1

1 Joel ayvu oĩa Tuku-karu haꞌe ndaꞌokyveia pukukue gui ikuai axypaa re ijayvuague Ayvu Senhor guigua Petuel raꞌy Joel pe ombou vaꞌekue.

2 Peẽ tujakue, pendu povaꞌe. Nhandeyvy re pendekuai vaꞌe, pejapyxaka pavẽ. Oiko ma pa haꞌe ramigua pendekuai jave? Tyrã pa penderu kuery ikuai jave oiko?

3 Pemombeꞌu haꞌe nunga penderaꞌy kuery pe, haꞌe penderaꞌy kuery ju tomombeꞌu guaꞌy kuery pe, haꞌe gui taꞌy kuery jevy pe guive.

4 Mbaꞌeta tuku mbaꞌemo ayaa ndoꞌupai vaꞌekue ma tuku oguata vaꞌe hoꞌu, haꞌe tuku oguata vaꞌe ndoꞌupai vaꞌekue ma tuku mbaꞌemo ꞌua hoꞌu, haꞌe gui tuku mbaꞌemo ꞌua ndoꞌupai vaꞌekue ma tuku mbaꞌemo mbovaipaa hoꞌu. Apy ijayvu irundy regua tuku haꞌe py ikuai vaꞌe re. Haꞌe nunga ombovaipa haꞌe kuery yvy, hoꞌupa mbaꞌemo rogue, uva rogue, haꞌe yvyra pire guive. Nhanderuete ombou ojejavya re, rakaꞌeve rã Senhor ára py mbaꞌemo vai ombou vaꞌerã rami avi.

5 Pekaꞌu rei vaꞌe, pemyĩ ke, haꞌe pejaeꞌo. Vinho peyꞌu peikovy vaꞌe haꞌe javi penhendu ratã vinho pyau káuxa, mbaꞌeta pendejuru pyguarã vaꞌekue oipeꞌaa.

6 Mbaꞌeta xeyvy rovai guarã ou oiny peteĩ regua imbaraetekue mbovy eꞌỹ vaꞌe. Haĩ ma guary raĩ rami, guary kunha rami ete haĩ apĩ vaꞌe. “Guary rami haĩ vaꞌe” heꞌia ma tuku-karu re ijayvu vy, mbaꞌemo ꞌua ramo.

7 Xeyvy re haꞌe kuery ombovaipa uva rembypy onhotỹ mbyre, figoꞌy guive omomba. Oipiropa vy ipirekue rive omombo yvy re, rire hakã haꞌe javi ma ojepiropa rei vaꞌe opyta.

8 Pejaeꞌo ke kunhataĩꞌi voxa vaikue py onhemonde reve omerã vaꞌekue kunumi re ipyꞌa vai vaꞌe rami.

9 Haꞌe gui Senhor pegua oo py ndaꞌipovei mbaꞌemo aju haꞌe mbaꞌemo rykue pemeꞌẽ ꞌrã vaꞌekue, rire Senhor rembiguai sacerdote kuery voi iporiaupa rei okuapy.

10 Mbaꞌety ikuai vaꞌe ivaipa, yvy ipirupa oiny guive, mbaꞌemo aju ivaipa, uva rembypy ipirupa, haꞌe oliveiraꞌa huꞌũmba.

11 Mbaꞌety rupi peiko vaꞌe, pexĩmba ke. Haꞌe uva re pepena vaꞌe, penhendu ratã, trigo haꞌe cevada re guive, mbaꞌeta okanhymba ma pemonoꞌõ ꞌrã vaꞌekue.

12 Uva rembypy ikuai vaꞌe ipirupa, figoꞌy naꞌiporãvei, romã rogue, pindo haꞌe maçã ꞌy voi. Yvyra yvy re ikuai vaꞌe haꞌe javi ipirupa. Haꞌe vaꞌe gui noĩvei ma avakue raꞌy kuery ovyꞌa aguã.

13 Sacerdote kuery, penhemonde ke ajukue voxa guigua py, haꞌe pejaeꞌo. Penhendu ratã, altar rupi pembaꞌeapo vaꞌe. Xeruete ropy rupi pendekuai vaꞌe haꞌe javi ke peju. Voxa guigua py penhemonde pytũ mbukukue re, mbaꞌeta Nhanderuete pegua oo py mbaꞌemo aju haꞌe mbaꞌemo rykue ndogueruavei ramo.

14 Pavẽ pe pendu ukapa okaru eꞌỹ re ikuai aguã, pejapo nhemboaty ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe, penoĩmba yvatekueve haꞌe nhandeyvy re ikuai vaꞌe haꞌe javi Senhor Nhanderuete ropy oupa aguã. Haꞌe gui pejapukai Senhor pe.

