1

1

Арамызда олып кечкен вакъиалар акъкъында чокъ адам икяе этмеге тырышты.

2 Баштан шаатлары ве Сёзнинъ хызметчилери олгъан адамлар бу малюматны бизге бильдирди.

3 Бойлеликнен, мен де, эписини баштан башлап гъайретнен огренген сонъ, бу вакъиаларны санъа, урьметли Теофил, бирер-бирер язып бермек къарарына кельдим.

4

Шунынънен, санъа берильген талимат акъикъий олгъаныны сен анъларсынъ.

5

Еудиенинъ падишасы Ироднынъ куньлеринде Авиянынъ болюгинден Зекарья адлы бир руханий бар эди. Онынъ Элизабет адлы апайы Харун союндан эди.

6 Олар экиси Алланынъ огюнде инсафлы адамлар олып, Раббининъ эписи эмир ве къанунларыны къатиен тута эдилер.

7 Лякин оларнынъ балалары ёкъ эди, чюнки Элизабет къысыр ве олар экиси де энди къартайгъан эдилер.

8

Куньлернинъ биринде Зекарья, болюгининъ невбетинде, Аллагъа ибадет эте эди.

9 Руханийлернинъ адети боюнджа джереп чекип, Зекарья Алланынъ Сарайына кирмеге ве къокъулы отларны якъмагъа меджбур эди.

10 Бутюн халкъ исе, къокъулы отларны якъкъан вакъытта тышарыда турып дува окъуй эди.

11

Бирден Алланынъ мелеги пейда олды, о, къокъулы отлар якъыладжакъ ернинъ онъ тарафында турды.

12 Мелекни корьген Зекарья шашмалады ве къоркъты.

13 Амма мелек онъа:

— Къоркъма, Зекарья! Сенинъ ялварувынъ эшитильди. Апайынъ Элизабет санъа огъул догъаджакъ, ве сен онынъ адыны «Ягъя» къояджакъсынъ, — деди.

14

О санъа къуванч ве буюк севинч береджек,

ве чокъ адам онынъ догъгъанына къуванаджакълар,

15

чюнки о, Раббининъ козюнде улу оладжакъ,

шарап ве ички ичмейджек,

даа анасынынъ къарнында олгъанда, о, Мукъаддес Рухкъа толаджакъ.

16

Исраиль халкъындан чокъларыны

о, оларнынъ Раббисине, Аллагъа къайтараджакъ.

17

Ильяснынъ руху ве къудретине толып,

о, Раббиден эвель кетеджек,

бабаларнынъ юреклерини балаларына бакътырып,

бойсунмагъанларны инсафлы ёлгъа къайтараджакъ

ве яхшы азырландыргъан халкъны Раббиге теслим этеджек.

18

Зекарья мелекке:

— Я мен буны насыл биледжем? Чюнки мен къартым, апайым да энди баягъы яшында бар, — деди.

19

Мелек онъа шойле джевап берди:

— Мен — Алланынъ огюнде тургъан Джебраилим. О, мени сеннен лаф этмек ве бу къуванчлы хаберни санъа бильдирмек ичюн ёллады.

20 Мен санъа айткъаным озь вакътында оладжакъ. Амма меним сёзлериме инанмагъанынъ ичюн, сенинъ тилинъ тутуладжакъ, ве бу шейлер мейдангъа кельмегендже, лаф этмейджексинъ.

21

Шу вакъыт халкъ Зекарьяны беклей ве онынъ Алланынъ Сарайында бу къадар чокъ отургъанына шашкъан эди.

22 Сонъ о чыкъты, лякин лаф этип оламады. Халкъ, о анда руя корьгенини анълады. О оларгъа къолларынен ишаретлер этти, озю исе тильсиз олып къалды.

23

Хызмет вакъты биткен сонъ, Зекарья эвине къайтып кельди.

24 Бундан сонъ онынъ апайы Элизабет юклю олды ве биринджи беш ай ичинде эвден чыкъмады.

25 О: «Буны мен ичюн Рабби япты. О, мен адамлардан корьген масхаралыкъны устюмден алмагъа истеди», — дей эди.

26

Алтынджы ай кельгенде, Алла Джебраиль мелекни Галилеяда ерлешкен Назарет шеэрине,

27 Давутнынъ союндан олгъан Юсуф адлы адамгъа нишанлы олгъан бир къызгъа ёллады. Къызнынъ ады Мерьем эди.

28

Онынъ янына келип, о:

— Селям санъа, эй хайыр корьген! Рабби сеннен! — деди.

29

Мерьем шашмалады, чюнки мелек онъа берген селямнынъ манасы не анълаткъаныны бильмей эди.

30

Мелек онъа:

— Къоркъма, Мерьем! Сен Алланынъ хайырыны таптынъ!

31

Сен юклю оладжакъсынъ, Огъул кореджексинъ

ве Онынъ адыны «Иса» къояджакъсынъ.

32

О улу оладжакъ,

Оны «Юдже Алланынъ Огълу» деп адландыраджакълар,

Алла Оны Давут дедесининъ тахтына отуртаджакъ,

33

О, Якъупнынъ союна эбедиен Падиша оладжакъ,

ве Онынъ падишалыгъынынъ сонъу олмайджакъ, — деди.

34

Мерьем исе мелектен:

— Бойле шей олурмы? Мен даа акъай корьмедим! — деп сорады.

35

Мелек онъа:

— Санъа Мукъаддес Рух энеджек, ве Юдже Алланынъ къудрети сени къаплайджакъ. Шунынъ ичюн сенден догъаджакъ Бала азиз оладжакъ — Оны «Алланынъ Огълу» деп адландыраджакълар.

36

Мына, озь союнъ Элизабет, къарт олса да, алтынджы ай юклю олып, бала беклей. Амма онъа къысыр дей эдилер.

37 Алланынъ япып оламагъан иши ёкъ, — деди.

38

— Мен Раббининъ къулум, эр шей дегенинъ киби олсун, — деди Мерьем. Сонъ мелек ондан кетти.

39

Бундан сонъ Мерьем бирден аджеле алда дагълы топрагъына, Еудиенинъ бир шеэрине ёл алды.

40 О Зекарьянынъ эвине кельди ве Элизабетнен селямлашты.

41 Элизабет Мерьемнинъ селямыны эшиткенинен, онынъ ичиндеки бала секирди, ве Элизабет Мукъаддес Рухнен толды.

42 О, кучьлю сеснен:

— Сен къадынлар арасында энъ шуретлисинъ! Сенинъ къарнынъдаки бала да шуретли!

43 Мен ким экеним де, Эфендимнинъ анасы манъа кельди?

44 Сенинъ сесинъ къулагъыма еткенинен, ичимдеки бала къуванып секире башлады.

45 Алланынъ айткъан сёзлери ерине келеджегине инангъан къадын бахтлыдыр!

46

Мерьем исе деди:

— Меним джаным Раббини шуретлей!

47

Рухум меним Къуртарыджым олгъан Аллада буюк къуванч тапты,

48

чюнки О, къулунынъ алчакъгонъюллигини корьди.

Шимдиден сонъ адамларнынъ бутюн несиллери

манъа «бахтлы» дейджеклер,

49

чюнки Къудретли Алла мен ичюн улу шей япты.

Онынъ ады мукъаддес!

50

Несильден-несильге Оны урьмет эткенлерге О, мерамет эте.

51

Озюнинъ къудретли къолуны узатты да,

юрегинде кибир фикирлери олгъанларнынъ эписини дагъытты.

52

Укюмдарларны тахтларындан алып ташлады,

алчакъгонъюллилерни исе юксельтти.

53

Ач олгъанларгъа яхшы шейлерни берди,

зенгинлерни исе бом-бош ёллады.

54

[54-55] Аталарымызгъа, Ибраимге ве онынъ эвлядына

эбедиен мераметли олмагъа сёз бергенини хатырлады

ве Озь къулуна Исраильге ярдымгъа кельди.

55

56

Мерьем учь ай къадар Элизабетнинъ янында къалды. Сонъ озюнинъ эвине къайтып кельди.

57

Элизабетнинъ бала тападжакъ вакъты кельди, ве о огълан догъурды.

58 Онынъ къомшулары ве сой-соплары, Рабби онъа бойле буюк мерамет япкъаныны эшитип, онен берабер къувана эдилер.

59 Секизинджи куню баланы сюннет этмеге кельдилер ве онынъ адыны, бабасынынъ ады киби, «Зекарья» къоймагъа истедилер.

60

Амма анасы бунъа:

— Ёкъ, онынъ ады Ягъя оладжакъ, — деди.

61

Онъа:

— Сенинъ союнъ арасында бойле ады олгъан ич кимсе ёкъ да, — дедилер,

62 ве баланынъ бабасындан ишаретлернен, онъа насыл ад бермеге истегенини сорадылар.

63

Зекарья, язув тахтачыгъыны сорап: «Онынъ ады „Ягъя”», — деп язды. Эр кес шашып къалды.

64 Шу ань Зекарьянынъ агъзы ачылды, ве тили чезильди. О, лаф этип башлады ве Аллагъа шукюр этти.

65 Эписи къомшулар пек къоркътылар. Бутюн дагълы Еудие топрагъында эписи бу вакъиалар акъкъында лаф эттилер.

66 Буны эшиткенлер эписи тюшюнджеге далып, ичинден: «Бу бала ким олур экен?» — дей эдилер. Эм керчек, онен Рабби бар эди.

67

Баланынъ бабасы Зекарья Мукъаддес Рухкъа толып, пейгъамберлик этти:

68

— Исраильнинъ Алласыны, Раббимизни шуретленъиз,

чюнки О, Озь халкъына ярдымгъа кельди ве оны азат этти!

69

[69-70] Къадимий заманларда

азиз пейгъамберлерининъ бильдиргенине коре,

О бизге Озюнинъ къулу Давутнынъ союндан

къудретли Къуртарыджыны ёллады.

70

71

О — душманлардан ве нефрет эткенлернинъ эписинден

бизим къуртулышымыз.

72

Оны ёллагъанда, О, баба-деделеримизге мерамет этти

ве Озюнинъ мукъаддес васиетини,

73

[73-75] атамыз Ибраимге берген антыны хатырлады.

О бизге, биз душманларымызнынъ къолундан къуртулып,

кимседен къоркъмайып, азиз ве инсафлы олып,

омрюмиз боюнджа Онъа ибадет этип олурмыз, деп ант этти.

74

75

76

Санъа исе, балам, «Юдже Алланынъ пейгъамбери» дейджеклер,

чюнки Раббиден эвель кетип,

Онынъ ёлуны азырлайджакъсынъ

77

ве Онынъ халкъына, къуртулыш гуналарнынъ багъышланувына багълы олгъаны акъкъында хабер даркъатаджакъсынъ.

78

Бизим Алламызнынъ буюк мерамети ичюн

бизге юксеклерден айдын шефакъ келеджек,

79

къаранлыкъ ве олюм кольгеси тюбюнде яшагъанларны ярыкълатаджакъ

ве бизге барышыкъ ёлуны косьтереджек, — деди.

80

Бала исе осип, рухунен къуветленди. Исраиль халкъы алдына чыкъаджакъ вакъты кельмегендже, сахрада яшады.

2

1

О вакъыт Римнинъ императоры Август бутюн эалини джедвельге чекмеге эмир этти.

2 Суриеде Куриний укюмдарлыкъ япкъанда, бу джедвель биринджи эди.

3 Эр кес озь шеэрлерине язылмакъ ичюн кеттилер.

4 Юсуф да, Галилея виляетининъ Назарет шеэринден чыкъып, Еудиедеки Давутнынъ шеэрине Вифлеемге ёл алды, чюнки о, Давутнынъ союндан олып, онынъ эвлятларындан бири эди.

5 О, юклю олгъан нишанлысы Мерьемнен берабер язылмагъа кетти.

6 Олар анда олгъанда, Мерьемнинъ догъураджакъ вакъты кельди.

7 Мусафирханеде оларгъа ер тапылмагъаны ичюн, о биринджи огълуны ахырда догъурды ве къундакълап айван ашлавына яткъызды.

8

О ернинъ этрафларында чобанлар бар эди, олар чёльде яшап, геджелери къой сюрюсини къаравуллай эдилер.

9 Оларнынъ огюнде Алланынъ мелеги пейда олды, ве Алланынъ шурети оларны къаплап алды. Чобанлар пек къоркътылар.

10 Амма мелек оларгъа:

— Къоркъманъыз! Мен сизге къуванчлы хаберни алып келем. О, бутюн халкъ ичюн буюк къуванчтыр!

11 Бугунь Давутнынъ шеэринде сизинъ Къуртарыджынъыз догъды. О — Месих, Раббидир! — деди.

12 — Мына онынъ бельгиси: бир ашлавда яткъан къундакъ баласыны тапарсыз.

13

Шу ань мелекнинъ янында коклер ордусы пейда олды. Олар Алланы шуретлеп:

14

— Юкъары коклерде Аллагъа шан-шурет! О мемнюн олгъан адамларгъа ер юзюнде барышыкъ олсун! — дедилер.

15 Мелеклер кокке котерильген сонъ, чобанлар бир-бирине:

— Айды, Вифлеемге барайыкъ да, анда не олгъаныны, Раббиден бизге бильдирильген шейлерни бакъайыкъ, — дедилер.

16 Олар тез-тез ёлгъа чыкътылар ве барып Мерьемни, Юсуфны ве ашлавда яткъан баланы таптылар.

17 Оны корип, бу бала акъкъында оларгъа насыл хабер этильгенини айттылар.

18 Буны динълегенлернинъ эписи чобанларнынъ айткъанларына шашып къалдылар.

19 Мерьем исе эр шейни акъылында тутып, бу акъта тюшюне эди.

20 Чобанлар, эшиткен ве корьген шейлери ичюн Аллагъа шукюрлер айтып ве Оны алгъышлап, къайттылар. Эр шей оларгъа бильдирильгени киби олып чыкъкъан эди.

21

Секиз кунь кечкен сонъ, баланы сюннет этиледжек вакъты кельгенде, Онынъ адыны «Иса» къойдылар. Бу адны Онъа, Мерьем даа юклю олмаздан эвель, мелек къойгъан эди.

22

Муса Къанунда буюргъаны киби, оларнынъ элялланмакъ вакъты кечкенде, баланы Ерусалимге, Раббининъ огюне кетирдилер,

23 чюнки Раббининъ Къанунында: «Эр бир биринджи догъгъан огълан бала Раббиге багъышлансын», — деп язылгъан.

24 Алланынъ Къанунында даа айтылгъаны киби, олар «бир чифт гогерджин, я да эки яш гогерджин» къурбанлыкъ оларакъ кетирмек керек эдилер.

25

О вакъыт Ерусалимде Симеон деген бир адам бар эди. О, инсафлы ве диндар адам олып, Исраиль ичюн теселли беклей. Онда Мукъаддес Рух бар эди.

26 Мукъаддес Рух онъа, Раббининъ Месихини корьмегендже, ольмейджегини бильдирген эди.

27 Рухтан ильхамланып о, Алланынъ Сарайына кельди. Ана-бабасы кичкене Исаны Къанун буюргъаныны ерине кетирмек ичюн анда алып кельгенде,

28 Симеон Оны къолуна алып, Аллагъа шукюр этти:

29

— Укюмдар! Берген сёзюнъни тутып,

Сен энди мени, Озь къулунъны тынчлыкънен йибересинъ,

30

[30-31] чюнки козьлерим эписи халкълар огюнде азырландыргъан къуртарувынъны корьди.

31

32

О — башкъа миллетлерни ярыкълатаджакъ Нурдыр,

Сенинъ Исраиль халкъынънынъ шурети.

33

Исанынъ эм бабасы, эм анасы бала акъкъында айтылгъаныны эшитип, шаштылар.

34 Симеон оларгъа яхшылыкъ тиледи ве Исанынъ анасы Мерьемге:

— Мына бу ерде яткъан бала ичюн Исраильде чокълары йыкъыладжакъ, чокълары исе тураджакълар. О, Алланынъ алямети олып, Онъа къаршы адамлар баш котереджеклер.

35 Сенинъ джанынъны да къылыч яраджакъ. Сонъ чокъ адамнынъ фикирлери ачыладжакъ, — деди.

36

Анда Ашер къабилесинден Фануэлнинъ къызы Анна пейгъамбер бар эди. О пек къарт къадын эди. Акъайгъа чыкъкъан сонъ, къоджасынен еди йыл яшагъан,

37 тул къалгъан ве сексен дёрт йылдан берли тул олгъан эди. О, ич бир вакъыт Алланынъ Сарайындан тышарыгъа чыкъмай, гедже-куньдюз дувалар окъуп ве аштан-сувдан вазгечип, Аллагъа ибадет эте эди.

38 О вакъыт Анна да, оларнынъ янына барып, Аллагъа шукюр этти ве Ерусалимнинъ къуртуладжагъыны беклеп тургъанларнынъ эписине бала акъкъында айтып башлады.

39

Алланынъ Къануны буюргъан шейлернинъ эписини беджерген сонъ, Юсуфнен Мерьем Галилеягъа, озьлерининъ Назарет шеэрине къайттылар.

40 Бала исе осип, икмет ве кучь топлады. Алла баладан разы эди.

41

Исанынъ ана-бабасы эр йыл Ерусалимге Песах Байрамына бардылар.

42 Иса он эки яшыны толдургъанда, олар адетиндже байрамгъа кеттилер.

43 Байрамдан сонъ Юсуф ве Мерьем эвге къайттылар, огълан Иса исе Ерусалимде къалды. Ана-бабасы буны бильмеди.

44 Олар Оны, ёлджулар арасында кетедир, деп тюшюндилер. Бир куньлюк ёлны кечкен сонъ, сой-соп ве танышлар арасында Исаны къыдыра башладылар.

45 Оны тапамагъан сонъ, олар Ерусалимге къайттылар ве анда да къыдырмакъны девам эттилер.

46 Учь куньден сонъ олар Исаны Алланынъ Сарайында таптылар. О, оджалар арасында отура ве оларны динълеп суаллер бере эди.

47 Оны динълегенлер эписи Исанынъ эр шейни анълагъанына ве берген джевапларына шаша эдилер.

48

Ана-бабасы Оны корип шаштылар. Анасы Онъа:

— Огъланчыгъым, бизге буны не ичюн яптынъ? Бабанъ ве мен чокъ къасеветленип Сени къыдырдыкъ, — деди.

49

О исе оларгъа:

— Мени не ичюн къыдырдынъыз? Я Мен Бабамнынъ эвинде олмакъ кереклигимни бильмей эдинъизми? — деди.

50

Амма олар Онынъ айткъаныны анъламадылар.

51 Иса оларнен кетти ве Назаретке къайтты. Ана-бабасынынъ сёзюнден бир вакъыт чыкъмады. Анасы исе бир шей унутмайып, оларнынъ эписини юрегинде тутты.

52 Иса осе эди. Яшы арткъанынен, икмети де арта эди. Исагъа Алланынъ ве адамларнынъ хайыры да чокълаша эди.

3

1

Император Тиберийнинъ падишалыгъынынъ он бешинджи йылында, Понтий Пилат — Еудиеде акимлик япкъанда, Ирод — Галилеяда, онынъ къардашы Филип — Итурея ве Трахонит виляетлеринде, Лисаний — Абиленеде укюмдарлыкъ эте эдилер.

2 Аннас ве Каяфа баш руханий вазифесинде эдилер.

О вакъыт Зекарьянынъ огълу Ягъя сахрада олгъанда, Алланынъ Сёзю онъа кельди.

3 Ягъя Иордан озенининъ этрафларыны айланып юрди ве гуналары багъышланмасы ичюн адамларны тёвбе этмеге ве сувгъа батырылып чыкъмагъа давет этти.

4 Бу акъкъында Ешая пейгъамбернинъ китабында язылгъан эди:

«Сахрада бир сес гудюрдей:

Раббининъ ёлуны азырланъыз,

Кечеджек ерлерини тюм-тюз этинъиз!

5

Эписи вадийлер толдурылсынлар,

байырлар ве дагълар алчакъ этильсинлер.

Къыйыш ёллар догърултылсын,

чукъурлы ёлчыкълар тегиз этильсинлер!

6

О вакъыт, яшагъанларнынъ эписи

Алладан къуртарув кореджеклер”».

7

Сувгъа батырылып чыкъмакъ ичюн, онъа топларнен кельген адамларгъа Ягъя:

— Эй йылан союндан олгъанлар! Башынъызгъа келеяткъан Алланынъ гъазабындан къачып къуртуладжагъынъызны сизге ким огретти?

8 Тёвбе эткенинъизни озь ишлеринъизнен исбат этинъиз! Тек ичинъизден: «Ибраим бизим бабамыз!» — деп отурманъыз. Мен сизлерге шуны айтам: Алланынъ мына бу ташлардан Ибраимге бала япмагъа къудрети бар.

9 Шимди тереклернинъ тамырлары янында балта азыр ята. Яхшы мейва бермеген эр бир терекни кесип, атешке ташлайлар, — дей эди.

10

Халкъ ондан:

— Биз не япмакъ керекмиз? — деп сорай.

11

Ягъя оларгъа:

— Кимде эки чифт тюп урбасы олса, мухтадж олгъаннен пайлашсын. Кимнинъ ашы олса, о да бойле япсын, — деди.

12

Салым топлайыджылар да сувгъа батырылмагъа кельдилер ве ондан:

— Оджамыз, биз не япайыкъ? — деп сорадылар.

13

Ягъя оларгъа:

— Ольчюсинден зияде салым алманъыз, — деди.

14

Аскерлер де ондан:

— Я биз не япайыкъ? — деп сорадылар.

— Зорнен параларыны тутып алманъыз, ялан шаатлыкъ берменъиз, озь къазанчынъызгъа разы олунъыз, — деди Ягъя.

15

Халкъ Месихни пек беклей эди. Эписи адамларнынъ гонълюнде: «Ягъя Месих дегиль экенми?» — деген тюшюнджелер бар эди.

16 Ягъя исе эписине:

— Мен сизни сувгъа батырып чыкъарам. Амма менден къудретлиси келеята, мен Онынъ аякъкъапларынынъ багъыны чезмеге биле ляйыкъ дегилим. О сизни Мукъаддес Рухкъа ве атешке батыраджакъ.

17 Онынъ къолунда махсус куреги бар. О, Озь арманыны темизлейджек: богъдайны анбарына топлап, кепекни исе сёнмез атеште якъаджакъ, — деп джевап берди.

18

Ягъя пейгъамбер бойле ве чокъ башкъа сёзлернен халкъкъа Къуванчлы Хаберни бильдирди.

19

Ягъя, виляет укюмдары Иродны, озь къардашынынъ сабыкъ апайы Иродиягъа эвленгени ве эписи яман япкъан ишлери ичюн, къабаатлады.

20 Ирод исе сонъунда Ягъяны зиндангъа атты ве бунынънен даа бир джинает япты.

21

Бутюн халкъ сувгъа батырылып чыкъкъанда, Иса да шуны япты. О, дува окъугъанда, кок ачылды да,

22 Мукъаддес Рух беден корюнишинде, гогерджин сымасында Онынъ устюне энди. Коктен: «Сен Меним севимли Огълумсынъ, Мен Сенден разым», — деген сес эшитильди.

