1 Haya ndi mafhungo a Mufunzi, ṅwana wa Dafita, we a vha e khosi a tshi dzula Jerusalema.
2 Ndi mahandana, ndi mahandana vhukumakuma, u ralo Mufunzi. Vhutshilo ndi mahandana, ndi mahandana fhedzi.
3 Muthu zwi mu farisani a tshi ḓinetisa nga u shuma, a tshi shuma fhano fhasi ha ḓuvha?
4 Murafho u a ḓa, wa fhira, ha ḓa muṅwe, hone ḽifhasi ḽi ḓi dzula ḽi hone.
5 Ḓuvha ḽi a bva ḽa kovhela, ḽa gidima ḽi tshi femeleka ḽa humela hune ḽa bva hone.
6 Muya u vhudzula u tshi ya tshipembe, wa vhudzula u tshi ya devhula, wa mona wa mona wa humela murahu.
7 Milambo yoṱhe i elela lwanzheni, hone lwanzhe a lu ḓali. Maḓi a humela zwisimani zwao, a ḓi dovha a ela.
8 Zwithu zwoṱhe a si u netisa hazwo! Zwi ro tou ṱali zwi sa ambei! Maṱo ha furi nga u vhona, na nḓevhe a dzi furi u pfa.
9 Zwe zwa vhuya zwa vha hone, zwi ḓo ḓi dovha zwa vha hone; zwe zwa vhuya zwa itea zwi ḓo ḓi dovha zwa itea; a hu na na tshithu tshiswa fhano fhasi ha ḓuvha.
10 Muthu a nga ḓi ri, “Vhonani, tshithu tshiswa ngetshi!” Matsina tsho vha tshi hone na kale ri sa athu vha hone.
11 Vha kale vho no hangwiwa; na vha no ḓo ḓa vha ḓo ḓi hangwiwa nga vhana vhavho.
12 Nṋe Mufunzi ndo vha khosi ya Israele ndi tshi dzula Jerusalema.
13 Ndo ḓikumedza uri ndi ḓo ṱoḓisesa nda guda zwoṱhe zwi no itwa fhano fhasi ha ḓuvha, nda vhona uri Mudzimu o livhanya vhana vha vhathu na u sokou ḓinetisa.
14 Ndo vhona zwoṱhe zwi no itwa fhano fhasi ha ḓuvha zwi mahandana fhedzi, zwi tou nga u pandamedza muya.
15 Zwo kombamaho a zwi onyolosei; u nga si vhale zwithu zwi siho.
16 Ndo amba nga mbilu nda ri, “Ndi na vhuṱali vhuhulu vhu no fhira ha vhoṱhe vhe vha vhuya vha vhusa Jerusalema nṋe ndi sa athu vha khosi. Ho ḓi tsha gole nda vhona, nda vha na vhuṱali na nḓivho khulu.”
17 Ndo ḓiṋekedza u guda uri ndi vhe na nḓivho na vhuṱali, ndi ṱalukanye u shaya nzhele na vhutsilu, nda wana uri na zwenezwo ndi u sokou pandamedza muya.
18 Vhuṱali vhu tshi anda na u ḽa mbilu hu a anda; nḓivho i tshi anda hu anda na maṱungu.
1 Ndo ri litshani ndi ṱoḓe vhuṱali nga u ḓiphiṋa, ndi vhone uri hu ḓo tou ita hani, nda wana uri na zwenezwo ndi mahandana.
2 Nda wana uri tshiseo ndi vhutsilu, u ḓiphiṋa a hu tondi muthu.
3 Ndo linga u ḓitakadza nga waini nda ita zwa vhutsilu, hone mbilu yanga i tshi kha ḓi endedzwa nga vhuṱali, ndi vhuye ndi vhone zwine zwa nga tonda muthu maḓuvha awe a si gathi ane a tshila fhano fhasi ha lutombo.
4 Ndo ita mishumo mihulwane: Ndo ḓifhaṱela pfamo nda lima masimu a minḓirivhe.
5 Ndo lima ngade, masimuni nda ṱavha miri ya mitshelo ya tshakha-tshakha,
6 nda ita mihuvhi ya u i sheledza, ha tou takuwa miri i si na vhukono.
7 Ndo renga phuli dza vhanna na dza vhasadzi, dziṅwe dza bebwa muṱani wanga. Ndo vha ndi na maṱambi a kholomo na nngu a fhiraho a vhoṱhe vhe vha vhuya vha dzula Jerusalema nṋe ndi sa athu vha khosi.
8 Nda dovha nda ḓikuvhanganyela siliva na musuku zwi tshi bva kha mahosi a mashango e nda vha ndi tshi a vhusa. Ndo vha ndi na dzinambi dza vhanna na vhasadzi, zwino vhunga munna a tshi takadzwa nga vhasadzi, ndo vha ndi tshi tou nanga vhane nda funa.
9 Ee, ndo vha muhulwane, maanḓa anga a ḓi hula a tshi ya, nda fhira vhoṱhe vhe vha vhuya vha dzula Jerusalema nṋe ndi sa athu vha khosi;
10 vhuṱali nda ḓi vha naho, ndi tshi ri u tama tshithu nda si kundwe u tshi wana; mbilu yanga yo vha i sa shayi dakalo na ḽithihi; ndo vha ndi tshi ḓiphiṋa nga zwe nda ḓinetisela zwone; zwoṱhe hezwo yo vha i yone pfufho ya biko ḽanga.
11 Nda elekanya zwoṱhe zwe nda ita, zwe nda ḓinetisela zwone, nda vhona e mahandana fhedzi, hu tshi tou vha u pandamedza muya, hu si na tshine muthu a wana ngazwo fhano fhasi ha ḓuvha.
