1 ꞌArandu regua ayvu Provérbios Salomão omombeꞌu vaꞌekue Mbaꞌerã pa ꞌarandu regua ayvu omombeꞌuague ꞌArandu regua ayvu Davi raꞌy Salomão Israel pygua huvixave vaꞌe omombeꞌu vaꞌekue,
2 jaikuaa porã aguã ꞌarandua haꞌe nhanemboꞌeague, 3 haꞌe nhanemboꞌea nhaendu vy ꞌarandua rupi jaiko aguã, 4 hiꞌarandu eꞌỹꞌi vaꞌe kuery nhamoꞌarandu kuaa aguã, 5 Hiꞌarandu vaꞌe toendu hiꞌaranduve aguã, 6 oikuaa aguã ꞌarandu regua ayvu haꞌe mbaꞌemo re ombojoja reve ijayvua, 7 Senhor renonde jajererokyjea rupi jaiko vy ꞌrãe mbaꞌemo jaikuaa. 8 Heko vai vaꞌe kuery ayvu rupi jaiko eꞌỹ aguã Xeraꞌy, endu ke nderu nemboꞌe ramo, 9 Mbaꞌeta haꞌe nunga ndeapo porã ꞌrã akã regua iporã vaꞌe rami, 10 Xeraꞌy, heko vai vaꞌe kuery nembotavy aguã rupi ri ijayvu rã 11 Haꞌe kuery aipoeꞌi ꞌrã: “Eju ke orerupive, 12 Haꞌe kuery ma oikove reve teĩ nhamomba ꞌrã yvykua py rami, 13 “Iporãgue jajou ꞌrã opa marãgua nhanembaꞌerã, 14 Eju haꞌvy enhemoirũ ore kuery reve, 15 Xeraꞌy, haꞌe rami ijayvu ramo eiko eme haꞌe kuery reve, 16 Mbaꞌeta haꞌe kuery onha-onha ꞌrã mbaꞌemo vai ojapo aguã, 17 Guyra kuery oexaa py 18 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery ma nguguy ae ꞌrã omoẽ uka omaꞌẽ mbeguea py, 19 Haꞌe rami ojoupa reixe vaꞌe kuery haꞌe javi opyta vai ꞌrã, 20 Arandua ijayvua Haꞌe gui ꞌArandua ojapukai ꞌrã tape rupi, 21 Tetã kora áry gui voi ijayvu ꞌrã, 22 “Peneꞌarandu eꞌỹꞌi vaꞌe! Rakaꞌe peve ꞌrã tu perovyꞌa peneꞌarandu eꞌỹa? 23 Pendu pota ke xeayvu re, 24 Peẽ kuery xee roenoĩ teĩ napendu potai, 25 Haꞌe rami ꞌrãgue py pendu rivepa apomongetaa, 26 Haꞌe nunga rupi pejexavai rã xee ju ꞌrã rojojai. 27 mbaꞌeta penemongyjea ou ꞌrã yvytu atã rami, 28 Haꞌe jave py peẽ pejapukai ꞌrã xevy teĩ xee nambovai ꞌrã. 29 Mbaꞌeta ꞌarandua ndapeipotai rire, Senhor renonde pejererokyje aguã napemoĩxei vy.
