1

1 Пачатак Эвангельля Езуса Хрыста, Сына Божага.

2 Як напісана ў Ісаі прарока: “Вось Я пасылаю анёла Майго перад воблікам Тваім, які прыгатуе дарогу Табе.

3 Голас клічучага ў пустыні: Прыгатуйце дарогу Госпаду, прастуйце сьцежкі Яму”.

4 Паявіўся Ян у пустыні, хрысьцячы і вешчучы хрост пакаяньня дзеля адпушчэньня грахоў.

5 І прыходзіла да яго ўся краіна Юдэйская і ўсе Ерузалімцы, і, вызнаючы грахі свае, былі ім хрышчаны ў рацэ Ярдан.

6 Ян жа быў адзеты ў вярблюдавы волас ды падперазаны скураным поясам па сваіх бёдрах, і еў шаранчу і дзікі мёд.

7 І навучаў ён, кажучы: “Ідзе за мной дужэйшы за мяне, Якому я ня варты, упаўшы на зямлю, разьвязаць рамень сандалаў Ягоных.

8 Я хрышчу вас вадой, а Ён будзе хрысьціць вас Духам Сьвятым”.

9 І здарылася, што ў тыя дні прыйшоў Езус з Назарэту Галілейскага і быў ахрышчаны Янам ў Ярдане.

10 І як толькі выходзіў з вады, убачыў адкрытыя нябёсы, ды Духа як галуба, зыходзячага на Яго.

11 І азваўся голас з неба: “Ты — Сын Мой улюблены, упадабаў Я Цябе”.

12 І зараз вядзе Яго Дух у пустыню.

13 І Ён прабываў у пустыні сорак дзён, спакушаны шатанам; і жыў між зьвяроў, і анёлы паслугавалі Яму.

14 А пасьля таго, як Ян быў узяты, прыбыў Езус у Галілею, вешчучы Эвангельле Божае

15 і кажучы: “Споўніўся час, і наблізілася Каралеўства Божае. Навярніцеся і верце Эвангельлю!”

16 І, праходзячы каля мора Галілейскага, убачыў Сымона і брата ягонага Андрэя, закідаючых сеткі ў мора; былі бо яны рыбакамі.

17 І сказаў ім Езус: “Хадзіце за Мной, і Я зраблю вас рыбакамі людзей”.

18 І адразу, пакінуўшы сеці, яны пайшлі за Ім.

19 І, адыйшоўшыся адтуль недалёка, убачыў Якуба Зэбэдэявага і Яна, брата ягонага, калі яны парадкавалі сеткі свае ў лодцы.

20 І зараз паклікаў іх. І яны, пакінуўшы ў лодцы бацьку свайго Зэбэдэя з нанятымі работнікамі, пайшлі за Ім.

21 І ўваходзяць у Кафарнаўм. І адразу у суботу, увайшоўшы ў сынагогу, стаў навучаць.

22 І ўсе дзівіліся з Яго навукі, бо вучыў іх як той, хто мае ўладу, а не як кніжнікі.

23 І акурат у сынагозе быў чалавек, апанаваны духам нячыстым, і крычаў,

24 кажучы: “Што Табе да нас, Езус Назарэец? Прыйшоў загубіць нас? Ведаю, хто Ты: Сьвяты Божы”.

25 Але прыгразіў яму Езус, кажучы: “Замаўчы і выйдзі з чалавека!”

26 І нячысты дух, тузаючы ім і крычучы моцным голасам, пакінуў яго.

27 І аслупянелі ўсе ды пыталіся адзін аднаго, кажучы: “Хто гэта такі? Ды што за навука гэта новая з уладаю, што загадвае нячыстым духам, і яны слухаюцца Яго?”

28 Ды хутка разыйшлася вестка пра Яго па ўсёй Галілейскай краіне.

29 І, выйшаўшы з сынагогі, прыбылі ў дом Сымона і Андрэя разам з Якубам і Янам.

30 Цёшча ж Пятра ляжала ў гарачцы. І адразу кажуць Яму пра яе.

31 І, падыйшоўшы, Езус падняў яе, узяўшы за руку, і пакінула яе гарачка, і яна паслугавала ім.

32 А калі сонца ўжо зайшло і настаў вечар, прыносілі да Яго ўсіх блага чуючыхся і маючых дэманаў;

33 ды так увесь горад сабраўся ля дзьвярэй.

34 І аздаравіў многіх, якіх розныя хваробы мучылі, і многіх дэманаў выгнаў, ды не дазваляў дэманам гаварыць, бо ведалі, хто Ён.

35 І раніцай, дужа рана ўстаўшы, выйшаў, і падаўся ў пустыннае месца, і тамака маліўся.

36 Сымон жа ды тыя, што з ім былі, пайшлі за Ім.

37 І калі знайшлі Яго, кажуць Яму: “Усе Цябе шукаюць”.

38 А Ён кажа ім: “Хадзем ў бліжэйшыя вёскі і гарады, каб і там вясьціць; бо Я дзеля таго прыйшоў”.

39 Ды абвяшчаў у сынагогах па ўсёй Галілеі і выганяў дэманаў.

40 І прыступіўся да Яго пракажаны і маліў Яго, упаўшы на калені, кажучы Яму: “Калі хочаш, можаш мяне ачысьціць”.

41 І Езус пашкадаваў яго і, працягнуўшы руку сваю, дакрануўся да яго і кажа яму: “Хачу, будзь ачышчаны”.

42 Ды калі гэта сказаў, адразу зыйшла з яго праказа і стаў ачышчаны.

43 І, грозна глянуўшы на яго, адправіў яго адразу,

44 кажучы: “Глядзі, нікому нічога не кажы, але ідзі, пакажыся сьвятару і за ачышчэньне сваё складзі ахвяру, як загадаў Майсей на сьведчаньне ім”.

45 Але ён, адыйшоўшыся, пачаў расказваць ды шырыць пра гэта словы так, што ўжо (Езус) ня мог адкрыта пайсьці ў горад, але быў вонкі ў бязьлюдных мясьцінах. І зусюль зыходзіліся да Яго.

2

1 І па некалькіх днях зноў Езус наведаў Кафарнаўм, і людзі пачулі, што Ён у доме.

2 І зыйшлося такое мноства, што нават пры дзьвярах не маглі памясьціцца, і казаў ім слова.

3 І прыйшлі да Яго са спараліжаваным, каторага несьлі чатырох.

4 І калі дзеля натоўпу не маглі яго паднесьці да Езуса, дык раскрылі дах там, дзе Ён быў, і, зрабіўшы дзіру, спусьцілі насілкі, (пасьцель) на каторых ляжаў спараліжаваны.

5 А калі Езус убачыў іхнюю веру, кажа спараліжаванаму: “Сыне, адпушчаюцца табе грахі твае”.

6 Былі ж там некаторыя кніжнікі, каторыя сядзелі і думалі ў сэрцы сваім:

7 “Што Ён кажа? Блявузгае! Хто можа адпушчаць грахі, калі ня сам Бог?”

8 А Езус, адразу пазнаўшы сваім духам, што яны так думалі, сказаў ім: “Пра што думаеце ў сэрцах вашых?

9 Што лягчэй сказаць спараліжаванаму: “Адпускаюцца табе грахі”, ці мо: “Устань, вазьмі насілкі свае і хадзі”.

10 Але, каб вы ведалі, што Сын Чалавечы мае ўладу на зямлі адпушчаць грахі, — кажа спараліжаванаму, —:

11 Табе кажу: Устань, вазьмі насілкі твае і вяртайся ў дом твой”.

12 Дык ён адразу ўстаў і, узяўшы насілкі, пайшоў на дзіва ўсім, каторыя славілі Бога, кажучы: “Мы такога ніколі ня бачылі”.

13 І Езус зноў выйшаў да мора, а ўвесь натоўп людзей пайшоў да Яго, і Ён навучаў іх.

14 І калі праходзіў, убачыў Левія Альфеявага, седзячага на мытні, дык кажа яму: “Ідзі за Мной!” І ён, падняўшыся, пайшоў за Ім.

15 І здарылася, калі сядзеў пры стале ў доме ягоным, сядзела разам з Езусам і Яго вучнямі шмат мытнікаў і грэшнікаў. Было бо многа іх, і яны хадзілі за Ім.

16 І кніжнікі фарысэйскія, бачачы, што Езус есьць з мытнікамі і грэшнікамі, казалі вучням Яго: “Чаму Ён есьць і п’е з мытнікамі і грэшнікамі?”

17 Пачуўшы гэта, Езус кажа ім: “Не здаровым патрэбен лекар, але тым, што хварэюць. Я прыйшоў клікаць не справядлівых, але грэшнікаў”.

18 Вучні Янавы і фарысэі пасьцілі. Дык прыходзяць да Яго ды кажуць: “Чаму вось вучні Янавы і фарысэйскія посьцяць, а Твае вучні ня посьцяць?”

19 Адказаў ім Езус: “Ці ж могуць пасьціць госьці вясельля, пакуль малады з імі? Дакуль маюць жаніха ў сябе, ня могуць пасьціць.

20 А надыйдуць дні, калі жаніха забяруць ад іх, і тады будуць пасьціць ў тыя дні.

21 Ніхто не прышывае латы з новага сукна да старога адзеньня, бо новая лата разьдзярэ старое адзеньне, і дзіра зробіцца большая.

22 Ніхто таксама не ўлівае маладога віна ў старыя мяхі, бо віно разарве мяхі, і віно выцячэ, і мяхі прападуць; таму маладое віно ўліваць трэба ў мяхі новыя.

23 Прыйшлося аднойчы Езусу ў суботу праходзіць праз палеткі, засеяныя збожжам. Вучні ж Ягоныя, ідучы наперадзе, пачалі зрываць каласы.

24 Дык фарысэі казалі Яму: “Вось, што робяць у суботу, гэта ж ня сьлед рабіць!”

25 Езус жа кажа ім: “Ці вы не чыталі, што зрабіў Давід, калі быў у патрэбе і галодны, ды тыя, што з ім былі?

26 Як увайшоў у дом Божы за Абіятара першасьвятара ды еў хлябы пакладныя, каторых нельга яму было есьці, а толькі сьвятарам, і поруч даў тым, што з ім разам былі?”

27 Ды казаў ім: “Субота ўстаноўлена для чалавека, а не чалавек для суботы.

28 Вось чаму Сын Чалавечы ёсьць Гаспадар суботы”.

3

1 І зноў увайшоў у сынагогу. І быў там сухарукі чалавек.

2 І сачылі за Ім, ці будзе аздараўляць у суботу, каб Яго абвінаваціць.

3 І кажа (Езус) сухарукаму чалавеку: “Стань на сярэдзіне!”

4 Да іх жа кажа: “Ці ў суботу трэба добра рабіць, ці мо блага? Жыцьцё выратаваць ці загубіць?” Але яны маўчалі.

5 Дык гледзячы на іх з гневам, засмучаны засьляпеньнем іхняга сэрца, кажа чалавеку: “Працягні руку сваю!” Выцягнуў тады руку, і рука яго аджыла.

6 Фарысэі ж, выйшаўшы, зрабілі адразу нараду з герадыянамі адносна Яго, як бы Яго загубіць.

7 Затым Езус разам з вучнямі сваімі адыйшоў да мора. І вялікая грамада з Галілеі ішла за Ім, і з Юдэі,

8 і з Ерузаліму, з Ідумеі, і з-за Ярдану, ды з ваколіцаў Тыру і Сідону вялізарны натоўп, пачуўшы, што Езус чыніў, сабраўся да Яго.

9 Дык папрасіў (Езус) вучняў сваіх, каб парупіліся пра лодку, каб грамада не папіхала Яго.

10 Бо многіх аздараўляў, таму пхаліся да Яго ўсе, што хварэлі, каб дакрануцца да Яго.

