1 João ayvu porã ombopara vaꞌekue Jypyꞌi guive Ayvu oiko vaꞌekue ava ju ojeapoague re ijayvua Jypyꞌi guive Ayvu oiko. Ayvu ma Nhanderuete reve oiko rakaꞌe, haꞌe Ayvu ma Nhanderuete ae. Ayvu py ma jaikuaa uka ꞌrã nhandepyꞌa re oĩ vaꞌe. Haꞌe gui Jesus Cristo ma Nhanderuete pyꞌa re oĩ vaꞌe kuaa ukaarã ou (versículo 18; Colossenses 1.15).
2 Haꞌe ma jypyꞌi guive oiko rakaꞌe Nhanderuete reve.
3 Haꞌe vaꞌe rupi ae opa mbaꞌe ojapoa rakaꞌe. Neĩ peteĩve ma ndoikoi haꞌe ojapo vaꞌekueꞌỹ. , ; ;
4 Hexe oĩ tekove, haꞌe hekove ma avakue moexakãarã oĩ.
5 Hendy vaꞌe ma pytũ rupi hexakã, pytũ ma hexe ndaꞌipoꞌakai.
6 Oiko rakaꞌe peteĩ ava Nhanderuete ombou vaꞌekue João hery vaꞌe. ; ;
7 Haꞌe vaꞌe ma imombeꞌuarã ou, hendy vaꞌe rekorã kuaa ukaarã, hendy vaꞌe ou rã hexe pavẽ ojerovia aguã.
8 João ma hendy vaꞌe ete eꞌỹ, hendy vaꞌe mombeꞌuarã rive ou.
9 Hendy vaꞌe ete ma yvy re ou vy omoexakã ꞌrã avakue haꞌe javi.
10 Haꞌe gui Ayvu ma yvy ixupe ojapo ukaa vaꞌekue re ae ou teĩ yvy regua kuery ndoexa kuaai.
11 Guetarã kuerya py ae ou teĩ hetarã kuery nomovaẽi.
12 Haꞌe rã ojee omovaẽ vaꞌe haꞌe javi pe ma omeꞌẽ Nhanderuete raꞌy kuery ikuai aguã, hery rupi ojerovia vaꞌe kuery pe ae.
13 Haꞌe vaꞌe kuery ma avakue gui riveꞌỹ oiko, toꞌo oipotaa rami eꞌỹ, neĩ nguu kuery gui riveꞌỹ guive. Haꞌe kuery ma Nhanderuete gui ae oiko vaꞌe.
14 Haꞌe gui Ayvu ma ava ojeapo vy oiko vaꞌekue ore kuery mbyte rupi. Hexe oĩ vaꞌe ma nhomboaxya haꞌe anhetẽ vaꞌe anho. Hexakãmbaa avi roexa karamboae, Nhanderuete Raꞌy peteĩꞌi vaꞌe ramo.
15 João Batista Jesus rekorã omombeꞌu porãveague Hekorã ma João omombeꞌu ma voi. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Hekorã re ae xeayvu vaꞌekue. Aipoaꞌe: “Xee aju rire ojekuaa ꞌrã peteĩ xegui yvateve ete vaꞌe, mbaꞌeta xee aiko eꞌỹ mbove haꞌe oiko ae ma”, haꞌe vaꞌekue — heꞌi.
16 Mbaꞌeta ojee mbaꞌemo porã oĩ vaꞌe omeꞌẽ nhande kuery haꞌe javi pe, nhanemboaxya oexa uka jepi.
17 Mbaꞌeta lei ma Moisés pe oikuaa ukaa rakaꞌe. Haꞌe rã nhomboaxya haꞌe anhetẽ vaꞌe ma Jesus Cristo rupi ae ojekuaa.
18 Avave rei ndoexai Nhanderuete, teĩ Nhanderuete Raꞌy peteĩꞌi vaꞌe Nguu revegua ae oikuaa uka.
19 ; ; Po rami ae João omombeꞌu hekorã. Mbaꞌeta Jerusalém tetã gui judeu ruvixa kuery omondouka oirũ sacerdote haꞌe levita kuery ixupe oporandu aguã. Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Marã ramigua tu ndee reiko? — heꞌi okuapy.
20 Haꞌe ramo João onhemombeꞌu porã, ndaꞌijapui. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Xee ma Cristo eꞌỹ — heꞌi.
21 Haꞌe ramo haꞌe kuery oporanduve ju: — Marã ramigua haꞌvy ndee? Tyrã pa profeta Elias? Ombovai: — Xee ma haꞌeꞌỹ — heꞌi. Haꞌe kuery oporandu ju: — Tyrã pa ndee profeta ou vaꞌerã vaꞌe reiko? — Any — heꞌi ombovai vy. Judeu kuery oikuaa rã Cristo ou eꞌỹ mbove Nhanderuete ombou jevy ꞌrã profeta Elias imombeꞌuarã . Haꞌe rã “Profeta ou vaꞌerã vaꞌe” heꞌia ma Deuteronômio 18.15-18 py oĩa gui oikuaa.
22 Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌi: — Emombeꞌu porã orevy marã ramigua pa reikoa, orembouare kuery pe ju romombeꞌu aguã.
23 Ombovai: — Xee ma tekoa eꞌỹa rupi ajapukai aikovy vy “Pemboꞌyvi ke tape Senhor ou aguã”, haꞌe vaꞌe, profeta Isaías ijayvuague rami vy — heꞌi.
24 João-a py omondouka pyre kuery ma fariseu regua meme.
25 Haꞌe gui haꞌe kuery aipoeꞌi: — Mbaꞌe re tu haꞌvy renhomongarai reikovy, Cristo eꞌỹ, Elias eꞌỹ neĩ profeta eꞌỹ vaꞌeri?
26 Haꞌe ramo João ombovai: — Xee ma yy py rive anhomongarai vaꞌe. Haꞌe rã peẽ kuery mbyte rupi peteĩ oiko ndapeikuaai vaꞌe,
27 xerakykue ou vaꞌe. Ixugui ma xeꞌyvyĩꞌive ete vy ndaꞌevei ipy regua amboi aguã voi — heꞌi.
28 Haꞌe rami João ijayvu Jordão yakã rovai re, Betânia katyꞌi nhomongarai oikovya py.
29 João Batista peteĩgue ju Jesus rekorã omombeꞌu porãveague Koꞌẽ jevy João oexa Jesus haꞌe katy ou oiny rã. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pee ma ou oiny Nhanderuetea guigua vexaꞌi, yvy re ikuai vaꞌe reko vaiaty peꞌaarã. Jesus pe “Nhanderuete guigua vexaꞌi” heꞌi, mbaꞌeta omanoa py opaga rakaꞌe nhandereko vaiaty re (Êxodo 12.3-13, Isaías 53.7-11, 1 Pedro 1.18,19, Apocalipse 5.6).
30 Hekorã re ae xeayvu vy “Rakaꞌeve rã ou ꞌrã peteĩ ava xegui yvateve ete vaꞌe, mbaꞌeta xee aiko eꞌỹ mbove haꞌe oiko ae ma”, haꞌe vaꞌekue.
31 Xee eteve voi ndaikuaai vaꞌekue mavaꞌe pa haꞌe oikoa. Haꞌe rami avi Israel kuery oikuaa aguã xemboua karamboae yy py anhomongarai aguã — heꞌi.
32 ; ; , João aipoeꞌi: — Xee ma aexa karamboae Nheꞌẽ apykaxuꞌi rami yva gui oguejy ouvy vy hexe oĩ rã.
33 Xee voi ndaikuaai teri vaꞌekue haꞌe oikoa. Haꞌe ramo yy py anhomongarai aguã xembou vaꞌekue aipoeꞌi: “Rexa ꞌrã Nheꞌẽ oguejy ouvy vy peteĩ ava re oĩ rã. Haꞌe vaꞌe ae ma Nheꞌẽ Kyꞌa Eꞌỹ reve nhomongarai vaꞌerã”, heꞌi vaꞌekue xevy.
34 Haꞌe gui haꞌe vaꞌekue ma xee aexa ete karamboae. Haꞌe rami vy ae pẽvy aikuaa uka Nhanderuete Raꞌy oikoa.
35 Jesus rupive João Batista remimboꞌe kuery mokoĩ ojeꞌoiague Koꞌẽ jevy João oiko mokoĩ guemimboꞌe reve.
36 Oexa Jesus oaxa rã. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pevaꞌe ma Nhanderuetea guigua vexaꞌi — heꞌi.
37 Po rami ijayvu rã hemimboꞌe mokoĩve oendu vy ojeꞌoi Jesus rupive.
38 Haꞌe gui Jesus guakykue re omaꞌẽ vy oexa haꞌe kuery ou rã. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mbaꞌe re tu peju? Haꞌe kuery aipoeꞌi: — Rabi, mamo tu ndee rekeaty? — heꞌi. “Rabi” ma “Poromboꞌea” ꞌea.
39 Haꞌe ramo aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Peju haꞌvy pexa peikuaa aguã — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe kuery ojeꞌoi vy oexa okeaty, haꞌe kaꞌaru ma ramo opyta hexeve.
40 Haꞌe gui João ijayvu rã hemimboꞌe kuery oendu vy Jesus rupive ojeꞌoi vaꞌekue regua peteĩ ma Simão Pedro ryvy André.
41 Haꞌe vaꞌe ma guykeꞌy Simão-a py ranhe oo. Haꞌe vy aipoeꞌi guykeꞌy pe: — Ore rojou ma Messias — heꞌi. “Messias” ma “Cristo” ꞌea. Tery Messias ma hebraico ayvu pygua, haꞌe rã tery Cristo ma grego pygua. Mokoĩve joo rami heꞌia vaꞌe, “Nhandereraa jepearã Nhanderuete ombou vaꞌe” heꞌia.
42 Haꞌe rami vy guykeꞌy ogueraa Jesus-a py. Haꞌe gui haꞌe vaꞌe re Jesus omaꞌẽ vy aipoeꞌi: — Ndee ma Simão, João raꞌy reiko. Aỹ gui ma nderery ꞌrã Cefas — heꞌi. “Cefas” ma “Pedro” ꞌea.
43 Jesus guemimboꞌerã Filipe haꞌe Natanael oenoĩague Koꞌẽ jevy Jesus onhembopyꞌa Galiléia katy oo aguã. Haꞌe ramia ja oexa Filipe. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Jaa ke xerupive — heꞌi.
44 Filipe ma Betsaida tetã pygua, André haꞌe Pedro reve haꞌe py hekoa vaꞌe.
45 Haꞌe gui Filipe ma oo oeka Natanael. Ojou vy aipoeꞌi: — Roexa ma Moisés lei re omboparaague, haꞌe profeta kuery voi omombeꞌu vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe ma José raꞌy Jesus Nazaré pygua vaꞌe — heꞌi.
46 Haꞌe ramo Natanael oporandu: — Nazaré gui ndaꞌu oiko ꞌrã ri mbaꞌemo porã? Filipe ombovai: — Jaa haꞌvy exa — heꞌi.
47 Haꞌe gui Natanael ovaẽ ouvy rã Jesus oexa vy aipoeꞌi: — Pee ma ou peteĩ Israel regua anhetẽ rupi ete oiko vaꞌe — heꞌi.
48 Haꞌe ramo Natanael oporandu: — Mamo haꞌvy ndee xerexa raꞌe? Jesus ombovai: — Ndevy pe Filipe xemombeꞌu eꞌỹ mbove ma voi xee roexa kuri figoꞌy yvypy py reĩ rã — heꞌi.
49 Haꞌe rami rã Natanael aipoeꞌi: — Poromboꞌea, ndee ma Nhanderuete Raꞌy, Israel kuery pegua huvixave ae — heꞌi.
50 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌi: — Ndee ma haꞌe rami aikoa rerovia mbaꞌeta “Figoꞌy yvypy py reĩ rã roexa”, haꞌe ramo rive. Haꞌe gui rakaꞌeve rã mbaꞌemo ndevy aikuaa uka ꞌrã povaꞌe gui iporãve vaꞌe.
51 Mbaꞌeta anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Rakaꞌeve rã pexa ꞌrã yva ojepeꞌa rã, haꞌe Nhanderuetea guigua anjo kuery ojeupi haꞌe oguejy ramo Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue re.
1 Omendaa py Jesus avi ooague Haꞌe gui mboapy araa py omendaa ta Caná tetã Galiléia regua py. Haꞌe py ma Jesus xy oo.
2 Jesus voi hemimboꞌe kuery reve oenoĩa avi omendaa aguã py oo aguã.
3 Haꞌe gui vinho opa ramo ixy omombeꞌu Jesus pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Haꞌe kuery ndoguerekovei ma vinho.
4 Jesus ombovai: — Kunha, mbaꞌe tu ndee rereko xereve? Mbaꞌeta xeꞌára novaẽi teri — heꞌi.
5 Haꞌe ramo tembiguai ikuai vaꞌe pe ju ixy ijayvu: — Pejapo tema haꞌe ojapo uka vaꞌe rei — heꞌi.
6 Haꞌe py ma mboapy meme yryru tuvixakue ikuai, ita kuꞌi gui ojapo pyre, oitenta, cem litro ogueraa vaꞌe meme. Haꞌe vaꞌe yryru py yy oĩ vaꞌe ma judeu kuery gueko rami vy oiporu ꞌrã mbaꞌemo oikyꞌaꞌo aguã.
7 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌi tembiguai kuery pe: — Pemonyẽmba yryru ikuai vaꞌe — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe kuery omonyẽmba.
8 Haꞌe gui ma Jesus aipoeꞌive ju: — Aỹ ma penoẽve ju, haꞌe peraa ngaru re opena vaꞌe toaꞌanga — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe kuery ojapo.
9 Haꞌe gui ngaru re opena vaꞌe oaꞌanga vy ojou porã, mbaꞌeta yy gui vinho ojeapo rire. Haꞌe rami avi ndoikuaai magui pa vinho oguerua raꞌe. Tembiguai kuery yy haraare anho oikuaa. Haꞌe gui ngaru re opena vaꞌe ndoikuaai rei teri reve oenoĩ omenda vaꞌe.
10 Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Ngaru py ikuai vaꞌe pe ma vinho iporãve vaꞌe ranhe ꞌrã omeꞌẽa. Oyꞌuxea rami oyꞌu pa ma rire iporã eꞌỹve vaꞌe ju ꞌrã omeꞌẽa. Haꞌe rã ndee ma haꞌe rami eꞌỹ rejapo, vinho iporãve vaꞌe remoĩ porã raꞌe aỹ guarã — heꞌi ndoikuaai vy.
11 Haꞌe nunga Jesus ojapo vaꞌe ma jypyꞌi hexa pyrã ojapo, Caná tetã Galiléia regua py. Opoꞌakaa oexa uka ramo hemimboꞌe kuery ojerovia hexe.
12 Haꞌe vaꞌe rire ma Cafarnaum katy oo oxy, guyvy kuery haꞌe guemimboꞌe kuery reve. Haꞌe py ma ndaꞌikuai areiꞌi.
13 Templo gui Jesus oipeꞌapaague Ovaẽ rai ma judeu kuery ngaru Páscoa ojapo aguã ára. Haꞌe rami rã Jesus oo avi Jerusalém katy.
14 Templo py ovaẽ vy oexa vaka, vexaꞌi haꞌe apykaxu vendea kuery ikuai rã, peráta mboekoviaa kuery guive.
15 Haꞌe rami vy mbaꞌemo ryvikue ojopy vy oipoka. Haꞌe vaꞌe py ma omondyipa templo ropy gui. Vexaꞌi haꞌe vaka omondyipa, haꞌe mesa ikuai vaꞌe oity vy peráta onhoẽmba. , ; ; ,
16 Apykaxu vendea kuery pe ma aipoeꞌi: — Peipeꞌapa apy gui kovaꞌe nunga. Pejapo eme Xeru pegua oo mbaꞌemo vendeaty — heꞌi.
17 Haꞌe rami ojapo rã hemimboꞌe kuery oexa vy imaꞌenduꞌa ipara oĩ vaꞌe re: “Ndevygua oo ayvu etea xemombaa ꞌrã” heꞌiague re.
18 Templo gui Jesus oipeꞌapa rã judeu ruvixa kuery oexa vy oporandu ixupe: — Mbaꞌe nunga ꞌrã tu rejapo haꞌe nunga rejapo aguã re ndepoꞌakaa kuaa ukaarã?
19 Haꞌe ramo Jesus ombovai: — Pembovaipa haꞌvy kovaꞌe templo, haꞌe gui mboapy araa py ajapopa ju ꞌrã — heꞌi.
20 Haꞌe ramo judeu ruvixa kuery aipoeꞌi: — Kovaꞌe templo ma quarenta e seis maꞌetỹa re ojapopa. Mbaꞌexa tu haꞌvy ndee mboapy araa pyve ri rejapopa ju ta? — heꞌi okuapy.
21 Haꞌe rami avi Jesus “Templo” heꞌia ma guete re ae ijayvu vy.
22 Omanoague gui onhemboete ju ma rire mae ma hemimboꞌe kuery imaꞌenduꞌa aipoeꞌiague re. Haꞌe rami vy oguerovia ipara oĩ vaꞌe haꞌe Jesus ijayvuague.
23 Jesus re heta ojerovia merami teĩ okuapyague Páscoa ára Jerusalém py Jesus oiko jave heta oexa okuapy hexa pyrã ojapo oikovy rã. Haꞌe rami vy ojerovia hexe.
24 Haꞌe rã Jesus ma haꞌe kuery re ndojeroviai, haꞌe javive pyꞌa oikuaapa vy.
25 Avakue reko ixupe nomombeꞌuai teĩ haꞌe ae oikuaa haꞌe kuery pyꞌa re oĩ vaꞌe.
1 Nicodemos reve Jesus ijayvuague Oiko peteĩ ava fariseu regua Nicodemos hery vaꞌe, judeu kuery ruvixa.
2 Peteĩ pytũ haꞌe vaꞌe oo Jesus oĩa py. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Poromboꞌea, ore kuery roikuaa ndee Nhanderuetea gui ae rejuague nhomboꞌearã, mbaꞌeta hexa pyrã ndee rejapo reikovy vaꞌe nunga avave rei ndojapo kuaai ꞌrã, hexeve Nhanderuete oiko eꞌỹ re — heꞌi.
3 Jesus ombovai: — Anhetẽ ete aipoaꞌe ndevy: Avave rei ndoexai ꞌrã Nhanderuete poꞌakaa, oiko jevy eꞌỹ vy — heꞌi. , ;
4 Haꞌe ramo Nicodemos oporandu: — Mbaꞌexa ꞌrã tu jaiko jevy nhandetuja ma vaꞌeri? Nhanderyruꞌi py ju jajevy ꞌrã ri ndaꞌu jaiko jevy aguã?
5 Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe: Yy haꞌe Nheꞌẽ gui ndapeikoi vy ma ndapeikei ꞌrãe Nhanderuete poꞌakaa py.
6 Toꞌo gui oiko vaꞌekue ma toꞌo, haꞌe rã Nheꞌẽ gui oiko vaꞌekue ma nheꞌẽ.
7 Penhemondyi eme peiko jevy aguã re xeayvu rã pendu vy.
8 Yvytu minha oipejua rupi rei ꞌrã oipeju. Pendu teĩ ndapeikuaai magui pa oua, neĩ marã katy pa ooa. Nheꞌẽ gui oiko vaꞌekue voi haꞌe rami ae avi ikuai — heꞌi.
9 Haꞌe ramo Nicodemos oporandu ju: — Mbaꞌexa ꞌrã tu haꞌeve haꞌe rami aguã? Jesus ombovai:
10 — Ndee ma Israel kuery mboꞌea reiko vaꞌeri mbaꞌexa tu ndereikuaai xeayvua?
11 Anhetẽ aipoaꞌe: Ore kuery ma mbaꞌemo roikuaa haꞌe roexa vaꞌekue anho romombeꞌu. Haꞌe rami teĩ peẽ kuery ma ndaperoviai.
12 Kovaꞌe yvy re mbaꞌemo oiko vaꞌe re xeayvu rã ndaperoviai pekuapy. Mbaꞌexa ꞌrã tu haꞌvy yva re ikuai vaꞌe re xeayvu rã perovia?
13 Mbaꞌeta avave rei ndooi yva re, Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue [haꞌe pygua ae] eꞌỹ vy.
14 Tekoa eꞌỹa py Moisés oupi imoiny rakaꞌe mboi raꞌangaa. Moisés mboi raꞌangaa oupi rakaꞌe peteĩ yvyra apy re, haꞌe vaꞌe re mboi oixuꞌu vaꞌekue omaꞌẽ vy okuera aguã . Haꞌekue rami avi Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue voi oupia ꞌrã imoiny,
15 hexe ojerovia vaꞌe haꞌe javi oupity aguã tekove marã eꞌỹ.
16 Ojerovia vaꞌe haꞌe ojerovia eꞌỹ vaꞌe kuery re ijayvuague Mbaꞌeta Nhanderuete yvy re ikuai vaꞌe oayvu vy omeꞌẽ Guaꞌy peteĩꞌi vaꞌe, hexe ojerovia vaꞌe okanhy eꞌỹ aguã, haꞌe rã tekove marã eꞌỹ oupity aguã. , ; ,
17 Mbaꞌeta ko yvy re Nhanderuete Guaꞌy ombou yvy regua kuery ombopaga aguã eꞌỹ, haꞌe rã hexeve vy yvy re ikuai vaꞌe oo jepe aguã.
18 Haꞌe ramo hexe ojerovia vaꞌe kuery ndopagai ꞌrã. Haꞌe rã ndojeroviai vaꞌe ma opaga aguã rami ae ikuai, Nhanderuete Raꞌy peteĩꞌi vaꞌe rery rupi ndojeroviai vy.
19 Haꞌe kuery opaga ꞌrã mbaꞌeta yvy re hendy vaꞌe ou teĩ haꞌe kuery teko vai rupi ikuai vaꞌe vy pytũ rive ojou porãve.
20 Mbaꞌeta teko vai rupi ikuai vaꞌe ndojou porãi hexakãa, hendy vaꞌe re nonhembojaxei ae, heko vaiaty ojekuaa eꞌỹ aguã.
21 Haꞌe rã anhetẽ vaꞌe rupi ikuai vaꞌe ma onhemboja ꞌrã hendy vaꞌe re heko ojekuaa porã aguã rami, mbaꞌeta Nhanderuete re ae ikuai.
22 Jesus reko re teĩgue ju João Batista ijayvuague Haꞌe vaꞌe rire guemimboꞌe kuery reve ojeꞌoi Judéia katy. Haꞌe py ikuai ranhe haꞌe kuery reve nhomongarai vy.
23 João avi nhomongarai oikovy Enom re Salim katyꞌi, haꞌe vaꞌe rupi yy ikuai rei ramo. Haꞌe oĩa py heta ojeꞌoi onhemongarai uka vy.
24 Haꞌe vaꞌe jave ma João nomboꞌaai teri.
25 Haꞌe gui João remimboꞌe kuery ijayvu okuapy peteĩ judeu reve, marã rami vy pa ojekyꞌaꞌo aguã re oikuaaxe vy.
26 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery ojeꞌoi João pe omombeꞌu. Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy: — Oremboꞌea, kueve Jordão rovai re ndea py ava ou vaꞌekue, hekorã remombeꞌua vaꞌekue ma nhomongarai avi oikovy. Haꞌe ramo pavẽ rei ꞌrã ojeꞌoi oĩa py — heꞌi okuapy.
27 Haꞌe ramo João aipoeꞌi: — Nhanderuete mbaꞌemo omeꞌẽ ramo ꞌrãe jareko.
28 Peẽ kuery voi peikuaa porã aipoaꞌeague: “Xee ma Cristo eꞌỹ aiko, haꞌe rã henonderã xemboua vaꞌekue”, haꞌe vaꞌekue.
29 Haꞌe rã Jesus ma omenda vaꞌe rami oiko, haꞌe omenda vaꞌe anho ꞌrã ogueraa kunha. Haꞌe rã omenda vaꞌe irũ ma ovyꞌa ꞌrã omenda vaꞌe ayvu oendu vy. Haꞌe nunga rupi xee voi avyꞌa aikovy.
30 Tove heta-etave too hexe, haꞌe rã xere ma mbovyveꞌi tou — heꞌi.
31 Jesus pavẽ gui yvatevea re ijayvua Yva gui ou vaꞌekue ma pavẽ gui yvateve. Haꞌe rã yvy re ikuai vaꞌe ma yvy regua meme ikuai, haꞌe rami vy mbaꞌemo yvy re oiko vaꞌe re ꞌrã ijayvu. Haꞌe rã yva gui ou vaꞌekue ma yvateve pavẽ gui.
