1

1

Қудайдың Улы Ийса Масихтың Хош Хабарының басланыўы.

2 Ийшая пайғамбардың китабында былай деп жазылған:

«Мине, Мен хабаршымды алдыңнан жиберемен,
Ол Сениң баратуғын жолыңды таярлап қояды .

3
Шөл далада бақырған биреўдиң даўысы шығады:
„Ийемизге жол таярлаңлар,
Оның жолларын дүзетиңлер!“»

4

Яқыя шөл далаға келип, адамларды суўға шомылдырды . Оларға гүналарының кеширилиўи ушын тәўбеге келиўди ҳәм суўға шомылдырылыўды жәриялап жүрди.

5 Сонда пүткил Яҳудия үлкесиниң халқы ҳәм Ерусалим турғынларының ҳәммеси оған барып, гүналарын мойынлады ҳәм Иордан дәрьясында шомылдырылды.

6

Яқыя түйе жүнинен кийим кийген, белин тери қайыс пенен буўған болып, шегиртке ҳәм жабайы ҳәррениң палы менен аўқатланатуғын еди.

7 Ол халыққа жәриялап:

— Мениң изимнен меннен де қүдиретли Биреў киятыр. Мен ийилип, Оның аяқ кийиминиң баўын шешиўге де ылайықлы емеспен.

8 Мен сизлерди суў менен шомылдырдым, ал Ол сизлерди Мухаддес Руўх пенен шомылдырады, — деди.

9

Сол күнлери Ийса Галила үлкесиндеги Насыра қаласынан келип, Иордан дәрьясында Яқыяның қолынан шомылдырылды.

10 Ийса суўдан шығыўдан-ақ, аспанның ашылғанын ҳәм Мухаддес Руўхтың кептердей Өзиниң үстине түскенин көрди.

11 Сонда аспаннан:

— Сен — Мениң сүйикли Улымсаң, Мен Саған ырзаман! — деген саза еситилди.

12

Соннан соң, дәрриў Мухаддес Руўх Ийсаны шөлге апарды.

13 Ийса шөлде қырық күн болып, шайтан тәрепинен сыналды. Ол жабайы ҳайўанлар арасында болды ҳәм периштелер Оған хызмет етти.

14

Яқыя қамаққа алынғаннан кейин, Ийса Галила үлкесине келди ҳәм Қудайдың Хош Хабарын жәриялап:

15

— Ўақыт болды, Қудай Патшалығы жақынлады. Тәўбе етип , Хош Хабарға исениңлер! — деди.

16

Ийса Галила теңизиниң жағасы менен баратырғанда, теңизге аў салып жүрген Симонды ҳәм оның иниси Андрейди көрди. Олар балықшылар еди.

17 Ийса оларға:

— Мениң изиме ериңлер! Мен сизлерди адамларды Қудайдың жолына түсириўшилер қыламан, — деди.

18

Олар дәрриў аўларын таслап, Оның изине ерди.

19

Ийса бираз жүргеннен соң, Зебедейдиң улы Яқыпты ҳәм оның иниси Юханды көрди. Олар қайықта аўларын жамап отырған еди.

20 Ийса дәрриў оларды да шақырды. Олар да әкеси Зебедейди жумысшылар менен қайықта қалдырып, Ийсаның изине ерди.

21

Олар Капарнаҳум қаласына келди. Дем алыс күни болғанда Ийса дәрҳал мәжилисханаға кирип, адамларға тәлим бере баслады.

22 Адамлар Оның тәлимине таң қалысты, себеби Ол диний муғаллимлер сыяқлы емес, ал Өз бийлиги менен тәлим берди.

23

Сол ўақытта олардың мәжилисханасында жаўыз руўхлы бир адам болып, ол:

24

— Насыралы Ийса! Бизлер менен не жумысың бар? Сен бизлерди жоқ етиўге келдиң бе? Сениң ким екениңди билемен, Сен — Қудайдың Мухаддесисең! — деп бақыра баслады.

25

Бирақ Ийса жаўыз руўхқа кейип:

— Үниңди өшир де, оннан шығып кет! — деди.

26

Жаўыз руўх адамды қалтыратты да, қатты бақырып, оннан шығып кетти.

27 Ҳәмме таң қалысып, өз ара:

— Бул не? Бул қандай қүдиретли жаңа тәлиймат? Оның буйрығына жаўыз руўхлар да бойсынады-ғо, — дести.

28

Ийса ҳаққында хабар тез арада пүткил Галила үлкесиниң ҳәмме жерине тарқалды.

29

Мәжилисханадан шығыўдан-ақ, Ийса Яқып ҳәм Юхан менен бирге Симон ҳәм Андрейдиң үйине келди.

30 Симонның қәйин енесиниң ыссылығы көтерилип, аўырып жатырған еди. Олар Ийсаға ол ҳаққында дәрриў айтып берди.

31 Ийса ҳаялдың қасына барып, қолынан услап турғызғанда, оның ыссылығы түсип, оларға хызмет етти.

32

Қуяш батып кеш түскенде, адамлар Ийсаға барлық аўырған ҳәм жин урғанларды алып келди.

33 Пүткил қала халқы есик алдына жыйналды.

34 Ол ҳәр түрли аўырыў менен аўырған көп адамларға шыпа берди ҳәм көп жинлерди қуўып шығарды. Ийса жинлердиң сөйлеўине рухсат бермеди, өйткени жинлер Оның ким екенин билетуғын еди.

35

Таң азанда Ийса ерте турып, үйден шықты. Бир Өзи аўлақ жерге кетип, сол жерде дуўа етти.

36 Симон ҳәм оның қасындағылар Оны излеп шықты.

37 Оны тапқаннан соң, Оған:

— Ҳәмме Сени излемекте, — дести.

38

Ол жуўап берип:

— Жүриңлер, жақын жайласқан қалаларға барайық. Мен ол жерлерде де ўаз айтыўым керек, себеби Мен сол ушын келгенмен, — деди.

39

Солай етип, Ийса пүткил Галила үлкесин аралап, олардың мәжилисханаларында ўаз айтып, жинлерди қуўып шығарды.

40

Мақаў кесел болған бир адам Ийсаға келип, Оның алдында дизе бүкти ҳәм Оннан:

— Егер Сен қәлесең, мени мақаў кеселден тазалай аласаң-ғо, — деп өтинди.

41

Ийсаның жаны ашып, қолын созып, оған тийгизди де:

— Қәлеймен, тазалан! — деди.

42

Дәрҳал сол адамның мақаў кесели кетип, тазаланды.

43 Ийса қатаң ескертип, оны дәрҳал жиберди де:

44

— Абайла, ҳеш кимге ҳеш нәрсе айтыўшы болма! Бирақ руўханийге барып өзиңди көрсет те, мақаў кеселден тазаланғаныңды адамларға дәлиллеў ушын, Муўса буйырған қурбанлықты бер, — деди.

45

Бирақ ол барып, болған ўақыяның ҳәммесин жар салып айта баслады. Сол себепли, Ийса енди қалаға ашық кире алмайтуғын болды ҳәм қала сыртындағы далаңлықта турды. Сонда да халық Оған ҳәр тәрептен келе берди.

2

1

Бир неше күннен кейин, Ийса және Капарнаҳумға қайтып келгенде, адамлар Оның үйде екенин еситти.

2 Көп адам жыйналғанлықтан, есик алдында да орын қалмады. Ийса оларға Қудайдың сөзин айтты.

3 Сонда Оған төрт адам бир ләң адамды көтерип алып келди.

4 Бирақ адам көп болғанлықтан, Ийсаға жақынласа алмады. Сонлықтан олар Ийса болған үйдиң төбесин ашып, ләң адамды төсеги менен төменге түсирди.

5 Ийса олардың исенимин көрип, ләң адамға:

— Балам, гүналарың кеширилди! — деди.

6

Сол жерде бир неше диний муғаллимлер отырған еди, олар ишлеринен:

7 «Ол неге Қудайға тил тийгизип тур? Гүналарды жалғыз Қудайдан басқа ким кешире алады?» — деп ойлады.

8

Ийса олардың не ойлағанын дәрриў билип:

— Ишлериңизден неге бундай нәрселерди ойлап турсызлар?

9 Ләң адамға нени айтыў аңсатырақ: «Гүналарың кеширилди», — деў ме ямаса «Орныңнан турып, төсегиңди алып жүр», — деў ме?

10 Бирақ, Адам Улының жер бетинде гүналарды кешириўге бийлиги бар екенин билип қойыңлар, — деди де, ләң адамға:

11 — Саған айтаман: орныңнан тур да, төсегиңди алып, үйиңе бар! — деди.

12

Адам орнынан турды да, дәрриў төсегин алып, адамлардың көз алдында шығып кетти. Ҳәмме таң қалысты ҳәм Қудайды мақтап:

— Бизлер ҳеш қашан бундай нәрсени көрген жоқпыз, — дести.

13

Ийса және теңиз жағасына барғанда, халық Оның қасына келди ҳәм Ол адамларға тәлим берди.

14 Ийса кетип баратырып, салық кеңсесинде отырған Алпейдиң улы Лебийди көрди де, оған:

— Мениң изиме ер! — деди.

Ол орнынан турып, Ийсаның изине ерди.

15

Ийса Лебийдиң үйинде дастурхан басында отырғанда, көп салықшылар менен гүнакарлар Ол ҳәм Оның шәкиртлери менен бирге аўқат жеди. Өйткени Оның изине ериўши бундай адамлар көп еди.

16 Парисейлер арасындағы диний муғаллимлер Оның гүнакарлар ҳәм салықшылар менен бирге ас ишип отырғанын көрип, Оның шәкиртлерине:

— Ол неге салықшылар ҳәм гүнакарлар менен бирге ас ишип отыр? — деди.

17

Буны еситкен Ийса:

— Шыпакерге дени саўлар емес, ал аўырыўлар мүтәж. Мен ҳақ адамларды емес, ал гүнакарларды шақырыў ушын келдим, — деди.

18

Яқыяның ҳәм парисейлердиң шәкиртлери ораза тутатуғын еди. Айырым адамлар Ийсаға келип:

— Яқыяның ҳәм парисейлердиң шәкиртлери ораза тутады, ал Сениң шәкиртлериң неге ораза тутпайды? — деп сорады.

19

Ийса оларға:

— Тойға келгенлер күйеў олар менен бирге болған ўақытта ораза тута ала ма? Күйеў өзлери менен бирге болса, олар ораза тута алмайды.

20 Бирақ, олардан күйеўди тартып алып кетилетуғын күнлер келеди, олар сонда, сол күнлери ораза тутады.

21

Ҳеш ким ески кийимге жаңа таўардан жамаў жамамайды. Олай етсе, жаңа жамаў ески кийимнен жыртылып қалып, жыртық бурынғысынан бетер болады.

22 Ҳеш ким жаңа шарапты ески меске қуймайды. Олай етсе, жаңа шарап ески мести жарып, шарап та ағып кетеди, мес те бузылады. Жаңа шарап жаңа меске қуйылыўы тийис, — деди.

23

Бир дем алыс күни Ийса бийдай атызының арасынан өтип баратырғанда, шәкиртлери жол бойы бийдайдың масақларын үзе баслады.

24 Парисейлер Ийсаға:

— Қара, олар не ушын дем алыс күнинде ислеўге болмайтуғын исти ислеп атыр, — деди.

25

Ийса оларға:

— Өзи де, қасындағылар да аўқатқа мүтәж болып аш қалғанда, Даўыттың не ислегенин сизлер ҳеш оқымағансызлар ма?

26 Ол бас руўханий Абиятардың заманында Қудайдың Үйине кирип, тек руўханийлерге ғана жеўге болатуғын, Қудайға арналған нанларды өзи де жеген, қасындағыларға да берген емес пе? — деди.

27

Ол және:

— Адам дем алыс күни ушын емес, ал дем алыс күни адам ушын жаратылған.

28 Сонлықтан Адам Улы дем алыс күниниң де ийеси, — деди.

3

1

Ийса және мәжилисханаға кирди. Ол жерде қолы ләң бир адам бар еди.

2 Гейбиреўлер Ийсаны айыпламақшы болып, дем алыс күни сол адамға шыпа бермес пе екен деп, Оны аңлыды.

3 Ийса қолы ләң адамға:

— Ортаға шық, — деди.

4 Соңынан олардан: — Нызам бойынша дем алыс күни не ислеген дурыс: жақсылық па ямаса жаманлық па? Адамның жанын қутқарыў ма ямаса набыт қылыў ма? — деп сорады.

Бирақ олар үндемеди.

5 Ийса оларға ашыўлы нәзер таслап, олардың тас баўырлығына қыйналды ҳәм сол адамға:

— Қолыңды соз, — деди.

Ол қолын созғанда, қолы бурынғыдай сап-саў болып қалды.

6 Бирақ парисейлер сыртқа шығып, Ийсаны жоқ қылыў туўралы Ҳиродтың адамлары менен дәрриў тил бириктире баслады.

7

Ийса Өз шәкиртлери менен теңиздиң жағасына шықты. Оған Галиладан көп халық ерип жүрди.

8 Яҳудиядан, Ерусалимнен, Идумеядан, Иорданның арғы жағасынан ҳәм Тир менен Сидон әтирапынан жүдә көп адамлар Оның ислеген ислери ҳаққында еситип, Оған келди.

9 Халық көп жыйналғанлықтан, Өзин тығылыстырмасын деп, Ийса шәкиртлерине қайық таярлаўды тапсырды.

10 Себеби Ол көп адамларға шыпа бергенликтен, аўырыў адамлардың ҳәммеси Оған қолларын тийгизбекши болып, әтирапына тығылысты.

11 Ҳәр қашан жаўыз руўхлар Ийсаны көргенде, Оның алдына жығылып:

— Сен — Қудайдың Улысаң! — деп бақырысатуғын еди.

12

Бирақ Ол Өзиниң ким екенлигин ашық айтыўды оларға қатаң қадаған ететуғын еди.