12 Zwenezwo nda mbo ḓi thoma u elekanya uri vhuṱali na tshipengo na vhutsilu ndi mini, nda ḓivhudzisa nda ri a no ḓo dzhena vhuhosi mativha o no xa u ḓo ita zwifhio zwi sa ḓihwi? Hufha khosi i tshi tevhedza zwa mahosi a kale!
13 Tshe nda vhona ndi uri vhuṱali vhu fhira vhutsilu u ḓi nga tshedza tshi tshi fhira swiswi.
14 Ndi uri muṱali u vhona hune a ya, ngeno tsilu ḽi tshi tshimbila swiswini. Tshiṅwe ngetshi: Vhoṱhe vhuvhili havho vho livhiwa nga zwithihi.
15 Nda amba nga mbilu nda ri, “Na nṋe ndi ḓo ḓi welwa nga zwine zwa wela matsilu. Zwino vhuṱali hanga vhuhulu ho mpfarisani?” Nda ḓifhindula nda ri, “Na zwenezwo ndi mahandana!”
16 Hufha vhoṱhe muṱali na tsilu vha tshi ḓo fhedza nga u hangwiwa. Maḓuvha a ḓaho vhoṱhe a vha tsha ḓo humbulwa. Hu tsilu, hu muṱali, vhoṱhe vha ḓo fa.
17 Zwenezwo nda thoma u vhenga vhutshilo. Hufha zwoṱhe zwine zwa itea fhano fhasi ha ḓuvha zwi tshi nndina; ndi mahandana fhedzi, ndi u sokou pandamedza muya.
18 Na zwoṱhe zwe nda ḓinetisela zwone ndi vho zwi vhenga, nga u ḓivha uri ndi ḓo zwi siela muṅwe.
19 Huno ndi nnyi a no ḓivha uri u ḓo vha muṱali kana tsilu. Nangwe zwo ralo zwoṱhe zwe nda zwi wana nga biko na vhuṱali hanga fhano fhasi ha ḓuvha zwi ḓo vha zwawe. A si mahandana fhedzi naa?
20 Zwenezwo nda ri, “Kha ndi ṱovhowe zwanga ndi tshi elekanya zwe nda vha ndi mushumi wa biko fhano fhasi ha ḓuvha.”
21 U shumela tshithu nga vhuṱali hau hoṱhe na nḓivho na vhukoni, wa tshi siela muṅwe á songo tshi shumela. A si zwone, ndi mahandana fhedzi!
22 Muthu u wanani nga u ḓinetisa a tshi shuma fhano fhasi ha ḓuvha?
23 Vhutshilo hawe ho ḓala maṱungu na mbilaelo; na vhusiku ha rudzi mbilu, u lala a tshi vhala-vhala. Ndi mahandana fhedzi.
24 Tsha khwiṋe tshine muthu a nga ita ndi u ḽa na u nwa na u ḓiphiṋa nga zwe a shuma. Hone na zwenezwo ndo vhona i mpho ya Mudzimu.
25 Arali e si Ene, ndi nnyi ane a nga ḽa kana a ḓiphiṋa.
26 Ane a takadza Mudzimu, Mudzimu u ḓo mu ṋea vhuṱali na nḓivho na dakalo, hone vhatshinyi u ita uri vha shume vha wane malamba vha vhulunge, a konou zwi ṋea vhane vha mu takadza. Na zwenezwo ndi mahandana fhedzi, ndi u pandamedza muya.
1 Tshiṅwe na tshiṅwe tshine tsha itea fhano fhasi ha lutombo tshi na tshifhinga tshatsho.
2 Hu na tshifhinga tsha u bebwa na tshifhinga tsha u fa; hu na tshifhinga tsha u ṱavha na tshifhinga tsha u tupula;
3 hu na tshifhinga tsha u vhulaha na tshifhinga tsha u fhodza; hu na tshifhinga tsha u thutha na tshifhinga tsha u fhaṱa;
4 hu na tshifhinga tsha u lila na tshifhinga tsha u sea; hu na tshifhinga tsha u ṱungufhala na tshifhinga tsha u tshina;
5 hu na tshifhinga tsha u balanganya matombo, na tshifhinga tsha u khokha matombo; hu na tshifhinga tsha u kuvhatedzana na tshifhinga tsha u furalelana;
6 hu na tshifhinga tsha u ṱoḓa na tshifhinga tsha u xedza; hu na tshifhinga tsha u vhulunga na tshifhinga tsha u laṱa;
7 hu na tshifhinga tsha u kherula na tshifhinga tsha u runga; hu na tshifhinga tsha u fhumula na tshifhinga tsha u amba;
8 hu na tshifhinga tsha u funana na tshifhinga tsha u vhengana; hu na tshifhinga tsha nndwa na tshifhinga tsha mulalo.
9 Mushumi u wanani nga u ḓinetisa hawe?
10 Ndo vhona muhwalo we Mudzimu a hwesa vhana vha vhathu.
11 O ita uri tshiṅwe na tshiṅwe tshi nake nga tshifhinga tshatsho. Nahone o ita uri vha dzule vho lavhelela zwi sa fheli, hone arali i mishumo ya Mudzimu u bva mathomoni u swika magumoni, muthu a nga si i ṱalukanye.
12 Ndo zwi vhona uri vhathu vha tshi kha ḓi tshila a hu na tshi fhiraho dakalo na u ḓiphiṋa.
13 Roṱhe nga ri ḽe ri nwe ri ḓiphiṋe nga zwe ra shuma: ndi tshifhiwa tsha Mudzimu.
14 Ndi a ḓivha uri zwoṱhe zwine Mudzimu a ita zwi ḓo ḓi dzula zwi hone; u nga si kone u engedza tshithu kana wa fhungudza. Mudzimu o zwi ita nga u ralo uri vhathu vha mu ofhe.
