1 Musi Joshua o no fa Vhaisraele vha vhudzisa Muṋe washu vha ri, “Ndi vhafhio vha matsinde ashu vho fanelaho u vha vhone vha u ranga u yo dia Vhakanana?”
2 Muṋe washu a fhindula a ri, “Tsinde ḽa Juda ndi vhone vhane vha fanela u ranga u ya. Ndi khou vha kumedza shango heḽi.”
3 Vhathu vha Juda vha amba na vha Simioni vha ri, “Nga ri ṱuwe roṱhe shangoni ḽe ra kovhelwa ḽone, ri ḓo lwa na Vhakanana roṱhe, riṋe ra ḓo konou ya na vhoinwi shangoni ḽe na kovhelwa.” Matsinde a Simioni
4 na Juda vha bva vhoṱhe pfumo. Muṋe washu a kumedza Vhakanana na Vhapherisi zwanḓani zwavho, vha vhulaha vhanna vha 10 000 muḓini wa Bezeke.
5 Vha wana Adoni Bezeke henefho vha lwa nae, vha kunda Vhakanana na Vhapherisi.
6 Adoni Bezeke a shavha, vha mu pandamedza, vha mu fara, vha mu tumula magunwe a zwanḓa na a milenzhe.
7 Adoni Bezeke a ri, “Ho vha hu na mahosi a 70 e nda a tumula magunwe a zwanḓa na a milenzhe a tshi ṱwa a tshi doba matshakatshaka fhasi ha ḓafula ḽanga. Mudzimu zwino o nndifhedza zwe nda vha ita.” Vha mu isa Jerusalema, a fela hone.
8 Vhanna vha Juda vha dia Jerusalema vha u thuba. Vha vhulaha vhathu vhawo vha u fhisa.
9 Vho no fhedza izwo vha ṱuwa vha yo lwa na Vhakanana vha no dzula mivhunduni na midavhini ya Negeve na midavhini i re tsini ha lwanzhe.
10 Vha yo dia Vhakanana vha no dzula muḓini wa Hebroni, we kale wa vha u tshi pfi Muḓi wa Araba. Henefho vha kunda vha mitupo ya Sheshai na Ahimani na Thalamai.
11 U bva henefho vhanna vha Juda vha yo dia vhathu vha no dzula Debiri. Misi iyo wo vha u tshi kha ḓi pfi Kuḓi kwa Sefere.
12 Muṅwe wavho we a vha a tshi pfi Khalebe a ri, “Munna ane a kona u thuba Kuḓi kwa Sefere ndi ḓo mu ṋea ṅwananyana wanga Akhisa, a mu dzea.”
13 Othiniele, ṅwana wa Kenasi murathu wa Khalebe, a thuba uyo muḓi, zwenezwo Khalebe a mu ṋea ṅwananyana wawe Akhisa a mu dzea.
14 Musi wa munyanya wa mbingano a ṱuṱuwedza Othiniele uri a humbele khotsi awe tsimu. Musi Akhisa a tshi tsa kha donngi yawe, Khalebe a mu vhudzisa tshine a tshi ṱoḓa.
15 Akhisa a fhindula a ri, “Ndi ṱoḓa maisha a maḓi. Shango ḽe vha nṋea ndi fhethu ho omelelaho.” Ndi hone Khalebe a tshi mu ṋea zwisima midavhini na magovhani.
16 Vhakeni vhaḓuhulu vha khotsi a musadzi wa Mushe, vho gonya na vhathu vha Juda vha tshi bva Muḓini wa Mitshevho, vha ya phangani tshipembe ha Aradi kha ḽa Juda. Henefho vha dzula vhukati ha vhathu.
17 Vhathu vha Juda vho rambana na vha Simioni, vha dia Vhakanana vha no dzula muḓini wa Tsefathi. Vha phusukanya uyo muḓi, ha vha u u kumedza Mudzimu, vha ri u pfi Horoma (Phusukanyo).
18 Muṋe washu a farisa vhathu vha Juda, vha dzhia shango ḽa dzithavhani. Hone vha si thube Gaza na Ashkeloni na Ekroni na mashango o i tangaho. Vhathu havho vha dzulaho tsini ha lwanzhe vho vha vhe na gariki dza nndwa dza tsimbi, ndi zwe vhathu vha Juda vha kundwa u vha thatha uri vha ṱuwe.
19
20 Hebroni ho ṋewa Khalebe nga he Mushe a vha laya, Khalebe a thatha vhaḓuhulu vhararu vha Anaki na vhana vhavho afho muḓini.
21 Hone vhathu vha tsinde ḽa Benyamini a vho ngo thatha Vhajebusi vha no dzula Jerusalema, avho Vhajebusi vho ḓi dzula henefho na vhathu vha Benyamini, na ṋamusi.
22 Matsinde a Efraimi na Manase vha yo dia muḓi wa Bethele, we misi iyo wa vha u tshi pfi Lusi. Muṋe washu a vha farisa. Vha ruma ṱholi afho muḓini,
23
24 vha vhona muṅwe munna a tshi khou bva vha mu vhudza vha ri, “Ri sumbedze nḓila ya u dzhena afho muḓini, wa ralo a ri nga u huvhadzi.”
25 Uyo munna a vha sumbedza, vhathu vha Efraimi na Manase vha vhulaha vhathu vhoṱhe afho muḓini, vha litsha uyo munna na muṱa wawe.
26 Ngavhuya uyo munna a ya shangoni ḽa Vhahithi, a fhaṱa muḓi henefho, a ri u pfi Lusi; na ṋamusi dzina ḽawo ḽi tshee ḽeneḽo.
27 Vha tsinde ḽa Manase a vho ngo thatha vhathu vhane vha dzula miḓini ya Bethe Shiani na Thaanakha na Doro na Ibiliamu na Megido na vha ḓorobo dza henefho tsini; Vhakanana vho ḓi dzula henefho.
28 Musi Vhaisraele vho no anda, vha ita Vhakanana phuli dzavho, hone vha si vha thathe.
29 Vha tsinde ḽa Efraimi a vho ngo thatha Vhakanana vha no dzula muḓini wa Gezere, vhenevho Vhakanana vho ḓi dzula henefho navho.
30 Vha tsinde ḽa Zebuloni a vho ngo thatha vhathu vha no dzula miḓini ya Kithironi na Nahalala, vhenevho Vhakanana vho ḓi dzula henefho navho, vha vha ita phuli dzavho.
31 Vha tsinde ḽa Ashere a vho ngo thatha vhathu vha no dzula miḓini ya Akho na Sidoni na Ahalabu na Akhazibi na Heliba na Afeke na Rehobo.
32 Vhathu vha Ashere vho dzula na Vhakanana vha henefho, vhunga vha songo vha thatha uri vha ṱuwe.
33 Vha tsinde ḽa Nafuthali a vho ngo thatha vhathu vha no dzula miḓini ya Bethe Shemeshe na Bethe Anatha. Vhathu vha Nafuthali vho dzula na Vhakanana vha henefho, hone vha vha ita phuli dzavho.
34 Vhaamori vha kombetshedza tsinde ḽa Dani uri vha dzule mivhunduni vha si vha tendele vha tshi tsela zwigodini.
35 Vhaamori vha ḓi dzula thavhani ya Herese na Ayaloni na Shaalabimu vha tshi vhuswa hone nga matsinde a Efraimi na Manase, vha vha ita phuli dzavho.
36 Devhula ha Nngwa masakha a Vhaamori a buḓekanya Phara ya Dziphephenu.
1 Muruṅwa wa Muṋe washu a bva Giligala a ya Bokhimu a amba na Vhaisraele a ri, “Ndo ni pfulusa Egipita, nda ni ḓisa shangoni ḽe nda fulufhedzisa vhomakhulukuku waṋu. Ndo ri, ‘Ndi nga si vhuye nda vhofholola mulanga we nda vhofha na inwi.
2 Inwi ni songo vhofha mulanga na muthihi na vhathu vha no dzula shangoni heḽino. Ni pwasehekanye aḽiṱari dzavho.’ Huno-ha no ita mini zwino? A no ngo tsha ita zwe nda ni vhudza.
3 “Zwino ndi a ni vhudza ndi ri vhathu avha a thi nga vha thathi vha ni shavha. Vha ḓo vha zwikwekwe zwa u ni fasha, midzimu yavho i ḓo vha tshikwekwe tsha u ni fasha.”
4 Musi muruṅwa o fhedza u amba zwenezwo, Vhaisraele vhoṱhe vha thoma u lila,
5 ndi zwine afho fhethu ha pfi Bokhimu (Zwililo). Henefho vha ṋekedza Muṋe washu zwiṱhavhelo.
6 Joshua a onesana na Vhaisraele, muṅwe na muṅwe a yo dzula shangoni ḽe a kovhelwa ḽa vha ḽawe.
7 Vhaisraele vha shumela Muṋe washu Joshua a tshi kha ḓi tshila, na musi vharangaphanḓa vha tshi kha ḓi tshila vhe Joshua a fa a vha sia, ndi vhe vha vhona nga avho maṱo mishumo mihulu yoṱhe ye Muṋe washu a itela Vhaisraele.
8 Muḓinḓa wa Muṋe washu, Joshua ṅwana wa Nunu, o fa e na miṅwaha ya 110.
9 A swiṱwa shangoni ḽe a kovhelwa ḽone muḓini wa Thiminathi Sera mivhunduni ya Efraimi, devhula ha thavha ya Gaashi.
10 Murafho wonoyo woṱhe na wone wa fa, murafho u tevhelaho wa hangwa Muṋe washu, vha hangwa na zwe a itela Vhaisraele.
11 Ndi hone Vhaisraele vha tshi khakhela Muṋe washu, vha thoma u shumela Vhobaali.
12 Vha litsha u luvha Muṋe washu Mudzimu wa vhomakhulukuku wavho, we a vha pfulusa Egipita, vha thoma u luvha miṅwe midzimu, midzimu ya tshakha dzi re tsini havho. Vha i gwadamela, u ralo ha vha u sinyusa Muṋe washu.
13 Vha litsha u luvha Muṋe washu, vha shumela Baali na Ashtharotho.
14 Ndi zwe Muṋe washu a sinyutshela Vhaisraele, a litsha mavemu a lwa navho a vha ṱangula. Muṋe washu a litsha maswina oṱhe a re tsini havho a tshi vha kunda, Vhaisraele vha si tsha kona u imedzana na maswina avho.
15 Misi yoṱhe vha tshi bva pfumo, Muṋe washu o vha a tshi lwa navho, sa zwe a vha anela uri u ḓo ita nga u ralo. Vha vhuya vha sala vhe khomboni khulu.
16 Ndi hone Muṋe washu a tshi ḓi ṋea Vhaisraele vharangaphanḓa vha vha lamukisa kha mavemu.
17 Hone Vhaisraele vha si thetshelese vharangaphanḓa vhavho. Vhaisraele Muṋe washu o vhona vha sa fulufhedzei, vha tshi luvha miṅwe midzimu. Vhokhotsi avho vho vha vha tshi thetshelesa zwine Muṋe washu a vha laya, hone murafho uyo muswa wa si tsha mu thetshelesa.
18 Misi yoṱhe musi Muṋe washu a tshi ḓi ṋea Vhaisraele murangaphanḓa muswa, o vha a tshi ḓi mu farisa, a lamukisa vhathu kha maswina avho musi onoyo murangaphanḓa a tshi kha ḓi tshila. Muṋe washu o vha a tshi vha khathutshela, ngauri vho vha vha tshi gomela musi vha tshi tambula vha tshi kandeledzwa.
19 Hone musi murangaphanḓa uyo a tshi fa, vhathu vho vha vha tshi anzela u humela kha maitele a kale, vha ita zwo vhifhaho u fhira vha murafho wo fhiraho, vha dovha vha shumela miṅwe midzimu vha i luvha, vha si tende u laṱa maitele avho mavhi.
20 Zwenezwo Muṋe washu a sinyutshela Vhaisraele a ri, “Lushaka holu lwo vhofholola mulanga uḽa we nda laya vhomakhulukuku wavho uri vha u tevhedze, vha si tsha nthetshelesa.
21 Zwenezwo a thi tsha ḓo thatha na lushaka na luthihi lwo salaho shangoni heḽi musi Joshua a tshi fa.
22 Ndi ḓo linga Vhaisraele ngavho uri ndi vhone arali vha tshi ḓo tevhela nḓila dzanga unga vhomakhulukuku wavho.”
23 Ndi zwe Muṋe washu a tendela idzo tshakha uri dzi ḓi dzula henefho shangoni; ho ngo ita uri Joshua a vha kunde kathihi, ho ngo vha kumedza zwanḓani zwa Joshua.
1 Muṋe washu o sia dziṅwe tshakha afho shangoni a tshi itela u linga Vhaisraele vha sa athu bvaho pfumo kha ḽa Kanana.
2 Hezwo a zwi itela u gudisa murafho muṅwe na muṅwe wa Vhaisraele zwa nndwa, zwihulu avho vha sa athu vhuya vha bva pfumo.
3 Vho salaho afho shangoni ndi vha miḓi miṱanu ya Vhafilista, na Vhakanana vhoṱhe na Vhasidoni na Vhahivi vhe vha vha vha tshi dzula thavhani dza Libanoni u bva thavhani ya Baali Heremoni u swika Pharani ya Hamathi.
4 Vho vha vho sielwa u linga Vhaisraele, u vhona arali Vhaisraele vha tshi ḓo thetshelesa ndayo dze Muṋe washu a ṋea vhomakhulukuku wavho nga Mushe.
5 Ndi hone Vhaisraele vha tshi dzula vhukati ha Vhakanana na Vhahithi na Vhaamori na Vhapherisi na Vhahivi na Vhajebusi,
6 vha dzetshelana navho vha luvha midzimu yavho.
7 Vhaisraele vha mbo ḓi hangwa Muṋe washu Mudzimu wavho, vha mu khakhela, vha luvha zwitungulo zwa Baali na zwa Ashera.
8 Muṋe washu a sinyutshela Vhaisraele, a litsha Khushani Rishathaimi khosi ya Misopothamia-Devhula a vha kunda, a vha vhusa miṅwaha miṱanu na miraru.
9 Ndi hone Vhaisraele vha tshi lilela Muṋe washu, Ene a ruma munna wa u vha vhofholola. Hoyo munna ndi Othiniele, ṅwana wa Kenasi murathu wa Khalebe.
10 Muya wa Muṋe washu a ḓa khae, a vha murangaphanḓa wa Vhaisraele. Othiniele a bva pfumo, Muṋe washu a mu kumedza khosi ya Misopothamia.
11 Shango ḽa lala miṅwaha ya 40, Othiniele ṅwana wa Kenasi a vhuya a fa.
12 Vhaisraele vha dovha vha khakhela Muṋe washu. Nga zwenezwo Muṋe washu a ita uri Egiloni khosi ya Muaba a vhe na maanḓa a u kunda Vhaisraele.
13 Egiloni a baḓekana na Vhaamoni na Vhaameleke, vha kunda Vhaisraele vha thuba Jerikho, muḓi wa mitshevho.
14 Vhaisraele vha vhuswa nga Egiloni miṅwaha ya 18.
15 Vhaisraele vha lilela Muṋe washu, ene a ruma muṅwe munna uri a vha vhofholole. Hoyo munna ndi Ehudu, muḓuhulu wa Gera, wa tsinde ḽa Benyamini. O vha a tshi shuma nga tsha monde. Vhaisraele vha ruma Ehudu ha Egiloni khosi ya Muaba e na nduvho dza u mu ṋea.
16 Ehudu o vha o ḓifulela banga ḽa mutsheahoṱhe ḽa vhulapfu he ha vha vhu tshi nga ita hafu ya mitha. O vha o ḽi vhofhelela thungo ya tshauḽa tshawe fhasi ha zwiambaro zwawe.
17 Ehudu a dzhia idzo nduvho a dzi isa ha Egiloni. Egiloni o vha e muthu wa tshikikinini.
18 Musi Ehudu o no mu ṋea idzo nduvho, a vhudza vhanna vhe vha vha vho zwi hwala uri vha humele hayani.
19 Hone Ehudu ene muṋe a huma matomboni o vhaḓiwaho tsini ha Giligala, a vhuelela ha Egiloni, a mu vhudza a ri, “Thovhela, ndi na mafhungo a tshiphiri ane nda fanela u vha vhudza.” Khosi ya vhudza vhalanda vhayo ya ri, “Ibvani ri sale ri roṱhe.” Vhone vha bvela nnḓa.
20 Musi khosi i tshee yo dzula henefho i yoṱhe pfamoni yayo i rotholelaho nṱha ṱhangani, Ehudu a ya khae a ri, “Ndi na malaedzwa avho a no bva ha Mudzimu.” Khosi ya takuwa ya ima nga milenzhe.
21 Ehudu a mbo ḓi ṱomola ḽiḽa banga siani ḽawe ḽa tshauḽa nga tshanḓa tshawe tsha monde, a mbo ḓi runga khosi thumbu ngaḽo.
22 Banga ḽa dzhena ḽoṱhe ḽe mbwanda, khathihi na khaḓa dzaḽo, mapfura a mbo ḓi ḽi tibedza. Ehudu a si ḽi ṱomole thumbuni ya khosi, ḽa phuletshedza nga murahu, vhukati ha milenzhe yawe.
23 Ndi hone Ehudu a tshi bvela nnḓa, a vala mahothi, a a khiela,
24 a ṱuwa. Vhalanda vha tshi ḓa vha wana mahothi o khielwa, vha vhona unga khosi i ngomu, i khou ḓithusa.
25 Vha lindela vha vhuya vha hanganea, vha vhona khosi i sa vuli vothi. Ndi hone vha tshi dzhia khii vha vula. Vha wana muṋe wavho o rambalala fhasi o fa.
26 Ehudu a shavha vha tshee vho lindela. A fhira matombo aḽa o vhaḓiwaho, a shavhela Seira.
27 Musi a tshi swika henefho mivhunduni ya Efraimi, a lidza phalaphala ya u ramba Vhaisraele uri vha bve pfumo, a vha ranga phanḓa vha tsa mivhundu.