13

Ийса таўға шығып, Өзи қәлеген адамларды шақырғанда, олар Оның қасына келди.

14 [14-15] Өзи менен бирге болыў ушын, Қудайдың сөзин жәриялаўға жибериў ушын ҳәм жинлерди қуўып шығарыўға бийлик бериў ушын он екисин таңлады.

15

16

Ийса тайынлаған он еки елши мыналар еди: Ол Петр деп атаған Симон,

17 Ийса Боанергес, яғный «гүлдирмаманың балалары» деп атаған Зебедейдиң уллары Яқып ҳәм Юхан,

18 Андрей, Филип, Бартоломей, Матта, Томас, Алпейдиң улы Яқып, Тадей, ўатансүйер Симон

19 ҳәм кейин Ийсаға сатқынлық ислеген Яҳуда Исқариот.

20

Соңынан Ийса үйге киргенде, және көп халық жыйналып, Оған ҳәм шәкиртлерине аўқатланыўға мүмкиншилик болмай қалды.

21 Ийсаның үй-иши буны еситип, Оны алып кетиў ушын келди. Өйткени адамлар: «Ол есинен аўыпты», — деген еди.

22

Ерусалимнен келген диний муғаллимлер:

— Онда Белзебүл-шайтан бар. Ол жинлерди жинлердиң баслығының күши менен қуўып шығарып жүр, — дести.

23

Сонда Ийса оларды Өзине шақырып алып, оларға тымсаллар менен сөйлей баслады:

— Шайтанды шайтан қалай қуўып шығара алады?

24 Егер бир патшалық өз ишинен бөлинсе, ол қулайды.

25 Бир үй өз ишинен бөлинсе, ол қулайды.

26 Егер шайтан өзине өзи қарсы шығып, өз ара бөлинсе, онда оның патшалығының қулап, тамам болатуғын ўақтының жеткени.

27

Ҳеш ким де күшли адамның үйине кирип, мал-мүлкин тонай алмайды. Тек оны байлағаннан кейин ғана оның үйин тонай алады-ғо.

28

Сизлерге шынын айтып турман: адамлардың ҳәр қандай гүнасы да, тил тийгизиўлери де кешириледи.

29 Бирақ ким де ким Мухаддес Руўхқа тил тийгизсе, ҳеш қашан кеширилмейди. Ол мәңгиге гүналы болады.

30 Ийса бул сөзлерди адамлардың: «Онда жаўыз руўх бар», — дегени себепли айтты.

31

Сонда Ийсаның анасы ҳәм туўысқанлары келди. Олар үйдиң сыртында турып, адам жиберип, Оны шақыртты.

32 Әтирапында отырған аламан Ийсаға:

— Сениң анаң менен туўысқанларың келип, Сени сыртта шақырып тур, — дести.

33

Ийса оларға жуўап қайтарып:

— Мениң анам ким, туўысқанларым кимлер? — деди де,

34 әтирапында отырғанларға қарап: — Мине, Мениң анам ҳәм туўысқанларым!

35 Ким де ким Қудайдың еркин орынласа, Мениң туўысқаным да, анам да — сол, — деди.

4

1

Ийса және теңиз жағасында тәлим бере баслады. Әтирапына жүдә көп халық жыйналғанлықтан, теңиздеги қайыққа минип отырды, ал халық теңиздиң жағасында, жерде болды.

2 Ол халыққа тымсаллар менен көп нәрселерди үйретип, былай деди:

3

— Тыңлаңлар: бир туқым себиўши туқым себиўге шығыпты.

4 Ол сепкенде, туқымлардың гейбиреўлери жол шетине түсипти. Қуслар ушып келип, оларды шоқып жеп қойыпты.

5 Гейбиреўлери топырағы аз болған таслаққа түсип, жер терең болмағанлықтан тез көгерип шығыпты.

6 Бирақ күн шыққаннан соң солып, тамырсыз болғанлықтан, қуўрап қалыпты.

7 Гейбиреўлери тикенлер арасына түсипти. Тикенлер өскеннен соң, оларды туншықтырып таслапты ҳәм олар зүрәәт бермепти.

8 Ал басқалары өнимли жерге түсип, көгерип өсип шығыпты ҳәм гейбиреўи отыз, гейбиреўи алпыс, гейбиреўи жүз еседен зүрәәт берипти.

9

Қулағы бар жақсылап еситип алсын!

10

Ийса жалғыз қалғанда, он еки шәкирти ҳәм басқалар Оннан тымсаллар ҳаққында сорады.

11 Ийса оларға былай деди:

— Қудай Патшалығының сырын билиў сизлерге берилген. Ал сырттағы басқа адамларға ҳәммеси тымсаллап айтылады.

12 Солай етип:

«Олар қараса да көрмейди,
Еситсе де түсинбейди,
Қайтып келип, кеширилмейди» .

13

Ийса оларға былай деди:

— Сизлер бул тымсалды түсинбейсизлер ме? Онда басқа барлық тымсалларды қалай түсинесизлер?

14 Туқым себиўши Қудайдың сөзин себеди.

15 Гейбир адамлар жол шетине себилген туқымларға уқсайды, олар Қудайдың сөзин еситиўден-ақ, шайтан келип, олардың кеўлине себилген сөзди алып кетеди.

16 Базылар таслақ жерге себилген туқымларға уқсайды. Олар сөзди еситкен ўақытта-ақ оны қуўаныш пенен қабыл етеди.

17 Бирақ тамырсыз болғанлықтан турақсызлық етип, сөз ушын азап шегиўге ямаса қуўдаланыўға туўра келгенде, тез исенимнен қайтады.

18

Айырымлар тикенлер арасына себилген туқымларға уқсайды.

19 Олар сөзди еситсе де, бул дүньяның тәшиўишлери, байлыққа алданыў ҳәм басқа да ҳәўес болыўлар сөзди туншықтырады, сонлықтан олар зүрәәт бермейди.

20 Ал басқалары өнимли жерге себилген туқымларға уқсайды. Олар сөзди еситип, оны қабыл етеди ҳәм зүрәәт береди: биреўлери отыз, биреўлери алпыс, биреўлери жүз еседен береди.

21

Ийса оларға және былай деди:

— Ким шыраны ыдыстың ямаса кәттиң астына қойыў ушын әкеледи? Керисинше, оны шыра қойғышқа қойыў ушын әкелмей ме?

22 Себеби ашылмайтуғын ҳеш қандай сыр, билинбейтуғын ҳеш қандай жасырын нәрсе жоқ.

23 Еситиўге қулағы бар еситсин!

24

Ийса даўам етип, оларға былай деди:

— Еситкенлериңизге кеўил аўдарыңлар! Сизлер қандай өлшем менен өлшеп берсеңлер, Қудай да сизлерге сондай өлшем менен өлшеп береди. Ҳәтте, сизлерге қосымша етип те береди.

25 Кимде бар болса, оған қосымша етип бериледи, ал кимде жоқ болса, оның бары да тартып алынады.

26

Соң Ийса:

— Аспан Патшалығы мынаған уқсайды: бир адам жерге туқым сеўипти.

27 Ол түн болғанда уйықлапты, күндиз болғанда ояныпты: бирақ туқымның қалай көгерип өскенин билмепти.

28 Өйткени жер өз-өзинен зүрәәт береди: дәслеп көк шығып, соңынан масақ, ал оннан соң масақ ишинде дән өнеди.

29 Ал егин писип жетилискенде, сол адам дәрриў орыўға кириседи, себеби орыў мәҳәли келди, — деди.

30

Ийса тағы былай деди:

— Қудай Патшалығын неге уқсатайық? Оны қандай тымсал менен түсиндириўге болады?

31 Ол қышқыл туқымға уқсайды. Жерге себилгенде, бул туқым жер жүзиндеги барлық туқымлардың ең кишиси болады.

32 Бирақ ол себилгеннен соң өсип, шақалары жайылып, барлық шөплерден үлкен болады ҳәм оған аспан қуслары ушып келип, саялы шақаларына уя салады.

33

Ийса усындай көп тымсаллар менен халыққа түсине алғанынша сөз айтты.

34 Оларға тымсалсыз ҳеш нәрсе айтпады, ал шәкиртлерине аўлақта ҳәммесин түсиндирди.

35

Сол күни кеште Ийса шәкиртлерине:

— Теңиздиң арғы жағасына өтейик, — деди.

36

Олар халықты қалдырып, Ийсаны отырған қайығы менен алып кетти. Оның менен бирге басқа қайықлар да бар еди.

37 Сонда күшли даўыл көтерилип, толқынлар қайықты соққылағанда, қайық суўға тола баслады.

38 Ал Ийса қайықтың артқы жағында басына дастық салып, уйықлап атыр еди. Шәкиртлери Оны оятып:

— Устаз! Бизлер өлетуғын болдық-ғо, бул Саған бәри бир ме? — деди.

39

Сонда Ол турды да, самалға тыйым салып, теңизге:

— Тоқта! Тынышлан! — деп буйырды.

Сонда самал тоқтап, аўыр тынышлық орнады.

40

Ийса оларға:

— Неге буншама қорқасызлар? Еле исенимлериңиз жоқ па? — деди.

41

Бирақ олар қатты қорқысып, бир-бирине:

— Самалды да, теңизди де Өзине бойсындыратуғын бул ким? — дести.

5

1

Олар теңиздиң арғы жағасындағы Гадара үлкесине келди.

2 Ийса қайықтан түскенде, дәрриў Оның қарсы алдынан қәбирлердиң арасы менен киятырған жаўыз руўхқа шалынған адам шықты.

3 Бул адам қәбирлер арасында жасап, оны ҳеш ким шынжыр менен де байлап таслай алмаған еди.

4 Неше рет шынжырласа да, кисенлесе де, ол ҳәр қашан шынжырларды үзип, кисенлерди сындырып таслайтуғын еди. Оны бойсындырыўға ҳеш кимниң күши жетпейтуғын еди.

5 Ол күни-түни қәбирлер арасында ҳәм таўдың етеклеринде бақырып, өзин таслар менен жарақатлайтуғын еди.

6

Узақтан Ийсаны көрген ол жуўырып келди де, аяғына жығылып:

7

— Қүдиретли Қудайдың Улы — Ийса! Мениң менен не жумысың бар? Қудай ушын өтинемен, мени қыйнама! — деп қатты бақырды.

8

Өйткени Ийса: «Ҳәй, жаўыз руўх, бул адамнан шығып кет!» — деген еди.

9

Сонда Ийса оннан:

— Атың ким? — деп сорады.

Ол:

— Мениң атым үлкен топар , себеби бизлер көппиз, — деди

10 ҳәм өзлерин бул жерден басқа жаққа жибермеўин өтинип, Оған қатты жалынды.

11

Сол жердеги таўдың етегинде үлкен шошқа падасы жайылып жүрген еди.

12 Жаўыз руўхлар Ийсаға жалынып:

— Бизлерди сол шошқаларға жибер, оларға кирейик, — деди.

13

Ийса оларға рухсат етти. Сонда жаўыз руўхлар сол адамнан шығып, шошқаларға кирди ҳәм еки мыңға шамалас шошқа падасы жуўырысып, тик жардан теңизге түсти де, батып кетти.

14

Шошқа бағыўшылар қашып кетип, қала ҳәм аўылларға барды да, болған ўақыяны айтып берди. Адамлар не болғанын көриў ушын келди.

15 Олар Ийсаның қасына барып, бурын үлкен жин топары урған адамның ақыл-еси кирип, кийинип отырғанын көргенде қорқып қалысты.

16 Болған ўақыяны көргенлер жин урған адамға ҳәм шошқаларға не болғанын оларға айтып берди.

17

Сонда адамлар Ийсадан олардың үлкесинен кетиўин өтине баслады.

18

Ийса қайыққа мингенде, жиннен азат болған адам Оған:

— Сениң менен бирге барайын, — деп жалынды.

19

Бирақ Ийса оған рухсат етпей:

— Үйиңе, жақынларыңның қасына қайт, Ийемиздиң саған не ислегенин ҳәм Оның саған қандай мийрим-шәпәәт көрсеткенин оларға айтып бер, — деди.

20

Ол адам сол жерден кетип, Ийсаның оған не ислегенин Декаполиске барып жәриялай баслады. Еситкенлердиң ҳәммеси таң қалысты.

21

Ийса қайық пенен және арғы жағаға өткенде, әтирапына көп адам жыйналды. Ол жағада турғанда,

22 Яир атлы мәжилисхана басшыларының бири келди. Ол Ийсаны көрип, аяғына жығылды да:

23

— Кишкене қызым өлим төсегинде жатыр. Сен келип, оның үстине қолыңды қой, ол шыпа таўып, тири қалсын! — деп қатты жалынды.

24

Ийса оның менен бирге кетти. Изине көп халық ерип, тығылыстырып жүрди.

25

Сол жерде он еки жыл бойы қан кетип аўырған бир ҳаял бар еди.

26 Ол талай шыпакерлерден көп азап шеккен еди ҳәм пүткил мал-мүлкин сарплаған болса да ҳеш шыпа таппай, аўҳалы бурынғысынан бетер болған еди.

27 Ҳаял Ийса ҳаққында еситип, адамлардың арасы менен Оның арқа бетинен келди де, кийимине қолын тийгизди.

28 Өйткени ол ишинен: «Оның кийимине ғана қол тийгизсем, шыпа табаман», — деген еди.

29

Сол ўақытта-ақ ҳаялдың қан кетиўи тоқтады ҳәм ол денесиниң шыпа тапқанын сезди.

30 Сонда Ийса Өзинен күш шыққанын дәрриў билип, халыққа бурылды да:

— Мениң кийимиме ким қолын тийгизди? — деп сорады.

31

Шәкиртлери Оған:

— Халықтың Сени тығылыстырып киятырғанын көрип турып, неге: «Мениң кийимиме ким қол тийгизди», — деп сорайсаң? — деди.

