1
Қудай әййемги заманларда пайғамбарлар арқалы көп мәртебе ҳәм ҳәр түрли жоллар менен ата-бабаларымызға сөйлеген еди.2 Ал бул соңғы ўақытларда болса, Қудай бизлерге Өз Улы Ийса арқалы сөйледи. Қудай Өз Улын пүткил барлықтың мийрасхоры етип белгилеп, Ол арқалы пүткил дүньяны жаратқан еди.
3 Қудайдың Улы — Қудайдың салтанатының жарқыраған нуры болып, Ол Қудайдың тәбиятының ҳақыйқаттан қандай екенин көрсетеди. Ул Өзиниң қүдиретли сөзи менен пүткил барлықты сақлап тур. Ол Өзин қурбан етип, бизлерди гүналарымыздан тазалағаннан соң, жоқарыдағы қүдиретли Қудайдың оң тәрепине отырды.
4
Қудайдың Улы периштелерден қаншелли жоқары атты алған болса, Ол олардан соншелли үстин турады.5 Өйткени Қудай периштелердиң қайсы бирине:
«Сен Мениң Улымсаң,6 Және де, Қудай туңғыш Улын дүньяға жиберип атырып былай деген:
«Мениң барлық периштелерим Оған табынсын» .7
Ал периштелер ҳаққында болса, Мухаддес Жазыў былай дейди: «Қудай Өз периштелерин самалдай,8
Бирақ, Қудайдың Улы ҳаққында Мухаддес Жазыў былай дейди: «О Қудай, Сениң тахтың мәңги турады,9
Сен ҳақлықты сүйип, нызамсызлықты жек көрдиң.
Сонлықтан Қудай, Сениң Қудайың,
Сени хызметке тайынлап,
Саған жолдасларыңа қарағанда,
Даңқ ҳәм қуўанышты көбирек берди» .
10
Және де, былай дейди: «О Ийемиз,11
Жер ҳәм аспан жоқ болып кетеди, бирақ Сен мәңгиге барсаң.
Олардың ҳәммеси де кийимдей тозып қалады.
12
Оларды шапан сыяқлы орап қоясаң,
Олар кийим сыяқлы өзгертиледи.
Бирақ, Сен ҳеш қашан өзгермейсең,
Өмир жылларың да тамам болмайды» .
13
Қудай периштелердиң ҳеш бирине де: «Душпанларыңды аяқларыңның астына бастырмағанымша,14 Ақыры периштелердиң ҳәммеси қутқарылыўға ийе болатуғынларға хызмет қылыў ушын жиберилген хызметши руўхлар-ғо.
1
Сонлықтан еситкенлеримизден узақлап, жолдан шығып кетпеўимиз ушын, еситкенлеримизге еле де көбирек дыққат аўдарыўымыз керек.2 Себеби периштелер арқалы айтылған сөз күшке ийе болып, ҳәр қандай жынаят ҳәм бойсынбаўшылық ушын әдил жаза берилетуғын еди.
3 Солай екен, дәслеп Ийемиз Ийса тәрепинен айтылған, соңынан Оннан еситкенлер тәрепинен тастыйықланған уллы қутқарылыўға итибарсыз қарасақ, бизлер бул жазадан қалай қашып қутыла аламыз?
4 Қудай да бул ҳаққында кәраматлы белгилер, таң қаларлық нәрселер ҳәм ҳәр түрли кәраматлы ислер арқалы, және де, Өз қәлеўи бойынша Мухаддес Руўхтың сыйларын үлестириўи арқалы гүўалық берди.
5
Қудай бизлер сөз етип атырған келешек заманды периштелерге бағынышлы қылған жоқ.6 Керисинше, Мухаддес Жазыўдың бир жеринде биреў былай деп гүўалық берген еди:
«О Ийем, Сен еске алғандай адам ким өзи?7
Оны периштелерден аз ўақытқа төменирек қойдың,
Даңқ-ҳүрмет тажын оған кийдирип,
8
Ҳәмме нәрсени оның аяқларына бас урғыздың» .
9 Бирақ бизлер периштелерден аз ўақытқа төменирек қойылған Ийсаның өлим азабын шеккени ушын, даңқ-ҳүрмет тажын кийгенин көрип турмыз. Аўа, Ол Қудайдың мийрими менен ҳәмме адамлар ушын өлимди басынан кеширген еди.
10 Ҳәмме нәрсе Қудай ушын ҳәм Қудай арқалы бар болған. Усы Қудай көп перзентлерин уллылыққа еристириў ушын, оларды қутқарылыўға жетелеўши Ийсаны азап-ақыретлер арқалы минсизликке жеткизиўди мақул көрди.
11 Өйткени мухаддес қылыўшы Ийса ҳәм Ол мухаддес қылған исениўшилердиң ҳәммеси бир Әкеден. Сонлықтан Ийса оларды «туўысқанларым» деп атаўға уялмайды.
12
Ийса былай дейди:13
Және басқа жерде былай делинген:
«Мен Қудайға сүйенемен»
14
Бул балалар ет ҳәм қаннан ибарат болғанлықтан, Ийсаның Өзи де оларға теңлесип, ет ҳәм қаннан ибарат болған адамның денесине ийе болды. Буны Ол өлим үстинен бийликке ийе болғанды, яғный шайтанды Өз өлими арқалы набыт қылыў ушын15 ҳәм өмир бойы өлим қорқынышы себепли қул болғанлардың ҳәммесин азат қылыў ушын иследи.
16 Себеби, әлбетте, Ийса периштелерге емес, ал Ибрайымның урпағынан болғанларға жәрдем етеди.
17 Сол себептен Қудайдың хызметинде мийрим-шәпәәтли ҳәм садық бас руўханий болып, адамлардың гүналарын тазалаў ушын, Ол ҳәр тәреплеме туўысқанларына уқсаўы керек еди.
18 Оның Өзи сынаққа түсип, азап шеккенликтен, Ол сынаққа түскенлерге де жәрдем ете алады.
1
Солай етип, бизлер менен бирге Қудай тәрепинен шақырылған, ҳәй мухаддес туўысқанларым, Қудайдың елшиси ҳәм бас руўханийи, деп өзлеримиз ашық тән алған Ийса ҳаққында терең ойлаңлар!2 Муўса Қудайдың пүткил шаңарағында Қудайға садық болғанындай, Ийса да Өзин хызметке қойған Қудайға садық болды.
3 Үйди салған үйдиң өзинен гөре көбирек ҳүрмет көргени сыяқлы, Ийса да Муўсадан гөре жоқарырақ уллылыққа ылайық табылды.
4 Ҳәр бир үйдиң қурыўшысы бар, ал Қудай пүткил барлықтың жаратыўшысы.
5 Муўса келешекте айтылатуғын сөзлер ҳаққында гүўалық бериў ушын, Қудайдың пүткил шаңарағында бир хызметкер сыпатында садық болды.
6 Бирақ, Масих Қудайдың шаңарағын басқаратуғын Ул сыпатында садық болды. Егер өзлеримиздеги үмит себепли пайда болатуғын батырлық ҳәм қуўанышты ақырына дейин беккем сақласақ, бизлер — Оның шаңарағымыз.
7
Сол себептен Мухаддес Руўх былай дейди: «Егер бүгин Қудайдың даўысын еситсеңиз,8
Шөлдеги сынақ ўақтында қозғалаң көтерген ата-бабаларыңыздай,
Қайсарлық етпеңлер.
9
Олар сол жерде қырық жыл бойы Мениң ислеримди көрген болса да,
Мени сынай берди.