15 Haꞌe vaꞌe ára ma haꞌe rami ete ꞌrã! Mbaꞌeta ovaẽ raiꞌi ma Senhor ára. Apy “ Senhor ára” heꞌia py ma rakaꞌeve rã Senhor nhombopaga aguã re ijayvu vy (Ezequiel 30.1-3; Joel 2.1-2; Amós 5.18-20; Obadias 15-17; Sofonias 1.7-18; 2 Pedro 3.10-13). Mbaꞌemo mbovaipaa rami ꞌrã ou Ipoꞌakapa vaꞌe gui.

16 Pexaa py eꞌỹ ri tyꞌy peꞌu ꞌrã vaꞌekue okanhymba? Haꞌe Nhanderuete ro gui voi ndoipeꞌaai ꞌrã ri tyꞌy javyꞌaa haꞌe mbyꞌa porã?

17 Mbaꞌeta mbaꞌemo raꞌyĩgue ma ipirupa oiny yvy guýry. Mbaꞌemo moĩ porãaty ivaipa, mbaꞌemo pemonoꞌõ vaꞌekue moĩ porãaty hoꞌapa, pemonoꞌõ ꞌrã vaꞌekue okanhymba ramo.

18 Nhuũ ndaꞌipovei rã vaka kuery iporiaupa okuapy, penerymba kuery haꞌe javi ndaꞌevevei rei ikuai. Vexaꞌi kuery voi okanhymba ojeꞌoivy.

19 |yhwh{Senhor,} ndevy pe ajapukai, mbaꞌeta nhuũndy ikuai vaꞌe ma tata oapypa, yvyra voi tata omotapyĩmba.

20 Yy ipirupa rã haꞌe javi mymbaꞌi nhuũndy rupigua onheꞌẽ rei okuapy ndevy pe ipoaẽ vy, haꞌe nhuũndy ikuai vaꞌekue tata omomba rire guive.

2

1 Pemonheꞌẽ ke mimby guaxu Sião py, pemonhendu atã xevygua yvyty áry. Senhor ára ou oiny ramo toryryipa yvy re ikuai vaꞌe, mbaꞌeta ovaẽ raiꞌi ma.

2 Haꞌe vaꞌe ára ma pytũmba ꞌrã, arai huũmba rei ꞌrã. Yvyty áry koꞌẽ jekuaa ouvya rami avi peteĩ regua ou ꞌrã heta haꞌe imbaraete ete vaꞌe. Haꞌe ramigua ma yma guive oiko vaꞌekueꞌỹ teri, neĩ haꞌe vaꞌe rire voi ndoikovei ꞌrã guive, ikuai jevy-jevy vaꞌe pe voi.

3 Haꞌe kuery renonde oo oiny tata nhomombaarã, haꞌe rã hakykue ma tataendy joapy vaꞌe ou. Henonde ma Éden yvotyty rami yvy itui, haꞌe rã hakykue ma yvy mbovaipaa. Avave rei ndoo jepeai ꞌrã.

4 Haꞌe kuery jaexa rã kavaju rami ojekuaa. Kavaju joe opuꞌãa rupigua rami ete onha ojeꞌoivy.

5 Omoparãgue rei jogueruvy karóxa kavaju regua rami. Yvyty áry rupi oaxa, ombopororo-roro ꞌrã jogueravy kaꞌaguy okai vy opororo-roroa rami, avakue heta vaipa ete joe opuꞌã aguã katy ojeꞌoi vaꞌe rami avi.

6 Henonde ma yvy regua okyjepa, hova xiĩguepa rei ꞌrã guive.

7 Haꞌe kuery ma ipyꞌa guaxukueve rami ꞌrã onha. Avakue jogueroꞌaa py ikuai vaꞌe rami ꞌrã ojeupi tetã ikuai vaꞌe kora áry. Peteĩ-teĩ ojeꞌoi ꞌrã guape rupi ae, hyxy jogueravya gui ndojepeꞌai ꞌrã.

8 Nanhomoanha-anhai ꞌrã guive, peteĩ-teĩ ma oo aguã vaꞌekue rupi ae ꞌrã oo. Ndopyta rive-rivei ꞌrã tape rupi.

9 Ojeꞌoi pojava ꞌrã tetã re opuꞌã vy. Onha ꞌrã kora áry rupi, ojeupi ꞌrã oo ikuai vaꞌe oipeꞌaxe vy, imonda vaꞌe rami ꞌrã oike janela rupi.

