata.
15 Albowiem ani obrzezanie, ani nieobrzezanie nic nie znaczy, lecz nowe stworzenie.
16 A pokój i milosierdzie nad tymi wszystkimi, którzy tej zasady trzymac sie beda, i nad Izraelem Bozym.
17 Odtad niech mi nikt przykrosci nie sprawia; albowiem ja stygmaty Jezusowe nosze na ciele moim.
18 Laska Pana naszego Jezusa Chrystusa niech bedzie z duchem waszym, bracia. Amen.