1

1 Amós ayvu oĩa Yvy regua kuery rovai ijayvuague Kovaꞌe ayvu ma Amós pe mbaꞌemo oexa ukaa rupi ombou pyre. Haꞌe vaꞌe ma Tecoa tetã pygua, vexaꞌi re opena vaꞌety kuery vaꞌe regua. Israel kuery reko re ijayvu Judá pygua huvixa Uzias haꞌe Joás raꞌy Israel pygua huvixa Jeroboão oĩ jave, mokoĩ maꞌetỹ teri yvy oryryi aguã oata jave guive.

2 Haꞌe gui ma aipoeꞌi: Senhor onhendu atã ꞌrã Sião gui, Jerusalém tetã guive oendupaa aguã ijayvua. Haꞌe ramo nhuũndy vexaꞌi re openaaty overepa ꞌrã, Carmelo yvyty apyte peve ꞌrã ipirupa.

3 Po rami Senhor ijayvu: — Mboapykue, irundykue Damasco pygua kuery ojapo vaiague re nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, mbaꞌeta ferro guigua py haꞌe kuery omouꞌũmba rire Gileade pygua kuery.

4 Haꞌe nunga rupi amboja ꞌrã tata Hazael ro re. Haꞌe rami vy oapypa ꞌrã Ben-Hadade ro tuvixa vaꞌe haꞌe javi. Hazael haꞌe Ben-Hadade ma Síria yvy regua huvixa ikuai rakaꞌe. Haꞌe kuery retã ma Damasco.

5 Amopẽmba ꞌrã Damasco kora rokẽ jokoa. Amomba avi ꞌrã Biqueate-Áven ikuai vaꞌe, Bete-Éden re opena vaꞌe guive. Haꞌe gui Síria pygua kuery escravo-rã ogueraapaa ꞌrã Quir katy — heꞌi Senhor.

6 Po rami Senhor ijayvu: — Gaza pygua kuery ju mboapykue, irundykue ojapo vaiague re xee nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, tetã re ikuai vaꞌe haꞌe javi escravo-rã ogueraapa rire Edom pygua kuery po py omboaxapa aguã.

7 Haꞌe nunga rupi Gaza tetã kora re amboja ꞌrã tata oo tuvixakueve mbovaipaarã.

8 Amomba ꞌrã Asdode pygua kuery, Asquelom re opena vaꞌe guive. Haꞌe gui Ecrom rovai ju ꞌrã apuꞌã xepoꞌakaa rupi. Haꞌe ramo filisteu kuery rembyrekue omanomba ꞌrã — heꞌi Senhor.

9 Po rami Senhor ijayvu: — Tiro tetã pygua kuery ju mboapykue, irundykue ojapo vaiague re xee nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, haꞌe kuery ma nhomboꞌa vy omboaxapa rire Edom pygua kuery po py. Naꞌimaꞌenduꞌai okuapy joegua kuery reve ikuai porã aguã ojapo vaꞌekue re.

10 Haꞌe nunga rupi Tiro tetã kora re amboja ꞌrã tata oo tuvixakueve ikuai vaꞌe mbovaipaarã.

11 Po rami Senhor ijayvu: — Edom pygua kuery voi mboapykue, irundykue ojapo vaiague re xee nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, haꞌe kuery ma guyvy kuery ae kyxe reve omonha rire, omboaxya noendui guive. Haꞌe rami ꞌrãgue py opoxya anho oendu vy nhomboaꞌypa tema, haꞌe nunga anho oendu, rakaꞌe rã peve guarã.

12 Haꞌe nunga rupi Temã tetã re amboja ꞌrã tata Bozra py oo tuvixakueve ikuai vaꞌe mbovaipaarã.

13 Po rami Senhor ijayvu: — Amom pygua kuery ju mboapykue, irundykue ojapo vaiague re xee nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, haꞌe kuery ma Gileade pygua kuery memby ryruꞌi omondoropa rire oyvyrã ombotuvixave aguã rive.

14 Haꞌe nunga rupi Rabá tetã kora re amboja ꞌrã tata oo tuvixakueve ikuai vaꞌe mbovaipaarã, joe opuꞌã vaꞌe ojapukaia reve, ára vai py yvytu vaikue ramigua.

15 Haꞌe ramo haꞌe pygua huvixa heraa ꞌrã escravo-rã, hembiguai yvatekueve reve — heꞌi Senhor.

2

1 Po rami Senhor ijayvu: — Moabe pygua kuery voi mboapykue, irundykue ojapo vaipaague re xee nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, haꞌe kuery ma Edom pygua huvixa kãgue oapypa rire, ikuꞌikue rive opyta peve.

2 Haꞌe nunga rupi Moabe yvy re amboja ꞌrã tata, Queriote tetã py oo tuvixakueve ikuai vaꞌe mbovaipaarã. Haꞌe ramo Moabe pygua kuery omanomba ꞌrã yapu rei, tevovo rei haꞌe mimby guaxu omonheꞌẽa mbyte py.

3 Haꞌe kuery mbyte gui amomba ꞌrã joguerekoa, ajuka ukapa avi ꞌrã ixupegua yvatekueve haꞌe javi — heꞌi Senhor.

4 Judá kuery rovai ijayvuague Po rami Senhor ijayvu: — Haꞌe gui Judá kuery ju mboapykue, irundykue ojapo vaiague re nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, haꞌe kuery ma Senhor guigua lei rupi ndaꞌikuaixei vy ovapa rire ojapo uka vaꞌekue gui. Haꞌe gui anhetẽ vaꞌe rupi eꞌỹ ombojeroviaa rupi ju onhembotavy uka okuapy, guamoĩ kuery ikuaiague rami ae.