15 Zwine zwa vha hone zwo no ḓi vhuya zwa vha hone; na zwine zwa ḓo vha hone zwo no ḓi vhuya zwa vha hone; Mudzimu u ita uri zwo vhuyaho zwa itea zwi dovhe zwi vhuye.
16 Nda dovha nda vhona tshiṅwe fhano fhasi ha ḓuvha: Ho fanelaho u haṱulwa hu tshi tevhedzwa mulayo, khaṱhulo i a piringanywa; ho fanelaho u itwa zwivhuya hu itwa zwo vhifhaho.
17 Nda humbula nda ri, “Mudzimu u ḓo haṱula vhoṱhe, vhavhuya na vhavhi; hufha mafhungo oṱhe na zwiito zwoṱhe o zwi vhetshela tshifhinga tshazwo.”
18 Nda fhedza nga u ri, “Mudzimu u ita nga u ralo uri a sumbedze vhathu uri vha ḓiita dziphukha.
19 Hufha zwo livhaho vhathu na zwo livhaho dziphukha zwi zwithihi. Zwoṱhe zwi fa u fana; zwoṱhe zwi fema muya muthihi; muthu ha fhiri phukha; zwoṱhe ndi mahandana fhedzi.
20 Zwoṱhe zwi ya fhethu huthihi: Zwoṱhe zwi bva mavuni; zwi ḓo dovha zwa vha mavu.
21 Ndi nnyi a no ḓivha arali muya wa muthu u tshi ya ṱaḓulu, wa phukha wa dzhena mavuni?”
22 Ndi hone ndi tshi zwi vhona uri tsha khwiṋe tshine muthu a nga ita ndi u ḓiphiṋa nga zwe a shuma; ndi zwone zwo mu livhaho. Hufha a sa ḓivhi zwi no ḓo itea o no fa.
1 Nda dovha nda vhona u kandeledzwa ha vhathu fhano fhasi ha ḓuvha. Vha kandeledzwaho vha lila hu si na mufhumudzi; vhakandeledzi vhavho vha na maanḓa, a hu na mulamuleli.
2 Vho faho vha na mashudu a no fhira a vhane vha kha ḓi tshila.
3 Hone a fhiraho vhoṱhe ndi a sa athu vha hone, a sa athu vhona vhuvhi vhu no itwa fhano fhasi ha ḓuvha.
4 Nda dovha nda vhona uri muthu a tshi ḓinetisa nga u shuma nga vhukoni zwi itwa nga vivho ḽa u vhivha vhaṅwe. Na zwenezwo ndi mahandana, ndi u pandamedza muya.
5 Ndi zwone: Tsilu ḽi nembeledza zwanḓa ḽa fa nga nḓala.
6 Naho zwo ralo ndi khwiṋe ú na zwi si gathi tshanḓani tshithihi, u fhira nungo dza zwanḓa zwivhili zwi tshi shuma u tshi sokou pandamedza muya.
7 Nda dovha nda vhona maṅwe mahandana a no itwa fhano fhasi ha ḓuvha:
8 Muthu u dzula e eṱhe; ha na ṅwana, ha na murathu, hone u sokou dzula a tshi shuma, ha fushei nga lupfumo lune a vha nalwo. A tshi ḓinetisa nga u ralo a sa vhuyi a ḓiphiṋa u shumela nnyi? Na zwenezwo ndi mahandana, zwi a netisa.
9 Munwe muthihi a u ṱusi mathuthu; i mivhili i kona u shuma zwi vhonalaho.
10 Muṅwe a wa, muṅwe u ḓo mu vusa, hone a re eṱhe a wa, hu na khombo, a hu na ane a mu vusa.
11 Vhavhili vhá eḓela vhulaloni vhuthihi vha a dudedzana; u woṱhe u nga ḓidudedza hani?
12 Muthihi a kovholwa tshawe ndi u shavha; vhavhili vha nga imedzana na swina; thambo yo lukwaho nga nnzi tharu a i sokou ṱhukhuwa.
13 Muṱhannga wa mushai a re na vhuṱali, u fhira khosi ya mukalaha ya tsilu i sa tsha thetshelesa nyeletshedzo.
14 Onoyo muṱhannga a nga ḓi vha khosi ó bva e dzhele, kana ó bebwa e mushai shangoni ḽa khosi yeneyo.
15 Hone nda dovha nda vhona uri fhano fhasi ha ḓuvha vhathu vha ḓi anzela u tevhela muṅwe muṱhanngana we a ḓiimisela u dzhiela uḽa muṅwe vhuhosi.
16 Shango ḽoṱhe ḽa mbo ḓi tevhela onoyo, hu si kale na ene vha mu shandukela vha dovha vha ṱoḓa muṅwe. Na zwenezwo ndi mahandana fhedzi, ndi u sokou pandamedza muya.
1 U vhe na vhuronwane u tshi ya nḓuni ya Mudzimu. U tshi sendela tsini ha Mudzimu u thetshelese; zwenezwo zwi fhira zwiṱhavhelo zwa matsilu vha sa londi vhutshinyi havho.
2 U tshi amba na Mudzimu u songo ṱavhanyedza, ranga u elekanya; Mudzimu u ṱaḓulu, iwe u fhano fhasi, zwenezwo maipfi au nga a vhe a si gathi.