11 І духі нячыстыя, бачачы Яго, падалі перад Ім, крычучы: “Ты — Сын Божы!”

12 Ён жа строга забараняў ім выяўляць Яго.

13 І ўзыходзіць на гару, і кліча да сябе тых, каторых сам хацеў, і прыйшлі да Яго.

14 І вызначыў Дванаццаць, каб прабывалі разам з Ім, ды каб пасылаць іх прапаведываць,

15 маючы ўладу аздараўляць хваробы і выганяць дэманаў;

16 і вызначыў Сымона, даўшы яму імя Пётар,

17 і Якуба Зэбэдэявага, і Яна, брата Якуба, і даў ім імя Боанэргес, што значыць Сыны Громавы,

18 і Андрэя, і Філіпа, і Баўтрамея, і Матэвуша, і Тамаша, і Якуба Альфеявага, і Тадэвуша ды Сымона Кананіта,

19 і Юду Іскарыёта, каторы Яго выдаў.

20 І ўваходзяць ў дом; і зыйшлася зноў грамада, так што не маглі нават хлеба зьесьці.

21 І калі пачулі гэта сваякі, выйшлі, каб узяць Яго, казалі бо яны: “Ашалеў”.

22 І кніжнікі, што прыбылі з Ерузаліма, казалі: “Мае Бэльзэбуля”, і: “Моцай князя чартоўскага выганяе дэманаў”.

23 І Езус, пазваўшы іх, гаварыў да іх у прыповесьцях: “Як шатан можа выганяць шатана?

24 Калі каралеўства разьдзеліцца ў сабе, ня можа ўтрымацца такое каралеўства.

25 І калі і дом у нязгодзе, ня можа ўтрымацца дом такі.

26 І калі шатан паўстаў на сябе самога і разьдзяліўся, ня можа ўтрымацца, але прыйшоў яму канец.

27 Ніхто, увайшоўшы ў дом асілка, ня можа заграбіць яго маёмасьці, калі перш ня зьвяжа асілка, і тады абрабуе дом яго.

28 Сапраўды кажу вам: Усе грахі будуць адпушчаны сынам чалавечым, нават блюзьнерствы, якіх бы не дапусьціліся.

29 Калі б аднак хто блюзьніў супраць Духа Сьвятога, той не атрымае адпушчэньня навек, але будзе вінаваты грэху вечнага”.

30 Бо казалі яны, што Ён мае духа нячыстага.

31 І прыйшла Маці Ягоная і браты Ягоныя, і, чакаючы Яго перад домам, паслалі да Яго клікаць Яго.

32 Кругом Яго сядзеў народ, і казалі Яму: “Вось Маці Твая, і браты Твае, і сёстры Твае перад домам, шукаюць Цябе”.

33 А Ён у адказ кажа ім: “Хто Маці Мая і браты Мае?”

34 І, паглядзеўшы на тых, што вакол Яго сядзелі, кажа: “Вось Маці Мая і браты Мае!

35 Хто вось спаўняе волю Бога, той — брат Мой, і сястра Мая, і Матка”.

4

1 І зноў пачаў навучаць каля мора. І вось сабралася вакол Яго вялізарная грамада, так што Ён, ўвайшоўшы ў лодку, сядзеў на моры, а ўся грамада стаяла на беразе кругом мора.

2 І навучаў іх многа чаго ў прыповесьцях, і казаў ім у сваёй навуцы:

3 “Слухайце. Вось выйшаў сейбіт на сяўбу.

4 І калі сеяў, адно зерне ўпала пры дарозе; і наляцелі птушкі нябесныя і падзяўблі яго.

5 Другое зерне ўпала на камяністае месца, дзе не было шмат зямлі, і хутка ўзыйшло, бо зямля была неглубокая;

6 і калі ўзыйшло сонца, зьвяла, бо ня мела карэньняў, і высахла.

7 А іншае ўпала ў церні, і вырасьлі церні ды заглушылі яго, і не дало пладоў.

8 Яшчэ іншыя ўпалі на ўрадлівую зямлю і далі багаты плод: узыйшлі, вырасьлі і ўрадзілі: адно трыццаць, адно шэсьцьдзесят, адно сто”.

9 І казаў: “Хто мае вушы, каб слухаць, хай слухае”.

10 І калі Езус застаўся адзін, тыя, што з Ім былі, разам з Дванаццацю пыталіся ў Яго адносна прыповесьцяў.

11 Дык сказаў Ён ім: “Вам дадзена таямніца Каралеўства Божага; а тым, якія вонкі, усё гаворыцца ў прыповесьцях,

12 каб вачыма глядзелі, і ня бачылі, ды каб вушыма слухалі, і не разумелі, каб не навярнуліся і не былі ім адпушчаны грахі”.

13 І кажа ім: “Не разумееце гэтай прыповесьці? А як жа ўсе прыповесьці зразумееце?

14 Сейбіт слова сее.

15 А тыя, што пры дарозе, дзе сеецца слова, калі пачуюць, зараз прыходзіць шатан і вырывае пасеянае ў іх слова.

16 А тыя, што на камяністым месцы пасеяны, пачуўшы слова, прыймаюць яго адразу з радасьцю,

17 але ня маюць ў сабе кораня, таму нетрывалыя; калі надыйдзе прыгнёт і прасьлед дзеля слова, зараз жа горшацца.

18 А тыя, што ў цернях пасеяныя, слухаюць слова,

19 але клопаты веку гэтага і чар багацьця ды прагавітасьць іншых рэчаў, пранікаючы іх, заглушаюць слова, і яно не прыносіць плоду.

20 А тыя, што на добрай зямлі пасеяныя, гэта тыя, што слухаюць слова і прыймаюць ды прыносяць плод: адзін — трыццаць, другі — шэсьцьдзесят, а іншы — сто.

21 Ды казаў ім: “Ці на тое прыносіцца сьвечка, каб паставіць яе пад пасудзіну або пад ложак? Няўжо не на тое, каб была пастаўлена на сьвечніку?

22 Бо няма нічога тайнага, каб не было аб’яўлена, ды нічога скрытага, каб не было выяўлена.

23 Хто мае вушы, каб слухаць, хай слухае”.

24 Далей казаў ім: “Глядзіце, што слухаеце! Якою меркай вы будзеце мераць, такою вам адмераюць ды дададуць яшчэ.

25 Бо хто мае, таму будзе дадзена, а хто ня мае, дык і тое, што мае, будзе аднята ў яго.

26 І вучыў: “З Божым Каралеўствам так, як быццам чалавек пасеяў насеньне ў зямлю.

27 І ці ён сьпіць, ці ўстае ноччу і днём, а насеньне ўзыходзіць і расьце, і ён ня ведае як.

28 Бо зямля сама з сябе родзіць, перш ладыгу, пасьля колас, наастатак поўнае зерне ў коласе.

29 І калі ўжо пасьпее, зараз (гаспадар) запускае серп, бо настала жніво.

30 Далей прадаўжаў: “Да чаго падобнае Каралеўства Божае? Або якою прыповесьцю выявім гэта?

31 Як гарчычнае зерне, усеянае ў зямлю, ёсьць найменшым з усіх зерняў на зямлі;

32 А калі пасеянае ўзыходзіць, становіцца большым ад усіх гароднін, і выпушчае галіны вялікія, так што нябесныя птушкі могуць хавацца ў яго засені”.

33 І ў многіх падобных прыповесьцях вясьцім ім слова, на колькі маглі яны зразумець,

34 ды без прыповесьцяў не гаварыў ім. А вучням асобна выясьняў усё.

35 Аднойчы, калі настаў вечар, сказаў ім Езус: “Пераплывем на другі бераг”.

36 Адправіўшы людзей, як Ён быў у лодцы, так і ўзялі Яго; і іншыя лодкі былі з Ім.

37 І ўзьнялася вялікая вятруга, ды хвалі пачалі біць у лодку, так што лодку залівала.

38 А Езус спаў на карне на падушцы. І будзяць тады Яго, і кажуць Яму: “Настаўнік! Ці ж Цябе ня рупіць, што мы гінем?”

39 І Езус, падняўшыся, пагразіў ветру ды загадаў мору: “Замаўчы, суцішся!” Дык спыніўся віхор, і стала вялікая ціша.

40 Адазваўся да іх: “Чаму вы так палахлівыя, ня маеце яшчэ веры?” І яны надта спалохаліся ды казалі адзін аднаму: “Хто ж гэта такі, што віхор і мора Яго слухаюць?”

5

1 І пераплылі на другі бераг мора ў край Герацэнскі.

2 І калі выходзіў Езус з лодкі, адразу з магілаў да Яго выбег чалавек, апанаваны нячыстым духам,

3 які пражываў у магілах, і ніхто ня мог яго зьвязаць ланцугамі.

4 Бо зьвязаны і путамі, і ланцугамі, рваў часта ланцугі і разьбіваў путы, ды ніхто ня мог яго ўгамаваць.

5 І ён заўсёды днём і ноччу ў магілах і гарах крычаў ды біў сябе каменьнямі.

6 І, здалёк убачыўшы Езуса, прыбег і пакланіўся Яму,

7 крычучы моцным голасам: “Што Табе да мяне, Езусе, Сыне Бога Узвышняга? Запрысягаю на Бога, каб мяне ня мучыў”.

8 Бо Езус загадаў яму: “Выйдзі, духу нячысты, з чалавека”.

9 І спытаў яго: “Якое тваё імя?” Ён сказаў: “Маё імя — легіён, бо нас многа”.

10 Ды прасіў яго вельмі, каб не выганяў яго з гэтага краю.

11 А там на гарах пасьвілася дужа вялікае стада сьвіней.

12 І прасілі Яго ўсе нячыстыя духі: “Пусьці нас у сьвіней, каб маглі мы ў іх увайсьці”.

13 І дазволіў ім Езус. І, выйшаўшы, духі нячыстыя ўвайшлі ў сьвіні. І блізу двухтысячнае стада з вялікім імпэтам з касагору кінулася ў мора, і патанула ў моры.

14 Тыя ж, што пасьвілі яго, паўцякалі і абвясьцілі гэта па горадзе і вёсках. Дык прыйшлі паглядзець, што здарылася.

15 І прыйшлі да Езуса, ды, бачачы таго, што быў апанаваны ліхім, як ён сядзеў адзеты пры здаровым розуме, той, у якім быў легіён (дэманаў), спалохаліся.

16 І тыя, што бачылі расказалі ім, што сталася з тым, які меў дэмана, і пра сьвіней.

17 Дык прасілі яны Езуса, каб адыйшоўся ад іх межаў.

18 І калі Езус уваходзіў у лодку, пачаў яго прасіць той, што быў апанаваны ліхім, каб ён мог застацца пры Ім.

19 Але Езус не прыняў яго і кажа яму: “Ідзі да твайго дому і да тваіх, і раскажы ім, што ўчыніў Госпад з табою і як пашкадаваў цябе”.

20 І ён пайшоў, і пачаў абвяшчаць у Дэкаполю, што ўчыніў яму Езус, і ўсе дзівіліся.

21 І калі пераправіўся Езус у лодцы на другі бераг, зыйшлася да Яго вялікая грамада, і Ён быў каля мора.

22 І прыбыў з імі адзін начальнік сынагогі імем Яір, і, убачыўшы Езуса, упаў Яму да ног,

23 і вельмі прасіў Яго, кажучы: “Дачка мая канае, прыйдзі, ускладзі на яе сваю руку, каб паздаравела і жыла”.

24 І Езус пайшоў за ім, і вялізарная грамада ішла за Ім, і націскала на Яго.

25 І адна жанчына, хворая на цячэньне крыві ад дванаццаці гадоў,

26 якая шмат нацярпелася ад усякіх лекараў і ўсю сваю маёмасьць выдала, але нічога ёй не дапамаглі, але яшчэ горш чулася,

27 калі пачула пра Езуса, падыйшла ў грамадзе ззаду і дакранулася Ягонага адзеньня,

28 бо яна казала: “Калі толькі дакрануся Яго адзеньня, паздаравею”.

