1

1

Ибрайымның урпағы, Даўыттың урпағы Ийса Масихтың шежиреси мынадай:

2

Ибрайымнан Ысақ туўылды. Ысақтан Яқып туўылды. Яқыптан Яҳуда ҳәм оның аға-инилери туўылды.

3 Яҳуда менен Тамарадан Парес ҳәм Зара туўылды. Парестен Ҳесрон туўылды. Ҳесроннан Рам туўылды.

4 Рамнан Аминадаб туўылды. Аминадабтан Наҳшон туўылды. Наҳшоннан Салмон туўылды.

5 Салмон менен Раҳабтан Боаз туўылды. Боаз бенен Руттан Обид туўылды. Обидтен Ишай туўылды.

6 Ишайдан Даўыт патша туўылды.

Даўыт пенен бурын Урияның жубайы болған ҳаялдан Сулайман туўылды.

7 Сулайманнан Реҳабам туўылды. Реҳабамнан Абия туўылды. Абиядан Аса туўылды.

8 Асадан Ешофат туўылды. Ешофаттан Иорам туўылды. Иорамнан Узия туўылды.

9 Узиядан Иоатам туўылды. Иоатамнан Аҳаз туўылды. Аҳаздан Езекия туўылды.

10 Езекиядан Манасия туўылды. Манасиядан Амон туўылды. Амоннан Иосия туўылды.

11 Бабилонға сүргин етилгенде, Иосиядан Ехония ҳәм оның инилери туўылды.

12

Бабилонға сүргин етилгеннен кейин, Ехониядан Шалтиел туўылды; Шалтиелден Зерубабел туўылды.

13 Зерубабелден Абиҳуд туўылды; Абиҳудтан Елиаким туўылды; Елиакимнен Азор туўылды.

14 Азордан Садоқ туўылды; Садоқтан Ахим туўылды; Ахимнен Елихуд туўылды.

15 Елихудтан Елиазар туўылды; Елиазардан Маттан туўылды; Маттаннан Яқып туўылды.

16 Яқыптан Мәриямның күйеўи Юсуп туўылды. Мәриямнан Масих деп аталған Ийса туўылды.

17

Солай етип, ҳәммеси болып: Ибрайымнан Даўытқа дейин он төрт урпақ, Даўыттан Бабилонға сүргин етилиўге дейин он төрт урпақ, Бабилонға сүргин етилгеннен Масихқа дейин он төрт урпақ.

18

Ийса Масихтың туўылыўы былай болды: Оның анасы Мәриям Юсупке атастырылғаннан кейин, олар қосылмастан бурын, Мәриямның Мухаддес Руўхтан ҳәмледар екенлиги билинди.

19 Оның күйеўи Юсуп ҳақ адам болып, Мәриямды уятқа қалдырмайын деп, оған үйлениўден жасырын түрде бас тартыўды ойлады.

20 Ол усылай ойлап жүргенде, Қудайдың бир периштеси оның түсине енип:

— Ҳәй, Даўыттың урпағы Юсуп! Сен Мәриямды өзиңе ҳаяллыққа алыўдан қорқпа. Оның ишиндеги Баласы Мухаддес Руўхтан.

21 Мәриям Ул туўады. Сен оның атын Ийса деп қоясаң, себеби Ол Өз халқын гүналарынан қутқарады, — деди.

22

Булардың ҳәммеси Қудайдың пайғамбар арқалы алдын ала айтқан мына сөзлериниң орынланыўы ушын болды:

23

«Мине, қыз ҳәмледар болып, Ул туўады.
Оның атын Иммануел деп қояды» .

Иммануел — «Қудай бизлер менен бирге» деген мәнисте.

24

Уйқыдан турған Юсуп Қудайдың периштесиниң буйырғанын ислеп, Мәриямға үйленди.

25 Бирақ Мәриям Улын туўғанша, Юсуп оған жақынлаған емес. Ол Баланың атын Ийса деп қойды.

2

1

Ийса Яҳудияның Бейтлеҳем қаласында, патша Ҳиродтың заманында туўылғаннан соң, Ерусалим қаласына күншығыстан жулдыз изертлеўшилер келип:

2

— Яҳудийлердиң жаңа туўылған Патшасы қаяқта екен? Өйткени бизлер күншығыста Оның жулдызын көрип, Оған табыныўға келдик, — деп сорады.

3

Буны еситкен патша Ҳирод ҳәм оның менен бирге пүткил Ерусалим қаласы тынышсызланып қалды.

4 Ҳирод халықтың барлық бас руўханийлерин ҳәм диний муғаллимлерин жыйнап алып, олардан Масихтың қай жерде туўылыўы тийис екенин сорастырды.

5

Олар былай деди:

— Яҳудиядағы Бейтлеҳемде. Себеби пайғамбар арқалы мынадай сөзлер жазылған:

6

«Ҳәй, Яҳудия жериндеги Бейтлеҳем!
Яҳудияның баслы қалаларынан сен ҳеш кем емессең!
Өйткени Мениң халқым Израилды бағатуғын Көсем
Сеннен шығады» .

7

Сонда Ҳирод жулдыз изертлеўшилерди жасырын шақыртып, олардан жулдыздың шыққан ўақтын сорастырып билип алды.

8 Оларды Бейтлеҳемге жиберип:

— Барып, Нәресте ҳаққында жақсылап билип алыңлар. Оны тапқаннан кейин, маған хабар бериңлер, мен де барып Оған табынайын, — деди.

9

Олар патшаның сөзин еситип болып, жүрип кетти. Сонда өзлери күншығыста көрген жулдыз олардың алдында жүрип, жол көрсетти ҳәм Нәресте болған жердиң үстинде тоқтады.

10 Жулдызды көргенде, олар қатты қуўанды.

11 Үйге кирип, Нәрестени ҳәм Оның анасы Мәриямды көрди де, Нәрестениң аяғына жығылып, Оған табынды. Өзлериниң ғәзийне ыдысларын ашып, Оған алтын, ладан ҳәм мирра деген хош ийисли затларды сыйға берди.

12 Олар Ҳиродқа қайтып бармаў ҳаққында түслеринде ескертилгенликтен, басқа бир жол менен өз еллерине қайтып кетти.

13

Жулдыз изертлеўшилер кеткеннен кейин, Қудайдың бир периштеси Юсуптың түсине енип:

— Орныңнан тур да, Нәресте менен анасын алып, Мысырға қаш! Саған өзим хабар бергенимше, сол жерде бол! Себеби Ҳирод Нәрестени өлтириў ушын излемекте, — деди.

14

Юсуп турды да, Нәресте менен анасын алып, түн ишинде Мысырға қашып кетти.

15 Ҳиродтың өлимине шекем сол жерде болды. Солай етип, Қудайдың: «Улымды Мысырдан шақырып алдым» , — деп пайғамбар арқалы алдын ала айтқан сөзлери орынланды.

16

Ал Ҳирод жулдыз изертлеўшилердиң алдап кеткенин түсинип, қатты ашыўланды. Жулдыз изертлеўшилерден ўақытты билип алған ол Бейтлеҳемдеги ҳәм оның дөгерегиндеги еки жасар ҳәм оннан да киши ул балалардың ҳәммесин өлтириўди буйырды.

17 Солай етип, Еремия пайғамбар арқалы айтылған мына сөзлер орынланды:

18

«Рамада бир даўыс еситиледи,
Қатты зарлап жылаған.
Балаларын жоқлап жылар Раҳила.
Жубанғысы келмес, өйткени жоқ енди олар» .

19

Ҳирод өлгеннен кейин, Қудайдың бир периштеси Мысырда Юсуптың түсине енип:

20

— Орныңнан тур да, Нәресте менен анасын алып, Израил елине қайт. Себеби Нәрестени өлтирмекши болғанлар өлди, — деди.

21

Юсуп турып, Нәресте менен анасын алып, Израил елине қайтты.

22 Бирақ Яҳудияда Ҳиродтың орнына баласы Архелай патша болып отырғанын еситип, Юсуп ол жерге барыўға қорқты. Түсинде аян арқалы ескертилген ол Галила үлкесине кетип,

23 Насыра деген қалаға орналасты. Солай етип, «Ол Насыралы деп аталады», — деп пайғамбарлардың алдын ала айтқанлары орынланды.

3

1

Сол күнлери Шомылдырыўшы Яқыя келип, Яҳудия үлкесиниң шөл даласында:

2

— Тәўбе етиңлер! Өйткени Аспан Патшалығы жақынлап қалды, — деп жәриялады.

3

Ийшая пайғамбар арқалы мынадай деп алдын ала айтылған адам усы Яқыя еди:

«Шөл далада бақырған биреўдиң даўысы шығады:
„Ийемизге жол таярлаңлар,
Оның жүретуғын жолларын дүзетиңлер!“»

4

Яқыя түйениң жүнинен кийим кийген, белин тери қайыс пенен буўған болып, оның аўқаты шегиртке менен жабайы ҳәррениң палы еди.

5

Сол ўақытта Ерусалимниң, пүткил Яҳудия үлкесиниң ҳәм Иорданның пүткил дөгерегиниң турғынлары оған барды

6 ҳәм өзлериниң гүналарын мойынлап, Иордан дәрьясында шомылдырылды.

7 Яқыя өзине көп парисейлер менен саддукейлердиң шомылдырылыўға киятырғанын көрип, оларға:

— Ҳәй, уўлы жыланлардың туқымлары! Келешектеги қәҳәрли жазадан қутылыўды сизлерге ким үйретти?

8 Тәўбе еткениңизге ылайық жемис бериңлер!

9 Және: «Бизлердиң ата тегимиз — Ибрайым ата-ғо!» — деп ишлериңизден ойламаңлар. Себеби сизлерге айтатуғыным: Қудай Ибрайымға мына таслардан да балалар жасап бере алады.

10

Тереклердиң тамырында ҳәзирдиң өзинде-ақ балта жатыр. Жақсы мийўе бермейтуғын ҳәр бир терек шабылып, отқа тасланады.

11 Тәўбе еткениңиздиң белгиси ретинде, мен сизлерди суў менен шомылдыраман. Бирақ меннен кейин Келиўши меннен де қүдиретли: мен Оның аяқ кийимин шешиўге де ылайықлы емеспен. Ол сизлерди Мухаддес Руўх ҳәм от пенен шомылдырады.

12 Оның жабасы қолында. Ол Өз қырманын тазалап, бийдайын ғәллеханасына жыйнайды, ал сабанын сөнбес отқа жандырады, — деди.

13

Сонда Ийса Яқыя тәрепинен шомылдырылыў ушын Галиладан Иордан дәрьясына, Яқыяның қасына келди.

14 Бирақ Яқыя Оны иркип:

— Сениң қолыңнан шомылдырылыўға мен мүтәжбен-ғо! Сен неге маған киятырсаң? — деди.

15

Бирақ, Ийса оған жуўап берип:

— Енди ыразы бол, пүткил ҳақлықты бизлер усылайынша орынлаўға тийислимиз-ғо, — деди.

Соннан соң, Яқыя Оған қайылшылық берди.

16

Ийса шомылдырылып, дәрриў суўдан шықты. Мине, аспан ашылып, Ол Қудайдың Руўхының Өзиниң үстине кептердей түсип киятырғанын көрди.

17 Сонда аспаннан:

— Бул — Мениң сүйикли Улым, Мен Оған ырзаман! — деген саза еситилди.

4

1

Соннан соң, шайтан сынасын деп, Мухаддес Руўх Ийсаны шөлге алып барды.

2 Ийса сол жерде қырық күн, қырық түн ораза тутып, ақыры аш болды.

3 Сонда азғырыўшы шайтан Оның қасына келип:

— Егер Сен Қудайдың Улы болсаң, мына тасларға буйыр, олар нанға айлансын! — деди.

4

Ийса жуўап қайтарып:

«Адам тек ғана нан менен емес,
Ал Қудайдың аўзынан шыққан
Ҳәр бир сөз бенен жасайды» , —

деп Мухаддес Жазыўда айтылған-ғо, — деди.

5

Соннан соң, шайтан Оны мухаддес қала Ерусалимге алып барып, Ибадатхананың төбесине турғызып қойды да,

6 Оған:

— Егер Сен Қудайдың Улы болсаң, төмен секирши. Өйткени Мухаддес Жазыўда былай деп айтылған-ғо:

«Ол Өзиниң периштелерине буйрық береди.
Аяғыңды тасқа урып алмаўың ушын, олар Сени
Қолларында көтерип алып кетеди» , — деди.

7

Ийса оған:

«Қудай-Ийеңди сынама!» — деп те Мухаддес Жазыўда айтылған-ғо, — деди.

8

Және шайтан Оны жүдә бийик бир таўға апарып, Оған дүньяның барлық патшалықлары менен олардың сән-салтанатларын көрсетип:

9

— Егер аяғыма жығылып, маған табынсаң, усылардың ҳәммесин Саған беремен, — деди.

10

Сонда Ийса оған:

— Жоқ бол көзимнен, шайтан!

«Қудай-Ийеңе сыйынып,
Тек Оған хызмет ет!»

деп Мухаддес Жазыўда айтылған-ғо, — деди.

11

Соннан кейин, шайтан Оның қасынан кетти. Сонда периштелер келип, Ийсаға хызмет етти.

12

Ийса Яқыяның тутқынға алынғанын еситип, Галила үлкесине қайтып кетти.

13 Ол Насыра қаласын қалдырып, Зебулон ҳәм Нафтали дөгерегиндеги теңиздиң жағасында жайласқан Капарнаҳумға келип орналасты.

14 Солай етип, Ийшая пайғамбар арқалы айтылған мына сөзлер орынланды:

15

«Ҳәй, Зебулон жери ҳәм Нафтали жери,
Теңизге баратуғын жолдағы,
Иорданның арғы жағасындағы,
Басқа миллетлердиң Галила ели!

16
Қараңғылықта жасаған халық
Үлкен бир жарықты көрди.
Өлим қараңғысында жасағанлар ушын,
Жақтылық нуры түсти» .

17

Сол ўақыттан баслап, Ийса:

— Тәўбе етиңлер! Себеби Аспан Патшалығы жақынлады! — деп жәриялай баслады.

18

Ийса Галила теңизиниң жағасында жүргенде, теңизге аў салып атырған еки ағалы-инилини: Петр деп аталған Симонды ҳәм оның иниси Андрейди көрди. Олар балықшылар еди.

19 Ийса оларға:

— Мениң изиме ериңлер! Мен сизлерди адамларды Қудайдың жолына түсириўшилер қыламан, — деди.

20

Олар дәрриў аўларын таслап, Оның изине ерди.

21

Сол жерден кетип баратырып, Ол басқа еки ағалы-инилини: Зебедейдиң улы Яқыпты ҳәм оның иниси Юханды көрди. Олар әкеси Зебедей менен бирге қайықта аўларын жамап отырған еди. Ийса оларды да шақырды.

22 Олар дәрриў қайықты да, әкесин де қалдырып, Оның изине ерди.

23

Ийса пүткил Галила үлкесин аралап жүрди. Олардың мәжилисханаларында тәлим берди ҳәм Аспан Патшалығы туўралы Хош Хабарды жәриялап, халықтағы ҳәр қандай аўырыў ҳәм ҳәлсизликти шыпалайтуғын еди.

24 Ийса туўралы хабар пүткил Сирияға жайылды. Барлық аўырыў адамларды, түрли сырқаў ҳәм дәртке ушырағанларды, жин урғанларды, қояншық ҳәм ләң болғанларды Оған алып келди. Ийса оларға шыпа берди.

25 Оның изине Галиладан, Декаполистен, Ерусалимнен, Яҳудиядан ҳәм Иорданның арғы жағынан келген көп халық ерип жүрди.

5

1

Ийса халықты көрип, бир таўға шықты. Ол отырғаннан кейин, шәкиртлери қасына келди.

2 Ийса оларға былай деп тәлим бере баслады:

3

— Руўхый жарлы болғанлар бахытлы! Аспан Патшалығы олардики!

4
Қайғырып жүргенлер бахытлы! Олар жубаныш табады.

5
Кишипейиллилер бахытлы! Олар жер жүзине ийелик етеди.

6
Ҳақлыққа мүтәж болғанлар бахытлы!
Қудай оларды толық қанаатландырады.

7
Мийрим-шәпәәтлилер бахытлы! Олар мийрим-шәпәәт алады.

8
Пәк кеўиллилер бахытлы! Олар Қудайды көреди.

9
Жарастырыўшылар бахытлы! Олар Қудайдың балалары деп аталады.

10
Ҳақлық ушын қуўдаланғанлар бахытлы! Аспан Патшалығы олардики.

11

Адамлар сизлерди Мен себепли хорласа, қуўдаласа, ҳәр түрли өтирик сөзлер менен жаманласа, сизлер бахытлысызлар!

12 Қуўаныңлар ҳәм шадланыңлар! Өйткени сизлердиң аспандағы сыйыңыз үлкен. Сизлерден бурынғы пайғамбарларды да усылай қуўдалаған.

13

— Сизлер — дүньяның дузысызлар. Бирақ дуз өз күшин жойтса, оны қалай және шорлы қылыўға болады? Онда ол ҳеш нәрсеге жарамайды, тек шығарып тасланып, адамлардың аяғы астында басылып қалады.

14

Сизлер — дүньяның нурысызлар. Таў басына салынған қала жасырын болып қалмайды.

15 Сондай-ақ шыраны жаққаннан соң, оны ыдыстың астына емес, ал шыра қойғышқа қояды, сонда ол үйдегилердиң ҳәммесине өз жақтысын түсиреди.

16 Сол сыяқлы, сизлердиң нурыңыз адамлардың алдында жарқырай берсин. Адамлар сизлердиң жақсы ислериңизди көрип, аспандағы Әкеңизди даңққа бөлесин!

17

— Сизлер Мени Мухаддес Нызамды ямаса пайғамбарлардың Жазыўларын бийкар етиўге келди, деп ойламаңлар. Мен бийкар етиў ушын емес, ал орынлаў ушын келдим.

18 Сизлерге шынын айтып турман: аспан менен жер жойылмағанша, Мухаддес Нызамның бир ҳәриби де, бир ноқаты да жойылмайды, барлығы да орынланыўы тийис.

19 Солай етип, ким де ким усы буйрықлардың ең киши биреўин бузып, адамларға да солай үйретсе, ол Аспан Патшалығында ең киши болып саналады. Ал ким де ким оларды орынлап, адамларға үйретсе, ол Аспан Патшалығында уллы болып саналады.

20 Мениң сизлерге айтатуғыным: егер сизлердиң ҳақлығыңыз диний муғаллимлер менен парисейлердикинен артық болмаса, сизлер Аспан Патшалығына кирмейсиз.

21

«Адам өлтирме! Ким де ким адам өлтирсе, ол ҳүким етилиўге тийисли» , — деп бурынғыларға айтылғанды еситкенсиз.

22 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: ким де ким туўысқанына бийкарға ғәзепленсе, ол ҳүким етилиўге тийисли. Ким де ким туўысқанын масқаралап, оған: «Ақылсыз адамсаң!» десе, жоқарғы кеңес тәрепинен ҳүким етилиўге тийисли. Ал ким де ким туўысқанына: «Ақмақ!» десе, дозақ отына түсиўге тийисли.

23 Сонлықтан егер де сен қурбанлығыңды қурбанлық шалынатуғын орынға алып келгениңде, жақын адамыңның саған өкпели екени сол жерде есиңе түссе,

24 қурбанлығыңды сол жердиң алдында қалдырып, әўели жақын адамыңа барып, оның менен жарасып ал! Соңынан қайтып келип, қурбанлығыңды Қудайға бер.

25

Сен даўласың менен бирге ҳүким етилиўге баратырған ўақтыңда, оның менен тезирек жарасып ал. Олай етпесең, ол сени қазының алдына апарады, қазы сени сақшыға тапсырып, қаматып таслайды.

26 Саған шынын айтаман: соңғы тийиниңди төлеп таўыспағаныңша, ол жерден шыға алмайсаң.

27

— Сизлер: «Неке ҳадаллығын бузба!» — дегенди еситкенсиз.

28 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: ким де ким басқа бир ҳаялға бузық нийет пенен қараса, ол әлле қашан-ақ, кеўлинде оның менен неке ҳадаллығын бузған болады.

29 Егер сени оң көзиң азғырса, оны ойып тасла. Себеби пүткил денеңниң дозаққа түскенинен гөре, бир мүшеңниң жоқ болғаны саған жақсырақ болады.

30 Егер сени оң қолың азғырса, оны шаўып тасла. Пүткил денеңниң дозаққа түскенинен гөре, бир мүшеңниң жоқ болғаны саған жақсырақ болады.

31

Тағы да: «Ким де ким өз ҳаялы менен ажыраспақшы болса, оған талақ хат берсин» , — делинген.

32 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: ким де ким неке ҳадаллығын бузбаған ҳаялынан ажырасса, ҳаялының неке ҳадаллығын бузыўына себепкер болады. Сондай-ақ ким де ким күйеўинен ажырасқан бир ҳаялды алса, ол неке ҳадаллығын бузады.

33

— Тағы да сизлер: «Антыңды бузба, Қудай алдында антыңды орынла!» — деп бурынғыларға айтылғанды еситкенсиз.

34 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: ҳеш ўақытта ант ишпе! Аспан менен де ант ишпе, өйткени ол — Қудайдың тахты.

35 Жер менен де ант ишпе, себеби ол — Оның аяқ басары. Ерусалим менен де ант ишпе, өйткени ол — уллы Патшаның қаласы.

36 Өз басың менен де ант ишпе, себеби сен бир тал шашыңды да ағарта ямаса қарайта алмайсаң.

37 Сизлердиң: «аўа» сөзиңиз «аўа» ямаса «яқ» сөзиңиз «яқ» болсын, буннан басқасы шайтаннан.

38

— Сизлер: «Көзге көз, тиске тис» , — дегенди еситкенсиз.

39 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: жаман адам менен қарсыласпаңлар. Биреў бетиңниң оң жағына урса, оған бетиңниң сол жағын да тут.

40 Биреў сениң менен даўласып көйлегиңди алғысы келсе, оған шапаныңды да шешип бер.

41 Биреў сени өзи менен бирге бир шақырым жер жүриўге мәжбүрлесе, оның менен бирге еки шақырым жүр.