3 U ḽa mbilu hu vhidza miloro; nyambo dza vhutsilu dzi bva kha u anza maipfi.
4 Wa anela Mudzimu u songo lenga u ita zwe wa ana; ha takaleli matsilu, iwe khunyeledza zwe wa ana.
5 Arali wa ri u ana wa si khunyeledze zwe wa ana, izwo-ha ndi khwiṋe u songo vhuya wa ana.
6 U vhone mulomo wau u sa ḓo u khakhisa, wa vho ḓo vhudza tshifhe wa Mudzimu wa ri, “Ndo tou khakha!” U sinyuselani Mudzimu nga maipfi au? Ndi mini u tshi ita uri a phusukanye zwe wa shuma?
7 U anza miloro ndi mahandana; na u anza maipfi zwo ḓi ralo; iwe tshau nga hu vhe u ofha Mudzimu.
8 Arali wa vhona vhashai vha tshi kandeledzwa shangoni, vhathu vha sa wani zwo vha fanelaho, hu tshi piringedzwa khaṱhulo, u songo kanuka; muhulwane u tsireledzwa nga a re muhulwane khae, vhuvhili havho vha tsireledzwa nga a vha fhiraho-vho;
9 hone zwine zwa fhaṱa shango ndi musi khosi i tshi fushea nga khaṋo ya dzunde.
10 A no funesa tshelede, nangwe e nayo u ḓi ṱoḓa iṅwe. A no funesa lupfumo, nangwe e nalwo u ḓi vhona o ṱahedza. Na zwenezwo ndi mahandana fhedzi.
11 Lupfumo lu tshi anda, na vhaḽi vhalwo vha a anda-vho; tshine muṋe walwo a vhuelwa ngatsho ndi u sokou lu sedza nga maṱo.
12 Mushumi a nga ḓi ḽa a fura kana a si fure, hone u eḓela zwavhuḓi; u fura ha mupfumi a hu mu farisi khofhe.
13 Ndo vhona tshi ṱungufhadzaho fhano fhasi ha ḓuvha: Muthu u ḓikuvhanganyela lupfumo ha vha u ḓiṱoḓela mafhanza,
14 ha ḓa khombo, lupfumo lwa balangana, a fhedza nga u sala a si na tshine a siela ṅwana wawe.
15 U bebwa a si na tshithu, a dovha a ṱuwa a si na tshithu; naho o ḓinetisa nga u shuma, u ṱuwa a si na tshe a fara nga tshanḓa.
16 Na zwenezwo zwi a ṱungufhadza: Muthu u a ḓa a si na tshithu, a ṱuwa o ralo. U wana mini? O sokou ḓinetisela zwi siho!
17 Vhutshilo hawe hoṱhe u ḽa a tshi lila, a tshi ḽa mbilu, e maṱunguni, a tshi gungula.
18 Zwe nda vhona zwi zwavhuḓi, zwo tea, ndi u ḽa na u nwa na u ḓiphiṋa nga zwoṱhe zwe muthu a ḓinetisela zwone fhano fhasi ha ḓuvha eneo maḓuvha a si gathi a vhutshilo hawe e Mudzimu a mu ṋea. Ndi zwone zwo mu livhaho.
19 Nahone arali Mudzimu a ṋea muthu lupfumo na thundu, a mu litsha a tshi ḓiphiṋa ngazwo, nga a ḓiphiṋe nga zwe a zwi shumela; ndi tshifhiwa tsha Mudzimu.
20 Vhunga Mudzimu o mu tendela a tshi takala, a songo ṱwa a tshi ḽa mbilu a tshi vhona u pfufhifhala ha vhutshilo hawe.
1 Ndo vhona tshi ṱungufhadzaho fhano fhasi ha ḓuvha tshi no lemela vhathu:
2 Mudzimu u ṋea muthu lupfumo na thundu na khuliso, a si shae na tshithihi tshine mbilu yawe ya tshi tama, hone Mudzimu a si mu tendele a tshi ḓiphiṋa ngazwo, ha tou ḓa mutsinda a ḓiphiṋa ngazwo. Hezwo ndi mahandana, zwi a ṱungufhadza.
3 Muthu a nga ḓi vha na vhana vha ḓana a lalama, hone na u lalama hawe, á sa wana mukovhe wawe wa dakalo, a tshi fa na u swiṱwa a si swiṱwe zwavhuḓi, onoyo ndi ri na mafhelelanḓuni u na mashudu a no fhira awe.
4 U ḓa e mahandana, a xela-xela swiswini, dzina ḽawe ḽa tibwa nga swiswi;
5 ha vhuyi a vhona tshedza tsha ḓuvha, kana a ḓivha uri vhutshilo ndi mini, fhedzi u awela hone o awela, u fhira uyo munna,
6 ane naho a tshila tshigidi tsha miṅwaha kavhili, hone a sa ḓiphiṋi nga thundu yawe; zwi mu farisani? Hufha vhuvhili havho vha tshi ya huthihi.
7 Muthu u shumela u ḽa, hone a ḓi dovha a pfa nḓala.
8 Ndi tshini tshine muṱali a fhira tsilu ngatsho? Hu ḓi nga mushai a re muthu-muthu ndi tshini tshine a vhuelwa ngatsho?
9 Ndi khwiṋe u tshi fushea nga zwine wa vha nazwo, u fhira u ṱwa u tshi lila zwiṅwe. Na zwenezwo ndi mahandana fhedzi, ndi u pandamedza muya.
10 Zwoṱhe zwine zwa itea zwo vha zwo no ḓi dzudzanywa kale; tshine muthu a vha tshone tsho dzula tsho ḓivhea; a nga si pikisane na ane a mu kunda nga maanḓa.