32 Haꞌe vaꞌe ma mbaꞌemo oendu haꞌe oexa vaꞌekue re ijayvu teĩ avave rei ndogueroviaai ijayvua.
33 Haꞌe rã oguerovia vaꞌe ma Nhanderuete pe voi “Anhetẽ vaꞌe” heꞌi.
34 Mbaꞌeta Nhanderuete remimbou ma ijayvua anho ꞌrã omombeꞌu, hexe Onheꞌẽ omoĩ ramo amongueꞌi py eꞌỹ.
35 Tuu ma Guaꞌy oayvu ete vy opa mbaꞌe omboaxa ipo py.
36 Haꞌe nunga rupi Taꞌy re ojerovia vaꞌe kuery re oĩ tekove marã eꞌỹ. Haꞌe rã Taꞌy nonheꞌẽ rendui vaꞌe re ma tekove noĩ. Haꞌe kuery re oĩ vaꞌe ma Nhanderuete poxya anho.
1 Samaria pygua kunha reve Jesus ijayvuague Haꞌe gui fariseu kuery oendu aipoꞌea rã João gui Jesus omongarai retavea guemimboꞌerã. Senhor Jesus voi oikuaa haꞌe kuery oendua.
2 Haꞌe rami avi nhomongarai vaꞌe ma Jesus eꞌỹ, hemimboꞌe kuery rima nhomongarai.
3 Haꞌe ramo Judéia yvy gui haꞌe kuery ojeꞌoi ju Galiléia katy.
4 Haꞌe rami vy Samaria yvy rupi ꞌrãe oaxa.
5 Haꞌe gui haꞌe kuery ovaẽ peteĩ tetã Samaria kuery rekoa py. Haꞌe vaꞌe tetã ma Sicar hery vaꞌe, Jacó guaꞌy José pe yvy omeꞌẽ vaꞌekue katyꞌi.
6 Haꞌe py ma oĩ Jacó yguakue. Kuaray mbyte jave Jesus oguapy ygua rexeiꞌi ikaneꞌõgua aguã.
7 Haꞌe jave py peteĩ kunha Samaria pygua ou yy re. Haꞌe ramo kunha vaꞌe pe Jesus aipoeꞌi: — Eru na tayꞌu — heꞌi.
8 Mbaꞌeta hemimboꞌe kuery oopa raꞌe tetã py tembiꞌu jogua vy.
9 Haꞌe ramo kunha Samaria pygua aipoeꞌi: — Mbaꞌe re tu ndee judeu vaꞌeri xee Samaria pygua pe rejerure yy re? — heꞌi, mbaꞌeta Samaria pygua kuery reve judeu kuery ndajoayvui. Samaria pygua kuery ma judeu eꞌỹ, amboae regua ikuai.
10 Jesus ombovai: — Mbaꞌemo Nhanderuete ndevy omeꞌẽ vaꞌe, haꞌe mavaꞌe pa ndevy yy re ojerure vaꞌe reikuaa vaꞌe rire ndee ma xevy pe rejerure ꞌrãgue, haꞌe ramo ndevy pe xee ameꞌẽ ꞌrãgue yy imarã eꞌỹ vaꞌe — heꞌi.
11 Haꞌe gui kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Ndee ndererekoi yy rejara aguã, haꞌe kovaꞌe ygua ikua puku. Magui ꞌrã tu yy imarã eꞌỹ vaꞌe rejou?
12 Ndee ndaꞌu nhaneramoĩ Jacó gui ndepoꞌakave ri? Mbaꞌeta Jacó ma nhandevy oeja rakaꞌe kovaꞌe ygua haꞌe ae oyꞌuaty, taꞌy kuery haꞌe hymba kuery guive.
13 Jesus ombovai: — Kovaꞌe yy gui oyꞌu vaꞌe ma ijyꞌuvei kuerei ꞌrã.
14 Haꞌe rã xee yy ameꞌẽ vaꞌe oyꞌu vaꞌe ma ndaꞌijyꞌuvei riaevei ma ꞌrã, mbaꞌeta xee yy ameꞌẽ vaꞌe ma yvu rami ꞌrã oĩ ipyꞌa re imoingo riaearã — heꞌi. ;
15 Haꞌe ramo kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Xevy pe haꞌvy emeꞌẽ haꞌe vaꞌe regua yy xeyꞌuvei riae eꞌỹ, haꞌe yy re aju riae eꞌỹ aguã.
16 Jesus ombovai: — Tereo haꞌvy enoĩ neme, haꞌe gui peju ju apy.
17 Kunha vaꞌe ju — Xee ma xeme vaꞌeꞌỹ — heꞌi. Jesus ombovai: — Anhetẽ ae “Xeme vaꞌeꞌỹ” ꞌrea,
18 mbaꞌeta peteĩ nhiruĩ avakue ma rereko rakaꞌe. Haꞌe gui aỹ ndereve oiko vaꞌe ma neme eꞌỹ ae. Anhetẽ ae ri aipoꞌrea — heꞌi.
19 Nhanderuete nhamboete aguã anhetẽ vaꞌe re Jesus ijayvuague Haꞌe gui kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Senhor, xee aikuaa rã ndee profeta reiko.
20 Oreramoĩ kuery ma yma Nhanderuete omboete rakaꞌe pevaꞌe yvyty áry. Haꞌe rã peẽ kuery ma aipopeje Nhanderuete nhamboete aguã Jerusalém py anho oĩa rami.
21 Jesus ombovai: — Haꞌe gui kunha, erovia xeayvu, mbaꞌeta ovaẽ ꞌrã kovaꞌe yvyty áry avave rei Nhanderuete nomboeteavei aguã ára, neĩ Jerusalém py voi.
22 Haꞌe gui peẽ kuery ma ndapeikuaai marã ramigua pa pemboetea. , Haꞌe rã ore judeu kuery ma roikuaa, mbaꞌeta jogueraa jepearã judeu regua ae oiko.
23 Ovaẽ ꞌrã ára, haꞌe ovaẽ ae ma guive Xeru omboete ete vaꞌe kuery nheꞌẽ re haꞌe anhetẽa rupi omboete aguã. Mbaꞌeta haꞌe ramigua imboetearã ae Xeru oeka.
24 Nhanderuete ma nheꞌẽ. Haꞌe nunga rupi imboetea kuery voi nheꞌẽ re ꞌrã omboete, haꞌe anhetẽa rupi — heꞌi.
25 Haꞌe ramo kunha vaꞌe aipoeꞌi: — Xee aikuaa ramo rakaꞌeve rã ou ꞌrã Messias Cristo ꞌepy vaꞌe. Haꞌe ou vy ma nhandevy omombeꞌu porãve ꞌrã haꞌe ramigua.
26 Jesus ombovai: — Xee ndereve xeayvu vaꞌe ae haꞌe — heꞌi.
27 Haꞌe rami jave hemimboꞌe kuery ovaẽmba ju. Haꞌe kuery kunha reve Jesus jogueroayvu rã oexa vy onhemondyipa, teĩ peteĩve ma noporandui mbaꞌe nunga re pa jogueroayvua, neĩ mbaꞌe re pa kunha reve ijayvua re.
28 Haꞌe ramove kunha vaꞌe oeja ovy yryru tetã katy oo vy. Haꞌe rami vy aipoeꞌi tetã pygua kuery pe:
29 — Peju ke jajeꞌoi pexa aguã peteĩ ava xerekokue haꞌe javi mombeꞌuare. Haꞌe ndaꞌu Cristo eꞌỹ ri? — heꞌi.
30 Haꞌe ramo haꞌe kuery tetã gui jogueru Jesus oĩa katy.
31 Mbaꞌemo monoꞌõa kuery re ijayvuague Haꞌe rami jave hemimboꞌe kuery aipoeꞌi: — Oremboꞌea, ekaru maꞌvy.
32 Jesus ombovai: — Xee ma tembiꞌu areko peẽ kuery peikuaa eꞌỹ vaꞌe — heꞌi.
33 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery joupe-upe aipoeꞌi: — Amongue taꞌvy ogueru ma teve raꞌe hoꞌu vaꞌerã?
34 Jesus ombovai: — Xee tembiꞌu areko vaꞌe ma Xembouare oipotaa rami ajapo aguã ae, ajapopa peve.
35 Peẽ kuery aipopeje: “Irundy jaxy teri oata ovaẽ aguã onhotỹ mbyre nhamonoꞌõ aguã”, peje. Haꞌe rã xee ma aipoaꞌe: Pemaꞌẽ pexa aguã onhotỹ mbyre ijajupa ma oupya.
36 Haꞌe nunga monoꞌõa rupi ikuai vaꞌe ma aỹ guive ꞌrã ojopy ombaꞌeapoague repy, tekove marã eꞌỹ reguarã omonoꞌõ vaꞌe vy. Haꞌe rami vy mbaꞌemo nhotỹare haꞌe imonoꞌõare kuery jovaive re ꞌrã ovyꞌa okuapy.
37 Anhetẽ ete “Peteĩ onhotỹ ꞌrã, haꞌe amboae ju ꞌrã omonoꞌõ”, ꞌea.
38 Mbaꞌeta xee romondouka penhotỹ eꞌỹague gui pemonoꞌõ aguã. Amboae kuery ranhe ma omboypy, haꞌe gui peẽ kuery ju ꞌrã pemonoꞌõ haꞌe kuery ombaꞌeapoague rupi.
39 Jesus re Samaria pygua kuery heta ete ojeroviaague Haꞌe vaꞌe tetã Samaria pygua kuery heta ete ojerovia Jesus re, kunha vaꞌe “Opa mbaꞌe ajapo vaꞌekue haꞌe omombeꞌupa” heꞌi rire.
40 Haꞌe rami vy Samaria pygua kuery Jesus oĩa py ou vy “Epytave apy ore kuery reve”, heꞌi ramo Jesus mokoĩ ára re opyta haꞌe py.
41 Haꞌe ramo amboae kuery voi heta ete ojerovia Jesus re, ijayvua ae oendu vy.
42 Haꞌe rami vy haꞌe kuery aipoeꞌi kunha vaꞌe pe: — Aỹ ma ore kuery rojerovia mbaꞌeta ore ae roendu ijayvua, ndee remombeꞌu ramo eꞌỹ. Aỹ ore kuery roikuaa ma Jesus anhetẽ yvy re ikuai vaꞌe reraa jepea oikoa — heꞌi okuapy.
43 Galiléia yvy katy Jesus peteĩgue ju ooague Mokoĩ ára rire Galiléia yvy katy ju ojevy.
44 Mbaꞌeta Jesus ae aipoeꞌi: — Profeta ikuai vaꞌe ma nomboeteai ꞌrã hekoa py ae — heꞌi.
45 Haꞌe gui Galiléia re ovaẽ ramo haꞌe pygua kuery oguerovyꞌa okuapy, ngaru Jerusalém py oiko jave mbaꞌemo porã ojapo rã oexa rire.
46 Huvixave revegua raꞌy Jesus omongueraague Haꞌe gui ojevy ju Caná tetã Galiléia regua py yy gui vinho ojapoague py. Haꞌe py oiko peteĩ huvixave rembiguai yvateve vaꞌe. Haꞌe vaꞌe raꞌy ma Cafarnaum tetã py imbaꞌeaxy oupy.
47 Haꞌe vaꞌe oendu “Judéia gui Jesus ou ju ma Galiléia re” ꞌea rã. Haꞌe rami vy Jesus oĩa py oo ojerure guaꞌy omonguera aguã, mbaꞌeta taꞌy omano raiꞌi oupy.
48 Tuu vaꞌe pe Jesus aipoeꞌi: — Peẽ kuery ma hexa pyrã ajapo rã pexa vy ꞌrãe pejerovia — heꞌi.
49 Haꞌe ramo ava vaꞌe ojerure: — Senhor, jaa ete ma xeraꞌy omano eꞌỹ mbove.
50 Jesus ombovai: — Tereo katu, nderaꞌy oikove ju ma — heꞌi. Haꞌe ramo ijayvua tuu oguerovia vy oo ju.
51 Tuu ooa rupi ovaexĩ guembiguai kuery. Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌi: — Nderaꞌy okuera ju ma — heꞌi okuapy.
52 Haꞌe ramo tuu oporandu: — Mbaꞌe hora py xeraꞌy okuera raꞌe? Hembiguai kuery ju — Kuee kuaray mbyte rireꞌi ipire raku-a oaxa — heꞌi okuapy.
53 Haꞌe ramo ma tuu imaꞌenduꞌa haꞌe vaꞌe hora py ae Jesus “Nderaꞌy oikove ju ma” heꞌiague re. Haꞌe rami vy ojerovia hexe, hoo py ikuai vaꞌe haꞌe javive guive.
54 Haꞌe vaꞌe reve mokoĩguea ma Jesus hexa pyrã ojapo, Judéia gui Galiléia re ou rire.
1 Peteĩ ava oguata veꞌỹ vaꞌe Jesus omongueraague Haꞌe vaꞌe rire oiko ngaru judeu kuery pegua. Haꞌe ramo Jesus oo Jerusalém katy.
2 Haꞌe py vexaꞌi rokẽ ꞌepy vaꞌe rexeiꞌi oĩ peteĩ yy omboty pyre, hebraico ayvu py Betesda hery vaꞌe. Haꞌe vaꞌe yvýry oĩ peteĩ nhiruĩ oguy.
3 Haꞌe vaꞌe oguy py ma imbaꞌeaxy vaꞌe anho ikuai: ára revegua eꞌỹ, oguata eꞌỹ vaꞌe haꞌe ipirupa vaꞌe.
4 [Haꞌe kuery ma oarõ okuapy yy omyĩ rã guarã, mbaꞌeta ou jepi ꞌrã anjo yy omomyĩ aguã. Haꞌe gui peteĩ imbaꞌeaxy vaꞌe haꞌe ranhe yy py oguejy vy okuera ꞌrã imbaꞌeaxya gui.]
5 Haꞌe py oĩ peteĩ ava trinta e oito maꞌetỹ re ma imbaꞌeaxy oupy vaꞌe.
6 Haꞌe vaꞌe onheno oupy rã Jesus oexa vy oikuaa yma ma imbaꞌeaxy oupya. Haꞌe vy oporandu: — Ndee pa rekueraxe?
7 Imbaꞌeaxy vaꞌe ombovai: — Senhor, ndaꞌipoai avave rei yy omyĩ rã xemboguejy vaꞌerã. Yy omyĩ nhavõ amboae ranhe kuerei ꞌrã oguejy xegui — heꞌi.
8 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi ixupe: — Epuꞌã haꞌvy, ejopy nderupa, haꞌe tereo — heꞌi.
9 Haꞌe ramove ava okuera vy ngupa ojopy haꞌe oguata ovy. Haꞌe vaꞌe ára ma sábado.
10 Haꞌe nunga rupi judeu ruvixa kuery ijayvu okuapy okuera vaꞌekue pe: — Kovaꞌe ára sábado ramo ndaꞌevei nderupa re revoyi aguã — heꞌi ixupe.
11 Ombovai: — Haꞌe rami avi ava xemonguerare ma “Ejopy nderupa haꞌe tereo” heꞌi xevy.
12 Haꞌe ramo haꞌe kuery oporanduve ju: — Mavaꞌe ava tu ndevy “Ejopy nderupa haꞌe tereo?” ꞌeare?
13 Haꞌe ramo ma okuera vaꞌekue ndoikuaai mavaꞌe ete pa imongueraare, mbaꞌeta Jesus haꞌe gui ojepeꞌa vyvoi rire, heta vaipa ikuai rã.
14 Haꞌe gui kaꞌaruve ma Jesus oexa ju templo rupi oikoa py. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Aỹ ma rekuera ma. Ejejavyve eme ndaꞌeveive vaꞌe oiko eꞌỹ aguã ndevy — heꞌi.
15 Haꞌe gui ava ojepeꞌa vy oo judeu ruvixa kuery pe omombeꞌu Jesus ae omongueraague.
16 Haꞌe ramo haꞌe kuery onheaꞌã okuapy Jesus omoĩ vai aguã sábado ára py voi nhomongueraaty re.
17 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Xeru ma aỹ voi ombaꞌeapo. Haꞌe rami ae avi xee voi ambaꞌeapo tema aikovy — heꞌi.
18 Haꞌe nunga rupi judeu ruvixa kuery ojukaxe sábado ára py voi nhomongueraaty re, haꞌe Nhanderuete Tuu oikoa rami omombeꞌu vy Nhanderuete rami avi onhemoingo ramo guive.
19 Jesus gueko omombeꞌu porãveague Haꞌe gui Jesus ombovai vy aipoeꞌi: — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Taꞌy ma mbaꞌeve ndojapoi ꞌrã ojegui ae, Tuu mbaꞌemo ojapo rã oexa eꞌỹ vy. Mbaꞌeta Tuu ojapo vaꞌe ramigua ae avi ꞌrã Taꞌy ojapo oikovy.
20 Tuu ma Guaꞌy oayvu vy ixupe oikuaa ukapa mbaꞌemo ojapo oikovya. Rakaꞌeve rã ixupe ojapo uka ꞌrã mbaꞌemo tuvixave ete vaꞌe, peẽ kuery penhemondyipa aguã.
21 Mbaꞌeta Tuu ma omano vaꞌekue omboete haꞌe omoingove jevya rami avi Taꞌy voi ꞌrã omoingove omoingovexe vaꞌe.
22 Tuu ma nanhombopagai ꞌrã. Guaꞌy rima omoĩ pavẽ oikoague repy meꞌẽarã,
23 Taꞌy omboete pavẽ aguã Tuu omboetea rami. Haꞌe rã Taꞌy nomboetei vaꞌe ma Tuu imbouare voi nomboetei.
24 — Anhetẽ aipoaꞌe: Amongue xeayvu oendu vy Xembouare re ojerovia vaꞌe, haꞌe vaꞌe kuery re oĩ tekove marã eꞌỹ. Haꞌe kuery ndopagavei ꞌrã, mbaꞌeta manoa gui oaxa ma tekove oupity aguã re.
25 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Ovaẽ ꞌrã hora, haꞌe ovaẽ ae ma guive omano vaꞌekue oendu aguã Nhanderuete Raꞌy ijayvua. Haꞌe gui hendua kuery oikove ju ꞌrã.
26 Mbaꞌeta Tuu re tekove omeꞌẽ aguã oĩa rami avi Guaꞌy voi ombopoꞌaka tekove omeꞌẽ aguã,
27 haꞌe pavẽ oikoague repy omeꞌẽ aguã voi ombopoꞌaka, Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue ramo.
28 Penhemondyi eme haꞌe rami xeayvu rã pendu vy, mbaꞌeta ovaẽ ma ouvy hora yvyra rupa py ikuai vaꞌe Taꞌy ijayvua oendu vy opuꞌãmba aguã.
29 Heko porã vaꞌekue opuꞌãmba ꞌrã oikove riae aguã. Haꞌe rã teko vai rupi ikuai vaꞌekue ma opuꞌã ꞌrã opaga aguã.
30 Xee ma mbaꞌeve ndajapoi xejegui ae. Mbaꞌemo ajapo vaꞌe ma aenduague rami meme ajapo. Haꞌe pavẽ oikoague repy ameꞌẽ vy voi haꞌevea rami ꞌrã ajapo, mbaꞌeta xee ae aipota vaꞌeꞌỹ ajapoxe, haꞌe rã Xembouare oipota vaꞌe anho.
31 — Haꞌe gui xee anho rive xereko amombeꞌu vaꞌe rire ndovarei ꞌrãgue xeayvua.
32 Haꞌe oiko avi amboae xereko kuaa ukaarã. Haꞌe vaꞌe xekuaa ukaa ma anhetẽ vaꞌe meme, xee aikuaa.
33 João Batista pe peẽ kuery peporandu uka ramo anhetẽ vaꞌe meme xemombeꞌu rakaꞌe.
34 Haꞌe rami teĩ xee naikotevẽi xekuaa ukaa ko yvy regua. Haꞌe rami avi João rekokue re xeayvu pendu vy peo jepe aguã.
35 Mbaꞌeta ijayvuague ma tataendy opa rupi omoexakãa rami. Haꞌe ramo peẽ kuery pendu vy pevyꞌa ranhe rakaꞌe penemoexakãa rupi.
36 Oiko avi peteĩ xereko kuaa ukaa João gui yvateve vaꞌe, mbaꞌeta xerembiaporã Xeru omeꞌẽ vaꞌekue ae ꞌrã oikuaa uka Xeru xembouague.
37 — Haꞌe gui Xeru Xembouare voi ijayvu rakaꞌe xerekorã re. Teĩ peẽ kuery ma neĩ peteĩgue napendui ijayvua, ndapexai guive,
38 neĩ pendejee napemoĩ ijayvu, mbaꞌeta ndapejeroviai pekuapy hemimbou re.
39 Peikuaa pota ꞌrã kuaxia para re tekove marã eꞌỹ peupity aguã. Haꞌe vaꞌe re ma xerekorã mombeꞌua oĩ,
40 haꞌe rami teĩ xere ma ndapejuxei tekove peupity aguã.
41 — Xee ma avakue pe rive nanhemboyvate ukai.
42 Haꞌe rã peẽ kuery reko ma xee aikuaa porã, mbaꞌeta pendere noĩ Nhanderuete peayvua.
43 Xeru rery rupi aju teĩ peẽ kuery naxemovaẽi. Haꞌe rã amongue guery rupi rive ou ramo ma pemovaẽ ꞌrã.
44 Mbaꞌexa tu pejerovia ta xere? Mbaꞌeta joupe rive penhemboeko porã uka, haꞌe rã Nhanderuete peteĩꞌi vaꞌe pe ma napenhemboeko porã uka potai.
45 — Pexaꞌã eme Nhanderuete renonde xee pendere xeayvu aguã re. Moisés pemboete vaꞌe ae ꞌrã ijayvu pendere.
46 Haꞌe rami avi anhetẽ ri Moisés ombopara vaꞌekue perovia vaꞌe rire xere voi pejerovia ꞌrãgue, xerekorã re ae ombopara rire.
47 Haꞌe gui Moisés ombopara vaꞌekue ndaperoviai vy ma mbaꞌexa tu perovia ta xeayvu?
1 ; ; Haꞌe vaꞌe rire Jesus oaxa ovy Galiléia yupa Tiberíades ꞌepy vaꞌe rupi.
2 Heta avi oo hupive, mbaꞌeta oexa rire hexa pyrã ojapo rã imbaꞌeaxy vaꞌe omongueraa py.
3 Haꞌe gui peteĩ yvyty re Jesus oẽ vy guemimboꞌe kuery reve oguapypa.
4 Haꞌe jave ovaẽ raiꞌi ma judeu kuery pegua ngaru Páscoa oikoa ára.
5 Haꞌe gui Jesus omaꞌẽ vy heta ou rã oexa vy aipoeꞌi guemimboꞌe Filipe pe: — Magui ndaꞌu jajogua ꞌrã mbojape apy ikuai vaꞌe kuery peguarã? — heꞌi.
6 Jesus po rami ijayvu ombovai rã oenduxe vy, mbaꞌeta oikuaa ae ma ojapo vaꞌerã.
7 Haꞌe ramo Filipe aipoeꞌi: — Peteĩ-teĩ mbojape hoꞌu aguã ma neĩ duzentos ára repy re mbojape jajogua ramo voi ꞌrã ndaꞌevei — heꞌi.
8 Haꞌe gui hemimboꞌe mboae Simão Pedro ryvy André aipoeꞌi Jesus pe:
9 — Haꞌe rami avi pe py ma oĩ peteĩ kunumi peteĩ nhiruĩ mbojape cevada guigua haꞌe mokoĩ piraꞌi oguereko vaꞌe. Haꞌe rami teĩ ndaꞌevei ꞌrã ko heta ete ikuai vaꞌe peguarã — heꞌi.
10 Jesus ombovai: — Aipopeje haꞌe javive oguapypa aguã — heꞌi. Haꞌe py ma nhuũndy porã ramo haꞌe javi oguapypa. Haꞌe py rã ndaꞌu cinco mil avakue ikuai.
11 Haꞌe gui peteĩ nhiruĩve mbojape Jesus ojopy vy oguerovyꞌa Nhanderuete. Haꞌe gui mae ma ombojoja uka pavẽ pe. Piraꞌi voi haꞌekue rami ju ombojoja uka.