42 Сеннен сорағанға бер, сеннен қарызға алайын дегеннен аяма.

43

— Сизлер: «Жаныңдағы адамды сүй, душпаныңды жек көр» , — дегенди еситкенсиз.

44 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: душпанларыңызды сүйиңлер, сизлерди қуўдалайтуғынлар ушын дуўа етиңлер.

45 Сонда аспандағы Әкеңиздиң балалары боласызлар. Өйткени Ол жаманлардың үстине де, жақсылардың үстине де, Өз қуяшының нурын төгеди ҳәм ҳақ адамлардың үстине де, наҳақлардың үстине де, жаўынын жаўдырады.

46 Егер сизлер өзлериңизди сүйгенлерди ғана сүйсеңлер, қандай сыйлық аласызлар? Салықшылар да солай ислемей ме?

47 Сизлер туўысқанларыңыз бенен ғана сәлемлессеңлер, онда қандай өзгешеликлериңиз бар? Бутқа табыныўшылар да солай ислемей ме?

48 Солай етип, аспандағы Әкеңиздиң минсиз болғаны сыяқлы, сизлер де минсиз болыңлар!

6

1

— Абайлаңлар, сизлер саўап ислериңизди адамларға көрсетиў ушын, олардың алдында ислемеңлер. Олай етсеңлер, сизлерге аспандағы Әкеңизден сыйлық болмайды.

2

Солай етип, сен қайыр-садақа бергениңде, еки жүзлилер сыяқлы өз-өзиңнен жар салма. Бундайлар адамлар мақтасын деп, мәжилисханаларда ҳәм көшелерде усылай ислейди. Сизлерге шынын айтып турман: олар әлле қашан өз сыйларын алып болды.

3 Сен қайыр-садақа бергениңде, оң қолыңның не ислегенин сол қолың билмесин.

4 Сонда сениң қайыр бериўиң жасырын болады ҳәм жасырынлықты көриўши Әкең саған қайтарады.

5

— Дуўа еткениңизде, адамларға көрсетиў ушын мәжилисханаларда ҳәм көшелердиң мүйешлеринде турып дуўа етиўди жақсы көретуғын еки жүзлилер сыяқлы болмаңлар. Сизлерге шынын айтып турман: олар әлле қашан өз сыйларын алып болды.

6 Ал сен дуўа еткениңде бөлмеңе кирип, есигиңди жапқаныңнан соң, көзге көринбейтуғын Әкеңе дуўа ет! Сонда жасырынлықты көриўши Әкең саған қайтарады.

7

Дуўа еткениңизде, бутқа табыныўшылар сыяқлы мылжыңға берилмеңлер. Олар көп сөйлесек тыңлар деп ойлайды.

8 Сизлер оларға уқсамаңлар. Себеби Әкеңиз неге мүтәж екенлигиңизди Оннан сорамасыңыздан алдын биледи.

9 Сонлықтан сизлер былай деп дуўа етиңлер:

Аспандағы Әкемиз!
Сениң атың мухаддес бола берсин.

10
Сениң Патшалығың келсин.
Аспанда орынланғаны сыяқлы,
Жерде де Сениң еркиң орынлансын.

11
Бизлерге бүгин де күнделикли нанымызды бере гөр.

12
Бизлерге гүна ислегенлерди кеширгенимиздей,
Бизлердиң де гүналарымызды кешире гөр.

13
Бизлердиң азғырылыўымызға жол қоймай,
Шайтаннан қутқара гөр.

Себеби Патшалық та, қүдирет те, уллылық та мәңгиликке Сеники. Аўмийин.

14

Егер сизлерге гүна ислегенлерди кеширсеңлер, аспандағы Әкеңиз де сизлерди кеширеди.

15 Ал егер сизлерге гүна ислегенлерди кеширмесеңлер, Әкеңиз де гүналарыңызды кеширмейди.

16

— Ораза тутқаныңызда, еки жүзлилер сыяқлы муңайып жүрмеңлер. Олар адамларға ораза тутыўшы болып көриниў ушын ғана ажарын бузып жүреди. Сизлерге шынын айтаман: олар әлле қашан өз сыйларын алып болды.

17 Сен ораза тутқаныңда, шашыңды тарап , бетиңди жуў.

18 Солай етип, ораза тутқаның адамларға емес, ал көзге көринбейтуғын Әкеңе көринсин. Жасырынлықты көриўши Әкең саған қайтарады.

19

— Өзлериңизге жер бетинде байлық жыйнамаңлар. Бул жерде оны күйе де жейди, тат та басады, урылар да бузып кирип урлайды.

20 Ал өзлериңизге аспанда байлық жыйнаңлар. Сол жерде оны күйе де жемейди, тат та баспайды, урылар да бузып кирип урламайды.

21 Өйткени байлықларыңыз қай жерде болса, кеўиллериңиз де сол жерде болады.

22

Көз — денениң шырағы. Сонлықтан да, егер көзиң саў болса, пүткил денең де жарық болады.

23 Егер көзиң саў болмаса, пүткил денең де қараңғы болады. Сонлықтан егер ишиңдеги жарық қараңғы болса, онда қараңғылықтың өзи қаншелли тас түнек болады!

24

Ҳеш ким еки хожаға хызмет ете алмайды. Себеби ол биреўин жек көрип, екиншисин жақсы көреди ямаса биреўине садық болып, екиншисине итибарсыз қарайды. Сизлер ҳәм Қудайға, ҳәм байлыққа бирдей хызмет ете алмайсызлар.

25

— Сонлықтан сизлерге айтатуғыным: не ишип, не жеймиз деп, жаныңыз ушын, не кийемиз деп, денеңиз ушын тәшиўишленбеңлер. Жан аўқаттан, дене кийимнен артық емес пе?

26 Аспандағы қусларға қараңлар! Олар екпейди де, ормайды да, телекке жыйнамайды да, ал аспандағы Әкеңиз оларды асырайды. Сизлер олардан анағурлым артық емессизлер ме?

27 Тәшиўишлениў себепли, ким сизлердиң араңызда өз өмирин бир саатқа болса да узайта алады?

28 Кийим туўралы неге тәшиўишленесизлер? Даладағы лилия гүллериниң қалай өсип турғанына қараңлар! Олар мийнет те етпейди, жип те ийирмейди.

29 Ал сизлерге айтатуғыным: Сулайман да өзиниң сән-салтанатында усылардың биреўиндей сәнли кийинбеген еди.

30 Егер бүгин бар болып, ертең ошаққа тасланатуғын даладағы шөпти Қудай солай кийиндирсе, сизлерди олардан да артық кийиндирмес пе еди, ҳәй, исеними азлар?

31

Сонлықтан да: «Не ишип, не жеймиз?» ямаса «Не кийемиз?» — деп тәшиўишленбеңлер.

32 Өйткени усылардың ҳәммесин бутқа табыныўшылар излеп жүреди. Усы нәрселердиң ҳәммесине мүтәж екениңизди аспандағы Әкеңиз биледи.

33 Ең алды менен Қудайдың Патшалығын ҳәм Оның ҳақлығын излеңлер! Сонда булардың ҳәммеси сизлерге қосымша етип бериледи.

34 Солай етип, ертеңги күн туўралы тәшиўишленбеңлер! Себеби ертеңги күн өзи ушын өзи ғам жейди. Ҳәр күнниң өз ғамы өзине жетеди.

7

1

— Басқаларды ҳүким етпеңлер, сонда сизлер де ҳүким етилмейсизлер.

2 Өйткени сизлер басқаларды қалай ҳүким етсеңлер, Қудай да сизлерди солай ҳүким етеди. Қандай өлшем менен өлшеп берсеңлер, Қудай да сизлерге сондай өлшем менен өлшеп береди.

3 Сен неге туўысқаныңның көзиндеги шөпти көрип турып, өз көзиңдеги қаданы сезбейсең?

4 Өз көзиңде қада бола тура, қалай: «Қәне, көзиңдеги шөпти шығарып алайын», — деп туўысқаныңа айтасаң?

5 Ҳәй, еки жүзли! Дәслеп өз көзиңдеги қаданы шығар, сонда анық көрип, туўысқаныңның көзиндеги шөпти шығара аласаң.

6

Мухаддес затты ийтлерге бермеңлер, ҳинжи-маржанларыңызды шошқалардың алдына тасламаңлар. Оларды аяқлары менен басқылап, айланып келип сизлерди тилкимлеп таслайды.

7

— Сораңлар, сизлерге бериледи. Излеңлер, табасызлар. Есикти қағыңлар, ол сизлерге ашылады.

8 Себеби сораған ҳәр бир адам алады, излеген табады, есик қаққанға ашылады.

9 Сизлердиң араңызда улы нан сораса, тас беретуғын адам бар ма?

10 Я болмаса, балық сораса, оған жылан беретуғын бар ма?

11 Өзлериңиз жаман бола тура, балаларыңызға жақсы сыйлар бериўди билсеңиз, онда аспандағы Әкеңиз Өзинен сорағанларға қаншелли көп ийгиликлер береди!

12

Солай етип, ҳәмме исте адамлардың сизлерге не ислегенин қәлесеңлер, сизлер де оларға соны ислеңлер. Мухаддес Нызамның да, пайғамбарлардың Жазыўларының да мәниси усы.

13

— Тар қапыдан кириңлер. Өйткени набыт болыўға апаратуғын қапы кең, жол да үлкен, оның менен жүретуғынлар көп.

14 Ал өмирге апаратуғын қапы тар, жол да киши, оны табатуғынлар аз.

15

— Жалған пайғамбарлардан сақ болыңлар! Олар қой терисин жамылып сизлерге келеди, бирақ ишлеринде олар жыртқыш қасқырлар.

16 Сизлер оларды мийўесинен билесизлер. Шеңгелден жүзим ямаса ошағаннан әнжир жыйнай аласыз ба?

17 Ҳәр бир жақсы терек жақсы мийўе береди, жаман терек жаман мийўе береди.

18 Жақсы терек жаман мийўе, жаман терек жақсы мийўе бере алмайды.

19 Жақсы мийўе бермейтуғын ҳәр бир терек шабылып, отқа тасланады.

20 Солай етип, сизлер оларды мийўесинен билесизлер.

21

Маған: «Ийем! Ийем!» дегенниң ҳәр бири емес, тек аспандағы Әкемниң еркин орынлаўшы Аспан Патшалығына киреди.

22 Заманның ақырғы күнинде көбиси Маған: «Ийем! Ийем! Бизлер Сениң атың менен пайғамбаршылық етип, Сениң атың менен жинлерди қуўып шығармадық па? Сениң атың менен көп кәраматлар ислемедик пе?» — дейди.

23 Сонда Мен оларға: «Мен сизлерди ҳеш қашан таныған емеспен, Меннен аўлақ кетиңлер, ҳәй, нызамды бузыўшылар!» — деп ашық айтаман.

24

— Солай етип, Мениң усы сөзлеримди тыңлап, оларды орынлаўшылардың ҳәр бири өз үйин жар тас үстине салған ақыллы адамға уқсайды.

25 Жаўын жаўып, дәрьялар тасып, самал есип, бул үйди соққылады, бирақ ол жар тас үстине салынғанлықтан қуламады.

26 Ал Мениң усы сөзлеримди тыңлап, оларды орынламаўшылардың ҳәр бири өз үйин шеге қум үстине салған ақылсыз адамға уқсайды.

27 Жаўын жаўып, дәрьялар тасып, самал есип, бул үйди суў басқанда, ол қулап, қатты қыйралды.

28

Ийса усы сөзлерди айтып болғанда, халық Оның тәлимине таң қалды.

29 Себеби Ол диний муғаллимлер сыяқлы емес, ал Өз бийлиги менен адамларға тәлим берди.

8

1

Ийса таўдан түскенде, изине көп халық ерди.

2 Сонда Оның қасына мақаў кесел адам келип, аяғына жығылды да:

— Ийем, егер Сен қәлесең, мени мақаў кеселден тазалай аласаң-ғо, — деди.

3

Ийса қолын созып, оған тийгизди де:

— Қәлеймен, тазалан! — деди.

Ол сол ўақытта-ақ мақаў кеселден тазаланып шыпа тапты.

4 Ийса оған:

— Абайлы бол, буны ҳеш кимге айтпа! Бирақ руўханийге барып өзиңди көрсет те, мақаў кеселден тазаланғаныңды адамларға дәлиллеў ушын, Муўса буйырған қурбанлықты бер, — деди.

5

Ийса Капарнаҳумға кирген ўақытта Оның қасына бир римли жүзбасы келип:

6

— Ийем, мениң хызметшим ләң болып, қатты қыйналып үйде жатыр, — деп Оннан жәрдем сорады.

7

Ийса оған:

— Мен барып, оған шыпа беремен, — деди.

8

Ал жүзбасы:

— Ийем, Сениң шаңарағыма келиўиңе мен ылайықлы емеспен. Тек бир сөз ғана айтсаң, хызметшим жазылып кетеди.

9 Өйткени мен де биреўдиң қол астындағы адамман, өзиме бағынышлы әскерлерим де бар. Олардың биреўине «бар» десем, барады, екиншисине «кел» десем, келеди, қулыма «мынаны исле» десем, ислейди, — деп жуўап қайтарды.

10

Буларды еситкен Ийса таң қалып, изине ерип киятырғанларға:

— Сизлерге шынын айтып турман: Мен бундай исенимди Израилда да ушыратпаған едим.

11 Сизлерге айтатуғыным: шығыстан ҳәм батыстан көп адамлар келип, Ибрайым, Ысақ ҳәм Яқып пенен бирге Аспан Патшалығында дастурханлас болады.

12 Ал Патшалықтың мийрасхорлары сыртқы қараңғылыққа шығарып тасланады. Сол жерде олар жылап, пушайман жейди , — деди.

13

Соннан соң, Ийса жүзбасыға:

— Бара бер, сениң исенимиңе қарай болсын! — деди.

Жүзбасының хызметшиси сол ўақытта-ақ жазылып кетти.

14

Ийса Петрдиң үйине келип, оның қәйин енесиниң ыссылығы көтерилип, аўырып жатырғанын көрди.

15 Ийса ҳаялдың қолына қолын тийгизгенде, ыссылығы түсти ҳәм ҳаял орнынан турып, Оған хызмет етти.

16

Кеш болғанда, адамлар Ийсаға жин урған көп адамларды алып келди. Ийса олардағы жаўыз руўхларды Өзиниң сөзи менен қуўып шығарып, аўырғанлардың ҳәммесине шыпа берди.

17 Булар Ийшая пайғамбар арқалы айтылған мына сөзлердиң орынланыўы ушын болды:

«Ол ҳәлсизликлеримизди Өзине алды,
Аўырыўларымызды Өзине жүкледи» .

18

Ийса дөгерегине жыйналған көп халықты көргенде, шәкиртлерине теңиздиң арғы жағасына өтиўди буйырды.

19 Сонда бир диний муғаллим келип, Оған:

— Устаз, Сен қаяққа барсаң да, мен Саған еремен, — деди.

20

Ийса оған:

— Түлкилердиң инлери, аспандағы қуслардың уялары бар. Бирақ Адам Улының бас паналайтуғын орны да жоқ, — деди.

21

Және бир шәкирти Оған:

— Ийем, дәслеп барып, әкемди жерлеўиме рухсат ет, — деди.

22

Бирақ Ийса оған:

— Маған ер. Өз өлгенлерин жерлеўди өлилерге қалдыр, — деди.

23

Ийса қайыққа мингенде, шәкиртлери де Оның изинен минди.

24 Теңизде тосаттан күшли даўыл көтерилип, толқынлар қайықты суўға толтыра баслады. Ал Ийса уйықлап жатыр еди.

25 Сонда шәкиртлери Оған жақынлап келди де, Оны оятып:

— Ийем! Бизлерди қутқар, набыт болажақпыз! — деди.

26

Ийса оларға:

— Неге буншама қорқасызлар, ҳәй, исеними азлар? — деди де, турып самалға ҳәм теңизге тыйым салғанда, аўыр тынышлық орнады.

27

Адамлар таң қалысып:

— Самалды да, теңизди де Өзине бойсындыратуғын бул ким? — дести.

28

Ийса арғы жағадағы Гадара үлкесине келгенде, қәбирлердиң арасынан киятырған жин урған еки адамды ушыратты. Олар жүдә қәҳәрли болғанлықтан, бул жол менен өтиўге ҳеш кимниң батылы бармайтуғын еди.

29 Олар қышқырысып:

— Қудайдың Улы Ийса, Сениң бизлер менен не жумысың бар? Бул жерге бизлерди ўақты келместен бурын азаплаўға келдиң бе? — деди.

30

Олардан алысырақта бир үлкен шошқа падасы жайылып жүрген еди.

31 Жинлер Ийсаға:

— Егер бизлерди қуўып шығаратуғын болсаң, шошқалардың падасына жибер, — деп жалынды.

32

Сонда Ийса оларға:

— Барыңлар, — деди.

Жинлер адамлардан шығып, шошқалардың ишине кирди. Сонда шошқалардың ҳәммеси жуўырысып, тик жағадан теңизге түсти де, суўда набыт болды.

33

Падашылар қашып қалаға барып, бәрин хабарлады ҳәм жин урғанларға не болғанын да айтып берди.

34 Сонда қаланың барлық турғынлары Ийсаның алдына шықты. Олар Оны көргенде, үлкеден шығып кетиўин өтинди.

9

1

Соңынан Ийса қайыққа минип, теңиздиң арғы жағасына өтти де, Өз қаласына қайтып келди.

2 Сонда адамлар төсегинде жатырған бир ләң адамды көтерип, Оған алып келди. Ийса олардың исенимин көрип, ләң адамға:

— Балам, жигерли бол, гүналарың кеширилди! — деди.

3

Сонда диний муғаллимлердиң гейбиреўлери ишлеринен: «Бул Қудайға тил тийгизип тур-ғо!» — деди.

4

Ийса олардың не ойлағанын билип, оларға:

— Ишлериңизден неге жаманлық ойлап турсызлар?

5 Қайсысын айтыў аңсатырақ: «Гүналарың кеширилди», — деў ме ямаса «Орныңнан турып жүре бер», — деў ме?

6 Бирақ, Адам Улының жер бетинде гүналарды кешириўге бийлиги бар екенин билип қойыңлар, — деди де, ләң адамға: — Орныңнан турып төсегиңди ал да, үйиңе бар! — деди.

7

Ләң адам орнынан турып, үйине кетти.

8 Буны көрген адамларды қорқыныш бийлеп, адамларға усындай бийлик берген Қудайды мақтады.

9

Ийса сол жерден кетип баратырып салық кеңсесинде отырған Матта атлы адамды көрди де, оған:

— Мениң изиме ер, — деди.

Ол орнынан турып, Ийсаның изине ерди.

10

Ийса оның үйинде дастурхан басында отырғанда, көплеген салықшылар менен гүнакарлар келип, Ол ҳәм Оның шәкиртлери менен бирге дастурханлас болды.

11 Парисейлер буны көрип, Оның шәкиртлеринен:

— Сизлердиң Устазыңыз неге салықшылар ҳәм гүнакарлар менен бирге ас ишип отыр? — деп сорады.

12

Буны еситкен Ийса оларға:

— Шыпакерге дени саўлар емес, ал аўырыўлар мүтәж.

13 Сизлер барып: «Мен қурбанлық емес, ал мийрим-шәпәәт тилеймен» , — деген сөзлердиң мәнисин билип алыңлар. Себеби Мен ҳақ адамларды емес, ал гүнакарларды шақырыў ушын келдим, — деди.

14

Сол ўақытта Яқыяның шәкиртлери келип, Ийсадан:

— Бизлер де, парисейлер де жийи-жийи ораза тутамыз, ал Сениң шәкиртлериң неге ораза тутпайды? — деп сорады.

15

Ийса оларға:

— Тойға келгенлер күйеў олар менен бирге болған ўақытта қайғыра ала ма? Бирақ, олардан күйеўди тартып алып кетилетуғын күнлер келеди, сонда олар ораза тутады.

16

Ҳеш ким ески кийимге жаңа таўардан жамаў жамамайды, өйткени жаңа жамаў ески кийимнен жыртылып қалып, жыртық бурынғысынан бетер болады.

17

Жаңа шарапты да ҳеш ким ески меске қуймайды. Олай етсе, мес жарылып, шарап та ағып кетеди, мес те бузылады. Жаңа шарап жаңа меске қуйылады, сонда екеўи де сақланады, — деди.

18

Ийса оларға усыларды айтып турғанда қасына бир мәжилисхананың басшысы келип, Оның аяғына жығылды да:

— Мениң қызым жаңа ғана өлди. Сен келип оған қолыңды тийгиз, сонда ол тириледи, — деди.

19

Ийса орнынан турып, шәкиртлери менен бирге оған ерди.

20

Сонда он еки жыл бойы қан кетип аўырған бир ҳаял Ийсаның артына жақынлап келип, Оның кийиминиң шетине қолын тийгизди.

21 Себеби ҳаял ишинен: «Оның кийимине ғана қолымды тийгизсем, шыпа табаман», — деген еди.

22 Ийса бурылып, оны көрди де:

— Қызым, жигерли бол, исенимиң сени қутқарды! — деди.

Ҳаял сол ўақытта-ақ шыпа тапты.

23

Ийса басшының үйине келгенде, сыбызғышыларды ҳәм тынышсызланып турған адамларды көрип,

24 оларға:

— Шығыңлар! Қыз өлген жоқ, тек уйықлап атыр, — деди.

Олар Ийсаның үстинен күлди.

25 Адамлар сыртқа шығарылғаннан кейин, Ийса ишке кирип қыздың қолын услағанда, қыз орнынан турды.

26 Бул ўақыя туўралы хабар пүткил дөгерекке жайылды.

27

Ийса сол жерден кетип баратырғанда Оның изине еки соқыр адам ерип, Оған:

— Даўыттың Урпағы ! Бизлерге реҳим ете гөр! — деп бақырысты.

28

Ол үйге киргенде, Оның қасына соқырлар да келди. Ийса оларға:

— Мениң буны ислей алатуғыныма исенесизлер ме? — деп сорады.

Олар:

— Аўа, Ийем, исенемиз, — деп жуўап берди.