11 U anza maipfi ndi u anza mahandana; muthu zwi mu farisani?
12 Ndi nnyi a no ḓivha zwine zwa nga farisa muthu vhutshilo hawe ha maḓuvha a si gathi a mahandana? Hufha a tshi fhira unga murunzi. Ndi nnyi ane a nga mu vhudza uri ó no fa hu ḓo itea mini fhano fhasi ha ḓuvha?
1 Hu pfi, “Bvumo ḽivhuya ḽi fhira tshiḓolo tsha mutengo muhulu,” hone nṋe ndi ri ḓuvha ḽa u fa ḽi fhira ḓuvha ḽa u bebwa.
2 U ya hune ha lilwa mufu hu fhira u ya munyanyani, ngauri vha tshilaho vha fanela u dzula vha tshi elekanya uri lufu ndi vhuyo ha muṅwe na muṅwe.
3 U ṱungufhala hu fhira tshiseo: tshifhaṱuwo tsha ṱungufhala ndi u tonda mbilu.
4 Ane a dzula a tshi elekanya zwa madakalo ndi tsilu; muṱali u elekanya lufu.
5 U seṅwa nga muṱali hu fhira u imbelwa tshirendo nga tsilu.
6 Tsilu ḽi sea unga mipfa i tshi thathaba muliloni; ndi mahandana fhedzi.
7 Na muṱali u a tsilufhala nga u shushedzwa; tshanḓanguvhoni tshi tshinya mbilu.
8 Magumoni a tshithu hu fhira mathomoni atsho. U sa fhela mbilu hu fhira u ḓihudza.
9 U songo ṱavhanya u sinyuwa; mbiti dzi dzula mbiluni ya tsilu.
10 U songo ri, “Ndi ngani maḓuvha a kale o vha a tshi fhira a zwino?” Iyo mbudziso a i sumbedzi vhuṱali.
11 Vhuṱali vhu takadza unga ifa; vhu farisa vhapenyu.
12 Vhu tsireledza muthu unga tshelede. Tshivhuya tsha nḓivho ndi uri vhuṱali vhu tshidza muthu.
13 Edzou elekanya mishumo ya Mudzimu: Zwe a zwi kombamisa ndi nnyi ane a nga zwi onyolosa?
14 Arali zwi tshi u nakela, takala! Na musi u tshi welwa nga khombo u elelwe uri zwoṱhe vhuvhili hazwo zwi bva kha Mudzimu; a u ḓivhi zwine zwa kha ḓi ḓo itea.
15 Vhutshilo hovhu hanga ha mahandana ndo vhona zwoṱhe: A thetshelesaho Mudzimu a nga kha ḓi fa a tshi mu thetshelesa, muvhi a ḓi sala a tshi lalama e muvhi.
16 Ndi zwine nda ri u songo vha muvhuya wa kalula, u songo ṱalifhesa; u ḓilozwelani?
17 Nahone u songo vha muvhi wa kalula wa vha tsilu; u felani tshifhinga tshau tshi sa athu swika?
18 Ndi zwavhuḓi u tshi fara tshino, na tshiḽa u si tshi litshe. Muthu a no ofha Mudzimu u ḓo tinya u kalula hoṱhe.
19 Vhuṱali vhu u itela zwi no fhira zwine vhavhusi vha fumi vha nga itela muḓi.
20 Hone a hu na na muthihi shangoni a re muvhuya lune a dzula a tshi ita zwi re zwone a sa khakhi.
21 U songo londa zwoṱhe zwine vhathu vha amba, u sa ḓo vhuya wa pfa phuli yau i tshi u sema.
22 Hufha u tshi zwi ḓivha uri na iwe ndi kanzhi u tshi sema vhaṅwe.
23 Ndo lingedza zwoṱhe ndi tshi ṱoḓa vhuṱali, ndi tshi ri ndi ḓo ṱalifha, hone nda si kone na u vhu hovhelela.
24 Ndi nnyi ane a nga ḓivha zwiphiri zwa vhutshilo? Hufha zwi tshi fhira ṱhalukanyo yashu kule-kule; zwi a ri kunda.
25 Nda dovha nda ḓikumedza uri ndi ṱalukanye, ndi ṱoḓisese zwa vhuṱali na nzudzanyo ya zwithu, na u ṱalukanya uri vhutsilu vhu ḓiswa nga vhuvhi naa, vhuḓabaḓaba vhu bva kha tshipengo naa.
26 Nda wana hu na musadzi a no kalakata u fhira lufu; ene muṋe ndi tshikwekwe, mbilu yawe ndi tshilibana, zwanḓa zwawe ndi geḓane. Ane a takadza Mudzimu u ḓo mu ponyoka, mutshinyi u ḓo fashiwa.
27 Nṋe Mufunzi ndi ri, khezwi zwe nda zwi wana ndi tshi khou ṱoḓa dziphindulo nga nthihi nga nthihi:
28 Zwe nda vha ndi tshi zwi ṱoḓa a tho ngo zwi wana. Ndo wana munna muthihi fhedzi a no ḓivhalea kha tshigidi tsha vhathu, hone musadzi a tho ngo wana na muthihi zwawe.
29 Zwe nda guda ndi hezwi fhedzi: Mudzimu a tshi vhumba vhathu o vha vhumba vha si na vhufhura, vhone vhaṋe vha ḓipiringanya nga vhumbulu.
1 Vhuṱali vhu tshisa tshifhaṱuwo tsha muthu, ha ita uri tsha si tsha sinyalala. Ndi zwone, hone ndi nnyi a no nga uyo muṱali? Ndi nnyi a no kona u ṱalutshedza zwoṱhe?