12 Haꞌe gui haꞌe javive hevyatãmba ma ramo Jesus aipoeꞌi guemimboꞌe kuery pe: — Pemonoꞌõmba ju hembyrekue ojeavyky rei eꞌỹ aguã — heꞌi.
13 Haꞌekue rami haꞌe kuery ojapo vy haꞌe javi vy doze varai omonyẽ peteĩ nhiruĩ mbojape gui hembyre vaꞌekue.
14 Haꞌe gui haꞌe py ikuai vaꞌe ma hexa pyrã Jesus ojapo rã oexa vy aipoeꞌi joupe-upe: — Anhetẽ ae pevaꞌe oiko raꞌe profeta ko yvy re ou ꞌrã vaꞌekue — heꞌi okuapy.
15 Haꞌe rami vy ogueraaxe okuapy nguvixaverã. Haꞌe rami teĩ Jesus oikuaa vy ojepeꞌa vy oẽve ovy yvyty re.
16 ; Pytũꞌi jave hemimboꞌe kuery oguejy ojeꞌoivy yupa peve.
17 Haꞌe py ma ojou peteĩ kanoã hovaigua re oaxa aguã Cafarnaum tetã katy. Pytũ are ma vaꞌeri Jesus ndoui teri haꞌe kuerya py.
18 Haꞌe gui haꞌe kuery oo jave yai opuꞌã-puꞌã, yvytu oipeju atã ramo.
19 Yy rembe gui cinco, seis quilômetro rãndaꞌu haꞌe kuery oo ma jave kanoãa katy Jesus ou jekuaa yy áry rupi oguata vy. Haꞌe nunga hemimboꞌe kuery oexa vy onhemondyipa.
20 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Penhemondyi eme, xee rima — heꞌi.
21 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery ovyꞌa vaipa reve oupi kanoã py. Haꞌe rireꞌive ovaẽmba ma ooxeague py.
22 Jesus ae mbojape nhomoingo riaearã oikoa re ijayvuague Haꞌe gui koꞌẽ jevy heta vaꞌe kuery yupa rembe re opyta vaꞌekue imaꞌenduꞌa peteĩ kanoã kyrĩꞌi vaꞌe anho haꞌe py ituiague re, haꞌe vaꞌe py guemimboꞌe kuery reve Jesus ndooiague re, mbaꞌeta hemimboꞌe kuery haꞌe kuery aeꞌi ojeꞌoi rire.
23 Haꞌe rami jave ma amboae kanoã ju Tiberíades tetã gui ou vy Senhor mbojape oguerovyꞌa rire hoꞌu okuapyague katyꞌi ombojaa.
24 Jesus guemimboꞌe kuery reve haꞌe py ndoikovei maa heta vaꞌe kuery oikuaa vy ojopy kanoã, haꞌe ojeꞌoi Cafarnaum katy oeka vy.
25 Haꞌe gui yupa rovaigua re oexa vy oporandu: — Oremboꞌea, arakaꞌe ma tu revaẽ apy?
26 Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Peẽ kuery ma mbojape peꞌu haꞌe penevyatãmba rire rive xereka, hexa pyrã ajapo rã pexa kuaa porã vy eꞌỹ.
27 Penheaꞌã eme tembiꞌu opa vaꞌerã re rive, haꞌe rã imarã eꞌỹ vaꞌe nhomoingo riaearã re. Haꞌe vaꞌe regua ma Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue anho ꞌrã omeꞌẽ, mbaꞌeta Tuu oikuaa uka hemimbou oikoa — heꞌi.
28 Haꞌe kuery oporandu ixupe: — Mbaꞌe nunga ndaꞌu rojapo ꞌrã Nhanderuete oipota vaꞌe rojapo aguã?
29 Jesus ombovai: — Nhanderuete oipota vaꞌe ma hemimbou re pejeroviaa — heꞌi.
30 Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌive ju: — Mbaꞌe nunga hexa pyrã tu rejapo ꞌrã haꞌvy roexa vy ndere rojerovia aguã? Mbaꞌe nunga tu ndee rejapo kuaa?
31 Mbaꞌeta nhaneramoĩ kuery ma tekoa eꞌỹa rupi ikuai vy hoꞌu rakaꞌe maná, ipara oĩa “Yva gui mbojape ombou haꞌe kuery hoꞌu aguã”, heꞌia rami vy.
32 Haꞌe ramo Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Mbojape yva guigua Moisés eꞌỹ ombou, Xeru ae pẽvy ombou mbojape anhetẽ vaꞌe yva gui.
33 Mbaꞌeta mbojape Nhanderuetea guigua ma yva gui ou vy yvy re ikuai vaꞌe pe omeꞌẽ tekove — heꞌi.
34 Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌi: — Senhor, emeꞌẽ riae orevy haꞌe vaꞌe regua mbojape.
35 Jesus ombovai: — Xee ae ma mbojape tekove meꞌẽa. Xere ou vaꞌe kuery noenduvei ꞌrã okaruxea, xere ojerovia vaꞌe ma noenduvei ꞌrã yuvei.
36 Xee aipoaꞌeague rami ae peẽ kuery xerexa teĩ ndapejeroviai.
37 Xevy guarã Xeru omeꞌẽ vaꞌekue-ꞌekue ma oupa ꞌrã xere. Haꞌe xere ou vaꞌekue ma ndaipeꞌavei ꞌrã xejegui.
38 Mbaꞌeta xee ma yva gui aju Xembouare oipota vaꞌe ajapo aguã, xee aipota vaꞌeꞌỹ.
39 Haꞌe gui Xembouare oipota vaꞌe ma povaꞌe, xevy guarã omeꞌẽ vaꞌekue peteĩve namokanhyi aguã, haꞌe rã opaa ára amboetepa ju aguã.
40 Mbaꞌeta Xeru oipota haꞌe javive Taꞌy oexa kuaa vy hexe ojerovia vaꞌe kuery oupity tekove marã eꞌỹ. Haꞌe ramo ma xee amboetepa ju ꞌrã opaa ára.
41 Yva guigua mbojape omombeꞌu porãveague Haꞌe gui Jesus “Yva guigua mbojape aiko” heꞌi rã judeu kuery oendu vy ijayvu rei okuapy hexe.
42 Haꞌe rami vy aipoeꞌi joupe-upe: — Pevaꞌe Jesus ndaꞌu José raꞌy eꞌỹ ri? Tuu haꞌe ixy ndajaikuaai ri tyꞌy? Mbaꞌexa tu haꞌvy “Yva gui aju vaꞌekue” heꞌi kuri?
43 Haꞌe ramo ma Jesus ombovai: — Haꞌe rami ete jomeme pendeayvu aguã ma ndaꞌevei.
44 Mbaꞌeta avave rei ndoui ꞌrã xere, Xeru Xembouare ndoguerui rã. Haꞌe gui opaa ára amboetepa ju ꞌrã.
45 Mbaꞌeta profeta kuery regua ombopara vy “Nhanderuete oeko mboꞌe ꞌrã haꞌe kuery haꞌe javi”, heꞌiague rami vy Xeru ayvu oendu haꞌe oikuaa vaꞌe kuery ma ou ꞌrã xere.
46 Haꞌe rami avi avave rei ndoexai Xeru. Peteĩꞌi anho oiko hexaare, oĩa gui aju vaꞌekue ae.
47 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Xere ojerovia vaꞌe re ma tekove marã eꞌỹ oĩ.
48 — Xee ae mbojape nhomoingove riaea aiko.
49 Peneramoĩ kuery ma tekoa eꞌỹa rupi ikuai vy maná hoꞌu teĩ haꞌe javive omanomba rakaꞌe.
50 Haꞌe rã kovaꞌe mbojape yva gui ou vaꞌekue hoꞌu vaꞌe ma nomanoi ꞌrã.
51 Xee ae mbojape oikove vaꞌe yva gui ou vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe regua hoꞌu vaꞌe ma oiko riae ꞌrã. Mbojape ko yvy re ikuai vaꞌe moingovearã xee ameꞌẽ vaꞌerã ma xerete ae — heꞌi.
52 Haꞌe ramo judeu kuery joo rami eꞌỹ-eꞌỹ ijayvu. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mbaꞌexa ꞌrã tu pevaꞌe ngoꞌo omeꞌẽ jaꞌu aguã?
53 Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe: Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue roꞌo gui ndapeꞌui, haꞌe huguy gui ndapeyꞌui ri ramo pendere noĩ ꞌrã tekove.
54 Mbaꞌeta xeroꞌo gui hoꞌu, haꞌe xeruguy gui oyꞌu vaꞌe re ma oĩ tekove marã eꞌỹ, haꞌe amboetepa ju ꞌrã opaa ára.
55 Mbaꞌeta xeroꞌo ma tembiꞌu anhetẽ vaꞌe, haꞌe xeruguy ma oyꞌu pyrã anhetẽ vaꞌe.
56 Xeroꞌo gui hoꞌu haꞌe xeruguy gui oyꞌu vaꞌe ma ikuai ꞌrã xere, haꞌe xee aĩ ꞌrã haꞌe kuery re.
57 Xeru xembouare oikove, haꞌe hexe xee aikovea rami avi xere okaru vaꞌe oikove ꞌrã xere.
58 Kovaꞌe mbojape yva gui ou vaꞌekue ma penamoĩ kuery hoꞌu vaꞌekue ramigua eꞌỹ, mbaꞌeta haꞌe kuery omanomba rakaꞌe. Haꞌe rã kovaꞌe mbojape hoꞌu vaꞌe ma oikove riae ꞌrã — heꞌi.
59 Haꞌe rami Jesus ijayvu Cafarnaum tetã py judeu kuery onhemboꞌeaty py nhomboꞌea py.
60 Jesus oayvua omombeꞌu porãveague Po rami ijayvu rã hemimboꞌe kuery oendu vy heta aipoeꞌi okuapy: — Haxy ete rima ijayvua. Mavaꞌe tu oikuaa ta?
61 Haꞌe gui Jesus ma haꞌe kuery ndojou porãia oikuaa ae vy aipoeꞌi: — Peẽ kuery napendu kuaai vaꞌe tyꞌy nami xeayvu rã?
62 Haꞌe rami avi mbaꞌexa ꞌrã tu peikuaa Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue ouague katy ju ojeupi ovy rã pexa vy?
63 Mbaꞌeta Nheꞌẽ ae rima nhomoingovearã oĩ, haꞌe rã nhanderoꞌo ma haꞌe rami aguã ndovarei. Nami xeayvu vy Nheꞌẽ haꞌe tekove re rima xeayvu kuri.
64 Haꞌe rami avi peẽ kuery regua amongue ndapejeroviai — heꞌi. Po rami Jesus ijayvu mbaꞌeta oikuaa ae mavaꞌe kuery pa hexe ndojeroviai, haꞌe mavaꞌe pa ijopy uka nhemiarã oikoa.
65 Haꞌe rami vy aipoeꞌive ju: — Haꞌe nunga rupi xee aipoaꞌe kuri pẽvy: “Avave rei ndoui ꞌrã xere, haꞌe rami aguã Xeru omeꞌẽ eꞌỹ ramo.”
66 Jesus-a gui heta ojepeꞌaague Haꞌe rami rã hemimboꞌe kuery heta ojepeꞌa, hexeve ndaꞌikuaixevei vy.
67 Haꞌe ramo guemimboꞌe kuery doze ikuai vaꞌe pe ju Jesus oporandu: — Haꞌvy peẽ kuery voi teve pejepeꞌaxe avi xegui?
68 Simão Pedro ombovai: — Senhor, mavaꞌe rupive ꞌrã tu roo? Mbaꞌeta ndee ndeayvua anho tekove marã eꞌỹ meꞌẽa.
69 Haꞌe gui ore kuery roguerovia, roikuaa porã ete ndee Nhanderuete remimbou Ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe reikoa — heꞌi.
70 Haꞌe ramo Jesus ombovai: — Haꞌe rami avi peẽ kuery doze aiporavo vaꞌekue regua peteĩ re ma anha oĩ — heꞌi.
71 Po rami ijayvu Simão Iscariotes raꞌy Judas reko re, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ma doze ikuai vaꞌe regua vaꞌeri ijopy uka nhemiarã oiko.
1 Jesus re tyvy kuery ndojeroviai okuapyague Haꞌe vaꞌe rire ma Jesus oiko Galiléia yvy rupi. Judéia yvy katy ranhe ndoovei, judeu ruvixa kuery ojukaxe rã.
2 Haꞌe gui ovaẽ raiꞌi ma judeu kuery pegua ngaru oguyꞌi py ikuai aguã regua ára.
3 Haꞌe ramo oĩa py tyvy kuery ou vy aipoeꞌi ixupe: — Tereo ju kovaꞌe tekoa gui judéia katy, neremimboꞌe kuery haꞌe pygua voi mbaꞌemo rejapo vaꞌe oexa aguã.
4 Mbaꞌeta avave rei ojekuaa ukaxe vy nhemi rupi ndojapoi ꞌrã mbaꞌeve. Tove yvy jave rupi toikuaa mbaꞌemo rejapo reikovy vaꞌe — heꞌi okuapy.
5 Haꞌe rami tyvy kuery ijayvu mbaꞌeta haꞌe kuery ae ndojeroviai hexe. ;
6 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Ndaꞌevei, xeꞌára novaẽi teri. Haꞌe rã peẽ kuery pe ma ára nhavõ haꞌevepa rei.
7 Peẽ kuery re yvy regua kuery ndaꞌijaꞌe eꞌỹi ꞌrã. Haꞌe rã xere ma ndaꞌijaꞌei okuapy, teko vai rupi ikuaia amombeꞌu ramo.
8 Tapeo peẽ ae ngarua py. Xee ma ndaa reguai ranhe, mbaꞌeta novaẽi teri xeꞌára — heꞌi.
9 Haꞌe rami Jesus ijayvu vy opytave ranhe Galiléia py.
10 Ngarua py Jesus ooague Tyvy kuery ngarua py ojeꞌoipa ma rire mae Jesus voi oo. Haꞌe rami teĩ avave rei pe ndojekuaa ukai guive.
11 Ngarua py ma judeu ruvixa kuery oeka okuapy, oporandu guive mamo pa oĩa re.
12 Heta vaꞌe kuery joo rami eꞌỹ-eꞌỹ ijayvu okuapy heko re, mbaꞌeta amongue ma aipoeꞌi: — Haꞌe tu porayvu vaꞌe rima. Haꞌe rã amboae kuery ma — Xevy pe rã nhombotavypa rei oikovy — heꞌi.
13 Avave rei nomombeꞌu porãai guive marã rami pa oikoa, mbaꞌeta judeu ruvixa kuery gui okyje vy.
14 Jesus guetarã kuery ojerovia eꞌỹ vaꞌe reve jogueroayvu okuapyague Haꞌe gui ngaru oikoa mbyte py mae ma Jesus oo templo py nhomboꞌe vy.
15 Haꞌe ramo judeu ruvixa kuery ma nhomboꞌe rã oendu vy onhemondyipa. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mbaꞌexa tu kuaxia para re oĩ vaꞌe oikuaapa, nonhemboꞌei vaꞌekue ri?
16 Jesus ombovai: — Xee ma xejegui ae eꞌỹ anhomboꞌe, haꞌe rã Xembouare gui aikuaa.
17 Haꞌe gui Nhanderuete oipotaa rami ikuaixe vaꞌe ma oikuaa ꞌrã Nhanderuete gui pa anhomboꞌe kuaa, tyrã pa xejegui ae.
18 Mbaꞌeta ojegui ae nhomboꞌe vaꞌe ma onhemboyvate ukaa rupi rive ꞌrã oiko. Haꞌe rã imbouare yvatea oikuaa ukaa rupi nhomboꞌe vaꞌe ma anhetẽ vaꞌe, haꞌe hexe noĩ ꞌrã teko vai.
19 Moisés eꞌỹ teve peẽ kuery pegua lei ombopara rakaꞌe? Haꞌe ramive ma peẽ kuery neĩ peteĩve ndapejapoi. Mbaꞌe re tu xejukaxe ri?
20 Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery aipoeꞌi: — Anha teve rima ndere onhemonde. Mavaꞌe tu ndejukaxe? ;
21 Jesus ombovai: — Xee ma peteĩ mbaꞌe ajapo ramo rive peẽ kuery penhemondyipa.
22 Moisés ma oeja rakaꞌe jopire pemboi aguã. Haꞌe rami aguã ma Moisés guigua ete eꞌỹ guive, haꞌe rã nhaneramoĩ kuery gui ijypy rakaꞌe. Haꞌe rami rire sábado ára py teĩ pemboi ꞌrã avakueꞌi pire.
23 Moisés lei ombopara vaꞌekue rami vy sábado ára py voi avakueꞌi pire pemboi vaꞌeri mbaꞌe re tu xejou vai ri pekuapy sábado ára py anhomongueraague re?
24 Ndaꞌevei joe peikuaa pota aguã mbaꞌemo pexaa rupi rive, haꞌe rã anhetẽ vaꞌe haꞌe teko porã rupi anho ꞌrã haꞌeve.
25 Judeu ruvixa kuery joo rami eꞌỹ-eꞌỹ ijayvuague Amongue Jerusalém pygua kuery aipoeꞌi: — Pevaꞌe eꞌỹ ndaꞌu huvixa kuery ojukaxe vaꞌe?
26 Mbaꞌexa tu haꞌvy pavẽ oendua py nhomboꞌe teĩ avave rei nomokyrirĩ? Tyrã pa huvixa kuery voi teve oikuaa Cristo oikoa rami?
27 Nhande kuery ma jaikuaa magui pa haꞌe oua. Haꞌe gui Cristo ou ramo ma avave rei ndoikuaai ꞌrã magui pa oua — heꞌi okuapy.
28 Haꞌe gui Jesus ma templo py nhomboꞌe vy aipoeꞌi: — Peẽ kuery ndaꞌu xekuaa, haꞌe magui pa ajua peikuaa avi ri tyꞌy? Haꞌe gui xee ma xee ae aipotaa rami riveꞌỹ aju. Peẽ kuery ma ndapeikuaai ae Xembouare ma anhetẽ vaꞌeri.
29 Haꞌe rã xee ma aikuaa, mbaꞌeta ixugui aju, haꞌe ae xembou ramo — heꞌi.
30 Haꞌe ramo haꞌe kuery ojopyxe teĩ avave rei opo nomoĩ hexe, hiꞌára novaẽi teri ramo.
31 Haꞌe pygua kuery regua heta ojerovia hexe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Cristo ou vy ndaꞌu ojapo ꞌrã ri hexa pyrã pevaꞌe ava ojapo vaꞌe gui iporãve vaꞌe? — heꞌi okuapy.
32 Haꞌe gui fariseu kuery ma heta vaꞌe kuery Jesus ojou porã okuapya oikuaa vy sacerdote yvatekueve vaꞌe reve omondouka xondaro kuery ojopy aguã.
33 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Aỹꞌi tema aiko teri peẽ kuery reve. Haꞌe gui aa ju ta ma Xembouarea py.
34 Haꞌe vaꞌe rire peẽ kuery xereka teĩ ndaxejoui ꞌrã, mbaꞌeta xee aa ague py peẽ kuery peo aguã ndaꞌevei — heꞌi.
35 Haꞌe ramo judeu ruvixa kuery joupe-upe ju aipoeꞌi: — Marã katy ndaꞌu haꞌe oo ꞌrã ndajajoui aguã? Tyrã pa grego kuery retã nhande kuery ikuaia rupi teve oo ta omboꞌe vy?
36 Mbaꞌe heꞌi vy ndaꞌu po rami ijayvu: “Xereka teĩ ndaxejoui ꞌrã”, haꞌe “Xee aa ague py peo aguã ndaꞌevei”, heꞌi kuri?
37 Yy imarã eꞌỹ vaꞌe re Jesus ijayvuague Ngaru opaa ára ma omboeteave ára. Haꞌe vaꞌe ára Jesus opuꞌã vy aipoeꞌi: — Pendeyꞌuvei vaꞌe peju xea py peyꞌu.
38 Mbaꞌeta xere ojerovia vaꞌe kuery re oiko ꞌrã kuaxia para re oĩ vaꞌe: “Ipyꞌa gui oxyry ꞌrã yy imarã eꞌỹ vaꞌe” heꞌia rami. , ; ,
39 Haꞌe rami ijayvu Nheꞌẽ re, mbaꞌeta Jesus re ojerovia vaꞌe kuery re Nheꞌẽ oĩ ꞌrã. Haꞌe rã haꞌe vaꞌe jave ma Nheꞌẽ nombouai teri, mbaꞌeta Jesus nomboyvateai teri.
40 Haꞌe gui po rami Jesus ijayvu rã heta vaꞌe kuery oendu vy aipoeꞌi: — Haꞌe tu anhetẽ ae profeta oiko — heꞌi okuapy.
41 Amongue aipoeꞌi: — Haꞌe tu Cristo ete rima oiko. Haꞌe rã amboae kuery ma oporandu: — Cristo ndaꞌu Galiléia gui ꞌrã ri ou?
42 Mbaꞌeta kuaxia re ipara oiny: “Cristo ma Davi ramymino ꞌrã oiko, haꞌe Belém tetã Davi rekoague py ae ꞌrã ituiꞌi”, heꞌiague.
43 Haꞌe rami vy joo rami eꞌỹ-eꞌỹ oikuaa Jesus reko re ijayvu vy.
44 Amongue ma ojopyxe teĩ avave rei opo nomoĩ hexe.
45 Xondaro kuery ojevypa riveague Haꞌe gui xondaro kuery ojevypa rive ju sacerdote yvatekueve vaꞌe haꞌe fariseu kuerya py. Haꞌe ramo xondaro kuery haꞌe kuery oporandu: — Mbaꞌe re tu ndaperui?
46 Xondaro kuery ombovai: — Mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ava ijayvua rami avave rei ndaꞌijayvui teri — heꞌi okuapy.
47 Haꞌe ramo fariseu kuery aipoeꞌi: — Peẽ kuery voi teve penembotavy raꞌe?
48 Haꞌe gui nhanderuvixa kuery eꞌỹ vy fariseu kuery regua voi teve ojerovia hexe?
49 Haꞌe rã heta vaꞌe kuery ma nhandevygua lei oikuaa vaꞌeꞌỹ, ayvu vaipy meme ikuai — heꞌi okuapy.
50 Peteĩ haꞌe kuery vaꞌe regua ma Nicodemos, Jesus reve jogueroayvu vy oo vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe ma oirũ kuery pe oporandu:
51 — Nhande kuery pegua lei rami vy ndaꞌu haꞌeve ꞌrã ri amongue nhamboayvu porã eꞌỹ re nhanhombopaga aguã, eꞌỹ vy mbaꞌemo ojapo oikovya re jaikuaa pota porã eꞌỹ re?
52 Irũ kuery ombovai: — Ndee voi teve Galiléia pygua reiko? Eikuaa porã pota reikuaa aguã Galiléia gui neĩ peteĩ profeta ndoui ꞌrãa — heꞌi okuapy.
53 [Haꞌe gui ma peteĩ-teĩ ojeꞌoi ngoo katy.
1 Kunha itavy rei vaꞌe ogueru okuapyague Haꞌe rã Jesus ma Oliveira yvyty katy oo.
2 Koꞌẽ rai ramove ma templo katy ju ou. Oĩa py heta vaꞌe kuery voi joguerupa. Haꞌe ramo oguapy vy omboꞌepa oiny.
3 Haꞌe gui Jesus oĩa py lei re nhomboꞌe vaꞌety haꞌe fariseu kuery ogueru peteĩ kunha itavy reia py ojou pyre. Haꞌe rami vy omopuꞌã imoꞌamy teta mbyte py.
4 Haꞌe vy aipoeꞌi Jesus pe: — Poromboꞌea, kovaꞌe kunha ma itavya py ojoua raꞌe.
5 Haꞌe gui Moisés nhandevygua lei ombopara vy aipoeꞌi rakaꞌe kunha itavy rei vaꞌe ita py jajapipa aguã. Haꞌvy ndee, mbaꞌe ꞌre? — heꞌi okuapy
6 oeko aꞌã vy hexe ijayvu rei aguã. Haꞌe ramo Jesus yvy re omaꞌẽ reve okuã py ombopara oiny yvy re.
7 Haꞌe kuery oporandu riae ma okuapy ramo mae ma Jesus omaꞌẽ. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pejejavy vaꞌeꞌỹ ete peiko vaꞌe ranhe pejapi ita py — heꞌi.
