1

1 Jonas rekokue oĩa Nhanderuete Jonas oenoĩ rã ojava ramo omoingo axyague Senhor oayvu ombou Amitai raꞌy Jonas pe. Haꞌe vy aipoeꞌi:

2 — Eiko katu ke haꞌe tereo tetã guaxu Nínive katy. Nínive tetã ma Assíria regua tuvixave vaꞌe. Haꞌe pygua kuery ma Israel kuery rovaigua ikuai, nhomboaxy kuaa eꞌỹ vaꞌe guive. Ndeayvu haꞌe kuery rovai, mbaꞌeta xea py peve heko vaia onhendu — heꞌi.

3 Haꞌe ramo Jonas oiko katu vaꞌeri Senhor renonde gui oo aguã Társis katy ojava vy. Haꞌe rami vy Jope py ovaẽ vy ojou peteĩ kanoã guaxu Társis katy oo vaꞌerã. Oo aguã repy opaga ma vy haꞌe vaꞌe py oĩ haꞌe kuery reve ojeꞌoi aguã Társis katy, Senhor renonde gui mombyry.

4 Haꞌe gui ma yeꞌẽ áry haꞌe kuery ooa rupi Senhor ombou peteĩ yvytu atã. Yvytu vaikue omoingo yeꞌẽ áry rupi. Haꞌe ramo kanoã opẽmba aguã rami ma oo.

5 Haꞌe ramo kanoã mboguataa kuery onhemondyipa vy peteĩ-teĩ ojapukai nguuete ramigua pe. Haꞌe rami vy kanoã py mbaꞌemo ipoyikueve oĩ vaꞌekue omombopa yy py ivevuive aguã. Haꞌe rã Jonas ma yapy py oguejy ma vy oke rei oupy.

6 Haꞌe ramo Jonas ituia py kanoã ja kuery ruvixa ou vy aipoeꞌi ixupe: — Mbaꞌe tu oiko ndereve? Reke porã rei ri tyꞌy rejupy? Epuꞌã ke, ndee voi ejapukai avi nderuete pe. Xapyꞌa rei nderuete nhandere imaꞌenduꞌa nho ꞌrã nhakanhymba eꞌỹ aguã — heꞌi.

7 Haꞌe gui haꞌe kuery joupe-upe aipoeꞌi: — Peju ke, jaexa xorte, mavaꞌe káuxa pa guĩ nunga ndaꞌevei ete vaꞌe oiko jaikuaa aguã — heꞌi. Haꞌe vy oexa okuapy xorte. Xorte oexaa py oikuaa okuapy Jonas re ae.

8 Haꞌe ramo aipoeꞌi okuapy ixupe: — Aỹ ma enhemombeꞌu porã orevy. Mavaꞌe káuxa tu kovaꞌe nunga ete ou nhandeꞌáry? Mbaꞌe nunga rupi tu ndee reiko? Mamo gui tu reju? Mamo ndeyvy vaꞌe tu? Mavaꞌe regua tu ndee?

9 Haꞌe ramo ombovai vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Xee ma hebreu, Senhor re ae ajerovia vaꞌe. Haꞌe vaꞌe ma Nhanderuete yva pygua, yeꞌẽ haꞌe yvy apoare — heꞌi.

10 Haꞌe rami rã avakue okyje vaipa ete okuapy. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Mbaꞌe tu haꞌvy rejapo? — heꞌi. Mbaꞌeta oikuaa okuapy Senhor renonde gui ojava ovya, haꞌe kuery pe omombeꞌu ae rire.

11 Haꞌe gui yeꞌẽ opuꞌã-puꞌãve tema ovy ramo aipoeꞌive ju okuapy ixupe: — Mbaꞌe haꞌvy torojapo ndere yeꞌẽ opytuꞌu aguã?

12 Ombovai: — Xejopy haꞌe xemombo yeꞌẽ py. Haꞌe ramo yeꞌẽ opytuꞌupa ꞌrã. Mbaꞌeta xee aikuaa xekáuxa ae haꞌe rami etegua yvytu vaikue oikoa — heꞌi.

13 Haꞌe rami teĩ avakue oipykui atãve tema okuapy, onheaꞌãve tema yvyꞌã re ovaẽ aguã. Haꞌe rami teĩ ndaꞌevei, mbaꞌeta yeꞌẽ ndaꞌeveive tema ovy haꞌe kuery oove eꞌỹ aguã.

14 Haꞌe ramo mae ma ojapukai okuapy Senhor pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Haꞌe gui |yhwh{Senhor,} rojerure ndevy kovaꞌe ava káuxa rokanhymba eꞌỹ aguã. Orere emoĩ eme kovaꞌe ava ruguy onheẽague re ropaga aguã, mbaꞌeta orevy rã mbaꞌeve py ndojapo vai. Mbaꞌeta ndee Senhor rejapo reipotaa rami anho oiko aguã rami — heꞌi.