29 І зараз жа затрымалася крывацеча і адчула на целе, што паздаравела ад хворасьці.

30 І Езус адразу адчуў, што моц, што ў Ім была, выйшла з Яго. Дык зьвярнуўшыся да грамады, спытаўся: “Хто дакрануўся адзеньня Майго?”

31 Вучні Ягоныя казалі Яму: “Бачыш, як грамада цісьнецца, і пытаеш: Хто дакрануўся да Мяне?”

32 Але Ён паглядзеў кругом, каб пабачыць тую, каторая дакранулася Яго.

33 Жанчына ж, баючыся і дрыжучы, ведаючы, што з ёю сталася, падыйшла і ўпала перад Ім, і сказала ўсю праўду.

34 І Езус сказаў ёй: “Дачка! Вера твая аздаравіла цябе. Ідзі ў супакоі і будзь аздароўлена ад хваробы тваёй”.

35 Калі яшчэ Езус гаварыў, прыходзяць да начальніка сынагогі людзі і кажуць: “Дачка твая памерла, пашто яшчэ турбуеш Вучыцеля?”

36 Езус жа, пачуўшы сказанае слова, кажа да начальніка сынагогі: “Ня бойся, толькі мей веру”.

37 І не дазволіў нікому ісьці за Ім, адно Пятру, Якубу і Яну, брату Якуба.

38 І прыходзяць у дом начальніка сынагогі, і бачаць трывогу, плач і галашэньне вялікае.

39 І, увайшоўшы, кажа ім: “Чаму сумуеце і плачаце? Дзяўчынка не памерла, але сьпіць”.

40 І сьмяяліся з Яго. Езус жа, адправіўшы ўсіх, бярэ бацьку і маці дзяўчынкі ды тых, што з Ім былі, і ўваходзіць туды, дзе ляжала дзяўчынка.

41 І, узяўшы за руку дзяўчынкі, кажа ёй: “Таліта кум”, што значыць: “Дзяўчынка, табе кажу, устань!”

42 І зараз жа ўстала дзяўчынка, і хадзіла, а мела яна дванаццаць гадоў. І ўсе дзівіліся з дзіва вялікага.

43 І загадаў ім моцна, каб ніхто аб гэтым ня ведаў, ды сказаў, каб далі ёй есьці.

6

1 І, выйшаўшы адтуль, Езус у таварыстве сваіх вучняў направіўся ў сваю бацькаўшчыну.

2 І калі прыйшла субота, пачаў вучыць у сынагозе. І многія з слухаючых захапляліся Яго навукаю ды казалі: “Скуль жа гэта ўсё ў Яго? І што гэта за мудрасьць, дадзеная Яму, ды моц такая, што дзейнічае праз Яго рукі?

3 Ці ж гэта не рамесьнік, сын Марыі, ці ня брат Якуба і Язэпа, Юды і Сымона? Ці ж і Ягоныя сёстры не прабываюць сярод нас?” І горшыліся з Яго.

4 І сказаў ім Езус: “Няма прарока без пашаны, хіба толькі ў сваёй бацькаўшчыне, ды ў сваіх родных, ды ў доме сваім”.

5 І ня мог там учыніць ніводнага цуду, толькі некалькі хворых аздаравіў, усклаўшы рукі на іх.

6 І дзівіўся з іхняга недаверства. І, вучачы, абходзіў вакалічныя вёскі.

7 І паклікаў Дванаццаць, і пачаў пасылаць іх па двух, і даў ім уладу над нячыстымі духамі,

8 і загадаў ім, каб ня бралі нічога ў дарогу апрача кія: ані торбы, ані хлеба, ані грошы ў капшуку,

9 каб толькі ў сандалы абуваліся і не адзявалі дзьвёх вопраткаў.

10 Ды казаў ім: “Дзе зойдзеце ў дом, там заставайцеся да вашага адыходу адтуль.

11 А калі вас ня прымуць і ня будуць слухаць, выходзячы, абтрасіце пыл з вашых ног на сьведчаньне ім”.

12 І яны, выйшаўшы, заклікалі да навяртаньня,

13 ды многа дэманаў выганялі, і многіх намашчалі алеем і аздараўлялі.

14 І дачуўся Герод, бо імя Езуса сталася ведамым, і сказаў: “Ян Хрысьціцель уваскрос, і таму многа цудаў ён творыць”.

15 Другія ж казалі, што гэта Гальяш. Яшчэ іншыя гаварылі, што гэта прарок, або адзін з прарокаў.

16 Пачуўшы гэта ўсё, Герод сказаў: “Гэта Ян, катораму я адсёк галаву, ён уваскрос”.

17 Бо сам Герод паслаў і схапіў Яна, і зьвязаў яго ў вязьніцы дзеля Герадыяды, жонкі Філіпа, брата свайго, якую ён узяў за жонку.

18 Ян сварыўся на Герода: “Нельга табе мець за жонку жонку брата твайго”.

19 А Герадыяда злавала на яго і хацела яго загубіць, але не магла,

20 бо Герод баяўся Яна, ведаючы, што ён чалавек справядлівы ды сьвяты, і сьцярог яго ды шмат чаго рабіў, слухаючыся яго, і ахвотна яго слухаў.

21 І з нагоды сваіх урадзін Герод справіў баль для князёў, начальнікаў, трыбунаў і старшыняў Галілейскіх.

22 І калі дачка Герадыяды паявілася на балі і танцавала, то спадабалася Героду і банкетуючым. І сказаў кароль дзяўчыне: “Прасі мяне, што хочаш, і я дам табе”.

23 І прысягнуў ёй: “Пра што будзеш прасіць, дам табе, хоць бы нават палову каралеўства майго”.

24 Яна, выйшаўшы, спыталася ў маці сваёй: “Чаго мне прасіць?” Тая ж сказала: “Галаву Яна Хрысьціцеля”.

25 Дык яна борзда пабегла да караля і прасіла: “Хачу, каб зараз даў ты мне галаву Яна Хрысьціцеля”.

26 І засмуткаваў кароль, але дзеля гэтае клятвы ды дзеля банкетаваўшых не хацеў ёй адмаўляць,

27 і паслаў ката, і загадаў прынесьці галаву яго.

28 І кат пайшоў, і адсек галаву ў вязьніцы ды прынёс галаву яго на місе, ды падаў дзяўчыне, а дзяўчына аддала яе сваёй маці.

29 Пачуўшы пра гэта, вучні ягоныя прыбылі, і забралі яго цела, і палажылі яго ў магіле.

30 І, вярнуўшыся да Езуса, апосталы расказалі Яму ўсё, што рабілі і чаго вучылі.

31 І Езус кажа ім: “Ідзіце адны ў пустыннае месца, ды аддыхніце крыху”. Бо многа было тых, што прыходзілі і адыходзілі, і нават паесьці ня мелі часу.

32 Дык, сеўшы ў лодку, адплылі на бязьлюднае месца адны.

33 Але многія бачылі іх адплываючых, і, дадумаўшыся куды, зьбегліся туды пешшу з усіх гарадоў, і выперадзілі іх.

34 І, выйшаўшы на бераг, Езус убачыў вялікі натоўп людзей і пашкадаваў іх, бо былі як авечкі без пастыра, і пачаў іх вучыць многа чаго.

35 І калі мінула шмат часу, прыйшлі да Яго вучні Яго і казалі: “Тут пустыннае месца, а час ужо позьні,

36 адпусьці іх, каб пайшлі да бліжэйшых сёлаў і вёсак, ды купілі сабе штосьці паесьці”.

37 У адказ кажа ім Езус: “Вы дайце ім есьці”. Яны адказалі: “Няўжо маем ісьці, і купіць за дзьвесьце дынараў хлеба, і даць ім есьці?”

38 Езус пытае ў іх: “Колькі маеце хлябоў? Ідзіце і паглядзіце!” І калі праверылі, кажуць: “Пяць і дзьве рыбы”.

39 Дык загадаў ім пасадзіць усіх на зялёнай траве, грамадамі.

40 Дык паселіся, грамада за грамадой, па сто і па пяцьдзесят.

41 І Езус, узяўшы пяць хлябоў і дзьве рыбы, глянуў у неба, пабагаславіў і паламаў хлябы, і даў вучням сваім, каб падавалі людзям. І дзьве рыбы разьдзяліў між усіх.

42 І ўсе елі, і наеліся,

43 і з астаткаў сабралі дванаццаць кашоў і рэшткі рыбы.

44 А тых, што елі, было пяць тысяч мужчынаў.

45 І зараз змусіў Езус вучняў сваіх сесьці ў лодку і перад Ім плысьці на другі бераг у Бэтсаіду, пакуль Ён адпусьціць людзей.

46 І, адправіўшы іх, сам пайшоў на гару маліцца.

47 І калі сьцямнела, лодка была на сярэдзіне мора, Ён жа адзін на зямлі.

48 І бачачы іх, як мучыліся пры вёслах, бо дуў супраўціўны вецер, каля чацьвёртай варты ноччу прыйшоў да іх, ідучы па моры, ды маніўся мінуць іх.

49 Але яны, убачыўшы Езуса, ідучага па моры, думалі, што гэта здань, і закрычалі.

50 Усе бо бачылі Яго і стрывожыліся. Ён зараз прамовіў да іх, ды сказаў ім: “Супакойцеся, гэта Я, ня бойцеся!”

51 І увайшоў у лодку да іх, і вецер сьціх. Ды тым болей яны дзівіліся ў душы,

52 бо нічога не зразумелі з хлябамі, бо сэрца іх было засьлеплена.

53 І калі пераплылі, апынуліся ў зямлі Генэсарэцкай і прысталі да берагу.

54 І ледзь выйшлі з лодкі, адразу пазналі Яго (людзі),

55 і, разьбегшыся па ўсёй той ваколіцы, пачалі на лежаках зносіць хворых туды, дзе, як чулі, быў Езус.

56 І, калі ўваходзіў у якое-колечы пасяленьне, або горад, або вёску, клалі перад Ім хворых на пляцах, і прасілі Яго, каб хоць краю Яго адзеньня маглі дакрануцца; і колькі з іх дакранулася Яго, былі аздароўлены.

7

1 І сабраліся вакол Езуса фарысэі ды некаторыя кніжнікі, што прыбылі з Ерузаліму.

2 І, калі заўважылі, што некаторыя з вучняў Яго елі хлеб бруднымі, значыць нямытымі рукамі, ганілі іх.

3 Бо фарысэі і ўсе Юдэі не ядуць, не памыўшы чыста рук, захоўваючы традыцыю дзядоў.

4 Таксама не ядуць, прыйшоўшы з рынку, пакуль не памыюцца. Па-за гэтым традыцыя іхняя загадвае трымацца многа іншых рэчаў: мыць чашы і збаны, посуд медзяны і лыжкі.

5 Пасьля пыталіся Яго фарысэі і кніжнікі: “Чаму вучні Твае не трымаюцца традыцыяў продкаў, але ядуць хлеб нямытымі рукамі?”

6 А Езус у адказ сказаў ім: “Добра пра вас, крывадушнікаў, праракаваў Ісая, як напісана: “Народ гэты славіць Мяне вуснамі, але сэрца іхняе далёка ад Мяне.

7 Надарма аднак славяць Мяне, вучачы пастановаў, прыдуманых людзьмі”.

8 І, ня дбаючы пра прыказаньні Божыя, беражыцё традыцыі чалавечыя, абмываньне збаноў і чашаў, шмат таксама іншага, да гэтага падобнага, трымаецеся”.

9 І працягваў: “Ці добра, што вы касуеце прыказаньне Божае, каб захаваць вашую традыцыю?

10 Майсей вось сказаў: “Паважай бацьку свайго і матку сваю”, ды: “Хто зьневажае бацьку або матку, хай будзе сьмерцю пакараны”.