29

Сонда Ийса олардың көзлерине қолын тийгизип:

— Сизлерге исенимиңиз бойынша болсын, — дегенде,

30 олардың көзлери көре баслады.

Ийса оларға:

— Абайлаң, буны ҳеш ким билмесин! — деп қатаң тапсырды.

31

Бирақ олар сыртқа шығып, Ийса туўралы хабарды пүткил дөгерекке жайды.

32

Олар шығып кетейин деп атырған ўақытта адамлар Ийсаға жин урғаны себепли гүңелек болған бир адамды алып келди.

33 Жин қуўып шығарылғаннан кейин, гүңелек адам сөйлей баслады. Адамлар таң қалысып:

— Бундай ўақыя Израилда ҳеш қашан болған емес еди, — дести.

34

Бирақ парисейлер:

— Ол жинлерди жинлердиң баслығының күши менен қуўып шығарып жүр, — дести.

35

Соннан соң, Ийса барлық қала ҳәм аўылларды аралап жүрди. Яҳудийлердиң мәжилисханаларында тәлим берди ҳәм Аспан Патшалығы туўралы Хош Хабарды жәриялап, барлық аўырыўларға ҳәм ҳәмме ҳәлсиз адамларға шыпа берди.

36 Ол көп халықты көрип, оларға жаны ашыды, өйткени олар шопансыз қойларға уқсап қыйналған ҳәм пытыраңқы еди.

37 Сонда Ол шәкиртлерине:

— Орылатуғын егин көп, бирақ жумысшылар аз.

38 Сонлықтан зүрәәттиң ийеси болған Ийемизден Өзиниң атызына егинди оратуғын жумысшылар жибериўин дуўа етип сораңлар, — деди.

10

1

Ийса он еки шәкиртин қасына шақырып алып, оларға жаўыз руўхларды қуўып шығарыўға ҳәм барлық аўырыўлар менен ҳәлсизликлерге шыпа бериўге бийлик берди.

2

Он еки елшиниң атлары мынадай: Петр деп аталған Симон ҳәм оның иниси Андрей, Зебедейдиң баласы Яқып ҳәм оның иниси Юхан.

3 Филип пенен Бартоломей, Томас пенен салықшы Матта, Алпейдиң баласы Яқып ҳәм Тадей.

4 Ўатансүйер Симон ҳәм кейин Ийсаға сатқынлық ислеген Яҳуда Исқариот.

5

Ийса усы он екисин жибергенде, оларға былай деп тапсырмалар берди:

— Басқа миллетлердиң жерлерине бармаңлар, самариялылардың қалаларына да кирмеңлер.

6 Ал жоғалған қойлардай болған Израил халқына барыңлар.

7 Баратырып, жол бойы: «Аспан Патшалығы жақынлады», — деп жәриялап жүриңлер.

8 Аўырыўларға шыпа бериңлер, өлгенлерди тирилтиңлер, мақаў кесел болғанларды тазалаңлар, жинлерди қуўып шығарыңлар. Ешейин алдыңлар, ешейин бериңлер.

9 Беллик қалталарыңызға алтын, гүмис ҳәм мыс теңгелер салып жүрмеңлер.

10 Жолға дорба да, аўысық кийим де, аяқ кийим де, таяқ та алмаңлар. Себеби мийнет етиўши өз нанын табады.

11

Сизлер қайсы қалаға ямаса аўылға кирсеңлер де, сол жерде кимниң ылайықлы екенин излеп табыңлар да, кеткенше сол адамның үйинде турыңлар.

12 Оның үйине киргениңизде, аманлық тилеп сәлем бериңлер.

13 Үй ылайықлы болса, тилеген аманлығыңыз сол үйге орнайды, ылайықлы болмаса, тилеген аманлығыңыз өзлериңизге қайтады.

14 Егер сизлерди биреў қабыл алмаса ҳәм сөзлериңизге қулақ аспаса, сол үйден ямаса қаладан шығып баратырып, аяқларыңыздағы шаңды қағып кетиңлер.

15 Сизлерге шынын айтып турман: ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде Содом менен Гомораның аўҳалы сол қаланың аўҳалынан жеңилирек болады.

16

— Мине, Мен сизлерди қойларды қасқырлардың арасына жибергендей жиберип атырман. Сонлықтан жыландай ақыллы, кептердей ақ кеўил болыңлар.

17 Адамлардан сақ болыңлар, олар сизлерди ҳүким етиўшилерге услап береди, мәжилисханаларында қамшылап сабайды.

18 Мен себепли сизлер ҳәкимлер ҳәм патшалардың алдыларына апарыласызлар. Усылайынша сизлер оларға ҳәм басқа миллетлерге Мен туўралы гүўалық бересизлер.

19 Сизлерди услап берген ўақытта қалай ямаса не айтыў ҳаққында қайғырмаңлар: өйткени айтатуғын сөзлериңиз сол ўақытта сизлерге бериледи.

20 Себеби сизлер емес, ал сизлер арқалы Әкеңиздиң Мухаддес Руўхы сөйлейди.

21

Туўысқаны туўысқанын, әкеси баласын өлимге услап береди. Балалары да ата-аналарына қарсы шығып, оларды өлтиртеди.

22 Мениң атым себепли, сизлерди ҳәмме жек көреди. Бирақ ақырына дейин шыдаған қутқарылады.

23 Сизлерди бир қалада қуўдаласа, екинши қалаға қашыңлар. Сизлерге шынын айтып турман: сизлер Израил елиниң қалаларын аралап болмай-ақ, Адам Улы жетип келеди.

24

Шәкирт устазынан, хызметши хожасынан уллы емес.

25 Шәкирт устазы сыяқлы болса, хызметши де хожасы сыяқлы болса, оларға жеткиликли. Адамлар үй ийесин Белзебүл-шайтан деп атаған болса, оның үй-ишине оннан да жаманырақ ат тақпай ма?!

26

— Солай етип, олардан қорқпаңлар. Өйткени ашылмайтуғын ҳеш қандай сыр, билинбейтуғын ҳеш қандай жасырын нәрсе жоқ.

27 Мениң сизлерге қараңғыда айтып турғанымды сизлер жарықта айтыңлар. Қулақларыңызға сыбырлап айтылғанды үй төбесинен жәриялаңлар.

28 Денени өлтирсе де, жанды өлтире алмайтуғынлардан қорқпаңлар. Ал жанды да, денени де дозақта жоқ қыла алатуғын Қудайдан қорқыңлар.

29 Еки шымшық бир тийинға сатылмай ма? Бирақ олардың биреўи де Әкеңиздиң ерки болмаса жерге қулап түспейди.

30 Басларыңыздағы шашлардың бәри де Қудайға санаўлы.

31 Сонлықтан қорқпаңлар: көп шымшықлардан сизлер қымбатлырақсызлар-ғо.

32

Солай етип, ким де ким Мени адамлар алдында тән алса, Мен де оны аспандағы Әкемниң алдында тән аламан.

33 Ал ким де ким Мени адамлар алдында тән алмаса, Мен де оны аспандағы Әкемниң алдында тән алмайман.

34

— Мени жер жүзине татыўлық әкелген, деп ойламаңлар. Мен татыўлық емес, қылыш бериўге келдим.

35 Себеби Мен улын әкесине, қызын анасына, келинин қәйин енесине қарсы етип, айырыўға келдим.

36 Адамның душпанлары өзиниң үй-иши болады .

37

Ким де ким Меннен артық әкесин ямаса анасын сүйсе, ол Маған ылайықлы емес. Ким де ким Меннен артық улын ямаса қызын сүйсе, ол Маған ылайықлы емес.

38 Ким де ким өз атанақ ағашын арқалап Мениң изиме ермесе, ол Маған ылайықлы емес.

39 Өз жанын сақлап жүрген адам оны жоғалтады, ал жанын Мен ушын жоғалтқан адам оны сақлап қалады.

40

— Ким де ким сизлерди қабыл алса, оның Мени қабыл алғаны болады, ким де ким Мени қабыл алса, оның Мени Жибергенди қабыл алғаны болады.

41 Ким де ким пайғамбарды пайғамбар болғаны ушын қабыл алса, ол пайғамбар алатуғын сыйлықты алады. Ким де ким ҳақ адамды ҳақ болғаны ушын қабыл алса, ол ҳақ адам алатуғын сыйлықты алады.

42 Мен сизлерге шынын айтып турман: ким де ким усылардың ишиндеги ең қарапайымына шәкиртлеримниң бири болғаны ушын тек бир кесе суўық суў ишкизсе де, ол сыйсыз қалмайды.

11

1

Ийса он еки шәкиртине усы тапсырмаларды берип болғаннан кейин, сол жерден кетип, жақын жайласқан қалаларда тәлим бериўге ҳәм Хош Хабарды жәриялаўға барды.

2

Яқыя қамақта отырып, Масихтың ислеген ислери ҳаққында еситкенде өз шәкиртлерин жиберип:

3 «Келетуғын Қутқарыўшы Сенбисең ямаса басқа биреўди күтиўимиз керек пе?» — деп Оннан соратты.

4

Ийса оларға жуўап берип:

— Барыңлар, еситип-көргенлериңизди Яқыяға билдириңлер.

5 Соқырлардың көрип, ақсақ болғанлардың жүрип, мақаў кесел болғанлардың тазаланып, гереңлердиң еситип, өлгенлердиң тирилип, Хош Хабардың жарлыларға жәрияланып атырғанын айтып бериңлер.

6 Маған гүмансыз исенгенлер бахытлы, — деди.

7

Олар кеткеннен кейин, Ийса халыққа Яқыя туўралы айта баслады:

— Сизлер шөл далаға нени көриўге бардыңлар? Самал тербеткен қамысты ма?

8 Айтыңлар, нени көриўге бардыңлар? Ҳасыл кийим кийген бир адамды ма? Ҳасыл кийим кийгенлер патша сарайларында болады-ғо.

9 Солай етип, нени көриўге бардыңлар? Пайғамбарды ма? Аўа, Мениң сизлерге айтатуғыным: ол — пайғамбардан да уллы.

10 Өйткени Мухаддес Жазыўда: «Мине, Мен Сеннен бурын Өз хабаршымды жиберемен, ол Сениң баратуғын жолыңды алдыңнан таярлап қояды» , деп айтылған адам — усы.

11 Сизлерге шынын айтып турман: ҳаялдан туўылғанлардың арасында Шомылдырыўшы Яқыядан уллы адам жоқ. Бирақ Аспан Патшалығындағы ең кишкене адам да оннан уллы.

12 Шомылдырыўшы Яқыяның күнлеринен баслап ҳәзирге дейин Аспан Патшалығына зорлық жасалып, зорлық жасаўшылар Оны басып алып атыр.

13 Барлық пайғамбарлар ҳәм Мухаддес Нызам Яқыя келиўге дейин Аспан Патшалығы ҳаққында болжап келген.

14 Егер буларды қабыл еткиңиз келсе, келиўге тийисли болған Илияс пайғамбар — усы Яқыя.

15 Қулағы бар жақсылап еситип алсын!

16

[16-17] Ҳәзирги әўладты кимге уқсатайын? Олар базарда жолдасларына:

«Сизлерге сыбызғы шерттик, бирақ сизлер ойнамадыңлар!
Сизлерге жоқлаў айттық, бирақ сизлер жыламадыңлар!» —

деп бақырып отырған балаларға уқсайды.

17

18 Себеби Яқыя келип, ишип жемеди. Сонда олар: «Оны жин урған», — дести.

19 Адам Улы келип, ишип жеди. Сонда олар: «Мине, тамақсаў ҳәм арақхор адам, Ол салықшылар менен гүнакарлардың досты», — деп айтысып атыр. Ал Қудайдың даналығы ислер арқалы ақланады.

20

Соннан соң, Ийса кәраматларын көбирек ислеген қалаларды тәўбе етпегенлиги ушын айыплай баслады:

21

— Ҳәсирет шегесең, Хоразин! Ҳәсирет шегесең, Бетсайда! Егер сизлерде исленген кәраматлар Тир ҳәм Сидон қалаларында исленгенинде, олар әлле қашан бетин тырнап, шашын жулып қайғырып, тәўбе етер еди.

22 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде Тир менен Сидонның аўҳалы сизлердиң аўҳалыңыздан жеңилирек болады.

23 Ҳәй сен, Капарнаҳум, аспанға көтерилесең бе? Яқ, дозаққа қулатыласаң. Өйткени сенде болған кәрамат ислер Содомда исленгенинде, ол бул күнге дейин сақланар еди.

24 Ал Мениң саған айтатуғыным: ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде Содом қаласының аўҳалы сениң аўҳалыңнан жеңилирек болады.

25

Сол ўақытта Ийса сөзин даўам етип:

— О, Әкем, аспан менен жердиң Ийеси! Буларды даналардан ҳәм ақыллылардан жасырып, нәрестедей адамларға ашып билдиргениң ушын Сени мақтайман!

26 Аўа, Әке! Себеби Сениң қәлеўиң усындай еди.

27

Маған ҳәммеси Әкемнен берилген. Әкеден басқа ҳеш ким Улын билмейди. Әкени де тек ғана Улы ҳәм Улы таңлап ашып билдиргиси келгенлер ғана биледи.

28

Ҳәй, шаршап, аўыр жүк басқанлар, ҳәммеңиз Маған келиңлер! Мен сизлерди рәҳәтлендиремен.

29 Мойынтырығымды салып, Меннен үйрениңлер: өйткени Мен мөмин ҳәм кишипейилмен. Солай етип, кеўиллериңиз тынышлық табады.

30 Мен берген мойынтырық ыңғайлы, жүгим жеңил, — деди.

12

1

Сонда бир дем алыс күни Ийса бийдай атызының арасынан өтип баратыр еди. Шәкиртлери аш болып, бийдайдың масақларын үзип алып жей баслады.

2 Буны парисейлер көрип, Оған:

— Қара, Сениң шәкиртлериң дем алыс күнинде ислеўге болмайтуғын исти ислеп атыр, — деди.

3

Ийса оларға:

— Өзи де, қасындағылар да аш болғанда, Даўыттың не ислегенин сизлер оқымағансызлар ма?

4 Ол Қудайдың Үйине кирип, руўханийлерден басқа өзине де, қасындағыларға да жеўге болмайтуғын, Қудайға арналған нанларды жеген емес пе?

5 Дем алыс күнинде руўханийлер Ибадатханада дем алыс күни ҳаққында Мухаддес Нызамды бузса да гүнасыз болатуғынларын Мухаддес Нызамда оқымағансызлар ма?

6 Сизлерге айтатуғыным: бул жерде Ибадатханадан да уллы Биреў бар.

7 Егер сизлер: «Мен қурбанлық емес, ал мийрим-шәпәәт тилеймен» , — деген сөздиң мәнисин түсинсеңлер, гүнасызларды айыпламас едиңлер.

8 Адам Улы дем алыс күниниң де ийеси, — деди.

9

Ийса ол жерден кетип, олардың мәжилисханасына кирди.

10 Сол жерде бир қолы ләң адам бар еди. Парисейлер Ийсаны айыпламақшы болып, Оған былай деп сораў қойды:

— Дем алыс күнинде аўырыў адамға шыпа бериў нызамға туўры келе ме?

11

Ийса оларға:

— Сизлердиң араңыздағы бириңиздиң жалғыз ғана қойы болса, ол дем алыс күни бир шуқырға түсип кеткенде, оны шығарып алмай ма?

12 Адам қойдан гөре, анағурлым артық емес пе? Демек, дем алыс күни жақсылық ислеў нызамға туўры келеди, — деди.

13

Соңынан Ол қолы ләң адамға:

— Қолыңды соз! — деди.

Адам қолын созғанда, екиншисиндей сап-саў болып қалды.

14 Сонда парисейлер сыртқа шығып, Ийсаны жоқ қылыў туўралы тил бириктире баслады.

15

Бирақ Ийса буны билип, сол жерден кетип қалды. Оның изине көп халық ерип жүрди. Ол аўырыўлардың ҳәммесине шыпа берип,

16 Өзиниң ким екенлигин ашық айтыўды оларға қадаған ететуғын еди.

17 Бул Қудайдың Ийшая пайғамбар арқалы айтқан сөзлериниң орынланыўы ушын болды:

18

«Бул — таңлап алған Хызметшим,
Кеўлим унатқан Сүйиклим.
Мен Өз Руўхымды Оған беремен.
Ол ҳәмме халықларға әдилликти жәриялайды.

19
Тартыспайды да, бақырмайды да,
Оның даўысы көшелерде еситилмейди.

20
Әдиллик жеңиске ериспегенше,
Ол бүгилген қамысты сындырмайды
Ҳәм пысқып турған пиликти өширмейди.

21
Халықлар Оның атынан үмит етип жасайды» .

22

Сол ўақытта адамлар Ийсаға жин урып, гүң ҳәм соқыр болған адамды алып келди. Ийса оған шыпа бергенликтен, гүң-соқырдың көзи ашылып, сөйлей баслады.

23 Адамлардың ҳәммеси қатты таң қалысып:

— Даўыттың Урпағы — Усы емес пе екен? — дести.

24

Буны еситкен парисейлер:

— Ол жинлерди тек жинлердиң баслығы Белзебүл-шайтанның күши менен ғана қуўып шығарып жүр, — дести.

25

Ал Ийса олардың ойларын билип, былай деди:

— Өз ара қарсы болып бөлинген ҳәр бир патшалық жоқ болады, өз ара қарсы болып бөлинген ҳәр бир қала ямаса үй қулайды.

26 Ал егер шайтан өзин өзи қуўып шығарса, онда оның өз ара қарсы болып бөлингени болады. Олай болса, оның патшалығы қалай сақланады?

27 Егер Мен жинлерди Белзебүл-шайтанның күши менен қуўып шығаратуғын болсам, онда сизлердиң шәкиртлериңиз оларды кимниң күши менен қуўып шығарып жүр? Солай етип, олар сизлердиң надурыс екениңизди әшкаралайды.

28 Бирақ Мен жинлерди Қудайдың Руўхы менен қуўып шығаратуғын болсам, онда сизлерге Қудай Патшалығының жетип келгени.

29

Ким дәслеп күшли адамды байлап тасламай турып, оның үйине кирип, мал-мүлкин тартып әкете алады? Тек оны байлағаннан кейин ғана оның үйин тонай алады-ғо.

30

Ким де ким Мениң менен бирге болмаса, ол Маған қарсы. Ким де ким Мениң менен бирге жыйнамаса, ол шашады.

31 Сонлықтан сизлерге айтатуғыным: адамлар ҳәр қандай гүна ислесе де, тил тийгизсе де кешириледи, бирақ Мухаддес Руўхқа тил тийгизсе, кеширилмейди.

32 Ким де ким Адам Улына қарсы бир сөз айтса, кешириледи, бирақ Мухаддес Руўхқа қарсы сөйлеген ҳәзир де, келешекте де кеширилмейди.

33

Теректи жақсы деп санасаңлар, мийўесин де жақсы деп санаңлар, ал теректи жаман деп санасаңлар, мийўесин де жаман деп санаңлар. Себеби терек мийўесинен билинеди.

34 Ҳәй, уўлы жыланлардың туқымлары! Сизлер өзлериңиз жаман бола тура, қалай жақсы сөзлер сөйлей аласызлар? Адамның кеўли неге толып тасса, аўзынан сол шығады-ғо.

35 Жақсы адам кеўлиндеги жақсы ғәзийнесинен жақсылық шығарады, ал жаман адам кеўлиндеги жаман ғәзийнесинен жаманлық шығарады.

36 Сизлерге айтатуғыным мынаў: адамлар айтқан ҳәр бир бос сөзи ушын ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде жуўап бериўлери шәрт.

37 Өйткени сен өз сөзлериң менен ақланасаң да, өз сөзлериң ушын айыпланасаң да.

38

Сонда диний муғаллимлер менен парисейлердиң гейбиреўлери Ийсаға:

— Устаз! Сени Қудайдың жибергенлигин дәлиллейтуғын кәраматлы белги көрсетиўиңди қәлеймиз, — деди.

39

Бирақ Ийса оларға былай деп жуўап қайтарды:

— Жаман ҳәм опасыз әўлад кәраматлы белги талап етпекте. Бирақ оған Юнус пайғамбардың кәраматлы белгисинен басқасы көрсетилмейди.

40 Юнустың үлкен балықтың ишинде үш күн, үш түн болғанындай, Адам Улы да жер қойнында үш күн, үш түн болады.

41 Ниневия турғынлары ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде усы әўлад пенен бирге турып, оны айыплайды. Себеби Юнус жәриялағанда, олар тәўбе еткен-ғо. Бирақ бул жерде Юнустан да уллы Биреў бар.

42 Қубладағы ҳаял патша да ҳүким шығарылатуғын қыямет-қайым күнинде усы әўлад пенен бирге турып, оны айыплайды. Өйткени ол Сулайманның даналығын еситиў ушын жер бетиниң арғы шетинен келген-ғо. Бирақ бул жерде Сулайманнан да уллы Биреў бар.

43

— Жаўыз руўх адамнан шыққаннан кейин суўсыз жерлерди гезип, дем алыўға орын излейди, бирақ таба алмайды.

44 Сонда ол өзине: «Шыққан үйиме қайтайын», — дейди ҳәм қайтып келгенде, үйдиң бос болып, тазаланып ҳәм жыйналып турғанын көреди.

45 Сонда ол барып, өзинен де жаўыз жети руўхты ертип келеди де, кирип сол үйде турады. Солай етип, сол адамның соңғы аўҳалы бурынғыдан да жаман болады. Бул жаман әўладқа да сондай болады!

46

Ийса халыққа сөйлеп турғанда, анасы менен туўысқанлары келди. Олар сыртта турып, Оның менен сөйлеспекши болды.

47 Сонда биреў Оған:

— Анаң менен туўысқанларың Сениң менен сөйлеспекши болып, сыртта турыпты, — деди.

48

Ол буны айтқан адамға қарап:

— Мениң анам ким, туўысқанларым кимлер? — деди де,

49 Өзиниң шәкиртлерин қолы менен көрсетип былай деди: — Мине, Мениң анам ҳәм туўысқанларым!

50 Себеби ким де ким Мениң аспандағы Әкемниң еркин орынласа, Мениң туўысқаным да, анам да — сол.

