1
Ибраимнинъ ве Давутнынъ союндан олгъан Иса Месих акъкъында ривает. Мына Онынъ баба-деделери:2
Ибраим Исхакънынъ бабасы эди. Исхакъ — Якъупнынъ бабасы. Якъуп — Ехуда ве онынъ агъа-къардашларынынъ бабасы.3 Ехуда ве онынъ апайы Тамардан Парец ве Зерах догъулдылар. Парец — Хецроннынъ бабасы. Хецрон — Рамнынъ бабасы.
4 Рам — Амминадавнынъ бабасы. Амминадав — Нахшоннынъ бабасы. Нахшон — Салмоннынъ бабасы.
5 Салмон ве онынъ апайы Рахавдан Боаз догъулды. Боаз ве онынъ апайы Руттан Овед догъулды. Овед — Йишайнынъ бабасы.
6 Йишай — Давут падишанынъ бабасы. Давут падиша ве Уриянынъ сабыкъ апайындан Сулейман догъулды.
7 Сулейман — Реховоамнынъ бабасы. Реховоам — Авиянынъ бабасы. Авия — Асанынъ бабасы.
8 Аса — Ехошафатнынъ бабасы. Ехошафат — Ёрамнынъ бабасы. Ёрам — Уззиянынъ бабасы.
9 Уззия — Ётамнынъ бабасы. Ётам — Ахазнынъ бабасы. Ахаз — Хизкиянынъ бабасы.
10 Хизкия — Менашшенинъ бабасы. Менашше — Амоннынъ бабасы. Амон — Ёшиянынъ бабасы.
11
Исраиллилер Вавилонгъа сюргюн этильгенде, Ёшиядан Екония ве онынъ агъа-къардашлары догъулды.12 Вавилонгъа сюргюн этильгенден сонъ Екониядан Шеалтиэль догъулды. Шеалтиэльден Зеруббавел догъулды.
13 Зеруббавелден Авиуд догъулды. Авиуддан Эльяким догъулды. Эльякимден Азор догъулды.
14 Азордан Цадок догъулды. Цадоктан Ахим догъулды. Ахимден Элиуд догъулды.
15 Элиуддан Элеазар догъулды. Элеазардан Маттан догъулды. Маттандан Якъуп догъулды.
16
Якъуптан Мерьемнинъ акъайы Юсуф догъулды. Мерьемден исе Иса догъулды. О, Месих деп адлангъан эди.17
Бойледже, Ибраимден Давуткъа къадар эписи олып он дёрт несиль, Давуттан, Вавилонгъа сюргюн этильмезден эвель — он дёрт несиль, ве Вавилон сюргюнинден сонъ Месих догъгъандже — он дёрт несильдир.18
Иса Месих бойле догъды: Онынъ анасы Мерьем Юсуфкъа нишанлы эди. Амма оларнынъ никяхларындан эвель Мерьемнинъ Мукъаддес Рухтан бала беклегени белли олды.19 Онынъ киеви Юсуф инсафлы адам олгъаны себебинден, Мерьемден айырылмакъ ниетине келе, лякин гизли, чюнки къадынны масхара этмеге истемей.
20 Бойле фикирге кельген вакъытта, гедже онынъ тюшюнде Раббиден бир мелек келип:
— Эй, Давутнынъ огълу Юсуф! Сен Мерьемге эвленмектен асыл къоркъма, чюнки онынъ къарнындаки Бала — Мукъаддес Рухтандыр.21 Мерьем огъул догъаджакъ, ве сен Онынъ адыны Иса къояджакъсынъ, чюнки О, Озь халкъыны гуналардан къуртараджакъ, — деди.
22
Буларнынъ эписи, Раббининъ пейгъамбер ярдымынен айткъан сёзлери ерине кельмеси ичюн олды:23
«Къыз юклю олып, Огъул догъаджакъ, Онынъ адыны Иммануэл къояджакълар». Иммануэл — «Алла бизнен» демектир.24
Юсуф уянгъанынен, Раббининъ мелеги онъа буюргъаныны япты ве Мерьемге эвленди,25 амма апайы Огъул тапмагъандже онен ятмады. Догъгъан Огълунынъ адыны Иса къойды.
1
Иса, Еудие виляетининъ Вифлеем шеэринде догъгъан сонъ, шаркътан Ерусалимге тылсымджы алимлер кельдилер. О девирде Еудиенинъ падишасы Ирод эди.2 Тылсымджы алимлер:
— Янъы догъгъан еудийлернинъ Падишасы къаерде? Биз шаркъта Онынъ йылдызыны корьдик, шунынъ ичюн Онъа бель букмеге кельдик, — дедилер.3 Буны эшиткен Ирод падиша ве онен берабер бутюн Ерусалим де буюк къасеветке тюшти.
4 О, халкънынъ эписи баш руханийлерини ве Къанун оджаларыны топлап, олардан Месихнинъ не ерде догмакъ керегини сорады.
5 Олар онъа:
— Еудиенинъ Вифлеем шеэринде, — деп джевап бердилер. — Чюнки пейгъамбер шойле язгъан:6
«Сен де, Вифлеем, Ехуда топрагъы, Ехуданынъ баш шеэрлеринден эксик дегильсинъ. Сенинъ ичинъден Башлыкъ чыкъаджакъ. О, Меним Исраиль халкъыма чобанлыкъ япаджакъ».7
О вакъытта Ирод, тылсымджыларны гизлиден озюне чагъырып, олардан йылдызнынъ пейда олгъан догъру вакътыны билип алды8 ве оларны Вифлеемге ёллап:
— Барынъыз, Балачыкъ акъкъында эр шейни сораштырып билинъиз. Оны тапкъан сонъ манъа хабер этинъиз. Мен де анда барып, Онъа бель букерим, — деди.9
Тылсымджы алимлер падишанынъ сёзлерини динълеп, ёлгъа чыкътылар. Шу ань оларгъа шаркъта корюнген йылдыз тылсымджыларнынъ огюне чыкъты ве Бала яткъан ер устюне келип токътады.10 Тылсымджы алимлер йылдызны корип пек къувандылар, оларнынъ къуванчы сынъырсыз эди.
11 Эвге кирип, Баланы ве Онынъ анасы Мерьемни корьдилер де, тиз чёкип, Онъа бель буктилер. Сонъ хазинелерини ачып, Онъа алтын, либан ве мюр багъышладылар.
12 Гедже тылсымджылар тюшлеринде Алладан: «Ироднынъ алдына къайтманъыз», — деген эмир алдылар ве озь юртларына башкъа ёлнен къайтып кеттилер.
13
Тылсымджы алимлер кеткен сонъ, Раббининъ бир мелеги Юсуфкъа тюшюнде келип: — Еринъден тур! Баланен анасыны алып, Мысыргъа къач ве, мен санъа айтмагъанымдже, о ерде къал. Чюнки Ирод Баланы къыдырып тапып, Оны ольдюрмеге истей, — деди.14
Юсуф турды ве шу геджеси Баланен анасыны алып, Мысыргъа ёл алды.15 Олар, Ирод ольгендже, анда къалдылар. Бойледже, бу шей, Раббининъ: «Мен Огълумны Мысырдан чагъырып алдым», — деп, пейгъамбер аркъалы айткъан сёзю беджерильмеси ичюн олды.
16
Ирод исе, тылсымджы алимлер оны алдаткъанларыны корип, пек ачувланды ве, олардан билип алгъан вакъыткъа коре, Вифлеемде ве онынъ этрафында эки яшына етмеген эписи огълан балаларны ольдюрмек ичюн аскер ёллады.17 Бойледже, Йирмея пейгъамбер ярдымынен айтылгъан сёзлер ерине кельди:
18
«Рама шеэринде бир сес эшитиле, — агълавлар ве буюк фигъанлар. Балалары ичюн Рахель агълай, — тынчланмагъа истемей бу къадын, чюнки онынъ балалары ёкъ энди».19
Ирод падиша ольген сонъ, Мысырда Юсуфкъа тюшюнде Алланынъ мелеги корюне ве:20
— Еринъден тур, Баланы ве Онынъ анасыны ал да, Исраиль мемлекетине къайт. Чюнки Баланы ольдюрмеге истегенлер озьлери ольдилер, — деди.21
Шу ань Юсуф турды, Баланы ве Онынъ анасыны алып, Исраильге кельди.22 Амма Еудиеде Ироднынъ ерине онынъ огълу Архелай тахткъа отургъаныны бильген сонъ, Юсуф анда бармагъа къоркъты. Тюшюнде эмир алып, о Галилея виляетине кетти.
23 Анда барып, Назарет шеэринде ерлешти. Бойлеликнен: «Онъа „назаретли” дейджеклер», — деген пейгъамбер сёзю ерине кельди.
1
Шу куньлерде Еудиенинъ сахрасында Сувгъа Батырыджы Ягъя пейда ола. О адамларгъа:2
— Тёвбе этинъиз, чюнки Кок Падишалыгъы энди пек якъын! — деп илян эте.3
Ешая пейгъамбер о, Ягъя акъкъында шойле айткъан: «Сахрада бир адам къычыра: „Раббининъ ёлуны азырланъыз, кечеджек ерлерини тюм-тюз этинъиз!”»4
Ягъянынъ озю деве юнюнден орюльген урба кийип, белине мешин къушакъ багълап юре эди. Онынъ ашагъан ашы исе чегертки ве кийик бал эди.5
Ерусалим, бутюн Еудие ве Иордан озенининъ этрафында яшагъанлар онынъ алдына келе эдилер.6 Олар озь гуналарыны айта эдилер, Ягъя исе кельгенлерни Иордан озенинде сувгъа батырып чыкъара эди.
7
Онынъ алдына чокъ ферисе ве саддукий де сувгъа батырылып чыкъмагъа кельгенлерини корип, Ягъя оларгъа: — Эй йылан союндан олгъанлар! Башынъызгъа келеяткъан Алланынъ гъазабындан къачып къуртуладжагъынъызны сизге ким огретти? — деди.8 — Тёвбе эткенинъизни озь ишлеринъизнен исбат этинъиз!
9 Лякин ичинъизден: «Ибраим бизим бабамыз!» — деп, ич тюшюнменъиз. Мен сизлерге шуны айтам: Алланынъ мына бу ташлардан Ибраимге бала япмагъа къудрети бар.
10 Шимди тереклернинъ тамырлары янында балта азыр ята. Яхшы мейва бермеген эр бир терекни кесип, атешке ташлайлар.
11 Мен сизни сувгъа батырам. Бу — тёвбе бельгисидир. Амма артымдан Келеяткъан менден къудретлидир. Мен Онынъ аякъкъапларыны котерип, пешинден кетмеге биле ляйыкъ дегилим. О сизни Мукъаддес Рухкъа ве атешке батыраджакъ.
12 О энди Озюнинъ махсус курегинен богъдайны кепектен айырмагъа азыр. О, Озь арманыны темизлейджек: богъдайны анбаргъа топлап, кепекни исе сёнмез атеште якъаджакъ.
13
О вакъыт Ягъянынъ янына, сувгъа батырылмакъ ичюн, Галилеядан Иордан озени боюна Иса келе.14 Ягъя башта Оны токътатмагъа истеп:
— Мен озюм Санъа барып сувгъа батырылмакъ керегим. Сен исе манъа кельгенсинъ! — деди.15 Иса онъа джевап берип:
— Шимди шай олсун, бизге Алланынъ истегенини япмакъ керек, — деди. Ве Ягъя разы олды.16
Батырылгъан сонъ, Иса аман сувдан чыкъты. Шу ань Онынъ огюнде кок ачылды да, Иса Алланынъ Рухуны корьди: О, гогерджин киби ашагъа энип, Онъа къонды.17 Коклерден:
— Бу — Меним севимли Огълумдыр! Мен Ондан разым! — деген сес эшитильди.1
Сонъ Рух Исаны, Иблиснинъ сынавындан кечмек ичюн, сахрагъа алып барды.2 О къыркъ кунь ве къыркъ гедже аштан вазгечип, пек ач олды.
3 Онынъ янына Сынавджы кельди де:
— Эгер Сен Алланынъ Огълу олсанъ, айтчы, бу ташлар отьмек олсунлар! — деди.4 Иса онъа джевап берип, шойле деди:
— Алланынъ Китабында: «Инсангъа яшамакъ ичюн тек бир отьмек дегиль, онъа Алланынъ агъзындан чыкъкъан эр бир сёз керек ола», — деп язылгъан.5
Сонъ Иблис Исаны Ерусалимге, Мукъаддес Шеэрге кетирте ве Оны Алланынъ Сарайы тёпесине къойып,6 Исагъа:
— Эгер Сен Алланынъ Огълу олсанъ, Озюнъни ашагъа ташлачы. Чюнки Алланынъ Китабында шойле язылгъан: «О, Сен акъкъынъда Озь мелеклерине эмир этеджек» ве «Олар Сени къолларында котерип кетеджеклер, аягъынъ ташкъа сюрюнмейджек».7
Иса онъа: — Анда даа язылгъан: «Раббинъни, сенинъ Алланъны сынама», — деди.8
Сонъ Иблис Исаны пек юксек къая устюне чыкъартты. Дюньянынъ бутюн падишалыкъларыны ве оларнынъ шуретини Онъа косьтерип:9
— Эгер тиз чёкип, манъа ибадет этсенъ, буларнынъ эписини Санъа беририм, — деди.10 Иса исе:
— Козюмден ёкъ ол, Иблис! Алланынъ Китабында: «Раббинъе Алланъа белинъни бук, тек Онъа ибадет эт», — деп язылгъан, — деди.11
Бундан сонъ Иблис Исадан кетти. Шу ань мелеклер келип, Онъа хызмет эттилер.12
Иса Ягъянынъ апске алынгъаныны эшитип, Галилеягъа къайтып кельди.13 О, Назарет шеэринден кетип, Зевулун ве Нафтали топракъларында, Галилея голю янындаки Кафарнаум шеэринде ерлешти.
14 Бойледже, Ешая пейгъамбернинъ сёзю эда олунды:
15
«Эй Зевулун топрагъы ве Нафтали топрагъы, голь ёлунда, Иордан аркъасы! Чокъ миллетнинъ юрту Галилея!16
Къаранлыкъта яшагъан халкъ буюк ярыкъ корьди! Олюм топрагъында, олюм саесинде яшагъан адамлар ичюн айдын ярыкъ танъ атты».17
О вакъыттан сонъ Иса: — Тёвбе этинъиз, чюнки Кок Падишалыгъы якъын кельди, — деп, адамларгъа Алланынъ шейлерини огретип башлады.18
Галилея голю боюндан кечеяткъанда, Иса эки агъа-къардашны: Пётр деп адлангъан Симонны ве онынъ къардашы Андрейни корьди. Олар балыкъчы эди ве сувгъа сачмаларыны атып тура эдилер.19 Иса оларгъа:
— Меним артымдан юрюнъиз. Сиз балыкъ дегиль де, инсан тутаджакъсынъыз, — деди.20
Агъа-къардаш шу ань балыкъ сачмаларыны ташлап, Исанынъ пешинден кеттилер.21
Бираз юрген сонъ, Иса башкъа эки агъа-къардашны: Зебедайнынъ огълу Якъупны ве онынъ къардашы Юханны корьди. Олар бабасы Зебедайнен къайыкъ ичинде балыкъ сачмаларыны тюзете эдилер. Иса оларны да чагъырды.22 Олар да, шу ань къайыкъны ве бабасыны къалдырып, Онынъ артындан кеттилер.
23
Иса бутюн Галилеяны айланып чыкъты. О синагогаларда халкъны огретип, Алланынъ Падишалыгъы акъкъында хабер этти, адамларны тюрлю хасталыкълардан ве дертлерден тедавийлеп юрди.24
Онынъ шурети бутюн Суриеге даркъалды. Тюрлю хасталыкълар ве агъыр дертлернен чекишип юргенлерни, джин ургъанларны, паралич ургъанларны ве тутарыкъ хасталарыны, эписини Исанынъ алдына кетире эдилер. О исе оларны тедавийлей эди.25 Галилея, Он Шеэр, Ерусалим, Еудие ве Иордан аркъасы тарафындан чокъ олып кельген адамлар Онынъ артындан юре эдилер.
1
Бир кунь Иса, адамларнынъ чокълугъыны корип, дагънынъ тёпесине чыкъып отурды. Шегиртлери Онынъ янына кельдилер.2 Иса оларны огретип башлады:
3
— Не де бахтлыдыр, озюнде кучьлю руху олмайып, Аллагъа ишангъанлар, чюнки Кок Падишалыгъы оларнынъки!4
Не де бахтлыдыр агълагъанлар, чюнки олар теселли тападжакълар!5
Не де бахтлыдыр ювашлар, чюнки оларгъа ер юзю мирас оладжакъ!6
Не де бахтлыдыр акъикъаткъа ач олгъан ве сувсагъанлар, чюнки олар тояджакълар!7
Не де бахтлыдыр мераметлилер, чюнки оларгъа мерамет эйленеджек!8
Не де бахтлыдыр саф юреклилер, чюнки олар Алланы кореджеклер!9
Не де бахтлыдыр барыштырыджылар, чюнки олар Алланынъ огъуллары дениледжеклер!10
Не де бахтлыдыр акъикъат ичюн къувулгъанлар, чюнки Кок Падишалыгъы оларнынъки!11
Мен ичюн адамлар сизни къувгъанда-къаралагъанда, сиз акъкъынъызда яман яланлар айткъанда, бахтлы оладжакъсыз!12 Къуванынъыз ве шенъленинъиз, чюнки коклерде сизинъ мукяфатынъыз буюктир! Сизден эвель яшагъан пейгъамберлер де шойле къувулгъан эдилер.
13
Сиз — дюньянынъ тузусынъыз. Амма туз тузлугъыны джойса, онынъ лезетини насыл къайтараджанъ? О артыкъ ич бир шейге ярамаз, оны кельген-кеткенлернинъ аякълары астына аталар!14
Сиз — дюньянынъ нурусынъыз. Дагъ тёпесинде ерлешкен шеэр гизли оламаз.15 Чыракъ якъкъанда, онынъ устюни савутнен къапатмайлар, аксине, оны шамдан устюне ерлештирелер, ве о, ярыгъыны эвдекилернинъ эписине бере.
16 Ойле де, сизинъ нурунъыз инсанлар огюнде парылдасын, олар исе яхшы ишлеринъизни корип, Коклердеки Бабанъызны шуретлесинлер.
17
Мени, Алланынъ Къануныны я да Пейгъамберлернинъ Языларыны ёкъ этмек ичюн кельди, деп тюшюнменъиз. Мен оларны ёкъ этмек ичюн дегиль, беджермек ичюн кельдим.18 Сизге айткъаным догърудыр: ернен кок джоюлмагъандже, Къанундан не бир юфакътан-юфакъ ариф, арифнинъ чызычыгъы биле ёкъ олмаз. Бу шейлернинъ эписи оладжакъ.
19
Ким бу эмирлернинъ энъ юфагъыны бозып, башкъаларны да буны япмагъа огретсе, Кок Падишалыгъында эписинден кучюк оладжакъ. Лякин ким бу эмирлерни беджерип, башкъаларгъа огретсе, Кок Падишалыгъында буюк оладжакъ.20 Сизлерге шуны айтайым: эгер сизлер фериселер ве Къанун оджаларындан инсафлы олмасанъыз, Кок Падишалыгъына кирип оламазсыз.
21
Баба-деделерге: «Адамнынъ джаныны алма! Ким адам ольдюрсе исе, махкемеде къабаатлы сайыладжакъ», — денильгенини эшиттинъиз.22 Мен исе сизге айтам: ким агъа-къардашына кин тутса биле, махкемеде къабаатлы сайыладжакъ. Ким бирисине «къабакъ баш» десе, Юксек Шура огюнде къабаатлы сайыладжакъ. Ким бирисине «акъылсыз кяфир» десе, джеэннем атешине огърамагъа ляйыкъ оладжакъ.
23 Бойледже, сен къурбан чалынгъан ерге бахшыш кетиргенде, анда къардашынънынъ санъа джаны агъыргъаны акъылынъа кельсе,
24 бахшышынъны о ерде къалдыр ве барып, къардашынънен муаббетлеш. Бундан сонъ келип, бахшышынъны бер.
25
Эгер бириси сени къадыгъа джевап бермек ичюн алып кетсе, даванъызны даа вакъыт олгъанда, ёл бою чезинъиз. Чюнки ракъибинъ сени къадыгъа, къады исе апсхане аскерине береджек. Сонъ сени зиндангъа ташларлар.26 Санъа догърусыны айтам: о ерден сонъки капигинъни бермегендже чыкъып оламазсынъ!
27
Сиз: «Аиле садыкълыгъыны бозма», — денильгенини эшиттинъиз.28 Мен исе сизге айтам: ким бир къадынгъа бозукъ ниетнен бакъса биле, гонълюнде о къадыннен гуна ичине энди баткъан ве садыкълыгъыны бозгъан.
29 Эгер онъ козюнъ сени ёлдан урса, оны чыкъарып ал да, озюнъден узакъча ташла. Бир къысмынъ гъайып олса да, бу сен ичюн бутюн беденинъ джеэннемге ташлангъанындан яхшыдыр.
30 Эгер онъ къолунъ сени ёлдан урса, оны кесип, озюнъден узакъча ташла. Бир къысмынъ гъайып олса да, бу сен ичюн бутюн беденинъ джеэннемге огърагъанындан яхшыдыр.
31
Даа шойле айтылгъан: «Ким апайындан айырылса, онъа айырув кягъытыны берсин».32 Лякин Мен сизге айтам: ким апайындан, аиле садыкълыгъы бозувындан башкъа себеп тапып, айырылса, онынъ апайы исе башкъасына акъайгъа чыкъса, о, апайыны аиле садыкълыгъыны бозув гунасына ёллай. Айырылгъан къадынгъа эвленген адам да шу гунагъа огърай.
33
Даа баба-деделерге: «Берген антынъны бозма. Раббинъ алдында ант эткенинъни ерине кетир», — денильгенини эшиттинъиз.34 Лякин Мен сизге айтам: ич бир вакъыт ич бир шейнен ант этменъиз! Кокнен ант этме, чюнки о — Алланынъ тахтыдыр.
35 Ернен де ант этме, чюнки о — Алланынъ аякъ баскъан ери. Ерусалимнен де ант этме, чюнки о — Улу Падишанынъ шеэридир.