5 Haꞌe nunga rupi Judá re amboja ꞌrã tata, Jerusalém py oo tuvixakueve ikuai vaꞌe mbovaipaarã.

6 Israel kuery rovai ijayvuague Po rami Senhor ijayvu: — Haꞌe gui Israel kuery ju mboapykue, irundykue ojapo vaiague re nambopaga eꞌỹvei ma ꞌrã, mbaꞌeta joguerekoa kuery ma peráta re rive omoingo axy heko porã vaꞌe, iporiaukueꞌi omboꞌapa ꞌrã py regua repy re rive.

7 Haꞌe kuery ombojexavai ꞌrã iporiaukueꞌi oakã áry yvy kuꞌi omombo peve, haꞌe oiko riveꞌi vaꞌe pe omokarẽ tape. Taꞌy peteĩ kunhataĩ ogueronheno vaꞌekue ae tuu ju ꞌrã ojopy. Haꞌe rami vy omongyꞌa rive okuapy xerery ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe.

8 Haꞌe gui altar oĩ vaꞌe yvýry onheno ꞌrã oupy ajukue nhomborevea rupi ojopy vaꞌekue áry. Nguuete ropy eteve voi oyꞌu ꞌrã okuapy vinho jokorepaa rupi oipeꞌa vaꞌekue.

9 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery renonde gui amomba vaꞌekue amorreu kuery yary rami yvate vaꞌekue teĩ, yvyra carvalho rami imbaraete vaꞌekue. Amomba vaꞌekue yvy guy hapo oĩa guive hovapy rupi hiꞌa ikuaia peve.

10 Haꞌe rami ae avi Egito yvy gui xee roguerupa vy quarenta maꞌetỹ re roguereko vaꞌekue tekoa eꞌỹa rupi, amorreu kuery yvy re penderekoa aguã.

11 Penderaꞌy kuery vaꞌe regua amoĩ vaꞌekue profeta-rã, haꞌe peneramymino kuery ju amoĩ nazireu regua ikuai vaꞌerã. Haꞌe rami eꞌỹ ri tyꞌy Israel kuery? — heꞌi Senhor. Nazireu ma Nhanderuete pe anhoꞌi oiko aguã rami onhemboayvu vaꞌekue. Haꞌe rami vy ndojayai ꞌrã oꞌa, haꞌe ndoyꞌui ꞌrã vinho .

12 — Haꞌe rami teĩ nazireu kuery pe peẽ kuery peyꞌu uka vinho, haꞌe profeta kuery pe pendeayvu vy “Pemombeꞌuve eme na ayvu”, peje.

13 Haꞌe nunga rupi neꞌexa, yvy amboryryipa ꞌrã peẽ kuerya rupi, karóxa mbaꞌemo aju ojokuapaa rã tynyẽ vy ovava rei ovya rami.

14 Peneakuãve vaꞌe teĩ ndaꞌevei ꞌrã pejava aguã, imbaraetekueve voi ndaꞌevei ꞌrã ombaraetea rupi ikuai aguã, neĩ ipyꞌa guaxukueve ma voi ndoo jepei ꞌrã.

15 Hapa vaꞌe ma nopuꞌã kuaavei ꞌrã joe, ipojava vaꞌe voi ndoo jepei ꞌrã, kavaju árygua eteve voi ndoo jepei ꞌrã.

16 Haꞌe vaꞌe ára ma ojeroviakue ipyꞌa guaxukueve ikuai vaꞌekue ma opire rei reve rive ꞌrã onhamba — heꞌi Senhor.

3

1 Israel kuery ojapo vaia re ombopaga aguã re ijayvuague Peẽ Israel kuery, pendu ke Senhor penderovai ijayvu rã, Egito yvy gui pendererupa vaꞌekue haꞌe javi avi. Haꞌe vy aipoeꞌi:

2 — Yvy regua kuery haꞌe javi gui peẽ kuery anhoꞌi aiporavo vaꞌekue ri rombopaga ꞌrã pejejavypa reia re.

3 Haꞌeve ꞌrã ndaꞌu mokoĩ joupive oguata aguã jogueroayvu eꞌỹ re?

4 Xivi ndaꞌu mbaꞌeve ojou eꞌỹ re ri okororõ rei ꞌrã kaꞌaguy rupi? Haꞌe xivi raꞌy ndaꞌu guaity py ikuaia py hevovo rei ꞌrã ri hoꞌu vaꞌerã oguereko eꞌỹ vy?

5 Guyraꞌi ndaꞌu yvy py rive hoꞌa ꞌrã ri nhuãꞌi ojayvya eꞌỹ re? Nhuã yvy py oĩ vaꞌe ovy xapyꞌa ꞌrã ri mbaꞌemo hoꞌa eꞌỹ re?

6 Tetã rupi mimby guaxu omonheꞌẽa ꞌrã ndaꞌu haꞌe pygua kuery oryryipa eꞌỹ re? Tetã re oiko ꞌrã ndaꞌu mbaꞌemo vai ete Senhor ombou eꞌỹ re?

7 Mbaꞌeta jaikuaa porã Senhor Nhanderuete mbaꞌeve ndojapoi ꞌrã guembiguai profeta kuery pe ranhe onhembopyꞌaa oikuaa uka eꞌỹ re.

8 Xivi okororõ rã ndaꞌu ndokyjeai ꞌrã? Haꞌe Senhor Nhanderuete oayvu ombou rã mavaꞌe profeta ndaꞌu nomombeꞌui ꞌrã?

9 — Povaꞌe nunga ke pendu uka Asdode py haꞌe Egito yvy re hoo tuvixakueve ikuaia rupi. Haꞌe vy aipopeje uka ꞌrã: “Penhemboatypa ke pejogueruvy Samaria regua yvyty ikuai vaꞌe áry. Haꞌe vy pexa ꞌrã haꞌe kuery hevovo rei haꞌe nhomoingo axya rupi ikuai vaꞌe.”