32

Бирақ Ийса буны ким ислегенин көриў ушын, әтирапына қарай баслады.

33 Сонда өзине не болғанын билген ҳаял қорқып ҳәм қалтырап, Оның алдына келди де, аяғына жығылып, бар ҳақыйқатты айтып берди.

34 Ийса оған:

— Қызым! Исенимиң сени қутқарды. Тынышлық пенен бара бер, енди дәртиңнен азап шекпейсең, — деди.

35

Ол еле усыларды айтып турғанда, мәжилисхана басшысының үйинен адамлар келип:

— Қызыңыз өлди. Енди неге Устаздың тынышын алып турсыз? — деди.

36

Бирақ Ийса бул сөзлерди еситсе де, мәжилисхана басшысына:

— Қорқпа, тек исен, — деди.

37

Ийса Өзине Петр, Яқып ҳәм оның иниси Юханнан басқа ҳеш кимниң ериўине рухсат етпеди.

38 Олар мәжилисхана басшысының үйине келгенде, даўыс шығарып қатты жыласып турған адамларды көрди.

39 Ийса ишке кирип:

— Неге қайғырып, жылап турсызлар? Қыз өлген жоқ, ол тек уйықлап атыр, — деди.

40

Олар Ийсаның үстинен күлди. Бирақ Ол ҳәммени шығарып жиберип, Өзи менен бирге қыздың ата-анасын ҳәм шәкиртлерин алып, қыз жатырған бөлмеге кирди.

41 Қыздың қолынан услап, оған:

— Талита куми! — деди. Бул: «Қызым, саған айтаман, түргел», — дегенди билдиреди.

42

Қыз дәрриў орнынан турып, жүре баслады: оның жасы он екиде еди. Буны көргенлер қатты таң қалысты.

43 Ийса оларға бул ҳаққында ҳеш кимге айтпаўларын қатаң буйырып, қызға аўқат бериўди тапсырды.

6

1

Ийса сол жерден шығып, Өзи өскен қалаға келди. Оның изине шәкиртлери де ерди.

2 Дем алыс күни болғанда, Ол мәжилисханада тәлим бере баслады. Оны тыңлаған көп адамлар таң қалысып:

— Булардың бәрин Ол қаяқтан алған? Оған бундай даналықты ким берген? Усындай кәраматлар Оның қолы менен қалай исленбекте?

3 Ол ағаш устасы емес пе? Ол Мәриямның улы, Яқып, Иосес, Яҳуда ҳәм Симонлардың ағасы емес пе? Оның қарындаслары да усы жерде, бизлердиң арамызда емес пе? — десип, Оны тән алмады.

4

Ийса оларға:

— Қәдирленбейтуғын пайғамбар жоқ, ол тек өз ўатанында, ағайин-туўғанларының арасында ҳәм үйинде ғана қәдирсиз, — деди.

5

Ийса ол жерде тек бир неше аўырыў адамлардың үстине ғана қолын қойып, шыпа берди, бирақ басқа кәраматлар ислей алмады

6 ҳәм олардың исенимсизлигине ҳайран қалды.

Соңынан Ийса сол әтираптағы аўылларды аралап, тәлим берди.

7 Он еки шәкиртин шақырып алып, оларды екеў-екеўден жибере баслады ҳәм оларға жаўыз руўхларды қуўып шығарыўға бийлик берди.

8 Оларға:

— Жолға жалғыз таяқтан басқа ҳеш нәрсе: нан да, дорба да, қалталарыңызға ақша да алмаңлар,

9 аяқларыңызға аяқ кийим кийсеңлер де, артық кийим алмаңлар, — деп буйырды.

10

Ол және:

— Бир жерлерде қайсы үйге кирсеңиз, ол жерден шығып кеткениңизше, сол үйде болыңлар.

11 Егер бир жерде сизлерди қабыл етпесе ҳәм сөзлериңизди тыңламаса, сол жерден шығып баратырып, оларға ескертиў ретинде, аяқларыңыздағы шаңды қағып кетиңлер, — деди.

12

Шәкиртлер барып, халыққа тәўбе етиўди жәриялап жүрди

13 ҳәм көп жинлерди қуўып шығарып, көп аўырыў адамларды май менен сылап, оларға шыпа берди.

14

Патша Ҳирод Ийса туўралы еситти, себеби Оның аты ҳәммеге белгили болған еди. Гейбиреўлер: «Бул — өлимнен қайта тирилген Шомылдырыўшы Яқыя, сонлықтан да Ол усындай кәраматлар ислемекте», — десе,

15 базылар: «Бул — Илияс», — дести. Тағы басқалар: «Ол — бурынғы пайғамбарлар сыяқлы, бир пайғамбар», — дести.

16

Ал буны еситкен Ҳирод:

— Мен басын кестирген Яқыя тирилип келипти, — деди.

17

Ҳирод өз иниси Филиптиң ҳаялы Ҳиродияға үйленгенлиги себепли, адам жиберип, Яқыяны услатып байлатты да, оны қаматып таслады.

18 Өйткени Яқыя оған: «Туўысқаныңның ҳаялын алыўың нызамға туўры келмейди», — деген еди.

19

Ал Ҳиродия кек сақлап, Яқыяны өлтириўди ойлап еди, бирақ өлтире алмады.

20 Себеби Ҳирод Яқыяның ҳақ ҳәм мухаддес адам екенин билип, оннан қорқып, оны қорғайтуғын еди. Ол Яқыяның сөзлерин еситкенде қатты тынышсызланса да, оларды қызығыўшылық пенен тыңлайтуғын еди.

21

Күнлердиң биринде қолайлы жағдай туўылды. Ҳирод туўылған күнинде сарай ҳәмелдарларына, әскербасыларға ҳәм Галила үлкесиниң басшыларына зыяпат берди.

22 Сонда Ҳиродияның қызы келип ойынға түсип, Ҳиродтың ҳәм оның қонақларының кеўлинен шықты. Ҳирод қызға:

— Меннен не тилесең де сора, беремен, — деди.

23

Және де, қызға ант ишип:

— Не тилесең де, ҳәммесин беремен, патшалығымның ярымын да беремен, — деди.

24

Қыз сыртқа шығып, анасына:

— Не сорайын? — деди.

Анасы:

— Шомылдырыўшы Яқыяның басын сора! — деди.

25

Қыз дәрриў асығыслық пенен патшаға келди де:

— Маған тап ҳәзир Шомылдырыўшы Яқыяның басын алдырып, табаққа салып бериўиңизди қәлеймен, — деди.

26

Патша буған қатты қыйналса да, өзи ант ишкенликтен ҳәм қонақлары себепли, қыздың тилегине қарсы тура алмады.

27 Сонлықтан патша сол ўақытта-ақ жәлладын жиберип, Яқыяның басын әкелиўди буйырды. Жәллад барып, қамақта Яқыяның басын кести де,

28 табаққа салып, қызға әкелип берди, ал қыз оны анасына берди.

29 Буны еситкен Яқыяның шәкиртлери келип, оның денесин алып кетти де, қәбирге қойды.

30

Елшилер Ийсаның қасына қайтып келип, Оған барлығын: қандай ислер ислегенин ҳәм нелерди үйреткенин айтып берди.

31 Ийса оларға:

— Келиңлер, аўлақ жерге барайық, ол жерде сизлер бираз дем аласызлар, — деди.

Өйткени келип-кетиўшилер көп болғанлықтан, олардың аўқатланыўға да ўақты жоқ еди.

32 Сонлықтан да олар қайыққа минип, жалғыз өзлери елсиз жерге кетти.

33

Бирақ көп адамлар олардың кетип баратырғанын көрди. Оларды танығанлықтан, барлық қалалардан шықты да, жаға бойлап жуўырысып, олардан бурын жетип келди.

34 Ийса қайықтан түскенде соншама халықты көрип, оларға жаны ашыды. Себеби олар шопансыз қойларға уқсайтуғын еди. Сонлықтан Ийса оларға көп нәрселерди үйрете баслады.

35 Кеш болғанда, Оның шәкиртлери қасына келип:

— Бул — бир елсиз жер, күн де кеш болды.

36 Оларды тарқатып жибер, әтираптағы аўыл-елатларға барып, өзлерине азық сатып алсын, — деди.

37

Ийса оларға жуўап берип:

— Оларға сизлер аўқат бериңлер! — дегенде, олар:

— Расында да, еки жүз динарға нан сатып алып, халыққа жегизейик пе? — деди.

38

Ийса оларға:

— Қанша наныңыз бар? Барып көриңлер, — деди.

Олар билип келип:

— Бес нан, еки балық бар екен, — дести.

39

Сонда Ийса шәкиртлерине халықты топ-топқа бөлип, жасыл шөптиң үстине отырғызыўды буйырды.

40 Халық жүзден, елиўден топарға бөлинип отырды.

41 Ийса бес нан менен еки балықты алып, аспанға қарап Қудайға шүкирлик етти. Нанларды сындырып, халыққа тарқатыў ушын шәкиртлерине берди ҳәм еки балықты да барлығына үлестирди.

42 Олардың ҳәммеси жеп тойды.

43 Аўысқан нан бөлеклерин ҳәм балықларды жыйнап, үлкен он еки себет толтырды.

44 Нан жеген ер адам бес мыңға шамалас еди.

45

Буннан соң, дәрҳал Ийса шәкиртлерине қайыққа миниўди ҳәм Өзинен бурын арғы жағадағы Бетсайдаға кетиўди буйырды. Ал Өзи халықты тарқатып жиберди.

46 Оларды жибергеннен соң, дуўа етиў ушын таўға шықты.

47 Кеш болғанда қайық теңиздиң ортасында болып, ал Ийсаның жалғыз Өзи жағада еди.

48 Самал қарсы есип турғанлықтан, Ийса шәкиртлериниң есиўге қыйналып атырғанын көрди. Таңғы төртлер шамасы Ийса теңиздиң үсти менен шәкиртлерине қарай жүрип, олардың қасынан өтейин деп те қалды.

49 Шәкиртлери теңиздиң үсти менен киятырған Оны көргенде әрўақ деп ойлап, бақырысып жиберди.

50 Өйткени ҳәммеси Оны көрип, қорқып қалысқан еди. Бирақ Ийса оларға дәрриў:

— Жигерлениңлер! Бул Мен-ғо, қорқпаңлар! — деди.

51

Сонда Ийса олардың қайығына миниўден, самал тоқтады. Олар қатты таң қалысты.

52 Себеби олар нан менен болған кәраматты түсинбеген еди: кеўиллери соқыр еди.

53

Ийса ҳәм Оның шәкиртлери теңиздиң арғы жағасына өтип, Генесарет жерине келип тоқтады да, қайықты байлап қойды.

54 Олар қайықтан түскенде, адамлар Ийсаны дәрриў танып,

55 пүткил дөгерекке жуўырысты. Оның қай жерде екенлигин еситиўден, Оған аўырыў адамларды төсеклери менен әкеле баслады.

56 Ол қай жерге келмесин: аўылларға ма, қалаларға ма, елатларға ма, адамлар аўырыўларды базар майданларына алып келди. Олар Ийсадан ҳеш болмаса кийиминиң шетине ғана қол тийгизиўге рухсат сорады. Қол тийгизгенлердиң ҳәммеси шыпа тапты.

7

1

Ийсаның қасына Ерусалимнен келген парисейлер ҳәм айырым диний муғаллимлер жыйналды.

2 Олар Ийсаның шәкиртлериниң айырымлары ҳарам, яғный үрп-әдет бойынша жуўылмаған қоллары менен аўқат жегенин көрди.

3

Өйткени парисейлер ҳәм барлық яҳудийлер ата-бабаларынан қалған үрп-әдетлерин сақлап, қолларын жақсылап жуўмай турып аўқат жемейтуғын

4 ҳәм және де, базардан келип, жуўынбағанша аўқатланбайтуғын еди. Олар басқа да көп дәстүрлерди сақлаўды үрдис еткен. Мысалы: кесе, гүзе, мыс қазанларды жуўады.

5

Сонлықтан парисейлер менен диний муғаллимлер Ийсадан:

— Неге Сениң шәкиртлериң ата-бабалардан қалған үрп-әдетлерди орынламай, ҳарам қоллары менен аўқат жейди? — деп сорады.

6

Ийса оларға:

— Сизлер, еки жүзлилер туўралы Ийшая пайғамбар мынадай деп дурыс болжаған:

«Бул халық сыйлар Мени тили менен,
Ал кеўиллери тур Меннен алыс.

7
Олар Маған босқа сыйынып,
Адам ойлап тапқан парызларды үйретер» .

8

Сизлер Қудайдың буйрығын таслап, адамлардың дәстүрлерин орынлап жүрсизлер, — деди.

9

Ийса оларға және:

— Сизлер өз дәстүрлериңизди сақлаў ушын, Қудайдың буйрығын бийкарлаўды ақылға муўапық деп есаплайсызлар.

10 Муўса: «Ата-анаңды ҳүрметле , ким де ким ата-анасына жаман сөз айтса, өлтирилсин» , — деген.

11 Бирақ сизлер: «Ким де ким әкесине ямаса анасына: „Саған беретуғынымды Қудайға қурбан (Қудайға арналған сый) еттим“, десе,

12 сол адам ата-анасына ҳеш жәрдем бермесе де болады», — дейсизлер.

13 Солай етип, сизлер өз үрп-әдетлериңиз бенен Қудайдың сөзин бийкар етип, басқа да усы сыяқлы көп ислерди ислейсизлер, — деди.

14

Ийса халықты және Өзине шақырып алып былай деди:

— Мени ҳәммеңиз тыңлап, түсинип алыңлар.

15 Адамның ишине сырттан киретуғын ҳеш нәрсе оны ҳарамлай алмайды, ал адамды оның ишинен шығатуғын нәрсе ҳарамлайды. [

16 ]

17

Ол халықтың қасынан кетип, үйге киргенде, шәкиртлери сол тымсал ҳаққында сорады.