36 Озь башынънен де ант этме, чюнки сен бир сачынъны биле беяз я да къара этип оламазсынъ.
37 Сенинъ айткъан сёзюнъ тек «эбет» ве «ёкъ» олсун. Эбет олса — эбет олсун, ёкъ олса — ёкъ олсун. Бундан башкъасы — яман Иблистен келе.
38
Сиз: «Козь ичюн козь ве тиш ичюн тиш», — денильгенини эшиттинъиз.39 Мен исе сизге айтам: сизге япылгъан яманлыкъкъа къаршы яманлыкъ къайтарманъыз. Кимде-ким сенинъ сагъ янагъынъа урса, онъа сол янагъынъны къой.
40 Ким де сени махкемеге чекип, кольмегинъни тутып алмагъа истесе, онъа усть урбанъны да чыкъарып бер.
41 Ким де, озюни озгъарып, сени бинъ адым кечмеге меджбур этсе, онен эки бинъ адым кеч.
42
Сенден сорагъангъа бер, сенден борджкъа алмакъ истегенден де юзь чевирме.43
Сиз: «Якъынынъны сев ве душманынъдан нефретлен», — денильгенини эшиттинъиз.44 Мен исе сизге айтам: душманларынъызны севинъиз эм сизни къувалагъанлар огъруна дувалар окъунъыз.
45 Ана ондан сонъ Коклердеки Бабанъызнынъ огъуллары олурсынъыз. Чюнки О Озь кунешине эмир эте ве кунеш эм яхшы адамлар, эм яман адамлар устюне догъа. Алла инсафлылар ве инсафсызлар устюне ягъмур ягъдыра.
46 Эгер сиз тек сизни севген адамларны севсенъиз, Алладан мукяфат беклемек олурмы? Салым топлайыджылар да бойле этмейлерми?
47 Эгер сиз тек дин къардашларынъызгъа селям берсенъиз, бунен буюк иш яптынъызмы? Аллагъа инанмагъанлар да бойле япмайлармы?
48 Бойледже, Коктеки Бабанъыз киби, сиз де мукеммель олунъыз.
1
Сакът олунъыз, эйи ишлеринъизни адамларнынъ огюнде, олар сизни корьсюн деп, япманъыз. Акс алда Коклердеки Бабанъыздан мукяфат алып оламазсыз.2
Бойлеликнен, садакъаны бергенде, эр кеснинъ дикъкъатыны джельп этме. Буны экиюзьлюлер япалар. Адамлар оларны макътасын деп, эйилиги акъкъында синагога ве сокъакъларда макътанып юрелер. Сизге догърусыны айтам: олар энди мукяфатларыны бутюнлей алалар.3 Сен садакъа бергенде исе, сол къолунъ онъ къолунъ не япкъаныны бильмесин.
4 Сонъ, сенинъ садакъанъ гизлиден олсун. О вакъыт эр гизли ишни корьген Бабанъ сени мукяфатлар.
5
Дува окъугъанда, экиюзьлюлер киби япма. Олар синагога ве кенъ сокъакъларнынъ кошелеринде токътап, эр кес корьсюн деп, дува этмеге севелер. Сизге догърусыны айтам: олар мукяфатыны алалар.6 Сен исе дува окъугъанда, эвнинъ арттаки одасына кир ве къапуны къапатып, гизли олгъан Бабанъа дува окъу. О вакъыт эр гизли ишни корьген Бабанъ сени мукяфатлар.
7
Дува окъугъанынъызда, Аллагъа инанмагъанлар киби, сёзлерни чокъ текрарлап отурманъыз. Олар: «Чокъ айтсам, дувам эшитилир», — деп тюшюнелер.8 Оларгъа ошаманъыз, чюнки Бабанъыз, сиз Ондан сорамаздан эвель, сизге не керек олгъаныны биле.
9 Дуваны бойле окъунъыз:
Бизим Коклердеки Бабамыз, Сенинъ Мукъаддес Адынъны эр кес сайсын!10
Сенинъ Падишалыгъынъ кельсин! Кокте олгъаны киби, ерде де Сенинъ ираденъ олсун!11
Бугунь бизге куньделик отьмегимизни бер.12
Бизге къаршы гуна япкъан адамларны багъышлагъанымыз киби, Сен де бизим Санъа къаршы япкъан гуналарымызны багъышла.13
Бизге ёлдан урулмагъа берме, яманлыкътан къорчала.14
Эгер сиз башкъаларнынъ сизге къаршы япылгъан гуналарыны багъышласанъыз, Коктеки Бабанъыз сизни де багъышлар.15 Аксине, эгер сиз адамларны багъышламасанъыз, Бабанъыз да сизни багъышламаз.
16
Аштан-сувдан вазгечкенде, экиюзьлюлер киби чырайынъызны сытып юрменъиз. Олар, аштан вазгечкенлерини адамларгъа бильдирмек ичюн, юзьлеринден къар ягъдырып юрелер. Сизге догърусыны айтам: олар энди мукяфатыны алалар.17 Лякин сен аштан-сувдан вазгечкенде, башынъны зейтюн ягъынен ягълап, бетинъни ювып юр.
18 Сенинъ аштан вазгечкенинъни адамлар дуймасын, оны тек гизли олгъан Бабанъ бильсин. О вакъытта, эр гизли ишни корьген Бабанъ сени мукяфатлар.
19
Озьлеринъизге ер юзюнде байлыкъ топламанъыз. Бу ерде оны сюме ве тот боза, хырсызлар исе эвинъизни басып, талайлар.20 Аксине, озьлеринъизге Кокте байлыкъ топланъыз. Онъа сюме де тюшмез, оны тот да бозмаз. Оны хырсызлар да басып алмаз.
21 Байлыгъынъ къайда олса, юрегинъ де шу ерде олур.
22
Козь — беденнинъ нурудыр. Эгер сенинъ козюнъ сагълам олса, бутюн беденинъ де ярыкъкъа толу олур.23 Амма козюнъ сагълам олмаса, бутюн беденинъ де къаранлыкъкъа толар. Эгер де ичинъдеки нур къаранлыкъ олса, къаранлыкънынъ озю насыл экен?!
24
Кимсе эки эфендиге хызмет эталмаз. О, я бирисинден нефретленип, башкъасыны север, я да бирисине садыкъ олып, башкъасыны кореджек козю олмаз. Сиз де эм Аллагъа, эм зенгинликке хызмет этип оламайсыз.25
Шунынъ ичюн сизге айтам: яшамакъ ичюн бизге аш-сув, кийинмек ичюн исе урба керек, деп къасевет этменъиз. Джанынъыз аштан, тенинъиз урбадан къыйметли дегильми?26 Кокте учкъан къушларгъа бакъынъыз: олар не сачалар, не оралар, не анбаргъа ашлыкъ джыялар. Амма оларнынъ ашыны Коктеки Бабанъыз бере. Сиз исе олардан не къадар къыйметлисиз.
27 Къайсы биринъиз къасеветленип, озь омрюни ич олмадым бир саатке узата билир?
28 Сонъ, урба ичюн о къадар къасеветленмек олурмы? Тарладаки чечеклернинъ насыл оськенлерине бакъынъыз: олар не чалышалар, не орелер.
29 Амма сизге шуны айтам: Сулейман биле озюнинъ бутюн шуретли улулыгъында, бу чечеклернинъ бириси киби кийинмеген эди.
30 Эгер Алла бугунь оськен, ярын исе оджакъкъа атыладжакъ тарла отуны ойле кийиндирсе, сизни олардан яхшы кийиндирмезми, эй иманы аз олгъанлар?!
31 Шунынъ ичюн: «Не ашайджамыз? Не ичеджемиз? Не киеджемиз?» — деп къасеветленменъиз.
32 Буларнынъ эписини Алланы бильмеген халкълар къыдыра. Сизинъ Коктеки Бабанъыз исе бу шейлерге мухтадж олгъанынъызны биле.
33 Сиз башта Алланынъ Падишалыгъыны ве Онынъ инсафлыгъыны къыдырынъыз, ве бу шейлернинъ эписи де сизге бериледжек.
34
Бунъа коре ярынки кунь акъкъында къайгъырманъыз. Ярын, озю ичюн озю къайгъырыр. Эр бир куннинъ къасевети озюне етер.1
Кимсени укюм этменъиз, сизни де укюм этмезлер.2 Сизлер насыл укюм этсенъиз, сизге де шойле укюм этеджеклер. Сизлер насыл ольчювнен ольчесенъиз, Алла да сизге шойле ольчеп берир.
3
Сен не ичюн къардашынънынъ козюндеки чёпке бакъасынъ, озь козюнъде исе агъачны корьмейсинъ?4 Насыл этип, къардашынъа: «Бер, козюнъдеки чёпни чыкъарып алайым», — дейсинъ? Бакъса, сенинъ козюнъде агъач бар!
5 Эй экиюзьлю! Башта озь козюнъден агъачны чыкъарып ал да, сонъ къардашынънынъ козюнден чёпни насыл чыкъараджагъынъны корерсинъ.
6
Мукъаддес олгъан шейни копеклерге берменъиз — олар устюнъизге атылып, сизни парчаларлар. Инджилеринъизни домузлар огюне сепменъиз — олар оны таптап ташларлар.7
Соранъыз — сизге бериледжек. Къыдырынъыз — тападжакъсыз. Такъырдатынъыз — сизге ачыладжакъ.8 Чюнки эр бир сорагъан ала, къыдыргъан тапа, такъырдаткъангъа къапуны ачалар.
9
Огълу бабасындан отьмек сорагъанда, онъа таш берген адам сизинъ аранъызда тапылырмы?10 Балыкъ сораса исе, онъа йылан берген сою бармы?
11 Эгер сиз, яман адамлар, балаларынъызгъа яхшы бир шей берип бильсенъиз, Коклердеки Бабанъыз Ондан сорагъангъа яхшы шейлерни багъышлар.
12 Шунынъ ичюн, адамлар сизге не япкъаныны истесенъиз, сиз де оларгъа шуны япынъыз. Бунда бутюн Къанун ве Пейгъамберлернинъ Язылары тура.
13
Тар къапудан киринъиз! Чюнки олюмнинъ къапусы кенъ, ве анда алып баргъан ёл пек бол. Шу ёлдан юргенлер де чокъ.14 Омюр къапусы исе пек тарашлыкъ, ёлу да тар. Ве бу ёлны тапкъанлар аз.
15
Ялан пейгъамберлерден сакът олунъыз! Олар сизинъ алдынъызгъа къозу терисинен къапланып келелер, лякин ичинде йыртыджы къашкъырлардыр.16 Оларны, япкъан ишлери мейваларындан танырсыз. Когемден юзюм, я да тикенектен инджир джыялармы?
17 Эр бир яхшы терек яхшы мейва бере, ярамай терек исе ярамай мейва бере.
18 Яхшы терек ярамай мейва бермей, ярамай терек исе яхшы мейва бермей.
19 Яхшы мейва бермеген эр бир терекни пычып, атешке ташлайлар.
20 Бойледже, ялан пейгъамберлерни ишлерининъ мейваларындан танырсыз.
21
Манъа: «Раббим, Раббим!» — дегенлернинъ эписи Кок Падишалыгъына кирип оламаз. Анда тек Меним Коклердеки Бабамнынъ ирадесини беджергенлер киреджеклер.22 Шу куню чокъ адамлар Манъа: «Раббим, Раббим! Биз Сенинъ адынънен пейгъамберлик этмедикми? Сенинъ адынънен джинлерни къувып чыкъармадыкъмы? Сенинъ адынънен чокъ аджайип шейлер япмадыкъмы?» — дейджеклер.
23 О вакъыт Мен оларгъа: «Мен сизни бир вакъыт бильмеген эдим. Эй Къанунны бозгъанлар, Меним янымдан кетинъиз!» — деп джевап береджем.
24
Энди, ким Меним бу сёзлеримни эшитип, оларны беджерсе, озь эвини таш устюнде къургъан акъыллы адамгъа ошаттыраджам.25 Ягъмур ягъып, озенлер ташып, еллер эсип, о эвнинъ устюне тюшселер биле, таш устюнде къурулгъаны ичюн, о бозулмаз.
26
Ким Меним сёзлеримни эшитип, оларны беджермесе, озь эвини къум устюнде къургъан акъылсыз адамгъа ошайджакъ.27 Ягъмур ягъып, озенлер ташып, еллер эсип, о эвнинъ устюне тюшселер, о эшилип, дагъылып кетеджек.
28
Иса бу сёзлерни айтып битиргенинен, адамлар Онынъ огреткенине шаштылар.29 Чюнки Иса оларны Къанун оджалары киби дегиль, буюк къудрет берильген адам киби огрете эди.
1
Иса дагъдан тюшкен сонъ, Онынъ артындан чокъ адам кетти.2 Шу арада лепра хасталыгъынен чекишкен бир адам Онъа якъынлашып, тиз чёкти де:
— Эфендим, эгер истесенъ, мени эляллап тедавийлерсинъ, — деди.3 Иса къолуны узатты ве онъа тийдирип:
— Мен истейим, элял ол, — деди. Шу дакъкъасы лепра хасталыгъы ёкъ олып, о, элял олды.4 Иса онъа:
— Сакъын, буны кимсеге айтма! Лякин барып, озюнъни руханийге косьтер ве Муса буюргъан бахшышны кетирип бер, о, эписине шаатлыкъ олсун, — деди.5
Иса Кафарнаум шеэрине кельгенде, Рим ордусынынъ бир юзбашы Онынъ алдына кельди ве ялварып:6
— Эфендим, меним хызметчим эвде пек къыйналып ята, оны паралич урды, — деди.7 Иса онъа:
— Мен барып оны тедавийлерим, — деди.8 Юзбашы джевап берип:
— Эфендим! Меним эвиме келип киргенинъе ляйыкъ дегилим. Сен бир сёзнен буюрсанъ биле, хызметчим тедавийленир.9 Чюнки мен де бойсунам, манъа да бойсунгъан аскерлер бар. Бирисине: «Кет», — десем, кете. Башкъасына: «Кель мында», — десем, келе. Хызметчиме: «Шуны яп», — десем, япа, — деди.
10
Иса буны эшитип, шашты ве артындан юргенлерге: — Сизге догърусыны айтам: Мен о къадар буюк иманны Исраильде ич бир кимседе тапмадым.11 Сизге шуны айтам: шаркътан ве гъарптан чокъ адам келип, Кок Падишалыгъында Ибраим, Исхакъ ве Якъупнен берабер софра башында ер аладжакълар.
12 Исраиллилер ичюн Падишалыкъ азырлангъан эди, амма олар тышкъа, къаранлыкъкъа къувуладжакълар. Анда агълап, тишлерини гъыджырдатаджакълар, — деди.
13
Сонъ Иса юзбашыгъа: — Эвинъе бар, сенинъ иманынъа коре олсун, — деди. Юзбашынынъ хызметчиси исе шу ань тюзельди.14
Иса Пётрнынъ эвине кельгенде, онынъ къайнанасы юксек сыджакънен яткъаныны корьди.15 Иса онынъ къолуна тийгенинен, къадыннынъ сыджагъы тюшти. О турып, Онъа софраны донатты.
16
Акъшам устю, джин ургъан бир талай адамларны Исанынъ алдына кетирдилер. О, Озь сёзюнен арам рухларны къувып чыкъарды ве эписи хасталарны тедавийледи.17 Бойледже, Ешая пейгъамбер ярдымынен айтылгъан сёзлери беджерильди:
«О хасталыкъларымызны Озюне алды ве дертлеримизни алып кетти».18
Сонъ Иса этрафында чокъ адам топлангъаныны корип, шегиртлерине гольнинъ къаршы ялысына кечмесини буюрды.19 Шу вакъытта бир Къанун оджасы Онъа якъынлашып:
— Оджа! Къайда барсанъ да, мен Сенинъ артынъдан юрмеге азырым, — деди.20 Иса онъа:
— Тилькилернинъ къобалары бар, коктеки къушларнынъ ювалары бар. Лякин Инсан Огълунынъ башыны ястыкъкъа къойып ятмагъа ери ёкъ, — деди.21
Сонъ шегиртлеринден бири Исагъа: — Эфендим, башта барып бабамны дефн этмеге разылыкъ бер, — деди.22 Лякин Иса онъа:
— Сен Меним артымдан юр. Олюлер озь олюлерини дефн этсинлер, — деди.23
Иса къайыкъкъа мингенде, Онынъ пешинден шегиртлери де чыкътылар.24 Апансыздан гольде кучьлю фуртуна къопты, юксек далгъалар къайыкъны толдура башладылар. Иса исе юкъугъа далгъан эди.
25 Шегиртлери Онынъ янына барып, уяттылар ве:
— Раббим! Бизни къуртар, богъулып оледжекмиз! — деп къычырдылар.26 Иса исе:
— Не ичюн сиз бойле къоркъакъсынъыз, аз иманлылар? — деди оларгъа. Сонъ еринден турып, фуртуна ве гольни тынчландырды. Шу вакъыт эр шей бутюнлей тынды.27
Адамлар шашып къалдылар ве бир-бирлерине: — Кимдир бу я? Ель де, голь де Онъа бойсуналар! — дедилер.28
Иса гольнинъ башкъа ялысына, гадаралыларнынъ юртуна етип кельгенде, къабирлернинъ арасындан Онынъ къаршысына джин ургъан эки адам чыкъты. Олар пек ачувлы олгъанлары ичюн, о ердеки ёлдан кимсе кечип оламагъан.29
— Эй Алланынъ Огълу, бизде не ишинъ бар? Бу ерге бизни, вакъты кельмезден эвель, чекиштирмеге кельдинъми? — деп къычырды олар.30
Узакъта буюк бир домуз сюрюси отлап юре эди.31 Джинлер Исагъа ялвардылар:
— Эгер бизлерни къувып чыкъараджакъ олсанъ, анавы домуз сюрюсине ёлла, — дедилер.32 Иса оларгъа:
— Барынъыз! — дегени киби, джинлер адамлардан чыкъып, домузларгъа кирдилер. Шу ань бутюн домуз сюрюси тик къаядан гольге атылды ве сувда богъулып ольди.33 Домузларны бакъкъанлар исе къачып кеттилер. Шеэрге барып, олып кечкен адисени ве джин ургъанларгъа не олгъаныны эписине айтып бердилер.
34 Онынъ ичюн, бутюн шеэр сакинлери Исанынъ къаршысына чыкъты. Оны корьгенлеринен, юртларындан чыкъып кетсин деп, риджа эттилер.
1
Иса къайыкъкъа минип, кене гольнинъ къаршы ялысына кечти. О озь яшагъан шеэрине къайтты.2 Шу арада Онынъ алдына тёшекте яткъан бир адамны котерип кетирдилер. Оны паралич ургъан эди. Иса, хастаны кетирген адамларнынъ иманыны корип, онъа:
— Джесюр ол, огълум, гуналарынъ багъышланды! — деди.3
О вакъыт Къанун оджалары ичлеринден: «Бу адам куфюр сёзлерни айта!» — деп тюшюндилер.4 Иса исе оларнынъ фикирлерини билип:
— Сиз не ичюн юреклеринъизде бойле яман фикирлер тутасыз? — деди.5 — Айтыладжакъ сёзлерден къайсы къолайджа: «Гуналарынъ багъышланды» я да «Еринъден тур ве кет», — демекми?
6 Шимди Инсан Огълунынъ ер юзюнде гуналарны багъышламакъ къудрети олгъаныны билирсиз.
Сонъ Иса хастагъа: — Еринъден тур, тёшегинъни алып, эвинъе кет! — деди.7 Шу вакъытта паралич ургъан адам еринден турып, озь эвине кетти.
8
Бу адисени корьген адамлар шашып къалдылар. Олар инсанларгъа бойле къудрет берген Алланы шуретледилер.9
Сонъ ёлуны девам эткен Иса, салым топлангъан ерде отургъан бир адамны корьди. Онынъ ады Матта эди. Иса онъа: — Меним артымдан юр! — деди. О, шу ань еринден турып, Исанынъ пешинден кетти.10
Олар эвде, уйлелик ашны ашамакъ ичюн софра башына отургъанда, бир сыра салым топлайыджылар ве башкъа гуналы адамлар келип, Иса ве Онынъ шегиртлеринен берабер отургъанлар.11 Фериселер буны корип, Исанынъ шегиртлеринден:
— Сизинъ Оджанъыз салым топлайыджылар ве гуналы адамларнен ашап-ичип отургъаны недир? — деп сорадылар.12
Иса буны эшитип: — Эким сагъламларгъа дегиль, хасталаргъа керек, — деди.13 — Сизлер исе барып: «Мен къурбан истемейим, мерамет истейим», — деген сёзлернинъ манасыны анъламагъа тырышынъыз. Чюнки Мен инсафлы адамларны дегиль, гуналыларны чагъырмагъа кельдим.
14
Сонъ Ягъянынъ шегиртлери Исанынъ алдына келелер ве: — Биз ве фериселер сыкъ-сыкъ аштан-сувдан вазгечемиз. Не ичюн Сенинъ шегиртлеринъ ойле япмайлар? — дейлер.15
Иса оларгъа: — Тойгъа чагъырылгъан мусафирлер, киев оларнен олгъанда, къайгъыралармы? Амма киевни олардан аладжакълар. Ана шу куньлер кельгенде олар аштан-сувдан вазгечеджеклер, — деди.16
Кимсе эски урбагъа янъы, даа джыйылмагъан парчадан ямав къоймай, чюнки янъы ямав эски урбаны озюне тартып, тешикни даа бетер алгъа кетирир.17 Эм кимсе яш шарапны эски мешин торбаларгъа толдурмай, чюнки эски торбалар ярыладжакъ — эм шарап тёкюледжек, эм торбалар гъайып оладжакъ. Аксине, яш шарапны янъы мешин торбаларгъа толдуралар. О вакъытта эм шарап, эм торбалар сакъланып къалырлар.
18
Иса оларгъа бу сёзлерни айткъанда, башлыкъларындан бири Онынъ алдына кельди ве тиз чёкип: — Меним къызым шимди ольди. Амма Сен келип, онъа къолунъны тийдирсенъ, о яшайджакъ, — деди.19
Иса еринден турып, шегиртлеринен берабер о адамнынъ артындан барды.20 Ёл бою кеткенде, бир къадын Онынъ артындан етип, урбасынынъ этегине тийди. О апай он эки йылдан берли къан джоя экен.