28 Ehudu a ri, “Ntevheleni! Muṋe washu o kumedza maswina aṋu Vhamuaba zwanḓani zwaṋu.” Vha tsa vha tevhela Ehudu, vha thuba maḓambuwo a Jorodani a u wetshela Muaba, vha si tende na muthihi a tshi wetshela seli.
29 Musi wonoyo vha vhulaha 10 000 zwa vhahali vhahulu vha Muaba; a hu na na muthihi wavho we a ponyoka a shavha.
30 Ndi hone he Vhaisraele vha kunda Vhamuaba, ḽa lala ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 80.
31 Murangaphanḓa o tevhelaho uyo o vha Shamugara ṅwana na Anathi. Na ene o lamukisa Vhaisraele; o vhulaha Vhafilista vha 600 nga muphidzho wa phulu.
1 Musi Ehudu o no fa, Vhaisraele vha dovha vha khakhela Muṋe washu.
2 Zwenezwo Muṋe washu a litsha vha tshi kundwa nga Jabini khosi ya Vhakanana, we a vha a tshi vhusa muḓini wa Hatsoro. Mulangammbi wawe o vha e Sisera; ene o vha a tshi dzula Haroshethe wa Dzitshakha.
3 Jabini o vha e na gariki dza nndwa dza 900, dza tsimbi, a vhusa Vhaisraele nga tshiṱuhu, a vha kandeledza ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 20. Vhaisraele vha lilela Muṋe washu uri a vha farise.
4 Zwino ho vha hu na Dibora mufumakadzi wa Laphidotho; o vha e muporofita, e murangaphanḓa wa Israele misi iyo.
5 O vha a tshi anzela u dzula fhasi ha Mutshevho wa Dibora vhukati ha Rama na Bethele mivhunduni ya Efraimi, Vhaisraele vha tshi ya henefho a tshi vha lamukanya.
6 Muṅwe musi a vhidzisa Baraka ṅwana wa Abinuamu wa muḓini wa Kedeshe kha ḽa Nafuthali, a amba nae a ri, “Muṋe washu Mudzimu wa Israele u khou u laya u ri, ‘Dzhia vhanna vha 10 000 kha matsinde a Nafuthali na Zebuloni u vha ise thavhani ya Thaboro.
7 Ndi ḓo ḓisa Sisera mulangammbi wa Jabini uri a lwe na iwe mulamboni wa Kishoni. U ḓo ḓa na gariki dzawe dza nndwa na vhahali, hone ndi ḓo mu kumedza zwanḓani zwau.’ ”
8 Baraka a fhindula a ri, “Ndi ḓo ya arali ra ṱuwa roṱhe, ra sa ṱuwa roṱhe a thi yi.”
9 Dibora a fhindula a ri, “Ndi zwone, ri ḓo ṱuwa roṱhe, hone u tshi ḓo kunda a u nga vhuelwi nga tshithu, ngauri Muṋe washu u ḓo kumedza Sisera zwanḓani zwa musadzi.” Dibora a takuwa a ya Kedeshe e na Baraka.
10 Baraka a vhidza matsinde a Zebuloni na Nafuthali uri vha ye Kedeshe, ha ḓa vhanna vha 10 000 vha mu tevhela. Dibora a ṱuwa nae.
11 Zwino Hebere wa Mukeni o vha o ṱoka mushasha tsini ha Kedeshe fhasi ha muri muhulu u re Tsaanaimi. O vha o ṱutshela vhaṅwe Vhakeni vhaḓuhulu vha Hobaba khaladzi a musadzi wa Mushe.
12 Musi Sisera a tshi pfa uri Baraka o gonya thavha ya Thaboro,
13 a kuvhanganya gariki dzawe dza nndwa dza 900, dza tsimbi, na vhanna vhawe vhoṱhe, a vha ruma vha tshi bva Haroshethe wa Dzitshakha vha ya mulamboni wa Kishoni.
14 Ndi hone Dibora a tshi vhudza Baraka a ri, “Tshimbilani! Muṋe washu u khou ni ranga phanḓa! Ṋamusi o ita uri ni kunde Sisera.” Ndi hone Baraka a tshi tsa thavha ya Thaboro e na vhanna vhawe vha 10 000.
15 Mmbi ya Baraka ya mbo vha tshoṱhela, Muṋe washu a kanganyisa Sisera, a vilinganya gariki dzoṱhe dza nndwa na vhanna vhoṱhe. Sisera a tsa kha gariki yawe ya nndwa a shavha nga milenzhe.
16 Baraka a pandamedza idzo dzigariki dza nndwa na mmbi vha livha Haroshethe wa Dzitshakha, mmbi yoṱhe ya Sisera ya vhulawa, ha si sale na munna na muthihi.
17 Sisera a shavhela mushashani wa Jaele, musadzi wa Hebere wa Mukeni, ngauri Jabini khosi ya Hatsoro o vha a tshi konana na muṱa wa Hebere.
18 Jaele a bva a yo ṱanganedza Sisera, a mu vhudza a ri, “Nga vha dzhene muṋe wanga, nga vha dzhene mushashani wanga. Vha songo ofha tshithu.” Ndi hone Sisera a tshi dzhena, Jaele a mu dzumba murahu ha lupila.
19 Sisera a vhudza Jaele a ri, “Nga vha nkele maḓi ndi nwe, ndi na ḓora.” Jaele a thivhulula mukhwama wa mukumba u re na mafhi, a mu fha a nwa, a dovha a mu dzumba.
20 Ndi hone Sisera a tshi vhudza Jaele a ri, “Kha vha ime muṋangoni wa mushasha, arali ha ḓa muthu a vha vhudzisa a ri, ‘Hu na muthu fhano?’ vhone vha ri, ‘A hu na.’ ”
21 Sisera o vha o neta lwe a ita na u fara khofhe khulu. Ndi hone Jaele a tshi dzhia nundo na khokho ya dennde, a ṋengeledza a ya khae a mu vhulaha nga u ombela khokho kha khumbakhumba yawe, ya phuletshedza ya vhuya ya dzhena mavuni.
22 Huno Baraka a tshi swika a tshi khou ṱoḓa Sisera, Jaele a bva a yo mu ṱanganedza, a mu vhudza a ri, “Nga vha ḓe fhano! Ndi ḓo vha sumbedza munna ane vha khou mu ṱoḓa.” Ndi hone Baraka a tshi dzhena na Jaele, a wana Sisera o rambalala fhasi, o fa, e na khokho ya dennde yo runga ṱhoho yawe ya vhuya ya phuletshedza.
23 Musi hoyo Mudzimu o ita uri Vhaisraele vha kunde Jabini khosi ya Vhakanana.
24 Vhaisraele vha ḓi wana nungo vha tshi ya hezwi vha tshi lwa na Jabini, vha vhuya vha mu lozwa tshoṱhe.
1 Musi wonoyo Dibora na Baraka ṅwana wa Abinuamu vha imba luimbo, vha ri,
2 “Nga hu rendwe Muṋe washu! Vhaisraele vho vha vho ḓiimisela u lwa; vhathu vho bva pfumo vha tshi tou zwi funa.
3 Thetshelesani, inwi mahosi! Inwi vhavhusi ṱalukanyani! Ndi ḓo imbela Muṋe washu, ndi ḓo imba nga tshilidzo, nda imbela Muṋe washu Mudzimu wa Israele.
4 Muṋe washu, zwiḽa u tshi ṱuwa thavhani dza Seiri, u tshi takuwa muvhusoni wa Edomo, ḽifhasi ḽo dzinginyea, lutombo lwa nisa mvula, ee, makole a shulula maḓi.
5 Thavha dza dzinginyea dzi tshi vhona Muṋe washu Muṋe wa Sinai, dzi tshi vhona Muṋe washu Mudzimu wa Israele.
6 “Misi ya Shamugara ṅwana wa Anathi, misi ya Jaele, nḓila dzo vha dzo fa, vhaendi vho vha vha tshi fara dza u mona.
7 Masimu a Israele o vha si tsha liṅwa, o vha o ṱutshelwa ha vhuya ha swika iwe Dibora, ha swika iwe mme a Israele.
8 Vhaisraele vho ri u ḓiṱoḓela midzimu miswa, nndwa ya mbo tswuka. Hone ndi nnyi wa vhanna vha zwigidi zwa mahumi maṋa kha ḽa Israele we a vhuya a fara tshiṱangu kana pfumo?
9 “Mbilu yanga i ima na vhalangammbi vha Israele, vhathu vhe vha tou zwi funa u bva pfumo. Rendani Muṋe washu
10 inwi ni no namela donngi tswuku, nó dzula kha maalo; na inwi ni tshimbilaho nga milenzhe, zwi elelweni!
11 Zwi vho zuwiwa vhathu vhó kuvhangana zwisimani, vha zuwa mishumo mihulu ya Muṋe washu ya u tshidza vhathu vhawe, mishumo mihulu ya vhathu zwavho vha Israele, vhalanda vhawe. Vhathu vha Muṋe washu vho tsela khoroni dza muḓi.
12 Vuwa, Dibora, vuwa, sima luimbo! Takuwa, Baraka ṅwana wa Abinuamu, takuwa u kumbe mathubwa au!
13 “Ndi hone vhe vha vha vho sala vha tshi tsela ha vharangaphanḓa vhavho; vhathu vha Muṋe washu vha ḓa ha nṋe vhe na maanḓa.
14 Vhaṅwe vho bva kha Efraimi, na ngei kule kha ḽa Ameleke; ha tevhela mavhuthu a Benyamini. Vhalangammbi vho tsa vha tshi bva Makhiri, vharangaphanḓa vha tsa vha tshi bva Zebuloni.
15 Vhahulwane vha Isakhara vho ḓa na Dibora; ee, Isakhara o ḓa na Baraka, vha mu tevhela govhani. Hone vha Rubeni vho kuvhangana zwisimani, vha sokou vhamba maano lu sa fheli, ha si vhe na tshe vha ita.
16 Khezwi no ṱwa no ḓidzulela vhukati ha maputo ni tshi pfa miludzi ya u vhidza nngu? Vhukuma vha Rubeni vho kuvhangana zwisimani vha sokou funzedzana maano lu sa fheli.
17 “Vha Giliadi vha ḓidzulela seli ha Jorodani. Ndi mini vha Dani vho tendeleka nga zwikepe? Vha Ashere vho dzula khunzikhunzini ya lwanzhe; a vho ngo ṱuwa maḓambuwoni avho.
18 Vha Zebuloni na vha Nafuthali vhone vho ḓifunga vha bva pfumo vha sa ofhi lufu, vha yo lwa zwivhangani.
19 “Ngei Thaanakha, tsini ha milambo ya Megido, mahosi o ḓa a lwa; mahosi a Kanana o lwa, hone a vho ngo hwala siliva, a hu na tshe vha ṱangula.
20 Ṋaledzi dzo lwa dzi lutomboni, dzo tshimbila nḓilani dzadzo dza lwa na Sisera.
21 Mulambo wa Kishoni wa vha kumba, mulambo wa kale, mulambo wa Kishoni. Ndi ḓo tshimbila, nda tshimbila ndi na nungo!
22 Ha pfala bere dzi tshi gada, dza gada, dza gada, bere dzawe dza maanḓa.
23 “Muruṅwa wa Mune washu a ri, ‘Teketelani Miroso, teketelani, teketelani vha dzulaho henefho. A vho ngo ḓa u farisa Muṋe washu, a vho ngo lwela Muṋe washu vha lwa na vhahali.’
24 “Musadzi wa mashudu ndi Jaele, mufumakadzi wa Hebere wa Mukeni, o shudufhadzwa tshoṱhe kha vhasadzi vha dzulaho mishashani.
25 Sisera o humbela maḓi, ene a mu ṋea mukhaha; a ḓisa makheṱhe nga mudzio wa u naka.
26 A fara khokho ya dennde nga tshiṅwe tshanḓa, nga tshiṅwe a fara nundo ya mushumi; a runga Sisera a mu pwasha ṱhoho, a mu runga ṱhoho a phuletshedza.
27 E nga magona gwada, a wela fhasi, a rambalala henefho milenzheni yawe. A gwadama nga magona milenzheni yawe, a wa; a rambalala fhasi, a fa.
28 “Mme a Sisera a ṱodzimela nga ḽivhona; a ṱalela nga fasitere a ri, ‘Ndi ngani gariki ya nndwa i tshi lenga u vhuya? Khezwi bere dzi tshi ongolowa u vhuya?’
29 Vhasadzi vha hawe vho ṱalifhesaho vha mu fhindula, vhukuma a ḓivhudza a dovha a ri,
30 ‘Vho wana zwe vha ṱangula, vha khou kovhekana, muhali muṅwe na muṅwe u wana musidzana kana vhavhili, na nguvho dza maṱeleṱele dze vha thubela Sisera, zwiambaro zwo lukwaho zwa mukulo wa mufumakadzi, zwoṱhe hezwo zwo thubiwa.’
31 “Muṋe washu, ngavhe maswina au oṱhe a tshi lovha nga u ralo, hone vhane vha u funa vha nge ḓuvha ḽi tshi ṱavha.” Shango ḽa lala ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 40.
1 Vhaisraele vha dovha vha khakhela Muṋe washu, Ene a vha kumedza zwanḓani zwa Vhamidiani ha vhuya ha fhela miṅwaha miṱanu na mivhili.
2 Vhamidiani vho vha vha tshi fhira Vhaisraele nga nungo, Vhaisraele vha vha dzumbama mapakoni na huṅwe hu dzumbameaho mivhunduni.
3 Vhaisraele vhá vhuya vha lima, Vhamidiani ndi u ḓa vha lwa navho vhe na Vhaamaleke na tshakha dza phangani,
4 vha ṱoka mishasha henefho shangoni, vha tshinyadza zwiliṅwa u bva thungo ya devhula u swika shangoni ḽo tangaho Gaza. Vha kumba nngu na kholomo na donngi, vha si siele Vhaisraele tshine vha nga tshila ngatsho.
5 Vho vha vha tshi ḓa na kholomo dzavho na dennde, zwi tshi tou nga lutsinga lwa magerere nga u anda. Vhone na gamela dzavho ho vha hu si hone u anda. Vho ḓa vha phusukanya shango,
6 Vhaisraele vha si vhe na nungo dza u lwa navho. Ndi hone vha tshi ṱavhela Muṋe washu mukosi.
7 Vhaisraele vha tshi lilela Muṋe washu uri a vha farise vha lwe na Vhamidiani,
8 Muṋe washu a vha rumela muporofita, a vha ḓisela malaedzwa a tshi bva ha Muṋe washu Mudzimu wa Israele, a ri, “Ndo ni pfulusa vhupulini Egipita.
9 Ndo ni lamukisa kha Vhaegipita na kha vhathu vhe vha lwa na inwi fhano shangoni ḽino. Ndo vha thatha vha shavha musi inwi ni tshi swika, nda ni ṋea shango ḽavho.
10 Ndo ni vhudza uri ndi Nṋe Yahavee Mudzimu waṋu, ni songo luvha midzimu ya Vhaamori, vhane zwino na dzula shangoni ḽavho. Hone inwi a no ngo nthetshelesa.”
11 Muruṅwa wa Muṋe washu a ḓa Ofra a dzula fhasi ha muri muhulu we wa vha u wa Juashi, muṅwe munna wa mutupo wa Abiesere. Ṅwana wawe Gidioni o vha a tshi khou fhula goroi nga u dzumbamisa bonḓeloni, uri Vhamidiani vha si mu vhone.
12 Muruṅwa wa Muṋe washu a ḓisumbedza ene henefho a ri, “Yahavee u na iwe, u muhali wa maanḓa!”
13 Gidioni a mu fhindula a ri, “Pfarelo muṋe wanga, ndi mini ro itwa izwi zwoṱhe arali Muṋe washu e na riṋe? Zwimangadzo zwoṱhe zwe vhokhotsi ashu vha ri vhudza uri Muṋe washu o vha a tshi zwi ita, a tshi vha pfulusa Egipita, zwi ngafhi? Muṋe washu o ri laṱedza a ri litsha ri tshi fungiswa nga Vhamidiani.”
14 Ndi hone Muṋe washu a tshi mu lavhelesa a mu vhudza a ri, “Ṱuwa nga nungo dzau khulu dzine wa vha nadzo, u lamukise Vhaisraele zwanḓani zwa Vhamidiani. U ruṅwa nga Nṋe.”
15 Gidioni a fhindula a ri, “Ndi nga lamukisa hani Vhaisraele muṋe wanga? Mutupo wanga ndi wone muṱuku kha tsinde ḽa Manase nahone muṱani wa hashu ndi nṋe munyadzea.”
16 Muṋe washu a mu fhindula a ri, “U ḓo kona u zwi ita ngauri Nṋe ndi ḓo u farisa. U ḓo pwashekanya Vhamidiani zwi sa u konḓeli, zwa tou nga u pwashekanya munna muthihi fhedzi.”
17 Gidioni a fhindula a ri, “Arali vha tshi vhona ndo fanela, kha vha ntsumbedze tshiga tsha uri vhukuma ndi Muṋe washu a no khou amba na nṋe.
18 Vha songo ṱuwa ndi sa athu vha ṋekedza nduvho ya zwiḽiwa.” Ene a ri, “Ndi ḓo dzula u swika u tshi vhuya.”
19 Ndi hone Gidioni a tshi ya nḓuni yawe, a bika mbudzana, a dzhia khilogiramu dza fumi dza vhukhopfu a baga vhurotho vhu si na mbilisa. A longa iyo ṋama mufaroni na muthotho u ngomu khalini, a zwi isa ha Muruṅwa wa Muṋe washu fhasi ha muri muhulu, a mu ṋea.
20 Muruṅwa wa Mudzimu a mu vhudza a ri, “Dzhia ṋama na vhurotho u zwi vhee hafha nṱha ha tombo heḽi, u shele muthotho nṱha hazwo.” Gidioni a ita nga u ralo.