10
Сонлықтан Мен сол әўладқа ғәзепленип былай дедим:
„Олардың жүрек қәлеўлери бәрқулла туўры емес,
Олар Мениң жолларымды билмеди“.
11
Және де, Мен қәҳәрленгенимде:
„Олар Мениң дем алыў ушын беретуғын мәканыма кирмейди“, — деп ант ишкен едим» .
12
Ҳәй туўысқанларым, жүрегиңиз исенбей жаўыз болып қалып, тири Қудайдан безип кетиўден сақ болыңлар!13 Керисинше, араңыздағы ҳеш бириңиз гүнаның алдаўына ерип, жүрегин қайсар қылмаўы ушын, ҳәр күни еле «бүгин» деп айтылып атыр екен, бир-бириңизди жигерлендирип барыңлар.
14 Өйткени егер бизлер дәслепки исенимимизди ақырына дейин беккем сақласақ, Масихқа тийисли болған ҳәмме нәрсеге шериклес боламыз.
15 Жоқарыда былай делинген еди:
«Егер бүгин Қудайдың даўысын еситсеңлер,16
Қудайдың сөзин еситсе де, Оған қарсы қозғалаң көтерген кимлер еди? Муўсаның басшылығында Мысырдан шыққанлардың ҳәммеси емес пе еди?17 Қудай кимлерге қырық жыл ашыўлы еди? Гүна ислеп, сүйеклери шөлде қалғанларға емес пе?
18 Қудай кимлерге: «Мениң дем алыў ушын беретуғын мәканыма кирмейсизлер», — деп ант ишкен еди? Өзине бойсынбағанларға емес пе?
19 Солай етип, көрип турғанымыздай, олар исенбегенликтен сол жерге кире алмады.
1
Сонлықтан Қудай беретуғын дем алысты, яғный Ол беретуғын тынышлықты алыў ҳаққында ўәде еле де күшке ийе екен, араңыздағы ҳәр бириңиз усы ўәдеден бос қалып қойыўдан қорқып, сақ болыңлар.2 Себеби бизлерге жәрияланған Хош Хабарды ата-бабаларымыз да еситкен еди. Бирақ олар еситкен сөзлерин исеним менен қабыл етпегенликтен, бул сөзлердиң оларға пайдасы тиймеди.
3 Қудай дүньяны жаратып болғаннан кейин-ақ, дем алыў ушын беретуғын мәканды таярлап қойған болса да, олар ҳаққында былай деген:
«Мен қәҳәрленгенимде:4 Мухаддес Жазыўдың бир жеринде жетинши күн ҳаққында былай делинген:
«Қудай жетинши күни барлық ислеринен дем алды» .5
Және де, Мухаддес Жазыўдың басқа жеринде Қудай былай деген: «Олар Мениң дем алыў ушын беретуғын мәканыма ҳеш қашан кирмейди» .6
Солай етип, алдын Хош Хабарды еситкенлер сөзге қулақ аспағанлықтан, дем алатуғын мәканға кирмеди. Бирақ, басқалар ушын ол жерге кириўге мүмкиншилик бар.7 Сол себептен Қудай «бүгин» деп аталатуғын және бир күнди белгилеп, алдын айтылғандай, көп ўақытлардан соң, Даўыт арқалы былай деген еди:
«Егер бүгин Қудайдың даўысын еситсеңлер,8
Егер Ешуа израиллыларды Қудайдың дем алыў ушын беретуғын мәканына еристиргенде, Қудай соңынан басқа бир күн ҳаққында айтпаған болар еди.9 Демек, Қудайдың халқы ушын ҳақыйқый дем алатуғын ўақыт келеди.
10 Қудай дүньяны жаратқаннан соң қалай дем алған болса, Ол беретуғын дем алысты, яғный Ол беретуғын тынышлықты алған ҳәр бир адам да өз ислеринен солай дем алады.
11 Солай екен, ҳеш биримиз бойсынбаған сол адамларға ерип адаспай, Қудай беретуғын дем алысты, яғный Ол беретуғын тынышлықты алыўға тырысайық.
12
Қудайдың сөзи тири ҳәм тәсирли. Ол еки жүзли қылыштан да өткир болып, жан менен руўхты, буўын менен сүйеклерди бөлетуғын дәрежеде суғылып киреди: ол жүректеги ой ҳәм нийетлерди әшкара қылады.13 Жаратылған ҳеш бир нәрсе Қудай алдында жасырын емес. Оның көз алдында ҳәр бир нәрсе ашық ҳәм аян. Бизлер усы Қудайға есап беремиз.
14
Бирақ, бизлерде аспанға көтерилген уллы бас руўханийимиз — Қудайдың Улы Ийса бар. Сонлықтан өзлеримиз ашық тән алған исенимимизди беккем сақлайық.15 Ол — бизлердиң ҳәлсизликлеримизди бөлисе алатуғын бас руўханий. Оның Өзи ҳәр тәреплеме бизлер сыяқлы сыналды, бирақ гүна ислемеди.
16 Сонлықтан реҳимлилик алыў ушын ҳәм керек ўақтында өзлеримизге жәрдем ететуғын мийримге ерисиў ушын, Қудайдың мийримге ийе тахтына батыллық пенен жақынлайық.
1
Ҳәр бир бас руўханий адамлар арасынан таңлап алынады ҳәм ол Қудайға байланыслы ислерде адамлардың ўәкили болып, олардың гүналары ушын Қудайға садақа ҳәм қурбанлықлар бериў ушын тайынланады.2 Билмей қалып жолдан адасқанларға ол мүләйимлилик пенен қатнас жасай алады. Өйткени оның өзиниң де ҳәлсиз жерлери бар.
3 Сол себептен ол тек халықтың гүналары ушын емес, ал өзиниң гүналары ушын да қурбанлық бериўи шәрт.
4 Ҳеш бир адам бас руўханий болыў мәртебесине өзлигинен ерисе алмайды. Тек Харон сыяқлы Қудай тәрепинен шақырылса ғана ерисе алады.
5
Сол сыяқлы, Масих та бас руўханий болыў мәртебесине ийе болыў ушын, Өзин Өзи уллылаған жоқ. Ал Оған: «Сен Мениң Улымсаң,6 Мухаддес Жазыўдың басқа жеринде Қудай Оған былай деген:
«Сен Мелхиседек сыяқлы,7
Масих жер жүзинде адам болып жасаған күнлерде Өзин өлимнен қутқара алатуғын күшке ийе болған Қудайға бәлент даўыс пенен нала етип, көз жасларын төгип, дуўа етип жалбарынды. Ол Қудайға бойсынғанлықтан, Қудай Оны еситти.8 Ол Қудайдың Улы болса да, шеккен азаплары арқалы бойсыныўды үйренди.
9 Масих усы тәризде минсизликке ерисип, Өзине бойсынатуғынлардың ҳәммеси ушын мәңгилик қутқарылыўға жол ашты
10 ҳәм Ол Қудай тәрепинен Мелхиседек сыяқлы бас руўханий, деп аталды.
11
Мелхиседек ҳаққында айтажақ көп сөзлеримиз бар, бирақ сизлер зейинсиз болғанлықтан, түсиндириў қыйын болады.12 Усы ўақытқа келип, сизлер муғаллим болыўыңыз керек еди. Бирақ сизлер Қудайдың сөзлериниң дәслепки тийкарларын қайтадан үйрениўге мүтәжсиз. Сизлерге күшли аўқат емес, ал сүт керек!