21 О озюндже: «Эгер урбасына бир тийип алсам биле, тедавийленирим», — деп тюшюнген.
22
Иса айланып, къадынны корьди ве: — Джесюр ол, къызым, иманынъ сени тедавийледи, — деди. Къадын шу ань тюзельди.23
Иса башлыкънынъ эвине келип киргенде, дженазелерде къавал чалгъан усталарны ве шамата къопаргъан чокъ адамларны корьди.24 О:
— Бу ерден кетинъиз! Къызчыкъ ольмеген, о юкълай! — деди. Адамлар исе Онынъ устюнден кульдилер.25
Эписи тышкъа чыкъкъан сонъ, Иса, ода ичине кирип, къызчыкънынъ къолундан тутты. Шу ань бала еринден турды.26 Бу адисе акъкъында хабер шу ернинъ бутюн этрафларына даркъалды.
27
Иса о ерден кеткенде, Онынъ артындан эки кёр адам такъылды. — Эй Давут Огълу Иса, бизге мерамет эт! — деп къычырып ялвардылар.28
Иса эвге кирген сонъ, кёр адамлар Онынъ янына кельдилер. Иса олардан: — Мен истегинъизни япа биледжегиме инанасызмы? — деп сорады. — Инанамыз, Эфендим! — деп джевап берди олар.29
Иса оларнынъ козьлерине тийип: — Сизинъ иманынъызгъа коре олсун, — деди.30 Сокъурларнынъ козьлери ачылды. Иса исе оларгъа къатты сеснен тенбилеп:
— Буны ич кимсе бильмесин! — деди.31
Амма олар кетип, бутюн этрафларда Онынъ акъкъында хабер даркъаттылар.32
Олар кеткен сонъ, Исанынъ алдына бир джин ургъан тильсизни кетирдилер.33 Джин къувып чыкъарылгъан сонъ, тильсиз лаф этип башлады. Адамлар исе шашып къалдылар.
— Исраильде бойле адисени даа корьмеген эдик, — деди олар.34
Фериселер исе Онъа къаршы чыкъып: — О, джинлерни джинлер башлыгъы къуветинен къувып чыкъара, — дедилер.35
Иса, эписи шеэр ве къасабаларда юрип, синагогаларда адамларны огретип, Алланынъ Падишалыгъы акъкъында Къуванчлы Хаберни даркъатты ве тюрлю хасталарны ве дертлерни тедавийледи.36
Адам къалабалыгъыны корип, Иса оларны аджыды, чюнки олар, чобансыз къойлар киби, шашкъын ве кучьтен кесильген эдилер.37 О вакъытта Иса Озь шегиртлерине:
— Ашлыкъ чокъ, ишчилер исе аз.38 Озь ашлыгъыны ораджакъ ишчилерни даа ёлласын деп, ашлыкънынъ Саибине ялваранъыз, — деди.
1
Иса Озюнинъ он эки шегиртини янына чагъырып, оларгъа джинлернинъ устюнден укюм этмеге къудрет берди, буны, адамлардан джинлерни къувып чыкъармакъ, чешит хасталыкъларны ве дертлерни тедавийлемек ичюн япты.2
Бу он эки эльчининъ адлары шойле: биринджиси Пётр адынен белли олгъан Симон ве онынъ къардашы Андрей, сонъ Зебедайнынъ огъуллары Якъуп ве онынъ къардашы Юхан,3 Филип, Бартоломай, Тома, салым топлайыджы Матта, Алфейнинъ огълу Якъуп ве Фадда,
4 Ветанпервер Симон ве сонъундан Исагъа хаинлик япкъан Иуда Искариот.
5
Иса бу он экини ёллап, оларгъа бойле насиат берди: — Башкъа миллетлернинъ топракъларына барманъыз ве самариелилернинъ шеэрлерине кирменъиз.6 Лякин ёлуны джойгъан къойларгъа — Исраиль халкъынынъ алдына барынъыз.
7 Кетинъиз ве: «Кок Падишалыгъы якъынлашты», — деп илян этинъиз.
8 Хасталарны тедавийленъиз, олюлерни тирильтинъиз, лепра хасталыгъына огърагъанларны эляллап тедавийленъиз, джинлерни къувып чыкъарынъыз. Бедава алдынъыз — бедава беринъиз.
9
Кушагъынъызгъа алтын, кумюш ве бакъыр акъча биле алманъыз.10 Ёлгъа не торба, не эки дане урба, не аякъкъап ве таякъ биле алманъыз. Чалышкъан адам озь отьмегини къазаныр.
11 Шеэр я да къасабагъа келип, о ерде ляйыкъ бир адам тапынъ ве шу ерден чыкъмагъандже онынъ эвинде къалынъыз.
12 Эвге киргенде, селям беринъиз.
13 Эгер о эв бунъа ляйыкъ олса, тилеген барышыгъынъыз анда кирсин, ляйыкъ олмаса исе, сизге къайтып кельсин.
14 Ким исе сизни къабул этмесе ве сёзлеринъизге къулакъ асмаса, о эвден я да шеэрден чыкъып кетеяткъанда аякъларынъыздан тозны биле къакъып кетинъиз.
15 Сизге айтам: Ахирет кунюнде бойле шеэрнинъ алына коре, Содом ве Гоморанынъ алы енгиль олур.
16
Мына, Мен сизлерни къашкъыр сюрюсине къойлар киби ёллайым. Сиз йыланлар киби акъыллы ве гогерджинлер киби саде олунъ.17 Инсанлардан сакът олунъыз, чюнки сизлерни акъсакъаллар шурасында махкеме этеджеклер, синагогаларда къамчылайджакълар.
18 Меним адым ичюн сизни акимлер ве падишаларнынъ алдына алып бараджакълар, сиз исе олар ве Алланы бильмеген халкълар огюнде Меним шаатларым оладжакъсыз.
19 Сизнен бу шейлерни япкъанларда не айтайым ве насыл айтайым, деп къасевет этменъиз. Айтыладжакъ сёзлеринъиз о вакъытта сизге белли оладжакъ.
20 Чюнки озьлеринъиз дегиль, ичинъиздеки Бабанъызнынъ Руху айтаджакъ.
21 Агъасы — къардашыны, бабасы — огълуны олюмге береджеклер. Балалар озь ана-бабаларына къаршы баш котерип, оларны ольдюреджеклер.
22 Меним адым ичюн, эписинде сизлерни кореджек козю олмаз. Лякин сонъунадже сабыр эткен адам къуртуладжакъ.
23 Эгер сизлерни бир шеэрде къувсалар, башкъасына къачынъ. Сизге догърусыны айтам: сиз Исраильнинъ эписи шеэрлерини айланып чыкъкъандже, Инсан Огълу ер юзюне къайтып келеджек.
24
Шегирт озюнинъ оджасындан юкъары олмаз, хызметчи исе — озюнинъ эфендисинден.25 Шегирт озюнинъ оджасы киби, хызметчи эфендиси киби олсалар да, етерлик.
Эгер эв саибини Беэльзебул адынен адландырсалар, эв сакинлери акъкъында даа бетер сёзлер айтмазлармы?26 Амма олардан къоркъманъыз! Чюнки Эр бир сакъландыргъан шей озь вакътында ачыладжакъ, ве эр бир сыр белли олур.
27 Сизге къаранлыкъта айткъанларымны ярыкъта айтынъыз. Къулагъынъызгъа фысылдап айткъанларымны эвлернинъ дамлары устюнден илян этинъиз.
28 Беденини ольдюрип, джаныны исе ольдюрип оламагъанлардан къоркъманъыз. Амма джаныны да, беденини де джеэннемде гъайып этмеге кучю еткен Алладан къоркъунъыз.
29 Эки торгъай бир капикке сатылмаймы? Лякин Бабанъыз разы олмаса, оларнынъ бириси биле ерге тюшмез.
30 Сизлерде исе, башынъыздаки сачларынъыз эписи сайылгъан.
31 Шунынъ ичюн къоркъманъыз, сизлер чокъ торгъайдан паалысынъыз!
32 Ким адамларнынъ алдында Мени таныса, Мен де Коклердеки Бабамнынъ алдында оны таныйджам.
33 Ким исе инсанлар алдында Менден вазгечсе, Мен де Коклердеки Бабамнынъ алдында ондан вазгечеджем.
34 Мени ер юзюне барышыкъ кетирмек ичюн кельген, деп тюшюнменъиз. Мен барышыкъ дегиль, къылыч кетирмек ичюн кельдим.
35
«Огълуны бабасындан, къызыны анасындан, келинни къайнанасындан» айырмакъ ичюн кельдим.36
«Адамгъа озь эвдекилери душман оладжакъ».37
Бабасыны я да анасыны Менден зияде севген Манъа ляйыкъ дегиль! Огълу я да къызыны Менден зияде севген, Манъа ляйыкъ дегиль!38 Ким озь хачыны алмаса ве Меним артымдан кетмесе, о Манъа ляйыкъ дегиль.
39 Озь джаныны къуртармагъа истеген адам оны джояджакъ. Мен ичюн джаныны берген адам исе оны тападжакъ.
40
Сизни къабул эткен адам Мени де къабул эте. Мени къабул эткен исе Мени Ёллагъанны къабул эте.41 Ким пейгъамберни, о — пейгъамбер олгъаны ичюн, къабул этсе, о, пейгъамбер киби, мукяфатланаджакъ. Ким инсафлы адамны, о — инсафлы олгъаны ичюн, къабул этсе, о, инсафлы адам киби, мукяфатланаджакъ.
42 Ве ким, бу адий ве кучюк адамларнынъ бирисине, о — Меним шегиртим олгъаны ичюн, бир мешребе сув берсе, сизге догърусыны айтам: о, мукяфатсыз къалмаз.
1
Иса он эки шегиртине бу эмирлерни берген сонъ, О, оларнынъ шеэрлеринде адамларгъа огретмек ве Алланынъ сёзюни анълатмакъ ичюн, Озь ёлуны девам этти.2
Зинданда яткъан Ягъя исе, Месихнинъ япкъан ишлери акъкъында эшитип, Озь шегиртлерини Онынъ алдына ёллады ве:3
— Келеджек Бириси Сенсинъми? Я да биз башкъасыны беклейикми? — деп Ондан соратты.4 Иса джевап берип оларгъа:
— Барынъыз, сиз эшиткен ве корьген шейлерни Ягъягъа хабер этинъиз.5 Кёрлар корелер, топаллар юрелер, лепра хасталыгъына огърагъанлар элялланып тедавийленелер, сагъырлар эшителер, олюлер тирилелер ве фукъарелер Къуванчлы Хаберни эшителер.
6 Мен ичюн ёлдан урулмагъан адам бахтлыдыр! — деди.
7
Ягъянынъ шегиртлери кетеяткъанда, Иса адамларгъа Ягъя акъкъында айтып башлады: — Сиз не ичюн сахрагъа бардынъыз? Ельде саллангъан къамышны корьмегеми?8 Айса, не ичюн сахрагъа бардынъыз? Паалы урба кийген адамны корьмегеми? Амма паалы урба кийгенлер падишалар сарайларында яшайлар!
9 Айса, кимни корьмеге бардынъыз? Пейгъамберними? Эбет, пейгъамберни! Сизге Мен айтам: о, пейгъамберден де буюк.
10
Алланынъ Китабында бу адам акъкъында язылгъан эди: «Мен Сенден эвель хаберджимни ёллайым. О Сенинъ огюнъде ёл азырлайджакъ».11
Сизге догърусыны айтам: эписи анадан догъгъан адамлар арасында Сувгъа Батырыджы Ягъядан буюги пейда олмагъан. Бунъа бакъмадан, Кок Падишалыгъында энъ кучюк сайылгъан биле ондан буюктир.12 Сувгъа Батырыджы Ягъя пейда олгъан куньлерден башлап шимдигедже адамлар Кок Падишалыгъына къаршы курешип келелер ве зорлайыджылар Оны басып алмагъа тырышалар.
13 Ягъядан эвельки пейгъамберлер ве Къанун да Кок Падишалыгъы акъкъында айткъанлар.
14 Эгер бильмеге истесенъиз, къайтып келеджек Ильяс — бу Ягъянынъ озюдир.
15 Къулагъы барлар буны эшитсинлер!
16
Бу заманнынъ адамларыны кимге ошатайым? Олар, мейданда отурып, бир-бирине:17 «Биз сизге къавал чалдыкъ, сиз ойнамадынъыз!», «Биз такъмакълар окъудыкъ, сиз исе агъламадынъыз», — деп къычыргъан балаларгъа ошайлар.
18
Ягъя келип, ашамады-ичмеди, ве: «Онда джин яшай», — дейлер.19 Инсан Огълу келип, эм ашай, эм иче, ве олар: «Бу ачкозь ве ичкиджиге бакъынъыз! О — салым топлайыджылары ве гуналыларнынъ досту!» — дейлер. Лякин икмет озь ишлеринен тасдыкълана.
20
Сонъ Иса базы шеэрлернинъ сакинлерини къабаатлады, чюнки аджайип шейлернинъ чокъусы анда япылгъан олса да, олар гуналарына тёвбе этмедилер.21
— Сенинъ алынъ беля, эй Хоразин! Сенинъ алынъ беля, эй Бетсайда! Чюнки сизлерде олгъан аджайип шейлер Тир ве Сидон шеэрлеринде олгъан олса, олар чокътан чувал токъумасына сарылып, устьлерине куль сепип, тёвбе этер эдилер.22 Шунынъ ичюн, сизлерге айтам: Ахирет кунюнде Тир ве Сидоннынъ алы сизинъкиден енгильдже оладжакъ.
23 Сен де, Кафарнаум, сен кокке юкселирсинъми? Ёкъ! Сен олюлер дюньясына тюшип кетерсинъ! Чюнки сенде олгъан аджайип шейлер Содомда олгъан олса, о ер шу куньгедже сакъланып къалыр эди.
24 Шунынъ ичюн, сизлерге айтам: Ахирет кунюнде Содомнынъ алы сенден енгильдже олур.
25
О вакъытта Иса сёзюни девам этти: — Бабам, кок ве ернинъ Раббиси! Шуретлейим Сени, чюнки Сен шуны акъыллылар ве бильгилилер ичюн гизли эттинъ, кучюк балаларгъа исе ачтынъ!26 Эбет, Бабам, Сенинъ эйи ираденъ шойле эди!
27 Бабам Манъа эр шейни берди. Бабадан башкъа кимсе Огълуны бильмей. Огълундан башкъа эм де Огълу ачмагъа истеген адамдан гъайры кимсе Бабаны бильмей.
28 Агъыр юк тюбюнде къыйналгъан ве болдургъанлар! Меним яныма келинъиз — Мен сизге раатлыкъ беририм.
29 Мен буюргъан шейлерни бойнунъызгъа алып, Манъа бойсунынъыз ве Менден огренинъиз, чюнки Мен йымшакъ ве алчакъгонъюллим. Бойледже, джанларынъыз раат олур.
30 Меним сизге берген эмирлеримни беджермек къолай ве Меним сизге берген юкюм — енгиль!
1
Бир раатлыкъ куню Иса богъдай тарласындан кечип кетеяткъан. Онынъ шегиртлери ач олып, богъдай башакъларыны къопарып ашамагъа башладылар.2 Фериселер буны корип, Исагъа:
— Бакъ, Сенинъ шегиртлеринъ раатлыкъ кунюнде япмагъа мумкюн олмагъан шейни япалар! — дедилер.3
— Я сиз Давут озю ве онынъ адамлары ач къалгъанда, не япкъанлары акъкъында окъумадынъызмы? — деди оларгъа Иса.4 — Давут, Алланынъ Эвине кирип, озю ве янындакилери, тек руханийлерге ашамагъа мумкюн олгъан теклиф пителерини ашагъанлар.
5 Я да Алланынъ Сарайында руханийлер раатлыкъ кунюни бозсалар да, гуналы сайылмагъанлары акъкъында Мусанынъ Къанунында окъумадынъызмы?
6 Мен сизлерге айтам: бу ерде Алланынъ Сарайындан да буюк Адам бар.
7 Эгер сизлер «Мен къурбан дегиль, мерамет истейим» деген сёзлернинъ манасыны бильген олсанъыз, сиз къабаатсыз адамларны къабаатламаз эдинъиз.
8 Чюнки Инсан Огълу — раатлыкъ кунюнинъ Раббисидир.
9
Иса о ерден кетип, оларнынъ синагогасына кельди.10 Анда къолу сакъатланып къуругъан бир адам бар эди. Исадан:
— Къанунгъа коре, раатлыкъ куню хастаны тедавийлемек мумкюнми? — деп сорадылар. Керчектен исе олар Оны къабаатламакъ ичюн бир себеп къыдыра эдилер.11
Иса оларгъа: — Тасавур этинъиз: сизде бир къой бар ве о, раатлыкъ куню къуюгъа тюшип кете. Аранъызда оны барып тартып чыкъармагъан адам тапылырмы? — деди.12 — Инсан исе къойдан не къадар чокъ къыйметлидир! Шунынъ ичюн, къанун боюнджа раатлыкъ кунюнде яхшылыкъ япмакъ мумкюн.
13
Сонъ Иса о адамгъа: — Къолунъны узат! — деди. О, сакъат къолуны узаткъанынен, къуругъан къолу экинджи къолу киби сагълам олды.14 Фериселер исе кетип топлаштылар ве Исаны насыл этип ольдюрмеге акъыл таныштылар.
15
Иса буны билип, о ерден кетти. Онынъ пешинден чокъ адам юре эди. О эписини тедавийледи,16 амма Озю акъкъында кимсеге бир шей айтмагъа ясакъ этти.
17 Шунынънен Ешая пейгъамбер аркъалы айтылгъан сёзлер мейдангъа кельди:
18
«Мына — Мен сайлагъан Къулум, севгилим ве джанымнынъ чырагъы! Мен Озь Рухумны Онъа береджем, О исе адалетликни эписи халкъларгъа илян этеджек.19
Давалашмаз О ве къычырмаз, кимсе Онынъ сесини эшитмейджек.20
Адалетликни гъалебеге кетирмегендже, къопармаз О чатлакъ къамышны, сёндюрмез О тютеп тургъан фитильни.21
Халкълар Онынъ адынен умют багълар».22
Шундан сонъ Исанынъ алдына бир адамны кетирдилер. О кёр ве сагъыр тильсиз эди, чюнки оны джин ургъан. Иса оны тедавийледи, ве шу адам лаф этмеге ве корьмеге башлады.23 Буны корьген адамлар шашып къалдылар. Олар бир-бирине:
— Бу — Давутнынъ Огълу дегильми? — дедилер.24
Фериселер исе, буны эшитип: — О, тек джинлернинъ башлыгъы Беэльзебулнынъ къуветинен джинлерни къувып чыкъара, — дедилер.25
Оларнынъ фикирлерини билип, Иса деди: — Озь ичинден болюнген эр бир падишалыкъ йыкъылып бошар. Озь ичинде болюнген эр бир шеэр я да эв аякъта туралмаз.26 Эгер Иблис Иблисни къувып чыкъарса, о болюнип озь озюнен дженклеше. Сонъ онынъ падишалыгъы насыл тураджакъ?
27
Эгер Мен джинлерни Беэльзебулнынъ кучюнен къувсам, сизлернинъ огъулларынъыз оларны кимнинъ кучюнен къувып чыкъаралар? Шунынъ ичюн, озьлери сизлерни укюм этеджеклер.28 Эгер Мен Алланынъ Рухунен джинлерни къувып чыкъарсам, демек, Алланынъ Падишалыгъы сизлерге етип кельген.
29 Эвнинъ саиби кучьлю бир адам олса, онынъ эвине хырсыз насыл тюшеджек? Амма башта кучьлю адамны багъласа, бутюн мал-мулькюни хырсызлап кетер.
30
Ким Меннен берабер олмаса, Манъа къаршы олур. Ким Меннен берабер джыймаса, о дагъыта.31 Шунынъ ичюн сизлерге айтам: инсанларнынъ эр бир гунасы ве куфюр сёзлери биле багъышланыр. Лякин Мукъаддес Рухкъа къаршы айтылгъан куфюр сёзлер багъышланмаз.
32 Ким Инсан Огълуна къаршы сёз айтса, багъышланыр. Лякин Мукъаддес Рухкъа къаршы сёз айтса — не бу дюньяда, не келеджек дюньяда багъышланмайджакъ.
33
Эр бир терек озь мейвасындан танылыр. О вакъытта терекни ве мейвасыны яхшы я да ярамай, деп сайынъыз.34 Эй, йыланлар сойлары! Сиз яман олып, яхшы сёзлерни насыл айтып олурсынъыз? Адамнынъ юрегинде не олса, тили оны айта!
35 Яхшы адам яхшылыкъ хазинесинден яхшылыкъ чыкъара. Яман адам озюнинъ яманлыкъ хазинесинден яманлыкъ чыкъара.
36 Мен сизге шуны айтам: Ахирет куню инсанлар агъызларындан чыкъкъан эр бир бош сёз ичюн джевап береджеклер.
37 Сёзлеринъиз иле сизни акълайджакълар я да къабаатлайджакълар.
38
О вакъытта бир къач Къанун оджасы ве ферисе Исагъа: — Оджа, бизге бир бельги косьтергенинъни истеймиз, — дедилер.39
Иса оларгъа джевап берип, шойле деди: — Ярамай ве ороспу несиль бельги къыдыра, лякин Юнус пейгъамбернинъ бельгисинден гъайры оларгъа бельги берильмейджек.40 Юнус учь кунь ве учь гедже буюк балыкънынъ къурсагъы ичинде олгъаны киби, Инсан Огълу да шойле учь кунь ве учь гедже топракънынъ юрегинде оладжакъ.
41 Ниневе шеэринде яшагъанлар Ахирет кунюнде бу несильнен берабер котерилип, оны къабаатлайджакълар. Чюнки олар Юнуснынъ огреткенини эшитип, тёвбе эттилер. Мында исе Юнустан буюкчеси бар!
42 Дженюп къыраличеси Ахирет кунюнде бу несильнен берабер котерилип, оны къабаатлар. Чюнки о, Сулейманнынъ икметли лафларыны динълемек ичюн дюньянынъ о бир четинден кельген эди. Мында исе, Сулеймандан буюкче Сою бар!