18 Ийса оларға:

— Еле сизлер де түсинбедиңлер ме? Адамның ишине сырттан киретуғын ҳеш нәрсе оны ҳарамлай алмайтуғынын түсинбейсизлер ме?

19 Себеби ол оның кеўлине емес, ал қарынына барып, соңынан сыртқа шығады, — деди.

Солай етип, Ийса ҳәр қандай азық-аўқаттың ҳадал екенин айтты.

20

Ол және:

— Адамды оның ишинен шыққан нәрселер ҳарамлайды.

21 Өйткени иштен, адамның кеўлинен жаман ойлар, бузықшылық, урлық ислеў, адам өлтириў,

22 неке ҳадаллығын бузыў, нәпсиқаўлық, жаўызлық, алдаў, азғынлық, күншиллик, масқаралаў, менменлик, ақылсызлық шығады.

23 Бул жаманлықлардың барлығы адамның ишинен шығып, оны ҳарамлайды, — деди.

24

Ийса сол жерден шығып, Тир үлкесине келди. Ол бир үйге кирди ҳәм буны ҳеш кимниң билгенин қәлемеди, бирақ жасырына алмады.

25 Кишкене қызы жаўыз руўхқа шалынған бир ҳаял Ийса ҳаққында еситип, дәрҳал Оған келди де, аяғына жығылды.

26 Бул — Сирофиникия елинде туўылған грек ҳаялы еди. Ол Ийсадан қызындағы жинди қуўып шығарыўды өтинди.

27 Ал Ийса оған:

— Биринши балаларды тойдырыў керек, балалардың нанын алып, ийтлерге таслаў дурыс емес, — деди.

28

Ҳаял жуўап берип:

— Дурыс, Ийем. Бирақ ийтлер де дастурханнан түскен балалардың нанының усақларын жейди-ғо, — деди.

29

Ийса оған:

— Усы жуўабың ушын үйиңе қайта бер, қызыңнан жин шығып кетти, — деди.

30

Ҳаял үйине келгенде, қызының төсекте жатырғанын ҳәм оннан жинниң шығып кеткенин көрди.

31

Ийса Тир үлкесинен шығып, Сидон арқалы Декаполистиң үсти менен Галила теңизине қайтып келди.

32 Сол жерде адамлар Оған ҳәм герең, ҳәм сақаў болған адамды алып келип, оның үстине қолын қойыўын өтинди.

33 Ийса оны шетирек шығарып, қулақларына бармақларын тықты да, түкирип, қолын оның тилине тийгизди.

34 Аспанға қарап гүрсинди де, оған:

— Еффата! — деди. Бул «ашыл» дегенди билдиреди.

35

Сол ўақытта-ақ адамның қулақлары ашылды ҳәм ол тилге кирип, дурыс сөйлей баслады.

36 Ийса адамларға бул ҳаққында ҳеш кимге айтпаўды буйырды. Бирақ Ол оларға қанша тыйым салса да, олар және де көбирек жая берди.

37 Адамлар қатты таң қалысып:

— Ол ҳәммесин жақсы ислейди: гереңлерди еситетуғын, гүңелеклерди сөйлейтуғын қылады, — дести.

8

1

Сол күнлери көп халық жыйналды. Олардың жейтуғын ҳеш нәрсеси болмағанлықтан, Ийса шәкиртлерин қасына шақырып алып:

2

— Халыққа жаным ашып тур. Олар үш күннен бери Мениң қасымда болып, жейтуғын ҳеш нәрсеси жоқ.

3 Егер оларды аш ҳалында үйлерине жиберсем, жолда ҳәлсиреп қалады. Және де, олардың гейбиреўлери узақтан келген-ғо, — деди.

4

Шәкиртлери Оған жуўап берип:

— Ким усындай бир елсиз жерде соншелли адамды тойдырыў ушын нан таба алады? — деди.

5

Ийса олардан:

— Неше наныңыз бар? — деп сорады.

Олар:

— Жетеў, — деп жуўап берди.

6

Сонда Ийса халыққа жерге отырыўды буйырды. Жети нанды алып, Қудайға шүкирлик етти ҳәм тарқатыў ушын, шәкиртлерине сындырып берди. Шәкиртлери халыққа тарқатты.

7 Оларда және бир неше киши балық та бар еди. Ийса Қудайға шүкирлик етип, оларды да тарқатыўды буйырды.

8 Халық жеп тойды ҳәм аўысып қалған бөлеклерди жыйнап, жети себет толтырды.

9 Ол жерде төрт мыңға шамалас адам бар еди. Ийса адамларды тарқатып жиберди

10 ҳәм шәкиртлери менен дәрриў қайыққа минип, Далманута үлкесине кетти.

11

Парисейлер Ийсаға келип, Оның менен тартыса баслады ҳәм Оны сынап көриў ушын, аспаннан кәраматлы белги көрсетиўин талап етти.

12 Ийса аўыр гүрсинип:

— Неге бул әўлад кәраматлы белги талап етип атыр? Шынын айтып турман: бул әўладқа ҳеш қандай кәраматлы белги көрсетилмейди, — деди.

13

Соңынан оларды қалдырып, және қайыққа минди де, арғы жағаға кетти.

14

Шәкиртлери өзлери менен бирге нан алыўды умытып кетип, қайықта тек ғана бир нан бар еди.

15 Ийса оларды ескертип:

— Абайлаңлар, парисейлердиң ҳәм Ҳиродтың ашытқысынан сақ болыңлар! — деди.

16

Олар:

— Нанымыз жоқ болғанлықтан усылай деди, — деп, өз ара сөйлесе баслады.

17

Ийса буны билип, олардан:

— Неге сизлер наныңыздың жоқлығын айтысып турсызлар? Елеге дейин көрмей ҳәм түсинбей турсызлар ма? Елеге дейин кеўиллериңиз соқыр ма?

18 Неге көзлериңиз бола тура көрмейсизлер, қулақларыңыз бола тура еситпейсизлер? Еслериңизде жоқ па?

19 Мен бес нанды бес мың адамға сындырып бергенимде, аўысқан бөлеклерди жыйнап неше себет толтырдыңлар? — деп сорады.

— Он еки, — деп жуўап берди олар.

20

Ийса және:

— Мен жети нанды сындырып, төрт мың адамға бөлистиргенимде, аўысқан бөлеклерди жыйнап неше себет толтырдыңлар? — деп сорады.

— Жети, — деп жуўап берди олар.

21

Ийса оларға:

— Сонда еле де түсинбедиңлер ме? — деди.

22

Ийса шәкиртлери менен Бетсайдаға келгенде, адамлар Ийсаға бир соқыр адамды әкелип, оған қолын тийгизиўин өтинди.

23 Ийса соқыр адамның қолынан услап, оны аўылдың сыртына алып шықты. Оның көзлерине түкирип, оның үстине қолларын қойды да:

— Бир нәрсе көрип турсаң ба? — деп сорады.

24

Ол қарап:

— Адамларды көрип турман. Олар жүрип баратырған тереклерге уқсайды, — деди.

25

Сонда Ийса оның көзлерине және қолларын қойғанда, ол тигилип қарады да, шыпа таўып, ҳәммесин анық көре баслады.

26 Ийса оны үйине жиберип, оған:

— Аўылға барма! — деди.

27

Ийса Өз шәкиртлери менен Филип Кесариясындағы аўылларға кетти. Жол бойы шәкиртлеринен:

— Мени адамлар ким деп санайды? — деп сорады.

28

Олар жуўап берип:

— Биреўлер Шомылдырыўшы Яқыя, екиншилер Илияс, тағы басқалар пайғамбарлардың бири деседи, — деди.

29

Ийса олардан:

— Ал сизлер Мени ким деп санайсызлар? — деп сорады.

Петр жуўап берип:

— Сен — Масихсаң , — деди.

30

Сонда Ийса оларға Өзи ҳаққында ҳеш кимге айтпаўды ескертти.

31

Ийса Адам Улының көп азап шегип, ақсақаллар, бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлер тәрепинен қабыл алынбай өлтирилетуғынын ҳәм үшинши күни қайта тирилиўи тийис екенлигин оларға үйрете баслады.

32 Ол бул ҳаққында ашық-айдын айтты. Бирақ Петр Оны шетке шақырып алып, қарсы сөйлей баслады.

33 Ийса бурылып, Өзиниң басқа шәкиртлерине қарады да, Петрге қатаң жуўап берип:

— Жоқ бол көзимнен, шайтан! Сен Қудайдың емес, ал адамның ислерин ойлап турсаң, — деди.

34

Соңынан Ийса шәкиртлери менен халықты Өзине шақырып алып:

— Ким де ким Маған ергиси келсе, өзинен кешсин ҳәм өз атанақ ағашын арқалап, Мениң изиме ерсин.

35 Себеби ким де ким өз жанын сақламақшы болса, оны жоғалтады. Ал ким де ким өз жанын Мен ҳәм Хош Хабар ушын жоғалтса, оны сақлап қалады.

36 Адам пүткил дүньяны ийелеп алып, бирақ өз жанын жоғалтса, буннан оған не пайда?

37 Ол өз жаны ушын қандай төлем бере алады?

38 Егер ким де ким усы опасыз ҳәм гүнакар әўладта Меннен ҳәм Мениң сөзлеримнен арланса, Адам Улы да Әкесиниң салтанатында Өзиниң мухаддес периштелери менен келгенде, оннан арланады, — деди.

9

1

Ийса оларға және:

— Сизлерге шынын айтып турман: бул жерде турғанлардың гейбиреўлери Қудай Патшалығының Өз қүдирети менен келгенин көрмегенше, өлмейди, — деди.

2

Арадан алты күн өткеннен соң, Ийса тек Петр, Яқып ҳәм Юханды алып, бәлент бир таўға шықты. Сонда олардың алдында Ийсаның түр-түси өзгерди.

3 Оның кийими жарқырап кетип, қардай аппақ түске енди. Жер жүзинде ҳеш бир кир жуўыўшы бундай қылып ағарта алмас еди.

4 Сонда оларға Илияс ҳәм Муўса пайғамбарлар көринип, Ийса менен сөйлесип турды.

5 Петр Ийсаға:

— Устаз, бизлердиң бул жерде болғанымыз қандай жақсы! Бизлер үш қос қурайық: биреўин Саған, биреўин Муўсаға, биреўин Илиясқа, — деди.

6

Петр бул сөзлерди не айтарын билмегенликтен айтты, өйткени шәкиртлер қатты қорқысып қалған еди.

7

Сол ўақытта бир булт пайда болып, оларды қаплады. Булттан:

— Бул — Мениң сүйикли Улым! Оның айтқанын тыңлаңлар! — деген саза еситилди.

8

Шәкиртлери бирден жән-жағына қарағанда, өзлериниң қасында Ийсадан басқа ҳеш кимди көрмеди.

9

Таўдан төмен түсип баратырғанда, Ийса оларға:

— Адам Улы өлимнен қайта тирилгенше, бул көргенлериңизди ҳеш кимге айтпаңлар, — деп буйырды.

10

Олар бул ўақыяны сыр сақлап, «өлимнен қайта тирилиў» дегенниң не екенлиги ҳаққында бир-биринен сорайтуғын еди.

11 Шәкиртлери Ийсадан:

— Неге диний муғаллимлер алды менен Илияс келиўи шәрт дейди? — деп сорады.

12

Ийса оларға жуўап берип:

— Дурыс, алды менен Илияс келип, ҳәммесин дүзетеди. Бирақ неге Адам Улы көп азап шегип, қабылланбаўы шәрт, деп жазылған?

13 Сизлерге айтатуғыным: Илияс келген еди. Бирақ ол ҳаққында жазылғандай, адамлар оған қәлегенин ислеп, жаман қатнаста болды, — деди.

14

Олар басқа шәкиртлерине қайтып келгенде, шәкиртлерди қоршаған көп халықты ҳәм олар менен тартысып турған диний муғаллимлерди көрди.

15 Пүткил халық Ийсаны көриўден таң қалысты ҳәм жуўырысып келип, Оған сәлем берди.

16 Ийса олардан:

— Олар менен не ҳаққында тартысып турсызлар? — деп сорады.

17

Халық арасынан бир адам Оған жуўап берип:

— Устаз! Мен Саған тилсиз руўх урғанлықтан гүңелек болып қалған баламды алып келдим.

18 Баламды руўх тутқанда, жерге жығады. Оның аўзында көбик пайда болады ҳәм ол тислерин қайрап, қатып қалады. Мен Сениң шәкиртлериңнен руўхты қуўып шығарыўын өтинген едим, бирақ олардың қолларынан келмеди, — деди.

19

Сонда Ийса оларға:

— Ҳәй, исенбейтуғын әўлад! Мен қашанға дейин сизлер менен бирге боламан? Қашанға дейин сизлерге шыдайман? Баланы Маған алып келиңлер, — деди.

20

Олар баланы Ийсаға алып келди. Ийсаны көриўден, руўх баланы дәрриў қалтыратты. Бала жерге жығылды да, аўзынан көбик шығып, аўнап жатты.

21 Сонда Ийса баланың әкесинен:

— Бундай болғанына қанша ўақыт болды? — деп сорады.

Әкеси:

— Кишкене бала ўақтынан усындай.

22 Руўх оны өлтирмекши болып, неше мәрте отқа да, суўға да таслады. Егер қолыңнан келсе, бизлерди аяп, жәрдем ете гөр, — деди.

23

Ийса оған:

— Егер қолыңнан келсе, дейсең бе? Исенетуғын адамға ҳәмме нәрсе мүмкин, — деди.

24

Баланың әкеси дәрҳал жылап жиберип:

— Мен исенемен: аз исенимимниң беккем болыўына жәрдем ет! — деп бақырды.

25

Халықтың жуўырып киятырғанын көргенде Ийса жаўыз руўхқа кейип:

— Ҳәй, тилсиз ҳәм герең руўх! Буйыраман: оннан шығып кет ҳәм қайтып оған кириўши болма, — деди.