13

1

Сол күни Ийса үйден шығып, теңиздиң жағасына барып отырды.

2 Оның жанына жүдә көп халық жыйналғанлықтан, Ол қайыққа минип отырды, ал халық жағада турды.

3 Ол тымсаллар менен оларға көп нәрселерди айтып, былай деди:

— Бир күни туқым себиўши туқым себиўге шығыпты.

4 Ол сепкенде, туқымлардың гейбиреўлери жол шетине түсип, қуслар келип, оларды шоқып жеп қойыпты.

5 Гейбиреўлери топырағы аз болған таслаққа түсип, жер терең болмағанлықтан тез көгерип шығыпты.

6 Бирақ күн шыққаннан соң солып, тамырсыз болғанлықтан қуўрап қалыпты.

7 Гейбиреўлери тикенлер арасына түсипти. Тикенлер өскеннен соң, оларды туншықтырып таслапты.

8 Ал басқалары өнимли жерге түсип, биреўи жүз еседен, биреўи алпыс еседен, биреўи отыз еседен зүрәәт берипти.

9 Қулағы бар жақсылап еситип алсын!

10

Ийсаның шәкиртлери қасына келип, Оннан:

— Халыққа не ушын тымсаллар менен сөйлеп турсаң? — деп сорады.

11

Ийса оларға былай деп жуўап берди:

— Аспан Патшалығының сырларын билиў сизлерге берилген, бирақ оларға берилмеген.

12 Себеби кимде бар болса, оған және де мол етип бериледи, ал кимде жоқ болса, оннан бары да тартып алынады.

13 Сонлықтан да оларға тымсаллар менен сөйлеп турман. Өйткени:

«Олар қараса да көрмейди,
Тыңласа да еситпейди ҳәм түсинбейди».

14

Ийшая пайғамбардың алдын ала олар ҳаққында айтқаны дурыс келди:

«Тыңлап еситесизлер, бирақ түсинбейсизлер,
Қарайсызлар, бирақ көрмейсизлер!

15
Себеби бул халықтың кеўли қайсар болып,
Қулақлары питип қалған, олар көзлерин де жумып алған.
Олай болмағанда, олардың көзлери көрер еди,
Қулақлары еситер еди, кеўиллери түсинер еди.
Олар Маған қайтып келсе, Мен оларға шыпа берер едим» .

16

Бирақ, сизлердиң көрип турған көзлериңиз, еситип турған қулақларыңыз бахытлы!

17 Сизлерге шынын айтып турман: көплеген пайғамбарлар менен ҳақ адамлар сизлердиң көргенлериңизди көргиси келген еди, бирақ көрмеди. Еситкенлериңизди еситкиси келген еди, бирақ еситпеди.

18

— Енди сизлер туқым себиўши туўралы тымсалдың мәнисин тыңлаңлар.

19 Аспан Патшалығы туўралы айтылған сөзди еситкен, бирақ оны түсинбеген адамға шайтан келип, оның кеўлине себилген сөзди тартып әкетеди. Жол бойына себилген туқымның мәниси усы.

20 Ал таслаққа себилген туқым мынаны билдиреди: адам сөзди еситкен ўақытта-ақ, оны қуўаныш пенен қабыл алады.

21 Бирақ тамырсыз болғанлықтан, турақсызлық етеди. Сөз ушын азап шегиўге ямаса қуўдаланыўға туўра келгенде, тез исенимнен қайтады.

22 Тикенлер арасына себилген туқым мынаны билдиреди: адам сөзди еситеди, бирақ бул дүньяның тәшиўишлери ҳәм байлыққа алданыў сөзди туншықтырады. Сонлықтан ол зүрәәт бермейди.

23 Ал өнимли жерге себилген туқым мынаны билдиреди: адам сөзди еситип, оны түсинеди ҳәм биреўлери жүз еседен, биреўлери алпыс еседен, биреўлери отыз еседен зүрәәт береди.

24

Ийса басқа тымсал келтирип, оларға былай деди:

— Аспан Патшалығы өзиниң егислик жерине жақсы туқым сепкен адамға уқсайды.

25 Түнде, адамлар уйықлаған ўақытта душпаны келип, оның бийдайының арасына ҳарам шөп егип кетипти.

26 Бийдай көгерип масақ шығарғанда, ҳарам шөп те пайда бола баслапты.

27 Сонда хызметшилери хожасына келип: «Хожайын! Сиз егислик жериңизге жақсы туқым сеппеген бе едиңиз? Онда ҳарам шөп қаяқтан пайда болды?» — депти.

28 Ол: «Буны душпан иследи», — депти. Сонда хызметшилери: «Бизлердиң барып, оларды суўырып таслаўымызды қәлейсиз бе?» — деп сорапты.

29 Ол: «Яқ, сизлер ҳарам шөплерди суўырғаныңызда, олар менен бирге бийдайды да суўырып алыўыңыз мүмкин.

30 Орыў мәўсими жеткенше, екеўи қатар өсе берсин. Орыў мәўсиминде мен орақшыларға: „Дәслеп ҳарам шөпти жыйнаңлар ҳәм баўлап өртеңлер, ал бийдайды телегиме қуйыңлар“, — деймен», — депти.

31

Ийса оларға өзге бир тымсал келтирип, былай деди:

— Аспан Патшалығы бир адамның өз егислик жерине еккен қышқыл туқымына уқсайды.

32 Ол туқымлардың ишиндеги ең кишкенеси болса да, өсип шыққаннан соң барлық шөплерден үлкейип, терек болады. Шақаларына аспан қуслары ушып келип, уя салады.

33

Ийса оларға басқа тымсал айтып:

— Аспан Патшалығы бир ҳаялдың алып, барлық қамыр ашығанша, үш самар унға араластырған ашытқысына уқсайды, — деди.

34

Ийса булардың ҳәммесин халыққа тымсаллар менен айтты. Тымсалсыз оларға ҳеш нәрсе айтпады.

35 Солай етип, пайғамбардың алдын ала айтқан мына сөзлери орынланды:

«Аўзымды тымсаллар айтыў ушын ашып,
Дүнья жаратылғаннан бери жасырын болғанларды сөйлеймен» .

36

Соңынан Ийса халықты қалдырып, үйге кирди. Шәкиртлери Оның қасына келип:

— Егислик жердеги ҳарам шөп туўралы тымсалды бизлерге түсиндирип бер, — деди.

37

Ийса былай деп жуўап берди:

— Жақсы туқым себиўши — Адам Улы.

38 Егислик жер — дүнья, жақсы туқымлар — Аспан Патшалығының балалары. Ал ҳарам шөплер — шайтанның балалары.

39 Ҳарам шөплерди сепкен душпан — шайтан. Орыў мәўсими — ақырзаман, орақшылар — периштелер болады.

40 Солай етип, ҳарам шөплерди қалай жыйнап алып, отқа жақса, бул дүньяның ақырында да сондай болады.

41 Адам Улы периштелерин жибереди, Оның Патшалығынан олар барлық азғырыўшылар менен нызамды бузыўшыларды жыйнап алады да,

42 жанып турған ошаққа таслайды: олар сол жерде жылап, пушайман жейди.

43 Сонда ҳақ адамлар өзлериниң Әкесиниң Патшалығында күн сыяқлы жарқырап турады. Қулағы бар жақсылап еситип алсын!

44

— Аспан Патшалығы егислик жерге жасырылған ғәзийнеге уқсайды. Оны биреў таўып алып, және жасырып қойыпты да, қуўанғанынан барлық мал-мүлкин сатып жиберип, сол егислик жерди сатып алыпты.

45

Және Аспан Патшалығы ҳасыл ҳинжилер излеп жүрген бир саўдагерге уқсайды.

46 Ол жүдә қымбат бир ҳинжини тапқанда, өзиниң барлық мал-мүлкин сатып жиберип, сол ҳинжини сатып алыпты.

47

— Және Аспан Патшалығы теңизге салынып, әлўан түрли балықлар түскен аўға уқсайды.

48 Толғаннан кейин, балықшылар оны жағаға сүйреп шығарыпты. Соңынан отырып, жақсыларын таңлап ыдысларға салып, ал жаманларын ылақтырып таслапты.

49 Ақырзаманда да солай болады: периштелер келип, жаман адамларды ҳақ адамлардан айырып алып,

50 жанып турған ошаққа таслайды. Олар сол жерде жылап, пушайман жейди.

51

Соннан соң, Ийса олардан:

— Булардың ҳәммесин түсиндиңлер ме? — деп сорады.

Олар:

— Аўа, Ийем, түсиндик, — деди.

52

Ийса оларға:

— Сонлықтан Аспан Патшалығынан үйренген ҳәр бир диний муғаллим өз ғәзийнесинен жаңаны да, гөнени де шығарыўшы үй ийесине уқсайды, — деди.

53

Ийса усы тымсалларды айтып болғаннан соң, сол жерден кетип қалды.

54 Өзи өскен қалаға келип, сол жердеги мәжилисханада халыққа тәлим бере баслады. Халық таң қалысып:

— Ол бундай даналықты ҳәм кәрамат ислеў қүдиретин қаяқтан алған?

55 Ол — ағаш устасының баласы емес пе? Оның анасының аты Мәриям, инилериниң атлары Яқып, Юсуп, Симон, Яҳуда емес пе?

56 Оның ҳәмме қарындаслары да бизиң арамызда емес пе? Ал булардың ҳәммеси Онда қаяқтан пайда болды екен? — деди де,

57 Оны тән алмады.

Сонда Ийса оларға:

— Пайғамбардың барлық жерде қәдири бар, ол тек өз ўатаны менен үйинде ғана қәдирсиз, — деди.

58

Олар исенбегени себепли, Ийса ол жерде көп кәраматларды ислемеди.

14

1

Сол ўақытта Ийса ҳаққында хабарды Галила үлкесиниң патшасы Ҳирод та еситип,

2 өз хызметкерлерине:

— Бул адам — Шомылдырыўшы Яқыя. Ол өлимнен қайта тирилипти, сонлықтан да усындай кәраматлар ислемекте, — деди.

3

Буннан бурын Ҳирод өз иниси Филиптиң ҳаялы Ҳиродия себепли Яқыяны услап алып байлатып, қаматып таслаған еди.

4 Өйткени Яқыя оған: «Оны ҳаял қылып алыўың нызамға туўры келмейди», — деген еди.

5 Ҳирод Яқыяны өлтирмекши де болып еди, бирақ халықтан қорқты. Себеби халық Яқыяны пайғамбар деп санайтуғын еди.

6

Ал Ҳирод туўылған күнин тойлағанда, Ҳиродияның қызы жыйналған қонақлардың алдында ойынға түсип, Ҳиродтың кеўлинен шықты.

7 Соның ушын ол қыз не тилесе де бермекши болып, ўәде берип, ант ишти.

8

Қыз анасының кеңеси бойынша:

— Шомылдырыўшы Яқыяның басын алдырып, маған ҳәзир табаққа салып бериң, — деди.

9

Патша буған қыйналса да, өзи ант ишкенликтен ҳәм қонақлары себепли, қызға сорағанын бериўди буйырды.

10 Солай етип, патша адам жиберип, қамақта Яқыяның басын кестирди.

11 Табаққа салып әкелинген бас қызға берилди. Қыз оны анасына апарып берди.

12 Яқыяның шәкиртлери келип, оның денесин алып кетип жерледи. Соннан соң барып, Ийсаға хабарлады.

13

Ийса буны еситкеннен кейин қайыққа минип, елсиз бир жерге жалғыз кетип қалды. Бул туўралы еситкен халық өз қалаларынан шығып, пиядалап Оның изине ерди.

14 Ийса қайықтан түскенде соншама халықты көрди, оларға жаны ашып, аўырыўларына шыпа берди.

15

Кеш болғанда шәкиртлери қасына келип, Оған:

— Бул — бир елсиз жер, күн де кеш болды. Халықты тарқатып жибер, олар аўылларға барып, өзлерине аўқат сатып алсын, — деди.

16

Бирақ Ийса:

— Олар кетпеўи керек, оларға сизлер аўқат бериңлер, — деди.

17

— Бизлерде тек бес нан менен еки балық ғана бар, — деди олар.

18

Ийса:

— Оларды бул жерге, Маған алып келиңлер, — деди.

19

Соңынан халыққа шөпли жерге отырыўды буйырды да, бес нан менен еки балықты алып, аспанға қарап Қудайға шүкирлик етти. Нанларды сындырып, шәкиртлерине берди, олар халыққа үлестирди.

20 Ҳәммеси жеп тойды, аўысқан бөлеклерин жыйнап алып, үлкен он еки себет толтырды.

21 Ал жегенлер ҳаял ҳәм балалардан басқа бес мыңдай адам еди.

22

Буннан соң дәрҳал Ийса шәкиртлерине қайыққа миниўди ҳәм Өзинен бурын арғы жағаға кетиўди буйырды. Ал Өзи халықты тарқатып жиберди.

23 Халықты тарқатып жибергеннен соң, Ийса дуўа етиў ушын жалғыз Өзи таўға шықты, кеште де сол жерде жалғыз қалды.

24 Ал сол ўақытта теңиздиң жағасынан узақласқан қайықты толқынлар соққылай баслады, өйткени күшли самал қайыққа қарсы есип тур еди.

25

Ерте таңда Ийса теңиздиң үсти менен жүрип, олардың қасына барды.

26 Шәкиртлери теңиздиң үсти менен киятырған Оны көргенде зәррелери ушып:

— Бул әрўақ, — деп қатты қорқып бақырысты.

27

Бирақ Ийса оларға дәрриў:

— Жигерлениңлер! Бул Мен-ғо, қорқпаңлар, — деди.

28

Петр Оған жуўап берип:

— Ийем! Егер бул Сен болсаң, маған суўдың үсти менен Сениң қасыңа жүрип барыўды буйыр, — деди.

29

Ийса:

— Кел, — деди.

Петр қайықтан түсип, Ийсаға қарай суўдың үсти менен жүрип кетти.

30 Бирақ ол самалдың күшли екенин көргенде қорқып кетип, суўға бата баслағанда:

— Ийем! Мени қутқар! — деп бақырды.

31

Ийса дәрриў қолын созып, оны тартып алды да, оған:

— Ҳәй, исеними аз! Сен неге гүманландың? — деди.

32

Олар қайыққа мингенде, самал тынып қалды.

33 Қайықтағы шәкиртлери Ийсаның аяғына жығылып:

— Сен шынында да, Қудайдың Улысаң! — дести.

34

Олар теңиздиң арғы жағасына өтип, Генесарет жерине келип тоқтады.

35 Сол жердиң турғынлары Ийсаны танып, пүткил дөгерекке хабарлады ҳәм аўырған адамлардың ҳәммесин Оған алып келди.

36 Олар Ийсадан тек кийиминиң шетине ғана қол тийгизиўге рухсат сорады. Қол тийгизгенлердиң ҳәммеси шыпа тапты.

15

1

Сонда Ийсаның қасына Ерусалимнен парисейлер менен диний муғаллимлер келип, Оған:

2

— Не ушын Сениң шәкиртлериң ата-бабалардан қалған дәстүрлерди бузып жүр? Олар нан жеўден алдын қолларын жуўмайды-ғо, — деди.

3

Ийса оларға жуўап берип, былай деди:

— Сизлер не ушын дәстүрлериңиз себепли Қудайдың буйрығын бузасызлар?

4 Себеби Қудай: «Ата-анаңды сыйла» ҳәм: «Ким де ким әкесине ямаса анасына жаман сөз айтса, ол өлтирилсин» деп буйрық берген.

5 Ал сизлер: «Ким де ким әкесине ямаса анасына: „Сизлерге беретуғынымды Қудай жолына қурбан етип бағышлайман“, десе,

6 ол әкесин ямаса анасын сыйламаса да болады», — дейсизлер. Солай етип, дәстүрлериңиз себепли, сизлер Қудайдың сөзин бийкар етип атырсызлар.

7 Ҳәй, еки жүзлилер! Ийшая пайғамбар сизлер туўралы алдын ала дурыс айтқан:

8

«Бул халық сыйлар Мени тили менен,
Ал кеўиллери тур Меннен алыс.

9
Олар Маған босқа сыйынып,
Адам ойлап тапқан парызларды үйретер» .

10

Соңынан Ийса халықты шақырып алып, оларға:

— Тыңлап, түсинип алыңлар:

11 адамды оның аўзына енген нәрсе емес, ал аўзынан шыққан нәрсе ҳарамлайды, — деди.

12

Сонда Оның шәкиртлери қасына келип, Оннан:

— Бул сөзди еситкенде, парисейлердиң ашыўланып қалғанын билдиң бе? — деп сорады.

13

Ийса оларға:

— Аспандағы Әкем екпеген ҳәр бир өсимлик түп-тамыры менен жулып тасланады.

14 Оларды қойыңлар. Олар — соқырлардың соқыр жетелеўшилери. Егер соқырды соқыр жетелесе, екеўи де шуқырға қулап түседи, — деди.

15

Петр Оған:

— Бул тымсалды бизлерге түсиндирип бер, — деди.

16

Ийса оларға:

— Сизлер еле түсинбей турсызлар ма?

17 Аўызға енгенниң ҳәммеси қарынға баратуғынын, оннан соң сыртқа шығып қалатуғынын түсинбейсизлер ме?

18 Аўыздан шыққан кеўилден шығады. Адамды ҳарамлайтуғын усы.

19 Өйткени жаманлық ойлаў, адам өлтириў, неке ҳадаллығын бузыў, бузық болыў, урлық ислеў, жалған гүўалық бериў ҳәм масқаралаў кеўилден шығады.

20 Адамды ҳарамлайтуғын усылар. Ал қол жуўмай аўқат ишиў адамды ҳарамламайды, — деди.

21

Ийса сол жерден шығып, Тир ҳәм Сидон үлкесине кетти.

22 Сол үлкелерден кананлы бир ҳаял келип, Оған:

— Ийем, Даўыттың Урпағы, маған реҳим ете гөр! Мениң қызымды жин урып, қатты қыйналып атыр, — деп бақырды.

23

Бирақ Ийса оған ҳеш нәрсе айтпады. Сонда шәкиртлери қасына келип, Оннан:

— Оны жибер, изимизден бақырып киятыр-ғо, — деп өтинди.

24

Ийса:

— Мен тек Израилдың жоғалған қойларына жиберилгенмен, — деп жуўап қайтарды.

25

Сонда ҳаял келип, Оның аяғына жығылды да:

— Ийем! Маған жәрдем ете гөр! — деп жалынды.

26

Ийса оған жуўап берип:

— Балалардың нанын алып, ийтлерге таслаў дурыс емес, — деди.

27

Ҳаял:

— Аўа, Ийем, солай. Бирақ ийтлер де хожайынларының дастурханынан түскен усақларды жейди-ғо, — деди.

28

Сонда Ийса оған:

— Ҳәй, ҳаял, сениң исенимиң күшли екен, тилегениң болсын, — деди.

Оның қызы сол ўақытта-ақ жазылып кетти.

29

Ийса сол жерден кетип, Галила теңизине келди ҳәм таўға шығып отырды.

30 Сонда Оның қасына көп халық жыйналып қалды. Олар өзлери менен бирге ақсақларды, соқырларды, майыпларды, гүңелеклерди ҳәм басқа да аўырыў адамларды Ийсаның алдына алып келди. Ийса оларға шыпа берди.

31 Солай етип, гүңелеклердиң тиллери шығып, майыплардың жазылып, ақсақ болғанлардың жүрип, соқырлардың көзлери ашылып кеткенлигин көрген халық аң-таң болысып, Израилдың Қудайына алғыс айтты.

32

Ийса шәкиртлерин жанына шақырып алып, оларға:

— Халыққа жаным ашып тур. Олар үш күннен бери қасымда болып, жейтуғын ҳеш нәрсеси жоқ. Оларды аш ҳалында жибергим келмейди, себеби жолда ҳәлсиреп қалыўы мүмкин, — деди.

33

Шәкиртлери:

— Усыншама халықты тойғыза аларлықтай, бир елсиз далада нанды қаяқтан табамыз? — дести.

34

Ийса олардан:

— Неше наныңыз бар? — деп сорады.

Олар:

— Жетеў, және бир неше киши балық та бар, — деп жуўап берди.

35

Соңынан Ийса халыққа жерге отырыўды буйырды.

36 Жети нанды ҳәм балықларды алып, Қудайға шүкирлик етти. Оларды сындырып, шәкиртлерине берди, олар халыққа үлестирди.

37 Олардың ҳәммеси жеп тойды. Аўысқан бөлеклерин жыйнап алып, үлкен жети себет толтырды.

38 Жегенлер ҳаял ҳәм балалардан басқа төрт мың адам еди.

39

Соннан соң, Ийса халықты тарқатып жиберди де, қайыққа минип, Магдала дөгерегине кетти.

16

1

Парисейлер менен саддукейлер Ийсаға келди де, Оны сынамақшы болып, аспаннан кәраматлы белги көрсетиўин сорады.

2 Ийса оларға жуўап қайтарып:

— Кеште сизлер: «Ертең күн ашық болады, аспан қызғыш-ғо», — дейсизлер.

3 Ал таң азаннан: «Бүгин жаўын-шашын болады, аспан қызыл ҳәм түнерген», — дейсизлер. Сизлер неге аспанның райын айыра алсаңлар да, заманның белгилерин айыра алмайсызлар?

4 Жаман ҳәм опасыз әўлад бир кәраматлы белги талап етеди. Бирақ оған Юнустың белгисинен басқасы көрсетилмейди, — деди.

Соң оларды қалдырып, сол жерден кетип қалды.

5

Ийсаның шәкиртлери арғы жағаға өткенде, нан әкелиўди умытып кеткен еди.

6 Ийса оларға:

— Абайлаңлар, парисейлердиң ҳәм саддукейлердиң ашытқыларынан сақ болыңлар! — деди.

7

Сонда олар:

— Нан әкелмегенимиз ушын солай деп атырған шығар, — деп өз ара айтыса баслады.

8

Ийса буны билип, оларға:

— Ҳәй, исеними азлар, сизлер неге өз ара нан әкелмегениңизди айтысып турсызлар?

9 Еле де түсинбедиңлер ме? Бес нан бес мың адамға жетип, аўысқанын жыйнағаныңызда неше себет толтырғаныңыз есиңизде жоқ па?