8 Haꞌe gui yvy re ju omaꞌẽ reve omboparave ju oiny.
9 Haꞌe rami ijayvu rã haꞌe kuery oendu vy opyꞌapy py oikuaa haꞌe kuery ae ojejavy vaꞌea. Haꞌe rami vy peteĩ-teĩ ojepeꞌa ojeꞌoivy. Tujakueve ranhe oo, haꞌe rami py ojeꞌoipa. Opyta vaꞌe ma Jesus anho, haꞌe kunha vaꞌe guive, haꞌe kuery mbyte py hiꞌaĩague py ae.
10 Haꞌe gui Jesus omaꞌẽ vy avave rei ndoexavei. Kunha vaꞌe anho hoꞌame rã oexa vy aipoeꞌi ixupe: — Kunha, mamo tu oopa raꞌe ndere ijayvu vaꞌekue? Mavaꞌeve rei teve nanembopagai?
11 Kunha vaꞌe ombovai vy — Mavaꞌeve rei, Senhor — heꞌi. Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Xee voi norombopagai ꞌrã. Tereo ju, ejejavyve eme.]
12 Jesus gueko omombeꞌu porãveague Teĩgue ju Jesus aipoeꞌi: — Xee ma hendy vaꞌe yvy regua kuery moexakãarã. Xerupive ikuai vaꞌe ma pytũ rupi veꞌỹ ꞌrã oiko, mbaꞌeta haꞌe kuery re oĩ ꞌrã hendy vaꞌe nhomoingovea — heꞌi. ;
13 Haꞌe gui fariseu kuery aipoeꞌi: — Ndee tu ndereko re ae rima ndeayvu raꞌe. Haꞌe nunga rupi ndeayvua ndovarei.
14 Jesus ombovai vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Xee ae xereko re xeayvu teĩ xeayvua anhetẽ meme. Mbaꞌeta xee aikuaa magui pa ajuague, haꞌe marã katy pa aa ꞌrãa. Haꞌe rã peẽ kuery ma ndapeikuaai magui pa aju, neĩ marã katy pa aa ꞌrãa voi.
15 Peẽ kuery ma peikuaa rami rive penhombopagaxe, haꞌe rã xee ma avave rei nambopagai.
16 Haꞌe anhombopaga vy voi anhetẽ rupi meme ꞌrã anhombopaga, mbaꞌeta xee ma xee aeꞌỹ aiko. Xee haꞌe Xembouare roiko.
17 Pendevygua lei re ma ipara oiny: “Mokoĩ joo rami meme ijayvu ramo ꞌrãe jaikuaa anhetẽa”, heꞌiague.
18 Xee aikuaa uka porã aikovy xereko, haꞌe Xeru Xembouare voi xekuaa uka — heꞌi.
19 Haꞌe ramo oporandu okuapy: — Mamo haꞌvy oĩ Nderu? Jesus ombovai: — Peẽ ndaxekuaaia rami avi neĩ Xeru voi ndapeikuaai. Xee xekuaa vaꞌe rire ma peikuaa avi ꞌrãgue Xeru — heꞌi.
20 Haꞌe rami ijayvu templo py, peráta ryru oĩ vaꞌe yvýry oĩa py. Haꞌe rami teĩ avave rei ndojopyai, hiꞌára novaẽi teri ramo.
21 Heta vaꞌe kuery pe Jesus onhemombeꞌu teĩ ndogueroviai okuapyague Peteĩgue ju aipoeꞌi: — Xee ma ajepeꞌa ꞌrã apy gui. Haꞌe ramo peẽ kuery xereka teĩ ndapeoi ꞌrã xee aa ague py. Haꞌe rami ꞌrãgue py pekanhymba ꞌrã pejejavyague re — heꞌi.
22 Haꞌe ramo judeu ruvixa kuery aipoeꞌi: — Pevaꞌe teve ojejukaxe? Haꞌe vy ae ma “Ndapeoi ꞌrã aa ague py”, heꞌi ri kuri.
23 Jesus aipoeꞌive ju: — Peẽ kuery ma ko yvy rupigua, haꞌe rã xee ma pe yvategua. Peẽ ma kovaꞌe yvy regua, haꞌe rã xee ma yvy regua eꞌỹ.
24 Haꞌe nunga rupi ae xee aipoaꞌe kuri pekanhymba ꞌrã pejejavyague re. Mbaꞌeta xee ae aikoa ndaperoviai vy pejejavyague re pekanhymba ꞌrãe — heꞌi.
25 Haꞌe ramo oporandu okuapy: — Marã ramigua tu ndee? Jesus ombovai: — Mbaꞌe tu jypyꞌi guive pendevy amombeꞌu rakaꞌe?
26 Heta mbaꞌe areko peẽ kuery reko re xeayvu aguã peikoague repy ameꞌẽ vy guarã. Haꞌe rami teĩ aỹ ma ko yvy re ikuai vaꞌe pe amombeꞌu aikovy Xembouare anhetẽ vaꞌe gui aendu vaꞌe anho — heꞌi.
27 Haꞌe rami ijayvu teĩ haꞌe kuery ndoikuaai Nguu re ae ijayvua.
28 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌive ju: — Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue peupi ma pekuapy vy peikuaa ꞌrã marã ramigua pa aikoa, haꞌe xejegui ae mbaꞌeve ndajapoia, mbaꞌeta Xeru xemboꞌea rami anho xeayvu aikovy.
29 Xembouare ma oiko riae xereve. Ndaxerejai ꞌrã xee aeꞌi, haꞌe oipotaa rami anho ajapo ramo — heꞌi.
30 Haꞌe rami ijayvu ramo heta ojerovia hexe.
31 Haꞌe gui judeu kuery hexe ojerovia vaꞌe pe Jesus aipoeꞌi: — Xeayvua rupi riae ri peiko vy anhetẽ ete ꞌrã xeremimboꞌe peiko.
32 Haꞌe rami vy peikuaa ꞌrã anhetẽ vaꞌe, haꞌe anhetẽ vaꞌe pendejora ꞌrã escravo pendekuaia gui — heꞌi.
33 Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌi: — Ore ma Abraão ramymino orekuai vy neĩ peteĩgueve ma escravo orekuai vaꞌeꞌỹ. Mbaꞌe re tu escravo veꞌỹ orekuai aguã re ri ndeayvu?
34 Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe: Teko vai rupi ikuai vaꞌe ma teko vai pegua escravo meme ikuai.
35 Haꞌe escravo ikuai vaꞌe ma ndoiko riaei ꞌrã herekoa ro py, haꞌe rã taꞌy anho.
36 Haꞌe rami avi Taꞌy pendejora ramo ojora pyre ete ꞌrã pendekuai.
37 Haꞌe gui xee ma aikuaa ae peẽ kuery Abraão ramymino pendekuaia. Haꞌe rami teĩ pendere xeayvu noĩ ramo xejukaxe pekuapy.
38 Xee ma xeayvu mbaꞌemo Xerua py aexa vaꞌekue re anho. Haꞌe rã peẽ kuery ma penderu mbaꞌemo ojapo rã pexa vaꞌekue ae pejapo — heꞌi.
39 Haꞌe ramo haꞌe kuery — Oreru ma Abraão ae — heꞌi okuapy. Jesus ombovai: — Anhetẽ ete ri Abraão raꞌy kuery pendekuai vaꞌe rire pejapo ꞌrãgue Abraão ojapoague rami.
40 Haꞌe rami ꞌrãgue py peẽ kuery xejukaxe pekuapy, anhetẽ vaꞌe Nhanderuete gui aendu vaꞌe amombeꞌu ramo rive. Haꞌe rã Abraão ma haꞌe ramigua eꞌỹ ojapo rakaꞌe.
41 Peẽ kuery ma penderu ojapo vaꞌe ramigua ae pejapo vaꞌe — heꞌi. Haꞌe kuery aipoeꞌi: — Ore kuery ma tuu heta rei vaꞌeꞌỹ orekuai. Peteĩꞌi oreru oiko. Haꞌe vaꞌe ma Nhanderuete ae.
42 Jesus ombovai: — Anhetẽ ri Nhanderuete re penderu vaꞌe rire ma xerayvu ꞌrãgue pekuapy, mbaꞌeta xee ma Xeruetea gui aju vy apy ju aiko. Xee ae aipotaa rami eꞌỹ aju vaꞌekue, haꞌe rã Xeru xembou ramo ma aju.
43 Mbaꞌe re tu peẽ kuery ndapeikuaai ri xeayvua? Ndapeikuaai mbaꞌeta xeayvu pendu kuaa vaꞌerã eꞌỹ ae.
44 Peẽ kuery ma anha guigua pendekuai, hexe ae penderu vaꞌe vy. Haꞌe rami vy ae anha oipotaa rami pendekuai. Mbaꞌeta anha ma jypyꞌi guive jojukaa rupi tema oiko, anhetẽ vaꞌe rupi ndoikoi, hexe anhetẽ vaꞌe noĩ ae ramo. Haꞌe vy ijapu ꞌrã oikovy gueko rami vy, mbaꞌeta ijapu vaꞌe ae, haꞌe ijapu vaꞌe ru oiko.
45 Haꞌe nunga rupi ae anhetẽ vaꞌe re xeayvu ramo peẽ kuery ndaperoviai.
46 Mavaꞌe ndaꞌu peẽ kuery regua peikuaa ajejavyague? Anhetẽ meme aipoaꞌe teĩ mbaꞌe re tu ndaperoviai?
47 Nhanderuete guigua kuery anho ꞌrã onheꞌẽ rendu. Haꞌe nunga rupi ae peẽ kuery naxenheꞌẽ rendui, mbaꞌeta Nhanderuete guigua eꞌỹ pendekuai — heꞌi.
48 Judeu kuery aipoeꞌi: — Anhetẽꞌỹ ri ndaꞌu aiporoꞌea Samaria pygua haꞌe anha revegua reikoa?
49 Jesus ombovai: — Xee ma anha revegua eꞌỹ aiko, haꞌe rã Xeru amboete vaꞌe. Haꞌe rã peẽ kuery ma naxemboetei.
50 Haꞌe rami avi xee ma avave rei pe nanhemboyvate ukai. Peteĩ oiko xemboyvatearã, haꞌevea rami joe oikuaa pota vaꞌe ae.
51 Anhetẽ aipoaꞌe: Xeayvua rupi ikuai vaꞌe ma nomanoi ꞌrã rakaꞌeve rã peve guarã — heꞌi.
52 Haꞌe ramo judeu kuery aipoeꞌi: — Aỹ ma anhetẽ ete roikuaa ma anha revegua reikoa. Mbaꞌeta Abraão haꞌe profeta kuery haꞌe javive omano rakaꞌe. Haꞌe rã ndee ma “Xeayvua rupi ikuai vaꞌe nomanoi ꞌrã rakaꞌe rã peve guarã” ꞌre.
53 Ndee ndaꞌu nhaneramoĩ Abraão omano vaꞌekue gui ndeyvateve ri? Profeta kuery voi omanomba rakaꞌe. Marã ramigua tu ndee renhemoingo?
54 Jesus ombovai: — Xee ae anhemboyvate uka vaꞌe rire ma xeyvatea mbaꞌeverã ndovarei ꞌrãgue. Haꞌe rã xemboyvatearã ma Xeru ae oiko. Ixupe ma peẽ kuery “Nhanderuete” peje
55 vaꞌeri peikuaa vaꞌeꞌỹ. Haꞌe rã xee ma aikuaa. Xee “Ndaikuaai” haꞌe vaꞌe rire peẽ kuery rami avi ꞌrãgue xeapu. Xee ma aikuaa, haꞌe ijayvua ajapo aikovy guive.
56 Haꞌe gui peneramoĩ Abraão ma ovyꞌa rakaꞌe xerekorã ixupe oikuaa ukaa rã oikuaa vy. Haꞌe ma oikuaa vy xererovyꞌa ma voi rakaꞌe — heꞌi.
57 Judeu kuery aipoeꞌi: — Ndee tu neĩ cinqüenta maꞌetỹ teri ndererekoi vaꞌeri rexa ma vaꞌe tyꞌy Abraão?
58 Jesus ombovai: — Anhetẽ aipoaꞌe: Abraão oiko eꞌỹ mbove voi xee aiko ae ma — heꞌi.
59 Haꞌe ramo haꞌe kuery ojopy ita ojapi aguã, teĩ Jesus ojepeꞌa ovy templo gui.
1 Peteĩ ava ára revegua eꞌỹ vaꞌe Jesus omomaꞌẽ jevyague Haꞌe gui Jesus oo vy oexa peteĩ ava ára revegua eꞌỹ ma voi oiko vaꞌekue.
2 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery oporandu: — Oremboꞌea, mavaꞌe ndaꞌu ojejavy rakaꞌe pevaꞌe ára revegua eꞌỹ ma voi ituiꞌi aguã: haꞌe ae, tyrã pa tuu kuery ojejavy?
3 Jesus ombovai: — Haꞌe vaꞌe ojejavyague gui eꞌỹ oiko, neĩ tuu kuery gui eꞌỹ guive. Hexe Nhanderuete rembiapo ojekuaa aguã rima oiko.
4 Haꞌe gui nhande kuery ma ára oĩ teri reve ꞌrã jajapo Xembouare ojapo uka vaꞌe, mbaꞌeta pytũ ou ma oiny, avave rei nombaꞌeapoavei aguã.
5 Kovaꞌe yvy re aiko teria ja yvy regua moexakãa aiko — heꞌi.
6 Haꞌe rami ijayvu ma vy onyvõ yvy re. Haꞌe rami vy guendyry py yvy omoakỹ vaꞌekue oikyty ára revegua eꞌỹ rexa re.
7 Haꞌe vy aipoeꞌi: — Tereo ejeovai yy omboty pyre Siloé hery vaꞌe py — heꞌi. Haꞌe vaꞌe tery ma “Omondouka pyre” ꞌea. Haꞌe gui ava oo vy ojeovai, haꞌe gui omaꞌẽ porã ju ma ouvy.
8 Haꞌe gui oo katyꞌi ikuai vaꞌe haꞌe mbaꞌemo ojerure oiny rã oexa vaꞌety kuery oexa okuapy. Oexa vy oporandu joupe-upe: — Pevaꞌe eꞌỹ teve mbaꞌemo re ojerureaty py oĩ vaꞌekue?
9 Amongue ma — Haꞌe rima — heꞌi. Haꞌe rã amboae kuery ma — Any teve, haꞌe ae merami rive taꞌvy — heꞌi. Haꞌe ramo haꞌe ae aipoeꞌi: — Xee ae ri — heꞌi.
10 Haꞌe ramo oporandu okuapy: — Mbaꞌexa tu aỹ rexa ri reikovy?
11 Ava vaꞌe ombovai: — Peteĩ ava Jesus hery vaꞌe ma yvy omoakỹ vy oikyty kuri xerexa re. Haꞌe vy aipoeꞌi xevy: “Tereo ejeovai Siloé yy omboty pyre py”, heꞌi. Haꞌe ramo aa ajeovai, haꞌe gui aỹ reve aexa porã ju — heꞌi.
12 Oporandu ju okuapy: — Mamo tu haꞌe oĩ? Ombovai: — Xee ndaikuaai — heꞌi.
13 Fariseu kuery omboayvuague ára revegua eꞌỹ vaꞌekue Haꞌe gui fariseu kuerya py ju haꞌe kuery ogueraa ára revegua eꞌỹ ma voi ituiꞌi vaꞌekue,
14 mbaꞌeta Jesus yvy omoakỹ vy omomaꞌẽa ára ma sábado.
15 Haꞌe gui fariseu kuery ju oporandu marã rami vy pa omaꞌẽa re. Haꞌe ramo ava vaꞌe ombovai: — Xerexa re yapo oikyty haꞌe ajeovaipa rire ma amaꞌẽ kuri — heꞌi.
16 Haꞌe ramo fariseu kuery vaꞌe regua amongue aipoeꞌi: — Haꞌe nunga apoare taꞌvy Nhanderuete guigua eꞌỹ teve, mbaꞌeta sábado ára pyguarã oeja pyre rami eꞌỹ oiko. Haꞌe rã amboae kuery ma aipoeꞌi: — Mbaꞌexa ꞌrã tu heko vai vaꞌe ojapo kuaa guĩ ramigua hexa pyrã? — heꞌi okuapy. Haꞌe rami vy joo rami eꞌỹ-eꞌỹ ijayvu okuapy.
17 Teĩgue ju haꞌe kuery oporandu ára revegua eꞌỹ vaꞌekue pe: — Nemomaꞌẽare tu marã ramigua oikoa ndee reikuaa? — Profeta — heꞌi.
18 Judeu ruvixa kuery ndogueroviai okuapy ára revegua eꞌỹ ae ituiꞌi rakaꞌeague. Haꞌe rami vy oenoĩ uka tuu kuery.
19 Tuu kuery pe oporandu okuapy: — Pevaꞌe ma nhiꞌã penderaꞌy “Ára revegua eꞌỹ ma voi ituiꞌi” pejeague? Marã rami vy tu aỹ omaꞌẽ?
20 Haꞌe ramo tuu kuery ombovai: — Ore ma roikuaa oreraꞌy oikoa, haꞌe ára revegua eꞌỹ ma voi ituiꞌiague.
21 Haꞌe rã marã rami vy pa omaꞌẽ jevya ma ore kuery ndoroikuaai, neĩ mavaꞌe pa imomaꞌẽare voi ndoroikuaa. Oreraꞌy ma tuja ma ramo ixupe ae ꞌrã peporandu. Haꞌe ae vy ꞌrãe ma onhemombeꞌu kuaa — heꞌi okuapy.
22 Tuu kuery ma judeu ruvixa kuery gui okyje vy haꞌe rami ijayvu, mbaꞌeta huvixa kuery ijayvu ma voi onhemboꞌeaty gui omoxẽ aguã amongue Jesus ae Cristo oikoa rami omombeꞌu vaꞌe.
23 Haꞌe nunga rupi ae tuu kuery “Haꞌe ma tuja ma, ixupe ae peporandu” heꞌi.
24 Haꞌe gui teĩgue ju huvixa kuery oenoĩ ava ára revegua eꞌỹ vaꞌekue. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Nhanderuete rembojerovia vaꞌe rupi emombeꞌu porã, mbaꞌeta ore ma roikuaa haꞌe vaꞌe ava heko vai vaꞌea — heꞌi.
25 Haꞌe ramo ombovai: — Xee ma ndaikuaai heko vai vaꞌea. Peteĩ mbaꞌe tema aikuaa, mbaꞌeta ára revegua eꞌỹ aiko vaꞌekue ri aỹ ma amaꞌẽ — heꞌi.
26 Haꞌe kuery oporanduve ju: — Mbaꞌe tu ojapo ndevy? Marã rami vy tu nemomaꞌẽ?
27 Ombovai: — Xee ma amombeꞌu ae ma kuri teĩ peẽ kuery ndaperoviai. Mbaꞌe re tu peẽ kuery penduxe vai ri haꞌekue-ꞌekueꞌi amombeꞌu rã? Tyrã pa peẽ kuery voi hemimboꞌe pendekuaixe? — heꞌi.
28 Haꞌe rami rã ijayvu rei okuapy hexe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Ndee rima hemimboꞌe, haꞌe rã ore kuery ma Moisés remimboꞌe orekuai.
29 Mbaꞌeta Moisés reve Nhanderuete ijayvu rakaꞌe, roikuaa porã. Haꞌe rã haꞌe vaꞌe ava ma neĩ maguigua pa oikoa voi ndoroikuaai — heꞌi okuapy.
30 Ava vaꞌe ombovai: — Peẽ kuery tu “Maguigua pa oikoa ndoroikuaai” peje, xemomaꞌẽ vaꞌeri.
31 Mbaꞌeta jaikuaa ae ma Nhanderuete noendui ꞌrãa heko vai vaꞌe ojerurea. Haꞌe rã Nhanderuete renonde ojererokyjea rupi haꞌe oipotaa rami oiko vaꞌe ojerurea ma oendu ꞌrã.
32 Yvy itui ypyꞌi guive nanhaendui teri ára revegua eꞌỹ ma voi ituiꞌi vaꞌekue momaꞌẽa omombeꞌua rã.
33 Haꞌe nunga rupi haꞌe vaꞌe ava ma Nhanderuete guigua eꞌỹ vaꞌe rire mbaꞌeve rei ndojapo kuaai ꞌrãgue — heꞌi.
34 Haꞌe rã haꞌe kuery ombovai: — Ndee tu ndetuiꞌi guive rejejavypa ma voi vaꞌekue ri aỹ ma oremboꞌe ta? — heꞌi okuapy. Haꞌe rami vy omoxẽ.
35 Ára revegua eꞌỹ vaꞌekue pe Jesus ojekuaa ukaague Jesus oendu ára revegua eꞌỹ vaꞌekue omoxẽ okuapyague. Haꞌe rami vy ovaexĩ vy oporandu: — Ndee tu rejerovia ri Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue re?
36 Ava vaꞌe ombovai: — Senhor, mavaꞌe tu oiko, hexe ajerovia aguã?
37 Jesus aipoeꞌi: — Ndee ma rexa ma reꞌamy, xee ndereve xeayvu vaꞌe ae haꞌe — heꞌi.
38 Ombovai: — Senhor, xee ajerovia — heꞌi vyve omboete.
39 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌi: — Xee ma kovaꞌe yvy re aju peteĩ-teĩ oikoague repy ojopy aguã, haꞌe rami vy ára revegua eꞌỹ ikuai vaꞌekue omaꞌẽmba ju, haꞌe omaꞌẽ porã vaꞌekue ndoexavei aguã — heꞌi.
40 Haꞌe ramo fariseu kuery regua ijyvýry ikuai vaꞌe oporandu ixupe: — Haꞌe rami vy ore kuery voi teve ára revegua eꞌỹ orekuai?
41 Jesus ombovai: — Ára revegua eꞌỹ ete pendekuai vaꞌe rire pendereko vaia noĩ ꞌrãgue. Haꞌe rã “Ore romaꞌẽ porã” peje vy ma pendereko vaia oĩ tema. ;
1 Vexaꞌi re opena porã vaꞌe oikoa re Jesus ijayvuague — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Amongue vexaꞌi kora rokẽ rupi eꞌỹ, amboae rupi oike vaꞌe ma imonda haꞌe jojuka rive-rive vaꞌe anho.
2 Haꞌe rã okẽ rupi oike vaꞌe ma vexaꞌi kuery re opena vaꞌe ete.
3 Haꞌe vaꞌe pe ma okẽ rarõa oipeꞌa ꞌrã, haꞌe vexaꞌi kuery voi oendu kuaa ꞌrã okuapy ijayvua. Haꞌe ramo guymba kuery hery rupi meme oenoĩ reve oguenoẽmba ꞌrã heravy oka py.
4 Guymba kuery oguenoẽmba ma vy henonde ꞌrã oo, haꞌe rã hymba kuery ma ijayvua oendu kuaa vy oo ꞌrã hakykue.
5 Haꞌe rã opena vaꞌety eꞌỹ ou ramo ma vexaꞌi kuery ndooi ꞌrã hakykue, onhamba ꞌrã ixugui, ijayvua noendu kuaai vy — heꞌi.
6 Haꞌe rami Jesus ijayvu mbaꞌemo re ombojoja vy. Haꞌe rami teĩ hendua kuery noendu kuaai.
7 Haꞌe ramo Jesus omombeꞌu porãve ju: — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Xee ae vexaꞌi kora rokẽ aĩ.
8 Xee aiko eꞌỹ mbove ma imonda haꞌe jojuka rive vaꞌe kuery anho ou rakaꞌe. Haꞌe vaꞌe kuery ayvu ma vexaꞌi kuery noendui.
9 Haꞌe rã xee ma okẽ aĩ. Xea rupi oike vaꞌe kuery oo jepe ꞌrã. Oike ꞌrã, haꞌe gui oẽ ju vy ojou ꞌrã hoꞌu vaꞌerã.
10 Imonda vaꞌe ou ꞌrã mymba kuery oipeꞌa, ojuka haꞌe omomba aguã rive. Haꞌe rã xee ma aju haꞌe kuery oupity aguã tekove, haꞌe opa mbaꞌe py ikuai porã aguã.
11 — Xee ma vexaꞌi re opena porã vaꞌety rami aiko. Mbaꞌeta opena porã vaꞌety ma guymba kuery re omeꞌẽ ꞌrã guekove ae.