15 Haꞌe rami vy Jonas ojopy okuapy vy omombo yeꞌẽ py. Haꞌe ramo yeꞌẽ ma porã opuꞌã-puꞌãa gui opytuꞌupa porã.

16 Haꞌe rami rã haꞌe kuery okyje ete okuapy Senhor gui. Haꞌe vy Senhor pe mbaꞌemo omeꞌẽ okuapy, onhemboayvu guive mbaꞌemo ojapo aguã re.

17 Haꞌe gui Nhanderuete ma peteĩ pira guaxu ombou Jonas omokõ aguã. Haꞌe ramo pira rye py ma Jonas oĩ mboapy ára haꞌe mboapy pytũ re.

2

1 Pira rye py Jonas oĩa gui ojapukaiague Haꞌe gui Jonas ma pira rye py oĩa gui ojerure Senhor Nguuete pe.

2 Haꞌe vy aipoeꞌi: — Ajexavai vy ajapukai Senhor pe. Haꞌe ramo xembovai. Pytũ vaikue reia gui ajapukai ramo ndee rendu xeayvua.

3 Mbaꞌeta ndee ae xemombo uka yeꞌẽ typya py, yeꞌẽ mbyte py. Haꞌe ramo yy oxyry atã vy xejoko. Ndeguigua yai opuꞌã-puꞌã vy oaxa tema xeꞌáry rupi.

4 Haꞌe ramo xee aipoaꞌe: “Xemombo ma rexaa gui mombyry. Xapyꞌa rei ndaꞌu aexa ju ꞌrã ri ndevygua templo ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe?”

5 Yy xeaoꞌi xerekovea peve, yy typya ma xejoko. Yxypo ikuai vaꞌe onhemama xeakã rupi.

6 Yvyꞌã guy py peve aguejy avy, yvy peve ete aguejy. Haꞌe nunga rakaꞌe rã peve xeꞌáry rupi xejokopa ta vaꞌekue. Haꞌe rami teĩ omanogue ikuaia gui ndee renoẽ ju xerekovea, Senhor Xeruete.

7 Xeryepy py xenheꞌẽ oĩ vaꞌe ikangy ramo xemaꞌenduꞌa Senhor re. Haꞌe vy ajerurea re aromaꞌenduꞌa ndea py, Ndevygua templo ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe py ae.

8 Amongue mbaꞌemo raꞌangaa pe rive ojeko meꞌẽ vy ojepeꞌa imboaxyarã vaꞌekue gui.

9 Haꞌe rã xee ma avyꞌaa amonhendu reve ameꞌẽ ꞌrã mbaꞌemo ndevy, haꞌe ajapo ꞌrã vaꞌekue ajapopa nho ꞌrã — heꞌi.

10 Haꞌe gui ma pira pe Senhor ijayvu ramo ombojevy Jonas yy rembe re.

3

1 Nínive tetã py Nhanderuete ayvu Jonas omombeꞌuague Haꞌe gui teĩgue ju Senhor oayvu ombou Jonas pe. Haꞌe vy aipoeꞌi:

2 — Eiko katu ke, haꞌe tereo tetã guaxu Nínive katy. Emombeꞌu ke haꞌe kuery pe aipoaꞌe uka vaꞌe ndevy — heꞌi.

3 Haꞌe ramo Jonas ma Senhor ijayvuague rami vy opuꞌã vy oo Nínive tetã katy. Nínive tetã ma tuvixa ete itui Nhanderuete renonde. Haꞌe javi rupi mboapy ára mae ma jaexapa ꞌrã.

4 Haꞌe gui Jonas omboypy tetã rupi oiko aguã. Peteĩ ára re oguata oikovy. Ayvu omombeꞌu oikovy vy aipoeꞌi: — Quarenta araa py Nínive tetã omombaa ꞌrã — heꞌi.

5 Nínive pygua kuery ojeko rerova okuapyague Haꞌe gui ma Nínive pygua kuery ojerovia okuapy Nhanderuete re. Haꞌe rami vy ojapo okaru eꞌỹ re ikuai aguã. Onhemonde okuapy ajukue voxa guigua py, yvatekueve, yvyĩgueve guive. Haꞌe kuery ma haꞌe rami ikuai onhemboaxya rupi.

6 Haꞌe rami ikuaia Nínive pygua huvixa voi oendu. Haꞌe rami vy guenda openaaty gui opuꞌã hoꞌamy vy omboi oao huvixa pegua, haꞌe vy ajukue vaikue voxa guigua py ju onhemonde, tanhimbu py oguapy oiny guive.

7 Haꞌe rami vy Nínive tetã haꞌe javi rupi omondouka po rami omombeꞌu vaꞌerã: “Huvixa haꞌe ixupegua yvatekueve ojapo ukaa rami vy avakue, mymba kuery vaka haꞌe vexaꞌi kuery voi ndoꞌui ꞌrã mbaꞌeve, ndaperaai ꞌrã okaruaty py, neĩ yy ndoyꞌui ꞌrã guive.