23

Иса Озь хызметини башлагъанда, къарарнен отуз яшларында эди. Адамлар Оны Юсуфнынъ огълу беллей эдилер. Юсуф исе Элининъ огълу,

24 Эли — Маттатнынъ огълу, Маттат — Левийнинъ огълу, Левий — Мелхининъ огълу, Мелхи — Яннайнынъ огълу, Яннай — Юсуфнынъ огълу,

25 Юсуф — Маттатиянынъ огълу, Маттатия — Амоснынъ огълу, Амос — Наумнынъ огълу, Наум — Эслининъ огълу, Эсли — Наггайнынъ огълу,

26 Наггай — Маатнынъ огълу, Маат — Маттатиянынъ огълу, Маттатия — Шимийнинъ огълу, Шимий — Ёсехнинъ огълу, Ёсех — Ёданынъ огълу,

27 Ёда — Ёананнынъ огълу, Ёанан — Ресанынъ огълу, Реса — Зеруббавелнинъ огълу, Зеруббавел — Шеалтиэльнинъ огълу, Шеалтиэль — Нерининъ огълу,

28 Нери — Мелхининъ огълу, Мелхи — Аддининъ огълу, Адди — Къосамнынъ огълу, Къосам — Эльмадамнынъ огълу, Эльмадам — Эрнинъ огълу,

29 Эр — Ёшуанынъ огълу, Ёшуа — Элиезернинъ огълу, Элиезер — Ёримнинъ огълу, Ёрим — Маттатнынъ огълу, Маттат — Левийнинъ огълу,

30 Левий — Шимеоннынъ огълу, Шимеон — Ехуданынъ огълу, Ехуда — Юсуфнынъ огълу, Юсуф — Ёнамнынъ огълу, Ёнам — Эльякимнинъ огълу,

31 Эльяким — Мелеанынъ огълу, Мелеа — Меннанынъ огълу, Менна — Маттатанынъ огълу, Маттата — Натаннынъ огълу, Натан — Давутнынъ огълу,

32 Давут — Йишайнынъ огълу, Йишай — Оведнинъ огълу, Овед — Боазнынъ огълу, Боаз — Салмоннынъ огълу, Салмон — Нахшоннынъ огълу,

33 Нахшон — Амминадавнынъ огълу, Амминадав — Админнинъ огълу, Админ — Арнининъ огълу, Арни — Хецроннынъ огълу, Хецрон — Парецнинъ огълу, Парец — Ехуданынъ огълу,

34 Ехуда — Якъупнынъ огълу, Якъуп — Исхакънынъ огълу, Исхакъ — Ибраимнинъ огълу, Ибраим — Терахнынъ огълу, Терах — Нахорнынъ огълу,

35 Нахор — Серугнынъ огълу, Серуг — Реунынъ огълу, Реу — Пелегнинъ огълу, Пелег — Эвернинъ огълу, Эвер — Шелахнынъ огълу,

36 Шелах — Кенаннынъ огълу, Кенан — Арпакъшаднынъ огълу, Арпакъшад — Шемнинъ огълу, Шем — Нухнынъ огълу, Нух — Ламехнинъ огълу,

37 Ламех — Метушелахнынъ огълу, Метушелах — Ханохнынъ огълу, Ханох — Ереднинъ огълу, Еред — Махалалэлнинъ огълу, Махалалэл — Кенаннынъ огълу,

38 Кенан — Эношнынъ огълу, Энош — Шетнинъ огълу, Шет — Адемнинъ огълу, Адем — Алланынъ огълу эди.

4

1

Иса Мукъаддес Рухкъа толып, Иордан озенинден къайтты. Рух Оны сахрагъа алып кетти.

2

Анда къыркъ кунь девамында Иблис Исаны сынавдан кечирди. О куньлерде Иса бир шей ашамады ве сонъунда пек ач олды.

3 Иблис Онъа:

— Эгер Сен Алланынъ Огълу олсанъ, мына бу ташкъа айт, отьмек олсун, — деди.

4

Иса онъа джевап берип:

— Алланынъ Китабында:

«Инсангъа яшамакъ ичюн

тек бир отьмек керек дегиль ола», — деп язылгъан, — деди.

5

Сонъ Иблис Исаны юксек бир ерге чыкъарып, бир ань ичинде Онъа дюньянынъ эписи падишалыкъларыны косьтерди.

6 Иблис Исагъа:

— Мен Санъа бу падишалыкъларны, оларнынъ бутюн къудретинен ве шан-шуретинен берабер беририм. Олар эписи манъа берильгенлер, ве мен оларны истегениме береджем.

7 Шунынъ ичюн, Сен манъа бель буксенъ, эписи Сенинъки оладжакъ, — деди.

8

Иса онъа джевап берип:

— Алланынъ Китабында:

«Раббинъе Алланъа белинъни бук,

тек Онъа ибадет эт», — деп язылгъан, — деди.

9

Сонъ Иблис Оны Ерусалимге алып кельди ве Алла Сарайынынъ тёпесине турсатып:

— Эгер Сен Алланынъ Огълу олсанъ, Озюнъни бу ерден ашагъа ташла.

10 Алланынъ Китабында шойле язылгъан:

«О, Сен акъкъынъда Озь мелеклерине Сени къорчаламагъа эмир этеджек»

11

ве

«Олар Сени къолларында котерип кетеджеклер,

аягъынъ ташкъа сюрюнмейджек».

12

Иса онъа:

— Бойле деп язылгъан: «Раббинъни, сенинъ Алланъны сынама», — деди.

13

Иблис, Исаны сынамагъа битирип, вакътынджа Оны къалдырып кетти.

14

Иса Мукъаддес Рухнынъ къудретинен Галилеягъа къайтып кельди. Онынъ акъкъында хабер бутюн этрафларда даркъалды.

15 Иса оларнынъ синагогаларында адамларны окъутты, ве эписи адамлар Оны шуретледи.

16

Бир кунь Иса Назарет шеэрине кельди. О, анда осип-буюген эди. Эр вакъыт япкъаны киби, раатлыкъ куню синагогагъа барды. О, Алланынъ Китабыны окъумакъ ичюн тургъанда,

17 Онъа Ешая пейгъамбернинъ китабыны бердилер. Иса китапны ачып:

18

[18-19] «Раббимнинъ Руху Меним устюмде.

Фукъарелерге Къуванчлы Хаберни

илян этмек ичюн О Мени мукъаддес ягънен ягълады.

Эсирлерге — азатлыкъ, сокъурларгъа — козьлери ачылгъаныны

илян этмек ичюн,

азап чеккенлерни къуртармакъ ичюн,

Раббининъ хош девири кельгенини

илян этмек ичюн О, Мени ёллады», — деп язылгъан ерини тапып окъуды.

19

20

Сонъ Иса, китапны къапатып, хызметчиге берди ве ерине отурды. Синагогадакилер эписи Онъа дикъкъатнен бакъа эдилер.

21 Иса оларгъа:

— Сиз Мени динълеген вакъытта, язылгъан сёзлер беджерильди, — деди.

22

Эписи О акъкъында яхшы шейлер айта эдилер, Онынъ агъзындан чыкъкъан хайырлы сёзлерге шаша эдилер. Олар бир-биринден:

— Я О, Юсуфнынъ огълу дегильми? — деп сорай эдилер.

23

Иса оларгъа:

— Сиз эльбетте Манъа: «Эй эким, озюнъни озюнъ тедавийле», деген ибарени айтаджакъсыз. «Биз Кафарнаумда олгъан шейлерни эшиттик. Энди буны Озь ветанынъда да яп», дейджексиз, — деди.

24 Сонъ Иса девам этип: — Сизге догърусыны айтам: озь ветанында къабул этильген пейгъамбер ёкъ, — деди.

25 — Керчектен, сизге айтам: Ильяснынъ девринде, учь бучукъ йыл ягъмур ягъмагъанда ве бутюн ерлерде буюк ачлыкъ олгъанда, Исраильде чокъ тул къадынлар бар эди.

26 Амма Ильяс оларнынъ ич бирисине ёлланылмагъан, тек Сидон янындаки Зарефат шеэринде яшагъан бир тул къадынгъа ёлланылгъан эди.

27 Эль-Яса пейгъамбернинъ девринде Исраильде лепра хасталыгъына огърагъанлар чокъ эди. Амма олардан ич бириси эляллап тедавийленмеген эди, тек бир суриели Нааман тедавийленген эди.

28

Бу сёзлерни эшитип, синагогадакилер эписи ачувландылар.

29 Олар атылып турдылар ве Исаны шеэрден чыкъарып, Назарет ерлешкен дагънынъ тёпесине кетирдилер. Оны къаядан ашагъа атмагъа истедилер.

30 Лякин Иса оларнынъ арасындан кечип, о ерни къалдырды.

31

Иса Галилеядаки Кафарнаум шеэрине кельди. Раатлыкъ куньлери О, адамларны огрете эди.

32 Эписи Исанынъ огретювине шаша, чюнки О, къудретнен айта эди.

33

Синагогада, ичинде арам рух олгъан бир адам бар эди. О, кучьлю сеснен багъырып:

34

— Эй, назаретли Иса, Санъа бизден не керек? Сен бизни гъайып этмеге кельдинъми? Мен Сенинъ ким олгъанынъны билем. Сен Алланынъ Азизисинъ!

35

Иса джинге шойле эмир этти:

— Сус да, бу адамдан чыкъ! — деди.

Джин адамны эписининъ огюнде йыкътырды ве онъа ич бир зарар кетирмейип, ичинден чыкъты.

36 Эписи шашып къалдылар ве бир-бирине:

— Бу насыл шей? Онынъ о къадар укюми ве къудрети бар ки, О, арам рухларгъа биле буюра, олар исе чыкъалар, — дедилер.

37

О акъкъында хабер бутюн этрафларгъа даркъалды.

38

Иса синагогадан чыкъып, Симоннынъ эвине кетти. Симоннынъ къайнанасы юксек сыджакънен хаста ята эди. Онъа ярдым этсин деп, Исагъа риджа эттилер.

39 О, къадыннынъ янына барып, эгильди ве хасталыкъкъа токътамагъа буюрды, ве хасталыкъ шу ань къадынны къалдырды. О исе, бирден турып оларгъа софраны донатты.

40

Кунь баткъанда, адамлар Исанынъ алдына чешит тюрлю хасталыкъларнен къыйналгъан сой-сопларыны алып кельдилер. О, эр бир хастагъа къолларыны къойып, оларны тедавийледи.

41

Чокъ адамнынъ ичинден джинлер чыкъып: «Сен Алланынъ Огълусынъ!» — деп къычыра эдилер. Иса оларны сусмагъа меджбур этти, буны айтмагъа ясакъ этти, чюнки олар, О, Месих олгъаныны биле эдилер.

42

Танъ аткъанда, Иса шеэрден чыкъып, адам ёкъ олгъан ерге кетти. Халкъ исе Оны къыдырып башлады. Оны тапып, меджбур этип къалдырмагъа тырыштылар.

43 Амма Иса оларгъа:

— Мен Алланынъ Падишалыгъы акъкъында Къуванчлы Хаберни башкъа шеэрлерде де даркъатмакъ керегим. Мен шунынъ ичюн ёлланылгъаным, — деди.

44

Бойледже, О, Еудиенинъ синагогаларында адамларны огретмеге девам этти.

5

1

Бир куню Иса Геннесарет голю янында, Оны сарып алгъан халкъ арасында тура эди. Адамлар Иса айткъан Алланынъ Сёзюни динълей эдилер.

2 Иса гольнинъ ялысында тургъан эки къайыкъны корьди. Балыкъчылар къайыкъларындан чыкъып, балыкъ торларыны юва эдилер.

3 О, бир къайыкъкъа, Симоннынъ къайыгъына минип, Симонгъа ялыдан бираз узакълашмасыны риджа этти ве, къайыкънынъ ичинде отурып, адамларны андан огретмеге девам этти.

4 Битирген сонъ исе, Симонгъа:

— Сувнынъ терендже ерине бар да, балыкъ тутмакъ ичюн торларны тюшюринъиз, — деди.

5 Симон джевап берип:

— Саибим, биз бутюн гедже чалыштыкъ, амма бир шей тутып оламадыкъ. Лякин Сен буюрсанъ, мен торларны ташларым, — деди.

6

Ташлагъанынен о къадар чокъ балыкъ туттылар ки, тап балыкъ торлары йыртыла башладылар.

7 Олар башкъа къайыкътаки аркъадашларына къолларыны саллап, оларны ярдымгъа чагъырдылар. Аркъадашлары келип, эки къайыкъны балыкъкъа толдурды. Къайыкълар чёкеджек киби олды.

8 Симон Пётр буны корьди де, Исанынъ алдында тиз чёкип:

Раббим, менден кет, чюнки мен гуналы адамым, — деди.

9

[9-10] Симон ве онынъ янындакилери бу къадар тутулгъан балыкъны корип, къоркътылар. Симоннынъ аркъадашлары олгъан, Зебедайнынъ огъуллары Якъуп ве Юхан да, къоркътылар. Лякин Иса Симонгъа:

— Къоркъма, сен энди балыкъ дегиль, адамларны тутаджакъсынъ, — деди.

10

11

Олар къайыкъларны ялыгъа чыкъардылар да, эр шейни къалдырып, Исанынъ артындан кеттилер.

12

Иса бир шеэрде олгъанда, Онынъ янына бутюн бедени лепра хасталыгъынен къаплангъан бир адам кельди. О, Исаны корип, ерге йыкъылып:

— Эфендим, эгер истесенъ, мени эляллап тедавийлерсинъ, — деп ялварды.

13

Иса къолуны узатты ве онъа тийип:

— Мен истейим, элял ол! — деди. Шу ань лепра адамны къалдырды.

14 Иса онъа кимсеге бир шей айтмамакъны буюрды ве:

— Руханийге бар, о сени бакъсын да, тедавийленгенинъ ичюн, Муса буюргъан бахшышны бер, о, эписине шаатлыкъ олсун, — деди.

15

Иса акъкъындаки лафлар эп чокълаша. Халкъ Оны динълемек ве хасталыкъларындан къуртулмакъ ичюн Онъа топнен келе башлай.

16 Иса Озю исе адам ёкъ олгъан ерлерге барып, дува окъуй эди.

17

О, адамларны огреткен куньлернинъ биринде, Оны динълегенлер арасында Галилеянынъ ве Еудиенинъ эписи къасабаларындан ве Ерусалим шеэринден кельген фериселер ве Къанун оджалары отура эдилер. Исанен берабер Алланынъ тедавийлеген къувети эди.

18

Бир къач адам тёшек устюнде яткъан паралич ургъан бир хастаны котерип кельдилер. Олар оны Исанынъ алдына къоймакъ ичюн, эвге алып кирмеге тырыштылар.

19 Лякин адам чокълугъындан оны ичериге кетирмеге чаресини тапамайып, олар эвнинъ дамына чыкътылар ве кираметни дагъытып, хастаны тёшегинен берабер оданынъ ортасына, тамам Исанынъ огюне яваштан тюшюрдилер.

20 Иса оларнынъ иманыны корип:

— Акъай, гуналарынъ багъышланды! — деди.

21

Къанун оджалары ве фериселер озьара тюшюнип: «Бойле куфюр шей япкъан бу адам ким экен? Гуналарны багъышламагъа Алладан башкъа кимнинъ акъкъы бар?» — дедилер.

22 Иса оларнынъ не тюшюнгенлерини билип:

— Сизинъ юреклеринъиздеки тюшюнджелер недир!

23 Айтыладжакъ сёзлерден къайсы къолайджа: «Гуналарынъ багъышланды» я да «Еринъден тур ве кет», — демекми?

24 Шимди Инсан Огълунынъ ер юзюнде гуналарны багъышламакъ къудрети олгъаныны билирсиз, — деди. Сонъ паралич ургъан адамгъа:

— Мен санъа айтам: тур, тёшегинъни ал да, эвинъе кет, — деди.

25

Адам, эписининъ козю огюнде бирден турып, яткъан тёшегини алды да, Алланы шуретлеп, эвине кетти.

26 Эписи шашып къалдылар. Олар Алланы шуретледи, къоркъа-къоркъа:

— Биз бугунь оламайджакъ шейлерни корьдик, — дедилер.

27

Бундан сонъ Иса о ерден чыкъты. О, салым топлангъан еринде чалышкъан Левий адлы салым топлайыджыны корьди ве онъа:

— Меним артымдан юр! — деди.

28

О, еринден турды ве, эр шейни ташлап, Исанынъ артындан кетти.

29 Сонъ Левий озь эвинде Иса ичюн буюк той япты. Мусафирлер арасында пек чокъ салым топлайыджылары ве башкъа адамлар бар эди.

30 Фериселер ве Къанун оджалары Онынъ шегиртлерине:

— Сиз не ичюн салым топлайыджылары ве башкъа гуналыларнен бирликте ашап-ичесиз? — деп мырылдап башлады.

31

Иса оларгъа:

— Эким сагъламларгъа дегиль, хасталаргъа керек.

32 Мен инсафлы адамларны дегиль, гуналыларны тёвбе этмеге чагъырмакъ ичюн кельдим, — деп джевап берди.

33

Олар Исагъа:

— Ягъянынъ шегиртлери сыкъ-сыкъ аштан-сувдан вазгечелер ве дувалар окъуйлар. Фериселернинъ шегиртлери де бойле япалар. Сенинъкилери исе эм ашайлар, эм ичелер! — дедилер.

34

Иса оларгъа:

— Тойдаки мусафирлерни, киев оларнен олгъанда, аштан-сувдан вазгечмеге меджбур этмек мумкюнми?

35 Амма ойле куньлер келеджек ки, киевни олардан тутып аладжакълар. Ана о вакъыт, о куньлерде аштан-сувдан вазгечерлер, — деди.

36

Иса оларгъа бир кинаели икяе де айтып берди:

— Кимсе эски урбасына ямав къоймакъ ичюн, янъы урбадан парча кесмез. Чюнки о, янъы урбаны да бозар, эски урбасына да янъы ямав келишмез.

37 Кимсе яш шарапны эски мешин торбаларына толдурмай, чюнки яш шарап эски торбаларны патлатыр: эм шарап тёкюлир, эм торбалар гъайып олур.

38 Яш шарапны янъы мешин торбаларгъа толдурмакъ керек.

39 Эски шарапны ичкенлерден ич бириси яш шарапны истемез. О: «Эскиси яхшы», — дер, — деди.

6

1

Бир раатлыкъ куню Иса богъдай тарласындан кечип кеткенде, Онынъ шегиртлери башакъларны къопарып авучлары ичинде темизлеп ашай эдилер.

2 Базы фериселер исе:

— Сиз раатлыкъ куню япмагъа мумкюн олмагъан шейни не ичюн япасыз? — дедилер.

3 Иса оларгъа:

— Я сиз, Давут ве онынъ янындакилери ач къалгъанда не япкъанлары акъкъында окъумадынъызмы?

4 О, Алланынъ Эвине кирип, тек руханийлерге ашамагъа мумкюн олгъан теклиф пителерини алып, озю ашагъан ве янындакилерине де берген, — деп джевап берди.

5

Сонъ Иса девам этип:

Инсан Огълу — раатлыкъ кунюнинъ Раббисидир, — деди.

6

Башкъа бир раатлыкъ куню Иса синагогагъа келип, адамларны огретти. Анда онъ къолу сакъатланып къуругъан бир адам бар эди.

7 Къанун оджалары ве фериселер Исаны къабаатламакъ ичюн, О, раатлыкъ куню хастаны тедавийлер экенми, деп, Онынъ артындан бакъып тура эдилер.

8 Иса исе, оларнынъ фикирлерини билип, къолу сакъат адамгъа:

— Тур ве мында, ортагъа чыкъ, — деди. О турды.

9

Иса оларгъа:

— Мен сизден сорайым: раатлыкъ кунюнде не япмакъ мумкюн — яхшылыкъмы я да яманлыкъмы? Джан къуртармакъмы я да гъайып этмекми? — деди.

10

Иса оларны эписини козьден кечирип, о адамгъа:

— Къолунъны узат, — деди. О адам бойле япкъанынен, къолу тюзельди.

11

Олар исе, ачувындан къутурып, Онъа не япайыкъ деп, озьара фикирлеше башладылар.

12

О куньлерде Иса дува окъумакъ ичюн дагъгъа чыкъты ве бутюн гедже Аллагъа дува окъуды.

13 Танъ аткъанда исе шегиртлерини янына чагъырды ве оларнынъ ичинден он экисини сайлап алды да, оларны «эльчилер» деп адландырды.

14 Оларнынъ адлары: Симон (Иса онъа Пётр адыны берди), онынъ къардашы Андрей, Якъуп, Юхан, Филип, Бартоломай,

15 Матта, Тома, Алфейнинъ огълу Якъуп, Ветанпервер лагъабыны ташыгъан Симон,

16 Якъупнынъ огълу Иуда ве сонъунда Исаны саткъан Иуда Искариот.

17 Оларнен ашагъа тюшип, Иса тегиз бир ерде токъталды. Анда Онынъ пек чокъ шегиртлери ве бутюн Еудиеден, Ерусалимден, Тир ве Сидоннынъ, голь бою ерлешкен виляетлеринден кельген чокъ адамлар топлашкъан эди.

18 Олар Исаны динълемек ве хасталыкъларындан тедавийленмек ичюн кельгенлер. Арам рухлардан къыйналгъанлар да тюзеле эдилер.

19 Адамларнынъ эписи Исагъа тиймеге тырыштылар, чюнки Ондан эписини тедавийлеген кучь чыкъа эди.

20

Иса, шегиртлерине бакъып:

— Эй фукъарелер! Не къадар бахтлысыз,

чюнки Алланынъ Падишалыгъы сизинъкидир.

21

Шимди ачлыкъ чеккенлер! Не къадар бахтлысыз,

чюнки сиз ашап тояджакъсыз.

Шимди агълагъанлар! Не къадар бахтлысыз,

чюнки сиз куледжексиз.

22

Инсан Огълу ичюн адамлар сизден нефретленгенде, сизни ред эткенде, сизни акъаретлегенде, масхара этип адынъызны къаралагъанда, бахтлы олунъыз.

23 О куню къуванынъыз ве шенъленинъиз, чюнки сизни коклерде буюк мукяфат беклей! Бу адамларнынъ баба-деделери де пейгъамберлерге бойле япкъанлар.

24

Лякин зенгинлер! Алынъыз беля,

чюнки сиз энди теселли таптынъыз.

25

Шимди токъ олгъанлар! Алынъыз беля,

чюнки сиз ач оладжакъсыз.

Шимди кульгенлер! Алынъыз беля,

чюнки сиз окюрип агълайджакъсыз.

26

Сизни эписи адамлар макътаса, алынъыз беля,

чюнки бу адамларнынъ бабалары, ялан пейгъамберлерни де бойле макътагъанлар.

27

Лякин сизге, Мени динълегенлерге айтам: душманларынъызны севинъиз, сизден нефретленгенлерге яхшылыкъ япынъыз.

28 Сизни къаргъагъанларгъа эйилик тиленъиз, сизни ынджыткъанларгъа дувалар окъунъыз.

29 Бир янагъынъа шамар ургъан адамгъа башкъасыны бер. Усть урбанъны тутып алсалар, тюп урбанъны да алмагъа кедер этме.

30 Сенден сорагъангъа бер ве сенинъкини тутып алгъандан къайтарып бергенини талап этме.

31 Адамлар сизге не япкъаныны истесенъиз, сиз де оларгъа шуны япынъыз.

32 Эгер сизни севгенлерни севсенъиз, бунен насыл савап къазанаджакъсынъыз? Гуналылар да озьлерини севгенлерни севелер!

33 Эгер озюнъизге яхшылыкъ эткенлерге яхшылыкъ этсенъиз, бунен насыл савап къазанаджакъсынъыз? Гуналылар да бойле япалар.

34 Эгер сиз къайтарып алмакъ умютинен борджкъа берсенъиз, бунен насыл савап къазанаджакъсынъыз? Гуналылар да, берген борджуны сонъ къайтарып алмакъ ичюн, гуналыларгъа борджкъа берелер.

35 Сиз исе душманларынъызны севинъиз ве оларгъа яхшылыкъ япынъыз. Ич бир къаршылыкъ беклемейип, борджкъа беринъиз. О вакъыт сизни буюк мукяфат беклей, сиз Юдже Алланынъ огъуллары оладжакъсынъыз. О Озю, яман ве шукюр этмеген адамларгъа биле мерамет эте.

36 Бабанъыз мераметли олгъаны киби, сиз де мераметли олунъыз.

37

Кимсени укюм этменъиз, сизни де укюм этмезлер. Кимсени къабаатламанъыз, сизни да къабаатламазлар. Багъышланъыз, сизни де багъышларлар.

38 Беринъиз, сизге де береджеклер, толу ольчюнен береджек: яхшы силькип, бастырып, толып-ташкъан ольчюнен сизинъ усть урбанъызнынъ этегине толдураджакълар. Сиз насыл ольчюнен ольчесенъиз, сизге де шойле ольчейджеклер, — деди.