11 А вы вучыце: “Калі б чалавек сказаў бацьку або маці: Корбан, значыць дар (Богу) тое, чым мусіў бы я цябе ўспамагчы,

12 і ўжо вы дазваляеце нічога яму больш не рабіць для бацькі або маці,

13 перакручваючы Слова Божае праз традыцыю вашую, якую перадаеце далей, ды многа падобнага робіце”.

14 І, паклікаўшы зноў натоўп, казаў ім: “Слухайце Мяне ўсе, і разумейце.

15 Па-за чалавекам няма нічога, што, у яго ўваходзячы, магло б яго спаганіць, але тое, што ад чалавека выходзіць, гэта яго паганіць.

16 Калі хто мае вушы слухаць, хай слухае”.

17 І калі Езус ўвайшоў у дом ад народу, пыталіся вучні Ягоныя пра сэнс гэтае прыповесьці.

18 І кажа ім: “Няўжо і вы такія няцямкія? Не разумееце, што ўсё, што з вонку ўваходзіць у чалавека, ня можа яго спаганіць,

19 бо тое ўваходзіць ня ў сэрца, але ў жывот і выкідаецца вон, ачышчаючы ўсякую ежу”.

20 І выясьняў далей: “А што з чалавека выходзіць, тое яго паганіць.

21 Бо з нутра, з сэрца чалавека выходзяць благія думкі, распуснасьць, зладзейства, забойства,

22 чужалоства, хцівасьць, нягоднасьць, подступ, бессаромнасьць, зайздрасьць, блюзьнерствы, пыхлівасьць, глупота.

23 Уся гэта ліхота з нутра паходзіць ды паганіць чалавека”.

24 Выйшаўшы адтуль, Езус направіўся ў ваколіцы Тыру і Сідону. І, увайшоўшы ў адзін дом, хацеў, каб ніхто аб гэтым ня ведаў, але схавацца ня змог.

25 Бо адна жанчына, у якой дачка мела нячыстага духа, як толькі пачула аб Ім, увайшла ў дом і ўпала Яму да ног.

26 А жанчына гэта была Грэчанка, родам Сырафэніцыянка. І прасіла Езуса выгнаць дэмана з дачкі ейнай.

27 Ён сказаў ёй: “Дазволь перш насыціцца сынам, бо нельга забіраць хлеб ад дзяцей і кідаць яго шчанятам”.

28 Але яна ў адказ кажа: “Так, Госпадзе, але ж і шчаняты ядуць пад сталом крошкі ад дзяцей”.

29 І сказаў ёй: “Дзеля такога слова ідзі; дэман пакінуў дачку тваю”.

30 І калі яна прыйшла дамоў, знайшла дачку, лежачую на ложку, і дэман выйшаў з яе.

31 І, зноў пакінуўшы ваколіцы Тыру, пайшоў Езус праз Сідон да мора Галілейскага пасярод межаў Дэкаполя.

32 І прыводзяць да Яго глухога і нямога, просячы Яго ўскласьці на яго руку.

33 І, адвёўшы яго на бок, далей ад народу, уклаў Езус пальцы свае ў ягоныя вушы, ды сваёй сьліняй дакрануўся да языка ягонага.

34 І, глянуўшы ў неба, сказаў яму: “Эфата”, што значыць: “Адчыніся”.

35 І зараз жа адкрыліся вушы ягоныя ды разьвязаліся путы языка ягонага, і пачаў добра гаварыць.

36 І (Езус) загадаў ім, каб нікому не расказвалі, але чым болей забараняў, тым больш яны абвяшчалі.

37 І тым больш людзі дзівіліся, кажучы: “Усё добра робіць, і глухім робіць, каб чулі, і нямым, каб гаварылі”.

8

1 У тыя дні, калі зноў сабралася вялікая грамада і ня мела чаго есьці, Езус, паклікаўшы вучняў, кажа ім:

2 “Шкада мне гэтых людзей, бо ўжо тры дні прабываюць пры Мне, ды ня маюць чаго есьці.

3 Калі іх галодных адпраўлю дамоў, прыстануць у дарозе, бо некаторыя з іх прыйшлі здалёк”.

4 І адказалі Яму вучні Ягоныя: “Скуль зможа хто накарміць іх хлебам тут, у пустыні?”

5 Дык пытаецца ў іх: “Колькі маеце хлябоў?” Яны адказалі: “Сем”.

6 Дык загадаў людзям сесьці на зямлі ды, зяўшы сем хлябоў, і падзяку складаючы, паламаў і даў вучням сваім, каб раздалі людзям.

7 Мелі таксама крыху рыбаў. І іх багаславіў, і загадаў раздаць людзям.

8 І елі, і наеліся, і сабралі таго, што засталося, сем кашоў кавалкаў.

9 Было ж тых, што елі, каля чатырох тысячаў. І адпусьціў іх.

10 І адразу сеўшы са сваімі вучнямі ў лодку, прыйшоў ў ваколіцы Дальмануты.

11 І фарысэі, выйшаўшы, пачалі з Ім спрачацца, і, зводзячы Яго, дамагаліся ў Яго знаку з неба.

12 І Езус, уздыхнуўшы ў духу сваім, кажа: “Чаму гэты род патрабуе знаку? Сапраўды кажу вам: Знак ня будзе дадзены роду гэтаму”.

13 Ды, пакінуўшы іх, увайшоў у лодку і адправіўся на другі бераг.

14 І забыліся ўзяць хлеб, і мелі з сабою ў чаўне толькі адзін бохан.

15 І Ён перасьцерагаў іх, кажучы: “Глядзіце, сьцеражыцеся кісьлі фарысэйскай ды кісьлі Геродавай”.

16 І яны разважалі між сабой, што ня маюць хлеба.

17 І Езус, ведаючы гэта, кажа ім: “Чаму бядуеце, што ня маеце хлеба? Дасюль ня можаце ўцяміць і зразумець? Яшчэ засьлеплены сэрцы вашыя?

18 Няўжо, маючы вочы, ня бачыце ды, маючы вушы, ня чуеце? Ня памятаеце,

19 як Я пяць хлябоў падзяліў між пяці тысяч, колькі вы астаткаў сабралі поўных кашоў?” Кажуць Яму: “Дванаццаць”.

20 “А калі Я сем хлябоў падзяліў між чатырох тысяч, дык колькі тады сабралі кашоў кавалкаў?” Кажуць Яму: “Сем”.

21 І сказаў ім: “Дык яшчэ не разумееце?”

22 І прыходзяць ў Бэтсаіду. І прыводзяць да Яго сьляпога, ды просяць Яго, каб дакрануўся да яго.

23 Дык узяўшы сьляпога за руку, завёў яго за вёску і, плюнуўшы ў вочы яму і ўсклаўшы свае рукі на яго, спытаўся ў яго, ці ён бачыць.

24 А той, гледзячы, сказаў: “Бачу людзей, што як дрэвы ходзяць”.

25 Затым зноў усклаў рукі на вочы яго, і той пачаў бачыць; і так паздаравеў, і ясна мог усё бачыць.

26 І адправіў яго у дом свой, кажучы: “Вярніся ў дом свой і, калі прыйдзеш у вёску, не расказвай нікому”.

27 І направіўся Езус з вучнямі сваімі ў пасяленьні Цэзарэі Філіпавай. І ў дарозе пытаўся ў вучняў сваіх: “За каго Мяне лічаць людзі?”

28 Яны адказалі Яму: “Адны — за Яна Хрысьціцеля, другія — за Гальяша, а яшчэ іншыя — за аднаго з прарокаў”.

29 Тады папытаўся Ён у іх: “А вы за каго Мяне лічыце?” У адказ сказаў Яму Пётар: “Ты — Хрыстос!”

30 І забараніў ім, каб нікому аб Ім не гаварылі.

31 Дык пачаў іх вучыць: “Сыну Чалавечаму трэба многа цярпець, і быць адкінутым старшынямі, першасьвятарамі і кніжнікамі, і быць забітым ды па трох днях уваскрэснуць”.

32 І гаварыў пра гэта яўна. І Пётар, адвёўшы Яго ўбок, пачаў сварыцца на Яго.

33 Езус жа, павярнуўшыся і глянуўшы на сваіх вучняў, забараніў Пятру, кажучы: “Адыйдзі ад Мяне, шатан, бо думаеш не што Божае, але што чалавечае”.

34 І, прызваўшы людзей разам з вучнямі сваімі, казаў ім: “Калі хто хоча ісьці за Мною, хай адрачэцца самога сябе, і возьме крыж свой ды ідзе за Мною.

35 Бо хто хацеў бы зьберагчы жыцьцё сваё, той загубіць яго; а хто загубіць жыцьцё сваё дзеля Мяне і дзеля Эвангельля, той зьберажэ яго.

36 Бо што за карысьць чалавеку, калі хоць бы ўвесь сьвет здабыў, а душы сваёй пашкодзіў?

37 Або што дасьць чалавек у выкуп за душу сваю?

38 Бо хто пасароміцца Мяне і словаў Маіх перад гэтым чужаложным і грэшным родам, тога і Сын Чалавечы пасароміцца, калі прыйдзе ў хвале Айца свайго з анёламі сьвятымі”.

9

1 І далей казаў: “Сапраўды кажу вам: Некаторыя стаячыя тут не пакаштуюць сьмерці перш, чым будуць аглядаць Каралеўства Божае, прыходзячае ў моцы”.

2 І цераз шэсьць дзён Езус бярэ Пятра, і Якуба, і Яна, і вядзе іх адных на высокую гару. І перамяніўся перад імі.

3 Адзеньне Яго пачало блішчэць і стала белымі, як сьнег, як на зямлі бялільшчык выбеліць ня зможа.

4 І явіўся ім Гальяш з Майсеем, і гаварылі з Езусам.

5 У адказ кажа Пётар Езусу: “Раббі, добра нам тут быць, зробім тры палаткі: Табе адну, і Майсею адну, і Гальяшу адну”.

6 Сам бо ня ведаў, што гаворыць, бо надта быў спалоханы.

7 І паявілася воблака, засланяючае іх, ды голас выйшаў з воблака, кажучы: “Гэта Сын Мой улюблены, Яго слухайце!”

8 І яны, зараз разгледзеўшыся, апрача Езуса нікога больш ня ўбачылі.

9 І калі зыходзілі з гары, загадаў ім Езус, каб нікому не расказвалі, што бачылі, пакуль Сын Чалавечы не ўваскрэсьне.

10 І яны стрымалі слова, толькі між сабой разважалі, што мела значыць “Уваскрэсьне”.

11 Дык пыталі Езуса: “Чаму кніжнікі кажуць, што трэба, каб перш прыйшоў Гальяш?”

12 А Ён адказаў ім: “Гальяш, калі прыйдзе перш, направіць усё; і як напісана аб Сыне Чалавечым, будзе шмат цярпець і будзе пагарджаны.

13 Але Я вам кажу: І Гальяш прыйшоў, і з ім зрабілі, як хацелі, як аб ім напісана”.

14 І, вяртаючыся да вучняў, убачылі вакол іх вялікі натоўп кніжнікаў, спрачаючыхся з імі.

15 Убачыўшы Езуса, увесь народ зьдзівіўся і стрывожыўся, і, падбягаючы, вітаў Яго.

16 І спытаўся ў іх: “Пра што спрачаецеся між сабой?”

17 І нехта з натоўпу сказаў: “Вучыцель, я прывёў да Цябе сына майго, які мае духа нямога.

18 І ён, дзе наваліцца на яго, кідае яго на зямлю, і пеніцца ён, і скрыгоча зубамі ды пруцянее. Дык прасіў вучняў Тваіх, каб яго выгналі, але яны не маглі”.

19 Ён жа ў адказ кажа ім: “О родзе няверлівы, дакуль буду Я між вас? Як доўга буду вас цярпець? Прынясіце яго да Мяне”.

