1

1 Galácia pygua kuery pe Paulo ombopara vaꞌekue Oxarura reve ijayvu vy omboypyague Xee Paulo ma apóstolo aiko. Avakue eꞌỹ xemoĩ, neĩ avakue pe eꞌỹ guive xemoĩ ukaa. Haꞌe rã Jesus Cristo ae xemoĩ vaꞌekue, haꞌe omanoague gui Nhanderuete imboete jevyare vaꞌe voi.

2 Irmão kuery xeirũ ikuai vaꞌe haꞌe javi reve roxarura Galácia py igreja kuery pendekuai vaꞌe pe. ,

3 Tove peẽ kuery tapendu Nhanderuete haꞌe [nhande] Senhor Jesus Cristo penemboaxya haꞌe mbyꞌa porã.

4 Mbaꞌeta haꞌe ae ojejuka uka rakaꞌe jajejavyague re, Nhanderuete oipotaa rami vy ko yvy vai regua reko gui nhandereraa jepe aguã.

5 Tove haꞌe anho tomboetea aỹ, haꞌe rakaꞌeve rã peve. Amém.

6 Galácia pygua kuery ojeroviaa gui ojepeꞌaa re ijayvuague Haꞌe rami avi anhemondyi mbaꞌeta omombeꞌua rã aendu Cristo rupi Nhanderuete penemboaxy vy penerenoĩ vaꞌekue ri ixugui pejepeꞌapa vyvoia, ayvu porã ramigua re rive pevapaxe vy.

7 Haꞌe vaꞌe ma amboae ayvu porã eꞌỹ guive. Haꞌe rami avi amongue rãndaꞌu Cristo regua ayvu porã oguerovaxe vy penemboeko eta rei. ; , ; ;

8 Haꞌe gui ayvu porã romombeꞌu vaꞌekue rami eꞌỹ ri omombeꞌu vaꞌe rei tove tokanhy, ore eꞌỹ vy anjo yva pygua omombeꞌu teĩ.

9 Aipoaꞌe ae ma vaꞌekue ri teĩgue ju aipoaꞌe: Ayvu porã oregui pendu vaꞌekue rami eꞌỹ ri omombeꞌu vy tokanhy.

10 Ayvu porã oendu haꞌe omombeꞌua re Paulo ijayvuague Haꞌe rami xeayvu vy ndaꞌu aỹ avakue pe ri ajejou porã uka, tyrã pa Nhanderuete pe? Avakue rive ri ndaꞌu ambovyꞌaxe? Mbaꞌeta avakue ambovyꞌaa rupi rive aiko vaꞌe rire ndaikoi ꞌrãgue Cristo rembiguai.

11 Irmão kuery, po ramigua aipota peikuaa porã: Ayvu porã pendevy xee amombeꞌu vaꞌekue ma avakue guigua eꞌỹ.

12 Mbaꞌeta xee ma avakue gui naendui neĩ ndaikuaai karamboae. Jesus Cristo ae oikuaa uka xevy.

13 Mbaꞌeta pendu ae ma judeu kuery reko rami aikoague. Mbaꞌeta Nhanderuete pegua igreja kuery amoingo axy rei vaꞌekue, amombaxe ete vy.

14 Haꞌe rami aikoa rupi xeretarã judeu kuery xejavegua gui voi anheaꞌãve vaꞌekue, oreramoĩ kuery oremboꞌeague rami ete aikoxe vy.

15 Haꞌe gui ma xetuiꞌi eꞌỹ mbove ma voi Nhanderuete xemboaxya rupi xeporavo rire xerenoĩ, haꞌe oipotaa rami vy

16 xevy pe oikuaa uka Guaꞌy regua, judeu eꞌỹ vaꞌe kuery ikuaia rupi amombeꞌu aguã. Haꞌe ramo amboae kuery pe xee naporandui karamboae aiko aguã re,

17 neĩ Jerusalém tetã katy ma voi ndaai haꞌe kuery ranhe xegui apóstolo ikuai vaꞌea py. Haꞌe rã Arábia yvy katy ranhe aa, haꞌe gui Damasco tetã py ju ajevy.

18 Jerusalém py, Síria haꞌe Cilícia katy Paulo ooague Haꞌe gui mboapy maꞌetỹa py mae ma Jerusalém katy aa Cefas aexa aguã. Quinze ára re aiko hexeve.