10 Mbaꞌeta Israel kuery ma ndoikuaai haꞌevea ramigua. Haꞌe rami vy haꞌe kuery ngoo tuvixa vaꞌe py omoĩ porã ꞌrã jojukaa rupi ojou vaꞌekue, mbaꞌemo mbovaipaa rupi guive — heꞌi Senhor.

11 Haꞌe nunga rupi po rami Senhor Nhanderuete ijayvu: — Penderovaigua kuery peteĩ regua ojokopa ꞌrã pendeyvy. Haꞌe rami vy penhemiaty ikorapa vaꞌekue oity vy oipeꞌapa ꞌrã heravy mbaꞌemo pendero tuvixakueve py oĩ vaꞌekue.

12 Po rami Senhor ijayvu: — Xivi juru gui vexaꞌi re opena vaꞌe ogueraa jepe ꞌrã ipykue mokoĩve, haꞌeꞌỹ vy inambi apyrekueꞌi, haꞌe rami ae ꞌrã Israel kuery Samaria py ikuai vaꞌe voi amongueꞌi oo jepe ngupa pẽgueꞌi reve, eꞌỹ vy okeaty raꞌykueꞌi rive.

13 Pendu ke, haꞌe pendeayvu Jacó kuery rovai — heꞌi Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe.

14 — Israel kuery ojejavyague re ambopagaa ára py ma Betel py altar ojapo vaꞌekue re avi ꞌrã aikuaa pota. Haꞌe ramo altar apy ikuai vaꞌe ojayaa rã hoꞌapa ꞌrã yvy rupi.

15 Aity ꞌrã oo yroꞌy jave ikuai aguã, kuaray aku pygua guive. Marfim gui oo ojapo pyre okanhymba ꞌrã, oo guaxu ikuai vaꞌe ivaipa ꞌrã — heꞌi Senhor.

4

1 Samaria pygua kunhague pe ijayvuague — Vaka kunha Basã pygua rami Samaria yvyty re pendekuai vaꞌe, pendu ke povaꞌe ayvu: Pereko axy rei iporiaukueꞌi, pemokanhy inhembyayiꞌi vaꞌe, peneme kuery pe “Eruve na vinho jayꞌu aguã”, peje guive.

2 Haꞌe nunga rupi Senhor Nhanderuete okyꞌa eꞌỹa rupi ae oura vy aipoeꞌi: — Pendere ovaẽ ꞌrã ára pinda py rami tetã gui penerenoẽmbaa heravy aguã, haꞌe penerembyrekue ma pira renoẽa py ꞌrã pendereraa.

3 Peteĩ-teĩ peẽ ꞌrã pejeꞌoivy tetã kora paꞌũ ikuai vaꞌe gui. Haꞌe rami teĩ Hermom katy ꞌrã penemombopaa — heꞌi Senhor.

4 Israel kuery onheꞌẽ py ára revegua eꞌỹ rami ikuaia re ijayvuague — Pejejavyxe vy tapeo haꞌvy Betel py, Gilgal py voi peo pejejavyve aguã py rive. Koꞌẽ nhavõ peru mymba kuery pemeꞌẽ vaꞌerã, haꞌe mboapy ára rire kuerei ꞌrã peru dízimo. Betel haꞌe Gilgal py haꞌe kuery ombojeroviaaty oĩ, teĩ Nhanderuete pe ikuaixea rupi eꞌỹ oo haꞌe py, onhemboeko porãxe vy rive.

5 Mbojape mbovua revegua peru perovyꞌaa rupi pemeꞌẽ vaꞌerã, pemombeꞌupa rive ꞌrã mbaꞌemo pemeꞌẽxeaꞌi py pemeꞌẽ vaꞌe, mbaꞌeta haꞌe rami anho rive peikoxeve, peẽ Israel kuery — heꞌi Senhor Nhanderuete.

6 — Haꞌe nunga rupi ae peneretã ikuai vaꞌe rupi ajapo tembiꞌu pejou veꞌỹ aguã rami, penderekoa nhavõ rupi mbojape oata ramo. Haꞌe rami teĩ xevy peguarã ndapejeko rerovai — heꞌi |yhwh{Senhor.}

7 — Haꞌe rami rã mboapy jaxy re namboꞌokyvei pendeꞌáry, mbaꞌemo pemonoꞌõ aguã ára eꞌỹ mbove. Amongue tetã rupi amboꞌoky, haꞌe rã amboae tetã rupi ma namboꞌokyi. Amongue mbaꞌety áry oky, haꞌe rã amboae áry ma ndaꞌokyi rã ipirupa.

8 Mokoĩ, mboapy tetã pygua kuery pejogueraa tetã mboae py yy peyꞌuxe vy, teĩ ndaꞌevei peyꞌu porã aguã. Haꞌe rami ete teĩ ndapejeko rerovai xevy guarã — heꞌi Senhor.

9 — Xee romoingo axy vaꞌekue mbaꞌemo rogue verepa haꞌe imouꞌũmbaarã ambou vy. Mbaꞌemo rogueꞌi pereko vaꞌe tuku hoꞌupa, uvaty, figoty haꞌe oliveira-ty voi. Haꞌe rami teĩ ndapejeko rerovai xevy guarã — heꞌi Senhor.

10 — Pendere ambou mbaꞌeaxy Egito py pendu vaꞌekue ramigua. Penderaꞌy kuery avi ajuka uka kyxe py. Penerymba kavaju araa ukapa guive. Haꞌe rami ete ajapo pendekuaia rupi heakuã vaikue peetũ aguã rami. Haꞌe rami teĩ ndapejeko rerovai xevy guarã — heꞌi Senhor.