2 Ndi ri ita zwine khosi ya amba; wo anela Mudzimu uri u ḓo mu thetshelesa.
3 U songo ṱavhanya u shandukela khosi; u songo lwela zwi si zwone; khosi i nga ita zwine ya funa.
4 I na maanḓa a u ita zwine ya amba. Ndi nnyi ane a nga i sengisa a ri, “U khou itani?”
5 Ane a thetshelesa ndaela dzawe ha nga huvhali. Wa vhuṱali u ḓivha uri zwi itwa hani nahone lini.
6 Tshiṅwe na tshiṅwe tshi na tshifhinga tshatsho na nḓila yatsho, naho muhwalo we muthu a u hwala u tshi lemela.
7 A hu na a no ḓivha zwi no ḓo itea; ri nga vhudzwa nga nnyi?
8 A hu na ane a kona u thivha muya a u valela u si bve; sa zwenezwo a hu na ane a nga tinya lufu musi walwo. Musi wa nndwa a hu awelwi; sa zwenezwo vhuvhi vhu nga si awedze vhane vha vhu ita.
9 Ndo vhona zwoṱhe hezwi ndi tshi khou elekanya zwithu zwi no itwa fhano fhasi ha ḓuvha, hune vhaṅwe vha vha na maanḓa vha tambudza vhaṅwe.
10 Nda vhona vhavhi vha tshi swiṱwa zwaloni, vhathu vha ri u vhuya zwaloni vha vha renda, muḓi wa hangwa vhuvhi he vha ita. Na zwenezwo ndi mahandana fhedzi.
11 Vhathu vha tshi vhona vhavhi vha sa ṱavhanyi u wana ṱhamu, zwi vha ṱuṱuwedza u ḓi luka vhunwa.
12 Mutshinyi a nga ḓi ita vhuvemu lwa ḓana, a ḓi tshila. Na nṋe ndi ḓivha hu tshi pfi, “Wa ofha Mudzimu zwi ḓo u nakela.
13 Hone vhavhi zwi nga si vha nakele, nge vha si ofhe Mudzimu. A vha nga lalami, vhutshilo havho vhu nga murunzi.”
14 Hone hu na maṅwe mahandana ane a itea fhano shangoni: Muvhuya a nga ḓi rwiwa nga ṱhamu yo teaho muvhi, muvhi a wana pfufho yo teaho muvhuya. Ndi ri na zwenezwo ndi mahandana fhedzi.
15 Nṋe ndi vhona zwi zwone muthu a tshi ḓiphiṋa; hufha hu si na tshivhuya tshine a nga tshi wana fhano shangoni tshi no fhira u ḽa na u nwa na u ḓiphiṋa, ndi hone a tshi ḓo shuma o takala maḓuvha oṱhe a vhutshilo hawe e Mudzimu a mu ṋea fhano fhasi ha ḓuvha.
16 Ndo linga u elekanya uri ndi ḓivhe zwa vhuṱali, ndi ḓivhe zwi iteaho shangoni, nda wana uri naho muthu a tshi nga ḓidzima khofhe vhusiku na masiari,
17 a nga si vhuye a kona u ṱalukanya zwine Mudzimu a ita. Nangwe muthu a ḓidina nga u ṱoḓisesa, a nga si zwi wane. Vhaṱali vha nga ḓi ri vha a ḓivha, hone vhukumakuma vha nga si zwi wane.
1 Ndo elekanya zwoṱhe hezwo ndi tshi edzisa u zwi ṱalukanya, nda vhona uri Mudzimu u langa zwiito zwa vha mu thetshelesaho na vhaṱali, hone muthu ha ḓivhi zwo mu lindelaho; ha ḓivhi arali hu tshi ḓo vha na u funana kana u vhengana.
2 A hu na phambano; vhoṱhe vho livhana na zwithihi — vha thetshelesaho Mudzimu na vhavhi, vhavhuya na vha mbilu dzo ṱambaho na vha dzitshika, vha ṋekedzaho Mudzimu zwiṱhavhelo na vha sa mu ṋekedzi; zwa muvhuya zwi ḓi fana na zwa mutshinyi; zwa ane a ita muano zwi ḓi fana na zwa ane a ofha u ana nga u ḓivha uri u na mulandu —
3 vhoṱhe vho livhana na zwi no fana. Hezwo zwo khakhea u ḓi fana na zwoṱhe zwi iteaho fhano fhasi ha ḓuvha. Zwi ita uri vhathu vha tshi kha ḓi tshila mbilu dzavho dzi ḓale vhuvhi na tshipengo, vha fhedza nga u fa.
4 Ndi nnyi ane zwa si mu kwame? Ane a kha ḓi tshila u na tshe a tshi lavhelela; mmbwa i tshilaho i fhira ndau yo faho.
5 Vha tshilaho vha a zwi ḓivha uri vha ḓo fa, ngeno vho faho vha sa ḓivhi tshithu; a vha tsha ḓo vha na iṅwe pfufho, vho hangwiwa tshoṱhe.
6 Lufuno lwavho, vengo ḽavho, vivho ḽavho, vha fa nazwo! A vha tsha vhuya vha kovhekana na vhaṅwe zwi no itea fhano fhasi ha ḓuvha.
7 Iyo ḽa vhuswa hau u takale, u nwe waini yau mbilu yau yo takala; ndi zwenezwo zwe Mudzimu a u tendela uri u zwi ite.
8 U dzule wo ambara nguvho tshena, ṱhoho yau yó ḓola mapfura.
9 Ḓiphiṋe nga vhutshilo na musadzi ane wa mu funa maḓuvha oṱhe a vhutshilo hau ha mahandana he wa ṋewa nga Mudzimu fhano fhasi ha ḓuvha; ndi zwone zwo u livhaho u tshi kha ḓi tshila u tshi khou ḓinetisa nga u shuma fhano fhasi ha ḓuvha.