10 Және де жети нан төрт мың адамға жетип, аўысқанын жыйнағаныңызда неше себет толтырғаныңыз есиңизде жоқ па?

11 Мениң сизлерге нан ҳаққында айтпағанымды неге түсинбейсизлер? Парисейлердиң ҳәм саддукейлердиң ашытқыларынан сақ болыңлар, — деди.

12

Олар сонда ғана Оның нанның ашытқысынан емес, ал парисейлердиң ҳәм саддукейлердиң тәлийматларынан сақ болыўды айтқанлығын түсинди.

13

Ийса Филип Кесариясындағы үлкеге келгенде, Өз шәкиртлеринен:

— Адамлар Мени, Адам Улын ким деп санайды? — деп сорады.

14

Олар:

— Гейбиреўлери Шомылдырыўшы Яқыя, гейбиреўлери Илияс, ал базылары Еремия ямаса пайғамбарлардың бири деп санайды, — деди.

15

Ийса оларға:

— Ал сизлер Мени ким деп санайсызлар? — деди.

16

Симон Петр жуўап қайтарып:

— Сен — Масихсаң , тири Қудайдың Улысаң, — деди.

17

Ийса оған:

— Юнустың улы Симон, сен бахытлысаң! Саған буны адам баласы емес, ал аспандағы Әкем ашып билдирди.

18 Саған Мениң айтатуғыным мынаў: сен — Петрсең , Мен мына тастың үстине Өз жәмәәтимди орнатаман, оны дозақтың күшлери де жеңе алмайды.

19 Саған Аспан Патшалығының гилтлерин беремен. Сен жер бетинде нени байласаң, сол аспанда да байланады, және де, сен жер бетинде нени шешсең, сол аспанда да шешиледи, — деп жуўап берди.

20

Соннан соң, Ийса шәкиртлерине Өзиниң Масих екенлигин ҳеш кимге айтпаўларын буйырды.

21

Сол ўақыттан баслап Ийса Өзиниң Ерусалимге барып, ақсақаллар, бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлер тәрепинен көп азап шегиўи ҳәм өлтирилиўи, бирақ үшинши күни қайта тирилиўи тийис екенлигин шәкиртлерине билдире баслады.

22

Петр Ийсаны шетке шақырып алып, Оған:

— Қудай сақласын, Ийем! Саған бундай бола көрмесин! — деп қарсы сөйлей баслады.

23

Ийса бурылып, Петрге:

— Жоқ бол көзимнен, шайтан! Сен Маған кесент берип атырсаң. Сен Қудайдың емес, ал адамның ислерин ойлап турсаң, — деди.

24

Сонда Ийса Өз шәкиртлерине:

— Ким де ким Маған ергиси келсе, өзинен кешсин ҳәм өз атанақ ағашын арқалап, Мениң изиме ерсин.

25 Өйткени ким де ким өз жанын сақламақшы болса, оны жоғалтады. Ал ким де ким өз жанын Мен ушын жоғалтса, оны таўып алады.

26 Адам пүткил дүньяны ийелеп алып, бирақ өз жанын жоғалтса, буннан оған не пайда? Ол өз жаны ушын қандай төлем бере алады?

27 Адам Улы Әкесиниң салтанатында Өз периштелери менен бирге келеди. Сонда Ол ҳәр кимге ислеген ислерине қарай қайтарады.

28 Сизлерге шынын айтып турман: усы жерде турғанлардың гейбиреўлери Адам Улының Өз Патшалығында келиўин көрмегенше, өлмейди, — деди.

17

1

Арадан алты күн өткеннен соң, Ийса тек Петрди, Яқыпты ҳәм оның иниси Юханды қасына алып, оларды бир бийик таўға ертип шықты.

2 Сонда олардың алдында Ийсаның түр-түси өзгерди: Оның жүзи қуяштай жарқырады, кийимлери жарық сыяқлы аппақ болды.

3 Сол ўақытта бирден оларға Ийса менен сөйлесип турған Муўса ҳәм Илияс пайғамбарлар көринди.

4 Сонда Петр Ийсаға:

— Ийем, бизиң бул жерде болғанымыз қандай жақсы! Егер қәлесең, мен бул жерге үш қос қураман: биреўин Саған, биреўин Муўсаға, биреўин Илиясқа, — деди.

5

Ол еле сөйлеп турғанда, бир жарық булт оларды қаплады. Булттан:

— Бул — Мениң сүйикли Улым, Мен Оған ырзаман. Оның айтқанын тыңлаңлар! — деген саза еситилди.

6

Буны еситкен ўақытта шәкиртлери қатты қорқысып, бет-әлпетинен жерге жығылды.

7 Бирақ Ийса жақынлап келип, оларға қолын тийгизди де:

— Турыңлар, қорқпаңлар! — деди.

8

Олар көзлерин ашып жоқарыға қарағанда, Ийсадан басқа ҳеш кимди көрмеди.

9

Таўдан төмен түсип баратырғанда, Ийса оларға:

— Адам Улы өлимнен қайта тирилмесинен бурын, бул көргенлериңизди ҳеш кимге айтпаңлар! — деп буйырды.

10

Сонда олар:

— Неге диний муғаллимлер алды менен Илияс келиўи шәрт дейди? — деп сорады.

11

Ийса оларға:

— Дурыс, алды менен Илияс келип ҳәммесин дүзетеди.

12 Ал Мениң сизлерге айтатуғыным: Илияс әлле қашан келген еди, бирақ оны адамлар танымады ҳәм оған қәлегенин иследи. Адам Улы да олардан солай азап шегеди, — деп жуўап берди.

13

Сонда шәкиртлери Ийсаның Шомылдырыўшы Яқыя ҳаққында айтып турғанын түсинди.

14

Олар халықтың жанына келгенде, бир адам Ийсаға жақынлап, Оның алдында дизе бүкти де:

15

— Ийем, мениң улыма реҳим ете гөр. Ол қояншық болып аўырып, қатты азап шегип атыр, жийи-жийи отқа да, суўға да жығылады.

16 Мен оны Сениң шәкиртлериңе әкелген едим, бирақ олар шыпа бере алмады, — деди.

17

Ийса жуўап қайтарып:

— Ҳәй, исенбейтуғын, адасқан әўлад! Мен қашанға дейин сизлер менен бирге боламан? Қашанға дейин сизлерге шыдайман? Оны Маған, бул жерге әкелиңлер, — деди.

18

Ийса жинге буйрық бергенде, ол баладан шығып кетти ҳәм бала сол ўақытта-ақ шыпа тапты.

19

Сонда шәкиртлери Ийсаға аўлақта келип:

— Бизлер неге жинди қуўып шығара алмадық? — деп сорады.

20

Ийса оларға:

— Исенимиңиз аз болғанлықтан. Мен сизлерге шынын айтып турман: егер исенимиңиз қышқыл туқымындай ғана болса да, бул таўға: «Усы жерден ана жерге көш!» десеңлер, ол көшеди. Сизлердиң қолыңыздан келмейтуғын ҳеш нәрсе болмайды, — деди. [

21 ]

22

Шәкиртлериниң ҳәммеси Галилада болғанда, Ийса оларға:

— Адам Улы адамлардың қолына услап бериледи.

23 Олар Оны өлтиреди, бирақ Ол үшинши күни қайта тириледи, — деди.

Буған олар қатты қапа болды.

24

Олар Капарнаҳумға келгенде, еки драхмалық Ибадатхана салығын жыйнаўшылар Петрдиң жанына келип, оннан:

— Сизлердиң Устазыңыз Ибадатхана салығын төлемей ме екен? — деп сорады.

25

Петр:

— Аўа, төлейди, — деди.

Ол үйге келгенде, Ийса оннан бурын:

— Симон, сен қалай ойлайсаң? Жер бетиниң патшалары бажылар менен салықты кимлерден алады? Өз балаларынан ба ямаса басқа адамлардан ба? — деп сорады.

26

Петр:

— Басқа адамлардан, — деди.

Ийса:

— Олай болса, патшаның балалары салық төлеўден азат.

27 Бирақ, оларды түсинбеўшиликке салмаўымыз ушын, теңизге бар да, қармақ салып, ең биринши илинген балықты ал. Оның аўзын ашсаң, төрт драхмалық бир гүмис теңгени табасаң. Оны алып, Мениң менен өзиң ушын оларға төле, — деди.

18

1

Сол ўақытта шәкиртлери Ийсаның жанына келип:

— Аспан Патшалығында ең уллы ким? — деп сорады.

2

Ийса бир баланы шақырып алып, оны олардың ортасына турғызып қойып былай деди:

3

— Сизлерге шынын айтып турман: кеўиллериңизди өзгертип, балалар сыяқлы болмасаңлар, Аспан Патшалығына кире алмайсызлар.

4 Солай етип, ким де ким өзин усы бала сыяқлы пәс тутса, сол Аспан Патшалығында ең уллы болады.

5 Ал ким де ким мынадай бир баланы Мениң атым ушын қабыл етсе, оның Мени қабыл еткени болады.

6

Бирақ ким де ким Маған исенип турған мына кишкенелердиң биреўин азғырса, оның мойнына үлкен дигирман тасы байланып, терең теңиздиң түбине батырылғаны оған жақсырақ болар еди.

7 Адамларды азғырыўшы нәрселер себепли, дүнья ҳәсирет шегеди! Азғырыўшы нәрселердиң болыўы сөзсиз, бирақ азғырыў ким арқалы келсе, сол адам ҳәсирет шегеди!

8

Егер сени қолың ямаса аяғың азғырса, оны шаўып тасла. Еки қолың менен ямаса еки аяғың менен мәңгилик отқа тасланғаныңнан гөре, бир қолың ямаса аяғың менен өмирге ерискениң өзиңе жақсырақ.

9 Егер сени көзиң азғырса, оны ойып тасла. Еки көзиң менен дозақ отына тасланғаныңнан гөре, жалғыз көзиң менен өмирге ерискениң өзиңе жақсырақ.

10

Абайлаңлар, мына кишкенелердиң ҳеш қайсысын да кемситиўши болмаңлар! Себеби сизлерге айтатуғыным: олардың аспандағы периштелери аспандағы Әкемниң жүзин ҳәмме ўақыт көрип турады. [

11 ]

12

— Сизлер қалай ойлайсызлар? Егер биреўдиң жүз қойы болып, оның биреўи жойтылып кетсе, ол тоқсан тоғыз қойын таўда қалдырып, жойтылған бир қойын излемес пе еди?

13 Сизлерге шынын айтып турман: егер оны таўып алса, жойтылмаған тоқсан тоғыз қойынан гөре, таўып алған жалғыз қойына көбирек қуўанады.

14 Сол сыяқлы, сизлердиң аспандағы Әкеңиз мына кишкенелердиң биреўиниң де жойтылыўын қәлемейди.

15

— Егер туўысқаның саған қарсы гүна ислесе, оған бар да, аўлақта сөйлесип, айыбын бетине ашық айт. Егер ол сөзиңди тыңласа, онда туўысқаныңды өзиңе қайтарып алғаның болады.

16 Егер ол сөзиңди тыңламаса, өзиң менен бирге бир ямаса еки адамды ертип оған бар, өйткени айтылған барлық сөзлериңе еки ямаса үш гүўа болыўы тийис .

17 Егер олардың да сөзин тыңлағысы келмесе, онда исениўшилер жәмәәтине айт. Ал исениўшилер жәмәәтин де тыңлағысы келмесе, онда оны бутқа табыныўшы ҳәм салықшы деп сана.

18

Сизлерге шынын айтып турман: сизлер жер бетинде нени байласаңыз, сол аспанда да байланады, және де, сизлер жер бетинде нени шешсеңиз, сол аспанда да шешиледи.

19

Сизлерге және шынын айтаман: жер бетинде сизлердиң екеўиңиз келисип не сорасаңыз, аспандағы Әкем соны береди.

20 Себеби қай жерде еки ямаса үш адам Мениң атым менен жыйналса, Мен олар менен биргемен.

21

Сонда Петр Ийсаға келип:

— Ийем, маған қарсы гүна ислеген туўысқаныма неше рет кеширим берсем болады? Жети ретке дейин бе? — деп сорады.

22

Ийса оған:

— Саған жети ретке дейин емес, ал жетпис жердеги жети ретке дейин кеширим ет, деймен.

23 Солай етип, Аспан Патшалығы өз хызметшилери менен қарызын есапласқысы келген бир патшаға уқсайды.

24 Ол есапласа баслағанда, оның алдына оннан он мың талант қарыздар болған биреўди алып келипти.

25 Бирақ ол қарызын төлей алмайтуғын болғанлықтан, патша оған оның өзи менен қосып ҳаялын, балаларын ҳәм барлық мал-мүлкин сатып, қарызын төлеўди буйырыпты.

26 Сонда хызметши оның аяғына жығылып: «Тақсыр, шыдап турың, мен барлық қарызымды төлеймен!» — деп жалыныпты.

27 Хызметшиге жаны ашыған патша оны босатып, қарызынан кешипти.

28 Ал хызметши сыртқа шығып, өзине жүз динар қарыздар болған бир хызметши жолдасын ушыратып: «Маған беретуғын қарызыңды бер», — деп оны буўындыра баслапты.

29 Сонда оның жолдасы аяғына жығылып: «Шыдап тур, мен қарызымды төлеймен», — деп жалыныпты.

30 Бирақ ол жолдасының сөзин тыңламай, өзине беретуғын қарызын төлемегенше, оны қаматтырып таслапты.

31 Оның басқа хызметши жолдаслары бул ўақыяны көрип, қатты қапа болыпты ҳәм патшаға барып, болған истиң бәрин айтып берипти.

32 Сонда патша оны шақыртып алып, оған: «Ҳәй, жаўыз хызметши! Сен маған жалынғаның себепли ғана барлық қарызыңнан кешкен едим.

33 Мениң саған реҳим еткенимдей, сениң де өз жолдасыңа реҳим етиўиң тийис емес пе еди?» — депти.

34 Патша қәҳәрленип, өзине берилетуғын қарыздың бәрин төлеп болмағанша, оны жазалаўшылардың қолына тапсырыпты.

35

Егер сизлердиң ҳәр бириңиз туўысқаныңыздың гүнасын шын кеўлиңизден кеширмесеңлер, Мениң аспандағы Әкем де сизлерге солай ислейди, — деди.

19

1

Ийса усы сөзлерди айтып болғаннан соң Галиладан жолға шығып, Иорданның арғы жағасындағы Яҳудия үлкесине барды.

2 Оның изине көп халық ерди, Ол сол жерде оларға шыпа берди.

3

Ийсаның қасына парисейлер келип, Оны сынап көриў ушын:

— Ер адамның ҳәр қыйлы себеп пенен ҳаялынан ажырасыўы нызамға туўры келе ме? — деп Оннан сорады.

4

Ийса оларға жуўап қайтарып былай деди:

— Жаратыўшы ең баста оларды еркек ҳәм ҳаял қылып жаратқанын сизлер оқымағансызлар ма?

5 Және Ол былай деген: «Сонлықтан ер адам ата-анасын қалдырып, өз ҳаялына қосылады ҳәм екеўи бир дене болады» .

6 Солай етип, олар енди еки емес, ал бир дене болады. Сол себепли, Қудай қосқанларды адам ажыратпасын.

7

Олар Ийсаға:

— Сонда неге Муўса пайғамбар ер адамның ҳаялына талақ хат берип ажырасыўын буйырған? — деди.

8

Ийса оларға:

— Муўса сизлер тас баўыр болғанлықтан, ҳаялларыңыз бенен ажырасыўға рухсат берген. Бирақ баста олай емес еди.

9 Мениң сизлерге айтатуғыным: ким де ким өз ҳаялы менен некеге ҳадалсызлығынан басқа себеп пенен ажырасып, басқа ҳаял алса, ол неке ҳадаллығын бузған болады , — деди.

10

Сонда Ийсаның шәкиртлери Оған:

— Егер ер адамның ҳаялына деген ўазыйпасы усындай болса, онда үйленбегенниң өзи жақсырақ-ғо, — деди.

11

Ийса оларға:

— Буны ҳәр бир адам қабыл ете алмайды, бирақ кимге Қудайдан берилсе, сол ғана қабыл ете алады.

12 Өйткени үйленбейтуғын ҳәр түрли адамлар бар: гейбиреўлери ақта болып туўылады, гейбиреўлерин адамлар ақта қылып таслайды, ал базылары Аспан Патшалығына хызмет етиў ушын өз ерки менен үйлениўден бас тартады. Ким бул сөзди қабыл ете алса, сол қабыл етсин, — деди.

13

Сол ўақытта адамлар Ийсаға олардың үстине қолын қойып дуўа етсин деп, балаларын алып келди. Ал шәкиртлер оларға кейиди.

14 Бирақ Ийса:

— Балалардың Маған келиўине рухсат бериңлер, оларға тосқынлық жасамаңлар. Себеби Аспан Патшалығы усындайлардики, — деди.

15

Соңынан Ол балалардың үстине қолын қойып дуўа етти де, сол жерден кетип қалды.

16

Сонда бир жигит Ийсадан:

— Устаз! Мәңгилик өмирге ийе болыўым ушын қандай ийгиликли ислер ислеўим керек? — деп сорады.

17

Ийса оған:

— Сен неге Меннен ийгилик ҳаққында сорадың? Тек Қудай ғана ийгиликли-ғо. Ал мәңгилик өмирге ерискиң келсе, Оның буйрықларын орынла, — деди.

18

Жигит Ийсадан:

— Қандай буйрықларды? — деп сорады.

Ийса:

«Адам өлтирме, неке ҳадаллығын бузба, урлық ислеме, жалған гүўалық берме,

19 ата-анаңды ҳүрметле ҳәм өзиңди сүйгениң сыяқлы, жаныңдағы адамды да сүй! », — деди.

20

Жас жигит Оған:

— Мен булардың ҳәммесин орынлап киятырман, және не жетиспейди? — деди.

21

Ийса оған:

— Егер минсиз болғың келсе, барып барлық мал-мүлкиңди сатып, ақшасын жарлыларға бер. Сонда сениң ғәзийнең аспанда болады. Соңынан келип, Мениң изиме ер, — деди.

22

Бул сөзлерди еситкен жас жигит қапа болып, сол жерден кетип қалды. Өйткени оның байлығы көп еди.

23

Ийса Өз шәкиртлерине:

— Сизлерге шынын айтып турман: бай адамның Аспан Патшалығына кириўи қыйын.

24 Тағы сизлерге айтатуғыным: бай адамның Қудай Патшалығына кириўинен гөре, түйеге ийнениң көзинен өтиў аңсатырақ, — деди.

25

Буны еситкен шәкиртлери қатты таң қалысып:

— Олай болса, ким қутқарыла алады? — деп сорады.

26

Ал Ийса оларға қарап:

— Бул адамлардың қолынан келмейди, бирақ Қудай ушын мүмкин емес нәрсе жоқ, — деди.

27

Сонда Петр жуўап қайтарып, Оған:

— Минекей, бизлер ҳәмме нәрсемизди таслап, Сениң изиңе ердик. Бизлер неге ерисемиз? — деди.

28

Ийса оларға:

— Сизлерге шынын айтып турман: дүнья жаңаланғаннан соң, Адам Улы Өзиниң салтанатлы тахтына отырғанда, Мениң изиме ерип жүрген сизлер де он еки тахтқа отырып, Израил халқының он еки урыўын ҳүким етесизлер.

29 Сонда Мениң атым ушын өз үйлерин, я аға-инилерин, я апа-қарындасларын, я ата-анасын, я балаларын, я жер-мүлкин таслап шыққан ҳәр ким жүз есе артығы менен алады ҳәм мәңгилик өмирге ийе болады.

30 Бирақ бириншилердиң көбиси соңғылар, соңғылардың көбиси бириншилер болады, — деди.

20

1

Ийса және былай деди:

— Аспан Патшалығы өзиниң жүзим бағына жумысшыларды жаллап алыў ушын таң азанда шыққан үй ийесине уқсайды.

2 Ол жумысшылар менен күнине бир динар төлеўге келисип, оларды өзиниң жүзим бағына жиберипти.

3 Саат тоғызлар шамасында шығып, базарда жумыссыз турған адамларды көрип,

4 оларға:

— Сизлер де мениң жүзим бағыма барыңлар, мен сизлерге тийисли ҳақыларыңызды беремен, — дегенде, олар барыпты.

5 Ол саат он екилер шамасында да, түстен кейин үшлер шамасында да шығып, тағы усылай ислепти.

6 Кешки беслер шамасында да шығып, еле жумыссыз турған басқа адамларды көрип, оларға: «Неге бул жерде күн бойы жумыссыз турсызлар?» — деп сорапты.

7 Олар: «Себеби бизлерди ҳеш ким жаллап алған жоқ», — деп жуўап берипти. Ол: «Сизлер де мениң жүзим бағыма барып, мийнет етиңлер», — депти.

8 Күн кеш болғанда, бағдың ийеси өзиниң басқарыўшы хызметкерине: «Жумысшыларды шақырып алып, мийнет ҳақыларын бер. Ең соңғы келгенлеринен баслап, ең алдыңғы келгенлери менен жуўмақла», — депти.

9 Сонда кешки беслер шамасында келгенлер бир динардан алыпты.

10 Ал ең алды менен келгенлер: «Бизлер көбирек алармыз», — деп ойлапты, бирақ олар да бир динардан алыпты.

11 Ис ҳақыларын алған олар үй ийесине тоңқылдап:

12 «Мына ең соңында келгенлер бир саат ғана жумыс иследи. Ал сиз оларды күни бойы азапланып, ыссыға күйип жумыс ислеген бизлер менен тең еттиңиз», — депти.

13 Бирақ бағдың ийеси жуўап қайтарып, олардың биреўине: «Ҳәй, достым, мен саған әдилсизлик етип турған жоқпан. Сен мениң менен бир динарға келискен жоқ па едиң?

14 Ҳақыңды алып, жөниңе кет. Мен мына соңғы адамға да саған бергенимдей бергим келеди.

15 Мениң өз ақшам менен қәлегенимди ислеўиме ерким жоқ па? Мениң сақыйлығыма иши тарлық қылып турсаң ба?» — депти.

16

Солай етип, соңғылар бириншилер, бириншилер соңғылар болады.