30 Xee apomongeta ramo napenduxei, 31 haꞌe rami rire ma peikoague repy ae ꞌrã pejopy, 32 Mbaꞌeta hiꞌarandu eꞌỹꞌi vaꞌe kuery omanomba ꞌrã ojepeꞌaague py, 33 Haꞌe rã xeayvu oendu vaꞌe ma oĩ atã ꞌrã, 1 Arandua iporã vaꞌe re ijayvua Xeraꞌy, xeayvu rejopy vy, 2 ꞌarandua re rejapyxaka pota vy, 3 xapyꞌa rei neꞌarandurã re rejapukai vy, 4 neꞌarandurã reka reikovy vy prata oeka vaꞌe rami, 5 haꞌe rami vy ꞌrã reikuaa Senhor renonde rejererokyjea rupi reiko aguã, 6 Mbaꞌeta Senhor ae omeꞌẽ ꞌarandurã, 7 Heko porã vaꞌe kuery peguarã omoĩ porã ꞌrã ꞌarandua anhetẽ ete vaꞌe, 8 Opena porã ꞌrã teko porã rupi ikuai vaꞌe re, 9 Haꞌe rami vy reikuaa ꞌrã teko porã rupi reikoa, mbaꞌemo re reikuaa potaa, haꞌe joo-jooꞌi rami rejoguereko aguã. 10 Mbaꞌeta ndepyꞌa re oĩ ꞌrã neꞌarandurã, 11 Haꞌe ramo ꞌarandua opena ꞌrã ndere, 12 Haꞌe rami vy ndereraa jepe aguã tape vai rupi ikuai vaꞌe gui, 13 teko porã gui ojepeꞌa vy 14 Haꞌe kuery ma teko vai ojapo vy ovyꞌa rei ꞌrã, 15 tape karẽ rupi ikuai vy 16 ꞌArandua ndereraa jepe ꞌrã kunha itavy rei vaꞌe gui voi, 17 Haꞌe nunga ma oeja ꞌrã kunhataĩ guive ome reve joguerekoa gui, 18 Mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ro katy reo vy manoa katy ae ꞌrã reo. 19 Haꞌe ramo haꞌe vaꞌe kunha pou vy oo vaꞌe ma ndojevyvei ꞌrã, 20 ꞌArandua rupi vy reiko ꞌrã avakue heko porã vaꞌe ikuaia rupi, 21 Mbaꞌeta yvy pyau ma heko porã vaꞌe peguarã itui, 22 Haꞌe rã opa marã heko vaꞌe kuery ma oipeꞌapaa ꞌrã yvy gui, 1 Xeraꞌy, nderexarai eme xee romboꞌeague re. 2 Mbaꞌeta haꞌe nunga ma nemoingove puku ꞌrã, 3 Nderexarai eme mborayvu haꞌe anhetẽ vaꞌe rupi reikoa aguã gui. 4 Haꞌe rami vy reupity ꞌrã Nhanderuete nemboaxya, 5 Ndepyꞌa haꞌe javi py ejerovia tema Senhor re ae, 6 Opa mbaꞌe rejapoa py nemaꞌenduꞌa hexe. 7 Enhemoꞌarandu eme ndee ae reikuaa rupi rive. 8 Haꞌe rami reikoa ma ojapo ꞌrã nderete imbaraeteve aguã rami, 9 Emboete ke Senhor mbaꞌemo rereko vaꞌe py, 10 Haꞌe ramo nderoguy tynyẽmba ꞌrã mbaꞌemo raꞌyĩgue, 11 Xeraꞌy, endu rive eme taꞌvy Senhor nemoꞌarandu rã, 12 mbaꞌeta Senhor ma guembiayvu kuery pe ae ꞌrã ijayvu, 13 Ovyꞌa ete ꞌrã ava oꞌarandurã ojou vaꞌe, 14 Mbaꞌeta haꞌe rami jaikoague repy ma prata gui ovareve, 15 Pérola gui voi ovareve ꞌrã. 16 Opo oiporu kuaa regua re ꞌarandu oguereko nderekove ombopukuve aguã, 17 Haꞌe vaꞌe tape ma iporã vaꞌe meme. 18 Oupity vaꞌe pe ma yvyra tekove meꞌẽa hiꞌaĩ. 