19 Haꞌe rã apóstolo kuery mboae ma ndaexai karamboae, Senhor ryvy Tiago eꞌỹ vy.

20 Nhanderuete renonde aipoaꞌe: Po rami pẽvy ambopara vy ndaxeapui.

21 Haꞌe gui ma Síria haꞌe Cilícia yvy katy ju aa.

22 Haꞌe rã Judéia yvy re Cristo pegua igreja kuery ikuai vaꞌe ma ndaxerexai teri.

23 Xereko omombeꞌua ramo rive haꞌe kuery oendu, “Nhanemoingo axy reiare aỹ ma omombeꞌu oikovy jajerovia aguã regua yma rupi ombovaipaxe vaꞌekue”, ꞌea rã.

24 Haꞌe rami xereko oendu vy oguerovyꞌa okuapy Nhanderuete.

2

1 Judeu haꞌe judeu eꞌỹ vaꞌe ikuaia rupi apóstolo kuery ombaꞌeapoa re ijayvuague Haꞌe gui catorze maꞌetỹ rire ma Jerusalém katy ju aa karamboae Barnabé reve. Tito avi araa.

2 Aa aguã Nhanderuete oikuaa ukaague rami vy aa. Haꞌe py ma opena vaꞌe kuery pe amombeꞌu ayvu porã judeu eꞌỹ vaꞌe kuerya rupi amombeꞌu aikovy vaꞌe. Pavẽ peꞌỹ guive amombeꞌu, irmão kuery yvatekueve vaꞌe pe anho, haꞌe kuery ombovaipa eꞌỹ aguã anhomboꞌea haꞌe anhomboꞌeague.

3 Haꞌe rami teĩ neĩ Tito xerupive oo vaꞌekue pe voi haꞌe kuery ndaꞌijayvui opire omboi uka aguã, grego vaꞌeri.

4 Omboi uka aguã ijayvu vaꞌe ma irmão ramigua kuery rive, irmão kuery reve onhemoirũ vaꞌekue. Haꞌe kuery ma oikuaa pota reixe rakaꞌe opa mbaꞌe gui Cristo Jesus nhandereraa jepe ramo nhandekuaia re, escravo rami ju nhanemoingoxe vy. Irmão ramigua kuery ma nhomoingoxe judeu kuery pegua lei rupi anho, escravo rami ae.

5 Haꞌe rami teĩ haꞌe kuery oipota vaꞌe ma neĩ peteĩ henda py ma voi ndorojapoi, ayvu porã anhetẽ vaꞌe peẽ kuery peguarã opyta aguã.

6 Haꞌe gui omboetevepy kuery re ma xee napenai, mbaꞌeta Nhanderuete voi amongue rive joegui oayvuve vaꞌeꞌỹ. Haꞌe kuery yvatekueve ikuai vaꞌe voi neĩ peteĩ henda py naxemboꞌei mbaꞌemo pyau re.

7 Haꞌe rami ꞌrãgue py xejou porã, mbaꞌeta oikuaa amboae regua kuery pe ayvu porã amombeꞌu aguã Nhanderuete xemoĩague, judeu kuery pe Pedro omombeꞌu aguã omoĩague rami avi.

8 Mbaꞌeta apóstolo Pedro judeu kuery pe ayvu omombeꞌua rupi Nhanderuete oipytyvõa rami avi xee voi xepytyvõ amboae regua ikuaia rupi ambaꞌeapoa rupi.

9 Haꞌe gui haꞌe rami ambaꞌeapo aguã Nhanderuete xemboaxy vy xemoĩague omboetevepy kuery Tiago, Cefas haꞌe João oikuaa vy orererovyꞌa, orepopyy guive, xee haꞌe Barnabé reve. Mbaꞌeta ojou porã amboae regua kuery mboꞌea rupi ore orekuaia, haꞌe kuery judeu kuery mboꞌea rupi ikuaia rami avi.

10 Peteĩꞌi re anho tema haꞌe kuery ojerure, iporiaukueꞌi roipytyvõ aguã re oremaꞌenduꞌa aguã. Haꞌe gui xee ma haꞌe nunga re anheaꞌã ae ma aikovy.

11 Pedro pe Paulo ijayvuague, haꞌe Cristo Jesus re jajerovia ramo nhanemboeko porãa re ijayvua Haꞌe gui ma Antioquia tetã py Cefas ovaẽ ma vy haꞌeve eꞌỹa rami oiko ramo xeayvu ete ixupe.

12 Mbaꞌeta Tiago remimbou avakue novaẽi teria ja Cefas okaru oikovy vaꞌekue judeu eꞌỹ vaꞌe kuery reve. Haꞌe rami teĩ avakue ovaẽ ma ramo opytuꞌu, judeu kuery gui okyje vy ojepeꞌa.