43
Арам рух инсандан чыкъкъан сонъ, сувсуз ерлерде быралкъыланып юре, озюне раатланмагъа ер къыдыра, амма тапалмай.44 Сонъ озюне: «Мен чыкъкъан эвиме къайтып барайым да», — дей. Къайтып кельгенде исе, эвини бош, сипирильген ве джыйыштырылгъан алда тапа.
45 О вакъыт джин бара да, озюнинъ янына башкъа, даа бетер еди джинни ала ве оларнен эвге кирип ерлеше. Сонъра, о адамнынъ алы эвелькинден бетер ола. Бу ярамай несильнинъ алы да шойле оладжакъ.
46
Иса адамларнен субетлешип тургъан вакъытта, Онынъ анасынен къардашлары эвнинъ огюнде, тышта тура эдилер: олар Исанен лаф этмеге истегенлер.47 Кимдир Исагъа:
— Анда, тышарыда ананънен къардашларынъ, Сеннен лаф этмеге истейлер, — деди.48
Иса буны айткъан адамгъа джевап берип: — Меним анам ким? Къардашларым ким? — деди49 ве къолунен шегиртлерини косьтерип:
— Мына, Меним анам ве къардашларым! — деди.50 — Ким Коклердеки Бабамнынъ ирадесини беджерсе, о Меним къардашым, къыз къардашым ве анамдыр.
1
Шу куню Иса, эвден чыкъып, голь янында отурды.2 Онынъ этрафында баягъы адам топланды. Иса къайыкъкъа чыкъып отурмагъа меджбур олды, бутюн халкъ исе ялыда турды.
3 Иса оларгъа чокъ шейлер акъкъында кинаели икяелер айтты:
— Бир урлукъ сачыджы тарлагъа чыкъа.4 О, урлукъ сачкъанда, базы урлукълар ёл кенарына тюше. Шу арада къушлар учып келелер де, урлукъларны чокъуп, ёкъ этелер.
5 Башкъа урлукълар ташлы, топракъ аз олгъан ерге тюше ве тезден осип чыкъалар, чюнки топракъ бу ерде юфкъа экен.
6 Кунеш чыкъкъан сонъ исе, оларны якъа ве яхшы тамыр атмагъанларындан, фиданлар къурып къалалар.
7
Башкъалары тикенлер арасына тюше, тикенлер тез осип урлукъларны богъып ташлайлар.8
Даа башкъа урлукълар исе яхшы топракъкъа тюшип, бир урлукъ — юз къат, башкъасы — алтмыш ве даа башкъасы — отуз къат арткъач берекет берелер.9
Къулагъы барлар буны эшитсинлер!10
Шегиртлер, Онынъ янына келип: — Сен не ичюн оларнен кинаели икяелер айтып лаф этесинъ? — деп сорадылар.11
О, оларгъа джевап берип: — Чюнки Кок Падишалыгъынынъ сырлары сизге ачылгъан, оларгъа исе къапалы, — деди.12 — Кимде бар олса, онъа даа бериледжек, ве онда арткъач оладжакъ. Кимде ёкъ олса, олгъаны да тутып алынаджакъ.
13 Оларнен кинаели икяелер ярдымынен лаф этем, чюнки олар бакъа ве корьмейлер, динълей ве эшитмейлер, ве анъламайлар.
14 Ешаянынъ пейгъамберлиги оларда эда этиле:
«Къулакъларынъызнен динълейджексиз, амма анъламайджакъсыз, козьлеринъизнен бакъаджакъсыз, амма корип оламайджакъсыз.15
Бу халкънынъ юреги бир шей анълап оламай, къулакълары агъыр эшите, оларнынъ козьлери де юмулгъан. Бойледже, олар козьлеринен корьмезлер, къулакъларынен эшитмезлер, акъылларынен анъламазлар. О бизлерни тедавийлер, деп Манъа кельмезлер».16
Сизинъ козьлеринъиз бахтлы, чюнки олар корелер. Къулакъларынъыз да бахтлы, чюнки эшителер.17
Сизге догърусыны айтам: чокъ пейгъамберлер ве инсафлы адамлар сиз корьгенинъизни корьмеге истедилер, лякин корьмедилер, сиз эшиткенлеринъизни эшитмеге истедилер, лякин эшитмедилер.18
Энди урлукъ сачыджы акъкъында кинаели икяенинъ манасыны динъленъиз.19 Алланынъ Падишалыгъы акъкъында сёзни эшиткен, амма оны анъламагъан эр бир адамгъа яман Иблис келип, онынъ юрегинде сачылгъан сёзни-урлукъларны хырсызлап кете. Бойле адамлар тюшкен урлукъны алгъан ёл кенарындаки топракъкъа ошайлар.
20 Урлукъ сачылгъан ташлы топракъ исе — сёзни эшитер-эшитмез къуванчнен къабул эткен сою.
21 О, де бир шейге, де башкъа шейге дикъкъат этип, урлукъкъа озюнде тамыр атмагъа бермей. Онынъ башына шу сёз ичюн къаза-беля кельсе ве оны къуваласалар, о бирден ёлундан къайта.
22 Башкъалары исе, урлукъны алгъан, тикенли топракъ киби: олар сёзни эшителер, амма аят къасеветлери ве зенгинликнен алданув сёзни басып богъа, ве урлукъ берекет бермей.
23 Урлукъны алгъан яхшы топракъ исе сёзни эшиткен, онынъ манасына еткен адамларгъа ошай. Олардан базы адамлар — юз къат, башкъалары — алтмыш къат ве даа дигерлери — отуз къат зияде берекет берелер.
24
Иса оларгъа даа бир кинаели икяе айтты: — Кок Падишалыгъы неге ошай? Бир адам тарласына яхшы урлукъ сачкъан.25 Гедже, эписи ятып юкълагъанда, онынъ душманы келип, богъдай арасына зеэрли отларны сачып кете.
26 Богъдай осип, башакъ чыкъаргъанда, зеэрли отлар да пейда олалар.
27 Къуллары келип, эфендисинден: «Эфендимиз, сен тарланъа яхшы урлукъ сачкъан эдинъ де. Айса бу зеэрли отлар къайдан келип чыкъкъан?» — деп сорадылар.
28 «Бу — душманнынъ ишидир», — деди о. «Истесенъ, биз барып оларны тартып чыкъарармыз», — деди къуллар.
29 «Керекмей, чюнки сизлер зеэрли отларны ёкъ эткенде, оларнен берабер богъдайны да бозарсыз.
30 Оракъ вакъты кельгендже оларны тийменъиз, берабер осе берсинлер. Оракъ вакъты кельгенде, мен оракъчыларгъа: „Башта зеэрли отларны джыйынъыз ве обалап багъланъыз да, якъынъыз. Богъдайны исе меним анбарыма алып барынъыз”, — дейджем».
31
Иса оларгъа даа бир кинаели икяе айтып берди: — Кок Падишалыгъы бир хардал урлугъына ошай. Адам оны алып, озь тарласына сачкъан.32 Эписи урлукълардан кичкене олса да, осип чыкъкъан сонъ, бостандаки осюмликлер арасында энъ юксек ола. Терек киби оськен сонъ, къушлар учып келип, онынъ пытакъларында юва ясайлар.
33
Сонъ Иса оларгъа даа бир кинаели икяе айтты: — Кок Падишалыгъы бир къашыкъ маягъа ошай. Къадын оны алып, учь буюк чанакъ унгъа ташлай ве бутюн хамырыны къабарта.34
Иса буларнынъ эписини адамларгъа кинаели икяелернен ачып анълатты. О оларгъа эр шейни кинаели икяелернен айта эди,35 чюнки пейгъамбер ярдымынен айтылгъан сёз беджериледжек эди:
«Мен оларнен кинаели икяелер ярдымынен лаф этеджем, дюнья яратылгъандан берли гизли сырларны Мен оларгъа анълатаджам».36
Шундан сонъ Иса, адамларны йиберип, эвге къайтты. Шегиртлери Онынъ алдына барып: — Тарладаки зеэрли отлар акъкъында кинаели икяени бизлерге анълатып берсе, — дедилер.37
Иса оларгъа джевап берип: — Яхшы урлукъны сачкъан — Инсан Огълудыр.38 Тарла исе — дюнья. Яхшы урлукълар — Алла Падишалыгъынынъ огъуллары, зеэрли отлар исе — яман Иблиснинъ огъулларыдыр.
39 Оларны сачкъан — Иблистир. Оракъ вакъты — дюньянынъ сонъу, оракъчылар исе — мелеклер.
40 Зеэрли отларны насыл джыйып атеште якъсалар, бу дюньянынъ сонъунда да шойле оладжакъ.
41 Инсан Огълу Озь мелеклерини ёллайджакъ, ве олар гунагъа себеп олгъан ве яманлыкъ япып юргенлерни Онынъ Падишалыгъындан сайлап алып,
42 алевленип тургъан оджакъкъа ташлайджакълар. О ерде агълав ве тиш гъыджыртысы оладжакъ.
43
О вакъытта инсафлы адамлар озь Бабаларынынъ Падишалыгъында кунеш киби парылдайджакълар. Къулагъы барлар буны эшитсинлер! — деди.44
— Кок Падишалыгъы тарлада сакълангъан хазинеге ошай. Бир адам оны тапып, кене сакълай ве къувана-къувана барып, бутюн мал-мулькюни сата да, шу тарланы ала.45
Кок Падишалыгъы даа неге ошай? О бунъа ошай: бир алыш-веришнен огърашкъан адам яхшы инджилер къыдыра.46 Бир къыйметли инджини тапкъанда, о барып бутюн мал-мулькюни сатып, оны ала.
47
Кок Падишалыгъы даа денъизге атылгъан балыкъ сачмасына ошай. О чешит тюрлю балыкъларны тута.48 Сачма балыкъкъа толгъан сонъ, оны ялыгъа тартып чыкъардылар ве отурып, яхшы балыкъларны сайлап, сепетлерге къоялар, ярамай сойларыны исе котерип аталар.
49 Дюньянынъ сонъунда да ойле оладжакъ: мелеклер чыкъып, яман адамларны инсафлы адамларнынъ арасындан айырып,
50 оларны алевленип тургъан оджакъкъа ташлайджакълар. О ерде агълавлар ве тиш гъыджыртысы оладжакъ.
51 Буларнынъ эписини анъладынъызмы? — деп сорады Иса.
— Эбет, — деди олар.52
Иса оларгъа: — Демек, Кок Падишалыгъы акъкъында огретювни къабул эткен эр бир Къанун оджасы, озь хазинесинден янъы ве эски шейлерни чыкъаргъан эв саибине ошай, — деди.53
Иса бу кинаели икяелерни айткъан сонъ, о ерден кетти.54 Озюнинъ юртуна келип, ерли халкънынъ синагогасында огрете башлады. Оны динълегенлер шашып къала эдилер.
— О къадар акъыл ве къудрет Онъа къайдан кельген? — дей эди олар.55 — Дюльгернинъ огълу дегильми О? Анасынынъ ады Мерьем, къардашлары исе Якъуп, Юсуф , Симон ве Иуда дегильми?
56 Онынъ эписи къыз къардашлары мында, бизим янымызда яшамайлармы?
57
Шунынъ ичюн олар Оны ред эттилер. Иса исе оларгъа: — Пейгъамберге эр ерде урьмет этелер, тек озь ветанында ве озь эвинде Онынъ къадрине етмейлер, — деди.58
Оларнынъ иманы олмагъаны ичюн, о ерде О чокъ аджайип шейлер япмады.1
Шу вакъытта виляет укюмдары Ирод Иса акъкъында эшитип,2 озюнинъ хызметчилерине:
— Бу — Сувгъа Батырыджы Ягъядыр! О, олюлерден къайтып тирильген! Шунынъ ичюн онда аджайип шейлер япмагъа кучю бар, — деди.3
[3-4] Мына бу Ирод, озь къардашы Филипнинъ сабыкъ апайы Иродияны озюнинъ апайы этип алгъан эди. Сонъ Ягъя онъа: «Къанун боюнджа санъа бу къадынны апай этип алмагъа олмай», — дей эди. Шунынъ ичюн Ирод, Ягъяны якъалап, элини-аягъыны зынджырларнен багълап, зиндангъа аткъан эди.4
5 Ирод Ягъяны ольдюрмеге истеди, амма халкътан къоркъа эди, чюнки олар Ягъяны пейгъамбер, деп сая эдилер.
6
Ироднынъ догъгъан кунюне багъышлангъан зияфетте Иродиянынъ къызы мусафирлер огюне чыкъып ойнады. Падиша онынъ ойнагъаныны пек бегенип,7 о не истесе бермеге азыр олгъанына ант этти.
8 Къыз исе анасы огреткени киби: «Манъа мында Сувгъа Батырыджы Ягъянынъ башыны табакъта кетирип бер!» — деди.
9
Падишаны къайгъы басса да, мусафирлер огюнде ант эткени ичюн, башны кетирсинлер, деп эмир этти.10
Джеллятны йиберип, Ягъянынъ башыны алдырды.11 Онынъ башыны табакъта кетирип, къызгъа бердилер, о исе анасына алып барды.
12 Ягъянынъ шегиртлери келип, онынъ беденини алып дефн эттилер. Сонъ барып, бу акъта Исагъа хабер бердилер.
13
Иса буны бильгенинен, бир Озю къайыкъкъа чыкъып, андан, адам олмагъан бир ерге кетти. Амма адамлар бу акъта бильдилер, озь шеэрлеринден чыкъып, Онынъ артындан джаяв кеттилер.14 Иса къайыкътан тюшип, чокъ адамларны корьди. О адамларны аджыды ве оларнынъ арасында олгъан хаста адамларны тедавийледи.
15
Акъшам тюшкенинен, шегиртлери Онынъ янына келип: — Бу ерде адамлар яшамай экен, энди кеч олды. Адамларны йибер, этрафтаки койлерге барып, озьлерине аш сатын алсынлар, — дедилер.16 Лякин Иса:
— Олар кетмесе де олур, сизлер оларгъа аш беринъиз, — деди.17
— Бу ерде бизде тек беш отьмек ве эки балыгъымыз бар, башкъа бир шей ёкъ, — дедилер Онъа.18
— Оларны бу ерге, Манъа кетиринъиз, — деди Иса.19
Сонъ О адамларгъа от устюне отурмакъны буюрды. Беш отьмекнен эки балыкъны алды, козьлерини коклерге котерип шукюр этти. Отьмеклерни больди ве шегиртлерине берди, олар исе адамларгъа даркъаттылар.20 Эр кес ашап тойды. Даа артып къалгъан отьмеклернинъ парчаларыны толу он эки сепет джыйдылар.
21 Ашагъанлар исе къадынлар ве балалардан гъайры беш бинъ адам эди.
22
Бундан сонъ, Иса шегиртлерине, тез-тез къайыкъкъа отурып, гольнинъ къаршы ялысына Ондан эвель кечмеге буюрды. Озю исе адамларны йибереджек эди.23 Адамларны йиберген сонъ, бир Озю дува окъумакъ ичюн дагъгъа чыкъты. Акъшам олгъанда, о ерде ялынъыз Озю эди.
24 Къайыкъ исе ялыдан узакъта олып, далгъаларнен куреше эди, чюнки ель къайыкъкъа къаршы эсе эди.
25 Танъ атмаздан эвель Иса шегиртлери тарафына ёл алды. О голь устюнден юрип кетти.
26 Олар исе Онынъ голь устюнден юрип келеяткъаныны корип, пек къоркътылар.
— Бу — бир хаялеттир! — деп, къоркъкъанларындан къычырдылар.27
Лякин Иса шу ань оларнен лаф этип башлады: — Джесюр олунъыз! Бу — Меним! Къоркъманъыз! — деди.28
О вакъытта Пётр: — Я Раббим, эгер бу Сен олсанъ, манъа буюр, мен сув устюнде юрип Сенинъ янынъа барайым! — деди.29 Иса:
— Кель! — деди. Пётр къайыкътан чыкъып, сув устюнден Исагъа таба кетти.30
Лякин ельнинъ кучюни сезип, къоркъты ве бата башлады. — Я Раббим, мени къуртар! — деп багъырды.31
Иса шу ань къолуны узатып, оны тутты да: — Эй, иманы аз олгъан, сен не ичюн шубелендинъ? — деди.32
Олар къайыкъкъа отургъанларынен, ель тынды.33 Къайыкътаки шегиртлер исе Исагъа бель букип:
— Керчектен де Сен — Алланынъ Огълусынъ! — дедилер.34
Гольни кечип, олар Геннесаретте ялыгъа етип кельдилер.35 О ернинъ адамлары Исаны таныдылар. Бутюн этрафларгъа хабер ёллап, эписи хасталарны Онынъ алдына кетирдилер.
36 Тек урбасынынъ этегине тиймек ичюн Ондан рухсет сорай эдилер, тийгенлер исе эписи тедавийлендилер.
1
О вакъытта Ерусалимден Къанун оджалары ве фериселер, Исанынъ алдына келип, суаль бердилер:2
— Сенинъ шегиртлеринъ баба-деделеримизнинъ урф-адетлерини не ичюн бозалар? Аш ашамаздан эвель къолларыны ювмайлар...3
Иса оларгъа джевап берип: — Я сизлер озь урф-адетинъиз ичюн Алланынъ эмирини не ичюн бозасыз? — деди.4 — Алла: «Ана-бабанъны урьмет эт» ве «Бабасыны я да анасыны къаргъагъан адам ольдюрильсин», — деди.
5 Амма сиз: «Ким бабасына я да анасына: „Меним санъа береджек олгъан ярдымым Аллагъа багъышлана”, — десе,
6 о бабасыны я да анасыны урьмет этмесе де олур», — дейсиз. Шунынънен, сиз озюнъизнинъ урф-адетинъиз ичюн Алланынъ эмирини ред этесиз.
7 Эй, экиюзьлюлер! Сизинъ акъкъынъызда айткъан Ешая пейгъамбернинъ сёзлери яхшы:
8
«Бу халкъ Мени тек тильнен урьмет эте, юреклери исе Менден пек узакъ.9
Бошуна Манъа табына олар, инсан эмирлерини берип огретелер».10
Сонъ Иса халкъны янына чагъырып, оларгъа: — Мени динълеп, анъламагъа тырышынъыз!11 Агъызгъа кирген шей дегиль, агъзындан чыкъкъан шей исе инсанны арам эте, — деди.
12
О вакъытта шегиртлери Онынъ янына келип: — Фериселер бу сёзлеринъни эшитип, пек ачувлангъанларыны билесинъми? — дедилер.13
Иса оларгъа джевап берип: — Меним Бабам сачмагъан эр бир осюмлик тюбю-тамырынен сувурылып ташланаджакъ.14 Оларны къалдырынъыз! Олар — сокъурларнынъ кёр етекчилеридир. Эгер сокъур сокъурны етеклеп юрсе, олар экиси де чукъургъа тюшип кетерлер, — деди.
15
Пётр Онъа: — Бизге бу кинаели икяени анълатып бер! — деди.16 Иса:
— Сизлер де ойле акъылсызларсынъызмы?17 Агъызгъа кирген эр бир шей ашкъазангъа кечип, аякъёлгъа чыкъып кеткенини даа анъламадынъызмы?
18 Амма агъыздан чыкъкъан шейлер юректен чыкъалар. Булар да адамны арам этелер.
19 Чюнки адамнынъ юрегинде яман фикирлер, адам ольдюрюви, аиле садыкълыгъыны бозувы, ороспулыкъ, хырсызлыкъ, ялан шаатлыкъ, куфюр сёзлер догъып, ондан чыкъалар.
20 Мына бу шейлер адамны арам эте. Кирли къолларнен аш ашамакъ исе, адамны арам этмей, — деди.
21
Иса о ерден чыкъып, Тир ве Сидон юртларына кетти.22 Анда Онынъ алдына, шу ерлерде яшагъан бир ханаанлы къадын кельди.
— Эфендим, Давутнынъ Огълу, мени аджы! Къызымны джин урды, ве пек къыйнай, — деп къычырды.23
Лякин Иса онъа бир сёз биле къайтармады. Шегиртлери келип: — Айтса онъа, кетсин! Артымыздан къычырып юре, — деп Исагъа риджа эттилер.24 Иса:
— Мен тек Исраиль халкъынынъ адашкъан къойларына йиберильген эдим, — деди.25
Амма къадын якъынджа келип, Исанынъ алдында озюни ерге ташлады ве: — Эфендим, манъа ярдым эт! — деди.26
— Балалардан отьмекни алып, копеклерге ташламакъ яхшы дегиль, — деди Иса.27
— Эбет, Эфендим, амма копеклер де эфендисининъ софрасындан тюшкен отьмек уфакъларыны ашайлар! — деди къадын. Сонъ Иса:28
— Эй къадын, сенинъ иманынъ буюк! Истегенинъ олсун! — деди. Къадыннынъ къызы шу ань тедавийленди.29
Иса о ерден кетти ве, Озь ёлуны Галилея голю боюнда девам этип, андаки бир дагъгъа чыкъты ве отурды.30 Онынъ янына пек чокъ адам топланды. Олар озьлеринен топал, кёр, сакъат, сагъыр тильсиз ве чокътан-чокъ башкъа хасталарны алып келип, Исанынъ аякълары алдына къойдылар. Иса исе оларны тедавийледи.
31 Тильсизлер лаф эткенлерини, сакъатлар сагълам олгъанларыны, топаллар юргенлерини, кёрларнынъ козьлери ачылгъаныны корип, халкъ шашып къалды ве Исраильнинъ Алласыны алгъышлады.
32
Иса, шегиртлерини янына чагъырып, оларгъа: — Халкъны аджыйым, чюнки учь кунь Меним алдымда туралар, ашамагъа исе ич бир шейлери ёкъ. Мен оларны ач къалдырып йибермеге истемейим, даа ёлда олар такъаттан кесильмесинлер, — деди.33
Шегиртлери Онъа: — Бу сахрада о къадар адамны тойдурмакъ ичюн отьмекни къайдан алайыкъ? — дедилер.34
— Не къадар отьмегинъиз бар? — деп сорады Иса. — Еди дане ве бир къач балычыгъымыз бар, — деди олар.35
Иса адамларгъа ерге отурмакъны буюрып,36 еди отьмекни ве балыкъларны алды, шукюр этип пителерни парчалады ве шегиртлерине берди, олар исе халкъкъа даркъаттылар.