10 Zwoṱhe zwine wa kona u ita u shume nga nungo dzoṱhe; ngei vhudzulavhafu hune wa ya hone a hu tshee na mushumo, a hu tshee na u humbula, a hu na nḓivho, a hu na vhuṱali.
11 Nda dovha nda vhona uri fhano fhasi ha ḓuvha ane a wana tshiphuga tsha mbambe a si a re na luvhilo; ane a kunda nndwani a si wa maanḓa; na zwiḽiwa a zwi wanwi nga muṱali; na lupfumo a lu wanwi nga a re na ṱhalukanyo; na u takalelwa nga vhathu a zwi ḓi nge muthu a funzea; zwoṱhe zwi langwa nga tshifhinga na shudu.
12 A hu na a no ḓivha ḽawe ḓuvha; ri sokou tshenuwa ro welwa nga zwo vhifhaho, ra nga khovhe dzi tshi fashwa nga mambule, ra nga zwiṋoni zwi tshi fashwa nga tshikwekwe.
13 Hu na tshiṅwe hafhu tshe nda tshi vhona; ndi tsumbo ya uri vhuṱali vhu na mushumo mungafhani fhano fhasi ha ḓuvha.
14 Ho vha hu na muḓi muṱuku u na vhathu vha si gathi; wa mbo ḓi diwa nga khosi ya maanḓa; iyo khosi ya u govhela, ya fhaṱa mitsheṱo mihulu ya u tangela ngomu.
15 Henefho ho vha hu tshi dzula muṅwe munna wa mushai we a vha e na vhuṱali; a mbo ḓi tshidza uyo muḓi nga vhuṱali hawe, hone ho vha hu si na na we a vhuya a mu elelwa.
16 Ndi zwine nda ri, vhuṱali vhu fhira maanḓa, hone vhuṱali ha mushai vhu a nyadziwa, na maipfi awe ha pfiwi.
17 U thetshelesa maipfi o dzikaho a muṱali zwi fhira u thetshelesa muvhusi a no sokou zhamba a tshi vhusa matsilu.
18 Vhuṱali vhu fhira zwihali zwa nndwani, fhedzi mutshinyi muthihi u tshinya zwivhuya zwinzhi.
1 Thunzi dzo faho dzi tshinya mapfura a nukhelelaho u ḓifha, a vho nukha; vhutsilu vhuṱukuṱuku vhu tshinya vhuṱali na khuliso.
2 Mbilu ya muṱali yo tshingamela kha zwivhuya, ngeno ya tsilu yo tshingamela kha zwo vhifhaho.
3 Vhutsilu hawe vhu ḓo vhonwa na nga vhane a ṱangana navho nḓilani; u sumbedza muṅwe na muṅwe uri ene u tsilu.
4 Arali muvhusi a u sinyutshela, u songo ṅala mushumo; milandu mihulu i nga ḓi hangwelwa arali wa dzika.
5 Vhuṅwe vhuvhi he nda vhu vhona fhano fhasi ha ḓuvha ngovhu — ndi vhuvhi vhu no itwa nga vhavhusi:
6 Matsilu vha anzela u ṋewa vhuimo vhuhulwane, ngeno vhaḓivhalea vha tshi nga a vha vhoniwi,
7 nda vhona phuli dzo namela bere, vhavhusi vha tshi tshimbila nga milenzhe unga dziphuli.
8 Khunḓa i fasha muvei; wa pwasha mutsheṱo wa phuletshedza u tshi ṱoḓa u tswa, u nga ḓi lumiwa nga ṋowa.
9 Wa kungulusa matombo a a u huvhadza; wa fhanza khuni u a huvhala.
10 Arali mbaḓo yau ya gomala wa si i ṱuṱule, u tshi rema ngayo u tou vusa nungo dzoṱhe, hone we a ṱalifha nga zwe a vhona u ḓifhungudzela vhuleme.
11 Arali wa litsha ṋowa ya thoma u u luma u sa athu i phuphudza, u i phuphudza a zwi tsha farisa tshithu.
12 Zwine muṱali a amba zwi ita uri a takalelwe, ngeno tsilu ḽi tshi ḓilozwa nga zwiambo zwaḽo.
13 U thoma u amba zwi songo ḓaho, a fhedza nga u amba zwa tshipengo vhukumakuma;
14 tsilu ḽi tshi amba a ḽi fhumuli. A hu na a no ḓivha uri hu ḓo bvelela mini; ndi nnyi ane a nga ri vhudza zwi no ḓo itea ro no fa?
15 Tsilu ḽi ḓinetisa nga u lopola haḽo, ḽi sa tsha wana nungo dza u ya hayani.
16 Arali khosi ya shango e mutukana, vhavhusi vhaḽo vha tshi ita minyanya hu tshee nga matsheloni, ḽeneḽo shango ḽi khomboni.
17 Shango ḽa mashudu ndi ḽine khosi yaḽo ya kona u humbula ya fhedza, na vhavhusi vhaḽo vha ḽa nga tshifhinga tsho teaho, vha kona u ḓifara sa vhanna vha si kambiwe.
18 Arali muthu a tshi bvafha u fulela nnḓu yawe, i ḓo na, ṱhanga ya mbombomela nga mulandu wa u teledza hawe.
19 Zwiḽiwa zwavhuḓi zwi a takadza; waini i ḓisa dakalo; ú na tshelede u a zwi wana zwoṱhe.
20 U songo nyefula khosi, naho hu nga mbilu; u songo nyefula mupfumi naho u nḓuni yau, tshiṋoni tshi sa ḓo vha vhudza zwe wa amba.