21 Ndi hone Muruṅwa wa Muṋe washu a tshi onyolosa tshanḓa a kwama iyo ṋama na vhurotho nga ṱhodzi ya lubaḓa lwe a vha o lu fara, ha bva mulilo afho tomboni wa fhisa iyo ṋama na vhurotho. Muruṅwa a mbo ḓi ngalangala.
22 Ndi hone Gidioni a tshi zwi ḓivha uri we a mu vhona ndi Muruṅwa wa Muṋe washu, a tshenuwa a amba a ri, “Yowee Muṋe wa zwoṱhe Muṋe washu! Ndo vhona Muruṅwa wa Muṋe washu ro livhana zwifhatuwo!”
23 Huno Muṋe washu a amba nae a ri, “U ḓo vha na mulalo! U songo ofha tshithu. U nga si fe.”
24 Gidioni a fhaṱela Muṋe washu aḽiṱari henefho a ri i pfi, “Muṋe washu ndi mulalo”. (I kha ḓi wanala henefho Ofra wa mutupo wa Abiesere.)
25 Vhusiku honoho Muṋe washu a vhudza Gidioni a ri, “Dzhia mboho ya khotsi au na iṅwe mboho ya miṅwaha miṱanu na mivhili, u thuthe aḽiṱari ine khotsi au vha luvha Baali khayo, u reme thanda ya Ashera mudzimu wa musadzi i re tsini hayo,
26 u konou fhaṱela Nṋe Yahavee Mudzimu wau aḽiṱari yo teaho, nṱha ha tshikwara hetshi, u konou dzhia mboho ya vhuvhili u i fhise yoṱhe u ite tshiṱhavhelo ngayo, u dzhie khuni dza thanda ya Ashera ye wa rema u vhase ngadzo tshiṱhavhelo.”
27 Ndi hone Gidioni a tshi dzhia vhashumi vhawe vha fumi a ita zwe Muṋe washu a mu vhudza. O vha a tshi ofha vha muṱa wawe na vhathu vha muḓana wa hawe, ndi zwe a zwi ita vhusiku hu si masiari.
28 Musi ḽi tshi tsha, vhathu vha muḓana vha tshi vuwa, vha wana aḽiṱari ya Baali na thanda ya Ashera zwo reṅwa zwa wela fhasi, na iḽa mboho ya vhuvhili yo fhiselwa aḽiṱarini yo fhaṱwaho henefho.
29 Vha vhudzisana vha ri, “Izwi zwithu zwo itwa nga nnyi?” Vha tshi ṱoḓisesa vha wana zwó itwa nga Gidioni ṅwana wa Juashi.
30 Vha vhudza Juashi vha ri, “Nga vha ḓise ṅwana wavho fhano ri mu vhulahe! O pwashekanya aḽiṱari ya Baali a remekanya thanda ya Ashera i re tsini nayo.”
31 Huno Juashi a vhudza vhoṱhe havho vho mu vutshelaho a ri, “Ni imelela Baali naa? Ni khou mu lamulela naa? Muthu ane a mu imelela u ḓo vhulawa ḽi sa athu tsha. Arali Baali e mudzimu, mu litsheni a ḓilwele, hufha aḽiṱari yo pwashiwaho i yawe.”
32 U bva zwenezwo Gidioni a pfi ndi Jerubaali (Baali nga a ḓilwele) nge Juashi a ri, “Litshani Baali a ḓilwele; aḽiṱari yo pwashiwaho ndi yawe.”
33 Ndi hone vhoṱhe Vhamidiani na Vhaameleke na tshakha dza phangani vha tshi kuvhangana, vha wela mulambo wa Jorodani, vha ṱoka mishasha govhani ḽa Jesriele.
34 Muya wa Muṋe washu a dzhena kha Gidioni, a lidza phalaphala a ramba vhanna vha mutupo wa Abiesere uri vha mu tevhele.
35 A ruma vhaḓinḓa hoṱhe mashangoni mavhili a Manase a vha vhidza uri vha mu tevhele. A ruma vhaḓinḓa vha ya ha vha Ashere na Zebuloni na Nafuthali, na vhone vha ḓa vha baḓekana nae.
36 Ndi hone Gidioni a tshi amba na Mudzimu a ri, “Wo fulufhedzisa uri u ṱoḓa u lamukisa Vhaisraele nga nṋe.
37 Ndi zwone, ndi khou vhea vhukuse fhasi luvhatani lwa goroi. Arali nga matsheloni nda wana ṅwando wo wela kha uho vhukuse fhedzi, hone mavu o oma, ndi hone ndi tshi ḓo zwi ḓivha uri u ṱoḓa u lamukisa Vhaisraele nga nṋe.”
38 Ha mbo ḓi itea zwenezwo. Ḽi tshi tsha nga matshelo Gidioni a fhinduwa, a hamula uho vhukuse ha bva ṅwando sambelo ḽa ḓala nga maḓi.
39 Ndi hone Gidioni a tshi amba na Mudzimu a ri, “U songo ntsinyutshela, nnditshe ndi dovhe ndi ambe luthihi fhedzi. Litsha ndi dovhe ndi lingedze luthihi nga vhukuse. Zwino ita uri vhukuse vhu sale ho oma, mavu a ṋukale.”
40 Vhusiku honoho Mudzimu a ita zwenezwo. Ḽi tshi tsha nga matshelo vhukuse ho vha ho oma, ngeno mavu o ṋukala nga ṅwando.
1 Nga matshelo Jerubaali, ane ḽiṅwe a pfi Gidioni, na vhanna vhawe vhoṱhe vha fhinduwa, vha ṱoka mishasha tsini ha tshisima tsha Harodo. Mishasha ya Vhamidiani yo vha i govhani thungo ya devhula havho tshikwarani tsha More.
2 Muṋe washu a amba na Gidioni a ri, “Vhanna vhane wa vha navho ndi vhona vho ḓalesa, ndi nga si kumedze Vhamidiani zwanḓani zwavho, Vhaisraele vha nga ḓo nṱongela vha vhona unga vho ḓitshidza nga nungo dzavho.
3 Ḓivhadza vhathu u ri, ‘Muthu ane a pfa a tshi ofha nga a humele hayani, riṋe ri ḓo sala henefhano thavhani ya Gilibua.’ ” Ha mbo ṱuwa vhanna vha 22 000 vha humela hayani ha sala vha 10 000.
4 Muṋe washu a vhudza Gidioni a ri, “Vhanna vha tshee vhanzhi. Vha ise mulamboni, ndi ḓo u khethela vhone henefho. Munna ane nda mu sumba uri uyu o fanela u ṱuwa na iwe, u ḓo ya. Ane nda mu sumba uri ho ngo fanela u ṱuwa na iwe, a songo ya.”
5 Gidioni a ṱuwa na vhanna vha tsela mulamboni, Muṋe washu a mu vhudza a ri, “Muṅwe na muṅwe ane a kaswa maḓi nga lulimi unga mmbwa ó ima, u mu khethele thungo, a songo ṱangana na vhane vha nwa maḓi vho gwadama nga magona.”
6 Zwino vhe vha ka maḓi nga zwanḓa zwavho vha kaswa nga lulimi ndi 300 fhedzi, vhaṅwe vhoṱhe vho nwa vho tou gwadama nga magona.
7 Muṋe washu a vhudza Gidioni a ri, “Ndi ḓo ni lamukisa nda ita uri ni kunde Vhamidiani nga vhenevho vhanna vha 300 vhe vha nwa maḓi nga u tou kaswa. Vhaṅwe vhoṱhe vha vhudze vha humele hayani.”
8 Gidioni a vhudza Vhaisraele vhoṱhe uri vha humele hayani, a sia vha 300 vha dzhiela vhaḽa vhaṅwe mvuvhelo na phalaphala dzavho. Mishasha ya Vhamidiani yo vha i fhasi havho henefho govhani.
9 Vhusiku honoho Muṋe washu a laya Gidioni a ri, “Takuwa u yo dia maswina, ndi ḓo vha kumedza zwanḓani zwau.
10 Hone arali u tshi ofha u vha dia, tsela afho mishashani yavho ú na mushumi wau Phura.
11 U ḓo pfa zwine vha khou amba, ndi hone u tshi ḓo vha na nungo dza u vha dia.” Ndi hone Gidioni na mushumi wawe Phura vha tshi tsela lumemeni lwa mishasha ya maswina avho.
12 Vhamidiani na Vhaamaleke na tshakha dza phangani vho vha vho balangana na govha unga lutsinga lwa nzie, gamela dzavho dzo vha dzo anda unga muṱavha wa lwanzhe, dzi sa vhalei.
13 Gidioni a tshi swika mishashani, a pfa muṅwe munna a tshi khou vhudza khonani yawe zwe a lora, a tshi ri, “Ndo lora mukonde wa vhurotho ha bali wo kungulutshela mishashani yashu we dennde gii, ye levhu, fhasi huru.”
14 Khonani yawe ya fhindula ya ri, “Ndi pfumo ḽa Muisraele, Gidioni ṅwana wa Juashi! A hu na zwiṅwe zwine zwa amba zwone! Mudzimu o kumedza Vhamidiani na mmbi yashu yoṱhe zwanḓani zwawe.”
15 Musi Gidioni a tshi pfa muloro wa uyo munna na zwine wa amba, a wa nga magona a luvha Mudzimu. A humela mishashani ya Vhaisraele, a ri, “Takuwani! Muṋe washu o kumedza Vhamidiani zwanḓani zwaṋu!”
16 Gidioni a khethekanya vhanna vhawe vha 300 vha bva zwigwada zwiraru, munna muṅwe na muṅwe a mu ṋea phalaphala na mvuvhelo i re na ḓenzhe ngomu hayo.
17 A vha vhudza a ri, “Musi ndi tshi swika lumemeni lwa mishasha, ni ntsedze ni ite zwine nda ita.
18 Musi nṋe na tshigwada tshanga ri tshi lidza phalaphala, na inwi ni lidze dzaṋu ni tshi mona na mishasha, ni ṱavhe mukosi ni ri, ‘Ndi zwa Muṋe washu na Gidioni!’ ”
19 Gidioni na vhanna vhawe vha ḓana vha swika lumemeni lwa mishasha henefha nga tshifhinga tsha fumi, vhalindi vha tshi kha ḓi bva u ṱuwa. Ndi hone vha tshi lidza phalaphala, vha pwasha mvuvhelo dze vha vha vho dzi fara,
20 na zwiḽa zwiṅwe zwigwada zwivhili zwa ita nga u ralo. Vhoṱhe vho vha vho fara maḓenzhe nga tshanḓa tshamonde, phalaphala vhó dzi fara nga tshauḽa, vha ṱavha mukosi vha ri, “Pfumo ḽa Muṋe washu na ḽa Gidioni!”
21 Munna muṅwe na muṅwe a ima vhuimoni hawe u mona na mishasha, mmbi yoṱhe ya maswina vha shavha vha tshi khou ṱavha mukosi.
22 Hezwi vhanna vha Gidioni vha tshi khou lidza phalaphala, Muṋe washu a ita uri mmbi ya maswina vha rungane nga tshavho nga mafumo. Vha shavhela thungo ya Tsareda vha vhuya vha swika Bethe Shitha na muḓanani wa Abele Mihola na Tabathi.
23 Ha vho vhidzwa vhanna vha matsinde a Nafuthali na Ashere na zwigwada zwa Manase vhuvhili hazwo, vha pandamedza Vhamidiani.
24 Gidioni a ruma vhaḓinḓa mivhunduni yoṱhe ya Efraimi vha ri, “Tselani ngeno ni ṱanganedze Vhamidiani, ni linde maḓambuwo a Jorodani na miṅwe milambwana u swika Bethe Bara, uri Vhamidiani vha si i wele.” Vhanna vha Efraimi vha kuvhanganywa, vha linda maḓambuwo a Jorodani na miṅwe milambwana u vhuya u swika Bethe Bara.
25 Vha fara vharangaphanḓa vhavhili vha Vhamidiani, Orebe na Ziebe; Orebe vha mu vhulahela Tomboni ḽa Orebe, Ziebe vha mu vhulahela Bonḓeloni ḽa Ziebe. Vha ḓi pandamedza Vhamidiani vha tshi ya vha ḓisa ṱhoho ya Orebe na ya Ziebe ha Gidioni. Ene zwenezwo o vha o wela Jorodani.
1 Ndi hone vha Efraimi vha tshi sengisa Gidioni vha ri, “Ndi mini vha songo ri ramba-vho zwiḽa vha tshi yo lwa na Vhamidiani?” Vha mu gungulela nga maanḓa.
2 Hone Gidioni a ri, “Nṋe ndo kona zwifhio-vho ndi tshi vhambedzwa na inwi? Ṱhalane ya nḓirivhe dza Efraimi a i fhiri khaṋo yoṱhe ya Abiesere naa?
3 Hufha Mudzimu o kumedza Orebe na Ziebe vharangaphanḓa vha Vhamidiani zwanḓani zwaṋu. Nṋe ndo ita zwifhio-vho zwine zwa nga vhambedzwa na zwenezwo?” A ri u amba zwenezwo vha rudza mbilu.
4 Tshifhinga tshenetsho Gidioni na vhanna vhawe vha 300 vho vha vho no swika mulamboni wa Jorodani, vhó no u wela. Vho vha vho neta, hone vha tshi kha ḓi pandamedza maswina.
5 Musi vha tshi swika Sukotho, a vhudza vhanna vha henefho a ri, “Kha vha dzou ṋea vhanna vhanga mikonde ya vhurotho. Vho neta, ndi khou pandamedza Zeba na Tsalimunna mahosi a Vhamidiani.”
6 Hone vhahulwane vha Sukotho vha ri, “Mmbi yavho ri i ṋetshelani zwiḽiwa? Kani vho no fara Zeba na Tsalimunna?”
7 Gidioni a ri, “Ndi zwone! Musi Muṋe washu o no nkumedza Zeba na Tsalimunna, ndi ḓo ni hwaya nga zwiṱongopfa na mutshutshungu wa phangani!”
8 Gidioni a livha Phenuele, na henefho a humbela vhathu nga u ralo, hone vhathu vha Phenuele na vhone vha mu fhindula eneaḽa a vhathu vha Sukotho.
9 Ndi hone a tshi vha vhudza a ri, “Nda vhuya ndó kunda ndi ḓo thutha hoyu mutsheṱo waṋu!”
10 Zeba na Tsalimunna vho vha vhe Karakoro na mmbi yavho. Kha mmbi yoṱhe ya tshakha dza phangani ho vha ho sala vhane vha nga swika 15 000 fhedzi, ho vha ho vhulawa vhahali vha 120 000.
11 Gidioni a tshimbila nga gondo ḽa vhashavhi lumemeni lwa phanga, vhubvaḓuvha ha Noba na Jogoboha, a mbo ḓi wela iyo mmbi vha songo humbula.
12 Mahosi mavhili a Vhamidiani, Zeba na Tsalimunna, vha shavha, hone ene a vha pandamedza, a vha fara, a balanganya mmbi yavho yoṱhe.
13 Musi Gidioni a tshi vhuya nndwani nga nḓila ya Phara ya Herese,
14 a fara muṱhannga a no bva Sukotho a mu sengisa. Uyo muṱhannga a ṅwalela Gidioni madzina a vhahulwane vha 77 vha Sukotho.
15 Ndi hone Gidioni a tshi ya ha vhanna vha Sukotho a ri, “A thi ri no nngoḓa, mmbi yanga ye ya vha yo neta na ri ni nga si i ṋee zwiḽiwa nge nda vha ndi sa athu fara Zeba na Tsalimunna? Zwino ngevha!”
16 Ndi hone a tshi dzhia zwiṱongopfa na mitshutshungu i no bva phangani a vha hwaya ngayo, ha vha u vha laṱisa.
17 A thutha na mutsheṱo wa Phenuele, a vhulaha na vhanna vha muḓi.
18 Ndi hone Gidioni a tshi vhudzisa Zeba na Tsalimunna a ri, “Vhanna vhe na vha vhulaha thavhani ya Thaboro vho vha vhe vhathu-ḓe?” Vhone vha fhindula vha ri, “Vho vha vha tshi nga vhone, muṅwe na muṅwe wavho o vha a tshi nga mukololo.”
19 Gidioni a ri, “Ndi vharathu vhanga, vhana vha mme anga vhukuma. Ndi ana nga Muṋe washu a tshilaho ndi ri, ngavhe ni si vha vhulahe, ndo vha ndi sa ni vhulahi.”
20 Ndi hone a tshi vhudza Jethere ṅwana wawe wa tanzhe a ri, “Takuwa u vha vhulahe!” Hone Jethere a si ṱomole banga ḽawe. A pfa a tshi ofha nge a vha a tshee muṱuku.
21 Zeba na Tsalimunna vha vhudza Gidioni vha ri, “Nga vha ḓe vha ri vhulahe vhone vhaṋe. Munna u na nungo dza munna.” Ndi hone Gidioni a tshi takuwa a vha vhulaha, a bvula vhukunda ha musuku he ha vha vhu mitsingani ya gamela dzavho.
22 Hó no fhela izwo Vhaisraele vha vhudza Gidioni vha ri, “Nga vha vhe khosi yashu, vhone na vhaḓuhulu vhavho vhane vha kha ḓi ḓo bebwa nga vha vhe vhavhusi vhashu. Vho ri lamukisa kha Vhamidiani.”
23 Gidioni a fhindula a ri, “Ndi nga si vhe khosi yaṋu, na ṅwananga a nga si vhe khosi yaṋu. Khosi yaṋu ndi Muṋe washu.”
24 A isa phanḓa a ri, “Litshani ndi ni humbele tshithu tshithihi. Muṅwe na muṅwe waṋu nga a mphe zwiṅina zwe a dzhia.” (Vhamidiani vho vha vha tshi ambara zwiṅina zwa musuku ngauri vho vha vhe Vhaishmaele.)
25 Vhathu vha fhindula vha ri, “Nazwino ri ḓo vha ṋea zwone.” Vha ṱharamudza sila, muṅwe na muṅwe a vhea khaḽo zwiṅina zwe a vha o dzhia.