26

Сонда руўх шыңғырып, баланы қатты қалтыратты да, оннан шығып кетти. Бала өлидей болып жатырғанлықтан, адамлардың көбиси:

— Ол өлип қалды, — дести.

27

Бирақ Ийса оны қолынан услап турғызғанда, ол орнынан турды.

28

Ийса үйге киргеннен кейин, шәкиртлери аўлақта Оннан:

— Бизлер неге жаўыз руўхты қуўып шығара алмадық? — деп сорады.

29

Ийса оларға жуўап берип:

— Жинлердиң бундай түрин тек дуўа етиў арқалы қуўып шығарыўға болады, — деди.

30

Сол жерден шығып, олар Галила арқалы өтти. Ийса буны ҳеш кимниң билмеўин қәледи.

31 Себеби Ол шәкиртлерине тәлим берип:

— Адам Улы адамлардың қолына услап бериледи, олар Оны өлтиреди ҳәм өлтирилгеннен кейин, Ол үшинши күни қайта тириледи, — деди.

32

Бирақ шәкиртлери бул сөзлердиң мәнисин түсинбеди, ал сорайын десе қорқты.

33

Олар Капарнаҳумға келди. Ийса үйде болғанда, шәкиртлеринен:

— Жол бойы не ҳаққында тартыстыңлар? — деп сорады.

34

Бирақ олар үндемеди. Өйткени олар жол бойы арасында кимниң ең уллы екенлиги ҳаққында тартысқан еди.

35 Ийса отырып, он еки шәкиртин шақырып алды да, оларға:

— Егер ким де ким биринши болғысы келсе, сол ең соңғы болып, ҳәммеге хызмет етиўи шәрт, — деди.

36

Соң кишкене бир баланы алып, олардың ортасына турғызды да, оны қушақлап:

37

— Ким де ким мынадай кишкене бир баланы Мениң атым ушын қабыл етсе, оның Мени қабыл еткени болады. Ал ким де ким Мени қабыл етсе, оның тек Мени емес, ал Мени Жибергенди қабыл еткени болады, — деди.

38

Юхан Ийсаға:

— Устаз! Сениң атың менен жинлерди қуўып шығарып жүрген бир адамды көрдик. Бирақ ол бизлерге ерип жүрмегенликтен, оған тыйым салдық, — деди.

39

Ал Ийса былай деди:

— Оған тыйым салмаңлар, себеби Мениң атым менен кәрамат көрсеткенниң ҳеш қайсысы да Мен туўралы жақын арада жаман сөз айта алмайды.

40 Өйткени ким де ким бизлерге қарсы болмаса, ол бизлердиң тәрепдарымыз.

41 Сизлерге шынын айтып турман: ким де ким Масихқа тийисли болғаныңыз себепли, Мениң атым ушын сизлерге бир кесе суў ишкизсе, ол сыйсыз қалмайды.

42

— Және де, ким де ким Маған исенетуғын мына кишкенелердиң биреўин азғырса, оның мойнына үлкен дигирман тасы байланып теңизге тасланғаны оған жақсырақ болады.

43 Егер сени қолың азғырса, оны шаўып тасла. Еки қолың менен дозаққа, сөнбес отқа барғаныңнан гөре, шолақ болып мәңгилик өмирге ерискениң жақсырақ. [

44 ]

45 Егер сени аяғың азғырса, оны шаўып тасла. Еки аяғың менен дозаққа тасланғаныңнан гөре, шолақ болып мәңгилик өмирге ерискениң жақсырақ. [

46 ]

47 Егер сени көзиң азғырса, оны ойып тасла. Еки көзиң менен дозаққа тасланғаныңнан гөре, жалғыз көзиң менен Қудайдың Патшалығына киргениң жақсырақ.

48 «Дозақта олардың қурты да өлмейди, оты да өшпейди» .

49

Себеби ҳәр бир адам от пенен дузланады.

50

Дуз — жақсы нәрсе. Бирақ дуз өз күшин жойтса, оны қалай және шорлы қылыўға болады? Өзлериңизде дуз болып, бир-бириңиз бенен татыўлықта жасаңлар, — деди.

10

1

Ийса сол жерди қалдырып, Яҳудия үлкесине ҳәм Иорданның арғы тәрепине кетти. Оның жанына және көп халық жыйналған еди ҳәм Ол тағы әдеттегидей оларға тәлим берди.

2

Ийсаға айырым парисейлер келди ҳәм Оны сынап көрмекши болып:

— Ер адамның ҳаялы менен ажырасыўы нызамға туўры келе ме? — деп сорады.

3

Ийса сораўға сораў менен жуўап берип:

— Муўса сизлерге нени буйырған еди? — деди.

4

Олар:

— Муўса ер адамның ҳаялына талақ хат жазып, ажырасыўына рухсат еткен, — деди.

5

Ийса оларға:

— Сизлер тас баўыр болғанлықтан, ол усы буйрықты жазған еди.

6 «Бирақ жаратылыстың басында Қудай адамларды еркек ҳәм ҳаял қылып жаратқан» .

7 «Сонлықтан ер адам ата-анасын қалдырып, өз ҳаялына қосылады

8 ҳәм екеўи бир дене болады. Солай етип, олар енди еки емес, ал бир дене болады» .

9 Сол себепли, Қудай қосқанларды адам ажыратпасын, — деди.

10

Үйде болғанда, Оннан шәкиртлери және усылар ҳаққында сорады.

11 Ийса оларға:

— Ким де ким өз ҳаялы менен ажырасып, басқа ҳаял алса, ол ҳаялына болған неке ҳадаллығын бузған болады.

12 Ҳаял да өз күйеўи менен ажырасып, басқа еркекке турмысқа шықса, ол да неке ҳадаллығын бузған болады, — деди.

13

Қолын тийгизсин деп, адамлар Ийсаға балаларын алып келди. Ал шәкиртлери оларға кейиди.

14 Буны көргенде Ийса оларға ашыўланып:

— Балалардың Маған келиўине рухсат бериңлер! Оларға тосқынлық жасамаңлар! Өйткени Қудай Патшалығы усындайлардики.

15 Шынын айтып турман:

— Ким де ким Қудай Патшалығын бала сыяқлы қабыл етпесе, оған ҳеш кире алмайды, — деди.

16

Соңынан балаларды қушақлап, олардың үстине қолларын қойып, пәтиясын берди.

17

Ийса жолға шығып баратырғанда бир адам жуўырып келип, Оның алдында дизе бүкти де:

— Ийгиликли Устаз! Мәңгилик өмирди алыўым ушын не ислеўим керек? — деп сорады.

18

Ийса оған:

— Сен неге Мени ийгиликли деп атап атырсаң? Жалғыз Қудайдан басқа ҳеш ким ийгиликли емес.

19 Оның буйрықларын өзиң билесең-ғо: «Адам өлтирме, неке ҳадаллығын бузба, урлық ислеме, жалған гүўалық берме, жалатайлық қылма, ата-анаңды ҳүрметле» .

20

Ол Ийсаға:

— Устаз! Мен булардың ҳәммесин бала ўақтымнан бери орынлап киятырман, — деди.

21

Ийса оған сүйиспеншилик пенен қарап:

— Саған бир нәрсе жетиспейди. Барып барлық мал-мүлкиңди сатып, ақшасын жарлыларға бер, сонда сениң ғәзийнең аспанда болады. Соңынан келип, Мениң изиме ер, — деди.

22

Бирақ жигит бул сөзлерди еситкенде түри өзгерип кетти. Ол қапа болып, кетип қалды. Себеби оның байлығы көп еди.

23

Ийса әтирапына қарап, шәкиртлерине:

— Байлығы барларға Қудай Патшалығына кириў қандай қыйын! — деди.

24

Шәкиртлери бул сөзлерди еситип, таң қалысты. Бирақ Ийса оларға және:

— Балаларым! Қудай Патшалығына кириў қандай қыйын!

25 Бай адамның Қудай Патшалығына кириўинен гөре, түйеге ийнениң көзинен өтиў аңсатырақ, — деди.

26

Олар қатты таң қалысып, бир-бирине:

— Олай болса, ким қутқарыла алады? — деди.

27

Ийса оларға қарап:

— Бул адамлардың қолынан келмейди, бирақ Қудайдың қолынан келеди. Өйткени Қудай ушын мүмкин емес нәрсе жоқ, — деди.

28

Сонда Петр сөз баслап, Оған:

— Минекей, бизлер ҳәмме нәрсени таслап, Сениң изиңе ердик, — деди.

29

Ийса жуўап берип:

— Шынын айтып турман: ким де ким Мен ҳәм Хош Хабар ушын я үйлерин, я аға-инилерин, я апа-қарындасларын, я ата-анасын, я балаларын, я жерлерин таслап шықса,

30 ол ҳәзир, бул дүньяда қуўдаланыўлар менен бирликте жүз есе артығы менен үйлерин де, аға-инилерин де, апа-қарындасларын да, аналарын да, балаларын да, жерлерин де алады ҳәм келешекте мәңгилик өмирге ийе болады.

31 Бирақ, бириншилердиң көбиси соңғылар, соңғылардың көбиси бириншилер болады, — деди.

32

Олар Ерусалимге көтерилетуғын жолда баратырғанда, Ийса шәкиртлериниң алдында жүрди. Шәкиртлери таң қалысты, ал ерип киятырғанлар қорқынышта еди. Ийса он еки шәкиртин және шақырып алды да, Өзине не болатуғыны ҳаққында оларға айта баслап, былай деди:

33

— Минекей, бизлер Ерусалимге қарай көтерилип баратырмыз. Сол жерде Адам Улы бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлердиң қолына услап бериледи. Олар Оны өлимге ҳүким етип, басқа миллет адамларына тапсырады.

34 Олар Оны масқаралап, Оған түкиреди ҳәм қамшылап сабап, өлтиреди. Ал үш күннен кейин, Ол қайта тириледи.

35

Сонда Зебедейдиң уллары Яқып ҳәм Юхан Ийсаға келип:

— Устаз! Бизлер не сорасақ та, соны Сениң бизлер ушын орынлаўыңды қәлеймиз, — деди.

36

Ийса олардан:

— Мениң сизлер ушын не ислеўимди қәлейсизлер? — деп сорады.

37

Олар:

— Өзиңниң салтанатлы патшалығыңда биреўимизди оң жағыңа, екиншимизди сол жағыңа отырғыз, — дести.

38

Ийса:

— Сизлер не сорап турғаныңызды билмейсизлер. Сизлер Мен ишетуғын азап кесесинен ише аласызлар ма? Мениң шомылдырылатуғынымдай, шомылдырыла аласызлар ма? — деди.

39

Олар:

— Аўа, аламыз, — деп жуўап берди.

Ийса оларға:

— Мен ишетуғын азап кесесинен сизлер де ишесизлер, Мениң шомылдырылатуғынымдай, сизлер де шомылдырыласызлар.

40 Бирақ Мениң оң жағым ямаса сол жағыма отырғызыў Мениң еркимде емес. Бул орынлар кимлерге арналған болса, солар отырады, — деди.

41

Қалған он шәкирт буны еситкенде, Яқып пенен Юханға ашыўланып қалды.

42 Сонда Ийса оларды қасына шақырып алып:

— Басқа миллетлер арасында ҳүкимдарлары болып есапланғанлар халыққа зулымлық етип, басшылары үстемлик пенен басқаратуғынын сизлер билесизлер.

43 Бирақ, сизлердиң араңызда бундай болмасын. Араңызда ким уллы болғысы келсе, ол сизлерге хызметши болыўы шәрт.

44 Араңызда ким биринши болғысы келсе, ол ҳәммеге қул болыўы шәрт.

45 Себеби Адам Улы да Өзине хызмет еттириўге емес, ал Өзи хызмет етиўге ҳәм көплеген адамлардың қутқарылыўы ушын Өз жанын қурбан етиўге келди, — деди.

46

Олар Ерихоға келди. Ийса Өз шәкиртлери ҳәм көп халық пенен Ериходан шығып баратырғанда, жол бойында тиленшилик етип, Тимейдиң улы соқыр Бартимей отыр еди.

47 Ол Насыралы Ийсаның сол жерде екенин еситкенде:

— Даўыттың Урпағы Ийса! Маған реҳим ете гөр! — деп бақыра баслады.

48

Көп адамлар үнин шығармаўын айтып, оған кейиди. Бирақ ол оннан да бетер қатты бақырып:

— Даўыттың Урпағы! Маған реҳим ете гөр! — деди.

49

Ийса тоқтап:

— Оны шақырың, — деди.

Адамлар соқырды шақырып:

— Жигерли бол, орныңнан тур! Ол сени шақырып атыр, — деди.

50

Ол шапанын шешти де, орнынан ушып турып, Ийсаға келди.

51

Ийса оннан:

— Мениң сен ушын не ислеўимди қәлейсең? — деп сорады.

Соқыр адам Оған:

— Устаз! Көзлерим көретуғын болсын, — деди.

52

Ийса оған:

— Бар, исенимиң сени қутқарды, — деди.

Сол ўақытта-ақ соқырдың көзи қайтадан көретуғын болды ҳәм ол Ийсаның изине ерип, жолға түсти.

11

1

Олар Ерусалимге жақынлап, Зәйтүн таўының етегиндеги Бетфаге ҳәм Бетания деген аўылларға келгенде, Ийса шәкиртлериниң екеўин жумсап,

2 оларға былай деди:

— Қарсы алдыңыздағы аўылға барыңлар. Оған кириўден-ақ, еле ҳеш ким минбеген, байлаўлы турған бир гүррени табасызлар. Оны шешип, алып келиңлер.

3 Егер биреў сизлерден: «Неге бундай ислеп атырсызлар?» — деп сораса, сизлер: «Бул Ийемизге керек. Ол буны тез қайтарып жибереди», — деп жуўап бериңлер.