11 — Penembyte gui amokanhy amongue, Sodoma haꞌe Gomorra amokanhyague rami ae. Peẽ kuery ma tata gui tataꞌy oguenoẽ mbyre rami pepyta vaꞌekue ri ndapejeko rerovai xevy guarã — heꞌi Senhor.

12 — Haꞌe nunga rupi peẽ Israel kuery, po rami ꞌrã rojapo. Haꞌe po rami ete rojapo ta ma ramo peiko katu ke Penderuete pe pejexa uka aguã — heꞌi.

13 Mbaꞌeta Nhanderuete ae yvyty onhono vaꞌekue, yvytu omoingo, haꞌe avakue pe oikuaa uka opyꞌa re oĩ vaꞌe haꞌe javi. Koꞌẽ jave teĩ omopytũmba ꞌrã, haꞌe yvyty áry rupi opyrõ ꞌrã ovy. Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe ae hery vaꞌe.

5

1 “Peka Nhanderuete peikove aguã”, heꞌiague Peẽ Israel kuery, pendu ke povaꞌe ayvu peẽ kuery re ndaꞌeveia rupi xeayvu rã.

2 Mbaꞌeta hoꞌa ma Israel kuery kunhataĩgue rami ikuai vaꞌekue, nopuꞌã kuaavei ma guive. Oyvy re ae hoꞌa oupy, haꞌe ndoikoi imbovyarã.

3 Mbaꞌeta po rami Senhor Nhanderuete ijayvu: — Tetã gui mil Israel regua joe opuꞌãa katy ojeꞌoi teĩ cem eteꞌi ju ꞌrã ojevy, haꞌe cem oo vaꞌekue regua ma dez eteꞌi ꞌrã ojevy.

4 Haꞌe gui po rami Senhor ijayvu Israel kuery pe: — Xereka ke peikove aguã.

5 Peka eme mbaꞌemo Betel py oĩ vaꞌe, neĩ Gilgal haꞌe Berseba katy ma voi tapeove eme. Mbaꞌeta Gilgal pygua kuery ma ogueraapaa ꞌrã escravo-rã, Betel tetã voi ombovaipaa ꞌrã — heꞌi.

6 Peka ke Senhor anho peikove aguã. Haꞌe rami eꞌỹ rã José kuery ikuaia py ou ꞌrã tata rami imokanhymbaarã. Haꞌe vaꞌe mboguearã ma ndoikoi ꞌrã Betel tetã py.

7 Peẽ kuery ma haꞌevea rami pejoguerekoa gui pejepeꞌa vy penhombojexavai, yvy py rive peity vy teko porã rupi pejoguereko aguã vaꞌekue.

8 Peka ke jaxy-tata Eixu haꞌe Órion apoare, haꞌe koꞌẽ ju aguã pytũ reia oguerova vaꞌe, haꞌe pytũ aguã ju ára oguerova vaꞌe. Haꞌe ma yeꞌẽ ogueru vy yvy áry rupi ju onhoẽ vaꞌe. Senhor ma hery vaꞌe.

9 Haꞌe ae ombou ꞌrã imbaraetekueve mokanhymbaarã, oo ikorapa vaꞌe mbovaipaarã guive.

10 Haꞌe rã peẽ kuery ma napenduxei tetã rokẽ py penemongetaa rã, anhetẽ rupi ijayvua rã pejou vai guive. Haꞌe kuery reko rami vy tetã rokẽ py huvixa kuery nhomongeta haꞌe mbaꞌemo re oikuaa pota rakaꞌe.

11 Haꞌe nunga rupi iporiaukueꞌi re pepyrõmba rei vy haꞌe kuery pe trigo pendejeupe guarã ae pemeꞌẽ uka rire napeĩvei ꞌrã penderorã ita gui pejapo vaꞌekue py, ndapeyꞌuvei ꞌrã guive vinho uva porãgueve penhotỹ vaꞌekue guigua.

12 Mbaꞌeta xee aikuaa mbovykue rei eꞌỹ pendeko vai rã, opa marã rei pejejavy ramo guive. Mbaꞌeta pembojexavai heko porã vaꞌe, haꞌeveꞌỹa rami guarã pejopy peráta, haꞌe tetã rokẽ py iporiaukueꞌi ojerure rã peẽ kuery napepenai.

13 Haꞌe nunga rupi oiko kuaa vaꞌe kuery okyrirĩ ꞌrã, mbaꞌeta kovaꞌe ára ndaꞌevei vaꞌe.

14 Peka ke mbaꞌemo porã peikove aguã, mbaꞌemo vai ndaꞌei. Haꞌe ramo ꞌrãe Senhor oiko peẽ kuery reve, aipopejeaty rami ae.

15 Pejeguaru ke mbaꞌemo vai gui, perovyꞌa iporã vaꞌe anho. Haꞌevea rami pota ke pejoguereko tetã rokẽ py. Haꞌe ramo José ramymino kuery pekuaveꞌi vaꞌe, xapyꞌa rei Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe penemboaxy nho ꞌrã.

16 Mbaꞌeta po rami Senhor nhandererekoa ijayvu, Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe: — Tetã mbyte haꞌe javi rupi onhendu ꞌrã ojaeꞌo vaꞌe. Tape ikuai vaꞌe rupi “Ai! Ai!” ꞌea ꞌrã. Ombaꞌeapo vaꞌe kuery voi oenoĩmbaa ꞌrã ojaeꞌo aguã, ojaeꞌo kuaa vaꞌe kuery reve.

17 Uvaty haꞌe javi rupi ikuai ꞌrã ojaeꞌo vaꞌe, pendekuaia mbyte rupi aaxa ramo — heꞌi Senhor. Nhanderuete Egito pygua kuery ombopaga vy haꞌe kuery mbyte rupi oaxa ovy vaꞌekue, haꞌe rã ojeupegua kuery áry rupi ma oaxa rive ogueraa jepe vy . Haꞌe rã apy ma ijayvu Israel kuery mbyte rupi ombopaga vy oaxa aguã re.

