1 Mokoĩa kuaxia huvixave rei kuery rekokue oĩa Huvixa Acazias pe profeta Elias ayvu omombeꞌua ague Huvixa Acabe omano ma rire Moabe kuery opuꞌã okuapy Israel kuery rovai.
2 Haꞌe gui huvixa Acazias ma Samaria tetã py oikoa py peteĩ oo yvateve vaꞌe py janelo oĩ vaꞌe gui hoꞌa vy imbaꞌeaxy vaipa. Haꞌe rami vy guembiguai kuery omondouka oayvu reraarã. Haꞌe kuery pe aipoeꞌi: — Tapeo, peporandu Ecrom pygua kuery ruete Baal-Zebube pe, aikuaa aguã xembaꞌeaxya gui akuera ꞌrã, tyrã pa anya — heꞌi.
3 Haꞌe gui ma Tisbé pygua Elias pe Senhor-a guigua anjo aipoeꞌi: — Epuꞌã ke, tereo penhovaexĩ aguã Samaria pygua huvixa rembiguai kuery reve. Aipoꞌre haꞌe kuery pe: “Xapyꞌa rei ndaꞌu Israel yvy re ndaꞌipoi ri Nhanderuete, Ecrom pygua ruete Baal-Zebube pe rive peporandu aguã?
4 Haꞌe nunga rupi Senhor aipoeꞌi uka: ‘Nderupa ndetuia gui nderevyvei ꞌrã, remano ꞌrãe’, heꞌi uka”, ꞌre ꞌrã. Haꞌe rire Elias oo ju.
5 Haꞌe gui tembiguai kuery ma huvixaa py ju ojevy. Haꞌe rã oporandu haꞌe kuery pe: — Mbaꞌe tu oiko, pejevy aguã?
6 Haꞌe kuery ombovai: — Peteĩ ava orerovaexĩ ouvy kuri. Haꞌe vy aipoeꞌi orevy: “Tapeo ke, pejevy ju huvixa penembouarea py. Haꞌe vy aipopeje ixupe: ‘Po rami Senhor ijayvu: Xapyꞌa rei ndaꞌu Israel yvy re ndaꞌipoi ri Nhanderuete, Ecrom kuery ruete Baal-Zebube pe rive reporandu uka aguã? Haꞌe nunga rupi nderupa ndetuia gui nderevyvei ꞌrã, remano ꞌrãe’ ”, heꞌi kuri.
7 Haꞌe ramo huvixa oporandu haꞌe kuery pe: — Mbaꞌexagua ava tu penerovaexĩ ouvy vy haꞌe rami ijayvu raꞌe?
8 Ombovai vy — Mbaꞌemo pirekue py onhemonde haꞌe vaka pire py ikuꞌaxã vaꞌe — heꞌi okuapy. Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Haꞌe vaꞌe ko Tisbé pygua Elias ae raꞌe.
9 Elias-a py mboapy xondaro ruvixa oo rã guare Haꞌe gui Elias oĩa katy huvixa omondouka peteĩ xondaro ruvixa cinqüenta avakue re opena vaꞌe, ixupegua xondaro kuery haꞌe javi reve. Haꞌe ramo haꞌe kuery ma profeta oĩa katy oẽ jogueravy. Yvyty apyte áry oguapy oinya py ovaẽ vy xondaro ruvixa aipoeꞌi ixupe: — Nhanderuete remimboꞌe, huvixa ma “Toguejy ke”, heꞌi uka.
10 Haꞌe rã Elias ombovai xondaro ruvixa cinqüenta re opena vaꞌe pe: — Xapyꞌa rei xee Nhanderuete remimboꞌe ri aiko ramo toguejy haꞌvy tata yva gui, tanemomba, ndevygua cinqüenta avakue reve — heꞌi ramove yva gui tata hoꞌa xapyꞌa vy omomba, cinqüenta vaꞌekue guive.
11 Haꞌe gui ma haꞌe oĩa katy huvixa omondoukave ju xondaro ruvixa cinqüenta avakue reve. Haꞌe ramo haꞌe vaꞌe ju aipoeꞌi ixupe: — Nhanderuete remimboꞌe, huvixa ma “Toguejy pojava ke”, heꞌi uka.
12 Elias ombovai vy aipoeꞌi ixupe: — Xapyꞌa rei rã xee Nhanderuete remimboꞌe ri aiko ramo toguejy tata yva gui, haꞌe tanemomba, ndevygua cinqüenta avakue reve — heꞌi ramove yva gui Nhanderuete guigua tata hoꞌa vy omomba, cinqüenta vaꞌekue guive.
13 Haꞌe gui mboapykuea ma huvixa omondouka xondaro ruvixa cinqüenta avakue reve. Haꞌe ramo xondaro ruvixa oo vy oẽ yvyꞌã re, haꞌe Elias renonde py oĩ guenapyꞌã re. Haꞌe vy ixupe ojerure vy aipoeꞌi: — Nhanderuete remimboꞌe, ajerure ndevy: Tovare xerekove xere remaꞌẽa rupi, haꞌe kovaꞌe nerembiguai kuery cinqüenta ikuai vaꞌe rekove guive.
14 Mbaꞌeta yva gui tata hoꞌa vy omomba rakaꞌe mokoĩve xondaro ruvixa, ixondaro cinqüenta ikuai vaꞌekue reve. Haꞌe nunga rupi tovare xerekove xere remaꞌẽa rupi — heꞌi.
15 Haꞌe gui Senhor-a guigua anjo aipoeꞌi Elias pe: — Eguejy ke pevaꞌe reve, ekyje eme guive — heꞌi. Haꞌe ramo opuꞌã vy oguejy ovy hexeve huvixaa katy.
16 Haꞌe gui ma huvixa pe aipoeꞌi: — Po rami Senhor ijayvu: “Mbaꞌe re tu nerembiguai kuery remondouka Ecrom kuery ruete Baal-Zebube pe oporandu vaꞌerã? Israel yvy re ndaꞌu ndaꞌipoi ri Nhanderuete, ixupe reporandu aguã? Haꞌe nunga rupi upe vaꞌe tupa ndetuia gui nderevyvei ꞌrã, remano ꞌrãe”, heꞌi.
17 Acazias omanoague Haꞌe gui ma huvixa omano, Senhor ayvu Elias omombeꞌuague rami vy. Haꞌe gui Acazias taꞌy vaꞌeꞌỹ ramo tyvy Jorão ju oĩ hekovia. Josafá raꞌy Jeorão Judá pygua huvixa oĩ rire mokoĩ maꞌetỹ raiꞌi maa py omboypy opena aguã.
18 Haꞌe gui oĩve rei tema Acazias rekokue regua. Haꞌe rami avi hiꞌarandua haꞌe mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
1 Elias rupive Eliseu ooague Haꞌe gui Senhor ma yvate katy omboaguyje ta heravy Elias peteĩ yvytu jere rupi. Haꞌe rami jave Elias oo Gilgal gui, hupive Eliseu oo avi.
2 Haꞌe ramo Elias aipoeꞌi Eliseu pe: — Epyta ke apy, mbaꞌeta Senhor xemondouka ta Betel katy. Eliseu ombovai: — Anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe rupi, haꞌe nderekove rupi avi aura vy aipoaꞌe: Xee ma noromondoukai ꞌrã ndee anhoꞌi — heꞌi. Haꞌe rami vy oguejy jogueravy Betel katy.
3 Haꞌe gui Betel py profeta kuery remimboꞌe ikuai vaꞌe oẽmba jogueruvy Eliseu ovaexĩ aguã. Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy ixupe: — Reikuaa ma pa kuriveꞌi Senhor omboaguyje heravy ꞌrãa nderuvixa neakã áry rupi? Ombovai: — Xee voi aikuaa ae ma. Pekyrirĩ ke — heꞌi.
4 Haꞌe gui ma Elias aipoeꞌi Eliseu pe: — Epyta ke apy ae, mbaꞌeta Senhor ma Jericó katy ju xemondouka ta. Ombovai: — Anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe rupi, haꞌe nderekove rupi avi aura vy aipoaꞌe: Xee ma noromondoukai ꞌrã ndee anhoꞌi — heꞌi vy jogueraave ju Jericó katy.
5 Haꞌe gui Jericó py profeta kuery remimboꞌe ikuai vaꞌe oẽmba jogueruvy Eliseu ovaexĩ aguã. Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy ixupe: — Reikuaa ma pa kurive Senhor omboaguyje heravy ꞌrãa nderuvixa neakã áry rupi? Ombovai: — Xee voi aikuaa ae ma. Pekyrirĩ ke — heꞌi.
6 Haꞌe gui ma ixupe Elias aipoeꞌi: — Epyta ke apy, mbaꞌeta Senhor xemondouka ta Jordão yakã katy. Ombovai: — Anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe rupi, haꞌe nderekove rupi avi aura vy aipoaꞌe: Xee ma noromondoukai ꞌrã ndee anhoꞌi — heꞌi vy joupive ju jogueraa.
7 Ojeꞌoi avi cinqüenta avakue profeta kuery remimboꞌe vaꞌe. Haꞌe gui Jordão yakã rembe re mokoĩve opyta ramo hembiguai kuery voi opytapa okuapy mombyryꞌi.
8 Haꞌe gui ma Elias oao puku omboi vy oipokapa, haꞌe oinupã yy. Haꞌe ramo yy ma mbyte rupi ojaꞌo. Haꞌe ramo mokoĩve ipiru reia rupi oaxa jogueravy.
9 Yva re Elias ogueraague Haꞌe gui mokoĩve oaxa ma vy Elias aipoeꞌi Eliseu pe: — Ejerure xevy peteĩ ndevy ajapo aguã, ndegui xepeꞌaa eꞌỹꞌi re. Eliseu aipoeꞌi: — Ajerure xevy pe hetave remboaxa aguã nenheꞌẽ — heꞌi.
10 Elias ombovai: — Haxy vaꞌe re ri rejerure, teĩ xapyꞌa rei ndegui xepeꞌaa jave xerexa ri ramo rejejureague rami ae ꞌrã oiko. Haꞌe rã ndaxerexai ri ramo ndoikoi ꞌrã rerejureague — heꞌi.
11 Mokoĩve oove haꞌe jogueroayvu jogueravy teri reve haꞌe kuery mbyte ojekuaa xapyꞌa peteĩ karóxa haꞌe kavaju tata revegua, joegui ombojaꞌo. Haꞌe rã Elias ma yvate katy oipeꞌaa heravy peteĩ yvytu jere mbyte py.
12 Haꞌe nunga Eliseu oexa hoꞌamy vy ojapukai: — Xeru, xeru! Haꞌvy Israel kuery karóxa haꞌe kavaju árygua kuery! — heꞌi vyve ndoexa jevyvei. Haꞌe vy oao ojopy vy omondoro mbyte rupi.
13 Haꞌe vy ojopy Elias mbaꞌe vaꞌekue ao puku ixupe guarã oity vaꞌekue. Ojopy heravy vy ojevy ju. Haꞌe gui ovaẽ ju hoꞌamy Jordão yakã rembe re.
14 Haꞌe vy ao puku Elias oity vaꞌekue py oinupã yy. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mamo tu oĩ Senhor Elias ruete vaꞌe? — heꞌi vy yy oinupã ramove ojaꞌo mbyte rupi. Haꞌe ramo Eliseu oaxa ju ouvy.
15 Profeta remimboꞌe kuery Elias oeka teĩ okuapyague Haꞌe nunga profeta kuery remimboꞌe henonde rupi ikuai vaꞌe haꞌe nunga oexa okuapy, Jericó py ikuaia py ae. Haꞌe vy ijayvu: — Elias re nheꞌẽ oĩ vaꞌekue ma Eliseu re ju oĩ raꞌe — heꞌi okuapy. Haꞌe vy ovaexĩ aguã katy jogueru, haꞌe henonde ojeroꞌa okuapy yvy peve.
16 Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy: — Apy ore neremimboꞌe kuery regua ikuai cinqüenta avakue ipyꞌa guaxukueve vaꞌe. Emondouka na nderuvixa oeka aguã. Xapyꞌa rei rã Senhor guigua nheꞌẽ ogueraa ri teĩ, oeja nho ꞌrã peteĩ yvyty áry, eꞌỹ vy yvyꞌã guy katy mbaꞌe. Ombovai vy — Pemondouka eme — heꞌi.
17 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery onheaꞌãve tema hexeve ramo ndaꞌevei vy — Pemondouka haꞌvy — heꞌi haꞌe kuery pe. Haꞌe ramo omondouka okuapy cinqüenta avakue. Mboapy ára re haꞌe vaꞌe kuery oeka okuapy teĩ ndojoui.
18 Haꞌe gui ma Jericó py ojevypa ju Eliseu oĩ teria py. Haꞌe ramo haꞌe kuery pe aipoeꞌi: — “Tapeo eme” ndaꞌei ri tyꞌy rakaꞌe?
19 Jericó py yy iporã jevy aguã rami Eliseu ijayvuague Haꞌe gui Eliseu pe tetã pygua avakue aipoeꞌi okuapy: — Xeruvixa, apy ma rexaa rami oretetã oĩ porã ete teĩ yy ma naꞌiporãi, neĩ yvy ma voi naꞌiporãi nhamaꞌetỹ aguã — heꞌi okuapy.
20 Haꞌe ramo — Peru haꞌvy xevy pe hyꞌa ipyauꞌi vaꞌe, juky reve — heꞌi ramo ogueru okuapy oĩa py.
21 Haꞌe gui Eliseu ma yvu oĩ vaꞌe py oo vy onhoẽ juky yy py. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Po rami Senhor ijayvu: “Ajapo kovaꞌe yy iporã ju aguã rami. Haꞌe rami rire ndajojukavei, neĩ mbaꞌemo aju ma voi nomoingo eꞌỹvei ma ꞌrã”, heꞌi.
22 Haꞌe ramove yy ikuai vaꞌe iporãmba ju aỹ peve guarã, Eliseu ijayvuague rami vy.
23 Kunumigue Eliseu ojojai rei okuapyague Haꞌe gui ma Jericó tetã gui Eliseu oove ju Betel katy. Tape rupi oo oiny ramo amongue kunumigueꞌi oẽ jogueruvy tetã katy gui. Haꞌe vaꞌe kuery ojojai reia rupi aipoeꞌi okuapy ixupe: — Neĩ ke akã perõ, eẽ ke eovy. Neĩ ke akã perõ, eẽ ke eovy — heꞌi okuapy.
24 Haꞌe ramo Eliseu guakykue katy ojere vy oexa vy haꞌe kuery pe ijayvu vai, Senhor rery rupi. Haꞌe ramove kaꞌaguy gui mokoĩ urso oẽ ouvy vy omboaꞌypa quarenta e dois kunumigue ikuai vaꞌekue.
25 Haꞌe rire Eliseu Carmelo yvyty katy oo, haꞌe gui Samaria tetã katy ju ojevy.
1 Israel pygua huvixa Jorão oĩ jave guare Haꞌe gui ma Acabe raꞌy Jorão ju oĩ Israel kuery ruvixa. Samaria tetã py oĩ ypy, dezoito maꞌetỹ re ma Judá pygua huvixa Josafá oĩ rire. Haꞌe vy doze maꞌetỹ re oĩ.
2 Haꞌe vaꞌe ma Senhor renonde rupi haꞌeveꞌỹa ramigua ojapo. Haꞌe rami avi nguu rami eteꞌỹ ojapo, neĩ oxy rami eꞌỹ guive. Mbaꞌeta oipeꞌa Baal peguarã ita nguu omoꞌã vaꞌekue.
3 Haꞌe rami teĩ Nebate raꞌy Jeroboão ojejavyague rupi ae tema oiko, Israel kuery oguerojejavya py. Haꞌe rami oikoa gui ndojepeꞌai ae.
4 Huvixa kuery Moabe pygua kuery oitypa ꞌrãa rami Eliseu omombeꞌu ma voiague Haꞌe gui Moabe pygua huvixa Mesa vaꞌe ma mymba kuery re opena vaꞌe ramo ixugui Israel pygua huvixa okobra jepi ꞌrã cem mil vexaꞌi raꞌy haꞌe gui cem mil vexaꞌi ava rague.
5 Haꞌe rami teĩ huvixa Acabe omano ma rire Moabe pygua huvixa opuꞌã Israel pygua huvixa Jorão rovai.
6 Haꞌe ramove Samaria tetã gui Jorão oẽ vy omboatypa Israel kuery haꞌe javi.
7 Judá pygua huvixa Josafá pe voi aipoeꞌi uka: — Moabe pygua huvixa opuꞌã ma xerovai. Ndee voi pa reo ꞌrã xereve Moabe kuery rovai re nhapuꞌã aguã? Ombovai: — Xee aa ꞌrã. Xee voi aa ꞌrã ndee rami, xevygua avakue ma ndevygua avakue rami avi ꞌrã ikuai, haꞌe xerymba kavaju kuery ma nerymba kuery rami avi ꞌrã ikuai ndepo py — heꞌi.
8 Haꞌe ramo Jorão oporandu: — Mavaꞌe tape rupi ꞌrã tu jajeꞌoi? Ombovai: — Edom tekoa eꞌỹa rupi tape oĩ vaꞌe rupi rima haꞌeve — heꞌi.
9 Haꞌe rami vy huvixa Israel pygua, Judá pygua haꞌe Edom pygua reve jogueraa. Haꞌe gui sete araa py ma haꞌe kuery oguataa rupi ndaꞌipovei ma yy xondaro kuery haꞌe mymba kuery ogueraa vaꞌe pe.
10 Haꞌe ramo Israel pygua huvixa aipoeꞌi: — Aikore! Mbaꞌeta mboapy huvixa jaiko vaꞌe Senhor nhanerenoĩ nhanemboaxapa aguã Moabe kuery po py.
11 Haꞌe rã Josafá oporandu: — Ndoikoi pa apy Senhor pegua profeta, ixupe ranhe Senhor pe nhaporandu uka aguã? Haꞌe ramo peteĩ Israel pygua huvixa rembiguai oĩ vaꞌe ombovai: — Apy ma oĩ Safate raꞌy Eliseu, Elias ojepoei aguã yy ogueru vaꞌekue — heꞌi.
12 Josafá aipoeꞌi: — Haꞌe vaꞌe ma oikuaa ꞌrã Senhor guigua ayvu — heꞌi ramo Eliseu-a katy Josafá reve jogueraa huvixa Israel haꞌe Edom pygua.
13 Haꞌe rami teĩ Eliseu aipoeꞌi Israel pygua huvixa pe: — Mbaꞌe tu areko ndereve? Tereo ke eporandu nderu haꞌe ndexy pegua profeta kuery pe ae. Haꞌe rã Israel pygua huvixa aipoeꞌi ixupe: — Ndaꞌevei, mbaꞌeta Senhor ae mboapyve huvixa roiko vaꞌe orerenoĩ vaꞌekue Moabe kuery po py oremboaxa aguã — heꞌi.
14 Eliseu aipoeꞌive ju: — Anhetẽ ete Senhor ipoꞌakapa haꞌe oikove vaꞌe henonde rupi xee aikoa vaꞌe rupi aura vy aipoaꞌe: Judá pygua huvixa Josafá xee namboetei vaꞌe rire naendu potai ꞌrãgue ndeayvua, neĩ ndere namaꞌẽi ꞌrãgue guive.
15 Haꞌe gui peru haꞌvy xea py peteĩ imbaꞌepu vaꞌerã — heꞌi. Haꞌe ramo oĩa py imbaꞌepu vaꞌe ombopu jave Eliseu re ou Nhanderuete poꞌakaa.
16 Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Po rami Senhor ijayvu: “Pejoꞌo-joꞌo ke yvy kovaꞌe yvyugua haꞌe javi rupi”, heꞌi.
17 Mbaꞌeta Senhor ijayvuve ju: “Yvytu napendui, haꞌe oky ndapexai teĩ kovaꞌe yvyugua haꞌe javi rupi ꞌrã tynyẽ yy. Haꞌe ramo peẽ kuery peyꞌu ꞌrã, penerymba vaka haꞌe penerymba kuery haꞌe javi guive”, heꞌi.
18 Haꞌe vaꞌe ma Senhor pe rã mbaꞌeꞌỹ. Haꞌe gui pendepo py omboaxa avi ꞌrã Moabe kuery.
19 Pembovaipa ꞌrã haꞌe kuery retã ikorapa haꞌe yvatekueve vaꞌe haꞌe javi. Pejayapa ꞌrã yvyra porãgue, haꞌe pembotypa ꞌrã yvu ikuai vaꞌe haꞌe javi. Haꞌe gui mbaꞌety porãgueve haꞌe javi rupi ꞌrã pemombo ita — heꞌi.
20 Haꞌe gui ma koꞌẽgue mbaꞌemo aju omeꞌẽa jave omaꞌẽ rã Edom yvy katy gui yy ou xapyꞌa vy omonyẽmba yvy.
21 Moabe kuery oitypaa ague Haꞌe gui ma Moabe kuery oendupa okuapy haꞌe kuery rovai huvixa kuery opuꞌã aguã ouague. Haꞌe rami vy omboatypa tembiporu revegua ma guive rã, kunumigueve haꞌe tujakueve vaꞌe voi. Oyvy apy rupi omoĩmba avi imbokuapy harõarã.
22 Haꞌe gui koꞌẽgue yy áry rupi kuaray oẽ jekuaa jave Moabe kuery ovypa vy guenonde katy rupi omaꞌẽ okuapy rã yy tuguy rami ojekuaa.
23 Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy: — Pevaꞌe tu tuguy rima. Huvixa kuery meme nhiꞌã nhomomba raꞌe, jojukaa py! Haꞌe gui Moabe kuery, aỹ ma jaa jajopy imbaꞌe rei-reikue! — heꞌi.
24 Haꞌe gui ma Israel kuery ikuaia py haꞌe kuery ovaẽ rã Israel kuery opuꞌãmba vy oitypa Moabe kuery. Haꞌe rã haꞌe kuery gui onhamba. Haꞌe ramo ijyvy re Israel kuery oo vy haꞌe py voi ojukapa okuapy Moabe kuery regua.
25 Haꞌe vy ombovaipa hetã ikuai vaꞌe, haꞌe vy mbaꞌety porãgueve rupi peteĩ-teĩ omombo ita, omonyẽmba peve. Ombotypa yvu ikuai vaꞌe, haꞌe ojayapa yvyra iporãgueve ikuai vaꞌekue. Quir-Haresete py anho hiꞌaĩ teri tetã kora, vaꞌeri nhemoatã vaꞌe revegua kuery ojokopa vy ojukapa avi okuapy.
26 Haꞌe gui Moabe pygua huvixa ma hovaigua kuery ipoꞌakave ta ramo oexa vy setecentos avakue kyxe revegua ogueraa ngupive, Edom pygua huvixa reve jogueroꞌa aguã, teĩ novaẽ reguai.
27 Haꞌe rami vy ojopy guaꞌy jypykueꞌi, guekovia huvixarã omoĩ vaꞌerã vaꞌe, haꞌe vy ikora áry ae ojuka vy oapypa. Haꞌe rami rã Israel kuery rovai ju ojerovia reive okuapy. Haꞌe ramo ojepeꞌapa haꞌe gui, oyvy katy ae ju ojevy aguã.
1 Imeveꞌỹ vaꞌe pe azeite oata eꞌỹ aguã rami Eliseu ojapoague Haꞌe gui peteĩ profeta remimboꞌe raꞌyxykue imeveꞌỹ vaꞌe ojerure Eliseu pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Xeme neremimboꞌe oiko vaꞌekue ma omano. Ndee voi reikuaa Senhor renonde ojererokyjea rupi oikoague. Haꞌe gui aỹ mbaꞌemo porukaare ovaẽ ta ma ouvy xepiꞌa kuery mokoĩve ogueraa aguã escravo-rã.
2 Haꞌe ramo Eliseu oporandu ixupe: — Mbaꞌe tu ajapo ꞌrã ndevy? Emombeꞌu ke mbaꞌe pa rereko ndero py. Kunha vaꞌe ombovai: — Xee nerembiguai mbaꞌeve ndarekoi xero py, peteĩ ryru azeite eꞌỹ vy — heꞌi.
3 Haꞌe ramo Eliseu aipoeꞌi: — Tereo haꞌvy, hyrurã re ejerure ndero katyꞌi rupi ikuai vaꞌe haꞌe javi pe. Hyrukue anho eru, mboapyꞌi eꞌỹ taꞌvy.
4 Haꞌe gui ma eike ju ndero py, haꞌe emboty ju okẽ, ndepiꞌa kuery reve penhembotypa aguã. Haꞌe vy azeite rereko vaꞌe enhoẽ hyru rejou vaꞌekue haꞌe javi py. Haꞌe vy ke erova tynyẽ vaꞌe-vaꞌe ijyke katy — heꞌi.
5 Haꞌe gui ma oĩa gui kunha vaꞌe ojepeꞌa vy onhembotypa opiꞌa kuery reve. Haꞌe gui oxy oĩa py haꞌe kuery hyru omboaxa rã ixy omonyẽ tema.
6 Hyru omonyẽmba ma vy ixy aipoeꞌi peteĩ opiꞌa pe: — Eru ju peteĩ hyrurã. Haꞌe vaꞌe ombovai: — Apy ma ndaꞌipovei ma hyrurã — heꞌi. Haꞌe ramove azeite opa.
7 Haꞌe gui kunha vaꞌe oo vy omombeꞌu Nhanderuete remimboꞌe vaꞌe pe. Haꞌe ramo haꞌe aipoeꞌi: — Tereo, evende azeite, haꞌe gui epagapa rereveague. Haꞌe gui hembyrekue ma topyta ndepiꞌa kuery reve peꞌu vaꞌerã.
8 Suném pygua kunha Eliseu oipytyvõague Peteĩ ára Eliseu oaxa ovy Suném tetã rupi. Haꞌe py ma oiko peteĩ kunha oguerekopa vaꞌe. Haꞌe vaꞌe ma oenoĩ okaru aguã. Haꞌe rupi oaxa nhavõ ovaẽ kuerei ꞌrã haꞌe py okaru aguã.
9 Kunha vaꞌe aipoeꞌi ome pe: — Xee aexa rã kovaꞌe ava nhandea rupi oaxa jepi vaꞌe ma Nhanderuete remimboꞌe ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe.
10 Haꞌe nunga rupi jajapo na yvate katy peteĩ opy jaꞌoꞌi oke atyrã. Ita gui ꞌrã jajapo uka huparã nhamoĩ aguã haꞌe py, mesa, tenda haꞌe tataendy rendarã, nhandero py ovaẽ vy haꞌe py oke aguã — heꞌi.
11 Haꞌe gui peteĩ ára haꞌe py Eliseu ovaẽ jevy vy okeaty py oo vy onheno oupy.
12 Haꞌe vy aipoeꞌi guembiguai Geazi pe: — Enoĩ ranhe Suném pygua kunha — heꞌi ramo oenoĩ rã kunha vaꞌe oĩ profeta oĩa py.
13 Eliseu aipoeꞌi uka kunumi vaꞌe pe: — Aipoꞌre kunha vaꞌe pe: “Maꞌẽ, orere repena porã opa mbaꞌe py. Mbaꞌe ꞌrã tu haꞌvy ajapo ndevy? Oiko pa nderekovia huvixa pe ajerure aguã? Tyrã pa xondaro kuery ruvixa pe?” ꞌre ꞌrã ixupe. Kunha vaꞌe ombovai: — Arekopa rei apy xeretarã kuery mbyte py aikoa py — heꞌi.
14 Haꞌe ramo profeta oporanduve ju: — Mbaꞌexagua ndaꞌu ajapo ꞌrã ixupe? Geazi ombovai: — Neꞌexa, haꞌe ndoguerekoi omemby, ime tujaꞌi ma guive — heꞌi.