13 Сүт пенен азықланатуғын ҳәр бир адам гөдек, яғный ҳақыйқатлық сөзи бойынша жасаўда тәжирийбесиз адам болғаны.
14 Ал күшли аўқат ересек адамлар ушын, яғный өмирдеги тәжирийбеси арқалы жаман менен жақсыны айырыў сезимине ийе болғанлар ушын арналған.
1
Сонлықтан Масих ҳаққында басланғыш тәлийматты үйрениўде тоқтап қалмайық, ал алға илгерилеп, жетисип барайық. Өлимге жетелеўши ислер ушын тәўбе етиўден , Қудайға исениўден,2 суўға шомылдырыў ҳаққында қағыйдалардан, қол қойып дуўа етиўден, өлилердиң тирилиўинен ҳәм мәңгилик ҳүкимнен ибарат болған сол тәлийматтың тийкарларын қайтадан салмайық.
3 Егер Қудай рухсат берсе, бизлер алға илгерилеп, жетисип барамыз.
4
Бир мәртебе ҳақыйқатлық нуры түсип, Қудайдың сыйының дәмин татқан ҳәм Мухаддес Руўхқа шерик болғанларды,5 Қудайдың сөзиниң жақсы екенин ҳәм келешектиң қүдиретли ислерин өмирлеринде көрип болып,
6 исенимнен қайтқанларды дүзетип тәўбе қылдырыў мүмкин емес. Себеби олар Қудайдың Улын өзлери қайтадан атанақ ағашқа шегелеп, масқара қылған болады.
7 Үстине жийи-жийи жаўған жаўынды ишкен ҳәм өзинде ислегенлерге пайдалы зүрәәт берген жерди Қудай жарылқайды.
8 Бирақ, шеңгел ҳәм жантақ өсирген жер жарамсыз болып, көп күтпей ғарғысқа ушырайды ҳәм ақыры жандырылып жибериледи.
9
Сизлерге келсек, сүйикли туўысқанларым, бизлер усылай десек те, сизлердиң қутқарылыўға байланыслы еле де көбирек жарылқаўларға ийе екениңизге исенимимиз кәмил.10 Өйткени Қудай әдалатсыз емес: Ол сизлердиң мийнетиңизди ҳәм исениўшилерге қылған ҳәм қылып атырған хызметиңиз арқалы Өзине көрсеткен сүйиспеншилигиңизди умытпайды.
11 Ҳәр бириңиздиң үмитиңизди ақырына дейин беккем сақлаўыңыз ушын, усылай ғайрат салыўыңызды әрман етемиз.
12 Және де ериншек болмай, Қудай тәрепинен ўәде етилгенлерди исеним ҳәм сабырлылық пенен алғанлардан өрнек алыўыңызды қәлеймиз.
13
Қудай Ибрайымға ўәде бергенде, Өзинен уллырақ ҳеш ким болмағанлықтан, Өзиниң аты менен ант ишип,14 былай деген еди:
«Сени үсти-үстине жарылқайман,15
Солай етип, Ибрайым сабырлылық пенен күтип, ўәде етилгенди алды.16
Адамлар өзлеринен уллырақ болған менен ант ишеди. Олар ушын ант айтылған сөзлерди тастыйықлап, ҳәр бир тартысты тоқтатады.17 Сол сыяқлы, Қудай да Өз еркиниң өзгермейтуғынын ўәдени алғанларға ашық көрсетпекши болып, ўәдесин ант пенен тастыйықлады.
18 Солай етип, усы еки нәрсе, яғный ўәде ҳәм ант өзгермейди. Себеби Қудай оларды айтқанда өтирик сөйлеўи мүмкин емес. Сонлықтан өзлеримизге берилген үмитти беккем сақлаўымыз ушын, Қудайдан пана тапқан бизлер олар арқалы үлкен жубанышқа ийе боламыз.
19
Бизлердиң бул үмитимиз жанларымыз ушын кемениң көшкиси сыяқлы исенимли ҳәм беккем. Усы үмит бизлерди аспандағы Мухаддес шатырдың пердесиниң арғы тәрепине өткизеди.20 Ийса бизлер ушын сол жерге бизлерден алдын кирип, Мелхиседек сыяқлы мәңгиге бас руўханий болды.
1
Бул Мелхиседек Сәлем патшасы ҳәм Қүдиретли Қудайдың руўханийи еди. Ол патшаларды жеңилиске ушыратып қайтып киятырған Ибрайымды қарсы алып, оған пәтиясын берген еди.2 Ал Ибрайым оған ҳәмме нәрсениң оннан бирин берген еди. Оның еки аты бар, бириншиси Мелхиседек болып, бул аттың мәниси «әдиллик патшасы», ал екиншиси Сәлем патшасы болып, бул аттың мәниси «тынышлық патшасы» дегенди аңлатады.
3 Оның әкеси, анасы ҳәм шежиреси белгисиз. Өмириниң басы, я соңы жоқ. Ол сол жағынан Қудайдың Улына уқсайды ҳәм мәңгиге руўханий болып қалады.
4
Қараңлар, ол қаншелли уллы! Ҳәтте, түп бабамыз Ибрайым да түскен олжаларының оннан бирин оған берген еди.5 Лебий урыўынан шыққан руўханийлер Мухаддес Нызамдағы буйрық бойынша өз туўысқанларынан, яғный халықтан, ҳәммеси де Ибрайымның урпақлары болса да, оннан бирин алыўы тийис еди.
6 Мелхиседек Лебий урыўынан болмаса да, Ибрайымнан оннан бирин алып, Қудайдың ўәдесине ийе болған оған пәтиясын берген еди.
7 Пәтия берген адам пәтия алған адамнан уллы екени сөзсиз.
8 Оннан бирин алатуғын руўханийлердиң басында өлим бар. Бирақ, Ибрайымнан оннан бирин алған Мелхиседектиң тири екени ҳаққында гүўалық бар.
9 Демек, оннан бирин алатуғын Лебийдиң өзи де Ибрайым арқалы оннан бирин берди, деп айтыўға болады.
10 Өйткени Мелхиседек Ибрайымды қарсы алғанда, Лебий еле бабасы Ибрайымның белинде еди.
11
Израил халқы Мухаддес Нызамды лебийлилердиң руўханийлик хызмети тийкарында алған еди. Бирақ егер Харон әўладынан болған лебийлилердиң руўханийлик хызмети арқалы минсизликке ерисиў мүмкин болғанда, онда Мелхиседек сыяқлы басқа бир руўханийдиң келиўине ҳәжет бар ма еди?12 Себеби руўханийлик хызмети өзгертилсе, Мухаддес Нызам да өзгертилиўи тийис.
13 Алдын сөз етилген адам, яғный Ийса басқа урыўдан шыққан еди. Сол урыўдан ҳеш ким қурбанлық шалынатуғын орында хызмет етпеген.
14 Ал Ийемиз Ийсаның Яҳуда урыўынан келип шыққаны анық. Муўса бул урыўға байланыслы руўханийлик ҳаққында ҳеш нәрсе айтпаған еди.
15
Мелхиседекке уқсаған басқа бир руўханий пайда болғанынан бул сөзлеримиз еле де анығырақ болады.16 Ийса Лебий урыўына байланыслы болған Мухаддес Нызамдағы қағыйдалар бойынша емес, ал таўсылмайтуғын өмир қүдирети менен руўханий болды.
17 Өйткени Мухаддес Жазыўда Ол ҳаққында:
«Сен Мелхиседек сыяқлы,18 Руўханийлик ҳаққында әўелги қағыйдалар ҳәлсиз ҳәм пайдасыз болғанлықтан бийкар етилди.