37 Эписи ашап тойдылар ве артып къалгъан отьмек парчаларындан даа толу еди буюк сепет топладылар.
38 Ашагъанлар исе къадынлар ве балалардан гъайры дёрт бинъ адам эди.
39 Иса халкъны йиберип, къайыкъкъа чыкъты ве Магдала этрафларына кетти.
1
Фериселер ве саддукийлер Исаны сынамакъ макъсадынен Онынъ алдына келип, коктен бельги косьтергенини талап эттилер.2 Иса исе оларгъа джевап берип:
— Акъшам тюшкенде, сиз: «Кок къырмызы тюсте, ава ачыкъ оладжакъ», — дейсиз.3 Саба эрте исе: «Кок къою къырмызы тюсте ве оны булутлар къапаткъан, бугунь фуртуна оладжакъ», — дейсиз. Сиз кок юзюне бакъып, оладжакъ аваны айта билесиз, заманнынъ аляметлерини исе айырып оламайсызмы?
4 Ярамай ве ороспу несиль бельги къыдыра, лякин Юнуснынъ бельгисинден гъайры оларгъа бельги берильмейджек, — деди ве оларны къалдырып кетти.
5
Башкъа ялыгъа етип кельген шегиртлер янларына отьмек алмагъа унуткъанлар.6 Иса оларгъа:
— Бакъынъыз, фериселернен саддукийлернинъ маясындан сакъынынъыз! — деди.7
Олар исе озьара: «Буны отьмек алмагъанымыз ичюн айтты», — дедилер.8 Иса, бу акъта билип, оларгъа:
— Эй иманы аз олгъанлар! Сиз не ичюн озьара, янымызда отьмек ёкъ, дейсиз?9 Буны даа анъламайсынъызмы? Беш дане отьмекни беш бинъ адам ашап, даа не къадар сепет отьмек парчаларыны джыйып алгъанынъыз акъылынъыздамы?
10 Я еди отьмек дёрт бинъ адам ичюн? О вакъыт къач буюк сепет джыйдынъыз?
11 Мен сизлерге: «Фериселер ве саддукийлернинъ маясындан сакът олунъыз», — дегеним отьмек акъкъында олмагъаныны насыл анъламайсынъыз? — деди.
12
Шундан сонъ шегиртлер, Иса оларгъа отьмек маясындан дегиль, фериселер ве саддукийлернинъ огретювинден сакът олмакъ кереклигини айткъаныны анъладылар.13
Филипнинъ Кайсареясы этрафларына кельген Иса, Озь шегиртлеринден: — Адамлар Инсан Огълуны ким деп саялар? — деп сорады.14
— Базылары Сени Сувгъа Батырыджы Ягъя, башкъалары — Ильяс, дигерлери исе — Йирмея, я да пейгъамберлерден бириси деп саялар, — деди шегиртлер.15 Иса олардан:
— Я сизлер Мени ким деп саясыз? — деп сорай.16
Симон Пётр джевап берип: — Сен — Месихсинъ, Тири Алланынъ Огълусынъ! — деди.17 Иса онъа:
— Сен бахтлы адамсынъ, Симон Бар-йона! Чюнки бу сырны санъа къан ве беден дегиль, Меним Коклердеки Бабам ачты.18 Шунынъ ичюн Мен санъа айтам: сен — Пётрсынъ ве бу къаянынъ устюнде Мен Озь Топлашувымны къураджам. Оны олюлер дюньясынынъ кучьлери биле енъип оламайджакълар.
19 Кок Падишалыгъынынъ анахтарларыны санъа береджем. Ер юзюнде сен нени ясакъ этсенъ, коклерде де шуны ясакъ этеджеклер. Ер юзюнде сен нени рухсет этсенъ, коклерде де шуны рухсет этеджеклер, — деди.
20
Сонъ Иса шегиртлерине Озюни Месих олгъаны акъкъында кимсеге айтмагъа кесен-кес ясакъ этти.21
Шу вакъыттан башлап, Иса шегиртлерине Онъа Ерусалимге бармагъа кереклигини, анда акъсакъаллар, баш руханийлер ве Къанун оджалары къолунда чокъ азап чекип, ольдюриледжегини, амма учюнджи куню тириледжегини ачыкъ-айдын айтып башлады.22
Пётр Оны четке чекип: — Алла сакъласын, Раббим! Сеннен бойле шей ич бир вакъыт олмаз! — деп, Оны азарлап башлады.23
Иса исе айланып: — Ёкъ ол козюмден, Иблис! Сен Мени ёлдан урасынъ! Сен Алланынъ ишлерини дегиль, адам ишлерини тюшюнесинъ, — деди Пётргъа.24
Сонъ Иса Озь шегиртлерине: — Эгер ким Меним артымдан кетмеге истесе, озюнден вазгечсин, озь хачыны котерсин ве пешимден юрсюн! — деди.25 — Ким озь джаныны къуртармагъа истесе, оны джояджакъ. Лякин ким Мен ичюн джаныны берсе, о, джаныны тападжакъ.
26 Эгер инсан бутюн дюньяны басып алса да, озь джанына зарар кетирсе, бунынъ файдасы не олур? Инсан, озь джаныны къуртармакъ ичюн, не берир?
27 Инсан Огълу Озь Бабасы шанынынъ нурунда, Онынъ мелеклеринен берабер келеджек ве эр кимни япкъанына коре мукяфатлайджакъ.
28 Сизге догърусыны айтам: бу ерде тургъанлардан базылары даа олюм корьмегендже, Инсан Огълунынъ Озь Падишалыгъынен берабер кельгенини кореджеклер.
1
Алты кунь кечкен сонъ, Иса Пётрны, Якъупны ве онынъ къардашы Юханны янына алды ве тек оларнен юксек бир дагъгъа котерильди.2 Исанынъ бутюн корюнюши оларнынъ козьлери огюнде денъишти: Онынъ бети кунеш киби парылдады, урбасы исе козь къамаштырып бем-беяз олды.
3 Ве мына, оларнынъ огюнде Муса ве Ильяс пейда олдылар да, Исанен субетлешип башладылар.
4
Пётр Исагъа: — Раббим, бу ерде бизге не яхшы я! Эгер истесенъ, мен мында учь чалаш къурайым: бириси Санъа, бириси Мусагъа ве бириси Ильяскъа олур, — деди.5
Пётр бу сёзлерни даа айткъанда, бирден бир нур сачкъан булут пейда олып, оларны кольгесинен къапатты. Шу булут ичинден бир сес чыкъты: — Бу — Меним севимли Огълумдыр, Мен Ондан разым! Оны динъленъиз!6
Бу сесни эшиткен шегиртлер буюк бир къоркъуда ерге йыкъылдылар.7 Иса, оларнынъ янына келип, оларгъа тийди де:
— Къоркъманъыз, турунъыз! — деди.8
Шегиртлер козьлерини котерип, янларында Исадан гъайры кимсени корьмедилер.9 Дагъдан тюшкенде, Иса шегиртлерине:
— Инсан Огълу олюлерден тирильмегендже, мында корьген шейлерни кимсеге айтманъыз, — деп буюрды.10
Шегиртлери Ондан: — Не ичюн Къанун оджалары: «Башта Ильяс кельмек керек», — дейлер? — деп сорадылар.11 Иса оларгъа джевап берип:
— Бу керчек, башта Ильяс келип, эр шейни азырламакъ керек, — деди.12 — Мен сизлерге айтам: Ильяс энди кельди, амма оны танымадылар ве онен истеген шейлерни яптылар. Шойле де Инсан Огълу оларнынъ къолларындан чокъ азап чекмеге меджбур.
13
О вакъытта шегиртлер, Иса оларгъа Сувгъа Батырыджы Ягъя акъкъында айткъаныны анъладылар.14
Олар халкъкъа къайтып кельгенде, бир адам, Исагъа якъынлашып, тиз чёкти де:15
— Эфендим, огълума мерамет эт! Онда тутарыкъ хасталыгъы бар, о пек чекише. Сыкъ-сыкъ де атешке, де сувгъа дала, — деди.16 — Баламны Сенинъ шегиртлеринъе кетирдим, амма олар оны тедавийлеп оламадылар.
17
— Эй имансыз ве бозукъ адамлар! Мен сизнен даа чокъ вакъыт оладжаммы?! Сизни даа чокъ вакъыт чыдайджаммы?! Баланы бу ерге, Меним алдыма кетиринъиз! — деди Иса.18
Иса джинге чыкъмагъа эмир берди, ве джин чыкъты, бала исе шу ань тедавийленди.19 Сонъ шегиртлер, Иса бир Озю къалгъанда, Онъа якъынлашып:
— Биз джинни не ичюн къувып чыкъаралмадыкъ? — деп сорадылар.20 [20-21] Иса оларгъа:
— Чюнки сизинъ иманынъыз аз. Сизге догърусыны айтам: сизинъ бир хардал урлугъы къадар иманынъыз олгъанда, сиз мына бу дагъгъа: «Бу ерден о ерге кочь», — дейджексиз, ве о кочеджек. Сонъ сиз япалмайджакъ шей олмайджакъ, — деди.21
22
Иса шегиртлеринен Галилеяда олгъанда, О, оларгъа: — Инсан Огълуны адамларнынъ къолуна тутып береджеклер23 ве ольдюреджеклер, амма учюнджи куню тириледжек, — деди. Сонъ шегиртлерни буюк бир гъам басты.
24
Олар Кафарнаумгъа кельгенлеринде, Алла Сарайынынъ салымыны топлайыджылары Пётрнынъ алдына келип: — Сизлернинъ Оджанъыз Сарай салымыны береми? — деп сорадылар. Пётр: — Бере! — деди.25
О эвге кирген сонъ, Иса биринджи лаф ачты: — Симон, сенинъ фикиринъ насыл? Бу дюнья падишалары салым я да ясакъны кимден алалар? Озь огъулларынданмы я да ябанджыларданмы?26
— Ябанджылардан, — деди Онъа Пётр. — Ойле олса, озь огъуллары салымдан азат экен де, — деди Иса.27 — Амма салым топлайыджыларынынъ джаныны агъыртмамакъ ичюн, сен гольге барып балыкъ таягъы ташла. Биринджи тутулгъан балыкъны алып, агъзыны ачсанъ, бир акъча тапарсынъ. Акъчаны алып, экимиз ичюн оларгъа салым бер, — деди Иса.
1
О вакъытта шегиртлер, Исанынъ алдына келип: — Кок Падишалыгъында энъ буюк адам ким оладжакъ? — деген суальни бердилер.2
Иса янына бир баланы чагъырып, оны оларнынъ арасына къойды ве:3
— Сизлерге догърусыны айтам: эгер сиз денъишмесенъиз ве балалар киби олмасанъыз, Кок Падишалыгъына кирмезсиз.4 Ким бу бала киби озюни ашада тутып юрсе, Кок Падишалыгъында энъ муим оладжакъ, — деди.
5 — Ким бу бала киби бир баланы Мен ичюн къабул этсе, о Мени къабул эте.
6
Ким исе Манъа инангъан бу кучюклерден бирисини ёлдан урса, онынъ бойнуна эшек айландыргъан дегирмен ташыны асып денъизнинъ чукъур еринде богъсалар, о ичюн яхшыджа олур эди.7
Бу дюньянынъ алына беля, чюнки инсанны гунагъа тюшюрген шейлер чокъ! Бойле шейлер олмакъ керек. Амма гунагъа себепчи олгъан адамнынъ алына беля!8 Эгер къолунъ я да аягъынъ сени ёлдан урса, оны кесип, озюнъден узакъча ташла. Сен чолакъ я да топал олсанъ да, эбедий аяткъа киреджексинъ. Бу, эки къолнен, эки аякънен эбедий атешке ташлангъанынъдан яхшыдыр.
9 Эгер козюнъ сени ёлдан урса, оны чыкъарып ал да, озюнъден узакъча ташла. Сен бир козьнен олсанъ да, эбедий аяткъа киреджексинъ. Бу, эки козьнен джеэннем атешине ташлангъанынъдан яхшыдыр.
10
[10-11] Бакъынъыз, бу кучюклерден бирисине биле нефретлеменъиз. Мен сизге айтам: оларнынъ мелеклери эр вакъыт Меним Коктеки Бабамнынъ огюнде туралар.11
12
Сизлернинъ фикиринъиз насыл? Эгер бир адамнынъ юз баш къою олып, олардан бириси адашса, о, докъсан докъузыны дагъларда къалдырып, адашкъан союны къыдырмагъа бармазмы?13 Оны тапкъанда исе, сизге догърусыны айтам: адашмагъан докъсан докъузындан зияде, шу бир къой ичюн къуванаджакъ.
14 Ойле де Коклердеки Бабанъыз бу кучюклерден бирисининъ биле ольгенини истемей.
15
Эгер сенинъ дин къардашынъ санъа къаршы гуна япса, онынъ алдына барып, тек юзьге-юзь лаф этип, къабаатыны онъа косьтер. О сени динълесе, сен агъанъны озюнъе къайтардынъ.16 Эгер сени динълемесе, озюнънен даа бир я да эки адамны алып бар, чюнки «эр бир олгъан шей эки я да учь шаатнен тасдыкъланмакъ керек».
17 Эгер оларгъа да къулакъ асмаса, иманлыларнынъ топлашувына айт. Эгер иманлыларнынъ топлашувына да къулакъ асмаса, сен ичюн о, Аллагъа инанмагъан я да салым топлайыджысы киби олсун.
18
Сизге догърусыны айтам: ер юзюнде сизлер нени ясакъ этсенъиз, кокте де ясакъ этиледжек. Ер юзюнде нени рухсет этсенъиз, кокте де рухсет этиледжек.19 Сизге даа айтам: эгер экинъиз берабер бир шей акъкъында дува окъумагъа мында, бу дюньяда келишсенъиз, Меним Коктеки Бабам буны беджерир.
20 Чюнки эки я да учь адам Меним ичюн топланса, Мен шу ерде оларнынъ арасында олурым.
21
Шу вакъытта Пётр келип Исагъа: — Раббим, эгер дин къардашым манъа къаршы гуна япса, мен къач кере оны багъышлайджам? Еди кереми? — деди.22 Иса онъа:
— Ёкъ, еди кере дегиль, етмиш кере едишер, — деди.23 — Бунынъ ичюн Кок Падишалыгъы бунъа ошай: бир падиша озь хызметчилеринден борджларыны алмагъа истеген.
24 Пара сайып башлангъанда, онъа он бинъ чувал алтын борджу олгъан бир адамны онынъ алдына кетирдилер.
25 Борджуны одемеге бир шейи олмагъаны ичюн, падиша онъа озюни, апайыны, балаларыны ве бутюн мал-мулькюни сатып, борджуны бермесини буюрды.
26 Хызметчи исе ерге йыкъылып, падишагъа ялварды: «Сабыр этинъ, мен сизге эписини къайтарырым!» — деди.
27 Озь хызметчисини аджып, падиша оны йиберди ве борджуны багъышлады.
28 О хызметчи исе кетип, озюне юз динар борджу олгъан бир аркъадашыны тапты ве онынъ богъазына япышып: «Менден алгъан борджунъны къайтар!» — деп богъып башлады.
29 Аркъадашы исе онынъ аякълары янына ерге йыкъылып: «Сабыр эт, мен санъа эписини къайтарырым!» — деп ялварды.
30 Амма о бунъа разы олмады, барып, борджуны къайтармагъандже аркъадашыны зиндангъа къапаттырды.
31 Бу вакъианы корьген башкъа хызметчилернинъ джанлары пек агъырды, ве олар барып, падишагъа олгъан шейни айттылар.
32 О вакъыт падиша хызметчисини алдына чагъырып: «Эй ярамай къул! Манъа ялваргъанынъ ичюн, мен сенинъ бутюн борджунъны багъышладым.
33 Мен сени аджыгъаным киби, сен де аркъадашынъны аджысанъ олмаз эдими?» — деди.
34 Сонъ ачувлангъан падиша, бутюн борджуны тёлемегендже хызметчисини апсхане джезалайыджыларнынъ къолуна берди.
35 Бойледже, эгер сизлернинъ эр биринъиз озь аркъадашынъызны джан-юректен багъышламасанъыз, Меним Коктеки Бабам да сизлернен ойле япар.
1
Иса бу сёзлерни айтып битиргенинен, Галилеядан кетип, Иордан озенининъ артындаки Еудие топракъларына кельди.2 Онынъ пешинден чокъ адамлар кеттилер, ве О оларны анда тедавийледи.
3
Исаны сынамакъ ниетинен, фериселер Онынъ алдына келип: — Акъайгъа олур-олмаз себепке коре озь апайындан къанун боюнджа айырылмакъ мумкюнми? — деген суальни бердилер.4 Иса оларгъа шойле джевап берди:
— Я сиз окъумадынъызмы? Яратыджы тап башындан адамларны «акъай ве апай этип яратты»5 ве: «Шу себептен акъай, ана-бабасыны къалдырып, озь апайына япышаджакъ ве олар экиси бир вуджут оладжакълар», — деди.
6 Бойледже, олар энди эки дегиль, бир беден сайылалар. Алла къошкъаныны адам айырмасын.
7
Олар Исагъа: — Ойле олса, Муса не ичюн, акъай апайындан айырылса, айырув кягъытыны язып бермеге эмир эткен? — дедилер.8 О оларгъа:
— Юреклеринъиз таш киби олгъаны ичюн, Муса сизлерге апайларынъызнен айырылмагъа рухсет берген, — деди. — Лякин башта бойле дегиль эди.9
— Мен сизлерге айтам: ким озь апайындан аиле садыкълыгъы бозувындан башкъа себеп тапып, айырылса ве башкъасына эвленсе, садыкълыкъны бозып гуна япа, — деди Иса.10 Шегиртлери Исагъа:
— Эгер акъай эвленювге шойле бакъса, эвленмегени яхшы олур эди! — дедилер.11 Иса оларгъа:
— Бу айткъанны эр кес къабул этип оламайлар. Оны тек Алла къабилиет берген адамлар анълай.12 Базы адамлар догъгъан кунюнден акъайлыгъыны косьтерип оламайлар. Башкъаларыны исе адамлар ойле япалар. Даа башкъалары Кок Падишалыгъы ичюн озьлери эвленювден вазгечелер. Ким буны къабул этип олса, къабул этсин! — деди.
13
О вакъытта Исагъа, башларына къолларыны къойып дува окъусын деп, балаларны кетирдилер. Шегиртлери исе оларгъа ёл бермедилер.14 Иса оларгъа:
— Балаларгъа кельмеге ёл ачынъыз, оларны токътатманъыз, Меним алдыма кельсинлер, чюнки Алланынъ Падишалыгъы оларнынъкидир, — деди15 ве оларнынъ башларына къолларыны къойгъан сонъ, о ерден кетти.
16
Бир кунь Онъа бир адам келе ве: — Оджа! Эбедий аяткъа кирмек ичюн насыл яхшылыкъ япайым? — деп сорай.17 Иса онъа:
— Сен Менден яхшылыкъ акъкъында не сорайсынъ? Тек бир Алла яхшыдыр. Эгер эбедий аяткъа кирмеге истесенъ, эмирлерни беджер, — деди.18
— Къайсыларны? — деп сорады о. Иса онъа: — Адамнынъ джаныны алма, аиле садыкълыгъыны бозма, хырсызлама, ялан шаатлыкъ этме,19 ана-бабанъны урьмет эт ве башкъа адамны озюнъни севгенинъ киби сев, — деди.
20 Йигит Онъа:
— Мен буларнынъ эписини япам. Манъа даа не етишмей? — деди.21 Иса онъа:
— Эгер эксиксиз олмагъа истесенъ, бар, эписи мал-мулькюнъни сатып, акъчасыны фукъарелерге болип бер. О вакъыт зенгинлигинъ кокте оладжакъ. Сонъ кель де, артымдан юр, — деди.22
Йигит бу сёзлерни эшитип, къайгъы ичинде о ерден чыкъып кетти, чюнки онынъ байлыгъы буюк эди.23
Иса исе шегиртлерине: — Сизге догърусыны айтам: зенгин адамнынъ Кок Падишалыгъына кириши къыйын оладжакъ.24 Даа сизге айтам: зенгин адамнынъ Алла Падишалыгъына киришинден, девенинъ ине тешигинден кечкени къолайдыр, — деди.
25
Шегиртлер буны эшитип, джандан тааджиплендилер ве: — Ойле олса, ким къуртарыладжакъ? — деп сорадылар.26
Иса оларгъа дикъкъатнен бакъып: — Адамларнынъ имкяны ёкъ, лякин Алланынъ ярдымынен эр шей олмакъ мумкюн, — деди.27
Бу сёзге джевап берип, Пётр Исагъа: — Мына, биз эр шейни къалдырып, Сенинъ артынъдан кеттик. Бунынъ ичюн бизге не оладжакъ? — деди.28 Иса оларгъа:
— Сизге догърусыны айтам: дюньянынъ янъы догъувында Инсан Огълу шан-шуретли тахткъа отургъанда, Меним артымдан кельген сизлер де он эки тахткъа отурып, Исраильнинъ он эки къабилесине укюм этерсиз.29 Мен ичюн эв-баркъ, агъа-къардаш, тата-къыз къардаш, ана-баба, апай-бала ве ер-мулькюни ташлап кеткен эр бир адам булардан юз кере чокъ тападжакъ ве эбедий аятны мирас киби аладжакъ.
30 Лякин шимди биринджи олгъан чокъ адамлар сонъунда, сонъунда олгъанлар исе биринджи оладжакълар, — деди.
1
Бойледже, Кок Падишалыгъы бунъа ошай: бир эфенди саба эрте озь юзюм багъына ыргъатларны кирагъа тутмакъ ичюн кете.2 О ыргъатларнен кунюне бир динар бермеге келишип, оларны озюнинъ юзюм багъына йиберди.
3 Саат докъузларда о кене чыкъып, базар мейданында ишсиз тургъан башкъа адамларны корип,
4 оларгъа: «Сизлер де меним юзюм багъыма барынъыз, мен сизлерге ляйыкъ акъкъынъызны беририм», — деди. Олар бардылар.