8 Haꞌe rami ꞌrãgue py avakue haꞌe javi tonhemonde ajukue voxa guigua py, mymba kuery voi. Pejapukai atã ke Nhanderuete pe. Peteĩ-teĩ pejeko rerova ke haꞌeve eꞌỹa rami rei peikoa gui, mbaꞌemo vai pendepo py pejapoaty gui guive.

9 Xapyꞌa rei nhiꞌã Nhanderuete amboae rami onhembopyꞌa vy ojepeꞌa ꞌrã ojapo taa gui, haꞌe vy ndaꞌipoxyvei ꞌrã nhamanomba eꞌỹ aguã”, heꞌi.

10 Haꞌe rami haꞌe kuery ikuai ramo Nhanderuete oexa, mbaꞌeta haꞌeve eꞌỹa rami ikuaia gui ojeko rerova okuapy. Haꞌe ramo Nhanderuete nomoingoi mbaꞌemo vai ombou ꞌrã vaꞌekue, ndojapoi oayvuague.

4

1 Jonas ndovyꞌaiague Haꞌe rã Jonas ma haꞌe rami haꞌe kuery ikuaia ndojou porãi ete vy ivai oiny.

2 Haꞌe rami vy onhemboꞌe Nhanderuete pe. Aipoeꞌi: — Ai Senhor! Po rami eꞌỹ teve xeayvu vaꞌekue xeyvy re teri aiko reve? Haꞌe nunga rupi ae aa pojava vaꞌekue Társis katy ajava vy, mbaꞌeta aikuaa ndee Nhanderuete poroayvu vaꞌe reikoa, renhomboaxy, nandevai voi, haꞌe opa mbaꞌe py rejapo porã vaꞌea. Haꞌe rami vy aikuaa mbaꞌemo vai rejapo taa gui rejepeꞌa ꞌrãa.

3 Haꞌe nunga rupi |yhwh{Senhor,} ndevy pe ajerure, eipeꞌa na xerekove, mbaꞌeta aikove ꞌrãgue py haꞌeveve amano aguã — heꞌi. Jonas ndovyꞌai mbaꞌeta ndoipotai Nhanderuete omboaxy vy ogueraa jepe Nínive pygua kuery, hovaigua ikuai ramo. Haꞌe rã Nhanderuete ma nhomboaxy vaꞌe vy ndoipotai okanhy (Ezequiel 33.11; João 3.16; 2 Pedro 3.9).

4 Haꞌe ramo Senhor aipoeꞌi: — Haꞌevea rami ri tyꞌy evoko rami ete ndevaia? — heꞌi.

5 Haꞌe gui ma tetã gui Jonas ojepeꞌa vy mombyryꞌi oguapy oiny kuaray oua katy. Haꞌe py ojapo ngoguyrã, iguy py opytuꞌu aguã kuarayꞌã py, mbaꞌemo tetã re oiko vaꞌe oexaxe vy.

6 Haꞌe ramo Nhanderuete ojapo mbaꞌemo roky henhoĩ aguã rami. Haꞌe vaꞌe ma ojeupi ovy Jonas áry, inhakã áry rupi omokuarayꞌã, omeꞌẽ aguã opytuꞌu aguã. Haꞌe ramo Jonas ma mbaꞌemo roky oexa vy ovyꞌa ete oiny.

7 Koꞌẽ jevy rã kuaray oẽ ovy jave Nhanderuete ombou avi peteĩ mbii. Haꞌe vaꞌe ma mbaꞌemo roky hoꞌu rã ipirupa.

8 Kuaray yvateve ovy ramo Nhanderuete ombou avi peteĩ yvytu aku kuaray oẽa katy gui oipeju vaꞌe. Jonas akã re kuaray ojope ratã ramo ikangypaa oendu. Haꞌe rami vy omano aguã re ojerure. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Aikove ꞌrãgue py haꞌeveve amano aguã — heꞌi.

9 Haꞌe ramo Nhanderuete oporandu Jonas pe: — Haꞌevea rami ri tyꞌy evoko rami ete ndevai reiny mbaꞌemo roky re rive? Ombovai: — Anhetẽa rupi xevai vy amanoxe guive — heꞌi.

10 Haꞌe ramo Senhor aipoeꞌi: — Ndee ma remboaxy ri mbaꞌemo rokyꞌi rembaꞌeapo ramo eꞌỹ henhoĩ vaꞌekue, haꞌe remboꞌyvate vaꞌekueꞌỹ teĩ. Haꞌe nunga ma peteĩ pytũ re henhoĩ rire amboae pytũ ju okanhy ju vaꞌe.

11 Haꞌe gui xee ma haꞌevea rami eꞌỹ teve tetã guaxu Nínive amboaxy? Haꞌe py ma cento e vinte mil raxa ikuai opo oiporu kuaa regua haꞌe oiporu kuaa eꞌỹa oikuaa eꞌỹ vaꞌe. Heta avi ikuai mymba kuery — heꞌi.