39

Иса оларгъа бойле бир кинаели икяе айтып берди:

— Кёр кёрны етеклеп юрип олурмы? Олар экиси де чукъургъа тюшмезлерми?

40 Шегирт озь оджасындан юкъары олалмаз. Амма окъувынынъ сонъуна еткен эр бир шегирт, оджасы киби олур.

41

Сен не ичюн къардашынънынъ козюндеки чёпке бакъасынъ да, озь козюнъдеки агъачны корьмейсинъ?

42 Сен озь козюнъдеки агъачны корьмей турып, насыл ола да къардашынъа: «Кель, къардашым, козюнъдеки чёпчюкни чыкъарайым», — дейсинъ? Эй экиюзьлю! Башта озь козюнъдеки агъачны чыкъар, сонъ къардашынънынъ козюнден чёпни насыл этип чыкъараджагъынъны ачыкъ-айдын корерсинъ.

43

Яхшы терек ярамай мейва бермез, ве, аксине, ярамай терек яхшы мейва бермез.

44 Эр бир терек озь мейвасындан билинир. Тикенлерден инджир джыймайлар, когемден юзюм кесмейлер.

45

Яхшы адам озюнинъ юрегиндеки яхшылыкъ хазинесинден яхшылыкъ чыкъара. Яман адам яманлыкъ хазинесинден яманлыкъ чыкъара. Адамнынъ юреги неге толу олса, онынъ агъзындан шу чыкъар.

46

Не ичюн сиз Мени: «Раббим, Раббим!» — деп чагъырасыз да, буюргъанымны япмайсыз?

47

Меним алдыма кельген ве сёзлеримни динълеп, оларны беджерген эр бир адам бойле адамгъа ошай:

48 о, эв къургъан адамгъа ошай. Терен чукъур къазып, къая устюнде темель къойгъан адамгъа ошай. Озеннинъ сувлары ташып, о эвге урулдылар, лякин оны къыбырдатып оламадылар, чюнки о, къавий къурулгъан эди.

49 Амма сёзлеримни динълеп, оларны беджермеген адам, эвини топракъ устюнде темельсиз къургъан адамгъа ошай. Озеннинъ сувлары эвге урулгъанда, о бирден дагъылып кетти. О эвден, тек виран олгъан бир оба къалды.

7

1

Иса сёзюни халкъкъа айтып битирген сонъ, Кафарнаум шеэрине келип чыкъты.

2

Анда бир юзбашынынъ энъ севимли къулу хасталанып, олюм алында экен.

3 Юзбашы, Иса акъкъында эшитип, О, келип къулумны къуртарсын деп риджа этмек ичюн, еудийлернинъ акъсакъалларыны Онынъ алдына ёллады.

4 Олар Исанынъ янына кельдилер ве гъайретнен риджа этип:

— Бу адам Сенинъ ярдымынъа ляйыкътыр.

5 О, халкъымызны севе ве бизге синагога къурды, — дедилер.

6

Иса оларнен кетти. Олар юзбашынынъ эвине якъынлашкъанда, о, достларынен бойле хабер ёллады:

— Эфендим, замет этме, Сен эвиме киргенинъе мен ляйыкъ дегилим.

7 Шунынъ ичюн Сенинъ алдынъа озюм бармадым, чюнки озюмни, бунъа ляйыкъ дегилим, деп саям. Сен тек буюрсанъ, къулум тедавийленир.

8 Чюнки мен де бойсунам, манъа да бойсунгъан аскерлер бар. Бирисине: «Кет», — десем, кете. Башкъасына: «Кель мында», — десем, келе. Хызметчиме: «Шуны яп», — десем, япа, — деди.

9

Иса бу сёзлерни эшитип, тааджипленди ве артындан кельген адамларгъа айланып:

— Сизге айтам: Мен бойле иманны Исраильде биле тапмадым, — деди.

10

Ёлланылгъанлар исе, эвге къайтып кельгенде, къулнынъ тюзельгенини корьдилер.

11

Арадан чокъ вакъыт кечмей, Иса Наин деген шеэрге кетти. Онен берабер шегиртлери ве пек чокъ адам юре эди.

12 Иса шеэрнинъ къапусына якъынлашкъанда, бир ольген адамны чыкъара эдилер. О, тул къадыннынъ бирден-бир огълу эди. Шеэрнинъ чокъ адамлары о къадыннен берабер кете.

13 Рабби шу къадынны корьгенинен, аджыды ве:

— Агълама! — деди де,

14 дженазе табутына якъынлашып, къолунен тийди. Табутны алып кеткен адамлар токътадылар. Иса исе:

— Эй йигит, санъа айтам: тур еринъден! — деди.

15

Олю котерилип отурды да, лаф этип башлады. Иса оны анасына къайтарды.

16 Эр кесни буюк бир къоркъу басты. Олар Алланы шуретлеп:

— Арамызда буюк пейгъамбер пейда олды. Алла Озь халкъына ярдым этмеге кельди, — дедилер.

17

Иса акъкъында бу хабер бутюн Еудие ве онынъ этрафларына даркъалды.

18 Ягъянынъ шегиртлери онъа бутюн олып кечкен вакъиалар акъкъында хабер эттилер. Ягъя шегиртлеринден экисини чагъырып:

19 «Келеджек Бириси Сенсинъми? Я да биз башкъасыны беклейикми?» — деп сорамакъ ичюн оларны Раббининъ алдына ёллады.

20 Акъайлар, Онынъ алдына келип:

— Бизни Сувгъа Батырыджы Ягъя ёллады. О Сенден: «Келеджек Бириси Сенсинъми? Я да биз башкъасыны беклейикми?» — деп сорай, — дедилер.

21

О вакъыт Иса чокъ адамларны хасталыкълардан ве оларны чекиштирген дертлерден тедавийлей, яман рухлардан къуртара, чокъ сокъурларнынъ козьлерини ача эди.

22 Иса джевап берип:

— Барынъ да, корип эшиткенлеринъизни Ягъягъа айтынъыз: кёр адамлар кене корелер, топаллар юрелер, лепра хасталыгъына огърагъанлар элялланып тедавийленелер, сагъырлар эшителер, олюлер тири олалар ве фукъарелер Къуванчлы Хаберни эшителер.

23 Мен ичюн ёлдан урулмагъан адам бахтлыдыр! — деди.

24

Ягъянынъ ёллагъан адамлары кеткен сонъ, Иса халкъкъа Ягъя акъкъында айтып башлады:

— Сиз не ичюн сахрагъа бардынъыз? Ельде саллангъан къамышны корьмегеми?

25 Айса, сахрагъа не ичюн бардынъыз? Паалы урба кийген адамны корьмегеми? Лякин паалы урба кийип, байлыкъта яшагъанлар падишалар сарайларында олалар.

26 Айса, кимни корьмеге бардынъыз? Пейгъамберними? Эбет, пейгъамберни! Сизге Мен айтам: о, пейгъамберден де буюк.

27 Алланынъ Китабында бу адам акъкъында язылгъан эди:

«Сенден эвель хаберджимни ёллайым.

О Сенинъ огюнъде ёл азырлайджакъ».

28

Сизге айтам: эписи догъгъан адамлардан Ягъядан буюк олгъаны ёкътыр. Бунъа бакъмадан, Алланынъ Падишалыгъында энъ кучюк сайылгъан биле ондан буюктир.

29

Буны эшиткен бутюн халкъ, салым топлайыджылар биле, Аллагъа, догъру деп, бойсундылар ве Ягъянынъ алдына сувгъа батырылып чыкъмакъ ичюн кельдилер.

30 Фериселер ве Къанун оджалары исе Алланынъ ирадесини ред этип, Ягъягъа барып сувгъа батырылып чыкъмагъа разы олмадылар.

31

Иса девам этип:

— Бу адам несилини неге ошатайым? Олар кимге ошайлар?

32 Олар мейданда отурып, бир-бирине: «Биз сизге къавал чалдыкъ, сиз исе ойнамадынъыз. Биз такъмакълар окъудыкъ, сиз исе агъламадынъыз», — деп къычыргъан балаларгъа ошайлар.

33 Чюнки Сувгъа Батырыджы Ягъя келип, аш ашамады, шарап ичмеди. Сиз исе: «Онда джин яшай», — дейсиз.

34 Инсан Огълу келип, эм ашай, эм иче, ве сиз: «Бу ачкозь ве ичкиджиге бакъынъыз! О — салым топлайыджылары ве гуналыларнынъ досту!» — дейсиз.

35 Лякин икмет бутюн озь балаларынен тасдыкълана, — деди.

36

Фериселерден бири Исаны онен аш ашамагъа давет этти. Иса, ферисенинъ эвине кирип, софра башында ер алды.

37 Шу арада, шеэрде гуналы деп белли олгъан бир къадын, Иса ферисенинъ эвинде ашагъаныны билип, алебастрдан ясалгъан савут ичинде паалы къокъулы ягъ алып кельди.

38 О, Исанынъ артында, Онынъ аякълары янында турып, окюр-окюр агълады. Къадыннынъ козь яшлары Исанынъ аякъларына тамлай, о, исе озюнинъ сачларынен Онынъ аякъларыны сюртти ве опе-опе къокъулы ягънен ягълады.

39

Исаны давет эткен ферисе буны корип: «Эгер бу адам пейгъамбер олса, Онъа тийген шу къадыннынъ ким олгъаныны билир эди, чюнки о гуналы да», — деп тюшюнди.

40 Иса, онъа айланып:

— Симон, санъа бир айтаджакъ шейим бар, — деди.

— Айт, Оджам, — деди о.

41

— Эки адам бир инсандан акъча борджкъа алгъан. Бирисининъ борджу беш юз, башкъасынынъ — элли динар эди.

42 Амма олар борджларыны къайтарып оламагъанлары ичюн, о, экисининъ борджларыны багъышлады. Айт манъа, олардан къайсы бири оны чокъча севеджек? — деди Иса.

43

Симон джевап берип:

— Меним фикиримдже, чокъ борджу багъышлангъан сою, — деди.

— Сенинъ къарарынъ догъру, — деди Иса.

44 Сонъ къадынгъа таба айланып, Симонгъа:

— Бу къадынны коресинъми? Мен сенинъ эвинъе кельгенимде, аякъларымны ювмагъа сув бермединъ. О исе, озюнинъ козь яшларынен аякъларымны ювып, сачларынен сюртти.

45 Сен Мени къаршылагъанда опьмединъ. Амма бу къадын, кельгенимден берли аякъларымны опип токътамай.

46 Сен Меним башымны зейтюн ягъынен ягъламадынъ, о исе, паалы къокъулы ягънен аякъларымны ягълады, — деди.

47 — Шунынъ ичюн Мен санъа айтам: онынъ чокъ гуналары багъышланды, чюнки онынъ севгиси буюк. Кимге аз багъышланса, о, аз севе.

48

Сонъ Иса къадынгъа:

— Гуналарынъ багъышланды, — деди.

49

Башкъа мусафирлер исе озьара: «Ким олгъан бу, гуналарны биле багъышлай?» — деп тюшюндилер.

50 Иса исе къадынгъа:

— Сени иманынъ къуртарды. Тынч олып бар, — деди.

8

1

Бундан сонъ Иса ёлгъа чыкъып, шеэр ве койлерде Алланынъ шейлерини анълатып ве Алланынъ Падишалыгъы акъкъында Къуванчлы Хаберни даркъатып юрди. Он эки шегиртинден гъайры,

2 Онынъ янында бир къач къадын бар эди. Иса оларны яман рухлардан ве хасталыкълардан къуртаргъан эди. Булар: ичинден еди джин чыкъкъан Мерьем, онъа «Магдалалы» дей эдилер,

3 Ироднынъ идаре хызметчиси Хузанынъ апайы Ёанна, Сусанна ве башкъалары. Олар озь байлыгъынен Исагъа хызмет эте эдилер.

4

Куньлернинъ биринде Исанынъ янында пек чокъ адам топланды. Олар тюрлю шеэрлерден келе эдилер. Иса оларгъа бир кинаели икяе айтып берди:

5

— Бир сачыджы тарлагъа урлукъ сачмагъа чыкъкъан. О, урлукъ сачкъанда, базы урлукълар ёл кенарына тюшип тапталгъанлар, ве кок къушлары оларны чокъуп, ёкъ эткенлер.

6 Башкъа урлукълар ташлы ерге тюшкен ве осип чыкъкъанларынен къуруп къалгъанлар, чюнки топракъ сувсуз эди.

7 Башкъалары тикенлер арасына тюше. Тикенлер оселер ве фиданларны богъып гъайып этелер.

8 Даа башкъалары яхшы топракъкъа тюше ве осип юз къат арткъач берекет берелер, — деди. Буны айткъан сонъ Иса:

— Къулагъы барлар буны эшитсинлер! — деп къычырды.

9

Шегиртлери Исадан:

— Бу кинаели икяенинъ манасы недир? — деп сорадылар.

10

О оларгъа:

Алла Падишалыгъынынъ сырлары сизге ачылгъан, — деди. — Къалгъанларына исе олар кинаели икяенен берильген. Сонъ олар

козьлеринен бакъып — корьмесинлер,

къулакъларынен эшитип — анъламасынлар.

11

Бу икяенинъ манасы бойле: урлукъ — Алланынъ Сёзюдир,

12 ёл кенарында олгъанлар — Сёзни эшиткен адамлардыр. Амма сонъ Иблис келе де, олар инанып къуртулмасынлар деп, Сёзни юреклеринден алып кете.

13 Ташлар арасында олгъанлар — Сёзни эшитип къуванчнен къабул эткен адамлар. Лякин олар тамыр атмагъанлары ичюн, бир вакъыткъа къадар инаналар, сынав куньлеринде исе ёлундан къайталар.

14 Тикенлер арасына тюшкенлер — Сёзни эшиткен, амма пишкен берекет бермеген адамлар, чюнки аятынынъ къасеветлери, байлыгъы ве кейф кетирген шейлери оларны богъалар.

15 Яхшы топракъта олгъанлар исе — Сёзни эшитип, оны яхшы ве темиз юрегинде сакълайлар ве чыдамлы олгъанлары ичюн, берекет берелер.

16

Ич кимсе чыракъ якъып, оны савутнен къапатмаз, я да ятакъ тюбюне къоймаз. Аксине, киргенлер ярыкъны корьсюн деп, оны шамдангъа къоялар.

17 Чюнки эр бир сыр ачыладжакъ, эр бир гизли шей белли оладжакъ ве ярыкъкъа чыкъаджакъ.

18 Шу себептен насыл динълегенинъизге дикъкъат этинъиз. Кимде бар олса, онъа къошулып даа бериледжек. Кимде ёкъ олса, «озюмде бар», деп беллегени биле тартып алынаджакъ.

19

Сонъ Исанынъ анасынен къардашлары Онъа кельдилер, амма адам чокълугъы ичюн янына якъынлашып оламадылар.

20 Исагъа:

— Ананъ ве къардашларынъ тышарыда туралар, олар Сени корьмеге истейлер, — деп хабер эттилер.

21 Иса оларгъа бойле джевап берди:

— Алланынъ Сёзюни динълеген ве беджерген адамлар — Меним анам ве къардашларым.

22

Шу куньлернинъ биринде Иса Озь шегиртлеринен берабер къайыкъкъа минди ве оларгъа:

— Гольнинъ о бир ялысына ялдап кечейик, — деди. Олар ёлгъа чыкътылар.

23 Ялдап кеткенде, Иса юкъугъа далды. Гольде ойле кучьлю фуртуна къопты ки, далгъалар къайыкъны толдура башладылар. Къайыкътакилернинъ алы хавфлы олды.

24 Исанынъ янына барып, олар Оны уяттылар ве:

— Саип, Саип, биз гъайып оламыз! — дедилер. Иса уянгъанынен, ельге ве далгъаларгъа токътамакъны буюрды. Олар токътадылар, ве голь де тынчланды.

25

Иса шегиртлерине:

— Сизинъ иманынъыз къайда? — деди.

Шегиртлер исе къоркъып ве шашып бир-бирине:

— Кимдир бу я? О, ельге ве сувгъа буюра, олар да Онъа бойсуналар! — дедилер.

26

Олар Галилеянынъ къаршысындаки герасалыларнынъ юртуна кельдилер.

27 Иса ялыгъа чыкъкъанынен, оны шеэрден кельген бир адам къаршылады. Онынъ ичинде джинлер олгъанда, о, чокътан берли чыр-чыплакъ юре ве эвинде дегиль, дюрбелерде яшай эди.

28 Исаны корип, о, къычырды да, озюни Онынъ аякълары астына ташлап, кучьлю сеснен:

— Эй Иса, Юдже Алланынъ Огълу, менде не ишинъ бар? Санъа ялварам, мени чекиштирме! — деди,

29 чюнки Иса арам рухкъа бу адамдан чыкъып кетмекни буюргъан эди.

Арам рух чокъ вакъыт девамында бу адамны къыйнады. Бунынъ ичюн бу адамны, къолларыны ве аякъларыны зынджырларнен багълап, къаравулладылар. Лякин о, зынджырларны узьди, ве джин оны адам олмагъан ерлерге айдады.

30

Иса ондан:

— Адынъ не? — деп сорады. О исе:

— Адым Орду , — деди, чюнки онъа чокъ джин кирген эди.

31

Джинлер, оларны буюк теренликке ёлламасын деп, Исагъа ялвардылар.

32 Шу дагънынъ тёпесинде буюк бир домуз сюрюси отлап юре эди. Джинлер домузларгъа кирмеге Исагъа ялвардылар. О, оларгъа рухсет берди.

33 Джинлер адамдан чыкъып домузларгъа кирдилер. Домузлар исе тик къаядан гольге атылып, сувда богъулдылар.

34

Чобанлар олгъан шейни корьгенлеринен, чапып барып, бу акъта шеэрде ве онынъ этрафларында хабер эттилер.

35 Адамлар олып кечкен адисени корьмеге кельдилер. Исанынъ янына келип бакъсалар, анавы адам джинлерден къуртарылгъан ве кийинип, акъылыны башына топлап, Исанынъ аякълары янында отура. Олар пек къоркътылар.

36 Шу вакъианы корьгенлер исе джин ургъан адамнынъ насыл къуртулгъаныны оларгъа айтып бердилер.

37 Герасалыларнынъ виляетинде яшагъанларнынъ эписини буюк къоркъу басты. Шунынъ ичюн олар Исадан шу ерлерден кетмесини сорадылар. Сонъ О, къайыкъкъа минип къайтып кетти.

38

Джинлерден къуртулгъан адам Исанынъ янында къалмакъ ичюн Ондан разылыкъ сорады. Лякин Иса оны ёллап:

39

— Озь эвинъе къайтып, Алла сен ичюн не япкъаныны айтып бер, — деди. О адам барып, Иса онъа не япкъаныны бутюн шеэрге илян этти.

40

Иса къайтып кельгенде, халкъ Оны къаршылап, «Хошкельдинъ», — деди, чюнки эписи Оны бекледилер.

41 Шу вакъыт синагоганынъ башлыкъларындан бири, Яир адлы бир адам келип, Исанынъ аякъларына йыкъылды да, Оны эвине чагъырып, ялварды,

42 чюнки онынъ он эки яшларында олгъан бирден-бир къызы олюм тёшегинде ята эди. Иса Яирнен берабер кеткенде, Оны чевре-четинден пек чокъ адам сыкъыштырып юре эди.

43

Бир къадын он эки йыл къан акъувынен чекишип, бутюн параларыны экимлерге сарф эткен, амма кимсе оны тедавийлеп оламагъан.

44 О, Исанынъ артындан барып, Онынъ урбасынынъ уджуна тийди. Бирден къан акъувы кесильди.

45

— Манъа ким тийди? — деди Иса. Эписи, бу мен дегиль эдим, дедилер. Пётр исе:

— Саибим, этрафынъдаки адамлар Сени сыкъыштырып туралар, — деди.

46

Амма Иса:

— Ёкъ, кимдир Манъа тийди, чюнки Мен Озюмден кучь чыкъкъаныны дуйдым, — деди.

47

Япкъаныны гизлеп оламайджагъыны анълагъан къадын къоркъудан къалтырап, чыкъты ве Онынъ аякъларына йыкъылып, бутюн халкъ огюнде, Исагъа не себептен тийгенини ве бирден тюзельгенини айтты.

48

Иса онъа:

— Къызым, сени иманынъ къуртарды. Тынчлыкънен бар, — деди.

49

Иса бу сёзлерни даа айтып битирмегенде, синагога башлыгъынынъ эвинден бир адам келип:

— Къызынъ ольди. Оджаны къасевет эттирме, — деди.

50 Лякин Иса, бу сёзлерни эшитип, Яирге:

— Къоркъма, тек инан, къызынъ къуртарыладжакъ, — деди.

51

Иса о эвге кирип, янына тек Пётрны, Якъупны, Юханны ве къызчыкънынъ анасыны ве бабасыны алды. Башкъаларына исе кирмеге ясакъ этти.

52

Эписи, озьлерини кокреклерине урып, ольген къызчыкъ ичюн агълай эдилер. Иса исе:

— Агъламанъыз, о ольмеди, амма о, юкълай, — деди.

53

Олар къызчыкънынъ ольгенини билип, Онынъ устюнден кульдилер.

54 Иса хастанынъ къолуны алды ве:

— Эй къызчыкъ, еринъден тур! — деди.

55

Къызчыкънынъ джаны беденине къайтты, ве о бирден турды. Иса онъа аш бермеге буюрды.

56

Къызнынъ ана-бабасы шашып къалдылар. Иса исе оларгъа олып кечкен вакъиа акъкъында ич кимсеге айтмамакъны буюрды.

9

1

Иса он эки шегиртини янына чагъырып, оларгъа джинлернинъ эписини къувмакъ ве хасталыкъларны тедавийлемек ичюн къудрет ве акимлик берди.

2 О, оларны Алланынъ Падишалыгъыны илян этмек ве дертлерни тедавийлемек ичюн ёллап:

3

— Ёлгъа ич бир шей алманъыз: не ёл таягъы, не торба, не отьмек, не акъча, эки дане урба биле алманъыз, — деди.

4 — Къайсы эвге кирсенъиз, о ерден кеткендже, шу эвде къалынъыз.

5 Эгер сизни къабул этмеселер, о шеэрден чыкъкъанда, аякъларынъыздаки тозны биле къакъып кетинъиз. Бу, оларгъа къаршы шаатлыкъ олур.

6

Шегиртлер кеттилер. Олар къасабадан-къасабагъа кечип, эр ерде Къуванчлы Хаберни илян эттилер ве эр бир ерде хасталарны тедавийледилер.

7

Виляет укюмдары Ирод бу вакъиалар акъкъында эшитип, шашмалап къалды. Чюнки базылары: «Ягъя олюлерден тирильди»,

8 башкъалары исе: «Ильяс пейда олды», даа башкъалары: «Къадимий пейгъамберлерден бириси тирильди», — дедилер.

9 Ирод: «Мен Ягъянынъ башыны кестирген эдим де. Амма бу адам ким экен? Мен Онынъ акъкъында бойле шейлер эшитем», — деди, ве Исаны корьмеге чаре къыдырды.

10

Эльчилер къайтып кельген сонъ, Исагъа япкъан ишлери акъкъында айтып бердилер. Иса оларны янына алып, Бетсайда шеэрине оларнен бир Озю олып кетти.

11 Амма халкъ буны билип, Онынъ артындан кетти. Иса оларны яхшы къаршылап, Алланынъ Падишалыгъы акъкъында оларнен лаф этти ве мухтадж олгъанларны тедавийледи.

12

Акъшам олаяткъанда, Исанынъ он эки шегирти Онынъ алдына келип:

— Мында адамлар яшамагъа ичюн, халкъны йибер, этрафтаки къасаба ве койлерге барып озьлерине ятмагъа ер ве ашамагъа аш тапсынлар, — дедилер.

13

— Сиз оларгъа аш беринъиз! — деди Иса.