4

Олар барып, көшедеги дәрўаза қасында байланған гүррени тапты ҳәм оны шешип алды.

5 Сол жерде турған гейбиреўлер оларға:

— Гүррени шешип алып не қылажақсызлар? — деп сорады.

6

Олар Ийсаның айтқанындай жуўап бергенде, адамлар оларға рухсат берди.

7 Гүррени Ийсаға алып келип, өзлериниң шапанларын оның үстине салғанда, Ийса минип алды.

8 Көп адамлар шапанларын жолға төсеп, ал гейбиреўлер даладағы тереклерден шақа кесип алып, жолға жайды.

9 Алдында ҳәм изде ерип киятырғанлар былай деп бақырысты:

«Ҳосанна!
Ийемиздиң атынан Келиўши жарылқанған!

10
Бабамыз Даўыттың жақынлап киятырған
Патшалығы жарылқанған!
Ең жоқарыда ҳосанна!»

11

Ийса Ерусалимге келип, Ибадатханаға кирди. Ол жерде ҳәмме нәрсени көзден кеширип болып, кеш болғанлықтан, он еки шәкирти менен Бетанияға кетти.

12

Келеси күни олар Бетаниядан шыққанда, Ийса аш болды.

13 Ол алыстан жапырақлары менен қапланған бир әнжир ағашын көрип, оннан бир нәрсе табылар ма екен деп, қасына барды. Бирақ жемис беретуғын ўақты болмағанлықтан, жапырақларынан басқа ҳеш нәрсе таппады.

14 Сонда Ол ағашқа:

— Буннан былай, мәңгиге сениң мийўеңнен ҳеш ким жемесин! — деди.

Буны шәкиртлери де еситти.

15

Олар Ерусалимге келгенде, Ийса Ибадатханаға кирип, ол жерден сатыўшылар менен алыўшыларды қуўып шығара баслады. Ақша алмастырыўшылардың столларын, кептер сатыўшылардың отырғышларын аўдарып таслады

16 ҳәм Ибадатхананың ҳәўлиси арқалы ҳеш кимге ҳеш нәрсе алып өтиўге рухсат етпеди.

17

Соңынан халыққа тәлим берип:

«Мениң үйим ҳәмме халықлар ушын,
Дуўа етиў үйи деп аталады» , —

деп жазылмаған ба? Ал сизлер оны қарақшылардың уясына айландырдыңлар , — деди.

18

Бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлер буны еситип, Оны жоқ қылыў жолын излестире баслады. Өйткени пүткил халық Ийсаның тәлимине таң қалысқанлықтан, олар Оннан қорқатуғын еди.

19

Кеш болғанда, Ийса шәкиртлери менен қаладан шығып кетти.

20

Олар ерте азанда өтип баратырып, әнжир ағашының тамырына дейин қуўрап қалғанын көрди.

21 Петр болған ўақыяны есине түсирип, Ийсаға:

— Устаз! Қара, Сен ғарғаған әнжир ағашы қуўрап қалыпты, — деди.

22

Ийса оларға жуўап берип:

— Қудайға исениңлер.

23 Сизлерге шынын айтып турман: егер ким де ким бул таўға: «Орныңнан көтерилип, теңизге қула», — десе ҳәм кеўлинде гүманланбай, айтқанының орынланатуғынына исенсе, оның айтқаны орынланады.

24 Сонлықтан да, сизлерге айтатуғыным: дуўа еткениңизде нени сорасаңлар да, алғаныңызға исениң, сонда ол сизлерге бериледи.

25 Дуўа етип турғаныңызда, биреўге өкпели болсаңыз, оны кешириң, сонда аспандағы Әкеңиз де сизлердиң гүналарыңызды кеширеди, — деди. [

26 ]

27

Олар және Ерусалимге келди. Ийса Ибадатхананың ҳәўлисинде айланып жүргенде, Оған бас руўханийлер, диний муғаллимлер ҳәм ақсақаллар келип,

28 Оннан:

— Сен буларды қандай бийлик пенен ислеп жүрсең? Саған бул ислерди ислеўге ким бийлик берген? — деп сорады.

29

Ийса оларға жуўап берип:

— Мен де сизлерге бир сораў берейин, жуўап бериңлер. Сонда Мен де буларды қандай бийлик пенен ислейтуғынымды айтаман.

30 Яқыяның шомылдырыўы аспаннан болды ма ямаса адамлардан ба? Жуўап бериңлер, — деди.

31

Олар өз ара ойласа баслады: «Егер „аспаннан“ десек, Ол: „Сонда неге оған исенбедиңлер“, дейди.

32 „Адамлардан“ дейик пе?»

Бирақ ондай деўге халықтан қорқты, себеби ҳәмме Яқыяны ҳақыйқый пайғамбар деп санайтуғын еди.

33 Сонлықтан олар Ийсаға:

— Билмеймиз, — деп жуўап берди.

Ийса оларға:

— Мен де сизлерге бул ислерди қандай бийлик пенен ислейтуғынымды айтпайман, — деди.

12

1

Ийса оларға тымсаллар менен сөйлей баслады:

— Бир адам жүзим бағын отырғызып, оны дийўал менен қоршапты ҳәм жүзимниң суўын сығыўға арналған шуқыр қазып, гүзет минарасын орнатыпты. Соңынан бағын дийханларға ижараға берип, өзи узақ жерге кетип қалыпты.

2 Терим мәўсими келгенде, ол бағдың жемисинен тийисли үлесин алыў ушын, дийханларға өзиниң бир хызметшисин жиберипти.

3 Бирақ олар хызметшини услап алып сабап, қуры қол қайтарыпты.

4 Ол және оларға басқа хызметшисин жибергенде, оның басын жарып, бийабырай қылыпты.

5 Сонда ол және басқа бир хызметшисин жибергенде, олар оны өлтирипти. Ол және де көп басқа хызметшилерин жибергенде, гейбиреўлерин сабап, гейбиреўлерин өлтирипти.

6 Енди бир ғана адам, оның сүйикли улы қалыпты. Ең ақырында ол: «Улымды ҳүрмет етер» деп, оларға өз улын жиберипти.

7 Бирақ дийханлар бир-бирине: «Бул — мийрасхор-ғо. Жүриңлер, оны өлтирейик, сонда мийрас мүлки бизлерге қалады», — десипти.

8 Солай етип, оны услап алып өлтирип, жүзим бағынан сыртқа шығарып таслапты.

9

Енди жүзим бағының ийеси не ислейди? Ол келип, дийханларды жоқ қылады да, жүзим бағын басқаларға береди.

10 Сизлер мына Мухаддес Жазыўды оқымағансызлар ма:

«Қурылысшылардың керексиз деп таслаған тасы,
Үйдиң мүйешиниң тийкарғы тасы болды.

11
Ийемиз қылған бул ис,
Көзимизге әжайып көринди!»

12

Олар бул тымсалдың өзлерине қарсы айтылғанын билип, Ийсаны қолға алыўға тырысты. Бирақ халықтан қорққанлықтан Оны қалдырып, кетип қалды.

13

Соңынан олар Ийсаны сөзинен тутыў ушын, парисейлердиң ҳәм Ҳиродтың адамларының гейбиреўлерин Оған жиберди.

14 Олар Ийсаға келип:

— Устаз! Бизлер Сениң дурыс адам екениңди ҳәм жағымпазлық етпейтуғыныңды билемиз. Өйткени Сен адамлардың бет-жүзине қарамай, Қудайдың жолын дурыс үйретип отырсаң. Рим патшасы-Қайсарға салық төлеў дурыс па ямаса надурыс па? Төлеўимиз керек пе ямаса керек емес пе? — деп сорады.

15

Бирақ Ийса олардың еки жүзлилигин билип:

— Мени неге сынап атырсызлар? Маған бир динар әкелиңлер, көрейин, — деди.

16

Олар алып келгенде, Ол:

— Бунда кимниң сүўрети бар ҳәм кимниң аты жазылған? — деп сорады.

Олар:

— Рим патшасы-Қайсардың, — деди.

17

Сонда Ийса оларға жуўап берип:

— Қайсардың ҳақын Қайсарға, Қудайдың ҳақын Қудайға бериңлер, — деди.

Олар Оған таң қалысты.

18

Соңынан қайта тирилиў жоқ деўши саддукейлердиң бир нешеси Ийсаға келип:

19

— Устаз! Муўса бизлерге: «Егер биреўдиң ағасы баласыз өлип, ҳаялын қалдырса, иниси оның ҳаялын алып, өз ағасының урпағын даўам еттирсин», — деп жазып қалдырған.

20 Ағайинли жети жигит бар еди. Олардың бириншиси үйленип, изинде бала қалдырмай өлип кетти.

21 Сол ҳаялды екиншиси алып, ол да изинде бала қалдырмай өлип кетти. Үшиншисине де солай болды.

22 Жети ағайинлиниң ҳеш қайсысы да изинде бала қалдырмастан өлип кетти. Ең соңында ҳаялдың өзи де қайтыс болды.

23 Олар қайта тирилгенде, ҳаял қайсысының ҳаялы болады? Себеби ол жетеўине де ҳаял болған-ғо, — деп сорады.

24

Ийса оларға жуўап берип:

— Сизлер Мухаддес Жазыўларды да, Қудайдың қүдиретин де билмегенликтен алжасып турсызлар.

25 Өйткени адамлар өлимнен қайта тирилгенде үйленбейди де, турмысқа да шықпайды, ал аспандағы периштелер сыяқлы болады.

26 Өлгенлердиң қайта тирилиўи туўралы Муўсаның китабында, жанып турған пута ҳаққында аятта, Қудайдың не айтқанын оқымағансызлар ма? Қудай Муўсаға: «Мен — Ибрайымның Қудайыман, Ысақтың Қудайыман, Яқыптың Қудайыман» , — деген-ғо.

27 Қудай өлилердиң емес, ал тирилердиң Қудайы. Сизлер қатты алжасып турсызлар, — деди.

28

Диний муғаллимлердиң бири олардың тартысларын еситти. Ийсаның оларға жақсы жуўап бергенин көрип, Оннан:

— Буйрықлардың ишинде ең баслысы қайсы? — деп сорады.

29

Ийса оған:

— Ең баслы буйрық бул: «Тыңла, Израил! Қудайымыз болған Ийемиз — жалғыз Ийемиз.

30 Ийең болған Қудайыңды пүткил жүрегиң, пүткил жаның, пүткил ақыл-ойың ҳәм пүткил күшиң менен сүй» .

31 Екиншиси мынадай: «Өзиңди сүйгениң сыяқлы, жаныңдағы адамды да сүй» . Булардан уллы буйрық жоқ, — деди.

32

Диний муғаллим Оған:

— Аўа, Устаз! «Қудай — жалғыз, Оннан басқа қудай жоқ», — деп дурыс айттың.

33 Қудайды пүткил кеўлиң, пүткил ақылың, пүткил күшиң менен сүйиў ҳәм өзиңди сүйгениң сыяқлы, жаныңдағы адамды да сүйиў — жағылған ҳәмме қурбанлықлардан ҳәм Қудай жолына берилген садақалардан артық, — деди.

34

Ийса оның ақылға сай жуўап бергенин көрип:

— Сен Қудай Патшалығынан алыс емессең, — деди.

Соннан соң, Оған сораў бериўге ҳеш кимниң батылы бармады.

35

Ийса Ибадатханада адамларға тәлим берип атырып:

— Қалайынша диний муғаллимлер Масихты Даўыттың Урпағы дейди?

36 Даўыттың өзи Мухаддес Руўхтан илҳамланып, былай деген-ғо:

«Ийем мениң Ийеме айтты:
„Душпанларыңды аяғыңның астына бастырмағанымша,
Мениң оң жағымда отыр!“»

37

Даўыттың өзи Оны «Ийем» деп атаған болса, Ол қалайынша оның Урпағы болады? — деп сорады.

Көп халық Оны қуўаныш пенен тыңлады.

38

Ийса тәлим берип:

— Диний муғаллимлерден сақ болыңлар! Олар узын кийим кийип жүриўди, базар майданларында өзлерине сәлем берилиўин,

39 мәжилисханаларда сыйлы орында, зыяпатларда төрде отырыўды жақсы көреди.

40 Олар жесир ҳаяллардың үйлерин жалмап жутып, көзге көриниў ушын узын дуўа етеди. Бундай адамлар ең аўыр жаза алады, — деди.

41

Ийса Ибадатханадағы садақа қутысының қарсысында халықтың қутыға ақша салыўына қарап отырды. Байлардың көбиси көп ақша салды.

42 Сонда бир жарлы жесир ҳаял келип, еки тийин салды.

43 Ийса шәкиртлерин қасына шақырып алып:

— Сизлерге шынын айтып турман: бул жарлы жесир ҳаял қутыға ақша салғанлардың ҳәммесинен көп салды.

44 Себеби олардың ҳәммеси өз байлықларынан аўысқанын салды. Ал бул ҳаял жарлы болса да, күн көрисине керекли барлық ақшасын салды, — деди.

13

1

Ийса Ибадатханадан шығып баратырғанда, шәкиртлериниң бири:

— Устаз, қара, қандай әжайып таслар, қандай әжайып имаратлар! — деди.

2

Ийса оған:

— Мына саўлатлы имаратларды көрип турсаң ба? Бул жерде тас үстинде тас қалмайды, ҳәммеси қыйратылады, — деди.

3

Соңынан Ийса Зәйтүн таўында, Ибадатхананың қарсы алдында отырғанда, Петр, Яқып, Юхан ҳәм Андрей аўлақта Оннан:

4

— Бизлерге айт, булар қашан болады ҳәм булардың ҳәммесиниң болатуғынын қандай белги билдиреди? — деп сорады.

5

Сонда Ийса оларға былай деп айта баслады:

— Биреўлердиң сизлерди алдаўынан сақ болыңлар!