15 Eliseu ju — Enoĩ haꞌvy — heꞌi. Oenoĩ ramo kunha vaꞌe ou vy okẽ py hiꞌaĩ.
16 Haꞌe ramo profeta aipoeꞌi: — Peteĩ maꞌetỹa py kovaꞌe ára ojeupity jevy ma jave reikuavãꞌi ꞌrã peteĩ kyrĩ vaꞌe — heꞌi. Kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Any teve xeruvixa, Nhanderuete remimboꞌe reiko vaꞌe. Ndeapu eme xee nerembiguai pe — heꞌi.
17 Haꞌe vaꞌe rire kunha vaꞌe oguerekoꞌi ma. Haꞌe vy peteĩ maꞌetỹ opaa py porã oikuavã peteĩ avaꞌi, Eliseu aipoeꞌiague rami vy.
18 Haꞌe gui ma ipiꞌa tujave ma vy peteĩ ára oo nguu ombaꞌeapo vaꞌe kuery reve oikoa py.
19 Haꞌe vy nguu pe — Xeakã raxy! — heꞌi. Haꞌe ramo guembiguai kunumi vaꞌe pe tuu — Eraa na ixya py — heꞌi.
20 Haꞌe ramo oupi vy ogueraa ixya py. Haꞌe ramo guenapyꞌã áry oikuavã ranhe imoiny, haꞌe gui kuaray mbyte jave omano.
21 Haꞌe ramo kunha vaꞌe oguerojeupi heravy vy onhono inony Nhanderuete remimboꞌe rupa rupi. Haꞌe vy okẽ omboty vy oo ju.
22 Haꞌe gui ome oenoĩ uka vy aipoeꞌi uka ixupe: — Embou xea py peteĩ nerembiguai haꞌe peteĩ mburikaꞌi, Nhanderuete remimboꞌe oĩa katy aa ranhe, haꞌe gui ajevy ju aguã — heꞌi.
23 Haꞌe ramo ime oporandu: — Mbaꞌe re tu aỹ reo ta ri haꞌe py, jaxy pyau eꞌỹ teri, neĩ sábado eꞌỹ guive vaꞌeri? Kunha vaꞌe ombovai: — Tove ri, haꞌeve ꞌrã — heꞌi.
24 Haꞌe gui kunha vaꞌe ombokupe árygua ukapa mburikaꞌi. Haꞌe vy aipoeꞌi guembiguai pe: — Eraa, eroguata tema, eropytuꞌu eme guive, xee amombytuꞌu uka eꞌỹa ja — heꞌi.
25 Haꞌe gui ma kunha vaꞌe oo vy Nhanderuete remimboꞌe oĩa py ovaẽ, Carmelo yvyty re. Haꞌe ramo mombyry teri oexa vyve aipoeꞌi guembiguai Geazi pe: — Pee ma ou jekuaa oiny Suném pygua kunha.
26 Eẽ ke eovy reovaexĩ aguã, haꞌe vy aipoꞌre ixupe: “Haꞌeve vai pa ndee, neme haꞌe ndepiꞌa voi?” ꞌre. Oporandu rã kunha vaꞌe ombovai: — Haꞌevepa rei — heꞌi.
27 Haꞌe gui ma yvyty re Nhanderuete remimboꞌe oĩa py kunha vaꞌe ovaẽ vyve oikuavã ipy. Haꞌe ramo Geazi oipeꞌa aguã ovaẽ ta ramo ixupe Nhanderuete remimboꞌe aipoeꞌi: — Tove katu, mbaꞌeta onheꞌẽ py ndaꞌevei ete vaꞌe oendu. Haꞌe nunga ma Senhor onhomi xegui, ndoikuaa ukaxei vy.
28 Haꞌe ramo kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Xeruvixa, xapyꞌa rei ndaꞌu ndevy ajerure vaꞌekue xepiꞌarã re? “Xembotavy eme ke”, haꞌe vaꞌekue eꞌỹ ri? — heꞌi.
29 Haꞌe gui profeta aipoeꞌi Geazi pe: — Eiko katu ke, ejopy xembaꞌe popoka, haꞌe tereo. Xapyꞌa rei amongue reovaexĩ vy ma exarura eme. Ndevy pe amongue oxarura ri ramo embovai eme guive. Haꞌe gui xepopoka remoĩ ꞌrã avaꞌi vaꞌe rova áry — heꞌi.
30 Haꞌe rami teĩ ixy aipoeꞌi Eliseu pe: — Anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe rupi, haꞌe nderekove rupi avi aura vy aipoaꞌe: Xee ma ndoroejai ꞌrã — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe voi opuꞌã vy oo ma oiny kunha vaꞌe reve.
31 Haꞌe rã Geazi ma haꞌe kuery renonde rupi oo vy avaꞌi vaꞌe rova áry rupi omoĩ popoka. Haꞌe rami teĩ ndaꞌijayvuẽ nhendui, neĩ ipytuẽa ma voi ndojekuaai. Haꞌe ramo oo ju Eliseu reve nhovaexĩ aguã. Haꞌe vy ixupe omombeꞌu vy aipoeꞌi: — Avaꞌi vaꞌe nomyĩ ae tema — heꞌi.
32 Haꞌe gui oo py profeta ju ovaẽ ramo avaꞌi vaꞌe omano oupy tupa rupi.
33 Haꞌe ramo oike vy omboty okẽ haꞌe kuery mokoĩve oĩa py, haꞌe vy onhemboꞌe Senhor pe.
34 Haꞌe vy tupa oĩa katy oo vy onheno avaꞌi vaꞌe áry rupi. Haꞌe vy ojuru omboja ijuru re, guexa ma hexa re, haꞌe opo ma ipo re, hiꞌáry rupi itui vy. Haꞌe ramo avaꞌi vaꞌe rete hakupa ju ma ovy.
35 Haꞌe gui ma opuꞌã ju vy oguata-guata oikovy opy rupi, haꞌe gui ma oo ju haꞌe py. Haꞌe vy avaꞌi vaꞌe áry rupi ju onheno oupy. Haꞌe ramo mae sete-kue vyvoi inhaxiã reve oipeꞌa ju guexa.
36 Haꞌe ramo oenoĩ Geazi, haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Enoĩ ke Suném pygua kunha — heꞌi. Oenoĩ ramo kunha vaꞌe ojexa uka hoꞌamy profeta pe. Haꞌe ramo aipoeꞌi kunha vaꞌe pe: — Eraa ju ke ndepiꞌa.
37 Haꞌe ramo kunha vaꞌe oike ouvy vy ipy yvyꞌiry rupi oĩ, haꞌe ojeroꞌa yvy katy guenapyꞌã re. Haꞌe gui ma opiꞌaꞌi oupi heravy vy oẽ ju.
38 Oja py jojukaarã oĩ vaꞌekue oipeꞌaague Haꞌe gui ma haꞌe vaꞌe yvy re karuai oiko, haꞌe Eliseu ojevy ju Gilgal katy. Haꞌe py ma henonde profeta kuery remimboꞌe kuery oguapypa okuapy. Haꞌe ramo aipoeꞌi guembiguai pe: — Emoĩ ke oja guaxu tata áry, haꞌe vy ejapo tembiꞌu profeta kuery remimboꞌe kuery pe — heꞌi.
39 Haꞌe ramo peteĩ oo mbaꞌety rupi mbaꞌemo aju re. Haꞌe vy ojou peteĩ hiꞌy rupi hiꞌa vaꞌe kaꞌaguy reguae. Haꞌe vy hiꞌy gui hiꞌa oipoꞌopa vy omonyẽ oao puku. Haꞌe gui ma ou ju vy oipeꞌãmbaꞌi vy omoĩmba oja py, oexa vaꞌeꞌỹ teri vaꞌeri.
40 Haꞌe gui ma omeꞌẽ avakue pe hoꞌu aguã. Ojykue hoꞌu teri okuapy reve ojapukai okuapy: — Nhanderuete remimboꞌe! Oja py rima oĩ jojukaarã! — heꞌi okuapy. Hoꞌuve aguã ma voi ndaꞌevei.
41 Haꞌe rami rã aipoeꞌi: — Peru ke trigo — heꞌi. Haꞌe vy oja py omoĩ vy aipoeꞌi: — Ejara ju ke, emongaru heta vaꞌe kuery — heꞌi. Haꞌe ramove oja py noĩvei ma raꞌe jojukaarã.
42 Vinte mbojape re cem avakue okaru porã okuapyague Haꞌe gui ou peteĩ ava Baal-Salisa gui. Haꞌe vaꞌe ma Nhanderuete remimboꞌe pe ogueru mbojape jypykueꞌi regua voxa py. Vinte mbojape cevada guigua haꞌe hary pyau ogueru. Haꞌe rã Eliseu aipoeꞌi: — Embojaꞌo heta vaꞌe kuery pe hoꞌu aguã — heꞌi.
43 Haꞌe ramo hembiguai aipoeꞌi ixupe: — Mbaꞌexa tu amoĩ ta cem avakue ikuai vaꞌe hoꞌu vaꞌerã? Ombovai: — Emeꞌẽ katu heta vaꞌe kuery pe hoꞌu aguã, mbaꞌeta po rami Senhor ijayvu: “Hoꞌu ꞌrã okuapy, haꞌe gui hembyre ju ꞌrã”, heꞌi.
44 Haꞌe ramo omoĩ haꞌe kuery renonde py. Haꞌe ramo hoꞌu okuapy, haꞌe gui hembyre ju, Senhor ijayvuague rami vy.
1 Lepra gui Naamã okueraague Oiko peteĩ Síria pygua huvixa pegua xondaro kuery ruvixa, Naamã hery vaꞌe. Haꞌe vaꞌe ma huvixa renonde rupi ipoꞌakave vaꞌe haꞌe omboetepy oiko, mbaꞌeta hupive ma Senhor ojapo Síria kuery ipoꞌaka aguã rami. Joe opuꞌãa py ipoꞌakapave. Haꞌe rami avi lepra revegua oiko.
2 Haꞌe gui Síria gui xondaro kuery ojeꞌoi vy Israel kuery yvy gui voi ogueraa peteĩ kunhaꞌi vaꞌe escravo-rã. Haꞌe vaꞌe ma Naamã raꞌyxy pe oiko ombaꞌeapoa rupi.
3 Haꞌe gui ma kunhaꞌi vaꞌe aipoeꞌi herekoa pe: — Xeruvixa Samaria py profeta oiko vaꞌea py oo vaꞌe rire omonguera ꞌrãgue lepra gui — heꞌi.
4 Haꞌe ramo Naamã oo vy aipoeꞌi nguvixa pe: — Po rami ijayvu kunhaꞌi Israel yvy gui aru vaꞌekue.
5 Haꞌe ramo Síria pygua huvixa ombovai: — Tereo haꞌvy, eguata. Haꞌe rã xee ma peteĩ kuaxia araa uka ꞌrã Israel pygua huvixa pe remeꞌẽ vaꞌerã — heꞌi. Haꞌe ramo oo ma. Ngupive ogueraa dez poyikue prata guigua, seis mil hatãꞌi vaꞌe ouro guigua, haꞌe gui dez ao ngarua pygua.
6 Ogueraa avi kuaxia Israel pygua huvixa pegua ijayvu imoinya vaꞌe: “Kovaꞌe kuaxia ndea py omeꞌẽa ramove reikuaa ꞌrã xerembiguai Naamã ambouague lepra gui remonguera aguã”, heꞌia vaꞌe.
7 Haꞌe gui ma Israel pygua huvixa kuaxia para ogueroayvu ma vy omondoro oao. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Xapyꞌa rei ndaꞌu xee Nhanderuete ri aiko, joekove amboi, eꞌỹ vy anhomoingove aguã rami xepoꞌakapa vaꞌe? Mbaꞌeta xea py ombou kovaꞌe ava lepra gui amonguera aguã. Peikuaa pota ke, haꞌe pexa porã, mbaꞌeta xereve jogueroꞌaxe vy teve ombou — heꞌi.
8 Haꞌe gui ma Nhanderuete remimboꞌe Eliseu oendu Israel pygua huvixa oao omondoroague. Haꞌe vy aipoeꞌi uka huvixa pe: — Mbaꞌe re tu ndeao remondoropa ri? Tou ava xea py, haꞌe vy oikuaa ꞌrã Israel re profeta oikoa — heꞌi uka.
9 Haꞌe gui ma Naamã ou guymba kavaju kuery haꞌe karóxa reve. Haꞌe vy ovaẽmba okuapy Eliseu rokẽ rexeiꞌi.
10 Haꞌe ramo Eliseu omondouka peteĩ guembiguai. Haꞌe vy aipoeꞌi uka: — Tereo, ejau sete-kue Jordão yakã py. Haꞌe ramo nderoꞌo oĩ porãmba ju ꞌrã, ndaꞌeve eꞌỹvei ma ꞌrã — heꞌi uka.
11 Haꞌe rami rã Naamã ndojou porãi ete. Haꞌe vy aipoeꞌi ovy: — Xee aexaꞌã vaꞌekue teĩ xee aĩa py profeta oẽ hoꞌamy vy ojerure ꞌrãgue Senhor Nguuete rery rupi, haꞌe lepra oĩa áry rupi okuaveꞌẽ reve xemonguera ꞌrãgue.
12 Haꞌe rã xapyꞌa rei ndaꞌu Damasco py Abana haꞌe Farfar yakã ikuai vaꞌe ma Israel re yakã ikuai vaꞌe gui naꞌiporãive ꞌrã ri? Ndaꞌevei ndaꞌu haꞌe vaꞌe py ae xee ajau aguã, akuera ju aguã? — heꞌi. Haꞌe rami vy ojevy ju ivai reve.
13 Haꞌe ramo oĩa py ovaẽ jogueravy ixupegua kuery yvatekueve vaꞌe. Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy ixupe: — Oreruvixa, xapyꞌa rei profeta mbaꞌemo haxy vaꞌe ojapo uka vaꞌe rire ndee ndaꞌu nderejapoi ꞌrãgue? Mbaꞌeta ndevy pe “Ejau ke, haꞌe rã haꞌeve vaꞌe ju ꞌrã reiko” heꞌi vaꞌekue rive — heꞌi okuapy.
14 Haꞌe rami rã Naamã oo vy Jordão yakã py oguejy sete-kue, Nhanderuete remimboꞌe ijayvuague rami vy. Haꞌe ramove hoꞌo oĩ porã ju kyrĩ vaꞌe roꞌo rami. Haꞌe vy haꞌeve vaꞌe ju oiko.
15 Haꞌe gui ma ojevy ju jogueravy Nhanderuete remimboꞌea katy, hexevegua kuery haꞌe javi reve. Ovaẽ ma vy henonde py hiꞌaĩ. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Aỹ aikuaa ma yvy jave rupi ndoikoi Nhanderuete, Israel kuery Ruete eꞌỹ vy. Haꞌe nunga rupi aỹ ma ajerure rejopy aguã mbaꞌemo xee nerembiguai ameꞌẽ vaꞌe.
16 Eliseu ombovai: — Anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe henonde rupi aikoa vaꞌe rupi aura vy aipoaꞌe: Xee ma mbaꞌeve ndaipotai — heꞌi. Haꞌe ramo hexeve onheaꞌã tema ojopy aguã re, vaꞌeri ndoipotai ae.
17 Haꞌe rami rã Naamã aipoeꞌi: — Ndereipotai ae ramo ajerure apy gui taraa yvy mokoĩ mburikaꞌi áry. Mbaꞌeta aỹ gui xee nerembiguai ma tuuete raꞌangaa pe rive nameꞌẽvei ꞌrã mymba apy reve ajuka uka vaꞌe, Senhor pe eꞌỹ vy. Haꞌe kuery reko rami vy Israel regua yvy Naamã ogueraa oyvy re, haꞌe py ju omboete aguã Nhanderuete.
18 Haꞌe gui aỹ Senhor pe xee hembiguai ajerure ajejavya ombogue aguã re. Mbaꞌeta xeruvixa ma nguuete Rimom pegua opy oike jepi ꞌrã omboete aguã, haꞌe xepo re ojopy ꞌrã oiny. Haꞌe gui xee voi aĩ ꞌrã xerenapyꞌã re Rimom pegua opy ajeroꞌa ainya py. Haꞌe nunga rupi tove Senhor tomboguepa xee hembiguai ajejavya.
19 Eliseu ombovai vy — Tereo porã ke — heꞌi. Haꞌe gui Naamã ojepeꞌa ma mombyryꞌi ovy jave
20 Geazi re ju lepra ovaague Nhanderuete remimboꞌe Eliseu rembiguai Geazi vaꞌe ma aipoeꞌi ojeupe ae: — Xeruvixa ma ndoipotai Síria pygua Naamã omeꞌẽ mbaꞌemo ogueru vaꞌekue. Haꞌe rami avi anhetẽ ete Senhor oikove vaꞌe rupi aura vy aipoaꞌe: Xee ae ꞌrã anha avy hakykue rupi, ixugui ajopy aguã mbaꞌemo — heꞌi.
21 Haꞌe rami vy Geazi oo Naamã oupity aguã. Haꞌe rã Naamã ma hakykue rupi onha ouvy ramo oexa vy opo okaróxa gui ovaexĩ aguã. Haꞌe vy oporandu: — Haꞌeve vai pa?
22 Ombovai: — Haꞌevepa rei. Xeruvixa aipoeꞌi uka: “Aỹ ma ou mokoĩ kunumigue profeta remimboꞌe kuery Efraim yvyty reia gui. Emeꞌẽ haꞌe vaꞌe kuery pe peteĩ poyikue prata guigua haꞌe mokoĩ ao ngarua pygua”, heꞌi uka.
23 Haꞌe ramo Naamã aipoeꞌi: — Eraa haꞌvy mokoĩ poyikue prata guigua — heꞌi. Haꞌe rami vy ogueraa uka ete vy mokoĩ voxa py ojokua mokoĩ poyikue prata guigua haꞌe mokoĩ ao ngarua pygua. Haꞌe vaꞌe py ombovoyi mokoĩ guembiguai Geazi renonde rupi ogueraa vaꞌerã.
24 Haꞌe gui yvyꞌã áry peve ovaẽ ma vy haꞌe kuery po gui ju ojopy, haꞌe omoĩ porã oo py. Avakue omondoukapa ramo ojeꞌoi ju.
25 Haꞌe ramo oike vy nguvixa renonde py hiꞌaĩ. Ixupe Eliseu oporandu: — Geazi, magui tu reju? Ombovai: — Xee nerembiguai ma mamove rei ndaai — heꞌi.
26 Haꞌe ramo aipoeꞌi ixupe: — Ndea py xenheꞌẽ oĩ avi kuri, ava nerovaexĩ aguã karóxa gui oguejy ouvy jave. Aỹ voi pa haꞌeve prata haꞌe ao rejopy aguã, haꞌe gui oliveira haꞌe uvaty, vexaꞌi haꞌe vaka kuery, tembiguai avakue haꞌe kunhague?
27 Haꞌe nunga rupi ndere ju ꞌrã Naamã guigua lepra ova, neramymino kuery re guive, rakaꞌe rã peve guarã — heꞌi. Haꞌe ramove lepra yroꞌy rami xiĩ vaꞌe reve ae ojepeꞌa ovy henonde gui.
1 Eliseu peteĩ haxa ovu aguã rami ojapoague Haꞌe gui profeta kuery remimboꞌe kuery ikuai vaꞌe aipoeꞌi okuapy Eliseu pe: — Apy ndereve orekuaia ma nhanemboty reiꞌi ete.
2 Haꞌe nunga rupi toroo Jordão yakã re, haꞌe gui peteĩ-teĩ rogueru aguã yvyra, peteĩ oo nhandekuai atyrã rojapo aguã. Ombovai: — Tapeo haꞌvy — heꞌi.
3 Haꞌe ramo haꞌe kuery vaꞌe regua peteĩ aipoeꞌi: — Haꞌeve ꞌrã ndee voi reo aguã ore nerembiguai kuery reve. Eliseu ombovai: — Xee aa avi ꞌrã — heꞌi.
4 Haꞌe rami vy oo haꞌe kuery reve. Jordão yakã rembe re haꞌe kuery ovaẽ vy oakeꞌo okuapy yvyra.
5 Haꞌe gui peteĩ yvyra hiꞌaĩ vaꞌe oakeꞌo vy haxa oity yy py. Haꞌe ramo ojapukai vy aipoeꞌi: — Aikore xeruvixa! Haxa ma nhombaꞌe aiporu vaꞌekue — heꞌi.
6 Haꞌe ramo Nhanderuete remimboꞌe oporandu: — Mamo tu hoꞌa raꞌe? Haꞌe gui ixupe oexa uka ramo Eliseu peteĩ yvyra ojaya vy omombo yy py. Haꞌe vy ojapo ferro guigua ovu aguã rami.
7 Haꞌe vy — Emoatã ju ke — heꞌi ramo okuaveꞌẽ vy ojopy.
8 Síria pygua kuery reve jogueroꞌaa jave Eliseu nhopytyvõague Haꞌe gui Síria pygua huvixa opuꞌã Israel kuery rovai. Haꞌe vy yvatekueve reve nhomongeta vy peteĩ henda re onhembopyꞌaa rupi aipoeꞌi: — Haꞌe py ꞌrãe haꞌeve japyta ranhe aguã — heꞌi.
9 Haꞌe rami teĩ Israel pygua huvixa pe Nhanderuete remimboꞌe aipoeꞌi uka: — Penheangu ke haꞌe rupi peaxa eꞌỹ aguã, mbaꞌeta haꞌe py ꞌrã Síria pygua kuery oo — heꞌi uka.
10 Haꞌe ramo Nhanderuete remimboꞌe omombeꞌu ma voi rire ijayvuague katy Israel pygua huvixa voi omondouka guembiguai kuery oikuaa pota vaꞌerã. Haꞌe rami vy oo jepe nho. Haꞌe vaꞌe ramigua ma mbovykue rei eꞌỹ oiko.
11 Haꞌe nunga rupi Síria pygua huvixa opyꞌa py ndaꞌevei etea oendu. Haꞌe vy guembiguai kuery oenoĩ vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Pemombeꞌu na xevy nhande kuery vaꞌe regua mavaꞌe tu Israel pygua huvixaa katy oo vaꞌe.
12 Haꞌe ramo hembiguai vaꞌe regua ombovai: — Xeruvixa, avave rei ndorooi ri. Haꞌe rami avi profeta Eliseu Israel re oĩ vaꞌe ae ri Israel pygua huvixa pe omombeꞌu kuerei ꞌrã rekeaty py ndeayvua voi — heꞌi.
13 Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Tapeo, pexa pota mamo pa oĩa re, xee ajopy uka aguã — heꞌi. Haꞌe gui ma ixupe — Dotã tetã py rima oĩ — ꞌea.
14 Haꞌe ramo haꞌe katy omondouka kavaju, karóxa haꞌe xondaro kuery ipyꞌa guaxukueve. Pyávy haꞌe kuery ovaẽ vy ojokopa tetã.
15 Haꞌe gui ma Nhanderuete remimboꞌe rembiguai ajeꞌiveꞌi reve ovy vy oẽ vy oexa mbovy rei eꞌỹ ikuai vaꞌe, kavaju árygua haꞌe karóxa revegua kuery. Jovaive re ojokopa raꞌe. Haꞌe ramo hembiguai aipoeꞌi Eliseu pe: — Aikore xeruvixa! Mbaꞌe tu jajapo ta?
16 Eliseu ombovai: — Ekyje eme. Mbaꞌeta haꞌe kuery reve ikuai vaꞌe gui nhanderevegua kuery hetave — heꞌi.
17 Haꞌe gui ma Eliseu onhemboꞌe vy aipoeꞌi: — Senhor, ajerure hexa reipeꞌa aguã oexa kuaa aguã rami — heꞌi. Haꞌe ramo hembiguai rexa Senhor oipeꞌa ramo Eliseu yvýry rupi oexa tata revegua kuery kavaju árygua haꞌe karóxa yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe.
18 Haꞌe gui ma hovaigua kuery haꞌe kuery rovai ou ramo Eliseu onhemboꞌe ju Senhor pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Ajerure ndevy: Embogue ke haꞌe kuery rexa oexa eꞌỹ aguã — heꞌi ramo Eliseu ijayvuague rami vy omboguepa hexa, ndoexai aguã rami.
19 Haꞌe gui ma haꞌe kuery vaꞌe regua pe Eliseu aipoeꞌi: — Kovaꞌe tape ma haꞌevea ramigua eꞌỹ, neĩ kovaꞌe tetã oĩ vaꞌe voi. Peju xerakykue, haꞌe rogueraa ꞌrã ava peka vaꞌea katy — heꞌi. Haꞌe rami vy Samaria tetã py ogueraa. Haꞌe kuery ma Eliseu re ae ojeꞌoi vaꞌekue ri oexa eꞌỹ rã Eliseu ogueraa ngovaigua Israel kuery retã mbyte peve, Samaria py ae.
20 Haꞌe gui ma Samaria tetã py haꞌe kuery ovaẽ ma ramo Eliseu aipoeꞌi: — Senhor, eipeꞌa ju kovaꞌe avakue rexa, haꞌe kuery oexa ju aguã — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe kuery rexa Senhor oipeꞌa ramo oexa rã Samaria tetã mbyte py raꞌe ma ikuai.
21 Haꞌe nunga Israel pygua huvixa oexa vy oporandu Eliseu pe: — Xeru, ajukapa ꞌrã? Tajukapa pa?
22 Ombovai: — Any teve, ejuka eme. Rejuka aguã haꞌeve vaꞌe ma ndee ae kyxe haꞌe nderapa reve rejopy vaꞌekue anho. Haꞌe rã kovaꞌe kuery pe ma eru ruka mbojape hoꞌu vaꞌerã haꞌe yy oyꞌu aguã. Haꞌe gui ma tojevypa ju nguvixaa katy ae — heꞌi.
23 Haꞌe ramo haꞌe kuery pe huvixa ojapo ngaru tuvixa ete vaꞌe. Haꞌe ramo okaru haꞌe oyꞌu okuapy. Haꞌe ramo mae omondoukapa rã nguvixaa katy ju ojeꞌoi. Haꞌe rami rire Síria pygua kuery ndouvei ranhe Israel yvy re mbaꞌemo oipeꞌa aguã.
24 Samaria py karuai oikoague Haꞌe vaꞌe rire Síria pygua huvixa Ben-Hadade vaꞌe ma teĩgue ju ojeupegua xondaro kuery omboaty ramo ojeꞌoi vy ojokopa okuapy Samaria tetã.
25 Haꞌe nunga rupi Samaria py oiko karuai vaikue. Ojokopaa rã tetã mbyte py mburikaꞌi kãgue rive ovende ꞌrã oitenta hatãꞌi vaꞌe prata re, haꞌe apykaxuꞌi repoxi mboapy rai teĩ cinco re ꞌrã ovende.
26 Haꞌe gui ma Israel pygua huvixa tetã kora rupi oaxa ovy jave ixupe ojapukai nhendu peteĩ kunha vaꞌe: — Xepytyvõ ke, xeruvixa — heꞌi.
27 Huvixa ombovai vy aipoeꞌi: — Senhor nanepytyvõi ri ramo magui tu xee ajou ꞌrã roipytyvõ aguã? Mbaꞌemo moaꞌyĩaty gui, tyrã pa uva onhamiaty gui teve ꞌrã ajou?
28 Huvixa oporanduve ju ixupe: — Mbaꞌe tu haꞌvy rereko? Kunha vaꞌe ombovai: — Kovaꞌe kunha xerevegua aipoeꞌi vaꞌekue xevy: “Emeꞌẽ ndepiꞌaꞌi jaꞌu vaꞌerã, haꞌe gui koꞌẽ ramo ma xepiꞌa ju ꞌrã jaꞌu”, heꞌi vaꞌekue xevy.
29 Haꞌe rami vy xepiꞌaꞌi ranhe nhamomimoi vy jaꞌu. Haꞌe rami teĩ koꞌẽ jevy ixupe xee “Aỹ ma ndepiꞌa ju emeꞌẽ jaꞌu aguã”, haꞌe ramo onhomi — heꞌi.