— Бизим беш отьмек ве эки балыкътан гъайры ич бир шейимиз ёкъ. Я да барып, о къадар адам ичюн аш сатын алайыкъмы? — деди олар.

14 О ерде беш бинъге якъын акъай бар эди. Иса шегиртлерине:

— Халкъны эллишер-эллишер болип, топнен отуртынъыз,— деди.

15

Шегиртлери бойле япып, эписини отурттылар.

16 Иса беш отьмекнен эки балыкъны алды ве кокке бакъып, шукюр дувасыны окъуды. Сонъ ашны парчалады ве адамларгъа даркъатмакъ ичюн шегиртлерине берди.

17 Эр кес ашап тойды. Артып къалгъан парчаларны топлагъанда, он эки буюк сепет толды.

18

Куньлернинъ биринде Иса ялынъыз Озю къалып дува окъугъанда, Онынъ янына шегиртлери кельди. Иса олардан:

— Халкъ Мени ким деп сая? — деп сорады.

19

Олар джевап берип:

— Базылары Сени Сувгъа Батырыджы Ягъя, башкъалары — Ильяс деп саялар, даа башкъалары: «Къадимий пейгъамберлерден бириси тирильди», — дейлер, — дедилер.

20

Иса олардан:

— Я сиз Мени ким деп саясыз? — деп сорады. Пётр Онъа:

— Алланынъ Месихи, — деп джевап берди.

21

Иса буларны бир кимсеге айтмагъа ясакъ этти.

22 О:

Инсан Огълу чокъ азаплар чекип, акъсакъаллар, баш руханийлер ве Къанун оджалары тарафындан ред этильмек керек. Оны ольдюреджеклер, амма учюнджи куню кельгенде, О, тириледжек, — деди.

23

Сонъ эр кеске:

— Эгер ким Меним артымдан кетмеге истесе, озюнден вазгечип, эр кунь озь хачыны котерип, Меним артымдан юрсюн.

24 Чюнки озь джаныны къуртармагъа истеген адам оны джояджакъ. Ким де Мен ичюн джаныны берсе, оны къуртараджакъ.

25 Эгер инсан бутюн дюньянынъ саиби олып, озюни джойса я да озю гъайып олса, бундан насыл файда кореджек?

26 Ким Менден ве Меним сёзлеримден утанса, Инсан Огълу да, Озюнинъ шерефи иле, Бабасынынъ шерефи иле ве мукъаддес мелеклернинъ шерефи иле кельгенде, ондан утаныр.

27 Сизге догърусыны айтам: мында тургъан адамлар арасында, даа олюм не олгъаныны бильмейип, Алланынъ Падишалыгъыны кореджек сойлары бар.

28

Иса бу сёзлерни айткъан сонъ секиз кунь къадар кечти. О, янына Пётрны, Юханны ве Якъупны алып, дува окъумакъ ичюн дагъгъа чыкъты.

29 Дува окъугъан вакъытта, Исанынъ юзю денъишти, урбалары исе козь къамаштырып бем-беяз олдылар.

30 Эки адам — Муса ве Ильяс, Исанен субетлешип тура эдилер.

31 Олар кок шуретинде келип, Онынъ, Ерусалимге барып, бу дюньядан кетеджеги акъкъында айта эдилер.

32 Пётр ве онынъ янындакилерини юкъу баскъан эди. Уянгъанда исе, Исанынъ шуретини ве Онынъ янында тургъан эки адамны корьдилер.

33 Акъайлар Исанынъ янындан кеткенде, Пётр Онъа:

— Саип, бу ерде бизге не яхшы я! Биз учь чалаш къурайыкъ да, бириси Санъа, бириси Мусагъа ве бириси Ильяскъа олсун, — деди. Амма о не айткъаныны озю де бильмей эди.

34

Пётр лафыны даа битирмегенде, бир булут пейда олып, оларны кольгесинен къапатты. Шегиртлер булут тюбюнде къалып, пек къоркътылар.

35 Лякин булутнынъ ичинден бир сес чыкъып: «Бу Меним Огълумдыр, Мен Оны сайладым, Оны динъленъиз!» — деди.

36 Сес кесильген сонъ, Иса кене бир Озю къалды. Шегиртлер буны гизли туттылар ве корьгенлери акъкъында, о куньлери ич кимсеге айтмадылар.

37

Эртеси куню олар дагъдан тюшкенде, Исаны пек чокъ адам къаршылады.

38 Бирден халкъ ичинден бир адам багъырып:

— Оджам, Санъа ялварам, огълума бакъса, о меним бирден-бир балам!

39 Онъа джин уджюм эте, ве о пек къычыра. Джин оны, дудакъларында копюк чыкъкъандже, сарсыта, оны пек чекиштирип, зорнен къалдыра.

40 Мен Сенинъ шегиртлеринъе джинни къувмагъа ялвардым, лякин оларнынъ къолундан кельмеди, — деди.

41

Иса бунъа джевап берип:

— Эй, имансыз ве бозукъ адамлар! Мен сизнен даа не къадар оладжам? Сизни не къадар чыдап тураджам? Огълунъны бу ерге кетир! — деди.

42

Бала Исагъа якъынлашкъанда, джин оны ерге йыкътырып сарсытты. Лякин Иса арам рухкъа ясакъ этти, баланы тедавийледи ве бабасына берди.

43 Эр кес Алланынъ улулыгъына шаша эди. Эписи адамлар Исанынъ япкъан ишлеринден тааджипленген вакъытта, О, Озь шегиртлерине:

44

— Меним сёзлеримни дикъкъатнен динъленъиз: Инсан Огълуны адамларнынъ къолуна тутып береджеклер, — деди.

45 Олар исе бу сёзлерни анъламай эдилер. Оларны анъламасын деп, манасы оларгъа гизли эди. Исадан сорамагъа исе къоркътылар.

46

Шегиртлер арасында, олардан къайсы бири энъ буюк, деген дава чыкъты.

47 Юреклеринде не тюшюнгенлерини бильген Иса бир баланы алып, Озюнинъ янына турсатты да,

48 оларгъа:

— Ким бу баланы Меним адым огъруна къабул этсе, о Мени къабул эте. Ким Мени къабул этсе, Мени Ёллагъанны да къабул эте. Чюнки, аранъызда энъ кучюк сою эписинден буюктир, — деди.

49

Юхан исе Исагъа:

— Саип, биз Сенинъ адынънен джинлерни къувгъан бир адамны корьдик. О, бизнен берабер юрмегени ичюн, биз онъа бу шейни япмагъа ясакъ эттик, — деди.

50

— Онъа ясакъ этменъиз! Ким сизге къаршы чыкъмаса, о сизинъ тарафынъызда, — деди Иса.

51

Исанынъ кокке котериледжек вакъты якъынлашкъанда, О, Ерусалимге бармакъ къарарына кельди.

52 Озюнден эвель хаберджилерини ёллады. Олар, Исагъа керек шейлерни азырламакъ ичюн, бир самариели коюне кельдилер.

53 Амма анда Исаны къабул этмедилер, чюнки О, Ерусалимге кетеяткъаны корюнип тура эди.

54 Онынъ шегиртлери Якъуп ве Юхан буны корип:

Рабби, буларны ёкъ этмек ичюн коктен атеш тюшсюн деп, айткъанымызны истейсинъми? — дедилер.

55 Иса исе оларгъа айланып, ясакъ этти.

56 Сонъ олар башкъа койге кеттилер.

57

Ёлны девам эткен вакъытта, кимдир Исагъа:

— Къайда барсанъ да, мен Сенинъ артынъдан юрмеге азырым, — деди.

58 Иса онъа:

— Тилькилернинъ къобалары бар, коктеки къушларнынъ ювалары бар. Лякин Инсан Огълунынъ башыны ястыкъкъа къойып ятмагъа ери ёкъ, — деп джевап берди.

59

Башкъасына исе:

— Артымдан юр! — деди. Лякин о:

— Эфенди, башта барып бабамны дефн этмеге разылыкъ бер, — деди.

60 Иса онъа:

— Олюлер озь олюлерини дефн этсинлер. Сен исе барып, Алланынъ Падишалыгъыны илян эт, — деди.

61

Башкъа бир адам Онъа:

— Эфенди, мен Сенинъ артынъдан юреджем. Тек башта барып эвдекилеримнен сагълыкълашмагъа рухсет эт, — деди.

62 Иса онъа:

— Къолларыны сабанда тутып ве артына айланып бакъкъан эр бир адам Алланынъ Падишалыгъы ичюн келишикли дегиль, — деп джевап берди.

10

1

Бундан сонъ Рабби даа етмиш эки адам сайлап айырды да, Озю бармагъа истеген эписи шеэрлер ве ерлерге оларны экишер-экишер Озюнинъ огюнден ёллады.

2 О, оларгъа бойле деди:

— Ашлыкъ чокъ, ишчилер исе аз. Озь ашлыгъыны ораджакъ ишчилерни даа ёлласын деп, ашлыкънынъ Саибине ялваранъыз.

3 Барынъыз! Къашкъырлар арасына сизни къозулар киби ёллайым.

4 Янынъызгъа не акъча кисеси, не торба, не де аякъкъап алынъыз. Ёлда ич кимсеге селям берменъиз.

5 Къайсы эвге кирсенъиз, башта: «Эвинъизге барышыкъ олсун», — денъиз.

6 Эгер о ерде барышыкъ севген адам яшаса, барышыгъынъыз онъа къаладжакъ. Олмаса исе — сизге къайтып келеджек.

7 Бу эвде къалынъыз ве оларда олгъаныны ашап-ичинъиз, чюнки чалышкъан адам акъкъыны алмагъа ляйыкътыр. Эвден-эвге кечип юрменъиз.

8 Бир де бир шеэрге кельгенинъизде, сизге хошкельди айтсалар, не берселер ашанъыз,

9 оларнынъ хасталарыны тедавийленъиз ве: «Алланынъ Падишалыгъы энди янынъызда!» — денъиз.

10 Эгер де бир шеэрге кельгенинъизде, сизни къабул этмеселер, о шеэрнинъ сокъакъларындан кечип, шу сёзлерни айтынъыз:

11 «Шеэринъизде аякъларымызгъа япышкъан тозны биле къакъып, озюнъизге къалдырып кетемиз. Амма бунъа бакъмадан, билинъиз: Алланынъ Падишалыгъы энди янынъызда».

12

Сизге айтам: о куню Содом шеэрининъ алы о шеэрден енгильдже оладжакъ.

13

Сенинъ алынъ беля, эй Хоразин! Сенинъ алынъ беля, эй Бетсайда! Чюнки сизлерде олгъан аджайип шейлер Тир ве Сидон шеэрлеринде олгъан олса, олар чокътан чувал токъумасына сарылып, устьлерине куль сепип, отурып тёвбе этер эдилер.

14 Шунынъ ичюн, Ахирет кунюнде Тир ве Сидоннынъ алы сизинъкиден енгильдже оладжакъ.

15 Сен де, Кафарнаум, сен кокке юкселирсинъми? Ёкъ! Сен олюлер дюньясына тюшип кетерсинъ!

16 Сизни динълеген адам Мени динълей. Сизни ред эткен адам исе Мени ред эте. Мени ред эткен исе, Мени Ёллагъанны ред эте.

17

Етмиш эки шегирт къуванчнен къайтып кельдилер. Олар:

— Рабби, Сенинъ адынъ ичюн, бизге джинлер биле бойсуналар! — дедилер.

18

Иса оларгъа:

— Мен Иблисни коклерден яшын киби тюшкенини корьдим.

19 Мына, Мен сизге йыланлар ве акъреплер устюне басмагъа ве душманнынъ бутюн кучю устюнден укюм бердим. Ич бир шей сизге зарар эталмай.

20 Амма джинлер сизге бойсунгъанына къуванманъыз, сизинъ адларынъыз коклерде язылгъанына къуванынъыз! — деди.

21

Шу ань Иса, Мукъаддес Рухта пек къуванды ве:

— Бабам, кок ве ернинъ Раббиси! Шуретлейим Сени, чюнки Сен шуны акъыллылар ве бильгилилер ичюн гизли эттинъ, кучюк балаларгъа исе ачтынъ! Эбет, Бабам, Сенинъ эйи ираденъ шойле эди! — деди.

22 — Бабам эр шейни Манъа берди. Огълунынъ ким олгъаныны Бабасындан гъайры кимсе бильмей, Бабанынъ ким олгъаныны да Огълундан ве Огълу ачмагъа истеген адамдан гъайры кимсе бильмей, — деп девам этти Иса.

23 Сонъ шегиртлерине айланып, тек оларгъа: — Корьгенинъизни корьген козьлер бахтлыдыр.

24 Сизге айтам: пек чокъ пейгъамбер ве падишалар сиз корьгенинъизни корьмеге истедилер, лякин корьмедилер, сиз эшиткенлеринъизни эшитмеге истедилер, лякин эшитмедилер, — деди.

25

О вакъыт бир Къанун оджасы пейда олды. О, Исаны сынамакъ ичюн, Онъа суаль берди:

— Оджа, эбедий аят къазанмакъ ичюн не япайым? — деди.

26 Иса онъа:

— Я бу акъта Къанунда не айтылгъан? Сен анда не окъуйсынъ? — деди.

27 О адам джевап берип:

«Рабби-Таалянъны бутюн юрегинънен, бутюн джанынънен, бутюн къуветинънен ве бутюн акъылынънен сев», ве «башкъа адамны озюнъни севгенинъ киби сев», — деди.

28

Иса онъа:

— Догъру джевап бердинъ. Бойле япсанъ — яшарсынъ, — деди.

29 Амма о адам, озюни акъламакъ ичюн, Исадан:

— Я якъын адамым кимдир? — деп сорады.

30 Иса онъа бойле джевап берди:

— Бир адам Ерусалимден Ерихонгъа кеткенде, айдутларнынъ къолуна тюше. Олар ёлджунынъ урбасыны алалар, оны котеклейлер ве олю алында къалдырып кетелер.

31 Ойле олды ки, шу ёлдан бир руханий кете экен. Амма о адамны корьгенинен, башкъа тарафкъа кечип кете.

32 О ерден кечкен бир левийли де шойле япа: яралы яткъан ерге барып, оны коре ве ёлнынъ башкъа тарафындан кечип кете.

33 Кене шу ёлдан кечкен бир самариели о гъарипнинъ яткъан ерине келип, оны коре ве аджый.

34 О, онынъ янына бара да, яраларыны шарапнен юва ве зейтюн ягъынен ягълап, багълап къоя. Сонъ оны озь къатырынынъ аркъасына отуртып, мусафирханеге алып бара ве анда да бакъып тура.

35 Эртеси куню, озь ёлуна чыкъкъанда, мусафирханенинъ саибине эки динар чыкъарып берип: «Бу адамны яхшы бакъ. Эгер бундан зияде масраф этсенъ, мен къайтып кельгенимден сонъ, санъа беририм», — деди.

36 Сенинъдже, учевинден къайсы бириси айдутларнынъ къолуна тюшкен адамгъа якъын олды?

37

Къанун оджасы:

— Онъа мерамет эткен адам, — деп джевап берди. Иса онъа:

— Бар да, сен де бойле яп, — деди.

38

Озь ёлуны девам эткенде, Иса шегиртлеринен берабер бир койге кирди. Бу ерде Марта адлы бир къадын Онъа эвинде: «Хошкельдинъ», — деди.

39 Онынъ Мерьем адлы бир къыз къардашы бар эди. О, Раббининъ аякълары алдында отурып, Онынъ лафларыны динълей.

40

Марта исе мусафирни сыйламакъ ичюн чапкъалай эди. О, Исанынъ янына келип:

— Эфендим, къыз къардашым бутюн ишни манъа къалдыргъанына бакъмайсынъмы? Айтса онъа, манъа ярдым этсин! — деди.

41

Рабби онъа джевап берип:

— Марта, Марта, сен чокъ шей акъкъында къайгъырасынъ ве къасевет этесинъ,

42 амма керек шей тек бир дане. Мерьем энъ яхшысыны сайлады ве буны ондан тутып алмазлар.

11

1

Куньлернинъ биринде Иса бир ерде дува окъуй эди. Дуваны окъуп битирген сонъ, шегиртлеринден бири Онъа:

Рабби, Ягъя озь шегиртлерини огреткени киби, бизни де дува окъумагъа огрет, — деди.

2 Иса оларгъа:

— Дува окъугъанда шойле денъиз:

Баба! Сенинъ Мукъаддес Адынъны эр кес сайсын!

Сенинъ Падишалыгъынъ кельсин!

3

Эр кунь бизге куньделик отьмегимизни бер.

4

Гуналарымызны багъышла,

чюнки биз де озюмизге къаршы

гуна япкъан эр бир адамны багъышлаймыз.

Бизге ёлдан урулмагъа берме, — деди.

5

Сонъ Иса оларгъа:

— Мына, биринъизнинъ досту бар. Яры геджеде онъа барып: «Достум, манъа учь дане отьмек борджкъа берсе.

6 Шимди манъа бир достум ёлдан кельди, мен исе онъа бир шей теклиф этип оламайым», — дер.

7 О исе эв ичинден: «Мени раатсыз этме, къапум энди япыкъ, озюм де балаларымнен тёшекте ятам. Турып санъа отьмек берип оламам», — деп джевап берир.

8 Сизге догърусыны айтам: озь досту олгъаны ичюн турып бир шей бермесе биле, онынъ исрарлыгъы ичюн, о эп бир турып, истеген шейинъни берир, — деди.

9 — Мен сизге айтам: соранъыз — сизге бериледжек. Къыдырынъыз — тападжакъсыз. Къапуны къакъынъыз — сизге ачыладжакъ.

10 Чюнки эр бир сорагъан ала, къыдыргъан тапа, такъырдаткъангъа къапуны ачалар.

11 Аранъыздан, огълу балыкъ сораса, онъа балыкъ ерине йылан берген баба тапылырмы?

12 Я да огълу йымырта сораса, онъа йымырта ерине акъреп берирми?

13 Эгер сиз, яман адамлар, балаларынъызгъа яхшы бир шей бере бильсенъиз, даа да Коклердеки Бабанъыз Ондан сорагъангъа Мукъаддес Рухны багъышлар.

14

Бир кунь Иса тильсизлик джинини къувып чыкъарды. Джин чыкъкъан сонъ, тильсиз адам лаф этип башлады. Халкъ шашты.

15 Амма араларындан базылары:

— О, джинлер башлыгъы Беэльзебулнынъ къуветинен джинлерни къувып чыкъара, — дедилер.

16

Башкъалары исе Исаны сынап, Ондан коктен бир бельги косьтергенини талап эттилер.

17 Лякин Иса, оларнынъ фикирлерини билип:

— Озь ичинден болюнген эр бир падишалыкъ йыкъылып бошар, ве озь ичинден болюнген эв де йыкъылып кетеджек.

18 Эгер Иблис озь ичинден болюнсе, онынъ падишалыгъы насыл тураджакъ? Сиз исе Меним акъкъымда: «О, Беэльзебулнынъ къуветинен джинлерни къувып чыкъара», — дейсиз.

19 Эгер Мен джинлерни Беэльзебулнынъ ярдымынен къувып чыкъарсам, сизинъ огъулларынъыз джинлерни кимнинъ ярдымынен къувып чыкъара экен? Олар сизни укюм этерлер!

20 Эгер Мен Алланынъ къуветинен джинлерни къувып чыкъарсам, демек, Алланынъ Падишалыгъы сизлерге етип кельген.

21 Кучьлю адам силяланып озь эвини къаравулласа, онынъ мал-мулькю хавф астында олмаз.

22 Амма ондан даа кучьлюси онъа уджюм этсе ве оны енъсе, о ишангъан силяны тутып алыр ве басып алгъан мал-мулькюни болер.

23

Ким Меннен олмаса, Манъа къаршыдыр. Ким Меннен берабер джыймаса, о дагъыта.

24

Арам рух инсандан чыкъкъан сонъ, сувсуз ерлерде быралкъыланып юре, озюне раатланмагъа ер къыдыра ве тапмайып, озюне: «Мен чыкъкъан эвиме къайтып барайым да», — дей.

25 Къайтып кельгенде исе, эвини сипирильген ве джыйыштырылгъан алда тапа.

26 О вакъыт джин бара да, озюнинъ янына башкъа, даа бетер еди джинни ала ве оларнен эвге кирип ерлеше. Сонъра, о адамнынъ алы эвелькинден бетер ола.

27

Иса бу сёзлерни айткъанда, халкъ арасындан бир къадын къычырып:

— Сеннен юклю олгъан ве Сени кокюснен эмиздирген апай бахтлыдыр! — деди.

28 Иса онъа:

— Мен шойле дер эдим: Алланынъ сёзюни динълеп, оны беджергенлер бахтлылар! — деп джевап берди.

29

Исанынъ чевре-четинде адамлар топланып эп арта эдилер. О, оларгъа мураджаат этип бойле деди:

— Бу несиль — яман несильдир! Олар бельги талап этелер, амма Юнуснынъ бельгисинден гъайры оларгъа башкъа бельги берильмейджек.

30 Юнус Ниневе шеэринде яшагъанлар ичюн насыл бельги олгъан олса, Инсан Огълу да бу несиль ичюн шойле оладжакъ.

31 Дженюп къыраличеси Ахирет кунюнде бу несильнинъ адамларынен берабер тирилип, оларны къабаатлайджакъ. Чюнки о, Сулейманнынъ икметли лафларыны динълемек ичюн дюньянынъ о бир четинден кельген. Мында исе Сулеймандан буюкче Сою бар!

32 Ниневе адамлары Ахирет кунюнде бу несильнен берабер турып, оны къабаатлайджакълар, чюнки олар Юнуснынъ огреткенлеринден сонъ тёвбе эттилер. Мында исе Юнустан да буюги бар!

33

Ич кимсе чыракъ якъып, оны гизли ерге я да бир савут тюбюне къоймай. Аксине, киргенлер ярыкъны корьсюн деп, оны шамдангъа къоялар.

34 Козь — беденнинъ нурудыр. Эгер сенинъ козюнъ сагълам олса, бутюн беденинъ де ярыкъкъа толу олур. Козьлеринъ яман олса исе, беден де къаранлыкъкъа толу олур.

35 Шунынъ ичюн, бакъ, ичинъдеки ярыкъ къаранлыкъ олмасын!

36 Эгер бутюн беденинъ ярыкъкъа толу олса, сенде ич бир къара къысым олмаса, чыракъ парылдавынен сени ярыкълаткъан киби, эр бир еринъ яп-ярыкъ олур.

37

Иса буны айткъан сонъ, бир ферисе Оны эвине ашамагъа давет этти. Иса онынъ эвине кирип, софра башында ер алды.

38 О, аштан эвель абдест алмагъаныны корьген ферисе пек тааджипленди.

39

Амма Рабби онъа:

— Сиз, фериселер, пиала ве табакънынъ тышыны темизлейсиз, амма ичинъиз саранлыкъ ве яманлыкъкъа толу.

40 Акъылсызлар! Эм тышыны, эм ичини бир Яратыджы яратмадымы?

41 Джан-юректен садакъа беринъиз, сонъ эр шей сиз ичюн элял олур! — деди.

42 — Эй фериселер, алынъыз беля! Сиз нане, седеф оту ве эписи башкъа ешилликлернинъ он пайдан бир пайыны бересиз, амма адалет ве Алла севгиси акъкъында унутасыз! Буларнынъ бирисини беджере турып, экинджисини де унутмамакъ керек.

43 Эй фериселер, алынъыз беля! Чюнки сиз синагогаларда энъ сайгъылы ерде отурмакъны ве базар мейданларында халкътан урьметли селям алмакъны севесиз.

44 Алынъыз беля! Сиз корюнмеген къабирлер кибисиз: адамлар сезмейип, оларнынъ устюнден басып кечелер.

45

О вакъыт Къанун оджаларындан бириси Исагъа джевап берип:

— Оджа, бу сёзлерни айтып, бизим джанымызны да агъыртасынъ, — деди.

46 Иса исе:

— Эй Къанун оджалары, сизинъ де алынъыз беля! Сиз агъыр юклерни инсанларгъа юклейсиз, озьлеринъиз исе, оларгъа ярдым этмек ичюн пармакънен биле къыбырдатмайсыз.