12 Haꞌe rã peráta re rive ombaꞌeapo vaꞌe ma vexaꞌi re opena ete vaꞌety eꞌỹ, neĩ vexaꞌi ja eꞌỹ guive. Haꞌe rami vy aguaraꞌi guaxu ou rã haꞌe oexa vy onha rive ꞌrã vexaꞌi kuery oejapa vy. Haꞌe ramo aguaraꞌi guaxu mymba kuery ogueroꞌa vy omondyipa ꞌrã imondovy opa rupi.
13 Peráta re rive ombaꞌeapo vaꞌe ma onha ꞌrã vexaꞌi kuery reꞌỹ ae openave vy.
14 Haꞌe rã xee ma vexaꞌi re opena porã vaꞌety aiko. Aikuaa xerymba kuery, haꞌe rã haꞌe kuery voi xekuaa,
15 Xeru xekuaa, haꞌe xee Xeru aikuaa rami ae avi. Haꞌe rami vy xerymba kuery re ameꞌẽ ꞌrã xerekove.
16 — Haꞌe gui xerymba kuery areko avi kora mboae py, kovaꞌe py eꞌỹ. Haꞌe vaꞌe kuery avi ꞌrã aru, xeayvu oendu avi ramo. Haꞌe rami vy peteĩ kora py ꞌrã haꞌe javive ikuai, haꞌe peteĩꞌi avi ꞌrã oiko opena vaꞌety.
17 — Haꞌe nunga rupi ae Xeru xerayvu, mbaꞌeta ameꞌẽ ꞌrã xerekove, haꞌe gui ajopy jevy aguã.
18 Xegui avave rei ndoipeꞌaai ꞌrã xerekove. Xee ameꞌẽxeaꞌi py ae ꞌrã ameꞌẽ. Mbaꞌeta xepoꞌaka xerekove ameꞌẽ, haꞌe gui ajopy ju aguã, haꞌe rami Xeru ojapo uka rire.
19 Joo rami eꞌỹ-eꞌỹ judeu kuery ijayvu okuapyague Haꞌe rami Jesus ijayvu rã judeu kuery oendu vy joo rami eꞌỹ-eꞌỹ ijayvu okuapy.
20 Haꞌe kuery vaꞌe regua heta aipoeꞌi: — Evoko vaꞌe re tu anha rima onhemonde raꞌe naꞌinhakã porãvei aguã rami. Mbaꞌe re tu pejapyxaka ri ijayvua re?
21 Haꞌe rã amongue ma aipoeꞌi: — Haꞌe rami avi anha revegua ma ndaꞌijayvui ꞌrã haꞌe rami. Tyrã pa anha omomaꞌẽ kuaa ri tyꞌy omaꞌẽ eꞌỹ vaꞌekue?
22 Jesus pe oporandu ju okuapyague Yroꞌy py oiko ngaru Jerusalém py, templo ojapopaague re imaꞌenduꞌaa aguã regua.
23 Haꞌe gui Jesus oiko templo roka rupi oguy puku Salomão ꞌepy vaꞌe py.
24 Haꞌe jave judeu kuery ijyvýry oupa vy oporandu ixupe: — Rakaꞌe peve tu ropẽxa rei aguã rami oremoingo ta? Cristo ete ri reiko vy enhemombeꞌu porã.
25 Jesus ombovai: — Xee ma anhemombeꞌu porã teĩ peẽ kuery ndaperoviai. Mbaꞌemo porã Xeru rery rupi ajapo aikovy vaꞌe voi oikuaa uka marã ramigua pa aikoa.
26 Peẽ kuery ndapejeroviai mbaꞌeta xerymba vexaꞌi regua eꞌỹ pendekuai vy.
27 Mbaꞌeta xerymba vexaꞌi kuery ma oendu ꞌrã xeayvu, haꞌe rã xee ma peteĩ-teĩ aexa kuaa. Haꞌe kuery oo ꞌrã xerakykue.
28 Haꞌe kuery pe ameꞌẽ tekove marã eꞌỹ. Haꞌe ramo haꞌe kuery nomanovei ma ꞌrã, haꞌe avave rei ndoipeꞌaai ꞌrã xepo gui.
29 Xevy pe Xeru omboaxa vaꞌekue ma pavẽ gui ipoꞌakave. Haꞌe Xeru po gui ma avave rei ndoipeꞌaai ꞌrã.
30 Xee haꞌe Xeru reve ma peteĩꞌi ae roiko — heꞌi.
31 Haꞌe gui teĩgue ju judeu kuery ojopy ita ojapi aguã.
32 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Pexaa rupi mbaꞌemo porã ajapo reta ma, Xeru ojapo uka vaꞌe meme. Haꞌe nungakue regua mavaꞌe re tu xeapipaxe ita py?
33 Judeu kuery ombovai: — Mbaꞌemo porã rejapo vaꞌekue reꞌỹ ri rojapipaxe ita py, haꞌe rã Nhanderuete re ndeayvu vaiague re, mbaꞌeta ndee ava rive reiko vaꞌeri Nhanderuete rami renhemoingo ramo — heꞌi okuapy.
34 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Pẽvygua lei re aipo ndeꞌi ri tyꞌy: “Xee aipoaꞌe tuuete regua pendekuaia rami”? “Tuuete” heꞌia ma joe oikuaa pota vaꞌe kuery re ijayvu vy .
35 Nhanderuete ombopara uka vaꞌekue ndoaxa rivei ꞌrã. Haꞌe nunga rupi haꞌe vaꞌe kuery pe ijayvu vy “Tuuete” heꞌi rire
36 mbaꞌe re tu haꞌvy “Ndeayvu vai” peje xevy Nhanderuete Raꞌy aikoa rami anhemombeꞌu ramo? Mbaꞌeta xee ma Xeru guemimbourã xemoĩ vaꞌekue, ko yvy re xembou aguã.
37 Haꞌe gui mbaꞌemo Xeru ojapo uka vaꞌe xee ndajapoi vaꞌe rire haꞌevea rami ꞌrãgue xere ndapejeroviaia.
38 Haꞌe rami avi haꞌe nunga ajapo ramo haꞌe nunga oikoa ri jepe perovia ꞌrãgue, xere ae ndapejeroviai teĩ. Haꞌe rami vy peikuaa aguã xere Xeru oĩa, haꞌe Xeru re xee aĩa — heꞌi.
39 Haꞌe rami ijayvu ramo haꞌe kuery ojopyxe teĩ oo jepe ju haꞌe kuery po gui.
40 Peteĩgue ju Jordão yakã rovaigua re Jesus oo João nhomongarai ypyꞌi oikovyague py. Haꞌe py ranhe oiko.
41 Haꞌe ramo heta ju ojeꞌoi oĩa py. Haꞌe rami vy joupe-upe aipoeꞌi okuapy: — João ma neĩ peteĩgueve hexa pyrã ndojapoi vaꞌekue. Haꞌe rã kovaꞌe rekorã re ijayvuague ma anhetẽ meme rakaꞌe — heꞌi okuapy.
42 Haꞌe rami vy haꞌe py heta ete ojerovia hexe.
1 Jesus omboete jevyague Lázaro Haꞌe gui Maria haꞌe tyke Marta rekoa Betânia py ma ikyvy Lázaro imbaꞌeaxy oupy.
2 Maria ma Senhor py re heakuã porã vaꞌe oikyty vy oꞌa py ae omombiru vaꞌerã.
3 Haꞌe gui Lázaro reindy kuery aipoeꞌi uka Jesus pe: — Senhor, orekyvy reayvu ete vaꞌe imbaꞌeaxy oupy — heꞌi uka.
4 Haꞌe nunga Jesus oendu vy aipoeꞌi: — Haꞌe vaꞌe teko axy ma ijukaarã eꞌỹ oiko, haꞌe rã Nhanderuete yvatea haꞌe Taꞌy yvatea avi ojekuaa aguã — heꞌi.
5 Jesus oayvu ete Marta, ikypyꞌy haꞌe ikyvy Lázaro.
6 Haꞌe rami vy Lázaro imbaꞌeaxy oupya oikuaa teĩ mokoĩ ára ranhe opytave oĩa py.
7 Haꞌe gui mae ma — Jajeꞌoi ju Judéia yvy katy — heꞌi guemimboꞌe kuery pe.
8 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery oporandu: — Oremboꞌea, kueeꞌi judeu kuery ita py ndeapipaxe vaꞌekue ri haꞌekue katy ju vaꞌe tyꞌy rejevy ta?
9 Jesus ombovai: — Doze hora eꞌỹ ri tyꞌy peteĩ ára oĩ? Haꞌe ara py teri amongue oguata vy nonhepyxangai ꞌrã, hexakãa ko yvy regua oexa vy.
10 Haꞌe rã pyávy ma oguata vy onhepyxanga ꞌrãe, mbaꞌeta hexe noĩ hexakãa — heꞌi.
11 Haꞌe rami ijayvu ma vy aipoeꞌive ju: — Nhaneirũ Lázaro ma oke oupy. Haꞌe ramo xee aa ta amomyĩ — heꞌi.
12 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery aipoeꞌi: — Senhor, oke vy ꞌrã okuera — heꞌi okuapy.
13 Haꞌe rami Jesus ijayvu vaꞌeri Lázaro omano maa re ijayvu vy. Haꞌe rã hemimboꞌe kuery ma okea re rive ijayvua rami oikuaa.
14 Haꞌe ramo ma Jesus omombeꞌu porãve: — Lázaro omano ma.
15 Haꞌe pendere amaꞌẽ vy avyꞌa haꞌe py ndaikoiague re, mbaꞌeta haꞌe rami rã ꞌrãe pejerovia. Jajeꞌoi maꞌvy ituia py — heꞌi.
16 Tomé Dídimo hery vaꞌe aipoeꞌi oirũ kuery pe: — Jajeꞌoi haꞌvy nhande kuery voi hexeve nhamano aguã — heꞌi.
17 Haꞌe gui Jesus ovaẽ rã irundy ára ma ojapo Lázaro onhono porãa ague.
18 Betânia tekoa ma Jerusalém gui três quilômetro rãndaꞌu opyta.
19 Marta haꞌe Maria okyvy re ipyꞌa vai ramo heta ou judeu kuery ombopyꞌa guaxu aguã.
20 Marta ma Jesus ou oinya oikuaa vy oo ovaexĩ aguã. Haꞌe rã ikypyꞌy Maria ma ngoo py ranhe opyta.
21 Haꞌe gui Marta aipoeꞌi Jesus pe: — Senhor, apy reiko vaꞌe rire xekyvy nomano jepei ꞌrãgue.
22 Haꞌe rami avi xee aikuaa opa mbaꞌe re Nhanderuete pe rejerure ramo haꞌe ojapo ꞌrãa ndevy — heꞌi.
23 Jesus aipoeꞌi: — Ndekyvy ma onhemboete ju ꞌrã.
24 Haꞌe ramo Marta ma — Tá, xee aikuaa ma opaa ára onhemboete ju ꞌrãa, omboetepaa jevy jave — heꞌi.
25 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌi: — Xee ae ma anhomboete haꞌe anhomoingove vaꞌe. Xere ojerovia vaꞌe omano teĩ oikove jevy ꞌrã.
26 Haꞌe rami avi haꞌe javive xere oiko haꞌe ojerovia vaꞌe ma nomanoi ꞌrã rakaꞌeve rã peve guarã. Rerovia pa xeayvua? ,
27 Kunha vaꞌe ombovai: — Tá Senhor, xee arovia ndee Nhanderuete Raꞌy Cristo ko yvy re reju ꞌrã vaꞌekue reikoa — heꞌi.
28 Haꞌe rami ijayvupa vy ojepeꞌa ranhe, haꞌe oenoĩ okypyꞌy Maria. Haꞌe vy ixupe anhoꞌi aipoeꞌi: — Nhanemboꞌea ovaẽ ma, haꞌe nerenoĩ — heꞌi.
29 Ikypyꞌy oendu vyve opuꞌã haꞌe oo oĩa katy.
30 Mbaꞌeta Jesus ma tekoa py eteꞌi novaẽ teri, Marta oexaague py teri oĩ.
31 Haꞌe gui judeu kuery Maria mbopyꞌa guaxuarã hoo py ou vaꞌekue oexa okuapy Maria ojapura reve opuꞌã ovy rã. Haꞌe rami vy haꞌe kuery voi ojeꞌoi hupive, “Ikyvy ituia katy po oo ojaeꞌo aguã” heꞌi vy.
32 Haꞌe gui Jesus oĩa py Maria ovaẽ vy oexa vyve guenapyꞌã re oĩ henonde. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Senhor, apy reiko vaꞌe rire xekyvy nomano jepei ꞌrãgue — heꞌi.
33 Haꞌe ojaeꞌo rã, haꞌe judeu kuery hupive ou vaꞌekue haꞌe javi ojaeꞌo avi ramo Jesus oexa vy oendu opyꞌa re omboaxya, ndovyꞌai guive.
34 Haꞌe rami vy oporandu: — Mamo tu penhono porã rakaꞌe? Haꞌe kuery ombovai: — Senhor, eju haꞌvy exa — heꞌi.
35 Jesus voi ojaeꞌo.
36 Haꞌe ramo judeu kuery oexa vy — Haꞌe oayvu ete vaꞌe tyꞌy — heꞌi okuapy.
37 Haꞌe rã amongue ma aipoeꞌi: — Haꞌe ma ára revegua eꞌỹ omomaꞌẽ vaꞌekue ndaꞌevei ri tyꞌy kovaꞌe voi omano aguã gui ogueraa jepe aguã? — heꞌi.
38 Jesus teĩgue ju opyꞌa re oendu omboaxya. Haꞌe vy oo onhono porãa ague peve. Peteĩ itakua py onhono porãa, haꞌe imbotyarã omoĩa ita tuvixa vaꞌe.
39 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Peipeꞌa ita — heꞌi. Haꞌe ramo omano vaꞌekue reindy Marta aipoeꞌi: — Senhor, heakuã ma rima, irundy ára ma rire.
40 Jesus ombovai: — Xee aipo ndaꞌei ri ty raꞌe, rejerovia vy Nhanderuete poꞌakaa rexa ꞌrãa? — heꞌi.
41 Haꞌe rami rã oipeꞌaa ita. Jesus yva re omaꞌẽ vy aipoeꞌi: — Xeru, xee roguerovyꞌa, mbaꞌeta rendu xeayvua.
42 Xee ma aikuaa ae xeayvua rendu riaea. Haꞌe rami avi nami xeayvu heta vaꞌe kuery oikuaa aguã ndee ae xembouague — heꞌi.
43 Haꞌe rami ijayvu ma rire ojapukai reve aipoeꞌi: — Lázaro, eẽ ke oka py — heꞌi.
44 Haꞌe ramove omano vaꞌekue oẽ ouvy ipy haꞌe ipo ojokuaague reve, haꞌe hova panhero py onhovãa vaꞌekue reve. Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Pejora, tove too — heꞌi.
45 Haꞌe gui judeu kuery Maria-a py ou vaꞌekue ma haꞌe rami Jesus ojapo rã oexa vy heta ojerovia hexe.
46 Haꞌe rã amboae kuery ma ojeꞌoi vy fariseu kuery pe omombeꞌupa Jesus ojapo vaꞌekue.
47 Huvixa kuery Jesus ojuka aguã re jogueroayvuague Haꞌe nunga sacerdote yvatekueve vaꞌe haꞌe fariseu kuery oendu vy nhomboatypa nhomboayvu vaꞌety kuery reve. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mbaꞌe tu nhande kuery jajapo jakuapy? Mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ava ma hexa pyrã anho ojapo oikovy.
48 Xapyꞌa rei nanhapenai ramo ma ojerovia pavẽ ꞌrã hexe. Haꞌe ramo Roma pygua kuery haꞌe nunga oendu vy ou vy omomba ꞌrã nhambojeroviaaty haꞌe nhande kuery voi — heꞌi okuapy.
49 Haꞌe kuery regua peteĩ ma Caifás hery vaꞌe, haꞌe vaꞌe maꞌetỹ re sacerdote yvateve vaꞌe oĩ. Haꞌe vaꞌe aipoeꞌi: — Peẽ kuery ma mbaꞌeve ndapeikuaai,
50 neĩ ndapeikuaa potai guive, mbaꞌeta nhande kuery nhamanombaa ꞌrãgue py haꞌeveve peteĩ ava omano aguã heta vaꞌe kuery rekovia — heꞌi.
51 Ojee ae gui eꞌỹ haꞌe rami ijayvu. Haꞌe rã haꞌe vaꞌe maꞌetỹ re sacerdote yvateve vaꞌe oĩ vy Nhanderuete gui ae ijayvu Jesus heta vaꞌe kuery rekovia omano aguã re.
52 Haꞌe guetarã kuery rekovia anho eꞌỹ guive omano, haꞌe rã Nhanderuete raꞌy kuery yvy jave re ikuai vaꞌe haꞌe javi omoingo aguã peteĩꞌi tete rami.
53 Haꞌe gui haꞌe vaꞌe ára guive haꞌe kuery onhembopyꞌa okuapy ojuka aguã. ; , ; ,
54 Haꞌe nunga Jesus oikuaa vy judeu kuery ikuai rupi veꞌỹ oiko, haꞌe rã tekoa eꞌỹa katyꞌi peteĩ tetã Efraim hery vaꞌe oĩ vaꞌe py oo. Haꞌe py ranhe opyta guemimboꞌe kuery reve.
55 Haꞌe gui judeu kuery pegua ngaru Páscoa ára ovaẽ raiꞌi ma ramo Jerusalém katy heta ojeꞌoi tekoa ikuai vaꞌe gui, Páscoa oiko rã guarã ojekyꞌaꞌo aguã.
56 Haꞌe py ma oeka okuapy Jesus. Haꞌe rami vy templo py ikuai vy aipoeꞌi joupe-upe: — Mbaꞌexa ndee reikuaa? Jesus ndaꞌu ndoui ꞌrã ngarua py? — heꞌi.
57 Sacerdote yvatekueve vaꞌe haꞌe fariseu kuery aipoeꞌi amongue mamo pa Jesus oikoa oikuaa vy omombeꞌu aguã, haꞌe kuery ojopy aguã.
1 ; Mboapy meme ára teri oata Páscoa ára ovaẽ aguã jave ma Betânia katy ju Jesus oo, Lázaro omanoague gui omboete ju vaꞌekue rekoa py.
2 Haꞌe rã Jesus pe ojapo okuapy peteĩ ngaru. Marta ojara oikovy tembiꞌu. Haꞌe rã Lázaro voi haꞌe kuery reve oĩ okarua py.
3 Haꞌe gui Maria ogueru meio quilo heakuã porã vaꞌe nardo gui anho ojapo pyre, hepyve ete vaꞌe. Haꞌe rami vy Jesus py re oikyty heakuã porã vaꞌe, haꞌe oꞌa py ju omombiru. Opy haꞌe javi rupi omoeakuãmba.
4 Haꞌe rami rã hemimboꞌe kuery regua Judas Iscariotes ijopy uka nhemiarã vaꞌe aipoeꞌi:
5 — Mbaꞌe re tu heakuã porã vaꞌe novendei raꞌe trezentos ára repy re, iporiaukueꞌi pe hepykue omeꞌẽ aguã? — heꞌi.
6 Haꞌe rami ijayvu iporiaukueꞌi oipytyvõxe vy eꞌỹ, mbaꞌeta imonda vaꞌe oiko, haꞌe oirũ kuery peráta ryru re opena vaꞌe vy ojeupe guarã oipeꞌa kuerei ꞌrã peráta omoĩ mbyre.
7 Haꞌe ramo ixupe Jesus aipoeꞌi: — Tove ri, mbaꞌeta guĩ rami xerete omoeakuã ma voi xenhono porãa rã guarã.
8 Iporiaukueꞌi ma ikuai riae ꞌrã peẽ kuery reve. Haꞌe rã xee ma pendereve ndaiko riaei ꞌrã.
9 Lázaro avi ojukaxe okuapyague Heta judeu kuery ma Jesus haꞌe py oĩa oikuaa vy jogueru haꞌe katy. Jesus oexaxe vy anho eꞌỹ oo, oexaxe avi Lázaro omanoague gui omboete ju vaꞌekue.
10 Haꞌe rã sacerdote yvatekueve vaꞌe ma Lázaro voi ojukaxe okuapy,
11 mbaꞌeta judeu kuery Lázaro oexa vy ojeꞌoi vaꞌekue heta ma ojevy Jesus re ojerovia reve.
12 ; ; Koꞌẽ jevy ngaru oĩa py ou vaꞌekue heta oendu okuapy Jerusalém katy Jesus ou oinya.
13 Haꞌe rami vy pindo rogue ojaya reta jogueravy ovaexĩ aguã ojeꞌoi vy. Ojapukai reve aipoeꞌi: — Iporã ete! Imaꞌenduꞌa porãmby Israel kuery ruvixaverã Senhor rery rupi ou vaꞌe — heꞌi ojeꞌoivy.
14 Haꞌe gui Jesus ma mburikaꞌi ojou uka vaꞌekue áry ou, kuaxia para re oĩa rami vy:
15 “Sião pygua kuery, pekyje eme, mbaꞌeta mburika raꞌy áry ou ma oiny penderuvixaverã”, heꞌiague rami. Zacarias 9.9-10 py oĩa rami vy pindo rogue heta vaꞌe kuery ogueru vy oexa uka nguvixa poꞌakaa oguerovyꞌaa, haꞌe rã kavaju áry ꞌrãgue py mburikaꞌi áry huvixa ou vy oexa uka onhemoꞌyvyĩꞌi haꞌe haꞌevepa reiꞌia.
16 Hemimboꞌe kuery haꞌe nunga oexa teĩ ndoikuaai ranhe. Jesus omboyvatea ju rire mae ma oikuaa, mbaꞌeta imaꞌenduꞌa okuapy kuaxia para re hekorã re ijayvuague re, omovaẽ porã okuapy rã oexa rire.
17 Mbaꞌeta heta ikuai vaꞌekue Lázaro omanoague gui Jesus omopuꞌã ju haꞌe onhono porãague gui oenoĩague py. Haꞌe kuery haꞌe nungakue omombeꞌu ramo ae
18 heta vaꞌe kuery ojeꞌoi ovaexĩ aguã, haꞌe nunga hexa pyrã ojapoague oendu rire.
19 Haꞌe ramo fariseu kuery ma aipoeꞌi okuapy joupe-upe: — Opa mbaꞌe jajapo vaꞌe mbaꞌeverã ndovarei, mbaꞌeta hakykue ojeꞌoi pavẽ.
20 Amongue grego kuery Jesus oexaxe okuapyague Amongue grego kuery ngarua py ombojerovia aguã jogueru avi vaꞌekue.
21 Haꞌe gui haꞌe vaꞌe kuery ojeꞌoi hemimboꞌe Filipe oĩa py, Galiléia regua Betsaida pygua ramo. Haꞌe vy aipoeꞌi okuapy ixupe: — Oreruvixa, ore kuery voi roexaxe Jesus — heꞌi.
22 Haꞌe ramo Filipe oo vy André pe ranhe omombeꞌu. Haꞌe rami vy André reve Jesus pe ju omombeꞌu.
23 Haꞌe ramo Jesus ombovai: — Aỹ ovaẽ ma Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue omboyvatea ju aguã ára.
24 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy, trigo raꞌyĩ yvy py ndoꞌai haꞌe nomanoi vy peteĩ haꞌyĩꞌi ae ꞌrã opyta. Haꞌe rã omano vy ma hiꞌa retave ꞌrã.
25 Guekove oayvu vaꞌe kuery ma omokanhy ꞌrã. Haꞌe rã ko yvy re ikuai reve guekove ndoayvui vaꞌekue ma ojou ꞌrã tekove marã eꞌỹ. ; ,
26 Xerembiguai ikuaixe vaꞌe tojeꞌoi xerakykue, mamo rã xee aikoa py xerembiguai avi ikuai aguã. Haꞌe gui xerembiguai rami ikuai vaꞌe ma Xeru omboyvate ꞌrã.
27 — Aỹ ma xepyꞌa py aendu ndavyꞌaia. Haꞌe rami vy mbaꞌe haꞌe ndaꞌu xee? “Xeru, xereraa jepe ke kovaꞌe hora gui” haꞌe ꞌrã ndaꞌu? Any, mbaꞌeta kovaꞌe hora pyguarã ae xee aju rire.
28 Haꞌe rami ꞌrãgue py “Xeru, eikuaa uka ke nderery yvatea” haꞌe — heꞌi. Haꞌe ramo onhendu peteĩ ayvu yva gui: — Xee aikuaa uka ae ma xerery yvatea, haꞌe aikuaa ukave ju ꞌrã guive — heꞌi vaꞌe.