17

Ерусалимге баратырғанда, Ийса жолда он еки шәкиртин аўлақта шақырып алып, оларға:

18

— Минекей, бизлер енди Ерусалимге қарай көтерилип баратырмыз. Сол жерде Адам Улы бас руўханийлер менен диний муғаллимлердиң қолына услап бериледи. Олар Оны өлимге ҳүким етип,

19 Оны масқаралаў, сабаў, атанақ ағашқа шегелеп таслаў ушын, басқа миллет адамларына услап береди. Бирақ Ол үшинши күни қайта тириледи, — деди.

20

Сол ўақытта Зебедейдиң улларының анасы уллары менен Ийсаның қасына келди. Оның аяғына жығылып, бир нәрсе сорамақшы болды.

21

Ийса оннан:

— Тилегиң не? — деп сорады.

Ҳаял Оған:

— Өз патшалығыңда усы еки улымның биреўин оң жағыңа, екиншисин сол жағыңа отырғызыўды ўәде ет, — деди.

22

Ал Ийса жуўап қайтарып:

— Сизлер не сорап турғаныңызды билмейсизлер. Сизлер Мен ишетуғын азап кесесинен ише аласызлар ма? — деди.

Олар:

— Аўа, ише аламыз, — деди.

23

Ийса оларға:

— Мениң кесемнен ишесизлер. Бирақ, Өзимниң оң жағым менен сол жағыма отырғызыў Мениң еркимде емес. Әкем кимлерге арнаған болса, солар отырады, — деди.

24

Буны еситкен он шәкирти ағалы-инили екеўине ашыўланып қалды.

25 Бирақ Ийса оларды қасына шақырып алып, былай деди:

— Басқа миллетлер арасында ҳүкимдарлары халыққа зулымлық етип, басшылары үстемлик пенен басқаратуғынын сизлер билесизлер.

26 Бирақ, сизлердиң араңызда бундай болмасын. Араңызда ким уллы болғысы келсе, сол сизлерге хызметши болыўы шәрт.

27 Араңызда ким биринши болғысы келсе, сол сизлерге қул болыўы шәрт.

28 Адам Улы Өзине хызмет еттириўге емес, ал Өзи хызмет етиўге ҳәм көплеген адамлардың қутқарылыўы ушын, Өз жанын қурбан етиўге келди.

29

Олар Ерихо қаласынан шыққанда, көп халық Ийсаның изине ерди.

30 Сонда жолдың шетинде отырған еки соқыр адам Ийсаның өтип баратырғанын еситип:

— Ийем, Даўыттың Урпағы! Бизлерге реҳим ете гөр! — деп бақырысты.

31

Халық үнлерин шығармаўды айтып, оларға кейиди. Бирақ олар оннан да бетер қатты бақырысып:

— Ийем, Даўыттың Урпағы! Бизлерге реҳим ете гөр! — дести.

32

Ийса тоқтап, оларды шақырып алды да:

— Мениң сизлер ушын не ислеўимди қәлейсизлер? — деп сорады.

33

Олар:

— Ийем, көзлеримизди ашыўыңды, — деп жуўап берди.

34

Ийса оларға жаны ашып, көзлерине қолын тийгизди.

Сол ўақытта-ақ олардың көзлери ашылып, Оның изине ерди.

21

1

Олар Ерусалимге жақынлап, Зәйтүн таўының етегиндеги Бетфаге деген аўылға келгенде, Ийса еки шәкиртин жумсап,

2 оларға былай деди:

— Қарсы алдыңыздағы аўылға барыңлар. Оған кириўден-ақ, байлаўлы турған ешек пенен гүррени табасызлар. Оларды шешип алып, Маған әкелиңлер.

3 Егер биреў сизлерге бир нәрсе десе, сизлер: «Олар Ийемизге керек», — деп жуўап берсеңлер, ол оларды сол ўақытта-ақ жибереди.

4

Бул пайғамбар арқалы айтылған мына сөзлердиң орынланыўы ушын болды:

5

«Сион қызына айтыңлар:
Мине, сениң Патшаң жас ешекке, яғный гүрреге минип,
Кишипейиллик пенен саған киятыр!»

6

Шәкиртлери барып, Ийсаның буйырғанын иследи.

7 Олар ешекти гүрреси менен алып келип, шапанларын үстине салғанда, Ийса гүрреге минип алды.

8 Халықтың көпшилиги өз шапанларын жолға төсеп, басқалары тереклерден шақа кесип алып жолға жайды.

9 Алдында ҳәм изде ерип киятырған халық қуўанысып:

— Даўыттың Урпағына ҳосанна!
Ийемиздиң атынан Келиўши жарылқанған!
Ең жоқарыда ҳосанна! — деп бақырысты.

10

Ийса Ерусалимге кирип келгенде, пүткил қала жанланып:

— Бул ким? — деп сорады.

11

Халық:

— Бул — Ийса, Галиладағы Насырадан шыққан пайғамбар, — дести.

12

Ийса Ибадатханаға кирип, ол жерден сатыўшылар менен алыўшылардың ҳәммесин қуўып шығарды да, ақша алмастырыўшылардың столларын, кептер сатыўшылардың отырғышларын аўдарып таслап,

13 оларға:

«Мениң үйим дуўа ететуғын үй деп аталады» , — деп Мухаддес Жазыўда айтылған, ал сизлер оны қарақшылардың уясына айландырдыңлар! — деди.

14

Ибадатханада Ийсаның қасына соқырлар ҳәм ақсақлар келгенде, Ол оларға шыпа берди.

15 Бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлер Ол ислеген кәраматларды ҳәм Ибадатханада: «Даўыттың Урпағына ҳосанна!» — деп бақырысқан балаларды көрип, ашыўланып қалды да,

16 Оған:

— Олардың не деп атырғанын еситип турсаң ба? — деди.

Ийса оларға:

— Аўа! Сизлер: «Нәрестелер менен емизиўли балалардың аўзынан Өзиңе мақтаўлар айтқыздың» , — деп Мухаддес Жазыўда айтылғанды ҳеш оқымағансызлар ма? — деди.

17

Соннан соң, Ийса оларды қалдырып, қаладан шығып кетти ҳәм Бетанияға барып, сол жерде түнеди.

18

Ерте азанда Ийса қалаға қайтып киятырғанда, аш болды.

19 Жол бойында бир әнжир ағашын көрип, оның қасына барды. Бирақ онда жапырақларынан басқа ҳеш нәрсе таппағаннан соң, ағашқа:

— Буннан былай, сенде мәңгиге ҳеш жемис өспесин, — деди.

Әнжир ағашы сол ўақытта-ақ қуўрап қалды.

20 Шәкиртлери буны көргенде таң қалысып:

— Бул әнжир ағашы қалайынша дәрриў қуўрап қалды? — деп сорады.

21

Ийса оларға жуўап берип:

— Сизлерге шынын айтып турман: егер гүмансыз исенсеңлер, тек әнжир ағашына ислегенимдей ғана емес, ал мына таўға: «Орныңнан көтерилип, теңизге қула!» — десеңлер, сондай болады.

22 Егер исеним менен дуўа етсеңлер, не сорасаңлар да, ҳәммесин аласызлар, — деди.

23

Ийса Ибадатханаға кирип, тәлим берип отырғанда, Оған бас руўханийлер менен халық ақсақаллары келип:

— Бул ислерди қандай бийлик пенен ислеп жүрсең ҳәм бундай бийликти Саған ким берди? — деп сорады.

24

Ийса жуўап қайтарып:

— Мен де сизлерге бир сораў берейин. Егер оның жуўабын берсеңлер, Мен де сизлерге бул ислерди қандай бийлик пенен ислейтуғынымды айтаман.

25 Яқыя адамларды шомылдырыў ушын қаяқтан бийлик алды? Аспаннан ба ямаса адамлардан ба? — деди.

Олар өз ара ойласып: «Егер „аспаннан“ десек, Ол бизлерге: „Сонда неге сизлер оған исенбедиңлер“, — дейди.

26 Ал егер „Адамлардан“ деўге халықтан қорқамыз: ҳәммеси де Яқыяны пайғамбар деп есаплайды-ғо!» — дести.

27

Сонлықтан олар Ийсаға:

— Билмеймиз, — деп жуўап берди.

Ол:

— Мен де сизлерге бул ислерди қандай бийлик пенен ислейтуғынымды айтпайман, — деди.

28

— Сизлер қалай ойлайсызлар: бир адамның еки улы болыпты. Ол бириншисине барып: «Балам, сен бүгин барып, жүзим бағында исле», — депти.

29 Ол: «Бармайман», — деп жуўап берипти. Бирақ соңынан өкинип, барыпты.

30 Соң әкеси екинши улына барып, оған да солай депти. Ол: «Яқшы, тақсыр, бараман», — деп жуўап берипти, бирақ бармапты.

31

Усы екеўиниң қайсысы әкесиниң тилегин орынлаған болады? — деп сорады Ийса.

— Бириншиси, — деп жуўап қайтарды олар.

Ийса оларға былай деди:

— Сизлерге шынын айтып турман: салықшылар ҳәм бузық ҳаяллар Қудайдың Патшалығына сизлерден бурын киреди.

32 Өйткени Яқыя сизлерге ҳақ жолды көрсетиў ушын келген еди, бирақ сизлер оған исенбедиңлер. Ал салықшылар менен бузық ҳаяллар оған исенди, бирақ сизлер буны көргеннен кейин де тәўбе етпедиңлер ҳәм исенбедиңлер.

33

— Енди басқа бир тымсалды тыңлаңлар: бир үй ийеси болыпты. Ол жүзим бағын отырғызып, оны дийўал менен қоршапты, жүзимниң суўын сығыўға арналған шуқыр қазып, гүзет минарасын орнатыпты. Соңынан бағын дийханларға ижараға берип, өзи узақ жерге кетип қалыпты.

34 Зүрәәт жыйнайтуғын мәўсим жақынлағанда, ол өзине тийисли үлесин алыў ушын, дийханларға хызметшилерин жиберипти.

35 Дийханлар оның хызметшилерин услап алып, олардың биреўин сабап, екиншисин өлтирип, ал және биреўин тас пенен урыпты.

36 Соңынан бағдың ийеси бурынғыдан да көп басқа хызметшилерин жибергенде, оларға да солай ислепти.

37 Ең ақырында ол: «Улымды ҳүрмет етер» деп, оларға өз улын жиберипти.

38 Бирақ дийханлар оның улын көрип, бир-бирине: «Бул — мийрасхор-ғо. Жүриңлер, оны өлтирип, мийрас мүлкине ийе болайық», — десипти.

39 Олар оны услап алып, жүзим бағынан сыртқа шығарып өлтирипти.

40

Енди жүзим бағының ийеси келгенде, сол дийханларға не қылады?

41

Олар Ийсаға:

— Ол бул жаўызларды реҳимсиз өлим менен өлтиреди де, жүзим бағын ўақтында жемисин берип туратуғын басқа дийханларға ижараға береди, — деди.

42

Ийса оларға былай деди:

— Сизлер Мухаддес Жазыўларда мына сөзлерди оқымағансызлар ма?

«Қурылысшылардың керексиз деп таслаған тасы,
Үйдиң мүйешиниң тийкарғы тасы болды.
Ийемиз қылған бул ис,
Көзимизге әжайып көринди!»

43

Сонлықтан Мениң сизлерге айтатуғыным: Қудай Өз Патшалығын сизлерден тартып алады да, оны жемисин берип туратуғын халыққа береди.

44 Сол тасқа түскен адамның шыл-пәршеси шығады. Тас кимниң үстине түссе, соны женшип таслайды.

45

Бас руўханийлер менен парисейлер Ийсаның айтқан тымсалларын еситкеннен соң, Оның өзлери ҳаққында айтқанын түсинип,

46 Оны қолға алыўға тырысты. Бирақ халықтан қорқты, себеби халық Оны пайғамбар деп санайтуғын еди.

22

1

Ийса оларға тымсаллар менен сөзин даўам еттирип, былай деди:

2

— Аспан Патшалығы бир патшаның өз баласына үйлениў тойын бериўине уқсайды.

3 Тойға мирәт етилгенлерди шақырып келиў ушын, патша хызметшилерин жиберипти. Бирақ олардың келгиси келмепти.

4 Сонда ол және басқа хызметшилерин жиберип: «Мирәт етилгенлерге айтыңлар: мине, мен зыяпатымды таярлап қойдым, өгизлерим де, семиртилген малларым да сойылды, ҳәммеси де тайын. Тойға келсин!» — деп айтып қалыпты.

5 Бирақ, мирәт етилгенлер оның сөзине кеўил аўдармапты: кимиси егислик жерине, кимиси саўда-сатығына кетипти.

6 Ал гейбиреўлери патшаның хызметшилерин услап алып, хорлап өлтирипти.

7 Буны еситкен патша қәҳәрленип, өзиниң әскерлерин жиберипти. Сол жынаятшыларды өлтиртип, олардың қалаларын өртетип жиберипти.

8 Сонда ол өзиниң хызметшилерине: «Тойдың асы таяр, бирақ мирәт етилгенлер ылайықсыз болды.

9 Сонлықтан енди сизлер жол дәрбентлерине барып, ушыратқанларыңыздың бәрин тойға шақырып келиңлер», — депти.

10 Сонда хызметшилери жолларға шығып, ушыратқанларының бәрин де: жақсысы болсын, жаманы болсын, шақырып жыйнап келипти. Тойхана қонақларға толы болыпты.

11 Патша қонақларды көриўге киргенде, той кийимин киймеген биреўге көзи түсип,

12 оған: «Ҳәй, достым, сен бул жерге той кийимисиз қалай киргенсең?» — депти. Бирақ ол үндемепти.

13 Сонда патша хызметшилерине буйырып, былай депти: «Мынаның аяқ-қолын байлап, сыртқы қараңғылыққа таслаңлар! Ол сол жерде жылап, пушайман жейди».

14

Өйткени мирәт етилгенлер көп, ал таңлап алынғанлар аз.

15

Сонда парисейлер сыртқа шығып кетип, Ийсаны қалай сөзинен тутыў туўралы ойласа баслады.

16 Оған Ҳиродтың адамлары менен бирге өзлериниң шәкиртлерин жиберип, былай деп айтқызды:

— Устаз! Бизлер Сениң дурыс адам екениңди ҳәм жағымпазлық етпейтуғыныңды билемиз. Себеби Сен адамлардың бет-жүзине қарамайсаң.

17 Солай етип, бизлерге айтшы, Сен мынаған қалай қарайсаң: Рим патшасы-Қайсарға салық төлеў дурыс па ямаса надурыс па?

18

Бирақ Ийса олардың ҳарам нийетин билип, оларға:

— Ҳәй, еки жүзлилер! Сизлер Мени неге сынап атырсызлар?

19 Маған салық теңгесин көрсетиңлер, — деди.

Олар Оған бир динар әкелип берди.

20 Ол:

— Бунда кимниң сүўрети бар ҳәм кимниң аты жазылған? — деп сорады.

21

Олар:

— Рим патшасы-Қайсардың, — деп жуўап берди.

Сонда Ийса:

— Олай болса, Қайсардың ҳақын Қайсарға, Қудайдың ҳақын Қудайға бериңлер, — деди.

22

Олар буны еситип, таң қалысты ҳәм Оның жанынан кетип қалды.

23

Қайта тирилиў жоқ, деўши саддукейлер сол күни Ийсаға келип, былай деп сораў қойды:

24

— Устаз! Муўса: «Биреў баласы болмай өлсе, изинде қалған жесирине иниси үйленип, ағасының урпағын даўам еттирсин», — деген-ғо.

25 Бизде жети ағайинли жигит бар еди. Солардың бириншиси үйленип, қайтыс болды, баласы болмағанлықтан, ҳаялы инисине қалды.

26 Екиншисине де, үшиншисине де, ҳәтте, жетиншисине де солай болды.

27 Бәринен кейин ҳаялдың өзи де қайтыс болды.

28 Ал енди қайта тирилиўде ол жетеўиниң ишинде қайсысының ҳаялы болады? Ол олардың ҳәммесине де ҳаял болған еди-ғо.

29

Ийса оларға жуўап қайтарып былай деди:

— Сизлер Мухаддес Жазыўларды да, Қудайдың қүдиретин де билмегенликтен алжасып турсызлар.

30 Өйткени адамлар қайта тирилиўде үйленбейди де, турмысқа да шықпайды, ал аспандағы периштелер сыяқлы болады.

31 Өлгенлердиң қайта тирилиўи туўралы Қудайдың сизлерге айтқанларын оқымағансызлар ма?

32 Қудай: «Мен Ибрайымның Қудайыман, Ысақтың Қудайыман, Яқыптың Қудайыман» , — деген-ғо. Қудай өлилердиң емес, ал тирилердиң Қудайы.

33

Буны еситкен халық Оның тәлийматына таң қалды.

34

Ийсаның саддукейлерди сөйлетпей таслағанын еситкен парисейлер бир жерге жыйналысты.

35 Олардың арасынан бир диний муғаллим Ийсаны сынамақшы болып,

36 Оннан:

— Устаз! Мухаддес Нызамдағы ең баслы буйрық қайсы? — деп сорады.

37

Ийса оған:

«Ийең болған Қудайыңды пүткил жүрегиң, пүткил жаның, пүткил ақыл-ойың менен сүй» .

38 Бул — биринши ҳәм ең баслы буйрық.

39 Екиншиси де сол сыяқлы: «Өзиңди сүйгениң сыяқлы, жаныңдағы адамды да сүй» .

40 Пүткил Мухаддес Нызам да, пайғамбарлардың Жазыўлары да усы еки буйрыққа тийкарланған, — деди.

41

Парисейлер жыйналып болғаннан соң, Ийса олардан:

42

— Масих ҳаққында не ойлайсызлар? Ол — кимниң урпағы? — деп сорады.

— Ол — Даўыттың Урпағы, — деди олар.

43

Ийса олардан:

— Олай болса, Даўыт Мухаддес Руўхтан илҳамланып, Масихты қалайынша «Ийем» деп атаған? Ол былай деген-ғо:

44

«Ийем мениң Ийеме айтты:
„Душпанларыңды аяғыңның астына бастырмағанымша,
Мениң оң жағымда отыр!“»

45

Солай етип, Даўыт Оны «Ийем» деп атаған болса, Ол қалайынша оның урпағы болады? — деп сорады.

46

Оған ҳеш ким де жуўап бере алмады ҳәм сол күннен баслап, Оған сораў бериўге ҳеш кимниң батылы бармады.

23

1

Сонда Ийса халыққа ҳәм Өзиниң шәкиртлерине былай деди:

2

— Муўсаның орынлығына диний муғаллимлер менен парисейлер отырды.

3 Сонлықтан олардың сизлерге айтқанларының ҳәммесин де орынлаңлар. Бирақ, олардың ислегенин ислемеңлер. Себеби олар айтады, бирақ айтқанларын өзлери ислемейди.

4 Олар көтере алмайтуғын аўыр жүклерди байлап, адамлардың ийинлерине жүклейди. Ал өзлери оларды бармағы менен де қозғағысы келмейди.

5 Олар барлық ислерин адамлардың көзине түсиў ушын ғана ислейди. Маңлайларына ишлеринде Мухаддес Нызам аятлары жазылған қутыларын үлкен етип байлап, кийимлериниң шашақларын узын етип қояды.

6 Олар тойларда төрде, мәжилисханаларда сыйлы орында отырыўды жақсы көреди.

7 Базарда адамлардың өзлерине сыйлап сәлем бериўин ҳәм өзлерин «устаз» деп атаўын унатады.

8 Ал сизлер өзлериңизди «устаз» деп ататпаңлар, өйткени сизлердиң жалғыз-ақ Устазыңыз бар. Сизлердиң бәриңиз бир-бириңизге туўысқансыз.

9 Жер жүзинде ҳеш кимди де «әке» деп атамаңлар , өйткени сизлердиң жалғыз-ақ Әкеңиз бар, Ол аспанда.

10 Өзлериңизди «жолбасшы» деп те ататпаңлар, себеби сизлердиң жалғыз-ақ жолбасшыңыз бар, Ол — Масих.

11 Араңыздағы ең уллыңыз сизлердиң хызметшиңиз болсын.

12 Өйткени ким де ким өзин жоқары тутса, ол пәслетиледи, ким де ким өзин пәс тутса, ол жоқары болады.

13

Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Себеби сизлер адамларға Аспан Патшалығының есигин жабасызлар. Өзлериңиз де кирмейсизлер, киргиси келгенлерди де киргизбейсизлер. [

14 ]

15

Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Сизлер өз диниңизге бир адамды болса да енгизиў ушын теңизди де, қурғақлықты да айланып шығасызлар. Егер биреў енген болса, оны өзлериңизден де еки есе жаман дозақы қыласызлар.

16

Ҳәсирет шегесизлер, соқыр жетелеўшилер! Сизлер былай дейсизлер-ғо: «Ким де ким Ибадатхана менен ант етсе, ол антын орынлаўға миннетли емес, ал ким де ким Ибадатханадағы алтын менен ант етсе, ол антын орынлаўға миннетли».

17 Ҳәй, ақылсыз соқырлар! Қайсысы уллырақ: алтын ба ямаса алтынды мухаддес қылатуғын Ибадатхана ма?

18 Және де: «Ким де ким қурбанлық шалынатуғын орын менен ант етсе, ол антын орынлаўға миннетли емес, ал ким де ким оның үстиндеги қурбанлық пенен ант етсе, ол антын орынлаўға миннетли», — дейсизлер.

19 Ҳәй, соқырлар! Қайсысы уллырақ: қурбанлық па ямаса қурбанлықты мухаддес қылатуғын қурбанлық шалынатуғын орын ба?

20 Солай етип, қурбанлық шалынатуғын орын менен ант етиўши адам орын менен де, орынның үстиндегилердиң ҳәммеси менен де ант еткен болады.

21 Ибадатхана менен ант етиўши адам Ибадатхана менен де, онда жасайтуғын Қудай менен де ант еткен болады.

22 Аспан менен ант етиўши адам Қудайдың тахты менен де, оның үстинде отырған Қудай менен де ант еткен болады.