26 Zwiṅina zwa musuku zwe Gidioni a zwi ṱanganedza zwo vha zwi tshi nga lemela khilogramu dza 20, hu sa angaredzwi na zwa u ḓinakisa na vhulungu ha mukuloni na zwiambaro zwa muridili zwe zwa vha zwi tshi ambarwa nga mahosi a Midiani na zwikulumunda zwe zwa vha zwi tshi ambarwa nga gamela dzavho mukuloni.
27 Gidioni a fula tshifanyiso nga uyo musuku, a tshi vhea muḓanani wa hawe wa Ofra. Vhaisraele vhoṱhe vha ṱutshela Mudzimu vha ya henefho u yo luvha itsho tshifanyiso. Tsho vha tshikwekwe tsha u fasha Gidioni na muṱa wawe.
28 Vhamidiani vha kundwa nga Vhaisraele vha si tsha ofhisa. Shango ḽa lala mahumi maṋa a miṅwaha, Gidioni a vhuya a fa.
29 Jerubaali ṅwana wa Juashi a humela hayani hawe, a dzula hone.
30 O vha e na vhana vha vhatuka vha 70, nge a vha e na vhasadzi vhanzhi,
31 a dovha a vha na musadzi wa phuli muḓini wa Shikheme; onoyo o mu bebela mutuka, a mu ira ḽa Abimelekhe.
32 Gidioni ṅwana wa Juashi o fa o no vha wa maḓuvha vhukuma, a swiṱwa tshaloni tsha khotsi awe Juashi henefho Ofra, muḓanani wa mutupo wa Abiesere.
33 Musi Gidioni o no fa, Vhaisraele vha dovha vha shandukela Muṋe washu, vha luvha Vhobaali. Baali wa Mulanga vha mu ita mudzimu wavho,
34 vha si tsha shumela Muṋe washu Mudzimu wavho, we a vha lamukisa kha maswina avho oṱhe o ṋekanaho masakha navho.
35 Vhone a vho ngo livhuha muṱa wa Jerubaali ane ḽiṅwe a pfi Gidioni zwivhuya zwoṱhe zwe vha vha itela.
1 Abimelekhe ṅwana wa Jerubaali a ya muḓini wa Shikheme, he ha vha hu tshi dzula mashaka a mme awe, a vha vhudza
2 uri vha vhudzise vhanna vha Shikheme vha ri, “Tshine na tshi nanga ndi tshifhio? Ni funa u vhuswa nga vhana vhoṱhe vha 70 vha Gidioni kana ni funa u vhuswa nga munna muthihi? Hafhu ni elelwe uri Abimelekhe ndi shaka ḽaṋu.”
3 Mashaka a mme awe vha mu ambela na vhanna vha Shikheme nga ayo mafhungo, vhanna vha Shikheme vha nanga u ima na Abimelekhe ngauri o vha e shaka ḽavho.
4 Vha mu ṋea mangwende a siliva a 70 a no bva thembeleni ya Baali wa Mulanga. Nga tshelede yeneyo a thola mahwarahwara a sa ḓivhalekani uri vha baḓekane nae.
5 A ya nḓuni ya khotsi awe muḓini wa Ofra, henefho kha tombo ḽithihi a vhulaha vhakomana vhawe vha 70, vhana vha Gidioni. Ho tou dzumbama Jothamu, mutuka wa Gidioni wa phedzi, a si vhulawe.
6 Vhanna vhoṱhe vha Shikheme na Bethe Milo vha kuvhangana vha livha murini muhulu henefho Shikheme, vha mu vhumba khosi henefho.
7 Musi Jothamu a tshi zwi pfa, a ṱuwa a yo ima nṱha ha thavha ya Gerisimu, a huwelela a ri, “Edzonu nthetshelesa, inwi vhanna vha Shikheme, na ralo Mudzimu u ḓo ni thetshelesa!
8 Miri yo vhuya ya kuvhangana i tshi ri i ḓinangele khosi. Ya amba na muolivi ya ri, ‘Ivha khosi yashu.’
9 Muolivi wa nyadza wa fhindula wa ri, ‘Kani-ha ndi litshe u ita mapfura anga ane vha hulisa ngao midzimu na vhathu, nda yo vhusa miri?’
10 Ndi hone miri i tshi humbela muhuyu ya ri, ‘Iwe ivha khosi yashu!’
11 Muhuyu wa nyadza wa fhindula wa ri, ‘Kani-ha ndi litshe u aṋwa mahuyu anga avhuḓi a ḓifhaho, nda yo vhusa miri?’
12 Ndi hone miri i tshi humbela munḓirivhe ya ri, ‘Iwe ivha khosi yashu!’
13 Munḓirivhe wa nyadza wa ri, ‘Kani-ha ndi litshe u ita waini yanga i takadzaho midzimu na vhathu nda yo vhusa miri?’
14 Ndi hone miri yoṱhe i tshi humbela murenzhe ya ri, ‘Iwe ivha khosi yashu!’
15 Murenzhe wa tenda wa ri, ‘Arali nangoho ni tshi funa u nnyita khosi, iḓani-ha ni dzule murunzini wanga; na sa ralo hu ḓo bva mulilo kha nṋe wa fhisa mikedara ya Libanoni.’ ”
16 Jothamu a isa phanḓa a ri, “Zwino-ha, ni tshi vhumba Abimelekhe khosi ho vha hu u fulufhedzea naa? A zwi solisei naa? Zwe na ita Jerubaali na muṱa wawe zwo vha fanela naa?
17 Hufha khotsi anga o ni lwela a sa ofhi na lufu a ni lamukisa kha Vhamidiani.
18 Huno ṋamusi no shandukela muṱa wa khotsi anga. No vhulaha vhana vhawe vha vhatuka, vhanna vha 70, kha tombo ḽithihi, ni tshi zwi ita fhedzi nga u vhona Abimelekhe ṅwana wa mufarakano wawe e shaka ḽaṋu, na mu vhumba khosi ya Shikheme.
19 Zwino-ha, zwe na zwi ita Gidioni na muṱa wawe arali zwi sa solisei, arali hu hone u fulufhedzea, zwenezwo Abimelekhe mu takaleleni-ha, ene-vho a ni takalele.
20 Hone arali zwi tshi solisea, ngavhe hu tshi duga mulilo u tshi bva kha Abimelekhe wa fhisa vhanna vha Shikheme na Bethe Milo, hu bve mulilo kha vhanna vha Shikheme na vha Bethe Milo wa fhisa Abimelekhe e lore.”
21 Zwino nge Jothamu a vha a tshi ofha mukomana wawe Abimelekhe, a shavha a yo dzula Bieri.
22 Abimelekhe o vhusa Vhaisraele miṅwaha miraru.
23 Ndi hone Mudzimu a tshi luṱanya Abimelekhe na vhanna vha Shikheme, vha mu shandukela.
24 Hezwo zwo ḓela u lifhedza tshiṱuhu tsha Abimelekhe tsha u vhulaha vhana vha 70 vha Jerubaali khotsi awe, ha lifhedzwa na vhanna vha Shikheme vhe vha mu farisa u vhulaha vhakomana vhawe.
25 Vhanna vha Shikheme vha vhea vhanna uri vha lalele vhathu miṱumbani ya dzithavha, vha ṱangula muṅwe na muṅwe we a fhira nga nḓila yeneyo, nga u ralo vha huvhadza Abimelekhe. Mafhungo ayo a ḓivhadzwa Abimelekhe.
26 Ndi hone Gaali ṅwana na Ebede a tshi ḓa Shikheme na vharathu vhawe, vhanna vha Shikheme vha mbo fulufhela ene.
27 Vhoṱhe vha bva vha ya masimuni avho a minḓirivhe vha yo fula nḓirivhe, vha ita waini ngadzo, vha ita vhuṱambo. Vha ṱuwa vha ya thembeleni ya mudzimu wavho, vha ḽa, vha nwa, vha teketela Abimelekhe.
28 Gaali ṅwana wa Ebede a ri, “Riṋe vhanna vha Shikheme ri vhathu-ḓe? Ndi mini ri tshi shumela Abimelekhe? Ene ndi nnyi? A si ṅwana wa Jerubaali wa Muisraele naa? O dovha a vhea uyu Zebulu uri a vhe gota ḽawe fhano! Ni songo luvha ene, luvhani vhaḓuhulu vha Hamoro ṅwana wa Shikheme mutei wa muḓi, Jerubaali ri ḓo mu luvhelani?
29 Ngavhe ndi murangaphanḓa wa havha vhathu! Ndo vha ndi tshi ḓo pandela Abimelekhe! Ndo vha ndi tshi ḓo mu vhudza nda ri, ‘Iḓa na mmbi yau yoṱhe ri lwe!’ ”
30 Zebulu, muvhusi wa uyo muḓi, a sinyuwa a tshi pfa zwe Gaali a amba.
31 A ruma vhaḓinḓa ha Abimelekhe muḓini wa Aruma vha ri, “Gaali ṅwana wa Ebede na vharathu vhawe vho ḓa Shikheme, vha khou fhiriṱanya vhathu vha muḓi uri vha vha shandukele.
32 Zwino-ha, vhone na vhanna vhavho vha ḓe vhusiku vha mu lalele ḓakani.
33 Vha fhinduwe nga matsheloni ḽi tshi bvisa mulomo, vha mbo ḓi tshoṱhela uyo muḓi. Hu ḓo ri Gaali na vhanna vhawe vha tshi bvela nnḓa u ḓa u lwa navho, vha vha ite zwine vha vhona zwo tea!”
34 Ndi hone Abimelekhe na vhanna vhawe vhoṱhe vha tshi tshimbila vhusiku, vha dzumbama nnḓa ha Shikheme vhó ita zwigwada zwiṋa.
35 Musi Abimelekhe na vhanna vhawe vha tshi vhona Gaali a tshi bvela nnḓa a ima khoroni ya muḓi, vha vuwa he vha vha vho mu lalela hone.
36 Gaali a vha vhona, a vhudza Zebulu a ri, “Vhathu ngevhaḽaa vha khou tsa nga thavha!” Zebulu a fhindula a ri, “A si vhathu, ndi mirunzi ya dzithavha.”
37 Gaali a dovha a ri, “Vhathu ngevhaḽaa vha khou tsa Gerisimu Mukomboni wa shango, tshiṅwe tshigwada ngetshiḽaa, tshi khou ḓa nga gondo ḽi no bva murini muhulu wa vhabvumbi!”
38 Ndi hone Zebulu a tshi mu vhudza a ri, “Mulomo uḽa wavho u ngafhi zwino? Ndi vhone vhe vha vhudzisa uri ndi mini ri tshi nga shumela uyo munna Abimelekhe. Havha ndi vhaḽa vhanna vhe vha vha nyefula. Nga vha bve-ha zwino vha yo lwa navho.”
39 Gaali a ranga vhanna vha Shikheme phanḓa vha bvela nnḓa vha lwa na Abimelekhe.
40 Gaali a shavha, Abimelekhe a mu pandamedza. Ha huvhala vhathu vhanzhi, na henefho khoroni ya muḓi.
41 Abimelekhe a dzula Aruma, Zebulu a thatha Gaali na vharathu vhawe afho Shikheme, uri vha si tsha dzula hone.
42 Nga matshelo Abimelekhe a pfa uri vhathu vha Shikheme vho dovha vha bva muḓini u yo lalela vhathu,
43 a dzhia vhanna vhawe a vha khethekanya nga zwigwada zwiraru a dzumbama masimuni, a vha lalela. Musi a tshi vhona vhathu vha tshi bva muḓini, a dzumbuluwa uri a vha vhulahe.
44 Abimelekhe na tshigwada tshawe vha gidimela phanḓa uri vha linde khoro ya muḓi, vhaṅwe vha zwiḽa zwigwada zwiṅwe zwivhili vha tshoṱhela vhathu masimuni vha vha vhulaha vhoṱhe.
45 Ha lwiwa ḓuvha ḽoṱhe, Abimelekhe a thuba uyo muḓi, a vhulaha vhathu vhawo, a u phusukanya, a tibedza mavu nga muṋo.
46 Musi vhanna vhoṱhe vha vhaḓivhalea vha re ngomu mutsheṱoni wa Shikheme vha tshi zwi pfa vha shavhela vhudzumbamoni ha thembele ya Baali wa Mulanga,
47 Abimelekhe a vhudzwa uri vho kuvhangana henefho.
48 Ndi hone a tshi gonya thavha ya Tsalimoni na vhanna vhawe vhoṱhe. Henefho a dzhia mbaḓo, a rema davhi ḽa muri, a ḽi vhea kha shaḓa ḽawe. A vhudza vhanna vhaṅwe uri na vhone vha ṱavhanye vha ite zwenezwo.
49 Munna muṅwe na muṅwe a rema davhi ḽa muri. Vha tevhela Abimelekhe, vha khokha matanda a vala vhushavhelo. Vha funga mulilo vhathu vhe nga ngomu, vhathu vhoṱhe afho mutsheṱoni vha fa — vhane vha nga vha tshigidi tsha vhanna na vhasadzi.
50 Ndi hone Abimelekhe a tshi ya Thebetse, a govhela uyo muḓi, a u thuba.
51 Ho vha hu na mutsheṱo mulapfu wo khwaṱhaho henefho, vhoṱhe vha re muḓini, vhanna na vhasadzi, khathihi na vharangaphanḓa, vha shavhela hone. Vha ḓihoṋela ngomu, vha gonya ṱhangani.
52 Musi Abimelekhe a tshi ḓa u dia uyo mutsheṱo, a ya vothini uri a u funge nga mulilo.
53 Hone muṅwe musadzi a posa tombo ḽa guyo fhasi ḽa wela nṱha ha ṱhoho ya Abimelekhe, ḽa mu devha ṱhoho.
54 Ndi hone ene a tshi mbo ḓi ṱavhanya a vhidza muṱhannga we a vha o hwala zwihali zwawe, a mu vhudza a ri, “Ṱomola banga ḽau u mmbulahe, vha sa ḓo ri ndo vhulawa nga musadzi.” Ndi hone uyo muṱhannga a tshi mu runga, a fa.
55 Musi Vhaisraele vha tshi vhona uri Abimelekhe o fa, vhoṱhe vha humela hayani.
56 Ngauralo Mudzimu a vha o lifhedza Abimelekhe zwe a khakhela khotsi awe nga u vhulaha vhakomana vhawe vha 70.
57 Mudzimu a dovha a lifhedza na vhanna vha Shikheme nga mulandu wa vhutshinyi havho, nga he Jothamu ṅwana wa Jerubaali a amba musi a tshi vha teketela.
1 Musi Abimelekhe o no fa, ha ḓa Thola ṅwana wa Phua, muḓuhulu wa Dodo, a vhofholola Vhaisraele. O vha e wa tsinde ḽa Isakhara, a tshi dzula Shamiri mivhunduni ya Efraimi.
2 O vha murangaphanḓa wa Vhaisraele ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 23. Zwenezwo a fa, a swiṱwa henefho Shamiri.
3 Thola ó no fa murangaphanḓa a vha Jairi a no bva Giliadi. A vha murangaphanḓa wa Vhaisraele ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 22.
4 O vha e na vhana vha vhatuka vha 30, muṅwe na muṅwe e na donngi yawe. Vho vha vhe na miḓi ya 30 shangoni ḽa Giliadi, ine ya kha ḓi pfi miḓi ya Jairi.
5 Jairi a fa, a swiṱwa Kamoni.
6 Vhaisraele vha dovha vha khakhela Muṋe washu nga u luvha Vhobaali na Vhoashtharotho, na midzimu ya Vhaaramu na ya Sidoni na ya Muaba na ya Vhaamoni na ya Vhafilista. Vha shandukela Muṋe washu, vha si tsha mu luvha.
7 Muṋe washu a vha sinyutshela, a vha kumedza zwanḓani zwa Vhafilista na Vhaamoni.
8 Vha kandeledza Vhaisraele vhoṱhe vhe vha vha vha tshi dzula shangoni ḽa Vhaamori vhubvaḓuvha ha Jorodani kha ḽa Giliadi, vha vha tambudza, ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 18.
9 Vhaamoni vha ita na u wela mulambo wa Jorodani uri vha yo dia matsinde a Juda na Benyamini na Efraimi. Vhaisraele vho vha khomboni khulu.
10 Ndi hone Vhaisraele vha tshi lilela Muṋe washu vha ri, “Ro u khakhela ra u shandukela Iwe Mudzimu washu, ra luvha Vhobaali.”
11 Muṋe washu a vha fhindula a ri, “Vhaegipita na Vhaamori na Vhaamoni na Vhafilista
12 na Vhasidoni na Vhaamaleke na Vhamaoni vho ni kandeledza kale, inwi na nndilela. A tho ngo ni lamukisa khavho naa?
13 Hone inwi na ḓi nṱutshela na yo luvha miṅwe midzimu, zwenezwo a thi tsha ḓo dovha nda ni lamulela.
14 Iyani ni lilele midzimu ye na i nanga. Yone nga i ni lamulele musi no wela khomboni.”
15 Hone Vhaisraele vha vhudza Muṋe washu vha ri, “Ro tshinya. Ri ite zwine wa vhona zwo tea, tenda wa ri lamulela ṋamusi.”
16 Ndi hone vha tshi laṱa midzimu yavho isili vha luvha Muṋe washu, zwa vho mu dina a tshi vhona Vhaisraele vha tshi tambula.
17 Ndi hone Vhaamoni vha tshi ramba tshira, vha ṱoka mishasha Giliadi. Vhaisraele vha kuvhangana, vha ṱoka mishasha Mitsipha kha ḽa Giliadi.
18 Henefho vhahulwane vha Giliadi vha vhudzisana vha ri, “Ndi nnyi a no ḓo ri ranga phanḓa ri tshi yo lwa na Vhaamoni? Ane a nga zwi kona u ḓo vha murangaphanḓa wa vhoṱhe fhano Giliadi.”