13 Hexeve judeu kuery mboae heta avi onhenhomi. Barnabé eteve voi haꞌe kuery onhenhomia rami onhemoingo uka.

14 Haꞌe gui ma haꞌe kuery haꞌeve eꞌỹa rami, ayvu porã anhetẽ vaꞌe rami eꞌỹ ikuaia xee aexa vy pavẽ oendua py aipoaꞌe Cefas pe: “Ndee ma judeu vaꞌeri amboae regua reko rami reiko vaꞌekue, judeu reko rami eꞌỹ. Haꞌe gui aỹ ma mbaꞌe re tu amboae regua kuery ri remoingoxe judeu reko rami?” haꞌe vaꞌekue.

15 Mbaꞌeta ore ma judeu ae ma voi orekuai, “Amboae regua ojejavypa rei vaꞌe” ꞌea vaꞌe eꞌỹ.

16 Jaikuaa guive lei re nhanheaꞌãa rupi eꞌỹ nhanemboeko porãa, haꞌe rã Cristo Jesus re jajeroviaa re. Haꞌe rami vy ore voi Cristo Jesus re rojerovia, haꞌe rami vy rojeroviaa re oremboeko porãa aguã, lei re ronheaꞌãa rupi eꞌỹ. Mbaꞌeta lei re onheaꞌãa rupi ma avave rei nomboeko porãai ꞌrã. “Ore” heꞌia ma judeu kuery re ijayvu vy. Galácia pygua kuery ma judeu eꞌỹ ikuai. Haꞌe gui haꞌe javi regua ma Jesus Cristo re ojerovia vy ꞌrãe oo jepe .

17 Haꞌe rami avi xapyꞌa rei Cristo re vy nhanhemboeko porã uka teĩ amongue ojou ꞌrã jajejavya. Haꞌe rami vy ndaꞌu Cristo ae ri nhandeapo jajejavy aguã rami? Any teve.

18 Mbaꞌeta mbaꞌemo nhambovaipa vaꞌekue jajapo ju vaꞌe rire mae japyta ꞌrãgue ojejavypa riae vaꞌe.

19 Haꞌe rami ꞌrãgue py lei re oĩa aikuaa porã rire xee amano ae ma lei pe, Nhanderuete pe ju aiko aguã. Xee voi kuruxu re xemoĩa avi Cristo reve.

20 Haꞌe rami rire xee veꞌỹ ma aiko, Cristo oiko xere. Aỹ xeroꞌo re aiko teri reve Nhanderuete Raꞌy re ajeroviaa rupi aiko, xerayvu vy xere ojejuka uka rire.

21 Xee ma Nhanderuete xemboaxya nambovare eꞌỹi. Mbaꞌeta lei re nhanheaꞌãa rupi nhanemboeko porãa vaꞌe rire Cristo omanoague ndovarei ꞌrãgue.

3

1 Galácia pygua kuery pe Paulo oporanduague Peẽ Galácia pygua kuery peneꞌarandu eꞌỹ vaꞌe, mavaꞌe tu penembotavy raꞌe? Mbaꞌeta pendua py amombeꞌu porã vaꞌekue Jesus Cristo kuruxu re ojejuka ukaague.

2 Po rami anho aikuaaxe pẽgui: Lei re penheaꞌã rupi ri ndaꞌu Nheꞌẽ pejopy, tyrã pa ayvu porã pendu vy pejeroviaa py?

3 Peneꞌarandu eꞌỹ vaꞌe, Nheꞌẽ reve pemboypy vaꞌekue ri aỹ toꞌo re rive ju ta ri tyꞌy opa mbaꞌe py pendekuai porã? ;

4 Pendekuai axy reiague ndovarei ri tyꞌy mbaꞌeverã? Haꞌe nungakue ndovare eꞌỹi ꞌrãgue.

5 Haꞌe gui Nheꞌẽ mbouare ndaꞌu lei re penheaꞌã ramo ri mbaꞌemo porã ojapo penembyte, tyrã pa ayvu porã pendu vaꞌe re pejerovia ramo?

6 Abraão rekokue re ijayvua Haꞌe ramigua ae Abraão ojou rakaꞌe, mbaꞌeta “Nhanderuete re ojerovia ramo ojeroviaa re omeꞌẽ teko porã”, heꞌiague rami.

7 Haꞌe nunga rupi jaikuaa ojerovia vaꞌe ae Abraão ramymino kuery ikuaia.

8 Mbaꞌeta Abraão pe ranhe omombeꞌu ayvu porã vy “Ndegui vy amoingo porã ꞌrã yvy regua haꞌe javi”, heꞌi vaꞌekue. Haꞌe ramia py ipara re Nhanderuete oikuaa uka ma voi amboae regua kuery ojerovia ramo omboeko porã ꞌrãa. ,

9 Haꞌekue rami vy Abraão ojerovia ete vaꞌe reve omoingo porã avi ꞌrã ojerovia vaꞌe kuery haꞌe javi.

10 Haꞌe rã lei re onheaꞌã vaꞌe ma ayvu vaipy meme, mbaꞌeta ipara oiny: “Lei re ikuai vaꞌe ndojapopai ri vy ayvu vaipy opyta.”