30 Haꞌe rami kunha vaꞌe ijayvu rã huvixa oendu vy omondoro oao tetã kora rupi oaxa ovya pyve. Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery oexa rã oao guýry huvixa onhemonde raꞌe ajukue voxa guigua py rive. Haꞌe kuery reko rami vy ajukue voxa guigua py onhemonde ꞌrã ipyꞌa vai, eꞌỹ vy ndaꞌevei etea oendu vy.
31 Eliseu “Heta mbaꞌe ju ꞌrã pejou”, heꞌiague Haꞌe ramo huvixa aipoeꞌi: — Kurive Safate raꞌy Eliseu akã ijaxiꞌy áry gui aipeꞌa eꞌỹ rã Nhanderuete taxemoingo axy oipotaa rami — heꞌi.
32 Haꞌe rami vy huvixa peteĩ ava omondouka Eliseu-a katy, ngoo py oguapy oiny ramo nhomongeta vaꞌety kuery reve. Tembiguai ovaẽ eꞌỹ mbove ma voi Eliseu aipoeꞌi nhomongeta vaꞌety kuery pe: — Pexa ꞌrã jojuka rive vaꞌe raꞌy xeakã ayaarã ombou vaꞌe. Pexa pota ke, tembiguai ovaẽ jave pemboty okẽ, pejoko guive. Haꞌe vaꞌe rakykue rupi ou avi ꞌrã ri huvixa. Ipy ambua pendu ꞌrã — heꞌi.
33 Haꞌe kuery reve ijayvu teri jave ovaẽ nhendu tembiguai. Haꞌe gui huvixa voi ovaẽ, mbaꞌeta aipoeꞌi: “Kovaꞌe mbaꞌemo vai ma Senhor-a gui ae ou ramo mbaꞌe re tu xee arõve ta orerepy aguã?” heꞌi.
1 Haꞌe ramo Eliseu aipoeꞌi: — Pejapyxaka ke Senhor ijayvua re. Po rami Senhor ijayvu: “Koꞌẽ rã, kovaꞌe hora rupi rivyvyi, Samaria tetã rokẽ py peteĩ varai trigo kuꞌikue ovendea ꞌrã peteĩ hatãꞌi vaꞌe re rive, haꞌe mokoĩ ryru cevada guigua ma peteĩ hatãꞌi vaꞌe re ꞌrã ovendea”, heꞌi.
2 Haꞌe ramo xondaro ruvixa huvixa pytyvõa vaꞌe ombovai Nhanderuete remimboꞌe: — Senhor haꞌe nunga ombou aguã yva oipeꞌa teĩ haꞌe nunga oiko ꞌrã ndaꞌu? — heꞌi. Profeta ombovai: — Haꞌe nunga nderexa py ae ꞌrã rexa vaꞌeri ndereꞌui ꞌrã taꞌvy.
3 Síria pygua kuery onhambaague irundy lepra revegua omombeꞌu okuapyague Tetã rokẽ py irundy avakue lepra revegua ikuai. Haꞌe vaꞌe kuery ma joupe-upe aipoeꞌi okuapy: — Mbaꞌerã tu apy jaguapy jakuapy nhamanomba peve teve?
4 Xapyꞌa rei “Tetã py jaike” jaꞌe teĩ tetã rupi karuai nhaendu vy nhamanomba ꞌrã haꞌe py. Haꞌe rã “Apy ae ꞌrã jaguapyve nhainy” jaꞌe vy ma nhamanomba avi ꞌrã. Haꞌe nunga rupi aỹve jajeꞌoi Síria pygua kuery ikuaia katy. Haꞌe kuery nhanemoingove ri ramo jaikove ꞌrã. Haꞌe rã nhandejukapa ramo nhamanomba ꞌrãe ma vy — heꞌi okuapy.
5 Haꞌe rami vy haꞌe kuery ma pytũmba ramove opuꞌãmba Síria pygua ikuaia katy ojeꞌoi aguã. Haꞌe py ovaẽ vy ndoexai avave rei.
6 Mbaꞌeta Síria pygua kuery ikuaia rupi Senhor oenduka ma voi vaꞌekue kavaju árygua, karóxa revegua haꞌe xondaro kuery hyapu rei nhendu vaꞌe. Haꞌe nunga Síria pygua kuery oendu vy joupe-upe “Pendu ke, Israel pygua huvixa nhanderovai oiporuka raꞌe huvixa heteu regua haꞌe Egito pygua, nhanderovai opuꞌã aguã”, heꞌi vaꞌekue.
7 Haꞌe nunga rupi haꞌe kuery ojeꞌoipa raꞌe. Haꞌe vy pytũ rupi onhamba vy oejapa ojeꞌoivy oguy ikuai vaꞌe haꞌe guymba kavaju haꞌe mburikaꞌi kuery. Ikuaiague haꞌe javi oeja haꞌekue rami ae. Onhamba ojeꞌoivy oo jepexe vy.
8 Haꞌe kuery ikuaiague py lepra revegua kuery ju ovaẽ ma jogueruvy. Peteĩ oguy py oike vy okaru haꞌe oyꞌu okuapy. Haꞌe gui ae oipeꞌa prata, ouro haꞌe ao. Ojeꞌoipa ju vy onhomimba. Haꞌe gui ojevy vy amboae oguy py ju oike vy haꞌe vaꞌe gui voi mbaꞌemo oipeꞌave vy onhomi.
9 Haꞌe gui mae aipoeꞌi joupe-upe: — Haꞌeveꞌỹa ramigua jajapo. Kovaꞌe ára ma mbaꞌemo porã nhamombeꞌu aguã ára vaꞌeri nhakyrirĩmba jakuapy. Xapyꞌa rei koꞌẽ rã peve nhamombeꞌu aguã nharõ ramo pavẽ rei ꞌrã oikuaa jajejavy vaꞌea. Haꞌe nunga rupi aỹ ma voi jajeꞌoi, huvixa ro peve nhamombeꞌu aguã — heꞌi okuapy.
10 Haꞌe rami vy haꞌe kuery oo vy ojapukai okuapy tetã rokẽ rarõa kuery pe. Onhemombeꞌu porãꞌi vy aipoeꞌi: — Rojeꞌoi kuri Síria pygua ikuaia py teĩ haꞌe py ma avave rei ndaꞌipoavei ma, nonhenduai guive. Kavaju haꞌe mburikaꞌi kuery ojokua pyre anho ikuai, haꞌe gui oguy voi haꞌekue rami ae ikuai — heꞌi.
11 Haꞌe ramo okẽ rarõa kuery ju ojapukai reve omombeꞌu ukapa huvixa ro rupi peve.
12 Haꞌe gui ma pyavyve huvixa opuꞌã vy aipoeꞌi guembiguai kuery pe: — Aỹ ma xee amombeꞌu ta pẽvy Síria pygua kuery nhandere ojapoague. Haꞌe kuery oikuaapa mbaꞌeve ndajarekoveia. Haꞌe rami vy ikuaia gui mombyryꞌi peve ojepeꞌapa raꞌe mbaꞌety rupi onhemi aguã. Mbaꞌeta aipoeꞌi: “Tetã pygua kuery oẽmba jogueruvy ramo jajopypa ꞌrã oikove reve, tetã py jaike aguã”, heꞌi okuapy raꞌe.
13 Haꞌe ramo peteĩ hembiguai vaꞌe regua ombovai vy aipoeꞌi: — Ejou haꞌvy peteĩ nhiruĩ kavaju tetã py hembyre vaꞌekue regua. Nhamondouka ꞌrã avakue haꞌe py oikuaa pota aguã. Mbaꞌeta Israel kuery apy hembyrekue ikuai vaꞌe okanhymba avi ꞌrã Israel kuery mboae rami ae — heꞌi.
14 Haꞌe ramo mokoĩ karóxa kavaju revegua ojou rã huvixa omondouka avakue Síria pygua xondaro kuery rakykue. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Tapeo pexa pota — heꞌi.
15 Haꞌe ramo hakykue rupi ojeꞌoi Jordão yakã peve. Haꞌe vy oexa rã tape rupi omboty rei raꞌe ao haꞌe tembiporu Síria kuery onhamba vy omombopa vaꞌekue. Haꞌe ramo tembiguai kuery ojevypa ju vy omombeꞌupa okuapy huvixa pe.
16 Eliseu ayvu ojeupityague Haꞌe gui ma heta vaꞌe kuery oẽmba ojeꞌoivy tetã gui. Haꞌe vy Síria pygua kuery ikuaiague gui oipeꞌapa. Haꞌe Senhor ijayvuague rami vy peteĩ varai trigo ovendea peteĩ hatãꞌi vaꞌe re rive, mokoĩ varai cevada guive haꞌe rami ae avi.
17 Haꞌe gui huvixa ma xondaro ruvixa ipytyvõaty pe oarõ uka tetã rokẽ. Haꞌe rami teĩ heta vaꞌe kuery okẽ py ae opyrõmba okuapy ramo omano, Nhanderuete remimboꞌe oĩa py huvixa oo jave ijayvuague rami vy.
18 Haꞌe rami py ojeupity huvixa pe Nhanderuete remimboꞌe ijayvu ma voiague: “Koꞌe rã kovaꞌe hora rivyvyi mokoĩ varai cevada ovendea ꞌrã peteĩ hatãꞌi vaꞌe re Samaria py ae, peteĩ varai trigo guive”, heꞌiague.
19 Haꞌe jave ma xondaro ruvixa ombovai vaꞌekue Nhanderuete remimboꞌe pe: “ Senhor yva oipeꞌa teĩ povaꞌe ayvu oiko ꞌrã ndaꞌu?” heꞌi vaꞌekue. Haꞌe profeta ju “Haꞌe nunga nderexa py ae ꞌrã rexa vaꞌeri ndereꞌui ꞌrã taꞌvy”, heꞌi vaꞌekue.
20 Haꞌekue rami ae oiko. Tetã rokẽ py heta vaꞌe kuery opyrõmba ramo omano.
1 Kunha Suném pygua pe mbaꞌemo oguereko vaꞌekue omeꞌẽ ukapaa jevyague Haꞌe gui Eliseu ijayvu ju avaꞌi omboete ju vaꞌekue xy pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: Kunha vaꞌe piꞌa Eliseu omboete jevyague omombeꞌu 2 Reis 4.8-31 py. — Epuꞌã ke, tapeo ndero pygua kuery reve, haꞌe gui penderekoa ju ꞌrã mamo rã haꞌevea py rei. Mbaꞌeta pendeyvy re Senhor ombou ta karuai sete maꞌetỹ re oiko vaꞌerã — heꞌi.
2 Haꞌe ramo kunha vaꞌe opuꞌã vy Nhanderuete remimboꞌe ijayvuague rami oiko. Haꞌe rami vy ngoo pygua kuery haꞌe javi reve ojeꞌoi vy sete maꞌetỹ re ikuai filisteu kuery yvy re.
3 Sete maꞌetỹ opaa py ma filisteu kuery yvy gui kunha vaꞌe ojevy ju. Haꞌe vy huvixaa py oo ngoo haꞌe oyvy oguereko vaꞌekue re ojerure ju aguã.
4 Haꞌe vaꞌe jave py huvixa ijayvu oiny Nhanderuete remimboꞌe rembiguai Geazi reve. Haꞌe vy ixupe aipoeꞌi: — Xee ajerure, emombeꞌu ke xevy mbaꞌemo tuvixa vaꞌe Eliseu ojapo vaꞌekue haꞌe javi — heꞌi.
5 Haꞌe ramo huvixa pe Geazi omombeꞌu oiny Eliseu avaꞌi omano vaꞌekue omopuꞌã jevyague. Haꞌe ramove avaꞌi omboete ju vaꞌekue xy ae ovaẽ, haꞌe vy huvixa pe ojerure ngoo haꞌe oyvy re. Haꞌe ramo Geazi aipoeꞌi: — Xeruvixa, kovaꞌe kunha ae ma Eliseu omboete jevy vaꞌekue xy.
6 Haꞌe gui kunha vaꞌe pe huvixa oporandu ramo omombeꞌupa. Haꞌe ramo ipytyvõarã huvixa omoĩ peteĩ guembiguai. Haꞌe vaꞌe pe aipoeꞌi: — Ixupe emeꞌẽ ukapa ju oguereko vaꞌekue haꞌe javi, haꞌe oyvy gui oẽa ára guive aỹ peve imbaꞌety gui omonoꞌõ mbyre repykue voi — heꞌi.
7 Eliseu-a py Damasco pygua Hazael ooague Haꞌe gui ma Síria pygua huvixa Ben-Hadade imbaꞌeaxy oupy jave Eliseu oo Damasco tetã py. Huvixa pe omombeꞌua vy — Nhanderuete remimboꞌe ovaẽ raꞌe apy — ꞌea.
8 Haꞌe ramo huvixa aipoeꞌi Hazael pe: — Eiporavo mbaꞌemo Nhanderuete remimboꞌe pe remeꞌẽ vaꞌerã, haꞌe tereo eovaexĩ. Ixupe eporandu uka xere Senhor pe, kovaꞌe mbaꞌeaxy areko vaꞌe gui akuera ꞌrãa aikuaa aguã — heꞌi.
9 Haꞌe gui Hazael ma mbaꞌemo omeꞌẽ vaꞌerã reve oo ovaexĩ aguã katy. Haꞌe vy quarenta camelo áry ogueraa Damasco tetã py iporãgueve oĩ vaꞌekue regua. Eliseu oĩa py ovaẽ vy ojexa uka henonde py. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Síria pygua huvixa nderaꞌy Ben-Hadade ae xembou aporandu aguã: “Akuera ꞌrã pa mbaꞌeaxy areko vaꞌe gui?” heꞌi uka.
10 Haꞌe ramo Eliseu ombovai: — Tereo, haꞌe aipoꞌre ixupe: “Rekuera ju ꞌrãe”, ꞌre. Haꞌe rami teĩ xevy Senhor oikuaa uka avi omano nho ꞌrãa — heꞌi.
11 Haꞌe vy Hazael re Eliseu omaꞌẽ ngatu oiny. Hexe omaꞌẽ ngatu ete ramo ndaꞌevei reia oendu. Haꞌe gui Nhanderuete remimboꞌe ojaeꞌo.
12 Haꞌe ramo Hazael aipoeꞌi: — Xeruvixa, mbaꞌe re tu rejaeꞌo ri? Ombovai: — Mbaꞌeta aikuaa ma voi Israel kuery re mbaꞌemo vai rejapo ꞌrãa. Mbaꞌeta reapypa ꞌrã haꞌe kuery ro ikorapa vaꞌe, kyxe py rejukapa ꞌrã haꞌe kuery vaꞌe regua kunumigue, remouꞌũmba ꞌrã kyrĩgueꞌi, haꞌe remondoropa ꞌrã kunhague imemby ryruꞌi vaꞌe — heꞌi.
13 Haꞌe ramo Hazael aipoeꞌi: — Haꞌe gui mbaꞌexa tu xee nerembiguai jagua ramiguaꞌi vaꞌeri haꞌe ramigua ete ajapo aguã? Eliseu ombovai: — Senhor ma xevy oikuaa uka ndee ju Síria pygua ruvixarã reĩ aguã — heꞌi.
14 Eliseu oĩa gui Hazael oo ju vy nguvixaa py ovaẽ. Haꞌe rã ixupe oporandu: — Mbaꞌe heꞌi Eliseu ndevy? Ombovai: — Aipoeꞌi xevy rekuera ꞌrãa rami — heꞌi.
15 Haꞌe gui koꞌẽ jevy ma Hazael peteĩ nheovãa ogueraa yy py. Omoakỹ ma vy onhovã huvixa rova, omano peve. Haꞌe gui hekovia Hazael ju oĩ huvixa.
16 Peteĩ nhiruĩ maꞌetỹ re ma Acabe raꞌy Jorão Israel pygua huvixa oĩ rire, Judá pygua huvixa Josafá oĩ teri reve taꞌy Jeorão ju omboypy Judá pygua huvixa oĩ aguã.
17 Haꞌe vaꞌe ma huvixa oĩ ypyꞌi jave py trinta e dois maꞌetỹ oguereko. Haꞌe gui oito maꞌetỹ re opena Jerusalém py.
18 Israel pygua huvixa kuery ikuaiague rupi oiko, Acabe ro pygua kuery ikuaiague rami avi, tajy re ae omenda rire. Haꞌe rami vy Senhor renonde rupi mbaꞌemo vai anho ojapo oikovy.
19 Haꞌe rami teĩ Senhor guembiguai Davi re omaꞌẽ vy nomombaxei Judá pygua kuery, mbaꞌeta ixupe ijayvuague rami vy hekovia nhomoexakãarã omoĩ riae aguã re, haꞌe gui hamymino kuery rekovia ju. Davi pe Senhor ijayvuague ma 1 Reis 11.34-36, 15.4, 2 Crônicas 21.7 haꞌe Salmo 132.17 py. Haꞌe gui “Nhomoexakãa” heꞌia ma huvixave rakaꞌeve rã oiko aguã re ijayvu vy, haꞌe Jesus Cristo rekorã re guive (Lucas 2.30-32; João 8.12).
20 Haꞌe gui Jeorão oĩ jave Edom pygua kuery opuꞌã okuapy Judá kuery rovai, ipoꞌakaa guy py ndaꞌikuaixevei vy. Haꞌe rami vy omoĩ okuapy nguvixarã ae.
21 Haꞌe nunga rupi Jeorão ma Zair katy ojeꞌoi karóxa oguereko vaꞌe haꞌe javi reve. Haꞌe rã Edom pygua kuery ojoko okuapy, haꞌe ikaróxa ja ruvixa kuery voi, teĩ pyavyve Jeorão kuery opuꞌã vy oitypa. Haꞌe rami teĩ ixupegua kuery onhamba ju ngoo katy.
22 Haꞌe rami py Edom pygua kuery opuꞌãmba okuapy Judá kuery poꞌakaa gui oo jepe aguã, aỹ peve guarã. Haꞌe vaꞌe jave ae avi Libna pygua kuery opuꞌã okuapy.
23 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeorão rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
24 Haꞌe gui Jeorão ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Apy “Opytuꞌu ma guamoĩ kueryague rami”, heꞌia ma omano maa rami ijayvu vy. Haꞌe ramo onhono porãa tetã Davi rekoague py. Haꞌe gui taꞌy Acazias ju oĩ nguu rekovia.
25 Haꞌe gui Acabe raꞌy Jorão doze maꞌetỹ re ma Israel pygua huvixa oĩ rire ma Jeorão raꞌy Acazias oĩ Judá pygua huvixarã.
26 Acazias ma huvixa oĩ ypyꞌi jave py vinte e dois maꞌetỹ oguereko, haꞌe gui peteĩ maꞌetỹ eteꞌi opena Jerusalém py. Ixy ma Israel pygua huvixa Onri rajy, Atalia hery vaꞌe.
27 Haꞌe gui Acazias voi Acabe ro pygua kuery ikuaiague rupi oiko. Haꞌe vy mbaꞌemo vai anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi. Acabe ro pygua rami oiko, tajy me ae vy.
28 Haꞌe rami vy Acabe raꞌy Jorão reve jogueraa Ramote-Gileade katy, Síria pygua huvixa Hazael kuery re opuꞌã aguã. Haꞌe ramo Síria pygua kuery oipyxo Jorão.
29 Haꞌe ramo huvixa Jorão ma Jezreel tetã katy ju ojevy Síria kuery oipyxoague gui okuera aguã, Ramá py Síria pygua huvixa Hazael re opuꞌãa py. Haꞌe gui ma Jezreel py Acabe raꞌy Jorão imbaꞌeaxy oupya py Judá pygua huvixa Jeorão raꞌy Acazias oo avi oexa aguã.
1 Israel pygua huvixarã Jeú omoĩaague Haꞌe gui profeta Eliseu ma peteĩ oenoĩ profeta kuery remimboꞌe regua. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Eiko katu, eraa kovaꞌe azeite ryru, haꞌe tereo Ramote-Gileade katy.
2 Haꞌe py revaẽ vy ejou Josafá raꞌy Jeú, Ninsi ramymino. Eike haꞌe emopuꞌã tyvy kuery mbyte gui, haꞌe opyvea py ju eraa.
3 Haꞌe gui azeite ryru reupi reve enhoẽ inhakã re. Haꞌe vy aipoꞌre: “Po rami Senhor ijayvu: ‘Israel pygua huvixarã romoĩ’, heꞌi.” Haꞌe gui okẽ reipeꞌa ju vy enha pojava eovy — heꞌi.
4 Haꞌe ramo profeta kunumi vaꞌe ma Ramote-Gileade katy oo.
5 Haꞌe py kunumi vaꞌe ovaẽ vy omaꞌẽ rã xondaro ruvixa kuery oguapypa okuapy raꞌe. Haꞌe rami vy aipoeꞌi ixupe: — Xeruvixa, areko ndevy amombeꞌu vaꞌerã — heꞌi. Jeú oporandu: — Mavaꞌe tu ore kuery haꞌe javive regua pe? Ombovai: — Ndevy pe ae, xeruvixa — heꞌi.
6 Haꞌe ramo Jeú opuꞌã vy oike opy katy. Haꞌe rã inhakã re kunumi vaꞌe azeite onhoẽ vy aipoeꞌi: — Po rami Senhor Israel kuery ruete ijayvu: “Romoĩ Israel pygua huvixarã, Senhor pegua kuery re repena aguã.
7 Haꞌe gui rejukapa ꞌrã nderuvixa Acabe ro pygua kuery, ambopaga aguã Jezabel po py xerembiguai profeta kuery ruguy omoẽague re, haꞌe Senhor rembiguai kuery ojuka ukaague haꞌe javi re.
8 Haꞌe rami py Acabe ro pygua kuery omanomba ꞌrã. Israel gui amomba ꞌrã Acabe guigua avakue ikuai vaꞌe haꞌe javi, escravo, haꞌeꞌỹ vy escravo eꞌỹ teĩ.
9 Mbaꞌeta Acabe ro pygua kuery re ajapo ꞌrã Nebate raꞌy Jeroboão ro pygua re ajapoague rami, haꞌe Aías raꞌy Baasa ro pygua kuery re rami.
10 Haꞌe gui Jezreel tetã yvýry rupi jagua kuery hoꞌupa ꞌrã Jezabel retekue. Ijatyarã ndaꞌipoai ꞌrã guive”, heꞌi. Povaꞌe nunga kunumi vaꞌe omombeꞌupa vyve okẽ oipeꞌa ju vy onha ovy.
11 Haꞌe gui Jeú ma nguvixa rembiguai kuery ikuaia py ou ju ramo oporandu okuapy ixupe: — Haꞌeve vai pa? Mbaꞌerã tu ou pevaꞌe inhakã porã eꞌỹ vaꞌe? Jeú ombovai: — Peikuaa porã haꞌe vaꞌe ava, haꞌe ijayvua re — heꞌi.
12 Haꞌe ramo aipoeꞌi okuapy: — Ndeapu rima. Aỹ ma rojerure ndevy, emombeꞌu porã tema roikuaa aguã. Haꞌe ramo Jeú aipoeꞌi: — Peikuaaxe rã po rami ri ijayvu: “ Senhor aipoeꞌi: ‘Romoĩ Israel pygua huvixarã’, heꞌi.”
13 Haꞌe ramove haꞌe kuery ojapura vy peteĩ-teĩ oao puku omboi vy omoĩ okuapy tenda oĩ vaꞌe guy rupi escada oĩ vaꞌe áry rupi. Haꞌe vy mimby guaxu omonheꞌẽ vy ijayvu okuapy: — Jeú ma nhanderuvixa oĩ.
14 Jorão haꞌe Acazias Jeú ojukaague Haꞌe gui ma Josafá raꞌy Jeú, Ninsi ramymino vaꞌe jogueroayvu rei Jorão rovai. Haꞌe rami teĩ Jorão ma Ramote-Gileade oarõ okuapy Israel kuery haꞌe javi reve, Síria pygua huvixa Hazael gui.
15 Haꞌe gui Jorão ojevy ju vaꞌekue Jezreel katy onhepoano uka aguã, Síria pygua huvixa Hazael pegua kuery re opuꞌã rã oipyxopaague gui. Haꞌe gui Jeú aipoeꞌi: — Xapyꞌa rei penderuvixarã xepota ri vy avave rei toẽ eme tetã gui Jezreel py joupe omombeꞌu aguã — heꞌi.
16 Haꞌe rami vy Jeú ae peteĩ karóxa py ojeupi vy oo Jezreel katy, mbaꞌeta haꞌe py Jorão itui ramo tupa rupi. Haꞌe Judá pygua huvixa Acazias voi oo ma avi vaꞌekue Jorão oexa aguã.
17 Haꞌe gui Jezreel py torre oĩ vaꞌe re oĩ peteĩ oexa pota vaꞌety. Haꞌe vaꞌe ma Jeú revegua kuery mbovy rei eꞌỹ ou jekuaa vaꞌe oexa vy aipoeꞌi: — Aexa mbovy rei eꞌỹ ou vaꞌe — heꞌi. Haꞌe ramo Jorão aipoeꞌi: — Emondouka haꞌvy peteĩ kavaju árygua ovaexĩ vy haꞌe kuery pe oporandu aguã: “Peteĩ rami nhandekuai aguã pa peju?” heꞌi aguã.
18 Haꞌe ramo kavaju árygua ovaexĩ aguã oo vy aipoeꞌi: — Po rami huvixa aipoeꞌi uka: “Peteĩ rami nhandekuai aguã pa peju?” heꞌi uka. Haꞌe rã Jeú ombovai: — Mbaꞌe tu rereko peteĩ rami ikuai vaꞌe reve? Eju ke xerakykue — heꞌi. Haꞌe nunga ju oexa pota vaꞌety omombeꞌu vy aipoeꞌi: — Haꞌe kuerya py tembiguai ovaẽ teĩ ndojevyvei ju — heꞌi.
19 Haꞌe gui Jorão ma amboae ju omondouka kavaju árygua. Haꞌe rã haꞌe kuerya py haꞌe vaꞌe ovaẽ vy aipoeꞌi: — Po rami huvixa aipoeꞌi uka: “Peteĩ rami nhandekuai aguã pa peju?” heꞌi uka. Jeú ombovai: — Mbaꞌe tu rereko peteĩ rami ikuai vaꞌe reve? Eju ke xerakykue — heꞌi.
20 Haꞌe gui oexa pota vaꞌety haꞌe nunga ju omombeꞌu vy aipoeꞌi: — Pevaꞌe voi haꞌe kuerya py ovaẽ teĩ ndojevyvei ju. Haꞌe gui karóxa ogueroguata heruvy vaꞌe ma ko Ninsi ramymino Jeú, mbaꞌeta ojerovia rei reve ou ta — heꞌi.
21 Israel pygua huvixa Jorão aipoeꞌi: — Emoatyrõ xekaróxa — heꞌi. Haꞌe rami vy ikaróxa omoatyrõa ma ramo Jorão oo oiny, Judá pygua huvixa Acazias avi, peteĩ-teĩ okaróxa py ae jogueraa Jeú reve nhovaexĩ aguã. Haꞌe vy ovaexĩ okuapy Jezreel pygua Nabote mbaꞌety py.
22 Haꞌe gui Jorão ma Jeú rexa vy oporandu ixupe: — Jeú, peteĩ rami nhandekuai aguã pa reju? Ombovai: — Mbaꞌexa vy ꞌrã tu peteĩ rami nhandekuai, ndexy Jezabel tavy reia haꞌe imbaꞌevykya haꞌe javi rupi nhomoingo teria ja? — heꞌi.
23 Haꞌe ramove Jorão ma kavaju juru xã ombojeapa vy ogueronha heravy. Haꞌe vy aipoeꞌi ovy Acazias pe: — Nhanderovaigua ae raꞌe, Acazias!
24 Haꞌe rami teĩ Jeú ma ombaraetekuea haꞌe javi py guyrapa omoatã vy ojapi Jorão kupe mbyte py. Ikuraxõ rupi huꞌy oaxa oiny ramo okaróxa py ae hoꞌa.