1 Zwino ho vha hu na munna a no pfi Jefutha, muhali muhulwane wa henefho Giliadi. Mme awe o vha e phombwe. Khotsi awe Giliadi
2 o vha e na vhaṅwe vhana vha vhatuka vhe a beba na musadzi wawe vhukuma. Musi vho no aluwa, vha thatha Jefutha vha mu vhudza vha ri, “U nga si ḽe ifa na ḽithihi ḽa khotsi ashu, u ṅwana wa muṅwe musadzi.”
3 Jefutha a shavha vhana vha khotsi awe, a yo dzula shangoni ḽa Tobo. Henefho a kunga tshigwada tsha vhanna vha sa ḓivhalei, vha tshimbila nae.
4 Hó no fhela maḓuvhanyana Vhaamoni vha bvela Vhaisraele pfumo.
5 Zwenezwo vhahulwane vha Giliadi vha ṱuwa vha yo dzhia Jefutha shangoni ḽa Tobo,
6 vha ri, “Iḓa u vhe murangaphanḓa washu ri tshi yo lwa na Vhaamoni.”
7 Jefutha a fhindula a ri, “Hufha no vha ni tshi mmbenga na vhuya na nthatha nḓuni ya khotsi anga. Ndi mini ni tshi ḓa ha nṋe zwino no welwa nga khombo?”
8 Vhone vha vhudza Jefutha vha ri, “Ri tshi ḓa ha inwi zwino ndi uri ri ṱoḓa ni tshi ṱuwa na riṋe ra yo lwa na Vhaamoni; ni ḓo vha murangaphanḓa wa vhathu vhoṱhe vha Giliadi.”
9 Jefutha a vha vhudza a ri, “Arali na nnzhia ra humela hayani ra yo lwa na Vhaamoni, Muṋe washu a ita uri ndi vha kunde, ndi ḓo ni vhusa.”
10 Vhone vha fhindula vha ri, “Ri a tenda. Muṋe washu ndi ṱhanzi yashu.”
11 Ndi hone Jefutha a tshi ṱuwa na vhahulwane vha Giliadi, vhathu vha mu ita muvhusi wavho, a vha ranga phanḓa. Jefutha a dovholola maipfi awe phanḓa ha Muṋe washu muḓini wa Mitsipha.
12 Ndi hone Jefutha a tshi ruma vhaḓinḓa ha khosi ya Amoni uri vha ri, “Ni lwelani na riṋe? Ndi mini no ḓa u dia shango ḽashu!”
13 Khosi ya Amoni ya fhindula vhaḓinḓa vha Jefutha ya ri, “Zwiḽa Vhaisraele vha tshi pfuluwa Egipita vho dzhia shango ḽanga u bva mulamboni wa Arinoni u swika mulamboni wa Jaboko na Jorodani. Zwino ni fanela u ḽi humisa nga mulalo.”
14 Jefutha a dovha a ruma vhaḓinḓa vha humela ha khosi ya Amoni
15 na phindulo i no ri, “Vhaisraele a vho ngo vhuya vha dzhia shango ḽa Muaba kana ḽa Amoni.
16 Zwo iteaho ngezwi: musi Vhaisraele vha tshi pfuluwa Egipita vho buḓekanya phanga vha ya Lwanzheni lwa Dziṱhanga vha swika Kadeshe.
17 Ndi hone vha tshi ruma vhaḓinḓa ha khosi ya Edomo uri vha wane thendelo ya u fhira nga vhukati ha shango ḽawe. Hone khosi ya Edomo ya si tende. Vha humbela na khosi ya Muaba, hone ha si vhe na muthihi a no tenda vha tshi fhira shangoni ḽawe. Ndi hone Vhaisraele vha tshi dzula Kadeshe.
18 Vha tshimbila phangani vha tshi mona shango ḽa Edomo na shango ḽa Muaba, vha vhuya vha swika vhubvaḓuvha ha Muaba, seli ha mulambo wa Arinoni. Vha ṱoka mishasha henefho, hone vha si wele mulambo wa Arinoni ngauri wo vha u masakha a Muaba.
19 Ndi hone Vhaisraele vha tshi ruma vhaḓinḓa ha Sihoni khosi ya Vhaamori we a vha a tshi vhusa Hesheboni, vha mu humbela thendelo ya u fhira shangoni ḽawe vha tshi ya shangoni ḽavho.
20 Hone Sihoni a si fulufhele Vhaisraele uri vha funa u tou fhira fhedzi shangoni ḽawe. A ramba mmbi yawe yoṱhe, a ṱoka mishasha Jahatsi, a lwa na Vhaisraele.
21 Huno Muṋe washu Mudzimu wa Israele a ita uri Vhaisraele vha kunde Sihoni na mmbi yawe. Vhaisraele vha dzhia shango ḽoṱhe ḽa Vhaamori vhe vha vha vha tshi dzula khaḽo, ḽa vha ḽavho.
22 Vha dzula shangoni ḽoṱhe ḽa Vhaamori u bva mulamboni wa Arinoni thungo ya tshipembe u swika Jaboko thungo ya devhula na u bva phangani thungo ya vhubvaḓuvha u swika mulamboni wa Jorodani thungo ya vhukovhela.
23 Ndi Muṋe washu Mudzimu wa Israele we a thatha Vhaamori vha ṱuwa, a tshi itela vhathu vhawe Vhaisraele.
24 Ni khou linga uri ni ḽi dzhie ḽi vhuelele kha vhoinwi naa? Khezwi ni sa dzhii zwe na ṋewa nga mudzimu waṋu Khemosho. Na riṋe zwoṱhe zwe Yahavee Mudzimu washu a ri ṋea zwi ḓo vha zwashu.
25 Nṋa ni vhona unga ni fhira Balaka ṅwana wa Tsiphoro khosi ya Muaba? Ene o vhuya a luṱana na Vhaisraele? O vhuya a lwa navho naa?
26 Ho fhela miṅwaha ya 300 Vhaisraele vho dzula Hesheboni na Aruere na miḓanani yo i tangaho, na miḓi yoṱhe i re lumemeni lwa bama ḽa Arinoni. No litshelani u i dzhia misi yeneyo?
27 Nṋe a tho ngo ni khakhela nga tshithu. Inwi ni khou khakha nga u lwa na nṋe. Muṋe washu ndi Ene muhaṱuli, ṋamusi u ḓo haṱula ha vhonala uri vha re ngohoni ndi vhafhio kha Vhaisraele na Vhaamoni.”
28 Hone khosi ya Vhaamoni a yo ngo vhuya ya londa hayo a Jefutha.
29 Ndi hone Muya wa Muṋe washu a tshi ḓa kha Jefutha. Jefutha a buḓekanya ḽa Giliadi na ḽa Manase a humela Mitsipha kha ḽa Giliadi, a livha Amoni.
30 Jefutha a fulufhedzisa Muṋe washu a ri, “Arali wa kumedza Vhaamoni zwanḓani zwanga,
31 muthu wa u thoma ane a bva nḓuni yanga a tshi ḓa u nṱanganedza ndi ḓo mu fhisa musi ndi tshi bva ndo kunda, ndi ḓo u ṋekedza onoyo muthu a vha tshiṱhavhelo.”
32 Ndi hone Jefutha a tshi wela mulambo u yo lwa na Vhaamoni, Muṋe washu a vha kumedza zwanḓani zwawe.
33 O vha dia u bva Aruere u swika tsini ha Minithi, a phusukanya miḓi ya 20, u vhuya u swika Abele Kheramimu. Vho vhulawaho vho vha vhanzhi, Vhaamoni vha kundwa nga Vhaisraele.
34 Musi Jefutha a tshi humela hayani Mitsipha, a vhona ṅwananyana wawe a tshi bva a tshi ḓa a mu ṱanganedza, a tshi khou tshina a tshi lidza simbala. O vha e ṅwana wawe muthihi fhedzi. O vha a si na muṅwe ṅwana wa mutuka kana musidzana.
35 Huno Jefutha a tshi vhona uyo ṅwananyana, a kherukanya zwiambaro zwawe nga u ṱungufhaḽa, a ri, “Yawee ṅwananga! U khou mmbaisa mbilu! Ndi ngani a tshi vha iwe ane wa mpfisa vhuṱungu? Ndo anela Muṋe washu zwine nda si kone u zwi pfuka!”
36 Ṅwananyana a mu vhudza a ri, “Arali vho anela Muṋe washu nga vha nnyite zwe vha ri vha ḓo ita, tenda Muṋe washu o lifhedza Vhaamoni maswina avho.”
37 Hone a humbela khotsi awe a ri, “Nga vha ntendele ndi ite tshithu tshithihi ngetshi. Nga vha nnditshe miṅwedzi mivhili ndi range u ṱuwa na khonani ri tendeleke dzithavhani, ri lile, ngauri ndi ḓo fa ndi sa ḓivhi munna.”
38 Khotsi awe a tenda, a mu litsha a ṱuwa a vhuya a fhedza miṅwedzi mivhili. Uyo musidzana na khonani dzawe vha ṱuwa vha gonya mivhundu, a lila ngauri o vha a tshi ḓo fa a songo dzewa, a si na ṅwana.
39 Musi ho no fhela miṅwedzi mivhili a humela ha khotsi awe, khotsi awe a mu ita zwe a anela Muṋe washu, a fa a tshee musidzana a sa athu ḓivha munna. Henefho ndi hone he ha thoma maitele a Vhaisraele
40 a uri vhasidzana vha Israele vha ṱuwe vha ye ḓakani vha fhedze maḓuvha maṋa, ṅwaha muṅwe na muṅwe, vha elelwe ṅwananyana wa Jefutha wa Giliadi.
1 Vhanna vha Efraimi vha rambiwa vha bva pfumo, vha wela Jorodani vha livha Tsafoni, vha sengisa Jefutha vha ri, “Ndi mini vho pfuka masakha vha yo lwa na Vhaamoni vha si ri rambe uri ri ṱuwe roṱhe? Ri ḓo vha fhisedzela nḓuni!”
2 Huno Jefutha a vha vhudza a ri, “Vhathu vhanga na nṋe ro luṱana zwihulu na Vhaamoni. Inwi ndo ni vhidza, hone na si nndamulele khavho.
3 Nda ri u vhona uri ni nga si ri phalale, nda ḓifunga nda pfuka masakha u yo lwa navho, Muṋe washu a vha kumedza zwanḓani zwanga. Zwino ni khou ḓa u lwelani na nṋe?”
4 Ndi hone Jefutha a tshi ramba vhanna vhoṱhe vha Giliadi, vha lwa na vhanna vha Efraimi, vha vha kunda. (Vha Giliadi vho vha vho dinalea ngauri vha Efraimi vho vha vho ri, “Inwi Vhagiliadi shango ḽaṋu ḽi vhukati ha ḽa Efraimi na ḽa Manase, ni tou vha tshipiḓa tsha ḽa Efraimi!”)
5 Vhagiliadi vha linda maḓambuwo a Jorodani uri vha Efraimi vha si shavhe. Musi vha Efraimi vha tshi khou linga u shavha vha tshi humbela thendelo ya u wela, vhanna vha Giliadi vha vha vhudzisa vha ri, “Ni wa Efraimi?” Arali a ri, “Hai,”
6 vha mu vhudza uri a ri, “Shibolethe.” Arali a ri, “Sibolethe,” nga u kundwa u bula iḽo ipfi zwavhuḓi, vha mu fara vha mu vhulaha henefho kha ḽiṅwe ḽa maḓambuwo a Jorodani. Misi yeneyo ho vhulawa vhathu vha Efraimi vha 42 000.
7 Jefutha o ranga Vhaisraele phanḓa miṅwaha miṱanu na muthihi. Jefutha wa Mugiliadi a fa, a swiṱwa ḓoroboni ya hawe kha ḽa Giliadi.
8 Jefutha o ri u fa, Ibitsani a no bva Betlahema a vha ene a no ranga Vhaisraele phanḓa.
9 O vha e na vhana vha 30 vha vhatuka na vhananyana vha 30. O dzekisa vhananyana vhawe kha vha si vha mutupo wawe, vhana vhawe vha vhatuka a vha dzetshela vhananyana vha 30 kha vha si vha mutupo wawe. Ibitsani a ranga Vhaisraele phanḓa miṅwaha miṱanu na mivhili,
10 a fa a swiṱwa Betlahema.
11 Ibitsani a tshi fa, Vhaisraele vha rangwa phanḓa nga Eloni wa Muzebuloni miṅwaha ya fumi.
12 A tshi fa a swiṱwa Ayaloni shangoni ḽa Zebuloni.
13 Eloni a tshi fa, Vhaisraele vha rangwa phanḓa nga Abudoni ṅwana wa Hilele a no bva Phirathoni.
14 Ene o vha e na vhana vha 40 vha vhatuka na vhaḓuhulu vha 30 vha vhatuka, vha tshi namela donngi dza 70. Abudoni o ranga Vhaisraele phanḓa miṅwaha miṱanu na miraru,
15 a fa, a swiṱwa Phirathoni shangoni ḽa Efraimi mivhunduni ya Vhaamaleke.
1 Vhaisraele vha dovha vha khakhela Muṋe washu, Ene a litsha Vhafilista vha vha vhusa ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 40.
2 Misi yeneyo ho vha hu na munna we a vha a tshi pfi Manua a tshi bva muḓini wa Tsora. O vha e wa tsinde ḽa Dani. Musadzi wawe o vha e muumba, a si na ṅwana.
3 Muruṅwa wa Muṋe washu a ḓivhonadza kha uyo musadzi a ri, “U muumba, a u na ṅwana, hone u ḓo vha muthu wa thovhela wa beba ṅwana wa mutukana.
4 U vhone u si nwe waini kana halwa kana wa ḽa zwiḽiwa zwo iledzwaho,
5 ngauri u ḓo vha muthu wa thovhela wa beba ṅwana wa mutukana. A songo vhuya a geriwa mavhudzi, ngauri musi wonoyo une a bebwa u ḓo kumedzwa Mudzimu a vha munaziri. Ene u ḓo vha ene wa u thoma u lamukisa Vhaisraele kha Vhafilista.”
6 Ndi hone uyo musadzi a tshi ṱuwa a ya ha munna wawe a ri, “Ho ḓa muḓinḓa wa Mudzimu kha nṋe; o vha a tshi ofhisa a tshi nga muruṅwa wa Mudzimu. A tho ngo mu vhudzisa hune a bva hone, na ene ho ngo mmbudza uri u pfi nnyi.
7 O mmbudza uri ndi ḓo vhifha muvhilini nda beba ṅwana wa mutukana. A mmbudza uri ndi songo nwa waini kana halwa kana nda ḽa zwo iledzwaho, ngauri uyo mutukana u ḓo kumedzwa Mudzimu a vha munaziri u bva hanani u swika a tshi fa.”
8 Ndi hone Manua a tshi rabela Muṋe washu a ri, “Yawee Muṋe washu, ndi a u humbela, ita uri muḓinḓa uḽa wa Mudzimu we wa mu ruma a vhuye kha riṋe a ri funze kualusele kwa uyo mutukana ane a ḓo bebwa.”
9 Mudzimu a ita zwe Manua a mu humbela, Muruṅwa wawe a dovha a vhuelela kha uyo musadzi a wana o dzula masimuni, munna wawe Manua a si nae.
10 Uyo musadzi a mbo ḓi gidima a yo vhudza munna wawe a ri, “Munna uḽa we a ḓisumbedza nṋe ḽiḽa ḓuvha, u fhano!”
11 Manua a takuwa a tevhela musadzi wawe. A ya ha uyo munna a vhudzisa a ri, “Ndi vhone vhe vha amba na mufumakadzi wanga?” Uyo munna a fhindula a ri, “Ndi nṋe.”
12 Ndi hone Manua a tshi vhudzisa a ri, “Hu tshi khunyelela zwe vha amba, uyo mutukana o fanela u itani? O fanela u tshila hani?”
13 Muruṅwa wa Muṋe washu a fhindula a ri, “Musadzi wau a vhone uri zwoṱhe zwe nda u laya zwi itwe.
14 A songo ḽa na tshithihi tshine tsha bva kha munḓirivhe, a songo nwa waini kana halwa kana a ḽa zwiḽiwa zwo iledzwaho. A ite zwoṱhe zwe nda mu laya.”
15 Manua a vhudza Muruṅwa wa Muṋe washu a ri, “Vha songo ṱuwa zwino, nga vha dzule ri range u vha ṱhavhela mbudzana.”
16 Muruṅwa wa Muṋe washu a fhindula a ri, “Naho na mpfareledza, a thi nga ḽi zwiḽiwa zwaṋu, hone arali na ita tshiṱhavhelo tshi fhiswaho, tshi ṋekedzeni Yahavee.” Manua ho ngo zwi ḓivha uri ndi Muruṅwa wa Muṋe washu.
17 Manua a vhudzisa a ri, “Vhone vha pfi nnyi? Ri itela u vha livhuha musi zwe vha amba zwi tshi khunyelela.”
18 Muruṅwa a fhindula a ri, “Ndi mini u tshi mmbudzisa dzina? Ndi dzina ḽi sa ṱalukanyei.”
19 Ndi hone Manua a tshi dzhia mbudzana khathihi na nduvho ya thoro a zwi vhea kha aḽiṱari ya tombo, a zwi ṋekedza Muṋe washu. Muṋe washu a ita tshimangadzo Manua na musadzi wawe vho ḓi sedza:
20 Musi khavhu i tshi duga i tshi bva kha aḽiṱari yo livha ṱaḓulu, Muruṅwa wa Muṋe washu a mbo ḓi gonya ṱaḓulu e khayo. Manua na mufumakadzi wawe vha tshi vhona izwo vha mbo ḓi wa nga zwifhaṱuwo.
21 Musi Manua na mufumakadzi wawe vha si tsha vhona uḽa Muruṅwa wa Muṋe washu, ha vha hone Manua a tshi zwi ḓivha uri ndi Muruṅwa wa Muṋe washu.