11 Haꞌe nunga rupi Nhanderuete renonde avave rei lei re onheaꞌãa rupi nomboeko porãai ꞌrã, mbaꞌeta “Heko porã vaꞌe ma ojeroviaa rupi ꞌrã ikuai”, heꞌi.

12 Haꞌe gui lei re nhanheaꞌã vy ma jajeroviaa rupi eꞌỹ nhandekuai. Haꞌe rami ꞌrãgue py “Lei re oĩa amongue ojapopa ri vy oikove ꞌrã hexe vy”, heꞌiague rami.

13 Haꞌe gui ma Cristo nhandejogua rakaꞌe lei re ayvu vai oĩa gui, nhanderekovia ayvu vaipy ojeapo vy. Mbaꞌeta ipara oiny: “Yvyra re oupia imoiny vaꞌekue ma ayvu vaipy meme” heꞌia rami.

14 Haꞌe rami vy Jesus Cristo ojapo Abraão pe Nhanderuete “Ndegui vy anhomoingo porã ꞌrã” heꞌiague amboae regua kuery voi oupity aguã. Haꞌe rami rã jajerovia vy jajopy ꞌrã Nheꞌẽ ombou vaꞌerã vaꞌekue.

15 Nhanderuete ayvu mbovaipaarã eꞌỹ lei oejaague re ijayvua Irmão kuery, nhande ae reko re ambojoja ta aỹ. Mbaꞌeta mbaꞌemo jajapo aguã re jajogueroayvu rire ndaꞌevei avave rei ombovaipa, neĩ omoĩave aguã haꞌe vaꞌekue áry.

16 Haꞌe gui Abraão haꞌe hamymino pe Nhanderuete ijayvu rakaꞌe omoingo porã aguã re. Haꞌe ramia py “Hamymino kuery pe” ndeꞌi, mbaꞌeta heta pe rami eꞌỹ ijayvu, peteĩꞌi pe anho, “Neramymino” heꞌia py. Haꞌe vaꞌe ma Cristo. ,

17 Haꞌe gui aipoaꞌeve ju: Nhanderuete yma ma voi guexeve guarã ojapo ma rire quatrocentos e trinta maꞌetỹa py lei oeja avi vy nomboaxa rivei, neĩ nombovaipai ijayvu ma voiague.

18 Mbaꞌeta lei re nhanheaꞌãa rupi ri Nhanderuete gui mbaꞌemo jajopy vaꞌe rire ijayvuague rupi veꞌỹ jajopy ꞌrãgue. Haꞌe rami teĩ ijayvuague rupi rive Nhanderuete mbaꞌemo omeꞌẽ rakaꞌe Abraão pe.

19 Haꞌe gui ma mbaꞌerã ndaꞌu oeja avi lei? Lei ma jejavya kuaa ukaarã oeja rakaꞌe, ovare aguã hamymino ijayvu ma voiague vaꞌe oiko peveꞌi. , Anjo kuery po rupi lei omeꞌẽ uka rakaꞌe, haꞌe gui amboae po rupi ju.

20 “Amboae po rupi omeꞌẽ uka” heꞌia py ma peteĩꞌi re eꞌỹ ijayvu vy, mokoĩ re. Haꞌe rã Nhanderuete ma peteĩꞌi.

21 Haꞌe gui Nhanderuete ndaꞌu ijayvu ma voiague rovai guarã ri lei oeja rakaꞌe? Any teve. Mbaꞌeta tekove meꞌẽarã ri lei oeja vaꞌe rire anhetẽ lei re nhanheaꞌãa rupi ꞌrãgue teko porã jaupity.

22 Haꞌe gui ipara oinya oikuaa uka jejavya guy py meme nhandekuaia, Jesus Cristo re jajerovia vy omeꞌẽ ꞌrã vaꞌekue jajopy aguã.

23 Cristo-a py lei nhanererovaẽague rami ijayvua Haꞌe gui hexe jajerovia aguã regua oikuaa uka eꞌỹ mbove ma lei rupi ranhe nhanemoingo vy omboty pyre rami nhanderereko rakaꞌe, jajerovia aguã regua oikuaa uka peve.

24 Haꞌe rami vy lei ma nhandere opena vaꞌe rami ranhe nhanderereko rakaꞌe, Cristo-a py nhanererovaẽ aguã, hexe jajerovia ramo nhanemboeko porã aguã.