25 Haꞌe ramo Jeú aipoeꞌi oxondaro ruvixa Bidcar pe: — Eraa ke, haꞌe emombo Jezreel pygua Nabote yvykue py. Mbaꞌeta nemaꞌendu ke, ndereve tuu Acabe rakykue rupi kavaju áry jaa jave hovai Senhor aipoeꞌi ma voiague re:
26 “Kuee kaꞌaru Nabote haꞌe taꞌy kuery ruguy omoẽ rã aexa vaꞌekue rupi aipoaꞌe: Anhetẽ haꞌe vaꞌe mbaꞌety py ae avi ꞌrã ambopaga”, heꞌiague re. Haꞌe nunga rupi eraa haꞌe vaꞌe mbaꞌety py ae emombo, Senhor ijayvuague rami vy — heꞌi.
27 Haꞌe nunga Judá pygua huvixa Acazias oexa vy onha ovy Bete-Hagã katy tape oo vaꞌe rupi. Haꞌe rami teĩ Jeú ma hakykue monha avi vy aipoeꞌi: — Pejuka avi — heꞌi ramo oipyxo ikaróxa py ae, Ibleão katyꞌi Gur katy ooa py. Haꞌe ramo Megido katy onhave vy haꞌe py mae omano.
28 Haꞌe ramo karóxa pyve hembiguai kuery ogueraa Jerusalém py. Haꞌe vy onhono porã okuapy tetã Davi rekoague py, tamoĩ kuery rupa yvýry ae.
29 Acabe raꞌy Jorão onze maꞌetỹ re ma huvixa oĩ rire Acazias omboypy vaꞌekue Judá kuery re opena aguã.
30 Jezabel omanoague Haꞌe gui Jezabel oendu omombeꞌua rã Jezreel py Jeú ovaẽ maa. Haꞌe rami vy onhemopytãmba guexa yvýry rupi, omoatyrõmba oꞌa, haꞌe vy janela gui omaꞌẽ hoꞌamy.
31 Haꞌe gui ma huvixa roka rokẽ rupi Jeú oaxa ramo kunha vaꞌe aipoeꞌi: — O nderuvixa jukaare Zinri, jomeme reiko porãꞌi vy teve reju? Jeú pe ma “Zinri” heꞌi omboetea rupi eꞌỹ, mbaꞌeta Zinri ma ymave rupi nguvixa ojuka avi, haꞌe gui sete ára eteꞌi rire ojukaa avi vaꞌekue (1 Reis 16.8-20).
32 Haꞌe ramo Jeú yvate katy omaꞌẽ janela oĩ vaꞌe re. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mavaꞌe tu xea katygua peiko? Mavaꞌe tu? — heꞌi. Haꞌe ramo mokoĩ eꞌỹ vy mboapy tembiguai ikuai vaꞌe omaꞌẽ okuapy hexe.
33 Haꞌe kuery pe aipoeꞌive ju: — Pemombo ke kunha vaꞌe upe gui yvy katy — heꞌi. Haꞌe ramo kunha vaꞌe omombo okuapy yvy katy. Haꞌe vy oo mbotya re huguy hayvipa, haꞌe kavaju kuery re voi, hiꞌáry rupi Jeú ogueroguata rã.
34 Haꞌe gui ma opy oike ma vy okaru haꞌe oyꞌu ma. Haꞌe rire mae ma aipoeꞌi: — Pepena ke kii heko vai vaꞌe retekue re. Peraa, penhono porã, huvixa rajykue ae ramo — heꞌi.
35 Haꞌe ramo ojeꞌoi okuapy onhono porã aguã. Haꞌe rami teĩ hetekue ma ndojouvei inhakãgue eꞌỹ vy, haꞌe gui ipykue haꞌe ipokue anhoꞌi.
36 Haꞌe kuery ojevy ju vy omombeꞌu okuapy ixupe. Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Haꞌe nunga ma Senhor ijayvuague rami ae oiko, guembiguai Tisbé pygua Elias rupi aipoeꞌi ukaague rami. Haꞌe vy aipoeꞌi: “Jezreel yvy py jagua kuery hoꞌupa ꞌrã Jezabel retekue.
37 Haꞌe gui Jezabel rete rembyrekue ma tepoxi rami rive ꞌrã opyta Jezreel yvy rupi. Haꞌe rami rire avave rei ‘Apy ma Jezabel itui’, ndaꞌeavei ꞌrã.”
1 Acabe ro pygua kuery Jeú ojuka ukapaague Samaria tetã py setenta ikuai Acabe raꞌy kuery. Haꞌe gui Jeú ma kuaxia ombopara vy omondouka haꞌe katy, tetã pygua huvixa kuery pe, nhomongeta vaꞌety haꞌe Acabe raꞌy kuery re opena vaꞌety kuery pe. Haꞌe vy aipoeꞌi:
2 “Peẽ kuerya py pereko penderuvixakue raꞌy kuery, haꞌe gui karóxa, kavaju, tetã ikorapa vaꞌe haꞌe tembiporu joe opuꞌãa pygua haꞌe javi. Haꞌe nunga rupi peẽ kuerya py kovaꞌe kuaxia para oguerovaẽa ramoveꞌi
3 peiporavo penderuvixa raꞌykueꞌi vaꞌe kuery regua hiꞌaranduve haꞌe omboetevepy. Haꞌe vaꞌe ma pemoĩ ꞌrã penderuvixarã penderu rãgueꞌi rekovia, haꞌe gui peju xereve pejogueroꞌa aguã penderuvixa ro pygua kuery pepya rupi”, heꞌi uka.
4 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery okyje ete vy joupe-upe aipoeꞌi okuapy: — Mokoĩ huvixa voi ndaꞌipoꞌakai rakaꞌe hexe. Haꞌe nunga rupi mbaꞌexa tu nhande kuery nhandepoꞌaka ta hexe? — heꞌi joupe-upe.
5 Haꞌe rami vy huvixa ro re haꞌe tetã rupi opena vaꞌe kuery, nhomongeta vaꞌety haꞌe huvixa raꞌy kuery re opena vaꞌe kuery ombovai okuapy Jeú: — Ore ma nerembiguai kuery ae, haꞌe gui rejapo uka vaꞌe haꞌe javi tema ore kuery rojapo ꞌrã. Ore ma oreruvixarã noroiporavo reguai neĩ teĩve. Orereko tema ndee reipotaa rami — heꞌi uka okuapy.
6 Haꞌe ramo Jeú ma kuaxia mboae ju ombopara haꞌe kuery pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: “Xapyꞌa rei xea katygua ae peiko vy, haꞌe xenheꞌẽ rendu ta ri vy ma peipeꞌa ꞌrã penderuvixakue raꞌy kuery akã. Haꞌe gui ma koꞌẽ rã kovaꞌe hora ojeupity ju jave peru xea py Jezreel py”, heꞌi. Haꞌe vaꞌe jave huvixakue raꞌy kuery setenta vaꞌe ma tetã pygua mongakuaa kuery yvatekuevea py ikuai.
7 Haꞌe gui haꞌe kuerya py kuaxia para oguerovaẽa ramo nguvixakue raꞌy kuery ojopypa vy ojukapa setenta-ve. Haꞌe vy inhakãgue ajaka py omboyrupa vy ogueraa uka okuapy Jezreel katy.
8 Jeú oĩa py peteĩ tembiguai ou vy aipoeꞌi ixupe: — Oguerupaa ma huvixa raꞌy kuery akãgue. Haꞌe ramo ombovai: — Pemoĩ mokoĩ aty okẽ jaikeꞌia py, koꞌẽ rã peve.
9 Haꞌe gui ma koꞌẽgue haꞌe oo haꞌe py. Haꞌe vy opyta hoꞌamy vy aipoeꞌi heta vaꞌe kuery pe: — Kovaꞌe nunga ma peẽ kuery káuxa eꞌỹ oiko. Xee ae rima xeruvixa rovai anhembopyꞌa vy ajuka. Haꞌe rami teĩ mavaꞌe tu kovaꞌe kuery jukapaare?
10 Haꞌe nunga rupi aỹ peikuaa ma Senhor oayvu Acabe rovai omombeꞌu ma voi vaꞌekue ndoaxa rivei ꞌrãe, mbaꞌeta Senhor ojapo ma oayvu guembiguai Elias pe omombeꞌu ukaague — heꞌi.
11 Haꞌe rami vy Jeú ojukapa Jezreel tetã py Acabe ro pygua kuery okuave vaꞌekue, ixupegua yvatekueve ikuai vaꞌekue voi, irũ haꞌe sacerdote kuery guive. Neĩ peteĩꞌi ma voi ndoejai hembyre aguã.
12 Haꞌe gui ma Jeú oiko katu vy Samaria katy ojepeꞌa ovy. Tape rupi oo oiny vy, Bete-Equede dos Pastores tekoa py
13 nhovaexĩ Judá pygua huvixakue Acazias retarã kuery reve. Haꞌe vy oporandu haꞌe kuery pe: — Mavaꞌe kuery peẽ? Haꞌe kuery ombovai: — Acazias rãgueꞌi retarã kuery roiko. Oreruvixakue raꞌy kuery roexa aguã rima rojeꞌoi, haꞌe ixykue piꞌa kuery voi — heꞌi okuapy.
14 Haꞌe ramo Jeú ngupive ojeꞌoi vaꞌe pe — Pejopypa ke oikove reve — heꞌi. Haꞌe ramo oikove reve ojopypa vy ojukapa Bete-Equede ygua py ae. Quarenta e dois avakue ikuai vaꞌekue regua neĩ peteĩꞌi ma voi ndoejai hembyre aguã.
15 Jonadabe reve Jeú nhovaexĩague Haꞌe gui oove vy nhovaexĩ Recabe raꞌy Jonadabe reve, hexeve ovaexĩ aguã ae ou rã. Jeú oxarura reve oporandu ixupe: — Anhetẽ ete pa nekuraxõ py xea katy reiko, xee ma ndea katy anhenhandua rami? Jonadabe ombovai: — Tá, haꞌe rami ae ri aiko — heꞌi. Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Haꞌe rami ete ri reiko vy xepopyy — heꞌi ramo Jonadabe oipopyy. Haꞌe gui Jeú ma okaróxa py ombojeupi ngupive oo aguã.
16 Haꞌe vy ixupe aipoeꞌi: — Jaa haꞌvy xerupive, haꞌe vy rexa ꞌrã Senhor pe ete aikoa rupi ajapo vaꞌe — heꞌi. Haꞌe rami vy Jeú ogueraa okaróxa py.
17 Haꞌe gui Samaria py Jeú ovaẽ ma vy ojukapa Acabe pegua kuery haꞌe py okuave vaꞌekue omomba peve, Elias pe Senhor ijayvuague rami vy.
18 Baal mbojeroviaa kuery Jeú ojuka ukapaague Haꞌe gui Jeú omboatypa heta vaꞌe kuery, haꞌe vy aipoeꞌi: — Acabe ma amongue py eteꞌi ombojerovia vaꞌekue Baal. Haꞌe rã xee Jeú ma opa mbaꞌe py ꞌrã ambojerovia.
19 Haꞌe nunga rupi penoĩmba xea py Baal pegua profeta kuery, imbojeroviaa haꞌe ixupegua sacerdote ikuai vaꞌe haꞌe javi. Neĩ peteĩve ma voi toata eme, mbaꞌeta heta mbaꞌe areko Baal pe ameꞌẽ vaꞌerã. Haꞌe javi oata vaꞌe ma ndoikovevei ꞌrã — heꞌi. Haꞌe rami Jeú ijayvu nhombotavy vy, Baal mbojeroviaa kuery ojukapaxe vy.
20 Jeú aipoeꞌive ju: — Pejapo ke Baal pegua nhemboaty ikyꞌa eꞌỹ vaꞌerã — heꞌi. Haꞌe ramo omombeꞌu okuapy.
21 Israel haꞌe javi rupi Jeú omondouka ayvu reraarã. Haꞌe ramo oupa okuapy Baal mbojeroviaa kuery haꞌe javi, neĩ peteĩꞌi ma voi ndou eꞌỹi. Haꞌe rami vy oikepa okuapy Baal pegua opy, haꞌe javi rupi omonyẽ.
22 Haꞌe gui ma ao re opena vaꞌety pe Jeú aipoeꞌi: — Erupa ke ao Baal mbojeroviaa kuery pegua, haꞌe kuery haꞌe javi onhemonde aguã — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe rami ojapo.
23 Haꞌe gui mae Jeú oike Baal ropy Recabe raꞌy Jonadabe reve. Haꞌe vy aipoeꞌi Baal mbojeroviaa kuery pe: — Peikuaa pota, pexa pota porã apy peẽ kuery mbyte Senhor rembiguai kuery ndoikoi pa raꞌe, Baal mbojeroviaa anho eꞌỹ vy mbaꞌe — heꞌi.
24 Haꞌe gui haꞌe kuery oike jogueravy mbaꞌemo oapy reve omeꞌẽ aguã. Haꞌe rã oka katy ma Jeú omoĩ ma voi vaꞌekue oitenta avakue. Haꞌe vaꞌe kuery pe “Avakue pendepo py amboaxa vaꞌekue regua oo jepe ri ramo hekovia aipeꞌa ꞌrã imondoukaare rekove”, heꞌi vaꞌekue.
25 Haꞌe gui Jeú mbaꞌemo oapy reve omeꞌẽmba ma vy aipoeꞌi uka jopya haꞌe xondaro ruvixa kuery pe: — Peike ke, pejukapa. Pemondouka eme neĩ peteĩve voi — heꞌi. Haꞌe ramo ojukapa okuapy kyxe py, haꞌe jopya haꞌe xondaro ruvixa kuery omombopa oka py. Haꞌe vaꞌe rire oikeve jogueravy Baal raꞌangaa oĩaty opyve katy.
26 Haꞌe rami vy oguenoẽ mbaꞌemo raꞌangaa omopuꞌã mbyre Baal ropy oĩ vaꞌekue. Haꞌe vy oapypa okuapy.
27 Oguenoẽ avi Baal raꞌangaa omopuꞌã mbyre ae. Haꞌe rami vy oitypa okuapy Baal pegua oo oĩ vaꞌekue, haꞌe oĩague ma ojapo tepoxi rorã rive ju, aỹ peve guarã.
28 Haꞌe rami vy Israel gui Jeú omomba Baal peguare kuery.
29 Haꞌe rami teĩ Jeú ae ma ndojepeꞌai tema Nebate raꞌy Jeroboão ojejavyague ramigua gui, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ma Israel kuery oguerojejavy aguã vaka raꞌy ouro guigua ojapo vaꞌekue, Betel haꞌe Dã py omoĩ vy.
30 Senhor ijayvu Jeú pe: — Ndee ma xerenonde rupi haꞌevea ramigua rejapo vy xee anhembopyꞌaague haꞌe javi rupi remomba Acabe ro pygua kuery, haꞌe rami rire neramymino jevy-jevy ikuai vaꞌe voi oguapy ꞌrã Israel kuery ruvixa renda áry — heꞌi.
31 Haꞌe rami teĩ Jeú ma opyꞌa haꞌe javi py eꞌỹ oiko Senhor Israel kuery ruete guigua lei rupi, neĩ ndojepeꞌai guive Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui.
32 Jeú omanoague Haꞌe vaꞌe ára guive Senhor omboypy Israel kuery yvy omokyrĩve aguã, Hazael ojukapa rire ijyvy haꞌe javi rupi,
33 Jordão yakã guive kuaray oua katy peve, haꞌe Gileade yvy haꞌe javi. Haꞌe vaꞌe ma Gad, Rúben haꞌe Manassés regua yvy itui vaꞌekue Arnom yvyugua katyꞌi Aroer oĩ vaꞌe guive, Gileade haꞌe Basã yvy ae.
34 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeú rekokue regua. Haꞌe rami avi ipoꞌakaague haꞌe mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
35 Haꞌe gui ma Jeú ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa Samaria py. Haꞌe gui taꞌy Jeoacaz ju oĩ huvixarã nguu rekovia.
36 Samaria py Jeú vinte e oito maꞌetỹ re huvixa oĩ vaꞌekue.
1 Haꞌe gui Acazias xy Atalia oendu opiꞌa omano maa. Haꞌe vy opuꞌã vy ojukapa guemiarirõ kuery voi. Guemiarirõ kuery ojukapa haꞌe ae onhembouvixaxe vy.
2 Haꞌe rã Acazias raꞌy Joás ma haꞌe kuery ojukaa ta jave Jorão rajy Jeoseba Acazias reindy vaꞌe ogueraa jepe huvixa raꞌy kuery mbyte gui. Haꞌe rami vy onhomi peteĩ opy mbyteve katy hexe opena vaꞌety reve. Atalia gui onhomi vy ndojuka ukai nho.
3 Senhor pegua opy ae Jeoseba onhomi mboapy meme maꞌetỹ re. Haꞌe vaꞌe jave ma Atalia ae huvixa oĩ haꞌe vaꞌe yvy re.
4 Haꞌe gui sete maꞌetỹa py Joiada oenoĩ uka Cária guigua kuery haꞌe harõa ikuai vaꞌe ruvixa kuery. Joiada ma sacerdote yvateve vaꞌe haꞌe Jeoseba me, Nhanderuete pe ete oiko vaꞌe. Guaꞌyxy reve onhomi huvixa raꞌy Joás sete maꞌetỹ oguereko peve, haꞌe gui omoĩ uka huvixarã. Haꞌe vy oĩa py omoinge ukapa Senhor pegua opy ae. Haꞌe kuery reve jogueroayvu. Ojapo avi haꞌe kuery oura aguã Senhor ropy ae. Haꞌe vy mae haꞌe kuery pe oexa uka huvixa raꞌykue.
5 Haꞌe rami vy haꞌe kuery pe ijayvu vy aipoeꞌi: — Peẽ kuery ma mboapy henda py ꞌrã pendekuai. Peteĩ regua ma sábado py peike vy pearõ ꞌrã huvixa ro py.
6 Haꞌe gui amboae regua ma Sur Okẽ ꞌepy vaꞌe py ꞌrã pearõ. Haꞌe gui amboae regua ma okẽ jopya kuery ikuai vaꞌe rovai rupi ꞌrã pearõ. Haꞌe rami ꞌrã pearõ pekuapy kovaꞌe oo.
7 Haꞌe gui mokoĩ regua sábado py ojeꞌoi vaꞌe kuery haꞌe javi ꞌrã oarõ Senhor pegua oo, huvixa yvýry.
8 Haꞌe rami vy huvixa yvýry ae ꞌrã pendekuai, peteĩ-teĩ pendepo py tembiporu pereko reve. Haꞌe gui mavaꞌe rã rei penderyxy vaꞌe mbyte rupi oaxa ta vaꞌe pejuka ꞌrã. Huvixa reve ae ꞌrã peiko oẽ ovy jave, haꞌe gui oike ouvy jave voi — heꞌi.
9 Haꞌe ramo cem ikuai vaꞌe-vaꞌe ruvixa kuery ojapo okuapy sacerdote Joiada ojapo uka vaꞌekue haꞌe javi. Haꞌe rami vy peteĩ-teĩ ogueraa guexevegua avakue sacerdote Joiada oĩa py, sábado ára py oike haꞌe oẽ ta vaꞌe kuery.
10 Haꞌe ramo cem ikuai vaꞌe-vaꞌe ruvixa kuery pe sacerdote omboaxa huꞌy guaxu haꞌe huꞌy jokoa huvixa Davi mbaꞌekue, Senhor pegua opy omoĩ porã mbyre.
11 Haꞌe ramo huvixa ro rarõa kuery ikuai, peteĩ-teĩ guembiporu reve, huvixa ro oiporu kuaa haꞌe oiporu kuaa eꞌỹa rupi, altar haꞌe templo peve.
12 Haꞌe gui mae ma Joiada oguenoẽ huvixa raꞌykue. Inhakã re coroa omoĩ vy ixupe omeꞌẽ kuaxia para Nhanderuete ayvu oĩa. Haꞌe rami vy nguvixarã omoĩ okuapy azeite oikyty reve. Haꞌe vy ojepopete-pete reve ojapukai okuapy: — Toiko riae nhanderuvixa!
13 Harõa haꞌe heta vaꞌe kuery ojapukai okuapy rã Atalia oendu vy haꞌe kuerya py ou Senhor pegua opy.
14 Haꞌe py omaꞌẽ rã huvixa hiꞌaĩ ma oo yta yvýry huvixa vaꞌe nhavõ hiꞌaĩaty py ae. Huvixa renonde ikuai avi harõa kuery ruvixa haꞌe mimby guaxu monheꞌẽa kuery. Heta vaꞌe kuery haꞌe javi oguerovyꞌa okuapy, haꞌe omonheꞌẽa avi mimby guaxu. Haꞌe nunga Atalia oexa vy oao omondoro reve ojapukai: — Xerovaigua raꞌe! Xerovaigua raꞌe! — heꞌi.
15 Haꞌe ramo sacerdote Joiada ma xondaro ruvixa kuery pe ijayvu vy aipoeꞌi: — Kunha vaꞌe penoẽ ke heravy hyxy okuapy vaꞌe kuery mbyte rupi. Amongue hupive oo ta ramo pejuka ꞌrã kyxe py — heꞌi. Mbaꞌeta sacerdote ae “Pejuka eme Senhor pegua opy” heꞌiague rami.
16 Haꞌe ramo ojopy okuapy kunha vaꞌe. Haꞌe rami vy kavaju rape oĩ vaꞌe rupi ogueraa huvixa ro peve. Haꞌe py mae ma ojuka.
17 Haꞌe gui ma Joiada ojapo Senhor pe ete haꞌe kuery ikuai aguã regua, haꞌe ae haꞌe heta vaꞌe kuery reve.
18 Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery oyvy haꞌe javi gui ou vaꞌekue oike okuapy Baal pegua oo py, haꞌe vy ombovaipa. Ixupegua altar ikuai vaꞌekue omopẽmba okuapy, taꞌangaa ikuai vaꞌe voi. Baal pegua sacerdote Matã voi ojuka altar yvyꞌiry. Haꞌe gui sacerdote Joiada omoĩ Senhor pegua oo rarõarã kuery.
19 Haꞌe rami vy ogueraapa Cária guigua kuery ruvixa, harõa kuery ruvixa kuery haꞌe heta vaꞌe kuery oyvy haꞌe javi gui ou vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe kuery haꞌe javi reve ogueraa huvixa Senhor pegua oo gui. Haꞌe rami vy nhoarõa kuery rokẽ rupi tape oo vaꞌe rupi oguenovaẽ huvixa ro py ae. Haꞌe ramo Joás oguapy oiny tenda huvixa vaꞌe nhavõ openaaty áry.
20 Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery oyvy gui ou vaꞌekue haꞌe javi ovyꞌa okuapy, tetã rupi voi haꞌeve rei vaꞌe ikuai, huvixa ro py Atalia kyxe py ojukaa ma rire.
21 Joás ma sete maꞌetỹ oguereko huvixarã omoĩa ypyꞌi jave.
1 Israel pygua huvixa Jeú sete maꞌetỹ re ma oĩ rire Joás oĩ huvixarã. Haꞌe gui quarenta maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Berseba pygua Zíbia.
2 Joás ma haꞌevea ramigua ojapo oikovy Senhor renonde, sacerdote Joiada omboꞌe herekovya ja.
3 Haꞌe rami teĩ ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe nombovaipai. Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery mbaꞌemo omeꞌẽ okuapy haꞌe py, heakuã porã vaꞌe oapy avi teri okuapy.
4 Haꞌe gui Joás aipoeꞌi sacerdote kuery pe: — Pemonoꞌõ ꞌrã peráta ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe Senhor pe omeꞌẽ mbyre, imposto re peteĩ-teĩ omeꞌẽ vaꞌekue, amongue rekovia omeꞌẽ mbyre, haꞌe gui peráta peteĩ-teĩ onhenhanduaꞌi rami omeꞌẽ vaꞌekue Senhor ropy guarã.
5 Haꞌe vaꞌe ma sacerdote ikuai vaꞌe ae ꞌrã ojopy, peteĩ-teĩ oirũ kuery gui. Haꞌe vaꞌe py haꞌe kuery omoatyrõ ꞌrã oo ivaipaa oĩa rupi — heꞌi.
6 Haꞌe gui vinte e três maꞌetỹ re ma huvixa Joás oĩ teĩ sacerdote kuery nomoatyrõi teri oo ivaipaague.
7 Haꞌe ramo huvixa Joás oenoĩ sacerdote Joiada haꞌe sacerdote kuery mboae. Haꞌe vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Mbaꞌe re tu napemoatyrõi ri oo ivaipaa oĩa rupi? Aỹ gui ma ndapejopyvei ma ꞌrã peráta peneirũ kuery gui. Haꞌe rami ꞌrãgue py pemboaxapa ꞌrã oo moatyrõarã kuery pe — heꞌi.
8 Haꞌe ramo sacerdote kuery ojou porã okuapy heta vaꞌe kuery gui peráta ojopy veꞌỹ aguã, oo ivaipaa oĩa rupi haꞌe kuery ae omoatyrõ veꞌỹ aguã.
9 Haꞌe ramo sacerdote Joiada ma peteĩ hyru ojopy uka vy ombokua uka imbotya re. Haꞌe vy altar yvýry omoĩ, Senhor ropy oike vaꞌe kuery oiporu kuaa regua re. Haꞌe rami vy haꞌe py ae sacerdote kuery okẽ rarõa ikuai vaꞌe omoĩ peráta Senhor pegua opy ogueru pyre haꞌe javi.
10 Haꞌe gui hyru py heta ma peráta oĩ nhavõ oexa rã huvixa pegua kuaxia re opena vaꞌety oo kuerei ꞌrã sacerdote yvateve vaꞌe reve, haꞌe vy oipapa vy omboyrupa ꞌrã okuapy Senhor ropy peráta ogueru pyre.
11 Haꞌe rami vy peráta opesapa rire omboaxapa ꞌrã Senhor pegua oo moatyrõa kuery re opena vaꞌe kuery po py. Haꞌe vaꞌe kuery ju opaga ꞌrã oo apoa haꞌe oo ivaipaague omoatyrõ vaꞌe kuery pe,
12 ita re ombaꞌeapo haꞌe imboaꞌya kuery pe guive. Haꞌe ramo haꞌe kuery ojogua ꞌrã yvyra haꞌe ita omoatyrõ mbyre Senhor pegua oo ivaipaa oĩa rupi omoatyrõ aguã. Opaga avi Senhor pegua oo omoatyrõa py oiporua vaꞌerã haꞌe javi.
13 Haꞌe gui peráta Senhor pegua oo py ogueru pyre gui ma ndojapoai hyꞌa prata guigua, neĩ tapyĩ araa, hyꞌa guaxu, mimby guaxu, neĩ hyru Senhor pegua oo pyguarã ndojapoai haꞌe vaꞌe ouro haꞌe prata gui.
14 Haꞌe rami ꞌrãgue py omboaxapa ombaꞌeapo vaꞌe kuery re opena vaꞌe kuery pe. Haꞌe ramo haꞌe vaꞌe py omoatyrõ okuapy Senhor pegua oo.
15 Haꞌe ramive neĩ ndoikuaa potaavei avakue peráta jopyare re, ombaꞌeapo vaꞌe kuery pe omeꞌẽ vaꞌerã kuery re. Mbaꞌeta haꞌe kuery ma ojeroviapy meme ikuai ombaꞌeapoa py.
16 Haꞌe rã peráta mbaꞌemo omboekovia aguã regua haꞌe jejavya regua omeꞌẽmby ma ndogueruai Senhor pegua oo py. Haꞌe vaꞌe ma sacerdote kuery peguarã anho.
17 Haꞌe vaꞌe jave ma Síria pygua huvixa Hazael opuꞌã vy jogueroꞌa Gate tetã ojopy aguã, haꞌe vy ipoꞌaka. Haꞌe vaꞌe rire Hazael kuery Jerusalém katy ooxe avi ojopy aguã.