29 Haꞌe vaꞌe ayvu ma heta vaꞌe kuery ikuai vaꞌe oendu vy aipoeꞌi: — Yapu. Haꞌe rã amboae kuery ma — Anjo rima ijayvu raꞌe — heꞌi.
30 Haꞌe gui Jesus ma aipoeꞌi: — Povaꞌe ayvu ma xee anho aendu aguã eꞌỹ onhendu, haꞌe rã peẽ kuery peguarã.
31 Aỹ ovaẽ ma ko yvy regua kuery opaga aguã oikuaa ukaa ára, haꞌe ko yvy regua kuery rerekoa avi ꞌrã oitya.
32 Mbaꞌeta ko yvy gui xereupia ramo haꞌe javi regua ꞌrã aru xejee — heꞌi.
33 Haꞌe rami ijayvu, marã rami pa omano ꞌrãa re ijayvu vy.
34 Haꞌe ramo heta vaꞌe kuery oporandu: — Ore kuery ma roikuaa lei re oĩa rami vy Cristo ou vy oiko riae ꞌrãa. Mbaꞌexa tu haꞌvy ndee aipoꞌre Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue yvy gui oupia ꞌrãa rami? Mavaꞌe tu “Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue” ꞌrea? — heꞌi okuapy.
35 Jesus aipoeꞌi: — Aỹꞌi ma hendy vaꞌe oiko teri pendereve. Peiko kuaa ke pendereve hendy vaꞌe oĩa ja, pytũ penderupity eꞌỹ aguã, mbaꞌeta pytũ rupi ikuai vaꞌe ma ndoikuaai marã katy pa ooa.
36 Hendy vaꞌe pendereve oiko teri reve pejerovia hexe, hendy vaꞌe raꞌy kuery peiko aguã — heꞌi. Haꞌe rami Jesus ijayvupa ma vy ojepeꞌa ovy, haꞌe ndojexa ukavei haꞌe kuery pe.
37 Jesus re judeu kuery ndojeroviai okuapya re ijayvua Haꞌe kuery oexaa rupi hexa pyrã ojapo reta teĩ ndojeroviai okuapy hexe, ,
38 profeta Isaías aipoeꞌiague ojeupity aguã: “Senhor, mavaꞌe tu oguerovia ꞌrã oreayvua? Mavaꞌe kuery pe tu reikuaa ukaa ꞌrã ndepoꞌakaa?” heꞌiague rami.
39 Mbaꞌeta haꞌe kuery ndojeroviai ae, Isaías aipoeꞌia rami vy:
40 “Haꞌe kuery rexa amboguepa, amoakã ratã guive, haꞌe kuery guexa py mbaꞌeve oexa eꞌỹ aguã, haꞌe opyꞌa py mbaꞌeve oendu eꞌỹ aguã, ojeko rerova rã araa jepe aguã.”
41 Haꞌe rami Isaías ijayvu Jesus ipoꞌaka aguã oikuaa ma voi vy. Haꞌe vy ae hekorã re ijayvu.
42 Haꞌe rami avi huvixa kuery heta ojerovia hexe teĩ okyje vy onhenhomi guive, onhemboꞌeaty gui fariseu kuery omoxẽ gui.
43 Haꞌe kuery ma avakue pe rive ojejou porã uka, Nhanderuete pe ꞌrãgue py.
44 Gueko re peteĩgue ju Jesus ijayvuague Haꞌe gui Jesus ijayvu atã reve aipoeꞌi: — Xere ojerovia vaꞌe ma xere anho eꞌỹ ojerovia, haꞌe rã Xembouare re avi.
45 Xerexa vaꞌe kuery ma Xembouare avi oexa.
46 Mbaꞌeta xee ma ko yvy regua moexakãarã aju, xere ojerovia vaꞌe pytũ rupi veꞌỹ ikuai aguã.
47 Haꞌe gui amongue xeayvu oendu teĩ ndojapoi vaꞌe ma xee nambopagai ꞌrã. Mbaꞌeta xee aju ko yvy re ikuai vaꞌe araa jepe aguã, ambopaga aguã eꞌỹ.
48 Haꞌe rami avi oiko ae ma xere ndojeroviai haꞌe xeayvua ndojapoi vaꞌe mbopagaarã. Xeayvu amombeꞌu vaꞌekue ae ꞌrã ojapo opaa ára opaga aguã rami.
49 Mbaꞌeta xee ma xejegui eꞌỹ xeayvu. Xeru Xembouare ae oikuaa uka xeayvu aguã, haꞌe amombeꞌu vaꞌerã.
50 Haꞌe ijayvua ma tekove marã eꞌỹ meꞌẽa, xee aikuaa. Haꞌe rami ae xee xeayvua voi, mbaꞌeta Xeru xemboꞌea rami anho xeayvu.
1 Guemimboꞌe kuery py Jesus ojoiague Páscoa ára py ngaru oiko eꞌỹ mbove Jesus oikuaa ovaẽ ta maa ko yvy gui nguua katy ju oo aguã ára. Ojeupegua kuery yvy re teri opytave vaꞌerã oayvu etea rupi oexa uka oayvua opa peve.
2 Haꞌe kuery okaru teri okuapy reve, Simão Iscariotes raꞌy Judas pyꞌa re anha omoĩ Jesus ojopy uka nhemi aguã.
3 Haꞌe rã Jesus ma oikuaa Tuu opa mbaꞌe ipo py omboaxapaa. Oikuaa avi Nhanderuetea gui ou rire haꞌea py ju oo ꞌrãa.
4 Haꞌe rami vy okaru oinya gui opuꞌã vy omboi okamixa puku, haꞌe peteĩ ajukue ojopy vy ojokua okuꞌa rupi.
5 Haꞌe rami vy hyꞌa py yy omoĩ vy ojoi oiny guemimboꞌe kuery py, haꞌe gui omombiru ju ajukue okuꞌa rupi ojokua vaꞌekue py. Haꞌe kuery reko rami vy oo py ipoua kuery ovaẽ ramo hoo vaꞌe omovaẽ vy ogueru ruka ꞌrã yy ojepyei aguã, tape rupi yvy kuꞌi rupi ou rire. Amongue py peteĩ tembiguai ojoi ꞌrã ipy (Gênesis 18.4, 19.2, 24.32, 43.24, Juízes 19.21, Lucas 7.44).
6 Haꞌe gui Simão Pedro oĩa py ovaẽ ramo aipoeꞌi: — Senhor, ndee rejoi ta vaꞌe tyꞌy xepy?
7 Jesus ombovai: — Mbaꞌemo aỹ ajapo vaꞌe ndereikuaai rire teĩ rakaꞌeve rã reikuaa ꞌrã — heꞌi.
8 Haꞌe ramo Pedro aipoeꞌi: — Ndee nderejoi ꞌrã xepy. Jesus ombovai: — Xee ndepy ndajoi ri ramo mbaꞌeve ndererekoi ꞌrã xereve — heꞌi.
9 Haꞌe ramo Pedro aipoeꞌi: — Senhor, xepy anhoꞌi eꞌỹ ejoi, haꞌe rã xepo haꞌe xeakã haꞌe javi rupi guive.
10 Jesus aipoeꞌi ixupe: — Haꞌe rami avi amongue ojaupa ma vaꞌekue opy anho ojoi uka teĩ haꞌeve, ndaꞌikyꞌavei vy. Peẽ kuery voi napendepyꞌa kyꞌavei ma aỹ, vaꞌeri haꞌe javive eꞌỹ taꞌvy — heꞌi.
11 Mbaꞌeta haꞌe oikuaa ae mavaꞌe pa ijopy uka nhemiarã oikoa. Haꞌe vy ae “Haꞌe javi eꞌỹ napendepyꞌa kyꞌai” heꞌi.
12 Mbaꞌe re pa guemimboꞌe kuery py ojoiague Jesus omombeꞌu porãveague Haꞌe kuery py ojoipa ma rire omoĩ ju okamixa, haꞌe mesa py ju oĩ. Haꞌe vy oporandu: — Peikuaa pa guĩ rami ajapoague?
13 Mbaꞌeta peẽ kuery ma xevy “Oremboꞌea” haꞌe “Senhor” peje. Anhetẽ ae aipopeje, mbaꞌeta haꞌe ae aiko.
14 Haꞌe gui xee penemboꞌea haꞌe Senhor aiko vaꞌeri pendepy ajoi rire ma peẽ voi ꞌrã pejoi peteĩ-teĩ py. ;
15 Mbaꞌeta guĩ rami ajapo romboꞌe aguã haꞌekue rami avi peẽ kuery voi peteĩ-teĩ pe pejapo aguã re.
16 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Tembiguai kuery ma opatõ gui yvateve vaꞌeꞌỹ, haꞌe imbou pyre voi imbouare gui yvateve vaꞌeꞌỹ.
17 Haꞌe nunga peikuaa vy haꞌe rami ri pendekuai vy pevyꞌa ete ꞌrã.
18 — Peẽ kuery haꞌe javive reko reꞌỹ guive xeayvu, mbaꞌeta aikuaa xerembiporavo peteĩ-teĩ reko. Haꞌe rami avi ojeupity ꞌrãe kuaxia re oĩ vaꞌe: “Xereve okaru oiny vaꞌekue regua peteĩ opuꞌã xerovai”, heꞌiague.
19 Haꞌe nunga oiko eꞌỹ mbove xee amombeꞌu ma voi pẽvy, ojeupity ramo xee ae aikoa perovia aguã.
20 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Xeremimbou kuery amongue omovaẽ vy ma xee avi xemovaẽ. Haꞌe xemovaẽa ma Xembouare avi omovaẽ.
21 Peteĩgue ju ijopy uka nhemiarã Jesus omombeꞌuague Povaꞌe nunga re Jesus ijayvu vy oendu ndaꞌevei etea. Haꞌe vy omombeꞌu porãve: — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Peẽ kuery vaꞌe regua peteĩ xejopy uka nhemi ꞌrã — heꞌi. ; ;
22 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery joe-joe rive omaꞌẽ, mavaꞌe re pa ijayvua oikuaa eꞌỹ vy.
23 Jesus yvýry oĩ hemimboꞌe kuery regua oayvuve vaꞌe.
24 Haꞌe vaꞌe pe ma Simão Pedro okuã py ojapo “Eporandu mavaꞌe ete pa” heꞌia rami.
25 Haꞌe ramo haꞌe vaꞌe hemimboꞌe ma Jesus pexo re ojekoveꞌi reve oporandu: — Senhor, mavaꞌe tu?
26 Jesus ombovai: — Mbojape raꞌykue hyꞌa py amoakỹ vaꞌekue ameꞌẽa vaꞌe ae ꞌrã — heꞌi. Haꞌe rireꞌive mbojape raꞌykue ojopy vy omoakỹ, haꞌe omeꞌẽ Simão Iscariotes raꞌy Judas pe.
27 Haꞌe vaꞌe ma mbojape hoꞌu ramove ipyꞌa re onhemonde Satanás. Haꞌe ramo ixupe Jesus aipoeꞌi: — Mbaꞌemo rejapoxe vaꞌe ke emboare eme — heꞌi.
28 Haꞌe rami ijayvu rã okarua py amboae kuery ikuai vaꞌe oendu vaꞌeri ndoikuaai okuapy mbaꞌerã pa ijayvua.
29 Judas ma haꞌe kuery peráta re opena vaꞌe ramo amboae kuery “Ngaru pyguarã ojogua aguã re po ijayvu” heꞌi, haꞌe eꞌỹ vy “Iporiaukueꞌi pe mbaꞌemo omeꞌẽ aguã po omondouka” heꞌi teĩ.
30 Haꞌe ramo Judas mbojape hoꞌupa vyve opuꞌã ovy. Haꞌe jave ma pytũ ma.
31 Jajoayvu aguã re ijayvuague Judas ojepeꞌa ramove Jesus aipoeꞌi: — Aỹ ma ovaẽ ma Ava raꞌy ojeapo vaꞌekue omboyvatea aguã, haꞌe xere vy Nhanderuete yvatea ojekuaa avi aguã.
32 Haꞌe gui xere vy Nhanderuete yvatea ojekuaa ramo ma xee voi xemboyvate ꞌrã ojea py ae, xemboyvate voi ꞌrã guive.
33 — Xeraꞌy kueꞌiry, aỹꞌi ma aiko teri pendereve. Arakaꞌeveꞌi rã peẽ kuery xereka ꞌrã pekuapy. Aỹ pẽvy aipoaꞌe avi judeu ruvixa kuery pe aipoaꞌeague rami: “Peẽ kuery voi ndapeoi ꞌrã aa ague py” haꞌe.
34 Haꞌe gui mbaꞌemo pyau ajapo uka pẽvy: Pejoayvu peteĩ-teĩ, xee roayvua rami ae avi peẽ kuery voi pejoayvu aguã.
35 Pejoayvua pavẽ oexa vy ꞌrãe oikuaa xeremimboꞌe kuery pendekuaia.
36 ; ; Haꞌe ramo Simão Pedro oporandu: — Senhor, mamo tu reo ta? Jesus ombovai: — Xee aa ague py ma ndee ndereoi ranhe ꞌrã. Rakaꞌeve ramo mae ꞌrã reo xerakykue — heꞌi.
37 Haꞌe ramo Pedro oporanduve ju: — Mbaꞌe re tu ndaꞌevei aỹve aa aguã nderupive? Xevy pe haꞌevepa rei nderekovia ajejuka uka aguã voi.
38 Jesus ombovai: — Anhetẽ ri ndaꞌu rejejuka uka ꞌrã xerekovia? Anhetẽ aipoaꞌe ndevy, mboapykue uru ava ojapukai eꞌỹ mbove renhemombeꞌu ꞌrã xekuaa eꞌỹa rami — heꞌi.
1 João 14.5-7 , — Pendepyꞌa re toĩ eme ndaꞌeveia. Pejerovia tema Nhanderuete re, xere avi tema pejerovia.
2 Mbaꞌeta xeru ro py ma heta oĩ tekoarã, haꞌe aa ta areko katu pendekuai aguã. Haꞌe rami eꞌỹ vaꞌe rire xee amombeꞌu ma voi ꞌrãgue pẽvy.
3 Haꞌe gui aa vy pendekoarã areko katupa rire aju ju ꞌrã rogueraa aguã xea py, xee aikoa py peẽ voi pendekuai aguã. , ;
4 Haꞌe peẽ kuery peikuaa ae ma aa aguã katy tape oo vaꞌe — heꞌi.
5 Haꞌe ramo Tomé aipoeꞌi: — Senhor, ore ma ndoroikuaai mamo pa reo taa. Marã rami vy ꞌrã tu roikuaa tape?
6 Jesus ombovai: — Xee ae ma tape, anhetẽ vaꞌe haꞌe tekove. Avave rei ndooi ꞌrã Xerua py xereveꞌỹ vy.
7 Peẽ kuery anhetẽ ri xekuaa vy Xeru voi ꞌrã peikuaa. Haꞌe rami avi aỹ gui voi peikuaa, haꞌe pexa ma guive — heꞌi.
8 Haꞌe ramo Filipe aipoeꞌi: — Senhor, exa uka na Nderu. Haꞌe rami rã haꞌeve ma ꞌrã orevy.
9 Jesus ombovai: — Filipe, yma ma ri tu ojapo peẽ kuery reve aikoague vaꞌeri ndaxekuaai teri vaꞌe tyꞌy? Xerexa vaꞌe ma Xeru avi oexa. ; Mbaꞌe re tu aipoꞌre ri ndee: “Exa uka na Nderu orevy” ꞌre?
10 Ndereroviai vaꞌe tyꞌy Xeru re xee aĩa, haꞌe Xeru xere oĩa? Haꞌe ayvu amombeꞌu vaꞌe voi ma xejeguigua eꞌỹ, haꞌe rã Xeru xere oĩ vaꞌe ae ojapo oikovy mbaꞌemo.
11 Perovia na Xeru re aĩa, haꞌe Xeru xere oĩa. Haꞌe rami eꞌỹ vy mbaꞌemo ajapo vaꞌe ri jepe perovia.
12 — Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Xere ojerovia vaꞌe kuery ma mbaꞌemo ajapo vaꞌekue ramigua ju ꞌrã ojapo. Iporãve vaꞌe voi ꞌrã ojapo, Xerua py xee aa ma rire.
13 Haꞌe xerery rupi mbaꞌemo re pejerure ramo ajapopa ꞌrã, Taꞌy re vy Tuu yvatea ojekuaa aguã.
14 Xerery rupi mbaꞌemo re pejerure ramo xee ajapo ꞌrã.
15 Peẽ xerayvu vy pejapo ꞌrã ajapo uka vaꞌekue.
16 Nhanembopyꞌa guaxuarã ombou aguã re ijayvuague — Haꞌe xee ajerure ꞌrã Xeru pe ombou aguã Penembojoyvyarã mboae, peẽ kuery reve oiko riae vaꞌerã.
17 Haꞌe vaꞌe ma Nheꞌẽ anhetẽ vaꞌe kuaa ukaa. , 16.7-14; ; Haꞌe vaꞌe ma ko yvy regua kuery ojee nomoĩ kuaai ꞌrã, mbaꞌeta ndoexai neĩ ndoikuaai guive. Haꞌe rã peẽ kuery ma peikuaa ma, mbaꞌeta pendereve oiko, haꞌe pendere oĩ ꞌrã guive.
18 Xee ma ndoroeja rivei ꞌrã, aju ju ꞌrã pendereve aiko aguã.
19 Yvy regua kuery ma ndaxerexavei ranhe ꞌrã. Haꞌe rã peẽ kuery ma xerexa ꞌrã. Xee aikove ramo peẽ kuery voi peikove ꞌrã.
20 — Haꞌe vaꞌe ára peikuaa ete ꞌrã Xeru re aĩa, haꞌe peẽ kuery xere peĩa, haꞌe gui xee peẽ kuery re aĩa guive.
21 Ajapo uka vaꞌekue ojee omoĩ haꞌe ojapo ete vaꞌe kuery ma xerayvu. Haꞌe xerayvua kuery ma Xeru rembiayvu ikuai, haꞌe xee voi ayvu vy ajekuaa uka ꞌrã haꞌe kuery pe — heꞌi.
22 Haꞌe ramo Judas mboae Iscariotes eꞌỹ vaꞌe aipoeꞌi: — Senhor, mbaꞌexa tu orevy anho rejekuaa uka ta, yvy regua kuery pe any vaꞌeri?
23 Jesus ombovai: — Xerayvua kuery ma ikuai ꞌrã xeayvua rupi. Haꞌe ramo ma Xeru oayvu ꞌrã, haꞌe roju ꞌrã haꞌe kuery re roĩ aguã.
24 Haꞌe rã ndaxerayvui vaꞌe ma xeayvua rupi eꞌỹ ꞌrã ikuai. Haꞌe rami avi xeayvu pendu vaꞌe ma xee ae guigua eꞌỹ guive, haꞌe rã Xeru Xembouare ayvu.
25 — Po ramigua re xeayvu pendereve teri aiko reve.
26 Haꞌe rã Nheꞌẽ Kyꞌa Eꞌỹ Penembojoyvyarã xerery rupi Xeru ombou vaꞌerã ma opa mbaꞌe re ꞌrã penemboꞌe, haꞌe penemomaꞌenduꞌa ꞌrã xeayvuague haꞌe javi re.
27 Pendevy pe aeja ta mbyꞌa porã, xeguigua mbyꞌa porã ae ꞌrã amboaxa pendevy. Haꞌe nunga mbyꞌa porã ma yvy re ikuai vaꞌe nomeꞌẽ kuaai. Haꞌe nunga rupi pendepyꞌa re toĩ eme ndaꞌeveia, pekyje eme guive.
28 — Pendu ma pẽvy “Aa ta, haꞌe gui aju ju ꞌrã pendea py” haꞌe ramo. Haꞌe gui peẽ kuery anhetẽ xerayvu vaꞌe rire pevyꞌa ꞌrãgue “Xerua py xee aa ta” haꞌe rã pendu vy, mbaꞌeta Xeru ma xegui yvateve.
29 Haꞌe nunga ma xee amombeꞌu ma voi oiko eꞌỹ mbove, ojeupity rã pejerovia aguã.
30 — Ndaꞌevevei ranhe xeayvuve aguã pẽvy, mbaꞌeta ou ma ko yvy regua kuery rerekoa. Haꞌe ma mbaꞌeve ndoguerekoi xereve,
31 teĩ haꞌe rami aiko ꞌrã ko yvy re ikuai vaꞌe oikuaa aguã Xeru ayvua, haꞌe ajapo aikovya haꞌe ojapo uka vaꞌe. Pepuꞌã ma haꞌvy, jajeꞌoi apy gui.
1 Uvaꞌy haꞌe hakã re ombojojaague — Xee ma uvaꞌy anhetẽ vaꞌe, haꞌe rã Xeru ma ity re opena vaꞌe.
2 Haꞌe gui hakã xere oĩ vaꞌeri ndaiꞌai vaꞌe ma haꞌe ojayapa ꞌrã. Haꞌe rã hiꞌa vaꞌe ma ojaya paꞌũ-paꞌũ ꞌrã hiꞌa retave aguã.
3 Peẽ kuery ma hakã omoatyrõ mbyre rami ma pendekuai, ayvu pẽvy amombeꞌua py haꞌeve vaꞌe romoingo rire.
4 Peĩ atã xere, haꞌe rã xee ma aĩ ꞌrã pendere. Mbaꞌeta hakãgue rive ndaiꞌai ꞌrã ojegui ae, hiꞌy re oĩ eꞌỹ vy. Haꞌe rami ae avi peẽ kuery voi xere eꞌỹ vy hakã hiꞌa eꞌỹ vaꞌe rami ꞌrã pendekuai.
5 Mbaꞌeta xee ma uvaꞌy, haꞌe rã peẽ kuery ma hakã. Amongue xere oĩ, haꞌe haꞌe kuery re xee aĩ ramo hiꞌa porã ꞌrã, haꞌe rã xereꞌỹ vy ma mbaꞌeve ndapejapoi ꞌrã. ; ;
6 Xere noĩ vaꞌe kuery ma hakãgue rami ꞌrã omomboa ipirupa aguã. Haꞌe rire amongue ojopy vy tata py ju ꞌrã omombo okaipa aguã.
7 Xapyꞌa rei xere peĩ atã, haꞌe pendere xeayvuague oĩ ramo ma peipota vaꞌe re pejerure ramo ojapoa ꞌrã.
8 Hakã hiꞌa reta vaꞌe rami pendekuai ramo ꞌrãe ojekuaa Xeru yvatea, haꞌe xeremimboꞌe ete pendekuai.
9 — Xeru xerayvua rami avi xee voi roayvu peẽ kuery. Xee roayvua rupi tema pendekuai.
10 Xeayvua rupi pendekuai vy roayvua rupi avi ꞌrã pendekuai, Xeru ijayvua rupi xee aiko vy xerayvua rupi aikoa rami avi.
11 Haꞌe rami xeayvu xeguigua vyꞌa peẽ kuery re oĩ aguã, opa mbaꞌe py pevyꞌa aguã.
12 — Povaꞌe ae xee aeja pendevy: Peteĩ-teĩ pejoayvu ꞌrã xee roayvua rami.
13 Mbaꞌeta guembiayvu kuery rekovia ojejuka uka vaꞌe gui ma avave rei ndajoayvuavei.
14 Peẽ kuery ae xerembiayvu pendekuai, ajapo uka vaꞌe pejapo vy.
15 Xee ma “Escravo” ndaꞌei pẽvy, mbaꞌeta escravo kuery ndoikuaai mbaꞌe pa herekoa ojapo oikovya. Haꞌe rami ꞌrãgue py “Xerembiayvu” haꞌe pẽvy, mbaꞌeta pendevy pe aikuaa uka Xeru gui aendu vaꞌe haꞌe javi.
16 — Mbaꞌeta peẽ ranheꞌỹ xeporavo vaꞌekue. Xee ae peẽ kuery roiporavo, haꞌe romoĩ guive peoa rupi heta pemoingo aguã hiꞌa opa eꞌỹ vaꞌerã. Haꞌe ramo ꞌrãe pẽvy Xeru ojapo xerery rupi pejerurea haꞌe javi.
17 Povaꞌe ae ajapo uka pẽvy, peteĩ-teĩ pejoayvu aguã.
18 — Haꞌe gui yvy regua kuery napenderayvui ramo peikuaa pota tema povaꞌe re: Peẽ kuery gui xee ranhe ndaxerayvui okuapy.