19 Себеби Мухаддес Нызам ҳеш бир нәрсени минсизликке еристирмеди. Буның орнына, бизлерди Қудайға жақынластыратуғын жақсы үмит берилди.
20
Ийса Қудайдың берген анты бойынша руўханий болды. Ал лебийли руўханийлер Қудайдың анты бойынша руўханий болған жоқ.21 Ийса Өзине:
«Қудай Ийемиз ант ишти, Ол антынан таймайды:22 Солай етип, Ийса еле де жақсырақ келисимниң гиреўи болды.
23
Және бир айырмашылығы мынадай: әпиўайы руўханийлердиң саны көп еди. Өйткени өлим оларға хызметлерин даўам етиўге тосқынлық қылатуғын еди.24 Бирақ Ийса мәңги жасайтуғын болғанлықтан, Оның руўханийлиги де мәңги.
25 Сонлықтан Ол Өзи арқалы Қудайға келгенлерди пүткиллей қутқаратуғын күшке ийе. Себеби Ол мәңгиге тири болып, Қудайдан олар ушын өтинип сорайды.
26
Ийса бизлерге керек болған бас руўханийдиң анық Өзи болады. Өйткени Ол мухаддес, айыпсыз, пәк, гүнакарлардан ажыратылған ҳәм аспаннан да жоқары көтерилип, уллы абырайға ийе болған.27 Басқа бас руўханийлер сыяқлы, ҳәр күни әўели Өз гүналары ушын, ал соңынан халықтың гүналары ушын қурбанлық бериўдиң Оған ҳәжети жоқ. Себеби Ол Өзин қурбан етип, бул исти бир мәртебе ҳәм биротала орынлады.
28 Муўсаның Нызамы адам болғанлықтан минсиз емес болғанларды бас руўханий қылып қояды. Бирақ Муўсаның Нызамынан соң, Қудайдың ант етип берген ўәдеси Оның мәңгиге минсиз Улын бас руўханий етип қойды.
1
Айтқанларымыздың тоқ етери мынадан ибарат: бизлердиң аспанда қүдиретли Қудайдың оң жағында отырған бас руўханийимиз Ийса бар.2 Ол сол жерде адам тәрепинен емес, ал Қудай тәрепинен қурылған ҳақыйқый ҳәм мухаддес шатырда хызмет қылады.
3 Ҳәр бир бас руўханий садақа ҳәм қурбанлықлар бериў ушын тайынланады. Сонлықтан бизлердиң бас руўханийимиздиң де беретуғын бир нәрсеси болыўы тийис еди.
4 Егер Ийса жер жүзинде қалғанда, руўханий болмас еди. Өйткени әлле қашан жер жүзинде Мухаддес Нызам бойынша садақалар беретуғын руўханийлер бар.
5 Бирақ, бул руўханийлер аспандағы ҳақыйқый ҳәм мухаддес шатырдың үлгиси ҳәм көлеңкеси болған жердеги Мухаддес шатырда хызмет етеди. Себеби Муўса усы Мухаддес шатырды қурыўға кирискенде, Қудай тәрепинен былай деп ескертилген еди: «Абайла, ҳәр бир нәрсени таўда өзиңе көрсетилген үлги бойынша исле» .
6 Ал Ийса бурынғыдан да жақсырақ ўәделерге тийкарланып дүзилген, Қудай менен адамлардың арасындағы жақсырақ келисимниң тәўеллешиси болды. Сонлықтан Ол руўханийлердиң хызметинен анағурлым жоқарырақ хызметке ийе болды.
7
Егер сол биринши келисим кемшиликсиз болғанда, оның орнына екиншисин дүзиўдиң кереги болмас еди.8 Ал, халқын айыплы деп тапқан Қудайдың сөзлери мынадай:
«Жаратқан Ийемиз былай дейди:9
Бул келисим Мен олардың ата-бабаларының қолынан услап,
Мысыр елинен алып шыққан ўақтымда,
Олар менен дүзген келисим сыяқлы болмайды.
Өйткени олар Мениң келисимиме садық болмады.
Сонда Мен де олардан жүзимди терис бурдым.
10
Сол күнлерден соң, Израил халқы менен дүзетуғын келисимим мынаў:
Нызамларымды олардың сана-сезимлерине салып,
Жүреклерине ойып жазып қояман.
Мен олардың Қудайы боламан,
Олар Мениң халқым болады.
11
Ҳеш кимниң жанындағы адамға,
Я болмаса, өз туўысқанына,
Ийемизди бил, деп үйретиўине ҳәжет жоқ.
Себеби кишкенесинен үлкенине дейин,
Олардың ҳәммеси Мени билетуғын болады.
12
Мен олардың наҳақ ислерин реҳимлилик пенен кеширемен,
Гүналарын қайтып есиме алмайман“» .
13
Қудай «жаңа келисим» деп, бурынғысының гөнерген көрсетти. Гөнерген нәрсе көп өтпей жоқ болады.1
Биринши келисим дәўиринде сыйыныў қағыйдалары ҳәм адамның қолынан қурылған Мухаддес шатыр бар еди.2 Қурылған сол Мухаддес шатырдағы «Мухаддес бөлме» деп аталатуғын биринши бөлмеде шыра қойғыш, стол ҳәм столдың үстинде Қудайға усынылған нанлар болатуғын еди.
3 Мухаддес шатырдағы екинши пердениң артында «Ең мухаддес бөлме» деп аталатуғын екинши, ишки бөлме бар еди.
4 Бул бөлмеде хош ийисли затлар түтетилетуғын алтыннан исленген орын ҳәм ҳәмме жери алтын менен қапланған Келисим сандығы бар еди. Сандықтың ишинде манна салынған алтын гүзе, Харонның бөрткен ҳасасы ҳәм он буйрық ойып жазылған таслар бар еди.
5 Сандықтың үстинде керуб атлы уллы периштелердиң мүсини бар еди. Олар сандықтың үстиндеги гүналар кеширилетуғын жерди қанатлары менен жаўып туратуғын еди. Бирақ, ҳәзир бул нәрселер ҳаққында бирме-бир айта алмаймыз.
6
Мухаддес шатыр усылай үскенеленген еди. Оның биринши бөлмесине руўханийлер ҳәр қашан кирип, сыйыныў хызметин орынлайтуғын еди.7 Ал екинши, ишки бөлмеге болса, бир жылда бир мәртебе тек бас руўханий ғана кире алатуғын еди. Ол өзи менен бирге сол жерге өзиниң гүналарының ҳәм халықтың билмей ислеген гүналарының кеширилиўи ушын шалынған қурбанлықтың қанын алып кириўи тийис еди.
8 Бул арқалы Мухаддес Руўх бизлерге мынаны билдиреди: Мухаддес шатырдың биринши бөлмеси еле бар екен, Ең мухаддес бөлмеге баратуғын жол жабық болады.
9 Бул ҳәзирги заман ушын тымсал болып, берилген садақалар ҳәм қурбанлықлардың Қудайға сыйынатуғын адамның ҳүжданын пәклей алмайтуғынын көрсетеди.
10 Булар тек жеўге, ишиўге ҳәм ҳәр қыйлы диний тазаланыў үрдислерине байланыслы нәрселер болып, жаңа дүзим пайда болғанға дейин күшке ийе болған сыртқы қағыйдалар ғана.