20 І прынесьлі яго. І калі ён убачыў Езуса, зараз жа дух пачаў ім тузаць ды, кінуўшы на зямлю, качаў яго, выціскаючы пену.

21 І запытаўся ў бацькі: “Як даўно гэта яму здарылася?” А ён сказаў: “Ад дзяцінства;

22 і часта кідаў яго ў агонь і ў ваду, каб яго загубіць, але, калі можаш, ратуй нас, зжалься над намі”.

23 Езус сказаў яму: “Калі можаш”. Усё магчыма веручаму”.

24 Тады бацька хлопца, плачучы, сказаў у голас: “Веру, дапамажы майму недаверству”.

25 І калі Езус убачыў, што набягае натоўп людзей, забараніў нячыстаму духу, кажучы яму: “Духу глухі і нямы! Я загадваю табе, выйдзі з яго і больш не ўваходзь у яго”.

26 І той, крычучы і моцна тузаючы ім, выйшаў з яго. І (хлопец) зрабіўся як мёртвы, так што многія гаварылі, што ён памёр.

27 Езус жа, узяўшы яго за руку, падняў яго, і ён устаў.

28 І калі Езус вярнуўся дамоў, вучні Ягоныя ўжо адны пыталіся ў Яго: “Чаму мы не маглі яго выгнаць?”

29 І Ён сказаў ім: “Гэты род ніяк ня можа выйсьці, адно толькі праз малітву і пост”.

30 І, выйшаўшы адтуль, праходзілі праз Галілею, і Езус не хацеў, каб хто пра гэта ведаў.

31 Бо навучаў вучняў сваіх і казаў ім: “Сын Чалавечы будзе выдадзены ў рукі людзей і заб’юць Яго, але забіты праз тры дні ўваскрэсьне”.

32 Але яны словаў гэтых не разумелі ды баяліся Яго пытацца.

33 І прыбылі ў Кафарнаўм. І калі былі ў доме, спытаўся іх Езус: “Аб чым вы ў дарозе разважалі?”

34 Але яны маўчалі, бо ў дарозе спрачаліся паміж сабой, хто з іх найбольшы.

35 І Езус, сеўшы, паклікаў Дванаццаць, і кажа ім: “Калі хто хоча быць першым, будзь з усіх апошнім ды ўсіх слугою”.

36 І, узяўшы дзіця, паставіў яго паміж іх, ды, прытуліўшы яго, сказаў ім:

37 “Калі хто ў імя Маё прыйме адно з такіх дзяцей, Мяне прыймае, а хто Мяне прыймае, дык не Мяне прыймае, але Таго, хто Мяне паслаў”.

38 Сказаў Яму Ян: “Вучыцель, мы бачылі некага, які ў імя Тваё выганяў дэманаў, і мы забаранілі яму, бо ня ходзіць з намі”.

39 Езус жа кажа: “Не забараняйце яму, бо ніхто, хто чыніць цуды у імя Маё, ня можа зараз жа блага гаварыць пра Мяне.

40 Бо хто ня супраць нас, той з намі.

41 Бо хто падасьць вам кубак вады напіцца ў імя Маё, таму што вы — Хрыстовыя, сапраўды кажу вам, ня страціць заплаты сваёй.

42 А хто згоршыць аднаго з гэтых малых, веручых у Мяне, такому лепш было б прычапіць млынавы камень на шыю яго і кінуць у мора.

43 І калі рука твая горшыць цябе, адсячы яе. Бо лепш табе калекаю ўвайсьці ў жыцьцё, чым, маючы абедзьве рукі, папасьці ў пекла, у агонь нязгасны,

44 дзе чарвяк іх не памірае ды агонь не згасае.

45 І калі нага твая згаршае цябе, адсячы яе. Лепш табе храмому ўвайсьці ў жыцьцё, чым, маючы абедзьве нагі, быць укінутым у пекла,

46 дзе чарвяк іх не памірае ды агонь не згасае.

47 І калі вока тваё горшыць цябе, выдзяры яго, бо лепш табе ўвайсьці ў Каралеўства Божае аднавокім, чым, маючы двое вачэй, быць укінутым у пекла,

48 дзе чарвяк іх не памірае ды агонь не згасае.

49 Бо кожны будзе агнём пасолены.

50 Соль добрая, а калі соль зьвятрэе, дык чым яе прыправіць? Мейце ў сабе соль і супакой мейце між сабою”.

10

1 І, выйшаўшы адтуль, Езус прыходзіць у межы Юдэі за Ярданам. І там зноў сабралася вакол Яго многа людзей, і Ён, як звычайна, навучаў іх.

2 І, падыйшоўшы, фарысэі пыталіся Яго, зводзячы: “Ці належыцца мужу кінуць жонку?”

3 Езус у адказ сказаў ім: “А што вам загадаў Майсей?”

4 Яны адказалі: “Майсей дазволіў напісаць разводны ліст і пакінуць яе”.

5 У адказ сказаў ім Езус: “Дзеля жорсткасьці сэрца вашага даў ён вам такі загад.

6 Але на пачатку стварэньня мужчынай і жанчынай стварыў іх Бог.

7 Таму пакіне чалавек бацьку свайго і маці ды злучыцца з жонкаю сваёю

8 ды будуць двое адным целам; дык іх ужо ня двое, але адно цела.

9 Што вось Бог злучыў, хай чалавек не разлучае”.

10 І дома зноў пра тое самае пыталіся ў Яго вучні.

11 І кажа ім: “Хто пакіне жонку сваю і возьме іншую, той чужаложыць.

12 І калі б жонка пакінула мужа свайго ды пайшла б за іншага — чужаложыць”.

13 І прыносілі дзеткі да Яго, каб да іх дакрануўся. А вучні забаранялі ім.

14 Бачачы гэта, Езус абурыўся на іх і кажа ім: “Дазвольце дзецям прыходзіць да Мяне ды не забараняйце ім, бо такіх ёсьць Каралеўства Божае.

15 Сапраўды кажу вам: Калі хто ня прыйме Каралеўства Божага як дзіця, ня ўвойдзе ў яго”.

16 І, абняўшы іх і ўсклаўшы на іх рукі свае, багаславіў іх.

17 Калі Езус выходзіў у дарогу, прыбег нехта і, упаўшы перад ім на калені, пытаўся ў Яго: “Вучыцель добры, што маю рабіць, каб здабыць жыцьцё вечнае?”

18 Езус жа сказаў яму: “Чаму Мяне называеш добрым? Ніхто ня добры, толькі адзін Бог.

19 Ведаеш прыказаньні: не забівай, не чужалож, не крадзі, не гавары фальшывага сьведчаньня, не рабі крыўды, паважай бацьку свайго і маці”.

20 А ён у адказ сказаў: “Вучыцель, я гэта ўсё спаўняў ад маленства свайго”.

21 Езус жа, глянуўшы на яго, узьлюбіў яго ды сказаў яму: “Аднаго табе не хапае: ідзі, прадай, што маеш, і раздай убогім, і будзеш мець скарб у небе, а тады прыходзь і ідзі за Мною”.

22 Той, засмучаны гэтым словам, адыйшоўся сумны, бо меў вялікую маёмасьць

23 І Езус, паглядзеўшы вакол, кажа сваім вучням: “Як цяжка тым, што маюць багацьце, увайсьці ў Каралеўства Божае”.

24 Вучні ж дзівіліся дзеля словаў Ягоных. Але Езус зноў кажа ім: “Дзеці, як цяжка ўвайсьці ў Каралеўства Божае тым, хто надзею ўскладае на багацьце.

25 Лягчэй вярблюду праціснуцца праз вушка іголкі, чым багатаму ўвайсьці ў Каралеўства Божае”.

26 А яны тым болей дзівіліся, гаворачы між сабою: “Ды хто можа быць збаўлены?”

27 Езус, паглядзеўшы на іх, кажа: “У людзей гэта немагчыма, але ў Бога ўсё магчыма”.

28 Дык Пётар пачаў гаварыць Яму: “Вось жа мы пакінулі ўсё і пайшлі за Табой”.

29 Кажа Езус: “Сапраўды кажу вам: Няма нікога, хто б пакінуў дом, або братоў, або сёстраў, або матку, або бацьку, або сыноў, або поле дзеля Мяне і дзеля Эвангельля,

30 каб ён не атрымаў у сто разоў больш цяпер, у гэты час, дамоў, і братоў, і сёстраў, і матак, і дзяцей, і палёў сярод перасьледаваньняў, ды жыцьцё вечнае ў будучым веку.

31 І многія першыя будуць апошнімі, і апошнія — першымі”. Трэцяе прадказаньне сьмерці і ўваскрасеньня

32 І былі ў дарозе ў Ерузалім, і Езус ішоў перад імі, а яны, за Ім ідучы, дзівіліся і былі ў страху. І паклікаў зноў Дванаццаць ды пачаў казаць, што мае стацца:

33 “Вось жа ўваходзім у Ерузалім; і Сын Чалавечы будзе выдадзены першасьвятарам і кніжнікам, і асудзяць Яго на сьмерць, і выдадуць паганам,

34 і будуць з Яго зьдзекавацца і пляваць на Яго, будуць бічаваць Яго ды заб’юць Яго, але праз тры дні Ён уваскрэсьне”.

35 І падыйшлі да Езуса Якуб і Ян, сыны Зэбэдэевы, кажучы: “Вучыцель, хочам, каб зрабіў нам, пра што будзем прасіць Цябе”.

36 Спытаўся ў іх: “Што хочаце, каб Я вам зрабіў?”

37 Яны ж сказалі: “Дай нам, каб сядзець у Цябе аднаму па правым баку, а другому — па левым у хвале Тваёй”.

38 Езус жа кажа ім: “Ня ведаеце, пра што просіце. Ці ж можаце піць келіх, які Я п’ю, або хрысьціцца хростам, якім Я хрышчуся?”

39 Яны адказалі Яму: “Можам”. Езус кажа ім: “З келіха, з якога Я п’ю, будзеце, піць, ды хростам, якім Я хрышчуся, будзеце ахрышчаны.

40 Але сядзець з правага боку Майго або з левага ня Мне даваць вам, але каторым прыгатавана”.

41 Чуючы ж гэта, дзесяць пачалі абурацца на Якуба і Яна.

42 І, паклікаўшы іх, Езус кажа: “Ведаеце, што тыя, каторыя ўважаюцца за валадароў народаў, пануюць над імі, ды князі іхнія маюць уладу над імі.

43 Ня так будзе паміж вамі, але хто хацеў бы быць сярод вас большым, хай будзе вашым слугою.

44 І хто хацеў бы ў вас быць першым, хай будзе слугою ўсіх.

45 Бо і Сын Чалавечы не прыйшоў, каб Яму служылі, але каб служыць і даць душу сваю на адкупленьне многіх”.

46 І прыходзяць у Ерыхон. І калі Ён выходзіў з Ерыхону разам з вучнямі сваімі і вялікай грамадой, сьляпы Бартымей, сын Тымея, сядзеў пры дарозе і жабраваў.

47 Пачуўшы, што гэта Езус з Назарэту, пачаў крычаць і прасіць: “Езусе, сыне Давідаў, зжалься нада мной!”

48 І сварыліся многія на яго, каб маўчаў. Але ён тым мацней крычаў: “Сыне Давідаў, пашкадуй мяне!”

49 І Езус спыніўся, і казаў яго паклікаць. Дык паклікалі сьляпога і сказалі яму: “Будзь добрай надзеі, устань, кліча цябе”.

50 Ён, скінуўшы плашч свой, падняўся і прыйшоў да Езуса.

51 Езус спытаўся ў яго: “Што хочаш, каб Я табе ўчыніў?” Сьляпы адказаў Яму: “Раббоні, каб мне бачыць”.

52 І Езус кажа яму: “Ідзі, вера твая аздаравіла цябе”. І зараз ж стаў бачыць і пайшоў за Ім дарогаю.