25 Haꞌe gui jajerovia aguã regua oikuaa uka ma rire nhandererekoare rupi veꞌỹ nhandekuai.

26 Mbaꞌeta peẽ kuery voi Cristo Jesus re pejerovia vy Nhanderuete raꞌy kuery pendekuai.

27 Mbaꞌeta Cristo re penhemongarai uka vaꞌekue haꞌe javi ma Cristo py avi penhemonde.

28 Haꞌe nunga rupi jipovei ꞌrã judeu haꞌe grego, escravo haꞌe escravo eꞌỹ, avakue haꞌe kunhague, mbaꞌeta Jesus Cristo re vy haꞌe javive peteĩ regua anho nhandekuai.

29 Haꞌe rami vy Cristo pegua peiko vy peẽ kuery voi Abraão ramymino kuery pendekuai, haꞌe ijayvuague peupity avi aguã rami guive pendekuai.

4

1 Cristo re vy Nhanderuete raꞌy kuery jaikoa re ijayvua Aipoaꞌe: nguu gui taꞌy kuery mbaꞌemo ojopy aguã rami ikuai vaꞌe ma kyrĩgue teri ikuaia ja escravo rami ete ꞌrã ikuai, opa mbaꞌe haꞌe kuery pe guarã oĩ teĩ.

2 Haꞌe rami vy imboꞌea haꞌe hexe opena vaꞌe kuery oipotaa rami ꞌrã ikuai, tuu oaꞌangaague ára novaẽi teria ja.

3 Nhande kuery voi haꞌe rami avi nhandekuai vaꞌekue. Kyrĩgue rami teri nhandekuai jave escravo rami nhanemoingoa vaꞌekue ko yvy regua oikuaa rami rive.

4 Haꞌe gui oaꞌangaague ára ovaẽ ramo Nhanderuete ombou Guaꞌy ae kunha gui oiko aguã, lei rupi guarã,

5 lei rupi nhandekuaiague gui nhandereraa jepe vy taꞌy kuery ete nhanemoingo aguã.

6 Haꞌe gui taꞌy kuery jaiko ramo nhandepyꞌa re Nhanderuete ombou Guaꞌy Nheꞌẽ, ojapukai vy “Xeru, Xeru” heꞌi vaꞌerã.

7 Haꞌe nunga rupi escravo veꞌỹ, taꞌy kuery ma peiko. Guaꞌy kuery Nhanderuete penemoingo rire ixugui mbaꞌemo porã pejopy aguã rami pendekuai.

8 Gueko ymague ae rupi ju ojevyxea re ijayvuague Ymave rupi Nhanderuete peikuaa eꞌỹ mbove escravo rami pendekuai teri vaꞌekue Nhanderuete ramigua kuery pe rive.

9 Aỹ ma peikuaa ma Nhanderuete, haꞌe ranhe pendekuaa rire. Mbaꞌe re tu haꞌvy pejevyxe ju mbaꞌemo ipoꞌaka eꞌỹ haꞌe ovareꞌỹ vaꞌe re, haꞌe nunga pegua escravo ju pendekuaixe vy?

10 Mbaꞌeta amongue ára pemboeteve ꞌrã joegui, amongue jaxy, mbaꞌemo oiko aguã ára haꞌe amongue maꞌetỹ guive.

11 Haꞌe ramo xee akyje peẽ kuerya rupi ambaꞌeapoague ndovarevei gui.

12 Paulo ndoikuaai reia re ijayvuague Xee rami avi pendekuai ꞌrãgue, mbaꞌeta xee voi peẽ rami aiko. Paulo ma judeu vaꞌeri judeu eꞌỹ vaꞌe reko rami oiko omboꞌea rupi (1 Coríntios 9.21,22). Irmão kuery, po rami anho ajerure, mbaꞌeta xevy pe mbaꞌeve py ndapejapo vai.

13 Jypyꞌi pẽvy ayvu porã amombeꞌu jave xembaꞌeaxy ete vaꞌekue, peẽ peikuaa porã.

14 Xee aiko axya peẽ kuery pe voi haxy ete vaꞌekue peropoꞌaka aguã. Haꞌe ramive ma peẽ kuery ndaxerexaxe eꞌỹi, ndaxerayvu eꞌỹi guive. Haꞌe rami ꞌrãgue py xemovaẽ porã vaꞌekue Nhanderuetea guigua anjo rami, Jesus Cristo rami ete.

15 Haꞌe gui aỹ ma mbaꞌexa tu noĩvei ri pendekuai porãague? Xee aipoaꞌe porã: Haꞌeve vaꞌe rire penderexa ae penoẽ ꞌrãgue rakaꞌe xevy pemeꞌẽ aguã.