18 Ndaꞌevei ete ꞌrã Senhor ára pearõ vaꞌe pe! Mbaꞌerã tu pearõ pekuapy Senhor ára? Mbaꞌeta haꞌe vaꞌe ára ma pytũmba rive ꞌrã, hexakã ꞌrã eꞌỹ.

19 Mbaꞌeta oiko ꞌrã xivi gui ava onha rã urso ju ojoua rami, haꞌeꞌỹ vy ngoo py oike vy oo mbotya re opoko hoꞌamy ramo mboi oixuꞌua rami.

20 Senhor ára ma hexakã aguã eꞌỹ, pytũ vaikue anho ꞌrã. Haꞌe javi ete rupi pytũmba ꞌrã, hexakã vaꞌe peteĩve henda py ojekuaa eꞌỹ re.

21 “Nhanderuete oipota mbaꞌemo nhameꞌẽ ꞌrãgue py haꞌevea rami jajoguereko”, heꞌiague Senhor aipoeꞌi: — Xee ndajou porãi, ajou vai ete ngaru pejapo pekuapya, peteĩ henda py ma voi xevy guarã nhemboaty pejapo vaꞌe ndarovyꞌai guive.

22 Xevy pe mbaꞌemo peapy vaꞌerã peru, mbaꞌemo aju guigua guive teĩ haꞌe nunga xee ndarovyꞌai, xereve peteĩ rami pendekuaia regua mymba iporãgueve pemeꞌẽ teĩ xee namaꞌẽi ꞌrã haꞌe nunga re.

23 Xee naenduxei peporaeia revovo rive, naendui ꞌrãe penembaraka pu.

24 Haꞌe rami ꞌrãgue py toĩ haꞌevea rami pejoguerekoa yy oxyry vaꞌe rami, toĩ pendereko porãa yakã oxyry riae vaꞌe rami.

25 Haꞌe gui peẽ Israel kuery, quarenta maꞌetỹ re tekoa eꞌỹa rupi pendekuai jave py xevy pe teve pemeꞌẽ rakaꞌe mymba haꞌe mbaꞌemo aju guigua?

26 Mbaꞌeta Sicute raꞌangaa rive peraa vaꞌekue penderuvixarã, Quium raꞌangaa, jaxy-tata raꞌangaa guive penderueterã peẽ ae pejapo vaꞌekue.

27 Haꞌe nunga rupi xee ma Damasco tetã rovai peve rogueraa ukapa ꞌrã escravo-rã — heꞌi Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe hery vaꞌe.

6

1 Israel kuery opa marã ikuaia re omokanhymba aguã re ijayvuague Ndaꞌevei ete ꞌrã Sião py haꞌe kuery ae oipotaa rami ikuai vaꞌe pe, Samaria tetã py mbaꞌeve gui okyje eꞌỹa rupi ikuai vaꞌe pe voi. Peẽ kuery ma omboetevepy pendekuai yvatekueve regua, peẽ kuerya katy anho ꞌrã ou Israel kuery!

2 Peaxa haꞌvy Calné py pexa aguã. Haꞌe gui ma tetã guaxu Hamate py ju tapeo, haꞌe gui filisteu kuery rekoa Gate py ju tapeo pexa pota. Haꞌe vaꞌe kuery rekoa teve peẽ kuery rekoa gui iporãve? Haꞌe kuery yvy teve pendeyvy gui tuvixave?

3 Mbaꞌeta peẽ kuery ma “Ára vai novaẽ voi ꞌrã” peje teĩ pejapo penembojexavai arã ovaẽ voi aguã rami.

4 Peke pekuapy tupa marfim guigua áry, peneateꞌỹ rei ꞌrã pejupy hiꞌáry. Pekaru ꞌrã vexaꞌi haꞌe vaka raꞌy iporãgueve roꞌo re anho.

5 Peporaei ꞌrã guive mbaraka pembojoguy reve. Davi rami ae pejapo mbaꞌepurã pendejeupe ae.

6 Vinho peyꞌu ꞌrã pekuapy karo iporã-porãve vaꞌe py, haꞌe pendejee peikyty ꞌrã azeite iporãve vaꞌe. Haꞌe rami teĩ José regua kuery ojexavai rã pexa vy napemboaxyi.

7 Haꞌe nunga rupi ae aỹ peneranhe pendereraapaa ꞌrã escravo-rã ogueraa vaꞌe kuery reve. Haꞌe ramo ndoikovei ꞌrã peneateꞌỹa rupi pekaru guaxua.

8 Mbaꞌeta Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe guery rupi ae oura vy aipoeꞌi: — Ambojeguaru Jacó kuery onhemboyvatepa reia, ajou vai ete haꞌe kuery ro tuvixakueve vaꞌe ojapo rã. Haꞌe rami vy napenavei ꞌrã hetã re, neĩ haꞌe py ikuai vaꞌe re guive — heꞌi.

9 Peteĩꞌi oo py dez avakue opyta teĩ haꞌe kuery voi omanomba avi ꞌrã.

10 Haꞌe gui xapyꞌa rei ovaẽ ꞌrã hetarã aeꞌi hetekue oapy aguã. Haꞌe vy hetekue oka katy ogueraa aguã oupi vy oporandu ꞌrã opy rupi okuave vaꞌe pe rei: “Oĩa pa ndee reve?” heꞌi rã ombovai vy “Noĩavei” heꞌi ramo ixupe ju aipoeꞌi ꞌrã: “Ekyrirĩ haꞌvy, ndeayvu eme Senhor rery rupi”, heꞌi ꞌrã.