22 Manua a amba na mufumakadzi wawe a ri, “Vhukumakuma ri ḓo fa ngauri ro vhona Mudzimu!”
23 Hone mufumakadzi wawe a fhindula a ri, “Arali Muṋe washu o vha a tshi funa u ri vhulaha o vha a sa ḓo ṱanganedza tshiṱhavhelo na nduvho zwe ra mu ṋekedza, o vha a sa ḓo ri sumbedza zwithu hezwi zwoṱhe kana a ri vhudza zwo raliho.”
24 Musadzi wa Manua a sala a tshi beba ṅwana a ri u pfi Simisoni. Ṅwana a aluwa, Muṋe washu a mu shudufhadza.
25 Muya wa Muṋe washu a thoma u mu ritha musi e Mishashani ya Dani vhukati ha Tsora na Eshthaolo.
1 Muṅwe musi Simisoni a tsela Thimina, a vhona muṅwe musidzana wa Mufilista.
2 A humela hayani a vhudza khotsi awe na mme awe a ri, “Hu na musidzana wa Mufilista hangei Thimina, nga vha nnzetshele ene.”
3 Huno khotsi awe na mme awe vha mu fhindula vha ri, “Ndi mini u tshi ya ha Vhafilista vha sa fumbi u yo ṱoḓa musadzi? A hu na musidzana ane wa mu funa mashakani ashu kana kha vhathu vha hashu vhoṱhe?” Hone Simisoni a fhindula khotsi awe a ri, “Nga vha nnzetshele onoyo. Ndi ene ane nda mu funa.”
4 Vhabebi vhawe vho vha vha sa zwi ḓivhi uri Muṋe washu ndi Ene ane a khou mu itisa izwo zwithu, ngauri Muṋe washu o vha a tshi ṱoḓa u mu luṱanya na Vhafilista. Misi iyo Vhafilista vho vha vha tshi vhusa Vhaisraele.
5 Ndi hone Simisoni a tshi tsela Thimina na khotsi awe na mme awe. Musi vha tshi khou buḓekanya masimu a minḓirivhe henefho, kathihi fhedzi a ḓelwa nga ndau i tshi vhomba.
6 Ndi hone Muya wa Muṋe washu a tshi ḓa khae, a fhandula iyo ndau nga zwanḓa zwawe, zwa nga muthu a tshi ṱhukhukanya mbudzana yo gotshiwaho. Hone vhabebi vhawe a si vha vhudze zwe a ita.
7 Ndi hone a tshi ṱuwa a yo ambisa uyo musidzana, a mu funa zwihulu.
8 Ngavhuya Simisoni a vhuelela u yo vhinga uḽa musidzana. E nḓilani a pambuwa nḓilani a tshi yo sedza iḽa ndau ye a i vhulaha, a kanuka a tshi wana guma ḽa ṋotshi na mutoli ngomu ha itsho tshitumbu.
9 A rafha ṋotshi a fara zwigili nga zwanḓa, a enda a tshi ḽa. A tshi swika ha vhabebi vhawe a vha ṋea-vho zwigili. Vha ḽa, hone Simisoni a si vha vhudze uri o rafha idzo ṋotshi tshitumbuni tsha ndau.
10 Khotsi a Simisoni vha yo dala hayani ha uyo musidzana, Simisoni a ita munyanya henengei. O vha e one maitele a vhakwasha misi iyo.
11 Musi Vhafilista vha tshi vhona o swika, vha mu ṱoḓela vhaṱhannga vha 30 uri vha ṱwe maḓuvha nae.
12 Simisoni a vha vhudza a ri, “Litshani ndi ni thaidzele thai. Arali na i bula hu sa athu fhela maḓuvha maṱanu na mavhili a munyanya, ndi ḓo ni ṋea nguvho dza lukhaha dza 30 na zwiambaro zwa 30.
13 Arali na kundwa u i bula, inwi ni ḓo nṋea nguvho dza lukhaha dzenedzo dza 30 na zwiambaro zwa 30.” Vhone vha ri, “Ri thaidzeleni iyo thai ri i pfe.”
14 Simisoni a ri, “Thai, tshiḽiwa tsho bva kha i ḽaho, muḓifho wa bva kha wa nungo.” Ha vhuya ha fhela maḓuvha mararu vha sa athu bula iyo thai.
15 Nga ḓuvha ḽa vhuṋa vha vhudza mufumakadzi wa Simisoni vha ri, “Kwengweledzani munna waṋu a ri bulele iyo thai. Na sa ri vhudza ri ḓo ni fhisedzela nḓuni na muṱa wa khotsi aṋu na fa. Kani-ha no ri vhidzela u ri ṱangula fhano?”
16 Ndi hone mufumakadzi wa Simisoni a tshi ya khae a tshi khou lila a ri, “Vhone a vha mpfuni; vha a mmbenga! Vho thaidzela vhathu vha hashu thai, nṋe vha si mmbulele yone!” Simisoni a ri, “Khotsi anga na mme anga a tho ngo vhuya nda vha bulela yone. Inwi ndi ḓo ni bulela hani?”
17 A ḓi mu lilela ha vhuya ha fhela maḓuvha oṱhe maṱanu na mavhili a munyanya. Hone nga ḓuvha ḽa vhuṱanu na vhuvhili a fhedza nga u mu bulela iyo thai, ngauri o vha a tshi khou ita lunzili. Ndi hone ene a tshi yo bulela Vhafilista iyo thai.
18 Huno nga ḓuvha ḽa vhuṱanu na vhuvhili, ḓuvha ḽi sa athu kovhela, vhanna vha uyo muḓi vha vhudza Simisoni vha ri, “Tshi ḓifhaho u fhira mutoli ndi mini? Tshi re na nungo u fhira ndau ndi mini?” Simisoni a fhindula a ri, “Ngavhe ni si lime nga kholomo yanga, no vha ni sa ḓo bula thai yanga.”
19 Kathihi fhedzi Muya wa Muṋe washu a ḓa khae e na maanḓa, Simisoni a tsela Ashkeloni, a vhulaha vhanna vha havho vha 30 a vha ṱangula, zwiambaro zwavho a zwi ṋea vhaḽa vhe vha bula iḽa thai. A humela hayani o sinyuwa.
20 Uyo musadzi a ṋewa khonani ya Simisoni ye ya vha i tshi mu shumela munyanyani wa mbingano.
1 Ngavhuya Simisoni a yo dalela mufumakadzi wawe, musi hu tshi kaṋiwa goroi, a mu ṱutshela na mbudzana. A vhudza khotsi a musadzi a ri, “Kha vha litshe ndi dzhenise musadzi wanga nḓuni.” Hone khotsi a musadzi vha si tende a tshi dzhena.
2 Vha vhudza Simisoni vha ri, “Vhukuma nṋe ndo vha ndi tshi vhona unga a ni tsha mu funa na zwiṱuku, ndi zwe nda mu ṋea khonani yaṋu. Huno murathu wawe o naka u fhira ene. Dzhiani ene a vhe musadzi waṋu.”
3 Simisoni a fhindula a ri, “Zwino holuno a si mulandu wanga arali ndi tshi huvhadza Vhafilista!”
4 Ndi hone a tshi ṱuwa a yo fara phunguhwe dza 300. A vhofhekanya mitshila yadzo nga mivhili-mivhili; a vhofhelela khuḽane kha ayo mapfundo.
5 A funga idzo khuḽane nga mulilo, a khadela idzo phunguhwe masimuni a zwiliṅwa zwa Vhafilista. Ngauralo a fhisa zwiliṅwa zwe zwa vha zwo no kaṋiwa na zwe zwa vha zwi tshee masimuni, khathihi na masimu a miolivi.
6 Vhafilista vha tshi vhudzisa o zwi itaho, vha pfa hu tshi pfi ndi Simisoni, o zwi ita nge makhulu wawe a no dzula Thimina a dzhia ṅwananyana wawe a mu ṋea khonani ya Simisoni. Ndi hone Vhafilista vha tshi ṱuwa vha yo fhisa uyo musadzi a fa, vha ita na u fhisa khotsi awe a fa.
7 Simisoni a vha vhudza a ri, “No ita nga u ralo! A thi nga vhuyi nda awela ndi sa athu ni lifhedza!”
8 A lwa navho lu ofhisaho, a vhulaha vhanzhi vhavho. Ndi hone a tshi ṱuwa a yo dzula bakoni luwani lwa Ethamu.
9 Vhafilista vha ḓa vha ṱoka mishasha kha ḽa Juda, vha dia muḓi wa Lehi.
10 Vhanna vha Juda vha vha vhudzisa vha ri, “Ni lwelani na riṋe?” Vhone vha fhindula vha ri, “Ro ḓa u fara Simisoni uri ri mu ite zwe a ri ita.”
11 Ndi hone hu tshi takuwa vhanna vha Juda vha 3 000 vha ya bakoni luwani lwa Ethamu, vha vhudza Simisoni vha ri, “A ni zwi ḓivhi uri Vhafilista vha a ri vhusa? Zwino no ri itani?” Simisoni a fhindula a ri, “Ndo vha ita zwe vha nnyita.”
12 Vhone vha ri, “Ro ḓa fhano u ni vhofha uri ri ni kumedze Vhafilista.” Simisoni a ri, “Nnyaneleni uri inwi vhaṋe ni nga si mmbulahe.”
13 Vhone vha ri, “Ndi zwone, ri ḓo tou ni vhofha ra ni kumedza vhone. Ri nga si ni vhulahe.” Ndi hone vha tshi mu vhofha nga thambo ntswa mbili, vha vhuya nae a tshi bva bakoni.
14 A tshi swika Lehi, Vhafilista vha mu gidimela vha tshi ṱavha mukosi. Muya wa Muṋe washu a ḓa khae e na maanḓa, a ṱhukhula thambo dzo mu vhofhaho zwanḓa, dza nga harani yo fhiswaho, dza wela fhasi.
15 A wana shambo ḽa luṱaha lwa donngi ine ya kha ḓi bva u fa, a kotama a ḽi doba, a vhulaha vhanna vha tshigidi ngaḽo.
16 Simisoni a imba luimbo a ri, “Ndo vhulaha vhanna vha tshigidi nga shambo ḽa donngi, nda vha khokha vha ita dzithulwi nga shambo ḽa donngi.”
17 A ri u fhedza u imba a laṱa ḽiḽa shambo ḽa luṱaha kule, afho fhethu a ri hu pfi Ramathi Lehi (Tshaluṱaha).
18 Zwenezwo Simisoni a farwa nga ḓora ḽihulu, a lilela Muṋe washu a ri, “Wo mpha gundo ḽihulu ḽingafha, zwino ndi a tou fa nga ḓora nda wela zwanḓani zwa Vhafilista avha vha songo fumbaho naa?”
19 Ndi hone Muṋe washu a tshi phula tshisima henefho Lehi, maḓi a tou ela. Simisoni a nwa, nungo dzawe dza mbo vhuya, a dzivhuluwa. Ndi zwe a ri hu pfi Eni Hakoree (Tshisima tsha mukosi). Tshi kha ḓi vha hone henefho Lehi.
20 Simisoni a ranga Vhaisraele phanḓa misi ya Vhafilista, ha vhuya ha fhela miṅwaha ya 20.
1 Muṅwe musi Simisoni a ya muḓini wa Vhafilista wa Gaza, henefho a ṱangana na musadzi wa phombwe, a mu dzhenisa nḓuni.
2 Vhathu vha Gaza vha pfa uri Simisoni u henefho, vha tanga afho fhethu, vha mu lalela vhusiku hoṱhe khoroni ya muḓi. Vha tou tshete vhusiku hoṱhe, vha tshi ri, “Ri ḓo mu lindela ḽi vhuye ḽi tshe, ra konou mu vhulaha.”
3 Hone Simisoni a tou lala u swika vhukati ha vhusiku fhedzi, a mbo vuwa, a fara mahothi a khoro ya muḓi, khathihi na phuphu mbili, a zwi tupula, khathihi na khoṋo na zwoṱhe, a zwi hwala nga mahaḓa, a zwi isa muṱumbani wa muvhundu wo livhanaho na Hebroni.
4 Ngavhuya Simisoni a funana na musadzi we a vha a tshi pfi Delila; onoyo o vha a tshi dzula govhani ḽa Soreke.
5 Mahosi maṱanu a Vhafilista a ya kha uyo musadzi a ri, “Kwengweledza Simisoni a u vhudze hune maanḓa awe mahulu a bva hone na uri ri nga mu kunda hani ra mu vhofha, ra mu kona. Muṅwe na muṅwe washu u ḓo u ṋea mangwende a 1 100 a siliva.”
6 Ndi hone Delila a tshi amba na Simisoni a ri, “Nga vha mmbudze hune maanḓa avho mahulu a bva hone na uri muthu a nga vha vhofha hani a vha kona.”
7 Simisoni a fhindula a ri, “Arali vha mmbofha nga tsinga dza vhura ṱhanu na mbili ntswa dzi songo omiswaho, ndi ḓo shaya nungo u ḓi nga muṅwe na muṅwe.”
8 Ndi hone mahosi a Vhafilista vha tshi ḓisela Delila tsinga dza vhura ṱhanu na mbili ntswa dzi songo omiswaho, a vhofha Simisoni.
9 Ho vha hu na vhanna vho dzumbama kamarani iṅwe. A ṱavha mukosi a ri, “Simisoni! Vhafilista asivha!” Simisoni a mbo ṱhukukanya dziḽa tsinga dza vhura dza nga harani i tshi ṱhukhuwa musi yo kwamiwa nga mulilo. Vha ḓi dzula vha sa ḓivhi tshiphiri tsha hune maanḓa awe a bva hone.
10 Delila a vhudza Simisoni a ri, “Vhone vha khou tamba nga nṋe, a vha mmbudzi ngoho. Nga vha mmbudze uri muthu a nga vha vhofha hani.”
11 Simisoni a fhindula a ri, “Arali vha mmbofha nga thambo ntswa dzi sa athu vhofha tshithu, ndi ḓo shaya nungo u ḓi nga muṅwe na muṅwe.”
12 Ndi hone Delila a tshi wana thambo ntswa, a mu vhofha ngadzo. A ṱavha mukosi a ri, “Simisoni! Vhafilista asivha!” Ho vha ho lindela vhanna kamarani iṅwe. Simisoni a mbo ṱhukhula idzo thambo dza mu vhofhaho zwishasha dza tou nga ndi harani.
13 Delila a vhudza Simisoni a ri, “Vha kha ḓi tamba nga nṋe, a vha mmbudzi ngoho. Nga vha mmbudze uri muthu a nga vha vhofha hani.” Simisoni a fhindula a ri, “Arali na luka mitsheli miṱanu na mivhili ya mavhudzi anga kha tshitandi na ombela khokho, ndi ḓo shaya nungo u ḓi nga muṅwe na muṅwe.”
14 Zwino Delila a eḓedza Simisoni, a dzhia mitsheli ya mavhudzi awe miṱanu na mivhili, a tanda a ita lubomo. A ombela khokho, a ṱavha mukosi a ri, “Simisoni! Vhafilista asivha!” Simisoni a mbo karuwa a ṱomola khokho na lubomo.
15 Ndi hone Delila a tshi vhudza Simisoni a ri, “Vha nga ri vha a mpfuna vha sa mpfulufhedzi naa? Vho tamba nga nṋe luraru, vha fhedza vha sa mmbudze hune maanḓa avho a bva hone.”
16 Delila a ḓi vhudzisa Simisoni misi yoṱhe. Simisoni a vhuya a neta a nga a sa fa nga lunzili lwa uyo musadzi,
17 a fhedza nga u mu vhudza a ri, “Mavhudzi anga ha athu vhuya a vheulwa. Ndo kumedzwa Mudzimu nda vha munaziri u bva tshee nda bebwa. Nda vheulwa mavhudzi, maanḓa anga a ḓo ṱuwa nda shaya nungo u ḓi nga muṅwe na muṅwe.”
18 Delila a tshi vhona uri Simisoni o mu vhudza ngoho yoṱhe, a ruma muḓinḓa ha mahosi a Vhafilista a ri, “Nga vha dovhe vha vhuye. Ndi hone o mmbudza ngoho!” Mahosi a Vhafilista vha ḓa vho fara siliva.
19 Delila a siamedza Simisoni tshirumbi tshawe a mu ladza, a konou vhidza munna a vheula mitsheli miṱanu na mivhili ya mavhudzi a Simisoni, ha vha hone a tshi vho kona Simisoni a sala a si tshee na maanḓa.
20 Ndi hone Delila a tshi ṱavha mukosi a ri, “Simisoni! Vhafilista asivha!” Simisoni a karuwa a tshi ri, “Ndi ḓo ponyoka nda ṱuwa sa misi.” Simisoni o vha a sa ḓivhi uri Muṋe washu o mu ṱutshela.
21 Vhafilista vha mu fara, vha mu rumbula maṱo. Vha mu hwala vha mu isa Gaza, vha mu vhofha nga geḓane mbili dza musinaseṱha, vha mu vhea dzhele vha mu kombetshedza u kuya.
22 Hone mavhudzi awe a dovha a thoma u mela.
23 Mahosi a Vhafilista vha kuvhangana vha ita vhuṱambo, vha ṋekedza mudzimu wavho Dagoni zwiṱhavhelo zwinzhi. Vha imba vha ri, “Mudzimu washu o ita uri ri kunde swina ḽashu Simisoni!”
24 Musi vhathu vha tshi mu vhona vha renda mudzimu wavho vha tshi ri, “Mudzimu washu o ita uri ri kunde swina ḽashu, mudzia-u-phusukanya shango ḽashu, we a ri vhulaha a tou khokha zwitumbu.”
25 Zwenezwo vhó takala, vha ṱavha mukosi vha ri, “Vhidzani Simisoni a ḓe ri tambe ngae.” Ndi hone vha tshi vhidza Simisoni a bviswa dzhele, a ḓa vha tamba ngae, vha mu imisa vhukati ha dziphuphu.
26 Simisoni a amba na mutukana we a vha a tshi khou mu endedza o mu fara nga tshanḓa a ri, “Nnzudze hune nda kona u farelela phuphu dza thembele iyi. Ndi ṱoḓa u ḓitika ngadzo.”