18 Haꞌe ramo Judá pygua huvixa Joás ma oipeꞌapa mbaꞌemo ikyꞌa eꞌỹ vaꞌerã guamoĩ kuery Judá pygua huvixa vaꞌe Senhor pe omboaxa vaꞌekue, Josafá, Jeorão haꞌe Acazias. Oipeꞌa avi ouro Senhor ropy haꞌe huvixa ropy omoĩ porã mbyre. Haꞌe vaꞌe ma Síria pygua huvixa Hazael pe omondouka. Haꞌe ramo nopenavei Jerusalém tetã re.
19 Haꞌe gui oĩve rei tema Joás rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
20 Haꞌe gui ma Joás rembiguai kuery hovai opuꞌã vy oipyxo okuapy Milo ro py, Sila katy jaguejyꞌi javya py.
21 Haꞌe vy hembiguai Simeate raꞌy Jozacar haꞌe Somer raꞌy Jozabate ae oipyxopa okuapy ramo omano. Haꞌe ramo onhono porãa tuu kuery rupa katyꞌi Davi rekoague py. Haꞌe gui taꞌy Amazias ju huvixarã oĩ nguu rekovia.
1 Israel pygua huvixa Jeoacaz oĩ jave guare Acazias raꞌy Joás vinte e três maꞌetỹ re ma Judá pygua huvixa oĩ rire Jeú raꞌy Jeoacaz oĩ Israel pygua huvixarã. Samaria py opena dezessete maꞌetỹ re.
2 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde, mbaꞌeta Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague rupi ae ju oiko, ndojepeꞌai guive haꞌe rami oikoague gui.
3 Haꞌe nunga rupi Senhor poxya hendy Israel kuery rovai. Haꞌe rami vy omboaxapa Síria pygua huvixa Hazael haꞌe taꞌy Ben-Hadade po py, Jeoacaz oĩa pukukue re.
4 Haꞌe rami teĩ Senhor renonde Jeoacaz ojerure ramo oendu guive, mbaꞌeta oexa Síria pygua huvixa Israel kuery ombojexavai rã.
5 Haꞌe rami vy Senhor peteĩ ombou Israel kuery reraa jepearã. Haꞌe ramo Israel kuery ma Síria kuery poꞌakaa gui oo jepe nho vy haꞌekue rami ae ju ikuai ngoogue rupi.
6 Haꞌe rami teĩ ndojepeꞌai tema okuapy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui, haꞌe vaꞌekue rupi ae tema ikuai, ndoipeꞌai guive taꞌangaarã yvyra Samaria py omopuꞌã mbyre.
7 Haꞌe ramo Jeoacaz pegua xondaro kuery ma Síria pygua huvixa omomba rire ndokuavei, cinqüenta kavaju árygua eteꞌi eꞌỹ vy, haꞌe dez karóxa haꞌe dez mil avakue yvy rupigua. Yvy kuꞌi rami ojapo omouꞌũmba vy.
8 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeoacaz rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
9 Haꞌe gui ma Jeoacaz ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa Samaria py. Haꞌe ramo taꞌy Jeoás ju oĩ nguu rekovia.
10 Israel pygua huvixa Jeoás oĩ jave guare Judá pygua huvixa Joás trinta e sete maꞌetỹ re ma oĩ rire Jeoacaz raꞌy Jeoás oĩ Israel pygua huvixarã. Haꞌe gui Samaria py opena dezesseis maꞌetỹ re.
11 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹa ramigua ojapo oikovy Senhor renonde. Haꞌe rami vy ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui. Haꞌe rami vy hekokue rupi ae oiko.
12 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeoás rekokue regua. Haꞌe rami avi Judá pygua huvixa Amazias rovai opuꞌãague, haꞌe mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
13 Haꞌe gui Jeoás ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa Samaria py ae, Israel pygua huvixa kuery rupa yvýry. Haꞌe gui hekovia ma oĩ Jeroboão.
14 Eliseu opa vygua ayvu omombeꞌu rire omanoague Haꞌe gui Eliseu ma ojexavai oupy mbaꞌeaxy gui, omano raiꞌi ma. Haꞌe ramo Israel pygua huvixa Jeoás ou oipou aguã. Haꞌe vy hexe ojaeꞌo vy aipoeꞌi: — Xeru, xeru! Haꞌvy Israel kuery karóxa haꞌe kavaju árygua kuery!
15 Haꞌe ramo ixupe Eliseu — Ejopy ke peteĩ guyrapa haꞌe huꞌy — heꞌi. Haꞌe ramo ojopy peteĩ guyrapa haꞌe huꞌy.
16 Aipoeꞌive ju Israel pygua huvixa pe: — Emoatã ke guyrapa — heꞌi ramo omoatã. Haꞌe gui ma huvixa po áry Eliseu omoĩ opo.
17 Haꞌe vy aipoeꞌi: — Peipeꞌa janela kuaray puku-a katygua. Haꞌe kuery oipeꞌa ramo Eliseu aipoeꞌive ju: — Emombo ke — heꞌi ramo omombo. Aipoeꞌive ju: — Haꞌe vaꞌe huꞌy ma Senhor ipoꞌakaa regua kuaa ukaarã, huꞌy Síria kuery re ipoꞌaka aguã regua, mbaꞌeta Afeca py reitypa ꞌrã Síria kuery remomba peve — heꞌi.
18 Haꞌe gui ma aipoeꞌive teri: — Huꞌy rembyrekue ju ejopy — heꞌi ramo Israel pygua huvixa huꞌy ojopy jevy ramo aipoeꞌi ixupe: — Einupã ke yvy re — heꞌi. Haꞌe ramo mboapykue yvy re oinupã ma vy opytuꞌu.
19 Haꞌe rami rã ixupe Nhanderuete remimboꞌe ivai vaipa vy aipoeꞌi: — Cinco-kue eꞌỹ vy seis-kue reinupã vaꞌe rire Síria pygua kuery reity ete ꞌrãgue remomba peve. Haꞌe rami teĩ aỹ mboapykueꞌi ꞌrã reity Síria pygua kuery — heꞌi.
20 Haꞌe gui ma Eliseu omano. Haꞌe ramo onhono porãa. Haꞌe gui Moabe pygua kuery regua ma ára pyau ojeupity nhavõ ijyvy re jogueru jepi ꞌrã mbaꞌemo oipeꞌapa aguã.
21 Haꞌe gui ma peteĩ ava retekue hetarã kuery ojaty jave oexa okuapy Moabe pygua kuery ou rã. Haꞌe rami vy hetekue ma Eliseu rupa py rive omombo okuapy. Haꞌe gui Eliseu kãgue re hetekue ojeꞌa ramove ava vaꞌe oikove jevy vy opuꞌã hoꞌamy.
22 Jeoacaz oĩa pukukue re Síria pygua huvixa Hazael ombojexavai imbokuapy Israel kuery.
23 Haꞌe ramo Senhor omboaxy nho oayvu vy. Haꞌe kuery re omaꞌẽ Abraão, Isaque haꞌe Jacó reve guexeve guarã ojapo vaꞌekue re imaꞌenduꞌa vy. Nomombaxe etei, guenonde gui nomomboi teri guive.
24 Haꞌe gui Síria pygua huvixa Hazael omano ma ramo taꞌy Ben-Hadade ju oĩ nguu rekovia.
25 Jeoacaz oĩ jave hexeve Ben-Hadade jogueroꞌa vy ojopy ixupegua tetã ikuai vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe tetã ma Jeoacaz raꞌy Jeoás ju ojopypa Ben-Hadade poꞌakaa gui. Mboapykuea ma Jeoás oitypa vy ojopy Israel kuery retã ikuai vaꞌekue.
1 Jeoacaz raꞌy Jeoás mokoĩ maꞌetỹ re ma Israel pygua huvixa oĩ rire Joás raꞌy Amazias oĩ Judá pygua huvixarã.
2 Haꞌe vaꞌe ma vinte e cinco maꞌetỹ oguereko huvixa oĩ ypyꞌi jave py, haꞌe vinte e nove maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy rery ma Jeoadã, Jerusalém pygua ae.
3 Haꞌe ma haꞌevea ramigua ojapo oikovy Senhor renonde rupi, teĩ guamoĩ Davi rami eteꞌỹ ju taꞌvy. Haꞌe rami vy nguu Joás ojapoague ramigua meme ojapo oikovy.
4 Haꞌe rami avi ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe nombovaipai. Haꞌe rami vy haꞌe vaꞌe rupi teri heta vaꞌe kuery mbaꞌemo omeꞌẽ, haꞌe heakuã porã vaꞌe oapy okuapy.
5 Haꞌe gui opoꞌakaa re oĩ atã ma rire ojuka ukapa guembiguai kuery tuu jukaare.
6 Haꞌe rã ijukaare raꞌy kuery ma ndojuka ukai, Moisés kuaxia re omboparaague rami vy, mbaꞌeta Senhor ojapo uka vy aipoeꞌi: “Tuu kuery ma ndojukaai ꞌrã taꞌy kuery ojapo vaiague re, taꞌy kuery voi ndojukaai ꞌrã tuu kuery ojapo vaiague re. Peteĩ-teĩ ojukaa ꞌrã haꞌe ae ojejavyague re”, heꞌiague rami.
7 Yvyugua Juky ꞌepy vaꞌe oĩa py Amazias ojuka Edom pygua kuery dez mil, haꞌe vy jogueroꞌaa py ojopy Sela tekoa. Haꞌe vaꞌe ma omboery ju Jocteel, aỹ peve guarã.
8 Israel pygua huvixa ma Jeoacaz raꞌy Jeoás, Jeú ramymino vaꞌe. Haꞌe vaꞌea katy Amazias omondouka ayvu mombeꞌuarã kuery. — Peju, jajogueroꞌa — heꞌi uka.
9 Haꞌe rami teĩ Israel pygua huvixa Jeoás ombovai Judá pygua huvixa Amazias: — Haꞌe gui Líbano yvy re ma je peteĩ juu rakuaendy hiꞌaĩ vaꞌe oayvu omondouka yary haꞌe py hiꞌaĩ avi vaꞌe pe: “Emeꞌẽ na nderajy xeraꞌy raꞌyxyrã”, heꞌi uka. Haꞌe rami teĩ juu rakuaendy re mymba kuery Líbano yvy regua opyrõmba rive. “Juu rakua endy” heꞌia ma Amazias ombojaru reia rupi ijayvu vy, haꞌe rã “Yary hiꞌaĩ vaꞌe” heꞌia ma ojee ae ijayvu vy.
10 Haꞌe gui ndee ma anhetẽ ete Edom pygua kuery re ndepoꞌaka vaꞌekue, haꞌe rami vy nekuraxõ re oĩ renhemboyvate reixea. Haꞌe nungakue rerovyꞌa vy ndero py ae repyta ꞌrãgue. Mbaꞌe re tu rejeity ukaxe ri mbaꞌemo vai py, Judá pygua kuery reve? — heꞌi uka.
11 Haꞌe rami teĩ Judá pygua huvixa Amazias noendu potai. Haꞌe rami vy oo nho Judá regua Bete-Semes tekoa py joe opuꞌã aguã Israel pygua huvixa Jeoás reve.
12 Haꞌe gui ma Israel kuery renonde rupi Judá pygua kuery oitypaa. Haꞌe vy peteĩ-teĩ onhamba ngoo katy.
13 Haꞌe gui Bete-Semes py ae Israel pygua huvixa Jeoás ojopy Judá pygua huvixa Joás raꞌy Amazias, Acazias ramymino vaꞌe. Haꞌe rami vy Jerusalém py oo vy oitypa tetã kora rokẽ Efraim ꞌepy vaꞌe guive ojerea katyꞌi okẽ hiꞌaĩague peve, cento e oitenta metros vaꞌekue haꞌe javi.
14 Haꞌe rami vy oipeꞌapa ouro, prata haꞌe mbaꞌemo ryru Senhor ropy ikuai vaꞌekue, huvixa ro py mbaꞌemo omoĩ porã mbyre haꞌe javi guive. Ogueraa avi avakue mbaꞌemo re omboekovia vaꞌerã. Haꞌe gui mae ma ojevy ju Samaria katy.
15 Israel pygua huvixa Jeoás omanoague Haꞌe gui oĩve rei tema Jeoás rekokue regua. Haꞌe rami avi Judá pygua huvixa Amazias re opuꞌãague, haꞌe mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
16 Haꞌe gui ma Jeoás ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa Samaria py, Israel pygua huvixa kuery rupa yrýry ae. Haꞌe ramo taꞌy Jeroboão ju oĩ nguu rekovia.
17 Jeoacaz raꞌy Jeoás Israel pygua huvixa omano ma rire Joás raꞌy Amazias Judá pygua huvixa oikove ranhe quinze maꞌetỹ re.
18 Haꞌe gui oĩve rei tema Amazias rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
19 Haꞌe vaꞌe rovai Jerusalém py jogueroayvua ramo onha Laquis katy. Haꞌe rami teĩ hakykue omondoukaa avakue Laquis peve. Haꞌe rami vy haꞌe pyve ojuka.
20 Haꞌe rami vy kavaju áry ogueru vy Jerusalém tetã py ae onhono porãa, tetã Davi rekoague py tuu kuery rupa yvýry.
21 Haꞌe gui taꞌy Uzias ma dezesseis maꞌetỹ oguereko reve Judá pygua kuery omoĩ okuapy tuu Amazias rekovia.
22 Haꞌe vaꞌe ma Elate tetã omoatyrõ ma vy ojapo Judá kuery rekoarã, tuu Amazias guamoĩ kueryague rami ndoikoveveiꞌi ma rire.
23 Israel pygua huvixa Jeroboão mokoĩa vaꞌe oĩ jave guare Jeoás raꞌy Jeroboão pe ma “Jeroboão mokoĩa vaꞌe” ꞌea, mbaꞌeta jypygua Jeroboão Nabote raꞌy vaꞌe oĩ ae ma vaꞌekue Israel pygua huvixa. Joás raꞌy Amazias Judá pygua huvixa quinze maꞌetỹ re ma oĩ jave Samaria py oĩ Jeoás raꞌy Jeroboão Israel pygua huvixarã. Haꞌe rami vy quarenta e um maꞌetỹ re oĩ huvixa.
24 Haꞌe vaꞌe ma mbaꞌemo vai anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi. Neĩ ruxãꞌi ma voi ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui.
25 Haꞌe vaꞌe ma Israel kuery omoĩ atã ju ijyvy apy rupi, Hamate py jaikeaty guive yvy joja reia regua yeꞌẽ rembe peve, Senhor Israel kuery ruete ijayvuague rami vy, guembiguai Amitai raꞌy profeta Jonas Gate-Hefer pygua ayvu rupi.
26 Mbaꞌeta Senhor oexa rã Israel kuery opa mbaꞌe py ojexavai okuapy, ndoikoi guive Israel kuery repyarã, neĩ escravo haꞌe escravo eꞌỹ voi.
27 Haꞌe vaꞌe jave ma Senhor ndaꞌijayvui teri Israel rery ombogue aguã re yva guy rupi gui. Haꞌe rami vy Jeoás raꞌy Jeroboão pe ogueraa jepe uka.
28 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeroboão rekokue regua. Haꞌe rami avi joe opuꞌãa rupi Judá regua tetã Damasco haꞌe Hamate re ipoꞌakaague Israel rekoarã, haꞌe mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
29 Haꞌe gui Jeroboão ndoikoveveiꞌi ma nguu kuery Israel pygua huvixa ikuai vaꞌekue rami. Haꞌe ramo taꞌy Zacarias ju oĩ nguu rekovia.
1 Vinte e sete maꞌetỹ re ma Israel pygua huvixa Jeroboão oĩ jave py Amazias raꞌy Azarias oĩ Judá pygua huvixarã. Azarias rery mboae ma Uzias rakaꞌe (14.21, 15.13).
2 Haꞌe vaꞌe ma dezesseis maꞌetỹ oguereko jave py oĩ ypyꞌi huvixa, haꞌe vy cinqüenta maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Jecolias, Jerusalém pygua ae.
3 Haꞌe ma haꞌevea ramigua ojapo oikovy Senhor renonde rupi, nguu Amazias ojapoague rami meme.
4 Haꞌe rami teĩ nombovaipai guive ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe. Haꞌe rupi heta vaꞌe kuery mbaꞌemo omeꞌẽ teri, haꞌe heakuã porã vaꞌe guive oapy okuapy.
5 Haꞌe gui Senhor omombaꞌeaxy huvixa. Haꞌe ramo lepra revegua oiko omano peve, oo haꞌe aeꞌi oĩ aguã py. Haꞌe ramo taꞌy Jotão ju opena oikovy hoo re, ijyvy pygua kuery re guive.
6 Haꞌe gui oĩve rei tema Azarias rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
7 Haꞌe gui Azarias ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa tuu kuery rupa yvýry ae, Davi rekoague py. Haꞌe ramo taꞌy Jotão ju oĩ nguu rekovia.
8 Israel pygua huvixa Zacarias oĩ jave guare Trinta e oito maꞌetỹ re ma Azarias Judá pygua huvixa oĩ rire Jeroboão raꞌy Zacarias oĩ Israel pygua ruvixarã. Samaria py opena seis jaxy re eteꞌi.
9 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde, nguu kuery ojapoague ramigua ae. Ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui. Haꞌe rami vy hekokue rupi ae oiko.
10 Haꞌe vaꞌe rovai opuꞌã Jabes raꞌy Salum. Heta vaꞌe kuery oexaa py oipyxo vy ojuka. Haꞌe vy haꞌe ju oĩ hekovia.
11 Haꞌe gui oĩve rei tema Zacarias rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
12 Haꞌe rami vy ojeupity Jeú pe Senhor ijayvuague: “Neramymino jevy kuery ikuaia peve haꞌe kuery oguapy ꞌrã tenda Israel kuery re openaaty áry”, heꞌiague rami ae oiko rakaꞌe.
13 Israel pygua huvixa Salum oĩ jave guare Trinta e nove maꞌetỹ re ma Uzias Judá pygua huvixa oĩ rire Jabes raꞌy Salum oĩ Israel kuery ruvixarã. Haꞌe vaꞌe ma peteĩ jaxy eteꞌi opena Samaria py.
14 Haꞌe gui ma Tirza tetã gui Gadi raꞌy Menaém Samaria py ou vy oipyxo Jabes raꞌy Salum, haꞌe vy ojuka. Haꞌe gui haꞌe ju oĩ hekovia.
15 Haꞌe gui oĩve rei tema Salum rekokue regua. Haꞌe rami avi nguvixa rovai opuꞌãague, haꞌe mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
16 Haꞌe ramo Menaém ojukapa Tifsa pygua kuery, Tirza guive ikuai vaꞌekue haꞌe javi reve, ixupe guetã rokẽ ndoipeꞌai ramo rive. Haꞌe rami vy omomba haꞌe omondoro ukapa kunhague hye guaxuꞌi vaꞌekue rye.
17 Israel pygua huvixa Menaém oĩ jave guare Trinta e nove maꞌetỹ re ma Judá pygua huvixa Azarias oĩ rire Gadi raꞌy Menaém oĩ Israel pygua ruvixarã. Haꞌe vy dez maꞌetỹ re opena Samaria py.
18 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi. Ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui. Haꞌe rami vy hekokue rupi ae oiko.
19 Haꞌe ramo Síria pygua huvixa Pul ou ijyvy re opuꞌã aguã. Haꞌe vaꞌe Pul pe Menaém omeꞌẽ trinta e três toneladas prata guigua, onhembopoꞌaka ukavexe vy.
20 Haꞌe vaꞌe peráta ma Israel haꞌe javi rupi gui Menaém ojopy Assíria pygua huvixa pe omeꞌẽ aguã. Ipoꞌakapa haꞌe oguerekopa vaꞌe peteĩ-teĩ gui ojopy cinqüenta hatãꞌi vaꞌe prata guigua. Haꞌe rire ma Assíria pygua huvixa oo ju oyvy katy, Israel yvy re ndopytavei.
21 Haꞌe gui oĩve rei tema Menaém rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
22 Haꞌe gui Menaém ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe gui taꞌy Pecaías ju oĩ nguu rekovia.
23 Israel pygua huvixa Pecaías oĩ jave guare Cinqüenta maꞌetỹ re ma Judá pygua huvixa Azarias oĩ rire Menaém raꞌy Pecaías oĩ Israel pygua huvixarã. Samaria py ae opena mokoĩ maꞌetỹa peve.
24 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde rupi. Ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui. Haꞌe rami vy hekokue rupi ae oiko.
25 Ixupegua xondaro ruvixa ma Remalias raꞌy Peca. Haꞌe vaꞌe ma Pecaías re opuꞌã vy oipyxo Samaria tetã py, huvixa ro ikorapa vaꞌe py ae. Ojuka avi Argobe haꞌe Arié. Peca revegua ma cinqüenta avakue ikuai Gileade pygua meme. Haꞌe vy huvixa ojuka rire haꞌe ju oĩ hekovia.
26 Haꞌe gui oĩve rei tema Pecaías rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
27 Israel pygua huvixa Peca oĩ jave guare Cinqüenta e dois maꞌetỹ re ma Judá pygua huvixa Azarias oĩ rire Remalias raꞌy Peca oĩ Israel pygua ruvixarã. Samaria py ae opena vinte maꞌetỹ re.
28 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde rupi. Ndojepeꞌai Nabote raꞌy Jeroboão Israel kuery oguerojejavyague ramigua gui.
29 Israel pygua huvixa Peca oĩ jave py ou Assíria pygua huvixa Tiglate-Pileser. Haꞌe vaꞌe ou vy ipoꞌaka Ijom re, Abel-Bete-Maaca, Janoa, Quedes, Hazor, Gileade, Galiléia haꞌe Naftali yvy haꞌe javi re. Haꞌe rupi ikuai vaꞌekue ogueraapa oyvy Assíria katy.
30 Haꞌe gui ma Remalias raꞌy Peca rovai Elá raꞌy Oséias opuꞌã vy oipyxo, haꞌe vy ojuka. Haꞌe rami vy haꞌe ae ju oĩ hekovia, vinte maꞌetỹ re ma Uzias raꞌy Jotão Judá pygua huvixa oĩ rire.
31 Haꞌe gui oĩve rei tema Peca rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Israel pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
32 Mokoĩ maꞌetỹ re ma Remalias raꞌy Peca Israel pygua huvixa oĩ rire Uzias raꞌy Jotão oĩ Judá pygua ruvixarã.
33 Haꞌe vaꞌe ma vinte e cinco maꞌetỹ oguereko jave py oĩ ypyꞌi huvixarã. Haꞌe vy dezesseis maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Zadoque rajy Jerusa.
34 Haꞌe ma haꞌevea rami oiko Senhor renonde rupi, nguu Uzias oikoague haꞌe javi rami.
35 Haꞌe rami teĩ nombovaipai ae tema ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe. Haꞌe rami rã yvyꞌã rupi heta vaꞌe kuery mbaꞌemo omeꞌẽ haꞌe heakuã porã vaꞌe oapy okuapy. Jotão ma ojapo uka Senhor pegua oo rokẽ yvate rupi guarã.
36 Haꞌe gui oĩve rei tema Jotão rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
37 Haꞌe vaꞌe jave py Senhor omboypy Judá rovai guarã ombou aguã Síria pygua huvixa Rezim haꞌe Remalias raꞌy Peca.
38 Haꞌe gui Jotão ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo tuu kuery rupa yvýry ae onhono porãa, Davi rekoague py. Haꞌe gui taꞌy Acaz ju oĩ nguu rekovia.
1 Dezessete maꞌetỹ re ma Remalias raꞌy Peca Israel pygua huvixa oĩ rire Jotão raꞌy Acaz oĩ Judá pygua ruvixarã.
2 Acaz ma oĩ ypyꞌi jave vinte maꞌetỹ ramoꞌi oguereko. Haꞌe gui dezesseis maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹa ramigua ojapo oikovy Senhor nguuete renonde rupi, guamoĩ Davi rami eꞌỹ.
3 Mbaꞌeta Israel pygua huvixa kuery reko rami oiko. Haꞌe vy guaꞌy ae oapy nguuete ramigua pe, amboae regua kuery Israel kuery renonde gui Senhor oipeꞌa vaꞌekue ojeguarupy ojapo okuapyague rami.
4 Ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe py voi mbaꞌemo omeꞌẽ oikovy, heakuã porã vaꞌe oapy avi yvyꞌã rupi, yvyra rogue ana ikuai vaꞌe guýry rupi guive.
5 Haꞌe gui ma Jerusalém tetã re jogueru nhoguenoiny Síria pygua huvixa Rezim haꞌe Israel pygua huvixa Remalias raꞌy Peca reve, haꞌe pygua re opuꞌã aguã. Ojoko okuapy Acaz oĩa teĩ ndaꞌipoꞌakai hexe.
6 Haꞌe vaꞌe jave py Síria pygua huvixa Rezim ipoꞌaka ju Elate tetã Síria reguarã. Haꞌe vaꞌe gui oipeꞌapa judeu ikuai vaꞌekue. Haꞌe gui Elate katy Síria pygua kuery ju oo vy haꞌe py ikuai aỹ peve.
7 Haꞌe ramo Acaz ma Assíria pygua huvixa Tiglate-Pileser pe omondouka ayvu mombeꞌuarã. Haꞌe vy aipoeꞌi uka: — Xee ma nerembiguai haꞌe nderaꞌy aiko. Eju haꞌvy, xereraa jepe Síria haꞌe Israel pygua huvixa poꞌakaa gui, mbaꞌeta haꞌe kuery opuꞌã okuapy orerovai — heꞌi uka.
8 Haꞌe rami vy prata haꞌe ouro guigua Senhor pegua templo ropy ikuai vaꞌekue Acaz oipeꞌa vy omondoukapa Assíria pygua huvixa pe, huvixa ro py ikuai vaꞌekue voi omboaxa ixupe.
9 Haꞌe ramo Assíria pygua huvixa oendu vy Damasco tetã re ju oo opuꞌã aguã. Haꞌe vaꞌe tetã re ipoꞌaka ma vy haꞌe pygua kuery escravo-rã ogueraapa Quir katy. Haꞌe vy ojuka avi Rezim. Damasco ma Síria hyvy re opena vaꞌe huvixa retã, aỹ peve voi.
10 Damasco tetã katy huvixa Acaz voi oo Assíria pygua huvixa Tiglate-Pileser reve joexa aguã. Haꞌe py ma peteĩ altar oexa vy sacerdote Urias pe omondouka oaꞌãmba haꞌe haꞌangaa ojapo uka vaꞌekue, haꞌe nunga haꞌe javiꞌi oĩa rami vy.
11 Haꞌe ramo sacerdote Urias ojapo peteĩ altar huvixa Acaz Damasco tetã py oexa vaꞌekue ramigua, ojapo ukaague haꞌe javi rami. Damasco tetã gui huvixa Acaz ou jevy eꞌỹ re ma voi sacerdote Urias ojapopa.
12 Damasco gui huvixa ou ma vy oexa altar. Haꞌe rami vy haꞌe katy onhemboja vy mbaꞌemo omeꞌẽ hiꞌáry.
13 Haꞌe rami vy oapy mymba, mbaꞌemo aju guigua guive omeꞌẽ. Altar áry onhoẽ mbaꞌemo rykue, haꞌe hiꞌáry rupi omboayvipa avi mymba kuery ruguykue, peteĩ rami ikuai aguã regua omeꞌẽ vaꞌekue guigua.
14 Haꞌe rã altar overa vaꞌe guigua Senhor renonde oĩ vaꞌekue ma oipeꞌa heravy oo rexei oĩague gui, Senhor pegua oo haꞌe ombaꞌe altar mbyte gui, haꞌe vy ombaꞌe altar yvyꞌiry ju oguerova, kuaray apuꞌaꞌia katy.