11 Mbaꞌeta maꞌẽ, Senhor ojapo ukaague rami vy ombovaipaa ꞌrã oo guaxu ikuai vaꞌekue, omboaꞌypaa avi ꞌrã oo kyrĩꞌi vaꞌe.

12 Itaova áry rupi ndaꞌu kavaju kuery onha ꞌrã? Haꞌe rami eꞌỹ vy vaka kuery ndaꞌu yvy oikaraĩ ꞌrã ri haꞌe rupi? Haꞌe rami teĩ peẽ kuery ma pejoguereko porã ꞌrãgue py pemeꞌẽ veneno, haꞌe teko porã ꞌrãgue py penhombojexavai.

13 Peẽ kuery ma Lo-Debar tetã peity vy pevyꞌa rei vaꞌekue. Aipopeje avi: “Nami ma Carnaim re voi nhandepoꞌakapa nhande ae mbaraetea py”, peje.

14 Haꞌe rami teĩ Senhor Nhanderuete ixondaro reta vaꞌe aipoeꞌi: — Peẽ Israel kuery, penderovai xee ambou ꞌrã peteĩ regua penembojexavai arã, Hamá tetã re oikea guive Arabá yakã oĩa peve — heꞌi.

7

1 Tuku-karu, tata haꞌe ixã oexaague Haꞌe gui povaꞌe Senhor oexa uka xevy. Xee aexa rã omoingo tuku-karu mbaꞌemo roky henhoĩ ngypaꞌi jave, huvixave pegua omonoꞌõmbaa ma rire henhoĩ jave.

2 Haꞌe gui tuku-karu ma mbaꞌemo renhoĩ yvy gui oiko vaꞌekue haꞌe javi hoꞌupa ma ramo xee aexa vy aipoaꞌe: — Senhor Oreruete, oreperdoa ke, ajerure. Haꞌe rami eꞌỹ rã mbaꞌexa ꞌrã tu ore Jacó kuery rokuave? Mbaꞌeta mbovyꞌi ete orekuai — haꞌe.

3 Haꞌe ramo Senhor haꞌe nunga nomboui. — Haꞌe nunga ma ndoikoi ꞌrã haꞌvy — heꞌi Senhor.

4 Haꞌe gui peteĩ ju Senhor Nhanderuete oexa uka xevy. Aexa rã Senhor Nhanderuete ombou tata nhombopagaarã. Haꞌe vaꞌe ma omboypa yvy guýry yy oĩ vaꞌekue. Omomba avi heravy Senhor pegua yvy itui vaꞌekue.

5 Haꞌe ramo xee aipoaꞌe: — Senhor Oreruete, haꞌeve ma. Mbaꞌexa ꞌrã tu ore Jacó kuery rokuave? Mbaꞌeta mbovyꞌi ete orekuai — haꞌe.

6 Haꞌe ramo haꞌe nunga voi Senhor Nhanderuete nomboui vy — Haꞌe nunga voi ndoikoi ꞌrã — heꞌi.

7 Haꞌe gui ma povaꞌe nunga avi oexa uka. Aexa rã Senhor hiꞌaĩ peteĩ ikora hiꞌyvi porã vaꞌe áry. Opo py omboguejy hoꞌamy peteĩ ixã oo mbotya raꞌãarã.

8 Senhor aipoeꞌi xevy: — Amós, mbaꞌe tu rexa? Xee ambovai vy — Peteĩ ixã oo mbotya raꞌãa — haꞌe. Haꞌe ramo Senhor aipoeꞌi ju xevy: — Neꞌexa, ixã py xee aaꞌã ꞌrã xevygua Israel kuery reko. Haꞌe vaꞌe rire xee ndaaxa rivevei ma ꞌrã haꞌe kuery mbyte rupi.

9 Mbaꞌeta ambovaipa ꞌrã Isaque ramymino kuery ombojerovia aty yvyꞌã rupi ikuai vaꞌe, Israel kuery pegua henda ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe voi amomba ꞌrã. Jeroboão ro pygua kuery rovai avi ꞌrã apuꞌã kyxe reve — heꞌi.

10 “Amós ma je huvixa rovai ijayvu”, heꞌiague Haꞌe gui Betel pygua sacerdote Amazias omombeꞌu uka Israel pygua huvixa Jeroboão pe: — Amós ma je nderovai ijayvu vai raꞌe Israel kuery mbyte. Haꞌe vaꞌe ijayvua ma ndaꞌevei nhandeyvy pe.

11 Mbaꞌeta po rami Amós ijayvu: “Jeroboão oiko vai ꞌrã kyxe py. Haꞌe gui Israel kuery ma escravo-rã ogueraapaa ꞌrã oyvy gui mombyry”, heꞌi vaꞌekue.

12 Haꞌe gui Amós pe ju Amazias aipoeꞌi: — Ndee profeta, ejepeꞌa ke apy gui. Enha Judá yvy katy. Haꞌe py ju ekaru haꞌe ayvu emombeꞌu eikovy.

13 Haꞌe rã apy Betel py ma aỹ guive emombeꞌuve eme ayvu. Mbaꞌeta apy ma oĩ huvixa pegua oo ikyꞌa eꞌỹ vaꞌe haꞌe orerekoa pygua templo — heꞌi.

14 Haꞌe ramo Amós ombovai vy aipoeꞌi Amazias pe: — Xee ma profeta eꞌỹ aiko vaꞌekue, neĩ profeta remimboꞌe eꞌỹ guive. Haꞌe rami ꞌrãgue py mymba re apenaa rupi aiko vaꞌekue, sicômoroꞌa monoꞌõa rupi guive.

15 Vaꞌeri mymba re apenaa gui Senhor xepeꞌa vy aipoeꞌi xevy: “Tereo ke xeayvu emombeꞌu xevygua Israel kuery pe”, heꞌi karamboae.