6 Өйткени көплер Мениң атым менен келип: «Мен — Масихпан» деп, көп адамларды алдайды.

7 Сизлер урыслардың шаўқымын ҳәм урыслар ҳаққында мыш-мышларды еситкенде қәўетерленбеңлер. Булардың болыўы шәрт, бирақ бул еле ақыры емес.

8 Себеби миллет миллетке қарсы, патшалық патшалыққа қарсы көтериледи. Көп жерлерде жер силкиниўлер ҳәм ашаршылықлар болады. Бул ўақыялар толғақ азабының басланыўындай болады.

9

Өзлериңизге сақ болыңлар! Өйткени сизлер ҳүким етилиўге услап берилесизлер ҳәм мәжилисханаларда таяқ жейсизлер. Және де, Мен себепли ҳәкимлер ҳәм патшалардың алдыларына апарылып, оларға гүўалық бересизлер.

10 Бирақ дәслеп Хош Хабар ҳәмме халықларға жәрияланыўы шәрт.

11 Сизлерди услап алып, ҳүким етиўге апаратырғанда, не айтыўды ойлап, алдын ала тынышсызланбаңлар. Сол ўақытта сизлерге не берилсе, соны айтыңлар. Себеби сизлер емес, ал Мухаддес Руўх сөйлейди.

12 Туўысқаны туўысқанын, әкеси баласын өлимге услап береди. Балалары да ата-аналарына қарсы шығып, оларды өлтиртеди.

13 Мениң атым себепли, сизлерди ҳәмме жек көреди. Бирақ ақырына дейин шыдаған қутқарылады.

14

— Ўайран етиўши жеркенишлиниң турыўға болмайтуғын жерде турғанын көргениңизде (оқыған адам мәнисин түсинсин), Яҳудиядағылар таўларға қашсын!

15 Ким де ким үйиниң төбесинде болса, төменге түспесин ҳәм бир нәрсе алайын деп үйине кирмесин.

16 Ал ким де ким атызда болса, шапанын алыў ушын изине қайтпасын.

17 Сол күнлери жүкли ҳәм емизиўли ҳаялларға қандай қыйын болады!

18 Булардың қыс мәўсиминде болмаўы ушын дуўа етиңлер.

19 Өйткени сол күнлери Қудай бул дүньяны жаратқаннан бери усы күнге дейин болмаған ҳәм қайтып болмайтуғын апат болады.

20 Егер Ийемиз сол күнлердиң санын қысқартпағанда, ҳеш ким аман қалмас еди. Бирақ Ол Өзиниң таңлап алғанлары ушын, сол күнлердиң санын қысқартты.

21

Сонда егер сизлерге биреў: «Қараңлар, Масих бул жерде» ямаса: «Қараңлар, Ол ана жерде» десе, исенбеңлер.

22 Себеби жалған масихлар ҳәм жалған пайғамбарлар пайда болып, егер мүмкин болса, таңлап алынғанларды алдаў ушын, кәраматлы белгилер ҳәм таң қаларлық ислерди көрсетеди.

23 Сонлықтан сақ болыңлар! Мен ҳәммесин сизлерге алдын ала айтып атырман.

24

— Бирақ сол күнлери, сол апаттан кейин,

«Күн қараңғыланады,
Ай өз жақтысын түсирмейди.

25
Жулдызлар аспаннан түсип,
Аспан күшлери силкинеди» .

26

Сонда адамлар Адам Улының уллы қүдирет ҳәм салтанат пенен бултларда киятырғанын көреди.

27 Ол Өз периштелерин жиберип, дүньяның төрт тәрепинен, жердиң шетинен баслап аспанның шетине дейин, Өзиниң таңлап алғанларын жыйнап алады.

28

— Әнжир ағашын мысалға алыңлар: оның шақалары жумсарып, жапырақ шығара баслағанда, жаздың жақын екенин билесизлер.

29 Сол сыяқлы, усы ўақыялардың орынланып атырғанын көрсеңлер, Адам Улының жақынлап, есик алдында турғанын билиңлер.

30 Сизлерге шынын айтып турман: бул әўлад жоқ болып кетпестен бурын булардың ҳәммеси болады.

31 Аспан ҳәм жер жойылады, бирақ Мениң сөзлерим ҳеш қашан жойылмайды.

32

— Сол күнди ямаса сол саатты ҳеш ким де билмейди: аспандағы периштелер де, Улдың Өзи де, тек ғана Әкем биледи.

33 Абайлаңлар ҳәм сергек болыңлар , өйткени сол ўақыттың қашан келетуғынын билмейсизлер.

34 Бул — бир адамның саяхатқа кетип баратырып, үйиндеги хызметшилерине басқарыўға бийлик бергени ҳәм ҳәр бирине ис тапсырып, дәрўаза қараўылына сергек болыўды буйырғаны сыяқлы.

35 Солай етип, сизлер де сергек болыңлар. Себеби үй ийесиниң кеште ме, ярым ақшамда ма, қораз шақырғанда ма, ерте азанда ма, қашан келетуғынын билмейсизлер.

36 Ол күтилмегенде келип, сизлердиң уйықлап атырғаныңызды көрмесин.

37 Сизлерге айтатуғынымды ҳәммеге айтаман: сергек болыңлар!

14

1

Қутқарылыў ҳәм Ашытқысыз нан байрамына еки күн қалған еди. Бас руўханийлер ҳәм диний муғаллимлер Ийсаны ҳийле менен услап алып, өлтириўдиң жолын излестирди.

2

Бирақ олар: «Халық арасында қозғалаң болмаўы ушын, бул исти байрам күнлери ислемейик», — дести.

3

Ийса Бетанияда, бурын мақаў кесел болған Симонның үйинде, дастурхан басында отырғанда, мәрмер ыдыста сап нардтан исленген қымбат баҳалы әтир майы бар бир ҳаял келди. Ол ыдысты сындырды да, майды Ийсаның басына қуйды.

4 Гейбиреўлер ашыўланып, бир-бирине:

— Бул май неге бийкарға ысырап етилди?

5 Оны үш жүз динардан да қымбатыраққа сатып, ақшасын жарлыларға үлестирип бериўге болар еди-ғо, — десип, ҳаялды айыплай баслады.

6

Бирақ Ийса:

— Ҳаялды тынышына қойыңлар. Оны неге уялтып атырсызлар? Ол Маған жақсылық иследи-ғо.

7 Өйткени жарлылар сизлер менен бәрқулла бирге, оларға қәлеген ўақтыңызда жәрдем бере аласызлар. Бирақ Мен сизлер менен бәрқулла бирге болмайман.

8 Ол қолынан келгенин иследи. Мениң денеме алдын ала әтир май қуйып, оны жерлеўге таярлады.

9 Сизлерге шынын айтып турман: Хош Хабар дүньяның қай жеринде жәрияланса да, бул ҳаял еске алынып, оның ислеген иси айтылатуғын болады, — деди.

10

Соңынан он еки шәкирттиң бири болған Яҳуда Исқариот Ийсаны услап бериў ушын бас руўханийлерге барды.

11 Олар буны еситип, қуўанысып қалды ҳәм оған гүмис теңге бериўди ўәде етти. Яҳуда да Ийсаны услап бериўге қолайлы пайыт изледи.

12

Ашытқысыз нан байрамының биринши күни Қутқарылыў байрамының қозысы шалынғанда, шәкиртлери Ийсаға:

— Қутқарылыў байрамының асын жеўиң ушын, бизлердиң қай жерге барып таярлық көриўимизди қәлейсең? — дести.

13

Ол шәкиртлериниң екеўин жиберип, оларға:

— Қалаға барыңлар, ол жерде сизлерге гүзе менен суў көтерип киятырған адам гезлескенде, оның изине ериңлер.

14 Ол кирген үйдиң ийесине: «Устазымыз: „Шәкиртлерим менен бирге байрам асын жейтуғын бөлме қәне?“ — деп сорап атыр», деңлер.

15 Ол сизлерге төсеклер төселип таяр турған жоқарыдағы үлкен бөлмени көрсетеди. Бизлерге сол жерде байрам асын таярлаңлар, — деди.

16

Шәкиртлери шығып, қалаға келди ҳәм Ийсаның айтқанларын таўып, байрам асын таярлады.

17

Кеш болғанда, Ийса он еки шәкирти менен бирге келди.

18 Олар аўқатланып отырғанда, Ийса:

— Сизлерге шынын айтып турман: Мениң менен аўқатланып отырған араңыздағы бириңиз Маған сатқынлық ислейди, — деди.

19

Олар қапа болып, биринен соң бири Оннан:

— Мен емеспен-ғо, я? — деп сорай баслады.

20

Ийса оларға жуўап берип:

— Он еки шәкиртимниң бири, Мениң менен бир табаққа нанын малып атырған адам — сол.

21 Адам Улы Өзи ҳаққында жазылғандай баратыр, бирақ Адам Улына сатқынлық қылыўшы ҳәсирет шегеди! Ол адамның бул дүньяға келмегени өзи ушын жақсырақ болар еди, — деди.

22

Олар аўқатланып отырғанда, Ийса нан алып, Қудайға шүкирлик етти. Оны сындырып, шәкиртлерине берди де:

— Алыңлар, бул — Мениң денем, — деди.

23

Соң кесени алып, Қудайға шүкирлик етти де, оларға берди. Оннан ҳәммеси ишти.

24 Оларға:

— Бул — көп адамлар ушын төгилетуғын, Жаңа Келисимди бекитетуғын Мениң қаным.

25 Сизлерге шынын айтып турман: Қудай Патшалығында жаңасын ишетуғын күниме дейин, жүзим ишимлигинен қайтып ишпеймен, — деди.

26

Соңынан олар Қудайды жырлайтуғын қосық айтып, Зәйтүн таўына кетти.

27

Ийса оларға:

— Сизлердиң ҳәммеңиз Мени таслап кетесизлер. Себеби былай деп жазылған:

«Шопанды урғанымда,
Қойлар тарқап кетеди» .

28

Бирақ қайта тирилгенимнен кейин, сизлерден бурын Галилаға бараман, — деди.

29

Петр Оған:

— Сени ҳәммеси таслап кетсе де, мен таслап кетпеймен, — деди.

30

Сонда Ийса оған:

— Саған шынын айтып турман: бүгин түнде қораз еки рет шақыраман дегенше, сен Меннен үш рет танасаң, — деди.

31

Бирақ Петр қызып кетип:

— Маған Сениң менен бирге өлиўге туўра келсе де, Сеннен ҳеш қашан танбайман, — деди.

Қалғанларының ҳәммеси де солай деди.

32

Олар Гетсемани деп аталатуғын жерге келди. Ийса шәкиртлерине:

— Мен дуўа етип боламан дегенше, сизлер усы жерде отырыңлар, — деди.

33

Өзи менен бирге Петр, Яқып ҳәм Юханды алып, қатты қәўетерленип, қыйнала баслады.

34 Оларға:

— Жаным өлердей қыйналып тур. Сизлер усы жерде қалып, сергек болып турыңлар, — деди.

35

Шетирек шығып, жерге жығылды да, мүмкин болса бул сааттың Өзинен өтиўин сорап, дуўа ете баслады.

36

— Әке, Әкежаным! Саған ҳәммеси мүмкин. Бул азап кесесин Меннен өткизип жибер. Бирақ Мениң емес, Сениң қәлегениң болсын, — деди.

37

Ийса шәкиртлериниң қасына қайтып келип, олардың уйықлап атырғанын көрди де, Петрге:

— Симон, уйықлап атырсаң ба? Уйықламай бир саат та отыра алмадың ба?

38 Азғырылмаўыңыз ушын сергек болып, дуўа етиңлер. Руўх қәлейди, бирақ дене ҳәлсиз, — деди.

39

Ол және барып, сол сөзлерин айтып, дуўа етти.

40 Қайтып келип, олардың және уйықлап атырғанын көрди. Өйткени көзлерин уйқы басқан еди. Олар Ийсаға не деп жуўап берерин билмеди.

41

Ийса үшинши рет қайтып келип, оларға:

— Сизлер еле уйықлап, дем алып атырсызлар ма? Болды, ўақыт келди. Адам Улы гүнакарлардың қолына услап бериледи.

42 Турыңлар, кеттик. Қараңлар, Маған сатқынлық қылыўшы жақынлады, — деди.

43

Тап сол ўақытта, Ийса еле сөйлеп турғанда, он еки шәкиртиниң бири Яҳуда келди. Оның менен бирге бас руўханийлер, диний муғаллимлер ҳәм ақсақаллар жиберген бир топар адамлар бар еди. Адамлар қолына қылыш ҳәм шоқмар услаған еди.

44 Сатқынлық қылыўшы оларға белги берип: «Мен кимди сүйсем, Ол — Соның Өзи. Оны услап, абайлап алып кетиңлер», — деген еди.

45

Яҳуда келди де, дәрриў Ийсаға жақынласып, Оған:

— Устаз! — деп, Оны сүйди.

46

Ал адамлар Ийсаға қол салып, услап алды.

47 Бирақ Ийсаның қасында турғанлардың биреўи қылышын суўырып алып, бас руўханийдиң қулының қулағын шаўып таслады.

48 Сонда Ийса оларға:

— Мени услаў ушын, жынаятшыға қарсы шыққандай болып, қылыш ҳәм шоқмар алып келдиңлер ме?

49 Мен ҳәр күни сизлер менен Ибадатханада бирге болып, тәлим бергенимде, Мени усламадыңлар. Бирақ, Мухаддес Жазыўлар орынланыўы шәрт, — деди.

50

Сонда шәкиртлериниң ҳәммеси Оны таслап, қашып кетти.

51

Жалаңаш денесине таўар ораған бир жас жигит Оның изине ерип баратыр еди. Олар оны услап алғанда,

52 ол оранған таўарын таслап, жалаңаш қашып кетти.

53

Олар Ийсаны бас руўханийге апарды. Ол жерге ҳәмме бас руўханийлер, ақсақаллар ҳәм диний муғаллимлер жыйналды.