23

Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Сизлер жалбыз, анис, зийре сыяқлы өсимликлердиң оннан бирин Қудайға бересизлер, бирақ Мухаддес Нызамдағы ең баслыларына: әдилликке, мийрим-шәпәәтке ҳәм садықлыққа кеўил бөлмейсизлер. Буны да ислеп, оны да қалдырмаўыңыз керек еди-ғо.

24 Ҳәй, ширкейди сүзип таслап, түйени жутатуғын соқыр жетелеўшилер!

25

Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Сизлер табақ-кеселердиң сыртын тазалайсызлар, бирақ олардың иши нәпсиқаўлық ҳәм жүўенсизликке толған-ғо.

26 Ҳәй, соқыр парисей! Сен дәслеп табақ-кесениң ишин тазала, сонда олардың сырты да таза болады.

27

Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Сизлер ҳәкленген қәбирлерге уқсайсызлар: олар сыртынан сулыў болып көринсе де, иши өликлердиң сүйеклери менен патаслыққа толған-ғо.

28 Сол сыяқлы сизлер де сыртыңыздан адамларға өзлериңизди ҳақ адам етип көрсетесизлер, бирақ ишлериңиз еки жүзлилик пенен жаўызлыққа толы.

29

— Ҳәсирет шегесизлер, диний муғаллимлер ҳәм парисейлер, еки жүзлилер! Сизлер пайғамбарларға мазарлар орнатасызлар. Ҳақ адамлардың естеликлерин безеп:

30 «Егер де ата-бабаларымыздың заманында өмир сүргенимизде, пайғамбарлардың қанын төгиўлерине оларға шериклес болмас едик», — дейсизлер.

31 Солай етип, өзлериңиздиң пайғамбарларды өлтиргенлердиң урпағы екенлигиңизди дәлиллейсизлер.

32 Ата-бабаларыңыздың ислеген гүналарының мөлшерин толықтыра бериңлер!

33 Жыланлар, уўлы жыланлардың туқымлары! Сизлер қалай етип дозақ жазасынан қашып қутылмақшысызлар?

34 Сол себепли Мен сизлерге пайғамбарларды, даналарды, диний муғаллимлерди жиберемен. Сизлер олардың гейбиреўлерин өлтиресизлер, гейбиреўлерин атанақ ағашқа шегелейсизлер, басқаларын мәжилисханаларыңызда қамшылап, қаладан-қалаға қуўдалайсызлар.

35 Солай етип, ҳақ Абылдың қанынан баслап, Ибадатханадағы Мухаддесхана менен қурбанлық шалынатуғын орынның арасында сизлер өлтирген Барақияның улы Зекерияның қанына дейин, жер бетинде төгилген ҳақ адамлардың қанларының бәри де сизлердиң мойынларыңызға жүкленеди.

36 Сизлерге шынын айтып турман: булардың ҳәммеси ушын усы әўлад жазаға тартылады.

37

— Оҳ, Ерусалим, Ерусалим! Пайғамбарларды өлтириўши, Қудайдың саған жибергенлерин тас пенен урыўшы қала! Өз шөжелерин қанатының астына алған мәкийен сыяқлы, Мен де сениң балаларыңды неше рет жыйнамақшы болдым, бирақ сизлер қәлемедиңлер.

38 Мине, үйиңизди Қудай таслап кетип, ол қаңырап қалады.

39 Сизлерге айтатуғыным: «Қудайдың атынан Келиўши жарылқанған!» — деп айтқанларыңызға дейин Мени қайтып көрмейсизлер.

24

1

Ийса Ибадатханадан шығып баратырғанда, шәкиртлери Оған Ибадатхананың имаратларын нусқап көрсетиў ушын қасына келди.

2 Сонда Ийса оларға:

— Мыналардың бәрин көрип турсызлар ма? Сизлерге шынын айтып турман: бул жерде тас үстинде тас қалмайды, ҳәммеси қыйратылады, — деди.

3

Соннан соң, Ол Зәйтүн таўында отырғанда шәкиртлери аўлақта Оның қасына келип:

— Устаз, буның қашан болатуғынын бизлерге айтып бер. Сениң келиўиңди ҳәм усы заманның ақырын қандай белги билдиреди? — деп сораў қойды.

4

Ийса оларға былай деп жуўап берди:

— Биреўлердиң сизлерди алдаўынан сақ болыңлар!

5 Себеби көплер Мениң атым менен келип: «Мен — Масихпан» деп, көп адамларды алдайды.

6 Сизлер урыслардың шаўқымын ҳәм урыслар ҳаққында мыш-мышларды еситкенде қәўетерленбеңлер. Булардың болыўы шәрт, бирақ бул еле ақыры емес.

7 Өйткени миллет миллетке қарсы, патшалық патшалыққа қарсы көтериледи, көп жерлерде ашаршылықлар ҳәм жер силкиниўлер болады.

8 Ал булардың ҳәммеси толғақ азабының басланыўындай болады.

9

Сонда сизлерди қыйнаўға услап береди ҳәм өлтиреди. Мениң атым ушын барлық халықлар сизлерди жек көреди.

10 Сонда көп адамлар исенимнен қайтады, бир-бирине сатқынлық ислеп, бир-бирин жек көреди.

11 Көплеген жалған пайғамбарлар пайда болып, көп адамларды алдайды.

12 Жаўызлық көбейгенликтен, көп адамлардың сүйиспеншилиги суўыйды.

13 Бирақ, ақырына дейин шыдаған қутқарылады.

14 Аспан Патшалығы туўралы Хош Хабар пүткил жер жүзине жәрияланып, барлық халықларға гүўалық болады. Соннан кейин, усы заманның ақыры келеди.

15

— Ал Даниел пайғамбар алдын ала айтқан ўайран етиўши жеркенишлиниң мухаддес орында турғанын көргениңизде (оқыған адам мәнисин түсинсин!),

16 Яҳудиядағылар таўларға қашсын.

17 Ким де ким үйиниң төбесинде болса, үйинен бир нәрсе алайын деп төменге түспесин.

18 Ким де ким атызда болса, шапанын алайын деп изине қайтпасын.

19 Сол күнлери жүкли ҳәм емизиўли ҳаялларға қандай қыйын болады!

20 Қашатуғын ўақытларыңыз қыс мәўсимине ямаса дем алыс күнине туўра келмесин деп, Қудайға дуўа етиңлер.

21 Себеби сонда дүнья жаратылғаннан бери усы күнге дейин болмаған ҳәм қайтып болмайтуғын уллы апат болады.

22 Егер сол күнлердиң саны қысқартылмағанда, ҳеш ким де қутқарылмаған болар еди, бирақ Қудай Өзиниң таңлап алған адамлары ушын, сол күнлердиң санын қысқартады.

23

Сонда егер сизлерге биреў: «Қараңлар, Масих бул жерде!» ямаса: «Ол ана жерде» десе исенбеңлер.

24 Өйткени жалған масихлар ҳәм жалған пайғамбарлар пайда болып, егер мүмкин болса, Қудайдың таңлап алғанларын да алдаў ушын, уллы кәраматлы белгилер ҳәм таң қаларлық ислерди көрсетеди.

25 Дыққат етиңлер! Мен сизлерге алдын ала айтып атырман.

26

Солай етип, егер сизлерге: «Мине, Ол шөлистанда!» десе, шықпаңлар ямаса: «Ол жасырын бөлмелерде» десе, исенбеңлер.

27 Себеби Адам Улының келиўи шығыста пайда болып, аспан бойлап батысқа зуўлап өткен жылдырымдай болады.

28

Өлик қай жерде болса, қузғынлар сол жерге жыйналады.

29

— Сол күнлердиң апатынан соң,

«Бирден күн қараңғыланады,
Ай өз жақтысын түсирмейди,
Жулдызлар аспаннан түсип,
Аспан күшлери силкинеди» .

30

Сонда аспанда Адам Улының кәраматлы белгиси көрингенде, жер жүзиндеги барлық халықлар жылай баслайды. Олар Адам Улының уллы қүдирет ҳәм салтанат пенен аспандағы бултларда киятырғанын көреди.

31 Кәрнайдың күшли даўысы менен Ол Өзиниң периштелерин жибереди ҳәм олар дүньяның төрт тәрепинен, аспанның бир шетинен баслап екинши шетине дейин, Оның таңлап алғанларын жыйнап келеди.

32

— Әнжир ағашын мысалға алыңлар: оның шақалары жумсарып, жапырақ шығара баслағанда, жаздың жақын екенин билесизлер.

33 Сол сыяқлы, сизлер усылардың ҳәммесин көргениңизде Адам Улының жақынлап, есик алдында турғанын билиңлер!

34 Сизлерге шынын айтып турман: бул әўлад жойылып кетпесинен бурын усылардың ҳәммеси болады.

35 Аспан менен жер жойылады, бирақ Мениң сөзлерим ҳеш қашан жойылмайды.

36

— Бирақ, сол күнди ҳәм сол саатты ҳеш ким де билмейди: аспандағы периштелер де, Улдың Өзи де, тек ғана Әкем биледи.

37 Нухтың заманында қалай болған болса, Адам Улы келгенде де солай болады.

38 Өйткени суў тасқынынан бурын, Нух кемеге минген күнге дейин, адамлар ишип жеди, үйленди, турмысқа шықты.

39 Суў тасқыны басып, бәрин қырып жойғанға дейин, олар аңғармады. Адам Улы келгенде де солай болады.

40 Сол ўақытта еки адам атызда болса, биреўи алынып, екиншиси қалдырылады.

41 Еки ҳаял дигирман тартып отырса, биреўи алынып, екиншиси қалдырылады.

42

Солай етип, сергек болыңлар! Себеби Ийеңиздиң қашан келетуғынын билмейсизлер.

43 Мынаны билип қойыңлар: егер үй ийеси урының түнниң қайсы ўақтында келетуғынын билсе уйықламай, үйине урының бузып кириўине мүмкиншилик бермеген болар еди.

44 Сонлықтан сизлер де таяр болып турыўыңыз шәрт! Өйткени Адам Улы сизлер ойламағанда келеди.

45

Ийеси үй-ишимдегилерди басқарсын ҳәм оларға ўақтында аўқатын берсин деп тайынлаған исенимли ҳәм ақыллы хызметши ким?

46 Ийеси келгенде оның солай ислеп атырғанын көрсе, сол хызметши бахытлы!

47 Сизлерге шынын айтып турман: ийеси оны өзиниң пүткил мал-мүлкин басқарыўшы етип тайынлайды.

48 Ал егер сол хызметши жаман болып, ишинен: «Ийем тез келе қоймас», — деп ойлап,

49 хызметши жолдасларын сабап, мәскүнемлер менен бирге ишип-жесе,

50 сонда сол хызметшиниң ийеси күтпеген күни ҳәм ойламаған ўақытта келип,

51 оны қатты жазалап, еки жүзлилердиң аўҳалына салады. Сол жерде ол жылап, пушайман жейди.

25

1

— Сол күни Аспан Патшалығы шыраларын алып, күйеўди қарсы алыўға шыққан он қызға уқсайды.

2 Олардың бесеўи ақылсыз, ал бесеўи ақыллы болыпты.

3 Ақылсыз қызлар шыраларын алыпты да, бирақ аўысық май алмай шығыпты.

4 Ал ақыллы қызлар шыралары менен қоса май қуйылған ыдысларын да алып шығыпты.

5 Күйеў кешиккеннен соң олардың ҳәммеси қалғып, уйықлап қалыпты.

6 Бирақ түн ортасы болғанда: «Күйеў киятыр, оны қарсы алыўға шығыңлар», — деп бақырған даўыс еситилипти.

7 Сонда қызлардың ҳәммеси турып, өзлериниң шыраларын таярлапты.

8 Ақылсыз қызлар ақыллыларға: «Бизлерге майларыңыздан аз-маз бериңлер, шыраларымыз сөнип атыр», — депти.

9 Ал ақыллы қызлар: «Бизлерге де, сизлерге де жетпей қалыўы мүмкин, жақсысы, сатыўшыларға барып сатып алыңлар», — деп жуўап берипти.

10 Олар май сатып алыўға кеткен ўақытта күйеў келип, таяр турған қызлар оның менен бирге тойханаға киргеннен соң, қапы бекитилипти.

11 Соңынан қалған қызлар да келип: «Ийем! Ийем! Бизлерге қапыны аш!» — деп жалыныпты.

12 Бирақ ол: «Сизлерге шынын айтып турман: мен сизлерди танымайман!» — деп жуўап қайтарыпты.

13

Солай етип, сергек болыңлар, себеби Адам Улының келетуғын күнин ҳәм ўақтын билмейсизлер-ғо.

14

— Аспан Патшалығы бир адамның узақ жолға кетпесинен бурын хызметшилерин шақырып алып, оларға өзиниң мал-мүлкин аманат еткенине уқсайды.

15 Олардың уқыбына қарай, биреўине бес, екиншисине еки, үшиншисине бир талант берип, жолға атланыпты.

16 Бес талант алғаны дәрриў барып, ақшаны саўдаға айландырып, және бесеўин арттырыпты.

17 Еки талант алғаны да солай ислеп, және екеўин арттырыпты.

18 Бир талант алғаны барып, ийесиниң ақшасын жерге көмип жасырыпты.

19

Арадан көп ўақыт өткеннен соң хызметшилердиң ийеси қайтып келип, олардан есап талап етипти.

20 Сонда бес талант алғаны және бесеўин әкелип: «Ийем, маған бес талант берген едиңиз, минекей, мен және бесеўин арттырдым», — депти.

21 Ийеси оған: «Бәрекелла, жақсы ҳәм исенимли хызметшим! Кишкене исте исенимли болдың, мен саған үлкен ис тапсырмақшыман. Жүр, мениң қуўанышыма ортақ бол!» — депти.

22 Еки талант алғаны да келип: «Ийем, сиз маған еки талант берген едиңиз, минекей, мен және екеўин арттырдым», — депти.

23 Ийеси оған: «Бәрекелла, жақсы ҳәм исенимли хызметшим! Кишкене исте исенимли болдың, мен саған үлкен ис тапсырмақшыман. Жүр, мениң қуўанышыма ортақ бол!» — депти.

24

Соңынан бир талант алғаны да келип: «Ийем, сизиң қатал адам екениңизди билемен. Сиз өзиңиз екпеген жериңизден орып, шашпаған жериңизден жыйнайсыз.

25 Сонлықтан мен сизден қорқып, талантыңызды жерге көмип жасырған едим. Минекей, ақшаңыз, алың», — депти.

26 Ал ийеси оған жуўап қайтарып былай депти: «Ҳәй, жаман ҳәм жалқаў хызметшим! Мениң өзим екпеген жерден орып, шашпаған жерден жыйнайтуғынымды сен билипсең.

27 Сонлықтан да, мениң ақшамды айланысқа жиберетуғын адамға бериўиң тийис еди, қайтып келгенимде өзимдикин пайдасы менен алар едим-ғо.

28 Енди оннан талантты алыңлар да, оны он таланты барға бериңлер!

29 Өйткени кимде бар болса, оған және де мол етип бериледи, ал кимде жоқ болса, оның бары да тартып алынады.

30 Ал мына жарамсыз хызметшини сыртқы қараңғылыққа шығарып таслаңлар. Сол жерде ол жылап, пушайман жейди».

31

— Адам Улы Өз салтанатында ҳәм барлық периштелери менен бирге келгенде, Өзиниң салтанатлы тахтына отырады.

32 Сонда барлық халықлар Оның алдына жыйналады ҳәм Ол шопанның қойларды ешкилерден айырғаны сыяқлы, оларды айырып бөледи.

33 Қойларды оң жағына, ешкилерди сол жағына қояды.

34 Сонда патша оң жағындағыларға: «Келиңлер, Әкемнен жарылқанғанлар, дүнья жаратылғаннан бери сизлер ушын таярлап қойылған Патшалықты мийрас етип алыңлар.

35 Себеби Мен аш болғанымда, сизлер Маған аўқат бердиңлер, шөллегенимде, суў бердиңлер, жат жерде жүргенимде, Мени қабыл алдыңлар.

36 Жалаңаш болғанымда, Маған кийим бердиңлер, наўқас болғанымда, Мени күттиңлер, қамақта болғанымда, Маған келдиңлер», — дейди.

37 Сонда ҳақ адамлар Оған: «Ийем! Бизлер қашан аш болғаныңды көрип, Саған аўқат бердик, қашан шөллегениңди көрип, суў бердик?

38 Қашан жат жерде жүргениңди көрип, Сени қабыл еттик, қашан жалаңаш болғаныңда, Саған кийим бердик?

39 Қашан наўқас ямаса қамақта болғаныңды көрип, Саған бардық?» — дейди.

40 Патша оларға жуўап берип: «Сизлерге шынын айтып турман: сизлердиң усы ислерди Мениң мына ең қарапайым туўысқанларымның биреўине ислегениңиз — Маған ислегениңиз болады», — дейди.

41 Соннан кейин, Ол сол жағындағыларға: «Ҳәй, ғарғыс алғанлар! Мениң қасымнан арман, шайтан ҳәм оның хызметшилери ушын таярланып қойылған мәңгилик отқа кетиңлер!

42 Өйткени Мен аш болғанымда, сизлер Маған аўқат бермедиңлер, шөллегенимде, суў бермедиңлер.

43 Жат жерде жүргенимде, Мени қабыл алмадыңлар, жалаңаш болғанымда, Маған кийим бермедиңлер, наўқас, қамақта болғанымда, Маған келмедиңлер», — дейди.

44 Сонда олар жуўап берип: «Ийем! Бизлер Сениң қашан я аш болғаныңды, я шөллегениңди, я жат жерде жүргениңди, я жалаңаш, я наўқас, я қамақта болғаныңды көрип, Саған хызмет етпедик?» — дейди.

45 Сонда патша жуўап қайтарып: «Сизлерге шынын айтып турман: сизлер усы ислерди мына ең қарапайым биреўине ислемегениңиз — Маған ислемегениңиз болады», — дейди.

46

Солай етип, олар мәңгилик азапқа жибериледи, ал ҳақ адамлар мәңгилик өмирге ериседи.

26

1

Ийса усы сөзлердиң ҳәммесин айтып болғаннан кейин, Өз шәкиртлерине:

2

— Енди еки күннен соң, Қутқарылыў байрамы болатуғынын билесизлер. Сонда Адам Улы атанақ ағашқа шегелениўге услап бериледи, — деди.

3

Сол ўақытта бас руўханийлер ҳәм халық ақсақаллары Каяфа деген бас руўханийдиң ҳәўлисине жыйналды.

4 Олар Ийсаны ҳийле менен қолға түсирип алып өлтириў ҳаққында тил бириктирди.

5 Бирақ олар: «Халық арасында қозғалаң болмаўы ушын, бул исти байрам күнлери ислемейик», — дести.

6

Ийса Бетанияда, бурын мақаў кесел болған Симонның үйинде

7 дастурхан басында отырғанда, қолында қымбатлы әтир майға толған мәрмер ыдысы бар бир ҳаял Оның қасына келип, әтир майды Оның басына қуйды.

8 Буны көрген шәкиртлери ашыўланып:

— Бундай ысырапкершиликтиң неге кереги бар?

9 Бул әтир майды қымбатқа сатып, ақшасын жарлыларға үлестириўге болар еди-ғо, — дести.

10

Бирақ Ийса буны еситип, оларға:

— Бул ҳаялды неге уялтып атырсызлар? Ол Маған жақсылық иследи-ғо.

11 Жарлылар сизлер менен бәрқулла бирге, ал Мен сизлер менен бәрқулла бирге болмайман.

12 Ол бул әтир майды денеме қуйып, Мени жерлеўге таярлады.

13 Сизлерге шынын айтып турман: Хош Хабар дүньяның қай жеринде жәрияланса да, бул ҳаял еске алынып, оның ислеген иси айтылатуғын болады, — деди.

14

Соңынан Ийсаның он еки шәкиртиниң бири болған Яҳуда Исқариот деп аталған адам бас руўханийлерге барып:

15

— Ийсаны сизлерге услап берсем, маған не бересизлер? — деп сорады.

Олар оған отыз гүмис теңге усынды.

16 Яҳуда да сол ўақыттан баслап Ийсаны услап бериўге қолайлы пайыт изледи.

17

Ашытқысыз нан байрамының биринши күнинде Ийсаның шәкиртлери Оған келип:

— Қутқарылыў байрамының асын жеўиң ушын қай жерде таярлық көриўимизди қәлейсең? — деп сорады.

18

Ол жуўап берип былай деди:

— Қаладағы пәленше деген адамға барып, оған: «Устазымыз: „Мениң күним жақынлап қалды. Шәкиртлерим менен бирге байрам аўқатын сениң үйиңде жеймен“, деди», — деп айтыңлар.

19

Шәкиртлери Ийсаның тапсырғанын ислеп, байрам аўқатын таярлады.

20

Кеш болғанда, Ийса он еки шәкирти менен бирге дастурхан әтирапына отырды.

21 Олар аўқатланып отырғанда, Ийса оларға:

— Сизлерге шынын айтып турман: араңыздағы бириңиз Маған сатқынлық ислейди, — деди.

22

Сонда олар қатты қапа болып, биринен соң бири Оннан:

— Мен емеспен бе, Ийем? — деп сорай баслады.

23

Ийса оларға жуўап берип:

— Мениң менен бирге табаққа қолын салғанның өзи Маған сатқынлық ислейди.

24 Деген менен, Адам Улы Өзи ҳаққында Мухаддес Жазыўда айтылғандай баратыр, бирақ Адам Улына сатқынлық қылыўшы ҳәсирет шегеди! Ол адамның бул дүньяға келмегени өзи ушын жақсырақ болар еди, — деди.

25

Сонда Оған сатқынлық қылатуғын Яҳуда:

— Мен емеспен бе, Устаз? — деди.

Ийса оған:

— Буны сен өзиң айттың, — деп жуўап берди.

26

Олар аўқатланып отырғанда Ийса нанды алып, Қудайға шүкирлик етти ҳәм оны сындырып, шәкиртлерине берди де:

— Алыңлар, жеңлер, бул — Мениң денем, — деди.

27

Соңынан Ол кесени қолына алып, Қудайға шүкирлик етти ҳәм оларға кесени берип былай деди:

— Ҳәммеңиз буннан ишиңлер!