10 Haꞌe kuery renonde yvy oryryi ꞌrã, yva omyĩ ꞌrã guive. Kuaray haꞌe jaxy pytũmba ꞌrã. Jaxy-tata voi naendyvei ꞌrã.

11 Senhor ma guembiguai kuery heta raxa ikuai vaꞌe renonde ijayvu ratã ꞌrã. Mbaꞌeta ijayvua rupi ikuai vaꞌe ma ipoꞌaka ete. Tá, Senhor ára ma ipoyi ete ꞌrã, ivaikue raxa ꞌrã guive! Mavaꞌe tu ogueropoꞌaka ꞌrã?

12 Haꞌe rami teĩ Senhor aipoeꞌi: — Aỹꞌi ma voi pejeko rerova pendepyꞌa haꞌe javi py, xevygua eterã. Pekaru eꞌỹ re pendekuai, pejaeꞌo haꞌe penhemboaxy rei reve.

13 Pemondoro pendepyꞌa, pendeao eꞌỹ — heꞌi. Haꞌe rami vy pejeko rerova Senhor peguarã. Mbaꞌeta nhomboaxy kuaa haꞌe poroayvu vaꞌe oiko. Ndaꞌivai rive-rivei ꞌrã, nhanderayvu ete haꞌe mbaꞌemo vai gui ojejoko vaꞌe.

14 Xapyꞌa rei ma nhandere Senhor ojevy vy ndojapovei ꞌrã ojapo ꞌrã vaꞌekue, haꞌe rami ꞌrãgue py oeja ꞌrã nhanemoingo porãarã, haꞌe ramo mbaꞌemo aju haꞌe mbaꞌemo rykue teĩgue ju jajou aguã Senhor Nhanderuete pe nhameꞌẽ vaꞌerã.

15 Haꞌe nunga rupi mimby guaxu pemonheꞌẽ Sião py, peikuaa uka aguã pekaru eꞌỹ re pendekuai haꞌe nhemboaty ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe pejapo aguã.

16 Pemboaty ke heta vaꞌe kuery haꞌe javi, peikyꞌaꞌo ukapa guive onhemboaty vaꞌe. Pemonoꞌõ tujakueve, pemboaty penderaꞌy kueꞌiry, okambuꞌi vaꞌe guive. Tou ava omenda ramo vaꞌe, taꞌyxy voi toẽ ouvy opy jaꞌo oĩague gui.

17 Senhor rembiguai sacerdote kuery avi tojaeꞌo templo rokẽ haꞌe altar mbyte rupi ikuaia py. Tojerure po rami: “ Senhor, emomba uka eme ndevygua kuery. Emboaxa eme ndevygua kuery ijaꞌe eꞌỹ vaꞌe pe ojojai rei aguã, amboae regua kuery ‘Mamo tu Penderuete oĩ?’ heꞌi eꞌỹ aguã”, teꞌi.

18 Haꞌe rami rã Senhor oexa uka oyvy re opena porãa, ojeupegua kuery omboaxy ju guive.

19 Haꞌe rami vy ombovai vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Neꞌexa, pendevy ambou ꞌrã mbaꞌemo aju, uva rykue haꞌe azeite. Haꞌe vaꞌe gui penerevyatã ju ꞌrã. Peẽ kuery noromboaxavei ꞌrã amboae regua kuery pe pendejojai rei aguã.

20 Haꞌe rã kuaray ijapuꞌaꞌia katy gui xondaro kuery ou vaꞌekue ma peẽ kuerya gui aipeꞌapa ju ꞌrã mombyry. Peteĩ yvy piru reia katy ꞌrã amondouka, tekoa eꞌỹa re. Henondevegua kuery amondouka ꞌrã kuaray oua katy yeꞌẽ oĩ vaꞌe re, haꞌe rã hakykuegua kuery ma yeꞌẽ kuaray oikea katy ꞌrã. Heꞌõgue ma heakuã vaikue ꞌrã, xepoꞌakaa rupi roepy rire — heꞌi.

21 Haꞌe nunga rupi ndee yvy, ekyjeve eme. Evyꞌa haꞌe eĩ porã, Senhor mbaꞌemo porã ete ojapo ramo.

22 Haꞌe mymba nhuũndy rupi pendekuai vaꞌe, pekyjeve eme mbaꞌeta nhuũ iporãmba ju ꞌrã tekoa eꞌỹa rupi, yvyra ikuai vaꞌe voi hiꞌapa ju ꞌrã, figo haꞌe uva voi hiꞌa porãmba ꞌrã.