54 Петр Ийсаға бас руўханийдиң ҳәўлисиниң ишине дейин узақтан ерип келип, ҳәўлиде сақшылар менен бирге отқа жылынып отырды.

55 Бас руўханийлер ҳәм пүткил жоқарғы кеңес Ийсаны өлим жазасына ҳүким етиў ушын, Оған қарсы гүўалық изледи, бирақ таба алмады.

56

Себеби көп адамлар Оған қарсы жалған гүўалықлар берсе де, гүўалықлары бир-бирине сәйкес келмес еди.

57

Соңынан гейбиреўлер орнынан турып, Оған қарсы жалған гүўалық берип:

58

— Бизлер Оның: «Адам қолынан қурылған бул Ибадатхананы Мен бузып таслап, үш күнниң ишинде адам қолынан қурылмаған басқа Ибадатхана қураман», — дегенин еситтик, — деди.

59

Бирақ олардың гүўалығы да сәйкес келмеди.

60

Сонда бас руўханий ортаға шығып, Ийсадан:

— Олар Саған қарсы гүўалық берип атыр-ғо. Сен неге ҳеш жуўап бермейсең? — деп сорады.

61

Бирақ Ийса үндемеди ҳәм ҳеш жуўап қайтармады. Бас руўханий Оннан және:

— Алғыслының Улы — Масих Сенбисең? — деп сорады.

62

Ийса:

— Аўа, Мен. Сизлер Адам Улының Қүдиретли Қудайдың оң жағында отырғанын ҳәм аспандағы бултларда киятырғанын көресизлер, — деди.

63

Сонда бас руўханий өз кийимлерин жыртып:

— Енди бизлерге гүўалардың неге кереги бар?

64 Қудайға тил тийгизгенин еситтиңлер-ғо. Сизлердиң қарарыңыз қандай? — деди.

Олардың ҳәммеси Ийсаны өлим жазасына ҳүким етиўге қарар етти.

65

Гейбиреўлер Оған түкире баслады ҳәм бетин байлап, Оны мушлап урды да, Оған:

— Қәнекей, ўәлийлик ет, — дести.

Сақшылар да Оны шапалақ пенен урды.

66

Петр ишки ҳәўлиде отырғанда, бас руўханийдиң шоры қызларынан бири келди.

67 Ол отқа жылынып отырған Петрди көрип, оған тигилип қарады да:

— Сен де сол Насыралы Ийса менен бирге едиң-ғо, — деди.

68

Бирақ Петр танып:

— Сениң не айтып турғаныңды билмеймен ҳәм түсинбеймен, — деди де, сыртқы ҳәўлиге шығып кетти .

69

Шоры қыз оны көрип, сол жердегилерге және:

— Бул адам — солардың бири, — деп айта баслады.

70

Бирақ Петр және танды.

Бираздан соң, сол жерде турғанлар Петрге:

— Расында да, сен солардың бирисең, өйткени галилалысаң-ғо, — деди.

71

Ол:

— Сизлер айтып турған бул Адамды мен танымайман, — деп ант ишип, өзин өзи ғарғай баслады.

72

Сол ўақытта-ақ қораз екинши рет шақырды. Петр Ийсаның өзине: «Қораз еки рет шақыраман дегенше, сен Меннен үш рет танасаң», — деген сөзи есине түсип, жылап жиберди.

15

1

Таң атыўдан бас руўханийлер, ақсақаллар, диний муғаллимлер ҳәм пүткил жоқарғы кеңес мәсләҳәтлесип алды да, Ийсаны байлап, римли ҳәким Пилатқа апарып тапсырды.

2 Пилат Оннан:

— Сен Яҳудийлердиң Патшасымысаң? — деп сорады.

Ийса оған:

— Сол екенимди өзиң айттың, — деп жуўап берди.

3

Бас руўханийлер Оны көп нәрселерде айыплады.

4 Пилат және Ийсадан сорап:

— Сен ҳеш жуўап бермейсең бе? Қара, олар Саған қаншама айып тағып атыр, — деди.

5

Бирақ Ийса ҳеш жуўап бермегенликтен, Пилат ҳайран қалды.

6

Ҳәр Қутқарылыў байрамында Пилат халық сораған бир тутқынды босатып беретуғын еди.

7 Сол ўақытта қамақта қозғалаң ўақтында өзиниң шериклери менен адам өлтирген Бараба деген бир адам бар еди.

8 Халық Пилатқа келип, әдеттегидей ислейтуғын исин олар ушын ислеп, бир тутқынды босатып бериўин сорай баслады.

9 Пилат олардан:

— Яҳудийлердиң Патшасын босатып бериўимди қәлейсизлер ме? — деп сорады.

10

Себеби ол бас руўханийлердиң Ийсаны өзине күншиллик пенен услап бергенин билетуғын еди.

11

Бирақ бас руўханийлер халықты үгитлеп, Ийсаның орнына Барабаны босатып бериўди талап еттирди.

12 Пилат оларға және:

— Олай болса, сизлер Яҳудийлердиң Патшасы деп атаған Адамға не ислейин? — деди.

13

Олар:

— Оны атанақ ағашқа шегелет! — деп бақырысты.

14

Пилат олардан:

— Ол қандай жаманлық иследи, ақыры? — деп сорады.

Бирақ олар қаттырақ бақырысып:

— Оны атанақ ағашқа шегелет! — деди.

15

Сонда Пилат халықты қанаатландырыў ушын Барабаны босатып берди. Ал Ийсаны қамшылатқаннан соң, атанақ ағашқа шегелеўге тапсырды.

16

Әскерлер Ийсаны ҳүкимет сарайының ишки ҳәўлисине алып барып, пүткил әскерлерди жыйнады.

17 Олар Ийсаға шым қызыл шапан кийгизди де, тикенли шыбықлардан таж өрип, басына салды.

18 Соңынан:

— Жасасын, Яҳудийлердиң Патшасы! — деп бақырыса баслады.

19

Басына қамыс пенен урып, Оған түкирди де, алдында дизе бүгип, тәжим етти.

20 Масқаралап болғаннан соң, олар Ийсаның үстиндеги шым қызыл шапанды шешип алып, Оған Өз кийимин кийгизди де, атанақ ағашқа шегелеў ушын алып кетти.

21

Искендер ҳәм Руфустың әкеси, Симон деген киренели бир адам аўылдан киятырып, сол жерден өтип баратыр еди. Оны Ийсаның атанақ ағашын арқалап алып жүриўге мәжбүрледи.

22 Олар Ийсаны Голгота деп аталған, яғный «Бас сүйек орны» дегенди аңлататуғын жерге алып келди.

23 Оған мирра қосылған шарапты бергенде, Ол ишиўден бас тартты.

24 Ийсаны атанақ ағашқа шегелеп болғаннан соң, ким не алар екен деп шек тасласып, өз ара Оның кийимлерин бөлисти.

25 Олар Ийсаны атанақ ағашқа шегелегенде, саат азанғы тоғыз еди.

26 Оның бас бетинде айыбын көрсететуғын: «ЯҲУДИЙЛЕРДИҢ ПАТШАСЫ» деген жазыў бар еди.

27 Ийса менен бирге еки қарақшыны да, биреўин оң, екиншисин сол тәрепине атанақ ағашқа шегеледи. [

28 ]

29

Өтип баратырғанлар басларын шайқады ҳәм Оның үстинен күлип:

— Ҳәй, Ибадатхананы бузып, Оны үш күнниң ишинде қайта тиклейжақ болған, Сен!

30 Өзиңди Өзиң қутқарып, атанақ ағаштан түсип көрши! — деди.

31

Бас руўханийлер менен диний муғаллимлер де Оны мазақ қылып, бир-бирине:

— Бул басқаларды қутқарып, Өзин Өзи қутқара алмайды!

32 Израилдың Патшасы Масих ҳәзир атанақ ағаштан түссин, сонда бизлер көрип, Оған исенемиз, — дести.

Ийса менен бирге атанақ ағашқа шегеленгенлер де Оны мазақ етти.

33

Түски саат он екиден баслап, түстен кейин саат үшке дейин пүткил жерди қараңғылық қаплап турды.

34 Саат үште Ийса қатты даўыс пенен:

— Елой, Елой! Лама сабахтани? — деп бақырды. Бул: «Қудайым, Қудайым! Неге Мени таслап кеттиң?» — дегенди аңлатады.

35

Сол жерде турғанлардың гейбиреўлери буны еситип:

— Қараңлар, Ол Илиясты шақырып атыр, — дести.

36

Сонда бир адам жуўырып барып, сорғышты сирке суўына сиңдирди ҳәм оны бир таяққа қадады да, Оған ишиўге берип:

— Тоқтай турың! Илияс келип, Оны түсирип алар ма екен, көрейик! — деди.

37

Ал Ийса қатты бақырды да, жан тапсырды.

38

Сол ўақытта Ибадатхананың Мухаддесханасындағы перде жоқарыдан төменге дейин қақ айырылып, екиге бөлинди.

39 Ийсаның қарсысында турған жүзбасы Оның усылай жан тапсырғанын көрип:

— Ҳақыйқаттан да, бул Адам — Қудайдың Улы екен, — деди.

40

Сол жерде узақтан қарап турған бир неше ҳаял бар еди. Олардың арасында: магдалалы Мәриям, кишкене Яқып пенен Иосестиң анасы Мәриям ҳәм Саломия болды.

41 Олар Ийсаға Галилада болған ўақтында ерип жүрип, Оған хызмет еткен еди. Ол жерде Ийса менен бирге Ерусалимге келген басқа көп ҳаяллар да бар еди.

42

Күн кеш болды. Бул күн таярлық күни, яғный шемби күнинен алдыңғы жума күни еди.

43 Сонда жоқарғы кеңестиң ҳүрметли ағзасы, Қудайдың Патшалығын күтиўши ариматиялы Юсуп келди. Ол батыллық пенен Пилаттың алдына кирди де, Ийсаның денесин сорады.

44 Пилат Ийсаның әлле қашан өлгенине ҳайран қалып, жүзбасыны шақыртып алды да:

— Өлгенине көп ўақыт болды ма? — деп сорады.

45

Жүзбасыдан билип алғаннан соң, ол денени Юсупке берди.

46 Юсуп кепинлик таўар сатып алды. Ол Ийсаның денесин атанақ ағаштан түсирип алып, кепин менен орады да, жартаста ойылған қәбирге қойып, қәбирдиң аўзына бир тасты домалатып қойды.

47 Магдалалы Мәриям менен Иосестиң анасы Мәриям Ийсаның қай жерге қойылғанын көрди.

16

1

Дем алыс күни өткеннен соң, магдалалы Мәриям, Яқыптың анасы Мәриям ҳәм Саломия Ийсаның денесине жағыў ушын хош ийисли май сатып алды.

2 Олар ҳәптениң биринши күни, яғный екшемби күни қуяш шығыўдан таң азанда қәбирге келди.

3 Өз ара:

— Қәбирдиң аўзындағы тасты бизлерге ким домалатып берер екен? — деп сөйлести.

4

Бирақ басларын көтерип қарап, тастың домалатып тасланғанын көрди. Тас жүдә үлкен еди.

5 Қәбирдиң ишине кирген олар оң тәрепте отырған ақ кийимли бир жас жигитти көрип, қорқып кетти.

6

Жигит оларға:

— Қорқпаңлар! Сизлер атанақ ағашқа шегеленген Насыралы Ийсаны излеп жүрсизлер-ғо. Ол қайта тирилди, Ол бул жерде жоқ. Мине, Оның қойылған жери.

7 Енди барып, Оның шәкиртлерине ҳәм Петрге: «Ол сизлерден бурын Галилада болады. Өзиниң айтқанындай, Оны сол жерде көресизлер», — деп айтыңлар, — деди.

8

Ҳаяллар қатты қорқысып ҳәм қалтырасып, қәбирден шығып қашып кетти. Қорққанлықтан, ҳеш кимге ҳеш нәрсе айтпады.

9

Ийса ҳәптениң биринши күни, яғный екшемби күни ерте таңда қайта тирилип, биринши болып магдалалы Мәриямға көринди. Ийса бурын оннан жети жинди қуўып шығарған еди.

10 Мәриям барып, буны Ийса менен бирге болғанларға хабарлады. Олар жылап, қайғырып отырған еди.

11 Бирақ олар Ийсаның тири екенин ҳәм Мәриямның Оны көргенин еситсе де, исенбеди.

12

Соңынан Ийса аўылға баратырған олардың екеўине басқаша түрде көринди.

13 Олар қайтып келип, басқа шәкиртлерге хабарлағанда, оларға да исенбеди.

14

Соңынан Ийса аўқатланып отырған он бир шәкиртине көринип, оларды исенбеўшиликте ҳәм қайсарлықта айыплады. Өйткени олар Оның тирилгенин көргенлерге исенбеген еди.

15 Ийса оларға былай деди:

— Пүткил дүнья бойлап жүриңлер ҳәм барлық адамларға Хош Хабарды жәриялаңлар.

16 Ким де ким исенип шомылдырылса, қутқарылады, ал ким де ким исенбесе, ҳүким етиледи.

17 Исенгенлер менен мынадай кәраматлы белгилер бирге болады: Мениң атым менен жинлерди қуўып шығарып, жаңа тиллерде сөйлейди.

18 Қоллары менен жыланларды услап алса да ҳәм уўлы зат ишсе де, оларға зыян келмейди. Аўырыўлардың үстилерине қолларын қойғанда, олар шыпа табады.

19

Ийемиз Ийса оларға усыларды айтып болғаннан соң, аспанға алынды ҳәм Қудайдың оң тәрепине отырды.

20 Ал шәкиртлери барып, ҳәмме жерде Хош Хабарды жәриялап жүрди. Ийемиз олар менен бирге ислеп, Өз сөзин кәраматлы белгилер арқалы тастыйықлайтуғын еди.