15 Haꞌe gui huvixa Acaz ojapo ukave ju sacerdote Urias pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Altar tuvixave vaꞌe áry ma eapy ajeꞌive nhavõ remeꞌẽ vaꞌe, haꞌe mbaꞌemo aju guigua kaꞌaru nhavõ remeꞌẽ vaꞌe guive, haꞌe xee huvixa mbaꞌemo apy uka vaꞌe, haꞌe mbaꞌemo aju guigua ameꞌẽ vaꞌe. Hiꞌáry rupi remboayvi ꞌrã mbaꞌemo oapya aguã omeꞌẽ mbyre ruguykue haꞌe javi. Haꞌe rã altar overa vaꞌe guigua ma xee ae aiporu ꞌrã xembaꞌekuaa aguã — heꞌi.
16 Haꞌe ramo huvixa Acaz ojapo ukaague rami meme sacerdote Urias ojapo.
17 Haꞌe gui mbaꞌemo rendarã omoĩ mbyre gui ma huvixa Acaz ojaya imbotya oĩ vaꞌekue, haꞌe gui hiꞌáry gui omboi hyꞌa ikuai vaꞌekue. Haꞌe gui mbaꞌemo yy mbotya oĩ vaꞌe voi omboi vaka raꞌangaa overa vaꞌe guigua áry oĩague gui, haꞌe vy ita ombojopeague áry rive ju omboguejy.
18 Omboi avi oo oikeaty aoꞌiarã omoĩ mbyre sábado py anhoꞌi oiporu vaꞌekue. Senhor ro roka katy gui omboi avi huvixa oikeaty. Haꞌe vaꞌekue ma omboipa, Assíria pygua huvixa oipotaa rami rive.
19 , Haꞌe gui oĩve rei tema Acaz rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
20 Haꞌe gui Acaz ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa tuu kuery rupa yvýry, Davi rekoague py. Haꞌe ramo taꞌy Ezequias ju oĩ hekovia.
1 Israel pygua huvixa Oséias oĩ jave guare Doze maꞌetỹ re ma Acaz Judá pygua huvixa oĩ rire Elá raꞌy Oséias oĩ Israel pygua ruvixarã. Samaria py ae opena nove maꞌetỹ peve.
2 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde rupi, teĩ huvixa ymavegua kuery rami eꞌỹ guive.
3 Samaria tetã re ipoꞌakaa haꞌe Israel kuery escravo-rã ogueraapaa ague Haꞌe gui ma Oséias rovai ou Assíria pygua huvixa Salmaneser. Haꞌe vaꞌe rembiguai Oséias oiko, ixupe mbaꞌemo omeꞌẽ oikovy guive.
4 Haꞌe ramo Assíria pygua huvixa ojeupe “Xere Oséias opuꞌã” heꞌi, mbaꞌeta Egito pygua huvixa Sô oĩa katy ayvu mombeꞌuarã omondouka ramo, haꞌe jypy guare rami eꞌỹ nomeꞌẽvei kuerei mbaꞌemo huvixa Assíria pygua pe, maꞌetỹ nhavõ omeꞌẽague rami eꞌỹ. Haꞌe nunga rupi Assíria pygua huvixa ojokua vy omboty nhuã py.
5 Mbaꞌeta huvixa Assíria pygua ma ijyvy jave rupi oiko vy Samaria tetã re ou vy mboapy maꞌetỹ re ojoko.
6 Oséias nove maꞌetỹ re ma oĩ rire Assíria pygua huvixa ipoꞌaka Samaria re. Haꞌe vy ogueraapa Israel kuery oyvy Assíria katy. Haꞌe rami vy Hala tetã py ju omboekoa, Habar haꞌe Gozã yakã yvýry, haꞌe gui Média pygua kuery retã ikuai vaꞌe rupi.
7 Mbaꞌe ojapo vai rã pa ogueraapaa ague Haꞌe vaꞌe nunga oiko rakaꞌe mbaꞌeta Senhor nguuete pe Israel kuery ojejavypa ramo, Egito yvy gui oguerupa rire teĩ, Egito pygua huvixa Faraó poꞌakaa rupi ikuaiague gui. Haꞌe rami rire teĩ amboae regua tuuete ramigua kuery ju haꞌe kuery omboete okuapy.
8 Yvy regua kuery reko rupi ikuai, Israel kuery renonde gui Senhor oipeꞌapa vaꞌekue rekokue rupi ae, haꞌe Israel pygua huvixa kuery amboae rami rei omboꞌeague rami.
9 Haꞌe rami vy Senhor nguuete rovai Israel kuery ojapo haꞌeveꞌỹ vaꞌe. Haꞌe vy yvyꞌã rupi ojapo okuapy haꞌe kuery oikuaa rami rive ombojerovia atyrã, guekoa ikuai vaꞌe rupi, nhoarõa kuery ikuaia haꞌe tetã ikorapa vaꞌe haꞌe javi rupi.
10 Haꞌe vy yvyꞌã rupi haꞌe yvyra rogueana ikuai vaꞌe haꞌe javi guýry rupi omopuꞌã avi imoꞌamy ita haꞌe yvyra taꞌangaarã.
11 Ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe haꞌe javi py oapy okuapy heakuã porã vaꞌe, haꞌe kuery renonde gui Senhor amboae regua oipeꞌapa vaꞌekue reko rami ae ju. Haꞌe vy opa marã ikuai Senhor ombopoxy aguã rami rive.
12 Mbaꞌemo raꞌangaa pe rive ikuai. Haꞌe vaꞌe nunga re Senhor ijayvu vy aipoeꞌi: “Haꞌe ramigua peẽ kuery ndapejapoi ꞌrã”, heꞌi vaꞌekue ri.
13 Mbaꞌeta profeta haꞌe imbaꞌekuaa vaꞌe kuery haꞌe javi rupi Senhor ijayvu vaꞌekue Israel haꞌe Judá kuery pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: “Pejepeꞌa nho ke tape vai rupi pendekuaia gui, haꞌe gui pemoĩ porã xee ajapo uka vaꞌe haꞌe ayvu aeja vaꞌekue, lei peneramoĩ kuery pe ambopara uka vaꞌekue xerembiguai profeta kuery pe”, heꞌi vaꞌekue.
14 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery noendu potai okuapy. Haꞌe rami ꞌrãgue py inhakã ratãve tema ojeꞌoivy nonheꞌẽ renduxei vy, guamoĩ kuery Senhor nguuete re ndojeroviaiague rami ae ju.
15 Haꞌe kuery noendu potai okuapy ayvu Senhor oeja vaꞌekue haꞌe guamoĩ kuery reve guexeve guarã ojapo vaꞌekue re, neĩ haꞌe kuery pe ijayvu ete jepiague re. Haꞌe rami ꞌrãgue py taꞌangaa ndovarei vaꞌe pe rive ikuai, haꞌe kuery ae ju ndovarei vaꞌe ikuai peve. Mbaꞌeta amboae regua kuery reko rupi ikuai, Senhor “Napendekuai ꞌrã haꞌe rami”, heꞌi vaꞌekue ri.
16 Senhor nguuete ojapo uka vaꞌekue haꞌe kuery omboykepa vy haꞌe kuery oikuaa rami rive ojapo okuapy taꞌangaarã mbaꞌemo rykukue gui. Mokoĩ toro raꞌy raꞌangaarã ojapo, haꞌe yvyra omopuꞌã avi imoꞌamy mbaꞌemo raꞌangaarã rive. Haꞌe vy omboete okuapy yva re ikuai vaꞌe, haꞌe tuuete ramigua Baal pe rive ikuai.
17 Guaꞌy haꞌe guajy kuery ae oapy okuapy nguuete ramigua pe omeꞌẽ vy. Haꞌe vy onhemboꞌe okuapy imbaꞌekuaa aguã re rive, oexaꞌã kuaa vaꞌe kuery re anho ojerovia vy. Senhor renonde rupi ojeko meꞌẽ okuapy haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo aguã, ombopoxy aguã rami rive.
18 Haꞌe nunga rupi Senhor ojou vai ete Israel kuery, haꞌe vy guenonde gui oipeꞌapa. Omombytave ranhe vaꞌe ma Judá kuery anho.
19 Haꞌe rami teĩ Judá kuery voi nomoĩ porãi Senhor nguuete ojapo uka vaꞌekue. Haꞌe rami ꞌrãgue py Israel kuery ikuaia rami ae ju ikuai.
20 Haꞌe nunga rupi Senhor oeja Israel kuery regua haꞌe javi. Omoingo axy rei vy omboaxapa hovaigua kuery po py, guenonde gui oipeꞌapa peve.
21 Mbaꞌeta Davi ramymino kuery po gui Senhor Israel kuery oipeꞌapa ma rire Nabote raꞌy Jeroboão nguvixarã haꞌe kuery omoĩ okuapy ramo haꞌe vaꞌe ojapo Israel kuery Senhor re ojeroviaague gui ojepeꞌa vy ojejavypa aguã rami.
22 Haꞌe rami vy Israel kuery ikuai Jeroboão ojejavyague rupi anho, neĩ peteĩgueve ma voi ndojepeꞌai haꞌe rami ikuaia gui,
23 Senhor guenonde gui Israel kuery oipeꞌapa peve, guembiguai profeta kuery rupi ijayvuague haꞌe javi rami vy. Haꞌe rami vy Assíria yvy katy escravo-rã ogueraa ukapa rakaꞌe Israel kuery, aỹ peve haꞌe py ae ikuai.
24 Assíria pygua huvixa Samaria tetã py hekoa vaꞌerã ogueru rukaveague Haꞌe gui ma huvixa Assíria pygua ogueru rukave ju Babilônia tetã pygua, Cuta, Ava, Hamate haꞌe Sefarvaim gui, Samaria tetã py hekoa vaꞌerã Israel kuery rekoague py. Haꞌe ramo Samaria tetã re haꞌe kuery ipoꞌaka ma vy onhemboekoa okuapy haꞌe katy tetã ikuai vaꞌe haꞌe javi rupi.
25 Haꞌe kuery ikuai ypy jave Senhor renonde ojererokyjea rupi eꞌỹ ranhe ikuai. Haꞌe ramo haꞌe kuery mbyte rupi Senhor ombou guary haꞌe kuery vaꞌe regua jukaarã.
26 Haꞌe ramo Assíria pygua huvixa pe omombeꞌua vy aipoꞌea: — Samaria tetã py hekoa aguã remondouka vaꞌekue ma ndoikuaai rei okuapy haꞌe vaꞌe yvy regua tuuete ombojerovia aguã. Haꞌe nunga rupi ae haꞌe kuery mbyte rupi ombou rima guary, haꞌe ramo ojukapa raiꞌi, haꞌe pygua tuuete nombojerovia kuaai okuapy ramo — ꞌea.
27 Haꞌe ramo Assíria pygua huvixa aipoeꞌi uka: — Peraa ju haꞌe katy peteĩ sacerdote haꞌe gui peru vaꞌekue, haꞌe katy oo vy haꞌe kuery omboꞌe oikovy aguã haꞌe pygua tuuete ombojerovia aguã re — heꞌi.
28 Haꞌe ramo oo ju peteĩ sacerdote Samaria gui ogueru pyre, haꞌe vy Betel py oiko. Haꞌe vaꞌe ma nhomboꞌe oikovy Senhor renonde ojererokyjea rupi ikuai aguã re.
29 Samaria pygua kuery joo rami eꞌỹ-eꞌỹ rei ombojerovia okuapyague Haꞌe rami teĩ peteĩ-teĩ regua ojapo teri okuapy haꞌe kuery ruete raꞌangaa rive tetã py ikuaia rupi, haꞌe omopuꞌã imoꞌamy yvyꞌã rupi ombojerovia atyrã Samaria pygua kuery ojapo vaꞌekue haꞌe javi py.
30 Haꞌe rami vy Babilônia guigua kuery ojapo okuapy Sucote-Benote raꞌangaa, Cuta guigua ma Nergal raꞌangaa ojapo okuapy, Hamate guigua ma Asima raꞌangaa ojapo,
31 Aveu kuery ma Nibaz haꞌe Tartaque raꞌangaa ojapo, haꞌe rã Sefarvaim guigua kuery ma guaꞌy haꞌe guajy kuery ae oapy okuapy tata py nguuete raꞌangaa Adrameleque haꞌe Anameleque peguarã.
32 Haꞌe rami rei teĩ Senhor ojererokyjea rupi avi ikuai, vaꞌeri haꞌe kuery regua omoĩ avi okuapy sacerdote kuery ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe py, haꞌe pygua kuery re vy mbaꞌemo omeꞌẽ aguã.
33 Haꞌe rami py Senhor ojererokyjea rupi ikuai vaꞌeri nguuete raꞌangaa ombojeroviaa rupi avi ju, haꞌe kuery ikuaiague pygua kuery reko rami vy.
34 Aỹ peve ma haꞌe kuery gueko ymague rupi ae tema ikuai. Senhor renonde ojererokyjea rupi eꞌỹ ikuai, oayvu haꞌe oipotaa oeja vaꞌekue rupi eꞌỹ guive, neĩ lei Jacó ramymino kuery pe Senhor ombopara uka vy ojapo uka vaꞌekue rupi. Haꞌe vaꞌe ma omboery ju Israel rakaꞌe.
35 Mbaꞌeta haꞌe kuery reve Senhor guexeve guarã ojapo vy aipoeꞌi vaꞌekue: “Pembojerovia eme tuuete mboae rive, neĩ haꞌe nunga renonde rupi peĩ eme penerenapyꞌã re, haꞌe kuery pe pendekuai eme, pemeꞌẽ eme mbaꞌemo guive.
36 Senhor pe anho haꞌeve, Egito yvy gui opoꞌaka etea rupi haꞌe opo oupi reve penerenoẽ vaꞌekue pe ae. Henonde ma pejererokyjea rupi pendekuai, henonde penerenapyꞌã re peĩ ꞌrã guive, haꞌe ixupe ae ꞌrã pemeꞌẽ mbaꞌemo.
37 Haꞌe gui oayvu haꞌe oipotaa oeja vaꞌekue, lei, haꞌe nunga pendevy ojapo uka vaꞌekue ma pemoĩ porã pota ꞌrã ára nhavõ. Haꞌe rã tuuete mboae ramigua ma pembojerovia eme.
38 Penderexarai eme guive guexeve guarã ojapo vaꞌekue re. Pembojerovia eme tuuete mboae ramigua rive.
39 Senhor Penderuete renonde pejererokyjea rupi anho ꞌrã pendekuai. Haꞌe ramo pendereraa jepepa ꞌrã penderovaigua kuery po gui”, heꞌi vaꞌekue.
40 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery ndojapyxakai haꞌe nunga re. Haꞌe rami ꞌrãgue py gueko ymague rupi ae tema ikuai.
41 Haꞌe rami py haꞌe vaꞌe regua kuery ma Senhor ojererokyjea rupi ikuai vaꞌeri ombojerovia avi okuapy taꞌangaarã haꞌe kuery ae ojapo vaꞌekue. Guamoĩ kuery ikuaiague rami ae ju taꞌy kuery haꞌe hamymino kuery voi ikuai, aỹ peve.
1 , Haꞌe gui mboapy maꞌetỹ re ma Elá raꞌy Oséias Israel pygua huvixa oĩ jave py Acaz raꞌy Ezequias oĩ Judá pygua ruvixarã.
2 Haꞌe vaꞌe oĩ ypyꞌi jave vinte e cinco maꞌetỹ oguereko, haꞌe vy vinte e nove maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Zacarias rajy Abi.
3 Haꞌe vaꞌe ma haꞌevea ramigua ojapo oikovy Senhor renonde rupi, guamoĩ Davi ojapoague haꞌe javi rami.
4 Ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌekue ombovaipa vy omopẽmba ita omopuꞌã mbyre, oitypa guive taꞌangaarã yvyra omopuꞌã mbyre. Omboaꞌypa mboi raꞌangaa overa vaꞌe guigua Moisés ojapo vaꞌekue, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe jave haꞌe vaꞌe pe Israel kuery oapy ꞌrã okuapy heakuã porã vaꞌe, Neustã omboery vy.
5 Ezequias ma ojerovia oikovy Senhor Israel kuery ruete re. Haꞌe oĩ rire ndaꞌipovei haꞌekue ramigua, Judá pygua huvixa kuery ma voi ndoikoi, neĩ haꞌe oiko eꞌỹ mbove voi.
6 Mbaꞌeta Senhor pe ae ma voi oiko, ndojepeꞌai ixupe oikoa gui, haꞌe vy omoĩ porãmba Moisés rupi Senhor ojapo uka vaꞌekue.
7 Haꞌe ramo hexeve Senhor oiko. Mamo rã rei ooa py tema haꞌevea ramigua meme ojapo. Assíria pygua huvixa rovai re opuꞌã, oipota vaꞌe ndojapoxevei vy.
8 Ojukapa guive filisteu kuery Gaza haꞌe ijyvýry tekoa ikuai vaꞌe peve, harõa kuery oikuaa potaaty haꞌe tetã ikorapa vaꞌe py voi.
9 Haꞌe gui ma irundy maꞌetỹ re ma huvixa Ezequias oĩ jave, haꞌe sete maꞌetỹ re ma Elá raꞌy Oséias Israel pygua huvixa oĩ jave py ou Assíria pygua huvixa Salmaneser kuery Samaria tetã re, haꞌe vy ojokopa.
10 Haꞌe gui mboapy maꞌetỹa py ipoꞌaka. Haꞌe vaꞌe jave py mboapy meme maꞌetỹ ma ojapo Ezequias oĩague, haꞌe nove maꞌetỹ ojapo Israel pygua huvixa Oséias oĩague.
11 Assíria pygua huvixa ma oyvy katy ae ogueraapa Israel kuery haꞌe javi. Hala py ju omboekoa, Habor katyꞌi Gozã yakã yvýry, tetã Média pygua kuery rekoa ikuai vaꞌe rupi guive.
12 Haꞌe nunga oiko mbaꞌeta Senhor nguuete haꞌe kuery nonheꞌẽ rendui okuapy rire. Senhor guexeve guarã ojapo vaꞌekue rupi eꞌỹ ikuai, hembiguai Moisés ojapo uka vaꞌekue rupi eꞌỹ guive. Noendu potai, haꞌe ndojapoi guive okuapy.
13 ; Haꞌe gui catorze maꞌetỹa re ma huvixa Ezequias oĩ jave py ou Assíria pygua huvixa Senaqueribe. Haꞌe vaꞌe ma Judá regua tetã ikorapa vaꞌe haꞌe javi re opuꞌã vy ipoꞌaka.
14 Haꞌe ramo Judá pygua huvixa Ezequias ma Laquis tetã py omondouka guembiguai huvixa Assíria pygua oĩa katy. Haꞌe vy aipoeꞌi uka: — Haꞌeveꞌỹa rami aiko vaꞌekue. Ejepeꞌa ke xeyvy gui. Haꞌe gui opa mbaꞌe remeꞌẽ uka vaꞌe tema ameꞌẽmba ꞌrã ndevy — heꞌi uka. Haꞌe ramo huvixa Assíria pygua ojapo Judá pygua huvixa Ezequias dez mil quilos prata haꞌe mil quilos ouro omeꞌẽ aguã rami.
15 Haꞌe ramo ixupe Ezequias omeꞌẽ prata Senhor ropy ojou vaꞌekue haꞌe javi, ngoo py ae omoĩ porã vaꞌekue guive.
16 Haꞌe rami vy Senhor pegua templo rokẽ haꞌe ijyta oĩ vaꞌe gui Ezequias omboipa ouro Judá pygua huvixa ae omonheovãague. Haꞌe nunga haꞌe javi omeꞌẽ avi Assíria pygua huvixa pe.
17 Haꞌe ramive ma Assíria pygua huvixa Laquis tetã py oĩa gui omondouka reta xondaro kuery Jerusalém py huvixa Ezequias oĩa katy, Tartã, Rabe-Saris haꞌe Rabsaqué rupive. Haꞌe vaꞌe kuery ma Jerusalém tetã py oupa. Ovaẽmba ma vy ijatypa okuapy yy omboty pyre yvyꞌã re oĩ vaꞌe gui yy oxyry ouvyaty rovai katy, tape ao joiaty kuery yvy via yvýry.
18 Haꞌe rami vy haꞌe kuery oenoĩ uka huvixa Ezequias. Haꞌe ramo haꞌe kuery ijaty okuapya py huvixa ombou uka guembiguai kuery Hilquias raꞌy Eliaquim huvixa ro re opena vaꞌety, kuaxia para re opena vaꞌe Sebna, haꞌe gui Asafe raꞌy Joá mbaꞌemo oiko vaꞌekue mboparaaty.
19 ; Haꞌe ramo haꞌe kuery pe Rabsaqué aipoeꞌi: — Aipopeje ke Ezequias pe: Po rami Assíria pygua huvixa yvateve vaꞌe ijayvu: Mbaꞌe nunga re tu rejerovia?
20 Haꞌe ramo ndevy pe xeayvu: Ndee ore kuery re repuꞌã aguã re renhembopyꞌaa ma ayvu riveꞌi. Marã ramigua kuery re tu rejerovia reikovy, xerovai repuꞌã aguã?
21 Egito pygua kuery re rima rejerovia, haꞌe rami teĩ haꞌe kuery ma popoka takua ovopa vaꞌe ramigua rive, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe re amongue ojeko rã ipo py oixuꞌupa ꞌrã. Haꞌe ramigua ae ꞌrã oiko Egito pygua huvixa Faraó haꞌe hexe ojerovia vaꞌe kuery haꞌe javi re.
22 Haꞌe rã xapyꞌa rei xevy aipopeje ꞌrã: “Ore ma Senhor Oreruete re ae rojerovia vaꞌe”, peje teĩ haꞌe vaꞌe peguare eꞌỹ teve ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe haꞌe altar Ezequias oitypa vaꞌekue? Mbaꞌeta haꞌe ma Judá haꞌe Jerusalém pygua kuery pe aipoeꞌi vaꞌekue: “Kovaꞌe altar Jerusalém py oĩ vaꞌe katy anho ꞌrã pembojerovia pekuapy”, heꞌi vaꞌekue pendevy.
23 Haꞌe nunga rupi ejerure na xeruvixa Assíria pygua pe, haꞌe gui xee ma ameꞌẽ ꞌrã ndevy dois mil kavaju, xapyꞌa rei avakue hiꞌáry guarã rejou ri ramo.
24 Mbaꞌe re tu rejerovia reikovy Egito pygua karóxa haꞌe kavaju árygua kuery re? Mbaꞌeta xeruvixa rembiguai yvyĩgueve teĩ nderakykue monha ꞌrã.
25 Haꞌe gui xapyꞌa rei xee ndaꞌu Senhor reveꞌỹ ri aju peneretã amomba aguã? Any, mbaꞌeta Senhor ae xevy aipoeꞌi: “Tereo ke, epuꞌã haꞌe kuery yvy re, haꞌe emomba”, heꞌi vaꞌekue xevy.
26 Haꞌe rami rã Rabsaqué pe Hilquias raꞌy Eliaquim, Sebna haꞌe Joá ombovai vy aipoeꞌi okuapy: — Rojerure ndevy: Ore nerembiguai kuery pe ndeayvu ke aramaico ayvu py anho, roendu kuaa rã. Ndeayvuve eme judeu kuery ayvu py, heta vaꞌe kuery tetã kora áry rupi ikuai vaꞌe oendu kuaa eꞌỹ aguã — heꞌi.
27 Haꞌe rami teĩ Rabsaqué ombovai: — Haꞌe gui pẽvy haꞌe penderuvixa remiendurã anho teve xeruvixa xembou xeayvu aguã? Avakue tetã kora áry rupi ikuai vaꞌe pe guive eꞌỹ teve xeayvu, mbaꞌeta peẽ kuery rami avi haꞌe kuery voi ikuai guepoxi hoꞌu haꞌe otyrai ae oyꞌu okuapy aguã rami — heꞌi. Haꞌe rami ijayvu, mbaꞌeta tetã ojokopa haꞌe pygua kuery hoꞌu vaꞌerã haꞌe yy oyꞌu aguã ojou eꞌỹ aguã, tetã re ipoꞌakaxe vy.
28 Haꞌe rami vy Rabsaqué opuꞌã vy ijayvu atãve hoꞌamy judeu kuery ayvu py. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pejapyxaka ke Assíria pygua huvixa yvateve vaꞌe ayvu re.
29 Po rami xeruvixa ijayvu: “Penhembotavy uka eme Ezequias pe, mbaꞌeta haꞌe ma napendereraa jepei ꞌrã xepo gui.
30 Ezequias tapendeapo eme Senhor re pejerovia aguã rami, mbaꞌeta aipoeꞌi: ‘ Senhor nhandereraa jepe ꞌrãe, haꞌe vy kovaꞌe tetã nomboaxai ꞌrã Assíria pygua huvixa po py’, heꞌi ꞌrã.”
31 Pejapyxaka eme Ezequias ayvu re. Mbaꞌeta po rami Assíria pygua huvixa ijayvu: “Pejapo ke xereve peteĩ rami nhandekuai aguã, haꞌe vy peju xea katy. Haꞌe rami vy peteĩ-teĩ pekaru ꞌrã penembaꞌe vinho haꞌe figoꞌa re, haꞌe penembaꞌe ygua gui ae ꞌrã peyꞌu pekuapy,
32 xee pendeyvy re xee aju peve. Haꞌe gui ma xee rogueraa ꞌrã peteĩ yvy pendeyvy rami ae itui vaꞌe katy. Haꞌe vaꞌe yvy ma mbaꞌemo aju haꞌe uva rykue oikoa, mbojape haꞌe uva, oliveira ty haꞌe ei oata eꞌỹa, peiko puku aguã pemanomba eꞌỹ re. Haꞌe nunga rupi pejapyxa eme Ezequias ayvu re. Mbaꞌeta penembotavya rupi rive ‘ Senhor nhandereraa jepe ꞌrã’, heꞌi pẽvy.
33 Mbaꞌeta yvy regua kuery ruete raꞌangaa ikuai vaꞌe ndaꞌu ogueraa jepe ri yvy Assíria pygua huvixa po gui?
34 Mbaꞌeta mamo tu ikuai Hamate haꞌe Arpade pygua kuery ruete raꞌangaa? Mamo tu ikuai Sefarvaim, Hena haꞌe Iva pygua kuery ruete raꞌangaa? Haꞌe kuery ndaꞌu ogueraa jepe rakaꞌe Samaria tetã xepo gui?
35 Mbaꞌeta haꞌe vaꞌe yvy re ikuai vaꞌe ruete raꞌangaa regua mavaꞌe rei ogueraa jepe oyvy xepo gui. Mbaꞌexa ꞌrã tu haꞌvy Senhor ogueraa jepe Jerusalém xepo gui?” heꞌi.
36 Haꞌe rami heta vaꞌe kuery oendu teĩ okyrirĩmba okuapy, peteĩve ma voi nombovai, huvixa “Pembovai eme” heꞌi rire.
37 Haꞌe ramo Hilquias raꞌy Eliaquim mbaꞌemo re opena vaꞌety, kuaxia re opena vaꞌety Sebna haꞌe Asafe raꞌy Joá mbaꞌemo oiko vaꞌekue ombopara vaꞌety jogueru ju Ezequias oĩa py. Oao omondoropa vaꞌekue reve ou vy ixupe omombeꞌu okuapy Rabsaqué ijayvuague haꞌe javi.
1 Haꞌe nunga huvixa Ezequias oendu vy omondoro oao, haꞌe ajukue voxa guigua py rive onheovãmba vy oike Senhor pegua oo py.
2 Haꞌe rami vy Amoz raꞌy profeta Isaías oĩa katy omondouka ngoo re opena vaꞌety Eliaquim ajukue voxa guigua py onheovã vaꞌekue reve, kuaxia re opena vaꞌety Sebna haꞌe sacerdote kuery yvatekueve vaꞌe guive,
3 Isaías pe haꞌe kuery aipoeꞌi aguã: — Po rami Ezequias aipoeꞌi: “Kovaꞌe ára ma jajexavai aguã haꞌe nhanembopagaa rã nhaxĩmba aguã ára, kunha oikuavãꞌi ta teĩ oguereko ete aguã naꞌimbaraetevei vaꞌe rami nhandekuai.