23 Peẽ Sião pygua kuery, pevyꞌa avi ke, perovyꞌa Senhor Penderuete, mbaꞌeta omboꞌoky ju ꞌrã haꞌevea rupi. Haꞌekue rupi ae ju ꞌrã omboꞌoky pemaꞌetỹ jave, haꞌe gui henhoĩmba jave guive.

24 Mbaꞌemo raꞌyĩgue ykya ma tynyẽ ju ꞌrã trigo, haꞌe mbaꞌemo ryru ikuai vaꞌe tynyẽmba ꞌrã uva rykue haꞌe azeite.

25 — Pendevy amboekovia ꞌrã maꞌetỹ oaxa vaꞌekue py tuku oguata vaꞌe hoꞌupa vaꞌekue, haꞌe tuku mbaꞌemo mbovaipaa, tuku mbaꞌemo ayaa hoꞌu vaꞌekue guive, mbaꞌeta xevygua xondaro kuery penderovai ambou vaꞌekue meme.

26 Haꞌe ramo pekaru porã ju ꞌrã penevyatãmba peve. Haꞌe rami vy perovyꞌa ꞌrã Senhor Penderuete rery, penderereko porã ramo. Haꞌe vaꞌe rire xevygua kuery nomoxĩmbaavei ma ꞌrã.

27 Haꞌe gui peikuaa ꞌrã Israel kuery mbyte aĩa, haꞌe xee Senhor Penderuete aikoa, mbaꞌeta ndoikoi amboae. Haꞌe ramo xevygua kuery nomoxĩmbaavei ma ꞌrã rakaꞌe rã peve.

28 Nheꞌẽ Kyꞌa Eꞌỹ ombou aguã re ijayvuague — Arakaꞌeve rã avakue haꞌe javi re anhoẽ ꞌrã imbouvy Xenheꞌẽ. Haꞌe ramo penderaꞌy haꞌe penderajy kuery ijayvu ꞌrã xegui. Kakuaakueve ma oexa raꞌu ꞌrã mbaꞌemo, ipyaukueve pe voi aexa uka ꞌrã.

29 Tembiguai kuery avakue haꞌe kunhague re voi ambou ꞌrã Xenheꞌẽ haꞌe vaꞌe ára.

30 Yva haꞌe yvy re aexa uka ꞌrã guive nhomondyipaarã: tuguy, tata haꞌe hataxĩ.

31 Senhor ára opa mbaꞌe py ndaꞌevei vaꞌe ou ta ramo kuaray pytũmba ꞌrã, haꞌe rã jaxy ma tuguy rami ꞌrã ojekuaa.

32 Haꞌe ramo haꞌe javi Senhor rery rupi ojapukai vaꞌe oo jepe ꞌrã. Sião yvyty re haꞌe Jerusalém tetã py ikuai ꞌrã oo jepe vaꞌe, Senhor ijayvuague rami. Okuave vaꞌe haꞌe javi ꞌrã ikuai Senhor oenoĩ vaꞌekue. Kovaꞌe ayvu rupi ijayvua Pentecostes ára py (Atos 2.1-21, 38-40). Haꞌe gui “ Senhor rery rupi ojapukai vaꞌe oo jepe ꞌrã” heꞌia ma Romanos 10.12-13 py omombeꞌu porãve avi.

3

1 Ngovaigua kuery Nhanderuete ombopaga aguã re ijayvuague — Neꞌexa, haꞌe vaꞌe ára, haꞌe vaꞌe jave ma ambopyau ju ꞌrã Judá haꞌe Jerusalém pygua kuery ikuaia.

2 Amonoꞌõmba avi ꞌrã haꞌe javi regua, ajapo ꞌrã Josafá yvyugua py oguejypa aguã rami. Haꞌe py ma ambopagapa ꞌrã xevygua kuery káuxa, mbaꞌeta xevygua Israel kuery haꞌe kuery omoaĩmba rire amboae regua ikuaia rupi, xeyvy guive jomeme ombojaꞌo-jaꞌo vaꞌekue.

3 Xevygua kuery re haꞌe kuery oexa okuapy vaꞌekue oxortea. Avakueꞌi haꞌe kuery omboekovia itavy rei vaꞌe re, haꞌe kunhagueꞌi ma vinho oyꞌu vaꞌerã re rive omboekovia vaꞌekue.

4 Tiro haꞌe Sidom pygua, haꞌe Filístia pygua haꞌe javi, mbaꞌe tu pereko xereve? Pepuꞌãxe ri tyꞌy xere? Haꞌe ramo areꞌỹ re xee ajapo ꞌrã pendevaia peneakã re ae ju ojeapa aguã rami.