47 Алынъыз беля! Сиз, бабаларынъыз ольдюрген пейгъамберлерге дюрбелер къурасыз.

48 Шунынънен бабаларынъызнынъ япкъанларына шаат ве оларнен разы оласыз, чюнки олар пейгъамберлерни ольдюргенлер, сиз исе шу пейгъамберлерге дюрбелер къурасыз!

49 Онынъ ичюн Алланынъ икмети шойле деген: «Мен оларгъа пейгъамберлер ве хаберджилерни ёлларым. Олардан базыларыны ольдюреджеклер, базыларыны къуваджакълар.

50 Дюнья яратылгъанындан берли эписи пейгъамберлернинъ тёкюльген къаны ичюн бу несильге джеза олсун,

51 Хабильнинъ къанындан башлап, къурбан еринен Алланынъ Сарайы арасында ольдюрильген Зекарьянынъ къанына къадар». Эбет, сизге айтам: эр шей ичюн бу несиль джевап береджек!

52 Эй Къанун оджалары, алынъыз беля! Сиз бильги анахтарыны къолгъа алдынъыз, лякин къапугъа озьлеринъиз де кирмединъиз, кирмеге истегенлерни де къоймадынъыз, — деди.

53

Сонъ Иса шу ерден кетти. Къанун оджалары ве фериселер исе, Онъа душманлыкънен бакъып, бир чокъ суаль бердилер,

54 чюнки олар Исаны айткъан сёзюнде тутмагъа гъайретнен тырыштылар.

12

1

Шу арада дюньянынъ адамы топланып, къалабалыкъта бир-бирининъ аякъларына басып тура эдилер. Иса башта Озь шегиртлерине айтып башлады:

Фериселернинъ маясындан, яни экиюзьлюликтен сакъынынъыз!

2 Эр бир сакъландыргъан шей озь вакътында ачыладжакъ, ве эр бир сыр белли олур.

3 Сиз къаранлыкъта сёйлегенинъизни кунь ярыгъында эшитеджеклер, ичери одада фысылдагъанларынъызны эвлернинъ дамлары устюнден къычырып айтаджакълар.

4 Мен сизге, достларыма айтам: беденни ольдюрип, сонъ башкъа бир шей япып оламагъанлардан къоркъманъыз.

5 Кимден къоркъмакъ керек, сизге анълатаджам: ольдюрмеге ве сонъ джеэннемге ташламагъа къудрети Олгъандан къоркъунъыз. Эбет, сизге айтам: Ондан къоркъунъыз!

6 Беш дане торгъай эки капикке сатылмаймы? Алла исе оларнынъ бирисини унутмай.

7 Сизинъ башынъыздаки сачларынъыз биле эписи сайылгъан. Къоркъманъыз! Сиз чокъ торгъайдан къыйметлисиз!

8 Сизге айтам: Ким адамларнынъ алдында Мени таныса, Инсан Огълу да Алланынъ мелеклери огюнде оны таныйджакъ.

9 Амма ким инсанлар алдында Менден вазгечсе, О да Алланынъ мелеклери огюнде ондан вазгечеджек.

10 Инсан Огълуна къаршы сёз айткъанларнынъ эписи багъышланаджакълар. Лякин ким Мукъаддес Рухны куфюр этсе, багъышланмайджакъ.

11 Сизни синагогаларгъа, башлыкълар ве укюмдарларнынъ алдына кетиргенлерде, насыл джевап бермек ве не айтмакъ акъкъында къайгъырманъыз.

12 О вакъыт не айтаджагъынъызны сизге Мукъаддес Рух огретеджек, — деди.

13

Адамларнынъ ичинден кимдир Исагъа:

— Оджам, агъама айт, мирасны меннен больсюн, — деди.

14 Иса онъа джевап берип:

— Акъай, Мени сизге къады олмакъ я да даваларынъызны чезмек ичюн ким къойды? — деди.

15 Сонъ эписине мураджаат этип:

— Бакъынъыз, эр тюрлю нефисхорлыкътан сакът олунъыз. Чюнки инсан омрю онынъ мал-мулькюнинъ чокълугъына багълы дегиль, — деди.

16

Иса оларгъа бир кинаели икяе айтып берди:

— Бир зенгин адамнынъ тарлалары пек яхшы берекет бергенлер.

17 О: «Не япайым экен? Берекетни къояджакъ ерим ёкъ», — деп тюшюнген.

18 Сонъ: «Мына бойле япарым: анбарларымны бозып, балабанджаларыны къурарым, бутюн богъдай ве бутюн малымны шу ерге ерлештиририм», — деди.

19 «Озь джанына исе: „Джаным, энди сенде чокъ йылларгъа етеджек малынъ бар. Раатлан, ашап-ич ве къуванчлы ол”, — дейджем», — дей.

20 Лякин Алла онъа: «Эй акъылсыз адам! Бу гедже джанынъны алмагъа келеджеклер. Бу азырлагъанларынъ кимге къаладжакъ?» — деди.

21 Озю ичюн байлыкъ топлап, Алла ичюн зенгинлешмеген эписи адамларнынъ къысмети шойле оладжакътыр, — деди.

22

Озь шегиртлерине исе Иса бойле деди:

— Шунынъ ичюн Мен сизге айтам: яшамакъ ичюн бизге аш керек, беденимиз ичюн урба керек, деп къасевет этменъиз.

23 Чюнки джан — аштан, беден исе — урбадан муимдир.

24 Къаргъаларгъа бакъынъыз: олар не сачалар, не оралар, оларнынъ не килерлери, не анбарлары бар. Амма Алла оларгъа аш бере. Сиз исе, къушлардан чокъ къыйметлисиз!

25 Къайсы биринъиз къасеветленип, озь омрюни ич олмадым бир саатке узата билир?

26 Эгер сиз бойле кучюк шейни биле япып оламасанъыз, не ичюн башкъа шейлер акъкъында къасевет этесиз?

27

Тарладаки чечеклернинъ насыл оськенлерине бакъынъыз: олар не чалышалар, не орелер. Амма сизге айтам: Сулейман биле озюнинъ бутюн шуретли улулыгъында, бу чечеклернинъ бириси киби кийинмеген эди.

28 Эгер Алла бугунь оськен, ярын исе оджакъкъа атыладжакъ тарла отуны ойле кийиндирсе, сизни олардан яхшы кийиндирмезми, эй иманы аз олгъанлар?!

29 Сиз не ашамагъа, не ичмеге къыдырманъыз ве шу акъкъында къайгъырманъыз.

30 Буларнынъ эписини Алланы бильмеген дюньянынъ халкълары къыдыра. Лякин сизинъ Бабанъыз буларгъа мухтадж олгъанынъызны биле.

31 Амма сиз Онынъ Падишалыгъыны къыдырынъыз, ве бу шейлернинъ эписи де сизге бериледжек.

32

Эй, аз олгъанынъыздан къоркъманъыз! Сизге Падишалыкъны багъышламакъ — Бабанъызнынъ ирадесидир.

33 Мал-мулькюнъизни сатып, фукъарелерге ярдым этинъиз. Озюнъизге эскирмеген пара киселерини алып, битмейджек байлыкъны Кокте топланъыз. О ерде оларгъа хырсыз да якъынлашмаз, сюме де тюшмез.

34 Чюнки байлыгъынъыз къайда олса, юрегинъиз де шу ерде оладжакъ.

35

Эр вакъыт бутюнлей азыр олунъыз: урбаларынъыз къушакънен багълы ве чыракъларынъыз янып турсун.

36 Сиз, эфенди тойдан къайткъаныны беклеген, о келип къапуны такъылдаткъанынен ачмагъа азыр тургъан хызметчилер киби олунъыз.

37 Эфенди кельгенде, юкъламайып отургъан къулларыны тапкъанда, олар бахтлы олурлар. Сизге догърусыны айтам: эфенди азырланып белине къушагъыны байлар да, хызметчилерини софрагъа отуртып, оларгъа озю хызмет этеджек.

38 Эгер эфенди не вакъыт кельмесе де: яры геджедеми я да танъ аткъандамы, хызметчилерини юкъламагъан алда тапса, олар не къадар бахтлылар.

39 Шуны билинъиз: эв саиби, хырсыз не вакъыт келеджегини бильсе, о хырсызгъа эвине кирмеге ёл бермез эди.

40 Сизлер де азыр олунъыз, чюнки Инсан Огълу сиз беклемеген саатте къайтып келеджек.

41

Пётр Исадан:

Рабби, Сен бу кинаели икяени биз ичюн айтасынъмы, я да эр кес ичюнми? — деп сорады.

42

Иса джевап берип:

— Ишанчлы ве акъыллы эв идареджиси ким? Эфендиси оны эв къуллары устюнде башлыкъ этмеге ве керек вакътында оларнынъ аш пайларыны бермеге къойды.

43 Эфендиси кельгенде, онынъ бойле япкъаныны корьсе, о къул не къадар бахтлы!

44 Сизге догърусыны айтам: эфенди оны озюнинъ бутюн мал-мулькюне бакъыджы этип къояр.

45 Эгер де бу къул озь гонълюнде: «Эфендим якъын арада кельмейджек», — деп тюшюнсе ве къулларны ве къул къадынларны урмагъа башласа, ашап-ичсе ве ичкиджиликнен огърашса,

46 о къулнынъ эфендиси бекленильмеген бир куньде, тюшюнмеген бир саатте къайтып келир ве оны къылычнен экиге болип, онъа имансызларнынъ арасында ер береджек.

47 Эфендисининъ ирадесини бильген, амма азыр олмагъан ве эфендисининъ истегини беджермеген къул чокъ котек ашайджакъ.

48 Бильмей турып, джезагъа ляйыкъ бир шей япкъан къулнынъ котеги исе азджа олур. Кимге чокъ берильген олса, ондан чокъ сорарлар. Кимге чокъ ишанылса, ондан даа зияде талап этилир.

49

Мен ер юзюне атеш кетирмек ичюн кельдим. Бу атеш тездже алевленгенини о къадар истейим ки!

50 Сувгъа батырылып чыкъармакъ киби, манъа буюк азапларгъа батырылып чыкъмакъ керек. О беджерильмегендже, юрегим пек сыкъыла!

51 Мени, ер юзюне барышыкъ кетирмек ичюн кельген, деп тюшюнесизми? Сизге айтам: барышыкъ дегиль, айырылыкъ кетирмеге кельдим.

52 Энди бундан сонъ бир эвде беш адам олса, олар озьара болюнеджеклер. Учю экисине ве экиси учюне къаршы оладжакълар.

53

Баба — огълуна къаршы,

огълу — бабасына къаршы,

ана — къызына къаршы

ве къызы — анасына къаршы,

къайнана — келинине къаршы,

ве келин — къайнанасына къаршы оладжакълар, — деди.

54

Халкъкъа исе Иса:

— Сиз гъарпта булут котерильгенини корьгенде, бирден: «Ягъмур ягъаджакъ», — дейсиз, ве ойле де ола.

55 Дженюп ели эскен вакъытта сиз: «Сыджакъ оладжакъ», — дейсиз, ве ойле ола.

56 Эй экиюзьлюлер! Ер ве кокке бакъып ава насыл оладжагъыны билесиз де, шимди насыл заман кельгенини анълап оламайсызмы?

57 Сиз ичюн догъру олгъан шейни озюнъиз не ичюн чезип оламайсыз?

58 Сен давалашкъан адамнен укюмдаргъа кеткенде, ёл бою онен келишмеге пек тырышып арекет эт. Акис алда о сени къады огюне алып бараджакъ, къады сени джезалайыджынынъ элине береджек, джезалайыджы исе сени зиндангъа ташлайджакъ.

59 Санъа догърусыны айтам: борджунънынъ сонъки капигини бермегендже, андан чыкъамазсынъ, — деди.

13

1

О вакъыт бир къач адам Исагъа келип, галилеялылар акъкъында айттылар. Бу галилеялылар къурбан чалгъан вакъытта, Пилат оларны ольдюрди ве бойле, къурбанларнынъ къаныны оларнынъ къанынен къарыштыргъан эди.

2 Иса адамларгъа джевап берип:

— Сиз, бу адамлар эписи башкъа галилеялылардан гуналы олгъаны ичюн оларнен бойле шей олды, деп тюшюнесизми?

3 Ёкъ! Лякин тёвбе этмесенъиз, эпинъиз олар киби гъайып олурсыз.

4 Я анавы он секиз адамнынъ устюне Силоам шеэриндеки къулле йыкъылып, ольдюргени? Сиз оларны Ерусалимде яшагъан эписи адамлардан даа къабаатлы деп тюшюнесизми?

5 Сизге ёкъ дейим. Лякин тёвбе этмесенъиз, эпинъиз олар киби гъайып олурсыз, — деди.

6

Иса бойле бир кинаели икяе айтты:

— Бир адамнынъ юзюм багъында инджир тереги сачылгъан экен. О адам анда барып, терекнинъ устюнде мейва къыдыра, лякин тапалмай.

7 Сонъ юзюмджиге: «Мен учь йыл девамында мында келип, бу инджирнинъ устюнде мейва къыдырам, лякин оны тапмайым. Оны кесип ташла, топракънынъ кучюни не ичюн алсын?» — дей.

8 Юзюмджи исе онъа джевап берип: «Эфенди, оны даа бир йылгъа къалдырса. Мен онынъ чевре-четини къазып, топракъны кубрелерим,

9 бельки келеджек йылгъа мейва берип башлар. Эгер бермесе, кесип ташларсынъ», — дей.

10

Раатлыкъ куню Иса бир синагогада адамларны огрете эди.

11 О ердеки бир къадын он секиз йыл девамында арам рухтан къыйналып хасталангъан, дёрт букюльген, белини догъуртып оламай экен.

12 Иса оны корьгенинен, янына чагъырып:

— Сен хасталыгъынъдан къуртарылдынъ, — деди.

13 Сонъ къолларыны къадыннынъ башына къойды. О исе бирден догърулып, Аллагъа шукюр этти.

14

Иса раатлыкъ куню къадынны тедавийлегенине ачувланып, синагоганынъ башлыгъы халкъкъа:

— Иш ичюн алты кунь бар. Тедавийленмеге раатлыкъ куню дегиль, шу куньлери келинъиз, — деди.

15

Рабби Иса исе онъа джевап берип:

— Эй экиюзьлюлер! Раатлыкъ куню олгъанына бакъмайып, эр биринъиз огюзинъизни я да эшегинъизни ашлавдан чезип сувармагъа алып бармаймы?

16 Я бу къадын Ибраимнинъ къызы. Иблис оны он секиз йыл девамында багълап туткъан. Аджеба онынъ багъларыны раатлыкъ кунюнде чезмек мумкюн дегильми? — деди.

17

Исанынъ бу сёзлери Онъа къаршылыкъ косьтергенлернинъ эписини утандырды. Бутюн халкъ исе Иса япкъан эписи аджайип ишлерге къувана эди.

18

Иса:

Алланынъ Падишалыгъы неге ошай? Оны ненен тенъештирейим?

19 О, бир хардал урлугъына ошай. Бир адам оны алып озь багъчасында сачкъан. Урлукъ осип терек киби юксек олгъан. Онынъ пытакълары арасында къушлар ювалар ясагъан, — деди.

20

Иса даа къошты:

— Алланынъ Падишалыгъыны ненен тенъештирейим?

21 О, маягъа ошай. Къадын оны алып, учь буюк чанакъ унгъа ташлай ве бутюн хамырыны къабарта.

22

Иса Ерусалим тарафына ёл алып, шеэр-койлерден кечип адамларны огрете эди.

23 Насылдыр бир адам Онъа суаль берди:

— Рабби, тек аз адамлар къуртарыладжакълар? — деди. Иса оларгъа:

24

— Тар къапудан кирмек ичюн арекет этинъиз. Сизге айтам: чокъ адам анда кирмеге арекет этеджеклер, амма кирип оламайджакълар.

25 Эв Саиби турып къапуны къапаткъанда, сиз тышарыда къалып: «Рабби! Бизге ачып бер!» — деп къапуны такъылдата башлайджакъсыз. Лякин О сизге: «Ким ве къайдан олгъанынъызны бильмейим», — деп джевап береджек.

26 О вакъыт сиз: «Биз Сеннен берабер ашап-ичтик. Сен бизим мейданларымызда огреттинъ», — дейджексиз.

27 О исе: «Сизге айтам: ким ве къайдан олгъанынъызны бильмейим. Эй инсафсыз шейлерни япкъанлар, козюмден ёкъ олунъыз!» — деп джевап береджек.

28 Сиз Ибраимни, Исхакъны, Якъупны ве эписи пейгъамберлерни — Алланынъ Падишалыгъында, озюнъизни исе — тышарыгъа къувулгъанынъызны корьген вакъытта агълап тишлеринъизнен гъыджыртаджакъсыз.

29 Шаркъ ве гъарптан, шималь ве дженюптен адамлар келип, Алланынъ Падишалыгъында софра башында ер аладжакълар.

30 О вакъыт бир къач сонъундакилер биринджи, биринджилер исе сонъунда оладжакълар, — деди.

31

Шу вакъыт бир къач ферисе келип:

— Чыкъ, кет мындан, чюнки Ирод Сени ольдюрмеге истей, — дедилер.

32 Иса оларгъа:

— Барып, о тилькиге айтынъ: Мен бугунь ве ярын джинлерни къувып, адамларны тедавийлейджем. Учюнджи куню исе Озь ишимни битиреджем.

33 Амма бугунь, ярын ве о бир кунь Озь ёлумны девам этмек керегим, чюнки пейгъамберни Ерусалимден башкъа ерде ольдюрильмеси олмайджакъ шейдир, — деди.

34 — Эй Ерусалим, Ерусалим! Пейгъамберлерни ольдюрген ве онъа ёлланылгъан адамларны ташларнен ургъан шеэр! Тавукъ озь чипчелерини къанатлары астында насыл топласа, Мен де къач кере сенинъ балаларынъны Озь яныма топламагъа истедим, сизлер исе истемединъиз.

35 Мына, сизинъ эвинъиз сизге къалдырылгъан тура! Сизге айтам: «Раббининъ ады иле Келеяткъанны шуретленъиз!» — демегендже, Мени корьмейджексиз.

14

1

Бир раатлыкъ куню Иса ферисе башлыкъларындан бирининъ эвине ашамагъа кельди. Анда адамлар Онынъ артындан дикъкъатнен бакъа эди.

2 Исанынъ къаршысында сув хасталыгъынен чекишкен бир адам отургъан.

3 Иса Къанун оджаларына ве фериселерге мураджаат этип:

Къанунгъа коре раатлыкъ куню тедавийлемек мумкюнми, я да мумкюн дегильми? — деп сорады.

4

Олар индемедилер. Иса исе хастагъа тийип, оны тедавийледи де, йиберди.

5 Сонъ Къанун оджаларына:

— Сизден биринъизнинъ огълу я да огюзи къуюгъа тюшип кетсе, раатлыкъ куню олгъанына бакъмайып, оны шу ань чыкъарып алмаз эдинъизми? — деди.

6

Олар исе бунъа ич бир джевап тапып оламадылар.

7 Мусафирлер энъ сайгъылы ерлерде отурмагъа тырышкъаныны корьген Иса оларгъа кинаели икяе айтты:

8

— Эгер сени тойгъа чагъырсалар, сайгъылы ер алма, чюнки мусафирлер арасында сенден урьметли адам олмакъ мумкюн.

9 О вакъыт экинъизни чагъыргъан эв саиби келип санъа: «Бу ерни онъа бошатып бер», — дер. Сен исе утана-утана, энъ арттаки ерге кечмеге меджбур оладжанъ.

10 Аксине, давет олунгъан сонъ, барып ашагъыдаки ерге ерлеш. О вакъыт сени чагъыргъан адам келип, санъа: «Достум, мында, тёрге чыкъ», — дер. Сонъ башкъа мусафирлернинъ козюнде сенинъ урьметинъ артаджакъ.

11 Эр бир озюни юксельткен адам алчакълатыладжакъ. Озюни алчакълаткъан исе юксельтиледжек, — деди.

12

Сонъ Иса Оны чагъыргъан ферисеге:

— Уйлелик я да акъшамлыкъ япкъанда, достларынъны, агъа-къардашларынъны, сой-сопларынъны ве зенгин къомшуларынъны давет этме. Чюнки олар да сонъ сени чагъырып къаршылыгъынъны берирлер, ве о, санъа мукяфат олур.

13 Аксине, байрам япкъанда, фукъаре, сакъат, топал ве кёрларны чагъыр.

14 О вакъыт сен бахтлы олурсынъ, чюнки олар санъа яхшылыкъ къайтарып оламазлар, лякин инсафлы адамлар тирильгенде, санъа яхшылыкъ къайтаджакъ, — деди.

15

Мусафирлерден бириси буны эшитип, Исагъа:

Алланынъ Падишалыгъында ашап-ичеджек адам бахтлыдыр! — деди.

16 Иса исе онъа:

— Бир адам буюк акъшам ашы берип, чокъ мусафир чагъыргъан.

17 Акъшам ашыны ашамагъа вакъыт кельгенде: «Буюрынъыз, эр шей азыр», — деп, чагъырылгъан адамларны давет этмек ичюн къулуны ёллагъан.

18 Амма эписи бир-бири артындан афу сорап башладылар. Биринджиси онъа: «Мен тарла сатын алдым, оны барып бакъмакъ керегим. Риджа этем, мени багъышла», — деген.

19 Экинджиси: «Мен беш чифт огюз сатын алдым, яхшы экенлерми, деп оларны сынамакъ керегим. Риджа этем, мени багъышла», — деген.

20 Учюнджиси: «Мен эвлендим, шунынъ ичюн келялмайджам», — деген.

21 Къул къайтып келип, эфендисине буларны айта. Эв саиби ачувланып, къулуна: «Тез ол, шеэрнинъ сокъакъ ве сокъачыкъларына бар да, фукъаре, сакъат, кёр ве топалларны бу ерге алып кель», — дей.

22 Къул барып келип: «Эфендим, буюргъанынъны беджердим, амма даа бош ерлер бар», — дей.

23 О вакъыт эфенди къулуна: «Ёллар ве ёлчыкълар бою кечип, эписини мында кельсинлер, деп къандыр. Эвим толсун», — дей.

24 Сизге айтам: башында чагъырылгъан адамлардан ич бириси меним акъшамлыкъ ашымны ашамайджакъ! — деди.

25

Исанен берабер чокътан-чокъ адам юре экен. О оларгъа таба чевирилип:

26

— Эгер Манъа кельген адам озюнинъ ана-бабасыны, апайыны, бала-чагъасыны, агъа-къардашыны, тата-къыз къардашыны ве озь джаныны биле кореджек козю олмаса, о, Меним шегиртим оламаз.

27 Ким озь хачыны котерип артымдан юрмесе, Меним шегиртим оламаз.

28 Сизден биринъиз къулле къурмагъа истесе, оны битирмек ичюн пара етерми, деп башта отурып чекеджек масрафларыны саймазмы?

29 Ойле олмаса темельни къойып, ишни битирмек къолундан кельмесе, буны корьген эписи адамлар:

30 «Бу адам къуруджылыкъны башлады да, битирип оламады», — деп масхара этеджеклер.

31

Я да бир падиша башкъа падишагъа къаршы дженк этмеге азырланса, он бинъ аскеримнен манъа къаршы кельген падишанынъ йигирми бинъ аскеринен дженклешмеге кучюм етер экенми, деп баштадан отурып тюшюнмек керек.

32 Кучю етмесе, душман даа узакъ олгъанда, онынъ алдына эльчилерни ёллап барышыкъ сорар.

33 Шойле де, сизден ич биринъиз озюнинъ бутюн барлыгъыны къалдырмагъандже, Меним шегиртим оламаз.

34

Туз — яхшы шей. Амма туз тузлугъыны джойса, онынъ лезетини насыл къайтармакъ мумкюн?

35 Бойле тузны не топракъкъа, не кубреге къошмагъа ярашмай. Оны алып аталар. Къулагъы барлар буны эшитсинлер! — деди.