11

1 Калі падыйшлі да Ерузаліму, да Бэтфагэ і Бэтаніі на гары Аліўнай, Езус пасылае двух з-пасярод вучняў сваіх

2 і кажа ім: “Ідзіце ў вёску, што перад вамі, і пры ўваходзе ў яе зараз знойдзеце асьляня прывязанае, на якім яшчэ ніхто з людзей ня езьдзіў. Адвяжыце яго і прывядзіце.

3 І калі б вас хто спытаўся: “Што вы робіце?”, скажыце: “Госпад яго патрабуе” і небавам адашле вам”.

4 Пайшлі тады і знайшлі асьляня пры варотах навонкі, на вуліцы, і адвязалі яго.

5 Некаторыя са стаяўшых пыталіся ў іх: “Чаму адвязваеце асьляня?”

6 А яны адказалі ім, як ім загадаў Езус, і пусьцілі іх.

7 І прывялі асьляня да Езуса, і ўсклалі на яго адзеньне сваё; і Езус сеў на асьляня.

8 І многія клалі на дарозе сваё адзеньне, а іншыя галінкі з дрэваў, што расьлі ў полі.

9 І тыя, што ішлі наперадзе ды за Ім, крычалі: “Гасанна! Багаслаўлены, хто прыходзіць у імя Госпада!

10 Багаслаўлена каралеўства айца нашага Давіда, якое надыходзіць! Гасанна на вышынях!”

11 І ўвайшоў у Ерузалім у сьвятыню; і агледзеўшы ўсё, бо ўжо была вячэрняя пара, з Дванаццацьма выйшаў у Бэтанію.

12 І назаўтра, калі выходзіў з Бэтаніі, адчуў голад.

13 І калі здалёк ўбачыў дрэва фіговае, пакрытае лістотаю, падыйшоў, можа што на ім знойдзе. І калі падыйшоў да дрэва, нічога, акрамя лістоты, не знайшоў, бо не была пара на фігі.

14 Тады сказаў Ён дрэву: “Няхай ўжо ніколі ня есьць з цябе ніхто пладоў”. І чулі гэта вучні Ягоныя.

15 І прыходзіць у Ерузалім. І калі ўвайшоў у сьвятыню, пачаў выганяць прадаючых і купляючых у сьвятыні, і сталы мянялаў і лаўкі прадаўцоў галубоў перавярнуў.

16 Ды не дазволіў, каб якую рэч пераносілі праз сьвятыню.

17 І навучаў іх у гэтыя словы: “Няўжо не напісана: “Дом Мой — домам малітвы будзе названы для ўсіх народаў”? А вы зрабілі яго пячорай разбойнікаў”.

18 Пачуўшы гэта, першасьвятары і кніжнікі шукалі, як Яго загубіць, бо баяліся Яго, бо ўсе людзі захапляліся Яго навукаю.

19 А калі зьвечарэла, выйшлі з горада.

20 І, праходзячы нараніцы, убачылі дрэва фіговае ссохшым ад карэньняў.

21 Ды, прыпомніўшы, Пётар кажа Езусу: “Вучыцель, паглядзі, фіговае дрэва, што Ты пракляў, ссохла”.

22 І Езус у адказ кажа ім: “Мейце веру Божую!

23 Сапраўды кажу вам: каб хто сказаў гэтай гары: “Падыміся і кінься ў мора”, і не сумняваўся ў сэрцы сваім, але верыў, што станецца, як скажа, збудзецца яму.

24 Таму кажу вам: Усё, пра што ў малітве просіце, верце, што атрымаеце, і будзе вам.

25 І калі становіцеся маліцца, даруйце, калі што маеце супраць каго, каб і Айцец ваш, каторы ў небе, дараваў вам грахі вашыя.

26 Калі вы не даруеце, дык і Айцец ваш, каторы ў небе, не даруе вам грахоў вашых”.

27 І зноў прыходзяць ў Ерузалім. І калі Езус хадзіў па сьвятыні, падыйшлі да Яго першасьвятары, кніжнікі і старшыні,

28 і запыталіся ў Яго: “Якою ўладаю Ты гэта робіш? Ды хто Табе даў такую ўладу, каб Ты гэта рабіў?”

29 А Езус у адказ сказаў ім: “І Я вас запытаюся адно слова, адкажыце Мне, і Я вам скажу, якою ўладай Я гэта раблю.

30 Хрост Яна з неба быў ці ад людзей? Адкажыце Мне”.

31 Яны застанаўляліся і гаварылі між сабой: “Калі скажам: З неба, скажа нам: “Дык чаму тады не ўверылі?”

32 А калі скажам: Ад людзей, дык баімося народу”, бо ўсе ўважалі Яна за праўдзівага прарока”.

33 І сказалі ў адказ Езусу: “Ня ведаем”. І Езус у адказ ім кажа: “І Я вам не скажу, якою ўладаю гэта раблю”.

12

1 І пачаў Езус навучаць іх у прыповесьцях: “Адзін чалавек заснаваў вінаграднік, і загарадзіў яго плотам, і выкапаў вінатоку, і збудаваў вежу, і наняў вінаградараў, і выехаў.

2 У свой час паслаў ён слугу да вінаградараў атрымаць сваіх пладоў з вінаградніку.

3 Яны ж схапілі яго, зьбілі ды адправілі ні з чым.

4 І зноў выправіў да іх іншага слугу, а яны і тому разбілі галаву і зьняважылі.

5 І паслаў яшчэ аднаго, і яго забілі, і многіх іншых, з каторых адных пакалечылі, другіх пазабівалі.

6 Дык, маючы яшчэ адзінага, улюбленага Сына, паслаў Яго ўрэшце, кажучы: “Ушануюць сына майго”.

7 Але вінаградары гаварылі між сабой: “Ён — спадкаемца! Пойдзем, заб’ём яго і нашаю будзе спадчына”.

8 Ды, схапіўшы яго, забілі і выкінулі з вінаградніку.

9 Дык што зробіць гаспадар вінаградніку? Ён прыйдзе і выгубіць вінаградараў, а вінаграднік аддасьць іншым.

10 Няўжо вы не чыталі ў Пісаньні: “Камень, які адкінулі будаўнікі, стаўся галавой вугла.

11 Ад Госпада гэта сталася і дзіўна ў вачах нашых”.

12 І шукалі Яго схапіць, але баяліся людзей. Бо ведалі, што супраць іх гаварыў гэту прыповесьць. Дык, пакінуўшы Яго, адыйшлі.

13 І паслалі да Яго фарысэяў і герадыянаў, каб падлавіць Яго на слове.

14 Вось яны, падыйшоўшы, спыталіся ў Яго: “Вучыцель, мы ведаем, што Ты справядлівы і нікому не патураеш, і не глядзіш на аблічча людзей, але дарогі Божай па праўдзе навучаеш. Ці належыцца плаціць падатак цэзару, ці не? Даваць ці не даваць?”

15 А Ён, ведаючы іхнюю крывадушнасьць, кажа ім: “Чаму Мяне спакушаеце? Прынясіце Мне дынар, каб яго пабачыць”.

16 Дык прынесьлі Яму дынар. І кажа ім: “Чый гэта адмалюнак і надпіс?” Кажуць Яму: “Цэзараў”.

17 Дык у адказ сказаў ім Езус: “Што цэзара, аддайце цэзару, а што Божае — Богу”. І дзівіліся з Яго.

18 І прыходзяць да Езуса садукеі, якія кажуць, што няма ўваскрасеньня целаў, і пытаюцца ў Яго:

19 “Вучыцель, Майсей напісаў нам: Калі памрэ нечый брат і пакіне жонку, ня маючы дзяцей, дык хай ягоны брат возьме яе за жонку і пакіне патомства брату свайму.

20 Было вось сем братоў, з іх першы ажаніўся і памёр, не пакінуўшы патомства.

21 І другі ўзяў яе за жонку, і таксама памёр, не пакінуўшы патомства. Падобна і трэці.

22 Так з ёю ажаніліся сем братоў і не пакінулі патомства. Пасьля ўсіх памерла і жанчына.

23 Дык пры ўваскрасеньні, калі ўваскрэснуць з памёршых, чыёй з іх будзе яна жонкаю? Бо сямёх іх мелі яе за жонку”.

24 Езус у адказ кажа ім: “Ці ж не таму вы памыляецеся, што не разумееце Пісаньня, ані моцы Божай?

25 Бо калі ўвасрэснуць з памёршых, дык ня будуць жаніцца, ані замуж выходзіць, але будуць як анёлы ў небе.

26 Пра памёршых, што ўваскрэснуць, ці не чыталі вы ў кнізе Майсея, як Бог з куста прамаўляў да яго: “Я — Бог Абрагама, і Бог Ізааака, і Бог Якуба?”

27 Бог ня ёсьць Богам памёршых, але жывых! Таму вы моцна памыляецеся”.

28 І адзін кніжнік, каторы чуў іх, як спрачаліся, ды бачыў, што добра ім Езус адказаў, падыйшоў да Езуса і спытаўся ў Яго: “Каторае прыказаньне з усіх першае?”

29 А Езус адказаў яму: “Першае з усіх прыказаньняў такое: “Слухай, Ізраэль! Госпад, Бог наш — Бог адзіны.

30 Любі Госпада, Бога твайго, усім сэрцам сваім, усёю душой тваёй, усім розумам тваім ды ўсімі сіламі сваімі”.

31 Другое ж такое: “Любі бліжняга свайго як самога сябе”. Большага над гэтыя прыказаньні няма”.

32 І кажа Яму кніжнік: “Добра, Вучыцель! Праўду сказаў, што Бог адзін, ды няма іншага апрача Яго,

33 і любіць Яго ўсім сэрцам, усім розумам, усёю душой ды ўсімі сіламі, дый, любіць бліжняга як самога сябе больш, чым усе цэлапаленьні і ахвяры”.

34 Езус жа, бачачы, што разумна ён адказаў, сказаў яму: “Недалёка ты ад Каралеўства Божага”. І ніхто ўжо болей не адважыўся Яго пытацца.

35 І, вучачы ў сьвятыні, Езус казаў: “Як жа кніжнікі кажуць, што Хрыстос ёсьць сынам Давіда?

36 Сам жа Давід сказаў праз Духа Сьвятога: Сказаў Госпад Госпаду майму: Сядзь па правіцы Маёй, пакуль не пакладу непрыяцеляў Тваіх пад ногі Твае.

37 Сам жа Давід называе Яго Госпадам, дык як жа Ён — сын яго?” І вялізарны натоўп людзей ахвотна слухаў Яго.

38 І ў сваёй навуцы казаў Езус: “Высьцерагайцеся кніжнікаў, каторыя ахвотна ходзяць у доўгіх шатах і любяць прывітаньні на рынку,

39 і першыя месцы ў сынагогах ды першыя месцы на банкетах,

40 якія аб’ядаюць дамы ўдоваў і дзеля віду доўга моляцца. Чакае іх строгі прысуд”.

41 І, сеўшы насупраць скарбонкі, глядзеў, як людзі кідалі грошы ў скарбонку. І многія багатыя кідалі шчодра.

42 І прыйшла адна бедная ўдава, і кінула дзьве дробныя манэты, значыць грош.

43 І Езус, паклікаўшы сваіх вучняў, кажа ім: “Сапраўды кажу вам: Гэтая ўбогая ўдава ўкінула больш, чым усе, хто кідаў у скарбонку.

44 Бо ўсе кідалі з лішку свайго, а гэтая ў сваім недастатку ўсё, што мела, укінула, усё сваё ўтрыманьне”.

13

1 І, калі Езус выходзіў са сьвятыні, адазваўся да Яго адзін з вучняў Ягоных: “Вучыцель, глянь, што за камяні ды якія пабудовы!”