11
Бирақ Масих пайда болған жақсы нәрселердиң бас руўханийи болып келип, қолдан соғылмаған, яғный бул дүньядағы жаратылыстан болмаған уллырақ ҳәм минсиз Мухаддес шатырға кирди.12 Масих теке ҳәм баспақлардың қаны менен емес, ал Өз қаны менен Ең мухаддес бөлмеге биринши ҳәм соңғы мәртебе кирип, бизлерге мәңгилик қутқарылыў алып келди.
13 Бурын ҳарамланып қалғанлардың денесиниң пәк болыўы ушын, олардың үстилерине теке менен өгизлердиң қаны ҳәм қашарлардың күли себилип, оларды мухаддес қылатуғын еди.
14 Ал енди болса, мәңгилик Мухаддес Руўх арқалы Өзин минсиз қурбанлық қылып Қудайға бағышлаған Масихтың қаны бизлердиң тири Қудайға хызмет ете алыўымыз ушын, ҳүжданымызды өлимге жетелеўши ислерден тазалаўы сөзсиз.
15
Солай етип, Қудай тәрепинен шақырылғанлардың ўәде етилген мәңгилик мийрасты алыўы ушын, Масих Қудай менен адамлардың арасында дүзилген жаңа келисимниң тәўеллешиси болды. Өйткени Ол адамларды биринши келисимниң ўақтында ислеген гүналарынан қутқарыў ушын, Өзин қурбан етти.16 Ўәсият бар жерде ўәсият еткен адамның өлимин тастыйықлаў да керек болады.
17 Ўәсият тек адамның өлиминен соң ғана күшке ийе болады. Ўәсият еткен адам тири болса, ол ҳеш қандай күшке ийе емес.
18 Сонлықтан биринши келисим де қан төгилгеннен кейин күшке енди.
19 Муўса Мухаддес Нызамның ҳәр бир буйрығын халыққа жәриялағаннан соң, баспақ ҳәм текелердиң суў қосылған қанына қызыл жүн ҳәм иссоп шөбин малып алып, келисим китабының да, пүткил халықтың да үстине септи де:
20 «Бул — Қудайдың сизлер менен дүзген келисимин бекитетуғын қан» , — деди.
21 Сондай-ақ, ол Мухаддес шатырдың ҳәм сыйынғанда қолланылатуғын барлық затлардың үстине де қан септи.
22 Ҳақыйқаттан да, Мухаддес Нызам бойынша дерлик ҳәмме нәрсе қан менен тазаланады. Қан төгилмесе, гүна кеширилмейди.
23
Солай етип, аспандағы ҳақыйқый нәрселердиң үлгиси болған бул нәрселер усылай тазаланыўы керек еди. Бирақ аспандағы нәрселер болса, оннан да жақсырақ қурбанлықлар менен тазаланыўы тийис.24 Себеби Масих аспандағы ҳақыйқый ҳәм мухаддес шатырдың үлгиси болған, қолдан қурылған Мухаддес шатырға емес, ал туўры аспанға кирип, ҳәзир бизлер ушын Қудайдың алдында тур.
25 Малдың қаны менен Ең мухаддес бөлмеге жыл сайын киретуғын бас руўханий сыяқлы, аспанға кирген Масихқа Өзин қайта-қайта қурбан етиўдиң кереги жоқ.
26 Егер олай болмағанда, дүнья жаратылғаннан баслап Масихтың қайта-қайта азап шегиўи тийис болар еди. Бирақ Масих Өзин қурбан етип, гүнаны жоқ қылыў ушын, заманның ақырында тек бир мәртебе жерге келди.
27 Бир мәртебе өлип, оннан соң ҳүким етилиў адамлардың тәғдирине жазылған.
28 Сол сыяқлы, Масих та көплердиң гүналарын жуўыў ушын, биринши ҳәм соңғы мәртебе қурбан болды. Екинши мәртебе болса, Ол гүналарды жуўыў ушын емес, ал Өзин интизарлық пенен күтип атырғанларды толық қутқарыў ушын келеди.
1
Мухаддес Нызам келешектеги жақсы нәрселердиң ҳақыйқый келбети емес, ал көлеңкеси ғана. Сонлықтан усы Мухаддес Нызам бойынша ҳәр жылы үзликсиз берилетуғын бирдей қурбанлықлар Қудайға сыйынатуғынларды ҳеш қашан толық пәклей алмайды.2 Егер толық пәклей алса, қурбанлық берилиў тоқтатылмас па еди? Өйткени сыйыныўшылар бир мәртебе гүналарынан тазаланғанынан соң, оларда қайтып гүнакарлық сезими қалмаған болар еди.
3 Бирақ усы қурбанлықлар адамларға жыл сайын гүналарын есине түсиреди.
4 Себеби өгизлер менен текелердиң қаны гүналарды жоқ қыла алмайды.
5 Сол себептен Масих дүньяға келип, Қудайға былай деген еди:
«Қурбанлық пенен садақаны Сен қәлемедиң,6
Жағылған садақаларды
Ҳәм гүна ушын берилген қурбанлықларды
Сен хош көрмедиң.
7
Сонда Мен былай дедим:
„Оралған китапта Мен туўралы жазылғандай,
О Қудай, Сениң қәлеўиңди орынлаў ушын,
Мине, Мен келдим“» .
8
Төмендегилердиң Мухаддес Нызам бойынша берилетуғынына қарамастан, Масих алдын: «Қурбанлықларды, садақаларды, жағылған садақаларды ҳәм гүна ушын берилген қурбанлықларды Сен қәлемедиң ҳәм оларды хош көрмедиң», — деген еди.9 Соңынан Масих: «Сениң қәлеўиңди орынлаў ушын, Мен келдим», — деди. Яғный, Ол екинши келисимди орнатыў ушын, биринши келисимди бийкар етти.
10 Қудайдың усы қәлеўи бойынша, Ийса Масих Өз денесин биринши ҳәм соңғы мәртебе қурбан етиўи арқалы бизлер мухаддес қылындық.
11
Ҳәр бир руўханий ҳәр күни хызметте турып, бирдей қурбанлықларды қайта-қайта береди. Бирақ бул қурбанлықлар гүналарды ҳеш қашан жоқ қыла алмайды.12 Ал бизлердиң бас руўханийимиз Масих гүналар ушын мәңгиликке татырлы тек бир қурбанлық берип, Қудайдың оң тәрепине отырды.
13 Ол сол ўақытлардан бери, Өз душпанларының аяқларының астына басылыўын күтпекте.
14 Өйткени Ол мухаддес қылынғанларды тек бир қурбанлық пенен мәңгиликке минсиз қылды.
15 Мухаддес Руўх та бул ҳаққында бизлерге гүўалық береди. Әўели Ол былай деген:
16
«Жаратқан Ийемиз былай дейди: „Сол күнлерден соң,17
Соңынан Ол қосымша қылып, былай дейди: «Олардың гүналарын ҳәм нызамсыз ислерин қайтып есиме алмайман» .18
Демек, гүналар кеширилген болса, енди олар ушын қурбанлық бериўдиң де кереги жоқ.19
Сонлықтан ҳәй туўысқанларым, Ийсаның қаны себепли аспандағы Ең мухаддес бөлмеге кириўге бизлерде батыллық бар.20 Ол бизлерге Мухаддес шатырдағы перде арқалы, яғный Өз денеси арқалы сол Ең мухаддес бөлмеге кириўге жаңа ҳәм тири жол ашып берди.
21 Усы Ийса — Қудайдың шаңарағын басқаратуғын бизлердиң уллы руўханийимиз.
22 Сол себептен Оның қаны менен ҳүжданымыз айыплаған ислерден жанымызды тазалап ҳәм денемизди таза суў менен жуўып, толық исеним менен шын жүректен Қудайға жақынлайық.