15

1

Эписи гуналы адамлар ве салым топлайыджылары Исаны динълемек ичюн Онынъ алдына келе эдилер.

2 Фериселер ве Къанун оджалары мырылдап:

— Бу адам гуналыларны къабул этип, оларнен берабер аш да ашай! — дей эдилер.

3

Иса исе оларгъа бойле бир кинаели икяе айтып берди:

4

— Сизден биринъиз юз къой саиби олып, оларнынъ бирисини джойса, докъсан докъуз къоюны чёльде къалдырып, гъайып олгъаныны тапмагъандже къыдырмагъа кетмезми?

5 Тапкъан сонъ исе, оны къуванчнен елькесине ала

6 ве эвине къайтып, достларыны, къомшуларыны чагъыра да: «Меннен берабер къуванынъыз, мен джоюлгъан къоюмны таптым!» — дей.

7 Сизге догърусыны айтам: Коклерде де шойле, тёвбе эткен бир гуналы адам ичюн къуванч, докъсан докъуз тёвбеге мухтадж олмагъан инсафлылар ичюн къуванчтан буюк оладжакъ, — деди.

8 — Я да он кумюш акъчасы олгъан ве олардан бир данесини джойгъан къадынны алайыкъ. О, чыракъ якъып, акъчаны тапмагъандже эвини сипирип, оны гъайретнен къыдырмазмы?

9 Тапкъан сонъ исе, достларыны ве къомшуларыны чагъырып: «Меннен берабер къуванынъыз, мен джоюлгъан акъчамны таптым», — дер.

10 Сизге айтам: бойле де тёвбе эткен бир гуналы ичюн Алланынъ мелеклери къуванаджакълар.

11

Иса девам этип шойле деди:

— Бир адамнынъ эки огълу бар экен.

12 Кучюги бабасына: «Баба, мал-мулькюнъден манъа тиеджек пайымны айырып бер», — дей. О адам бутюн мал-мулькюни огъулларына болип бере.

13 Бир къач куньден сонъ кучюк огълу барлыгъыны топлап, узакъ бир мемлекетке кете. О ерде бозукъ ёлгъа тюшип, олгъан параларыны кокке савурып битире.

14 Эр шейни масраф эткен сонъ, о яшагъан мемлекетте кучьлю бир ачлыкъ башлана, йигит исе ёкъсузлыкъкъа огърай.

15 О, ерли сакинлеринден бирисине ыргъатлыкъкъа бара. О исе йигитни озь тарласындаки домузларны бакъмагъа ёллай.

16 Яш огълан домузларнынъ емини тойгъандже ашамагъа пек истей эди, амма онъа ич бир шей бермей эдилер.

17 О вакъыт акъылыны топлап, озь озюне: «Меним бабамнынъ о къадар чокъ ыргъаты бар, олар эписи тойгъандже аш ашайлар, даа артып къала, мен исе бу ерде ачлыкътан олеятам.

18 Барып, бабама къайтайым ве онъа: „Бабам, мен Коклер ве сенинъ алдынъда гуна яптым.

19 Эндиден сонъ сенинъ огълунъ денильмеге ляйыкъ дегилим. Мени озюнънинъ бир ыргъатынъ, деп сай”, — дейим», — дей.

20 Бундан сонъ о, бабасына къайта. О даа узакъта келеяткъанда, бабасы огълуны коре ве аджый. О, чапып барып, огълунынъ бойнундан къучакълап опе.

21 Огълу исе онъа: «Бабам, мен Коклер ве сенинъ алдынъда гуна яптым. Эндиден сонъ сенинъ огълунъ денильмеге ляйыкъ дегилим», — дей.

22 Амма бабасы къулларына: «Тез олунъ, энъ яхшы урба кетирип, оны кийиндиринъиз, къолуна юзюк такъынъыз, аякъларына аякъкъап кийсетинъиз.

23 Сонъ, бесленген бир бузавчыкъны кетирип, союнъыз: ашайыкъ да къуванайыкъ.

24 Чюнки меним бу огълум олю эди — тирильди, гъайып олгъан эди — тапылды», — дей. Бойлеликнен олар байрам яптылар.

25

Буюк огълу о вакъытта тарлада экен. Къайтып эвине якъынлашкъанда, чалгъы ве оюн-кулькю давушларыны эшите.

26 Къулларындан бирини чагъырып, не олаяткъаныны сорай.

27 О: «Къардашынъ къайтып кельди, бабанъ оны сагъ-селямет корьгени ичюн, бесленген бузавчыкъны сойды», — дей.

28 Агъасы пек ачувланып, эвнинъ ичине кирмеге истемей. Бабасы тышарыгъа чыкъып, онъа ялвара.

29 Амма о бабасына джевап берип: «Мен къач йылдан берли санъа къул киби хызмет этем, бир кере биле сёзюнъден чыкъмадым. Лякин достларымнен шенъленмек ичюн сен манъа ич бир вакъыт улачыкъны биле бермединъ.

30 Амма бутюн мал-мулькюнъни ороспуларнен берабер сарф эткен анавы огълунъ къайткъанда, сен онъа бесленген бузавчыкъны сойгъансынъ!» — дей.

31 Сонъ бабасы онъа: «Огълум! Сен бутюн вакъыт янымдасынъ, меним эр шейим сенинъки.

32 Бизге къуванмакъ ве шенъленмек керек эди, чюнки сенинъ бу къардашынъ олю эди — тирильди, гъайып олгъан эди — тапылды», — дей.

16

1

Сонъ Иса Озь шегиртлерине:

— Бир зенгин адамнынъ эв идареджиси бар экен. Бир кунь зенгинге, эв идареджиси онынъ мал-мулькюни сарф эткенини айтып, оны къабаатлайлар.

2 Эфенди эв идареджисини чагъырып: «Сенинъ акъкъынъда эшиткенлерим недир? Ишлеринънинъ эсабыны бер, сен энди эвимде идарелик япмайджанъ», — дей.

3 Эв идареджиси озь-озюне: «Не япайым экен? Эфендим идареликни къолумдан ала. Ер къазмагъа кучюм етмей, тиленмеге утанам», — дей.

4 Сонъ: «Анъладым, не япаджагъымны билем. Ойле япмакъ керек ки, эв идареджилигинден бошатылгъанымдан сонъ адамлар мени озь эвлерине къабул этсинлер», — дей.

5 О, эфендисине борджлу олгъанларыны бирер-бирер янына чагъыра. Биринджисинден: «Эфендиме не къадар борджунъ бар?» — деп сорай.

6 О: «Юз буюк бардакъ зейтюн ягъы», — деп джевап бере. Эв идареджиси онъа: «Бордж кягъытынъны ал, тез отур да, элли бардакъ деп яз», — дей.

7 Сонъ башкъасындан: «Я сенинъ не къадар борджунъ бар?» — деп сорай. О: «Бинъ чувал богъдай», — деп джевап бере. Эв идареджиси: «Бордж кягъытынъны ал, секиз юз чувал деп яз», — дей.

8 Эфенди исе бу намуссыз эв идареджисини, акъылнен иш япкъаны ичюн макътагъан. Чюнки бу дюньянынъ адамлары озьлерине ошагъанлар арасында иш алып баргъанда, ярыкънынъ огъулларына коре акъыллыджа олалар.

9 Мен сизге айтам: намуссыз байлыкъ ярдымынен, достларынъызны чокълаштырынъыз. Сонъ, акъчанъыз къалмагъанда, сизни эбедий тургъан эвлерге къабул этеджеклер.

10 Кучюк иште ишанчлы олгъан адам буюк иште де ишанчлы олур. Кучюк иште инсафсыз олгъан адам буюк иште де инсафсыз олур.

11 Эгер сизге бу намуссыз байлыкъны ишанып олмасалар, акъикъий байлыкъны сизге ким ишанаджакъ?

12 Эгер сиз башкъасынынъ малынен ишанчлы олмасанъыз, озь малынъызны сизге ким береджек?

13 Ич бир хызметчи бирден эки эфендиге хызмет эталмаз. О, я бирисинден нефретленип, башкъасыны север, я да бирисине садыкъ олып, башкъасыны кореджек козю олмаз. Сиз де эм Аллагъа, эм зенгинликке хызмет этип оламайсыз, — деди.

14

Пара севген фериселер буны эшитип, Исаны мыскъыллап башладылар.

15 Амма Иса оларгъа:

— Сиз адамларнынъ огюнде озюнъизни инсафлы этип косьтересиз, лякин Алла юреклеринъизни биле. Адамларда кокке котерильген шей, Алланынъ огюнде пистир, — деди.

16Къанун ве Пейгъамберлернинъ Язылары Ягъя кельгендже девам этти. О вакъыттан сонъ Алла Падишалыгъы акъкъында Къуванчлы Хабер илян этиле ве эписи бу Падишалыкъкъа кирмеге тырыша.

17 Амма Къанундан бир чызычыкъ ёкъ олгъанындан коре, ер ве кокнинъ ёкъ олувы къолайдыр.

18 Кимде-ким озь апайындан айырылып, башкъасына эвленсе, аиле садыкълыгъыны бозып, гуна япа. Акъайындан айырылгъан къадынгъа эвленген адам да бойле гунагъа огърай.

19

Индже кетенден япылгъан мор урбалар кийип, эр кунь кейф-сефа сюрип яшагъан бир зенгин адам бар экен.

20 Зенгиннинъ араба къапусы огюнде, бутюн тенини къотур къаплагъан Лазар адлы бир фукъаре ята экен.

21 О зенгиннинъ софрасындан тюшкен уфакъларнен къурсагъыны тойдурмагъа арзу эткен, копеклер исе келип онынъ къотурларыны ялай экенлер.

22

Бир кунь фукъаре ольген. Мелеклер оны Ибраимнинъ янына алып баргъанлар. Сонъ зенгин де ольген. Оны комьгенлер.

23 Олюлер дюньясында, азапларны чеккенде, зенгин башыны котерип узакъта Ибраимни ве онынъ янындаки Лазарны корьди.

24 О къычырып: «Эй Ибраим баба! Мерамет эт, манъа Лазарны йибер, о, пармагъынынъ уджуны сувгъа батырып, тилиме сув тамызсын. Чюнки мен бу атеште чокъ азап чекем», — деди.

25 Ибраим онъа шойле джевап берди: «Унутма, огълум, сен аятынъда яхшылыкъ пайынъны алып олдынъ, Лазар исе — яманлыкъ пайыны. Энди о бу ерде теселли тапа, сен исе азап чекесинъ.

26 Бундан гъайры, сизнен бизим арамызда тюбю олмагъан чукъур бар. Бу ерден сизинъ тарафынъызгъа кечмеге истегенлер кечип оламазлар, ве о ерден бизим тарафымызгъа да кечмезлер».

27 Зенгин адам: «Ойле олса, эй баба, сенден ялварып сорайым, Лазарны бабамнынъ эвине ёлла.

28 Меним беш агъа-къардашым бар. Олар да бу азаплы ерге тюшмемек ичюн, оларны барып тенбилесин», — деди.

29 Ибраим онъа: «Оларда Муса ве пейгъамберлер бар, оларны динълесинлер», — деди.

30 Зенгин исе: «Ёкъ, Ибраим баба! Тек ольгенлерден бириси оларнынъ алдына барса, о вакъыт тёвбе этерлер», — деди.

31 Ибраим онъа: «Эгер Муса ве пейгъамберлерни динълемеселер, ольгенлерден бириси тирилип барса да, инанмазлар», — деди.

17

1

Озь шегиртлерине исе Иса бойле деди:

— Адамны гунагъа тюшюрген шейлер чокъ, ве эр вакъыт олур. Лякин бунъа себепчи олгъаннынъ алына беля!

2 Бу кучюклерден бирисини ёлдан ургъанындан коре, онынъ боюнуна дегирмен ташыны асып, денъизге атылгъаны, о ичюн яхшыджа олур эди.

3 Озьлеринъизге сакът олунъыз! Эгер къардашынъ гунагъа огъраса, оны тенбиле. Эгер тёвбе этсе, оны багъышла.

4 Эгер санъа къаршы бир кунь ичинде еди кере гуна япса да, еди кере санъа къайтып келип: «Тёвбе эттим», — десе, оны багъышла.

5

Эльчилер Раббиге:

Иманымызны къуветлештир, — дедилер.

6 Рабби джевап берип:

— Эгер бир хардал урлугъы къадар иманынъыз олып, бу дут терегине: «Тамырынънен къопарылып чыкъ ве денъизге кочип тамыр ат», — десенъиз, терек сизге бойсуныр.

7 Биринъизнинъ чобанлыкъ япкъан я да ер сюрген хызметчинъиз тарладан къайткъанда, аранъызда къайсы онъа: «Тез келип, софрагъа отур», — дер?

8 Аксине: «Ашымны азырла, ишке бель багълап, аш ашагъанымдже манъа хызмет эт, ондан сонъ озюнъ ашап-ичерсинъ», — демезми?

9 Эфенди буюргъан ишлерни беджерген къулгъа тешеккюр этерми?

10 Сиз де бунъа ошап, буюрулгъан эр бир ишни беджергенден сонъ: «Биз макътавгъа ляйыкъ олмагъан къуллармыз, япаджагъымызны яптыкъ», — денъиз, — деди.

11

Иса Самарие ве Галилеянынъ сынъырлары бою кечип, Ерусалимге ёл алды.

12 О бир койге киреяткъанда, лепра хасталыгъына огърагъан он адамны расткетирди. Олар узакъта токътап,

13 кучьлю сеснен къычырдылар:

— Эй, Оджамыз Иса, бизге мерамет эт! — дедилер.

14 Оларны корьген Иса:

— Барып, озьлеринъизни руханийлерге косьтеринъиз, — деди. Олар исе ёлда кетеятып, лепрадан темиз олдылар.

15 Олардан бириси, озюнинъ тедавийленгенини корип, кучьлю сеснен Алланы шерефлеп артына къайтты.

16 Исанынъ аякъларына йыкъылып, Онъа тешеккюр бильдирди. Бу адам самариели эди.

17 Иса:

— Темиз олгъанлар он адам эди де? Къалгъан докъузы къайда?

18 Алланы шерефлемек ичюн бу ябанджы адамдан башкъа ич кимсе къайтып кельмедими? — деди.

19 Сонъ о адамгъа:

— Еринъден тур да кет, иманынъ сени къуртарды, — деди.

20

Фериселер Исагъа:

Алланынъ Падишалыгъы не вакъыт келеджек? — деген суальни бердилер. Иса оларгъа джевап берип:

— Алланынъ Падишалыгъы козьге корюнип кельмейджек.

21 «Бакъ, о бу ерде», я да «Ана о ерде», — деп оламазлар, чюнки Алланынъ Падишалыгъы сизинъ аранъызда, — деди.

22

Сонъ Иса шегиртлерине айланып:

— Ойле куньлер келеджек ки, Инсан Огълунынъ бир кунюни корьмеге авес этерсиз, амма корип оламазсыз, — деди.

23 — Сизге: «Мына, О бу ерде», я да «Мына шу ерде», — деселер, барманъыз, оларнынъ артындан чапманъыз.

24 Чюнки йылдырым кокни бир уджундан о бир уджуна къадар ярыкълаткъан киби, Инсан Огълу да Озь кунюнде ойле пейда оладжакъ.

25 Лякин ондан эвель О чокъ азап чекип, бу несиль тарафындан ред этильмеси керек.

26

Нух куньлеринде насыл олгъан олса, Инсан Огълу келеджек куньлеринде де ойле оладжакъ.

27 Нух сандыкъкъа кирмегендже, адамлар ашап-ичтилер, эвлендилер, акъайгъа чыкътылар. Сонъ сув ташкъыны келип, эписини гъайып этти.

28 Лутнынъ куньлеринде де ойле олды: адамлар ашап-ичтилер, алыш-вериш яптылар, сачтылар ве къуруджылыкънен мешгъуль олдылар.

29 Лякин Лут Содом шеэринден чыкъкъан куню коктен атеш ве кукюрт ягъып, эписини гъайып этти.

30 Инсан Огълу Озюни косьтереджек кунюнде де тамам ойле оладжакъ.

31 О куню дам устюнде олгъан адам эвинде къалдыргъан шейлерни алмакъ ичюн ашагъа тюшмесин. Тарлада олгъан адам къайтып кельмесин.

32 Лутнынъ апайыны акъылынъызда тутунъыз.

33 Ким озь джаныны къуртармагъа истесе, оны джояр. Ким озь джаныны гъайып этсе, оны къуртарыр.

34 Сизлерге айтам: шу геджеси бир тёшекте олгъан эки адамдан бирисини Алла аладжакъ, бирисини къалдыраджакъ.

35 [35-36] Ун чеккен эки къадындан бириси алынаджакъ, бириси къалдырыладжакъ.

36

37

Шегиртлер Исадан:

— Рабби, бу вакъиалар къайда оладжакъ? — деп сорадылар.

— Олю беден къайда олса, леш къарталлары да анда топлашаджакълар, — деди Иса.

18

1

Бир кунь Иса шегиртлерине, эр вакъыт дува окъуп умют джоймамакъ кереклиги акъкъында бойле кинаели икяе айтып берди:

2

— Бир шеэрде Алладан да къоркъмагъан, адамлардан да утанмагъан бир къады бар экен.

3 Шу шеэрде бир тул къадын да яшагъан. О, къадынынъ алдына бара берип: «Давамны адалетли чез, мени къабаатлагъан адамдан мени къорчала», — деп ялвара эди.

4 Къады чокъ вакъыт буны япмагъа истемеген. Сонъундан о озь-озюне: «Мен Алладан къоркъмайым, адамлардан да утанмайым.

5 Лякин бу тул къадын мени раатсыз эткени ичюн, онынъ давасыны адалетнен чезерим, ёкъса о, келе берип джанымны якъар», — деген.

6

— Эшиттинъизми, адалетсиз къады не айткъан? — деп сорады Рабби.

7 — Аджеба Алла да Озю сайлагъан ве Онъа гедже-куньдюз ялварып отургъанларны къорчаламазмы? Оларны чокъ беклеттиреджекми?

8 Сизге айтам: О, оларны тез къорчалайджакъ. Амма Инсан Огълу кельгенинде, ер юзюнде иман тапар экенми?

9

Озюнинъ инсафлыгъыны юкъары сайып, башкъаларына юксектен бакъкъан базы адамларгъа Иса бойле бир кинаели икяе айтып берди:

10

— Бириси ферисе, башкъасы салым топлайыджы олгъан эки адам дува окъумакъ ичюн Алланынъ Сарайына киргенлер.

11 Ферисе озюнджесине бойле дува окъуп башлагъан: «Алла! Мен башкъа адамлар: айдутлар, имансызлар, бозукъ ве мына бу салым топлайыджы киби олмагъаным ичюн Санъа чокъ шукюр.

12 Афтада эки кере аштан-сувдан вазгечем. Бутюн къазангъанымнынъ ондан бир пайыны айырам».

13 Салым топлайыджысы исе узакъта турып, козьлерини кокке котермеге биле къоркъуп, кокрегине ура-ура: «Алла! Мен гуналым, ляким манъа мераметли ол!» — дей.

14 Сизге айтам: бу адам, фериседен зияде акъланып, эвине къайтты. Чюнки озюни юксельткен эр бир адам алчакъта оладжакъ, озюни алчакъ туткъан исе юксельтиледжек.

15

Исанынъ огюне, хайыр дувасыны окъусын деп, оларгъа къолуны тийдирсин деп, бебейлерни кетирдилер. Шегиртлер буны корип, кетиргенлерге ёл бермеди.

16 Иса исе балаларны янына чагъырып, шойле деди:

— Балаларгъа Манъа кельмеге ёл ачынъыз, оларны токътатманъыз, чюнки Алланынъ Падишалыгъы оларнынъкидир.

17 Сизлерге догърусыны айтам: ким Алланынъ Падишалыгъыны бала киби къабул этмесе, анда киралмайджакъ.

18

Башлыкълардан бири Исадан сорады:

— Яхшы Оджам! Эбедий аяткъа насип олмакъ ичюн манъа не япмакъ керек?

19

Иса онъа:

— Сен Манъа не ичюн «яхшы» дейсинъ? Бир Алладан башкъа ич кимсе яхшы дегиль.

20 Сен Онынъ эмирлерини билесинъ: аиле садыкълыгъыны бозма, адамнынъ джаныны алма, хырсызлама, ялан шаатлыкъ этме, ана-бабанъны урьмет эт, — деди.

21

— Буларнынъ эписини яшлыгъымдан берли япып келем, — деди о Исагъа.

22 Буны эшитип, Иса:

— Санъа даа бир шей етишмей: бутюн мал-мулькюнъни сатып, акъчасыны фукъарелерге болип бер. О вакъыт зенгинлигинъ кокте олур. Сонъ келип, Меним пешимден юр, — деди.

23

Башлыкъ бу сёзлерни эшитип, пек къайгъырды, чюнки о пек зенгин эди.

24 Иса онынъ къайгъыргъаныны корип:

— Зенгин адамларгъа Алла Падишалыгъына кирмек не къадар агъырдыр!

25 Девенинъ ине тешигинден кечмеси, зенгиннинъ Алла Падишалыгъына кирмесинден къолайдыр, — деди.

26 Буны эшиткенлер исе:

— Ойле олса, ким къуртарыладжакъ экен? — деп сорадылар.

27

— Адамлар япып оламагъан шей Алланынъ ярдымынен олмакъ мумкюн, — деди Иса.

28

— Мына, биз мал-мулькюмизни къалдырып, Сенинъ артынъдан кельдик! — деди Пётр.

29 Иса шегиртлерине:

— Сизге догърусыны айтам: Алла Падишалыгъы ичюн эвини, ана-бабасыны, агъа-къардашыны, тата-къыз къардашыны я да апайыны ве балаларыны къалдырып кеткен эр бир адам

30 бу заманда къат-къат яхшылыкълар тапып, келеджек заманда исе эбедий аяткъа киреджек.

31

Иса он эки шегиртини четке чагъырып оларгъа:

— Биз энди Ерусалимге кетемиз. Анда пейгъамберлернинъ Инсан Огълу акъкъында язгъанлары ерине келеджек.

32 Оны Алланы бильмеген адамларнынъ къолуна береджеклер, Оны мыскъыллап акъаретлейджеклер, Онынъ бетине тюкюреджеклер,

33 Оны къамчылап ольдюреджеклер. Амма учюнджи куню О тириледжек, — деди.

34

Шегиртлер исе бу сёзлерден бир шей анъламадылар. Бу сёзлернинъ манасы олардан гизли эди, Исанынъ айткъанларына оларнынъ акъылы етмеди.

35

Иса Ерихон шеэрине келеяткъанда, бир кёр адам ёл кенарында отурып садакъа сорай эди.

36 Онынъ алдындан халкъ кечип кеткенини эшитип:

— Не олды? — деп сорады.

37

Назаретли Иса келе, — деп онъа джевап бердилер.

38

Кёр адам:

— Эй, Давут Огълу Иса, манъа мерамет эт! — деп къычырды.

39 Огде кеткенлер оны сусмагъа меджбур эттилер. Лякин о даа зияде къычырып:

— Эй, Давут Огълу, манъа мерамет эт! — деди.

40

Иса токътап, кёрны Онынъ янына кетиргенлерини буюрды. Кёр кельген сонъ,

41 Иса ондан:

— Сен не япкъанымны истейсинъ? — деп сорады.

— Рабби, козьлерим корьсюн! — деди о.

42 Иса онъа:

— Козьлеринъ ачылсын, иманынъ сени къуртарды, — деди.

43

Шу ань кёрнынъ козьлери коре башлады. О, Алланы алгъышлап Исанынъ пешинден кетти. Буны корьген бутюн халкъ Аллагъа шукюрлер этти.

19

1

Иса Ерихон шеэрине кирип, сокъакълар бою кечти.

2 Бу ерде салымджыларнынъ башы, Заки адлы зенгин бир адам

3 Исаны корьмек ве Онынъ ким экенини бильмек истеди. Амма Исаны пек чокъ адам сарып алгъанындан себеп, Оны корип оламады, чюнки пек алчакъ бойлу эди.