2 У адказ кажа яму Езус: “Бачыш усе гэтыя вялізарныя будоўлі? Не застанецца з іх каменя на камені, які б ня быў развалены”.

3 І калі Езус сядзеў на гары Аліўнай насупраць сьвятыні, пыталіся Яго асобна Пётар, і Якуб, і Ян, і Андрэй:

4 “Скажы нам, калі гэта станецца, ды што за знак будзе, калі ўсё гэта пачне збывацца?”

5 Адказваючы, Езус пачаў ім казаць: “Глядзіце, каб вас хто ня зьвёў.

6 Бо многа прыйдзе ў імя Маё, каторыя будуць казаць: “Гэта я”, і яны многіх зьвядуць.

7 А калі пачуеце пра войны і пра весткі ваенныя, не трывожцеся, бо ўсё гэта павінна стацца, але на гэтым не канец.

8 Бо паўстане народ на народ, ды каралеўства на каралеўства, ды будуць месцамі землятрусы і голад. Гэта пачатак цярпеньня.

9 Глядзіце самі сябе. Будуць вас аддаваць у суды і біць у сынагогах, і будуць вас стаўляць перад намесьнікамі і каралямі дзеля Мяне на сьведчаньне.

10 І трэба, каб перш было абвешчана Эвангельле ўсім народам.

11 І калі вас цягаць будуць на асуджэньне, ня думайце раней, што маеце гаварыць, але што дадзена вам будзе ў гэты час, тое кажыце, бо ня вы будзеце гаварыць, але Дух Сьвяты.

12 І будзе выдаваць на сьмерць брат брата і бацька сына; і дзеці збунтуюцца супраць бацькоў ды будуць забіваць іх.

13 І будзеце вы ў ненавісьці ў-ва ўсіх дзеля імя Майго. Але хто вытрымае да канца, будзе збаўлены.

14 Дык калі ўбачыце агіду спусташэньня, пашыраную там, дзе ня мела быць, — хто чытае, хай разумее, — тады тыя, якія ў Юдэі, хай уцякаюць у горы,

15 а хто на даху, хай не зыходзіць у дом, ды хай не ідзе, каб што ўзяць з дому свайго,

16 і хто на полі, хай не вяртаецца, каб узяць вопратку сваю.

17 Гора будзе цяжарным ды кормячым у тыя дні.

18 Дзеля таго маліцеся, каб не сталася гэта ў зіму.

19 Бо ў тыя дні будзе такая туга, якой не было ад стварэньня сьвету, які Бог стварыў, аж дасюль.

20 І калі б Госпад не скараціў тых дзён, не ацалеў бы ніхто, але (Госпад) скараціў дні дзеля сваіх выбраных, якіх Ён выбраў.

21 І калі б хто вам тады сказаў: “Вось тут Хрыстос, або там”, ня верце.

22 Бо паявяцца фальшывыя хрысты і фальшывыя прарокі, і будуць рабіць знакі ды цуды, каб зьвесьці, калі гэта магчыма, нават выбраных.

23 Дык глядзіце: Я вам усё прадказаў.

24 А па тузе ў тыя дні зацьмее сонца, ды месяц ня дасьць сьвятла свайго,

25 і зоркі нябесныя падаць будуць, ды магуцьці, што на небе, стануць хістацца.

26 І тады ўбачаць Сына Чалавечага, прыходзячага ў воблаку з вялікай магутнасьцю і славаю.

27 І тады пашле анёлаў сваіх і сабярэ з чатырох вятроў ад краю зямлі да краю неба выбраных сваіх.

28 З фіговага дрэва бярыце прыклад. Калі ўжо яго галінка робіцца мяккай і пускае лісты, ведаеце, што ўжо блізка лета.

29 Так і вы, калі ўбачыце, што гэта збываецца, ведайце, што і гэта блізка, у дзьвярах.

30 Сапраўды кажу вам: не праміне род гэты, аж гэта ўсё станецца.

31 Неба і зямля счэзнуць, але словы Мае трываць будуць.

32 А дня тога і хвіліны ніхто ня ведае; ані анёлы ў небе, ані Сын, толькі Айцец.

33 Глядзіце, чувайце і маліцеся, бо ня ведаеце, калі гэты час надыйдзе.

34 Як чалавек, які выехаў у дарогу і пакінуў свой дом, і даў уладу сваім слугам, кожнаму свой абавязак, а прыдзьвернаму пільнаваць.

35 Дык чувайце, бо ня ведаеце, калі гаспадар дому вернецца: вечарам, ці апоўначы, ці калі певень засьпявае, ці раніцай,

36 каб, калі вернецца неспадзявана, не застаў вас сьпячымі.

37 А што вам кажу, усім кажу: чувайце!”

14

1 А да Пасхі і сьвята Праснакоў заставалася два дні. Дык першасьвятары і кніжнікі шукалі, як Езуса схапіць хітрасьцю і забіць.

2 Казалі аднак: “Толькі не ў сьвяточны дзень, каб не дайшло да замяшаньня ў народзе”.

3 І калі Езус быў у Бэтаніі, у доме Сымона пракажанага, і супачываў за сталом, прыйшла жанчына, маючая алябастравую пасудзінў каштоўнага алею нардовага, і, пабіўшы алябастар, выліла Езусу на галаву.

4 А некаторыя з прысутных абураліся ў сабе і казалі: “Пашто было марнаваць гэты алей?

5 Можна было гэты алей прадаць даражэй, чым за трыста дынараў, і надзяліць убогіх”. І наракалі на яе.

6 А Езус бараніў: “Пакіньце яе! Чаму робіце ёй прыкрасьць? Яна добры ўчынак зрабіла адносна Мяне.

7 Бо ўбогіх заўсёды маеце ў сябе і, калі захочаце, зможаце ім добра рабіць, а Мяне не заўсёды мець будзеце.

8 Яна, што магла, зрабіла: намашчэньнем цела Маё прыгатавала на пахаваньне.

9 Сапраўды кажу вам: Ва ўсім сьвеце, дзе толькі будзе вешчана Эвангельле, што яна зрабіла, будзе расказвацца ў памяць аб ёй”.

10 А Юда Іскарыёт, адзін з Дванаццаці, пайшоў да першасьвятароў, каб Яго выдаць.

11 Яны вельмі ўзрадаваліся і абяцалі Яму даць грошы. Ён жа шукаў, як Яго ў адпаведны час выдаць.

12 У першы дзень (сьвята) Праснакоў, калі забіваецца ягнё пасхальнае, кажуць Яму вучні: “Дзе хочаш, каб мы пайшлі і прыгатавалі Табе есьці Пасху?”

13 І пасылае двух вучняў сваіх і кажа ім: “Ідзіце ў горад, і спаткае вас чалавек, які будзе несьці збан вады; ідзіце за ім.

14 І, куды ўвойдзе, скажыце гаспадару дома: “Вучыцель кажа: Дзе Мне прызначана сьвятліца, у якой разам з Маімі вучнямі мог бы спажываць Пасху?”

15 Ён вам пакажа вялікую сьвятліцу прыгатаваную; вось там прыгатуйце месца нам”.

16 Дык адправіліся вучні Ягоныя ў горад ды знайшлі, як ім сказаў, і прыгатавалі Пасху.

17 І калі настаў вечар, прыходзіць туды з Дванаццацьцю.

18 І калі сядзелі за сталом і елі, кажа Езус: “Сапраўды кажу вам: Адзін з вас, каторы есьць са Мною, выдасьць Мяне”.

19 Яны пасмутнелі і адзін за другім сталі пытацца: “Ці гэта ня я?”

20 Езус кажа ім: “Адзін з Дванаццаці, які мачае са Мною руку ў місе.

21 Што праўда, Сын Чалавечы ідзе, як аб ім напісана. Аднак гора чалавеку, праз якога Сын Чалавечы будзе выдадзены! Лепш было б, каб той чалавек ня быў нарадзіўшыся”.

22 І калі яны вячэралі, Езус узяў хлеб, і, багаславіўшы, ламаў і даў ім, і казаў: “Бярыце, гэта ёсьць Цела Маё”.

23 І, ўзяўшы келіх, падзяку складаючы, даў ім; і пілі з яго ўсе.

24 І казаў ім: “Гэта ёсьць Кроў Мая Новага Запавету, каторая за многіх праліваецца.

25 Сапраўды кажу вам: Ня буду піць ужо з гэтага плоду вінаграднага аж да таго дня, калі буду піць новае (віно) ў Каралеўстве Божым”.

26 І, адсьпяваўшы гімн, узьняліся на гару Аліўную.

27 І кажа ім Езус: “У гэту ноч вы ўсе згоршыцеся з Мяне, бо напісана: “Удару пастыра і разьбягуцца авечкі”,

28 але калі ўваскрэсну, папераджу вас у Галілеі”.

29 А Пётар кажа Яму: “Хоць бы ўсе згоршыліся з Цябе, але ня я”.

30 І кажа яму Езус: “Сапраўды кажу табе: Ты сёньня, у гэту ноч, перш, чым двойчы певень засьпявае, тройчы вырачашся Мяне”.

31 Але ён тым мацней гаварыў: “Хоць бы мне трэба было памерці з Табою, ня выракуся Цябе”. Падобна і ўсе яны казалі.

32 І прыходзяць ў сяло, званае Гетсэманія, і кажа Езус вучням сваім: “Пабудзеце тут, пакуль Я памалюся”.

33 І бярэ з сабою Пятра, і Якуба, і Яна, і пачаў тужыць і сумаваць.

34 І кажа ім: “Сумная душа Мая аж да сьмерці, пабудзьце тут і чувайце”.

35 І, крыху адыйшоўшыся, Ён упаў на зямлю і маліўся, каб, калі магчыма, абмінула Яго гэтая часіна.

36 І казаў: “Абба, Ойча! Табе ўсё магчыма, ухілі ад Мяне гэту чашу, аднак ня тое, што Я хачу, але што Ты!”

37 І прыходзіць да іх, і знаходзіць іх сьпячых. Дык кажа Пятру: “Сымон, ты сьпіш? Ня мог бы ты хоць гадзіну ня спаць?

38 Чувайце і маліцеся, каб не папасьці ў спакушэньне: бо дух ахвочы, але цела кволае”.

39 І, адыйшоўшыся, зноў маліўся ў гэтыя самыя словы.

40 І, зноў вярнуўшыся, застаў іх сьпячымі, бо вочы іхнія былі сонныя, і ня ведалі, што Яму казаць.

41 Ды трэці раз прыходзіць да іх і кажа ім: “Сьпіце яшчэ і адпачываеце? Даволі! Ужо прыйшла пара: вось жа Сын Чалавечы будзе выдадзены ў рукі грэшнікаў.

42 Падымайцеся, ідзёмце, ужо блізка той, хто Мяне мае выдаць”.

43 І калі Езус яшчэ гаварыў, надыйшоў Юда, адзін з Дванаццаці, а з ім вялікая грамада з мячамі і палкамі ад першасьвятароў, і кніжнікаў ды старшыняў.

44 Здраднік жа Ягоны даў ім знак, кажучы: “Каго я пацалую, гэта Ён, хапайце Яго і вядзіце асьцярожна”.

45 І калі надыйшоў, зараз жа прыступіўся да Езуса і кажа: “Раббі!”, і пацалаваў Яго.

46 Яны ж наваліліся на Яго і схапілі Яго.

47 А адзін з тых, што былі з Езусам, выцягнуўшы меч, ударыў слугу першасьвятара і адсёк яму вуха.

48 І ў адказ Езус кажа ім: “Як на разбойніка выйшлі з мячамі і палкамі, каб узяць Мяне.

49 Штодзень быў Я з вамі ў сьвятыні, вучачы, і вы ня ўзялі Мяне, але няхай зьдзейсьнілісяцца Пісаньне”.

50 Тады вучні Ягоныя, пакінуўшы Яго, усе паўцякалі.