4 Mbaꞌeta Assíria pygua huvixa remimbou Rabsaqué ijayvu vaꞌekue Nhanderuete oikove vaꞌe rovai. Ijayvua Senhor Nderuete oendu vy ijayvu ete ꞌrãgue. Haꞌe nunga rupi ejapukai ke ixupe jakuaveꞌi teri vaꞌe re”, heꞌi aguã.
5 Haꞌe ramo Isaías oĩa py huvixa Ezequias rembiguai kuery ou ramo
6 Isaías aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Aipopeje ke penderuvixa pe: “Po rami Senhor ijayvu: Ekyje eme ayvu rendu vaꞌekue káuxa. Haꞌe vaꞌe ayvu rupi ma xerovai ae Assíria pygua huvixa rembiguai kuery ijayvu okuapy.
7 Haꞌe rami teĩ hexe ambou ꞌrã peteĩ nheꞌẽ imongyjearã. Haꞌe ramo ixupe mbaꞌemo omombeꞌua rã oendu vy ojepeꞌa ju ꞌrã ovy oyvy katy ae. Haꞌe gui ma haꞌe py ajapo ꞌrã kyxe py ojukaa aguã rami”, heꞌi.
8 Haꞌe gui ma Rabsaqué oo ju vy oikuaa Assíria pygua huvixa kuery Libna tetã re opuꞌã okuapya, mbaꞌeta oendu ma voi huvixa Laquis tetã re opuꞌãa gui ojepeꞌa ma ovyague.
9 Assíria pygua huvixa oendu avi “Etiópia pygua huvixa Tiraca ma je ou oiny nderovai opuꞌã vy”, ꞌea ramo. Haꞌe rami vy peteĩgue ju Ezequias oĩa katy omondouka guembiguai kuery. Haꞌe vy aipoeꞌi uka haꞌe kuery pe:
10 — Po rami pendeayvu ꞌrã Judá pygua huvixa Ezequias pe: “Enhembotavy uka eme nderuete re rejeroviaa py. Mbaꞌeta aipoꞌre: ‘Jerusalém tetã ma nomboaxai ꞌrã Assíria pygua huvixa po py’, ꞌre.
11 Ndee nerendui teve Assíria pygua huvixa kuery yvy jave re ojapo vaꞌekue? Mbaꞌeta omomba ete. Haꞌe nunga rupi ndee rexaꞌã ri tyꞌy reo jepe aguã?
12 Mbaꞌeta yvy regua ruete raꞌangaa ikuai vaꞌe ndaꞌu ogueraa jepe ri rakaꞌe xeramoĩ kuery omomba aguã gui? Haꞌe vaꞌe kuery ma Gozã, Harã haꞌe Rezefe pygua, haꞌe Éden ramymino kuery Telassar py ikuai vaꞌekue.
13 Haꞌe mamo tu oiko aỹ Hamate pygua huvixa, haꞌe Arpade, Sefarvaim tetã, Hena haꞌe Iva pygua huxixa kuery?” — heꞌi uka.
14 Haꞌe gui ma tembiguai kuery po gui kuaxia para Ezequias ojopy vy ogueroayvu. Haꞌe rami vy Senhor pegua oo py oike vy oexa uka imoiny henonde.
15 Haꞌe rami vy Senhor renonde ojapukai vy aipoeꞌi: — Senhor Israel kuery ruete, anjo kuery pepo áry rupi reguapy reiny vaꞌe repenaa py, ndee anhoꞌi reiko yvy jave regua kuery ruete. Ndee ma yva haꞌe yvy apoare.
16 |yhwh{Senhor,} ejapyxaka rendu pota aguã. Eipeꞌa ke nderexa, rexa pota aguã. Haꞌe vy endu pota Senaqueribe ijayvuague haꞌe javi re, mbaꞌeta Oreruete reikove vaꞌe, nderovai ae ijayvu.
17 Haꞌe gui |yhwh{Senhor,} anhetẽ ete ae Assíria pygua huvixa kuery omomba rakaꞌe yvy regua ikuai vaꞌe, haꞌe kuery yvy guive.
18 Haꞌe gui oapypa guive haꞌe kuery ruete raꞌangaa oguereko vaꞌekue. Haꞌe rami avi haꞌe nunga ma tuuete eꞌỹ ae, avakue rembiapo, yvyra haꞌe ita guigua rive. Haꞌe nunga rupi ae omomba.
19 Haꞌe ramo Senhor Oreruete, orereraa jepe ke ipo gui, yvy regua haꞌe javi oikuaa aguã ndee anho Senhor reikoa — heꞌi.
20 Haꞌe gui Amoz raꞌy Isaías oayvu ogueraa uka Ezequias pe: — Po rami Senhor Israel kuery ruete ijayvu: Assíria pygua huvixa Senaqueribe káuxa xevy rejerure ramo xee aendu ae ma.
21 Haꞌe rami vy po rami xee Senhor xeayvu hexe. Ndere ma kunhataĩgueꞌi Sião pygua rajy kuery opuka rei okuapy. Nderakykue Jerusalém pygua rajy kuery oguerova-rova oakã.
22 Mbaꞌeta mavaꞌe re tu ndeayvu vai? Mavaꞌe tu rejojai? Mavaꞌe rovai rupi tu ndeayvu haꞌe nderexa py remaꞌẽ vaikue rei? Xee Israel kuery ruete xekyꞌa eꞌỹ vaꞌe rovai ae.
23 Mbaꞌeta nerembiguai kuery remboꞌe Senhor rovai ijayvu aguã re. Haꞌe vy aipoꞌre: “Xekaróxa reta vaꞌe vy ajeupi ꞌrã yvyty áry peve, Líbano yvy re mombyryvea rupi teĩ. Xee aitypa ꞌrã haꞌe py yary yvatekueve haꞌe cipreste iporãgueve ikuai vaꞌe, avaẽ ꞌrã mombyryvea py apyta aguã, kaꞌaguy inhanavea py peve.
24 Haꞌe gui yvy ajoꞌo vy ayꞌu amboae regua kuery pegua yy gui, haꞌe Egito yvy re apyrõ vy rive amombirupa yakã ikuai vaꞌe”, ꞌre vaꞌekue.
25 — Haꞌe rami teĩ nerendui teve yma rupi ma voi xee ae amoĩ haꞌe vaꞌe nunga oiko aguã, ymave guive anhembopyꞌa ae ma haꞌe rami aguã re? Haꞌe rami vy aỹ ma amoingo ete ma haꞌe nungakue. Xee ae aipotaa rami vy ndee rembovaipa karamboae tetã ikorapa vaꞌekue.
26 Haꞌe nunga rupi ae haꞌe pygua kuery ikangypa, okyjepa haꞌe oxĩmba rei rakaꞌe. Haꞌe rami vy okanhymba vyvoi nhuũ rami rive, eꞌỹ vy jai rogue pyau, nhuũ oo aoꞌia áry henhoĩ rive vaꞌe rami, eꞌỹ vy mbaꞌemo onhotỹ mbyre ijaju eꞌỹ re okaipa vaꞌe rami rive.
27 Haꞌe rã xee ma aikuaa porã reguapy reiny rã, repuꞌã reovy haꞌe reike ju rejuvy nhavõ, haꞌe gui xerovai repuꞌã reia guive.
28 Haꞌe ramo xerovai repuꞌã reia haꞌe renhemboyvate reia aendupa ma vy aỹ ma nexĩ re amoĩ ꞌrã tyꞌaĩ ndereruarã, ndejuru re amoĩ avi ꞌrã juru xã, haꞌe rami vy ajapo ꞌrã rejuague rupi ae ju rejevy aguã rami.
29 — Haꞌe gui ndee Ezequias reikuaa aguã ma povaꞌe ꞌrã oiko: Aỹ kovaꞌe maꞌetỹ ma peẽ kuery pekaru ꞌrã mbaꞌemo haꞌe ae gui henhoĩ vaꞌekue re, haꞌe gui amboae maꞌetỹ ma haꞌe vaꞌekue gui ikuai vaꞌekue re ju ꞌrã pekaru. Haꞌe rã mboapy maꞌetỹa py ma penhotỹ ju ꞌrã mbaꞌemo, haꞌe gui pemonoꞌõ ꞌrã. Penhotỹ ꞌrã uva, hiꞌa peꞌu aguã.
30 Haꞌe gui Judá regua rembyre oo jepe vaꞌekue ma hapo ju ꞌrã yvy katy, haꞌe vy hiꞌárykue ma hiꞌa ju ꞌrã.
31 Mbaꞌeta Jerusalém tetã py ikuai ꞌrã okuave vaꞌe, Sião yvyty re ikuai ꞌrã oo jepe vaꞌekue. Senhor ixondaro reta vaꞌe ae ꞌrã ojapo, nhanderayvu etea rupi.
32 — Mbaꞌeta po rami Senhor ijayvu Assíria pygua huvixa rekorã re: “Haꞌe ma kovaꞌe tetã py ndoikei ꞌrãe, neĩ peteĩve huꞌy nomomboi ꞌrã tetã katy, huꞌy jokoa reve nonhembojai ꞌrã ouvy, neĩ yvy nomboꞌyvatei ꞌrã guive tetã kora áry rupi ojeupi aguã.
33 Haꞌe rami ꞌrãgue py tape ouague rupi ae ju ꞌrã ojevy. Kovaꞌe tetã py ndoikei ꞌrãe”, heꞌi Senhor.
34 “Mbaꞌeta xee ae ajoko ꞌrã tetã araa jepe vy, xejee haꞌe xerembiguai Davi re amaꞌẽ vy”, heꞌi.
35 , ; Haꞌe gui ma haꞌe vaꞌe pyavyve anjo Senhor-a guigua ou vy Assíria pygua kuery ijatya rupi ojuka cento e oitenta e cinco mil. Koꞌẽgue okuaveꞌi vaꞌe ovy vy oexa rã hetekue rive ikuai.
36 Haꞌe ramo Assíria pygua huvixa Senaqueribe ojepeꞌa ju ovy. Ojevy vy ngetã ae Nínive py ju opyta.
37 Haꞌe gui ma nguuete raꞌangaa Nisroque pegua opy omboetea py oĩ jave taꞌy kuery ae Adrameleque haꞌe Sarezer ojuka kyxe py. Haꞌe vy onhamba jogueravy Ararate yvy katy. Haꞌe ramo taꞌy Esar-Hadom ju oĩ nguu rekovia.
1 ; Haꞌe vaꞌe jave py huvixa Ezequias imbaꞌeaxy vy omano ta ma oupy. Haꞌe ramo oĩa py ou Amoz raꞌy profeta Isaías. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Po rami Senhor ijayvu: “Emoatyrõ mbaꞌemo ndero py ikuai vaꞌe, mbaꞌeta remano ꞌrã, ndereikovevei ta ma”, heꞌi.
2 Haꞌe ramo Ezequias ojere vy ngoo mbotya re ngova omboja oupy. Haꞌe vy Senhor pe ojerure vy aipoeꞌi:
3 — Senhor, ajerure ndevy. Nemaꞌenduꞌa ke nerenonde rupi haꞌevea rami aikoague re, xepyꞌa haꞌe javi py. Haꞌevea ramigua ajapo aikovy vaꞌekue nerenonde rupi — heꞌi. Haꞌe vy ojaeꞌo vaipa oupy.
4 Haꞌe gui Isaías ma tetã mbyte gui oo eꞌỹ mbove ma voi ixupe Senhor ombou ju oayvu. Haꞌe vy aipoeꞌi:
5 — Ejevy ke, haꞌe vy aipoꞌre xevygua kuery ruvixa Ezequias vaꞌe pe: Po rami Senhor neramoĩ Davi ruete vaꞌe ijayvu: “Xee aendu ma renhemboꞌea, nderexay aexa guive. Maꞌẽ, xee romonguera ꞌrã. Haꞌe ramo mboapy araa py reo ꞌrã Senhor pegua oo py.
6 Haꞌe vy amoĩve ꞌrã ndeꞌára quinze maꞌetỹ peve ju, haꞌe rogueraa jepe ꞌrã Assíria pygua huvixa po gui, kovaꞌe tetã guive. Aepy ꞌrã kovaꞌe tetã xejee haꞌe xerembiguai Davi re amaꞌẽ vy”, heꞌi.
7 Isaías aipoeꞌive ju: — Peru ke peteĩ figo ruꞌũgue — heꞌi ramo haꞌe kuery ogueru vy omoĩ huvixa ai re. Haꞌe ramo okuera ju.
8 Ezequias aipoeꞌi Isaías pe: — Mbaꞌexagua hexa pyrã tu aexa ꞌrã aikuaa aguã Senhor xemonguera ete ꞌrãa, mboapy araa py Senhor pegua oo py aa aguã?
9 Isaías ombovai: — Povaꞌe nunga Senhor oexa uka ꞌrã ndevy, reikuaa aguã oayvuague ojapo ꞌrãa. Mavaꞌe pa reipotave? Escada rupi kuarayꞌã tenonde katy oove ma voi ꞌrã dez pyrõa, tyrã pa hakykue katy?
10 Haꞌe ramo Ezequias aipoeꞌi: — Ndaxyiꞌi ae guive dez pyrõa kuarayꞌã tenonde katy oove vyvoi. Haꞌe rami aguã ma ndaꞌevei. Haꞌe rami ꞌrãgue py tojevy ju dez pyrõa hakykue katy — heꞌi.
11 Haꞌe ramo Senhor pe profeta Isaías ojapukai ramo escada Acaz ojapo vaꞌekue rupi ojapo dez pyrõa hakykue katy ju ojevy aguã rami.
12 Haꞌe vaꞌe jave py Babilônia pygua huvixa Baladã raꞌy Merodaque-Baladã vaꞌe ma “Huvixa Ezequias haxy oupy” ꞌea rã oendu vy oĩa katy ombou kuaxia para, mbaꞌemo omeꞌẽ vaꞌerã reve.
13 Haꞌe ramo herua kuery ovaẽ rã Ezequias oguerovyꞌa vy haꞌe kuery pe oexa uka mbaꞌemo omoĩ porãaty py oguereko vaꞌe haꞌe javi: prata, ouro, tembiꞌu irũrã, azeite iporãve vaꞌe haꞌe tembiporu joe opuꞌãa pygua. Omoĩ porãaty py ikuai vaꞌe haꞌe javi oexa uka. Neĩ peteĩꞌi voi Ezequias ndoexa ukai haꞌe kuery pe, ngoo py ae, neĩ openaa haꞌe javi rupi oguereko vaꞌe.
14 Haꞌe ramo huvixa Ezequias oĩa py profeta Isaías ou vy oporandu ixupe: — Mbaꞌe nunga re tu avakue ou vaꞌekue ijayvu okuapy raꞌe? Magui tu ou okuapy ndea py? Ezequias ombovai: — Peteĩ yvy mombyryvea gui ou, Babilônia gui ae — heꞌi.
15 Haꞌe ramo oporanduve ju: — Mbaꞌe tu haꞌe kuery oexa okuapy ndero py? Ezequias ombovai: — Xero py oexa okuapy mbaꞌemo ikuai vaꞌe haꞌe javi. Xembaꞌe amoĩ porãaty py oĩ vaꞌe regua neĩ peteĩve ndaexa ukai haꞌe kuery pe — heꞌi.
16 Haꞌe gui ma Isaías aipoeꞌi Ezequias pe: — Endu haꞌvy Senhor ixondaro reta vaꞌe ayvu.
17 “Ovaẽ ꞌrã ára ndero py ikuai vaꞌe haꞌe javi Babilônia yvy katy oguerapaa aguã, ymave guive neramoĩ kuery omoĩ porã vaꞌekue kovaꞌe ára peve. Ndoejaai ꞌrã neĩ peteĩ regua ma voi”, heꞌi Senhor.
18 Nderaꞌy kuery rereko vaꞌekue ae voi ogueraapaa avi ꞌrã okuapy, Babilônia pygua huvixa ro py oaꞌyĩjo pyre meme ikuai aguã — heꞌi. Haꞌe vaꞌe jave ma huvixave kuery oaꞌyĩjo uka ꞌrã guembiguai kuery ngoo rupi guarã.
19 Haꞌe ramo Ezequias aipoeꞌi Isaías pe: — Povaꞌe ayvu Senhor guigua remombeꞌu vaꞌe ma haꞌeve vaꞌe — heꞌi, ojeupe ae “Xee aikuaa rã aikovea ja mbyꞌa porã anho haꞌe haꞌevepa reiꞌi ta merami”, heꞌi vy.
20 , Haꞌe gui oĩve rei tema Ezequias rekokue regua. Haꞌe rami avi yy omboty vy tetã mbyte peve yy ogueru aguã haperã ojapoague, haꞌe mbaꞌemo opoꞌakaa rupi ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
21 Haꞌe gui Ezequias ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo taꞌy Manassés ju oĩ nguu rekovia.
1 Manassés ma doze maꞌetỹ oguereko jave py oĩ huvixarã. Haꞌe vy cinqüenta e cinco maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy rery ma Hefzibá.
2 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde rupi, amboae regua kuery Israel kuery renonde gui Senhor oipeꞌapa vaꞌekue ikuaiague rami ae ju.
3 Haꞌe rami vy omoatyrõmba ju ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe nguu Ezequias ombovaipa vaꞌekue, altar Baal peguarã ojapo reta guive. Omopuꞌã avi imoꞌamy taꞌangaarã yvyra guigua Israel pygua huvixa Acabe omopuꞌã vaꞌekue ramigua. Haꞌe vy guenapyꞌã re oĩ yva re jaxy-tata ikuaia katy omboetea rupi.
4 Senhor pegua opy rupi eteve voi ojapo altar-rã, Senhor aipoeꞌiague: “Jerusalém py amoĩ ꞌrã xerery”, heꞌiague py.
5 Senhor pegua oo roka mokoĩve oĩ vaꞌe rupi ojapo avi altar jaxy-tata yva re ikuai vaꞌe haꞌe javi peguarã.
6 Haꞌe rami vy guaꞌy ae oapy reve omeꞌẽ, haꞌe arai rupi rive imbaꞌekuaa haꞌe oexaꞌã oikovy. Oporandu uka oikovy omanogue mboayvua haꞌe imbaꞌevyky vaꞌe kuery pe rive. Haꞌe rami vy Senhor renonde rupi ojapo oikovy haꞌeveꞌỹ vaꞌe meme, ombopoxy aguã rami rive.
7 Haꞌe vy yvyra gui taꞌangaarã ojapo uka vaꞌekue omoĩ avi opy Davi haꞌe taꞌy Salomão pe Senhor aipoeꞌiague vaꞌe py: “Kovaꞌe oo haꞌe Jerusalém tetã aiporavo Israel regua haꞌe javi gui, haꞌe py xerery amoĩ aguã rakaꞌe rã peve guarã.
8 Mbaꞌeta xee ajapo uka vaꞌekue haꞌe lei xerembiguai Moisés ijayvuague haꞌe javi rupi Israel kuery ikuai ramo xee namoxẽvei ꞌrã tuu kuery yvyrã ameꞌẽ vaꞌekue gui oguata rei aguã rami”, heꞌiague py ae.
9 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery noendu potai okuapy. Haꞌe rami vy Manassés oguerojejavy ramo amboae regua Israel kuery renonde gui Senhor omomba vaꞌekue gui heko vaive okuapy.
10 Judá kuery ombopaga aguã re ijayvuague Haꞌe nunga rupi Senhor ijayvu guembiguai kuery profeta ikuai vaꞌe rupi. Haꞌe vy aipoeꞌi:
11 — Haꞌe rami ete Judá pygua huvixa Manassés ojeguaru pyrã ojapo oikovy. Haꞌe vaꞌe oĩ eꞌỹ mbove amorreu kuery ikuaiague gui ndaꞌeveive vaꞌe ojapo taꞌangaa oguereko vaꞌe rupi Judá kuery voi ojejavy aguã rami.
12 Haꞌe rire Senhor Israel kuery ruete aipoeꞌi: “Maꞌẽ, Jerusalém haꞌe Judá re ambou ꞌrã mbaꞌemo vai, haꞌe nunga oendu vaꞌe rei ijapyxa jovaive nheꞌẽmba ꞌrã nhemondyi gui.
13 Haꞌe rami vy Jerusalém áry rupi amoatã ꞌrã ixã haꞌãarã, Samaria haꞌe Acabe ro pygua kuery aaꞌãague rami avi. Haꞌe rami vy Jerusalém tetã gui aipeꞌapa ꞌrã ikuai vaꞌe, hyꞌa oikyꞌaꞌo vy ombovapy vaꞌe rami.
14 Haꞌe rami vy aejapa ꞌrã xevygua kuery rembyrekue, hovaigua kuery po py amboaxapa vy. Haꞌe ramo hovaigua kuery ojuka haꞌe ogueraa aguã rami rive ꞌrã ikuai,
15 mbaꞌeta xerenonde rupi haꞌe kuery ojapo okuapy haꞌeveꞌỹ vaꞌe xembopoxy aguã rami rive, jypy tuu kuery Egito yvy gui oupaa ára guive aỹ peve.
16 Haꞌe rami ae avi Manassés omoẽ reta ojejavy eꞌỹ vaꞌe ruguy, Jerusalém haꞌe javi rupi omonyẽmba peve. Oguerojejavypa avi Judá kuery, Senhor renonde rupi haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapoa py.”
17 Haꞌe gui oĩve rei tema Manassés rekokue regua. Haꞌe rami avi ojejavyague, haꞌe mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
18 Haꞌe gui Manassés ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo onhono porãa hoo py yvotyty ituia py, Uzá py ae. Haꞌe gui taꞌy Amom ju oĩ nguu rekovia.
19 Amom ma vinte e dois maꞌetỹ oguereko huvixa oĩ ypyꞌi jave py. Haꞌe gui mokoĩ maꞌetỹ re eteꞌi opena Jerusalém py. Ixy ma Mesulemete, Jotbá pygua Haruz rajy.
20 Senhor renonde rupi haꞌeveꞌỹ vaꞌe anho ojapo oikovy, nguu Manassés ojapoague rami.
21 Nguu oikoague haꞌe javiꞌi rupi oiko, mbaꞌemo raꞌangaa tuu ojerovaiague re ae ju ojerovia, omboete guive.
22 Haꞌe rami vy Senhor nguu kuery ruete gui ojepeꞌa vy Senhor guigua tape rupi ndoikovei.
23 Haꞌe ramo huvixa Amom rovai hembiguai kuery jogueroayvu vy hoo py ae ojuka okuapy.
24 Haꞌe rã ijyvy re ae ikuai vaꞌe ju ojukapa huvixa Amom jukaare kuery. Haꞌe rami vy taꞌy Josias ju omoĩ okuapy hekovia.
25 Haꞌe gui oĩve rei tema Amom rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
26 Haꞌe gui onhono porãa yvotyty Uzá py oĩ vaꞌe py. Haꞌe ramo taꞌy Josias oĩ nguu rekovia.
1 , Josias ma oito maꞌetỹ oguereko huvixa oĩ ypyꞌi jave py. Haꞌe vy trinta e um maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Jedida, Bozcate pygua Adaías rajy.
2 Haꞌe vaꞌe ma Senhor renonde rupi haꞌevea ramigua ojapo oikovy, guamoĩ Davi ojapoague haꞌe javi rupi. Haꞌe vy ndojepeꞌai oiporu kuaa katy, neĩ oiporu kuaa eꞌỹa katy ma voi.
3 Huvixa Josias dezoito maꞌetỹ re ma oĩ jave py omondouka kuaxia re opena vaꞌety Azalias raꞌy Safã, Mesulão ramymino vaꞌe Senhor pegua oo katy.
4 Haꞌe vy ixupe aipoeꞌi: — Tereo ke sacerdote yvateve vaꞌe Hilquias-a katy, reipapa aguã peráta Senhor pegua opy ogueru pyre. Haꞌe vaꞌe peráta ma heta vaꞌe kuery omeꞌẽ rã okẽ rarõa kuery omonoꞌõ vaꞌekue.
5 Haꞌe kuery tomboaxapa Senhor pegua opy rupi ombaꞌeapo vaꞌe kuery re opena vaꞌe kuery po py. Haꞌe kuery ju omboekovia aguã Senhor pegua opy rupi ombaꞌeapo vaꞌe kuery pe. Haꞌe rami vy ꞌrãe opy rupi ivaipaague ikuai vaꞌe omoatyrõmba okuapy.
6 Yvyra gui mbaꞌemo ojapo vaꞌe, oo apoa haꞌe ita re ombaꞌeapo vaꞌe kuery pe ꞌrã omboekovia. Haꞌe gui ojogua ꞌrã yvyra haꞌe ita omoatyrõ mbyre, opy rupi ivaipaague omoatyrõmba aguã — heꞌi.
7 Ombaꞌeapo vaꞌe kuery ma opa mbaꞌe py ojeroviapy ikuai ramo ndoikuaa potavei haꞌe kuery po py peráta omboaxa pyre re.
8 Haꞌe gui sacerdote yvateve vaꞌe Hilquias aipoeꞌi kuaxia re opena vaꞌety Safã pe: — Senhor pegua opy xee ajou kuaxia para lei oĩa — heꞌi. Haꞌe rami vy Safã pe Hilquias omeꞌẽ ramo ogueroayvu.
9 Haꞌe gui kuaxia re opena vaꞌety Safã ma huvixaa py ou vy ixupe omombeꞌu. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Nerembiguai kuery oipapapa ma peráta Senhor pegua opy omoĩ porã mbyre, haꞌe omboaxapa ma Senhor pegua opy rupi ombaꞌeapo vaꞌe kuery re opena vaꞌe kuery po py.
10 Haꞌe gui Safã omombeꞌuve ju huvixa pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Sacerdote Hilquias ma xevy omeꞌẽ kovaꞌe kuaxia para — heꞌi. Haꞌe rami vy huvixa renonde py Safã ogueroayvu.
11 Kuaxia para lei oĩa ogueroayvu rã huvixa oendu vy omondoropa oao.
12 Haꞌe rami vy huvixa ijayvu sacerdote Hilquias, Safã raꞌy Aicão, Micaías raꞌy Acbor, nhomongeta vaꞌety Safã haꞌe guembiguai Asaías pe. Haꞌe vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe:
13 — Tapeo ke, peporandu uka Senhor pe xereko re, haꞌe heta vaꞌe kuery Judá regua haꞌe javi re. Mbaꞌeta nhanderovai Senhor poxya hendy vaipa, mbaꞌeta kovaꞌe kuaxia para re ayvu oĩ vaꞌe re nhaneramoĩ kuery ndojapyxaka potai, neĩ nhanderekorã re ipara oĩ vaꞌe haꞌe javi re ma voi rire — heꞌi.
14 Haꞌe ramo sacerdote Hilquias, Aicão, Acbor, Safã haꞌe Asaías ojeꞌoi Jerusalém tetã yvyꞌã guy katy profeta kunha Hulda oikoa py. Haꞌe vaꞌe ma Harás raꞌy Ticvá raꞌy Salum sacerdote kuery ao re opena vaꞌety raꞌyxy. Haꞌe gui kunha vaꞌe pe haꞌe kuery omombeꞌu okuapy oiko vaꞌekue.
15 Haꞌe ramo haꞌe kuery pe kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Po rami Senhor Israel kuery ruete aipoeꞌi uka: “Aipopeje ava xea py penembouare pe:
16 Po rami Senhor ijayvu: Maꞌẽ, mbaꞌemo vai ambou ꞌrã kovaꞌe tekoa haꞌe apy ikuai vaꞌe re, kuaxia para Judá pygua huvixa ogueroayvu uka vaꞌekue haꞌe javi rami vy.
17 Mbaꞌeta haꞌe kuery xerejapa vy amboae regua tuuete ramigua kuery pe oapy okuapy heakuã porã vaꞌe, opo py mbaꞌemo ojapo vaꞌekue py xembopoxy aguã rami rive. Haꞌe nunga rupi xepoxya hendy ma kovaꞌe tekoa áry, ndoguei ꞌrã guive”, heꞌi.