4 Исаны корьмек ичюн Заки, огге чапып Иса кечеджек ёлнынъ четинде оськен дут терегине минди.

5 Иса о ерге келип чыкъкъанда, башыны котерди де, Закини корьди.

— Эй, Заки, тез тюш андан. Бугунь Мен сенинъ эвинъде олмакъ керегим, — деди О.

6

Заки ашыкъып теректен тюшти ве Исаны буюк бир къуванчнен къабул этти.

7 Буны корьгенде, олар мырылдап башладылар:

— Иса гуналы адамнынъ эвине барды, — дедилер.

8 Заки исе Раббининъ огюнде турып:

— Рабби, меним барлыгъымдан ярысыны фукъарелерге береджегим. Эгер мен кимнидир алдаткъан олсам, оларгъа дёрт къат къайтараджагъым, — деди.

9 Бунъа Иса:

— Бугунь Закининъ эвине къуртулув кельди, чюнки о да Ибраимнинъ огълудыр, — деди.

10 — Чюнки Инсан Огълу гъайып олгъанларны къыдырып тапмакъ ве къуртармакъ ичюн кельди.

11

Иса Ерусалимге якъынлашкъанда, Оны динълеген халкъ Алла Падишалыгъы мына-мына келеджек, деп тюшюне эди. Шунынъ ичюн, Иса оларгъа даа бир кинаели икяе айтып берди:

12

— Мырза бир адам тахткъа минмек ве сонъ къайтмакъ ичюн узакъ мемлекетке барып кельди.

13 Озюнинъ он къулларыны чагъырып, оларгъа бир бинъ динар бере де: «Мен къайтып кельгенимдже, бу параларны ишлетип турунъыз», — деп кете.

14 Озь мемлекетининъ халкъы исе о адамдан нефретлене экен. Олар онынъ артындан эльчилерни ёллап: «Бу адам бизге падиша олгъаныны истемеймиз», — деп илян эттилер.

15 Бир вакъыттан сонъ о тахткъа минип, озь ветанына къайтып кельди. Берген акъчаларынен ким не къадар файда корьгенини бильмек ичюн, къулларыны янына чагъырта.

16 Биринджиси келип: «Эфендим, сенинъ юз динарынъ даа бинъ динар файда кетирди», — деди.

17 Падиша онъа: «Аферин! Сен яхшы къул экенсинъ! Кучюк иште ишанчлыкъ косьтергенинъ ичюн, шимди он шеэрнинъ укюмдары олурсынъ», — деди.

18 Экинджиси келип: «Эфендим, сенинъ юз динарынъ беш юз динар файда кетирди», — деди.

19 Онъа да: «Сен де беш шеэрге укюмдарлыкъ этерсинъ», — деди.

20 Учюнджиси келип: «Эфендим, мына сенинъ юз динарынъ, мен оны явлукъкъа сарып сакъладым.

21 Мен сенден къоркътым, чюнки сен къатты къолсынъ. Сен бермейип аласынъ, сачмайып орасынъ», — деди.

22 Падиша онъа: «Эй, яман ве дембель къул! Сени озь агъзынъдан чыкъкъан сёзлеринънен укюмге чекеджем. Мени къатты къол олгъанымны эм де бермейип алгъанымны, сачмайып оргъанымны билир экенсинъ де,

23 не ичюн парамны фаизджилерге бермединъ? Мен келип, ич олмадым парамны фаизнен алыр эдим», — деди.

24 Сонъ падиша янында тургъанларгъа бакъып: «Онынъ къолундан онынъ юз динарыны алып, бинъ динары олгъангъа беринъиз», — деди.

25 «Эфендим, онынъ бинъи бар да!» — деди олар.

26 «Мен сизге айтам: кимде бар олса, онъа даа бериледжек. Кимде ёкъ олса, къолунда бар олгъаны биле ондан тутып алынаджакъ.

27 Энди меним падиша олгъанымны истемеген анавы душманларымны мында кетиринъиз де, козюм огюнде ольдюринъиз», — деди.

28

Бу икяени айткъан сонъ, Иса Ерусалимге таба ёлуны девам этти.

29 Зейтюн дагъынынъ этегинде ерлешкен Бетфаге ве Бетания койлерине якъынлашкъанда, О, эки шегиртини ёллап:

30

— Къаршынъыздаки койге барынъыз. Койге киргенинъизнен, багълы тургъан, шимдигедже устюне адам минмеген яш эшекни тапарсыз. Оны чезип, мында кетиринъиз.

31 Эгер сизден: «Эшечикни не ичюн чезесиз?» — деп сорасалар, «О, Раббимизге керек», — деп джевап беринъиз, — деди.

32

Иса ёллагъан шегиртлер барып, О айткъаны киби, эр шейни таптылар.

33 Эшечикни чезеяткъанларда онынъ саиплери:

— Сиз не ичюн эшечикни чезесиз? — деп сорадылар.

34 Шегиртлер:

— О, Раббимизге керек, — дедилер.

35

Эшечикни Исанынъ алдына кетирдилер де, онынъ устюне озь урбаларыны ташлап, Исаны миндирдилер.

36 О минип кетеяткъанда, шегиртлер урбаларыны ёлгъа тёшедилер.

37 Иса энди Зейтюн дагъындан тюшкен ёлгъа якъынлашкъанда, Онынъ пек чокъ шегиртлери, корьген аджайип шейлерни хатырлап, къуванчкъа толдылар ве кучьлю сеслернен Алланы шерефлеп башладылар:

38

— Раббининъ ады иле Келеяткъанны, Падишаны шуретленъиз! Кокте барышыкъ, юкъары Коклерде — шерефлер олсун! — дедилер.

39

Халкънынъ арасында тургъан бир къач ферисе Исагъа:

— Оджа, шегиртлеринънинъ сеслерини кестир! — дедилер.

40 О исе оларгъа джевап берип:

— Сизге айтам: эгер оларнынъ сеслери кесильсе, ташлар къычыраджакълар! — деди.

41

Иса Ерусалимге якъынлашкъанда, шеэрни корип, онынъ алына козь яш тёкти ве:

42

— Сен ич олмадым, шу кунюнъде барышыкъ ичюн нелер керек олгъаныны бильсе эдинъ! Амма шимди бу шей козьлеринъден сакълангъандыр.

43 Башынъа ойле куньлер келеджек ки, душманларынъ этрафынъны узун топракъ обаларынен сарып, алкъагъа алып, эр тарафтан басаджакълар.

44 Сени харап этип, ичинъдеки эвлятларынъны къыраджакълар ве таш устюнде таш къалдырмайджакълар. Чюнки Мен санъа кельген вакътыны сен танымадынъ, — деди.

45

Иса Алланынъ Сарайынынъ азбарына киргенде, анда алыш-веришнен огърашкъанларны къувмагъа башлады.

46 Оларгъа:

— Алланынъ Китабында: «Меним Эвим Ибадет Эви оладжакъ», — деп язылгъан. Сизлер исе оны айдутлар къобасына чевиргенсиз! — деди.

47

Иса эр кунь Алланынъ Сарайында адамларны огрете эди. Баш руханийлер, Къанун оджалары ве Исраиль халкъынынъ акъсакъаллары исе Оны ольдюрмеге истей эдилер.

48 Лякин бунынъ чаресини тапамадылар, чюнки бутюн халкъ Исаны джан-юрекнен динълеп, артындан юре эди.

20

1

Куньлернинъ биринде Иса Алланынъ Сарайында адамларны огретип, халкъкъа Къуванчлы Хаберни илян эте эди. Баш руханийлер ве Къанун оджалары исе акъсакъалларнен берабер келип,

2 Онъа суаль бердилер:

— Бизлерге айт, бу ишлерни япмагъа Сенинъ акъкъынъ бармы? Санъа бу акъны ким берди? — дедилер.

3

Иса оларгъа шойле джевап берди:

— Мен де сизге бир суаль береджем, Манъа айтынъыз:

4 Ягъя халкъны сувгъа батырып чыкъаргъаны Алладан я да адамларданмы?

5

Олар исе озьара давалашып, бир-бирине: «Эгер „Алладан”, — десек, О: „Не ичюн Ягъягъа инанмадынъыз?” — дейджек.

6 Эгер „Адамлардан”, — десек, бутюн халкъ бизни ташларнен ураджакъ, чюнки халкъ Ягъянынъ пейгъамберлигине къатты инана», — дей эдилер.

7

Сонъ Исагъа джевап берип:

— Кимден олгъаныны бильмеймиз, — дедилер.

8 Иса оларгъа:

— Мен де буларны япмагъа насыл акъкъым олгъаныны сизлерге айтмам, — деди.

9

Сонъ Иса халкъкъа бойле кинаели икяе айтып берди:

— Бир адам юзюм багъыны сачып, оны юзюмджилерге кирагъа берди де, озю узакъ вакъыткъа башкъа мемлекетке кетти.

10 Мевсими кельгенде, берекеттен озь пайыны алмакъ ичюн, юзюмджилернинъ алдына бир хызметчисини ёллай. Лякин юзюмджилер оны котеклеп, бир шейсиз къайтаргъанлар.

11 Юзюм багъынынъ саиби даа бир хызметчисини йибере. Оны да котеклеп, масхара этип, бир шей бермейип къайтарып йибергенлер.

12 О кене, энди учюнджисини йибергенде, оны да яралап, къувып чыкъаргъанлар.

13 О вакъыт юзюм багъынынъ саиби: «Не япайым экен? Севимли огълумны ёллайым. Бельки ондан утанырлар», — деген.

14 Амма юзюмджилер онынъ огълуны корьгенлеринен бир-бирине: «Бу — мирасчы! Оны ольдюрейик, ве бутюн мирас бизге къаладжакъ», — дейлер.

15 Сонъ огълуны юзюм багъындан тышарыгъа айдап, ольдюрелер. Бундан сонъ, юзюм багъынынъ саиби оларгъа не япаджакъ?

16 О келип, бу юзюмджилерни ёкъ этеджек, юзюм багъыны исе башкъаларына береджек.

Буны эшиткенлер:

Алла сакъласын! — дедилер.

17 Иса исе оларгъа бакъып, шойле деди:

— Айса Алланынъ Китабындаки:

«Къуруджылар келишиксиз деп четке ташлагъан таш

бинанынъ темельташы олды», — деп язылгъан сёзлер нени анълата?

18

Бу ташкъа тюшкен эр кес парчаланып кетеджек. Таш кимнинъ устюне тюшсе, оны эзип ташлайджакъ.

19

Иса бу кинаели икяени оларгъа къаршы айткъаныны анълап, баш руханийлернен Къанун оджалары Оны шу ань якъаламагъа истедилер, лякин халкътан къоркътылар.

20

Шунынъ ичюн олар Исанынъ артындан излеп башладылар. Онынъ алдына, озьлерини инсафлы киби косьтерген изджилерни ёлладылар. Исанынъ айткъан лафларына илишип, оны якъаламакъ ве римли акимнинъ къолуна, онынъ укюмине бермеге истей эдилер.

21 Олар Исадан:

— Оджа! Биз билемиз ки, Сенинъ сёзлеринъ ве огреткенинъ догъру. Адам муим олгъаны я да муим олмагъаны Санъа эп бир, Сен адамларгъа Алланынъ акъикъий ёлуны огретесинъ.

22 Бизге, Къанун боюнджа, императоргъа салым бермек мумкюнми, я мумкюн дегильми? — деп сорадылар.

23

Иса оларнынъ хиянетлигини корип:

24

— Манъа бир динар косьтеринъиз! Бу акъчадаки ресим ве язув кимнинъки? — деди.

— Императорнынъ, — деп джевап берди олар.

25 Иса:

— Ойле олса, императорнынъ акъкъыны императоргъа, Алланынъ акъкъыны Аллагъа беринъиз, — деди.

26

Бойледже, олар халкъ огюнде айткъан бир сёз ичюн биле Исагъа илишип оламадылар. Онынъ джевабындан шашып, индемедилер.

27

Исанынъ янына бир къач саддукий келип (олар олюмден сонъ тирильмекни инкяр эте эдилер), Олар Онъа бойле суаль бердилер:

28

— Эй Оджа! Муса Къанунда бизге бойле язып къалдыргъан: «Эгер бирисининъ эвли олгъан агъасы бала къалдырмайып ольсе, къардашы агъасынынъ апайына эвленсин ве агъасынынъ ерине онъа бала берсин».

29 Еди агъа-къардаш бар экен. Биринджиси эвленип, баласыз къалып ольген.

30 Экинджиси де,

31 учюнджиси де бу апайгъа эвленгенлер. Бойледже, единджисине къадар эписи шу апайны алып, бала къалдырмайып олип кеткенлер.

32 Эписинден сонъ апай да ольди.

33 Тирилюв куню кельгенде, бу къадын къайсы бирисининъ апайы олур экен? Едиси де онъа эвленген эдилер де!

34

Иса оларгъа джевап берип:

— Бу заманнынъ адамлары эвленелер ве акъайгъа чыкъалар.

35 Лякин келеджек заманда яшамагъа ве тирильмеге ляйыкъ олгъанлар эвленмейджеклер ве акъайгъа чыкъмайджакълар.

36 Олар энди олип оламайджакълар, амма мелеклер киби оладжакълар. Олюлер арасындан тирилип, олар Алланынъ эвлятлары оладжакълар.

37 Муса озю де олюлернинъ тирильгенини янаяткъан чалы акъкъындаки икяеде косьтере, анда о Раббиге «Ибраимнинъ Алласы, Исхакънынъ Алласы ве Якъупнынъ Алласы» дей.

38 Алла олюлернинъ дегиль, тирилернинъ Алласыдыр. Алла ичюн эписи тиридир.

39

О вакъыт Къанун оджаларындан базылары:

— Оджа, Сен яхшы айттынъ, — дедилер.

40 Ондан сонъ Исадан даа бир шей сорамагъа кимсенинъ джесарети етмеди.

Иса исе оларгъа:

41

— Насыл олып, адамлар: «МесихДавутнынъ огълудыр», — дейлер?

42 Мына, Давут озю Зебур Китабында бойле деген:

43

«Рабби меним Раббиме айтты:

„Душманларынъны аякъларынъ астына йыкътырмагъанымдже,

Сен Меним онъ тарафымда отур!”»

44

Демек, Давут Онъа «Рабби» дей. Насыл олып О, Давутнынъ огълу олур? — деди.

45

Бутюн халкъ Оны динълеп тургъанда, Иса озь шегиртлерине:

46

— Узун урбалар кийип юрген, базар мейданларында халкънынъ урьметли селямыны алмагъа, синагогаларда энъ сайгъылы ерде ве зияфетлерде тёрде отурмагъа севген Къанун оджаларындан сакът олунъыз!

47 Олар тул къадынларнынъ эвлерини ашап, козьге корюнмек ичюн узун дувалар окъуйлар. Оларнынъ джезасы энъ агъыр оладжакъ, — деди.

21

1

Иса бакъып, садакъа сандыгъына акъча бахшышларыны ташлагъан зенгинлерни корьди.

2 Олардан гъайры, бир фукъаре тул къадыннынъ эки капик ташлагъаныны да корьди.

3 Иса:

— Сизлерге догърусыны айтам: бу фукъаре тул къадын эписинден чокъ акъча ташлады.

4 Чюнки оларнынъ эписи озьлерининъ буюк барлыгъынынъ кучюк бир къысмыны бахшыш оларакъ бердилер. Амма бу къадын, фукъаре олса да, озюнинъ яшамакъ ичюн олгъан бутюн парасыны багъышлады, — деди.

5

Базы адамлар Алланынъ Сарайы не къадар гузель ташларнен къурулгъаны ве насыл зенгин бахшышларнен яраштырылгъаны акъкъында айта эдилер. Иса исе:

6

— Ойле куньлер келеджек ки, сиз шу ерде корьген биналар эписи бозуладжакъ, мында таш устюнде таш биле къалмайджакъ, — деди.

7

Олар Исадан:

— Оджа, бу ишлер не вакъыт оладжакъ? Буларнынъ якъында оладжагъыны къайдан биледжемиз? Бельги насыл оладжакъ? — деп сорадылар.

8

Иса оларгъа:

— Ич кимсе сизлерни алдатмасын деп, сакът олунъыз! Чокъ адамлар: «Мен Месихим» ве «Вакъыт кельди», — деп Меним адым иле келеджеклер. Оларнынъ артындан барманъыз.

9 Дженк ве исьянлар акъкъында эшиткенде, къоркъманъыз, чюнки булар эвельден олып кечмелери керек, лякин сонъу бирден кельмейджек, — деди.

10

Сонъ Иса девам этип:

— Халкъ халкъкъа къаршы, падишалыкъ падишалыкъкъа къаршы котериледжеклер.

11 Шиддетли ер тепренювлери ве тюрлю топракъларда ачлыкълар ве веба хасталыкълары оладжакъ. Къоркъунчлы вакъиалар ве буюк бельгилер коклерде корюнеджеклер.

12 Лякин буларнынъ эписинден эвель сизни якъалайджакъ ве къувалайджакълар, синагогаларгъа береджеклер ве зинданларгъа ташлайджакълар. Меним адым ичюн сизни падишалар ве акимлернинъ алдына алып бараджакълар.

13 О вакъыт Меним акъкъымда шаатлыкъ этерсиз.

14 Акъылынъызда буны тутунъыз: озюмизни насыл къорчалайыкъ, деп эвельден азырланманъыз.

15 Чюнки Мен сизни ойле бир лафкъа уста ве икметли этерим ки, сизге къаршы чыкъкъанлардан ич бириси къаршынъызгъа турып ич бир шей айтып оламаз.

16 Ана-бабаларынъыз, агъа-къардашларынъыз, достларынъыз ве сой-сопларынъыз биле сизни сатаджакълар, базыларынъызны исе ольдюреджеклер.

17 Меним адым ичюн эписи сизден нефретленеджеклер.

18 Амма башынъыздан бир дане сач биле гъайып олмайджакъ.

19 Сабырлы олсанъыз, озь джанынъызны къуртараджакъсыз, — деди.

20 — Ерусалимни ордулар сарып алгъаныны корьгенде, билинъиз: шеэрнинъ гъайып оладжакъ вакъты якъынлашкъан.

21 О вакъыт Еудиеде олгъан адамлар дагъларгъа къачсынлар, шеэрнинъ ичинде олгъанлар андан чыкъсынлар, этрафларында олгъанлар шеэрге асыл къайтмасынлар.

22 Чюнки бу куньлер — Алланынъ Китабында язылгъаны ерине келеджек, акъкъыны аладжакъ куньлери оладжакълар.

23 О куньлерде юклю ве бала эмиздирген къадынларгъа беля оладжакъ! Чюнки ер юзюни буюк мусибетлер беклей. Бу халкънынъ башына Алланынъ гъазабы ягъаджакъ.

24 Базылары къылычтан кечирилип оледжеклер, башкъаларыны эсирге алып тюрлю мемлекетлерге ёллайджакълар. Алланы бильмеген миллетлернинъ вакъты битмегендже, олар Ерусалимни аякъ астында тутаджакълар.

25

Кунеш, ай ве йылдызларда бельгилер пейда оладжакълар. Денъиз ве буюк далгъалар шувулдагъаныны эшитип, ер юзюндеки халкълар гъам-къасеветленип чаресизликке тюшеджеклер.

26 Адамлар, ер юзюне келеяткъан мусибетлерни беклеп, къоркъудан нефес алмайып йыкъыладжакълар, чюнки о вакъыт коклердеки кучьлер сарсыладжакълар.

27 О вакъытта булут устюнде, къудрет ве буюк шан-шурет иле келеяткъан Инсан Огълуны кореджеклер.

28 Бу вакъиалар юзь берип башлагъанда, энди къуртуладжакъ вакътынъызны якъынлашкъаныны билип, догъру турып башынъызны котеринъиз!

29

Иса оларгъа бир кинаели икяе айтып берди:

— Инджир ве башкъа тереклерге бакъынъыз.

30 Оларнынъ япракълары корюнгенде, сиз бакъып, яз энди якъынлашкъаныны билесиз.

31 Сиз де, буларнынъ эписи мейдангъа кельгенини корсенъиз, билинъиз: Алланынъ Падишалыгъы энди якъын.

32 Сизлерге догърусыны айтам: шимдики несиль ёкъ олмаздан эвель, буларнынъ эписи оладжакъ.

33 Кок ве ер из къалдырмайып кечерлер, лякин Меним сёзлерим кечмез.

34 Озюнъизге бакъынъыз, юреклеринъиз ахлякъсыз ишлер, сархошлыкъ ве аят къайгъылары ичюн агъыр олмасынлар. О кунь, тузакъ киби, апансыздан сизге кельмесин!

35 О кунь ер юзюнде яшагъан эр бир адамны басып аладжакъ.

36 Шу себептен эр вакъыт козь-къулакъ олып турунъыз. Бу келеджек мусибетлерден къуртулмагъа кучь тапып, Инсан Огълунынъ алдында турмагъа ляйыкъ олмакъ ичюн эр вакъыт дува окъунъыз.

37

Иса куньдюз Алланынъ Сарайында адамларны огрете эди. Акъшам кельгенде исе шеэрден чыкъып, геджесини Зейтюн дагъында кечире.

38 Бутюн халкъ исе Исаны динълемек ичюн саба эрте Сарайгъа, Онынъ алдына келе эди.

22

1

Песах денильген Маясыз Пишкен Пите Байрамы якъынлаша эди.

2 Баш руханийлернен Къанун оджалары халкътан къоркъып, Исаны ольдюрмеге имкяныны къыдыра эдилер.

3 О вакъыт он экиден бириси олгъан, Искариот деп адландырылгъан Иуданынъ ичине Иблис кирди.

4 Иуда барып, баш руханийлер ве Сарай къаравулларынынъ башлыкъларынен Исаны насыл этип якъаламакъ акъкъында анълашты.

5 Олар севинип, онъа пара береджек къарарына кельдилер.

6 Иуда бунъа разылыкъ берди ве халкъ олмагъанда, Исаны сатып оларгъа бермек ичюн келишкен вакъыт къыдыра башлады.

7

Маясыз Пишкен Пите Байрамынынъ куню кельди. Онда адамлар Песах къозусыны къурбан чала эдилер.

8

Иса Пётрнен Юханны ёллап:

— Барынъыз да, бизге Песах ашыны азырланъыз, — деди.

9 Олар Исадан:

— Ашны къайда азырлайджагъымызны истейсинъ? — деп сорадылар.

10 Иса оларгъа:

— Шеэрге киргенинъизде, сизге бир бардакъ сув котерип кеткен адам расткеледжек, — деди. — Онынъ пешинден барып о кирген эвге киринъиз

11 ве эв саибине шойле денъиз: «Оджа сенден: „Шегиртлеримнен Песах ашыны ашайджакъ одамыз къайда?” — деп сорай».

12 О адам сизлерге юкъары къатта, энди эр шейи азырлангъан, бир балабан оданы косьтерир. Анда керек шейлерни азырланъыз, — деди.

13

Шегиртлер барып, эр шейни Иса айткъаны киби таптылар ве Песах ашыны азырладылар.

14 Вакъты-саати кельгенде, Иса он эки эльчинен берабер софра этрафында ер алды

15 ве оларгъа:

— Мен азап чекмезден эвель бу Песах ашыны сизнен ашамакъны пек арзу эттим.

16 Амма сизлерге айтам: Мен бу ашны, Алланынъ Падишалыгъында Песах олмагъандже, ашап оламайджам, — деди.

17

Къадени элине алып, шукюр этти ве:

— Буны алынъыз да, озьара пайлашынъыз.

18 Сизлерге айтам: Алланынъ Падишалыгъы кельмегендже, Мен бу вакъыттан башлап, юзюм мейвасынынъ ичимлигини ичмейджем, — деди.

19

Сонъ отьмекни алды, шукюр этип парчалады да, шегиртлерине берип:

— Бу сиз ичюн берильген Меним тенимдир. Мени анъмакъ ичюн буны япынъыз, — деди.