1 Posa vhuswa hau nṱha ha maḓi, ho no fhela maḓuvha manzhi u ḓo dovha wa vhu wana.
2 Vhulunga tshelede yau fhethu huṱanunahuvhili kana huṱanunahuraru; khombo ine ya nga wela shango a u i ḓivhi.
3 Arali makole o fura mvula, a i shululela shangoni; arali muri wa wela tshipembe kana devhula, u lala henefho he wa wela hone.
4 Wa lindela muya u nga si zwale; wa ṱwa wo ṱalela makole u nga si kaṋe.
5 A u ṱalukanyi kuvhudzulele kwa muya; a u ḓivhi uri ṅwana u vhumbwa hani muvhilini wa mme awe; sa zwenezwo u nga si kone u ṱalukanya mishumo ya Mudzimu, Ene Musiki wa zwoṱhe.
6 Zwala mbeu nga matsheloni, u dovhe nga madekwana; a u ḓivhi i no ḓo mela, ino kana iḽa, kana arali dzoṱhe dzi tshi ḓo mela zwavhuḓi.
7 U kona u vhona tshedza zwi a takadza; maṱo a takadzwa nga ḓuvha.
8 Arali muthu a tshi tshila miṅwaha minzhi, kha a i takalele yoṱhe, hone a songo hangwa uri u ḓo fa a fhedza tshifhinga tshilapfu e swiswini; zwoṱhe zwa matshelo ndi mahandana fhedzi.
9 Inwi vhane na kha ḓi vha nga haṋu, diphiṋeni ni tshi kha ḓi vha vhaṱuku; takalani nga u vha vhaswa; itani zwine na tama u ita; itani zwine mbilu yaṋu ya funa; hone ni songo hangwa uri Mudzimu u ḓo ni haṱula a tshi tevhedza zwoṱhe zwine na ita.
10 Ni songo dinwa nga tshithu kana tsha ni pfisa vhuṱungu; hana na vhuṱuku a zwi yi thambo.
1 U songo hangwa Muvhumbi wau u tshi kha ḓi vha nga hau, hu sa athu swika maḓuvha a zwi konḓaho, musi u tshi vho ḓo ri, “Vhutshilo a vhu tshee na tshi ntakadzaho.”
2 Ndi musi tshedza tsha ḓuvha na ṅwedzi na ṋeledzi tshi tshi vho ṱoḓou swifhala, musi makole a tshi vho sokou dzula o nzwinzwimala na musi mvula yo no tsha.
3 Ndi musi zwanḓa, vhone vhalindi vha nnḓu, vha tshi vho tetemela, na milenzhe, vhone vhanna vha maanḓa, vha tshi petekana, na maṋo, vhone vhakuyi, vha si tsha kuya, nge ha vha ho no sala vha si gathi, na maṱo, vhone vha no ṱodzimela nga mafasiṱere, vho no swifhalelwa,
4 na milomo, one mahothi a bvelaho magondoni, o no hoṋwa, na ipfi, wone mubvumo wa tshigayo, u si tsha pfala, wa vuswa nga zwiṋoni zwi tshi lila, hone nyimbo dzazwo dzi tshi pfalela kule.
5 Ndi musi u tshi vho ofha u gonya tshivhanga, wa pfa nḓilani hu tshi ofhisa, wa tshena mmvi unga tshiluvhari tshi tshi fhufhumisa, u tshi tshimbila wa tou ḓikhurumedza unga bapu ḽo ṱhukhulwa magwendo, hu si tshee na tshine wa tshi tama, wa vha u tshi khou ya hayani hau ha lini na lini, vha no u lila vha tshi tshimbila na magondo.
6 Geḓane ya siliva i ḓo tumuwa, luvhone lwa musuku lwa wa lwa pwashea, mvuvhelo ya pwashea ya balangana tshisimani, thambo ya ṱhukhutshela bidzini.
7 Muvhili wa muthu u ḓo humela mavuni, muya wa humela ha Mudzimu we a u ṋea muthu.
8 Ndi mahandana, ndi mahandana, u ralo Mufunzi. Zwoṱhe ndi mahandana fhedzi!
9 Ḽiṅwe ngeḽi: Mufunzi o vha a tshi funza vhathu zwe a vha a tshi zwi ḓivha nge a vha o ṱalifha; o elekanya a ṱoḓisesa ngoho a vhumba mirero minzhi.
10 Mufunzi o londolosa uri a wane maipfi o teaho mirero vhukumakuma; nahone zwe a ṅwala ndi zwone-zwone, ndi ngoho.
11 Maipfi a vhaṱali a fana na mbaḓa dza ṱhodzi dzine dza ṱhavha-ṱhavha phulu uri dzi kokodze; mirero i nga zwibigiri zwo ombelwaho zwa khwaṱha, i dzula i hone. I bva kha Mulisa muthihi fhedzi, wa vhathu vhoṱhe.
12 Iṅwe nyeletshedzo ngei: ṅwananga, u vhone; u ṅwala dzibugu a hu gumi; u vhalesa hu ṱahadza muvhili.
13 U fhedza mafhungo ndi ri: Ofha Mudzimu u vhulunge milayo yawe, ndi zwone zwe muthu a vhumbelwa zwone.
14 Mudzimu u ḓo ri haṱula a tshi tevhedza zwoṱhe zwe ra ita, zwivhuya na zwivhi, na zwo itwaho tshiphirini.