51 І адзін юнак, адзеты толькі посьцілкай на голае цела, ішоў за Ім, і яго схапілі,

52 але ён выкруціўся з посьцілкі і голы ўцёк ад іх.

53 І прывялі Езуса да першасьвятара, і сабраліся першасьвятары, старшыні і кніжнікі.

54 Пётар жа здалёку ішоў за Ім, аж увайшлі яны ў панадворак першасьвятара, і потым сядзеў са слугамі, і грэўся пры агні.

55 А першасьвятары ды ўся Рада шукалі сьведчаньня супраць Езуса, каб засудзіць Яго на сьмерць, але не знаходзілі.

56 Бо многа фальшыва сьведчылі супраць Яго, але іх сьведчаньні не зыходзіліся.

57 І некаторыя, падняўшыся, фальшыва сьведчылі супраць Яго, кажучы:

58 “Мы чулі, як Ён казаў: “Развалю гэту сьвятыню, пабудаваную рукамі, а па трох днях збудую іншую, якая будзе не рукамі пабудавана”.

59 Але і іх сьведчаньні не зыходзіліся.

60 І першасьвятар, стаўшы пасярэдзіне, спытаўся ў Езуса: “Чаму нічога не адказваеш, што яны Табе закідаюць?”

61 Езус жа маўчаў і нічога не адказваў. Тады першасьвятар спытаўся Яго, кажучы: “Ці Ты — Хрыстос, Сын Багаслаўленага?”

62 Езус сказаў яму: “Я ёсьць, і вы ўбачыце Сына Чалавечага, седзячага праваруч Магутнасьці ды прыходзячага ў воблаках нябесных”.

63 І першасьвятар, разьдзіраючы адзеньне сваё, кажа: “Пашто патрэбны нам яшчэ сьведкі?

64 Вы чулі блюзьнерства; што думаеце?” І яны ўсе прысудзілі, што Ён варты сьмерці.

65 І некаторыя пачалі на Яго пляваць і засланяць твар Яго ды біць кулакамі, кажучы, на Яму: “Праракуй!” І слугі білі Яго па твары.

66 І калі Пётар быў на панадворку, на вуліцы, прыходзіць адна з служанак першасьвятара

67 і, убачыўшы Пятра, які грэўся, прыглядаючыся яму, кажа: “І ты быў з Езусам Назарэцкім?”

68 Але ён запярэчыў, кажучы: “Але я ня ведаю, ані разумею, пра што ты гаворыш”. І выйшаў на вонкі панадворку, і засьпяваў певень.

69 І служанка, зноў угледзеўшы яго, пачала казаць акружаючым: “Гэта адзін з іх”.

70 А ён паўторна адрокся. І небавам, тыя, што там стаялі, кажуць Пятру: “Ты запраўды з іх, бо ты — Галілеец”.

71 А ён пачаў клясьціся і прысягаць: “Ня ведаю гэтага чалавека, аб якім кажаце”.

72 І адразу зноў засьпяваў певень. Тады Пётар успомніў словы, якія яму казаў Езус: “Раней чым двойчы засьпявае певень, ты тры разы вырачашся Мяне”, і пачаў плакаць.

15

1 І зараз нараніцы, па нарадзе першасьвятароў са старшынямі і кніжнікамі, значыць, усёй Рады, Езуса, зьвязаўшы, павялі і перадалі Пілату.

2 І спытаўся ў Яго Пілат: “Ці Ты — Кароль Юдэйскі?” А Езус у адказ кажа яму: “Ты кажаш”.

3 І вінавацілі Яго першасьвятары ў многіх справах.

4 Дык Пілат зноў спытаўся ў Езуса: “Чаму не адказваеш? Глядзі, колькі Цябе вінавацяць?”

5 Але Езус на гэта нічога не адказваў, так што Пілат дзівіўся.

6 На сьвята ён меў звычай звальняць ім аднаго з вязьняў, каго б захацелі.

7 Быў жа нейкі адзін, імем Бараба, увязьнены разам з бунтаўнікамі, каторы ў час бунту ўчыніў забойства.

8 І вось жа сабраўся натоўп людзей і пачаў дамагацца таго, што Пілат звычайна рабіў.

9 Пілат у адказ спытаўся ў іх: “Хочаце, выпушчу вам Караля Юдэйскага?”

10 Бо ведаў, што Яго выдалі першасьвятары праз зайздрасьць.

11 Але першасьвятары падбурылі народ, каб ім лепш выпусьціў Барабу.

12 Дык Пілат у адказ сказаў ім паўторна: “Дык што хочаце, каб я зрабіў з Каралём Юдэйскім?”

13 Але яны зноў закрычалі: “Укрыжуй Яго!”

14 Дык Пілат сказаў ім: “Што вам благога зрабіў Ён?” Але яны тым болей крычалі: “Укрыжуй Яго!”

15 І Пілат, патураючы народу, выпусьціў Барабу, а ўбічаванага Езуса выдаў на ўкрыжаваньне.

16 А жаўнеры ўвялі Яго ў панадворак, што завецца прэторыя, і склікалі ўсю кагорту.

17 І адзелі Яго ў пурпур, і, сплёўшы карону з церняў, усклалі на Яго,

18 і пачалі Яго вітаць: “Вітай, Кароль Юдэйскі!”

19 І трысьцінай білі Яго па галаве, і плявалі на Яго, і, кленчучы, пакланяліся Яму.

20 І калі ўжо назьдзекваліся з Яго, зьнялі з Яго пурпур, ды зноў адзелі Яго ў адзеньне Ягонае, ды павялі Яго на ўкрыжаваньне.

21 І прымусілі нейкага Сымона Цырэнэйца, бацьку Аляксандра і Руфа, які ішоў з поля і праходзіў міма, несьці крыж Ягоны.

22 І прывялі Яго на Гальготу, што значыць Месца Чэрапа.

23 І далі Яму выпіць віно, зьмяшане з мірай, але не прыняў.

24 І ўкрыжавалі Яго, і дзялілі адзеньне Ягонае, кідаючы жэрабя, хто мае яго ўзяць.

25 А была гадзіна трэцяя, калі Яго ўкрыжавалі.

26 І быў надпіс віны Ягонай: “Кароль Юдэйскі”.

27 Укрыжавалі таксама двух злачынцаў, аднаго з правага, а другога з левага боку Яго.

28 І споўнілася Пісаньне: “І да злачынцаў залічаны”.

29 І праходзячыя блявузгалі на Яго, ківаючы галовамі і кажучы: “О Ты, руйнуеш сьвятыню Божую ды зноў узнаўляеш у тры дні,

30 ратуй сябе самога, зыйшоўшы з крыжа”.

31 Таксама і першасьвятары з кніжнікамі сьмяяліся з Яго, кажучы адзін аднаму: “Іншых ратаваў, а сам сябе ўратаваць ня можа.

32 Хрыстос, Кароль Ізраэля, зыйдзі цяпер з крыжа, каб мы ўбачылі і паверылі”. Такжа і тыя, што былі з Ім укрыжаваныя, зьневажалі Яго.

33 А калі настала гадзіна шостая, ўсю зямлю ахутала цемра ажно да гадзіны дзевятай.

34 І а дзевятай гадзіне Езус закрычаў моцным голасам: “Элёі, элёі, лема сабактані”, што значыць: “Божа Мой, Божа Мой, чаму Мяне пакінуў?”

35 І некаторыя бліжэй стоячыя, чуючы гэта, казалі: “Ён Гальяша кліча”.

36 А адзін падбег, памачыў губку воцатам, усклаў яе на трысьціну і падаў Яму піць, гаворачы: “Пачакайце, паглядзім, ці прыйдзе Гальяш зьняць Яго”.

37 Езус жа, закрычаўшы моцным голасам, аддаў духа.

38 І заслона ў сьвятыні разьдзёрлася на двое з верху аж да нізу.

39 Сотнік жа, што стаяў насупраць, бачачы, што Езус, так закрычаўшы, сканаў, сказаў: “Сапраўды, гэты чалавек быў Сын Божы”.

40 А былі там і жанчыны, здалёк паглядаючыя, між імі Марыя Магдалена, і Марыя, маці Якуба меншага, і Ёсэта, і Салямэя,

41 каторыя, калі Езус быў у Галілеі, хадзілі з Ім і паслугавалі Яму, ды многа іншых, што разам з Ім прыйшлі ў Ерузалім.

42 І калі зьвечарэла, а быў гэта дзень Прыгатаваньня, які выпадае перад суботаю,

43 прыйшоў Язэп з Арыматэі, дастойны сябра Рады, каторы сам чакаў прыходу Каралеўства Божага, і адважна ўвайшоў да Пілата, і прасіў цела Езуса.

44 Але Пілат сумняваўся, ці ўжо памёр, таму паклікаў сотніка і спытаўся ў яго, ці ўжо памёр,

45 і даведаўшыся ад сотніка (аб сьмерці Езуса), аддаў цела Язэпу.

46 Язэп жа купіў палатно, і зьняў цела з крыжа, увярнуў у палатно ды палажыў у магіле, каторая была высечана ў скале. І закрыў уваход каменем.

47 Марыя ж Магдалена і Марыя, маці Язэпа, глядзелі, дзе пахавалі Яго.

16

1 І калі мінула субота, Марыя Магдалена, і Марыя, маці Якуба, і Салямэя накуплялі духмянасьцяў, каб пайсьці і намасьціць Езуса.

2 І вельмі рана, у першы дзень тыдня, прыходзяць да магілы, калі ўзыходзіла сонца.

3 А гаварылі яны між сабою: “Хто нам адваліць камень ад уваходу ў магілу?”

4 І, глянуўшы, бачаць яны адвалены камень. А ён быў велізарны.

5 І, увайшоўшы ў магілу, убачылі юнака, седзячага па правым баку, адзетага ў белае адзеньне, і аслупянелі.

6 Але ён адазваўся да іх: “Ня бойцеся, шукаеце Езуса Назарэйца, укрыжаванага. Ён уваскрос, няма Яго тут, вось месца, дзе быў паложаны.

7 Але ідзіце і паведаміце вучням Ягоным і Пятру: “Ён ідзе перад вамі ў Галілею; там Яго ўбачыце, як вам казаў”.

8 І яны, выйшаўшы, пабеглі ад магілы, бо ахапіў іх страх ды трывога, і нікому не казалі, бо баяліся.

9 Уваскросшы на сьвітаньні ў першы дзень тыдня, Езус найперш паказаўся Марыі Магдалене, з каторай выгнаў сем дэманаў.

10 А яна пайшла і паведаміла тым, што з Ім хадзілі, сумным і плачучым.

11 Але яны, пачуўшы, што Ён жыве і што ёй паказаўся, ня ўверылі.

12 Пасьля паказаўся двум з іх у іншым выглядзе ў дарозе ў вёску.

13 І яны пайшлі і расказалі іншым, але і ім не паверылі.

14 Нарэшце паказаўся Адзінаццаці, калі сядзелі пры стале, і карыў іхняе недаверства і закамянеласьць сэрца, што не паверылі тым, каторыя бачылі Яго ўваскросшага.

15 І сказаў ім: “Ідзіце на ўвесь сьвет і вясьціце Эвангельле ўсяму стварэньню”.

16 Хто ўверыць і прыме хрост, будзе збаўлены. Хто ж ня ўверыць, будзе асуджаны.

17 А тым, што ўвераць, будуць такія знакі: у імя Маё будуць выганяць дэманаў, новымі мовамі гаварыць будуць,

18 рукамі зьмеяў будуць браць, ды хоць бы што атрутае выпілі, не пашкодзіць ім, на хворых рукі класьці будуць, і яны здаравець будуць”.

19 І пасьля размовы з імі Госпад Езус узьнёсься ў неба, і сеў па правіцы Божай.

20 А яны, пайшоўшы, вясьцілі ўсюды (Слова Божае), а Госпад успамагаў іх і сьцьвярджаў словы іхнія знакамі.