27 Zwino iyo thembele yo vha yo ḓala vhanna na vhasadzi. Mahosi oṱhe maṱanu a Vhafilista o vha e hone, nṱha ha ṱhanga hu na vhanna na vhasadzi vhane vha nga swika zwigidi zwiraru, vho sedza hu tshi khou tambiwa nga Simisoni.
28 Ndi hone Simisoni a tshi rabela Muṋe washu a ri, “Muṋe wa zwoṱhe Muṋe washu, nnyelelwe. Yawee Mudzimu, dovha u nṋee maanḓa lwonolu luthihi fhedzi, ndi lifhedze Vhafilista vho rumbulaho maṱo anga.”
29 Ndi hone Simisoni a tshi farelela phuphu mbili dza vhukati dzo tikaho thembele. Tshanḓa tshauḽa tsha farelela iṅwe phuphu, tshamonde tsha farelela iṅwe, a sukumedza,
30 a ṱavha mukosi a ri, “Kha ndi fe na Vhafilista havha!” A sukumedza nga nungo dzawe dzoṱhe, thembele ye fhasi mbombo, ya wela nṱha ha vhaḽa mahosi maṱanu na vhathu vhoṱhe vha re ngomu hayo. Zwenezwo Simisoni a vhulaha vhathu vhanzhi musi a tshi fa u fhira vhe a vhulaha a kha ḓi tshila.
31 Vharathu vhawe na vhoṱhe vha muṱa wa khotsi awe vha ḓa vha dzhia tshitumbu tshawe. Vha vhuya nae vha mu swiṱa vhukati ha Tsora na Eshthaolo tshaloni tsha khotsi awe Manua. O vha murangaphanḓa wa Vhaisraele miṅwaha ya 20.
1 Ho vha hu na muṅwe munna we a vha a tshi pfi Mika, a tshi dzula mivhunduni ya Efraimi.
2 Mme awe o vha o tswelwa mangwende a siliva a 1 100, a ita na u teketela fobvu iḽo ṅwana wawe Mika a tshi zwi pfa. Ndi hone Mika a tshi amba na mme awe a ri, “Mme anga, tshelede iyo i na nṋe. Ndi nṋe ndo i dzhiaho.” Mme awe vha ri, “Ngavhe Muṋe washu a tshi ni shudufhadza ṅwananga!”
3 Mika a mbo humisela iyo tshelede ha mme awe, vhone vha ri, “Ndi ḓo thivhela u teketela huḽa uri zwi si wele ṅwananga, nṋe muṋe ndi ḓo ana nda ṋekedza Muṋe washu iyo siliva. I ḓo shuma u vhaḓisa tshifanyiso tsha thanda tsha fhomiwa nga siliva. Zwino ndi ḓo ni ṋea mangwende ayo a siliva a humela ha inwi.”
4 Ndi hone Mika a tshi a humisela ha mme awe. Mme awe vha dzhia maḓana mavhili a ayo mangwende a siliva vha a ṋea mufuli wa tsimbi, ene a vhaḓa tshifanyiso tsha thanda, a tshi fhoma nga siliva. Itsho tshifanyiso tsha vhewa nḓuni ya Mika.
5 Munna hoyo Mika o vha e na thembele. A ita zwifanyiso na luvhemba lwa u vhonisa, a vhea muṅwe ṅwana wawe uri a vhe tshifhe wawe.
6 (Misi iyo Israele ho vha hu si na khosi, muṅwe na muṅwe o vha a tshi ita zwine a funa.)
7 Nga tshifhinga tshenetsho ho vha hu na muṅwe muṱhannga wa Mulivi a tshi dzula muḓini wa Betlehema kha ḽa Juda.
8 A pfuluwa Betlehema a yo ṱoḓa huṅwe hune a nga dzula hone. E lwendoni a swika nḓuni ya Mika mivhunduni ya Efraimi.
9 Mika a mu vhudzisa a ri, “Ni bva ngafhi?” Uyo muṱhannga a fhindula a ri, “Ndi Mulivi a no bva Betlehema kha ḽa Juda. Ndi khou ṱoḓa hune nda dzula hone.”
10 Mika a ri, “Dzulani na nṋe. Ivhani tshifhe wanga ni nge khotsi anga, ndi ḓo ni ṋea mangwende a fumi a siliva nga ṅwaha na zwiambaro na zwiḽiwa zwaṋu.”
11 Uyo muṱhannga wa Mulivi a tenda u dzula na Mika, a tou nga ṅwana wawe.
12 Mika a mu vhea uri a vhe tshifhe wawe, a dzula muṱani wa Mika.
13 Mika a ri, “Zwino ndi ḓivha uri Muṋe washu u ḓo nnyitela vhuthu, ngauri ndo no vha na tshifhe wa Mulivi.”
1 Misi iyo ho vha hu si na khosi kha ḽa Israele. Misi iyo vha tsinde ḽa Dani vho vha vha tshi ṱoḓa shango uri ḽi vhe ḽavho, ngauri vho vha vha sa athu kovhelwa shango ḽine ḽa vha ḽavho kha matsinde a Israele.
2 Ndi hone vhathu vha Dani vha tshi nanga vhanna vhaṱanu vha tshivhindi vha tshi bva kha miṱa yavho miḓini ya Tsora na Eshthaolo, vha vha ruma vho laiwa uri vha yo tandula shango. Musi vha tshi swika mivhunduni ya Efraimi, vha lala nḓuni ya Mika.
3 Musi vhe henefho, vha pfa kuambele kwa uyo muṱhannga wa Mulivi, vha ya khae vha mu vhudzisa vha ri, “No ḓiswa nga nnyi fhano? Ni shuma mini? Ni khou itani fhano?”
4 Muṱhannga uyo a vha hanelela zwe Mika a langana nae a ri, “Vho nthola uri ndi vhe tshifhe wavho.”
5 Vhone vha mu vhudza vha ri, “Edzonu ri vhudzisela arali zwi tshi ḓo ri nakela lwendoni lwashu.”
6 Tshifhe uyo a fhindula a ri, “Ni songo ḽa mbilu. Muṋe washu u khou ni londola lwendoni holu.”
7 Ndi hone avho vhanna vhaṱanu vha tshi ṱuwa vha livha muḓini wa Laishi. Vha vhona vhathu vha henefho vha tshi tshila vha sa ofhi tshithu, unga Vhasidoni. Vho vha vha tshi tshila nga mulalo, vho dzika, vha sa luṱani, vho vha vha sa shayi tshithu. Vho vha vha tshi dzula kule-kule na Vhasidoni, vha sa ḓowelani na vhaṅwe vhathu.
8 Musi vhaḽa vhanna vhaṱanu vha tshi humela Tsora na Eshthaolo, vha havho vha vha vhudzisa zwe vha zwi wana.
9 Vhone vha fhindula vha ri, “Iḓani. Nga ri yo dia Laishi. Shango iḽo ro ḽi vhona, ḽo naka vhukuma. Ni kha ḓi dzulelani fhano ni sa iti tshithu? Ṱavhanyani! Ḽi tshoṱheleni ni ḽi dzhie!
10 Musi ni tshi swika henengei, ni ḓo wana vhathu vha hone vha sa vhuyi vha humbulela tshithu na tshithihi. Ndi shango ḽihulu, a hu na tshine vhadzulapo vhaḽo vha shaya, nahone Mudzimu o ḽi kumedza inwi.”
11 Ndi hone hu tshi takuwa vhanna vha 600 vha tsinde ḽa Dani vha tshi bva Tsora na Eshthaolo, vho ḓilugisela u yo lwa.
12 Vha gonya vha yo ṱoka mishasha vhukovhela ha Kiriathi Jiarimu kha ḽa Juda. Ndi zwine afho fhethu ha pfi Mishasha ya Dani.
13 Vha takuwa henefho vha tshimbila vha swika nḓuni ya Mika mivhunduni ya Efraimi.
14 Ndi hone vhaḽa vhanna vhe vha vha vho yo tandula shango ḽa Laishi vha tshi amba na vha havho vha ri, “Ni a zwi ḓivha naa uri fhano kha iṅwe ya idzi nnḓu hu na tshifanyiso tsha thanda tsho fhomiwaho nga siliva naa? Hu dovha ha vha na zwiṅwe zwitungulo na luvhemba lwa u pakata. Ni vhona uri ri nga ita mini?”
15 Ndi hone vha tshi dzhena nḓuni ya Mika hune ha dzula uḽa muṱhannga wa Mulivi, vha mu vhudzisa mutakalo,
16 vhaḽa vhahali vha 600 vha tsinde ḽa Dani vho ḓilugiselaho nndwa vhó ima khoroni.
17 Vhaḽa vhanna vhaṱanu vha dziṱholi vha ṱuwa vho livha nḓuni vha dzhena, vha dzhia tshiḽa tshifanyiso tsha thanda tsho fhomiwaho nga siliva, na zwiṅwe zwitungulo na luvhemba lwa u pakata, uḽa wa tshifhe a tshee o ima khoroni e na vhaḽa vhanna vha 600 vho faraho zwihali.
18 Musi avho vhanna vha tshi dzhena nḓuni ya Mika u yo dzhia tshiḽa tshifanyiso tsho vhaḓiwaho na luvhemba lwa u pakata na zwiṅwe zwitungulo zwa afho nḓuni, uyo tshifhe a vha vhudzisa a ri, “Ni khou ita mini?”
19 Vhone vha ri, “Fhumulani. Ni songo vhuya na amba tshithu. Nga ri ṱuwe roṱhe ni vhe tshifhe washu, ni nge khotsi ashu. A si khwiṋe ni tshi vha tshifhe wa ḽiṅwe tsinde ḽoṱhe ḽa Israele u fhira u vha tshifhe wa muṱa muthihi naa?”
20 Hezwo zwa takadza uyo tshifhe, a dzhia luvhemba lwa u pakata na zwiṅwe zwitungulo zwa henefho nḓuni na tshiḽa tshifanyiso tsho vhaḓiwaho, a ṱuwa na avho vhathu.
21 Vha rembuluwa vha takuwa vha fhirisela vhana vhavho na kholomo na thundu phanḓa.
22 Vhó no ḓi tshimbila lwendo lulapfu u bva afho nḓuni, Mika a ramba vhahura vhawe uri vha bve pfumo. Vha fara avho vhanna vha tsinde ḽa Dani
23 vha vha vhidzelela. Vha Dani vha rembuluwa vha vhudzisa Mika vha ri, “Ndi mini vha tshi vhuya vha ramba vhanna vha havho u ḓa u lwa na riṋe?”
24 Mika a fhindula a ri, “Ni nga amba hani na ri ndo rambelani avho vhanna, hufha no dzhia midzimu yanga ye nda i ita na tshifhe wanga na ṱuwa. Zwino nṋe ndo sala na mini?”
25 Vhanna vha tsinde ḽa Dani vha ri, “Vha songo ri ṱavhela mukosi, hu nga vha na vhanna vha mbilwana fhano, vha nga vha dzhena nga pfumo vha vha vhulaha khathihi na muṱa wavho.”
26 Vha fhirela phanḓa. Mika a vhona uri a nga si vha kone, a huma a vhuelela hayani.
27 Ndi hone vha tshi dzhia zwitungulo zwe Mika a zwi ita, na tshifhe wawe, vha livha Laishi, vha wana vhe vhadziamulalo vha sa vhuyi vha humbulela na tshithu, vha mbo vha vhulaha nga mafumo, vha fhisa muḓi wavho.
28 Ho vha hu si na ane a nga vha lamulela, ngauri vho vha vha tshi dzula kule-kule na Sidoni nahone vha songo ḓowelana na muthu. Muḓi uyo wo vha u govhani tsini ha Bethe Rehobo. Vha Dani vha vusa uyo muḓi vha dzula henefho.
29 Vha u rina ḽiṅwe dzina wa si tsha pfi Laishi wa vho pfi Dani, vha tshi rinelela makhulukuku wavho Dani ṅwana wa Israele.
30 Vha Dani vha imisa tshiḽa tshifanyiso uri tshi luvhiwe. Jonathani ṅwana wa Gerisoni muḓuhulu wa Mushe a vha tshifhe wa tsinde ḽa Dani, na vhaḓuhulu vhawe, vhathu vha vhuya vha hwalwa vha iswa vhuthubwani.
31 Tshifanyiso tsha Mika tsha dzula henefho misi yoṱhe ya musi dennde ya hune Mudzimu a luvhiwa i Shilo.
1 Misi yeneyo, Vhaisraele vha sa athu vha na khosi, ho vha hu na Mulivi a tshi dzula vhukati ha mivhundu ya Efraimi. O dzhia musidzana a no bva Betlehema kha ḽa Juda uri a vhe musadzi wawe wa phuli,
2 hone uyo musidzana a luṱana nae, a vhuya vhuhadzi a humela muṱani wa khotsi awe Betlehema, a dzula hone a fhedza miṅwedzi miṋa.
3 Ndi hone uyo munna a tshi mu tevhela a linga u mu kwengeledza uri a vhuye khae. O ṱuwa na mushumi wawe na donngi mbili. Musidzana uyo a swielela munna wawe nḓuni. Musi khotsi a musidzana vha tshi vhona mukwasha vha mu ṱanganedza nga vhuthu.
4 Khotsi a musidzana a ri mukwasha a dzule, nangoho a dzula a fhedza maḓuvha mararu a tshi ḓi ḽa, vha tshi nwa, vha tshi eḓela henefho.
5 Nga ḓuvha ḽa vhuṋa nga matsheloni vha fhinduwa, vha ḓilugisela u ṱuwa. Huno khotsi a musidzana vha vhudza mukwasha vha ri, “Rangani ni ḽe, ni ḓo pfa no khwaṱha, na ḓo konou ṱuwa.”
6 Ndi hone avho vhanna vhavhili vha tshi dzula, vha ḽa, vha nwa vhoṱhe. Khotsi a musidzana vha amba na mukwasha vha ri, “Lalani fhano ni ḓiphiṋe.”
7 Mulivi a takuwa uri a ṱuwe, hone makhulu vha mu kwengweledza uri a dzule, a dovha a eḓela henefho.
8 Ḽi tshi tsha nga ḓuvha ḽa vhuṱanu a thoma u ṱoḓou ṱuwa, hone khotsi a musidzana vha ri, “Rangani u ḽa nandi. Ni ḓo ṱuwa ḓuvha ḽo no fhambanya.” Ndi hone avho vhanna vhavhili vha tshi ḽa vhoṱhe.
9 Musi uyo munna na musadzi wawe wa phuli na mushumi vha tshi thoma u ṱoḓou ṱuwa, makhulu wawe vha ri, “Hufha ḽi tshi vho ṱoḓou kovhela zwino, ni nga ḓi lala fhano. Ḽi ḓo ṱuwa ḽi tshi swifhala, dzulani fhano ni ḓiphiṋe. Matshelo ni nga fhinduwa na fara lwendo na ya hayani.”
10 Huno uyo munna a vha a si tsha funa a dovha a lala, a ṱuwa na donngi dzawe mbili dzo hweswaho sala na musadzi wawe wa phuli vha livha Jebusi (ndi u ri Jerusalema).
11 Musi vhe tsini ha Jebusi, ḓuvha ḽi tshi vho ṱoḓou kovhela, mushumi a amba na muṋe wawe a ri, “Khezwi ri sa ḓilaleli zwashu afha muḓini wa Vhajebusi?”
12 Muṋe wawe a fhindula a ri, “Ri nga si dzhene muḓini wa vhatsinda vha si Vhaisraele. Ri ḓo livha Gibia.”
13 A dovha a ri, “Nḓarieni, nga ri linge u swika Gibia kana Rama, ri lale huṅwe henefho.”
14 Ndi hone vha tshi fhirela phanḓa, ḓuvha ḽa kovhela musi vha tshi swika Gibia shangoni ḽa Benyamini.
15 Vha pambuwa nḓilani vha tshi ri vha yo lala henefho. Vha dzhena muḓini vha dzula khoroni, ha si vhe na we a vha swielela muṱani wawe vha lala hone.
16 Musi vhe henefho, muṅwe mukalaha a fhira ngaho a tshi bva mushumoni masimuni. Ene o vha o bebelwa mivhunduni ya Efraimi, hone zwino o vha a tshi vho dzula Gibia. (Vhaṅwe vha Gibia vho vha vhe vha tsinde ḽa Benyamini.)
17 Mukalaha uyo a vhona uyo muendi e khoroni ya muḓi a mu vhudzisa a ri, “Vha bva ngafhi? Vha ya ngafhi?”
18 Mulivi a fhindula a ri, “Ro vha ro ya Betlehema kha ḽa Juda, zwino ri khou humela hayani vhukatikati ha mivhundu ya Efraimi. A hu na ane a ri swielela ra lala,
19 naho ri na zwiḽiwa na maṱanga a donngi dzashu, khathihi na vhurotho na waini, zwanga na musadzi wanga na mushumi wanga. A hu na tshine ra shaya.”
20 Mukalaha a ri, “A hu na tshi dinaho muṱani wanga! Ndi ḓo ni londola, hone ni nga si lale khoroni.”
21 Ndi hone mukalaha a tshi vha isa hayani hawe, a ṋea donngi dzavho zwiḽiwa, a vha ṱambisa milenzhe, vha lalela, vha nwa.
22 Musi vha tshi khou ḓiphiṋa, vhaṅwe vhanna vha sa ḓivhalekani vha muḓi vha tanga nnḓu. Vha likita vothi, mukalaha muṋe wa nnḓu vha mu ṱavhela mukosi vha ri, “Bvisa munna we wa mu swielela nḓuni yau, ri ṱoḓa u mu ita musadzi!”
23 Hone mukalaha uyo a bvela nnḓa a amba navho a ri, “Aiwa nandi khonani dzanga, ni songa ita zwithu zwo vhifhaho zwingafha! Munna uyu ndi mueni wanga, ni songo ita zwithu hezwo zwa vhuṱudzi!