16 Haꞌe gui aỹ ma anhetẽ vaꞌe rupi xee romongeta vy ndaꞌu penderovaigua ju ri aiko?

17 Haꞌe rã amboae kuery ma pendererory merami rive xegui pendererovapaxe vy, haꞌe kuery re ju peo aguã.

18 Haꞌeve avi iporã vaꞌe re peo aguã, pendereve xee aiko jave anho eꞌỹ.

19 Xeraꞌy kuery, peẽ kuery re ndaꞌevei aiko imemby raxy vaꞌe rami, pendere Cristo reko ojekuaa porã eꞌỹa ja.

20 Haꞌeve vaꞌe rire aỹ voi xee avaẽ ꞌrãgue peẽ kuerya py amboae rami ju xeayvu aguã, mbaꞌeta ndaikuaai rei peẽ kuery reko.

21 Sara haꞌe Agar rekokue re ombojojaague Lei rupi rive pendekuaixe vaꞌe, pemombeꞌu xevy: Ndapeikuaai ri tyꞌy lei re oĩ vaꞌe?

22 Mbaꞌeta ipara oiny: “Abraão oguereko mokoĩ guaꞌy. Peteĩ ma kunha escrava piꞌa, haꞌe rã amboae ma escrava eꞌỹ piꞌa rakaꞌe.” Abraão ma mokoĩ kunha re omenda rakaꞌe, guaꞌyxy aeꞌi Sara re, haꞌe gui escrava Agar re guive, Nhanderuete oipotaa rami eꞌỹ teĩ. Sara piꞌa ma Isaque, haꞌe rã Agar piꞌa ma Ismael (Gênesis 16 haꞌe 21).

23 Escrava piꞌa ma toꞌo gui rive ituiꞌi. Haꞌe rã escrava eꞌỹ piꞌa ma Nhanderuete ijayvuague rami vy ituiꞌi.

24 Haꞌe nunga oiko rakaꞌe jaikuaa pota aguã, mbaꞌeta haꞌe vaꞌe kunhague ma mokoĩ ayvu nhanderekorã oeja pyre rami. Peteĩ ayvu ma Sinai yvyty re oejaa, escravo rami nhanemoingo vaꞌe. Haꞌe vaꞌe ma Agar. Sinai yvyty re ma lei judeu kuery rekorã oejaa rakaꞌe. Haꞌe vaꞌe rupi onheaꞌã vaꞌe ma escravo rami meme ikuai (Êxodo 20; Hebreus 12.18-29).

25 Mbaꞌeta Agar ma Arábia regua Sinai yvyty rami, haꞌe Jerusalém tetã aỹgua rami guive oiko, mbaꞌeta haꞌe pygua kuery escravo rami meme teri ikuai.

26 Haꞌe rã Jerusalém yvategua pygua kuery ma escravo eꞌỹ ikuai. Haꞌe vaꞌe ae ma nhandexy.

27 Mbaꞌeta ipara oiny: “Nememby eꞌỹ vaꞌe, kyrĩ vaꞌe reikuavã eꞌỹ teri vaꞌe, evyꞌa ke. Kyrĩ vaꞌe raxy rendu eꞌỹ teri vaꞌe, enhendu atã ke revyꞌa vy, mbaꞌeta ome reve oiko vaꞌe memby kuery gui hetave ꞌrã ikuai kunha oeja pyre memby kuery.”

28 Haꞌe gui irmão kuery, peẽ ma Isaque ituiꞌiague rami avi Nhanderuete ijayvuague rami vy peiko.

29 Yma guare rami toꞌo gui ituiꞌi vaꞌekue ma opuꞌã rei rakaꞌe Nheꞌẽ gui ituiꞌi vaꞌekue re. Haꞌekue ramigua ae aỹ voi oiko.

30 Haꞌe rami teĩ ipara re oĩ: “Eipeꞌa ke escrava ipiꞌa reve, mbaꞌeta ndaꞌevei escrava eꞌỹ piꞌa rami avi escrava piꞌa ojopy aguã mbaꞌemo.”

31 Haꞌe rami vy irmão kuery, nhande ma escrava memby kuery eꞌỹ, haꞌe rã escrava eꞌỹ memby kuery nhandekuai.

5

1 Lei rupi nhandekuai ꞌrãgue py Cristo re anho jajerovia aguã re ijayvua Escravo veꞌỹ nhandekuai aguã ae Cristo nhandereraa jepe. Peĩ atã ke haꞌvy escravo penhemoingo uka jevy eꞌỹ aguã.