16 Haꞌe nunga rupi endu ke Senhor ayvu. Ndee aipoꞌre: “Emombeꞌuve eme ayvu Israel kuery rovai regua, Isaque ramymino kuery rovai ndeayvu eme guive”, ꞌre.

17 Haꞌe rã Senhor ma aipoeꞌi ndevy: “Nderaꞌyxy ma itavy rei ꞌrã oikovy tetã rupi. Haꞌe gui nderaꞌy kuery haꞌe nderajy kuery oiko vai ꞌrã kyxe py. Ndeyvy rereko vaꞌekue ma ombojaꞌopaa ꞌrã ixã py oaꞌãa vy. Haꞌe vy remano ꞌrã peteĩ yvy haꞌeveꞌỹ vaꞌe oĩa re. Haꞌe gui Israel kuery ma herapaa ꞌrãe, escravo-rã ogueraapaa ꞌrã oyvy gui mombyry”, heꞌi.

8

1 Ajaka yvyraꞌa oĩa oexa ukaague Haꞌe gui xevy pe Senhor oexa uka avi peteĩ ajaka yvyraꞌa kuaray aku javegua oĩa.

2 Haꞌe vy oporandu xevy: — Amós, mbaꞌe tu rexa? Xee ambovai vy — Peteĩ ajaka yvyraꞌa kuaray aku javegua oĩa aexa — haꞌe. Haꞌe rã Senhor aipoeꞌi: — Ovaẽ ma xevygua Israel kuery opa aguã ára. Haꞌe kuery rupi xee ndaaxa rivevei ma ꞌrã.

3 Haꞌe vaꞌe ára ma templo haꞌe kuery oporaeiaty py taxẽmbei ꞌrã oiko. Mbaꞌeta haꞌe kuery reꞌõgue heta-etave ꞌrã ovy. Opa rupi omombopaa ꞌrã oka rupi. Haꞌe gui nonhenduavei ꞌrã mavaꞌeve rei — heꞌi Senhor Nhanderuete.

4 “Israel kuery okanhymba aguã ovaẽ raiꞌi ma”, heꞌiague Peẽ kuery ma pekore iporiaukueꞌi, haꞌe yvy haꞌe javi rupi pemokanhymba ojexavai rei vaꞌe. Haꞌe nunga rupi pendu ke povaꞌe.

5 Mbaꞌeta aipopeje: “Topa voi ngaru jaxy pyau regua, jaa vy mbaꞌemo aju nhavende ju aguã. Haꞌe sábado ára topa voi avi, trigo omoĩ porãaty jaipeꞌa aguã. Haꞌe rami vy nhaaꞌã ajaka kyrĩꞌi vaꞌe py hepyrã jajopyve aguã, haꞌe mbaꞌemo opejaa haꞌeveꞌỹa ramigua py jajokore aguã.

6 Haꞌe rami vy peráta re rive ꞌrã jajogua iporiaukueꞌi, haꞌe gui py regua repy re rive ꞌrã jajogua ojexavaiꞌi vaꞌe kuery, trigo ipire kuꞌikue revegua nhavendea py”, peje.

7 Haꞌe nunga rupi Senhor Nhanderuete oura guery Jacó oguerovyꞌa vaꞌety rupi ae: — Xee ma rakaꞌe rã peve teĩ ndaxerexarai ꞌrã pejapo vaia re!

8 Haꞌe nunga gui yvy oryryipa ꞌrã. Haꞌe ramo hexe ikuai vaꞌe ipyꞌa vai ꞌrã okuapy. Mbaꞌeta yvy haꞌe javi omy-omyĩ vy opuꞌã-puꞌã ꞌrã Nilo yakã rami, haꞌe gui typa ꞌrã Egito katyꞌi yakã oĩ vaꞌe rami.

9 Haꞌe vaꞌe ára ma ajapo ꞌrã kuaray mbyte teĩ oike aguã rami. Haꞌe rami vy ara py teĩ amopytũmba ꞌrã yvy jave rupi — heꞌi Senhor Nhanderuete.

10 — Ngaru pejapo vaꞌety xee amboekovia ꞌrã pendepyꞌa vai aguã. Peporaeia amboekovia ꞌrã pejaeꞌo anho aguã. Romonhemonde ꞌrã ajukue voxa guigua py, peneakã penhopĩmba reve. Haꞌe rami romoingo ꞌrã guaꞌy peteĩꞌi vaꞌekue re ipyꞌa vai vaꞌe rami. Haꞌe gui opaa py ma oiko ꞌrã pyꞌa vai etea ára.

11 Senhor Nhanderuete aipoeꞌi: — Neꞌexa, ovaẽ ouvy ára yvy jave re karuai ambou aguã, tembiꞌu re okaruxea eꞌỹ, neĩ yy re ijyꞌuveia eꞌỹ guive, haꞌe rã Senhor ayvu oenduxea regua ae.

12 Haꞌe ramo Senhor ayvu oenduxe vaꞌe oguata ꞌrã yeꞌẽ nhavõ rupi, kuaray ijapuꞌaꞌia katy guive kuaray oua katy peve. Opa rupi ꞌrã ikuai ayvu rekaa rupi teĩ ndojoui ꞌrã.

13 Haꞌe vaꞌe ára kunhataĩ porãgueve haꞌe kunumigue ma hoꞌapa ꞌrã yuvei gui.

14 Samaria py taꞌangaa oĩ vaꞌe rupi oura vaꞌekue voi hoꞌapa ꞌrã, “Anhetẽ Ete Dã eꞌỹ vy Berseba pygua tuuete ramigua rekove rupi aura”, heꞌi vaꞌekue. Haꞌe kuery ma hoꞌapa ma vy ndovyvei ꞌrã — heꞌi.