5 Саат он экиде ве уйледен сонъ саат учьте о чыкъып, кене шойле япты.
6 Саат бешлерде де, акъшам устю даа бир кере мейдангъа чыкъып, анда ишсиз тургъан адамларны корьди де: «Не ичюн сизлер бу ерде кунь бою ишсиз турасыз?» — деп сорады.
7 Олар исе: «Бизлерни кимсе чалышмакъ ичюн кирагъа тутмады да», — дедилер. О оларгъа: «Сизлер де меним юзюм багъыма барынъыз», — деди.
8 Акъшам олгъанда, багънынъ саиби озюнинъ идаре хызметчисине: «Ыргъатларны чагъырып, оларгъа, сонъкилерден башлап биринджилеринедже иш акъларыны бер», — деп буюрды.
9 Саат бешлерде иш башлагъанлар келип бирер динар алдылар.
10 Биринджи кельгенлер исе чокъча аладжамыз, деп тюшюндилер. Амма олар да бирер динар алдылар.
11 Олар иш акъкъыны алып, багъ саибине наразылыкъ бильдире башладылар:
12 «Бу сонъунда кельгенлер бир саат ишледилер, сен исе оларны, бутюн кунь кучьлю кунеш тюбюнде чалышкъан бизлернен тенъ корьдинъ».
13 Бунъа джевап берип багъ саиби олардан бирисине: «Достум, мен сени алдатмайым. Сен меннен бир динаргъа келишкен эдинъми?
14 Энди акъкъынъны алып кет. Мен исе санъа бергеним къадар бу сонъки кельген адамгъа да бермеге истейим.
15 Озь парамны истегенимдже масраф этмеге акъкъым ёкъмы? Я да мен бойле мераметли олгъанымны пахыллайсынъмы?» — деди.
16 Бойлеликнен, сонъундакилер биринджи ве биринджилер исе сонъунда оладжакълар.
17
Иса Ерусалимге ёл алгъанда, тек он эки шегиртини четке чагъырып, оларгъа:18
— Шимди биз Ерусалимге келип киреятамыз. Анда Инсан Огълуны баш руханийлер ве Къанун оджаларынынъ къолуна тутып береджеклер. Олар Оны олюмге укюм этеджеклер.19 Масхара этмек, къамчыламакъ ве хачкъа мыхламакъ ичюн Оны Аллагъа инанмагъан адамларгъа береджеклер. Учюнджи куню исе О, тириледжек, — деди.
20
Сонъ Якъуп ве Юханнынъ анасы, Зебедайнынъ къадыны озь огъулларынен берабер Исанынъ янына кельди. Бир шей истемек ниетинен, Онъа бель букти.21 Иса ондан:
— Сен не истейсинъ? — деп сорады. — Сен Падиша олгъанда, бу меним эки огълумнынъ бириси онъ тарафынъда, экинджиси сол тарафынъда отураджакъларына сёз бер, — деди Онъа къадын.22
Иса агъа-къардашкъа джевап берип: — Сизлер не истегенинъизни бильмейсиз. Мен ичеджек къадени ичип олурсызмы? — деди. — Ичермиз! — деди олар.23 Иса исе:
— Керчектен де, сизлер Мен ичеджек къадени ичеджексиз, амма Меним онъ ве сол тарафымда отурмагъа разылыкъ бермек Меним къолумда дегиль. Бабам бу ерни кимлерге азырлагъан олса, оларгъа береджек, — деди.24
Башкъа он шегирти буны эшитип, эки агъа-къардашкъа ачувландылар.25 Иса исе оларны янына чагъырып:
— Сиз билесиз, башкъа миллетлернинъ башлыкълары оларгъа башлыкъ олалар, ве буюк адамлары оларнынъ устюнде укюм сюрелер.26 Амма сизлернинъ аранъызда бойле олмасын. Ким сизде буюк олмагъа истесе, сизге хызметчи олсун.
27 Ким исе сизлернинъ аранъызда биринджи олмагъа истесе, сизинъ къулунъыз олсун.
28 Шойле де Инсан Огълу, Озюне хызмет эттирмек ичюн кельмеди, Озю хызмет этмек ве Озь джаныны къурбан этип, чокътан-чокъларны къуртармакъ ичюн кельди, — деди.
29
Олар Ерихон шеэринден чыкъкъанда, Исанынъ артындан чокъ адам кетти.30 Ёл четинде эки кёр отура эди. Иса оларнынъ огюнден кечип кеткенини эшитип:
— Я Рабби! Давутнынъ Огълу, бизге мерамет эт! — деп багъыра башладылар.31
Адамлар оларнынъ агъызларыны къапатмагъа меджбур этмеге истеселер де, олар даа зияде къычырып: — Я Рабби! Давутнынъ Огълу, бизге мерамет эт! — деп ялвардылар.32
Иса токътап, оларны янына чагъырды да: — Сизлер Менден не истейсиз? Сизге не япайым? — деп сорады.33 Олар:
— Рабби, козьлеримиз ачылсын! — дедилер.34
Иса оларны аджып, козьлерине къол тийдирди. Шу ань оларнынъ козьлери ачылды ве олар Исанынъ артындан кеттилер.1
Ерусалимге якъынлашкъанда, Зейтюн дагъы этегиндеки Бетфаге шеэрине етип кельдилер. Иса эки шегиртини ёллап:2
— Къаршынъыздаки койге барынъыз, анда, бирден багълы тургъан эшекни ве онынъ янында эшечикни корерсиз. Оларны чезип, Меним алдыма кетиринъиз.3 Эгер бир кимсе сизге бир шей айтса, «Булар Раббимизге керек», — деп джевап беринъиз, ве о шу ань сизге оларны алмагъа рухсет этер, — деди.
4
Бу олгъан шей пейгъамбер аркъалы айтылгъан сёзлер беджерильмеси ичюн олды:5
«Сион къызына айтынъыз: „Мына, Озю алчакъгонъюлли, яш эшек ве юк ташыгъан эшекнинъ баласы устюнде сенинъ Падишанъ келе янынъа”».6
Шегиртлер ёлгъа чыкъып, Исанынъ оларгъа буюргъаныны яптылар.7 Эшекнен баласыны кетирип, оларнынъ устюне кийимлерни тёшедилер, ве Иса урбалар устюне минди.
8 Халкънынъ чокълугъы озь урбаларыны ёлгъа джайдырды. Базылары исе терек пытакъларыны кесип, ёлгъа тёшедилер.
9 Онынъ огюнде ве артында юргенлер:
— Давут Огълуна шукюр! Раббининъ ады иле Келеяткъанны шуретленъиз! Коклерде Аллагъа бинъ шукюрлер! — деп къычыра эдилер.10
Иса Ерусалимге кирип кельгенде, бутюн шеэр: — Бу ким я? — деп арекетке кельди.11 Халкъ исе:
— Бу — Галилеянынъ Назарет шеэринден олгъан Иса пейгъамбер! — деп джевап берди.12
Иса Алланынъ Сарайына келип, анда алыш-вериш япкъанларнынъ эписини къувып чыкъарды. Акъча алмаштырыджыларнынъ масаларыны ве гогерджин сатыджыларнынъ курсюлерини авдарып йиберди.13 Иса оларгъа:
— Языда: «Меним Эвим Ибадет Эви деп адлансын», — деп язылгъан. Сизлер исе оны айдутлар къобасына чевиргенсиз! — деди.14
Сарайда Исанынъ алдына сокъурлар ве топаллар кельди. О исе оларны тедавийледи.15 Лякин баш руханийлер ве Къанун оджалары Исанынъ япкъан аджайип ишлерини ве Сарайда: «Давут Огълуна шукюр олсун!» — деп къычыргъан балаларны корип, ачувландылар
16 ве Исагъа:
— Булар не айталар, эшитесинъми? — дедилер. Иса оларгъа: — Эбет! Я сизлер: «Эмиздирильген сабийлер ве балалар агъзындан чыкъкъан макътавларны Озюнъ ичюн азырладынъ», — деген сёзлерни окъумадынъызмы? — деди.17
Сонъ Иса оларны къалдырып, шеэрден чыкъты ве Бетаниягъа барып, о ерде геджеледи.18 Саба эрте Иса шеэрге къайтып келеяткъанда ач олды.
19 Ёл четинде бир инджир терегини корип, онынъ янына барды. Иса, япракълардан гъайры ич бир шей тапмайып, терекке:
— Энди сенинъ мейванъ эбедий олмасын! — деди. Инджир тереги исе шу ань къурып къалды.20 Буны корьген шегиртлер шашып:
— Насыл этип инджир тереги бирден къурып къалды? — дедилер.21
Иса оларгъа джевап берип: — Сизлерге догърусыны айтам: эгер иманлы олсанъыз ве шубеленмесенъиз, тек инджир терегинен япкъанымны дегиль де, мына бу дагъгъа: «Еринъден котерилип, денъизге атыл!» — десенъиз, айткъанынъыз киби оладжакъ.22 Сизлер дува окъугъанда, ишанчнен не сорасанъыз, оны аладжакъсыз, — деди.
23
Иса Алланынъ Сарайына кирип, адамларны огреткенде, халкътан баш руханийлер ве акъсакъаллар Онынъ алдына келип: — Бу ишлерни япмагъа Сенинъ акъкъынъ бармы? Санъа бу акъны ким берди? — деп сорадылар.24 Иса оларгъа джевап берип:
— Мен де сизге бир суаль береджем. Эгер Манъа джевап берсенъиз, бу ишлерни япмагъа насыл акъкъым олгъаныны сизлерге айтарым.25 Ягъя халкъны сувгъа батырып чыкъаргъаны кимден эди? Алладан я да адамларданмы? — деди.
Олар исе озьара давалашып башладылар: «Эгер „Алладан”, — десек, О бизлерден: „Не ичюн Ягъягъа инанмадынъыз?” — деп сорайджакъ.26 Эгер „Адамлардан”, — десек, биз халкътан къоркъамыз, чюнки эписи Ягъяны пейгъамбер деп саялар».
27 Олар Исагъа:
— Бильмеймиз, — деп джевап бердилер. Иса исе оларгъа: — Мен де буларны япмагъа насыл акъкъым олгъаныны сизлерге айтмам, — деди.28 — Сизлернинъ фикиринъиз насыл? Бир адамнынъ эки огълу бар экен. О биринджисине барып: «Огълум, бугунь барып юзюм багъымызда ишле», — дей.
29 Амма о: «Истемейим!» — деп сёз къайтара. Сонъ пешман этип, бара.
30 О адам экинджи огълуна барып, онъа да шойле дей. Огълу онъа джевап берип: «Барам, эфендим», — дей, лякин бармай.
31 Экисинден къайсы бири бабасынынъ истегини беджере?
Исагъа: — Биринджиси, — дедилер. О оларгъа: — Сизге догърусыны айтам: салым топлайыджылары ве ороспулар сизден эвель Алланынъ Падишалыгъына кирерлер, — деди.32 — Чюнки Ягъя сизге догъру ёлны косьтерип кельди, лякин сизлер онъа инанмадынъыз. Салым топлайыджылары ве ороспулар исе онъа инандылар. Сизлер буны корьген сонъ да пешман этмединъиз ве инанмадынъыз, — деди.
33
Энди башкъа бир кинаели икяе динъленъиз: бир ер саиби бар экен. О, юзюм багъы сачып, этрафыны къоралады, юзюм сыкъмакъ ичюн чукъур къаздырды, сонъ къаравул къуллесини къурып, багъны юзюмджилерге кирагъа берди, ве озю ёлгъа чыкъты.34 Юзюмлер пишкен вакъты кельгенде, о озюнинъ берекетини алмакъ ичюн юзюмджилернинъ алдына хызметчилерини ёллагъан.
35 Юзюмджилер исе онынъ хызметчилерини туталар ве бирисини котеклейлер, даа бирисини ольдюрелер, учюнджисини ташларнен уралар.
36 Багънынъ саиби башкъа хызметчилерини, биринджи кереден зияде хызметчилерини ёллай. Юзюмджилер исе оларнен де шойле япалар.
37 Сонъунда багъ саиби: «Огълумдан утанырлар», — деп, оларнынъ алдына озь огълуны ёллай.
38 Лякин юзюмджилер онынъ огълуны корип, бир-бирине: «Бу — мирасчы! Барып, оны ольдюрейик ве мирасыны алайыкъ», — дедилер.
39 Оны тутып, багъдан тышарыгъа чыкъарып, ольдюрелер.
40 Юзюм багъынынъ саиби къайтып кельгенде, бу юзюмджилернен не япар экен?
41
Динълегенлер Исагъа: — Бу яман адамларны къоркъунчлы ольдюреджек, багъыны исе башкъа, онъа махсулларны озь вакътында берген юзюмджилерге берир, — дедилер.42
Иса оларгъа айтты: — Я сиз Языда: «Къуруджылар келишиксиз деп четке ташлагъан таш бинанынъ темельташы олды. Козюмиз огюнде япылгъан аджайип шей — бу Алланынъ ишидир!» — денильгенини окъумадынъызмы?43
Шунынъ ичюн сизлерге айтам: Алланынъ Падишалыгъы сизден алынып, махсул кетирген халкъкъа бериледжек.44 Бу ташкъа тюшкенлер эписи парчаланып кетеджек. Таш кимнинъ устюне тюшсе, оны эзип ташлайджакъ.
45
Баш руханийлер ве фериселер Исанынъ кинаели икяелерини динълеген сайын, олар акъкъында айтылгъаныны анъладылар.46 Олар Исаны якъаламагъа истедилер, амма халкътан къоркътылар, чюнки халкъ Исаны пейгъамбер деп сая эди.
1
Иса оларгъа даа кинаели икяелер айтты:2
— Кок Падишалыгъы бунъа ошай: бир падиша озь огълуна никях тою япкъан.3 О, тойгъа давет этильген адамларны чагъыртмакъ ичюн, хызметчилерини ёллай. Мусафирлер исе кельмеге истемедилер.
4 Падиша кене башкъа хызметчилерини ёллап: «Давет этильгенлерге айтынъыз ки, мен зияфет софрасыны азырладым, огюзлерим ве башкъа бесленген айванларым союлгъан, эписи азыр. Никях тоюна келинъиз!» — деди.
5 Амма мусафирлер даветке къулакъ асмай, озь ишлерини япалар: бириси озь тарласына, башкъасы — тюкянына кете.
6 Къалгъанлары исе, падишанынъ хызметчилерини тутып, хорлап ольдюрелер.
7 Падиша пек ачувланды. О, аскерлерини ёллап, адам ольдюрген джинаетчилерни ёкъ этип, шеэрни кульге чевирди.
8
Сонъ хызметчилерине: «Никях тою азыр, лякин мусафирлер бунъа ляйыкъ дегиль экенлер.9 Ёллар айырылгъан ерлерге барып, кимни расткетирсенъиз, тойгъа чагъырынъыз», — деп буюрды.
10 Хызметчилер ёлгъа чыкъып, расткельгенлернинъ эписини алып кельдилер: яхшы адамларны да, яманларны да. Бутюн той одасы мусафирлерге толды.
11 Падиша, мусафирлерни корьмек ичюн киргенде, той урбасыны киймеген бир адамны корьди.
12 О онъа: «Достум, сен не ичюн бу ерге той урбасыз кельдинъ?» — деп сорады. Адам исе индемеди.
13 О вакъыт падиша хызметчилерине: «Онынъ къол-аякъларыны багълап, тышарыгъа, къаранлыкъкъа ташланъыз. О ерде агълав ве тиш гъыджыртысы оладжакъ», — деди.
14 — Чюнки давет этильгенлер чокъ, амма сайлангъанлар аздыр.
15
Шундан сонъ фериселер кетип, Исанынъ айткъан сёзюне насыл илишеджеклерини анълаштылар.16 Олар озь шегиртлерини Ироднынъ тарафдарларынен берабер Исанынъ алдына ёлладылар. Олар Исагъа:
— Оджа, биз билемиз ки, Сен догъру адамсынъ ве Алланынъ ёлуны догъру огретесинъ, адамлар Сенинъ акъкъынъда не тюшюнгенлери ве адам муим олгъаны я да муим олмагъаны Санъа эп бир.17 Энди бизлерге айт. Сенинъдже, Римнинъ императорына Къанун боюнджа салым бермек мумкюнми я да мумкюн дегильми? — деп сорадылар.
18
Лякин Иса оларнынъ яманлыгъыны билип: — Экиюзьлюлер! Сиз Мени не ичюн сынайсыз?19 Къана, Манъа салым бериледжек параны косьтеринъиз, — деди. Олар Исагъа бир динар кетирдилер.
20
— Бу ресим ве язылар кимнинъки? — деп сорады Иса.21
— Императорнынъ, — деди олар. — Ойле олса, императорнынъ акъкъыны императоргъа, Алланынъ акъкъыны Аллагъа беринъиз, — деди Иса.22 Олар, бу сёзлерни эшитип, шаштылар ве Исаны къалдырып кеттилер.
23
Шу куню де, олюлер тирильмей деген саддукийлер, Исанынъ алдына келип, Онъа суаль бердилер:24
— Оджа! Муса бизге: «Эгер бир адам, бала корьмейип, ольсе, къардашы агъасынынъ апайына эвленсин ве агъасынынъ ерине онъа бала берсин», — деди.25 Мында еди агъа-къардаш бар экен. Биринджиси эвленип, бала корьмей ольген, апайыны исе къардашына къалдыргъан.
26 Экинджисинен, учюнджисинен ве единджисинедже эписинен ойле ола.
27 Олардан сонъ къадын да оле.
28 Тирилюв куню кельгенде, бу къадын, едисинден къайсы бирисининъ апайы оладжакъ? Оларнынъ эписи де онъа эвленген эдилер де!
29
Иса оларгъа джевап берип: — Сизлер пек янълышасыз, чюнки эм Языларны, эм Алланынъ къудретини бильмейсиз.30 Тирилюв куню кельгенде исе, олар не эвленеджеклер ве не де акъайгъа чыкъаджакълар. Амма олар коктеки мелеклер киби оладжакълар.
31 Олюлернинъ тирилювини алсакъ исе, Алла сизге айткъаныны окъумадынъызмы?
32 О: «Мен Ибраимнинъ Алласым, Исхакънынъ Алласым ве Якъупнынъ Алласым», — деген. Алла олюлернинъ дегиль, тирилернинъ Алласыдыр, — деди.
33
Халкъ буны эшитип, Исанынъ огретювине пек шаша эди.34
Фериселер исе, Иса саддукийлернинъ агъызларыны къапаткъаныны билип, эписи топландылар.35 Олардан бириси, Къанун оджасы, Исаны сынамакъ ниетинде Ондан:
36
— Оджа! Къанунда энъ муим эмир къайсыдыр? — деп сорады.37 Иса онъа:
— «Рабби-Таалянъны бутюн юрегинънен, бутюн джанынънен ве бутюн акъылынънен сев».38 Мына бу биринджи ве энъ муим эмирдир.
39 Экинджиси де шойле: «Башкъа адамны озюнъни севгенинъ киби сев».
40 Шу эки эмирде бутюн Къанун ве Пейгъамберлернинъ Язылары тура, — деп джевап берди.
41
Фериселер Исанынъ янында топлангъанда, О олардан:42
— Месих акъкъында насыл фикиринъиз бар? О, кимнинъ огълу? — деп сорады. — Давутнынъ, — деп джевап бердилер.43 Иса оларгъа:
— Ойле олса, не ичюн Давут, Мукъаддес Рухтан ильхамланып, Онъа «Рабби» дей? О бойле деген:44
«Рабби меним Раббиме айтты: „Душманларынъны аякъларынъ астына йыкътырмагъанымдже, Сен Меним онъ тарафымда отур!”»45
Демек, Давут Онъа «Рабби» дей. Насыл олып О, Давутнынъ огълу олур? — деди.46
Кимсе Исагъа бир сёз айтып джевап берип оламады. Шу куньден башлап, ич бир адамнынъ Онъа суаль бермеге джесарети етмеди.1
Ондан сонъ Иса халкъкъа ве шегиртлерине шойле деди:2
— Къанун оджалары ве фериселер Мусанынъ ерине отурдылар.3 Шунынъ ичюн олар сизге не беджермекни эмир этселер, беджеринъиз. Айткъанларыны япынъыз, лякин япкъанларыны япманъыз! Чюнки олар озь айткъанларыны беджермейлер.
4 Олар агъыр ве ташымагъа къолайсыз олгъан юкни юк устюне юклеп, инсанларнынъ омузларына ташлайлар, лякин озьлери онъа бир пармакънен биле тиймейлер.
5 Олар бутюн ишлерни, инсанларгъа корюнмек ичюн япалар. Олар дува къутуларыны кенъдже ве урбаларынынъ пускюллерини узунджа япалар.
6 Олар зияфетлерде тёрде ве синагогаларда энъ сайгъылы ерде отурмакъны,
7 базар мейданларында урьметнен селям бермесини ве адамлар тарафындан «Равви» дегенлерини истейлер.
8 Сизлерге исе «Равви» демесинлер, чюнки сизинъ бир Оджанъыз бар. Сиз исе бир-биринъизге — агъа-къардашсынъыз.
9 Ер юзюнде кимсеге «Баба» деменъиз, чюнки сизинъ тек бир Коклердеки Бабанъыз бар.
10 Кимсе сизге «Ёлбашчы» демесин, чюнки сизинъ бир Ёлбашчынъыз бар — Алланынъ Месихи.
11
Аранъыздаки энъ буюк сою сизлерге хызмет этсин.12 Ким озюни юксек тутса, алчакъта оладжакъ. Ким озюни алчакъ тутса, о юксельтиледжек.
13
[13-14] Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Чюнки Кок Падишалыгъыны инсанларнынъ огюнде къапатып, озьлеринъиз де кирмейсиз, кирмеге истегенлерни де йибермейсиз.14
15
Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Сизлер тек бир адамны озь дининъизге дёндюрмек ичюн денъизлер ве топракъларны айланып чыкъасыз. Лякин оны дёндюрген сонъ, озюнъизден эки къат бетер джеэннемнинъ огълу япасыз.16
Эй сокъур етекчилер! Алынъызгъа беля! Сизлер: «Алланынъ Сарайынен ант этсенъиз, бунынъ эмиети ёкъ олур, лякин Алланынъ Сарайындаки алтыннен ант этсенъиз, берильген сёзни беджермек керексиз», — дейсиз.17 Кёр акъылсызлар! Къайсы бири къыйметлидже: Сарайнынъ алтынымы, я да алтынны азиз япкъан Сарайнынъ озюми?