19 Haꞌe rã yvy regua peẽ pendekuai vaꞌe rire ma yvy regua kuery penderayvu ꞌrãgue, haꞌe kuery regua ae pendekuai rã. Haꞌe rami avi yvy regua eꞌỹ peẽ kuery pendekuai, haꞌe kuery mbyte gui xee roiporavo rire. Haꞌe nunga rupi ae yvy regua napendayvui.
20 Penemaꞌenduꞌa ke “Tembiguai kuery opatõ gui yvateve vaꞌeꞌỹ” haꞌeague re. Haꞌe nunga rupi xere opuꞌã rei okuapyague rami avi peẽ kuery re voi opuꞌã rei ꞌrã. Haꞌe rã xeayvua oendua ramo ma pendeayvua voi oendua ꞌrã.
21 Haꞌe nunga haꞌe javi ꞌrã pendere haꞌe kuery ojapo xerery rupi pendekuai ramo, mbaꞌeta Xembouare voi ndoikuaai vy.
22 — Haꞌe gui xee ndajui haꞌe haꞌe kuery pe ndaxeayvui vaꞌe rire ma haꞌe kuery reko vaia noĩ ꞌrãgue. Vaꞌeri aỹ gui ma ndaꞌevei haꞌe kuery “Aikuaa vy eꞌỹ ajejavy” heꞌi aguã.
23 Ndaxerayvui vaꞌe kuery ma ndoayvui avi Xeru.
24 Haꞌe kuerya rupi xee ndajapoi vaꞌe rire mbaꞌemo avave rei ojapo kuaa eꞌỹ vaꞌe regua, haꞌe kuery reko vaia noĩ ꞌrãgue. Haꞌe rami avi aỹ ma haꞌe kuery xerexa teĩ ndaxerayvui, haꞌe Xeru voi ndoayvui okuapy.
25 Haꞌe nunga oiko ojeupity aguã haꞌe kuery pegua lei re “Mbaꞌe py eꞌỹ ndaxerayvui okuapy” heꞌiague. ,
26 — Haꞌe gui Xerua gui ambou ꞌrã Penembojoyvyarã, anhetẽ vaꞌe kuaa ukaarã. Haꞌe vaꞌe ou ma vy oikuaa uka ꞌrã xereko.
27 Peẽ kuery avi ꞌrã pemombeꞌu, jypyꞌi guive xerupive pendekuai rire.
1 Nhanembojoyvyarã ou vaꞌerã re ijayvuague — Haꞌe nunga xee amombeꞌu ma voi, pejeroviaa gui pejepeꞌa eꞌỹ aguã.
2 Mbaꞌeta haꞌe kuery penemoxẽ ꞌrã onhemboꞌeaty ikuai vaꞌe gui. Ovaẽ ꞌrã pendejukaa kuery “Nhanderuete pe vy ajojuka” heꞌia ára.
3 Haꞌe nunga haꞌe kuery ojapo ꞌrã mbaꞌeta neĩ Xeru, neĩ xee voi xekuaa eꞌỹ vy.
4 Povaꞌe nunga xee amombeꞌu pendevy haꞌe nunga ojeupity rã pexa vy xeayvuague re penemaꞌenduꞌa aguã. Po rami ma jypyꞌi guive eꞌỹ amombeꞌu pẽvy, mbaꞌeta peẽ kuery reve teri ꞌrã aiko.
5 — Haꞌe gui aỹ ma aa ta ma Xembouarea py. Haꞌe rami teĩ peteĩve voi “Mamo tu reo ta?” ndapejevei xevy.
6 Haꞌe nunga amombeꞌu rire ndapevyꞌaia anho pendu pendepyꞌa re.
7 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Xee aa ꞌrãe, mbaꞌeta xee ndaai ramo ndoui ꞌrã Penembojoyvyarã. Haꞌe rami avi xee aa vy ambou ꞌrã pẽvy. ;
8 — Haꞌe vaꞌe ou vy yvy re ikuai vaꞌe pe oikuaa uka ꞌrã heko vaia, teko porã haꞌe opagapa aguã.
9 Heko vaia oikuaa uka ꞌrã mbaꞌeta xere haꞌe kuery ndojeroviai rire.
10 Teko porã oikuaa uka ꞌrã, mbaꞌeta Xerua py aa ramo ndaxerexavei ꞌrã.
11 Haꞌe kuery opaga aguã avi ꞌrã oikuaa uka, mbaꞌeta ko yvy regua kuery rerekoa voi opaga aguã rami oiko.
12 — Heta teri areko pẽvy amombeꞌu vaꞌerã, teĩ aỹ ma napendu kuaapai ꞌrã.
13 Haꞌe gui Nheꞌẽ anhetẽ vaꞌe kuaa ukaarã ou ma vy penemboꞌe ꞌrã anhetẽ vaꞌe haꞌe javi re. Ojegui ae eꞌỹ ꞌrã ijayvu, mbaꞌeta oikuaa uka ꞌrã oendu vaꞌekue anho, mbaꞌemo oiko vaꞌerã-ꞌerã voi.
14 Haꞌe ma xemboyvate ꞌrã, xeguigua pendevy oikuaa uka vy.
15 Opa mbaꞌe Xeru oguereko vaꞌe xembaꞌe meme. Haꞌe nunga rupi aipoaꞌe: “Ojopy ꞌrã mbaꞌemo xegui, haꞌe oikuaa uka ꞌrã pendevy” haꞌe vaꞌekue.
16 Peẽ kuery ndaxerexavei raiꞌi ma. Haꞌe gui areveꞌi rã xerexa ju ꞌrã — heꞌi.
17 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery regua joupe-upe aipoeꞌi: — Mbaꞌe heꞌi vy ndaꞌu po rami ijayvu, “Ndaxerexavei raiꞌi ma, haꞌe gui areveꞌi rã xerexa ju ꞌrã”, haꞌe “Aa ta Xerua py” heꞌiague?
18 Mbaꞌe heꞌia ndaꞌu “Areveꞌi rã” heꞌia? Mbaꞌe heꞌi vy paa ndajaikuaai — heꞌi.
19 Haꞌe kuery oporanduxea Jesus oikuaa vy aipoeꞌi: — Mbaꞌe re tu joupe-upe ri peporandu “Ndaxerexavei raiꞌi ma. Haꞌe gui areveꞌi rã xerexa ju ꞌrã” haꞌeague re?
20 Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Peẽ kuery pejaeꞌopa haꞌe ndapevyꞌavei ꞌrã. Haꞌe rã yvy regua kuery ma ovyꞌa rei ꞌrã okuapy. Haꞌe rire ma pevyꞌapa ju ꞌrã ndapevyꞌaiague gui.
21 Kunhague imemby raxy vaꞌe iporiau ꞌrã, ojexavai aguã hora ovaẽ ma ramo. Haꞌe gui imemby ma rire naꞌimaꞌenduꞌavei ꞌrã ojexavaiague re, kyrĩ vaꞌe ituiꞌi ma ramo ovyꞌa vy.
22 Haꞌe rami ae avi peẽ kuery aỹ pendu ndapevyꞌaveia. Haꞌe gui jajoexa jevy ramo ma pendepyꞌa py pendu ꞌrã pevyꞌaa avave rei ndoipeꞌa kuaai vaꞌe.
23 — Haꞌe vaꞌe ára ma mbaꞌeve re napeporanduvei ꞌrã xevy. Anhetẽ aipoaꞌe pẽvy: Peipota vaꞌe re rei Xeru pe pejerure ramo omeꞌẽ ꞌrã xerery rupi.
24 Aỹ peve xerery rupi ndapejerurei teri mbaꞌeve re. Pejerure, haꞌe pejopy ꞌrã pevyꞌa ete aguã.
25 Oo raiꞌi ma vy ijayvuague — Aỹ peve mbaꞌemo re ambojojaa rupi xeayvu. Haꞌe gui rakaꞌeve rã mbaꞌemo re ambojojaa rupi veꞌỹ ꞌrã xeayvu, haꞌe amombeꞌu porã ꞌrã Xeru reko.
26 Haꞌe vaꞌe ára ixupe pejerure ꞌrã xerery rupi. Aipo ndaꞌei Xeru pe xee ajerure aguã pendere,
27 mbaꞌeta Xeru ae penderayvu, peẽ kuery xerayvu haꞌe Xerua gui ajuague perovia rire.
28 Mbaꞌeta Xerua gui aju karamboae yvy re. Aỹ ma yvy gui aa ju ta Xerua py — heꞌi.
29 Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery aipoeꞌi: — Aỹ ma roikuaa aguã rami ma ndeayvu, ayvu haxy vaꞌe py veꞌỹ ma.
30 Aỹ roikuaa ndee opa mbaꞌe reikuaapa vaꞌe reikoa, ndevy roporandu eꞌỹ teĩ reikuaa roporanduxea. Haꞌe nunga rupi roguerovia Nhanderuete remimbou reikoa — heꞌi okuapy.
31 Jesus ombovai: — Perovia ete pa aỹ?
32 Mbaꞌeta ou oiny hora, haꞌe ovaẽ ae ma, peẽ kuery joa katy eꞌỹ-eꞌỹ peo aguã peteĩ-teĩ ro katy. Peo vy xerejapa ꞌrã xee aeꞌi. , Haꞌe rami teĩ xee aeꞌi ete eꞌỹ ꞌrã guive, mbaꞌeta Xeru oiko ꞌrãe xereve.
33 Haꞌe nunga haꞌe javi re xeayvu, xere vy pendepyꞌa guaxu aguã. Ko yvy re ma peiko axy ꞌrã. Haꞌe rami teĩ pendepyꞌa guaxu ke, mbaꞌeta xee xepoꞌaka ma yvy re.
1 Ojeupegua kuery re Jesus ojerure oinyague Jesus ijayvupa ma vy yva re ju omaꞌẽ. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Xeru, aỹ ovaẽ ma hora. Emboyvate ke Nderaꞌy, Nderaꞌy ju ndeyvatea oikuaa uka aguã,
2 avakue haꞌe javi re ndee xembopoꞌakaague rami, xee ju tekove marã eꞌỹ ameꞌẽ aguã xevy guarã remeꞌẽ vaꞌekue haꞌe javi pe.
3 Tekove marã eꞌỹ ma po rami ꞌrã oupity: Ndee Tuuete peteĩꞌi haꞌe anhetẽ vaꞌe ndekuaa vy, haꞌe xee neremimbou Jesus Cristo xekuaa avi vy ꞌrã oupity.
4 — Xee ma yvy re aiko jave aikuaa uka ma ndeyvatea, rejapo uka vaꞌekue ajapopa vy.
5 Haꞌe gui Xeru, aỹ ma ndea py ju xemboyvate, yvy itui eꞌỹ mbove voi ndereve aĩ jave xeyvateague py ae.
6 — Mbaꞌeta yvy regua kuery mbyte gui amongue reiporavo vy xevy guarã ju remeꞌẽ vaꞌekue pe ma xee aikuaa uka ma nderery poꞌakaa. Ndepo py ae ikuai vaꞌekue ri xevy guarã ju remboaxa. Haꞌe ramo haꞌe kuery ma ndeayvua rupi meme ikuai.
7 Haꞌe rami vy aỹ ma haꞌe kuery oikuaa mbaꞌemo xevy remeꞌẽ vaꞌekue ndeguigua memea.
8 Haꞌe kuery pe xee amombeꞌu ma ayvu remombeꞌu uka vaꞌekue. Haꞌe ramo haꞌe kuery oguerovia, oikuaa guive anhetẽ ete ndea gui ajuague, ndee xembou rã.
9 — Haꞌe kuery re ma xee ajerure, yvy regua kuery reꞌỹ, haꞌe rã xevy guarã remeꞌẽ vaꞌekue re anho, mbaꞌeta ndevygua meme ikuai.
10 Xevygua kuery haꞌe javi ma ndevygua avi, haꞌe ndevygua ikuai vaꞌe ma xevygua avi, haꞌe haꞌe kuery ikuaia rupi xeyvatea ojekuaa ꞌrã.
11 — Xee ma ndaikovei ma ꞌrã yvy re. Haꞌe rã haꞌe kuery ma yvy re ikuai teri. Xee ma ndea py ta aa. Xeru ndekyꞌa eꞌỹ vaꞌe, epena ke haꞌe kuery re nderery poꞌakaa xere ju remoĩ vaꞌekue rupi, haꞌe kuery voi peteĩ rami ikuai aguã nhande rami avi.
12 Haꞌe gui xee ma haꞌe kuery reve aiko teri jave xee ae ranhe apena aikovy nderery poꞌakaa xere remoĩ vaꞌekue rupi. Xee aepy ramo neĩ peteĩve nokanhyi, okanhy ꞌrã vaꞌekue eꞌỹ vy, kuaxia para re oĩa ojeupity aguã.
13 Aỹ ma xee aa ta ma ndea py. Haꞌe rami xeayvu ko yvy re aiko teri reve, haꞌe kuery re xeguigua vyꞌa oĩ aguã opa mbaꞌe py.
14 — Haꞌe kuery pe ndeayvu aikuaa uka ramo yvy regua kuery ndoayvui, mbaꞌeta yvy regua eꞌỹ ikuai, xee rami avi.
15 Haꞌe kuery ko yvy gui reipeꞌa aguã reꞌỹ ajerure, haꞌe rã teko vai gui repena aguã.
16 Mbaꞌeta xee rami avi haꞌe kuery voi yvy regua veꞌỹ ma ikuai.
17 Eikyꞌaꞌo ke haꞌe kuery anhetẽ vaꞌe rupi. Ndeayvu ae ma anhetẽ vaꞌe.
18 — Ndee yvy re xembouague rami avi xee voi amondouka yvy jave rupi.
19 Haꞌe kuery re amaꞌẽ vy xee ae anhemboaxa ndevy, haꞌe kuery voi ndevygua ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe ikuai aguã, anhetẽ vaꞌe rupi.
20 — Haꞌe kuery re anho eꞌỹ ajerure, haꞌe rã amboae kuery haꞌe kuery ijayvua oendu vy xere ojerovia vaꞌerã re guive, ;
21 haꞌe javive peteĩ rami meme ikuai aguã. Xeru, xee ndere aĩ, haꞌe ndee xere reĩa rami avi haꞌe kuery voi nhandere toĩ. Haꞌe ramo ꞌrãe ko yvy re ikuai vaꞌe oguerovia ndee xembouague.
22 Ndeyvatea xevy remeꞌẽ vaꞌekue ma haꞌe kuery pe ju ameꞌẽ, peteĩ rami meme ikuai aguã nhande rami avi.
23 Xee haꞌe kuery re aĩ, haꞌe ndee xere reĩ ramo haꞌe kuery voi peteĩ rami ete ikuai aguã, ko yvy re ikuai vaꞌe oikuaa aguã ndee xembouague haꞌe haꞌe kuery reayvua, xerayvua rami avi.
24 — Xeru, xee aipota mamo rã aĩa py xevy guarã remeꞌẽ vaꞌekue avi xereve ikuai, haꞌe kuery oexa aguã xeyvatearã remeꞌẽ vaꞌekue, mbaꞌeta ko yvy renhono eꞌỹ mbove ma voi xerayvu.
25 — Xeru ndereko porã vaꞌe, ko yvy regua kuery ma nandekuaai. Haꞌe rã xee ma roikuaa, haꞌe kovaꞌe kuery kuery voi oikuaa ndee xembouague.
26 Haꞌe kuery pe aikuaa uka ma nderery poꞌakaa, haꞌe aikuaa ukave ju ꞌrã guive, haꞌe kuery re oĩ aguã reayvua ndee xerayvua ramigua ae, haꞌe gui haꞌe kuery re xee voi aĩ aguã.
1 ; ; Haꞌe rami Jesus ijayvupa ma vy guemimboꞌe kuery reve ojeꞌoi Cedrom yakãꞌi rovaigua re, haꞌe peteĩ yvotyty oĩ vaꞌe py oike haꞌe kuery reve.
2 Jesus jopy uka nhemiarã Judas hery vaꞌe voi oikuaa haꞌe vaꞌe yvotyty, mbaꞌeta mbovykue rei eꞌỹ haꞌe py Jesus guemimboꞌe kuery reve ikuai jepi rire.
3 Haꞌe rami vy haꞌe katy Judas ogueraa xondaro kuery, sacerdote yvatekueve vaꞌe haꞌe fariseu kuery pegua jopya kuery. Haꞌe kuery yvyra reve-reve, haꞌe takua ryxa rendy reve ovaẽ haꞌe py.
4 Haꞌe gui Jesus mbaꞌemo hexe oiko vaꞌerã oikuaa vy ovaexĩ. Haꞌe vy oporandu haꞌe kuery pe: — Mavaꞌe tu peka?
5 Ombovai vy — Nazaré pygua Jesus — heꞌi okuapy. Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Xee ae haꞌe — heꞌi. Ijopy uka nhemia Judas voi oiko haꞌe kuery reve.
6 Haꞌe gui Jesus “Xee ae haꞌe” heꞌi ramove haꞌe kuery oguevipa vy hoꞌapa yvy rupi.
7 Teĩgue ju Jesus oporandu: — Mavaꞌe tu peka? — Nazaré pygua Jesus — heꞌi okuapy.
8 Haꞌe ramo Jesus ombovai: — “Xee ae” haꞌe ma kuri. Xee ri xereka ramo tove kovaꞌe kuery tojeꞌoipa — heꞌi,
9 ipara re oĩ vaꞌe ojeupity aguã: “Xevy guarã remeꞌẽ vaꞌekue regua neĩ peteĩve ma xee namokanhyi.”
10 Haꞌe ramo Simão Pedro kyxe ogueru vaꞌekue oekyi vy omboguai sacerdote yvateve vaꞌe rembiguai nambi oiporu kuaa regua re. Haꞌe vaꞌe ma Malco hery vaꞌe.
11 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi Pedro pe: — Emoĩ ju kyxe hyru py. Ndaꞌevei ri tyꞌy karo Xeru omeꞌẽ vaꞌe gui ayꞌu aguã?
12 Anás ro py ogueraa ague Haꞌe gui xondaro kuery, huvixa haꞌe judeu regua jopya kuery ojopy okuapy Jesus, haꞌe ojokuapa.
13 Haꞌe rami vy Anás ro py ranhe ogueraa. Haꞌe vaꞌe ma haꞌe vaꞌe maꞌetỹ re sacerdote yvateve vaꞌe Caifás oĩ vaꞌe ratyua.
14 Caifás ae judeu ruvixa kuery pe “Haꞌeveve peteĩ ava omano heta vaꞌe kuery rekovia” heꞌi vaꞌekue.
15 ; ; Simão Pedro haꞌe amboae hemimboꞌe reve jogueraa Jesus rakykue. Haꞌe vaꞌe hemimboꞌe ma sacerdote yvateve vaꞌe rexaaty ae vy hoka py oike avi Jesus ogueroikea jave.
16 Haꞌe rã Pedro ma oka py ranhe opyta okẽ oĩ vaꞌe rexeiꞌi. Haꞌe gui hemimboꞌe mboae sacerdote yvateve vaꞌe rexaaty vaꞌe ou vy ijayvu kunhataĩ okẽ rarõa reve. Haꞌe vy mae ma ogueroike avi Pedro.
17 Haꞌe gui kunhataĩ okẽ rarõa oporandu Pedro pe: — Ndee voi pevaꞌe ava remimboꞌe eꞌỹ teve? — Any — heꞌi.
18 Tembiguai haꞌe jopya kuery ma tata omoendyague py ikuai ojapeꞌea py, yroꞌy ramo. Pedro voi ojapeꞌe hoꞌamy haꞌe kuery mbyte.
19 Sacerdote yvateve vaꞌe Jesus omboayvuague Haꞌe ramia ja sacerdote yvateve vaꞌe oporandu Jesus pe hemimboꞌe kuery ikuaia haꞌe nhomboꞌea re.
20 Jesus omombeꞌu vy aipoeꞌi: — Xee ma yvy re ikuai vaꞌe pe amombeꞌu porã ma. Anhomboꞌe riae judeu kuery onoꞌõa rupi, templo py haꞌe py onhemboꞌeaty ikuai vaꞌe rupi. Mbaꞌeve namombeꞌui nhemi rupi.
21 Mbaꞌe re tu xevy pe reporandu? Eporandu xeayvu renduare kuery pe. Haꞌe kuery ma oikuaa xeayvuague — heꞌi.
22 Haꞌe rami Jesus ijayvu ramo peteĩ jopya haꞌe py hiꞌaĩ vaꞌe oipete. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Po rami vaꞌe tyꞌy ndeayvu sacerdote yvateve vaꞌe pe?
23 Jesus ombovai: — Xeayvu vai ri raꞌe ramo emombeꞌu xeayvu vaiague. Haꞌe rami avi xeayvu porã vaꞌeri mbaꞌe re tu xepete? — heꞌi.
24 Haꞌe gui Anás ojokua uka reve omondouka sacerdote yvateve vaꞌe Caifás-a py. ; ;
25 Pedro peteĩgue ju onhenhomiague Simão Pedro haꞌe py teri ojapeꞌe hoꞌamy. Ixupe oporandu okuapy: — Haꞌe rami vy ndee voi hemimboꞌe kuery regua teve? Pedro onhenhomi vy — Xee any — heꞌi.
26 Haꞌe py oĩ avi sacerdote yvateve vaꞌe rembiguai regua peteĩ, Pedro inambi omboiague vaꞌe retarã. Haꞌe vaꞌe ju aipoeꞌi: — Xee ndoroexai ri ty raꞌe hexeve yvotyty py?
27 Teĩgue ju Pedro onhenhomi. Haꞌe ramove uru ojapukai.
28 , ; ; Haꞌe rire ajeꞌiveꞌi reve ma Caifás ro gui Jesus ogueraa okuapy huvixa ro katy. Haꞌe rã judeu kuery ma nhomboayvuaty py ndoikexei, ojeko mongyꞌa eꞌỹ aguã Páscoa ára py okaru aguã.
29 Haꞌe ramo haꞌe kuery ikuaia py huvixa Pilatos oẽ ijayvu aguã. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Mbaꞌekue py tu peru kovaꞌe ava?
30 Ombovai vy — Kovaꞌe ava ma mbaꞌeve rei py ndotekoavyi vaꞌe rire ndoroguerui ꞌrãgue ndea py — heꞌi okuapy.
31 Haꞌe gui Pilatos aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Peẽ ae peraa, pendevygua lei rami ae pereko. Judeu ruvixa kuery ombovai: — Haꞌe rami avi orevy pe ndaꞌevei rojojuka aguã — heꞌi okuapy.
32 Haꞌe rami oiko ojeupity aguã Jesus marã rami pa omano aguã re ijayvuague.
33 ; ; Opy ju Pilatos oike vy oenoĩ Jesus. Haꞌe vy aipoeꞌi ixupe: — Ndee ma nhiꞌã judeu kuery pegua huvixave?
34 Jesus ombovai: — Ndee ae pa po rami reporandu tyrã amongue ndevy omombeꞌu xereko?
35 Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Xee ma nhiꞌã judeu aiko? Neretarã kuery haꞌe sacerdote yvatekueve vaꞌe ae ndereru kuri xea py. Mbaꞌe py tu rejapo vai?
36 Jesus ombovai: — Xee apenaa ma ko yvy regua eꞌỹ. Ko yvy regua vaꞌe rire xerembiguai kuery opuꞌãmba ꞌrãgue judeu ruvixa kuery re, xejopy uka eꞌỹ aguã. Aỹ ma apenaa ko yvy regua eꞌỹ — heꞌi.
37 Haꞌe ramo Pilatos oporandu: — Ndee ma huvixave ri tyꞌy? Jesus ombovai: — Ndee ae aipoꞌre huvixave aikoa rami. Xee ma haꞌe nungarã ae aiko, haꞌe rami aguã aju ko yvy re, anhetẽ vaꞌe amombeꞌu aguã. Haꞌe ramo anhetẽ vaꞌe rupi ikuai vaꞌe ma oendu ꞌrã xeayvua — heꞌi.
38 Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Mbaꞌe nunga tu “Anhetẽ vaꞌe” ꞌrea? — heꞌi. Po rami ijayvu rire oẽ ju judeu kuery onoꞌõa py. Haꞌe vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Xee ma ndaikuaai mbaꞌeve rei ojapo vaiague.
39 Pendereko rami vy ma Páscoa ára nhavõ pepoi uka ꞌrã amongue. Peẽ kuery ndaꞌu peipota ri apoi judeu kuery pegua huvixave?