23 Өзлеримиз ашық мойынлаған үмитимизди екиленбей беккем сақлайық. Себеби ўәде берген Қудай садық.
24 Бир-биримизге ғамхор болып, бир-биримизди сүйиспеншиликке ҳәм жақсы ислер ислеўге руўхландырайық.
25 Айырым адамлардың әдетке айландырғанындай, жыйналысларымызды қалдырмайық. Керисинше, Ийемиз келетуғын сол күнниң жақынлағанын билип, бир-биримизди еле де көбирек жигерлендирип барайық.
26
Өйткени егер бизлер ҳақыйқатты билгенимизден соң да, биле тура гүна ислеўди даўам етсек, онда енди гүналар ушын берилетуғын басқа қурбанлық жоқ.27 Тек ҳүкимди ҳәм Қудайға қарсы болғанларды жандырып жоқ қылатуғын лаўлаған отты қорқыныш пенен күтиў ғана қалады.
28 Муўсаның Нызамын тән алмай бузған адам еки ямаса үш гүўаның гүўалығы менен аяўсыз түрде өлтирилетуғын еди.
29 Енди бир ойланып көриңлер, Қудайдың Улын аяқ асты етип, өзин мухаддес қылған қанды, яғный келисимди бекиткен қанды қәдирсиз көрген ҳәм Қудайдың мийиримли Руўхын масқаралаған адам буннан да аўырырақ жазаға ылайықлы болмай ма?
30 Себеби бизлер «Өш алыў Мениң қолымда, сазайын Өзим беремен» ҳәм және де «Жаратқан Ийемиз Өз халқын ҳүким етеди» , — деген Қудайды билемиз.
31 Тири Қудайдың қолына түсиў қаншелли қорқынышлы!
32
Ал сизлер өзлериңизге ҳақыйқатлық нуры түскеннен соң, азап-ақыретлерге толы гүреске шыдаған дәслепки күнлериңизди еске түсириңлер.33 Гейбир ўақытлары өзлериңиз ел-журт алдында масқара етилип, жәбир шегетуғын едиңлер. Ал айырым ўақытлары усындай аўҳалға түскенлердиң ҳәсиретин бөлисетуғын едиңлер.
34 Сизлер исеним себепли қамақта болғанлардың да дәртлерине шерик болдыңлар. Өзлериңизди еле де жақсырақ ҳәм мәңгиге бар болатуғын мал-мүлик күтип турғанын билип, мал-мүлкиңиздиң талан-тараж қылыныўын қуўаныш пенен қабыл еттиңлер.
35 Солай етип, усы беккем исенимиңизди жойтпаңлар. Өйткени ол ушын алатуғын сыйыңыз үлкен.
36 Қудайдың қәлеўин орынлап, ўәде етилгенди алыўыңыз ушын, сизлерге сабырлылық керек болады.
37 Себеби Қудай бир пайғамбары арқалы былай деген:
«Енди аз-маз ўақыттан кейин,38
Маған тийисли ақланған адам исеними менен жасайды,
Егер ол арқаға шегинсе, оған кеўлим толмайды» .
39
Бизлер арқаға шегинип набыт болатуғынлардан емеспиз. Ал, исенип қутқарылатуғынларданбыз.1
Исеним — бул үмит етилген нәрселердиң әмелге асатуғынына ҳәм көринбейтуғын затлардың бар екенине гүмансыз исениў.2 Ата-бабаларымыз усындай исеними себепли, Қудай тәрепинен хошаметленди.
3 Бизлер исенимимиз себепли, дүньяның Қудайдың сөзи менен жаратылғанын түсинемиз. Солай етип, көринбейтуғын нәрселерден көринетуғын нәрселер пайда болған.
4 Исеними себепли, Абыл Қудайға Каиннан гөре жақсырақ қурбанлық берди. Ол исеними себепли ақланған адам деп саналып, Қудай тәрепинен хошаметленди. Өйткени Қудай оның берген садақаларын қабыл етти. Абыл өлген болса да, оның исеним менен ислеген иси еле үлги болып келмекте.
5
Исеними себепли, Енок өлим көрмей-ақ жоқарыға алынды. Оны ҳеш ким таба алмады, себеби Қудай оны жоқарыға алған еди. Ол жоқарыға алыныўға дейин оның Қудайға унаған адам екени ҳаққында гүўалық берилди.6 Исеним болмаса, Қудайға унаў мүмкин емес. Өйткени ким де ким Қудайға жақынламақшы болса, Оның бар екенине ҳәм Оның Өзин излегенлерди сыйлықлайтуғынына исениўи тийис.
7
Исеними себепли, Нух еле болмаған нәрселер туўралы Қудай тәрепинен ескертилгенде, Қудайдан қорқып, шаңарағының қутқарылыўы ушын, кеме соқты. Ол бул арқалы дүньяны ҳүким етти ҳәм исеними себепли ақланыўға еристи.8
Исеними себепли, Ибрайым ўәде етилген елге кетиў ушын шақырылғанда, Қудайдың сөзине бойсынып, қай жерге кетип баратырғанын билмесе де, жолға шықты.9 Ибрайым ўәде етилген елге орналасқанда, исеними себепли жат жерли адамдай болып жасады. Өзи менен бирдей ўәдеге шерик болған Ысақ ҳәм Яқып пенен, ол шатырларда өмир кеширди.
10 Себеби ол дөретиўшиси де, қурыўшысы да Қудай болған, беккем тийкарға ийе қаланы күтетуғын еди.
11
Исеними себепли, Сараның нәсилсиз болыўына ҳәм өзиниң жасы өткенине қарамай, Ибрайым әке болыў мүмкиншилигине еристи. Өйткени ол ўәде еткен Қудайдың садық екенине исенди.12 Солай етип, бир адамнан, яғный қартайып нәсилсизленип қалған Ибрайымнан аспандағы жулдызлар сыяқлы, теңиз жағасындағы қум сыяқлы есап-сансыз әўладлар пайда болды.
13
Алдын айтылған бул адамлардың ҳәммеси де өмирлериниң ақырына дейин исенимин сақлап қалды. Ўәде етилгенлерди алмаса да, оларды узақтан көрип қуўанды. Олар өзлериниң жер жүзинде жат ҳәм қонақ адамлар екенин ашық мойынлады.14 Усылай сөйлеген адамлар өз ўатанын излеп жүргенин көрсетеди.
15 Егер олар өзлери таслап кеткен елди ўатаным деп ойлай бергенде, сол жерге қайтып барыўға жол табар еди.
16 Бирақ, олар жердеги ўатаннан да жақсырағын, яғный аспандағы ўатанды әрман ететуғын еди. Сол себептен Қудай олардың Қудайы болыўға арланбайды. Себеби Ол олар ушын бир қала таярлап қойыпты.
17
[17-18] Ибрайым сыналғанда, исеними себепли улы Ысақты қурбанлыққа берди. Қудай Ибрайымға: «Сениң урпағың Ысақ арқалы даўам етеди» , — деген ўәдени берген болса да, ол жалғыз улын қурбан етпекши болды.18
19 Өйткени Ибрайым Қудай өлилерди де тирилте алады, деп исенди. Астарлап айтқанда, ол Ысақты өлимнен қайтарып алды.
20 Исеними себепли, Ысақ келешекте болатуғын нәрселерди болжап, уллары Яқып ҳәм Исабқа пәтиясын берди.
21 Яқып өлеринен алдын исеними себепли, Юсуптың еки улына бирме-бир пәтиясын берди ҳәм ҳасасының ушына сүйенип, Қудайға сыйынды.