2 Mbaꞌeta xee Paulo aipoaꞌe pẽvy: Pendepire pemboi uka ramo Cristo pendereraa jepeague ndovarei ꞌrã.

3 Teĩgue ju aipoaꞌe pavẽ pe: Opire omboi uka vaꞌekue ma lei re oĩ vaꞌe haꞌe javi ojapo aguã rami ikuai.

4 Peẽ kuery lei re penheaꞌãa rupi penhemboeko porã ukaxe vaꞌe, pejepeꞌa ma Cristo gui, haꞌe penemboaxyague peja guive.

5 Mbaꞌeta ore ma Nheꞌẽ rupi vy rojerovia reve roarõ roikovy teko porã omeꞌẽ mbyrã.

6 Mbaꞌeta Cristo Jesus re nhandekuai ramo mbaꞌeverã ndovarei nhandepire nhamboi ukaague, neĩ nhamboi uka eꞌỹa voi. Ovare vaꞌe ma jajeroviaa nhandeporayvua rupi jaexa uka vaꞌe anho.

7 Peẽ kuery pendekuai porã vaꞌekue. Mavaꞌe tu pendejoko raꞌe anhetẽ vaꞌe rupi pendekuai veꞌỹ aguã?

8 Mbaꞌeta haꞌe rami aguã ma penerenoĩare gui eꞌỹ ou.

9 Trigo mbovua minha ruxãꞌi teĩ mesa haꞌe javi ꞌrã omoeakuãmba.

10 Haꞌe rami teĩ xee ma Senhor rupi vy ajerovia amboae rami rei peikuaa eꞌỹ aguã. Haꞌe rã penemoangeko reia mavaꞌe rã rei opaga ꞌrã.

11 Haꞌe gui irmão kuery, xee ma nhandepire nhamboi uka aguã re teri anhomboꞌe vaꞌe rire mbaꞌexa ꞌrãgue tu haꞌvy xembojexavai reia? Haꞌe rami anhomboꞌe vaꞌe rire haꞌe kuery ndojou vaivei ꞌrãgue kuruxu re Cristo ojuka ukaague amombeꞌu rã.

12 Haꞌeveve ꞌrãgue penemoangeko reia kuery haꞌe kuery ae onhekyxĩmba vaꞌe rire.

13 Escravo veꞌỹ ma jaiko vy nhandeporayvu aguã re ijayvua Mbaꞌeta peẽ irmão kuery, escravo veꞌỹ pendekuai aguã Nhanderuete penerenoĩ. Haꞌe rami avi escravo veꞌỹ pendekuaia rupi ndaꞌevei toꞌo oipotaa rami pendekuai aguã, haꞌe rã pejoayvua rupi ꞌrã pendekuai peteĩ-teĩ rembiguai rami. , ; ,

14 Mbaꞌeta lei re oĩ vaꞌe haꞌe javi ꞌrã jajapo peteĩꞌi ayvu rupi nhandekuai vy: “Peayvu peneirũ peẽ ae pejeayvua rami” heꞌiague.

15 Haꞌe rami teĩ jomeme pejoxuꞌu haꞌe penhomboi-mboi ri vy penheangu ke peẽ ae penhomomba eꞌỹ aguã.

16 Toꞌo rembiapo haꞌe Nheꞌẽ guigua re ijayvua Haꞌe nunga rupi aipoaꞌe: Pendekuai Nheꞌẽ re. Haꞌe vy ꞌrãe ndapejapoi toꞌo oipota vaꞌe.

17 Mbaꞌeta toꞌo oipota vaꞌe ma Nheꞌẽ ndoipotai, haꞌe Nheꞌẽ oipota vaꞌe ma toꞌo ndoipotai, joo ramigua eꞌỹ vy. Haꞌe nunga rupi ae ndapejapo kuaai peipota vaꞌe.

18 Haꞌe rã Nheꞌẽ ri penderereko ramo lei guy py veꞌỹ pendekuai.

19 Haꞌe gui toꞌo guigua ma jaikuaa pavẽ: tavy reia, teko kyꞌa, jajejoko eꞌỹa,

20 mbaꞌemo raꞌangaa re jajeroviaa, mbaꞌevyky, joe nanhandeaꞌeia, joe nhapuꞌã reia, takãteꞌỹ, joupe nhandevai reia, nhandeyvate reixea, joegui jajaꞌoa, joo rami eꞌỹ-eꞌỹ nhandekuaia,

21 jajojou vai reia, jakaꞌu reia, jakaru guaxua rupi nhandekuaia, haꞌe ramigua anho. Haꞌe nunga re pẽvy xeayvu ae ma vaꞌekue, haꞌe aỹ ma amombeꞌu porãve ju: Haꞌe rami ikuai vaꞌe ma Nhanderuete poꞌakaa pyguarã eꞌỹ.

22 Haꞌe rã Nheꞌẽ guigua ma povaꞌe: mborayvu, vyꞌa, mbyꞌa porã, jajogueropoꞌakaa, joupe jajapo porãa, nhanhopytyvõa, ojeroviapy jaikoa,

23 nhandevai rive eꞌỹa haꞌe jajejokoa. Haꞌe ramigua jokoarã lei jipoi.