5 Mbaꞌeta peraa vaꞌekue xevygua prata haꞌe ouro. Xembaꞌe iporãgue voi templo pereko vaꞌe rupi pemoĩ,

6 haꞌe Judá haꞌe Jerusalém pygua kuery ma peráta re pevendepa vaꞌekue grego kuery pe, oyvy gui mombyry ikuai aguã rami.

7 Neꞌexa, xee arupa ju ꞌrã pemboaxaague gui. Haꞌe vy pendevaia ajapo ꞌrã peneakã re ae ju ojeapa aguã rami.

8 Penderaꞌy kuery haꞌe penderajy kuery ju amboaxa ꞌrã Judá regua kuery pe. Haꞌe gui haꞌe vaꞌe kuery ju omeꞌẽ ꞌrã sabeu kuery mombyry raxa ikuai vaꞌe pe, Senhor ae ijayvu rire.

9 — Peikuaa uka povaꞌe nunga amboae regua kuery pe: “Pemombeꞌu joe pepuꞌã aguã, penoĩmba ipyꞌa guaxukueve. Haꞌe ramo avakue joe opuꞌãa pygua tovaẽmba, haꞌe toẽmba ju ojeꞌoivy.

10 Yvy karaĩa pereko vaꞌe gui pejapo kyxerã, haꞌe mbaꞌemo ꞌygue gui pejapo huꞌyrã. Tove ikangy vaꞌe ‘Xee ma xembaraete vaꞌe’, teꞌi.

11 Ijyvýry pendekuai vaꞌe haꞌe javi, pejapura pejuvy, penhemboatypa”, peje. Haꞌe gui |yhwh{Senhor,} haꞌe py embou avi ke ndeguigua ipyꞌa guaxukueve.

12 — Topuꞌã yvy regua kuery, Josafá yvyugua katy toupa. Mbaꞌeta haꞌe py ma xee aguapy ꞌrã ainy yvy regua kuery ambopaga aguã.

13 Pejopy pavẽ ke foice, mbaꞌety ijajupa ma ramo. Peju, pepyrõ, mbaꞌeta uva rykue oumbiriaty py tynyẽ ma hiꞌa, hyru ikuai vaꞌe tynyẽmba guive, haꞌe kuery ojejavyague tuvixa ete rire. Haꞌe vaꞌe jave py haꞌe kuery oumbiri ꞌrã uva opyrõ vy. Haꞌe rami avi apy ijayvu Nhanderuete nhombopaga aguã re .

14 Haꞌe gui heta-etave ꞌrã ou yvyugua ombopagaa aguã katy! Mbaꞌeta Senhor ára ovaẽ raiꞌi ma yvyugua nhombopaga aguã py.

15 Kuaray haꞌe jaxy pytũmba, jaxy-tata voi naendyvei.

16 Haꞌe gui Senhor ijayvu atã ꞌrã Sião gui, Jerusalém gui oendu uka ꞌrã. Haꞌe ramo yva haꞌe yvy oryryipa ꞌrã. Haꞌe rami teĩ Senhor oiko ꞌrã ixupegua kuery onhemi atyrã, Israel kuery pegua oo imbaraete vaꞌe ꞌrã oiko.

17 — Haꞌe ramo mae peikuaa ꞌrã xee Senhor Penderuete aikoa, haꞌe xevygua yvyty ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe Sião py aĩ vaꞌea. Haꞌe gui Jerusalém tetã ndaꞌikyꞌavei ꞌrã. Haꞌe rupi ndoaxavei ma ꞌrã amboae regua.

18 Israel kuery omoingo porã ju aguã re ijayvuague — Haꞌe vaꞌe ára ma yvyty ikuai vaꞌe gui oxyry ꞌrã oiny uva rykue. Yvyꞌã áry gui oxyry avi ꞌrã kamby. Haꞌe ramo Judá regua yakã haꞌe javi tyguaxupa ꞌrã. Haꞌe gui Senhor pegua oo gui yy oxyry ouvy vy omoakỹmba ꞌrã Sitim yvyugua haꞌe javi rupi.

19 Haꞌe rã Egito yvy ma ombovaipaa ꞌrã, Edom voi yvy piru reia oejapa pyre ꞌrã opyta, Judá regua kuery jukaa rupi ikuaiague re, oyvy re huguy omoẽ rire mbaꞌe reꞌỹ teĩ.

20 Haꞌe rã Judá yvy ma hekoa riae ꞌrã, Jerusalém tetã voi, taꞌy jevy-jevy ikuai peve.

21 Xee anhombopaga ꞌrã huguy omoẽague nambopagai teriague re — heꞌi, mbaꞌeta Senhor oiko ꞌrã Sião py.