22 Юсуп өлеринен алдын исеними себепли, Израил балаларының Мысырдан шығатуғынын болжап айтты ҳәм оларға кетеринде өзиниң сүйегин алып кетиўди буйырды.
23
Муўса туўылғанда, ата-анасы исеними себепли, оны үш ай жасырып қойды. Себеби баланың айрықша екенин көрди ҳәм патшаның пәрманынан қорқпады.24 Муўса ержеткенде, исеними себепли, Фараонның қызының баласы деп аталыўдан ўаз кешти.
25 Ол ўақытша гүнакар өмирдиң кәйип-сапасын сүриўдиң орнына, Қудайдың халқы менен бирге жәбир шегиўди таңлады.
26 Масих себепли хорланыўды Мысырдың ғәзийнелеринен де уллырақ байлық деп санады. Өйткени ол алажақ сыйын күтетуғын еди.
27 Исеними себепли, ол патшаның қәҳәринен қорқпай, Мысырды таслап кетти. Көринбейтуғын Қудайды көргендей, ол мәрт еди.
28 Туңғышларды набыт қылған периште израиллыларға қол тийгизбесин деп, Муўса исеними себепли, Қутқарылыў байрамының қурбанлығының шалыныўын ҳәм оның қанының қапыларға себилиўин буйырды.
29
Исеними себепли, израиллылар Қызыл теңизди қурғақ жерден өткендей кешип өтти. Мысырлылар да усылай ислемекши болып ҳәрекет еткенде, суўға батып кетти.30
Исеними себепли, израиллылар Ерихо қаласының әтирапын жети күн айланғанда, қала дийўаллары қулады.31
Сонда исеними себепли, бузық ҳаял Раҳаб та Қудайға бойсынбайтуғын адамлар менен бирге өлтирилмеди. Себеби ол жансызларды жыллы жүзлик пенен қабыл алған еди.32
Және не айтайын? Гедеон, Барак, Самсон, Еффа, Даўыт, Самуел ҳәм барлық пайғамбарлар ҳаққында айтып отырыў ушын ўақтым жетпейди.33 Исеними себепли, олар патшалықларды жеңди, әдиллик орнатты, ўәде етилген нәрселерди алды ҳәм арысланлардың аўызларын тосып қойды.
34 Лаўлаған отты сөндирди, қылыш жүзинен қашып қутылды. Ҳәлсирегенде Қудайдан күш алды, саўашта қүдиретли болды ҳәм жаў әскерлерин қыйратты.
35 Исеними себепли, ҳаяллар өз марҳумларын тирилген ҳалда қайтарып алды. Ал айырымлары еле де жақсырақ тирилиўге ерисиў ушын, азатлықтан ўаз кешти ҳәм азапланып өлтирилди.
36 Және гейбиреўлери масқараланып, қамшы жеди, ҳәтте, шынжырлар менен байланып, қамаққа салынды.
37 Исеними себепли, олар тас пенен урылды, пышқы менен кесилип екиге бөлинди, қылыштан өткерилип өлтирилди. Қой ҳәм ешкиниң терилерин жамылып, сергиздан болып жүрди, жоқшылықта жасады, қыйыншылықларға ушырады ҳәм хорлық көрди.
38 Дүнья бул адамларға ылайық емес еди! Олар шөллерди, таўларды, үңгирлерди ҳәм төлелерди гезип себил болды.
39
Олардың ҳәммеси де исеними себепли Қудай тәрепинен хошаметленген болса да, ўәде етилгенди алмады.40 Өйткени Қудай бизлер ушын буннан да жақсырақ нәрсени таярлап қойғанлықтан, олар бизлерсиз минсизликке ериспеди.
1
Минекей, бизлерди қоршаған усындай көп санлы гүўалар топары бар екен. Сонлықтан бизлер де кесент беретуғын ҳәр бир жүкти ҳәм өзлеримизге тез жабысатуғын гүнаны таслап, Қудай алдымызға қойған жарыста шыдамлылық пенен жуўырайық.2 Исенимимиздиң тийкарын салыўшы ҳәм оны минсизликке еристириўши Ийсаға көз тигейик. Ол Өзин күтип турған қуўаныш ушын, атанақ ағашта шегелениўдиң шермендешилигин писент етпей өлимге барып, Қудайдың тахтының оң тәрепине отырды.
3 Гүнакарлардың усындай қарсылықларына шыдаған Ийсаны ойлаңлар. Сонда ҳалдан тайып, руўхый түскинликке түспейсизлер.
4 Сизлер гүнаға қарсы гүресте қаныңыз төгилгенше гүрескен жоқсыз-ғо.
5 Қудайдың Өз улларына сөйлегендей қылып, сизлерге айтқан мына ақыл-нәсиятын умыттыңыз:
«Улым! Жаратқан Ийемиздиң тәрбиясына итибарсыз қарама,6
Себеби Ол сүйген адамын тәрбиялайды,
Улы қылып қабыл еткен ҳәр бир адамын жазалайды» .
7
Тәрбияланыў ушын шегип атырған азапларыңызға шыдаңлар. Қудай сизлерге Өз балаларындай қатнас жасап атыр-ғо. Әкеси тәрепинен тәрбияланбайтуғын ул бола ма?8 Ҳәр бир адам алатуғын тәрбияны алмай атырған болсаңыз, онда сизлер ҳақыйқый уллар емес, ал некесиз туўылған балаларсыз.
9 Сондай-ақ, бизлерди тәрбиялаған дүньядағы әкелеримизди бизлер ҳүрмет ететуғын едик. Ондай болса, руўхый Әкемиз болған Қудайға еле де көбирек бойсынып жасаўымыз керек емес пе?
10 Әкелеримиз бизлерди өзлери дурыс деп ойлаған жол бойынша қысқа ўақыт ишинде тәрбиялады. Бирақ Қудай Оның мухаддеслигине шерик болыўымыз ушын, бизлердиң пайдамызды ойлап тәрбиялайды.
11 Тәрбиялаў ушын берилген ҳәр бир жаза ўақтында қуўаныш емес, ал қапагершилик алып келеди. Бирақ кейин ала ол усылай тәрбияланған адамларға тынышлық бериўши ҳақлық алып келеди.
12
Солай етип, түскен еңсеңизди көтерип, аяқларыңызда тик турыңлар .13 Араңызда исеними ақсағанлар жаман жолға түспей туўрыланыўы ушын, дүзиў жол менен жүриңлер .
14
Ҳәмме менен татыў болып жасаўға ҳәм мухаддес болыўға тырысыңлар. Мухаддесликке ийе болмай турып, ҳеш ким де Ийемизди көрмейди.15 Араңыздағы ҳеш бириңиз Қудайдың мийриминен айырылып қалмаўы ушын ҳәм араңызда сизлерге зыян тийгизип, көплерди зәҳәрлейтуғын ашшы тамыр көгерип шықпаўы ушын, бир-бириңизге жақсылап қараңлар.
16 Ишиңизде ҳеш ким бузықшылық ислемесин ямаса туңғышлық ҳуқықын бир аўқат ушын сатқан Исаб сыяқлы қудайсыз болмасын.
17 Хабарыңыз бар, Исаб соңынан әкесиниң пәтиясын алыўды қәлегенде, тилеги қабыл етилмеди. Ол көз жасларын төгип жалбарынса да, өзи ислеп қойған исти өзгерте алмады.