24 Haꞌe Jesus Cristo pegua ikuai vaꞌe ma kuruxu re ojuka avi ma toꞌo opa marã rei oipota vaꞌe.

25 Nheꞌẽ re vy jaikove rire Nheꞌẽ reve ae tema nhandekuai.

26 Ndaꞌevei jajejou porã rei aguã, nhanhombopoxy haꞌe jajojou vaia rupi.

6

1 Nhanhopytyvõ haꞌe nhandejee ae jaikuaa pota aguã re ijayvua Irmão kuery, amongue haꞌeve eꞌỹa rami oiko rã oexaa ramo peẽ Nheꞌẽ reve pendekuai vaꞌe pemongeta ꞌrã, pendevai eꞌỹ re. Penheangu ke guive peẽ voi penhembotavy uka eꞌỹ aguã.

2 Peraa ke peteĩ-teĩ voyi. Haꞌe rami vy ꞌrãe Cristo guigua lei rupi pendekuai. ; , ; ,

3 Haꞌe rã amongue heko porãve eꞌỹ teĩ ojeupe “Xereko porã” heꞌi vy haꞌe kuery ae ojekore.

4 Peteĩ-teĩ peikuaa pota peẽ ae pendereko re. Haꞌe rami vy ꞌrãe pejererovyꞌa aguã haꞌeve, amboae kuery reko re peikuaa pota rei ndaꞌei.

5 Mbaꞌeta peteĩ-teĩ ogueraa ꞌrã ovoyi ae.

6 Mbaꞌemo nhanhotỹague gui nhamonoꞌõ ju ꞌrãa re ijayvua Ayvu porã re penemboꞌea rã opa mbaꞌe porã pembojaꞌo ꞌrã penemboꞌea kuery pe.

7 Pejekore eme povaꞌe nunga re, mbaꞌeta Nhanderuete ndojejojai ukai ꞌrã, mbaꞌeta nhanhotỹague gui ae ju ꞌrã nhamonoꞌõ.

8 Toꞌo guigua onhotỹ rire toꞌo gui ju ꞌrã omonoꞌõ imombaarã. Haꞌe rã Nheꞌẽ guigua ri onhotỹ rire ma Nheꞌẽ gui ae ju ꞌrã omonoꞌõ tekove marã eꞌỹ.

9 Japytuꞌu rive eme joupe jajapo porãa gui, mbaꞌeta oaꞌangaague ára nhamonoꞌõ ꞌrã hekovia, ndajajepeꞌai rire.

10 Haꞌe nunga rupi haꞌeve jave jajapo porã ꞌrã pavẽ pe, nhanderevegua ojerovia vaꞌe kuery pe katuve ma.

11 Cristo kuruxu regua anho Paulo oguerovyꞌaa re ijayvuague Pexa ke ipara tuvixa rei vaꞌe xepo py ae ambopara vaꞌekue.

12 Haꞌe gui toꞌo re onhemboyvatevexe vaꞌe kuery onheaꞌã ꞌrã pendepire pemboi uka aguã re. Haꞌe ramigua oipota onhembojexavai uka eꞌỹ aguã, mbaꞌeta Cristo kuruxu regua omombeꞌu vaꞌe rire ombojexavaia ae ꞌrãgue.

13 Haꞌe rami avi opire omboi uka vaꞌekue voi ndojapopai ꞌrã lei re oĩa, haꞌe rami teĩ haꞌe kuery onheaꞌã pendepire pemboi uka aguã re, haꞌe nunga re ojererovyꞌa rei aguã.

14 Haꞌe rã xee ma mbaꞌeve rei ndarovyꞌai kuruxu re nhande-Senhor Jesus Cristo omanoague eꞌỹ vy. ; , Mbaꞌeta kuruxu re ma yvy regua reko omano ae ma xevy, haꞌe xee voi amano avi yvy regua reko pe.

15 Mbaꞌeta nhandepire nhamboi ukaa, haꞌe nhamboi uka eꞌỹa voi mbaꞌeꞌỹ, hemimoingo pyau jaikoa anho ovare.

16 Tove haꞌe rami ikuai vaꞌe haꞌe javi toendu mbyꞌa porã haꞌe omboaxya, Nhanderuete pegua kuery Israel regua voi.

17 Haꞌe rami avi ndaipotavei ma avave rei xemoangeko, mbaꞌeta xerete rupi iperepa ma Jesus káuxa.

18 Ogueroayvu porãague Irmão kuery, tove penenheꞌẽ py tapendu nhande-Senhor Jesus Cristo penemboaxya. Amém.