40 Haꞌe javive ojapukai reve ombovai: — Pevaꞌeꞌỹ, epoi Barrabás — heꞌi okuapy. Barrabás ma jojuka rive vaꞌety.
1 Haꞌe rami rã Pilatos ogueraa uka ju Jesus, haꞌe oinupã uka.
2 Xondaro kuery ojapo peteĩ ngora juu gui, haꞌe omoĩ inhakã re. Omonhemonde peteĩ ao puku púrpura guigua py.
3 Jesus re onhemboja vy — Iporã ete judeu kuery pegua huvixave — heꞌi reve oipete-pete.
4 Teĩgue ju Pilatos oẽ vy aipoeꞌi judeu kuery pe: — Pevaꞌe ava ambou ju ta apy peẽ ae peikuaa pota aguã ojapo vaiague re, mbaꞌeta xee ma ndaikuaai — heꞌi.
5 Haꞌe gui Jesus oguenoẽa heruvy ngora juu gui ojapo pyre haꞌe ao púrpura guigua py onhemonde reve. Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Apy ma ava hiꞌaĩ.
6 Haꞌe ramo sacerdote yvatekueve vaꞌe haꞌe jopya kuery oexa vy ojapukai: — Emoĩ kuruxu re, emoĩ kuruxu re. Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Peẽ kuery ae peraa kuruxu re pemoĩ, mbaꞌeta xee ndaikuaai ojapo vaiague — heꞌi.
7 Judeu kuery ombovai: — Ore kuery lei roguereko vaꞌe rami vy ojukaa aguã rami oiko, Nhanderuete Raꞌy rami onhemoingo ramo — heꞌi okuapy.
8 Haꞌe rami ijayvu rã Pilatos oendu vy okyjeve.
9 Haꞌe rami vy ngopy ju ogueroike vy oporandu Jesus pe: — Maguigua tu ndee? — heꞌi teĩ Jesus nombovai.
10 Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Naxembovai vaꞌe tyꞌy? Ndereikuaai ri tyꞌy xepoꞌakaa ropoi eꞌỹ vy kuruxu re romoĩ aguã?
11 Jesus ombovai: — Ndee ma mbaꞌeve rei py xere nandepoꞌakai ꞌrãgue yvate gui nanembopoꞌakaa ukai vaꞌe rire. Haꞌe nunga rupi ndea py xereruare kuery heko vaive — heꞌi.
12 Haꞌe rami rã Pilatos teĩgue ju onheaꞌã teĩ opoi aguã. Haꞌe rã judeu kuery ma aipoeꞌi: — Pevaꞌe ndee repoi ri vy huvixave César irũ eꞌỹ reiko. Mbaꞌeta huvixave onhemoingo vaꞌe ma César rovaigua meme — heꞌi okuapy.
13 Haꞌe rami ijayvu rã Pilatos oendu vy oka py ju oguenoẽ uka Jesus, haꞌe tenda nhomboayvuaty py oguapy oiny ita ombojopeague py. Haꞌe vaꞌe henda ma hebraico ayvu py Gabatá hery vaꞌe.
14 Kuaray mbyte raiꞌi ma, haꞌe sexta-feira Páscoa ára ovaẽ raiꞌi ma guive. Haꞌe gui Pilatos aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Apy ma peẽ kuery ruvixave hiꞌaĩ.
15 Haꞌe rã haꞌe kuery ma ojapukaive: — Eraa, eraa, eupi kuruxu re — heꞌi okuapy. Haꞌe ramo Pilatos aipoeꞌi: — Peipota vaꞌe tyꞌy peẽ kuery ruvixave kuruxu re aupi uka? Sacerdote yvatekueve vaꞌe ombovai: — Ore kuery ma oreruvixave ndoroguerekoi, César eꞌỹ vy — heꞌi okuapy.
16 Haꞌe rami rã Pilatos ogueraa uka kuruxu re omoĩa aguã.
17 ; ; Haꞌe ramo haꞌe kuery ogueraa Jesus. Haꞌe ae kuruxu ogueraa reve oo peteĩ henda Calvário ꞌepy vaꞌe katy. Haꞌe rã hebraico ayvu py ma haꞌe vaꞌe henda Gólgota hery vaꞌe.
18 Haꞌe py ma oupia imoiny kuruxu re, haꞌe mokoĩ ju oupi avi ijyvy jovaive, haꞌe Jesus mbyte py.
19 Pilatos ombopara uka avi peteĩ ayvu, haꞌe kuruxu re omoĩ uka. Po rami ipara oiny: “ |yhwh{Nazaré pygua Jesus judeu kuery pegua huvixave}.”
20 Haꞌe vaꞌe ipara heta judeu kuery ogueroayvu, mbaꞌeta Jesus kuruxu re oupi imoinya ma tetã katyꞌi. Hebraico, latim haꞌe grego ayvu py ipara oiny.
21 Haꞌe ramo sacerdote yvatekueve vaꞌe aipoeꞌi Pilatos pe: — Embopara uka eme “Judeu kuery pegua huvixave.” Haꞌe rã embopara uka “Haꞌe onhemombeꞌu judeu kuery pegua huvixave oikoa rami.”
22 Haꞌe ramo Pilatos ombovai: — Xee ambopara uka vaꞌekue ma ipara ae ma oiny — heꞌi.
23 Jesus ao ombojaꞌo okuapyague Xondaro kuery Jesus kuruxu re oupi ma rire ojopy ijao, haꞌe ombojaꞌo irundy henda rupi, peteĩ-teĩ xondaro ojeupe guarã ojopy aguã. Ikamixa puku avi ojopy. Haꞌe rã ikamixa puku ma ombovyvy pyreꞌỹ, yvate katy gui ipy katy peve ojapo pyre.
24 Haꞌe ramo joupe-upe aipoeꞌi: — Nhamondoro eme teve kamixa puku. Haꞌeve jaexa nhandexortea, mavaꞌe eteꞌi pe pa kovaꞌe opytaa jaikuaa aguã — heꞌi okuapy. Haꞌe rami oiko kuaxia para re oĩ vaꞌe ojeupity aguã: “Ombojaꞌo-jaꞌo xeao, haꞌe rã xekamixa re ma oexa okuapy oxortea” heꞌiague. Xondaro kuery haꞌekue rami ae ikuai. , , , , ;
25 Kuruxu yvyꞌiry hiꞌaĩ Jesus xy, ikypyꞌy, haꞌe gui Cleopas raꞌyxy Maria haꞌe Maria Madalena.
26 Oxy, haꞌe ijyvýry guemimboꞌe oayvuve vaꞌe hiꞌaĩ rã Jesus oexa vy aipoeꞌi: — Kunha, pee ma ndepiꞌarã hiꞌaĩ — heꞌi.
27 Haꞌe gui guemimboꞌe pe ju aipoeꞌi: — Pee ma ndexyrã hiꞌaĩ — heꞌi. Haꞌe rire hemimboꞌe ogueraa ngoo py.
28 ; ; Haꞌe rire Jesus oikuaa mbaꞌemo oiko ꞌrã vaꞌekue ojeupitypa maa. Haꞌe rami vy kuaxia re ipara oiny vaꞌe ojeupity aguã aipoeꞌi avi: — Xeyꞌuvei — heꞌi.
29 Haꞌe py oĩ peteĩ hyꞌa vinagre tynyẽ vaꞌe. Haꞌe vaꞌe py peteĩ esponja omoakỹa vy peteĩ takua apy re omoĩ, haꞌe omovaẽ Jesus juru re.
30 Jesus vinagre oyꞌu ma rire aipoeꞌi: — Aỹ ma ojeupitypa ma oiko ꞌrã vaꞌekue — heꞌi. Haꞌe gui ma oity oakã, haꞌe omondouka onheꞌẽ.
31 Haꞌe vaꞌe ára ma judeu kuery mbaꞌemo oguereko katua ára, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe sábado ma ára omboetevepy. Haꞌe rami vy sábado peve kuruxu re hetekue oĩ eꞌỹ aguã Pilatos pe judeu ruvixa kuery ojerure hetyma omopẽ uka vy omboguejy uka aguã.
32 Haꞌe ramo xondaro kuery ojeꞌoi vy omopẽ jypy oĩ vaꞌe retyma, haꞌe amboae hexeve kuruxu re oĩ vaꞌe retyma ju.
33 Haꞌe rã Jesus oĩa re ma ovaẽ vy omaꞌẽ rã omano ma raꞌe. Haꞌe ramo ma nomopẽi hetyma.
34 Haꞌe rami avi inharukã py peteĩ xondaro oipyxo nho huꞌy guaxu py. Haꞌe rã onheẽ huguy haꞌe yy.
35 Haꞌe nunga rexaare omombeꞌupa, anhetẽ guare meme omombeꞌu. Haꞌe oikuaa guive anhetẽ meme omombeꞌua, peẽ kuery voi perovia aguã.
36 Haꞌe rami oiko vaꞌe kuaxia re ipara oinya ojeupity aguã: “Neĩ peteĩve ikãgue nomopẽai ꞌrã” heꞌiague.
37 Oĩ avi kuaxia para re “Haꞌe kuery oexa ju ꞌrã oipyxo vaꞌekue” heꞌiague.
38 ; ; Haꞌe vaꞌe rire peteĩ ava Arimatéia pygua José hery vaꞌe ma Pilatos-a py oo vy ojerure Jesus retekue omboguejy aguã. Haꞌe ramo omboguejy uka rã José omboguejy Jesus retekue. Haꞌe vaꞌe ma judeu ruvixa kuery gui okyje vy nhemi rupi Jesus remimboꞌe oiko vaꞌe.
39 Nicodemos pyávy Jesus reve ijayvu aguã oo vaꞌekue voi trinta quilo heakuã porã vaꞌe ogueraa mirra haꞌe aloé guigua.
40 Haꞌe kuery Jesus retekue ojopy vy ajukue py onhovã heakuã porã vaꞌe reve. Judeu kuery reko rami vy ojapo haꞌe rami, onhono porã aguã.
41 Jesus kuruxu re oupi imoinyague katyꞌi ma peteĩ yvotyty oĩ. Haꞌe py ma oĩ peteĩ tuparã oguereko katu ramoꞌi vaꞌekue. Haꞌe vaꞌe py avave rei nonhono porãai teri.
42 Judeu kuery mbaꞌemo oguereko katua ára ovaẽ ma, haꞌe tuparã oguereko katu pyre haꞌe katy raiꞌi oĩ ramo ma haꞌe py ae onhono porã Jesus retekue.
1 ; ; Semana ijypya ára koꞌẽ rai, pytũ-pytũꞌi teri reve Maria Madalena oo Jesus onhono porãague katy. Haꞌe vy oexa rã ita imbotyarã omoĩ mbyre ombojerea ma raꞌe.
2 Haꞌe gui onha ovy Simão Pedro haꞌe hemimboꞌe mboae Jesus oayvuve vaꞌe oĩa katy. Haꞌe vy aipoeꞌi haꞌe kuery pe: — Senhor retekue tu oguenoẽa rima raꞌe hupa gui, haꞌe ndoroikuaai marã katy pa oguerovaague — heꞌi.
3 Haꞌe gui Pedro haꞌe hemimboꞌe mboae jogueraa onhono porãague katy.
4 Mokoĩve onha reve ojeꞌoi. Amboae hemimboꞌe ma Pedro gui onha ratãve vy haꞌe ranhe ovaẽ hupa py.
5 Haꞌe rami vy ojeyvy vy oexa ajukue xiĩ vaꞌe anho. Haꞌe rami teĩ ndoikei.
6 Haꞌe gui Simão Pedro ma takykueveꞌi ovaẽ vy oike. Haꞌe rami vy oexa avi ajukue
7 haꞌe panhero Jesus akã re omoĩ mbyre. Haꞌe vaꞌe ma ajukue mboae reveꞌỹ itui, amboae henda py ombojoꞌa porãꞌi raꞌe.
8 Haꞌe gui amboae hemimboꞌe haꞌe ranhe ovaẽ vaꞌekue avi oike, haꞌe oexa vy oguerovia.
9 Haꞌe kuery ndoikuaai teri kuaxia para re oĩa rami vy omanoague gui onhemboete jevy aguã.
10 Haꞌe gui hemimboꞌe kuery mokoĩve ojevy ju jogueravy ngoo katy.
11 Haꞌe ramia ja Maria ma hupa rokẽ yvýry ojaeꞌo hoꞌamy. Ojaeꞌoa ramive ojeyvy ikua katy omaꞌẽ aguã.
12 Haꞌe rami vy oexa mokoĩ anjo onhemondea xiĩ vaꞌe Jesus retekue ituiague py oguapy rã. Peteĩ ma inhakã katy, haꞌe rã amboae ma ipy katy oĩ.
13 Haꞌe ramo haꞌe kuery aipoeꞌi: — Kunha, mbaꞌe re tu rejaeꞌo? Kunha vaꞌe ombovai: — Mbaꞌeta ogueraa raꞌe xe-Senhor, haꞌe ndaikuaai marã katy pa oguerovaague — heꞌi.
14 Haꞌe rami ijayvu rire ojere vy oexa Jesus hiꞌaĩ rã, teĩ ndoikuaai teri Jesus ae hiꞌaĩa.
15 Haꞌe ramo Jesus oporandu: — Kunha, mbaꞌe re tu rejaeꞌo? Mavaꞌe tu reka? Maria ma “Yvotyty re opena vaꞌe po” heꞌi vy ombovai: — Senhor, ndee ri apy gui hetekue rerova rire ke emombeꞌu marã katy pa rerovaague, xee aa araa aguã — heꞌi.
16 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Maria. Haꞌe rã haꞌe vaꞌe ojere vy aipoeꞌi hebraico ayvu py: — Raboni — heꞌi, “Xemboꞌea” heꞌia.
17 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Xejoko eme, mbaꞌeta ndaai teri Xerua py. Haꞌe rami ꞌrãgue py tereo xeryvy kuery pe emombeꞌu aa taa Xeru haꞌe Penderua py, Xeruete haꞌe Penderuetea py — heꞌi.
18 Haꞌe rami rã Maria Madalena oo hemimboꞌe kuery pe omombeꞌu: — Aexa ma kuri Senhor — heꞌi. Omombeꞌu avi Jesus ijayvuague haꞌe javi.
19 Haꞌe vaꞌe semana ijypya ára kaꞌaru hemimboꞌe kuery onoꞌõmba peteĩ oo py, haꞌe okẽ ojokopa judeu ruvixa kuery gui okyje vy. Haꞌe jave Jesus ojexa uka xapyꞌa haꞌe kuery mbyte. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Toĩ pendere mbyꞌa porã — heꞌi.
20 Haꞌe vyve oexa uka opo haꞌe oarukã. Haꞌe ramo hemimboꞌe kuery Senhor oexa vy ovyꞌa okuapy.
21 Haꞌe gui Jesus aipoeꞌive ju: — Toĩ pendere mbyꞌa porã. Xeru xembouague rami avi xee voi romondouka ꞌrã — heꞌi.
22 Haꞌe rami ijayvupa vyve ipytuẽ. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Pemovaẽ Nheꞌẽ Kyꞌa Eꞌỹ pendejee.
23 Haꞌe gui amongue ojejavyague peperdoa ramo ombogue pyre ꞌrã oiko. Haꞌe rã ndapeperdoai ramo ma ombogue pyreꞌỹ ꞌrã oiko — heꞌi.
24 Tomé ndogueroviai ranheague Peteĩ hemimboꞌe doze vaꞌe regua Tomé Dídimo hery vaꞌe ma Jesus ojekuaa jave noĩ vaꞌekue oirũ kuery reve.
25 Haꞌe gui ixupe hemimboꞌe kuery mboae — Roexa ma kuri Senhor — heꞌi okuapy. Haꞌe ramo ombovai: — Xee ma ipo re karavo kuare ndaexai, haꞌe xekuã py ae ndapokoi vy, haꞌe gui inharukã re voi apoko eꞌỹ re xee ndaroviai ꞌrã — heꞌi.
26 Guemimboꞌe kuery pe teĩgue ju Jesus ojexa ukaague Oito ára rire hemimboꞌe kuery haꞌekue py ju onhemboatypa, haꞌe Tomé avi oĩ haꞌe kuery reve. Haꞌe vy ojokopa okẽ. Haꞌe gui Jesus ou vy haꞌe kuery mbyte hiꞌaĩ xapyꞌa. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Toĩ pendere mbyꞌa porã.
27 Haꞌe vyve aipoeꞌi Tomé pe: — Emoĩ apy nekuã, haꞌe exa xepo. Epoko avi xearukã re. Ejerovia eꞌỹve eme, aỹ ma erovia ma — heꞌi.
28 Tomé ombovai: — Xe-Senhor haꞌe Xeruete! — heꞌi.
29 Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Ndee xerexa vy rive teve rerovia? Haꞌe rã ovyꞌa ete ꞌrã xerexa eꞌỹ teĩ ojerovia vaꞌe kuery — heꞌi. ; ,
30 Jajerovia aguã re ijayvuague Jesus hexa pyrã heta ojapo rakaꞌe guemimboꞌe kuery oexaa rupi. Haꞌe nungakue haꞌe javi eꞌỹ ipara oiny kovaꞌe kuaxia re.
31 Haꞌe rã kovaꞌe re ipara oinya ma peẽ kuery perovia aguã Jesus ae Cristo Nhanderuete Raꞌy oikoa, pejerovia vy tekove peupity aguã hery rupi.
1 Sete guemimboꞌe kuery pe ju Jesus ojexa ukaague Haꞌe vaꞌe rire, teĩgue ju Jesus ojexa uka guemimboꞌe kuery pe, Tiberíades yupa py. Haꞌe rami py ojexa uka tema.
2 Haꞌe py ma oĩ Simão Pedro, Tomé Dídimo hery vaꞌe, Galiléia regua Caná pygua Natanael, haꞌe Zebedeu raꞌy mokoĩve. Oĩve avi mokoĩ hemimboꞌe mboae.
3 Haꞌe gui Simão Pedro aipoeꞌi: — Xee aa ta pira mboꞌa vy. Haꞌe ramo amboae kuery ombovai: — Ore voi roo ta nderupive — heꞌi okuapy. Haꞌe rami vy ojeꞌoipa, kanoã py ikuai pira mboꞌaa rupi. Pytũ mbukukue re teĩ neĩ peteĩꞌi nomboꞌai.
4 Koꞌẽ ajeꞌiveꞌi reve yy rembe re Jesus ojekuaa hoꞌamy ita kuꞌi reia py. Haꞌe rami teĩ hemimboꞌe kuery ndoexa kuaai haꞌe ri hiꞌaĩa.
5 Haꞌe gui Jesus oporandu: — Xeraꞌy kuery, pereko pa upe py jaꞌu vaꞌerã? — Any — heꞌi okuapy.
6 Haꞌe kuery pe aipoeꞌive ju: — Pemombo haꞌvy pira mboꞌaa kanoã yke peiporu kuaa regua re. Haꞌe rami vy ꞌrãe pemboꞌa — heꞌi. Haꞌe rami haꞌe kuery ojapo vy haxy py omoatã pira mboꞌaa, heta hoꞌa ramo.
7 Haꞌe rami rã hemimboꞌe Jesus oayvuve vaꞌe aipoeꞌi Pedro pe: — Senhor rima raꞌe — heꞌi. Haꞌe ramo Simão Pedro ma Senhor-a oendu vy onhemonde pojava onhemboipa rire. Haꞌe rami vy oguejy yy py.
8 Haꞌe rã hemimboꞌe kuery mboae ma kanoã py ae ou, pira mboꞌaa omoatã heruvy, mbaꞌeta yy rembe gui namombyryi ikuai, cem metros rivyvyia py.
9 Yvyꞌã re haꞌe kuery oẽ vy oexa tapyĩ, haꞌe hiꞌáry piky oexy inony vaꞌe, mbojape guive.
10 Haꞌe gui Jesus haꞌe kuery pe — Peru avi pira peẽ pemboꞌa vaꞌekue — heꞌi.
11 Haꞌe ramo Simão Pedro kanoã py oike vy omoatã pira mboꞌaa yvyꞌã re. Cento e cinqüenta e três pira tuvixakueve anho tynyẽ. Haꞌe rami teĩ pira mboꞌaa neĩ peteĩ henda py ma ndoxoi.
12 Haꞌe gui Jesus — Peju jakaru — heꞌi. Haꞌe neĩ peteĩve hemimboꞌe kuery noporandui mavaꞌe pa oikoa re, mbaꞌeta Senhor ae oikoa oikuaa vy.
13 Haꞌe gui Jesus onhemboja vy ojopy mbojape, haꞌe ombojaꞌo. Pira voi haꞌekue rami ombojaꞌo.
14 Kovaꞌe re mboapykuea ma Jesus guemimboꞌe kuery pe ojexa uka rakaꞌe, omanoague gui onhemboete rire.
15 Pedro pe mboapykue oporanduague Haꞌe kuery okarupa ma rire Jesus oporandu Simão Pedro pe. Haꞌe vy aipoeꞌi: — Simão João raꞌy, ndee ndaꞌu xerayvuve ri amboae kuery gui? Pedro ombovai: — Tá Senhor, xee roayvu. Ndee ma reikuaa roayvua — heꞌi. Haꞌe ramo aipoeꞌi: — Emongaru haꞌvy xerymba vexaꞌi kuery — heꞌi.
16 Teĩgue ju Jesus oporandu: — Simão João raꞌy, ndee pa xerayvu? Ombovai: — Tá Senhor, xee roayvu. Ndee reikuaa roayvua — heꞌi. Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Epena haꞌvy xerymba vexaꞌi kuery re — heꞌi.
17 Haꞌe gui mboapykuea ma Jesus oporandu: — Simão João raꞌy, ndee pa xerayvu? Haꞌe ramo Pedro iporiau, mboapykue ma “Ndee pa xerayvu?” heꞌi ramo. Haꞌe vy ombovai: — Tá Senhor, ndee ma opa mbaꞌe reikuaa, haꞌe reikuaa avi xee roayvua — heꞌi. Haꞌe ramo Jesus aipoeꞌi: — Emongaru haꞌvy xerymba vexaꞌi kuery.
18 Anhetẽ aipoaꞌe ndevy: Nekunumive jave py ma ndee ae renhemonde haꞌe reo vaꞌekue reoxea katy rei. Haꞌe rã ndetujaꞌi ma rire reupi ꞌrã ndejyva jovaive, haꞌe amboae kuery nemoxã vy ndereraa ꞌrã ndee reoxeague katy eꞌỹ — heꞌi.
19 Haꞌe rami ijayvu vy oikuaa uka marã rami pa Pedro omano aguã Nhanderuete mboetea rupi. , Haꞌe rami ijayvupa rire aipoeꞌive ju: — Eju ke xerakykue — heꞌi.
20 Haꞌe gui Pedro ojere vy oexa hakykueꞌi hemimboꞌe Jesus oayvuve vaꞌe ou oiny ramo. Haꞌe vaꞌe ma okaru okuapy jave Jesus yvyꞌiry oguapy oiny, haꞌe ijopy uka nhemiarã mavaꞌe pa oikoa re oporandu vaꞌekue.
21 Haꞌe gui Pedro haꞌe vaꞌe oexa vy oporandu Jesus pe: — Haꞌvy pevaꞌe?
22 Jesus ombovai: — Xapyꞌa rei xee aipota ramo pevaꞌe oikove ꞌrã aju jevy peve. Mbaꞌe re tu ndee haꞌe nunga reikuaaxe? Ndee tema eju xerakykue — heꞌi.
23 Haꞌe vaꞌe rire irmão kuery oikuaa “Haꞌe vaꞌe hemimboꞌe nomanoi ꞌrã” heꞌiague rami. Haꞌe rami teĩ Jesus ma “Nomanoi ꞌrã” ndeꞌi. Haꞌe rã “Xapyꞌa rei xee aipota ramo haꞌe oikove ꞌrã aju jevy peve. Mbaꞌe re tu reikuaaxe haꞌe nunga?” heꞌi rakaꞌe.
24 João omombeꞌu vaꞌekue re ijayvuague Haꞌe vaꞌe hemimboꞌe ae haꞌe nunga omombeꞌu haꞌe imboparaare. Haꞌe ore kuery roikuaa haꞌe omombeꞌu vaꞌekue anhetẽ memea.
25 Heta teri oĩ Jesus ojapo vaꞌekue. Haꞌe nunga haꞌe javi omboparapaa vaꞌe rire xee aikuaa rã neĩ yvy jave re voi noĩmbai ꞌrãgue kuaxia ombopara pyre.
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21