24 Ṅwananyana wanga a sa athu ḓivha munna, na musadzi wa uyu munna ngevha. Ndi ḓo ni bvisela vhone zwino na vha tshipa. Vhone vha iteni tshine na funa, hone uyu munna ni songo mu ita vhuṱudzi ho raloho.”
25 Hone vha si mu thetshelese. Ndi hone Mulivi a tshi dzhia musadzi wawe a mu bvisela nnḓa khavho. Vhone vha mu tshipa vha mu tambudza vhusiku hoṱhe, mapfuvhi a tshi tswuka vha mu litsha a ṱuwa.
26 Nga maḓautsha uyo musadzi a wela fhasi henefho muṋangoni wa nnḓu ya mukalaha he munna wawe a vha e hone. A lala henefho ḓuvha la vhuya ḽa bva.
27 Munna wawe a vuwa nga matsheloni, a tshi vula vothi a tshi ri a ṱuwe, a wana musadzi wawe o wa tsini ha vothi, zwanḓa zwawe zwo farelela tshiukhuvha.
28 A ri, “Vuwani ri ṱuwe!” Hone musadzi a si tsha aravha. Munna a mu hwala a mu vhea kha donngi, a fara lwendo a ya hayani.
29 A tshi swika hayani, a dzhena nḓuni a dzhia lufhanga, a dzhia muvhili wa musadzi wawe wa phuli a u pandakula wa bva zwipiḓa zwa 12, tsinde ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽa Vhaisraele a ḽi suma nga tshipiḓa tshithihi.
30 Muṅwe na muṅwe we a zwi vhona a ri, “Zwo raliho a ri athu zwi pfa! Zwo raliho a zwi athu vhuya zwa itea tshee Vhaisraele vha pfuluwa Egipita! Humbulani! Elekanyani! Ri vhudzeni uri ri iteni!”
1 Zwenezwo Vhaisraele vhoṱhe, u bva Dani thungo ya devhula u swika Bierisheba thungo ya tshipembe, na u bva shangoni ḽa Giliadi thungo ya vhubvaḓuvha, vha bva unga munna muthihi vha kuvhangana phanḓa ha Muṋe washu Mitsipha.
2 Vharangaphanḓa vha matsinde oṱhe a Israele vho vha vhe hone hafho guvhanganoni heḽo ḽa vhathu vha Mudzimu, nahone ho vha hu na vhadziammbi vha 400 000 vha tshimbilaho nga milenzhe.
3 Vhathu vha Benyamini vha zwi pfa uri Vhaisraele vhaṅwe vhoṱhe vho kuvhangana Mitsipha. Vhaisraele vha vhudzisa vha ri, “Ri vhudzeni uri izwi zwithu zwi ofhisaho zwo itea hani?”
4 Mulivi we musadzi wawe a vhulawa a fhindula a ri, “Nṋe na musadzi wanga ro ṱuwa ra ya Gibia shangoni ḽa Benyamini ra lala hone.
5 Vhanna vha Gibia vha ḓa u lwa na nṋe, vha tanga nnḓu vhusiku. Vho vha vha tshi ṱoḓa u mmbulaha, vha vho dzhia musadzi wanga vha mu tshipa a vhuya a fa.
6 Nṋe nda dzhia tshitumbu tshawe nda tshi tumukanya nga zwipiḓa, nda suma tsinde ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽa Vhaisraele nga tshipiḓa tshithihi. Havho vhathu vho ṱulela Israele.
7 Zwino noṱhe inwi Vhaisraele ambani henefhano ni ri vhudze zwine zwa fanela u itwa.”
8 Vhathu vhoṱhe vha takuwa vha amba ḽithihi vha ri, “A hu na na muthihi washu a no ḓo humela hayani. Hu songo vha na muthihi washu ane a humela muṱani wawe.
9 Zwino-ha, vha Gibia ri ḓo vha ita hezwi: ri ḓo gonya ra yo lwa navho ri tshi tevhedza zwine madeṅwa a amba.
10 Munna muthihi kha vha fumi kha ḽa Israele u ḓo ya u dzhiela mmbi zwiḽiwa. Vhaṅwe vha ḓo ya u lwa na vha Gibia vha lifhedze vhuṱudzi hovhu he vha vhu ita Israele.”
11 Ndi hone vhanna vhoṱhe vha Israele vha tshi kuvhangana vhe na muhumbulo muthihi wa u dia uyo muḓi.
12 Maṅwe matsinde a Vhaisraele vha ruma vhaḓinḓa hoṱhe shangoni ḽa tsinde ḽa Benyamini vha ri, “Ndi vhuvhi-ḓe he na ita?
13 Ḓisani vhanna havho vhavhi vha re Gibia ri vha vhulahe, ri thuthe vhuvhi vhu re Israele.” Hone vhathu vha Benyamini vha si thetshelese Vhaisraele vha havho vha tshi amba navho.
14 Vha bva miḓini yoṱhe ya Benyamini vha ḓa u lwa na Vhaisraele.
15 Vhathu vha Benyamini vha ramba vhanna vha 26 000 vho fara mafumo vha tshi bva miḓini yavho, nga nnḓa ha vhenevho vhanna vha 700 vho nangiwaho kha vha no dzula Gibia.
16 Vhukati ha vhahali vhenevho vhoṱhe ho vha hu na vhanna vha 700 vho nangiwaho vhe vha vha vha tshi shuma nga tshamonde, muṅwe na muṅwe a tshi kona u posa tombo nga gatho a si buphe na luvhudzi.
17 Maṅwe matsinde a Israele vha kuvhanganya vhanna vha 400 000 vha re vhahali vha nndwa.
18 Vhaisraele vha ya fhethu hune ha luvhiwa hone Bethele, vhe henefho vha vhudzisa Mudzimu vha ri, “Ndi vha tsinde ḽifhio vhane vha fanela u thoma u lwa na vhathu vha Benyamini?” Muṋe washu a fhindula a ri, “Ndi Juda.”
19 Ḽi tshi tsha Vhaisraele vha takuwa vha ṱoka mishasha tsini ha muḓi wa Gibia.
20 Vha ṱuwa vha yo dia mmbi ya Benyamini, vha vhea vhahali fhethu ho livhanaho na muḓi.
21 Vha Benyamini vha bva muḓini, ḓuvha ḽi sa athu kovhela vha vha vho no vhulaha vhahali vha 22 000 vha Israele.
22 Vhaisraele vha gonya vha yo lila phanḓa ha Muṋe washu ḽa vhuya ḽa kovhela, vha vhudzisa Muṋe washu vha ri, “Ri dovhe ri gonye ri yo lwa na vhathu vha hashu vha Benyamini?” Muṋe washu a fhindula a ri, “Gonyani ni yo lwa navho!” Ndi hone mmbi ya Vhaisraele i tshi pfa vhe na nungo, vha vhea vhahali vhavho henefhaḽa fhethu ha mulovha.
23
24 Vha dovha vha imedzana na mmbi ya Benyamini lwa vhuvhili.
25 Vha Benyamini vha dovha vha ḓa vha tshi bva Gibia, musi uyo vha vhulaha vhahali vha Israele vha 18 000 vho gudiswaho zwa nndwa.
26 Ndi hone Vhaisraele vhoṱhe vha tshi gonya Bethele vha yo lila vho dzula phanḓa ha Muṋe washu. Musi wonoyo vha ḓidzima zwiḽiwa ḽa vhuya ḽa kovhela, vha ṋekedza Muṋe washu zwiṱhavhelo zwi fhiswaho na nduvho dza vhuthihi.
27 Vhaisraele vha vhudzisa Muṋe washu. Misi yeneyo mbulungelo ya mulanga ya Mudzimu yo vha i henefho,
28 Finiasi ṅwana wa Eliasara ṅwana wa Aroni e ene a shumelaho Muṋe washu henefho. Vha vhudzisa vha ri, “Ri dovhe ri gonye ri yo lwa na vha hashu vhathu vha Benyamini kana ri songo ya naa?” Muṋe washu a fhindula a ri, “Iyani. Matshelo ndi ḓo vha kumedza zwanḓani zwaṋu.”
29 Ndi hone Vhaisraele vha tshi vhea vhahali vha lalela u mona na Gibia.
30 Nga ḓuvha ḽa vhuraru vha gonya vha yo lwa na vhathu vha Benyamini zwa nga zwenezwiḽa zwa u thoma.
31 Vhathu vha Benyamini vha bva uri vha ḓe vha lwe navho, vha kungelwa kule ha muḓi. Vha ita zwe vha ranga u zwi ita, vha thoma u vhulaha vhaṅwe Vhaisraele ḓakani na nḓilani ya u ya Bethele na nḓilani ya u ya Gibia, vha vhulaha Vhaisraele vhane vha nga swika 30.
32 Vha Benyamini vha ri, “Ro vha kunda unga zwiḽa u rangani.” Hone Vhaisraele vho vha vho vhamba maano a uri vha shavhe khole-khole, vha vha kungele kule ha muḓi vha ḓe magondoni,
33 ha pfi vhunzi ha vha mmbi ya Vhaisraele vha tshi humela murahu, vha ḓo yo kuvhangana Baali Thamara. Vhaḽa vhe vha vha vho lalela u mona na Gibia vha mbo ḓi dzumbuluwa he vha vha vho dzumbana hone zwikwarani zwa Geba.
34 Ha vuwa vhanna vha 10 000 vhe vha tou nanguludzwa kha Vhaisraele vhoṱhe, vha dia Gibia, ngei nndwani hu tshi khou lwiwa lu ofhisaho, vha Benyamini vha sa zwi vhoni uri vha ḓo ṱuwa vha tshi lozwiwa.
35 Muṋe washu a ita uri Vhaisraele vha kunde vha Benyamini. Musi wonoyo Vhaisraele vha vhulaha vha Benyamini vha 25 100 vho faraho mafumo.
36 Ha vha hu hone vha Benyamini vha tshi thoma u zwi vhona uri vho kundwa. Vhanna vha mmbi ya Vhaisraele vho huma vha si tsha imedzana na vha Benyamini nge vha vha vho fulufhela vhanna vhe vha vha vhea uri vha lalele u mona na Gibia.
37 Havho vhanna vho ṱangana vha gidimela Gibia, vha balangana na muḓi, vha vhulaha vhathu vhoṱhe henefho.
38 Vhanna vha Israele vho vha vho pfana na vhanna vho lalelaho uri vha dubise buluvhutsi afho muḓini,
39 zwenezwo Vhaisraele vha pfi vha dzhene nndwa. Tshifhinga tshenetsho vhathu vha Benyamini vho vha vho no ḓi vhulaha Vhaisraele vha 30, vha amba vha ri, “Vhukuma ro vha kunda unga zwiḽa u rangani.”
40 Hone musi buluvhutsi ḽi tshi thoma u duba ḽi tshi bva muḓini, vhathu vha Benyamini vha rembuluwa vha vhona buluvhutsi ḽa muḓi woṱhe ḽi tshi khou duba ḽi tshi ya lutomboni.
41 Ndi hone Vhaisraele vha tshi vha wela, vha Benyamini vha hanganea nge vha vhona uri vha ḓo ṱuwa vha tshi lovha.
42 Vha humela Vhaisraele vha shavhela sogani, hone vha tangiwa nga vhaḽa vho phusukanyaho muḓi,
43 vha tangiwa, vha pandamedzwa, vha enda vha tshi vhulawa u bva Nua u swika vhubvaḓuvha ha Gibia,
44 ha vhulawa 18 000, vhoṱhe vhe vhahali vha nndwa.
45 Ho tou ponyoka vhaṅwe vha shavha vho livha sogani Tomboni ḽa Rimoni, nḓilani Vhaisraele vha vhulaha vhaṅwe vha 5 000, vha tshi vha pandamedza vha dovha vha vhulaha vha no swika 2 000.
46 Ha vha uri vha Benyamini vho vhulawaho ndi 25 000 vhó ṱangana, vhoṱhe vhe vhahali vha nndwa.
47 Vhe vha kona u ponyoka ndi 600 fhedzi. Avho vho shavhela sogani, vha ya Tomboni ḽa Rimoni, vha dzula henefho vha fhedza miṅwedzi miṋa.
48 Vhaisraele vha rembuluwa vha yo lwa na vhaṅwe vhathu vha Benyamini, vha vhulaha vhoṱhe, vhathu na zwifuwo na zwoṱhe zwe vha wana miḓini vha zwi fhisa nga mulilo, vha fhisa na miḓi yoṱhe.
1 Zwiḽa Vhaisraele vho kuvhangana Mitsipha vho anela Muṋe washu vha ri, “A hu nga vhi na muthihi washu ane a ḓo tenda muthu wa Benyamini a tshi dzea ṅwananyana washu.”
2 Zwino ndi hone Vhaisraele vha tshi ya Bethele, vha dzula henefho phanḓa ha Mudzimu ḽa vhuya ḽa kovhela. Vha ṱavha mukosi, vha lila lu ṱungufhadzaho, vha tshi ri,
3 “Muṋe washu Mudzimu wa Israele, ndi ngani zwo raliho zwo itea kha Vhaisraele? Ḽiṅwe tsinde ḽa Israele ṋamusi a ḽi tsheeho!”
4 Ḽi tshi tsha vhathu vha fhaṱa aḽiṱari henefho, vha ṋekedza zwiṱhavhelo na nduvho dza vhuthihi.
5 Vha vhudzisa vha ri, “Kani hu na tshigwada tsha matsinde a Israele tshi songo yaho guvhanganoni phanḓa ha Muṋe washu ngei Mitsipha?” (Ndi uri vho vha vho ana vho tou khwaṱhisa uri nnyi na nnyi a songo yaho Mitsipha a vhulawe.)
6 Vhaisraele vha pfela vha havho vha tsinde ḽa Benyamini vhuṱungu vha ri, “Ṋamusi ḽiṅwe tsinde ḽo tumulwa kha Israele.
7 Ndi tshini tshine ra nga ita uri vhanna vha Benyamini vho salaho vha wane vhasadzi? Ro anela Muṋe washu uri a ri nga vha ṋei na muthihi wa vhananyana vhashu.”
8 Musi vha tshi vhudzisa arali hu na tshigwada tsha matsinde a Israele tshi songo yaho guvhanganoni ḽa Mitsipha, vha wana uri henefho ho vha hu si na na muthihi a no bva Jabeshe kha ḽa Giliadi;
9 hu tshi vhidzwa madzina a mmbi a ho ngo vha na muthihi a no bva Jabeshe we a fhindula.
10 Ndi hone vha itsho tshivhidzo vha tshi ruma vhahali vhavho na ndaela i no ri, “Tshimbilani ni yo vhulaha vhoṱhe vha Jabeshe, khathihi na vhasadzi na vhana.
11 Vhulahani vhanna vhoṱhe na vhasadzi vhoṱhe vho no ḓivhaho munna.”
12 Kha vhenevho vhathu vha Jabeshe vha wana hu na vhasidzana vha 400 vha sa athu ḓivha munna, zwenezwo vha vha ḓisa mishashani ya Shilo shangoni ḽa Kanana.
13 Ndi hone tshivhidzo tshoṱhe tshi tshi ruma muḓinḓa ha vhathu vha Benyamini vhe vha vha vhe Tomboni ḽa Rimoni vha ri nndwa nga i fhele.
14 Vha Benyamini vha vhuya, vhaṅwe Vhaisraele vha vha ṋea vhasidzana vha no bva Jabeshe vhe vha si vha vhulahe. Hone vho vha vha songo eḓana.
15 Vhathu vha pfela vha Benyamini vhuṱungu nge Muṋe washu a ita uri matsinde a Israele vha si tsha vha vhathihi.
16 Ndi hone vharangaphanḓa vha tshivhidzo vha tshi ri, “A hu tshee na vhasadzi kha tsinde ḽa Benyamini. Ri ḓo ita mini uri vhanna vho salaho ri vha wanele vhasadzi?
17 Vhaisraele vha songo xelelwa nga ḽiṅwe ḽa matsinde avho a 12. Ro fanela u wana nḓila ya uri tsinde ḽa Benyamini ḽi ḓi sala ḽi hone,
18 hone a ri koni u vha tendela vha dzea vhananyana vhashu, ngauri ro teketela muṅwe na muṅwe washu ane a nga tenda wa Benyamini a tshi dzea ṅwana wawe.”
19 Vha elekanya vha ri, “Hu ḓo ṱuwa hu tshi vha na vhuṱambo ha Muṋe washu ha ṅwaha nga ṅwaha muḓini wa Shilo.” (Shilo ndi devhula ha Bethele, tshipembe ha Lebona, vhubvaḓuvha ha gondo ḽi re vhukati ha Bethele na Shikheme.)
20 Vha vhudza vha Benyamini vha ri, “Iyani u lalela masimuni a minḓirivhe
21 ni linde. Musi vhasidzana vha Shilo vha tshi bva vha tshi yo tshina nga tshifhinga tsha vhuṱambo, ni dzumbuluwe hafho masimuni a minḓirivhe; muṅwe na muṅwe waṋu a dzhie musadzi nga khani kha avho vhasidzana, a ṱuwe nae a mu ise shangoni ḽa Benyamini.
22 Arali vhokhotsi avho kana khaladzi dzavho vha ḓa ha riṋe vha ri sengisa, ri ḓo vha vhudza ra ri, ‘Litshani vha dzule navho ngauri vhe ra vha wana nndwani a vho ngo lingana. Inwi a ni na mulandu wa u pfuka muano waṋu, hufha ni songo tou vha ṋea vhone.’ ”
23 Vhathu vha Benyamini vha ita zwenezwo, muṅwe na muṅwe wavho a nanga musadzi kha vhasidzana vhe vha vha vha tshi khou tshina afho Shilo, a mu hwala a ṱuwa nae. Ndi hone vha tshi humela shangoni ḽa havho, vha vusa miḓi yavho vha dzula khayo.
24 Ndi hone na vhaṅwe Vhaisraele vha tshi ṱuwa afho fhethu, vha humela hayani ha matsinde avho na miṱa yavho na masimuni avho.
25 Misi yeneyo ho vha hu si na khosi Israele. Muṅwe na muṅwe o vha a tshi sokou ita zwine a vhona zwo fanela.