18 Шунынънен, сизлер кене: «Къурбан чалынгъан еринен ант этсенъиз, бунынъ эмиети ёкъ олур, лякин къурбан чалынгъан ериндеки бахшышнен ант этсенъиз, оны беджермек керексиз», — дейсиз.
19 Сокъурлар! Къайсы бири къыйметлидже: бахшышмы я да бахшышны азиз япкъан къурбан чалынгъан ерми?
20 Бойледже, къурбан чалынгъан ернен ант эткен адам, эм къурбан еринен, эм ондаки эписи шейлернен ант эте.
21 Алланынъ Сарайынен ант эткен адам исе, эм Сарайнынъ озю, эм анда яшагъан Алланен ант эте.
22 Кокнен ант эткен адам исе, эм Алланынъ тахтынен, эм де онынъ устюнде Отургъанынен ант эте.
23
Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Сиз нане, таракъот ве зиранынъ ондан бир пайыны бересиз, лякин Къануннынъ энъ муимини: адалетлик, мераметлик ве садыкълыкъны — котерип атасыз. Буны исе беджермек ве башкъасыны да унутмамакъ керек.24
Эй кёр етекчилер! Сизлер чиркийни ичимлигинъизден сюзип ташлап, девени ютасыз!25
Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Сизлер пиала ве табакънынъ тышыны темизлейсиз, амма оларнынъ ичи хырсызлыкъ ве къызгъанчлыкъкъа толып таша.26 Эй кёр ферисе! Сен башта пиаланынъ ичини темизле, о вакъыт онынъ тышы да темиз олур.
27
Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Сизлер сыланылгъан дюрбелер киби: олар тыштан дюльбер корюнелер, лякин ичи олю кемиклерге ве тюрлю арам шейлерге толу.28 Сиз де ойле: тыштан адамларгъа инсафлы корюнесиз, ичинъиз исе экиюзьлюлик ве адалетсизлик толу.
29
Эй Къанун оджалары ве фериселер! Экиюзьлюлер! Алынъызгъа беля! Сизлер пейгъамберлерге дюрбелер къурып, азиз-эвлияларнынъ дефн этильген ерлерини донатып юресиз.30 «Эгер бабаларымыз девринде яшагъан олсакъ, биз пейгъамберлернинъ къаныны тёкювинде иштирак этмез эдик», — дейсиз.
31 Бунен сиз озюнъизге къаршы шаатлыкъ бересиз, пейгъамберлерни ольдюргенлернинъ огъуллары экенинъизни озюнъиз тасдыкълап турасыз.
32 Къана, бабаларынъыз башлагъан ишни битиринъиз!
33
Сиз йыланлар ве йылан союндансыз! Сиз джеэннем джезасындан къуртуламазсынъыз!34
Динъленъиз: Мен сизге пейгъамберлерни, акъыллы адамларны ве Къанун оджаларыны ёллайджам. Сизлер исе олардан кимни ольдюрирсиз, кимни хачкъа мыхларсыз, кимни исе синагогаларынъызда къамчылап, шеэрден шеэрге къуварсыз.35 Бойледже, инсафлы адам Хабильнинъ къанындан башлап, Алланынъ Сарайы ве къурбан ери арасында сизлер ольдюрген Барахиянынъ огълу Зекарьянынъ къанынадже, ер юзюнде тёкюльген бутюн гунасыз адамларнынъ къаны сизинъ бойнунъызда!
36 Сизге догърусыны айтам: буларнынъ эписи шу несильнинъ бойнуна тюшеджек.
37
Эй Ерусалим, Ерусалим! Пейгъамберлерни ольдюрген ве онъа ёлланылгъан адамларны ташларнен ургъан шеэр! Тавукъ озь чипчелерини къанатлары астында насыл топласа, Мен де къач кере сенинъ балаларынъны Озь яныма топламагъа истедим, сизлер исе истемединъиз.38 Мына, сизинъ эвинъиз сизге къалдырылгъан ве бош тура!
39 Сизге айтам: «Раббининъ ады иле Келеяткъанны шуретленъиз!» — демегендже, Мени корьмейджексиз.
1
Иса Алланынъ Сарайындан чыкъып кетеяткъанда, шегиртлери Онынъ янына келип, Сарайнынъ биналарына дикъкъатыны джельп эттилер.2
Иса оларгъа: — Буларнынъ эписини коресизми? Сизге догърусыны айтам: бу ерде таш устюнде таш къалмайджакъ, эписи бозуладжакъ, — деди.3
Иса бир Озю Зейтюн дагъында отургъан вакъытта, шегиртлери Онынъ янына келип, сорадылар: — Бизлерге айт: бу шейлер не вакъыт оладжакъ? Сенинъ келишинъни ве ахыр заман якъынлашкъаныны косьтерген бельги насыл оладжакъ?4
Иса джевап берип оларгъа: — Ич кимсе сизлерни алдатмасын деп, сакът олунъыз!5 Чюнки чокъ адамлар Меним адым иле келип: «Мен Месихим», — деп, чокъ адамларны алдатаджакълар, — деди.
6 — Сиз якъын дженк шаматасыны ве узакъ дженк акъкъында хаберлерни эшитирсиз. Амма къоркъманъыз: ойле олмакъ керек. Лякин бу даа сонъу дегиль.
7 Халкъ халкъкъа къаршы, падишалыкъ падишалыкъкъа къаршы котериледжек. Тюрлю топракъларда ачлыкълар ве ер тепренювлери оладжакъ.
8 Буларнынъ эписи исе — тек буюк азапларнынъ башланувы.
9 О вакъытта сизлерни къыйнайджакълар ве ольдюреджеклер. Мен ичюн, эписи халкъларнынъ адамлары сизлерден нефретленеджек.
10 О вакъытта чокъ адам иманындан вазгечеджек, бир-бирини сатаджакъ ве бир-бирини кореджек козьлери олмайджакъ.
11 Чокътан-чокъ ялан пейгъамберлер пейда олып, чокъ адамларны алдатаджакъ.
12 Адалетсизлик чокълашкъаны себебинден чокъусынынъ севгиси пек азлашаджакъ.
13 Лякин сонъунадже сабыр эткен адам къуртарыладжакъ.
14 Ондан эвель исе бутюн дюньяда Алла Падишалыгъы акъкъында бу Къуванчлы Хабер илян этиледжек. Бу хабер эписи халкъларгъа шаатлыкъ оладжакъ. О вакъыт сонъу келеджек.
15
Шунынънен, Даниял пейгъамбер айткъан «арам эткен бир пис шей» мукъаддес ерде тургъаныны корьсенъиз (окъугъан адам озю анъласын!),16 Еудиеде олгъан адамлар дагъларгъа къачсынлар.
17 Дам устюнде тургъан адам эвинден бир шей алмакъ ичюн ашагъа тюшмесин.
18 Тарлада олгъан адам исе усть урбасыны алмагъа къайтып бармасын.
19 О куньлерде юклю ве бала эмиздирген къадынларгъа беля оладжакъ!
20 Къачувынъыз къышта я да раатлыкъ куню олмасын деп, дувалар окъунъыз.
21 Чюнки о вакъытта, дюньянынъ биринджи куньлерден башлап бу куньлерге къадар олмагъан ве даа бир кере олмайджакъ буюк белялар оладжакъ.
22
Эгер о куньлернинъ сайысы азлаштырылмагъан олса, ич бир джан къуртулып оламаз эди. Лякин сайлангъан адамлар ичюн о куньлернинъ сайысы азлаштырыладжакъ.23 Эгер о вакъыт кимдир сизге: «Бакъынъыз, Месих мында!» я да «О, анда!» — десе, инанманъыз.
24 Чюнки ялан месихлер ве ялан пейгъамберлер пейда олып, имкяны олса, сайлангъанларны биле ёлдан урмакъ ичюн, буюк аджайип шейлер япаджакълар ве бельгилер косьтереджеклер.
25 Мына, Мен буны сизлерге эвельден айтып бердим.
26 Шунынънен, эгер сизлерге: «Бакъса, О сахрада», — деселер, анда барманъыз. Я да: «Бакъса, О бу эв ичинде», — деселер, инанманъыз.
27 Чюнки Инсан Огълунынъ къайтып келиши, шаркътан гъарпкъадже кокте яшнагъан йылдырым киби оладжакъ.
28
Олю беден къайда олса, леш къарталлары да шу ерде топланаджакълар.29
Бирден шу куньлернинъ буюк мусибетинден сонъ «Кунеш къара оладжакъ, ай да ярыкъ бермейджек. Йылдызлар коктен тюшеджеклер ве коклердеки кучьлер сарсыладжакълар».30
О вакъытта Инсан Огълунынъ бельгиси кокте пейда оладжакъ. Ер юзюндеки эписи миллетлер окюр-окюр агълайджакълар ве коктеки булутлар устюнде къудрет ве буюк шан-шурет иле келеяткъан Инсан Огълуны кореджеклер.31 О, Озюнинъ мелеклерини ёллайджакъ. Олар, кучьлю бору чалдырып, сайлагъан адамларыны кокнинъ бир четинден башкъа четинедже, дюньянынъ дёрт тарафындан топлап келеджеклер.
32
Инджир тереги сизге кинаели дерс олсун: онынъ пытагъы къабарып, япракълары ачылгъанда, яз якъынлашкъаныны билесиз.33 Сиз де буларнынъ эписини корсенъиз, билинъиз: О энди якъын, босагъада тура.
34
Сизлерге догърусыны айтам: шимдики несиль ёкъ олмаздан эвель, буларнынъ эписи оладжакъ.35 Кок ве ер из къалдырмайып кечерлер, лякин Меним сёзлерим кечмез.
36
Бу къайсы куню ве саат къачта оладжагъы акъкъында не Огъул, не коклердеки мелеклер бильмейлер. Тек Баба биле.37 Нух куньлеринде насыл олгъан олса, Инсан Огълу келеджек куньлеринде де ойле оладжакъ.
38 Сув ташкъыны кельмезден эвель олгъан куньлерде, Нух сандыкъкъа кирмегендже, адамлар ашап-ичтилер, эвлендилер ве акъайгъа чыкътылар.
39 Олар сув ташкъыны келип эр кесни ёкъ этмегендже, асыл да тюшюнмей эдилер. Инсан Огълу келеджек кунюнде де тамам ойле оладжакъ.
40
О вакъытта эки адам тарлада оладжакъ, Алла бирисини аладжакъ, экинджисини исе къалдыраджакъ.41 Дегирмен ташында ун чеккен эки къадындан бири алынаджакъ, экинджиси исе къалдырыладжакъ.
42 Бунынъ ичюн эр заман азыр олунъыз, чюнки Раббинъиз не заман келеджегини бильмейсинъиз.
43 Лякин шуны билинъиз: эв саиби, хырсыз гедженинъ къайсы саатинде келеджегини бильсе, о, юкъламайып, хырсызгъа эвине кирмеге ёл бермез эди.
44 Бойледже, сизлер де азыр олунъыз, чюнки Инсан Огълу сиз беклемеген саатте къайтып келеджек.
45
Ишанчлы ве акъыллы къул ким? Эфендиси оны эв къуллары устюнде башлыкъ этип, оларгъа керек вакътында ашларыны бермеге къойды.46 Эфендиси кельгенде, онынъ бойле япкъаныны корьсе, о къул не къадар бахтлы!
47 Сизге догърусыны айтам: эфенди оны озюнинъ бутюн мал-мулькюне бакъыджы этип къояр.
48 Эгер де бу яман къул озь гонълюнде: «Эфендим якъын арада кельмейджек», — деп тюшюнсе
49 ве башкъа къулларны урмагъа башласа, ичкиджилернен берабер ашап-ичсе,
50 о къулнынъ эфендиси бекленильмеген бир куньде, тюшюнмеген бир саатте къайтып келир
51 ве оны къылычнен экиге болип, онъа экиюзьлюлернинъ арасында ер береджек. О ерде агълав ве тиш гъыджыртысы оладжакъ.
1
О вакъытта Кок Падишалыгъы бунъа ошайджакъ: он къыз, лампат алып, киевни къаршыламагъа чыкъалар.2 Олардан беши акъылсыз, беши исе акъыллы экен.
3 Акъылсыз сойлары лампатларны алып, янына зейтюн ягъы алмагъанлар.
4 Акъыллы сойлары исе лампатларнен бардачыкъларда ягъ да алгъанлар.
5 Киев кеч къалгъаны себебинден, эписи къызлар юкъусырай-юкъусырай юкълап къалдылар.
6 Яры геджеде бир сес янъгъырады: «Киев келе! Оны къаршыламагъа чыкъынъыз!»
7 Къызларнынъ эписи турып, яхшы янсын, деп лампатларыны догъурттылар.
8 Акъылсызлар акъыллыларгъа: «Лампатларымыз сёне, бизлерге ягъларынъыздан беринъиз!» — дедилер.
9 Акъыллылар джевап берип: «Ёкъ, бизлерге де, сизлерге де ягъымыз етмейджек. Сиз тюкянгъа барып, озьлеринъизге ягъ сатын алынъыз», — дедилер.
10 Олар ягъ алмагъа кеткенде, киев кельди. Азыр тургъан къызлар киевнен тойгъа кирдилер ве оларнынъ артындан къапу япылды.
11 Сонъ къалгъан къызлар келип: «Эфендим, эфендим! Бизге ачып бер!» — дедилер.
12 Лякин о, оларгъа джевап берип: «Сизге догърусыны айтам: ким олгъанынъызны бильмейим», — деди.
13 Бойлеликнен, эр вакъыт козь-къулакъ олунъыз, чюнки сиз не кунюни, не саатини билесиз.
14
О вакъытта Кок Падишалыгъында олгъан шейлер бунъа ошайджакълар: бир адам ёлгъа чыкъаджакъ олгъан, къулларыны чагъырып, озь мал-мулькюни оларгъа тапшыра.15 Бирисине беш, башкъасына эки, учюнджисине бир бинъ алтын бере — эр бирине къабилиетине коре. Озю исе кете.
16 Беш бинъ алгъан сою парасыны ишлете ве даа беш бинъ къазана.
17 Онъа ошап, эки бинъ алгъаны да эки бинъ къоша.
18 Бир бинъ алтын алгъан адам исе барып, чукъур къаза ве эфендисининъ парасыны сакълай.
19 Чокъ вакъыт кечкен сонъ къулларнынъ эфендиси къайтып келе ве олардан джевап сорай.
20 Беш бинъ алгъаны башкъа беш бинъни де кетирип: «Эфендим! Манъа беш бинъ берген эдинъ. Мына, мен оларгъа къошып даа беш бинъ арттырдым», — деди.
21 Эфенди онъа: «Аферин! Сен яхшы ве садыкъ къул экенсинъ! Сен кучюк бир иште ишанчлы олгъанынъ ичюн, энди санъа буюк ишлер де беририм. Кель ве меним къуванчымны меннен боль!» — деди.
22 Эки бинъ алгъан адам да келип: «Эфендим! Манъа эки бинъ берген эдинъ. Мына, мен оларгъа къошып даа эки бинъ арттырдым», — деди.
23 Эфенди онъа: «Аферин! Сен яхшы ве садыкъ къул экенсинъ! Сен кучюк бир иште ишанчлы олгъанынъ ичюн, энди санъа буюк ишлер де беририм. Кель ве меним къуванчымны меннен боль», — деди.
24 Бир бинъ алгъаны да келип: «Эфендим! Мен сени къатты адам экенинъни билем. Сен сачмагъан ерден орасынъ, сепмеген ерден джыясынъ.
25 Шунынъ ичюн, мен сенден къоркъкъанымдан, барып, бинъ алтынны топракъкъа комип, сакъладым. Мына, озь паранъны ал», — деди.
26 Эфенди онъа джевап берип: «Эй, яман ве дембель къул! Мен сачмагъан ерден оргъанымны, сепмеген ерден джыйгъанымны биле экенсинъ.
27 Ойле олса, парамны фаизджилерге борджкъа берген олсанъ, мен келип, оны фаизнен алыр эдим.
28 Энди, ондан бир бинъни алып, он бинъи олгъан адамгъа беринъиз!
29 Чюнки кимде бар олса, онъа даа бериледжек ве онда арткъач олур. Кимде ёкъ олса, ондан олгъаны да тартып алынаджакъ.
30 Энди бу файдасыз хызметчини тышарыгъа, къаранлыкъкъа котерип атынъыз. О ерде агълав ве тиш гъыджыртысы оладжакъ», — деди.
31
Инсан Огълу Озюнинъ шурети ичинде ве эписи мелеклеринен берабер кельгенде, Озюнинъ шуретли падиша тахтына отураджакъ.32 Эписи халкълар Онынъ огюне топланаджакълар. Чобан къойларны эчкилерден айыргъаны киби, О оларны эки къысымгъа боледжек.
33 Къойларны Озюнинъ онъ тарафына, эчкилерини исе сол тарафына турсатаджакъ.
34 О вакъытта Падиша онъ тарафындакилерине:
— Эй, Меним Бабамдан хайыр алгъанлар, келинъиз! Дюнья яратылгъанындан берли сизлер ичюн мирас олып азырлангъан Падишалыкънынъ саиби олунъыз.35 Чюнки Мен ач эдим, Манъа аш бердинъиз. Сувсагъан эдим, Манъа сув ичирдинъиз. Чет адам эдим, Мени эвлеринъизде къабул эттинъиз.
36 Чыплакъ эдим, Мени кийиндирдинъиз. Хаста эдим, Мени бакътынъыз. Зинданда эдим, Мени келип корьдинъиз, — дейджек.
37
Инсафлы адамлар Онъа джевап берип: — Я Рабби! Не вакъыт Сени ач олгъанынъны корип, ашаттыкъ? Я да сувсагъанынъны корип, сув ичирдик?38 Не вакъыт Сени чет олгъанынъны корип, эвлеримизде къабул эттик? Я да чыплакъ олгъанынъны корип кийиндирдик?
39 Не вакъыт Сени хаста олгъанынъны корьдик, я да зинданда олгъанынъда санъа кельдик? — дейджеклер.
40 Падиша оларгъа джевап берип:
— Сизге догърусыны айтам: сизлер Меним шу кучюк къардашларымдан бирисине япкъанынъыз, бу Манъа япкъанынъыздыр, — дейджек.41
Сонъ О сол тарафындакилерге: — Эй лянетлилер! Ёкъ олунъ козюмден, Иблис ве онынъ мелеклерине азырланылгъан эбедий атешке тюшюнъиз!42 Чюнки Мен ач эдим, аш бермединъиз. Сувсагъан эдим, сув ичирмединъиз.
43 Чет адам эдим, Мени эвлеринъизде къабул этмединъиз. Чыплакъ эдим, Мени кийиндирмединъиз. Хаста эдим, зиндангъа тюштим, Мени бакъмадынъыз, — дейджек.
44 Онъа джевап берип, олар да:
— Я Рабби! Сени не вакъыт ач, сувсагъан, чет, чыплакъ, хаста я да зинданда олгъанынъны корип, Санъа ярдым этмедик? — деп сорайджакълар.45 О джевап берип, оларгъа:
— Сизге догърусыны айтам: сизлер шу кучюклернинъ бирисине япмагъанынъыз, бу Манъа япмагъанынъыздыр, — дейджек.46
Шунынъ ичюн, олар эбедий джезагъа, инсафлы адамлар исе эбедий аяткъа бараджакълар.1
Иса лафыны битирген сонъ, шегиртлерине:2
— Эки куньден сонъ Песах Байрамы оладжагъыны билесиз. Инсан Огълу сатыладжакъ ве хачкъа мыхланаджакъ, — деди.3
О вакъыт баш руханийлер ве халкъларнынъ акъсакъаллары Каяфа деген баш руханийнинъ азбарында топлашып,4 Исаны гизлиден тутып ольдюрмекни озьара анълаштылар.
5 Амма олар: «Тек бу иш байрам куньлеринде олмасын, даа халкъ исьян котермесин», — дедилер.
6
Иса Бетания шеэринде, лепра хасталыгъынен чекишкен Симоннынъ эвинде олгъанда,7 бир къадын Онынъ алдына кельди. О, алебастрдан ясалгъан савутта пек паалы къокъулы ягъ кетирип, Онынъ башына тёкти. Иса о вакъыт софра башында отура эди.
8 Шегиртлери буны корип, ачувландылар ве:
— Бу масрафларнынъ неге кереги бар?9 Бу ягъны буюк парагъа сатып, акъчасыны фукъарелерге бермеге мумкюн эди! — дедилер.
10
Иса буны эшитип, оларгъа: — Не ичюн къадынны раатсыз этесиз? О Мен ичюн яхшы иш япты.11 Фукъарелер эр вакъыт сизлернен, лякин Мен эр вакъыт сизлернен берабер олмайджам.
12 Къадын бу ягъны тениме тёкип, Мени дефн этмеге азырлады.
13 Сизге догърусыны айтам: Къуванчлы Хаберни дюньянынъ къайсы еринде илян этселер, бу къадыннынъ япкъан ишини де икяе этип, оны хатырлатаджакълар, — деди.
14
Сонъ он экиден бириси Иуда Искариот деген адам баш руханийлернинъ алдына барып:15
— Исаны къолунъызгъа тутып берсем, манъа не берирсиз? — деп сорады. Олар Иудагъа отуз кумюш сайып бердилер.16 Шу вакъыттан башлап Иуда Исагъа хиянетлик этмек ичюн келишкен вакъыт къыдыра башлады.
17
Маясыз Пишкен Пите Байрамынынъ биринджи кунюнде шегиртлер Исанынъ алдына келип: — Санъа Песах ашыны къайда азырлайыкъ? — деп сорадылар.18
— Шеэрге кирип, анавы бир адамгъа барынъыз ве онъа шойле айтынъыз: «Оджа: „Меним вакъыт-саатим якъынлашты, — дей. — Песах Байрамыны шегиртлеримнен берабер сенинъ эвинъде япаджам”», — деди Иса.19
Шегиртлери, Иса оларгъа буюргъаны киби, Песах ашыны азырладылар.20
Акъшам тюшкенде, Иса он эки шегиртинен софра башына отурды.21 Аш ашагъанда, Иса:
— Сизге догърусыны айтам: сизден биринъиз Мени сатаджакъ, — деди.22
Шегиртлер пек кедерленип, бир-бири артындан Ондан: — Рабби, о мен дегильдирим я? — деп сорай башладылар.23
О исе, джевап къайтарып: — Меннен чанакъкъа къолундаки питесини батыргъан адам Мени сатаджакъ.24 Язылгъаны киби, Инсан Огълу кетеята. Лякин Инсан Огълуны саткъан адамгъа буюк беля оладжакъ! О адам догъмагъан олса, озю ичюн яхшыджа олур эди, — деди.