9

1 Nhombopagaarã Nhanderuete ombou aguã re ijayvuague Haꞌe gui aexa altar yvýry Senhor hiꞌaĩ rã. Haꞌe vy aipoeꞌi xevy: — Emboguai na oo yta ikuai vaꞌe, okẽ pyrõa peve omyĩmba aguã. Emboaꞌypa, opy ikuai vaꞌe akã áry hoꞌapa aguã rami. Mbaꞌeta haꞌe kuery ajukapa katuĩꞌi ꞌrã kyxe py. Peteĩve ndojavai ꞌrã, peteĩve ma voi ndoo jepei ꞌrã.

2 Yvykua vaikue py haꞌe kuery oo teĩ haꞌe gui anoẽ ꞌrã xepo py ae. Yva re peve oo teĩ haꞌe gui voi amboguejy ju ꞌrã.

3 Carmelo yvyty áry onhemi aguã oo teĩ hakykue aa ꞌrã haꞌe gui aru aguã, aipeꞌapa ꞌrã ikuaia gui. Yeꞌẽ guýry xegui onhemi aguã oo teĩ haꞌe py ambou ꞌrã mboi ixuꞌupaarã.

4 Escravo-rã hovaigua kuery ogueraapa ramo haꞌe py voi ajuka ukapa ꞌrã kyxe py. Haꞌe kuery re amaꞌẽ ꞌrã amoingo axy aguã, amoingo porã aguã eꞌỹ — heꞌi.

5 Mbaꞌeta Nhandererekoa Senhor ixondaro reta vaꞌe ma yvy re opoko ramo hykupa rive ꞌrã, yvy re ikuai vaꞌe haꞌe javi ojexavai ꞌrã okuapy. Opuꞌã-puꞌã ꞌrã Nilo yakã rami, haꞌe gui typa ꞌrã Egito katyꞌigua yakã rami.

6 Nhanderuete ma yva re ojapo oĩ aguã, haꞌe rã yvy re ma ijytarã omoĩ vaꞌekue. Haꞌe gui yeꞌẽ gui yy oĩ vaꞌe oenoĩ vy onhoẽmba ꞌrã yvy re. Senhor ae hery vaꞌe.

7 Senhor aipoeꞌi: — Peẽ Israel kuery, Etiópia pygua kuery arekoague rami avi eꞌỹ ri tyꞌy xee roguereko? Mbaꞌeta Israel kuery ma Egito yvy gui anoẽ vaꞌekue, filisteu kuery Caftor yvy gui, haꞌe Síria pygua kuery Quir yvy gui anoẽague rami avi.

8 Neꞌexa, xee Senhor aiko kovaꞌe kuery ojejavypa vaꞌe rovai. Haꞌe rami vy amomba ꞌrã yvy gui. Haꞌe rami teĩ namokanhymbai ꞌrã Jacó kuery — heꞌi Senhor.

9 — Mbaꞌeta xeayvu rã ombovavaa ꞌrã yvy regua mbyte rupi Israel kuery ikuaia, yrupẽ py trigo raꞌyĩgue omboguaa rami avi, peteĩve raꞌyĩꞌi yvy py hoꞌa eꞌỹ re.

10 Xevygua Israel kuery vaꞌe regua ojejavy vaꞌekue ma omanomba ꞌrã kyxe py, “Mbaꞌemo vai nanhanderupityi ꞌrã, nhandere ndoikoi ꞌrãe!” heꞌi okuapy vaꞌekue ri.

11 Nheꞌẽ rupi Israel kuery ikuai vaꞌe omoingo porã ju aguã re ijayvuague — Haꞌe vaꞌe ára ma ajapo ju ꞌrã Davi rogue hoꞌa vaꞌekue, amoatyrõmba ju ꞌrã ovoague. Hoꞌaague gui amopuꞌãmba vy jypy guare rami ju ꞌrã ajapo,

12 xevygua kuery oguereko aguã Edom pygua kuery okuaveꞌi vaꞌe, amboae regua kuery xerery rupi oenoĩmby haꞌe javi guive — heꞌi Senhor haꞌe nunga apoarã vaꞌe. Kovaꞌe ayvu rupi Tiago ijayvu Atos 15.16-18 py. Haꞌe gui “Davi rogue hoꞌa vaꞌekue” heꞌia ma Davi ramymino kuery naꞌimbaraetei vaꞌe re ijayvu vy, mbaꞌeta Nhanderuete omoatyrõ uka ju ꞌrã, haꞌe amboae regua voi ogueru avi ꞌrã.

13 Senhor aipoeꞌi: — Neꞌexa, ovaẽ ma ouvy ára yvy karaĩa kuery oupity aguã mbaꞌemo monoꞌõa kuery, haꞌe uva umbiria kuery oupity aguã haꞌyĩgue nhotỹa kuery. Yvyty gui uva rykue oxyry ꞌrã ouvy, yvyꞌã ikuai vaꞌe gui oxyrypa ꞌrã.

14 Mbaꞌeta ambopyau ꞌrã xevygua Israel kuery ikuaia. Haꞌe ramo ojapo ju ꞌrã guetã ombovaipa pyre, haꞌe gui ikuai ju ꞌrã haꞌe py. Onhotỹ ju ꞌrã uva, haꞌe oyꞌu ꞌrã hykue. Onhotỹ avi ꞌrã yvyra hiꞌa vaꞌerã, haꞌe gui hoꞌu ꞌrã hiꞌa.

15 Mbaꞌeta haꞌe kuery voi xee anhotỹ ju ꞌrã ijyvy re. Haꞌe rami rire ijyvyrã ameꞌẽ vaꞌekue gui ndoipeꞌaavei ꞌrã — heꞌi Senhor Penderuete.