18
Сизлер жақынлаған таў — көзге көринетуғын, лаўлап жанған, қараңғылық пенен түнекке шөккен, даўыл басқан,19 кәрнай сести ҳәм Қудайдың сөзи жаңлаған Синай таўы емес. Қудайдың сол даўысын еситкенлер бизлерге қайтып айтылмасын, деп жалбарынған еди.
20 Өйткени олар: «Егер таўға, ҳәтте, малдың туяғы тийсе де, тас пенен урып өлтирилсин» , — деген буйрықтан қорқып, шыдай алмады.
21 Бул көринис соншелли қорқынышлы болғанлықтан, Муўса да: «Жүдә қорқып, дирилдеп баратырман» , — деген еди.
22 Бирақ сизлер Сион таўына, яғный тири Қудайдың қаласы — аспандағы Ерусалимге, ондағы мың-мыңлаған периштелердиң қуўанышлы жыйынына
23 ҳәм атлары аспанда жазылған, Қудайдың туңғыш балалары сыяқлы болған биринши исениўшилер жыйнағына жақынладыңлар. Сизлер және де ҳәмме адамды ҳүким етиўши Қудайға, минсизликке ерискен ҳақ адамлардың руўхларына,
24 жаңа келисимниң тәўеллешиси Ийсаға ҳәм Абылдың қанынан да артық болған Ийсаның кеширим беретуғын себилген қанына жақынладыңлар.
25
Абайлы болыңлар, сөйлеп турған Қудайға қулақ аспай кетпеңлер. Оның тапсырмасы менен жер бетинде ескертип сөйлеген Муўсаға қулақ аспаған Израил халқы жазадан қашып қутыла алмаған еди. Егер бизлер де аспаннан өзлеримизге ескертип сөйлеп турған Қудайға қулақ аспасақ, буннан да аўырырақ жазадан қалай қашып қутыла аламыз?26 Қудай Синай таўында сөйлегенде, Оның даўысы жерди силкиндирип жиберген еди. Ол тағы да: «Және бир мәртебе тек жерди емес, ал аспанды да силкиндиремен» , — деп ўәде берген еди.
27 «Және бир мәртебе» деген сөзлер силкинбейтуғын нәрселердиң мәңгиге қалыўы ушын, силкинетуғын нәрселердиң, яғный жаратылған нәрселердиң жоқ болатуғынын аңлатады.
28 Солай етип, бизлер силкинбес патшалыққа ерискенимиз ушын шүкирлик билдирип, Қудайға унамлы түрде, Оған ҳүрмет ҳәм қорқыныш пенен сыйынайық.
29 Себеби бизиң Қудайымыз — жандырып жоқ қылатуғын от.
1
Бир-бириңизди туўысқанларша сүйиўди даўам етиңлер.2 Миймандослықты умытпаңлар. Өйткени айырымлар усылай ислеп, өзлери билмей, периштелерди қонақ қылған.
3 Қамақта болғанларды өзлериңиз олар менен бирге тутқын болғандай есте тутыңлар. Және де, азап шегип атырғанларды да өзлериңиз азап шегип атырғандай ядыңыздан шығармаңлар.
4 Ҳәммеңиз некеге ҳүрмет пенен қараңлар. Некеңиздиң төсеги гүна менен былғанбасын. Себеби Қудай бузықшылық ислегенлерди ҳәм неке ҳадаллығын бузғанларды ҳүким етеди.
5 Ақшаны сүйиўден аўлақ болып жасаңлар. Өзлериңизде барға қанаат етиңлер. Өйткени Қудай былай деген:
«Сени ҳеш қашан таслап кетпеймен,6
Сонлықтан бизлер батырлық пенен былай деймиз: «Жаратқан Ийем маған жәрдем береди, мен қорқпайман,7
Сизлерге Қудайдың сөзин айтқан жетекшилериңизди еске түсириңлер. Олардың қалай жасағанына ҳәм өмириниң ақыры қандай болғанына қарап, олардың исениминен өрнек алыңлар.8 Ийса Масих кеше, бүгин ҳәм мәңгиликке бирдей.
9 Ҳәр түрли жат тәлийматларға берилип, азғырылмаңлар. Кеўилдиң аўқатқа байланыслы қағыйдаларды орынлаў менен емес, ал Қудайдың мийрими менен беккемленгени жақсы. Бундай қағыйдаларды орынлаўшылар ҳеш қандай пайда көрмеди.
10
Бизлердиң қурбанлық шалынатуғын орнымыз бар. Оның үстинде Ийса Масих бизлер ушын қурбан болды. Мухаддес шатырда хызмет ететуғын яҳудий руўханийлериниң сол қурбанлықтан пайда көриўге ҳақысы жоқ .11 Яҳудий бас руўханийи гүна ушын қурбанлыққа берилген маллардың қанын Ең мухаддес бөлмеге апарады. Ал шалынған маллардың денеси елаттың сыртында өртеп жибериледи.
12 Сол сыяқлы Ийса да Өз қаны менен адамларды мухаддес қылыў ушын, қала дәрўазасының сыртында азап шекти.
13 Олай болса, бизлер де Оның көрген хорлығын бөлисиўимиз ушын, елаттың сыртына шығып, Оған барайық.
14 Себеби бул жерде бизлердиң мәңгилик қаламыз жоқ. Бизлер келешекте аспаннан түсетуғын қаланы әрман етемиз.
15
Сонлықтан Ийса арқалы Қудайға үзликсиз мақтаўларымызды қурбанлық сыпатында усынайық. Яғный, Оның атына деген алғысларымыз аўзымыздан түспесин.16 Жақсылық ислеўди ҳәм өзлериңизде болған нәрсени басқалар менен бөлисиўди умытпаңлар. Өйткени бундай қурбанлықлар Қудайға унайды.
17
Жетекшилериңиздиң сөзлерин тыңлаңлар ҳәм оларға бойсыныңлар. Себеби олар сизлер ушын Қудайға есап беретуғын адамлар болғанлықтан, жанларыңызды қараўыллайды. Олар бул хызметин қуўаныш пенен, налымай атқарыў ушын, оларға қулақ асыңлар. Болмаса, өзлериңиз зыян көресизлер.18
Бизлер ушын дуўа етиңлер. Бизлер өзлеримиздиң пәк ҳүжданға ийе екенимизге ҳәм ҳәр тәреплеме ҳадал өмир сүриўди қәлейтуғынымызға исенемиз.19 Әсиресе жаныңызға тез қайтып барыўым ушын дуўа етиўиңизди өтиниш етемен.
20
Өз қанын төгип, мәңгилик келисимди бекитиўи арқалы қойлардың уллы Шопаны болған Ийемиз Ийсаны тынышлық бериўши Қудай өлимнен тирилтти.21 Усы Қудай Оның еркин орынлаўыңыз ушын, сизлерге ҳәр бир жақсы нәрсени жеткизсин. Өзине унайтуғын нәрсени Ол Ийса Масих арқалы бизлерде әмелге асырсын. Масихқа мәңгиге даңқ болсын! Аўмийин.
22
Туўысқанларым, сизлерге өтиниш етемен, усы нәсият сөзлеримди қабыл етиңлер. Өйткени мен сизлерге қысқаша жаздым.23 Туўысқанымыз Тимофейдиң азат етилгенин билиўиңизди қәлеймен. Ол жақын арада жаныма келсе, оның менен бирликте сизлерди көриўге бараман.
24 Жетекшилериңиздиң ҳәммесине ҳәм пүткил исениўшилерге сәлем айтыңлар. Италиядан келгенлер сизлерге сәлем айтып атыр.
25 Қудайдың мийрими ҳәммеңизге яр болсын!