25
О вакъытта Исагъа хиянетлик япаджакъ Иуда сорады: — Равви, о мен дегильдирим я? — Буны сен айтасынъ, — деди Иса.26
Олар ашап отургъанда, Иса отьмекни алды, шукюр этип парчалады ве шегиртлерине берип: — Алынъыз, ашанъыз. Бу — Меним тенимдир, — деди.27
Къадени де алып, шукюр этти ве оларгъа узатып: — Бундан эпинъиз ичинъиз, — деди.28 — Чюнки бу — Васиет къаны. Бу Меним къаным чокъ адамнынъ гуналары багъышланмасы ичюн тёкюледжек.
29 Мен сизге шуны айтам: Бабамнынъ Падишалыгъында Мен сизлернен янъы ичимлик ичеджек куньгедже, Мен юзюм мейвасынынъ ичимлигини ичмейджем.
30
Сонъ олар йырлап, Зейтюн дагъы тарафына кеттилер.31 Шу арада Иса шегиртлерине:
— Бу гедже эпинъиз Меним ичюн ёлдан уруладжакъсыз. Чюнки Языда шойле язылгъан: «Чобанны урып йыкъсам — сюрюдеки къойлар да дагъытыладжакъ».32
Амма Мен олип тирильген сонъ, сизлер Галилеягъа бармаздан эвель анда барарым, — деди.33
Пётр джевап берип Онъа: — Эгер эписи Сенинъ ичюн ёлдан урулсалар биле, мен ич бир вакъыт ёлдан урулмайджам! — деди.34 Иса онъа:
— Санъа догърусыны айтам: шу геджеси, хораз къычырмаздан эвель, сен Менден учь кере вазгечеджесинъ, — деди.35 Пётр Онъа:
— Манъа Сеннен берабер ольмеге керек олса биле, Сенден вазгечмейджем! — деди. Башкъа шегиртлери де шойле дедилер.36
О вакъытта Иса оларнен Гетсимани деген бир ерге бара. О шегиртлерине: — Мында отурынъыз. Мен барып, дува окъуйым, — дей.37
О, Озюнен Пётрны ве Зебедайнынъ эки огълуны алды. Исаны дерт ве гъам къаплап алдылар.38 О, янында олгъан адамларгъа:
— Джаным сыкъылып, олю гъамынен тола. Мында къалынъыз ве Меннен берабер козь-къулакъ олунъыз, — деди.39
Бираз узакълашып, О, ерге йыкъылды ве дува окъуп башлады: — Бабам! Эгер мумкюн олса, бу азап къадесинден Мени къуртар! Амма Меним истегеним дегиль, Сенинъ истегенинъ олсун, — деди.40
Иса, шегиртлерининъ янына къайтып, оларнынъ юкълагъаныны корьди ве Пётргъа: — Демек, сизлер Меннен берабер бир саат биле козь-къулакъ оламадынъыз? — деди.41 — Сынавдан кечмек ичюн, козь-къулакъ олып, дува окъунъыз. Рух джесюр, беден исе такъатсыз!
42
Иса экинджи кере барып: — Бабам! Эгер бу азаплардан Мени къуртармагъа чаре олмаса ве Манъа оны ичмек керек олса, Сенинъ истегинъ эда олсун, — деп дува окъуды.43
Къайтып кельгенде исе, шегиртлерини кене юкълагъан алда тапты: оларнынъ козьлерини юкъу баскъан.44 Иса оларны къалдырып, кене узакълашты ве шу сёзлерни текрарлап, учюнджи сефер дува окъуды.
45 Шундан сонъ Озь шегиртлерининъ янына келип, оларгъа:
— Сиз эп юкълайсынъызмы, раатланасынъызмы? Вакъты-саати кельди: мына, Инсан Огълуны гуналы адамларнынъ къолуна берелер.46 Турунъыз, кетейик! Бакъынъыз, Манъа хиянетлик япкъан адам якъынлашты, — деди.
47
Шу ань, О даа бу сёзлерни айткъанынен, он экиден бири Иуда пейда олды. Иуданен берабер къылыч ве таякъларнен силялангъан чокъ адам кельди. Оларны баш руханийлер ве халкънынъ акъсакъаллары ёллагъан.48
Хаин Иуда: «Мен кимни опьсем, сизге керек Адам будыр. Оны якъаланъыз», — деп, оларгъа эвельден насыл бельги береджегини айткъан эди.49
Сонъра о, Исанынъ къаршысына кельди ве: — Мераба, Равви! — деп, Оны опьти.50 Иса исе ондан:
— Достум, сен не ичюн мындасынъ? — деп сорады. О вакъыт адамлар якъынлашып, Исаны якъаладылар.51
Шу арада Исанынъ бир шегирти къылычыны чекип, баш руханийнинъ къулуны урып, онынъ къулагъыны кести.52 Лякин Иса онъа:
— Къылычынъны къынына къой! Эр бир къылыч котерген адам къылычтан гъайып оладжакъ.53 Я да сен, Мен Бабама риджа этип оламам беллейсинъми? О Манъа шу ань он эки мелек ордусындан чокъ йиберир эди.
54 Амма бойле олса, Языларда язылгъаны насыл эда этиледжек? Булар эписи олмакъ керек, — деди.
55
Ондан сонъ Иса чокъ адамларгъа: — Мени якъаламакъ ичюн айдут тутаджакъ киби къылыч ве таякъларнен силяланып кельдинъиз. Мен эр кунь Алланынъ Сарайында олып, окъута эдим, сизлер исе Мени якъаламадынъыз, — деди.56 — Лякин буларнынъ эписи, Пейгъамберлернинъ Язылары беджерильмеси ичюн, олды.
О вакъытта эписи шегиртлери Исаны къалдырып, къачып кеттилер.57
Исаны якъалагъанлар Оны баш руханий Каяфанынъ алдына кетирдилер. О ерде Къанун оджалары ве акъсакъаллар топландылар.58
Пётр исе Исанынъ пешинден узакътан барып, баш руханийнинъ азбарынадже кельди. Ичериге кирип, бу вакъианынъ сонъуны корьмек ичюн хызметчилернен отурды.59
Баш руханийлер ве бутюн Юксек Шура, Исагъа олюм джезасыны бермек ичюн, Онъа къаршы ялан шаатлыкъ къыдырсалар да, тапып оламадылар.60 Чокъ адам ялан шаатлыкъ этселер де, тапып оламадылар. Сонъунда эки шаат сёзге чыкъып:
61
— Мына бу адам: «Мен Алланынъ Сарайыны йыкъып, учь куньде кене къурып олурым», — деди, — дедилер.62
Биринджи баш руханий еринден турып, Исагъа: — Сен не ичюн джевап къайтармайсынъ? Оларнынъ Санъа къаршы шаатларына не айтаджанъ? — деди.63
Иса индемеди. Баш руханий Онъа: — Тири Алланынъ огюнде Сени емин эттирем, бизлерге айт, Месих, Алланынъ Огълу — Сенсинъми? — деди.64 Иса онъа:
— Озюнъ айттынъ. Сизге даа айтам: бундан сонъ «Сиз Инсан Огълу, Къудретли Алланынъ онъ тарафында отургъаныны ве коктеки булутлар устюнде кельгенини кореджексиз», — деди.65
О вакъытта баш руханий озь устюнде урбаларыны йыртып: — Куфюр! Бизлерге башкъа шаатларнынъ неге кереги бар? Мына энди О, Аллагъа куфюр эткенини озьлеринъиз эшиттинъиз.66 Сизлер не къараргъа кельдинъиз? — деди. Олар джевап берип:
— Къабаатлы ве олюмге ляйыкъ! — дедилер.67
Сонъ олар Исанынъ юзюне тюкюрип, Оны урдылар ве котеклеп:68
— Эй Месих! Пейгъамберлигинъни косьтер, Сени ким ургъаныны бизге айт! — дедилер.69
Пётр исе тышта, азбарда отура эди. Бир хызметчи къыз онынъ янына келип: — Сен де галилеялы Исанен берабер эдинъ де! — деди.70
Лякин Пётр эписининъ алдында инкяр этип: — Сен айткъан шейни мен бильмейим, — деди.71
Сонъ къапу тарафкъа кечкенде, башкъа бир хызметчи къызы да оны корип, этрафтакилерине: — Бу да назаретли Исанен эди! — деди.72
Пётр исе ант этип кене инкяр этти: — Мен бу адамны танымайым! — деди.73
Бираздан сонъ шу ерде тургъанлар келип, Пётргъа: — Керчектен де, олардан бириси оласынъ, лафынъдан белли, — дедилер.74 Сонъ Пётр, ант этип, сёз берди:
— Алла бойнумны урсун! Мен бу Адамны танымайым! — деди. Шу ань хораз къычырды.75
О дакъкъада Исанынъ онъа: «Хораз къычырмаздан эвель, сен учь кере Менден вазгечеджесинъ», — деген сёзлери Пётрнынъ эсине тюшти. Тышкъа чыкъып, о окюр-окюр агълады.1
Саба эрте баш руханийлер ве халкънынъ акъсакъаллары, Исаны ольдюрмек къарарыны чыкъармакъ ичюн, бирлешип топландылар.2 Оны багъладылар ве аким Пилатнынъ огюне алып бардылар.
3
Исаны саткъан Иуда исе, Онынъ олюмге укюм этильгенини билип, пешман этти ве отуз кумюшни баш руханийлер ве акъсакъалларгъа къайтарып:4
— Мен гуна яптым, къабаатсыз адамны саттым, — деди. Олар исе: — Бундан бизлерге не? О сенинъ ишинъ! — дедилер.5
Иуда исе, акъчаларны Сарайда котерип атты, ве о ерден кетип, озюни асты.6
Баш руханийлер акъчаны алып: «Бу парада къан бар, оны хазинеге къоймагъа Къанун рухсет этмей», — дедилер.7
Озьара анълашып, бу акъчагъа чет адамлар комюледжек мезарлыкъ ичюн чёльмекчининъ тарласыны сатын алдылар.8 Шунынъ ичюн о тарла бу куньлерге къадар «Къан Тарласы» деп адлана.
9 Шунынънен Йирмея пейгъамбернинъ агъзындан айтылгъаны беджерильди:
«Исраиль огъуллары Онъа фият къойгъан отуз кумюшни алды.10
Алла манъа буюргъан киби, чёльмекчининъ тарласыны сатын алдылар».11
Иса исе акимнинъ огюнде турды. Аким Ондан: — Сен еудийлернинъ Падишасы оласынъмы? — деп сорады. — Сен озюнъ Манъа «Падиша» дейсинъ, — деди онъа Иса.12
Баш руханийлер ве акъсакъаллар Оны къабаатлагъанда, О ич бир шей айтмады.13 Пилат Онъа:
— Эшитмейсинъми, Санъа къаршы не къадар шаатлыкъ япалар! — деди.14
Лякин Иса бу лафларгъа бир сёз биле джевап къайтармады. Аким пек шашты.15
Эр Песах Байрамында акимнинъ халкъ истеген бир мабюсны азат эткен адети бар эди.16 Бу сефер зинданда намлы бир айдут бар эди, онынъ ады Иса Барабба эди.
17 Халкъ топлангъанда, Пилат олардан:
— Сизлер кимни азат эткенимни истейсиз? Иса Бараббаны, я да Месих деп адлангъан Исанымы? — деп сорады.18
О, олар Исаны пахыллап теслим эткенлерини анълай эди.19 Пилат, къады курсюсине отургъанда, апайындан хабер кельди: «О инсафлы адамгъа ич бир шей япма, чюнки бугунь мен тюшюмде О ичюн пек азап чектим».
20
Амма баш руханийлер ве акъсакъаллар халкъны къандырдылар, Бараббаны азат этмесини ве Исаны ольдюрильмесини талап эттилер.21 Аким олардан:
— Сизлер экисинден къайсы бирини азат эткенимни истейсиз? — деп сорады. — Бараббаны! — деп джевап бердилер.22
Пилат оларгъа: — Я Месих деп адлангъан Исанен не япайым? — деди. — Хачкъа мыхлансын! — деди олар.23
— О не яманлыкъ япты? — деп сорады аким. Лякин олар даа зияде багъырып: — Хачкъа мыхлансын! — дедилер.24
Пилат ич бир шей ярдым этмегенини, аксине исьян котериледжегини корип: — Мен бу адамнынъ къаны тёкюледжегинде къабаатлы дегилим. Бу ишни озьлеринъиз бакъынъыз! — деди де, халкънынъ козю огюнде сув кетиртип, эллерини ювды.25
Бутюн халкъ бунъа джевап берип: — Онынъ къаны бизим ве балаларымызнынъ башында олсун! — деди.26
Бундан сонъ Пилат Бараббаны чыкъарып йиберди, Исаны исе къамчылап хачкъа мыхламагъа эмир берди.27
Сонъ акимнинъ аскерлери Исаны преториягъа алып бардылар. Онынъ этрафында бутюн арбий болюкни топладылар.28 Онынъ урбаларыны чыкъарып, устюне къырмызы тюслю урба кийдирдилер.
29 Тикенлерден тадж орип, башына такътылар. Онъ къолуна таякъ берип, Онынъ алдында тиз чёктилер ве:
— Яшасын еудийлернинъ Падишасы! — деп масхара эттилер.30 Сонъ Онынъ устюне тюкюрип, таякъ алып башына урдылар.
31 Масхаралап тойгъан сонъ, устюнден урбаны чыкъарып, Озюнинъ урбаларыны кийдирдилер ве хачкъа мыхламакъ ичюн алып кеттилер.
32
Олар чыкъып кетеяткъанларда, киренели Симон деген бир адамны расткетирдилер. Оны Исанынъ хачыны котерип бармагъа меджбур эттилер.33 «Къафа Ери» манасыны анълаткъан, Голгофа деген ерге кельдилер.
34 Анда Исагъа ичмек ичюн оть къарыштырылгъан шарап бердилер. Иса оны къапып бакъты, амма ичмеге истемеди.
35
Сонъ Оны хачкъа мыхлап къойдылар. Урбалары ичюн джереп чекип, озьара пайлаштылар36 ве отурып, Оны къаравулладылар.
37 Онынъ башы тёпесинде: «Бу — еудийлернинъ Падишасы Иса», — деп, къабаатыны косьтерген языны къойдылар.
38
Исанен даа эки айдутны — бирисини Онынъ онъ тарафында, экинджисини исе сол тарафында хачкъа мыхлап къойдылар.39 Кечип кетеяткъанлар башларыны саллап, Исагъа куфюр сёзлер айта эдилер:
40
— Эй, Сен, Алланынъ Сарайыны йыкъкъан ве учь кунь ичинде къургъан адам! Озюнъни Озюнъ къуртарса! Эгер Сен Алланынъ Огълу олсанъ, хачтан тюшсе!41
Баш руханийлер, Къанун оджалары ве акъсакъаллар да Оны мыскъыллай эдилер:42
— Башкъаларны къуртара эди, Озюни исе къуртарып оламай! О — Исраильнинъ Падишасы! Хачтан тюшсюн, о вакъытта биз Онъа инанырмыз!43 О, Аллагъа ишанды. Эгер Алла Оны истесе, Оны къуртарсын! О: «Мен Алланынъ Огълу олам», — деген!
44
Исанен берабер хачкъа мыхлангъан айдутлар да Оны шойле сёге эдилер.45
Уйледен башлап саат учьке къадар бутюн дюньяны къаранлыкъ басты.46 Саат учьлерде Иса къатты сеснен къычырып:
— Эли, Эли, лема савахтани? — деди. Бу сёзлернинъ терджимеси: «Аллам, Аллам! Сен не ичюн Мени къалдырып кеттинъ?» — демектир.47
О ерде тургъанлардан базылары буны эшитип: — О, Ильясны чагъыра, — дедилер.48
Олардан бириси тез-тез чапып барып, сарувлы сюнгерни экши шарапкъа батырып, таякъ уджуна илиштирди де, Исагъа узатты.49 Башкъалары исе:
— Токъта бакъайыкъ, Ильяс келип Оны къуртараджакъмы? — дедилер.50
Иса исе даа бир кере къатты сеснен къычырып, сонъки нефесини чыкъарды.51
Шу ань Алла Сарайындаки перде тёпеден ашагъадже йыртылып, экиге болюнди. Ер титреди, къаялар ярылды.52 Къабирлер ачылды ве чокъ раметли азизлер тирильди.
53 Олар къабирлеринден чыкъып, Иса тирильген сонъ мукъаддес шеэрге кирдилер ве чокъ адамларгъа корюндилер.
54
Исаны къаравуллагъан юзбашы ве онынъ аскерлери, ер титрегенини ве башкъа вакъиаларны корип, пек къоркътылар ве: — Акъикъатен О — Алланынъ Огълу экен! — дедилер.55
Анда чокъ къадынлар да узакътан бакъып тура эдилер. Олар, Галилеядан башлап Исанынъ пешинден кетип, Онъа хызмет эткен эдилер.56 Оларнынъ арасында магдалалы Мерьем, Якъупнен Юсуфнынъ анасы Мерьем эм де Зебедай огъулларынынъ анасы бар эди.
57
Акъшам Ариматея шеэринден олгъан Юсуф адлы бир зенгин адам кельди. О да Исанынъ шегирти эди.58 Пилатнынъ огюне барып, Исанынъ беденини сорады. Пилат беденни онъа берильмесини буюрды.
59 Юсуф джесетни алып, темиз кетен безге сарды
60 ве озюнинъ къаяда оюлгъан янъы къабринде дефн этти. Къабирнинъ агъзыны балабан бир ташнен къапатып, кетти.
61 Магдалалы Мерьемнен башкъа Мерьем исе къабирнинъ къаршысында отура эдилер.
62
Эртеси куню — раатлыкъ куню — баш руханийлер ве фериселер Пилаткъа кельдилер ве:63
— Эфендимиз, биз О яланджы даа сагъ олгъанда: «Мен учь куньден олюлер арасындан турарым», — дегенини хатырладыкъ.64 Шунынъ ичюн сен учюнджи куню кечмегендже Онынъ мезарыны къорумагъа эмир эт. Ёкъсам Онынъ шегиртлери келип джеседини хырсызлар да, сонъра халкъкъа: «О олюлер арасындан тирилип турды», — дерлер. Эм бу ялан биринджисинден де бетер олур, — дедилер.
65
Пилат оларгъа: — Сизде сакъчылар бар. Барып, бильгенинъиз киби къабирни къаравулланъыз, — деди.66
Олар барып, къабир ташына муурь бастылар ве къабирни къорумагъа къаравулларны къойдылар.1
Раатлыкъ куню кечкен сонъ, афтанынъ биринджи кунюнде , саба танъда магдалалы Мерьемнен башкъа Мерьем къабирни бакъмагъа бардылар.2 Бирден кучьлю зельзеле олды. Бу Алланынъ мелеги коктен энди ве къабирнинъ янына барып, ташны четке авдарды ве устюне отурды.
3 Онынъ корюниши яшынгъа ошай, урбалары исе къар киби бем-беяз эди.
4 Къобаны къаравуллагъан аскерлер къоркъудан къалтырадылар ве ольген киби олдылар.
5 Мелек исе къадынларгъа:
— Къоркъманъыз! Хачкъа мыхлангъан Исаны къыдыргъанынъызны билем.6 О бу ерде ёкъ. Сизлерге айткъаны киби, О тирильди. Келинъиз, Раббинъиз яткъан ерини бакъынъыз.
7 Энди тез барынъыз да, Онынъ шегиртлерине: «Иса тирильди! О сизлерден эвель Галилеягъа бара. Сиз Оны анда корерсиз», — денъиз. Энди Мен сизлерге эписини айттым, — деди.
8
Къадынлар тез-тез къабирден чыкъып, буюк къуванч ве къоркъу иле Онынъ шегиртлерине хабер этмеге чаптылар.9 Апансыздан Исанынъ Озю оларнынъ къаршысына чыкъып:
— Мерабанъыз! — деди. Къадынлар Онынъ янына чапып бардылар ве аякъларыны къучакълап, теменна эттилер.10 Иса оларгъа:
— Къоркъманъыз! Барып, къардашларыма айтынъыз, Галилеягъа барсынлар. Анда олар Мени корерлер, — деди.11
Къадынлар ёлда олгъанда, къабирни къоругъан бир къач къаравул барып, баш руханийлерге олгъан шей акъкъында хабер эттилер.12 Олар акъсакъалларнен топланып, акъыл таныштылар ве аскерлерге чокъ пара берип:
13
— Биз гедже юкълагъан маальде Онынъ шегиртлери келип, джеседини хырсызлап кеттилер, — денъиз, — деп оларны огреттилер.14 — Эгер де бу иш акимнинъ къулагъына етсе, бизлер оны ишандырырмыз ве сизлерни белядан къуртарырмыз.
15
Аскерлер акъчаны алып, баш руханийлер оларны огреткени киби яптылар. Бу хабер еудийлер арасында кенъ даркъалып, бугуньки куньлергедже яшап кельмекте.16
Он бир шегирт исе Галилеягъа, Иса оларгъа буюргъан дагъгъа кеттилер.17 Олар Исаны корип, Онъа табындылар. Базылары исе шубелендилер.
18 Иса оларгъа якъынлашып, лафыны башлады:
— Манъа кокте де, ерде де бутюн акимиет берильди.19 [19-20] Шунынъ ичюн барынъыз! Эписи халкълардан адамларны Меним шегиртлерим япынъыз! Оларны Коклердеки Баба, Огъул ве Мукъаддес Рух адынен сувгъа батырып чыкъарынъыз ве Мен сизлерге буюргъан эр шейни тутмагъа оларгъа огретинъиз! Мен исе эр вакъыт, дюньянынъ сонъунадже сизлернен!