28 Себеби бул — көп адамның гүналарының кеширилиўи ушын төгилетуғын, Жаңа Келисимди бекитетуғын Мениң қаным.

29 Сизлерге айтатуғыным: Әкемниң Патшалығында сизлер менен жаңасын ишетуғын күниме дейин, Мен бундай жүзим ишимлигинен қайтып ишпеймен.

30

Соңынан олар Қудайды жырлайтуғын қосық айтып, Зәйтүн таўына кетти.

31

Сонда Ийса оларға:

— Бул түни ҳәммеңиз Мени таслап кетесизлер. Өйткени Мухаддес Жазыўда былай деп айтылған:

«Шопанды урғанымда,
Сүриўдеги қойлар тарқап кетеди» .

32

Бирақ қайта тирилгенимнен кейин, сизлерден бурын Галилаға бараман, — деди.

33

Петр Оған жуўап берип:

— Сени ҳәммеси таслап кетсе де, мен Сени ҳеш қашан таслап кетпеймен, — деди.

34

Ийса оған:

— Саған шынын айтып турман: бүгин түнде қораз шақыраман дегенше, сен Меннен үш рет танасаң, — деди.

35

Петр Оған:

— Маған Сениң менен бирге өлиўге туўра келсе де, мен Сеннен ҳеш қашан танбайман, — деди.

Басқа шәкиртлериниң ҳәммеси де солай деди.

36

Соңынан Ийса шәкиртлери менен бирге Гетсемани деген жерге келип, оларға:

— Мен ана жерге барып дуўа етип боламан дегенше, сизлер усы жерде отырыңлар, — деди.

37

Өзи менен бирге Петрди ҳәм Зебедейдиң еки улын алып кетти де, қайғырып қыйнала баслады.

38 Сонда Ийса оларға:

— Жаным өлердей қыйналып тур. Сизлер усы жерде қалып, Мениң менен бирге сергек болып турыңлар, — деди.

39

Соңынан Ол бираз шетирек барды да, бетин жерге басып, былай деп дуўа ете баслады:

— Әкем Мениң! Егер де мүмкин болса, бул азап кесеси Меннен өтсин. Бирақ Мениң емес, Сениң қәлеўиң болсын!

40

Шәкиртлериниң қасына қайтып келип, олардың уйықлап атырғанын көрди де, Петрге:

— Солай етип, сизлер Мениң менен бирге уйықламай бир саат та отыра алмадыңлар ма?

41 Азғырылмаўыңыз ушын сергек болып, дуўа етиңлер! Руўх қәлейди, бирақ дене ҳәлсиз, — деди.

42

Ийса екинши рет барып, және былай деп дуўа етти:

— Әкежаным! Егер бул азап кесеси Мен ишпей Меннен өте алмаса, онда Сениң еркиң орынлансын.

43

Қайтып келип, олардың және уйықлап атырғанын көрди. Өйткени көзлерин уйқы басқан еди.

44

Оларды қалдырып, және барып, үшинши рет те сол сөзлерин қайталап дуўа етти.

45 Соңынан шәкиртлериниң қасына қайтып келип, оларға:

— Сизлер еле уйықлап, дем алып атырсызлар ма? Мине, ўақыт болды, Адам Улы гүнакарлардың қолына услап бериледи.

46 Турыңлар, кеттик. Қараңлар, Маған сатқынлық қылыўшы жақынлады, — деди.

47

Ийса еле сөйлеп турғанда, он екиниң бири Яҳуда келди. Оның менен бирге бас руўханийлер ҳәм халық ақсақаллары жиберген жүдә көп адамлар бар еди. Адамлар қолларына қылыш ҳәм шоқмар услаған еди.

48 Ийсаға сатқынлық қылыўшы оларға белги берип: «Мен кимди сүйсем, Ол — Соның Өзи. Оны қолға алыңлар», — деген еди.

49

Ол дәрриў Ийсаның қасына барып:

— Ассалаўма әлейкум, Устаз! — деп Оны сүйди.

50

Ийса оған:

— Ҳәй, достым, неге келдиң? — деди.

Сонда олар Ийсаға жақынлап келди де, Оған қол салып услап алды.

51 Сол ўақытта-ақ Ийса менен бирге болғанлардың биреўи қылышын суўырып алып, бас руўханийдиң қулының қулағын шаўып таслады.

52 Бирақ Ийса оған:

— Қылышыңды қынабына салып қой! Қылыш көтериўшилердиң ҳәммеси де қылыштан қаза табады.

53 Сен егер Мен ҳәзир Әкемнен сорасам, Ол Маған он еки легионнан да артық периште жибермейди, деп ойлайсаң ба?

54 Бирақ егер ондай болса, Мухаддес Жазыўлардағы солай болыўы тийис деген сөзлер қалайынша орынланар еди? — деди.

55

Сонда Ийса халыққа:

— Мени услаў ушын, жынаятшыға қарсы шыққандай болып, қылыш ҳәм шоқмар алып келдиңлер ме? Мен ҳәр күни Ибадатханада отырып тәлим беретуғын едим, бирақ сизлер Мени усламадыңлар.

56 Усылардың ҳәммеси пайғамбарлардың Жазыўларының орынланыўы ушын болды, — деди.

Сонда шәкиртлериниң ҳәммеси Оны таслап, қашып кетти.

57

Ийсаны қолға алғанлар Оны Каяфа деген бас руўханийге апарды. Ол жерге диний муғаллимлер менен ақсақаллар жыйналған еди.

58 Петр Ийсаға бас руўханийдиң ҳәўлисине дейин узақтан ерип барды ҳәм соңын көриў ушын ишке кирип, сақшылар менен бирге отырды.

59 Бас руўханийлер ҳәм пүткил жоқарғы кеңес Ийсаны өлим жазасына ҳүким етиў ушын, Оған қарсы жалған гүўалық изледи.

60 Көплеген жалған гүўалар келсе де, таба алмады. Ақырында еки жалған гүўа келип:

61

— Ол: «Қудайдың Ибадатханасын бузып, Оны үш күнниң ишинде қайта тиклей аламан», — деп айтты, — деди.

62

Сонда бас руўханий орнынан турып, Ийсадан:

— Олар Саған қарсы гүўалық берип атыр-ғо. Сен неге ҳеш жуўап бермейсең? — деп сорады.

63

Бирақ Ийса үндемеди. Сонда бас руўханий Оған:

— Мен Саған тири Қудайдың аты менен буйыраман. Бизлерге айтшы: Қудайдың Улы, Масих — Сенбисең? — деп сорады.

64

Ийса оған:

— Өзиң айттың. Сизлерге айтатуғыным: усы ўақыттан баслап, сизлер Адам Улының Қүдиретлиниң оң жағында отырғанын ҳәм аспандағы бултлардың үстинде киятырғанын көресизлер, — деди.

65

Сонда бас руўханий өз кийимлерин жыртып:

— Ол Қудайға тил тийгизди-ғо! Енди бизлерге гүўалардың неге кереги бар? Сизлер ҳәзир Оның Қудайға тил тийгизгенин өзлериңиз еситтиңиз-ғо!

66 Сизлердиң ҳүкимиңиз қандай болады? — деп сорады.

Олар жуўап қайтарып:

— Ол өлим жазасына тартылыўы тийис, — деди.

67

Сонда олар Оның бетине түкирип, Оны ура баслады. Биреўлер бетине шапалақ пенен урып,

68 Оған:

— Ҳәй, Масих! Бизлерге ўәлийлик етип айт: Сени ким урды? — деди.

69

Сол ўақытта Петр сыртта, ҳәўлиде отырған еди. Оның қасына бир шоры қыз келип:

— Сен де галилалы Ийса менен бирге едиң-ғо, — деди.

70

Бирақ ол ҳәммениң алдында танып:

— Сениң не айтып турғаныңды түсинбеймен, — деди.

71

Ол дәрўазаға қарай баратырғанда оны басқа бир шоры қыз көрип, сол жердегилерге:

— Мына адам Насыралы Ийса менен бирге болған-ғо, — деди.

72

Ол ант ишип:

— Мен ол Адамды танымайман, — деп және танды.

73

Бираздан кейин, сол жерде турғанлар Петрге жақынлап келип, оған:

— Шынында да, сен солардың бирисең. Бул сениң сөйлегениңнен анық билинип тур-ғо, — деди.

74

Сонда Петр:

— Шынын айтып турман, мен ол Адамды танымайман, — деп ант ишип, өзин өзи ғарғай баслады.

Сол ўақытта-ақ қораз шақырды.

75 Сонда Ийсаның: «Қораз шақыраман дегенше, сен Меннен үш рет танасаң», — деген сөзи Петрдиң есине түсти. Ол сыртқа шығып кетип, өкирип жылады.

27

1

Таң атқанда, барлық бас руўханийлер менен халық ақсақаллары Ийсаны өлтириў туўралы кеңести де,

2 Оны байлатып, римли ҳәким Понтий Пилатқа апарып тапсырды.

3

Сонда Ийсаға сатқынлық қылған Яҳуда Оның жазаға ҳүким етилгенин көрип өкинди де, алған отыз гүмис теңгени бас руўханийлер менен халық ақсақалларына қайтарып берип:

4

— Мен сатқынлық қылдым. Айыпсыз қанды төктирип, гүна иследим, — деди.

Олар оған:

— Бизлерге не? Өзиң бил, — деди.

5

Сонда Яҳуда гүмисти Ибадатхананың ишине ылақтырып таслады да, сыртқа шығып кетип, асылып өлди.

6

Бас руўханийлер гүмисти алып:

— Буны Ибадатхана қазнасына салыўға болмайды, себеби бул қанның қуны-ғо, — деди.

7

Олар өз ара ойласып, сол ақшаға гүлалшының егислик жерин сатып алды да, оны жат жерден келгенлерди жерлеўге арнады.

8 Сонлықтан сол жер усы күнге дейин «Қан жери» деп аталады.

9

Солай етип, Еремия пайғамбардың алдын ала айтқан мына сөзлери орынланды:

«Олар отыз гүмис теңгени, яғный Израилдың урпақлары баҳалаған
Оның қунын алып,

10
Жаратқан Ийемниң маған айтқанындай, гүлалшының егислик жери ушын берди» .

11

Ийса римли ҳәкимниң алдында турғанда, ҳәким Оннан:

— Сен Яҳудийлердиң Патшасымысаң? — деп сорады.

Ийса оған:

— Сол екенимди өзиң айттың, — деп жуўап берди.

12

Ал бас руўханийлер менен халық ақсақаллары Оны айыплағанда, Ол ҳеш жуўап бермеди.

13

Сонда Пилат Оған:

— Саған қарсы қаншама гүўалықлар айтып атырғанын еситип турған жоқсаң ба? — деди.

14

Бирақ Ийсаның өзиниң бирде бир сөзине жуўап қайтармағанына ҳәким қатты ҳайран қалды.

15

Қутқарылыў байрамында халық сораған бир тутқынды босатып бериў — ҳәкимниң әдети еди.

16 Сол ўақытта қамақта Бараба деген белгили бир жынаятшы бар еди.

17 Халық жыйналып болғанда, Пилат оларға былай деди:

— Сизлер кимди босатып бериўимди қәлейсизлер? Барабаны ма ямаса Масих деп аталатуғын Ийсаны ма?

18

Өйткени ол олардың Ийсаны өзине күншиллик пенен услап бергенин билетуғын еди.

19

Пилат ҳүким гүрсисинде отырғанда, ҳаялы оған мынадай хабар жиберди: «Сол ҳақ Адамға ҳеш нәрсе ислеме. Мен бүгин түсимде Ол себепли көп азап шектим».

20

Бас руўханийлер менен халық ақсақаллары халықты үгитлеп:

— Барабаны босатып берип, Ийсаны өлтириўди талап етиңлер, — деди.

21

Ҳәким олардан және:

— Сизлерге екеўиниң қайсысын босатып бериўимди қәлейсизлер? — деп сорады.

Олар:

— Барабаны, — деди.

22

Пилат оларға:

— Ал Масих деп аталатуғын Ийсаға не ислейин? — деп сорады.

Олардың ҳәммеси де:

— Оны атанақ ағашқа шегелетип тасла! — деди.

23

Ал Пилат олардан:

— Ол қандай жаманлық иследи, ақыры? — деп сорады.

Бирақ олар бурынғысынан бетер:

— Оны атанақ ағашқа шегелетип тасла! — деп бақырысты.

24

Пилат ҳеш нәрсе ислей алмайтуғынын ҳәм қозғалаң басланажағын сезип, суў алды да, халықтың көз алдында қолын жуўып:

— Бул Адамның қанының төгилиўине мен айыплы емеспен, сизлер жуўапкерсиз, — деди.

25

Пүткил халық:

— Оның қаны ушын бизлер ҳәм бизлердиң балаларымыз жуўапкер болғаймыз! — деп жуўап қайтарды.

26

Сонда Пилат оларға Барабаны босатып берди. Ал Ийсаны қамшылатқаннан соң, атанақ ағашқа шегелеўге тапсырды.

27

Сонда ҳәкимниң әскерлери Ийсаны ҳәкимниң ҳәўлисине алып барып, оның алдына пүткил әскерлерди жыйнады.

28 Оның кийимлерин шешип, үстине шым қызыл шапан кийгизди де,

29 тикенли шыбықлардан таж өрип, Оның басына салды. Оң қолына қамыс таяқты услатты да, Оның алдында дизелерин бүгип:

— Жасасын, Яҳудийлердиң Патшасы! — деп мазақ етти.

30

Оған түкирип, қамысты алып, Оның басына урды.

31 Оны мазақ қылып болғаннан соң, үстиндеги шым қызыл кийимди шешип алып, Оған Өз кийимин кийгизди де, атанақ ағашқа шегелеў ушын алып кетти.

32

Әскерлер шығып баратырғанда Симон атлы бир киренели адамды ушыратып, оны Ийсаның атанақ ағашын арқалап алып жүриўге мәжбүрледи.

33 Голгота деп аталған, яғный «Бас сүйек орны» дегенди аңлататуғын жерге келгенде,

34 олар Ийсаға өт қосылған шарапты ишиўге берди, бирақ Ол татып көрип, ишиўден бас тартты.

35

Оны атанақ ағашқа шегелеп болғаннан соң шек тасласып, кийимлерин өз ара бөлисти ,

36 соңынан отырып, Оны қараўыллады.

37 Оның айыбын көрсететуғын: «БУЛ — ЯҲУДИЙЛЕРДИҢ ПАТШАСЫ ИЙСА» деген жазыўды бас бетиндеги ағашқа қағып қойды.

38 Ийса менен бирге еки қарақшыны да, биреўин оң тәрепине, екиншисин сол тәрепине атанақ ағашларға шегеледи.

39

Ийсаның жанынан өтип баратырғанлар басларын шайқады ҳәм Оны мазақ етип:

40

— Ҳәй, Ибадатхананы бузып, Оны үш күнниң ишинде қайта тиклейжақ болған, Сен! Егер Сен Қудайдың Улы болсаң, қәнекей, Өзиңди Өзиң қутқар! Атанақ ағаштан түсип көрши! — дести.

41

Бас руўханийлер, диний муғаллимлер ҳәм ақсақаллар да Оның үстинен күлип былай деди:

42

— Бул басқаларды қутқарып, Өзин Өзи қутқара алмайды. Егер Ол Израилдың Патшасы болса, ҳәзир атанақ ағаштан түссин. Сонда бизлер Оған исенермиз.

43 Ол Қудайға арқа сүйеп тур. Егер Қудай қәлесе, ҳәзир Оны қутқарсын. Себеби Ол: «Мен Қудайдың Улыман», — деген еди-ғо.

44

Ийса менен бирге атанақ ағашқа шегеленген қарақшылар да Оны усылай мазақ етти.

45

Түски саат он екиден баслап, түстен кейин саат үшке дейин, пүткил жерди қараңғылық қаплап турды.

46 Саат үшлер шамасында Ийса қатты даўыс пенен:

— Ели, Ели! Лама сабахтани? (Яғный: «Қудайым, Қудайым! Неге Мени таслап кеттиң?» ) — деп бақырды.

47

Сол жерде турғанлардың гейбиреўлери буны еситип:

— Ол Илиясты шақырып атыр, — дести.

48

Дәрриў олардың биреўи жуўырып барып, бир сорғышты сирке суўына сиңдирди де, оны таяққа қадап, Оған ишиўге берди.

49

Ал басқалары:

— Тоқтай тур, Илияс келип, Оны қутқарар ма екен, көрейик, — дести.

50

Ийса және қатты даўыслап бақырды да, жан тапсырды.

51

Сол ўақытта-ақ Ибадатхананың Мухаддесханасындағы перде жоқарыдан төменге дейин қақ айырылып, екиге бөлинди. Жер силкинип, жартаслар жарылды.

52 Қәбирлер ашылып, жатырған мухаддес адамлардың көбиси қайта тирилди.

53 Ийса қайта тирилгеннен кейин, олар қәбирлеринен шығып, мухаддес қалаға барды ҳәм көп адамларға көринди.

54

Жер силкиниўдиң ҳәм басқа ўақыялардың болғанын көрген жүзбасы ҳәм оның менен бирге Ийсаны қараўыллағанлар қатты қорқысып:

— Бул ҳақыйқаттан да, Қудайдың Улы екен! — дести.

55

Сол жерде узақтан қарап турған көп ҳаяллар да бар еди, олар Ийсаның изине Галиладан ерип келип, Оған хызмет еткен еди.

56 Олардың арасында магдалалы Мәриям, Яқып пенен Юсуптың анасы Мәриям ҳәм Зебедейдиң улларының анасы да бар еди.

57

Кеш болғанда, Ариматиядан Юсуп атлы бир бай адам келди. Ол да Ийсаның шәкирти еди.

58 Ол Пилатқа барып, Ийсаның денесин сорады. Пилат оған бериўди буйырды.

59 Юсуп денени алып, оны таза кепинликке орады да,

60 өзиниң жартаста ойылған жаңа қәбирине апарып қойды. Соңынан үлкен бир тасты домалатып, қәбирдиң аўзына қойды да, сол жерден кетип қалды.

61 Магдалалы Мәриям менен басқа Мәриям сол жерде, қәбирдиң қарсысында отырған еди.

62

Келеси күни, яғный яҳудийлердиң таярлық күнинен кейинги дем алыс күни бас руўханийлер менен парисейлер Пилаттың алдына жыйналып,

63 оған:

— Тақсыр! Ана өтирикшиниң тири ўақтында: «Мен үш күннен кейин қайта тирилемен», — дегени есимизге түсти.

64 Сонлықтан да, шәкиртлери түнде келип, Оны урлап алып кетип, халыққа: «Ол өлимнен қайта тирилди», — деп айтпаўы ушын, Оның қәбирин үш күнге дейин қараўыллаўға буйрық бериң. Олай етпесек, соңғы жалған бурынғысынан да бетер болады, — деди.

65

Пилат оларға:

— Сақшылар бар-ғо. Барып, қәбирди өз билгенлериңизше гүзетиңлер, — деди.

66

Олар барып, тасқа мөр басты да, қәбирге сақшы қойды.

28

1

Яҳудийлердиң дем алыс күни өткеннен соң, екшемби күни таң сәҳәрде магдалалы Мәриям ҳәм басқа Мәриям қәбирди көриўге келди.

2 Бирден жер қатты силкинип, Қудайдың периштеси аспаннан түсип келди де, қәбирдиң аўзындағы тасты домалатып алып таслап, оның үстине отырды.

3 Периштениң түси жылдырымдай болып, кийими қардай аппақ еди.

4 Сақшылар оннан қатты қорқып қалтырасты ҳәм өли сыяқлы болып, жаны қалмады.

5

Периште ҳаялларға:

— Қорқпаңлар! Атанақ ағашқа шегеленген Ийсаны излеп келгенлериңизди билемен.

6 Ол бул жерде жоқ. Өзиниң айтқанындай, Ол қайта тирилди. Барып, Оның жатқан жерин көриңлер.

7 Ҳәзир тез Оның шәкиртлерине барып: «Ийса өлимнен қайта тирилипти! Ол сизлерден бурын Галилаға барады. Оны сол жерде көресизлер!» — деп айтып барыңлар. Мениң сизлерге айтатуғыным усы, — деди.

8

Ҳаяллар биресе қорқысып, биресе қатты қуўанысып, қәбирден тез шықты да, Оның шәкиртлерине хабарды жеткизиў ушын асығып жуўырып кетти.

9

Күтилмегенде Ийса олардың алдынан шығып:

— Ассалаўма әлейкум! — деди.

Олар жақынлап келди де, Ийсаның аяғын қушақлап, Оған табынды.

10 Сонда Ийса оларға:

— Қорқпаңлар! Мениң туўысқанларыма барып айтыңлар, Галилаға барсын. Олар Мени сол жерде көреди, — деди.

11

Ҳаяллар жолда жүргенде сақшылардың гейбиреўлери қалаға барып, болған ўақыяның барлығын бас руўханийлерге айтып берди.

12 Бас руўханийлер ақсақаллар менен жыйналысып кеңести де, әскерлерге көп ақша берип:

13

— «Түнде бизлер уйықлап атырғанымызда шәкиртлери келип, Оны урлап алып кетти», — деп айтыңлар.

14 Егер бул хабар ҳәкимниң қулағына жетсе, бизлер оның менен келисип, сизлерди ҳәр қандай бәледен сақлап қаламыз, — деди.

15

Әскерлер ақшаны алып, олардың үйретиўи бойынша иследи. Ал усы сөз яҳудийлердиң арасында бүгинги күнге дейин кең тарқалған.

16

Он бир шәкирти Галилаға, Ийсаның өзлерине айтқан таўына барды.

17 Олар Ийсаны көргенде, Оған табынды, бирақ гейбиреўлери гүманланды.

18 Сонда Ийса олардың қасына келип:

— Маған аспанда да, жерде де пүткил бийлик берилген.

19 Сонлықтан да барып, барлық миллетлерди Маған шәкирт қылыңлар: оларды Әкениң, Улдың ҳәм Мухаддес Руўхтың аты менен шомылдырып,

20 Мениң сизлерге буйырғанларымның ҳәммесин орынлаўды оларға үйретиңлер. Минекей, Мен дүньяның ақырына дейин ҳәмме ўақыт сизлер менен бирге боламан! — деди.