18 Haꞌe rã Judá pygua huvixa Senhor pe peporandu uka aguã penembou vaꞌekue pe pemombeꞌu ꞌrã: “Po rami Senhor Israel kuery ruete ijayvu, ayvu rendu vaꞌekue omombeꞌu porãve vy:
19 ‘Ndee ma rendu kovaꞌe tekoa haꞌe apy hekoa vaꞌe kuery amomba aguã re xeayvu vai rã, haꞌe rami vy xee Senhor renonde py renhemoꞌyvyĩꞌi vy ndeao remondoro haꞌe rejaeꞌo vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe ma xee ju aendu’, heꞌi Senhor.
20 ‘Haꞌe nunga rupi xee romombytuꞌu ꞌrã neramoĩ kueryague rami, haꞌe rã nenhono porãa ꞌrã, nderexa py rexa eꞌỹ aguã mbaꞌemo vai kovaꞌe tekoa re ambou rã’, heꞌi.” Haꞌe ramo kunha vaꞌe ombovaiague haꞌe kuery omombeꞌu okuapy huvixa pe.
1 Haꞌe gui ma huvixa oenoĩ uka ijayvu nhomongeta vaꞌety kuery Judá re haꞌe Jerusalém py ikuai vaꞌe oĩa py onhemboatypa okuapy aguã.
2 Haꞌe gui Judá regua avakue, Jerusalém pygua, sacerdote, profeta haꞌe heta vaꞌe kuery haꞌe javi reve huvixa oo Senhor pegua oo katy. Yvyĩgueve haꞌe yvatekueve guive ojeꞌoi. Haꞌe rami vy haꞌe kuery oendu pavẽa py huvixa ogueroayvu kuaxia para Senhor pegua opy ojou pyre. Guexeve guarã ojapo vaꞌekue regua ayvu oĩ vaꞌe haꞌe javi ogueroayvu.
3 Haꞌe vy oo yta hiꞌaĩ vaꞌe yvýry huvixa opuꞌã hoꞌamy vy Senhor renonde ojapo ixupe anho haꞌe kuery ikuai aguã, opyꞌa haꞌe onheꞌẽ haꞌe javi py ojapopa okuapy aguã Senhor ojapo uka vaꞌekue, ijayvua haꞌe oipotaa, haꞌe rami vy ayvu kuaxia para re oĩ vaꞌe rupi ikuai aguã, Senhor guexeve guarã ojapo vaꞌekue rupi anho. Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery haꞌe javi onhemboayvu okuapy haꞌe vaꞌe ayvu rupi ikuai aguã re.
4 Haꞌe gui ma huvixa ijayvu sacerdote yvateve vaꞌe Hilquias, sacerdote yvyĩgueve haꞌe okẽ rarõa kuery pe, Senhor pegua templo ropy gui haꞌe kuery oipeꞌapa aguã tembiporu Baal peguarã ojapo pyre, haꞌe gui taꞌangaarã yvyra omopuꞌã mbyre haꞌe yva re jaxy-tata ikuai vaꞌe peguarã ojapo pyre haꞌe javi. Haꞌe rami vy Jerusalém gui mombyrya py oapypa, Cedrom nhuũndy py, haꞌe gui tanhimbukue ma ogueraa Betel katy.
5 Oipeꞌapa guive sacerdote kuery Judá rupi haꞌe Jerusalém yvýry ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe peguarã Judá pygua huvixa kuery omoĩ vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe kuery ma tuuete ramigua pe heakuã porã vaꞌe oapy vaꞌekue, Baal pe, kuaray, jaxy, koꞌẽ mbija haꞌe jaxy-tata haꞌe javi pe.
6 Haꞌe rami vy Senhor pegua opy gui oipeꞌa avi taꞌangaarã yvyra omopuꞌã mbyre, haꞌe vy Jerusalém gui mombyrya py ogueraa Cedrom yvyugua peve. Haꞌe vaꞌe ma oapypa vy omonguꞌipa, haꞌe vy haꞌe pyguare rupa ikuai vaꞌe áry rupi omombopa.
7 Oitypa avi Senhor pegua oka py oo avakue ombojeroviaa rupi itavy rei okuapyague. Haꞌe vaꞌe opy rupi kunhague ojapo vaꞌekue ooꞌi ajukue guigua taꞌangaarã yvyra omopuꞌã vaꞌekue rorã.
8 Haꞌe gui ma ogueru rukapa sacerdote kuery Judá regua tetã py ikuaiague gui, haꞌe vy omongyꞌapa ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe haꞌe kuery heakuã porã vaꞌe oapyaty vaꞌekue, Geba guive Berseba peve. Haꞌe vy oitypa avi altar tetã rokẽ py oĩ vaꞌekue, tetã re opena vaꞌety Josué pegua okẽ regua oiporu kuaa eꞌỹa re.
9 Haꞌe rã ombojeroviaaty yvyꞌã rupi sacerdote kuery ikuai vaꞌekue pe ma mbaꞌeve ndoapy ukai Senhor pegua altar Jerusalém py oĩ vaꞌe áry, mbojape mbovua revegua eꞌỹ guyvy kuery reve hoꞌu okuapy vaꞌeri.
10 Haꞌe gui huvixa omongyꞌapa avi Hinom raꞌy kuery yvyugua re Tofete oĩ vaꞌekue, haꞌe py avave rei guaꞌy eꞌỹ vy guajy kuery ndoapyavei aguã taꞌangaa Moloque peguarã.
11 Oipeꞌapa avi kavaju Judá pygua huvixa kuery kuaray re ojeroviaa rupi omboaxa vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe ma Senhor pegua oka py opyta vaꞌekue jaikeaty rexei, opy rupi opena vaꞌety Natã-Meleque renda katyꞌi rupi. Haꞌe rã karóxa kuaray peguarã omboaxa vaꞌekue ma oapypa.
12 Huvixa oipeꞌapa avi Acaz rendakue yrýry rupi altar ikuai vaꞌekue, oo áry rupi. Haꞌe vaꞌe altar ma Judá pygua huvixa kuery haꞌe Manassés ojapo vaꞌekue Senhor pegua oka mokoĩ oĩ vaꞌe rupi. Haꞌe vaꞌe omboaꞌypa vy oipeꞌapa heravy. Haꞌe vy ikuꞌikue ma omombo Cedrom yakã áry rupi.
13 Huvixa omongyꞌapa avi ombojeroviaaty Jerusalém katyꞌi yvyꞌã rupi ikuai vaꞌekue, yvyty mbaꞌemo omombaaty katyꞌi ijaxu eꞌỹa re. Haꞌe vaꞌe ma Sidom pygua kuery haꞌeveꞌỹ vaꞌe Astarote pe ojapo atyrã Israel pygua huvixa Salomão omopuꞌã vaꞌekue, haꞌe Moabe pygua kuery Camo pe, haꞌe gui Amom raꞌy kuery ruete ramigua ojeguarupy Milcom pe ojapo atyrã vaꞌekue voi.
14 Haꞌe rami ae avi omboaꞌypa ita omopuꞌã mbyre, taꞌangaarã yvyra omopuꞌã mbyre voi ojayapa. Haꞌe vy haꞌe nunga ikuaiague rupi omonyẽmba imoiny avakue kãgue.
15 Betel py altar oĩ vaꞌekue ju omongyꞌapa haꞌe oitypaague Huvixa oity avi altar Betel py oĩ vaꞌekue, haꞌe yvyꞌã rupi ombojerovia atyrã Nebate raꞌy Jeroboão ojapo vaꞌekue Israel kuery oguerojejavy aguã. Ombovaipa ombojeroviaaty yvyꞌã re oĩ vaꞌekue, altar oĩ vaꞌekue ma omonguꞌipa, haꞌe oapypa taꞌangaarã yvyra omopuꞌã mbyre.
16 Haꞌe gui huvixa Josias omaꞌẽ-maꞌẽ vy oexa yvyra rupa yvyꞌã re ikuai vaꞌe. Haꞌe vaꞌe gui ma ikãgue ikuai vaꞌekue oguenoẽ ukapa vy oapypa altar oĩ vaꞌe áry. Haꞌe vy omongyꞌapa, Senhor ayvu Nhanderuete remimboꞌe omombeꞌu ma voiague rami vy. Haꞌe vaꞌe ayvu jaexa ꞌrã 1 Reis 13.1-32 py.
17 Haꞌe gui huvixa oporandu: — Mavaꞌe rupa markaague tu pe py xee aexa vaꞌe? Haꞌe rã tetã pygua avakue ombovai okuapy: — Pevaꞌe ma ava Nhanderuete remimboꞌe Judá gui ou vaꞌekue rupa. Haꞌe vaꞌe ma omombeꞌu ma voi vaꞌekue Betel py altar oĩ vaꞌe ndee remongyꞌa ꞌrãa — heꞌi okuapy.
18 Haꞌe ramo Josias aipoeꞌi: — Tove haꞌvy taꞌitui. Avave rei topena eme ikãgue re — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe vaꞌe kãgue ma haꞌe kuery oeja okuapy, Samaria gui profeta ou vaꞌekue kãgue haꞌe py oĩ vaꞌe reve.
19 Haꞌe gui Samaria re tetã ikuai vaꞌe rupi ju Josias ombovaipa yvyꞌã rupi ombojerovia atyrã Israel pygua huvixa kuery ojapo vaꞌekue Senhor ombopoxy aguã rami rive. Haꞌe vaꞌe re ju ojapo Betel rupi ojapoague haꞌe javi rami.
20 Haꞌe vy altar haꞌe py ikuai vaꞌe áry ae ojukapa sacerdote kuery ombojeroviaaty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe peguare, haꞌe vy ikãgue ma oapypa hiꞌáry. Haꞌe gui mae ma ojevy ju Jerusalém katy.
21 Haꞌe gui ma heta vaꞌe kuery haꞌe javi pe huvixa omombeꞌu uka vy aipoeꞌi: — Páscoa ára pejapo ngaru Senhor Penderuete peguarã, kuaxia para re guexeve guarã ojapo vaꞌekue oĩa rami vy — heꞌi.
22 Haꞌe ramo Páscoa ára ngaru ojapo okuapy vaꞌe ramigua ma neĩ peteĩgueve ma voi ndojapoai teri Israel rerekoa kuery opena jave, neĩ Israel haꞌe Judá pygua huvixa kuery opena jave ma voi.
23 Huvixa Josias dezoito maꞌetỹ re ma oĩa py ojapo okuapy Páscoa ára ngaru Senhor peguarã, Jerusalém py.
24 Josias Nhanderuete pe ete oikoague Josias omomba avi omanogue mboayvua haꞌe imbaꞌevyky vaꞌe kuery, opy rupi taꞌangaa ikuai vaꞌekue, taꞌangaa mboae, haꞌe Judá yvy re haꞌe Jerusalém py ojeguarupy ikuai vaꞌekue-ekue. Haꞌe rami oiko ojapopa aguã kuaxia para Senhor ropy sacerdote Hilquias ojou vaꞌekue re lei oĩa rami vy.
25 Haꞌe oĩ eꞌỹ mbove ma ndoikoi teri huvixa haꞌe ramigua, mbaꞌeta opyꞌa, onheꞌẽ haꞌe ombaraetea haꞌe javi py Senhor pe ojeko meꞌẽ vaꞌe, Moisés lei ombopara vaꞌekue haꞌe javi rami vy. Haꞌe vaꞌe rire ma haꞌekue ramigua ete ju ndoikovei guive.
26 Haꞌe rami avi Senhor ndaꞌipoxy veꞌỹi guive Judá rovai, Manassés opa marã ombopoxy aguã rami ojapo vai rire.
27 Haꞌe rami vy Senhor aipoeꞌi: — Judá regua voi aipeꞌapa ꞌrã xerenonde gui, Israel regua aipeꞌaague rami ae ju. Haꞌe rami vy aeja ꞌrã kovaꞌe tetã Jerusalém xejeupe guarã aiporavo vaꞌekue ri, xevygua oo “Haꞌe py oĩ ꞌrã xerery”, haꞌeague voi.
28 Haꞌe gui oĩve rei tema Josias rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
29 Josias oĩ teri jave ma Egito pygua huvixa Faraó-Neco oo Eufrates yakã katy Assíria pygua huvixa rovai. Haꞌe ramo Neco rovai ju Josias oo vy hexe opuꞌã ramo ojuka, Megido py.
30 Hetekue ma hembiguai kuery ogueru okuapy peteĩ karóxa py. Jerusalém py oguerovaẽ ma vy onhono porã okuapy huparã oĩ vaꞌekue py ae. Haꞌe rire ma haꞌe vaꞌe yvy re ikuai vaꞌe kuery Josias raꞌy Jeoacaz ogueraa vy omoĩ okuapy nguvixarã tuu rekovia.
31 Jeoacaz oĩ ypyꞌi jave py ma vinte e três maꞌetỹ oguereko, haꞌe gui mboapy jaxy re eteꞌi opena Jerusalém py. Ixy ma Hamutal, Libna pygua Jeremias rajy.
32 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe ojapo oikovy Senhor renonde rupi, guamoĩ kuery ojapoague haꞌe javi rami.
33 Haꞌe ramo Faraó-Neco omboꞌa uka imoiny Ribla py Hamate yvy re, Jerusalém py opena veꞌỹ aguã. Haꞌe vy ijyvy re ikuai vaꞌe gui okobra três mil e trezentos quilos prata haꞌe trinta e três quilos ouro guigua.
34 Huvixarã ma Faraó-Neco omoĩ Josias raꞌy Eliaquim, tuu Josias rekovia opena aguã. Haꞌe vy hery oguerova vy Jeoaquim ju omboery. Haꞌe rã Jeoacaz ma Egito yvy katy ju ogueraa. Haꞌe ramo omano haꞌe py.
35 Haꞌe gui ma Jeoaquim prata haꞌe ouro omboaxa Faraó pe. Haꞌe rami vy oyvy jave rupi omeꞌẽ uka, Faraó ijayvuague rami vy ixupe omboaxapa aguã. Oyvy re ikuai vaꞌe prata haꞌe ouro omeꞌẽmba aguã rami ojapo, peteĩ-teĩ gui oipeꞌa haꞌe ae omeꞌẽ ukaa rami vy, Faraó-Neco pe omboaxa aguã.
36 Jeoaquim ma vinte e cinco maꞌetỹ oguereko jave py huvixa oĩ ypy. Haꞌe gui onze maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Zebida, Ruma pygua Pedaías rajy.
37 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi, guamoĩ kuery ojapoague haꞌe javi rami.
1 Jeoaquim oĩ jave py Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor ou hexe opuꞌã aguã. Haꞌe ramo mboapy maꞌetỹ peve Jeoaquim oiko hembiguai. Haꞌe vaꞌe rire ma Jeoaquim ju opuꞌã hexe.
2 Haꞌe ramo Jeoaquim rovai Senhor ombou caldeu kuery, Síria pygua, Moabe pygua haꞌe Amom raꞌy kuery. Judá yvy re ombou ombovaipa aguã, guembiguai profeta kuery rupi Senhor ijayvuague rami vy.
3 Haꞌe nunga oiko Judá kuery re Senhor ijayvuague rami vy ae, guenonde gui oipeꞌapa aguã, Manassés opa marã ojejavyague káuxa,
4 ojejavy eꞌỹ vaꞌe kuery ruguy omoẽague káuxa guive, Jerusalém tetã haꞌe javi rupi huguy omoẽ rire. Haꞌe rami ete ojejavyague ma Senhor nomboguexei.
5 Haꞌe gui oĩve rei tema Jeoaquim rekokue regua. Haꞌe rami avi mbaꞌemo ojapo vaꞌekue haꞌe javi noĩ ꞌrã teve kuaxia Judá pygua huvixa kuery rekokue oĩa re?
6 Haꞌe gui Jeoaquim ndoikoveveiꞌi ma guamoĩ kueryague rami. Haꞌe ramo taꞌy Joaquim ju oĩ nguu rekovia.
7 Haꞌe rã Egito pygua huvixa ma neĩ peteĩgue ma voi noẽvei oyvy gui. Mbaꞌeta mbaꞌemo oguereko vaꞌekue haꞌe javi Babilônia pygua huvixa oipeꞌapa ma, Egito katyꞌi yakãꞌi oĩ vaꞌe guive Eufrates yakã peve.
8 Joaquim ma dezoito maꞌetỹ oguereko jave py huvixa oĩ ypy. Haꞌe gui mboapy jaxy re eteꞌi opena Jerusalém py. Ixy ma Neústa, Jerusalém pygua Elnatã rajy.
9 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi, guamoĩ kuery ojapoague haꞌe javi rami.
10 Jerusalém gui yvatekueve Nabucodonosor escravo-rã ogueraapaague Haꞌe vaꞌe jave py ma Jerusalém katy ou Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor rembiguai kuery. Haꞌe vy ojokopa tetã.
11 Haꞌe gui tetã re Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor ae ou, guembiguai kuery ojokopa okuapy jave.
12 Haꞌe ramo Judá pygua huvixa Joaquim oo Babilônia pygua huvixa reve nhovaexĩ aguã. Ngupive ogueraa oxy, guembiguai kuery, ojeupegua yvatekueve haꞌe joe opena vaꞌety kuery. Haꞌe ramo Babilônia pygua huvixa ogueraa escravo-rã, oito maꞌetỹ re ma oĩ jave py.
13 Ogueraa avi Senhor pegua opy mbaꞌemo omoĩ porã mbyre haꞌe javi, huvixa ro gui guive. Senhor ijayvuague rami vy omboaꞌypa tembiporu Israel pygua huvixa Salomão ojapo vaꞌekue, ouro guigua Senhor pegua templo ropy guarã vaꞌekue meme.
14 Haꞌe rami py oipeꞌapa Jerusalém py ikuai vaꞌekue haꞌe javi. Yvatekueve, avakue ipyꞌa guaxukue, mbaꞌemo apoa haꞌe ferro re ombaꞌeapo vaꞌe kuery haꞌe javi vy ma dez mil ogueraa. Avave rei ndopytai yvy re, iporiaukueꞌi eꞌỹ vy.
15 Babilônia katy ogueraa Joaquim. Jerusalém gui escravo-rã ogueraa avi huvixa xy, taꞌyxy kuery haꞌe hembiguai kuery haꞌe javi.
16 Avakue ipyꞌa guaxukueve sete mil ikuai vaꞌe, mbaꞌemo apoa haꞌe ferro re ombaꞌeapo vaꞌe kuery mil ikuai vaꞌe joe opuꞌã kuaa vaꞌekue meme ma Babilônia pygua huvixa ogueraapa escravo-rã.
17 Haꞌe gui Joaquim rekovia ma Babilônia pygua huvixa omoĩ tuvyꞌi Matanias. Haꞌe vaꞌe rery oguerova vy Zedequias ju omboery.
18 ; Zedequias ma vinte e um maꞌetỹ oguereko jave py oĩ ypy huvixa. Haꞌe gui onze maꞌetỹ re opena Jerusalém py. Ixy ma Hamutal, Libna pygua Jeremias rajy.
19 Haꞌe vaꞌe ma haꞌeveꞌỹ vaꞌe anho ojapo oikovy Senhor renonde rupi, Joaquim ojapoague haꞌe javi rami.
20 ; 52.3-11 Haꞌe nunga oiko Jerusalém tetã haꞌe Judá pygua kuery rovai Senhor ipoxy ramo, guenonde gui oipeꞌapa aguã. Haꞌe gui ma huvixa Zedequias opuꞌã Babilônia pygua huvixa rovai.
1 Zedequias nove maꞌetỹ re ma huvixa oĩ jave, dez jaxya re dez araa py ma Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor ou Jerusalém py, oxondaro kuery haꞌe javi reve. Tetã re ipoꞌakaxe vy ojokopa okuapy jovaive re.
2 Onze maꞌetỹ re ma Zedequias oĩ peve ojokopa tetã.
3 Irundy jaxya re nove araa py ma tetã haꞌe javi rupi karuai oiko rã haꞌe pygua kuery ndojouvei hoꞌu vaꞌerã.
4 Haꞌe vaꞌe jave py oitya tetã kora. Haꞌe ramo haꞌe pygua avakue joe opuꞌãa pygua onhamba pyávy. Mokoĩ kora paꞌũ okẽ oĩ vaꞌe rupi ojeꞌoi huvixa mbaꞌe yvotyty oĩ vaꞌe yvýry tape oĩ vaꞌe rupi, caldeu kuery tetã jovaive re ikuai teĩ. Haꞌe rã huvixa ma yvy joja reia rupi tape oĩ vaꞌe rupi onha. Caldeu kuery ma Babilônia pygua kuery ae. Haꞌe gui caldeu kuery ruvixa ma Nabucodonosor (versículo 1).
5 Haꞌe ramo caldeu regua xondaro kuery ma huvixa Zedequias rakykue ojeꞌoi vy oupity Jericó tetã katyꞌi yvy joja reia oĩ vaꞌe py. Hexevegua xondaro kuery oaĩmba vy oejapa ojeꞌoivy.
6 Haꞌe ramo ojokua reve ogueraa Ribla py Babilônia pygua huvixa oĩa py. Haꞌe ramo ijayvu opaga aguã re.
7 Haꞌe rami vy Zedequias oexaa py ae ojukapa taꞌy kuery. Haꞌe gui ma hexa omombupa. Mokoĩ corrente overa vaꞌe guigua py ojokua reve ogueraa okuapy Babilônia katy.
8 ; ; 52.12-27 Dezenove maꞌetỹ re ma Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor oĩ jave py, peteĩ nhiruĩ jaxya re sete araa py ma peteĩ ou Jerusalém peve, Babilônia pygua huvixa rembiguai, jopya kuery ruvixa Nebuzaradã.
9 Haꞌe vaꞌe ma oapypa Senhor pegua oo, huvixa rogue haꞌe Jerusalém tetã rupi oo ikuai vaꞌekue haꞌe javi. Oo iporãgueve ikuai vaꞌe oapypa.
10 Haꞌe rami vy jopya kuery ruvixa reve caldeu regua xondaro kuery ou vaꞌekue oitypa okuapy Jerusalém tetã yvýry rupi kora oĩ vaꞌekue.
11 Haꞌe gui jopya kuery ruvixa Nebuzaradã ma heta ogueraa escravo-rã: tetã rupi ikuai vaꞌekue, Babilônia pygua huvixa pe ojejopy uka vaꞌekue, heta vaꞌe kuery regua guive.
12 Haꞌe rã iporiaukueve ma jopya kuery ruvixa oejapa uva nhotỹarã haꞌe mbaꞌety rupi ombaꞌeapo vaꞌerã.
13 Caldeu kuery omopẽmba okuapy Senhor pegua oo ytarã overa vaꞌe guigua mokoĩve hiꞌaĩ vaꞌekue, mbaꞌemo renda haꞌe yy mbotyarã overa vaꞌe gui ojapo pyre, Senhor pegua opy oĩ vaꞌekue. Haꞌe vy overa vaꞌe oĩ vaꞌekue ogueraapa Babilônia katy.
14 Ogueraa avi oja, pá, tapyĩ araa, heakuã porã vaꞌe ryrukue, tembiporurã overa vaꞌe gui ojapo pyre, haꞌe mbaꞌemo omboetea rupi oiporua vaꞌekue haꞌe javi.
15 Jopya kuery ruvixa ogueraa avi tapyĩ ryru, hyꞌa guaxu, haꞌe gui ouro haꞌe prata guigua haꞌe javi.
16 Haꞌe gui mokoĩve oo yta hiꞌaĩ vaꞌekue, mbaꞌemo ojoiaty haꞌe mbaꞌemo rendarã Salomão ojapo vaꞌekue Senhor pegua opy rupi guarã, haꞌe vaꞌe tembiporu re overa vaꞌe oĩ vaꞌekue haꞌe javi ma jaipapapa vaꞌerã eꞌỹ.
17 Peteĩ-teĩ oo yta yvatekuea ma oito metros, haꞌe gui hiꞌáry ma oĩ ju overa vaꞌe guigua mokoĩ metro yvatea vaꞌe. Hiꞌárygua yvýry rupi imbojeguaarã kya corrente guigua haꞌe yvyraꞌa raꞌangaa oĩ vaꞌekue ma overa vaꞌe guigua meme. Haꞌe rã hovai re ijyta hiꞌaĩ vaꞌe reve ma joegua, kya imbojeguaarã oĩ vaꞌe voi.
18 Jopya kuery ruvixa ogueraa avi sacerdote yvateve vaꞌe Seraías, sacerdote yvyĩve vaꞌe Sofonias, haꞌe gui okẽ rarõa kuery mboapy ikuai vaꞌekue.
19 Tetã gui ogueraa avi peteĩ xondaro kuery ruvixa oĩ vaꞌekue, haꞌe gui peteĩ nhiruĩ avakue huvixa mongetaaty tetã py ojou vaꞌekue, haꞌe xondarorã haꞌe py ikuai vaꞌe rery ombopara vaꞌety, haꞌe gui sessenta avakue haꞌe py hekoa vaꞌekue tetã rupi ojou vaꞌekue.
20 Haꞌe vaꞌe kuery ma jopya kuery ruvixa Nebuzaradã ojokua reve ogueraapa Ribla py Babilônia pygua huvixa oĩa py.
21 Haꞌe ramo Ribla py ae Babilônia pygua huvixa oipyxo uka vy ojuka ukapa, Hamate yvy re. Haꞌe rami py Judá kuery ijyvy gui ogueraapaa escravo-rã.
22 Babilônia pygua huvixa Nabucodonosor ma Safã raꞌy Aicão raꞌy Gedalias omoĩ Judá yvy re oeja vaꞌekue re opena vaꞌerã.
23 Ismael Gedalias ojukaague Haꞌe gui xondaro ruvixa kuery, hexevegua avakue reve oendu okuapy Babilônia pygua huvixa Gedalias ju huvixarã omoĩague. Haꞌe rami vy Mispa py Gedalias oĩa py haꞌe kuery ou okuapy oikuaa porãve aguã. Haꞌe vaꞌe kuery regua ma Netanias raꞌy Ismael, Careá raꞌy Joanã, netofatita Tanumete raꞌy Seraías haꞌe maacatita raꞌy Jazanias. Guexevegua avakue reve ou okuapy.
24 Haꞌe ramo Gedalias onhemboayvu haꞌe kuery pe haꞌe hexevegua avakue ikuai vaꞌe pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pekyje eme caldeu kuery gui. Pepyta tema nhandeyvy re, haꞌe penheꞌẽ rendu Babilônia pygua huvixa. Haꞌe ramo peẽ kuery pendekuai porã ꞌrã — heꞌi.
25 Haꞌe rami teĩ sete jaxya py ou Netanias raꞌy Ismael, Elisama ramymino vaꞌe, ipoꞌakave vaꞌe raꞌy. Hexeve ou avi dez avakue. Haꞌe vaꞌe kuery Gedalias oipyxo ramo omano, judeu haꞌe caldeu kuery Mispa py hexeve ikuai vaꞌekue voi.
26 Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery haꞌe javi caldeu kuery gui okyje vy opuꞌãmba ojeꞌoivy, yvyĩgueve haꞌe yvatekueve, xondaro ruvixa kuery voi ojeꞌoi Egito yvy katy.
27 Judá pygua huvixa Joaquim dezessete maꞌetỹ ma escravo-rã ogueraague ojapo rire, doze jaxya re vinte e sete araa py ma Evil-Merodaque oĩ Babilônia pygua huvixarã. Haꞌe vaꞌe ma Judá pygua huvixa Joaquim opoi nhuã py omboꞌaague gui.
28 Haꞌe vy hexeve haꞌeve reiaꞌi rupi ijayvu vy omboyvateve amboae huvixa kuery Babilônia py hexeve ikuai vaꞌe gui.
29 Haꞌe ramo Joaquim oao nhuã py oiporu vaꞌekue omboekovia vy huvixa renonde ae okaru oikovy koꞌẽ nhavõ, oikoa pukukue re.
30 Haꞌe vy koꞌẽ nhavõ huvixa po gui ae ojopy mbaꞌemo repyrã, oikovea ja guarã.
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25