19 Oꞌarandua rupi Senhor yvy onhono rakaꞌe, 20 Opa mbaꞌe oikuaapa vaꞌe vy yy ombovu rakaꞌe yvy guýry oĩague gui, 21 Xeraꞌy, emboyke eme rexaa py remoĩ vaꞌekue, 22 Mbaꞌeta nenheꞌẽ pe omeꞌẽ ꞌrã tekove, 23 Haꞌe rami vy tape rupi reikoa rupi voi reiko porã ꞌrã, 24 Renheno ta ma vy nderekyjei ꞌrã, 25 Enhemondyi eme mbaꞌemo oiko xapyꞌa teĩ, 26 Mbaꞌeta Senhor oĩ ꞌrã ndere ou vaꞌe jokoarã, 27 Eipytyvõ eꞌỹ eme ojexavai reiꞌi vaꞌe kuery, 28 Xapyꞌa rei aỹ ma voi mbaꞌemo rereko ri vy 29 Enhembopyꞌa eme neirũ re rejapo vai aguã, 30 Ndaꞌevei joupe ndeayvu ete-ete aguã mbaꞌeve py eꞌỹ, 31 Erovyꞌa rei eme ojerovia rei vaꞌe, 32 mbaꞌeta Senhor ojeguaru heko vai vaꞌe gui, 33 Senhor ijayvu vaiague opyta ꞌrã heko vai vaꞌe ro re, 34 Mbaꞌeta haꞌe ojojai ꞌrã ojojai reia rupi ikuai vaꞌe, 35 Hiꞌarandu vaꞌe omboetepy ꞌrã ikuai, 1 Nhanderuete nhanemongetaa Xeraꞌy kuery, pendu ke penderu penemboꞌea. 2 Mbaꞌeta xee ma iporã vaꞌe re romboꞌe. 3 Haꞌe gui xee voi taꞌy aiko vaꞌekue xeru ro py. 4 Haꞌe jave py xeru xemboꞌe vy aipoeꞌi: 5 Emoĩ neꞌarandurã haꞌe mbaꞌemo reikuaa aguã. 6 Ejepeꞌa eme ꞌarandua rupi reikoa gui. Haꞌe ramo ꞌrãe ndere opena porã. 7 ꞌArandua ma iporãve vaꞌe ramo emoĩ neꞌarandurã. 8 Embovare ete ke ꞌarandua, haꞌe ramo ꞌrã nemboyvateve. 9 Neakã re omoĩ ꞌrã akã regua iporãve vaꞌe, 10 Xeraꞌy, ejapyxaka ke, haꞌe ejopy xeayvu. 11 Mbaꞌeta xee romboꞌea ma tape ꞌarandua katy oo vaꞌe rupi reo aguã, 12 Haꞌe vaꞌe rupi reguata ramo 13 Haꞌe nunga rupi emoĩ porã ete romboꞌeague, nderexarai eme. 14 Nderepiai ꞌrã heko vai vaꞌe kuery ooa katy. 15 Ejapo eme haꞌe kuery ojapo vaꞌe. 16 Mbaꞌeta haꞌe kuery ma mbaꞌemo vai ojapo eꞌỹa ja ndokei ꞌrã. 17 Mbaꞌeta haꞌe kuery mbojape hoꞌu vaꞌe ma teko vai anho, 18 Haꞌe rã heko porã vaꞌe ikuaia ma koꞌẽ ouvy vaꞌe rami hexakã, 19 Haꞌe rã heko vai vaꞌe reko ma pytũ rupi oo vaꞌe rami. 20 Xeraꞌy, endu pota xeayvua re. 21 Emboyke eme nderexa py rexa vaꞌekue. 22 Mbaꞌeta oupity vaꞌe pe ma tekove meꞌẽa oĩ, 23 Opa mbaꞌe re repenaa gui epena porãve ndepyꞌa re, 24 Emombytuꞌu ndejuru ndeapu reiaty gui, 25 Nderexa toexa porã ovy nerenonderã ae. 26 Eikuaa pota porã ke repyrõa re, 27 Epia eme reiporu kuaa katy neĩ reiporu kuaa eꞌỹa katy. 1 Tavy reia rupi jaiko eꞌỹ aguã re ijayvua Xeraꞌy, eikuaa pota ke ꞌarandu rupi xeayvua re. 2 ꞌarandu re reiko aguã, 3 Haꞌe rã kunha itavy rei vaꞌe ijayvua ma ei rami ete heꞌẽ, 4 opaa py ma tai vaꞌe rami ꞌrã haxy ndevy, 5 Ipy ma manoa katy oguejy ovy, 6 Ndoikuaa potai ovy tape tekove katy oo vaꞌe re, 7 Haꞌe nunga rupi aỹ xeraꞌy, ejapyxaka xeayvu re, 8 Ejepeꞌa ke kunha tavy rei gui, 9 joupe remboaxa eꞌỹ aguã nemboetea aguã vaꞌekue, 10 reikuaa eꞌỹ vaꞌe pe rive remboaxa eꞌỹ aguã nembaꞌe rei-rei, 11 Haꞌe rami eꞌỹ vy remano ta ma vy nepoaẽ ꞌrã rejupy, 12 Haꞌe vy aipoꞌre ꞌrã: 2
3
4
5