20 Бойле де О, аштан сонъ, къадени оларгъа узатып, шойле деди:

— Бу къаде — Янъы Васиеттир. Бу Васиет Меним сиз ичюн тёкюлеяткъан къанымнен кучьке кире.

21 Амма Мени саткъаннынъ къолу да Меннен бир софрада узанмакъта.

22 Эбет, Инсан Огълунынъ кетеджеги эвельден тайин этильди. Лякин Оны саткъан адамнынъ алына беля!

23

Эльчилер, олардан къайсы бири буны япаджакъ экени акъкъында бир-биринден сорап башладылар.

24

Шегиртлернинъ арасында, олардан къайсы энъ буюк олгъаны акъкъында бир тартышма чыкъты.

25 Лякин Иса оларгъа:

— Башкъа миллетлернинъ падишалары озь халкълары устюнде эфендилик этелер. Оларнынъ укюмдарлары «яхшылыкъ япкъанлар», деп адланалар.

26 Сизде исе ойле олмасын! Ичинъизден ким буюк олса, озюни энъ кучюк киби тутсун. Ким башлыкъ олса, хызметчи киби олсун.

27 Къайсы бири буюк? Софра башында ер алгъанмы, я да хызмет этип тургъанмы? Софра башында ер алгъан дегильми? Мен исе аранъызда хызмет эткен киби олдым!

28 Сынав кечкен вакъытларымда Меннен берабер сиз эдинъиз.

29 Шу себептен, Бабам Манъа Падишалыкъта башлыкъ этмеге акъкъыны бергени киби, Мен де сизге бу акъны берем.

30 Сонъ сиз Меним Падишалыгъымда софрада отурып ашап-ичерсиз, тахтларгъа отурып, Исраильнинъ он эки къабилесине укюм этеджексиз, — деди.

31

Иса:

— Симон, Симон! Мына, Иблис сизни сынамакъ ве ун киби электен кечирмек ичюн рухсет сорады.

32 Лякин Мен, имандан таймасын, деп сен ичюн ялвардым. Сен Манъа къайтып кельгенинъде, къардашларынънынъ иманыны да къавийлештир, — деди.

33

Симон Исагъа джевап берип:

Рабби! Мен Сеннен зиндангъа да, олюмге де бармагъа азырым! — деди.

34 Иса онъа:

— Санъа шуны айтам, Пётр: бугунь хораз къычырмаздан эвель, сен Менден учь кере вазгечеджесинъ, — деди.

35

Иса шегиртлерине:

— Мен сизни акъчасыз, торбасыз, аякъкъапсыз ёллагъанымда, бир шейде эксиклигинъиз олдымы? — деди.

— Ич бир шейде олмады! — деп джевап берди олар.

36 Иса оларгъа шойле деди:

— Лякин энди кимнинъ акъчасы олса, озюнен алсын. Кимнинъ торбасы олса, оны да алсын. Эгер олмаса, урбасыны сатып къылыч сатын алсын.

37 Сизлерге айтам: Языларда: «Оны джинаетчилер сырасына къойдылар», — деген сёзлер Менде беджерильмек керек. Чюнки, Меним акъкъымда айтылгъан сёзлер эписи беджерильмек керек.

38

Шегиртлер:

— Рабби, мына бу ерде эки къылыч бар! — дедилер.

— Етер! — деди Иса.

39

Эвден чыкъып, адети боюнджа Иса Зейтюн дагъына кетти. Шегиртлери де Онынъ артындан кеттилер.

40 О ерге кельгенде, Иса оларгъа:

— Сынавдан кечмек ичюн дува окъунъыз, — деди.

41 Озю исе олардан бир таш атув месафесине четке барды да, тиз чёкип дува окъуп башлады:

42

— Баба! Эгер истесенъ, бу азаплар къадесини Менден ал! Амма Меним дегиль, Сенинъ истегинъ эда этильсин!

43

Шу арада коктен бир мелек Исагъа корюнип, Онъа къувет берди.

44 О олюм азабында олып, даа буюк кучьнен дува окъуды. Ондан чыкъкъан тер исе ерге тамгъан къан тамчыларына ошай эди.

45

Дува окъугъан сонъ турып, Иса шегиртлерининъ янына кельди. Оларны къайгъыдан юкълап къалгъан алда корьди.

46 Оларгъа:

— Сиз не ичюн юкълайсыз? Къана турынъыз да, сынавдан кечмек ичюн дува окъунъыз, — деди.

47

Иса даа бу сёзлерни айткъанда, топлашып кельген адамлар пейда олдылар. Он экиден бири Иуда адлы адам, башкъаларнынъ огюне чыкъып, Исагъа якъынлашты да, Оны опьмеге ынтылды.

48 Иса онъа:

— Иуда, сен Инсан Огълуны опип сатасынъмы? — деди.

49

Исанынъ янындаки шегиртлери не оладжагъыны анълап:

— Рабби, къылычларнен урайыкъмы? — дедилер

50 ве олардан бириси баш руханийнинъ къулуны урып, онынъ онъ къулагъыны кесип алды.

51 О вакъыт Иса:

— Етер, токътанъыз! — деди де, къулнынъ къулагъына къол тийдирип, оны тедавийледи.

52 Сонъ Оны алмагъа кельген баш руханийлер, Сарай къаравулларынынъ башлыкълары ве акъсакъалларгъа:

— Сизлер айдут тутаджакъ киби къылыч ве таякъларнен силяланып кельдинъиз!

53 Мен эр кунь Алланынъ Сарайында сизинъ аранъызда олгъанымда, Манъа къол котермединъиз. Амма шимди сизинъ вакътынъыз, къаранлыкънынъ укюми, — деди.

54

Олар Исаны якъалап, баш руханийнинъ эвине алып бардылар. Пётр исе узакътан оларнынъ пешинден кетти.

55 Азбарнынъ ортасында атеш якъып, этрафында эписи берабер отургъанда, Пётр да о адамларнынъ арасында отурды.

56 Бир хызметчи къыз онынъ атеш янында отургъаныны корип, онъа тикилип бакъты да:

— Бу да Онен берабер эди! — деди.

57 Лякин Пётр о къадынгъа:

— Эй къадын, мен Оны танымайым! — деп инкяр этти.

58

Бираздан сонъ башкъа бир адам Пётрны корип:

— Сен де олардан бириси оласынъ! — деди. Амма Пётр онъа да:

— Адам, мен олардан бириси дегилим! — деди.

59

Бир саат къадар кечкен сонъ даа бириси:

— Акъикъатта бу адам да Онен берабер олгъан, чюнки о да Галилеядан, — деди ишанчнен.

60 Лякин Пётр онъа да:

— Акъай, сен не айткъанынъны бильмейим, — деди. О вакъыт, о лафыны даа битирмегенде, хораз къычырды.

61 Рабби Иса айланып, Пётргъа бакъты. Пётр исе Рабби онъа: «Бугунь хораз къычырмаздан эвель, сен учь кере Менден вазгечеджесинъ», — деген сёзлерини хатырлады.

62 О азбардан чыкъып, окюр-окюр агълады.

63

Исаны тутып тургъан адамлар исе Оны мыскъыллап котеклей эдилер.

64 Онынъ козьлерини багълап:

Пейгъамберлигинъни косьтер, Сени ким ургъаныны бизге айт! — дедилер.

65 Онъа даа чокъ куфюр сёзлер айттылар.

66

Сабадан халкънынъ акъсакъаллары ве баш руханийлернен Къанун оджалары топланып, Исаны озьлерининъ Юксек Шурасына алып бардылар.

67

— Сен Месихсинъми? Бизлерге джевап бер! — дедилер. Иса оларгъа:

— Сизлерге айтсам, инанмайджакъсынъыз.

68 Сизлерге суаль берсем, джевап бермейджексинъиз.

69 Лякин бундан сонъ Инсан Огълу Къудретли Алланынъ онъ тарафында отураджакъ, — деди.

70

О вакъыт эписи бирден:

— Демек, Сен Алланынъ Огълусынъмы? — деп сорадылар.

— Мен О экенимни озюнъиз айтасыз, — деди оларгъа Иса.

71 Олар исе:

— Бизге даа насыл шаатлыкъ керек? Озь агъзындан озюмиз эшиттик! — дедилер.

23

1

Оларнынъ эписи турып, Исаны Пилатнынъ алдына алып кеттилер.

2 Олар Оны къабаатламагъа башлап:

— Бу Адам халкъымызны ёлдан ура. Озюни Месих Падиша деп, императоргъа салым тёлемекке кедер эте, — дедилер.

3 Пилат Исадан:

— Сен еудийлер Падишасысынъмы? — деп сорады. Иса онъа джевап берип:

— Буны сен озюнъ айтасынъ, — деди.

4

Пилат баш руханийлерге ве халкъкъа:

— Мен бу адамда ич бир къабаат тапмайым, — деди.

5

Лякин олар айткъанында къатты турып:

Галилеядан башлап бу ергедже — бутюн Еудиеде озь огретювини даркъатып, халкъны баштан чыкъара, — дедилер.

6

Буны эшитип, Пилат:

— Бу адам Галилеяданмы? — деп сорады.

7 Исанынъ Иродгъа бойсунгъан виляеттен олгъаныны билип, Оны шу куньлерде Ерусалимде олгъан Иродгъа ёллады.

8

Ирод Исаны корип пек къуванды, чюнки о, Иса акъкъында баягъы хаберлер эшитип, чокътан берли Оны корьмеге истей ве О япкъан бир де бир аджайип шейни озь козюнен корьмеге умют эте эди.

9 Ирод Исагъа бир чокъ суаль берди, амма Иса бирине де джевап къайтармады.

10 Этрафында тургъан баш руханийлер ве Къанун оджалары исе Онынъ устюне къабаатлар ягъдыра эдилер.

11 Ироднынъ озю де аскерлеринен берабер Исаны ашалап масхара этти де, Онъа ачыкъ тюсте паалы урбалар кийдирип, Пилатнынъ алдына къайтарып йиберди.

12 Бу адиседен эвель бир-бирине душманлыкъта олгъан Ирод ве Пилат шу куньден башлап дост олдылар.

13

Пилат исе баш руханийлерни, башлыкъларны ве халкъны бир ерге чагъырып,

14 оларгъа:

— Сиз бу адамны манъа: «Халкъны баштан чыкъара», — деп кетирдинъиз. Амма мен Ондан козьлеринъиз огюнде эр шейни сорадым ве сиз Онъа юклеген къабаатлардан бирисини биле тапмадым, — деди.

15 — Ирод да ич бир къабаат тапмагъаны ичюн Оны бизге къайтарып ёллады. Бойлеликнен, бу адам олюм джезасына ляйыкъ ич бир шей япмагъан.

16 [16-17] Мен Оны бир джезалап, сонъ бошатып йибереджем.

17

18

Халкъ исе бир агъыздан:

— Буны гъайып эт! Бизге Бараббаны чыкъарып йибер! — деп къычырды.

19

Барабба исе шеэрде исьян котергени ве адам ольдюргени ичюн зиндангъа атылгъан эди.

20 Пилат Исаны бошатмакъ истеп, лафыны девам этеджек олды,

21 амма топлангъанлар эп:

— Оны хачкъа мыхлап къой! Хачкъа! — деп къычырдылар.

22 Пилат учюнджи кере оларгъа:

— О не яманлыкъ япты? Мен Онда олюмге ляйыкъ ич бир къабаат тапамайым. Мен Оны бир джезалап, бошатып йиберирим, — деди.

23

Лякин олар бар сеслеринен къычырып, Исаны хачкъа мыхланмасыны талап эттилер. Ахыр сонъу халкъ ве баш руханийлернинъ къычыргъанлары устюн чыкъты,

24 ве Пилат оларнынъ талабыны ерине кетирмеге къарар чыкъарды.

25 Олар сорап тургъан, адам ольдюргени ичюн зиндангъа атылгъан исьянджыны азатлыкъкъа чыкъарып, Исаны исе оларнынъ элине берди.

26

Исаны алып кеткенлерде, тарладан келеяткъан Симон адлы киренели бир адамны тутып, Исанынъ артындан котерип бармакъ ичюн хачны онъа юкледилер.

27 Онынъ артындан пек чокъ адам, Онынъ ичюн кокюслерине урып агълагъан къадынлар да кете эдилер.

28

Иса оларгъа айланып:

— Эй Ерусалим къызлары! Меним огърумда агъламанъыз, лякин озюнъиз ве балаларынъыз огърунда агъланъыз,

29 чюнки ойле куньлер келеята ки: «Не де бахтлыдыр ич догъурмагъан, къысыр ве бала эмиздирмеген къадынлар», — дейджеклер.

30 О вакъыт дагъларгъа: «Устюмизге авдарылынъыз!» ве тёпеликлерге: «Бизни къапатынъыз!» — дейджеклер.

31 Ем-ешиль терекке бойле япсалар, къуругъан терекке не япар экенлер? — деди.

32

Исанен бирликте олюмге эки айдутны да алып кете эдилер.

33 Къафа деген ерге кельген сонъ, Исаны ве Онен бирликте эки джинаетчини де, бирисини Онынъ онъ тарафында, башкъасыны сол тарафында хачларгъа мыхлап астылар.

34

Иса:

— Баба! Оларны багъышла, чюнки не япкъанларыны озьлери де бильмейлер, — деди. Аскерлер джереп чекип, Исанынъ урбаларыны озьара пайлаштылар.

35 Халкъ исе анда турып сейир эте эди. Башлыкълар да Исаны мыскъыллап:

— Башкъаларыны къуртара эди де, барсын энди, эгер О, акъикъатен Алла сайлагъан Месих олса, Озюни Озю къуртарсын! — деп куле эдилер.

36 Онынъ устюнден аскерлер де къылындылар. Исанынъ янына келип, Онъа экши ичимлик берип:

37

— Эгер Сен еудийлернинъ Падишасы олсанъ, Озюнъни Озюнъ къуртарса! — дедилер.

38

Исанынъ башы устюне: «Бу — Еудийлернинъ Падишасы» деген язы бар эди.

39

Хачкъа асылып тургъан айдутлардан бириси О акъкъында куфюр сёзлер айтып:

— Сен Месих дегильсинъми? Озюнъни де, бизни де къуртар! — деди.

40 Экинджиси исе оны токътатып:

— Сен Алладан къоркъмайсынъмы? Сен озюнъ де О киби хачкъа мыхлангъансынъ, — деди.

41 — Биз япкъан ишлеримиз ичюн укюм этильдик ве акъкъымызны аламыз. Амма бу адам ич бир ярамазлыкъ япмагъан.

42

Сонъ о:

— Иса! Озь Падишалыгъынъа киргенде мени унутма! — деди.

43 Иса онъа джевап берип:

— Санъа догърусыны айтам: сен даа бугунь Меннен берабер дженнетте оладжакъсынъ, — деди.

44

Бу вакъиа саат он экилерде олды. Сонъ саат учьке къадар бутюн дюньяны къаранлыкъ басты,

45 чюнки кунеш къараргъан эди. Алла Сарайынынъ Энъ Мукъаддес Одасында перде тёпеден ашагъадже экиге болюнип йыртылды.

46 Иса къатты сеснен къычырып:

— Бабам! Рухумны Сенинъ къолунъа берем! — деди. Бу сёзлернен джан берди.

47

Буны корьген юзбашы:

— Акъикъатен, бу адам къабаатсыз экен! — деп, Алланы шерефледи.

48 Сейир этмек ичюн топланып кельген бутюн халкъ олгъан шейни корип, кокрегине ура-ура эвлерине къайтты.

49 Исаны бильгенлер исе ве Галилеядан Онынъ пешинден кельген къадынлар узакъта турып, бакъа эдилер.

50

Еудийлер Юксек Шурасынынъ азаларындан Юсуф адлы яхшы ве инсафлы бир адам бар эди.

51 О, еудийлернинъ Ариматея шеэринден олып, Алланынъ Падишалыгъыны умютнен беклей эди. Юсуф Шуранынъ къарарындан ве ишинден разы олмады.

52

Юсуф Пилаткъа барып, Исанынъ тенини истеди.

53 Оны хачтан тюшюрип, кетен безге сарды ве къая ичинде оюлгъан, даа ич кимсе дефн этильмеген къабирге яткъызды.

54 О кунь джума кунюнинъ акъшамы эди, еудийлернинъ раатлыкъ кунюнинъ башланмасына аз вакъыт къалгъан эди.

55

Исанен бирликте Галилеядан кельген къадынлар Юсуфнынъ артындан кетип, къабирни ве Исаны дефн этильгенини корьдилер.

56 Эвлерине къайтып, дефн ичюн къокъулы ягъларнен мюр азырладылар. Амма раатлыкъ куню олар Къанунгъа бойсунып, бир иш япмадылар.

24

1

Афтанынъ биринджи кунюнде саба эрте, къадынлар азырлагъан къокъулы ягъларыны алып къабирге кельдилер.

2 Анда келип, къабирнинъ агъзыны къапаткъан ташнынъ четке сюрип ташлангъаныны корьдилер.

3 Къабирге кирип, Рабби Исанынъ беденини тапмадылар.

4 Къадынлар шашып тургъан вакъытта, апансыздан оларнынъ огюнде парылдагъан беяз урба кийген эки адам пейда олды.

5 Къадынлар къоркъудан ерге бакъып тургъанда, мелеклер оларгъа:

— Тири Олгъанны не ичюн олюлер арасында къыдырасыз?

6 О мында ёкъ, О тирильди. Даа Галилеяда олгъанда, О сизге не айткъаныны хатырланъыз:

7 «Инсан Огълу гуналыларнынъ элине берильмек, хачкъа керип асылмакъ, амма учюнджи куню тирильмек керектир», — деген эди, — дедилер.

8

Къадынлар Исанынъ бу сёзлерини хатырладылар.

9 Къабирден къайтып, олар бутюн бу олгъан шейлерни он бир шегиртине ве о ерде олгъан башкъаларнынъ эписине бильдирдилер.

10 Бу къадынлар — магдалалы Мерьем, Ёанна, Якъупнынъ анасы Мерьем ве оларнен бирликте олгъан башкъа къадынлар да эльчилерге шуны айта эдилер.

11 Амма бу сёзлер оларгъа бош уйдурма киби корюндилер, олар къадынларгъа инанмадылар.

12

Пётр исе бирден къабирге чапты. Эгилип бакъса, тек дженазе безлеринден башкъа бир шей корьмеди. О олгъан шейден пек шашып, эвине къайтып кельди.

13

Шу куню шегиртлерден экиси Ерусалимден он километр къадар узакълыкъта олгъан Эммаус коюне кетип,

14 бутюн бу олгъан шейлер акъкъында озь ара лакъырды эте эдилер.

15 Олар бойле лаф эткен вакъытта, Иса Озю оларгъа якъынлашып, янларында кетти.

16 Амма олар Оны танымадылар, чюнки козьлери кёр киби эди.

17 Иса оларгъа:

Ёл бою не акъкъында лаф этесинъиз? — деди.

Олар кедерли корюнип, токътадылар.

18 Шегиртлеринден бириси Клеопас Онъа:

— Сен Ерусалимде ябанджысынъ? Шунынъ ичюн де анда бу куньлерде олып кечкен шейлерни бильмейсинъ? — деди.

19

Иса олардан:

— Я не олды? — деп сорады.

Назаретли Исанен олып кечкен шейлер, — дедилер Онъа.

— О, Алланынъ ве бутюн халкънынъ огюнде сёзюнен ве ишинен къудретли олгъан бир пейгъамбер эди.

20 Лякин бизим баш руханийлеримиз ве Шура азаларымыз Оны олюмге бердилер ве Оны хачкъа мыхлаттылар.

21 Биз исе Оны Исраильни къуртараджакъ Месих, деп умют эте эдик. Амма даа бир шей олды: энди учь кунь кечкенде,

22 бизим къадынлар бизни шашырдылар. Саба эрте къабирге барып,

23 олар Онынъ тенини тапамагъанлар, къайтып бизге, мелеклерни корьгенлерини айттылар. Мелеклер оларгъа Исанынъ тири олгъаныны айткъанлар.

24 О вакъыт бизимкилерден базылары къабирге барып, эписини шу къадынлар айткъанлары киби тапкъанлар, амма Исанынъ Озюни корьмегенлер.

25

Иса оларгъа:

— Эй акъылсызлар! Пейгъамберлернинъ айткъанларына иманы агъыр адамлар!

26 Месих бу азаплардан кечип, Озь шерефине кирмек керекмей эдими? — деди.

27

Сонъ Муса ве эписи Пейгъамберлернинъ Языларындан башлап, Иса анда Озю акъкъында язылгъан шейлерни оларгъа анълатты.

28

Олар ёл туткъан койге якъынлашкъанда, Иса Озь ёлуны девам этеджек киби олды.

29 Лякин олар:

— Бизнен къал, чюнки кунь битеята, энди акъшам олды, — деп Онъа ялвардылар. Иса эвге кирип, оларнен къалды.

30

Оларнен софрада ер алып, Иса отьмекни алып шукюр этти ве парчалап оларгъа берди.

31 О дакъкъасы шегиртлернинъ козьлери ачылды, ве олар Оны таныдылар. Амма Иса бирден оларнынъ козьлеринден гъайып олды.

32

Олар бир-бирине:

— О бизнен ёл бою лаф эткенде ве Языларны анълаткъанда, юрегимиз къуванып янмай эдими?! — дедилер.

33

Олар шу ань ерлеринден турып, Ерусалимге къайттылар. Он бири ве аркъадашларынынъ топлангъан ерине келип киргенлерде,

34 анда топлашкъанлар: «Раббимиз акъикъатен тирилип Симонгъа корюнген», — дедилер.

35 Кельген шегиртлер де ёлда олып кечкен шейлерни, отьмекни парчалагъан дакъкъасы Исаны насыл таныгъанларыны айттылар.

36 Олар буны тариф эткенде, Исанынъ Озю келип ортагъа турды да, оларгъа:

— Селям алейкум! — деди.

37

Олар шашып, бир хаялет корьгенлерини тюшюнип, пек къоркътылар.

38 Иса оларгъа:

— Сизни неден къоркътынъыз? Юреклеринъизде не ичюн бойле шубелер бар?

39 Эллериме, аякъларыма бакъынъыз — бу Меним! Манъа тийип бакъсанъыз, корерсиз. Рухта эт ве кемик олмай, Менде исе бар, — деди.

40

Буны айткъан сонъ, оларгъа къолларыны ве аякъларыны косьтерди.

41 Къуванып тааджипленген ве даа инанып оламагъан шегиртлеринден Иса:

— Сизде ашаладжакъ бир шей бармы? — деп сорады.

42

Олар Онъа пишкен балыкъ кесеги бердилер.

43 Иса оны алып козьлери огюнде ашады.

44 Сонъ оларгъа шойле деди:

— Мен даа сизнен берабер олгъанда, Мусанынъ Къанунында, Пейгъамберлернинъ Языларында ве Зебур Китабында Меним акъкъымда язылгъанларнынъ эписи беджерильмек керектир, деген эдим.

45

Сонъ Иса оларны Мукъаддес Языларны анъламагъа огретти.

46 О оларгъа:

— Мукъаддес Языларда, Месих азаплар чекеджек ве учюнджи куню олюлер арасындан тураджакъ, деп бильдирильгендир.

47 Ерусалимден башлап эписи халкъларгъа: гуналарынъызны багъышланмасы ичюн Месихнинъ адынен тёвбе этинъиз, деп илян этиледжектир.

48 Сиз бу шейлерге шаат оладжакъсыз.

49 Мен сизге Бабам ваде эткен шейни берейим. Сиз юкъарыдан келеджек къудреттен кучь алмагъандже, шеэрде къалынъыз, — деди.

50

Иса шегиртлерини шеэрден тышарыгъа чыкъарып, Бетаниягъадже алып кельди. Анда эллерини котерип, оларгъа хайыр дувасыны окъуды.

51 Дува окъугъанда, олардан узакълашып кокке котерильди.

52 Шегиртлери Онъа бель букип, буюк къуванчнен Ерусалимге къайтып кельдилер.

53 Бутюн вакъыт Алланынъ Сарайында олып, Алланы шерефлей эдилер.